ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze

Transcrição

ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze
ra unda vicodeT
saqarTvelodan
evrokavSiris bazarze
alkoholiani da ualkoholo
sasmelebisa da wylis
sasaqonlo produqciis
eqsportisaTvis
Tbilisi 2012
evrokavSiri - saqarTvelos biznessabWo
evrokavSiri 27 evropuli saxelmwifos* politikur-ekonomikuri gaerTianebaa, romelic TandaTanobiT, 50 wliani istoriis manZilze viTardeboda. dRes evrokavSiris saxelmwifoebs
Soris sazRvrebi Riaa da maT saerTo savaWro sivrce gaaCniaT.
evrokavSiri mzadaa sakuTari faseulobebi da gamocdileba sxva saxelmwifoebs gauziaros. informacia saqarTvelosa da evrokavSirs Soris TanamSromlobis Sesaxeb ixileT www.delgeo.ec.europa.eu
*avstria, belgia, bulgareTi, germania, dania, didi britaneTi, espaneTi, estoneTi, irlandia, italia, kviprosi, latvia, litva, luqsemburgi, malta, poloneTi, portugalia, rumineTi, saberZneTi, safrangeTi,
slovakeTi, slovenia, ungreTi, fineTi, SvedeTi, CexeTi da holandia.
evrokavSiri-saqarTvelos biznessabWo (EUGBC) qarTuli da
evropuli kompaniebis mier 2006 wlis dasawyisSi, briuselSi,
arakomerciuli iuridiuli piris formiT dafuZnda. sabWos
saqmianobis ZiriTad mimarTulebebs saqarTvelosa da evrokavSiris wevr qveynebs Soris investiciebisa da savaWro brunvis
zrdis xelSewyoba warmoadgens. informacia evrokavSiri-saqarTvelos biznes sabWos Sesaxeb ixileT www.eugbc.net
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze
alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo
produqciis eqsportisaTvis
HOW TO EXPORT ALCOHOLIC AND NON-ALCOHOLIC BEVERAGES
AND WATER PRODUCTS FROM GEORGIA TO THE EU MARKET
momzadebulia evrokavSiri-saqarTvelos biznessabWos mier
avtorebi: oTar sxvitariZe
giorgi miqaZe
konstantine zaldastaniSvili
Authors:Otar Skhvitaridze
Giorgi Mikadze
Konstantin Zaldastanishvili
winamdebare publikaciis Sinaarsze pasuxismgebelia evrokavSiri-saqarTvelos biznessabWo. publikaciaSi gamoTqmuli mosazrebebi ar unda iqnes miCneuli evrokavSiris poziciad.
© European Commission
ISBN 978-9941-0-4842-5
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
sarCevi
1.Sesavali..............................................................................................................3
2. saqarTveloSi moqmedi samarTlebrivi regulireba.........................................4
2.1.Sesavali.......................................................................................................4
2.2. adgilwarmoSobis dasaxeleba da geografiuli aRniSvna.......................4
2.3. alkoholiani sasmelebis warmoebis, distribuciisa da eqsportis
samarTlebrivi regulireba......................................................................6
2.4. wylis sasaqonlo produqciis warmoebis, distribuciisa da
eqsportis samarTlebrivi regulireba................................................. 14
2.5. alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo
produqciis uvneblobisa da xarisxis higienuri normativebi............ 17
3. saerTaSoriso xelSekrulebebi....................................................................... 22
4. evrokavSirSi moqmedi samarTlebrivi regulireba........................................ 24
4.1.
zogadi da specifikuri moTxovnebi alkoholiani da ualkoholo
sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis saqarTvelodan
evrokavSiris bazarze importisas.......................................................... 24
4.2. higienuri moTxovnebi.............................................................................. 27
4.3.etiketireba............................................................................................... 28
4.4. mikrobiologiuri da fiziko-qimiuri maCveneblebis normativebi..... 33
4.5. marketinguli standartebi..................................................................... 37
4.6. fitosanitariuli moTxovnebi xis tarasa da SesafuT masalaze
saerTaSoriso vaWrobis ganxorcielebisas........................................... 40
5. saerTaSoriso standartebi............................................................................. 40
5.1.standarti ISO 22000 da GLOBAL G.A.P.................................................... 40
5.2. kodeqs alimentariusis standartebi..................................................... 41
Summary
How to Export Alcoholic and Non-Alcoholic Beverages and Water
Products from Georgia to the EU Market...........................................................42
danarTi 1. evrokavSirSi eqsportisTvis gankuTvnili Rvinis, yurZnis
wvenis da axali Rvinis Sesabamisobis sertifikatis forma VI 1.....49
danarTi 2. ara dsT-s qveynebSi saeqsporto alkoholiani sasmelebis
warmoSobis sertifikatis forma..................................................... 51
danarTi 3. wylis sasaqonlo produqciis kategoriis forma.......................... 52
danarTi 4. publikaciaSi gamoyenebuli saqarTvelosa da evrokavSiris
sakanonmdeblo aqtebi da saerTaSoriso xelSekrulebebi............ 53
1
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
2
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
1. Sesavali
saqarTvelos ganviTarebis dRevandel etapze qarTveli mwarmoeblebisTvis
uaRresad didi mniSvneloba aqvs strategiuli TvalsazrisiT erT-erT mniSvnelovan bazarTan - evrokavSirTan iseTi sasursaTo produqtebiT vaWrobis
zogadi da konkretuli sakiTxebis Sesaxeb informaciis flobas, rogoricaa
alkoholiani da ualkoholo sasmelebi da wylis sasaqonlo produqcia1.
qarTuli Rvino istoriiT erT-erTi uZvelesia evropaSi. mevenaxeobasa da
Rvinis warmoebasTan dakavSirebiT dReisaTvis napovni yvelaze adreuli niSnebi miuTiTebs saqarTveloSi Rvinis kulturis daaxloebiT 7000 wlis win
arsebobaze, ris safuZvelzec saqarTvelo Rvinis samSoblod aris cnobili.
saqarTvelo ganekuTvneba maRalxarisxovani mevenaxeoba-meRvineobis zonas.
msoflioSi cnobili vazis 4000 jiSidan 450 saqarTveloSi aborigenuli saxeobaa. maTgan 62 jiSi Setanilia standartul, xolo 29 saRvine da 9 sufris
Rvinis asortimentebSi. dRes saqarTvelos mevenaxeobis umetesi nawili kaxeTis
regionSi aris warmodgenili, magram aRsaniSnavia aseve raWa-leCxumis, imereTis,
Sida qarTlisa da guriis regionebi, sadac mevenaxeoba aRorZinebis gzazea.
saqarTvelos mravalricxovani bunebrivi resursebidan, wylis resursebi,
gansakuTrebiT miwisqveSa wylebi warmoadgens qveynis erT-erT mTavar erovnul simdidres. qveynis fizikur-geografiuli da klimaturi pirobebi ganapirobeben am metad mniSvnelovani bunebrivi resursis mravalferovnebas.
winamdebare publikaciis mizania, qarTvel mewarmeebs gaacnos alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis warmoebis,
gadamuSavebis, distribuciisa da eqsportis maregulirebeli, saqarTvelosa
da evrokavSirSi dReisaTvis moqmedi ZiriTadi sakanonmdeblo aqtebi, agreTve saerTaSoriso standartebi da xelSekrulebebi, rac maT am produqtebis
evrokavSiris bazarze eqsportSi daexmareba.
evrokavSiris sakanonmdeblo aqtebSi mocemuli moTxovnebi vrceldeba,
rogorc evrokavSirSi warmoebul, aseve evrokavSiris bazarze importirebul
alkoholian da ualkoholo sasmelebsa da wylis sasaqonlo produqciaze da
amdenad, isini mesame qveynebis2 eqsportiorebisTvisac sayuradReboa.
1 wylis sasaqonlo produqcia moicavs oTx kategorias: naturaluri mineraluri wyali; samkurnalo mineraluri wyali; wyaros wyali da sufris wyali.
2 mesame qveynebad iwodebian is saxelmwifoebi, romlebic ar arian evrokavSiris wevri qveynebi, im
qveynebis CaTvliT, romlebic evrokavSirTan specialuri politikuri da ekonomikuri urTierTobebiT sargebloben (evrokavSiris asocirebuli wevri qveynebi, evrokavSirTan stabilurobisa
da asocirebis Sesaxeb SeTanxmebiT dakavSirebuli qveynebi da a.S.)
3
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
2. saqarTveloSi moqmedi samarTlebrivi regulireba
2.1.Sesavali
alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
warmoeba, gadamuSaveba, distribucia da eqsporti regulirdeba saqarTveloSi
moqmedi sxvadasxva sakanonmdeblo da kanonqvemdebare normatiuli aqtebiT.
sursaTis uvneblobis sferoSi moqmed mTavar sakanonmdeblo aqts warmoadgens saqarTvelos kanoni `sursaTis/cxovelis sakvebis uvneblobis, veterinariisa da mcenareTa dacvis kodeqsi~.
am kanonis moqmedeba vrceldeba saxelmwifo kontrolisadmi daqvemdebarebul
sursaTis/cxovelis sakvebis saqarTveloSi warmoebaze, gadamuSavebasa da distribuciaze, agreTve pirvelad warmoebaze, cxovelTa janmrTelobaze, veterinarul preparatebze, mcenareTa sijansaReze, pesticidebsa da agroqimikatebze.
kodeqsis regulirebis sferoa sursaTis/cxovelis sakvebis uvneblobis
kontroli, veterinaruli kontroli da fitosanitariuli kontroli, romlebic ukavSirdeba saqonlis sabaJo sazRvarze gadaadgilebas (importi, reeqsporti, eqsporti da tranziti).
alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis sasaqonlo produqciis
warmoebisadmi saqarTveloSi moqmedi normatiuli aqtebis iseTi moTxovnebi
rogorebicaa biznesoperatorTa registracia, saxelmwifo kontroli, mikvlevadobisa da safrTxeebis kontrolis Sida sistema, etiketireba, standartizacia, metrologia, higienuri sertificireba, aseve biznesoperatorTa valdebulebebi, uflebebi da pasuxismgebloba, dawvrilebiT mocemulia evrokavSiri-saqarTvelos biznessabWos (EUGBC) mier gamocemuli publikaciis `ra unda
vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze aracxoveluri warmoSobis
sursaTis eqsportisaTvis~ me - 2 TavSi.
2.2. adgilwarmoSobis dasaxeleba da geografiuli aRniSvna
sursaTis, m.S. alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis adgilwarmoSobis dasaxelebaTa dadgena da maTi gamoyenebis
mkacr samarTlebriv CarCoebSi moqceva gansakuTrebiT mniSvnelovania saqarTvelosTvis. igi aucilebeli winapirobaa Cvens qveyanaSi elitaruli, maRali
xarisxisa da Rirebulebis produqtebis warmoebisa da misi arakeTilsindisieri konkurenciisagan dacvisaTvis.
saqarTvelos kanonis `saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis Sesaxeb~ Sesabamisad, adgilwarmoSobis dasaxeleba aris geografiuli adgilis, raionis, regionis, gamonaklis SemTxvevaSi, qveynis Tanamedrove an istoriuli saxeli, gamoyenebuli im saqonlis mosaniSnad:
• romelic warmoSobilia am geografiul adgilze;
• romlis gansakuTrebuli xarisxi da Tvisebebi, mTlianad an ZiriTadad
ganpirobebulia, mxolod am geografiuli adgilis bunebrivi garemosa
da adamianis faqtoriT;
4
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
• romlis warmoeba, nedleulis damzadeba da damuSaveba xdeba am geografiuli adgilis sazRvrebSi.
geografiuli aRniSvna aris geografiuli adgilis saxeli, gamonaklis
SemTxvevebSi, simbolo, romelic miuTiTebs garkveul geografiul adgilze
(adgilis saxeli an misi mimaniSnebeli sxva raime aRniSvna) da gamoiyeneba im
saqonlis mosaniSnad, romlis gansazRvruli Tvisebebi an reputacia am geografiul adgilTan aris dakavSirebuli, rac, Tavis mxriv, ganpirobebulia am
geografiul adgilSi arsebuli bunebrivi pirobebiT da adamianis faqtoriT.
warmoSobis adgili SeiZleba iyos sofeli, qalaqi, regioni da Tavad qveyanac. amdenad, geografiuli aRniSvnis cneba ufro zogadia da mTlianad moicavs adgilwarmoSobis dasaxelebis cnebas. adgilwarmoSobis nebismieri dasaxeleba geografiuli aRniSvnacaa, magram ara piriqiT.
saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebis da geografiuli aRniSvnis registracias awarmoebs ssip inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli centri
_ saqpatenti3.
nebismier fizikur an iuridiul pirs, romelic moipovebs an gadaamuSavebs
nedleuls, an aqvs moqmedi sawarmo, registrirebuli adgilwarmoSobis dasaxelebis an geografiuli aRniSvnis Sesabamisi geografiuli adgilis sazRvrebSi da warmoebuli saqonlis gansakuTrebuli xarisxi, Tvisebebi da reputacia
mTlianad an ZiriTadad ganpirobebulia am geografiuli adgiliT an dakavSirebulia am geografiul adgilTan, SeuZlia `saqpatentSi~ waradginos ganacxadi registrirebuli adgilwarmoSobis dasaxelebis an geografiuli aRniSvnis
gamoyenebaze uflebis mosapoveblad.
akrZalulia registrirebuli adgilwarmoSobis dasaxelebis an geografiuli aRniSvnis gamoyeneba im piris mier, romelic ar aris registrirebuli aRniSnuli saxelis gamoyenebis uflebis mqone pirad.
saqarTvelos fizikur da iuridiul pirebs adgilwarmoSobis dasaxelebis an geografiuli aRniSvnis sxva saxelmwifoSi saregistraciod wardgenis
ufleba mxolod misi saqarTveloSi registraciis Semdeg aqvT.
`inteleqtualuri sakuTrebis obieqtebis dapatentebasTan, registraciasTan da deponirebasTan dakavSirebuli momsaxurebis safasurebis damtkicebis
Sesaxeb~ saqarTvelos mTavrobis 2010 wlis 3 ivlisis #182 dadgenilebis Sesabamisad gansazRvruli momsaxurebis gawevis vadebi da tarifebi mocemulia
cxrilSi #1.
3 inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli centri _ saqpatenti (www.sakpatenti.org.ge)
5
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
cxrili #1
inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli centri - saqpatentis mier saqonlis
adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis registraciasTan
dakavSirebuli tarifebi
N
qmedeba
1. saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebis an
geografiul aRniSvnaze ganacxadis eqspertiza
tarifi aSS dolari
(eqvivalenti larebSi)
120
2. gamoqveyneba
3. saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebis an
geografiul aRniSvnis registracia
160
4. cvlilebebis Setana reestrSi
5. reestridan damowmebuli amonaweris gacema
50
30
4
50
`saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis Sesaxeb saqarTvelos kanonis amoqmedebasTan dakavSirebul RonisZiebaTa Taobaze~
saqarTvelos prezidentis 2002 wlis 28 Tebervlis #88 brZanebuleba gansazRvravs Rvinis, Rvinis brendis, naturaluri mineraluri wylisa da wyaros
wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis dadgenis, registraciis, gamoyenebisa da
kontrolis procedurebs. am brZanebulebaSi mocemulia:
• Rvinis, Rvinis brendis, naturaluri mineraluri da wyaros wylis adgilwarmoSobis dasaxelebaTa CamonaTvali;
• adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebisa da Rvinis brendebisTvis mevenaxeobis specifikuri zonebis pirobiTi sazRvrebi;
• adgilwarmoSobis dasaxelebis naturaluri mineraluri da wyaros wylebis sabadoebis pirobiTi sazRvrebi.
2.3. alkoholiani sasmelebis warmoebis, distribuciisa da
eqsportis samarTlebrivi regulireba
mevenaxeoba-meRvineobis, rogorc qveynis ekonomikis prioritetuli dargis xelis Sewyobasa da ganviTarebas, konkurentunariani yurZnis, Rvinisa da
yurZniseuli warmoSobis sxva alkoholiani sasmelebis warmoebasa da realizacias, falsificirebuli da uxarisxo produqtebisagan samomxmareblo bazris
dacvas, `vazisa da Rvinis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoni aregulirebs.
kanonis moqmedeba vrceldeba im fizikur da iuridiul pirebze, romelTa
sameurneo saqmianoba moicavs mevenaxeoba-meRvineobis dargSi sasaqonlo produqciis, maT Soris, yurZniseuli warmoSobis produqtebis warmoebas, realizacias, Senaxvas, transportirebas, eqsportsa da imports.
`vazisa da Rvinis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Tanaxmad, mevenaxeoba-meRvineobis dargSi saqmianobas aregulirebs sajaro samarTlis iuridiuli piri
(ssip) Rvinis erovnuli saagento5, romlis kontrolsac saqarTvelos soflis
4 saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebebsa da geografiul aRniSvnebze arsebobs Sesabamisi reestri (maTi CamonaTvali), romelic gamoqveynebulia saqpatentis veb-gverdze.
5 ssip Rvinis erovnuli saagento – www.moa.gov.ge; www.georgianwine.gov.ge
6
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
meurneobis saministro axorcielebs.
Sesabamisobisa da warmoSobis sertifikatebs gascems Rvinis erovnuli saagento, saqarTvelos soflis meurneobis saministros mier dadgenili wesiT.
`vazisa da Rvinis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoni aregulirebs alkoholiani
sasmelebis sertificirebis zogad moTxovnebs. am kanonis mixedviT, adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebis sertificireba savaldebuloa.
sufrisa da mxaris Rvinoebis, agreTve magari alkoholiani sasmelebis sertificireba nebayoflobiTia. sertificirebisTvis sakmarisia akreditebuli
sagamocdo laboratoriis6 gamocdis oqmis safuZvelze, alkoholiani sasmelebis mwarmoeblis mier Sedgenili Sesabamisobis deklaraciis wardgena, romelSic mocemulia informacia mwarmoeblis rekvizitebis, produqciis warmoSobisa da xarisxis Sesaxeb.
degustacia savaldebuloa eqsportisaTvis gankuTvnili adgilwarmoSobis
dasaxelebis Rvinoebis Sesabamisobis sertifikatis7 gasacemad. sxva SemTxvevaSi
Rvinis degustacia nebayoflobiTia da mas dakveTis safuZvelze Rvinis erovnul saagentosTan Seqmnili mudmivmoqmedi sadegustacio komisia axorcielebs.
yurZniseuli warmoSobis produqtebis eqsportirebisas gaicema warmoSobis sertifikati8.
adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebis eqsportireba dasaSvebia mxolod
boTlebSi Camosxmuli saxiT.
„alkoholiani sasmelebis sertifikaciis sistemis Sesaxeb“ da „alkoholiani sasmelebis sertifikaciis wesis Sesaxeb“ debulebebis, „warmoSobis sertifikatis gacemis wesis“, „Rvinis Camoxarisxebis wesis“ damtkicebis Sesaxeb
saqarTvelos soflis meurneobisa da sursaTis ministris 2003 wlis 12 agvistos #2-221 brZaneba aregulirebs yurZniseuli warmoSobis alkoholiani sasmelebisa da spirtebis sertifikaciis sakiTxebs.
Sesabamisobis sertifikatis gacemaze gadawyvetilebis misaRebad ganixileba sami aucilebeli piroba:
• analitikuri eqspertizis Sedegebi;
• organoleptikuri testirebis Sedegebi;
• alkoholiani sasmelebis warmoebis wesebisa da reglamentebis dacvis
saxelmwifo kontrolis Sedegebi.
akreditebuli sagamocdo laboratoriis ZiriTad funqcias warmoadgens
konkretuli sasertifikacio alkoholiani sasmelebis analitikuri eqspertizis Catareba da gamocdis oqmis gacema.
6 alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis sferoSi akreditebuli laboratoriebis CamonaTvali SeiZleba moipovoT ekonomikis saministros veb-gverdze:
www.Economy.gov.ge; saministroSi Semavali saqveuwyebo da sajaro samarTlis iuridiuli pirebi;
akreditaciis erTiani erovnuli organo akreditaciis centri; akreditirebuli pirebi; testirebis labratoriebi.
7 Sesabamisobis sertifikati _ sertifikaciis sistemis wesebis Sesabamisad gacemuli sertifikati,
romelic adasturebs, rom dadgenili wesiT identificirebuli produqcia Seesabameba moqmedi
normatiuli dokumentebis mier mis mimarT wayenebul moTxovnebs.
8 warmoSobis sertifikati _ produqciis eqsportiori qveynis kanonmdeblobiT gansazRvruli
uflebamosili organos mier gacemuli dokumenti, romelic adasturebs dadgenili wesiT identificirebuli produqciis warmoSobis qveyanas.
7
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
alkoholiani sasmelebis organoleptikur testirebas axorcieleben sadegustacio komisiis degustatorebi. degustators unda hqondes meRvine-teqnologis ganaTleba da praqtikuli muSaobis gamocdileba. sadegustacio
