10წლისაა - iberiana-2

Transcrição

10წლისაა - iberiana-2
CMYK
“ღმერთო, სამშობლო მიცოცხლე! – მძინარიც ამას ვდუდუნებ.” – ვაჟა
დამოუკიდებელი ეროვნული გაზეთი
გამოდის
2003
2013
2013 წ.
წ. dekemberi*
მაისი * №36 *№39
ფასი*1 ფასი
ლარი1 ლარი
წლის
დეკემბრიდან
10
მამული
ე ნ ა
წლისაა
სარწმუნოება
ი
რ
ე
ი
ნ
ო
გ
ს
ი
ი
ვ
თ
თ
გაზე ელების
ვ
ხ
თ
ი
მკ
გვიშველეთ
ვინმემ!!!
გვ. 3
„НАРОДНАЯ ПРАВДА“-ში გამოქვეყნებული ზვიადის ინტერვიუს გამო
გვ. 9,12
ra safrTxe SeiZleba emuqrebodes saqarTvelos
e.w. samoqalaqo seqtorSi gadanacvlebuli ivaniSvilisagan?
ლე ი ლა ცო მაია
„... xelisuflebaze, ra Tqma unda, meqneba garkveuli gavlenac. amasTanave, me am gavlenas araTu saTakilod vTvli, aramed Zalianac Sevecdebi mis gazrdas...“ biZina ivaniSvilis ukanasknel Ria werilSi
( 2013 wlis 21 noemberi) gaxmovanebuli qadili sul
male realobad iqceva!
arasaxelmwifoebrivad moazrovne obivateli,
romlisTvisac mTavari mxolod saakaSvilis prezidentobidan gadarCeva iyo, ivaniSvilisaTvis madlobis saTqmel maameblur RonisZiebazec kmayofili mivida 24 noembers `koaliciuri ocnebis~ yrilobaze da
mis zemocitirebul ganacxadsac gabadruli daukra
kveri. ivaniSvili ki safrTxed arasamTavrobo, samoqalaqo seqtoridan ufro metad SeiZleba iqces, vidre mas es xelisuflebis umaRlesi eSelonidan Se-
eZlo; Semdgomi antisaxelmwifoebrivi moqmedebebis
wanamZRvrad, ivaniSvilma Seqmna da dagvitova iseTi
politikuri Zalebisagan dakompleqtebuli mTavroba, parlamenti da prezidenti, romlebic steriluri arian erovnul-patriotuli cnobierebisagan da
pro-rusuli orientaciis personebs warmoadgenen,
romlebisTvisac ivaniSvilma amomrCevlebisagan xmebi fuliT (ara pirdapiri micemis wesiT, aramed qarizmiT) iyida.
imisaTvis rom naTelvyoT safrTxe, magaliTisTvis 2010 wlis istoriul eqskurss movaxdenT, rodesac umaRlesi xelisufalni zurab noRaideli (yofili finansTa ministri, premier-ministri) da nino
burjanaZe (parlamentis Tavmjdomare) aRar iyvnen
xelisuflebaSi, aramed, aw
გაგრძელება გვ. 2
2
2013, დეკემბერი, №39
დასაწყისი გვ. 1
ukve opoziciis niSa ekavaT. saakaSvilis prodasavlur xelisuflebaSi yofnisas orive maTganisagan, ramdemnadac Znelad Sesatyobi iyo pro-rusuli orientacia, imdenad es naTeli da aSkara gaxda maTi
xelisuflebis gareT aqtivobisas - isini, erTmaneTisagan damoukidebel mkveTr da radikal
ruseTis satelit Zalebad iqcnen.
putinis ruseTi
burjanaZe-noRaidelis
gaxelisuflebiT cdilobda saqarTveloSi sakuTari strategiuli miznebis gaxorcielebas;
saqarTvelos xelisuflebis mier afxazeTisa
da cxinvalis damoukideblobis aRiarebasa,
„okupirebuli teritoriebis Sesaxeb kanonis“
gauqmebasa da Semdgom qarTveli devnilebisaTvis statusis moxsnas, saqarTvelos sngSi dabrunebas, aSS-sTan strategiuli partniorobisa da TanamSromlobis xelSekrulebis
calmxrivad gauqmebas, aseve israelTan da natos wevr qveynebTan samxedro sferoSi, evrokavSirTan uvizo reJimis blokirebas, avRaneTidan da erayidan qarTuli jaris gamoyvanas
da nato-s wevr qveynebTan samxedro misiebSi
monawileobaze uaris Tqmas, saqarTvelos Tavdacvisa da sasazRvro departamentis raodenobisa da biujetis minimumamde Semcirebas,
qarTuli specsamsaxurebis daSlas da a. S.
sabolood ki saqarTvelos ruseTis guberniad
gadaqcevas.
internet-portal „droni.ji“ mtkicebiT
(avtori levan javaxiSvili) zurab noRaidels
am gamyidvelur da msgavs saidumlo gegmebze
xeli oficialurad aqvs mowerili. ix.http://droni.
ge da raoden mtkivneuli da samarcxvinoa, rom
am qvabavazak e.w. „samarTliani saqarTvelosTvis“ saxeliT moqmedi noRaidelis politikuri
mokavSire gaxlavT erovnuli moZraobis erTerTi lideri, afxazeTis helsinkis kavSiris
Tavmjdomare, amJamad „qristianuli saqarTvelos“ saxeliT moqmedi avTandil daviTaia.
rodesac Cven, jer kidev gagvaCnda iluzia
avTandil daviTaias sandoobaze, me da eTer
mgalobliSvils araerTi mcdeloba gvqonda
misi liderobiT erovnuli moZraobis gaerTianebisa, magram daviTaia an xelidan gvisxlteboda, an saidumlod mdumarebda.
zurab noRaidels ki SeiZleba Tamamad vuwodoT “politikosi ku“, rameTu, safrTxis
SecnobisTanave masac, kus msgavsad, sakuTar
javSanSi Semalva axasiaTebs; ager, ukve ori
welia, noRaideli, misTvis aSkarad araxelsayrel politikur kataklizmebis periodSi
Semalulia Tavis javSanSi, sadac saimedod
grZnobs Tavs, radgan ivaniSvilis mTavroba,
ruseTis xaTriT ( rogorc burjanaZes), javSanze arc mas daukakunebs warsuli korufciuli
danaSaulobebis gamo.
27 oqtombris saprezidento arCevnebSi noRaidelma Tavisi rqovani javSnidan droebiT
gamoyo kusaviT wawvetili Tavi da sakuTari
politikuri organizaciidan e.w. „samarTliani
2
marionetebis Teatris
reJisori
saqarTvelosTvis“ prezidentobis kandidatad
“troas cxeniviT” Semoagora sazogadoebisaTvis naklebad cnobili sergo javaxiZe, rom
iqneb misTvis mainc gamoecxadebinaT ndoba da
vinZlo kvlav abobRebuliyo noRaideli premieris savarZelze da Tavis erTgul avTandil
daviTaiasTvisac eboZebina raime skami, magram
javaxiZisaTvis xmis mimcemTa raodenoba ver
ascda 0% , realurad ki Seadgina 0,13%. ufro
seriozulad ki, noRaidels, sakuTari partiidan saprezidento kandidatis wamoyeneba partiis reanimaciisaTvis ufro sWirdeboda.
ruseTis veqtoris am konteqstSia gasaazrebeli nino burjanaZis mTavar arasamTavrobo opoziciur politikur Zalad warmoCena
oqtombris saprezidento arCevnebiT (10, 19%)
ivaniSvilis mier.
ivaniSvili, arasamTavrobo seqtorSi gadasvlis Temaze, evropisa da dasavleTis demokratiuli qveynebis magaliTiT apelirebs.
Tumca cnobilia, rom ruseTis federaciis Zalovan struqturebs (fesb, kgb, gru) evropasa
da dasavleTSic mravlad aqvs gaxsnili uflebaTdamcveli e.w. arasamTavrobo organizaciebi, romlebsac Tavad evropelebi (amerikelebi) patronoben. didi albaTobiT, ivaniSvilis
arasamTavrobo organizacia SeiZleba iyos ruseTis aseTive msxvili filiali saqarTveloSi.
ra gvaZlevs am varaudis gamoTqmis safuZvels?
jer kidev ivaniSvilis premier-ministrobis
dros misma mrCevelma regionalur sakiTxebSi
irakli melaSvilma, ivaniSvilis davalebiT
SeimuSava kanonproeqti „adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb“, romelic „regionaluri ganviTarebisa da infrastruqturis“ saministros gadasca. saministrom, uwyebrivad
ganxilvis Semdgom, proeqti gansaxilvelada
da dasamtkiceblad parlamentSi waradgina.
kanonproeqtSi Cadebulia saxelmwifoebrivad
riskisSemcveli karebi, romliTac gansakuTrebiT yuradsaRebia kodeqsis VII kari. VII
kars ewinaaRmdegeba parlamentarebis nawili da
arasaparlamento opoziciis farTo speqtri,
radgan am karSi Cadebulia municipalitetTa
regionuli erTianobis idea, rac saqarTvelos
federaluri saxelmwifo mowyobis SemoRebis
pirdapir mcdelobas warmoadgens. am kodeqsis amoqmedebas uciloblad mohyveba saqarTvelos daSla provinciebad da regionaluri
enebis (megruli, svanuri, somxuri, azerbaijanuli) moTxovnis aqtualizeba provinciebis
mkvidrTa mxridan. es procesi, grZelvadian
perspeqtivaSi ki, erTiani saxelmwifoebrivi
erovnuli cnobierebis moSlas moaxdens, rac
imperialisturi ruseTis istoriuli strategiuli gegma da ocneba gaxlavT.
biZina ivaniSvilis saqarTvelos xelisuflebaSi mosvlam, ukve imTaviTve waaxalisa
samegreloSi imperiuli ruseTisa da saerTaSoriso organizacia „iusaidis“ mier dafinansebuli isak Jvanias saqmis gamgrZelebeli separatistuli Zalebi, romlebic dRes ukve sajaro SekrebebiT iTxoven samegreloSi megruli
enis regionalur saxelmwifo enad gamocxadebasa da samegrelos avtonomiis Seqmnas. isak
Jvanias ideuri memkvidre iuri Rvinjilias antisaxelmwifoebriv megrul separatizms, 1992
wels sagangebo mimarTviT gamoexmaura prezidenti zviad gamsaxurdia: „Zvirfaso Tanamemamuleno! imperiuli xunta, ruseTis davalebiT cdilobs Seqmnas megruli separatizmi da
samegrelo Camoacilos saqarTvelos. imperiis
emisari SevardnaZe yvelanairad cdilobs ukmayofilebis gamowvevas samegreloSi, sxva
kuTxeebis mosaxleobis amxedrebas samegrelos
winaaRmdeg, raTa ganaxorcielos kremlis ocneba - samegrelos avtonomiuri respublikis
Seqmna, samegrelosa da sxva kuTxeebs Soris
eTnokonfliqti. ar wamoegoT kremlisa da SevardnaZis ankesze...“ (sruli teqsti ix. gazeTi
„aRdgoma“,1992 wlis 10 maisi, N2).
„adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb“
kanonproeqtis kodeqsis VII karSi Semoparebuli administraciul-teritoriuli mowyoba
zemoxsenebuli safrTxis Semcvelia da exmianeba zurab noRaidelis mier putinTan gaformebul Cvens mier zemomoxmobil saidumlo
xelSekrulebas.
arasamTavrobo seqtorSi gadanacvlebulma
ivaniSvilma, Tu raime saxiT moaxdina zurab noRaidelis reanimacia da misi mizan-scenaze dabruneba, es rusuli scenaris ganviTarebis mauwyeblad unda aRviqvaT. sawyisi rusuli politikuri kapitali ki „mTavar opoziciur Zalad“
nino burjanaZis Seracxva iyo, romelic man 27
oqtombris arCevnebiT Semogvapara.
marTalia axalma premier-ministrma irakli
RaribaSvilma kategoriulad moiTxova parlamentisagan da konkretulad daviT usufaSvilisagan kodeqsis proeqtidan VII karis amoReba
da Tavisi uaryofiTi pozicia, agreTve eTnikuri niSniT axali municipalitetebis Seqmnis
Taobazec gamoTqva, rac imedismomcemi faqtia,
magram aravin icis Tu ra svlas ganaxorcielebs
amasTan dakavSirebiT biZina ivaniSvili sakuTari arasamTavrobo organizaciis formirebis
Semdgom. igi xom mis mier xeldasmul parlamentsa da mTavrobaze mniSvnelovani gavlenisaTvis emzadeba. Tavad ivaniSvilis favoriti usufaSvili ar eTanxmeba axal premiersa da sxva oponentebs kodeqsSi VII karis
amoRebis Taobaze da mas demokratiuli ganviTarebis kuTxiT mniSvnelovan karad miiCnevs.
kanonproeqts „TviTmarTvelobis Sesaxeb“ ewinaaRmdegeba saqarTvelos kaTolikos patriarqi ilia II.
27 oqtombris saprezidento arCevnebiT ki
saqarTvelos hyavs saqarTvelos mosaxleobis
umciresobis mier arCeuli axali prezidenti
giorgi margvelaSvili, romelmac mxolod umciresobaTa xmebis 62, 1% moipova. registrirebul amomrCevelTa raodenobidan (3 537719
adamiani), arCevnebSi monawileoba miiRo 1 661
273 amomrCevelma, anu amomrCevelTa 46.96%,
xolo 53%-ze metma boikoti gamoucxada biZina ivaniSvilis xelisuflebis saprezidento
arCevnebs. es gaxldaT gawbilebuli xalxis
gacxadebuli protesti biZina ivaniSvilis saparlamento arCevnebis Sepirebebze (samarTlianobis aRdgena, tarifebis gaiafeba, samuSao adgilebis Seqmna, samsaxurebSi asakobrivi
zRvaris (40 weli) moSla, pensiebis 250 laramde
gazrda da sxv).
