Klik hier

Brazilië en de
Grondstoffenbonanza
KNAG Lezing -19-6-2014
Dr. Wouter Jacobs
University of Antwerp
Ghent University
GOLLS Research Network
De Opstelling
2009
Brazilië
2013
De Feiten
• Inwoners: 202 miljoen (5e in
de wereld)
• Oppervlak: 8,5 miljoen Km2 (5e
in de wereld)
• BNP: 2450 miljard US$ (7e
economie van de wereld)
– 5% Landbouw
– 30% Industrie
– 65% Diensten
• BNP per Capita: 12.000 US$
• Federatie van 27 staten en 1
federaal district (Brasilia)
• Commercial Powerhouse: Sao
Paulo State
De Geografie
De WIC mentaliteit
1624-1654 Holland neemt de
suikerhandel van de Portugezen
over in de Braziliaanse koloniën
Shortlived Brazilian Empire
• 1808: Portugese koning vestigt zich in Rio de
Janeiro
– Afschaffing handelsbeperkingen
– Afschaffing verbod op maakindustrie
• 1822: Onafhankelijkheid van Brazilië
– Economische groei gebaseerd op Koffie en
Rubberhandel
– Afschaffing slavernij 1888
– Sterke Immigratie vanuit Europa en Azië
• 1889: Koning Afgezet- Brazilië wordt Republiek
Manaus:
Centrum van de Rubberhandel
Politiek in de 20ste Eeuw
• Militaire Junta: 1964- 1985
• 1985-1988: Terugkeer naar Democratie
• Periode Cardoso (1995-2003)
• Periode Lula (2003-2010)
• Periode Rouseff (sinds 2010)
‘B van BRIC’ van Goldman Sachs
De B van BRIC
Global Commodity Bonanza
B van BRIC en de Grondstoffenhandel
De B van BRIC
• 21,4% van de bevolking onder
de armoedegrens
• 10% van de hoogste
inkomensgroep bezit 42.9%
van de welvaart.
• Corruptie en Criminaliteit
• Slechte Infrastructuur:
– 41ste op de World Bank
Logistics Performance Index.
Beleid en Strategie
• Versnelde Groei Programma (PAC)- 2007-2010
– Grootschalige publieke investeringen in infrastructuur
– Stimulering van private (buitenlandse) investeringen
– Energy, Housing & Sanitation, Urban Transportation,
Transport& Logistics
– Totaal €170 miljard
• Nationaal Plan Logistiek en Transport (PNLT)
– Totaal €20 miljard
– Verbeteren wegen, zeehavens, luchthavens,
binnenvaart en spoor
Transport en Infrastructuur
(Jacobs, Pegler, Reis & Pereira , 2012)
Gateway Regions:
1. Amazone: Belem, Manaus,
Porto Velho
2. Noordoosten: Itaqui,
Recife/Suape, Pecem
3. Zuidoostelijke Mega City
Region: Santos, Sao
Sebastiao, Sepetiba
4. Zuiden: Rio Grande, Porto
Alegre
Porto de Santos
Tema: Logística Internacional
© Prof. Manoel AS Reis
17
Porto de Santos
© Prof. Manoel AS Reis
Investeringen – Zuidoostelijke MegaCity
Investeringen
Zuidoosten
(Milhões R$)
UF Havens
ES
RJ
Vitória
2014/15 2016/17
Manaus/Itacoatiara
Itaguaí/Rio de Janeiro
Porto Velho
6.512
Macapá
Belém/Miramar/Outeiros
Santarém
6.875
Itaqui
Vila do Conde
7.053
Pecém
4.466
Cabedelo
SP
Santos/São Sebastião
TOTAAL
2.944
805
16.509
12.146
Suape/Recife
Maceió
Aratu/Salvador
Porto Sul / Ilhéus
Vitória
Itaguaí/Rio de Janeiro
Santos/São Sebastião
Paranaguá/Antonina
Itajaí/Imbituba/São Francisco do Sul
Porto Alegre
Rio Grande
Investeringen - Noordoost
Investeringen
Noordoosten
(Milhões R$)
UF Havens
2014/15 2016/17
Macapá
MA
Itaqui
BA
Aratu / Salvador /
Porto Sul / Ilhéus
2.722
1.872
Itaqui
Vila do Conde
Manaus/Itacoatiara
Porto Velho
Belém/Miramar/Outeiros
Santarém
1.295
2.760
PE
Recife/Suape
1.414
527
CE
Pecém
1.224
–
PA
Cabedelo
AL
Maceió
107
–
12
–
Pecém
Cabedelo
Suape/Recife
Maceió
Aratu/Salvador
Porto Sul / Ilhéus
Vitória
TOTAAL
6.775
5.159
Itaguaí/Rio de Janeiro
Santos/São Sebastião
Paranaguá/Antonina
Itajaí/Imbituba/São Francisco do Sul
Porto Alegre
Rio Grande
Investeringen – Zuidelijke Regio
Zuiden
Havens
PR
SC
Investeringen
(Milhões R$)
2014/15 2016/17
Paranaguá - Antonina
Manaus/Itacoatiara
1.038
Imbituba/Itajaí/ Porto Velho
São Francisco do Sul
Macapá
Belém/Miramar/Outeiros
Santarém
3.329
Itaqui
Vila do Conde
1.343
Pecém
781
Cabedelo
Suape/Recife