komisiis wevrebis wardgena xdeba Rvinis erovnuli saagentos Tavmjdomaris
mier, xolo am sias amtkicebs soflis meurneobis ministri.
laboratoriuli gamocdisa da organoleptikuri testirebis Sedegebze da
Rvinis erovnuli saagentos mier ganxorcielebuli alkoholiani sasmelebis
warmoebis wesebisa da reglamentebis dacvaze saxelmwifo kontrolis Sedegebis Sesaxeb arsebuli sainformacio bankis monacemebze dayrdnobiT, saagentos
xelmZRvaneloba iRebs gadawyvetilebas, sertifikatis gacemis an mis gacemaze
uaris Tqmis Sesaxeb.
uaryofiTi gadawyvetilebis miRebis SemTxvevaSi, saagento ganmcxadebels
werilobiT acnobebs dasabuTebas uaris Tqmis Sesaxeb.
dadebiTi gadawyvetilebis SemTxvevaSi, saagento ganmcxadebels gadascems
Sesabamisobis sertifikats, romelsac winaswar atarebs reestrSi.
Sesabamisobis sertifikatSi miTiTebuli unda iyos misi gacemis safuZveli.
mas danarTis saxiT SeiZleba daerTos analitikuri gamocdis oqmis asli.
erT Sesabamisobis sertifikatSi SeiZleba figurirebdes erTi an ramdenime
dasaxelebis alkoholiani sasmeli.
sertificirebuli alkoholiani sasmelebis dasaxelebaTa raodenobis gaTvaliswinebiT, saWiroebis SemTxvevaSi, Sesabamisobis sertifikati SeiZleba
meore gverdze gagrZeldes.
Sesabamisobis sertifikatis gaformeba xdeba qarTul, rusul an inglisur
enaze, sam egzemplarad, romelTagan erTi aris feradi, xolo danarCeni ori
- Sav-TeTri.
erTi feradi da erTi Sav-TeTri egzemplari gadaecema ganmcxadebels,
xolo erTi Sav-TeTri egzemplari, danarTTan erTad, rCeba Rvinis erovnul
saagentoSi, daerTvis Sesabamisobis sertifikatis moTxovnis Taobaze gancxadebasa da ganmcxadeblis mier warmodgenil sxva dokumentebs da saagentoSi,
sertifikatis moqmedebis vadis gasvlidan aranakleb 6 Tvis ganmavlobaSi inaxeba.
feradi Sesabamisobis sertifikati warmoadgens ZiriTad dokuments.
Sesabamisobis sertifikatis TiToeuli egzemplari damowmebuli unda iqnes saagentos beWdiTa da uflebamosili piris xelmoweriT, ris Semdegac igi
Sedis ZalaSi.
im SemTxvevaSi, Tu sasertifikacio Rvino, yurZnis wveni an axali Rvino
gankuTvnilia evrokavSiris qveynebSi eqsportisaTvis, mas aucileblad unda
axldes Tan VI 1 formis Sesabamisobis sertifikati, romlis forma mocemulia
danarTSi #1 da romelsac Rvinis erovnuli saagento gascems. xsenebuli serTifikatis me-10 grafas avsebs Rvinis erovnuli saagento, xolo me-11 grafas,
romelSic aisaxeba alkoholiani sasmelis analitikuri eqspertizis Sedegebi
- akreditebuli sagamocdo laboratoria. aRniSnuli grafebi damowmebuli
unda iqnes saagentosa da laboratoriis beWdebiTa da Sesabamis uflebamosil
pirTa xelmowerebiT. amJamad saqarTveloSi VI 1 sertifikatis me-11 grafis
Sevsebisa da damowmebis ufleba gaaCniaT Semdeg laboratoriebs: Sps “Rvinis
laboratoria”, Sps “multitesti”, Sps “norma”, Sps “etaloni”, Sps “eqspertiza+”
8
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
da Sps “mikrobiologi”.
Sesabamisobis sertifikatis moqmedebis vada ganisazRvreba 18 TviT.
Rvinis erovnuli sagento valdebulia organoleptikur testirebaze nimuSebis miRebidan 5 (xuT) samuSao dReSi daamTavros sertifikaciis procedurebi da deklarants gadasces Sesabamisobis sertifikati an dasabuTebuli
werilobiTi uari.
warmoSobis sertifikatis gacemis safuZvels warmoadgens ganmcxadeblis an
misi uflebamosili piris mier xelmowerili werilobiTi gancxadeba warmoSobis sertifikatis gacemis Taobaze.
werilobiTi gancxadeba SeiZleba gakeTdes Rvinis erovnuli saagentos mier
SemuSavebuli da winaswar dabeWdili formis blankze an ganmcxadeblis satitulo furcelze.
warmoSobis sertifikatis misaRebad warmodgenili dokumentebis namdvilobasa da maTSi moyvanili monacemebis sisworeze pasuxismgebloba ekisreba
ganmcxadebels. gancxadeba da masze darTuli yvela dokumenti, warmoSobis
sertifikatis gamcem organoSi 3 (sami) wlis ganmavlobaSi inaxeba.
Rvinis erovnuli saagento alkoholian sasmelebze gascems Semdegi formis
warmoSobis sertifikatebs:
• forma „CT-1” _ gaicema dsT-is qveynebSi saeqsporto produqciaze;
• e.w. Tavisufali formis _ gaicema dsT-s arawevr qveynebSi (m.S. evrokavSiris wevr qveynebSi) saeqsporto produqciaze. xsenebuli sertifikatis forma mocemulia danarTSi #2.
warmoSobis sertifikati gaicema saeqsporto produqciis yovel partiaze. warmoSobis sertifikatis gaformeba xdeba formaSi arsebuli konkretuli
grafebis moTxovnaTa Sesabamisad, sam egzemplarad, romelTagan erTi aris
feradi, xolo danarCeni ori _ Sav-TeTri.
erTi feradi da erTi Sav-TeTri egzemplari gadaecema ganmcxadebels,
xolo erTi Sav-TeTri egzemplari rCeba Rvinis erovnul saagentoSi da daerTvis warmoSobis sertifikatis moTxovnis Taobaze gancxadebasa da ganmcxadeblis mier warmodgenil sxva dokumentebs.
feradi warmoSobis sertifikati warmoadgens ZiriTad dokuments.
saWiroebis SemTxvevaSi, ganmcxadeblis gancxadebis safuZvelze, damatebiT
SeiZleba gaices warmoSobis sertifikatis kidev erTi Sav-TeTri egzemplari.
warmoSobis sertifikatis TiToeuli egzemplari damowmebul unda iqnes
saagentos beWdiTa da Tavmjdomaris xelmoweriT, ris Semdegac warmoSobis
sertifikati Sedis ZalaSi.
warmoSobis sertifikatis gacemaze dadebiTi gadawyvetilebis miRebis SemTxvevaSi, Rvinis erovnuli saagentos uflebamosili piri ganmcxadebels gadascems dadgenili wesiT gaformebul warmoSobis sertifikatis egzemplarebs.
warmoSobis sertifikati gaicema gancxadebis registracidan araugvianes 3
samuSao dRis ganmavlobaSi.
warmoSobis sertifikatis moqmedebis vada Seadgens 12 Tves, misi gacemis
momentidan.
9
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
warmoSobis sertifikatis dazianebis an dakargvis SemTxvevaSi, ganmcxadeblis gancxadebis safuZvelze, Rvinis erovnuli saagento gascems oficialurad damowmebul dublikats.
warmoSobis sertifikatis gacemaze uaryofiTi gadawyvetileba unda iyos
dasabuTebuli. ganmcxadeblis moTxovnis SemTxvevaSi, aRniSnulis Sesaxeb saagento mas acnobebs werilobiT.
ganmcxadeblis mier warmoSobis sertifikatis gamouyeneblobis SemTxvevaSi, mas ar ubrundeba sertifikatis misaRebad gadaxdili Tanxa.
sagamocdo laboratoriisaTvis da sadegustacio komisiisaTvis warsadgenad alkoholiani sasmelebis nimuSis aRebis wesebs `sagamocdo laboratoriisa
da sadegustacio komisiisaTvis warsadgenad nimuSis aRebis wesis damtkicebis
Sesaxeb~ saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2007 wlis 15 noemberis
#2-183 brZaneba adgens.
sertificirebis mizniT nimuSis aRebas, niSandebas, daluqvas da nimuSis
aRebis proceduris dokumentirebas axorcielebs ganmcxadebeli, romelic
pasuxismgebelia nimuSis aRebis procedurebis keTilsindisierad ganxorcilebaze.
stacionarul WurWelSi, kasrSi, an satransporto erTeulSi moTavsebuli
alkoholiani sasmelebis nimuSebi aiReba:
• stacionaruli WurWlisa da satransporto erTeulis SemTxvevaSi –
sxvadasxva (zeda, Sua da qvemo) fenidan, Tanabari raodenobiT;
• ganyofilebiani WurWlis SemTxvevaSi – TiToeuli ganyofilebis sxvadasxva (zeda, Sua da qvemo) fenidan, Tanabari raodenobiT;
• kasris SemTxvevaSi – „wertilovani“ meTodiT, liveris an sifonis gamoyenebiT, kasris sxvadasxva (zeda, Sua da qvemo) fenidan, Tanabari
raodenobiT.
ramdenime WurWelSi moTavsebuli erTi da imave dasaxelebis Camosasxmeli
alkoholiani sasmelebisaTvis SeiZleba gaerTianebuli nimuSis aReba. gaerTianebuli nimuSis misaRebad calkeuli WurWlebidan cal-calke aRebul sinjebs
aerTianeben da axdenen darevas erTgvarovani nimuSis miRebamde.
Camosasxmeli alkoholiani sasmelebis boTlebSi Casxmul nimuSebs xufaven
sacobiT da boTlis yels luqaven beWdiT.
boTlebi ise unda iyos daxufuli, xolo maTi yeli daluquli beWdiT, rom
vizualurad advili SesamCnevi iyos luqis mTlianobis darRvevis faqti.
erTi WurWlis, satranspoto erTeulis, an kasris da samomxmareblo taraSi Camosxmuli an/da sarealizaciod mza alkoholiani sasmelebis SemTxvevaSi,
alkoholiani sasmelebis nimuSi aRebul unda iqnes:
• 0,7 litriani an meti moculobis 3 boTli;
• sagamocdo laboratoriisaTvis da degustaciisaTvis gankuTvnili produqciis 0,7 litriani an meti moculobis 5 boTli.
aRebuli alkoholiani sasmelebis nimuSebidan 3 daluquli boTli rCeba
biznesoperators, erT boTls utardeba laboratoriuli kvleva, erTi boTls
degustacia, xolo 3 boTli rCeba Rvinis erovnul saagentoSi (saWiroebis Se-
10
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
mTxvevaSi referentuli laboratoriuli analizebis Catarebis mizniT).
alkoholiani sasmelebis sertificirebul partiaze wesdeba sainspeqcio
kontroli, romelic SemTxveviTi SerCevis wesiT, saqarTvelos kanonmdeblobis Sesabamisad xorcieldeba.
eqportiori valdebulia, sertificirebuli partiis eqsportis ganxorcielebamde 3 dRiT adre, Seatyobinos Rvinis erovnul saagentos, ris Semdgomac
saagentos SeuZlia miiRos gadawyvetileba referentuli (SedarebiTi) laboratoriuli gamocdisaTvis nimuSebis aRebis Taobaze. am SemTxvevaSi xdeba laboratoriulad ukve gamokvleuli nimuSebidan miRebuli Sedegebis Sedareba
sainspeqcio kontrolis dros imave partiidan aRebuli nimuSebis laboratoriuli kvlevis SedegebTan, raTa dadgindes orive am miRebuli Sedegis identuroba an gansxvaveba.
eqsportioris mier warmodgenili nimuSebis Semowmebis mizniT Rvinis erovnuli saagento da ssip sursaTis erovnuli saagento9 uflebamosili arian,
Sesabamisi sertificirebuli partiidan aiRon nimuSebi, gadascen laboratoriuli gamocdisaTvis da Seadaron eqsportioris mier warmodgenil nimuSebs,
Rvinis erovnuli saagentos mier biznesoperatoris winaswari Setyobinebidan
ara ugvianes 3 samuSao dRisa. aRniSnuli vadis amowurvamde dauSvebelia sertificirebuli partiis eqsporti an bazarze sxvagvarad ganTavseba.
saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis Sesabamisi
muxlebi iTvaliswinebs sajarimo sanqciebs kerZod:
• muxli 1794 - sagamocdo laboratoriis mier Rvinis laboratoriuli gamocdis oqmis gayalbeba, sertifikaciis organos mier Rvinis sertifikatis gayalbeba (jarima 5000 lari; ganmeorebiT SemTxvevaSi 20 aTasi lari);
• muxli 1795 - Rvinis sertifikatSi miTiTebuli produqciis Seusabamo
produqciis saeqsporto partiaSi ganTavseba an eqsporti (jarima 10
aTasi lari; ganmeorebiT SemTxvevaSi 20 aTasi lari).
alkoholiani sasmelebis etiketirebis10 specifikur wesebs gansazRvravs
`vazisa da Rvinis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoni. kanonis Tanaxmad, sarealizaciod Camosxmuli produqtis etiketi unda Seicavdes Semdeg aucilebel
informacias:
• alkoholiani sasmelis saxelwodebas;
• nominalur moculobas;
• faqtobriv moculobiT spirtSemcvelobas;
• sufris Rvinis SemTxvevaSi - aRniSvnas `sufris Rvino~;
• mxaris Rvinis SemTxvevaSi - aRniSvnas `mxaris Rvino~ da mxaris dasaxelebas;
• adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinis SemTxvevaSi - aRniSvnas `adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvino~;
9 ssip sursaTis erovnuli saagento _ saqarTvelos soflis meurneobis saministros mmarTvelobis sferoSi Semavali sajaro samarTlis iuridiuli piri. www.nfa.gov.ge
10`sursaTis etiketirebisadmi damatebiTi moTxovnebis damtkicebis Sesaxeb~ saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2009 wlis 11 dekemberis #2-231 brZaneba adgens etiketirebis zogad
moTxovnebs saqarTvelos mTel teritoriaze mimoqcevaSi arsebul yvela saxis sursaTze (m.S
alkoholian da ualkoholo sasmelebsa da wylis sasaqonlo produqciaze).
11
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
• specifikur zonaSi warmoebuli adgilwarmoSobis dasaxelebis kontrolirebadi Rvinis11 SemTxvevaSi - aRniSvnas `adgilwarmoSobis kontrolirebadi dasaxelebis Rvino~ da warmoSobis adgilis (specifikuri zonis)
dasaxelebas, calke an am aRniSvnasTan erTad;
• aRniSvnas `qarTuli Rvino~;
• cqriala, SuSxuna, Semagrebuli da aromatizebuli Rvinoebis SemTxvevaSi - Sesabamis aRniSvnas: `cqriala Rvino~, `SuSxuna Rvino~, `Semagrebuli
Rvino~ an `aromatizebuli Rvino~;
• mwarmoeblis dasaxelebas;
• Camomsxmelis dasaxelebas, Tu produqciis mwarmoebeli da Camomsxmeli
sxvadasxva piria;
• lotis nomers (nebadarTulia, aRiniSnos kontretiketzec).
produqciis etiketze, kontretiketsa da sayeloze aseve nebadarTulia
(Tumca arasavaldebulo) aRiniSnos:
• produqciis feri;
• vazis jiSis an jiSebis dasaxeleba, Tu produqcia (Rvino, brendi da a.S.)
damzadebulia aRniSnuli jiSis an jiSebis yurZnis sul cota 85%-is
gamoyenebiT;
• yurZnis mosavlis weli, Tu Rvinis sul cota 85% damzadebulia aRniSnul wels moweuli yurZnisagan;
• produqciis tradiciuli dasaxeleba, Tu igi arsebobs da gamoiyeneba
misi warmoebis zonaSi da ZiriTadi nedleulis (yurZnis) saxelwodebis
sinonimi, Tu igi mocemuli zonisaTvis tradiciulia;
• produqtis Saqrianoba gr/dm3;
• produqciis xarisxis kontrolis saregistracio nomeri (samarko produqciisaTvis), romelsac produqcias aniWebs saqarTvelos soflis
meurneobis saministro;
• boTlebSi Camosxmuli adgilwarmoSobis dasaxelebis produqciis raodenoba;
• dazustebebi, romlebic Seexeba produqciis damzadebis meTods, fers,
SemadgenlobaSi Semaval ingredientebs da a.S. da romlebic reglamentirebulia mocemuli produqciis damzadebis teqnologiuri instruqciiT;
• informacia produqciis, mwarmoeblisa da produqciis realizaciis monawileTa Sesaxeb;
• informacia im ZiriTadi nedleulis (yurZnis, spirtisa da a.S.) warmoebis bunebrivi da teqnologiuri pirobebis Sesaxeb, romlisganac damzadebulia mocemuli produqcia;
• informacia produqciis mier miRebuli jildoebis Sesaxeb;
• informacia mwarmoebelTa an realizatorTa (distributorTa) im jgu11 Rvino, romelic warmoebulia specifikur zonaSi (yurZnis damzadeba-gadamuSaveba da Rvinis warmoeba), romlis gansakuTrebuli xarisxi da Tvisebebi mTlianad an ZiriTadad ganpirobebulia am
specifikuri zonis bunebrivi klimaturi da niadagobrivi faqtorebiT (teruariT) da vazis jiSis
mxolod am agroekologiur pirobebSi gamomJRavnebuli gansakuTrebuli RirsebebiT, romelic
mzaddeba tradiciuli an specialuri teqnologiiT da romelsac mikuTvnebuli aqvs am specifikuri zonis Tanamedrove an istoriul-geografiuli saxeli.
12
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
fis (gaerTianebis) Sesaxeb, romelTanac dakavSirebulia mocemuli produqciis mwarmoebeli, Tu es informacia xels Seuwyobs produqciis
prestiJis amaRlebas;
• informacia produqciis warmoebis zonaSi arsebuli istoriuli adgilis (Zeglis) Sesaxeb.
Rvinis brendis etiketze aRiniSneba agreTve kupaJSi gamoyenebuli sabrende spirtis saSualo asaki.
cqriala Rvinis etiketireba unda moxdes misi warmoebis adgilze. eqsportirebisas produqtis etiketze unda iyos aRniSvna `damzadebulia saqarTveloSi~.
eqsportisaTvis gankuTvnili alkoholiani sasmelebis etiketze dasaSvebia damatebiTi an gansakuTrebuli informaciis miTiTeba, importiori qveynis
kanonmdeblobis, an importiori iuridiuli an fizikuri piris moTxovnis Sesabamisad.
saqarTvelos teritoriaze warmoebuli Rvinis da yurZniseuli warmoSobis
spirtiani sasmelis etiketze warwerebi unda iyos qarTul enaze, an qarTulTan erTad erT-erT ucxo enaze.
`yurZnis Rvinoebis warmoebis zogadi wesebisa da reglamentebis Sesaxeb
debulebis~, `teqnologiuri procesebis aRricxvis wesis Sesaxeb debulebis~,
`mevenaxeoba-meRvineobis dargSi sasaqonlo produqciis warmoebasTan da realizaciasTan dakavSirebuli saqmianobis savaldebulo Setyobinebis wesis Sesaxeb debulebis~ damtkicebis Sesaxeb, saqarTvelos soflis meurneobisa da
sursaTis ministris 2003 wlis 6 martis #2-51 brZanebiT dadgenilia reglamentebi adgilwarmoSobis dasaxelebis RvinoebisaTvis gankuTvnili yurZnisaTvis da yurZnis Rvinoebis warmoebis zogadi teqnologiuri wesi.
am teqnikuri reglamentis Tanaxmad:
• adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebi iwarmoeba mxolod jansaRi,
teqnikurad mwife yurZnidan, romlis dazianebis xarisxi ar aRemateba
5%-s;
• adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebis warmoebisaTvis gankuTvnil venaxebSi yurZnis maqsimaluri mosavlianoba reglamentirebulia;
• specifikur zonebSi warmoebuli adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebis damzadebisas misma gamosavlianobam 1 tona yurZnidan unda Seadginos ara umetes 65 dekalitrisa. aRniSnulze meti gamosavlianobis
SemTxvevaSi ikrZaleba RvinisaTvis adgilwarmoSobis dasaxelebis statusis miniWeba;
• mxaris Rvinis warmoebisas mevenaxeobis am mxareSi damzadebuli yurZnis
xvedriTi wili unda iyos aranakleb 80 %;
• mxarisa da adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebis warmoebisas dauSvebelia yurZnis tkbilis an koncentrirebuli yurZnis tkbilis damateba
(garda cqriala da Semagrebuli Rvinoebisa);
• mxarisa da adgilwarmoSobis dasaxelebis cqriala da Semagrebuli Rvinoebis damzadebisas gamoyenebuli yurZnis tkbili an koncentrirebuli
yurZnis tkbili mzaddeba vazis standartuli jiSebis sortimentisagan;
• vardisferi Rvinoebi iwarmoeba feradyurZniani saRvine jiSebis gada-
13
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
muSavebiT, an erTi da imave xarisxis (sufris, mxaris, adgilwarmoSobis
dasaxelebis) TeTri da wiTeli Rvinoebis SereviT, an wiTeli yurZnis
gamouwnexav durdoze TeTri yurZnis tkbilis daduRebiT.
saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2010 wlis 7 oqtomberis #2159 brZanebaSi, romelic miRebulia teqnikuri reglamentis saxiT, mocemulia
meRvineobis praqtikaSi nebadarTuli procesebis, masalebisa da nivTierebebis
CamonaTvali da maTi gamoyenebis pirobebi.
am teqnikuri reglamentiT gansazRvruli yvela gamoyenebuli nivTiereba
da masala unda Seesabamebodes enologiis saerTaSoriso kodeqss, romelic
damtkicebulia vazisa da Rvinis saerTaSoriso organizaciis12 mier.
`sajaro samarTlis iuridiuli piris - Rvinis erovnuli saagentos mier
momsaxurebis gawevis vadisa da safasuris damtkicebis Sesaxeb ~saqarTvelos
mTavrobis 2011 wlis 26 ianvris #45 dadgenilebiT gansazRvruli momsaxurebis gawevis vadebi da tarifebi mocemulia cxrilSi #2.
cxrili #2
Rvinis erovnuli saagentos mier momsaxurebis gawevis vadebi da tarifebi
N
momsaxurebis saxe
1
axali adgilwarmoSobis registraciisaTvis
daskvnis gacema
2
adgilwarmoSobis dasaxelebis Rvinoebze
Sesabamisobis sertifikatisa da yurZniseuli
warmoSobis produqciis eqsportirebisas
warmoSobis sertifikatis gacema
momsaxurebis momsaxurebis tarifi
vada
(dRg-is CaTvliT)
5000 lari
erTi dRe
ori dRe
sami dRe
mewarmis mier damtkicebuli yurZnis
3 Rvinoebis warmoebis teqnologiuri
instruqciebis SeTanxmeba
4
reklamis ganTavseba ssip Rvinis erovnuli
saagentos vebgverdze
5
ssip Rvinis erovnuli saagentos erTi boTli
saxelobiTi Rvino
6 eqsportis monacemebis gacema
7 etiketis SeTanxmeba (nebayoflobiTi)
250 lari
100 lari
ufaso
300 lari
erTi weli
500 lari
10 lari
erTi weli
1200 lari
250 lari
2.4. wylis sasaqonlo produqciis warmoebis, distribuciisa
da eqsportis samarTlebrivi regulireba
`wylis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Tanaxmad, wylis sasaqonlo produqciis warmoebisa da vaWrobis wesebi vrceldeba saqarTveloSi da mis farglebs
12 vazisa da Rvinis saerTaSoriso organizacia (O.I.V.International Organization of Vine and Wine.
www.oiv.int)
14
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
gareT warmoebul (Camosxmul) yvela wyalze, romelic iyideba saqarTvelos