28 noembers saqarTvelos saxelmwifom
(axalarCeulma prezidentma, sagareo saqmeTa saministrom) vilniusis samitze
2013, დეკემბერი, №39
3
2013, დეკემბერი, №39
xeli moawera evrokavSirTan asocirebis xelSekrulebas, romelic oficialurad 2014 wlis seqtemberSi unda gaformdes. xelSekrulebaze winaswar xelmoweras
(parafirebas) saqarTveloSi didi sixaruli
mohyva, rogorc saxelisuflo umravlesobis,
aseve opoziciuri umciresobis - `nacionaluri moZraobis~ deputatebis mxridanac. marTalia, saqarTvelos politikuri orientaciis
gza aris evropis didi ojaxisaken da aramc da
aramc ukan _ ruseTisaken, magram Cveni saxelmwifos teritoriuli mTlianobis aRdgenisa da
Semdgomi usafrTxoebis garantad natosa da
evropis daguleba, am gadasaxedidan mSvenier
zRaparsa hgavs da grZelvadian perspeqtivaSic
naklebad saimedod mosCans. Cven, evro-atlantikur organizaciebSi gawevrianebis miraJuli
perspeqtivis sanacvlod, ukve mogviwia bevr
Cvens tradiciebsa da kulturul faseulobebze uaris Tqma da momavalSic mogviwevs. saamisod „koaliciuri ocneba“ ukve amzadebs cvlilebebis pakets saxelmwifo konstituciaSi
Sesatanad.
vilniusis samitis win adigenis raionis
sofel WeleSi, am soflis sakrebulos
gadawyvetilebiT 27 noemberis RamiT aRadgines
minareTi, romlis demontaJi xelisuflebam
adgilobrivi marTlmadidebeli mosaxleobis
protestis Sedegad 26 agvistos moaxdina. 27
noembers vilniusis samitisTvis aRdgenil
minareTs ramdenime dRe icavda qarTuli
policiis gaZlierebuli razmebi. adigenis
marTlmadidebeli mosaxleoba da sofel
Weles
macxovreblebi
Seuracxhyofilad
da sakuTari xelisuflebisagan daucvelad
grZnoben Tavs. es miwa, sadac isini cxovroben,
swored muslimTa istoriuli Semosevebis
Sedegad qarTvelTa sisxliTaa gaJRenTili
da amieridan iq qarTvel marTlmadideblebs
molas yivilic unda aRviZebdes.
muslimTa mufTi jemal paqsaZe, ivaniSvilis mier xeldasmuli xelisuflebisa da parlamentisagan imedovnebs, rom saqarTvelos
konstituciaSi uaxloes momavalSi Setanili
saWiro cvlilebebiT daregistrirdeba da
aRsdgeba kidev 40 meCeTi baTumsa da danarCen saqarTveloSic. es ki sxva araferia, Tu
ara gamocxadebuli Turquli eqspansia saqarTveloze evrokavSiris egidiT.
marTlmadidebeli mrevli da erovnul-ganmaTavisuflebeli moZraoba, erovnul - politikuri Zalebi Relaven. xelisuflebis xisti
politikis SemTxvevaSi mosalodnelia mZafri
dapirispireba; istoriam cxadhyo, rom qarTveli eri konsolidirebuli da Seupovaria istoriul - kulturul faseulebebisaTvis (ena,
mamuli, sarwmunoeba, tradiciebi) brZolaSi da
cocxali TaviT ar Seegueba mis xelyofas.
post-ivaniSviliseuli xelisuflebis antierovnuli gadawyvetilebebi, unda velodoT srulad mxardaWerili iqneba ivaniSvilis arasamTavrobo organizaciisa da saqarTveloSi moqmedi sxva mravali uflebadaciTi
seqtorebisagan. miuxedavad amgvari saafrTxeebisa, aw ukve margvelaSvil-RaribaSvilis
marionetul
xelisuflebas, evrokavSiris
rekomendaciebis srulad da punqtobriv Sesrulebaze mainc uaris Tqma mouwevs...
saqarTveloSi vadamdeli saparlamento
arCevnebi gardauvali gaxdeba!
madlobas
vuxdi adamianTa
im mcire jgufs, romlebmac
gazeTis finansuri kolafsis
mdgomareobaSi, jansaRi erovnul–
patriotuli TviTSegneba gamoavlines
da saWiro Semowirulobebi gaiRes am nomris gamosacemad
(red.).
2013, დეკემბერი, №39
გვიშველეთ
ვინმემ!!!
margvelaSvilis prezidentad kurTxevisa da mis mier premier-ministrad
irakli RaribaSvilis uflebamosilebis
oficialurad damtkicebisTanave leoniZis quCas Semoesivnen saxelmwifo
dacvis policiis TanamSromlebi, romlebic Tavisuflebis moednidan leoniZis quCis 200 metrian perimetrs,
24 saaTian reJimSi, sirenebisa da mikrofonebis gamaZlierebeli xrikiniT
kadrulobs fexiT moZraobas, TiTqmis
ar gadmodian ZviradRirebuli da komfortuli manqanebidan da arad agdeben
mosaxleobas, romlebsac maTgan atexil
yuriswamReb xmaurSi, saxlSi erTmaneTis laparakic ki ar esmiT.
„yvelani erTad gadavsaxldeT?!
gviSveleT, vinmem!!!~
mogvmarTavs mosaxleoba.
qeTevan Wanturia
ikleben, rac am quCis macxovrebelTa
did ukmayofilebas iwvevs; mosaxleobas srulad waerTva sakuTar saxlebSi
mSvidi cxovrebisa da dasvenebis ufleba, bavSvebi ver dauZinebiaT - krTebian
sirenebisa da mikrofonebis xmaze, veRarc moxucebi da avadmyofebi iZineben, ganskuTrebiT uWirT maRalwnevian
adamianebs, moswavleebs gakveTilebis
aTvisebaSi xels uSliT quCidam momdinare xmauri.
leoniZis quCis macxovrebelTa mxridan policielebTan protestis gamoxatva Sedegs ver iZleva, rameTu TavianTi saministros Sesabamisi samsaxurebis
mier erTnairad datreningebuli dacvis biWebi, sayveduris gamomTqmel
pirs erTnairi JestiT - robotebiviT
pasuxoben: “madlobT, kargad brZandebodeT!” da sul eg aris maTi reaqcia
macxovrebelTa wuxilze.
zogierTma macxovrebelma piradi
iniciativiT mokle Setyobineba miswera
prezidents mis e.w. gverdze, magram internetSi gavrcelebuli „prezidentis
gverdi“ fiqtiuri aRmoCnda. dacvis
policia ar gadmodis komfortul da
ZviradRirebul manqanebidan da mikrofonebiTa da sirenebis wiviliT agrZeleben moqalaqeTa manqanebis moZraobis
mowesrigebas maSin, roca aRniSnuli
perimetri, rogorc zemoT aRvniSneT
imdenad moklea, rom gamaZlierebeli
mikrofonebis
gareSec, piradi kontaqtiTac advilad SesaZlebelia es.
ismeba kiTxva: ra saWiroa 24 saaTiani
dacvis manqanebis arseboba leoniZis
quCaze, rodesac prezidentisa da premier-ministris am erToblivi rezidenciis Senobas sakuTriv hyavs gaZlierebuli mravalricxovani dacva?
avadsaxsenebeli saakaSvilis da misi
premier-ministris sololakis am rezidenciaSi yofnis periodSi ar arsebobda 24 saaTiani dacva da mxolod
misi gadaadgilebis droisTvis xdeboda
fexosani dacvis gamoyvana, romlebsac
ganalagebdnen aRniSnul perimetrze da
maT mierve uxmaurod wesrigdeboda moqalaqeTa manqanebis problema.
ivaniSvilis mdidari xelisuflebis
gazuluqebuli dacvis samsaxuri ki ar
P.S. Tu rogori mania-grandiozaTi
Sepyrobilan miliardelis mTavrobis ministrebic ki amaze facebook-iT
gavrcelebuli 27 noembris es postic
metyvelebs!
Goga Aptciauri
13 saaTis win
karaleTidan
informacia
movida, 2 dRea policia dRe da
Rame patrulirebs, qveSis gzaze ki myarad Cadgneno. sofeli dapanikda, ariqa, albaT rusebi gadmovidneno.
xma swrafad gavrcelda da karalelebi
Zalian SeSfoTdnen, fantazias ki mieca
gasaqani, policiis Cadgomas Savi jipebis xSiri gadaadgilebac daemTxva da
lamis iyo sofels ayra daewyo. mokled,
sxvadasxva wyaroebze gadavamowme da
aseTi ambavia, finansTa ministrs nodar
xadurs, romelic warmoSobiT qveSidanaa, bebia gardacvlia. mogexsenebaT Cveni moxeleebi jipebiT samsaxuris Semdeg
Ramis saaTebSi dadian panaSvidze, amitom maTi usafrTxoebisTvis karaleliqveSis mTel perimetrze patrulirebaa
da policiaa Cayenebuli. iqneb xalxi
mainc gaafrTxiloT xolme, ratom atarebT gaZlierebul zomebs. lamis gadairivnen karalelebi!
Secdomis
gasworeba
Cveni gazeTis wina nomerSi (N38),
me-4 gverdze ganTavsebuli statiis - „liderebis“, winaTqmaSi daSvebulia Secdoma merab kostavas
mkvlelobis momwyobTa vinaobis
dasaxelebaSi, romelSic givi gumbariZesTan erTad moxseniebul
unda iyos „saxelmwifo uSiSroebis
komitetis Tavmjdomare tariel
lorTqifaniZe“, nacvlad - „uSiSroebis ministr aleqsi inauris da
misi moadgile varlam Sadurisa“.
bodiSs vixdiT daSvebuli Secdomisa da uxerxuli uzustobisaTvis (red.).
3
4
2013, დეკემბერი, №39
პოლიტიკური ნაკვესები
risi Tqma surda zviad gamsaxurdias
film general dela roveres
SexsenebiT?
guram petriaSvili
mwerali, uzenaesi sabWos deputati
generali dela rovere
1990 wlis zafxuli iyo, Cveni bloki
`mrgvali magida _ Tavisufali saqarTvelo~
arCevnebisTvis emzadeboda. blokis Stabi,
romelsac aseve `mrgvali magida~ erqva, vikribebodiT maCablis quCaze im SenobaSi, sadac
adre komkavSiris ceka iyo... im saRamos, Stabis
sxdoma rom damTavrda da xalxma wasvla-wamosvla daiwyo, bolos aTamde kaci davrCiT magidasTan. vicodiT, rom zviadi sadRac apirebda
wasvlas da mZRols eloda. hoda, marto xom ar
davtovebdiT, or-or, sam-sam kacian jgufebad
Cumad vsaubrobdiT.
zviadi Tavis fiqrebSi iyo CaZiruli... bolos, rogorRac msubuqad da kargad amoioxra,
Tavis fiqrebs gauRima da gviTxra:
_ biWebo, vinmes gaqvT nanaxi filmi generali dela rovere?
vupasuxe: me maqvs nanaxi-meTqi.
_ mere, ras ityvi? _ zviadma yuradRebiani
mzeriT Camxeda TvalebSi.
_ genialuri filmia _ vuTxari mikibvmokibvis gareSe, alalad.
_ ho, genialuria, _ dameTanxma zviadi da
isev Cafiqrda.
am dros mZRolic movida.
zviadi adga, gamogvemSvidoba da me miTxra:
_ guram, gTxov, aucileblad mouyevi biWebs general dela roveres Sesaxeb.
_ didi siamovnebiT...
_ aba, Sen ici!
zviadi wavida.
yvelas maSinve vuambe am saocar filmze.
axla ki vfiqrob, upriani iqneba, rom mkiTxvelsac vuambo generali dela roveres ambavi.
radgan, arc manamde da arc mas Semdeg
zviads CvenTan kinofilmebze ar ulaparakia,
SegviZlia mivxvdeT, Tu ramdenad didi STabeWdileba mouxdenia am films mis sulsa da gulze.
am filmze kidev imitomaa saWiro saubari,
rom, Tumca is srulad akmayofilebs Tanamedrove samyaroSi miRebul kriteriumebs SesaniSnavi filmebisa (veniciis kinofilmebis festivalis umaRlesi jildo _ 1959 wlis `oqros
lomi~, amerikis kinoakademiis 1962 wlis `oskari~ _ saukeTeso originaluri scenarisaT-
4
vis), mainc Sesulia Sav siaSi. am gamoucxadebel
`Sav siaSi~ msoflios gavlenian globalistur
Zalebs SehyavT filmebi, romlebic ideurad
dapirispirebulni arian globalistTa gegmebTan da xels uwyoben erovnuli Tu zneobrivi da sulieri Zalebis mobilizebas. da Tumca
xSirad es filmebi didi warmatebiT sargebloben mayureblebSic da profesional kritikosebSic, mainc masobrivi informaciis saSualebebSi maTi Rirsebebi miCqmalulia, xolo
xSirad maT gangeb dumiliT uvlian gverds.
magaliTisTvis am Sav siaSi arian: mel gibsonis Sedevri, filmi-balada `mamaci guli~, misive SemaZrwuneblad gulwrfeli `ieso qristes
vnebani~, jeims kameronis `avatari~‘ da sxva.
globalistTa Tavkacebs aSinebT, rom SeiZleba mayurebeli seriozulad da safuZvlianad dafiqrdes im problemebze, romlebic
dasmulia am filmebSi...
axla ki `guneral dela rovereze~.
1959 wels indro montanelim dawera
moTxroba, romelic imave wels filmad gadaiRo italiuri kinos erTerTma korifem _
roberto roselinim. filmSi mTavar rols TamaSobs italiuri neorealizmis sxva korife _
vitorio de sika.
razea filmi?
grZeldeba meore msoflio omi. italielma
xalxma moiSora duCe _ benito musolini da
Seqmna germanelTa sawinaaRmdego moZraoba.
genuaSi am moZraobas xelmZRvanelobda generali dela rovere. generali daiWires gestapoelebma da wamebisas SemoakvdaT igi. magram
germanelebs Zalian sWirdebodaT dela rovere, raTa misi saSualebiT Seityon italiel
partizanTa lideris vinaoba. gadawyveten generlis magier gamoiyenon misi oreuli.
aRmoaCenen kidec aseT oreuls.
es aris yovelnair codvebSi kisramde Cafluli, usvindiso aferisti bardone. igi
siamovnebiT dasTanxmdeba germanelebis winadadebas, rom gaiTamaSos dela roveres roli
da amiT laxvari Casces winaaRmdegobis moZraobas.
mas Casvamen cixeSi, sadac sxedan sxva italielebi, maT Soris gulanTebuli patriotebic.
bardone uyurebs rogor SemohyavT nawamebi patriotebi. xandaxan isic gahyavT da SemohyavT
viTom nacem-nagvemi da viTomnawamebi.
germanelebs Cafiqrebuli aqvT, rom
msoflio Jurnalistebisa da fotokorespodentebisa Tu kinooperatorebis winaSe cru
dela roverem dagmos winaaRmdegobis moZraoba.
viTom nawamebi bardone ki ucqeris namdvilad wamebul TanamoZmeebs da masSi TandaTan
iRviZebs is sanatreli grZnoba, romelsac samSoblos siyvaruli hqvia.
da ai, bolo scena, germanelebs gamohyavT
cru generali dela rovere. daayeneben kedelTan da mTeli msoflios Jurnalistebs surT
aCvenon, rom igi sazizRari araraobaa.
magram aq xdeba namdvili saswauli. mTeli
msoflios Tvalwin bardone SesZaxebs `viva
italia!~ anu `gaumarjos italiaso~ da mas
xvreten... xvreten, rogorc WeSmarit general
dela roveres!
ra surda zviads, rom eTqva am filmiT?
mas uyvarda mSobeli eri da swamda, rom yvela qarTvelSi feTqavs namdvili gmiri.
tirili
es moxda qalaq CernigovSi, 1995 da 1996
wlebSi. avtobusis gaCerebaze vijeqi. uceb viRac Semexo mxarze. mivixede. Zalian simpaTiuri, maRali mamakaci damyurebda.
mkiTxa rusulad:
_ qarTveli xarT?
_ diax, _ vupasuxe.
_ qarTvelebi kai xalxia, vici, _ miTxra
man da beWebze xeli msubuqad momiTaTuna.
es iyo da...
... uceb tirili wamskda...
auh, rogora vtirodi... msxvil-msxvili
cremlebi wyvil nakadad Camomdioda. TavCaRunuli miwas CavSterebodi. vtirodi da
xandaxan sulis mosaTqmelad amovioxrebdi.
TiTqos raRac gorgali mindoda amomeglija
gulidan da ver vaxerxebdi.
erTi ambavi mitrialebda gonebaSi isev da
isev:
Tu komkavSiris xeivanTan ferdobze rogor
idga didi, banjgvliani narkomani da avtomats
mesroda. me ki, tyviebi rom amecilebina, zigzagurad gavrbodi Tavqve...