RS
Porto Alegre/
Rio Grande
982
Maceió
140
Aratu/Salvador
Porto Sul / Ilhéus
TOTAAL
3.363
4.250
Vitória
Itaguaí/Rio de Janeiro
Santos/São Sebastião
Paranaguá/Antonina
Itajaí/Imbituba/São Francisco do Sul
Porto Alegre
Rio Grande
Investeringen – Amazone
Macapá
Belém/Miramar/Outeiros
Santarém
Itaqui
Vila do Conde
Manaus/Itacoatiara
Pecém
Porto Velho
Cabedelo
Suape/Recife
Investeringen
Maceió
Amazone
(Milhões R$)
Aratu/Salvador
St
Ilhéus/Porto Sul
Havens
2014/15 2016/17
Vitória
Belém/Miramar/Outeiro/
PA
Santarém/
Itaguaí/Rio de Janeiro
Santos/São Sebastião
Vila do Conde
Paranaguá/Antonina
AM
Itacoatiara/Manaus
Itajaí/Imbituba/São Francisco do Sul
Porto Alegre
Rio Grande
AP
Macapá
RO
Porto Velho
TOTAAL
3.137
1.505
985
92
135
115
4.372
–
–
1.597
Railroad Transportation in Brazil
Expansions PNLT 2010
EF - 151 (Ferrovia Norte-Sul)
Panorama/SP - Rio Grande/RS (1.600 km)
Koffie
Koffie
• Rond 1840 Brazilië de grootste koffieproducent ter
wereld (63% van Brazilie’s totale exports in 1890).
• Momenteel 1/3 van de wereldproductie (49 miljoen
bags)
• Tot begin jaren 1990 sterk gereguleerd via nationale
quota, matige kwaliteit.
• Sinds jaren 1990 meer kwaliteit en concurrentie
(bijv. toetreding Sara Lee)
Suiker/ Ethanol
Suiker/ Ethanol
• Suikerriet historisch belangrijk export
product
• Totale Productie: 558 MMT
• Grootse producent van suiker ter
wereld
– 25% productie, 50% van de exports
• Grootste producent van ethanol ter
wereld
– 20% productie, 20% van de exports
• Ethanol goed voor 17.8% van de
Energiematrix:
– sinds 1970s gestimuleerd door de
overheid als brandstof voor autos.
• Belangrijkste productiecentra:
SauPaulo, Alagoas, Pernambuco,
Soja
Soja
• 27 miljoen hectare aan productiegrond
• Matto Grosso, Parana, RioGrande, Gioas
• Totale Productie 70 MMT (2e van de wereld
– 30 MMT export Bonen
– 14 MMT export Meals
• Belangrijkste afzetmarkt: China (85%)
• Uitbreiding productie naar Noordoosten
– Vervanging van katoenproductie
– Maranhao, Para, Bahia, Tocantins
• In 2008: grote producenten, federale overheid en banken maken
afspraken om geen soja en palmolie af te nemen uit de Amazone
en nieuw ontboste gronden
• Lokale afzetmarkt:
– Biodiesel. Grote eigenaren sojaplantages zijn Vale, Petrobras, Repsol
– Vleesproductie
Soja, Infrastructuur en
de Arc of Deforestation
(Jacobs&Pegler,2011)
Citrus
• Start citrusproductie in jaren 1960
• Belangrijkste citrusproducenten:
– Cutrale, Citrovita/Citrosuco en Louis Dreyfus
• SaoPaulo’s Citrus Belt belangrijkste
productiecentrum in wereld
• 85% van de wereldexport: EU belangrijkste markt
• Belangrijskte afzetmarkt is de EU
Ertsen en Mineralen
Ruwe Olie
Ruwe Olie
Braziliaanse Handelspartners
• Export: $256 Miljard
–
–
–
–
–
Auto’s
Schoeisel
Koffie
Soja
IJzererts
• Import: $239 Miljard
–
–
–
–
–
Machineonderdelen
Transportonderdelen
Elektronica
Olie
Kunstmest
Buitenlandse Investeringen
Buitenlandse Investeringen
(Deloitte, 2014)
Buitenlandse Investeringen
(Deloitte, 2014)
…Een Samba op Klompen
Braziliaanse Investeringen in Nederland
• Cutrale (Haven van Rotterdam)
– Citrusconcentraat
• Amaggi (M&S office in Rotterdam)
– Sojaproducent
• Copersucar (Europees HQ Rotterdam)
– Suikerproducent
• Petrobras- BTG Pactual (Europees HQRotterdam)
– Staatsoliebedrijf en Zakenbank
• Marfrig (Eigenaar van Albert van Zoonen,
Amstelveen)
– Vleesverwerker
Conclusies
• Historische Handelsrelatie: Maurits de Braziliaan
• De Braziliaanse economie nog steeds zeer afhankelijk
van Grondstoffen
• Nederland met de Rotterdamse haven belangrijke
exportbestemming voor Braziliaanse grondstoffen
• Brazilië belangrijke investeringsmarkt voor
Nederlandse bedrijven, m.n. procesindustrie,
logistiek, offshore, chemie
…..Maar………….
Wij worden wereldkampioen!