teritoriaze an gansazRvrulia saeqsportod.
saqarTveloSi warmoebuli (Camosxmuli) wylis sasaqonlo produqcia misi
warmoSobis, fizikur-qimiuri maxasiaTeblebisa da damuSavebis xarisxis mixedviT klasificirebulia oTx kategoriad:
• naturaluri mineraluri wyali;
• samkurnalo mineraluri wyali;
• wyaros wyali;
• sufris wyali.
`saqarTvelos soflis meurneobis saministros mmarTvelobis sferoSi Semavali ssip sursaTis erovnuli saagentos mier wylis sasaqonlo produqciisaTvis kategoriis miniWebis wesis, wylis sasaqonlo produqciis kategoriis
blankis, aRricxva-angariSgebis wesisa da saregistracio Jurnalis damtkicebis Sesaxeb~ saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2007 wlis 6 Tebervlis #2-14 brZanebis mixedviT, dainteresebuli iuridiuli an fizikuri
pirismier warmodgenili informaciis safuZvelze, wylis sasaqonlo produqcias kategorias (naturaluri mineraluri, wyaros da sufris wyali) aniWebs,
registraciaSi atarebs da miniWebuli kategoriis damadasturebel dokuments
gascems sursaTis erovnuli saagento.
wylis sasaqonlo produqciis kategoriis damadasturebeli dokumentis
forma mocemulia danarTSi #3.
wylis sasaqonlo produqcias samkurnalo mineraluri wylis kategorias
aniWebs saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro.
gadawyvetileba wylis sasaqonlo produqciis kategoriis miniWebis Sesaxeb
miiReba gancxadebis miRebidan araumetes 3 Tvis ganmavlobaSi. gancxadebis
Setanis ufleba aqvs nebismier fizikur da iuridiul pirs.
gancxadeba unda Seexebodes calkeuli wylis sasaqonlo produqciisaTvis
konkretuli kategoriis miniWebis moTxovnas. gancxadeba Sedgenili unda iyos
qarTul enaze da unda Seicavdes:
• im administraciuli organos dasaxelebas, romelsac mimarTavs ganmcxadebeli;
• ganmcxadeblis vinaobas da misamarTs;
• moTxovnis Sinaarss;
• gancxadebis wardgenis TariRs da ganmcxadeblis xelmoweras;
• gancxadebaze TandarTuli sabuTebis nusxas.
akrZalulia erTi kategoriis warmoebuli (Camosxmuli) wylis saxelwodebis gamoyeneba sxva kategoriis wylisaTvis.
wylis sasaqonlo produqciisTvis naturaluri mineraluri da wyaros
wylis kategoriis miniWebisas uzrunvelyofili unda iqnes Semdegi moTxovnebis dacva:
• sabados ekologiuri daculoba;
• sabadoSi wylis qimiuri Sedgenilobis, temperaturisa da debitis stabiluroba (ar exeba wyaros wylis kategorias);
15
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
• wylis warmoeba (Camosxma) unda xdebodes erTi sabadodan;
• wylis sabados maragi damtkicebuli unda iyos „wiaRis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis Tanaxmad (ar exeba wyaros wylis kategorias);
• wylis sabadosa da wylis Camomsxmel sawarmos Soris wylis transportireba unda xdebodes mxolod maTi damakavSirebeli milsadenis saSualebiT;
• wylis damuSavebis dros gamoyenebuli unda iyos iseTi teqnologia,
romelic ar gamoiwvevs misi bunebrivi mikrobiologiuri da qimiuri
Sedgenilobis cvlilebas;
• wylis xarisxi SesabamisobaSi unda iyos saqarTveloSi moqmedi normatiuli aqtebiT dadgenil moTxovnebTan.
sufris wylis biologiuri da fiziko-qimiuri maCveneblebi, sawarmoSi
wylis miwodebisa da damuSavebis teqnologia unda akmayofilebdes saqarTveloSi moqmed Sesabamis normatiul aqtebs.
`mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis registraciisaTvis da mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis gamoyenebis uflebis mqone piris registraciisaTvis saWiro kanonmdeblobiT gansazRvrul monacemTa Seswavlis, dadgenis da mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis gamoyenebaze kontrolis ganxorcilebis wesis Sesaxeb~ saqarTvelos soflis meurneobisa
da sursaTis ministris 2003 wlis 4 martis #2-49 brZanebis Tanaxmad, mineraluri wylis (naturaluri mineraluri da wyaros wylebi) adgilwarmoSobis
dasaxelebis registraciisaTvis saWiro monacemebis Seswavlisa da dadgenis
organizaciul uzrunvelyofas axorcielebs saqarTvelos soflis meurneobis
saministros mmarTvelobis sferoSi Semavali sursaTis erovnuli saagento.
warmodgenili masalebis Seswavlisa da dadgenis mizniT, sursaTis erovnul saagentoSi Seqmnilia eqspertTa jgufi, romelis funqciaa warmodgenili
dokumentebis ganxilvis safuZvelze daadginos:
• Sesabamisi geografiuli adgilisaTvis damaxasiaTebeli warmoebis specifikuri Taviseburebebi, maTi arsebobis SemTxvevaSi;
• saqonlis specifikuri xarisxisa da reputaciis kavSiri Sesabamis geografiul adgilTan;
• organoleptikuri maxasiaTeblebi.
ganacxadi mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis gamoyenebis
uflebis mqone piris registraciisTvis saWiro monacemebis dadgenis Sesaxeb,
sursaTis erovnuli saagentos ufrosis saxelze Seaqvs ganmcxadebels.
ganacxadis Setanis ufleba aqvs nebismier fizikur da iuridiul pirs, romelic awarmoebs adgilwarmoSobis dasaxelebis mineralur wyals da akmayofilebs `wylis Sesaxeb~ saqarTvlos kanoniT gaTvaliswinebul moTxovnebs.
ganacxadi Sedgenili unda iyos qarTul enaze da unda Seexebodes erTi
adgilwarmoSobis dasaxelebis mineralur wyals.
daskvnis gacema xdeba Semosuli gancxadebis safuZvelze. sursaTis erovnuli saagento valdebulia, ganacxadis registraciidan 3 TveSi miiRos adgilwarmoSobis dasaxelebis registraciis Sesaxeb daskvnis gacemis gadawyvetileba.
eqspertTa jgufis gadawyvetilebis safuZvelze sursaTis erovnuli saa-
16
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
gento gascems daskvnas, romelsac danarTis saxiT axlavs registraciisaTvis
saWiro monacemTa CamonaTvali.
sursaTis erovnuli saagentos mier gacemuli daskvnis safuZvelze, adgilwarmoSobis dasaxelebis da adgilwarmoSobis dasaxelebis gamoyenebis uflebis mqone piris registracias awarmoebs inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli centri - saqpatenti.
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis Sesabamisobisa da warmoSobis sertifikatebi ar moiTxoveba.
`sajaro samarTlis iuridiuli piris - sursaTis erovnuli saagentos mier
momsaxurebis gawevis vadisa da safasuris damtkicebis Sesaxeb~ saqarTvelos
mTavrobis 2011 wlis 31 ianvris #59 dadgenilebiT gansazRvruli momsaxurebis gawevis vadebi da tarifebi mocemulia cxrilSi #3.
cxrili #3
sursaTis erovnuli saagentos mier momsaxurebis gawevis vada da tarifebi
momsaxurebis
vada
momsaxurebis tarifi
(dRg-is CaTvliT)
1 wylis sasaqonlo produqciis kategoriis
sertifikatis gacema
3 Tve
2 Tve
1 Tve
100 lari
200 lari
300 lari
2 mineraluri wylis adgilwarmoSobis
dasaxelebis gamoyenebis registraciisTvis
saWiro monacemebis Sesaxeb daskvnis gacema
3 Tve
2 Tve
1 Tve
100 lari
200 lari
300 lari
3 mineraluri wylis adgilwarmoSobis
dasaxelebis gamoyenebis uflebis
mqone piris registraciisTvis saWiro
monacemebis Sesaxeb daskvnis gacema
3 Tve
2 Tve
1 Tve
100 lari
200 lari
300 lari
#
momsaxurebis saxe
4 sertifikatis dublikatis gacema
10 lari
2.5.
alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis
sasaqonlo produqciis uvneblobisa da xarisxis higienuri
normativebi
alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
uvneblobisa da xarisxis maCveneblebi da maTi zRvrulad dasaSvebi koncentraciebi (zdk) mocemulia Semdeg normatiul aqtebSi:
• `sasursaTo nedleulisa da kvebis produqtebis xarisxisa da usafrTxoe­
bis sanitariuli wesebisa da normebis damtkicebis Sesaxeb~ saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 2001 wlis
16 agvistos #301/n brZaneba;
• `yurZnis Rvinoebis warmoebis zogadi wesebisa da reglamentebis Sesaxeb
debulebis~, `teqnologiuri procesebis aRricxvis wesis Sesaxeb debulebis~, `mevenaxeoba-meRvineobis dargSi sasaqonlo produqciis warmoebas-
17
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
Tan da realizaciasTan dakavSirebuli saqmianobis savaldebulo Setyobinebis wesis Sesaxeb debulebis~ damtkicebis Sesaxeb saqarTvelos soflis
meurneobisa da sursaTis ministris 2003 wlis 6 martis #2-51 brZaneba;
• `sasmeli wylis teqnikuri reglamentis damtkicebis Sesaxeb~ saqarTvelos Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis ministris 2007 wlis
17 dekembris #349/n brZaneba;
• saqarTvelos Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis ministris
2003 wlis 27 noembris #306/n brZaneba `higienuri moTxovnebi Camosxmuli sasmeli wylis xarisxisadmi~;
• saqarTvelos erovnuli standarti sst 53:2006 `wylebi naturaluri mineraluri Camosxmuli~.
zemoaRniSnuli normatiuli aqtebis mixedviT:
• yvela saxeobis alkoholian sasmelebSi normirdeba toqsikuri elementebi da radionuklidebi;
• RvinoSi, araysa da koniakSi damatebiT normirdeba meTanoli.
• ludSi damatebiT normirdeba mezofiluri aerobuli da fakultatur-anaerobuli mikroorganizmebi (mafanmr), nawlavis Cxiris jgufis baqteriebi (koliformebi), paTogenebi, m.S. salmonelebi, safuarisa da
obis sokoebi da N nitrozaminebi;
• ualkoholo sasmelebSi normirdeba toqsikuri elementebi, mikotoqsinebi, nitratebi, pesticidebi, radionuklidebi, mezofiluri aerobuli da fakultatur-anaerobuli mikroorganizmebi (mafanmr), nawlavis
Cxiris jgufis baqteriebi (koliformebi), paTogenebi m.S. salmonelebi,
aseve safuarisa da obis sokoebi;
• wylis sasaqonlo produqciaSi normirdeba toqsikuri elementebi, nitratebi, nitritebi, pesticidebi, zedapirulad aqtiuri nivTierebebi,
poliqlorbifenilebi, navTobproduqtebi, policikluri aromatuli
naxSirwyalbadebi, radionuklidebi, mezofiluri aerobuli da fakultatur-anaerobuli mikroorganizmebi (mafanmr), saerTo koliformuli
baqteriebi, E.coli (nawlavis Cxiri), sulfitmareducirebeli klostridiebi, fekaluri streptokokebi, paTogenebi, m.S. salmonelebi, Pseudomonas aeuginosa (gramuaryofiTi aerobuli baqteria), lambliebis cistebi, dizinteruli amebas cistebi da sxva.
`yurZnis Rvinoebis warmoebis zogadi wesebisa da reglamentebis Sesaxeb
debulebis~, `teqnologiuri procesebis aRricxvis wesis Sesaxeb debulebis~,
`mevenaxeoba-meRvineobis dargSi sasaqonlo produqciis warmoebasTan da realizaciasTan dakavSirebuli saqmianobis savaldebulo Setyobinebis wesis Sesaxeb debulebis~ damtkicebis Sesaxeb saqarTvelos soflis meurneobisa da
sursaTis ministris 2003 wlis 6 martis #2-51 brZanebis mixedviT, yurZnis
Rvinoebi unda iyos uzado, mdgradi, mikrobiologiurad jansaRi, unaleqo,
meqanikuri minarevebis gareSe, yurZis jiSiTa da warmoebis teqnologiiT ganpirobebuli feriTa da organoleptikuri maxasiaTeblebiT.
sufris RvinoebSi titruli mJavianoba ar unda iyos 4,0 g/dm3-ze naklebi,
xolo mxarisa da adgilwarmoSobis dasaxelebis RvinoebSi - 5,0 g/dm3-ze naklebi.
18
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
yurZnis RvinoebSi faqtobrivi moculobiTi spirtSemcvelobisa da Saqrianobis normativebi mocemulia zemoaRniSnuli brZanebis pirvel danarTSi.
faqtobrivi moculobiTi spirtSemcveloba, Saqrianoba da mJavianoba
konkretuli dasaxelebis RvinisaTvis unda ganisazRvros teqnologiuri instruqciiT, romelic mtkicdeba uSualod mewarme subieqtis mier.
konkretuli dasaxelebis RvinisaTvis faqtobrivi moculobiTi spirtSemcvelobis, Saqrianobisa da mJavianobis dadgenili zRvruli mniSvnelobis SemTxvevaSi am zRvridan gadaxra dauSvebelia.
Tu konkretuli dasaxelebis RvinisaTvis zRvruli mniSvnelobebi dadgenili ar aris, am SemTxvevaSi dasaSvebia teqnologiur instruqciaSi miTiTebuli
normidan gadaxra:
• faqtobrivi moculobiTi spirtSemcvelobisa ± 0,5%;
• Saqrianobisa ± 5,0 g/dm3 (mSrali Rvinoebis garda);
• mJavianobisa ± 1,0 g/dm3.
Tavisufali gogirdovani mJavis Semcveloba yurZnis RvinoSi ar unda aRematebodes 30 mg/dm3.
dasaSvebia sufris Rvinis mJavianobis gazrda Rvinis mJaviT, araumetes
2g/dm3-iT, an limonmJaviT, araumetes 1 g/dm3-iT.
mJavianobis Semcireba dasaSvebia araumetes 1 g/dm3-iT.
yurZnis Rvinoebis zogierTi fiziko-qimiuri maCvenebeli da maTi normativebi mocemulia cxrilSi #4.
Rvino am wesebis darRveviT warmoebulad iTvleba, Tu masSi:
• uSaqro (dayvanili) eqstraqti <15 g/l;
• aqroladi mJavebi <0,12 g/l;
• Seicavs xelovnur saRebavs;
• hibriduli danamati (malvidindiglukozidi) >15 mg/l;
• dieTilenglikoli >10 mg/l;
• cikluri diglicerinebi >0,2 mg/l;
• saqaroza >6 g/l;
• organuli mJavebis speqtris qromatograma ar aris tipuri RvinisaTvis;
• Rvinis mJavis, vaSlmJavisa da rZemJavis jamuri odenoba <2 g/l.
`sakvebdanamatebis gamoyenebis sanitariuli wesebisa da normebis damtkicebis Sesaxeb~ saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis
ministris 2001 wlis 16 agvistos #311/n brZaneba aregulirebs alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis warmoebaSi
sakvebdanamatebis gamoyenebasa da maTi zRvrulad daSvebul koncentraciebs.
zogierTi sakvebdanamatis zRvrulad daSvebuli koncentraciebi mocemulia
cxrilSi #5.
19
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
cxrili #4
yurZnis Rvinoebis fiziko-qimiuri maCveneblebi da maTi normativebi
#
produqti
1 TeTri Rvino
aqroladi
dayvanili
gogirdovani mJava
mJavianoba
eqstraqti
≤ 1,0 g/dm3 ≤ 210 mg/dm3 (Tu
Saqrianoba <5g/dm3)
metalebi
≤ 260 mg/dm3 (Tu
Saqrianoba >5g/dm3)
2 vardisferi Rvino ≤ 1,1 g/dm3 ≤ 210 mg/dm3 (Tu
Saqrianoba <5g/dm3)
≤ 260 mg/dm3 (Tu
Saqrianoba >5g/dm3)
3 wiTeli da
durdoze
duRiliT
miRebuli TeTri
Rvinoebi
4 wiTeli Rvino
≤ 1,2 g/dm3
≤ 160 mg/dm3 (Tu
Saqrianoba <5g/dm3)
≥ 20 g/dm3
≤ 210 mg/dm3 (Tu
Saqrianoba >5g/dm3)
5 durdoze
duRiliT
miRebuli TeTri
Rvino
6 Rvino (garda
wiTeli da
durdoze
duRiliT
miRebuli TeTri
Rvinoebisa)
7 yvela saxis Rvino
20
≥ 18 g/dm3
≥ 16 g/dm3
rkina ≤ 10 mg/dm3;
spilenZi ≤ 5 mg/dm3
tyvia ≤ 0,3 mg/kg
dariSxani ≤ 0,2 mg/kg
kadmiumi ≤ 0,03 mg/kg
vercxliswyali ≤
0,005 mg/kg
meTanoli ≤ 0,05 mg/kg
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
cxrili #5
zogierTi sakvebdanamatis zRvrulad daSvebuli koncentraciebi
#
sakvedanamati
1 askorbinis mJava
sasursaTo produqti
mineraluri wyali
Rvino
zRvrulad daSvebuli
koncentracia araumetes
100 mg/l
150 mg/l
2 askorbinmJava natriumi ualkoholo sasmelebi
3 Rvino-qvis mJava
Rvino
1700 mg/l
4 limonmJava
Rvino
2000 mg/l
yurZnis wveni
6 mg/l
xilis wvenebi
100 mg/l
sidri
150 mg/l
yurZnis mSrali Rvino
200 mg/l
5 gogirdovani anhidridi
2000 mg/l
yurZnis naxevradtkbili Rvino 300 mg/l
6 sorbinis mJava
xil-kenkrovani Rvino
400 mg/l
Rvino
300 mg/l
ualkoholo sasmelebi
500 mg/l
xil-kenkrovani wvenebi
1000 mg/l
21
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
3. saerTaSoriso xelSekrulebebi
alkoholiani sasmelebis warmoebis sferoSi gansakuTrebiT didi mniSvneloba aqvs vazisa da Rvinis saerTaSoriso organizaciasTan (O.I.V. International
Organization of Vine and Wine) TanamSromlobas, romelic mTavrobaTaSoris samecniero da teqnikuri xasiaTis organizacias warmoadgens.
organizacia eweva vazTan, RvinosTan da misgan warmoebul sasmelebTan,
yurZenTan, CamiCTan da sxva saxis yurZnis produqtebTan dakavSirebul saqmianobas.
2010 wlidan saqarTvelo aris RviniT vaWrobis msoflio jgufis13 wevri
qveyana. 2007 wlis 23 ianvars kanberaSi dadebuli `etiketirebis moTxovnebis
Sesaxeb~ da 2001 wlis 18 dekembers torontoSi dadebuli `enologiuri praqtikis urTierTaRiarebis Sesaxeb~ RviniT vaWrobis msoflio jgufis SeTanxmebebidan gamomdinare yvela monawile mxare uflebamosilia, saerTaSoriso
valdebulebebis gaTvaliswinebiTa da adamianis janmrTelobisa da usafrTxoebis dacvis mizniT, ganaxorcielos mis Sesabamis teritoriaze improtirebuli Rvinis Semowmeba.
sertificirebis aucileblobisas (Sesabamisobis, warmoSobis da higienuri
serTifikatebi), RviniT vaWrobis msoflio jgufis wevr qveynebs SeuZliaT
aRiaron sertificirebis saxelmwifo organos an eqsportiori qveynis mier
aRiarebuli sertificirebis organos mier gacemuli sertifikatebi. sagulisxmoa rom, sertificirebis procedura unda Seesabamebodes vmo14-s SeTanxmebas.
2011 wlis 14 ivliss evrokavSirsa da saqarTvelos Soris gaformebuli iqna
SeTanxmeba `soflis meurneobisa da sasursaTo produqtebis geografiuli aRniSvnebis dacvis Sesaxeb~. xsenebuli SeTanxmeba ratificirebulia saqarTvelos parlamentis da evroparlamentis mier da Sesulia ZalaSi.
es SeTanxmeba aregulirebs im geografiuli aRniSvnebis aRiarebasa da dacvas, romlebic warmoSobilia xelSemkvrel mxareTa teritoriebidan.
winamdebare SeTanxmebiT daculi saxelis gamoyeneba SesaZlebelia nebismieri im operatoris mier, romelsac bazarze gaaqvs soflis meurneobisa da sasursaTo produqtebi, Rvino, aromatizebuli Rvinoebi an spirtiani sasmelebi
da romlebic Seesabamebian Sesabamisi produqtisaTvis dadgenil moTxovnebs.
amJamad, am SeTanxmebiT, evrokavSirSi mxolod qarTuli Rvinoebis geografiuli dasaxelebebia daculi. evrokavSirSi daculi qarTuli Rvinoebis geografiuli dasaxelebebis CamonaTvali mocemulia cxrilSi #6.
13 RviniT vaWrobis msoflio jgufi (WWTG - World Wine Trade Group. www.wwtg-gmcv.org) `SeTanxmeba
Rvinis etiketirebasTan dakavSirebul moTxovnaTa Sesaxeb~.
14 vmo – vaWrobis msoflio organizacia (WTO - World Trade Organization. www.wto.org) saqarTvelo am
organizaciis sruluflebiani wevria 2000 wlidan.
22
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
cxrili #6
qarTuli Rvinoebi, romelTa geografiuli dasaxelebac daculia evrokavSirSi
#
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
dasacavi saxeli
axaSeni
atenuri
gurjaani
kaxeTi (kaxuri)
kardenaxi
xvanWkara
kotexi
qinZmarauli
yvareli
manavi
mukuzani
nafareuli
sviri
Teliani
tibaani
winandali
tviSi
vazisubani
transliteracia laTinur enaze
Akhasheni
Atenuri
Gurjaani
Kakheti (Kakhuri)
Kardenakhi
Khvanchkara
Kotekhi
Kindzmarauli
Kvareli
Manavi
Mukuzani
Napareuli
Sviri
Teliani
Tibaani
Tsinandali
Tvishi
Vazisubani
saqarTvelo 2004 wlis 17 Tebervlidan mierTebulia `adgilwarmoSobis dasaxelebebis dacvisa da maTi saerTaSoriso registraciis Sesaxeb~ lisabonis
SeTanxmebas15, romlis mizania uzrunvelyos adgilwarmoSobis dasaxelebebis
dacva, anu dacva qveynis, regionis an adgilis geografiuli saxelisa, romelic gamoiyeneba iq warmoSobili produqtis mosaniSnad da romlis xarisxi da
maxasiaTeblebi mTlianad an arsebiTad ganpirobebulia geografiuli garemoTi, bunebrivi da adamianis faqtorebis CaTvliT.
aseTi saxelebi registrirdeba inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizaciis (ismo)16 saerTaSoriso biuros mier, Jenevis samrewvelo nimuSebis saerTaSoriso registraciis Sesaxeb SeTanxmebis monawile saxelmwifoTa
uflebamosili organoebis moTxovnis safuZvelze.
15 lisabonis SeTanxmeba `adgilwarmoSobis dasaxelebis dacvisa da maTi saerTaSoriso registraciis Sesaxeb~ dadebuli iqna 1958 wels. SeTanxmebis teqsti da wevri qveynebis sia ix. vebgverdze
www.wipo.int da www.sakpatenti.org.ge.
16 ismo - inteleqtualuri sakuTrebis msoflio organizacia (WIPO - World Intellectual Property Organization. www.wipo.int)
23
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
4. evrokavSirSi moqmedi samarTlebrivi regulireba
4.1. zogadi da specifikuri moTxovnebi alkoholiani da
ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
saqarTvelodan evrokavSiris bazarze importisas
imisaTvis, rom alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis sasaqonlo produqcia daSvebul iqnas evrokavSiris bazarze, maT unda daakmayofilon