_ itire, Zmao, itire, _ miTxra kacma da
mcire dumilis mere daamata, _ mamakacma xandaxan unda itiros... Torem guli gauskdeba...
da mec vtirodi, ara mrcxvenoda arc im kacisa da arc sxvebisa, Tavis avtobusebs rom
elodnen da xandaxan Cemsken gamoaparebdnen
mzeras.
mere is kaci Tavis avtobuss wahyva, me ki ratomRac Tavisi Slapa damaxura Tavze.
albaT, isic dabneuli iyo Cemi tiriliT da
ifiqra, rom ase unda moqceuliyo.
misi Slapa didi mqonda. Tvalebze Camomefxata da me rom sxvebs veRara vxedavdi, megona,
rom veRarc isini... vtirodi da vtirodi. da
TiTqos gulSi yinulis didi natexi midneboda.
axla msiamovnebda kidec tirili, radgan
avtomatian banjgvlian narkomans ki aRara
vxedavdi gonebis TvaliT, aramed ufliscixis gadmoRma ayvavebuli atmebis didze did
baRebs, romlebzec erTxel, roca Cemi oliko
patara iyo, miTxra:
_ mamiko, uyure, ramxela vardisferi Rrubeliao...
miwa
vmuSaobdi qalaq Cernigovis televiziaSi.
qalaqis ufrosobam gadawyvita, sasursaTo
problemebis ukeT gadaWrisaTvis televiziis muSakebisaTvisac daerigebinaT droebiT
mflobelobaSi miwebi, raTa iq kartofili
mogveyvana.
da ai, esaa Cemi nakveTi.
kargi, nasveni miwaa. xvalidan unda daviwyo
misi damuSaveba.
miwa uRalato vinmea, Tu kargad mouvli masac da imasac, rasac aq dasTes, ar dagamSevs.
es ki asea, magram am miwasa da Cems damokidebulebaSi iyo erTi niuansi, romelic ar SeiZleboda ar megrZno me _ romantikos adamians:
es ukrainuli miwa iyo, xolo me qarTveli
viyavi. mivxvdi, rom unda davlaparakebodi miwas.
davdeqi nakveTis SuagulSi da xmamaRla
mivmarTe mas. aq albaT mkiTxavT, mainc ra
enaze elaparake miwaso. getyviT: qarTulad
velaparake.
saqme isaa, rom miwis Tunda umciresi nagleji xom nawilia mTeli dedamiwisa, hoda,
dedamiwa risi dedaa, rom romelime enaze
naTqvami ver gaigos. mas calkeuli sityvebis
Sinaarsi ki ar esmis, mTeli naTqvamis azrsa
grZnobs. grZnobs Sens misdami mimarTebas,
maSinac ki, Tuki arafers etyvi. roca monRolebis an Temur lengis urdoebi SemoiWra
qarTul miwaze, maT sityvac rom ar daeZraT,
Cveni miwa cxenebis floqvTa TqaruniT mixvdeboda, mteri modiso...
xmamaRla ukrainul miwas imitom ki ar
velaparake, rom mas gaego ukeT Cemi naTqvami...
ara, es me mWirdeboda.
me unda mcodnoda, Tu rogor urTierTobebSi Sevdiodi masTan.
_ `ukrainulo miwav! Sen, albaT, ukve
igrZeni, rom me ar vgavar uwindel Sens patronebs. diax, sxva var. qarTveli var.
gTxov, Cemi nu SegeSindeba. mteri
2013, დეკემბერი, №39
5
2013, დეკემბერი, №39
ara var da Senebr pawia nakveTi ki
ara, mTeli 100 heqtaric rom maCuqon ukrainuli miwisa, ar minda. me mxolod
is minda, rom droebiT damexmaro, ra Ta
gamovkvebo coli da patara gogona irine (am
dReebSi, gakveTilebs gavacdenineb da gaCveneb mas. kargi, xalisiani gogoa da Senc gagamxiarulebs). pirobas vdeb, rom kargad mogivli,
xolo ramdenime wlis Semdeg patrons Cagabareb da sul tkbili sityviT mogigoneb mTeli
sicocxle. amin!~
adamianebi axlomaxlo sxva nakveTebzec
muSaobdnen.
me rom Cemi mimarTva davamTavre, maTac
igrZnes, raRac pawia miwisZvris msgavsi da
dainaxes Cemi nakveTidan haerSi asuli da
uceb damdnari pawia, iisferi Rrubeli.
im wels _ aravisze naklebi mosavali ar
amiRia.
kacis simaRle rva veeba tomara gaavso Cemgan moweulma kartofilma...
bzari sulSi
27 Tebervals poet rati ninuas dabadebis
dRe iyo.
ratim 2000 wels moikla Tavi 23 wlisam.
misi xanmokle sicocxlis dasawyisi
da dasasruli eris istoriis or umniSvnelovanes TariRs emTxveva TiTqmis zustad.
istoriis am mcire monakveTze dasawyisSi iyo 1978 wlis didebuli 14 aprili, roca
mTelma qarTvelma erma daicva qarTulis,
rogorc saxelmwifo enis statusi. xolo es
monakveTi damTavrda samarcxvino faqtiT,
roca saqarTvelos parlamentma revaz
miSvelaZisa da guram SaraZis Tavganwiruli
winaaRmdegobis miuxedavad piradobis mowmobidan amoiRo erovnebis aRmniSvneli punqti.
amrigad rati ninuas cxovreba or periodad iyofa:
1) qarTveli eris 1978 wlis 14 aprilis
janyidan erovnuli moZraobis gaZlierebamde, 9 aprilis gmirul mitingebamde, saqarTvelos saTaveSi erovnuli mTavrobis
mosvlamde da am mTavrobis mier damoukideblobis gamocxadebamde.
2) eris dayofa erovnuli mTavrobis
momxreebad da mowinaaRmdegeebad. am mowinaaRmdegeebis mier mowyobili samxedro gadatrialeba. qveyanaSi avtomatianTa TareSi.
SevardnaZis xrikebi, rom qveyana erTi imperiis gavlenisgan gamoeyvana da meoris gavlenaSi Seeyvana. paralelurad, saqarTveloSi
veluri da pirsisxliani kapitalizmis damkvidreba.
rati pirvel gimnaziaSi swavlobda, xolo
erovnuli moZraobis azvirTeba teritoriulad ukavSirdeboda mTavrobis saxlis win
da Semdeg TviT am saxlSi momxdar movlenebs.
rati yvelafers xedavda. erovnuli moZraoba Tavisi arsiT da am arsis ganmsazRvreli ori winamZRoliT ulamazesi movlena iyo
da saocrad Tanxvdeboda ratis mgrZnobiare
gulis midrekilebas romantikisadmi.
man zviad gamsaxurdiaSi da merab kostavaSi ipova Tanamedrove raindTa da gmirTa saxeebi. mxurvale leqsebs uZRvnida maT da warmoaCenda im mTavar Tvisebas, riTac isini ukavSirdebodnen ratis sulsac da saqarTvelos
istoriasac. es Tviseba, cxadia, qristianoba
iyo.
erovnuli xelisuflebis damxobisa da
Semdeg jer avtomatianTa TareSisa da mere
mtacebluri kapitalizmisTvis ZiZgilaobaSi eris gare da Siga mtrebs gauadvildaT
erovneuli nihilizmisa da apaTiis gavrceleba. Tavi wamohyves pragmatizmis niRbiT mosulma gamyidvelebma.
aman daTrguna erisTvis gulanTebuli Wabuki da bzari gauCina sulSi...
modiT, ise vicxovroT, rom Tavs aRar
iklavdnen ratisnairi biWebi!
2013, დეკემბერი, №39
„Zvirfaso Tanamemamuleno! rogorc xedavT,
Savi dRe daudga saqarTvelos, imperiulma
Zalebma da misma agenturam saqarTveloSi
Tavs mogvaxvies sayovelTao destabilizacia.
grZeldeba xalxis mier arCeuli kanonieri
xelisuflebis SeiaraRebuli ZaladobiT damxobis
cdebi... amJamad Cven varT parlamentis SenobaSi,
romelsac esvrian Wurvebs... maTi SeiaraRebuli
Zalebi ganlagebulia sastumro „Tbilissa“ da kavSirgabmulobis
SenobaSi. iqedan gvesvrian Cvenc da xSirad mSvidobian mosaxleobasac ar
eridebian... televizia, radioxazi, kavSirgabmuloba blokirebulia. e.w.
opoziciam praqtikulad gamoiyvana mwyobridan satelefono kavSirebi...
orjonikiZeebisa da berbiWaSvilebis STamomavlebs samarTlian ganaCens
gamoutans qarTveli eri.
gaumarjos damoukidebel saqarTvelos!“
fragmentebi prezident zviad gamsaxurdias mimarTvidan, 1991 wlis
24 dekemberi.
vb[tbk cffrfidbkvf pdbfl ufvcf[ehlbfcf lf
vthf, rjcnfdfc uvbhbc ojlt,f vbfybzf
2013 wlis 26 oqtomberi.
interpressnews.ge: “saqarTvelos prezidentma mixeil saakaSvilma general mazniaSvils,
grigol feraZes, ambrosi xelaias, mixako wereTels, eqvTime TayaiSvils, zviad gamsaxurdiasa
da merab kostavas erovnuli gmiris wodeba mianiWa. aRniSnulTan dakavSirebiT prezidentma
gancxadeba sofel qvemo alvanSi gaakeTa. ...
miviRe gadawyvetileba, erovnuli gmiris wodeba mivaniWo prezident zviad gamsaxurdias –
roca aravis axsovda saqarTvelos damoukideblobis idea, zviad gamsaxurdia iyo is, vinc iyo
am erovnuli CiraRdnis matarebeli. is iyo maSindeli saqarTvelos simbolo, 90-iani wlebis
dasawyisis. miviRe gadawyvetileba, erovnuli gmiris wodeba mieniWos merab kostavasac, romelic zviad gamsaxurdiasTan erTad iyo am ideis matarebeli - is erTi wamiT ar Setokebula,
erTi wamiT ar daTanxmebia aranair TanamSromlobas mCagvrelebTan”, - ganacxada mixeil saakaSvilma.”
mimdinare wlis 27 dekembers Tbilisis sakrebulom SeiZleba, bolos da bolos, agreTve miiRos Tbilisis saerTaSoriso aeroportisTvis prezident zviad gamsaxurdias saxelis mini-
Webis gadawyvetileba, razec ager ukve ori welia msjelobs sakrebulo, magram zogierTi
deputatebis winaaRmgegobis gamo gadawyvetileba dRemde ver iqna miRebuli. raoden gasakviri da dasanania, rom kaxa kukavasa da zaza gabunias am iniciativas sakrebuloSi yvelaze
aqtiurad ewinaaRmdegeba „TviTmfrinavis biWebis“ erT-erTi daxvretili piris gega kobaxiZis deda naTela maWavariani, maSin rodesac zviad gamsaxurdiam, prezidentad arCevisTanave pirveli, swored „TviTmfrinavis biWebis“ saqmis gamoZieba daiwyo da disidentobisas
araerTi saprotesto werilebic hqonda dagzavnili saerTaSoriso organizaciebSi „TviTmfrinavis biWebis“ daxvretis gamo da daxvretamde maTi Sewyalebis peticiis iniciatoric,
swored zviad gamsaxurdia gaxldaT!
unda iTqvas, rom Tbilisis saerTaSoriso aeroportisaTvis prezident zviad gamsaxurdias saxelis miniWebis moTxovniT dedaqalaqis sakrebulos arasamTavrobo organizacia „ganaTlebis erovnulma kavSirmac~ mimarTa (lali giligaSvili, daviT arabiZe), razec sakrebulos saxeldebisa da simbolikis sakiTxTa komisiis Tavmjdomarem naTela maWavarianma maT,
jer kidev seqtemberSi werilobiT acnoba, rom TiTqos sakiTxi gadawyvetilia da „zviad gamsaxurdias saxelobis Tbilisis saerTaSoriso aeroportis saxeldebis dadgenilebis dokumentis aRebas SeZlebT seqtembris Tvis bolos q. Tbilisis sakrebulos saqmiswarmoebis ganyofilebaSi“ - dokumenti 07/6715; 04/6706. Tumca, sakiTxis gadawyveta noembris sakrebulos
sxdomazec Cavarda da 27 dekembrisTvis gadaido (red.).
5
6
2013, დეკემბერი, №39
დევნა თუ გაქცევა?
iuri burkaZe,
uzenaesi sabWos deputati
male Sesruldeba 22 weli saqarTvelos
saxelmwifoebrivi damoukideblobis
winaaRmdeg samxedro SeiaraRebuli brZolis
da erovnuli xelisuflebis damxobis, saqarTvelos mosaxleobis absoluturi umravlesobisaTvis
ubedurebis,
gaRatakebis,
pirovnuli Rirsebis Selaxvis dasawyisidan.
Tu is sabediswero 22 dekemberi 1991 wlisa
aseTi iyo umravlesobisaTvis, umcireso-
bam - baraba SevardnaZis mafiam sigua-ioseliani-kitovani-yaryaraSvilis
bandebma,
revanSistma partokratebma da wiTelma direqtorebma srulad miiTvises saqarTvelos
erovnuli qoneba da dRes did biznesmenebad
Tu politikosebad evlinebian sazogadoebas.
am bandebs e.w. vardebis revoluciiT Semdgom
Caenacvla maTive Svilebis Taoba saakaSviliJvania-burjanaZis meTaurobiT. fsevdo-demokratiis lozungiTa da dasavleTis mafiozuri struqturebis mxardaWeriT am „axlebma“ daiwyes „Zvelebis“ moparuli erovnuli
qonebisa Tu sesxad aRebuli aTeuli milionobiT Tanxis miTviseba potiomkinis soflis
msgavsi mSeneblobebis SirmiT.
2012 wlis 1 oqtombris arCevnebiT qarTvelma xalxma, sruliad saqarTvelom, b.
ivaniSvilis meSveobiT, TiTqos daibruna xelisufleba, magram am erTi wlis manZilze
rac xdeba e.w. kohabitaciiT, ara mgonia es
iyos saqarTvelos mosaxleobis saarCevno
moTxovna, Tumca unda aRiniSnos, rom saakaSvil-merabiSvil-adeiSvilis represiuli
reJimis mier wlebis ganmavlobaSi
danergili totaluri SiSis sindromi ganqarda,
usamarTlod daWerili patimrebi gaTavisufldnen, xarvezebiT, magram saWiro fuladi
daxmarebebiT soflad xvna-Tesva mainc ganxorcielda, magram didi da mTavari dapireba
- samarTlianobis aRdgena ar Sesrulda!
minda gamovexmauro farTo sazogadoebis moTxovnasac samarTlianobisa da kanonierebis Sesaxeb; sazogadoeba, erovnul-patriotuli Zalebi savsebiT safuZvlianad
iTxoven 1991-93 wlebis dekember-ianvris
saxelmwifo
gadatrialebis
meTaurebis
gasamarTlebas, radgan Tu es precendenti
ar daigmo da sworad ar Sefasda, qveyanaSi
samaraTli veRarasodes Sedgeba da yovelTvis mowmeni gavxdebiT raRac surogatuli
e.w. samarTlianobebis „aRdgenisa“, rac Cvens
dRevandelobaSi gadaizarda „qocebisa da
6
nacebis“ Tanacxovreba-SerwymaSi, romelic
SeniRbulia moCvenebiTi urTierTdapirispirebiT, xolo am niRabs miRma realurad mimdinareobs naZarcvi qonebis urTierTSoris
gadanawilebis negatiuri procesi.
saxelmwifo gadatrialebis dawyebidan
mesame dRes, 24 dekembris diliT me prezident zviad gamsaxurdias davalebiT gavedi
mTavrobis sasaxlidan, romelic ukve xuntis Sturmis aqtiuri epicentri iyo. me da
Cemma mZRolma, ris vai-vaglaxiT mivaRwieT
dilar xabulianis Ss saministromde. saministros ezo da Senoba gadaWedili iyo samxedro teqnikiTa da raionebidan Camosuli
cocxali ZaliTac. ministr xabulians cota
ar iyos sayveduriani SeniSvniT vkiTxe: aq
xdeba saxelmwifo gadatrialeba, Tu uzenaes
sabWosTan-meTqi?! man mipasuxa, rom 5 saaTze
daviZrebiT uzenaes sabWosken da sastumro
„Tbilisi“ unda gavaTavisufloT kitovanis
mebrZolebisgano.
gadavwyvite, iqve davlodebodi operaciis dawyebas da maTTan erTad davZruliyavi
mec. am TviTSegnebiT daviwye aqtiurobac,
magram Cemma aqtiurobam Zalian gaaRiziana
ministri xabuliani da misma Tanamzraxvelebma Cemsken momarTes risxva Cemi mocilebis mizniT, rac Cemma mZRolmac aSkarad
igrZno. viTareba imdenad daiZaba, rom gaCnda
safrTxec Cemi fizikuri ganadgurebisac. me
gavxdi mowme imisa, Tu rogor ganxorcielda
viTom garedan Seteva Ss saministros Senobaze, rac maT mier iyo inscenirebuli, rom
gaemarTlebinaT iq mobilizebuli didZali
samxedro teqnikis koncentracia. es inscenirebuli Seteva, viTom moigeries da 5 saaTze
gaemarTnen
rusTavelisken
sastumro `Tbilisis~ gasaTavisufleblad. me iZulebiT
davrCi Sss-Si. 7 saaTze „damarcxebuli“ xabulianis Zalebi
dabrundnen dislokaciis adgilas. Cveni informaciiT sastumro „TbilisSi“ maSin 30-amde
kitovanis mebrZolo iyo dabanakebuli, xolo
xabulianis Zalebi samxedro teqnikiTac da
mebrZolTa raodenobiTac 100-jer aRematebodnen mowinaaRmdegeebs. me mivxvdi, rom sastumro „TbilisTan“, xabulianis mier moxda
ara brZola, aramed iaraRis gadacema Cveni
mowinaaRmdegeebisaTvis, razec me avtexe
gangaSi, riTac mivmarTe xabulianTan savarZelSi mjdar Cvens deputat Temur qoriZes.
qoriZem Cems SeSfoTebaze aseTi pasuxi gamca:
„me samxedro saqmeSi ar verevi!“ misma pasuxma
gaurkveveli datova CemTvis misi iq yofnis
funqcia. xabulianis erT-erTma moadgilem
(misi usafrTxoebis mizniT vinaobas dResac
ver vasaxeleb) konspiraciulad gamomiyvana
Sss Senobidan prezidentisaTvis realuri da
swori informaciis misatanad.
meore
dRes
xabuliani
moabrZanes
mTavrobis saxlSi calTvalaxveuli (viTom,
opozicionerebis mier, raRac siTxis SesxmiT
dazaralebuli). 25 da 26 dekembers iyo mcdeloba misi mxridan rusTavelis prospeqtis
gaTavisuflebisa, magram es iyo mcdeloba da
meti araferi, rom gadaefara 24 dekembris
provokacia da „marcxi“.
amasobaSi
baraba
SevardnaZis
bandformirebebma miiRes didi odenobiT SeiaraReba da putCi kvlav gagrZelda.
