Makonde Bible - Genesis 1

Transcrição

Makonde Bible - Genesis 1
Libuku lya
Kutunduvanga
Kukutunduvangila
1
^
Kunantandi
Nniingu
akandyeng^
kuwa
na
pai.
^Napanelo, shilambo shapai hashivalalele na mushinu na
shivele vila Shii shishinadimbya imanga na Imumu ya
Nnui^* ishinalidingula pashanya medi.
^
Napanelo
Nnungu
kushidoni:
"Lipagwe
Kutwala Nnungu kwona
lilangadyo lyo kuva shinu shambone. Kutwala ^o,
Nnungu andy^ukaxiianga lilangadyo namu shii;
^
lilangadyo lyo, nae kushema mui, shii kushema shilo.
Liduva lyo pii, kutwala kulangala wiku unji. Alyo»
kuva liduva litandi.
anditangola
lilangadyo!" Bai vyo, ngwe.
6
^
Napanelo Nnungu anditangola kusMdoni: "Upagwe n:q>aka
pakatipakati medi; mpaka awo ulota kujavanianga medi
lo
pavili. "
Nadoni,
wakujavanianga medi;
Nnungu
anji
andivika
pashanya
mpaka
mpaka,
anji
mwina mpaka. Bai kutwala kuvalela momo. ^ Nnimgu
mpaka awo, kushema niania. Liduva lyo pii, kutwala
kulangala wiku
unji.
Alyo, kuva liduva lyambili.
Napanelo Nnungu anditangola kushidoni: "Medi uti avele
mwina niania t^agwe pashinu pamo kutwala upagwe
ulongo wakujuma!** Bai kutwala kuvalela momo.
^°
Nnungu kwakujuma ko kushema mwangu na kumedi
kushema imanga. Kutwala Nnimgu kwona kuva shinu
shambone. ^^ Nnungu kavili kushidoni: "Kumwangu ko
kumele maukutu, kumele vyakulya vyakuvanavo
dimbeju na kula imbeju ivenavo likola lyake, namomo
kumele milandi vyakupa vyqpo, nkati muvyepo mo
dipagwe dimbeju na kula imbeju ivenavo likola lyake
1:2 kwali: "imepo yadimongo (ishinaungaunga pashanya medi)"
momo". Bai kutwaia kuvalela momo. ^'^Mwiu,
kumwangu ko maukutu lo kumela, vyakulya, mwiu
kumela, milazidi vyavyepo, motxio
mwiu
kumela, kanji
kula likola lyashakulya na likola lyaimandi lindivanavo
imbeju yalikola lyake. Kutwaia Nnungu kwona kuva
shinu shambone. ^^ Liduva lyo pii, kutwaia kulangala
wiku unji. Alyo, kuva liduva lyantatu.
^"^
Napanelo Nnungu anditaogola kushidoni: "^Kuwa vipagwe
vyakuvaia pakulota vipambulaniange mui na shilo.
Vyovyo vyo, vive vimanyikilo vyakulodya maiko,
maduva na vyaka. '^Nakavili, vyovyo vyo, vivale
kuwa pakulota vimulikile mushilambo shapai." Bai
kuvalela
^"^Nadoni
kutwaia
momo.
Nnungu
andikandyanga vinu vyakuvaia vivili vikumenc;
shakuvala shikumene shakulangadya mui, shidikidiki
shakulangadya shilo na andikandyanga dinondo.
*^
Namomo Nnungu anditwala vinu avyo kuvika kuwa
pakulota vimulikile mushilambo shapai, ^^ vilangadye
mui, vilangadye i^lo na pakulota vy£^ukaniange
lilangadyo namu shii. Kutwaia Nnungu kwona kuva
shinu shambone. *^ Liduva lyo pii, kutwaia kulangala
wiku unji. Alyo, kuva liduva lyansheshe.
^^
Napanelo
Nnungu anditangola kushidoni: *'Mmedi
valumwe vanyama, namomo, vyuni vyuluke kuniania."
^*
Nadoni Nnungu mwimanga mo, andivakandyanga
vanyama vakumene, vanyama uti vaumbalenge
mwimanga, kula nyama na likola ly^e, namomo
andikancfyanga vyuni uti, kula shimi na likola lyake.
Kutwaia Nnungu kwona kuva shinu shambone.
^^
Kutwaia apo, Nnungu andiv^a dinema ashidoni:
''Ava
na lutuba muvalakanange muumbalange
mwimanga
mushilambo."
wiku imji.
kutwaia
vyuni,
vivalakanange
^^
Liduva lyo pii, kutwaia kulangala
Alyo, kuva liduva lyamwanu.