evrokavSiris zogadi da specifikuri moTxovnebi. aseve gadaxdili unda iqnas
Sesabamisi gadasaxadebi (dRg, saaqcizo gadasaxadi). informacia zemoxsenebuli moTxovnebis da gadasaxadebis Sesaxeb SeiZleba moviZioT evrokomisiis mier
Seqmnil Export Helpdesk-ze, romelic mesame qveynebidan evrokavSiris bazarze
eqsportis xelSewyobis mizniT Seqmnil ufaso internet momsaxurebas warmoadgens. Export Helpdesk-is internet-misamarTia: www.exporthelp.europa.eu.
igi 6 enaze (inglisuri, franguli, espanuri, portugaliuri, arabuli
da rusuli) funqcionirebs. Export Helpdesk-Si informacia sistematizirebulia calkeuli produqtebis mixedviT. am informaciis misaRebad gamoyenebuli unda iqnas e.w. sasaqonlo kodi. sasaqonlo kodebi aiReba evrokavSiris
kombinirebuli nomenklaturidan, romelic kodirebis saerTaSoriso klasifikacias, e.w. harmonizebul sistemas efuZneba. evrokavSiris kombinirebuli
nomenklatura evrokavSiris sabWos 1987 wlis 23 ivlisis N 2658 regulaciiT
regulirdeba.
informacia alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis sasaqonlo
produqciis evrokavSiris bazarze importisas arsebuli zogadi da specifiuri moTxovnebis, aseve damatebiTi Rirebulebis gadasaxadis (dRg) Sesaxeb,
Export Helpdesk-is seqciidan moTxovnebi da gadasaxadebi (Requirements
and Taxes) SegviZlia miviRoT.
zogadi moTxovnebi
evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis
sasaqonlo produqciis importze erTnairi zogadi moTxovnebia. evrokavSiris
bazarze am saxeobis produqtebis importisas, sabaJo procedurebis gasavlelad, maT Tan unda axldes Semdegi dokumentebi:
• komerciuli angariS-faqtura, rac warmoadgens dasturs, importiorsa
da eqsportiors Soris garigebis Sedgomis Sesaxeb. xsenebuli dokumenti unda Seicavdes Semdeg informacias: importioris da eqsportioris
dasaxeleba da misamarTi, dokumentis Sedgenis TariRi da nomeri, saqonlis aRwera (dasaxeleba, xarisxi da sxv.), sazomi erTeuli, saqonlis
raodenoba, saqonlis erTeulis Rirebuleba, saqonlis mTliani Rirebuleba, angariS-faqturis jamuri Rirebuleba da valuta, romelSic
xdeba angariSgeba, gadaxdis pirobebi (forma, vada, fasdakleba da sxv.),
miwodebis pirobebi da tranportirebis forma;
• safraxto (satransporto) dokumenti, romlis saxeoba damokidebulia
gamoyenebul satransporto saSualebebze. gamoyenebuli satransporto
saSualebebis Sesabamisad, tvirTs Tan unda axldes:
24
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
konosamenti. es dokumenti tvirTs unda axldes sazRvao gadazidvisas;
konosamenti FIATA. es dokumenti tvirTs unda axldes Sereuli gadazidvisas. xsenebuli dokumenti SemuSavebuli iqna gadamzidavTa
asociaciebis saerTaSoriso federaciis (FIATA) mier;
saavtomobili-satransporto zeddebuli (CMR). es
dokumenti
tvirTs unda axldes sagzao gadazidvisas;
saaviacio-satransporto zeddebuli (AWB). es dokumenti tvirTs
unda axldes sahaero gadazidvisas;
sarkinigzo-satransporto zeddebuli (CIM). es dokumenti tvirTs
unda axldes sarkinigzo gadazidvisas;
ATA karneti. es saerTaSoriso sabaJo dokumenti gamoiyeneba evrokavSiris teritoriaze saqonlis droebiT Setanisas, sabaJo gadasaxadebisa da mosakreblebisgan gaTavisuflebis mizniT. ATA karneti
SeiZleba gaices iseTi kategoriis tvirTebze, rogoricaa, magaliTad: komerciuli nimuSebi, sagamofeno da saprezentacio daniSnulebis saqoneli da sxv.;
TIR karneti. es sabaJo satranzito dokumenti gamoiyeneba tvirTis
saerTaSoriso gadazidvisas, romlis nawili sagzao gadazidvis saxiT
xorcieldeba. TIR karneti tvirTis TIR proceduriT transportirebis saSualebas iZleva. TIR sistemis moTxovniT, tvirTi usafrTxo
satransporto saSualebebiT an konteinerebiT unda iqnas gadaziduli; yvela sabaJo gadasaxadi an mosakrebeli, romelic tvirTis
transportirebisas SeiZleba warmoiqmnas, uzrunvelyofili unda iqnas saerTaSoriso garantiiT; tvirTs Tan unda axldes TIR karneti
da tvirTis gamgzavni qveynis sabaJo kontrolis procedurebi aRiarebuli unda iqnas satranzito da tvirTis mimRebi qveynebis mier;
• SefuTvis nusxa, rac warmoadgens komerciul dokuments da iZleva informacias eqsportioris, importioris, gadamzidavis, tvirTis SefuTvebis raodenobis, saxeobis, markirebis, numeraciis, calkeuli SefuTvis Semadgenlobis, wonis (neto da bruto) da gabaritebis Sesaxeb;
• sabaJo Rirebulebis deklaracia, rac unda axldes tvirTs, Tu misi sabaJo Rirebuleba 10 aTas evros aRemateba. sabaJo Rirebulebis deklaracia Sevsebuli unda iqnas evrokomisiis 1993 wlis 2 ivlisis N 2454/93
regulaciis 28-e danarTSi mocemuli DV1 formis mixedviT. xsenebuli
dokumenti ar moiTxoveba Tu:
importirebuli tvirTis sabaJo Rirebuleba 10 aTas evroze naklebia;
importirebuli tvirTi arakomerciuli daniSnulebisaa;
importirebuli tvirTi Tavisufalia evrokavSiris sabaJo gadasaxadisgan;
• tvirTis dazRveva, rac warmoadgens mniSvnelovan dokuments, romlis mixedviTac, aucileblobis SemTxvevaSi, xdeba dazRveulis zaralis anazRaureba. sabaJo procedurebis gavlisas dazRvevis angariS-faqturis
wardgena mxolod im SemTxvevaSia aucilebeli, Tu dazRvevisTvis gadaxdili Tanxis odenoba ar aris miTiTebuli komerciul angariS-faqturaSi;
25
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
• sabaJo saimporto deklaracia, rac wardgenili unda iqnas evrokavSiris
Sesabamisi wevri qveynis sabaJo samsaxurisTvis, saqonlis evrokavSiris
bazarze importisas. evrokavSiris saimporto deklaraciis forma unificirebulia, igi erTnairia evrokavSiris wevri yvela qveynisTvis da
mocemulia evrokavSiris sabWos 1992 wlis 19 noembris N 2913/92 regulaciiT damtkicebul evrokavSiris sabaJo kodeqsSi (Single Administrative Document - SAD). es deklaracia Sevsebuli unda iqnas evrokavSiris erT-erT oficialur enaze, romelsac cnobs evrokavSiris wevri
is qveyana, romlis sazRvarsac pirvelad kveTs saimportod gamiznuli
produqti.
specifikuri moTxovnebi
evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis
sasaqonlo produqciis importisas unda dakmayofildes Semdegi specifikuri moTxovnebi:
• sanitaruli kontroli (ix. qveTavi 4.2.);
• etikireba (ix. qveTavi 4.3.);
• damabinZurebeli nivTierebebis kontroli (ix. qveTavi 4.4.);
• sertifikati forma VI 1-is wardgena - mxolod Rvinis, yurZnis wvenisa
da axalgazrda Rvinis SemTxvevaSi (ix. qveTavi 4.5.2.).
gadasaxadebi
sagulisxmoa, rom evrokavSiris wevri calkeuli qveyana, saqonlis sxvadasxva
saxeobaze gansxvavebuli odenobis damatebiTi Rirebulebis gadasaxads (dRg)
awesebs. dRg-s gadaxda xdeba saqonlis mier evrokavSiris sazRvris gadakveTis
momentSi. evrokavSirSi dRg regulirdeba evrokavSiris sabWos 2006 wlis 28
noembris No 2006/112/EC direqtiviT.
informacia, calkeuli qveynebis mixedviT, sxvadasxva saxeobis produqciaze (m.S. alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis sasaqonlo produqciaze) dawesebuli dRg-sa da saaqcizo gadasaxadis Sesaxeb SeiZleba miRebuli
iqnas Export Helpdesk-is seqciidan moTxovnebi da gadasaxadebi - specifikuri
moTxovnebi (Requirements and Taxes - Specific requirements).
saaqcizo gadasaxadebi gadaixdeba evrokavSiris bazarze alkoholiani sasmelebis importisas. rac Seexeba ualkoholo sasmelebsa da wylis saasqonlo
produqcias, evrokavSiris bazarze maTi importi saaqcizo gadasaxadiT ar ibegreba.
aRsaniSnavia rom 1968 wlis 1 ivlisidan evrokavSirSi dawesda erTiani saimporto tarifebi.
informacia saqarTvelodan alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da
wylis sasaqonlo produqciaze arsebuli saimporto tarifebis Sesaxeb,
Export Helpdesk-is seqciidan saimporto tarifebi (Import tariffs) SegviZlia
miviRoT.
rogorc Export Helpdesk-idan miRebuli informaciidan Cans, saqarTvelo warmoadgens preferenciaTa ganzogadebuli sistemis specialuri sqemiT,
GSP+ -iT mosargeble qveyanas da, Sesabamisad, saqarTvelodan evrokavSiris
26
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
bazarze wylis sasaqonlo produqciis da ualkoholo sasmelebis importi gaTavisuflebulia saimporto gadasaxadidan, rasac ver vityviT alkoholiani
sasmelebis importze. imisaTvis rom saqonelma isargeblos GSP+ -iT gaTvaliswinebuli SeRavaTebiT, es saqoneli warmoebuli unda iyos GSP+ -iT mosargeble qveyanaSi. saqonlis warmoSoba dadasturebuli unda iqnas warmoSobis sertifikatiT. Sesabamisad, evrokavSiris sazRvris gadakveTisas saqonels,
sxva aucileberl dokumentaciasTan erTad, unda axldes specialuri warmoSobis sertifikati – sertifikati forma A, romelsac saqonlis warmoSobis
qveynis uflebamosili organo gascems. saqarTveloSi, dRevandel dRes, sertifikati forma A-s gascemen ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis saministro, Semosavlebis samsaxuris sabaJo departamenti da savaWro-samrewvelo
palata.
sayuradReboa rom warmoSobis sertifikatis gareSe saqonlis evrokavSiris bazarze eqsportisas preferenciuli (SeRavaTiani) saimporto tarifebiT
sargebloba SeuZlebelia.
4.2. higienuri moTxovnebi
alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
warmoeba, gadamuSaveba, distribucia da eqsporti regulirdeba evrokavSirSi
moqmedi sxvadasxva normatiuli aqtebiT rogorebicaa, regulaciebi, direqtivebi, gadawyvetilebebi, standartebi.
sursaTis uvneblobis Sesaxeb evrokavSiris mTavar sakanonmdeblo aqts
evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2002 wlis 28 ianvris #178/2002
regulacia warmoadgens. regulacia Seexeba sursaTis Sesaxeb kanonis zogad
safuZvlebsa da moTxovnebs, `sursaTis uvneblobis sakiTxSi evropis uzenaesi
organos~ Seqmnasa da procedurebs sursaTis uvneblobis sakiTxebTan dakavSirebiT.
evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2004 wlis 29 aprilis #852/2004
regulacia awesebs sursaTis, maT Soris alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis higienis zogad moTxovnebs, romlebic
biznesoperatorebma unda daakmayofilon.
am regulaciis Tanaxmad, alkoholiani da ualkoholo sasmelebsa da wylis
sasaqonlo produqciasTan dakavSirebuli safrTxe gamovlenili unda iqnes
pirveladi warmoebis etapze da Sesabamisad gakontroldes, raTa daculi iqnas
zemoaRniSnuli maregulirebeli wesebis moTxovnebi.
biznesoperatorebs danergili unda qondeT saTanado sawarmoo da higienuri praqtika (GMP, GHP).
biznesoperatorebis mimarT unda ganxorcieldes oficialuri kontroli,
raTa Semowmdes ramdenad icaven isini warmoebisadmi wayenebul moTxovnebs,
xolo maT unda SeimuSaon usafrTxoebis programebi da procedurebi HACCP
-is principebze dayrdnobiT.
sursaTis higienis Sesaxeb dawvrilebiTi informacia mocemulia evrokavSiri-saqarTvelos biznes sabWos (EUGBC) mier 2012 wels gamocemuli publikaciis: `ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze aracxoveluri
warmoSobis sursaTis eqsportisaTvis~, qveTavSi 3.1.
27
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
4.3.etiketireba
4.3.1. zogadi nawili
sursaTis, maT Soris alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis
sasaqonlo produqciis etiketirebis zogad wesebs aregulirebs evrokavSiris
sabWosa da evroparlamentis 2000 wlis 20 martis #2000/13/EC direqtiva.
aRniSnuli direqtiva exeba momxmareblisaTvis misawodebeli alkoholiani
da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis etiketirebas,
misi wardgenis da reklamirebis konkretul aspeqtebs.
es direqtiva avaldebulebs adgilobriv mwarmoeblebsa da importiorebs
mkacrad daicvan dadgenili wesebi da moTxovnebi.
alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
etiketze aucilebelad unda iyos miTiTebuli Semdegi informacia:
• dasaxeleba;
• mwarmoeblis, damfasoeblis, an evrokavSiris bazarze distributoris
saxeli da misamarTi;
• warmoSobis qveyana da warmoSobis adgili;
• raodenoba (litri, mililitri);
• vargisianobis vada sityvebiT vargisia - (TariRi)-mde an vargisia
(TariRi)-is bolomde. iseTi sursaTis, m.S. ualkoholo sasmelebis SemTxvevaSi, romelic ar inaxeba sam Tveze meti xnis ganmalvobaSi, sakmarisia dRisa da Tvis miTiTeba; romelic inaxeba sam Tveze met xans,
magram ara umetes 18 Tvisa, sakmarisia Tvis da wlis miTiTeba; romelic
inaxeba 18 Tveze met xans, sakmarisia mxolod wlis miTiTeba;
• Senaxvis an gamoyenebis raime gansakuTrebuli pirobebi;
• Semadgeneli ingredientebis17 CamonaTvali;
• zogierT komponentTan dakavSirebiT moiTxoveba gansazRvruli niSani
etiketze (mag: genetikurad modificirebuli organizmebi, warmoebaSi
gamoyenebuli airebi, damatkbobeli nivTierebebi, aspartami, kofeini,
qinini da sxva).
akrZalulia iseTi informaciis gamoyeneba, romelmac SeiZleba SecdomaSi
Seiyvanos momxmarebeli:
• alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis TvisebebTan, gansakuTrebiT ki mis xarisxTan, SemadgenlobasTan,
raodenobasTan, warmoebis adgilTan an warmoSobasTan da warmoebis meTodTan dakavSirebiT;
• alkoholiani da ualkoholo sasmelebsa da wylis sasaqonlo produqciaze iseTi efeqtebis an Tvisebebis miweriT, romelsac is ar flobs;
• konkretuli alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciisTvis iseTi specialuri Tvisebebis miweriT, romelsac sxva msgavsi produqtic flobs.
17 ingredienti niSnavs nebismier nivTierebas, maT Soris danamats, romelic gamoyenebulia sakvebi
produqtis warmoebaSi an momzadebaSi da arsebobs mza produqtSi, Tundac Secvlili formiT.
28
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
etiketze ganTavsebuli informaciis akrZalva an SezRudva aseve exeba:
• sursaTis wardgenas, kerZod mis formas, vizualur mxares an SefuTvas,
gamoyenebul SesafuT masalas, momzadebis meTods;
• reklamirebas.
evropis parlamentis da evrokavSiris sabWos 2003 wlis 10 noembris
#2003/89/EC direqtivis mixedviT, alergiuli efeqtis mqone ingredientebi,
teqnologiuri danamatebi da sxva nivTierebebi eqvemdebareba etiketze aucilebel aRniSvnas, raTa momxmareblebi, romlebsac am produqtebis mimarT
alergia aqvT saTanadod iyvnen informirebuli.
evropis parlamentis da evrokavSiris sabWos 2008 wlis 16 dekembris
#1333/2008 regulaciis mixedviT, alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa
markirebis dros aucilebelia damatebiTi informaciis wardgena warmoebaSi
gamoyenebuli Semdegi sakvebi saRebavebis Sesaxeb: E102 (tartrazini); E104 (qinolinisebri yviTeli); E110 (yviTeli mzis Casvla); E122 (azorubini, karmuazini); E124 (ponso 4R, alisferi 4R); E129 (wiTeli momxibvleli AC).
aRniSnulma saRebavebma SeiZleba uaryofiTi gavlena iqonion bavSvebis
aqtiurobasa da yuradRebaze.
sasursaTo produqtSi, romelSic genetikurad modificirebuli komponentebi
sursaTis saerTo masis 0,9 %-ze metia, eqvemdebareba etiketze aucilebel aRniSvnas.
aRsaniSnavia is garemoeba, rom evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos
mier 2011 wlis 25 oqtombers miRebuli iqna regulacia #1169/2011, romelic
adgens sursaTis etiketirebis sakiTxebs. am regulaciis moTxovnebis ZiriTadi nawili Sesasruleblad savaldebulo gaxdeba 2014 wlis 13 dekembridan.
4.3.2. alkoholiani sasmelebis etiketireba
evrokavSiris sabWosa da evroparlamentis 2000 wlis 20 martis #2000/13/
EC direqtivis mixedviT alkoholis procentuli Semcveloba miTiTebuli
unda iyos mxolod iseTi alkoholiani sasmelebis etiketze, romelTa alkoholis Semcveloba 1,2 %-s aRemateba.
vargisianobis vadis miTiTeba aucilebeli ar aris:
• Rvinoebze, tkbil Rvinoebze, SuSxuna Rvinoebze, aromatizirebul Rvinoebze da msgavs produqtebze, romlebic miiReba xilisgan (garda yurZnis) da iseT sasmelebze, romelic Seesabameba CN kodebs18 22060091,
22060093, 22060099 da iwarmoeba yurZnis an yurZnis tkbilisagan;
• iseT sasmelebze, romelTa alkoholis Semcveloba ≥ 10%;
• alkoholian sasmelebze, romelic ganTavsebulia xuT litrze meti tevadobis calkeul WurWelSi da gansazRvrulia sazogadoebrivi dawesebulebebisaTvis.
18 CN - kombinirebuli nomenklatura _ evrokavSiris saimporto tarifis erTiani statistikuri da
satarifo nomenklatura. damatebiTi informaciisTvis ixileT evrokavSiri-saqarTvelos biznes
sabWos 2008 wlis broSura `evrokavSiris bazarze importirebuli saqonlis dabegvris Taviseburebani~ www.eugbc.net.
29
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
evrokavSiris sabWos 2008 wlis 29 aprilis #479/2008 regulaciis VI nawilis 59-e me-60 da 61-e punqtebSi mocemulia alkoholiani sasmelebis etiketirebisa da wardgenis mimarT gansazRvruli moTxovnebi.
am regulaciis mixedviT, evrokavSirSiris teritoriaze realizebuli
alkoholiani sasmelebis etiketze aucileblad unda iyos ganTavsebuli Semdegi informacia:
• produqtis saxeoba;
• adgilwarmoSobis dasaxelebis, an geografiuli aRniSvnis Rvinoebis
SemTxvevaSi, etiketze savaldebuloa aRiniSnos Semdegi terminebi:
`daculi adgilwarmoSobis dasaxeleba”, an `daculi geografiuli
aRniSvna~ da adgilwarmoSobisa da geografiuli aRniSvnis saxelebi;
• faqtobrivi moculobiTi spirtSemcveloba;
• warmoSobis qveyana;
• Camomsxmelis dasaxeleba;
• evrokavSirSi importioris dasaxeleba;
• cqriala Rvinis SemTxvevaSi, damatebiT, aucilebelia aRiniSnos mwarmoeblis an distributoris dasaxeleba da saerTo Saqris Semcveloba.
yurZnis Rvinis SemTxvevisTvis etiketze damatebiT SesaZlebelia datanil iqnas:
• yurZnis mosavlis weli;
• produqtis dasamzadeblad gamoyenebuli erTi an ramdenime yurZnis jiSi;
• Saqrianoba;
• produqtis tradiciuli dasaxeleba;
• adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis simbolo;
• produqtis warmoebis meTodis daxasiaTeba.
etiketze ganTavsebuli informacia unda iyos Sesrulebuli evrokavSiris
importiori wevri qveynis erT an ramodenime oficialur enaze.
alkoholiani sasmelebis adgilwarmoSobis dasaxeleba unda aRiniSnos
agreT­ve warmoSobis qveynis enazec.
evropis parlamentis da evrokavSiris sabWos 2003 wlis 10 noembris
#2003/89/EC direqtivis mixedviT, alkoholiani sasmelebis etiketze miTiTebuli unda iyos aRniSnul sasmelebSi Semavali yvela is ingredienti, romelsac gaaCnia alergiuli efeqti.
4.3.3. ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
etiketireba
evrokavSiris sabWosa da evroparlamentis 2000 wlis 20 martis #2000/13/EC
direqtivis mixedviT, vargisianobis vadis miTiTeba aucilebeli ar aris tkbil
sasmelebze, xilis wvenebze, xilisgan miRebul sasmelebze.
evrokavSiris sabWos 2001 wlis 20 dekembris #2001/112/EC direqtivis mixedviT, ualkoholo sasmelebis dasaxelebebi maT etiketze unda ganTavsdes am
direqtivis danarTi #1-is Sesabamisad. xsenebul danarTSi mocemulia ualkoholo sasmelebis saxeobebi, dasaxelebebi da maTi daxasiaTeba. kerZod:
30
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
xilis wveni
• xilis wveni - produqti, romelic miRebulia axali, gayinuli an dakonservebuli erTi an ramdenime saxeobis xilis nayofisgan, romelsac aqvs
am saxeobis/saxeobebis xilisTvis damaxasiaTebeli specifikuri feri,
suni da aromati;
• xilis wveni damzadebuli koncentratisgan - produqti, romelic miiReba xilis koncentratze wylis damatebiT. aRdgenil wvens unda hqondes
xilis wvenis Sesabamisi organoleptikuri, qimiuri da mikrobiologiuri maCveneblebi, damaxasiaTebeli am saxeobis xilisTvis.
koncentrirebuli xilis wveni - produqti, romelic miRebulia erTi an ramdenime xilisgan miRebuli wvenis dehidrebiT, fizikuri meTodebiT (wylis
warTmeva aranakleb 50%).