31 dekembers, diliT dilar xabulianis
Zmam da vaWrobis maSindelma ministrma
kopalianma Cemze revanSisa da saxelis
gatexvis mizniT moawyves Cemi daWeris
inscenireba mTavrobis saxlSi prezidentis
oTaxidan
Cemi
gamosvlisTanave.
sxva
detalebis aRwerisagan Tavs Sevikaveb,
rom ar davzafro isedac gawamebuli
sazogadoeba da sazogadoebasac minda
mivmarTo TxovniT, nu mivayenebT erTmaneTs
tkivils iarliyebis mikerebiT konkretuli
mtkicebulebebis gareSe!
axla mokled, Tu ratom da rogor davtove
saqarTvelo;
1993 wlis 24 seqtembers groznodan senakSi Camofrinda saqarTvelos respublikis
devnili prezidenti zviad gamsaxurdia da
zugdidSi Casvlamde erT saaTSi, masTan Sesaxvedrad 200 aTasze meti adamiani Seikriba.
Sekrebil sazogadoebas prezidentma afxazeTis dasacavad sruli mobilizaciisaken
mouwoda. aseve, kanonieri xelisuflebis aRdgenisaken, jer samegrelosa da imereTSi,
xolo Semdgom sruliad saqarTveloSic.
SevardnaZis xunta imdenad SeaSina prezidentis am orma gancxadebam da asiaTasobiT
xalxis Semokrebam mis irgvliv, rom batoni
zviadis Camosvlidan sam dReSi, 27 seqtembers ruseTs forsirebulad Caabara soxumi.
am antisaxelmwifoebrivma danaSaulma gaamJRavna xuntis gegmebi da xalxis erTsulovani nebiT daiwyo kanonieri xelisuflebis
aRdgenis procesi dasavleT saqarTveloSi.
am samarTlebriv da bunebriv procesSi, rom
CarTuliyo aWarac, prezidentma aslan abaSiZeTan 24 oqtombers gagzavna delegacia ,
romlis SemadgenlobaSi gaxldiT mec. aslan
abaSiZe formalurad daTanxmda batoni zviadis yvela Txovnas, magram 25-Si, e.i. meore
dRes, dilis 6 saaTze baltinis jarebma ukve
daikaves foTi da daiwyo mTeli samegrelos
mxaris gakontroleba. Cveni delegacia Caketili aRmovCndiT baTumSi. baltinis jarebma swrafad
moaxdines
samegrelos
okupacia da
baton zviads
mouwia samegrelos mTebSi
gaxizvna
Tavisi mebrZolebiTa da
dacviTurT.
1994 wlis
3 ianvars baTumSi miviReT Tavzardamcemi informacia
prezident zviad gamsaxurdias gardacvalebis Sesaxeb. erT kviraSi aslan abaSiZem
gamogvigzavna yalbi pasportebi (sxva gvarsaxelebiT) da ultimatumiT mogvTxova aWaris datoveba. iZulebuli gavxdiT am pasportebiT zogi gadavsuliyaviT groznoSi, xolo
ramdenime kaci wavediT litvaSi, amas ver davarqmevT gamgzavrebas...
litvaSi am qveynis erovnuli lideri batoni landbergisi gvpirdeboda daxmarebas
winaaRmdegobis moZraobis Sesaqmnelad, vinZlo kvlav dagvebrunebina xelisufleba, magram litvis saprezidento arCevnebis Sedegad prezidentad gayvanil iqna ruseTisaTvis
misaRebi brazauskasis kandidatura, romelmac saqarTvelos devnili xelisuflebis
wevrebs ar mogvca TavSesafari da Cven iZulebuli gavxdiT gavmgzavrebuliyaviT Soreul
evropaSi.
dae qarTvelma erma gansajos, ra iyo Cvens
mimarT es, devna Tu gaqceva?
2013, დეკემბერი, №39
7
2013, დეკემბერი, №39
terminologiuri SefuTviT regionalizmisken?
tariel futkaraZe
2013 wlis 31 oqtombers saqarTvelos
mTavrobam
daamtkica
“kodeqsi
adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb”;
kodeqsi ukve gadaugzavniaT veneciis
komisiisTvis, arada, am kanonproeqtSi
bevri problemuri sakiTxia; aq sams
davasaxeleb:
- am kodeqsSi Semotanilia, erTi mxriv,
e.w.
regionuli
TviTmmarTvelobis
elementebi,
romlebsac
ar
iTxovs
“evropuli
qartia
adgilobrivi
TviTmmarTvelobis Sesaxeb”, meore mxriv
ki,
adgilobrivi
TviTmmarTvelobis
kodeqsSi sruliad zedmetia centraluri
xelisuflebis warmomadgenlis - e.w.
gubernatoris - institutze msjeloba,
ramdenadac, rwmunebuli Tu gubernatori
mmarTvelobiTi
rgolia
da
ara
TviTmmarTvelobiTi;
am
kodeqsSi
terminologiurad
SefuTulia saqarTvelos saxelmwifos
axali tipis mowyoba - e.w. regionuli
mowyoba,
romelic
ewinaaRmdegeba
saqarTvelos
konstitucias;
kerZod,
SemoTavazebulia e.w. „municipalitetTa
regionuli gaerTianeba”, romelsac hyavs
Tavisi warmomadgenlobiTi organo mTavrobis mier daniSnuli gubernatori
- aRmasrulebeli xelisufleba Tavisi
struqturebiT. saqarTvelos mxareebSi
amgvari e.w. hibriduli - administraciuli
sazRvrebis
mqone
mmarTvelobiTTviTmmarTvelobiTi rgolis - Seqmna aris
mokle gza saqarTvelos e.w. regionuli
mowyobisaken. regionuli mowyoba ki
saqarTvelos
arsebul
konstitucias
ewinaaRmdegeba.
- e.w. regionuli gaerTianebebis erTi
nawilis sazRvrebi emTxveva bolo 200
weliwadSi saqarTveloSi Camosaxlebuli
iseTi eTnikuri umciresobis anklavs,
sadac, sabWoeTis enobrivi politikis
inerciiT mosaxleoba dRemde ver flobs
saqarTvelos saxelmwifo enas.
msjelobis dawyebamde, pirvel rigSi
termin “barbarizmis“ Sesaxeb:
sityva-forma “regioni“ barbarizmia;
sruliadac ar aris saWiro misi qarTul
enaSi
damkvidreba;
aucileblobis
SemTxvevaSi
Cven
gvaqvs
SesaniSnavi
qarTuli sityva: “mxare”; rig SemTxvevaSi
gamosadegia, aseve: “kuTxe”, “xeoba”;
rac
mTavaria,
dasavleTSi
farTod
gamoyenebuli
termini
“regioni”
ZiriTadad gamoiyeneba administraciuli
2013, დეკემბერი, №39
sazRvrebis
armqone
geografiulekonomikuri teritoriis aRsaniSnavad,
ix., mag., kavkasiis regioni, Savi zRvispira
regioni...
iSviaTadaa
gamoyenebuli
administraciuli
sazRvrebis
mqone
sivrcis
aRsaniSnavad;
evropaSi
aseT SemTxvevaSi gvaqvs faqtobrivi
avtonomiuri
mmarTveloba.
Cveni
politikuri
speqtris
didi
nawili
(opoziciac, poziciac) swored mesame
mniSvnelobiT iyenebs termin “regions”;
am fonze vambob: aris mizanmimarTuli
mcdeloba,
saqarTveloSi
SemoRebul
iqnas e.w. regionuli mmarTveloba. eWvi
maqvs, rom saqarTveloSi regionalizmis
damkvidrebis mcdeloba saqarTvelos
garedanaa
stimulirebuli;
mag.,
saqarTvelos Sesaxeb evrosabWos erTerTi oficialuri gancxadebis saTauri
ase JRers: “adgilobrivi da regionuli
demokratia saqarTveloSi“ (http://www.coe.
int/t/dgap/tbilisi/news/2013_20_03_ge.asp).
vfiqrob,
rom
“regionuli
demokratia”
esaWiroeba
istoriuli
avtoqToni umciresobebiT dasaxlebul
qveynebs da ara - saqarTvelos, sadac
aseTi
mosaxleoba
ar
cxovrobs;
aqtiuri
geopolitikuri
veqtorebis
gzajvaredinze myof saqarTveloSi e.w.
regionuli gaerTianebebis dakanoneba
saxelmwifos dezintegraciis riskebs
gazrdis; kerZod, im ganapira mxareebSi,
romlebSic
saxelmwifo
ena
ver
funqcionerebs, e.w. regionuli sabWoebi
Seecdebian, saxelmwifo enad daakanonon
sxva ena; saqarTvelos deokupaciamde
amgvari qmedebebi qveynis dezintegraciis
safrTxeebs seriozulad gazrdis.
2013 wlis 22 noembers “qorTiad
mariotSi” kanonproeqtis ganxilvisas
batonma T. SergelaSvilma ganacxada,
rom
“municipalitetebis
regionuli
gaerTianebis”
msgavsi
warmonaqmnebi
evropaSi arsebobs da iq araviTar
riskebs ar Seicavs... mas Sevaxseneb, rom
evropis qveynebis - belgiis, safrangeTis,
holandiis... riskebi da saukunovani
geopolitikuri dapirispirebis velSi
arsebuli saqarTvelos riskebi erTi da
igivea? miT umetes, dRes saqarTvelos
didi
nawili
okupirebulia...
Cveni
mezoblebi: ruseTi, TurqeTi, irani...
Zalian
Zlieri
geopolitikuri
moTamaSeebi arian; TavianTi interesebi
aqvT somxebs, azerbaijanlebs... aTasi sxva
problemacaa saqarTveloSi. Sesabamisad,
mimaCnia, rom mcire teritoriis mqone
saqarTvelos namdvilad ar sWirdeba
regionuli
TviTmmarTvelobebi
Tu
e.w.
hibriduli
mmarTvelobebi.
“TviTmmarTvelobebis Sesaxeb evropuli
qartia” SesaniSnavi dokumentia; is iTxovs
soflisa da raionis doneebze realuri
TviTmmarTvelobebis
amoqmedebas
da
ara - e.w. regionul TviTmmarTvelobisa
Tu mmarTvelobis SemoRebas. Tu Cven
gvinda TviTmmarTvelobaSi davamkvidroT
evropuli
principebi,
sruliad
sakmarisia soflis anu Temisa da raionis
TviTmmarTveloebi gavaZlieroT.
xazgasmiT vambob:
2013 wlis 31 oqtombers mTavrobis
mier damtkicebuli “TviTmmarTvelobis
kodeqsiT”
SemoTavazebuli
e.w.
hibriduli regionuli xelisuflebis
damkvidreba
ewinaaRmdegeba
evropul
qartias; sinamdvileSi es aris gza
regionalizaciisken... mavani Seecdeba, am
gzis aucilebloba afxazeTis sakiTxis
mogvarebis perspeqtiviT axsnas; maT
figuralurad
vupasuxeb:
arc
erTi
normaluri eqimi erTi motexili kiduris
mkurnalobas ar iwyebs meore kiduris
motexiT... afxazeTsa da cxinvalis mxareSi
saqarTvelos
garedan
inspirirebuli
konfliqtebis mosagvareblad ar aris
saWiro saqarTvelos sxva kuTxeebis
avtonomizacia...
faqtia
isic,
rom
bolo
20
welSi
mizanmimarTulad
da
Tanamimdevrulad
Cvens
qveyanas
Tavs
axveven
regionalizacias;
kerZod, 1995 wels SevardnaZem Tavisi
aralegitimuri da ukanono mmarTvelobis
gasaZliereblad
arakanonierad
SemoiRo arakonstituciuri samxareo
mmarTvelobiTi rgoli - prezidentis
rwmunebuli, romelic daakanona 1997
wels. prezidentma saakaSvilma ufro
gaaZliera
samxareo
mmarTvelobiTi
rgoli, amJamindeli xelisufleba ki
am kodeqsiT cdilobs, mas daumatos
TviTmmarTvelobiTi
komponenti
municipalitetebSi arCeuli deputatebis
mier
Seqmnili
regionuli
sabWo,
romelsac garkveulwilad uqvemdebarebs
gubernators - centraluri xelisuflebis
mier
daniSnul
Tanamdebobis
pirs;
vfqirob, iqmneba mudmivi winaaRmdegobis
Semcveli e.w. hibriduli mmarTveloba,
romelic metad saxifaToa saqarTvelos
im kuTxeebSi, sadac saxelmwifo ena ar
funqcionirebs da iqac, sadac Zlieria
mezobeli qveynebis gavlena Tu zewola.
xazgasmiT vambob: “municipalitetTa
regionuli gaerTianebebis” damkvidrebiT
terminologiuri SefuTviT mkvidrdeba
faqtobrivi
regionuli
mowyoba
TviTmmarTvelobis
elementebiT!
geopolitikuri
dapirispirebis
epicentrSi arsebuli da okupirebuli
saqarTvelosTvis es Zalian saxifaToa!