^N^anelo Nnungu
anditangola kushidoni:
'^Mushilambo
vaiumwe vanyama, kula nyama na, likola lyake;
vanyama vakuvalanga, vanyama vakulyuta, vanyama
vakumwitu; kanji kula nyama na likola lyake." Bai
kutwala
kuvalela
momo.
^^Mwiu,
Nnungu
andivakandyanga vanyama vakumwitu, vakuvalanga
na vakuljoita. Vanyama ava uti andivakandyanga kanji
kula nyama na likola lyake. Kutwala Nnungu kwona
kuva shinu shambone.
Nnungu
Kanji
munu ave
kavili
kushidoni:
"Tunkandyange
ing*ope yetu, tunnandaniange wetu tuvene
dyomba
divele mwimanga, vyuni
vyulukanga kuniania na vanyama uti vakuvalanga.
Atawale shilambo uti na avatawale vanyama uti
vawanawananga mushilambo mo."
pakulota atawale
uti
uti
27
Nadoni Nnungu aninkandyanga munu
ave ing'ope yake,
mwaii^^ope yake jo mwene,
Nnungu aninkandyanga munu.
Nnungu ankandyenge nnume na nkongwe.
^*
Napanelo,
Nnungu andivapa dinema kutwala
"Ava na lutuba muvalakanange,
kuvaulila kushidoni:
mwinjipe
mushilambo na mutawale. Namomo,
mutawale dyomba dyamwimanga, mutawale vyuni
vivele kuniania na muvatawale vanyama uti vapagwite
mushilambo sh^ai." ^Nnungu kavili kushidoni:
"Lola, ninkumwing'a vyakulya vipagwite mushilambo
uti pamo na milandi vyakupa vyepo, vinu avi uti vivele
na dimbeju, pakulota mulye.
N^anelo, vinu uti
vivele na shingumi, yani vanyama uti vamushilambo,
vyuni
uti
vyakuniania,
vanyama
uti
vakulyuta
vamushilambo, ninkuv^a vinu vinji vimbii vive
shakulya shavo," Kutwala kuvalela momo. ^* N^anelo
Nnimgu andilola vinu uti vyakandyenge kutwala
kwona kuva shinu shambone. Liduva lyo pii, kutwala
kulangala wiku
unji.
Alyo, kuva liduva lyasita.
2
vinu
^
Don! kutwala kumalilika kukandyanga kuwa na pai na
uti
vipagwite amo.
^
Napanelo palisMwika Uduva lyasaba
Nnungu Walidile madengo ake uti, kutwala muliduva lyasaba
lyo Nnungu andipumula madengo ake. ^ Liduva lyo lyasaba ali,
Nnungu anditaa dinema na andflyapulila mwaa ni liduva tyolyo
lyqnunulidile Nnungu madengo ake atandile pasbikandyanga
kuwanapai.
Maimyo annume ntandi pamo na nkongwe
PaUteka lya Edeni
maimyo akuwa na pai, N^anelo^ muwakati
wakandyenge UMU Nnungu kuwa na pai, ^ mushiiambo
hashimadile shinu shoeshoe mwaa UMU Nnungu avele
hakanava kutanyela medi na yadavo hapagwite munu
"^Ala
ni
wakulima, ^kanji mushiiambo ulongo u^iinalovalovanga na
medi akunyeka. Muwakati wowo UMU Nnungu ^idimumba
nnume na ulongo, kutwala kummaedya imumu yashingumi
mmula mwake, kutwala nnume kuvanavo shingumi.
^Kutwala q)o, UMU Nnungu andivika liteka ku Edeni
nkcmo wakwalyalakela liduva Popo po, animmika nnume jo
UMU Nnungu pt^ po,
wankandyenge.
^Napanelo,
andimedya milandi vyakuvilingananga, vyakwalala namene na
vyakupa vyepo vyakulya, Namomo andimectya xmandi
wa^ngumi na nnandi walimanyilo lyakiq)ambula wambone
na wakunyata shing*ati liteka. ^^Na po pa Edeni, lundipita
lundi Iwakutaangila medi liteka na popo po lundilijavanianga
kuvanavo makono nsheshe. ^^ Nkono utandi ni walzna Pishoni.
Lundi alu ni ludingula shilambo sha Avila, diilambo shivenavo
shaabu. '^Napanelo shaabu shashilambo asiK>, siundyalala
namene; mushiiambo shosho sho, c^ati mauta akunung*ila
namene alina bideliu, namomo, andipagwa majanga fflnali alina
onekishi. ^^ Nkono wambili ni walina Gioni. Lundi alwo,
lunkudinguia shilambo uti sha Kushi. ^^ Nkono wantatu ni
walina Tigeli. Lundi alwo, lunkupita nkono wakwalyalakela
liduva shilambo sha A^iiliya. Kutwala
nkono
unji
wan^eshe
"
"
kuva Ipalati.