dehidrirebuli xilis wveni - produqti romelic miRebulia erTi an ramdenime xilis wvenisgan, romelic mTlianad aris dehidrirebuli (TiTqmis mTlianad warTmeuli aqvs wyali).
xilis neqtari - miiReba xilis, koncentrirebuli xilis wvenisa da dehidrirebuli xilis wvenisgan wylisa da Saqris/Taflis damatebiT. Saqrisa da
Taflis damateba unda moxdes produqtis saerTo masis araumetes 20 %-is
odenobiT. Saqris Secvla SeiZleba moxdes sxvadasxva damatkbioblebiT, romelTa CamonaTvalic mocemulia evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos
2008 wlis 16 dekembris #1333/2008 regulaciaSi.
evroparlamentis da evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis #2009/54/
EC direqtiva gansazRvravs naturaluri mineraluri da wyaros wylebis etiketirebis wesebs.
aRsaniSnavia is garemoeba, rom evrokavSiris #2009/54 direqtiva ar ganixilavs wylis sasaqonlo produqciiis iseT kategoriebs, rogoricaa sufris
wyali (evrokavSiris kanonmdeblobiT sufris wyali Sedis wyaros wylis kategoriaSi) da samkurnalo mineraluri wyali, romelic evrokavSiris kanonmdeblobis mixedviT ara sasursaTo produqti, aramed samkurnalo saSualebaa.
am direqtivis Tanaxmad, naturaluri mineraluri da wyaros wylebis etiketze aRniSnuli unda iyos Semdegi savaldebulo informacia:
• naturaluri mineraluri da wyaros wylis Semadgenloba, am wylisTvis
damaxasiaTebeli specifikuri komponentebis miTiTebiT;
• adgili, sadac xdeba naturaluri mineraluri da wyaros wylebis mopoveba da warmoeba, aseve wyaros dasaxeleba;
• informacia naturaluri mineraluri da wyaros wylis damuSavebis Sesaxeb.
etiketze SeiZleba datanili iqnas raionis, soflis an adgilis dasaxeleba
im pirobiT, rom is Seexeba im naturalur mineralur da wyaros wyals, romlis
mopoveba da warmoeba xdeba dasaxelebaSi miTiTebul adgilas da im pirobiT,
rom is araa SecdomaSi Semyvani wyaros eqspluataciis adgilis TvalsazrisiT.
31
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
im SemTxvevaSi, rodesac naturaluri mineraluri da wyaros wylis komerciuli aRweriloba gansxvavdeba am wylebis mopovebis da warmoebis adgilisa
da wyaros dasaxelebisagan, etiketze mopovebis da warmoebis adgili an wyaros dasaxeleba aRniSnuli unda iyos iseTi asoebiT, romlebic simaRlesa da
siganeSi, aRweraSi gamoyenebul yvelaze did Sriftze erTnaxevarjer didia.
naturaluri mineraluri wyali SeiZleba iyos gazirebuli da aragazirebuli. gazirebuli mineraluri wyali masSi naxSirorJangis warmoSobisa da Semcvelobis mixedviT iyofa Semdeg jgufebad:
• bunebrivad gazirebuli naturaluri mineraluri wyali;
• sabados gziT gazirebuli naturaluri mineraluri wyali;
• xelovnurad gazirebuli naturaluri mineraluri wyali.
etiketze ganTavsebuli produqtis dasaxeleba savaldebuloa aRiniSnos am
jgufebis Sesabamisad.
evroparlamentis da evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis #2009/54/EC
direqtivis Tanaxmad, marketingis etapze naturalurma mineralurma wylebma unda
SeinarCunon is maxasiaTeblebi, romelTa meSveobiTac isini cnes rogorc aseTebi.
akrZalulia:
• erTi da imave sabadodan aRebuli naturaluri mineraluri da wyaros
wylis gayidva erTze meti komerciuli aRweriT;
• etiketeze, aseve nebismieri formis reklamaSi, iseTi aRniSvnebis, dasaxelebebis, savaWro niSnebis, brendis dasaxelebebis, suraTebisa Tu
sxva niSnebis gamoyeneba, romlebic miuTiTebs iseT maxasiaTeblebze,
romlebic naturalur mineralur wyals ar gaaCnia;
• etiketze yvela iseTi aRniSvnis datana, romelic adamianis organizmze
naturaluri mineraluri wylis profilaqtikur, samkurnalo Tu gamajansaRebel zemoqmedebas ukavSirdeba (evrokavSiris calkeul wevr
qveynebs SeuZliaT dauSvan etiketze iseTi aRniSvnebis datana, romlebic mocemulia zemoxsenebuli direqtivis me-3 danarTSi, Tu kvlevebi
Catarebulia evrokavSiris Sesabamisi struqturebis mier aRiarebuli
samecniero meTodebis gamoyenebiT).
naturalur mineralur da wyaros wyals, romelSic ftoris koncentracia
aRemateba 1,5 mg/l, etiketze unda axldes warwera `Seicavs 1,5 mg/l-ze met
ftors, ar gamodgeba Cvili bavSvebisaTvis da 7 welze naklebi asakis bavSvebisaTvis sistematiurad misaRebad~. es informacia ganTavsebuli unda iqnas
savaWro niSnis gverdiT da kargad gasarCevi SriftiT.
evrokomisis 2003 wlis 16 maisis #2003/40/EC direqtivis mixedviT, ozoniT damuSavebuli naturaluri mineraluri da wyaros wylis etiketze, wylis
bunebrivi komponentebis Semcvelobis Sesaxeb CamonaTvalis axlos unda iyos
warwera `wyali damuSavda daSvebuli ozonirebuli airiT, JangviTi meTodiT~.
`naturaluri mineraluri da wyaros wylebidan ftoris mosacileblad
aqtivirebuli aluminis Jangis gamoyenebis Sesaxeb~ evrokomisiis 2010 wlis
9 Tebervlis #115/2010 regulaciis Tanaxmad, wylis etiketze, romelmac
gaiara ftoris mocilebis mizniT damuSaveba, bunebrivi komponentebis Se-
32
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
mcvelobis Sesaxeb CamonaTvalis axlos unda iyos warwera `wyali daeqvemdebara damuSavebas adsorbciis nebadarTuli meTodebiT~.
4.4. mikrobiologiuri da fiziko-qimiuri maCveneblebis
normativebi
4.4.1. zogadi nawili
evrokomisiis 2005 wlis 15 noembris #2073/2005 regulacia adgens specifikur mikrobiologiur maCveneblebsa da maT limitebs sxvadasxva saxeobis sursaTisaTvis, maT Soris ualkoholo sasmelebisTvis. `naturaluri mineraluri
wylebis eqspluataciisa da marketingis Sesaxeb~ evroparlamentis da evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis #2009/54/EC direqtivaSi mocemulia naturaluri mineraluri da wyaros wylebis mikrobiologiuri maCveneblebi da
maTi normativebi.
aRsaniSnavia rom alkoholian sasmelebSi mikrobiologiuri maCveneblebi
ar normirdeba.
mikrobiologiuri kriteriumebis darRvevis SemTxvevaSi, evrokavSiris bazarze importisTvis gankuTvnili ualkoholo sasmelebi da wylis sasaqonlo
produqcia evrokavSiris bazarze ar daiSveba da evrokavSiris wevri Sesabamisi
saxelmwifo amis Sesaxeb evrokomisias acnobebs.
Tu importi ukve ganxorcielda da janmrTelobisTvis saziano ualkoholo sasmelebma da wylis sasaqonlo produqciam momxmareblamde miaRwia, igi
bazridan dauyovnebliv unda iqnas amoRebuli. aseT SemTxvevaSi momxmareblis
saTanado informirebis valdebuleba importiors ekisreba.
evrokavSiris bazarze ganTavsebuli alkoholiani da ualkoholo sasmelebi da wylis sasaqonlo produqcia aseve unda akmayofilebdes sursaTis
damabinZurebeli (kontaminantebi) nivTierebebis Sesaxeb evrokavSiris kanonmdeblobis moTxovnebs.
evrokomisiis 2006 wlis 19 dekembris #1881/2006 regulacia adgens garkveuli qimiuri damabinZurebeli nivTierebebis Semcvelobis zRvrul dones
sursaTisaTvis, maT Soris alkoholiani da ualkoholo sasmelebisaTvis.
evrokomisis 2003 wlis 16 maisis #2003/40/EC direqtivaSi mocemulia naturaluri mineraluri da wyaros wylebis damabinZurebeli nivTierebebis Semcvelobis zRvrulad daSvebuli koncentraciebi.
evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2005 wlis 23 Tebervlis
#396/2005 regulacia awesebs pesticidebis narCenis zRvrul dones (MRLs –
Maximum Residue Levels) daaxloebiT 600 substanciisTvis, rac dawvrilebiT
aris mocemuli evrokavSiris pesticidebis monacemTa bazaSi19.
evrokavSiris sabWos 1978 wlis 21 dekembris #79/117 direqtivaSi mocemulia sursaTis warmoebaSi gamoyenebisTvis akrZaluli pesticidebi.
sursaTis uvneblobis Sesaxeb evrokavSiris kanonmdebloba aseve aregulirebs sursaTSi sakvebdanamatebis dasaSveb raodenobas.
evrokavSiris sabWos 1988 wlis 21 dekembris #89/107 direqtivis mixedviT, sakvebdanamatebis umetesobis gamoyeneba mxolod SezRuduli raodenobiTaa daSvebuli.
19 http://ec.europa.eu/sanco_pesticides/public/index.cfm.
33
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
zogierTi sakvebdanamatisTvis ar aris dawesebuli maqsimaluri zRvari,
Tumca maTi gamoyeneba unda moxdes saTanado sawarmoo praqtikis Sesabamisad,
iseTi raodenobiT, romelic aucilebelia konkretuli miznis misaRwevad da
rac ar iwvevs momxmareblis SecdomaSi Seyvanas.
zemoaRniSnuli moTxovnebis dacva mkacrad kontroldeba evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebis da wylis sasaqonlo produqciis Setanis dros. evrokavSiris sazRvris gadakveTis adgilze alkoholian
da ualkoholo sasmelebs da wylis sasaqonlo produqcias utardeba SerCeviTi laboratoriuli kontroli. darRvevis aRmoCenis SemTxvevaSi, evrokavSiris Sesabamisi uwyebebi imports SeaCereben.
4.4.2. alkoholiani sasmelebis fiziko-qimiuri maCveneblebis
normativebi
evrokomisiis 2006 wlis 19 dekembris #1881/2006 regulaciis mixedviT
alkoholian sasmelebSi qimiuri maCveneblebidan normirdeba: oxratoqsini A,
patulini da tyvia. Sesabamisi normativebi mocemulia cxrilSi #7.
cxrili #7
alkoholiani sasmelebis qimiuri maCveneblebi
produqtebis jgufi
qimiuri maCveneblebi
Rvino (m.S. cqriala Rvino; xilis Rvino,
garda liqiorisa) alkoholis Semcveloba
araumetes 15%. aromatizirebuli Rvino;
koqteili.
oxratoqsini A
zRvruli doneebi
araumetes mkg/kg
2,0
patulini
50
tyvia
200
spirtiani sasmelebi; sidri da sxva
fermentirebuli sasmelebi miRebuli
vaSlis wvenisgan.
Rvino (m.S. cqriala Rvino; sidri; msxlis
da sxva xilis Rvino. garda liqiorisa);
aromatizirebuli Rvino; koqteili.
4.4.3. ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
mikrobiologiuri da fiziko-qimiuri maCveneblebis normativebi
evrokomisiis 2005 wlis 15 noembris #2073/2005 regulacia adgens specifikur
mikrobiologiur maCveneblebsa da maT limitebs ualkoholo sasmelebisTvis.
zemoxsenebuli regulaciis mixedviT, arapasterizebuli xilisa da bostneulis wvenebSi normirdeba salmonela. SemowmebisTvis unda moxdes nimuSis
5 erTeulad aReba. salmonelas Tundac erT erTeulSi (25 gramSi) aRmoCenis
SemTxvevaSi produqti ar unda iqnas daSvebuli bazarze.
listeriis (Listeria monocytogenes) laboratoriuli kvleva warmoebs mza
ualkoholo sasmelebSi. SemowmebisTvis unda moxdes nimuSis 5 erTeulad aRe-
34
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
ba. TiToeul erTeulSi dasaSvebia araumetes 100 kwe/g. (mikroorganizmebis
koloniis warmomqmneli erTeuli/gramze)20.
arapasterizebuli xilisa da bostneulis wvenebSi normirdeba nawlavis
Cxiris (E.coli) dasaSvebi raodenoba. gamosakvlevad aRebuli unda iyos nimuSi
5 erTeulad. laboratoriuli analizis Sedegebi Semdegnairad ganisazRvreba:
• damakmayofilebelia Tu xuTive gamokvleul erTeulSi Sedegebi ar aRemateba 100 kwe/g;
• dasaSvebia Tu 5-dan araumetes 2 erTeulSi miRebuli Sedegi 100-1000 kwe/g
farglebSia, xolo danarCen 3 erTeulSi ar aRemateba 100 kwe/g;
• aradamakmayofilebelia Tu 5-dan Tundac erT erTeulSi aWarbebs 1000 kwe/g,
an 3 da met erTeulSi 100-1000 kwe/g Sorisaa.
nawlavis Cxiris (E.coli) laboratoriuli kvleva xorcieldeba sawarmoo
procesis dros, mwarmoeblis mier.
evrokomisiis 2006 wlis 19 dekembris #1881/2006 regulaciis mixedviT,
ualkoholo sasmelebSi qimiuri maCveneblebidan normirdeba: oxratoqsini A,
patulini, tyvia da araorganuli kala. normativebi mocemulia cxrilSi #8.
cxrili #8
ualkoholo sasmelebis qimiuri maCveneblebi
produqtebis jgufi
oxratoqsini A
zRvruli doneebi
araumetes mkg/kg
2,0
patulini
50
vaSlis kompoti (saboloo
moxmarebisTvis)
patulini
25
vaSlis wveni da kompoti, gansazRvruli
bavSvTa (m.S. Cvil bavSvTa) kvebisTvis
patulini
10
tyvia
50
araorganuli kala
100000
yurZnis wveni (m.S. koncentrirebuli);
yurZnis neqtari; yurZnis tkbili
(saboloo moxmarebisTvis).
xilis wvenebi (m.S. koncentrirebuli);
xilis neqtari
xilis wvenebi (m.S. koncentrirebuli);
xilis neqtari
dakonservebuli xilisa da bostneulis
sasmelebi
qimiuri maCveneblebi
`naturaluri mineraluri wylebis eqspluataciisa da marketingis Sesaxeb~
evroparlamentis da evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis #2009/54/EC
direqtivaSi mocemulia naturaluri mineraluri da wyaros wylebis mikrobiologiuri maCveneblebis dasaSvebi zRvrebi (ix. cxrili #9).
20 httt://sc.europa.eu/food/food/controls/food feed/sampling_testing.pdf
35
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
cxrili #9
naturaluri mineraluri da wyaros wylis mikrobiologiuri maCveneblebis
dasaSvebi zRvrebi
maCveneblis dasaxeleba
mezofilur aerobuli da fakultatur
anaerobuli mikroorganizmebi 1 ml.-Si
totaluri koliformebi 250 ml.-Si
E. coli 250 ml-Si
fekaluri streptokokebi (S.faecalis) 250 ml.-Si
Pseudomonas aeruginosa 250 ml.-Si
sulfitmareducirebeli klostridiebi
(Cl. perfringens) 50 ml-Si
paTogenuri mikroorganizmebi, maT Soris
salmonelebi 100 ml-Si
maCveneblebis dasaSvebi zRvrebi
37°C≤ 20
22°C≤ 100
ar daiSveba
ar daiSveba
ar daiSveba
ar daiSveba
ar daiSveba
ar daiSveba
evrokomisis 2003 wlis 16 maisis #2003/40/EC direqtiva gansazRvravs naturaluri mineraluri wylebis qimiuri komponentebis siasa da maT zRvrul koncentraciebs (ix. cxrili #10) da naturaluri mineraluri da wyaros wylebis
damuSavebisaTvis ozonirebuli airis gamoyenebis pirobebs. ozonirebuli airis gamoyenebiT naturaluri mineraluri da wyaros wylebis damuSavebis Sedegad warmoqmnili narCenebis zRvruli mniSvnelobebi mocemulia cxrilSi #11.
cxrili #10
naturaluri mineraluri wylis qimiuri komponentebis zRvruli koncentraciebi
stibiumi
dariSxani
bariumi
bori
kadmiumi
qromi
spilenZi
cianidi
fToridebi
tyvia
manganumi
vercxliswyali
nikeli
nitratebi
nitritebi
seleni
komponenti
maqsimaluri zRvari mg/l
0,005
0,01
1,0
registrirebisaTvis21
0,003
0,05
1,0
0,07
5,0
0,01
0,5
0,001
0,2
50
0,1
0,01
21 boris maqsimaluri zRvari evrokavSiris kanonmdeblobiT jer ar aris dadgenili
36
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
cxrili #11
naturaluri mineraluri da wyaros wylebis ozonirebuli airis gamoyenebiT
damuSavebis Sedegad warmoqmnili narCenebis zRvruli mniSvnelobebi
damuSavebis naleqi
gaxsnili ozoni
bromatebi
bromwarmoebulebi
zRvruli mniSvneloba mkg/l
50
3
1
`naturaluri mineraluri da wyaros wylebidan ftoris mosacileblad
aqtivirebuli aluminis Jangis gamoyenebis Sesaxeb~ evrokomisiis 2010 wlis 9
Tebervlis #115/2010 regulaciis Tanaxmad, mza produqtSi aluminis ionebis
Semcveloba ar unda aRematebodes 200 mkg/l.
4.5. marketinguli standartebi
4.5.1. zogadi nawili
mesame qveynebidan alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis evrokavSiris bazarze eqsportis wesebis umravlesoba
harmonizebulia evrokavSiris wevr saxelmwifoebs Soris.
evrokavSiris wevri saxelmwifoebis sainspeqcio organoebi22 uzrunvelyofen importisTvis gankuTvnili alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis marketingul standartebTan Sesabamisobis Semowmebas.
4.5.2. alkoholiani sasmelebis marketinguli standartebi
evrokavSiris sabWos 2008 wlis 29 aprilis #479/2008 regulacia gansazRvravs Rvinis bazris saerTo organizaciis wesebs evrokavSiris teritoriaze.
xsenebuli regulacia aregulirebs iseT sferoebs, rogoricaa:
• adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis dacva;
• etiketireba da wardgena;
• mesame qveynebTan RviniT vaWrobis regulirebis wesebi;
• importisa da eqsportis licenziebi da sxva.
evrokavSiris sabWos 2008 wlis 29 aprilis #479/2008 regulaciis danarTSi
# 1 mocemulia terminTa ganmartebebi, xolo danarTSi # 4 - alkoholiani
sasmelebis kategoriebi da maT mimarT wayenebuli moTxovnebi iseTi parametrebis mimarT, rogoricaa:
• produqtis dasamzadeblad gamoyenebuli nedleuli;
22 sainspeqcio organo(ebi) - evrokavSiris wevri TiToeuli qveynis mier gansazRvrulisainspeqcio organo(ebi), romelic pasuximgebelia sursaTis marketingul standartebTan Sesabamisobis Semowmebaze, produqciis Tavisufal mimoqcevaSi gaSvebamde.
37
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
alkoholis Semcveloba;
warmoebis meTodi;
titruli mJavianoba (Rvinis mJavaze gadaTvliT);
naxSirorJangis Semcveloba;
saerTo Saqari;
fardobiTi simkvrive;
saqaroza;
gogirdis dioqsidi;
eleqtrogamtaroba;
oqsimeTilfurfuroli;
wyalbadis maCvenebeli PH.
am wesebis darRveviT warmoebuli alkoholiani sasmelebi evrokavSiris teritoriaze ar daiSveba.
evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2008 wlis 15 ianvris #110/2008
regulaciSi mocemulia moTxovnebi alkoholiani sasmelebis dasaxelebis,
aRweris, wardgenis da geografiul aRniSvnis mimarT.
aRniSnuli regulaciis moTxovnebi exeba evrokavSiris teritoriaze warmoebul, evrokavSiridan eqsportirebul da evrokavSiris bazarze mesame qveynebidan importirebul alkoholian sasmelebs.
am regulaciis Tanaxmad, eTilis spirti, romelic gamoiyeneba alkoholiani sasmelebis dasamzadeblad, unda iyos mxolod mcenareuli nedleulidan
miRebuli.
evrokavSiris sabWos 2006 wlis 20 martis #510/2006 regulacia gansazRvravs adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiul aRniSvnasTan dakavSirebul moTxovnebs.
evrokomisis 2008 wlis 27 ivnisis #555/2008 regulacia gansazRvravs
evrokavSiris teritoriaze da mesame qveynebTan RviniT vaWrobis wesebs.
regulaciaSi mocemulia dokumenti VI 1-is forma (saqarTvelos kanonmdeblobaSi moxseniebulia rogorc Sesabamisobis sertifikati forma VI 1), romelic Tan unda axldes Rvinis, yurZnis wvenis da axalgazrda Rvinis yvela partias da romlebsac gascems mesame qveynis kompetenturi organoebi. dokumenti
VI 1-is forma mocemulia danarTSi #1. rogorc 2.3. qveTavSi iyo aRniSnuli,
VI 1 formis dokuments saqarTveloSi Rvinis erovnuli saagento gascems, misi
me-11 grafis Sevsebisa da damowmebis ufeba ki Semdeg akreditebul laboratoriebs gaaCniaT: Sps “Rvinis laboratoria”, Sps “multitesti”, Sps “norma”, Sps
“etaloni”, Sps “eqspertiza+” da Sps “mikrobiologi”.
4.5.3. ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis
marketinguli standartebi
ualkoholo sasmelebis evrokavSiris teritoriaze mimoqcevas aregulirebs evrokavSiris sabWos 2001 wlis 20 dekembris #2001/112/EC direqtiva.
aRniSnul direqtivaSi mocemulia xilis wvenebisa da misi msgavsi produqtebis (romlebic gamiznulia adamianis uSualo moxmarebisTvis) terminologiis ganmarteba, maTi saxeobebi, regulirebis meqanizmebi, aseve etiketirebisa
38
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
da marketingis pirobebi.
evrokavSiris wevri qveynebi uflebamosilni arian akrZalon an dauSvan am
saxis produqtebSi vitaminebisa da mineraluri nivTierebebis damateba.
ualkoholo sasmelebis warmoebis dros daSvebulia limonmJavis damateba
araumetes 3 g/l.
yurZnis wvenSi SO2-is Semcveloba ar unda aRematebodes 10 mg/l.
evroparlamentis da evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis #2009/54/EC
direqtiva gansazRvravs naturaluri mineraluri da wyaros wylebis eqspluataciisa da marketingis wesebs. am direqtiviT gansazRvrulia:
• naturaluri mineraluri da wyaros wylebis Semadgeneli komponentebis
koncentraciebis zRvrebi;
• etiketze garkveuli Semadgeneli komponentebis maRali koncentraciebis aRniSvnis Sesaxeb informaciis ganTavsebis aucilebloba;
• naturaluri mineraluri da wyaros wylis damuSavebis pirobebi;
• wylis sinjebis aRebis procedurebi;
• naturaluri mineraluri da wyaros wylebis mikrobiologiuri maxasiaTeblebis dasadgenad saWiro analizis meTodebi.
evroparlamentis da evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis #2009/54/EC
direqtiva exeba im wylebs, romlebic warmoebulia evrokavSiris wevri qveynebisa da mesame qveynis teritoriaze da aRiarebulia evrokavSiris wevri qveynis