Sesabamisad,
aucilebelia,
es
kanonproeqti farTo ganxilvis sagnad
iqces. unda aRniSnos, rom kanonSi
dadebiTi momentebic aris, magram amis
gamo saxifaTo riskebs Tvali ar unda
avaridoT.
aqve, arsebiTia, “TviTmmarTvelobis
kodeqsi” ganvixiloT “regionuli enebis
Sesaxeb evropuli qartiisa” da msoflioSi
farTod gavrcelebuli antiqarTuli
rukebis konteqstSic:
vidre am Temas gavSlideT, aRvniSnav,
rom
“kodeqsis”
bolo
variantidan
amoRebulia muxli, romelic akanonebs,
rom
adgilobriv TviTmmarTvelobaSi
saqmiswarmoebis ena unda iyos saxelmwifo
ena.
warmodgenili axsna-ganmartebebi
logikuri ar aris... vfiqrob, rom im
raionebSi,
romlebSic
mosaxleoba
ver flobs saxelmwifo enas, arsebuli
problemebi momavalSi ufro garTuldeba;
miTumetes, somxeTisa Tu ruseTis გაგრძელება გვ. 8
7
8
2013, დეკემბერი, №39
დასაწყისი გვ. 7
xelisuflebebi dReniadag iTxoven, aseT
pirobebSi dakanondes e.w. regionuli enebi
“evropuli qartiis” principebis Sesabamisad. ar moveridebi
kategoriulobas da vityvi:
saqarTvelos deokupaciamde da saqarTvelos yvela mxareSi
saxelmwifo enis funqcionirebis aRdgenamde saqarTvelom
ratifikacia ar unda gaukeTos “regionuli enebis Sesaxeb
evropul qartias”; garda amisa, regionuli enebisa da regionuli
TviTmmarTvelobebis damkvidrebis mcdeloba rom garkveulwilad
erTmaneTs moicavs, brmisTvisac ki naTelia, ramdenadac nebismieri
TviTmmarTvelobiTi Tu mmarTvelobiTi organos struqturebi
romeliRac enaze funqcionireben da es gansazRvruli unda iyos
Sesabamis sakanonmdeblo aqtebSi. Cemi azriT, TviTmmarTvelobis
Sesaxeb evropuli qartia da regionuli enebis qartia, adamianTa
uflebebis dacvis TvalsazrisiT, erTi furclis ori gverdia. es
Tu vinmem ar icis, misi problemaa. aqve aRvniSnav, rom dasaxelebuli
orive kanoni didebuli dokumentia, magram ratomRac CvenTan
mizanmimarTulad xdeba am qartiebis arsis damaxinjeba da araswori
interpretaciebis Tavsmoxveva.
rac Seexeba antiqarTul rukebs - isini Seqmnilia saqarTvelos
winaaRmdeg sainformacio omis procesSi da isini msoflios agueben
saqarTvelos danawevrebas;
Sdr.:
inglisurenovani ruka:
Turqulenovani ruka:
P.S. rogorc saparlamento umravlesobaSi, aseve, umciresobaSi
“kodeqss” momxreebic hyavs da mowinaaRmdegeebic; cotaTi
mamSvidebs is, rom saparlamento umravlesobaSi myofTa nawili
Tvlis, rom “kodeqsis” me-7 kari /”municipalitetTa regionuli
gaerTianebis” Sesaxeb/saxelmwifos dezintegraciis riskebs
Seicavs... ar gamovricxav, warmodgenili “kodeqsis” ganxilva
gaxdes safuZveli politikur speqtrSi axali konfiguraciiT
mkafiod gaimijnon neo- Tu fsevdoliberalurad da erovnulsaxelmwifoebrivad moazrovne politikosebi.
imedi maqvs, parlamentis Sesabamis komitetSi moewyoba farTo
ganxilva, Sedgeba konsensusi da “TviTmmarTvelobis kodeqsidan”
amoRebul iqneba muxlebi, romlebic iTvaliswinebs e.w. regionuli
sabWoebis Seqmnas.
8
ratom ver dgeba fexze qarTuli ekonomika?
guSinwin megobari vnaxe, Zalian niWieri biWia, wlebis ganmavlobaSi muSaobda
ukrainaSi erT-erTi didi sawarmos aRmasrulebel direqtorad. TbilisSi Camosvlisas xSirad gvisaubria, maT Soris saqarTvelos ekonomikazec. sul erTi sakiTxis garSemo swuxs da mitrialebs, ratom aris darRveuli saqarTvelos savaWro
balansi (- 5 465 mln aSS dolari. Tanafardoba Semotanil da gatanil saqonelsa
da momsaxurebas Soris). “qveyana TiTqmis arafers awarmoebs; ra dargic ar unda
aiRo, soflis meurneoba (rZe, xorci...), mrewveloba (tansacmeli, sakvebi, manqanadanadgarebi...)!” Cemi pasuxi ZiriTadad politikuri mizezebiT da saqarTvelos
adgilmdebareobiT Semoifargleboda, Tumca mec ekonomisti var. bolos nametani
damCagra, amitom axla Sevecdebi sxva mizezTa Soris gamovyo erTi, Cemi azriT gansakuTrebiT mniSvnelovani da vupasuxo.
gadavdoT gverdiT saqarTvelosgan damoukidebeli mizezebi: sabWoTa kavSiris urTierTgadaxlarTuli cru-savaWro urTierTobebi, ruseTis bazris mniSvneloba, ruseTis ekonomikuri embargo... da gadavxedoT qarTul sazogadoebas.
ekonomika, iseve rogorc politika, aris sazogadoebrivi mecniereba da Tu ara
gamoTvliTi midgomebi (statistika, finansuri analizi...) gapirobebulia adamianis azrovnebis, Sromis, Semoqmedebis unarebiT, wesebiT... ekonomika (warmoeba,
sawarmoo urTierTobebi) politikaze ufro metadac gamoxatavs adamianis raobas, msoflmxedvelobas, garemos aRqmas... radgan arsebiTad ufro pirveladia,
saWirobebidan gamomdinare (sakvebi, TavSesafari...)
qarTuli ekonomikis dacemis da veRar gamarTvis erT-erTi mTavari mizezic
qarTveli kacis SexedulebebSi, azrovnebaSia saZiebeli. saZiebelic araferia,
radgan yvelaferi zedapirzeve mosCans, Tanamedrove qarTveli sakuTar Rirsebas sakuTar nawarmoebTan (nawarmTan) ar aigivebs. [vityodi, zogadad sabWoTa
adamiani, magram radgan qarTveli Tavs debs Rirsebis gansakuTrebiT faqiz SegrZnebaze eTnikuri gansazRvreba gamoviyenoT] magaliTad, dedas Tu Seagineb,
xalxSi Searcxven SeiZleba sicocxles gamogasalmos, magram Tavis gvars da saxels daawers limonaTs, Zexvs, Rvinos, arays da Sxamad Segargebs... arc xilia, arc
xorcia, arc yurZenia. qarTuli ekonomika “Cemi ori Svili menaxos kuboSi, Tu
dRes mowvelili rZiT ar aris amoyvanili” azrovnebaSi brunavs, da yveli mainc
moxdilia, sxva naWrebiT aris Cakerebuli... aviRoT momsaxureba, mimtanis, xelosnis... Rirseba calkea, xolo momsaxureba calke. sanam SekveTas miscem jer damcirebis grZnoba unda gadaalaxino, romelic gamwvavebuli aqvs, radgan gemsaxureba
da ukve mere unda daabaro, SeukveTo rac ginda, ratom da a.S. qarTveli mwarmoebeli (saqonlis Tu momsaxurebis) damcirebulia, radgan “ra valdebulia SenTvis
imuSaos, awarmoos?!” amitom urCevniaT qarTvelebs ucxoeTSi muSaoba, sadac metia anazRaureba da Sroma naklebad samarcxvino; sxva qarTveli ar giyurebs! [Tu
SeiZleba ekonomika iyos erovnuli, maSin aseTia qarTuli ekonomikis erovnuli
gageba, niSani]. msgavsi azrovneba warsulia da dRes damRupveli.
q.londonSi Tu aRmoCndebi quCaSi gasvlisTanave mixvdebi, sad daibada sabazro ekonomika [kapitalizmi], sad gaizarda da albaT sad daiRupeba yvelaze bolos.
parkSi gaivli dgas Zveli, mdidrulad nakeTebi skami da aweria romeliRac lordis (sჱris) saxeli, romelmac skami usaxsovra britanul sazogadoebas. saxeli im
pirovnebis, romelmac ubralo skamTan gaaigiva misi Rirseba... magaliTad, didi
xani ar aris gasuli, rac toჲotam asiaTasobiT manqana Seucvala mesakuTreebs,
saterfulis mwarmoeblis mizeziT SesaZlo gaumarTavobis gamo... radgan manqana
kiiCiro toჲotas saxels atarebs da misi (STamomavlebis) Rirsebis e.i simdidris
safuZvelia sazogadoebis e.i. momxmarebilis ndoba. qarTveli mewarmisTvis aseTi
ram gaugebaria, radgan saqarTveloSi mosaxleoba (e.i. momxmarebeli) da mdidari
(e.i mwarmoebeli) mtrebi arian. [radgan ndobaze vTqviT, mtrobis erT-erTi saxeoba aris kreditic. sityva krediti momdinareobs laTinuri sityvidan Credo
- ndoba (igive cxovrebis azri, rwmena) radgan sakredito urTierTobebi dgas
msesxeblisa da gamsesxeblis urTierTndobaze. saqarTveloSi piriqiT, msesxebeli sakuTari sicocxlis garda yvelafers agiravebs, rom Zalian maRal procentSi
miiRos fuli, romlis dabrunebis imedi gamsesxebels imTaviTve ar gaaCnia.]
qarTuli sazogadoebis am mdgomareobis mizezi ar aris martivi. britaneTSi,
iaponiaSi... “aristokratizmis principi” kapitalizmma memkvidreobiT miiRo. Tu
k.marqsis saxeldebas gamoviyenebT, felodalizmi, sadac Rirseba iyo upirvelesi
ganmsazRvreli TavisTavad (“burJuaziuli revoluciebiT”) gadaizarda kapitalizmSi. saqarTveloSi, samwuxarod, ase ar moxda. 1801 wels ruseTma daiwyo qarTuli samefo-samTavroebis gauqmeba da qarTulma Tavad-aznaurobam ise miaRwia 1921
wlamde, rom mewarmeobis arc pirobebi, arc SesaZlebloba da arc didi survili
arasdros hqonia. ilia WavWavaZis damsaxurebac imaSia, rom cdilobda axali (kapitalisturi) sawarmoo urTierTobebi saqarTveloSi umtkivneulod daenerga,
rom erovnuli ganxeTqilebiT (glexebs da Tavadebs, mdidrebs da Raribebs Soris)
social-demokratebs ar esargeblaT da qveyana ar daeqciaT, amitom Seqmna saadgilmamulo banki da amitom mokles swored social-demokratebma.
stalinurma komunizmma qarTveli kacis sawarmoo unarebi CanasaxSive Cakla;
mdidari mtrad da borotmoqmedad gamoacxada. i.stalinis xelmZRvanelobiT
sabWoTa xelisufleba adamianebs xvretda, asaxlebda qonebrivi mdgomareobis
mixedviT. axla saqarTvelo SedegSia. CvenTan simdidris mimarT aris yaCaRuri
damokidebuleba, rogorc mdidris ise Raribis mxridan. qveyana cxovrobs principiT “qurdis qurdi cxondao!” limonaTis damamzadebeli siTxes ayalbebs da
myidveli sxva siyalbiT miRebuli fuliT uswordeba. mojadoebuli wre Sekrulia. igivea ucxoeli investorebis mimarT (raRa sakavSiro momarageba da raRa
ucxoeli investori?! kargi daxvedra, kargi gacileba da Seusrulebeli pirobebi, CaSlili saqmiani SesaZlebloba).
igivea sagareo vaWrobaSic, ucxoeli ar motyuvdeba (miT ufro evropeli),
amitom Seni yalbi nawarmic ar unda. megobari, romelzec zemoT giTxariT, saubarSi amjobinebda damcavi ekonomikuri politikis SemoRebas (proteqcionizms)
da magaliTad mohyavda TurqeTi, romelic sakmaod maRal sabaJo gadasaxadebs
awesebs soflis meurneobis im nawarmze, romelsac TviTon awarmoebs; magram me
am politikas arsebiTad ar viziarebs, radgan amaSi ar aris TurqeTis warmatebis
sawindari, piriqiT uxarisxo saqonlis dacva sxva qveynis nawarmisgan bevr sxva
uaryofiT SedegTan erTad xarisxs kidev ufro akninebs, xolo tyuilis da uRirsobis SesaZleblobas zrdis (ar varga da mainc unda SeiZino). raSic veTanxmebi
aris saxelmwifos zrunva swored saqonlis xarisxze. fito-sanitaruli samsaxurebis gaZliereba da im monopoliebTan brZola, romlebic magaliTad gayinuli
xorcis mfarvelobiT klaven adgilobriv mecxoveleobas.
sanam qarTveli sakuTar nawarmoebTan (nawarmTan) ar gaaigivebs sakuTar
Rirsebas cudi limonaTis damzadeba, adamianis cudad momsaxureba... kacisTvis
dedis ginebaze sazareli ar iqneba, qarTuli ekonomika fexze ver wamodgeba da
deda pirdapiri mniSvnelobiT gveyoleba Seuracxyofili (Turqul, arabul Tu
sxva bordelebSi, romlebsac amas winaT didi mondomebiT arbevdnen qarTveli
Rirsebadamcvelebi, Tumca sadac xeli miuwvdebodaT). mTlianad saxelmwifo ki
iqneba ruseTis winaSe daCoqili uxarisxo saqonlis bazris gaxsnis molodinSi.
daviT CxeiZe
2013, დეკემბერი, №39
9
2013, დეკემბერი, №39
gazeT „НАРОДНАЯ ПРАВДА“ -Si gamoqveynebul
prezident zviad gamsaxurdias intervius gamo
sankt-peterburgis gazeT “Народная правда“-Si 1992 wlis oqtomberSi erTmaneTis
gverdi-gverd daibeWda zviad gamsaxurdiasa
da joxar dudaevis interviuebi. zviad
gamsaxurdias interviu 1992 wlis 6 dekembers
qarTulad gadmoTargmnili dabeWda im dros,
jer kidev soxumSi omis mdgomareobaSi
gamomavalma erovnulma gazeTma „aRdgomam“
(N29).
vinaidan,
aRniSnuli
erovnuli
gazeTi soxumSi omis mZvinvarebis periodSi
gamoicemoda, gamomcemlebis usafrTxoebis
mizniT gazeTze gamomcemlebis konkretuli
vinaobis
nacvlad
miTiTebuli
iyo
„saredaqcio kolegia“ , realurad ki mas
warmoadgendnen giorgi siWinava, murman
zaqaraia,
nona qobalia... savaraudod,
rusulenovani
intervius
Targmani,
swored nona qobalias unda ekuTvnodes.
dasaxelebuli pirovnebebis mimarT, cxadia,
madlobis meti araferi gveTqmis; 1992 wlis
6 dekemberi, kalendris mixedviT arasamuSao
- kvira dRea, rac metyvelebs redaqciis
mesveurTa patriotul dRis reJimzec.
Tumca, „aRdgomis“ es Tavdadebuli muSakebi,
albaT maSin verc ifiqrebdnen, rom 18 wlis
Semdgom gamoCdebodnen arakeTilsindisieri,
ruseTume politmaqinatorebi, romlebic
Tavisi
miznebisamebr
daCexavdnen
prezident
zviad
gamsaxurdias
am
intervius da moaxerxebdnen, Tanamedrove
sazogadoebisaTvis
zviad
gamsaxurdias
ruseTis mokavSire liderad warmoCenas...
Cven didi jafa dagvWirda mogvepovebina
am intervius rusuli originali, risTvisac
sankt-peterburgSi Casvla gaxda saWiro.
Tavdapirvelad, problemis iolad mogvarebis
mizniT, daxmareba vTxoveT Cvens facebook-el
axalgazrda megobars irina wereTels, romlis babua da mSoblebi moskovSi cxovroben,
xolo Tavad irina londonis samedicino
institutis studentia da erT-erT klinikaSi
staJioradac muSaobs. irina operatiulad
Seecada Cvens daxmarebas babuis nacnobi
qarTvelebis meSveobiT, Tumca es, arc ise
martivi aRmoCnda da droSi gaiwela. sakiTxze
sasaubrod vixme uzenaesi sabWos deputati
da mxatvari nugzar mgalobliSvili, raTa
mas Tavisi rusi kolegebi gamoeyenebina
gazeTis mosapoveblad. bedad aRmoCnda, rom
nugzar mgalobliSvils Tavad hqonda xelT
TviTmfrinavis bileTi, swored peterburgSi
ramdenime dReSi gasamgzavreblad
„nonkonformist“
mxatvarTa gamofenaze, sadac
sakuTar naxatebTan erTad sxva ramdenime
qarTveli mxatvris namuSevrebic mihqonda.
imis gamo, rom gazeT “Народная правда“ -s
gamocema aT welze meti wlis win Sewyvetila,
mgalobliSvils, redaqciis yofil Senobidan
pirdapir sankt-peterburgis centraluri
biblioTekisken auRia gezi. biblioTekaSi
mas
gazeTis qseroaslic gadauRes,
CDdiskzec gadautanes da monapovari nugzar
mgalobliSvilma
rudunebiT Camoitana
saqarTveloSi. erT kviraSi Cveni umcrosi
megobris irina wereTlisganac
miviReT
Skyp-iT gadmogzavnili Sepirebuli gazeTis
is gverdi, romelzec ganTavsebulia zviadis
es sadao interviu, risTvisac masac did
madlobas vuxdiT.