UMU Nnungu, anintwaia nnume jo launmika muliteka
Kutwala UMU
lya ku Edeni pakulota alimangile na ashunge.
^^
Bai
^^
Nnungu kunnamulila nnume jo
kushidoni:
**Milandi
uti
vipagwite muliteka amu, vyepo vyake fyaa, haunajope! '^ Kanji
nnandi walimanyilo lyakupambula wambone na wakunyata,
vyepo vyake haunalye, mwaa muliduva lyaulota kulya vyepo
vyake vyo, mwiu und^)ela.
^^
UMU
Nnungu andikumbukila kushidoni:
•^Hashinava shinu shambone nnume laq>agwa gweka. Nadoni,
leka ninkandyangidye nkumpwashela wake ^mmaikidile.
^^
UMV Nnungu andivatwala vanyama uti
Napanelo,
vavakandyenge pamo na vyuni uti vyakandyenge kuvaidanavo
kwannume pakulota annole mena shani akavashamile nae. Bai
mena e avashamile nnume vanyama avo ni lolo. ^^ Nadoni,
nnume andivashema mena vanyama vakuvalanga uti, vyuni uti
pamo na vanyama vakunundu. Kanji nnume hangwene
Kutwala a^,
nkupwashela ^immaikidile.
^^
UMU Nnungu anindiliya nnume. N£q>anelo nnume
UMU Nnungu andimwapula lumbau lumo kutwala
Bai
akadilike,
^o
pashinu
kudiva inyama.
kulumbau Iwamw^wile
^^N^anelo,
UMU
kutunduvangila
Nnungu nnume, Nnungu
kumwing'a
nnume.
kutwala
nkongwe
^ Kutwala nnume kushidoni: "Idavo! Napanelo ali ni
ligwangwa lyamagwangwa angu na mmili wammili wan^.
Nadoni anashamegwa nkongwe mwaa aumile mwannume ."
^^
Napavedoni, nnume andalyumadyanga patatake na panyoke
kutwala kuka ndalyunganianga na nkongwe, vanavo kuva
mmili umo. ^^ Bai, nniune na nkongwe uti va^iiikalanga
aninkandyanga
matakodavo, havashonanila dyoni.
Lidambi litandi na kudumigwa
3
^
Bai nyoka avele nkoko njanja namene kuvapunda
*2:23 Mushibalaniya lilove '^nkongwe'* lindilinganananavo lilove
"nnume".
UMU
Nnungu.
vakoko vanji vakunundu ve vavakandyenge
N^avedoni, jo nyoka jo, andimudya nkongwe kushidoni:
"A^i Nnungu at6 da^, at& doni,
'Milandi uti vipagwite
muliteka amu, vyepo vyake hamunalye?'"
^
Kutwala nkongwe
kushidoni: "Mene, milandi uti vipagwite muliteka amu, vyepo
vyake tunkuulula kulya» ^ kanji Nnungu at^ doni, *Nnandi uvele
pakatipakati liteka, vyepo vyake vyo hamunalye na ata
hamunadabunye kwambangidya hamun^)ete.*" Nyoka
kutwala kumwaulila ku^doni; "Umm! Hamupela! ^ Iv^ doni,
Nnimgu mwaa andimanya doni, muliduva lyamulota kulya,
mwenu munang*amukanga kuva kenga jo mwene Nnungu,
mimdamanya wambone na wakunyata" ^ Bai, nkongwe akone
nnandi awo vyepo vyake kuva vyambone pakidota kulya, kuva
vyakuvailanga na kuva vyakwing'a mang*amung'amu, nae
anditwala kulya kutwala kumwing^a ntwagwe nanae, kulya.
^ N^anelo vanavo vanding'amukanga kutwala kutimanya
doni,
vavel^ matakodavo. Nadoni, vanditwalanga mamba ankungu
"*
kulyavilidyanga.