pasuxismgebeli organos mier, rogorc mineraluri wyali (direqtiva ar exeba
samkurnalo mineralur wylebs).
aRiarebuli wylebis nusxa qveyndeba evrokavSiris oficialur JurnalSi.
dRevandel etapze, saqarTvelodan aRiarebuli wylebis nusxaSi Sedis borjomi da nabeRlavi.
naturaluri mineraluri da wyaros wylis mopoveba da warmoeba SeiZleba
moxdes da maTgan miRebuli wylebi SeiZleba Camoisxas mxolod am direqtivis me-2 danarTis Sesabamisad. evrokomisis 2003 wlis 16 maisis #2003/40/EC
direqtivis mixedviT, naturaluri mineraluri da wyaros wyali ar SeiZleba
Seicavdes raime organoleptikur defeqtebs.
wyaros wylebi aseve unda akmayofilebdes evrokavSiris sabWos 1998 wlis
3 noembris #98/83/EC direqtivas, adamianis moxmarebisTvis gaTvaliswinebuli wylis xarisxis Sesaxeb.
Tu evrokavSiris wevr qveyanas gaaCnia saTanado safuZveli, rom naturaluri mineraluri da wyaros wyali ar akmayofilebs am direqtivebSi mocemul
debulebebs, an safrTxes uqmnis adamianis janmrTelobas, wevrma qveyanam unda
SeaCeros an SezRudos am produqtis Tavisufali mimoqceva. man amis Taobaze
dauyovnebliv unda acnobos evrokomisias da evrokavSiris sxva wevr qveynebs
da daasabuTos es gadawyvetileba.
39
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
4.6.fitosanitariuli moTxovnebi xis tarasa da SesafuT
masalaze saerTaSoriso vaWrobis ganxorcielebisas
alkoholiani da ualkoholo sasmelebi da wylis sasaqonlo produqcia
ar eqvemdebareba fitosanitariul kontrols. Tumca, gasaTvaliswinebelia
rom fitosanitarul kontrols eqvemdebareba am saxis sasursaTo produqciis
transportirebisas gamoyenebuli xis tara da SesafuTi masala. xis tarisa
da SesafuTi masalebis fitosanitaruli kontroli regulirdeba fitosanitariuli zomebis #15 saerTaSoriso standartiT (ISPM #15) gansazRvruli
fitosanitariuli zomebiT.
aRniSnuli standarti aRwers saerTaSorisod miRebul praqtikas, romelic
yvela qveynis mier gamoiyeneba xis tarisa da SesafuTi masalis mimarT, am masalebiT sakarantino da sxva saSiSi mavne organizmebis bazarze SeRwevisa da
gavrcelebis riskis Semcirebis mizniT.
dawvrilebiTi informacia ISPM #15 standartis moTxovnebis Sesaxeb mocemulia evrokavSiri-saqarTvelos biznes sabWos (EUGBC) mier 2012 gamocemuli publikaciis: `ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze
aracxoveluri warmoSobis sursaTis eqsportisaTvis~ qveTavSi 3.5.
5. saerTaSoriso standartebi
5.1. ISO 22000 da GLOBAL G.A.P.
sursaTis uvneblobis regulirebis mniSvnelovani dokumentia saerTaSoriso standarti ISO 22 000 `sursaTis uvneblobis marTva. moTxovnebi sasursaTo
jaWvSi monawile kompaniebisaTvis~ (Food safety managment systems requirements for
any organization in the food chain).
aRniSnuli standarti aerTianebs sursaTis uvneblobis HACCP -is sistemis
ZiriTad koncefciebsa da xarisxis marTvis principebs. masSi mocemulia aseve
winaswari mosamzadebeli samuSaoebis (GMP - Good Manufactur Practics) programa,
resursebis marTvis meqanizmi. swored es integracia warmoadgens am standartis upiratesobas da saSualebas iZleva igi gamoyenebuli iqnas rogorc
organizaciis marTvis efeqturi saxelmZRvanelo.
pirveladi warmoebebisTvis gamoiyeneba saerTaSoriso standarti
GLOBAL G.A.P., romelSic mocemulia moTxovnebi Sesabamisi sasoflosameurneo praqtikis GAP23 danergvisadmi.
am standartis mizania sasoflo-sameurneo produqciisgan gamowveuli
riskebis Semcireba, warmoebis mTliani ciklis mikvlevadobis gziT.
standartSi gaTvaliswinebulia HACCP-is principebi, moicavs sxvadasxva
sferoebs da efeqturad muSaobs 80 qveyanaSi. msoflioSi am standartiT sertificirebuli sawarmoebis ricxvi aWarbebs 80000.
biznesoperatorebisTvis, romlebic momavalSi fiqroben TavianTi sasursaTo produqtebis evrokavSiris bazarze Setanas umniSvnlovanesia am standartebis danergva.
23 GAP - Good Agricultural Practice; kargi sasoflo-sameurneo praqtika.
40
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
5.2. kodeqs alimentariusis standartebi
Codex Alimentarius24-is komisiis sxvadasxva komitetebi SeimuSaveben sursaTis standartebis programas, romlis mizania sursaTiT vaWrobis samarTliani
praqtikis damkvidreba da momxmarebelTa uflebebis dacva. is moicavs aseve
sakonsultacio, sarekomendacio xasiaTis praqtikul principebs da terminologiis harmonizacias.
komisiis mier SemuSavebuli standartebi da rekomendaciebi ZiriTad saxelmZRvanelo dokumentebad ganisazRvra saerTaSoriso vaWrobaSi.
dReisaTvis komisiis mier sursaTis uvneblobis regulirebisaTvis SemuSavebulia ramdenime aseuli standarti. am standartebiT gansazRvrulia is
zogadi wesebi da moTxovnebi, romlebsac unda akmayofilebdes sursaTis biznesoperatori.
standartSi CAC/RCP 1-1969 mocemulia higienis zogadi principebi yvela
saxis sursaTis (m.S. alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da wylis sasaqonlo produqciis) warmoebisTvis. standartSi Sedis, rogorc warmoebis
mimarT wayenebuli zogadi xasiaTis, agreTve safrTxeebis kontrolis Sida
sistemasTan (HACCP) dakavSirebuli moTxovnebi.
standartiT CODEX STAN 192-1995 gansazRvrulia sursaTSi nebadarTuli
sakvedanamatebi, maTi gamoyenebis pirobebi, zRvrulad daSvebuli koncentraciebi, riskebis gakontrolebis procedurebi da sxva.
standartSi CAC/RCP 33/1985 mocemulia bunebrivi mineraluri wylebis mopovebis, damuSavebisa da marketingis mimarT wayenebuli moTxovnebi.
standartSi CODEX STAN 108-1981 mocemulia:
• naturaluri mineraluri wylebis daxasiaTeba;
• Semadgenloba;
• wylis xarisxis maCveneblebi;
• dafasoebisa da etiketirebis mimarT gansazRvruli moTxovnebi;
• wylis sinjebis aRebisa da laboratoriuli analizebis procedurebi.
standarti CAC/RCP 50/2003 aregulirebs vaSlis wvensa da vaSlis ingredientebiT damzadebuli sxva xilis wvenebSi patuliniT dabinZurebisa da misi
Semcirebis pirobebs.
standartSi CAC/RCP 63/2007 mocemulia RvinoSi oxratoqsinis aRmoCenisa
da Semcirebis praqtikuli rekomendaciebi.
24 Codex Alimentarius Commission (CAC. www.codexalimentarius.net) Seiqmna 1962 wels. gaerTianebuli erebis organizaciis sursaTisa da soflis meurneobis organizaciisa (FAO) da jandacvis msoflio
organizaciis (WHO) mier.
41
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
SUMMARY
How to Export Alcoholic and Non-Alcoholic Beverages and Water
Products from Georgia to the EU Market
1. Introduction
At the present state of Georgia’s development it is extremely important that the local entrepreneurs have information on the specific issues regarding trade with the EU – one of the largest
and strategic markets for Georgia. The present publication therefore describes the requirements
of export of alcoholic and non-alcoholic beverages and water products from Georgia to the EU
market.
The requirements set in the EU regulations apply to alcoholic and non-alcoholic beverages
and water products produced in the EU as well as imported to the EU market. Therefore, these
requirements are important for the exporters of third countries.
The present publication aims to introduce the existing EU and Georgian norms, as well as
international standards on the production, processing, distribution and export of alcoholic and
non-alcoholic beverages to the EU market to Georgian entrepreneurs.
2. Legal regulation of Georgia
2.1.Introduction
To export alcoholic and non-alcoholic beverages and water products to the EU market it
is important to know Georgian legislation regulating production, processing, distribution and
export of these products.
This sub-chapter briefly discusses the Georgian Law “Code for Food/Animal Feed Safety,
Veterinary and Non-animal Protection” that is the main legal act in the field of food safety in
Georgia. The mentioned law lays down the regulations for the control of food/animal feed,
veterinary and phytosanitary safety that is related to the movement of products across border
(import, re-export, export and transit).
2.2.Designation of origin and geographical indications
This sub-chapter discusses the designation of origin and geographical indications of food
products, here alcoholic and non-alcoholic beverages and water products.
These issues are regulated by the Georgian Law on “Designation of Origin and Geographical Indications” and by the Decree No.88 of the President of Georgia of February 28, 2002 on
“The Implementation of the Georgian Law on Designation of Origin and Geographical Indications”. The sub-chapter, therefore, discusses these legal documents accordingly and explains
that the registration of the designation of origin and geographical indications are conducted by
the Legal Entity of Public Law – National Intellectual Property Centre of Georgia “Sakpatenti”.
42
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
2.3.Legal regulation of the production, distribution and export of
alcoholic beverages
This sub-chapter mainly offers discussion of the Georgian Law on “Vine and Wine”, which
regulates the development of the country’s priority sphere – viticulture and wine-making, sale of
competitive grapes, wine and other alcoholic beverages produced of grape types, and customer
market protection from low-quality products.
It is explained that the general requirements for certification of alcoholic beverages are defined by the Georgian Law on “Vine and Wine”. The sub-chapter gives the information about
procedures of issuance of the Certificates of Origin and Certificate of Compliance in Georgia.
These certificates are issued by LEPL National Wine Agency.
For importing in the EU, wine, grape must and grape juice must be accompanied by the
Certificate form VI 1, signed by a competent body of the country of origin (in Georgia by National Wine Agency) and an analysis report that shall be done by an accredited laboratory of the
third country. The list of the laboratories currently authorised to conduct the analysis report in
Georgia is also provided in the text.
The forms of the certificates are presented in the publication annexes.
The sub-chapter also refers to specific rules of labelling alcoholic products that are stated in
the Georgian Law on “Vine and Wine” and that specify the information that should be placed on
the label of alcoholic Beverages.
2.4.Legal regulation of the production, distribution and export of
water products
This sub-chapter reviews the Georgian Law “on Water”, according to which the rules of
origin and trade of water products apply to all water products produced in Georgia and beyond
its borders that are sold on the territory of Georgia or designated for export.
The issues discussed here are: the rules of assigning category and registering appellation of
origin of water products; terms and costs of rendering such services.
2.5. Hygiene norms for safety and quality of alcoholic and non-alcoholic
beverages and water products
The sub-chapter offers a detailed discussion of the normative acts defining the safety and
quality indicators and their maximum levels of concentration allowed in alcoholic and non-alcoholic beverages and water products.
Based on the normative acts, concentration norms in several different types of beverages are
distinguished, namely in all types of alcoholic beverages; wine, vodka and cognac; beer; non-alcoholic beverages; water products.
In addition, the sub-chapter discusses the requirements and relevant legal acts for the production of grape wine.
43
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
3. International Agreements
In the field of the production of alcoholic beverages, it is extremely important to cooperate
with O.I.V. International Organization of Vine and Wine, which represents inter-governmental
scientific and technical organization.
The sub-chapter among other aspects discusses the Agreement between the European Union
and Georgia on “Protection of Geographical Indications of Agricultural Products and Foodstuff”
signed on July 14, 2011. This Agreement applies to the recognition and protection of geographical indications (GIs) which are originating in the territories of the Contracting Parties.
The Lisbon System for the International Registration of Appellations of Origin, which aims
to protect appellation of origin of which Georgia is a member since February 17, 2004 is also
discussed in the text.
4. Legal Regulation of the EU
4.1.General and specific requirements on the import of alcoholic and
non-alcoholic beverages and water products from Georgia to the
EU market
The sub-chapter explains that alcoholic and non-alcoholic beverages and water products to
be allowed at the EU market shall meet general and specific requirements of the EU. Also, relevant taxes (VAT, excise duties) applicable to imported products have to be paid.
The sub-chapter informs the reader that the information on the above stated requirements
and taxes can be obtained from Export Helpdesk (section Requirements and Taxes) that is a
free online service supporting export from third countries to the EU market. The web-address of
Export Helpdesk is www.exporthelp.europa.eu. The website functions in 6 languages (English,
French, Spanish, Portuguese, Arabic and Russian). The information in Export Helpdesk is systematised according to specific products.
The general requirements on the import of alcoholic and non-alcoholic beverages and water products to the EU market are the same. Following documents shall accompany these types
of products for customs procedures when entering the EU market: Commercial invoice, Freight
documents (Bill of Lading, FIATA Bill of Lading, Road Waybill – CMR, Air Waybill - AWB,
Rail Waybill – CIM, ATA Carnet, TIR Carnet), Packing list, Customs Value Declaration, Freight
Insurance and Customs Import Declaration (SAD).
Following specific requirements shall be met when importing alcoholic and non-alcoholic
beverages and water products from Georgia to the EU market: Control of contaminants, Health
control of foodstuffs of non-animal origin, Presentation and Labelling, Certificate and analysis
report for wine, grape juice and must (document VI 1).
Each EU member state establishes its own Value Added Taxes (VAT) on alcoholic and non-alcoholic beverages and water products and excise duties on alcoholic beverages. There is no
excise duty on the water products.
As Georgia is a beneficiary country of the EU’s General Systems of preferences (GSP+),
import of non-alcoholic beverages and water products from Georgia to the EU market is free
44
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
from import duties. To benefit from a preferential tariff of GSP+, when entering the EU the
product along with other required documents shall be accompanied by special certificate of
origin – Form A.
4.2.Hygiene requirements
The export of alcoholic and non-alcoholic beverages and water products to the EU market it
is important to consider all stages and aspects of production.
Production, processing, distribution and export/import of alcoholic and non-alcoholic beverages and water products are regulated by the normative acts in the EU, such as: regulations,
directives, decisions and standards.
The present sub-chapter discusses: Regulation (EC) No 178/2002 of the European Parliament and of the Council of 28 January 2002 laying down the general principles and requirements
of food law, establishing the European Food Safety Authority and laying down procedures in
matters of food safety; Regulation (EC) No 852/2004 of the European Parliament and of the
Council of 29 April 2004 on the hygiene of foodstuffs, laying down general requirements of
food safety.
4.3.Labelling
4.3.1.Introduction
This part of the publication reviews Directive 2000/13/EC of the European Parliament and
of the Council of 20 March 2000 on the approximation of the laws of the Member States relating
to the labelling, presentation and advertising of foodstuffs lays down general rules for labelling
of foodstuff, including alcoholic and non-alcoholic beverages and water products.
This Directive obliges local producers and importers to comply with the established rules
and requirements.
The subchapter provides a detailed list of requirements and restrictions with respect to product labelling.
It is important to note that the Regulation (EU) No 1169/2011 of the European Parliament
and of the Council of 25 October 2011 lays down the provision of food labelling. Implementation of the main body of the requirements in this regulation will become obligatory from
December 13, 2014.
4.3.2.Labelling of alcoholic beverages
This sub-chapter discussed the Council Regulation (EC) No 479/2008 of 29 April 2008 on
the common organization of the market in wine, amending Regulations (EC) No 1493/1999,
(EC) No 1782/2003, (EC) No 1290/2005, (EC) No 3/2008 and repealing Regulations (EEC) No
2392/86 and (EC) No 1493/1999 that defines the requirements for labelling and presenting of
alcoholic beverages.
On the basis of the Points 59, 60 and 61 of Part VI of the above stated Regulation, a detailed
description of the requirements on labelling alcoholic beverages is provided in the text.
45
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
4.3.3.Labelling of non-alcoholic beverages and water products
This part of the publication reviews the Council Directive 2001/112/EC of 20 December
2001 relating to fruit juices and certain similar products intended for human consumption. This
Directive specifies that the names of non-alcoholic beverages shall be placed on their label, namely: fruit juices, fruit juice concentrates, dehydrated fruit juices, and fruit nectar. The Directive
defines types, names and descriptions of non-alcoholic beverages.
Directive 2009/54/EC of the European parliament and of the Council of 18 June 2009 on
the exploitation and marketing of natural mineral waters defining rules of labelling of natural
mineral waters and spring waters is also discussed in the text.
4.4.Norms of microbiological and chemical indicators
4.4.1.Introduction
This sub-chapter discusses the Commission Regulation (EC) No 2073/2005 of 15 November
2005 on microbiological criteria for foodstuffs laying down specific microbiological indicators
and their limits for various types of foodstuff, including non-alcoholic beverages.
The text also reviews the Directive 2009/54/EC of the European parliament and of the Council of 18 June 2009 on the exploitation and marketing of natural mineral waters defines microbiological indicators and their norms for natural mineral waters and spring waters.
In addition various other EU requirements on the contamination substances in foodstuff that