„Народная
правда“-Si
kavkasieli
prezidentebis zviad gamsaxurdiasa da
joxar dudaevis interviuebi
mesame
gverdze erTmaneTis mibrjniTaa dabeWdili
da
im
periodisaTvis
damaxasiaTebeli
gazeTis uSvelebeli formatis mTeli erTi
2013, დეკემბერი, №39
gverdi ukavia kavkasieli prezidentebis
didi fotoebiTurT. gazeT „aRdgomaSi“,
redkolegiis Sepirebis miuxedavad joxar
dudaevis interviu Semdgom nomrebSi ar
gamoqveynebula, raSic maT, vfiqrobT omis
eskalaciam SeuSalaT xeli. radgan „Народная
правда“-s mopoveba SevZeliT prezident
dudaevis interviu Cven Tavad vTargmneT
da mas Cveni gazeTis momdevno nomerSi
SemogTavazebT.
gazeT „aRdgomaSi“ ki
prezident
zviad gamsaxurdias interviu 1 da me-2
gverdis nawilSia ganTavsebuli, magram
korespondentisa
da
mTargmnelis
vinaobisa da intervius Caweris adgilis
miTiTebis
gareSe,
rac
interviuebis
anonimurobis STabeWdilebas warmoSobs.
Cven,
rasakvirvelia,
dasazusteblad
davukavSirdiT gamomcemlebs baton murman
zaqaraiasa da giorgi siWinavas, magram maTgan
veraferi SevityveT; auxsnelobis mizezad
maT masalis xandazmuloba daasaxeles, ar
gvaxsovso! gazeT „Народная правда“-s mopoveba
ki am mxrivac
fasdaudebeli saganZuri
aRmoCnda, riTac am sainformacio vakuumis
Sevsebis saSualebac mogveca, rameTu,
interviuebis, kerZod
ki prezident dudaevis
intervius
boloSi,
redaqciis
minaweris
Semdgom, gamyofi xazis
qvemoT weria: „gverdis
masalebi momzadebulia
Cveni
specialuri
korespondentebis
e.
beliaevis da s. ivanovis mier. s.peterburgi mineraluri wylebi - grozno.“
Cveni gamokvleviT prezident zviad
gamsaxurdias
„Народная
правда“-sTvis
groznoSi micemuli intervius qarTul
gazeTSi
gamoqveynebis
pirvelwyaroa
gazeTi „aRdgoma“, saidanac igi gadabeWdes
da internetsivrceSic dRemde vrceldeba
sxvadasxva saitebsa Tu portalebze. erTi
aseTi yvelaze popularuli da aqtiuri saiti
iyo http://mamuli.net/sinatle , romlis Semqmnelebi
gaxldaT 1992 wlis Semdgom emigraciaSi
wasuli prezident zviad gamsaxurdias
xelisuflebisa Tu erovnuli moZraobis
warmomadgenlebi:
besarion
guguSvili,
ioseb RuduSauri, Tamaz alvaneli, daCi
kvaracxelia (-qarTveli) da sxv. romlebmac
am saitze zviad gamsaxurdias xsenebuli
interviu dades sul sxva, sakuTriv
interpretirebuli
saTauriT: „interviu
saqarTvelos respublikis prezident zviad
gamsaxurdiasTan: saxelmwifo gadatrialeba
saqarTveloSi“. xsenebulma pirebma ar
miuTiTes, agreTve intervius qarTuli
pirvelwyaro.
parlamentis erovnuli
biblioTekis saitze
ganTavsebul am
intervius,
wyarod miTiTebuli ki aqvs
gazeTi „aRdgoma“, magram sxva nomriT, anu,
gazeTis N29-is nacvlad miTiTebuli aqvT
N20 da Tavad interviuc isevea daCexilgayalbebuli, rogorc zemoxsenebul da
sxva internet-saitebze, anu ganTavsebuli
interviu realurad arsad ar warmoadgens
gazeT „aRdgomis“ asls.
am konteqstSi niSandoblivad unda
miviCnioT, rom parlamentis erovnul
biblioTekaSi ukve veRar moiZiebT 90-iani
wlebis dasawyisis presas srulyofili
saxiT, aramed opoziciis gamonaTqvamebi,
gancxadebebi
da
qmedebani
fotomasalebiTurT, TiTqmis yvela gazeTidan
britviTaa amoWrili. Cveni aRmoCeniT, es
procesi
maSindel sajaro biblioTekaSi
daiwyo 1995 wlidan da albaT dasrulda misi
sruli ganadgurebis dros. am salikvidacio
saqmianobiT
ki
dainteresebuli
da
dakavebuli pirebi, uTuod isini iyvnen, vinc
sityviT Tu saqmiT aqtiur monawileobas
iRebdnen
damoukidebeli
saqarTvelos
erovnuli xelisuflebis damxobaSi da aw ukve
aRar awyobdaT maTi saqmianobis mamxilebeli
publikaciebis presaSi arseboba.
ar aris gamoricxuli prezident zviad
gamsaxurdias „aRdgomaSi“ „Народная правда“dan gadmoTargmnili intervius amgvarad
daCexvis
pirveli
Semoqmedi,
swored
erovnuli (sajaro) biblioTeka gamxdariyo.
maS, ratom unda daedo parlamentis erovnul
biblioTekas mainc Tavis saitze prezident
zviad gamsaxurdias intervius swored es
daCexili varianti ise, rom arc miuTiTa
amis Sesaxeb?
Tanac, arasworad miuTiTa
(gaayalba) gazeT „aRdgomis“ nomeric (N29-is
nacvlad miuTiTa N20)? am biblioTekas mainc
xom gaaCnda Tavis periodikaSi (fondSic)
gazeTi „aRdgoma“ da Sesabamisad, gazeTis
is nomeric, romelSic zviadis es interviu
sruli saxiTaa dabeWdili?
ix. erovnuli biblioTekis saiti: http://
www.nplg.gov.ge/gsdl
rusi Jurnalistis kiTxvis nawilSi „riT ver daimsaxura Tqvenma xelisuflebam
dasavleTis keTilganwyoba?“ - prezident
gamsaxurdias pasuxis meore abzacis bolodan
amoRebulia e. SevardnaZe da is monakveTi
asea formulirebuli: “...es iqca erT-erT
mizezad samxedro
g a d a t r i a l e b i s a გაგრძელება გვ. 12
9
10
2013, დეკემბერი, №39
ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ უ ლ ი
გ ვ ე რ დ ი
jguf “zRvaris” poezia
SemoqmedebiTi jgufi “zRvari” daarsda 1999 wlis
Svid maiss qalaq TbilisSi. misi wevrebia: kaxa bacikaZe,
giorgi zuxbaia, sergi lomaZe, vaso lomaZe.
poeturi jgufi “zRvari” erT-erT rCeul jgufad
miiCneva Tanamedrove qarTul mwerlobaSi.
sergi lomaZe
ferTa wigni
mTeli samyaro wignia ferTa, samyaroebi, usasruloba
da poeturi ferebiT vxatav
Sav-TeTrs da ferads,
sikvdils, sicocxles,
da masac, raic
ar vici jereT,
mxolodRa grZnobis simebi sweren
mTeli samyaro ferTa wignia, swored ferebi amboben saTqmels
(poeturobas iteven radgan),
laparakoben sxvadasxva eniT,
laparakoben sxvadasxva sityvebs,
Sen xsni zog rames,
da rasac ar xsni,
rasac ar ambob,
caxcaxiT iTmen
mTeli samyaro TeTri wignia,
magram es TeTri aris feradi;
da daglejili nervebiT aRwer,
da ganwiruli gonebiT aRwer
Sav-TeTrs, viT ferads;
ferads, viT Sav-TeTrs.
oriv erTia, orive sxvaa:
feri, samyaro;
me da Sen
caa
uZirod lurji da ZvelisZveli.
Cavarda sulSi
mzis TeTri burTi,
viwvi, mSveleli aravin ari
feradi wigni miWiravs xelSi
didi xania,
rac me var mkvdari
bevri ram iTqva, magram uTqmeli, jer,
kidev ufro bevri ram ari...
10
siyvarulisTvis
es leqsi STamagona
karmelis Zvelma leqsma-Sedevrma...
sergi.
isev anaTebs cidan
semiramidas baRi,
guli - kvlav erTi cida,
kvlav mTisodena - daRi.
iseve gxedav sizmrad,
TeTri nislebiT daRlils,
da me miyvarxar wvimav qalo, bavSvuri saxis.
me vgavar vaJas arwivs:
vkvdebi, Tumc omi kvlav msurs...
veRar momiswreb, daWrils...
Sen - maradiul qalwuls
me mainc gxedav sizmrad,
gxedav fiqriT da gancdiT,
da gulSi daWril poets
Sindisfer Rvinos mawvdi.
asea - gxedav sizmrad,
TeTri nislebiT daRlils,
da me miyvarxar wvimav qalo, RvTismSoblis saxis...
kaxa bacikaZe
poeziis zeca
caSi afrinda Citebis gundi
da Soreuli ca gadasera;
viRaca isev siyvaruls ucdis,
viRacas isev zRaprebis sjera.
wveTavs brolis xmad mkvdari
cremlebi,
gaRebulia kari aryofnis,
Cemgan ra darCa, me viferflebi,
magram viRacas esec ar yofnis.
o, usasrulo sulis tkivilo,
Sen rom ar iyo, ra meSveleba, rogor vigrZnobdi, rom arsebula
am planetaze bedniereba;
Sen, Cemo Zalav, Svilo tkivilis,
me amayi var, dRes, Cems sevdaSi,
da ganwiruli suli mimiZRvis
Cemi leqsebiT Seqmnil zecaSi!..
leqsebi, rogorc Citebis gundi,
caSi afrinda, gza gadasera;
viRaca isev siyvaruls ucdis,
viRacas isev zRaprebis sjera...
cremlis gogona
is yovel RamiT tiroda Cumad,
da Sens Tvalebze sizmrobda locvas;
is sikvdiliviT sastikad sdumda, ver ereoda sakuTar grZnobas.
Sen gigzavnida lurj cecxls, viT
varskvlavs,
da isev mxolod Senze fiqrobda
aseT siyvaruls sikvdilic axlavs, es man Zalian kargad icoda.
sulis TiTebze cremlis beWdebiT
aelvarebda sivrces uferuls,
ufrTxildeboda sakuTar grZnobas,
viT geniosi poetis rveuls.
bolos, nel-nela, sevdam dalia,
viT Semodgoma - foTlebis qrolvam,
TvalebSi cremlis lurji wyalia,
- ar damiviwyo - mxolod es mTxova
is yovel RamiT tiroda Cumad
giorgi zuxbaia
miuwvdomeli
da gatyda sarke sinaTlis aqeT,
ocnebac gaqra, gaqra uklebliv,
mzis brwyinvisagan gatexil sarkes
anareklebi moswyda Rrublebis.
2013, დეკემბერი, №39
11
2013, დეკემბერი, №39
ლ ი ტ ე რ ა ტ უ რ უ ლ ი
da maSin sarkis natexebisgan
gaCnda frinveli, fiqrTa amrevi,
TiTqos TviT sulma frTebi Seisxa
da gadacura lurji haeri.
jer natexebis mtverma iRelva,
gamSvenierda, TiTqos iloca,
mere es iyo - didma frinvelma,
sarkis frinvelma ca gaioca.
gafrinda TiTqos haerze maRla
da mzis TiTebSi aRmoCnda male,
sarkis frTebi ki RrubelTa saxlTan
Seerwya sivrcis gaxelil Tvalebs.
brwyinavda ucxo xazebis rigi,
mzes eRvreboda cisartyelebad,
da cota xanSi dafara igi,
igi, sakuTar anareklebma.
sarkis frinveli ganibna brwyinvad,
(ase xom qreba TviT siyvarulic),
ho, rogorc wyalSi dafluli mina,
isic ar Canda, ciT dafaruli.
ferad frinvelad qceulma sarkem
datova mxolod siCume sruli...
im frinveliviT mec minda gavqre,
damRupos Relvam sakuTar gulis!..
vaso lomaZe
lurji sonata
Cemi fiqrebi gaivlian nawvimar caze,
tanjvas miwaze dastoveben,
drois monatans,
gadmoxedaven miwisaken
daSvebul wveTebs
da gahyvebian moSriale
wvimis sonatas...
RmerTo, miiRe Cemi locva, ase gviani,
Seni naTeli bilikebiT minda viaro,
Sen gaaCine Sens xatebad adamiani,
rom Seni tanjva, Seni
jvarcma gauziaro.
adamiani cdilobda da mudam ecdeba,
susti xelebiT aitacos
samyaro sruli,
Tumca goneba gamoucnob sazRvars
ver swvdeba,
magram idumal okeanes
ganicdis suli...
TeTr niJarebTan, lurj talRebSi,
varskvlavTa sxivi
marjnis yvavilebs mocimcime
SuqiT danamavs,
zecis varskvlavi zRvis varskvlavebs
esaubreba,
zRvis sasaxleSi mielian
TevzTa qaravans...
Cemi fiqrebi gaivlian nawvimar caze,
tanjvas miwaze dastoveben,
drois monatans,
gadmoxedaven miwisaken
daSvebul wveTebs
da gahyvebian moSriale
wvimis sonatas...
2013, დეკემბერი, №39
გ ვ ე რ დ ი
zura sabulua
novela
Savi mtredi
aravin icis is Savi mtredi saidan mofrinavs, vin aris misi patroni. vis fanjarazec Camojdeba, cud ambavs unda elodos is ojaxio, ambobda xalxi. bolo dros, ubanSi ar gardacvlila adamiani vis fanjrebsac ar SesCveoda is Savi mtredi. yvelas eSinoda im Savi mtredis
xilva, rogorc sikvdilis mauwyeblis.
im weliwads, zamTris erT susxian dilas mofrinda is Savi mtredi. aivanze gasulma giorgim, iqve moajirze Camomjdars hkida Tvali. marTla raRac gansakuTrebuli iyo am mtredSi.
wiTeli Tvalebi wiTelive niskarti da fexebi mis naxSiriviT Sav bumbulze sisxlis wveTebiviT elvarebdnen. xeli auqnia. mtredi gafrinda. orod wuTSi fanjaraSi gaixeda, isev iq
Camomjdariyo mtredi. ijdeso, gaifiqra. samzareuloSi Sesulma mamas uTxra; dilaadrian
stumari gvyavso. mamas gaeRima mtredis Semyures : yoraniviT Saviao es mtredi, da daumata;
eSiebao, albaT, bavSvebs daubare puris namcecebi dauyarono.
mama da giorgi saxlidan erTad gavidnen. erT saaTSi mama cudad gaxda, giorgis xelSi dalia suli. saswrafos eqimma, verc adrenalinis nemsiT veRar aamuSava mamis gamskdari
guli. uyurebda sikvdils, adamianisas, romelmac sicocxle mianiWa. pirvelad naxa ase axlos
sikvdili. ras ifiqrebda cota xniT adre, rom dRes, aq mamis ukanasknel amosunTqvas ixilavda. saxe ar Secvlia mamas, TiTqos eZinao. dakrZalvis dRemde ar daukargavs sicocxlis feri.
lamazi iyo mamamisi, TiTqos ufro metad gaalamazao sikvdilma. ar varga rodesac, micvalebuli cocxaliviT lamazia da mkvdars ara hgavso, ambobda xalxi. is dReebi Savi mtredi ar
mocilebia giorgis fanjrebs.
erT Tveze meti gavida mamis dakrZalvidan. Savi mtredi yovel dRe mofrinavda. erTxel
saxlSiac Semofrindao, uTxres bavSvebma giorgis. verasodes daiviwyebs im dRes, TiTqos
gazafxulma daamarcxa, gadatexao welSi zamTari. im weliwads albaT pirveli dRe iyo Tbili
da mziani. samsaxurSi Seagvianda, wamosvlisas daurekes, Zmis daRupvis ambavi Seatyobines.
nuTu sikvdili Tavis msxverpls miniSnebas ugzavnis, nuTu sikvdilis mauwyebelia is Savi
mtredi, an iqneb sulis ukvdavebis niSnad agzavnis Sav mtreds misi patroni?