Kutwala apo, vanavo vandimwigwa UMU Nnungu 25)ita
awena mulitdca muwakati walyulo. Bai nnume pamo na
nkongwe vandilipiya mumaukimi amuliteka vantila UMU
Nnungu. ^ Kutwala UMU Nnungu kunshema nnume kumudya,
"Da uveM pashi?" '^ Nnume kuj^doni: "Nangu ngwigwite Udi
lyako ligwinika mo muliteka amu, nangu kutwala kujopa mwaa
nguvel6 matakodavo. Nadoni, ndilipiya.** ^^ Kutwala Nnungu
kumudya, "Da akwaulidile nyani doni uvd6 matakodavo? Da
*
nnandi
wandikulaidye
kulya
shepo
shake
wo,
undilya?**
Nnume kushidoni: "Jo nkongwe waungupele pakulota
^>agwe namu nangu aju, aningupa shepo sho, nangu kutwala
^^
kulya,"
"Mwaa
^^
Kutwala
shani
UMU
unditenda
Nnungu kunnnudya nkongwe,
davo?"
Nkcmgwe ku^doni:
"Anguduweng6 nyoka jo, nangu ni pangulile."
^^
Napanelo Nnungu andimwaulila nyoka kushidoni:
"Kwodamwaa unditenda davo,
bai ninkukutaa ilana yoe,
pakati
pavanyama uti.
8
vakuvalaaga na vakunundu,
Kuwena kwako,
kundava kwakulyuta na yanga^
undashwalalanga litutunga*,
mpaka kupela kwako.
^^
Namomo,
nammikila umongo pakati penu,
wako namu nkongwe,
na pakati paudukulu wako,
na udukulu wankongwe.
Muudukulu wankongwe,
jumo andakulttvata muti,
wako kumnuna shindendc shake*
16
Kutwala kumwaulila nkongwe kusbidoni:
"Ndakupa* mauvilo oe nkati mukuvaleka kwako,
na unavavaldca vana na noauvilo.
Undavanavo
lilotelo
lyakuntawala* ntwavo
kanji nae, andakutawala."
^^
**Kwaniwaa
Kutwala kumwaulila nnume kusbidoni:
wakumwigwilila ndyavo, kutwala kulya shq>o shannancfi
wandikttlaidye ngushidoni, ^nandi au, shepo shake haunalye*,
bai ulongo ulanike
kwamwaa wako wako;
undapata kulya muulongo na mauvilo
mushingumi shako uti.
Ulongo undakumalela dimiva
na wako undalya vinu vyakunundu.
^^
Undaudukila poe pakulota upate shakulya
^^
mpaka kupela kuujila kulongo.
*3:14 mushilbalanfya: "undagwila litutunga"
umongo pakati
wako
na udukulo
pakati
paudukuhi
na
nkongwe
p^iu wako namu
wankongwe. Vovo vo, vandakuluvata muti, wako kuvahima vindende
*3:15 duvaUmganffdi shinji: *'Namomo, nammikila
vyavo.**
*3:16a
ilwa/i;
*3:16b lola:
kwantwavo"
*^dakujanjadyadyedya"
Kutunduvanga 4;7; kwali: "Undavanavo
lilotelo
mwaa wako walakadile mo muulongo.
Kwodamwaa wako td ulongo,
bai undaujila kavili
kuva ulongo/'
^^
Bai Bnume aninshetna ndyagwe lina lya Eva (mana ake»
mwaa ni jujumunu wauti vavenavo shingumi.
^^
Nnungu aninkandyangidya nnume pamo na
N^anelo,
ndyagwe dikanju dyamagwogwe kutwala kuvagwadyanga
**shingumi**)
UMU
^ Kutwala
q[>o,
UMU
Nnungu anditangola
kushidoni:
"N^anelo, munu, avalalel^ mo mwatuvalalele wetu,
pakumanya wambone na wakunyata ^a. N^avedoni, ^onde
hananyalodyedye kavili nkono wake munnandi washingumi,
kwepa shepo shake kulya, kutwala kunama vyaka
vikamalilika," ^ Nadoni, UMU Nnungu anfnkumulai^ munu
paliteka lya pa Edeni pakulota auke akatimbule mulongo
N^>anelo akamumye munu mulitdca lya Edeni
amuli, nae andivavika vakushunga nkono wakwaJyalakela
liduva paliteka Namomo andivika lyambila limo lyamoto
lishidingukanga nanyenje pakulota Ushunge indila i^uka
pannandi washingumi.
mwalakalele.
Libuku
lya
Kutunduvanga
Kuvalangangila
kwa LIMASHI
Lipata lya Maandiko a Shimakonde
Kukandyangigwa na SIL
Sociedade Internacional de Lingufstica
MwakalOOO

Documentos relacionados

Syana sya Mũvũa - African Storybook Project

Syana sya Mũvũa - African Storybook Project Syana sya mũvũa nĩsyakwatiwe ni kyeva nũndũ wa kwona mwanaainya ainyinyuka.

Leia mais