alcoholic and non-alcoholic beverages and water products on the EU market shall also meet are
discussed in the text.
4.4.2.Norms of chemical indicators in alcoholic beverages
This text refers to the Commission Regulation (EC) No 1881/2006 of 19 December 2006
setting maximum levels for certain contaminants in foodstuffs specifies chemical indicators of
alcoholic beverages.
According to this Regulation, norms of chemical indicators in alcoholic beverages are defined by ochratoxin A, patulin and lead.
4.4.3.Norms of physic-chemical indicators in non-alcoholic beverages and
water products
The sub-chapter discusses the Commission Regulation (EC) No 2073/2005 of 15 November
2005 on microbiological criteria for foodstuffs defining specific micro-biological indicators and
their limits in non-alcoholic beverages.
In addition, the Commission Regulation (EC) No 1881/2006 of 19 December 2006 setting
maximum levels for certain contaminants in foodstuffs is reviewed. It is explained that according to this Regulation, states that the norms of chemical indicators in non-alcoholic beverages
are: ochratoxin A, patulin, lead and inorganic tin.
The sub-chapter also reviews the Directive 2009/54/EC of the European Parliament and of
the Council of 18 June 2009 on the exploitation and marketing of natural mineral waters defines
limits for the concentrations of constituents of natural mineral waters and spring waters.
46
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
In addition, the Commission Directive 2003/40/EC of 16 May 2003 establishing the list,
concentration limits and labelling requirements for the constituents of natural mineral waters
and the conditions for using ozone-enriched air for the treatment of natural mineral waters and
spring waters is discussed.
4.5.Marketing Standards
4.5.1.Introduction
Majority of the rules for the export of alcoholic and non-alcoholic beverages and water
products from third countries to the EU market are harmonized amongst the EU member
states.
Inspection bodies of the EU member states provide inspection of the relevance to the marketing standards of alcoholic and non-alcoholic beverages and water products intended for
import.
4.5.2.Marketing standards of alcoholic beverages
This sub-chapter discusses the Council Regulation (EC) No 479/2008 of 29 April 2008 on
the common organization of the market in wine, amending Regulations (EC) No 1493/1999,
(EC) No 1782/2003, (EC) No 1290/2005, (EC) No 3/2008 and repealing Regulations (EEC) No
2392/86 and (EC) No 1493/1999 defining general organization rules of wine market on the EU
territory. The following spheres of regulations are explained: protection of appellation of origin
and geographic indications; labelling and presenting; rules to regulate trade with third countries;
import and export licenses, etc.
Regulation (EC) No 110/2008 of the European Parliament and of the Council of 15 January
2008 providing definition, description, presentation, labelling and the protection of geographical
indications of spirit drinks is also discussed in the text. The requirements of this regulation refer
to alcoholic beverages produced on the EU territory, exported from EU and imported from third
countries to the EU market.
This sub-chapter discusses the Commission Regulation (EC) No 555/2008 of 27 June 2008,
laying down detailed rules for implementing Council Regulation (EC) No 479/2008 on the common organisation of the market, including, trade with third countries, controls in the wine sector,
etc. It is explained that certificate and analyses report is mandatory for the imports of wine, grape
juice and grape must to the EU market. The certificate and analysis report for each consignment
intended for import into the EU market shall be drawn up on a single VI 1 document (Georgian
legislation refers to this as a Certificate of Relevance form VI 1), that shall be signed by an officer of an competent body of the country of origin (in Georgia by National Wine Agency) and
by an accredited laboratory.
4.5.3.Marketing standards of non-alcoholic beverages and water products
This part of the publication refers to the Council Directive 2001/112/EC of 20 December
2001. The text provides a detailed outline of the regulation of movement of fruit juices and
certain similar products intended for human consumption at the EU market. It also defines their
47
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
terminology, types, regulation mechanisms, also labelling and marketing conditions.
The Directive 2009/54/EC of the European parliament and of the Council of 18 June 2009
defining the rules for the exploitation and marketing of natural mineral waters is also discussed.
4.6. Phytosanitary requirements on wood packaging materials in
international trade
In the sub-chapter is explained that in the international trade standards for wood packaging
materials are established by No.15 International Standards for Phytosanitary Measures (ISPM
No.15).
The text also discusses ISPM No.15, which describes internationally recognized practice
applied to the usage of wood packaging materials in all countries to reduce the risks associated
to the spread of quarantine and other harmful organisms.
5. International standards
5.1. Standards ISO 22000 and GLOBAL G.A.P.
International standards ISO 22 000 “Food safety management systems requirements for any
organization in the food chain” is an important document regulating food safety.
International standard - GLOBAL G.A.P. sets standards for the certification of production
processes of agricultural products and lays down requirements for implementation for good
agricultural practice (GAP).
The implementation of these standards is voluntary. However, their employment by business operators intending to export food products to the EU market is very important.
5.2. Codex Alimentarius Commission standards
The main guiding documents in international trade are Codex Alimentarius standards. Different committees of Codex Alimentarius Commission develop standard programs with the goal
to establish a fair practice in trade as well as customer rights’ protection. It also includes practical advises, consultations and recommendations and harmonization of respective terminology.
The standards and recommendations laid down by the Codex Alimentarius Commission
define the general rules and requirements with which business operators shall comply and are
obligatory guiding documents in international trade.
The publication discusses the requirements of the Codex Alimentarius standards related to
alcoholic and non-alcoholic beverages and water products.
48
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
danarTi #1
evrokavSirSi eqsportisTvis gankuTvnili Rvinis, yurZnis wvenis da
axali Rvinis Sesabamisobis sertifikatis forma VI 1
THIRD COUNTRY OF ISSUE: GEORGIA
1. Exporter
VI 1
Serial №:
DOCUMENT
FOR THE IMPORTATION OF WINE, GRAPE JUICE
OR GRAPE MUST INTO
THE EUROPEAN COMMUNITY
(1) Obligatory only for wines benefiting from a reduced
customs tariff
(2) Delete as appropriate
(3) Put an “X” in the appropriate place
2. Consignee
3. CUSTOMS STAMP (1)
4. Means of transport (1)
5. Place of unloadi№g (1)
6. Marks and reference numbers – number and
nature of packages – Description of product
7. Quantity in I/hl/kg
8. number of bottles
9. Color of product
10. CERTIFICATE
The product described above is is not intended for direct human consumption, complies with the
conditions governing. Production and entry into circulation applying in the COUNTRY of origin of
the product and, if intended for direct human consumption, has not been subjected to oenological
practices which are not permitted under current Community provisions relating to the import of
the product in question
Full name and address of the official
agency:
„ NATIONAL WINE AGENCY”
№6, Marshal Gelovani Ave.
Tbilisi, Georgia 0159
Tel: 2378052,2378022,2106018
Place & date : Tbilisi, Georgia
Stamp
11. ANALYSIS REPORT
Describing the analytical characteristics
of the product described above
FOR GRAPE MUST AND GRAPE
JUICE : density.
49
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
FOR WI№E A№D GRAPE MUST
STILL IN FERME№TATION :
Total alcoholic strength : vol %
Actual alcoholic strength : vol %
FOR ALL PRODUCTS :
Total dry extract : g/l
Citric acidity : g/l
Total acidity Reducing
: g/l
sugars: g/l
Volatile acidity : 0,71 g/l
Total sulfur
dioxide : mg/l
(3) presence absence of products obtained from varieties resulting from interspecific crossing (direct
producer hybrids) other varieties not of the species Vitas vinifera.
Full name and address of the
official laboratory:
50
Place & date :
Stamp
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
danarTi #2
ara dsT-s qveynebSi saeqsporto alkoholiani sasmelebis warmoSobis
sertifikatis forma
1. Exporter (name, address,
country)
ORIGI№AL No.
2. Consignee (name, address,
country)
CERTIFICATE OF ORIGIN
ISSUED In GEORGIA
3. Means of transport and
route
4. For official use
5. COUNTRY of origin
6. Supplementary details
7. Item number
8. Description of goods
9. number and
10. Gross weight
kind of
or other quantity
packages
11. Certification
It is hereby certified, that the
12. Declaration by the exporter
declaration by the exporter
The undersiggned hereby declares that the above details and
is correct
statements are correct; that the goods are of origin of the COUNTRY
shown in boc №o. 5; that the goods are exported to
,,NATIONAL WINE
AGENCY”
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
№6, Marshal Gelovani Ave.
(importing country)
Tbilisi, Georgia 0159
Tel: 2378052, 2378022,
2106018
Place, date, signature, name
and stamp of certifying
authority
Place, date, stamp and signature of authorised sugnatory
51
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
danarTi #3
wylis sasaqonlo produqciis kategoriis forma
საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრო
საჯარო სამართლის იურიდიული პირი
სურსათის ეროვნული სააგენტო
წყლის სასაქონლო პროდუქციის კატეგორია
მინიჭებული კატეგორიის რეგისტრაციაში გატარების № ____________
თარიღი: „____“ „____________“ 20- წ.
გაცემულია: _________________________________________________________________
იურიდიული ან ფიზიკური პირის დასახელება, ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმა
____________________________________________________________________________
ფაქტობრივი და იურიდიული მისამართი, კოდი, ტელეფონის ნომერი
წყლის სასაქონლო პროდუქციის დასახელება: _________________________________
____________________________________________________________________________
საბადოს გეოგრაფიული მდებარეობა და დასახელება: __________________________
____________________________________________________________________________
მინიჭებული კატეგორიის დასახელება: _________________________________________
სააგენტოს უფროსი:
52
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
danarTi #4
publikaciaSi gamoyenebuli saqarTvelosa da evrokavSiris
sakanonmdeblo aqtebi da saerTaSoriso xelSekrulebebi
1. saqarTvelos kanoni `wylis Sesaxeb~, 1997 wlis 16 oqtomberi;
2. saqarTvelos kanoni `vazisa da Rvinis Sesaxeb~, 1998 wlis 12 ivnisi;
3. saqarTvelos kanoni `saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis Sesaxeb~, 1999 wlis 22 ivnisi;
4. saqarTvelos kanoni `sursaTis/cxovelis sakvebis uvneblobis, veterinariisa da mcenareTa dacvis kodeqsi~, 2012 wlis 8 maisi;
5. saqarTvelos kanoni `produqtis usafrTxoebisa da Tavisufali mimoqcevis
kodeqsi~, 2012 wlis 8 maisi;
6. saqarTvelos prezidentis 2002 wlis 28 Tebervlis #88 brZanebuleba `saqonlis adgilwarmoSobis dasaxelebisa da geografiuli aRniSvnis Sesaxeb
saqarTvelos kanonis amoqmedebasTan dakavSirebul RonisZiebaTa Taobaze~;
7. saqarTvelos mTavrobis 2010 wlis 3 ivlisis #182 dadgenileba `inteleqtualuri sakuTrebis obieqtebis dapatentebasTan, registraciasTan da
deponirebasTan dakavSirebuli momsaxurebis safasurebis damtkicebis Sesaxeb~;
8. saqarTvelos mTavrobis 2011 wlis 26 ianvris #45 dadgenileba `sajaro samarTlis iuridiuli piris - Rvinis erovnuli saagentos mier momsaxurebis
gawevis vadisa da safasuris damtkicebis Sesaxeb~;
9. saqarTvelos mTavrobis 2011 wlis 31 ianvris #59 dadgenileba `sajaro
samarTlis iuridiuli piris _ sursaTis erovnuli saagentos mier momsaxurebis gawevis vadisa da safasuris damtkicebis Sesaxeb~;
10.saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2003 wlis 4 martis #2-49 brZaneba `mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis registraciisTvis
da mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis gamoyenebis uflebis
mqone piris registraciisTvis saWiro kanonmdeblobiT gansazRvrul monacemTa Seswavlis, dadgenis da mineraluri wylis adgilwarmoSobis dasaxelebis gamoyenebaze kontrolis ganxorcielebis wesis Sesaxeb~.
11.saqarTvelos soflis meurneobis da sursaTis ministris 2003 wlis 6 martis
#2-51 brZaneba `yurZnis Rvinoebis warmoebis zogadi wesebisa da reglamentebis Sesaxeb debulebis~, `teqnologiuri procesebis aRricxvis wesis Sesaxeb debulebis~, `mevenaxeoba-meRvineobis dargSi sasaqonlo produqciis
warmoebasTan da realizaciasTan dakavSirebuli saqmianobis savaldebulo
Setyobinebis wesis Sesaxeb debulebis~ damtkicebis Sesaxeb;
12.saqarTvelos soflis meurneobisa da sursaTis ministris 2003 wlis 12
53
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
agvistos #2-221 brZaneba „alkoholiani sasmelebis sertifikaciis sistemis Sesaxeb“ da „alkoholiani sasmelebis sertifikaciis wesis Sesaxeb“ debulebebis, „warmoSobis sertifikatis gacemis wesis“, „Rvinis Camoxarisxebis wesis“ damtkicebis Sesaxeb;
13.saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2007 wlis 6 Tebervlis #214 brZaneba `saqarTvelos soflis meurneobis saministros saxelmwifo saqveuwyebo dawesebulebis - sursaTis uvneblobis, veterinariisa da mcenareTa dacvis erovnuli samsaxurTan arsebul wylis sasaqonlo produqciis
kategoriis miniWebaze sauwyebaTaSoriso eqspertTa sabWos debulebis,
wylis sasaqonlo produqciis kategoriis blankis, aRricxva-angariSgebis
wesisa da saregistracio Jurnalis damtkicebis Sesaxeb~;
14.saqarTvelos soflis meurneobis ministris 2010 wlis 7 oqtomberis #2159 brZaneba `meRvineobis praqtikaSi nebadarTuli procesebis, masalebisa
da nivTierebebis CamonaTvalis teqnikuri reglamentis damtkicebis Sesaxeb~;
15.saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 2001
wlis 16 agvistos #301/n brZaneba `sasursaTo nedleulisa da kvebis produqtebis xarisxisa da usafrTxoebis sanitariuli wesebisa da normebis
damtkicebis Sesaxeb~;
16.saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 2001
wlis 16 agvistos #311/n brZaneba `sakvebdanamatebis gamoyenebis sanitariuli wesebisa da normebis damtkicebis Sesaxeb~;
17.saqarTvelos Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis ministris 2003
wlis 27 noembris #306/n brZaneba `higienuri moTxovnebi Camosxmuli sasmeli wylis xarisxisadmi~ sanitariuli wesebi da normebi sanwdan 2.3.2/2.3.3.
004-001-03;
18.saqarTvelos Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis ministris 2007
wlis 17 dekembris #349/n brZaneba `sasmeli wylis teqnikuri reglamentis
damtkicebis Sesaxeb~;
19.saqarTvelos erovnuli standarti sst 53:2006 `wylebi naturaluri mineraluri Camosxmuli~;
20.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 1994 wlis 30 ivnisis direqtiva
#94/35/EC;
21.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2001 wlis 12 martis direqtiva
#2001/18/EC;
22.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2002 wlis 28 ianvris regulacia
#178/2002;
23.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2004 wlis 29 aprilis regulacia #852/2004;
54
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
24.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2005 wlis 23 Tebervlis regulacia #396/2005;
25.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2005 wlis 15 noembris regulacia #2073/2005;
26.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2006 wlis 19 dekembris regulacia #1881/2006;
27.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWosa 2007 wlis 28 ivnisis regulacia
#834/2007;
28.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2008 wlis 15 ianvris regulacia
#110/2008;
29.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2008 wlis 29 aprilis regulacia #479/2008;
30.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWosa 2008 wlis 5 seqtembris regulacia #889/2008;
31.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2008 wlis 16 dekembris regulacia #1333/2008;
32.evroparlamentisa da evrokavSiris sabWos 2011 wlis 25 oqtombers regulacia #1169/2011;
33.evrokavSiris sabWos 1978 wlis 21 dekembris direqtiva #79/117/EC;
34.evrokavSiris sabWos 1988 wlis 21 dekembris direqtiva #89/107/EC;
35.evrokavSiris sabWos 1998 wlis 3 noembris direqtiva #98/83/EC;
36.evrokavSiris sabWos 2000 wlis 20 martis direqtiva #2000/13/EC;
37.evrokavSiris sabWos 2001 wlis 19 ianvris direqtiva #2001/112/EC;
38.evrokavSiris sabWos 2003 wlis 16 maisis direqtiva #2003/40/EC;
39.evrokavSiris sabWos 2003 wlis 10 noembris direqtiva #2003/89/EC;
40.evrokavSiris sabWos 2006 wlis 20 martis regulacia #510/2006;
41.evrokavSiris sabWos 2008 wlis 27 ivnisis regulacia #555/2008;
42.evrokavSiris sabWos 2009 wlis 18 ivnisis direqtiva #2009/54/EC;
43.evrokomisiis 2010 wlis 9 Tebervlis regulacia #115/2010;
44.kodeqs alimentariusis standarti CAC/RCP 1-1969;
45.kodeqs alimentariusis standarti CODEX STAN 108-1981;
46.kodeqs alimentariusis standarti CAC/RCP 33/1985;
47.kodeqs alimentariusis standarti CODEX STAN 192-1995;
55
ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze alkoholiani da ualkoholo sasmelebisa da
wylis sasaqonlo produqciis eqsportisaTvis
48.kodeqs alimentariusis standarti CAC/RCP 50/2003;
49.kodeqs alimentariusis standarti CAC/RCP 63/2007;
50.saerTaSoriso standarti ISO-22000:2005;
51.saerTaSoriso standarti GLOBAL G.A.P.
52.`adgilwarmoSobis dasaxelebebis dacvisa da maTi saerTaSoriso registraciis Sesaxeb~ lisabonis SeTanxmeba. 1958 wlis 31 oqtomberi;
53.`soflis meurneobisa da sxva sasursaTo produqtebis geografiuli aRniSvnebis dacvis Sesaxeb~ evrokavSirsa da saqarTvelos Soris dadebuli
SeTanxmeba. 2011 wlis 14 ivlisi;
54.evrokavSiri-saqarTvelos biznes sabWos (EUGBC) publikacia `mesame qveynebidan axali xilisa da bostneulis eqsportis sakiTxebi~. Tbilisi 2010;
55.evrokavSiri-saqarTvelos biznes sabWos (EUGBC) publikacia `ra unda vicodeT saqarTvelodan evrokavSiris bazarze aracxoveluri warmoSobis
sursaTis eqsportisaTvis ~. Tbilisi, 2012.
56