Tormeti weli gavida, rac Sav mtreds, giorgis fanjrebSi aRar Seuxedavs. saRamos Sin misuls, biWunam uTxra; Savi mtredi mofrinda da didi xani ijda fanjris rafazeo. TiTqmis
daviwyebul, bolomde Seucnobel SiSs, romelic wlebis sirRmidan gaxsenebs Tavs, sulis
sirRmeSi Cabudebul eWvebs acocxlebs da aZlierebs SiSis SegrZnebas, amdagvar SiSs moecva giorgi. SeiZleba tyuilad vRelav da ubralod damTxveva iyo da meti araferi. Tavs inugeSebs. ueWvelia asec iqneba, ra sisuleleao, magram gulSi mainc eSinia. RmerTs evedreba
moxuci dedis da col-Svilis sicocxles. ar unda rom daijeros, ara , ara es xom ubralod
mtredia da meti araferi, aranairi niSani Tu miniSnebao. patronic eyoleba albaT, isic masaviT ubralo kaci iqneba, iseve eyvareba moyvasi da aravis sikvdils ar isurvebso, albaT aseve
sZuls sikvdili da sevda ereva misi xilvisaso. unda rom ase iyos, magram guli sxvagan miaqanebs. vTqvaT miniSnebaa da mtredis patroni TviT sikvdilia da is migzavnis Sav mtreds, niSans madebs sikvdilisaso. es Tu asea, raSi Wirdeba sikvdils es miniSneba, risi Tqma unda amiT.
es Savi mtredi sikvdilis sevdis mowmeao, masac eqneba sindisis qejnao, sikvdilic itanjebao
albaT, fiqrobs giorgi da ebraleba sikvdili. mebralebio sikvdilo im Seni mZime xvedris
gamo, rac RmerTma gargunao. netavi vina xar sikvdilo? kaci xar albaT, gTxov Tu ki niSani
daade sikvdilisa Cems saxls, maSin Cems sikvdils niSnavdeso mxolod.
diliT mtredis RuRunis xma gaigona. fanjaraSi gaixeda. Savi mtredi fanjris rafaze
Camomjdariyo. xeli auqnia. mtredi gafrinda. aRar gamoCenila.
sastumro oTaxSi Sesulma, moxuci deda dainaxa. dedas anTebuli sanTeli ekava da
macxovris xatTan loculobda. naxevar saaTSi manqanaSi ijda da mtkvris marcxena sanapiros
miuyveboda. es ise swrafad moxda, rom veraferi moaswro. wamiT hkida Tvali misken maRali
siswrafiT momaval manqanas, romelmac TiTqos miwidan amoyvinTao. uceb Camobnelda, mere
raRac bindisferi nisli, TiTqos dacuravda, wyaliviT ekvroda mis sxeuls. nisli nel-nela
ifanteboda, TovliviT TeTri xdeboda. uceb misgan ramodenime nabijze kaci dainaxa. TeTr
Tmawveriani moxuci. moxuci miuaxlovda da daacqerda. am gamoxedvam, sulSi gauara da mTlianad gadmoatriala igi, sulis miuval kunWulebsac Caswvda da zedapirze amoabruna TiTqos.
uceb saidanRac is Savi mtredi mofrinda da moxucs mxarze Camoajda. moxucma gauRima
giorgis da uTxra : kargaxania aravis Sevcodebivar da albaT kidev didxans aravis Sevecodebio. moxuci gaCumda, raRacaze Cafiqrda da maleve gaagrZela: ra ugnuria adamiani, rodesac fiqrobs , rom sicocxle gancxromisTvis da siamovnebisTvis aqvso boZebuli da kargavs
yvelaze mTavarso. me sikvdilsac ki mecodebian isini, visac hgonia rom codvani maTni ver
moZebniano maT. sicocxle xom sulis gamocdaao mxolod, RvTis sasufevlisken savali gzao.
wadi sikeTiT gecocxlos da nu SegeSindeba Cemi, roca mogakiTxavo.
giorgi TiTqos afrinda, isev nisli, TovliviT TeTri, kaSkaSa naTeba sadRac, maRla Sors,
uceb nisli gaifanta da giorgim deda dainaxa. is iqve axlos idga da uRimoda: aq ra gindao
dedi? SeekiTxa. deda miuaxlovda, Tavze xeli gadausva, moefera da uTxra : me movkvdi Svilo,
gardavicvaleo, yvelaferi isea rogorc mwamda, nu geSiniao uTxra, xeli mohkida da sadRac
waiyvana. raRac gansakuTrebuli siTbo eRvreboda sulSi, bumbuliviT msubuqi iyo. ki ar miabijebda, mifrinavda TiTqos. mwvaneSi Cafluli tyis piras aRmoCndnen, romelic zecidan
eSveboda. giorgim zeviT aixeda da dainaxa, rom ca gaxsniliyo da mkveTri naTeba anaTebda
dedamiwas. ar undoda Tvalis moSoreba am sinaTlisTvis. dedam xeli gauSva da uTxra : Cemi
wasvlis dro ariso, Svilo. deda, SenTan davrCebio. arao Svilo, wadi daubrundio Sens
ojaxs, Cemo sicocxlev, nurafris geSiniao. Sublze akoca, Sebrunda da neli nabijiT wavida
iqiT, saidanac sinaTle efineboda yvelafers.
TiTqos sadRac Soridan, raRac xmebi Caesma giorgis. qalis xma, gaurkvevlad, TandaTan
ufro da ufro garkveviT esmoda qalis xma...
Sokidan gamodis, Tvalebi gaaxile, Tvalebi gaaxile, gaaxile, gaaxile, gaaxile... Tvalebi
gaaxila giorgim.
11
12
2013, დეკემბერი, №39
da
xelisuflebaSi
centraluri sadazvervo
sammarTvelos
(c.r.u.)
agentisa da evroamerikuli imperializmis
pirdapiri agentis (e. SevardnaZe amoRebulia)
mosvlisa. xolo, kiTxvis nawilSi - „riT
aixsneba dasavleTis esoden gazrdili
interesi kavkasiis mimarT?“ - zviadis pasuxis
mesame abzacSi „kavkasiis sruli „balkaniaciis“
დასაწყისი გვ. 9
gareSe“ -dan amoRebulia mozrdili monakveTi
pasuxebian-kiTxvianad da Semdgom monakveTSic
TviTneburad Secvlilia zviadis pasuxis
nawilic.
zemoxsenebulma internet-saitma (http://
mamuli.net/sinatle) saTave daudo prezident
zviad gamsaxurdias intervius amgvarad
Secvlil-damaxinjebuli saxiT gavrcelebas
sxvadasxva portalebsa („burusi“ da sxva) da
beWdur mediaSic. ase magaliTad, mimdinare
2013 wlis martis(3(32) nomerSi TbilisSi
gamomavalma rusuli orientaciis Jurnalma
„istoriuli memkvidreoba“ swored am saxiT
dabeWda zviadis es gaxmaurebuli interviu
da
internet-wyarod
http://mamuli.net/sinatle
miuTiTa.
niSandoblivia,
rom
zviadis
es interviu metad popularuli gaxda
saqarTveloSi jerac SemorCenili rusuli
orientaciis
jgufebisaTvis,
romlebmac
igi
TavianTi poziciebis gasamyareblad,
argumentad
gamoiyenes.
niSandoblivia,
rom Jurnal „istoriuli memkvidreobis“
mesveurebi sakuTar vinaobas ar amxelen da
prorusul propagandas saidumlod ewevian.
amadac,
Jurnalze versad amoikiTxavT
redaqtoris an saredaqcio jgufis konkretul
gvarebs, aramed Jurnalze miwerili aqvT
rebusuli „redkolegia“. Tu gazeT „aRdgomis“
SemTxvevaSi konspiraciuli „redkolegis“
safari
axsnadi da gamarTlebadi iyo,
dRevandeli presis Tavisuflebis pirobebSi
igive meTodi mxolod saeWvo kiTxvebs aRZravs;
Jurnal „istoriuli memkvidreobas“ da 32-
12
gverdian gazeT „saqarTvelo da msoflios“
redaqciasac
(armaz sanebliZe, nugzar
fofxaZe, irakli Todua - mTavari redaqtori),
rogorc sCans erTidaigive mepatrone da
ideologiuri jgufi hyavs da erTidaigive
misamarTze - daviT baqraZis q.6-Si mdebareobs.
Jurnal e.w. „istoriuli memkvidreobis“
saidumlo redkolegias ki uzenaesi sabWos
deputatebidan Temur qoriZe da Tengiz
kublaSvili, agreTve, darejan
andriaZe... unda Seadgendnen da
moskovidan aleqsandre WaWias
patronaJiT unda finansdebodes.
zemoxsenebuli
Jurnali
gaxlavT
amave
saxelwodebis
arasamTavrobo
organizacia
„istoriuli
memkvidreobis“
Jurnali, organizaciis wevrebi
da satelitebi ki gaxlavT:
tariel gagniZe (Tavmjdomare),
zaza abaSiZe, valeri kvaracxelia
(„neitraluri
saqarTvelos“
Tavmjdomare), petre mamaraZe,
napaleon
qarqaSaZe,
nana
devdariani
(globaluri
kvlevebis
centri),
vaJa
oTaraSvili da sxv.
am
arasamTavrobo
organizaciam „istoriuli memkvidreoba“ ruseTis dafinansebiT
gamosca wigni „ucnobi putini“,
romlis pompezuri prezentacia
moawyo
mimdinare wlis 9
oqtombers sastumro „BETSY’S
HOTEL“-is sakonferencio darbazSi gaSlili mdidruli sufriT. wigni putinisa da „didi
ruseTis“ madidebelia (wyaro/
Source: http://saqinform.ge/index CvenTvis ucnobia eswreboda Tu ara
saqarTvelos patriarqi am wignis
pompezur prezentacias xsenebul
sastumroSi, magram mas, am fotoze, swored es
wigni uWiravs xelSi.
gazeTma „saqarTvelo da msofliom“ zviadis
es interviu sul sxva saTauriT - „saqarTvelos
pirveli prezidenti zviad gamsaxurdia
dasavleTisa da natos Sesaxeb“ - Tavadac
dabeWda mimdinare 2013 wlis 13-19 noembers,
N42(229), gv. 9, sadiskusio TemiT „gvinda Tu
ara nato?“ diskusiis mTavari warmmarTvelebi
gaxldaT evraziis institutis xelmZRvaneli
gulbaaT rcxilaZe (wiTeli disidentis, zviad
gamsaxurdias moZule viqtor rcxilaZis
Svili) da SevardnaZis kancelaristi petre
mamraZe. Tumca, statiis dasasruls maT ki
miuTiTes, rom es aris „amonaridebi gazeTidan
„narodnaia pravda“ 1992 weli.
wyaroebis aseTi manipulirebiT cdilobs
erTidaigive media-jgufi zviad gamsaxurdias
gamoyenebas
ruseTis
propagandisaTvis,
rac cxadia, cinizmi da mkrexelobaa.
internetsivrceSi ki am daCexil intervius,
ruseTis droSasTan erTad
aqtiurad,
niSnisgebiT afrialebs wm.ilia marTlis
sazogadoebis yofili wevri (misi TqmiT),
kanadaSi
emigrirebuli
daCi
qarTveli
(kvaracxelia), romelic Cven, analogiuri
qmedebis gamo (zviadis fotoze datanili,
viTom zviadis citatis) adrec vamxileT (ix.
gazeTi „ganmaTavisuflebeli“, 2013 w. aprili,
N35, gv.19). es daCi-qarTvelad wodebuli
persona, yovel wels daubrkoleblad Camodis
saqarTveloSi da TanamSromlobs ruseTis
satelit politikur ZalebTan (kaxa kukava da
sxva).
rac Seexeba Tavad „Народная правда“ am
intervius, masSi erTi friad gansacvifrebeli uzustobaa korespondentis ukanaskneli
kiTxvis zviadiseuli pasuxis am abzacSi :„
CemTvis ar aris ucxo prorusuli ganwyoba.
me mudam miveswrafvodi mWidro kavSirs
ruseTTan da vocnebobdi, saqarTvelos
hyoloda bunebrivi mokavSire am Tavisi didi
aRmosavleli (?! - l.c.) mezoblis saxiT...“
vfiqrob, aq saqme gvaqvs korespondentis
uyuradRebobasa da araswor CawerasTan da
realurad unda iyos „Crdiloeli mezoblis...“
xolo Tavad zviadiseuli fraza „CemTvis
ar aris ucxo prorusuli ganwyoba...“
im
viTarebaSi, saxelmwifoebrivad moazrovne da
maRali pasuxismgeblobis piri prezidentis
(rogorc
saqarTvelos,
aseve
CeCneTis
respublikis winaSe) sentemad
JRers da misi diplomatiis
dasturs
warmoadgens. am
konteqstSi,
mkiTxvelisTvis,
albaT sainteresoa
joxar
dudaevis intervius paTosic,
romelic
(rogorc
zemoT
gacnobeT) „Народная
правда“-s
amave nomerSi zviadis intervius
gverdiTaa dabeWdili. unda
mogaxsenoT, rom joxar dudaevis
interviusac
laitmotivad
mkveTri antidasavluri ganwyoba gasdevs da aseTi politikuri refreniTaa damuxtuli: „ruseTis xelisufleba
dasavleTis mZevalia“!
daskvnis
saxiT
uflebamosili varT ganvacxadoT, rom
damoukidebeli
saqarTvelos
pirveli prezidentis zviad
gamsaxurdias
„Народная
правда“-sTvis groznoSi micemuli
intervius qarTul
mediasivrceSi gamoqveynebis sruli
versia dabeWdilia mxolod
gazeT
„aRdgoma“Si
1992
wlis 6 dekemberi(N29), xolo
internetsivrceSi - http://iberiana.
wordpress.com/zviad-gamsakhurdia/
narodnaya-pravda/
amdenad,
intervius
wakiTxvisa
Tu
gamoyenebis sando wyaroebad
mxolod es ori dasaxeleba miiCneva.
leila comaia
prezident zviad gamsaxurdias „Народная
правда“-sTvis groznoSi micemuli intervius
gazeT „aRdgomiseuli“ sruli versia da Targmani
ixileT Cveni gazeTis momdevno me-13-14 gv-ze.
2013, დეკემბერი, №39
13
2013, დეკემბერი, №39
“ეროვნება არა აქვს ცხოველს...”
„aRdgoma“, 1992 w. 6 dekemberi, N29
zviad gamsaxurdia
roca sadRac afrikaSi amxoben morig
diqtators, daaxloebiT bokasas tipisas,
kaciWamiaobaSi
mxilebuls,
dasavleTis
ganviTarebuli qveynebis mTavrobebi amas
ganixilaven, rogorc “adamianis ZiriTad
uflebaTa da Tavisuflebis uxeS darRvevas”
da gaerTianebuli erebis organizaciis
jarebs gzavnian.