Documentos relacionados

biznesis samarTali BUSINESS LAW

biznesis samarTali BUSINESS LAW saqarTvelos sakanonmdeblo organos mier miRebuli normatiuli aqtebis umravlesoba pirdapir exeba, an nawilobriv (arapirdapir) aregulirebs biznesTan dakavSirebul rTul da mravalmxriv urTierTobebs. qarTv...

Leia mais

BP saqarTveloSi mdgradi ganviTarebis angariSi 2008

BP saqarTveloSi mdgradi ganviTarebis angariSi 2008 moxdes momavalSi. faqtiuri saboloo Sedegebi SeiZleba gansxvavdebodes amgvarad prognozirebuli Sedegebisgan, rac mTel rig faqtorebzea damokidebuli, maT Sorisaa: mrewvelobis am dargis nedleuliT momara...

Leia mais

garemo da mdgradi ganviTareba

garemo da mdgradi ganviTareba kanonzomierebebis qveS moeqca. amitom bunebis is nawili, sadac sazogadoeba arsebobda, saqmianobda da moqmedebda, TandaTanobiT xelovnur anu anTropogenur iersaxes Rebulobda. aqedan gamomdinare, geogr...

Leia mais

Sualeduri gamocdis programa da Sefasebis kriteriumebi

Sualeduri gamocdis programa da Sefasebis kriteriumebi mikroekonomika 2-Si, gazafxulis semestri (2016 weli)

Leia mais