...magram roca saqarTveloSi iaraRis
ZaliT daamxes kanonieri xelisufleba,
msoflio sazogadoebriobam es faqti Seafasa,
rogorc „qarTveli xalxis Tavisufali nebis
gamovlineba“.
imis gasarkvevad, Tu riT aixsneba
dasavluri demokratiis esodeni gulgriloba
saxelmwifos
kanonieri
xelisuflebis
bedisadmi, mivmarTeT Tavad saqarTvelos
respublikis prezidents, zviad gamsaxurdias.
mTavrobebi,
romelTac
Tqven
demokratiuls uwodebT, sinamdvileSi karga
xania ganudgnen demokratias. demokratia
iqca cariel sityvad, romelsac Tavis nebaze
atrialeben dasavleTis mTavrobaTa ama Tu im
politikuri interesebis SesaniRbavad. roca
am mTavrobebs surT gaaZlieron TavianTi
gavlena da samxedro yofna romelime regionSi,
Tavdapirvelad cdiloben moisyidon am
qveynis xelisfleba da Tu winaaRmdegobas
waawydnen, ubralod, amxoben mas. aseT
SemTxvevaSi maTTvis ara aqvs mniSvneloba
damxobili reJimis xasiaTs: demokratiulia
igi, Tu avtoritaruli. es mtacebluri
midgoma sxva qveynebisadmi dRes sabolood
damkvidrda natos saxelmwifoebSi.
aRsaniSnavia, rom dasavleTis yvelaze
mZlavri saxelmwifoebi ukve aRarc ki
cdiloben SeniRbon TavianTi zraxvebi da
aSkarad da cinikurad Trgunaven sxva xalxTa
nebas. swored, es moxda saqarTveloSi.
- batono prezidento, ras warmoadgenen
es msoflio Zalebi, esoden Tavisuflad
rom erevian ucxo saxelmwifoTa saSinao
saqmeebSi?
- kacobriobis mtrebs – am sityvis
pirdapiri
mniSvnelobiT:
isini
miznad
isaxaven yvela sxva xalxis genocids; planetis
mTeli mosaxleobis erTi gansazRvruli
jgufis gamoklebiT. es jgufi mWidrod
aris dakavSirebuli SeerTebul Statebsa
da evropasTan da mTeli ZaliT miiltvis
msoflio batonobisaken. zogadad, me mas
evroamerikul
imperializms
vuwodebdi.
mTavar damkvrel Zalas masSi warmoadgens aSS.
SeiZleba iTqvas, saxelmwifo gadatrialeba
saqarTveloSi imarTeboda okeanis gaRmidan.
aSS-is saxelmwifo mdivnis j. beikeris piradi
2013, დეკემბერი, №39
monawileobiT da buSis locva-kurTxeviT.
beikerma pirdapir mouwoda putCisken
saqarTvelos
banditur-opoziciur
dajgufebebs (amerikaSi Cinebulad icodnen,
rom opozicia saqarTveloSi kriminaluri
mafiisa
da
yofili
partokratebisagan
Sedgeboda). beikerma mkafiod mianiSna, rom
amerikis SeerTebuli Statebi ar uWerda mxars
saqarTveloSi arsebul reJims da arafriT
daexmareboda mas. scenari gadatrialebisa,
romelic aSS-m moawyo saqarTveloSi, adre
araerTgzis gamouyenebia am qveyanas planetis
sxva regionebSi.
- riT ver daimsaxura Tqvenma xelisuflebam dasavleTis keTilganwyoba?
- Cven miveswrafvodiT damoukidebeli
politikis gatarebas, ar davemorCileT
dasavluri saxelmwifoebis diqtats, ar
viqeciT maTi interesebis msaxurad, ufro
martivad rom vTqvaT, Cven ar davuSviT, rom
saqarTvelo dasavleTis koloniad qceuliyo.
dasavleTs ki mxolod iseTi xelisufleba
aZlevda
xels,
romelic
usityvod
aRasrulebda mis nebas. es iqca erT-erT mizezad
samxedro gadatrialebisa da xelisuflebaSi
centraluri sadazvervo sammarTvelos (cru)
agentisa da evroamerikuli imperializmis
pirdapiri agentis e. SevardnaZis mosvlisa.
magram dasavleTis wyromas Cvens mimarT
kidev erTi mizezi hqonda. saxelmwifos
saTaveSi
mosulni,
Cven
veswrafvodiT
erovnuli kulturis aRorZinebas, xalxis
SekavSirebas
erovnuli
suliskveTebiT,
raTa mas mTeli siRrmiT gaecnobierebina,
rom gacilebiT Zveli istoria aqvs, vidre
bevr evropel xalxs Cveni politikis es
erovnuli orientacia ar iwvevda swored
saerToevropuli saxlis mesveurTa aRtacebas,
radgan oficialuri dasavleTi (mxedvelobaSi
maqvs xelisuflebani da ara xalxebi) ebrZvis
yovelgvar erovnul moZraobas. maTi mizania,
gaanadguron eris neba saerTod da Seqmnan
erTiani msoflio konglomerati, saTaveSimsoflio
xelisuflebiT.
am
msoflio
mTavrobam unda ganagos qveyniereba da
daamyaros e.w. axali msoflio wesrigi. axali
msoflios wesrigis arsia: ganadgureba
yvela saxelmwifos (qristianuli iqneba is
Tu musulmanuri, religias isini ar aniWeben
mniSvnelobas) damoukideblobisa, genocidi
am qveynebis mosaxleobisa da saboloo
damorCileba mTeli planetisa.
Zalebi, romelTac ekisreba msoflio
xelisuflebis batonobis Semzadeba, sxva
qveynebs ganixilaven mxolod resursebis
TvalsazrisiT. maTi mizania, es qveynebi
TavianTi
xalxebiT,
mTavrobebiT,
kulturebiTurT
aqcion
ubralod
teritoriebad,
sadac
mosaxleobas
datoveben mxolod msoflio elitisaTvis
saWiro
raodenobiT.
amasTan,
sruliad
demoralizebuls, mzadmyofs misi interesebis
samsaxurisadmi.
am zraxvaTa ganxorcielebas mxolod
xalxTa erovnuli TviTSegneba da erovnuli
saxelmwifoebis Seqmna SeiZleba aRudges
win. amitom ebrZvis dasavleTi erovnul
moZraobebs, amitom cdilobs eTnikuri
konfliqtebis
gaCaRebas
da
omebis
provocirebas.
magaliTad,
iugoslaviaSi
mimdinare omi maTi namoqmedaria. es SemTxveviT
stiqiurad aalebuli konfliqti ki ar aris,
aramed mizanmimarTulad gaCaRebuli omi,
romelSic unda daiferflos erovnuli ideis
matarebeli xalxebi.
dRes dasavleTs iugoslaviis modeli
dasavleTidan gadaaqvs kavkasiaSi, xelovnurad
mwvavdeba erovnebaTaSorisi daZabuloba.
SemdgomSi xan aq, xan iq afeTqebuli
lokaluri konfliqtebi dasavleTs miscemen
sababs pirdapiri samxedro CarevisaTvis
gaerTianebuli erebis organizaciis ZalTa
saxiT. sul axlaxan gakeTda gancxadeba, rom
nato qmnis swrafi reagirebis Zalebs, asi
aTasi kacis SemadgenlobiT, romelic Caereva
msoflios nebismier regionSi mimdinare
movlenebSi. friad sayuradReboa, rom amasTan
dakavSirebiT moxsenebul iqna kavkasia da
iugoslavia.
aseTia arsi axali msoflio wesrigisa da
dasavleTis politikis, romelic mimartulia
msoflios yvela xalxis TviTmyofadobisa da
damoukideblobis winaaRmdeg.
- batono prezidento, Tqven ganzraxuli
gqondaT
iseTi
saxlemwifos
aSeneba
saqarTveloSi, romelic orientirebuli
iqneboda erovnuli interesebisaken. ra
migaCniaT umTavres pirobad erovnuli
saxelmwifos aSenebisaTvis?
- pirvel rigSi, aucilebelia SemuSaveba
iseTi meqanizmisa, romelic uzrunvelhyofs
qveyanaSi
mosaxle
yvela
erovnebis
urTierTTanxmobis
miRwevas,
erovnul
umciresobaTa uflebis ganuxrel dacvas.
amasTan, unda gaviTvaliswinoT, rom
Sinagani stabilurobis miRweva SeuZlebelia
Zaladobisa da erovnul umciresobaTa
daTrgunvis gziT. aucilebelia gadasvla
erT saxelmwifoSi erovnebaTa Tanaarsebobis
iseT formaze, romelic xelsayreli iqneba
yvelasaTvis, rogorc ekonomikis sferoSi,
ise
erovnuli
kulturis
SenarCunebis
usafrTxoebis TvalsazrisiT. winaaRmdeg
SemTxvevaSi,
msoflio
kosmopolituri
Zalebi, romlebzedac vlaparakobT, usaTuod
Seecdebian romelime erovnebis ukmayofileba
gamoiyenon saxelmwifos darRvevisaTvis.
es
maTi
nacadi
da
qmediTi
xerxia.
TviTgamorkvevis principi rasakvirvelia,
ar unda davides absurdamde; magaliTad, Tu
dRes ruseTSi volgispirelma germanelebma
germanuli saxelmwifos Seqmna moindomes, es
yovlad dauSvebel moTxovnad unda Sefasdes.
- ratom qmnidiT mainc da mainc erovnul
saxelmwifos? saerTod, raSi sWirdeba
adamians erovneba, Tqveni TvalsazrisiT?
swored,
erovnuli
TviTSegneba
aqcevs adamians adamianad. erovneba ara
aqvs cxovels, sarwmunoeba da erovneba is
ZiriTadi Tvisebebia, romelnic adamians sxva
sulierisagan ganasxvaveben da misTvis am
ganmasxvavebeli Tvisebebis warTmeva umZimesi
danaSaulia
adamianis
winaSe,
dasawyisi
misi, rogorc pirovnebis, degradaciisa.
denacionalizacia winaparTa da warsulis
uaryofa,
adamianis
sruli
mokveTaa
erovnuli fesvebisagan. kaci adamianur
arss mxolod Tavisi erovnuli kulturis
wiaRSi
inarCunebs,
amitom
adamianis
kultura ganuyrelad aris dakavSirebuli
mis erovnebasTan; igi mSobliuri kulturis
meSveobiT eziareba msoflio civilizacias.
amdenad denacionalizacia adamianisa da
denacionalizacia qveynisa wyveten maT
kavSirebs danarCen samyarosTan da daucvels
toveben msoflio masStabiT organizebuli
kosmopolituri Zalebis winaSe.
ra
Zalebi
aRudgnen
erovnuli
saxelmwifos Seqmnas TviT saqarTveloSi?
- saqarTveloSi inteligenciis garkveul
nawils
nomenklaturuls
uwodeben.
kulturis es moRvaweni didi privilegiebiT
sargeblobdnen sabWour wlebSi da axlac axal
privilegiebs gamodevnebulebi mzad arian
zurgi aqcion mSromeli xalxis interesebs.
amjerad isini e. SevardnaZis garSemo
dairazmnen.
igive nawili inteligenciisa Zalzed
mWidrodaa
dakavSirebuli
Crdilovani
ekonomikis
samyarosTan,
mafiasTan.
arsebiTad, CvenTan, saqarTveloSi, maT
Soris arc aris raime gansxvaveba. isini ise
ganuyrelad Sezrdian erTmaneTs, rom erT
pirovnebaSi xSirad Serwymulia inteligentic
da danaSaulebrivi samyaros avtoritetic.
sazogadoebis am fenis erTob mkafio
warmomadgenelia jaba ioseliani, misi yaidis
adamianebi, SeiZleba iTqvas, axali hibridebia
Cveni
droisa.
s a q a r T v e l o S i , დასასრული გვ. 14
13
14
2013, დეკემბერი, №39
დასაწყისი გვ. 13
sabWoTa xelisuflebis
wlebSi
warmoiqmna
mTeli klasi aseTi hibridebisa.. swored,
isini Caudgnen saTaveSi da ganaxorcieles
gadatrialeba.
erTni saqarTveloSi momxdars axasiaTeben,
rogorc “burJuaziul revolucias”, rac
ar Seesabameba sinamdviles; saqarTveloSi
ar arsebobs burJuazia, aris mxolod mafia
da
saqarTveloSi
swored
“mafiozuri
revolucia” moxda.
- riT aixsneba dasavleTis esoden
gazrdili interesi kavkasiis mimarT?
- es regioni Zalzed mniSvnelovania
geopolitikuri TvalsazrisiT, kavkasiis
mflobeli flobs axlo aRmosavleTsac
da
aziasac.
es,
sxvaTaSoris,
mudam
esmodaT dasavleTis qveynebs, ris gamoc
brZola kavkasiisaTvis uZvelesi droidan
mimdinareobda maTsa da ruseTs Soris.
wminda samxedro TvalsazrisiT kavkasia
warmoadgens xids dasavleTsa da aRmosavleTs
Soris, romelic metad aucilebelia orive
mxarisaTvis.
ruseTic kavkasias odiTganve ganixilavda,
rogorc
mniSvnelovan
geopolitikur
placdarms, magram ruseTi dRes sustdeba
da amitom dasavleTi miiswrafvis xelidan
gamostacos mas iniciativa, Tavisi gavlena
gaavrcelos am regionSi da bolos da
bolos moaxdinos misi okupacia. magram es
SeuZlebelia kavkasiis sruli “balkanizaciis”
gareSe. swored am gegmis xorcSesxmisaTvis
- kavkasiis meore libanad gadaqcevisaTvis
aris gamogzavnili SevardnaZe. man, magaliTad,
amaswinaT pirdapir mouwoda natos CaerTos
kavkasiis saqmeSi.
rogor afasebT ruseTis dRevandel
xelisuflebas da mis politikas kavkasiaSi?
xelisufleba, romelic
Ralatobs
sakuTar xalxs, ver iqneba sxva xalxTa moyvare.
...ruseTis politika did zians ayenebs
ara mxolod kavkasiis xalxebs, aramed
Tavad ruseTis samomavlo interesebsac.
ase magaliTad, elcinis xelisufleba ar
scnobs Crdilo kavkasiis respublikebis
damoukideblobas. igi ver amCnevs, rom amiT
amwvavebs antirusul ganwyobilebas regionSi.
am dros ki
sakmarisia,
ruseTma
scnos
mTis
respublikebis
damoukidebloba,
rom
maTi saxiT myisve SeiZens yvelaze erTgul
megobrebs, radgan aq mkafiod ganasxvaveben
elcinsa da ruseTis saxelmwifos, da
pirvelisadmi aSkarad arakeTilganwyobis
sapirispirod garkveul miswrafebas ganicdian
ruseTisadmi,
rogorc
mfarvelisadmi
dasavluri eqspansiisagan.
- batono prezidento, Tavad Tqven rogor
ekidebiT ruseTs?
- Zalian kargad. vimedovneb, arc Tqven
aigivebT elcinsa da ruseTs! mmarTvelebi
modian da midian, qveyana ki rCeba. me mimaCnia,
rom roli, romelsac dRes ruseTi asrulebs
kavkasiaSi, ar Seesabameba missave interesebs
da okeanis gaRmidan aqvs Tavsmoxveuli.
CemTvis ar aris ucxo prorusuli ganwyoba.
me mudam miveswrafvodi mWidro kavSirs
ruseTTan da vocnebobdi, saqarTvelos
hyoloda bunebrivi mokavSire am Tavisi
didi aRmosavleli mezoblis saxiT, magram
es ar aZlevda xels dasavlur samyaros da
mis morCil xelisuflebas ruseTisa. isini
ganagrZoben eTniuri konfliqtebis gaCaRebas
kavkasiaSi. Sedegad, Cven vdgavarT am
konfliqtebis did omSi gadazrdis savsebiT
realuri safrTxis winaSe.
me imedi maqvs konfliqtebSi CaTreuli
xalxebis; pirvel rigSi, rusi xalxis saRi
azrisa da gonierebisa. vimedovneb, igi
Seignebs, Tu vin da ra interesebis karnaxiT
ubiZgebs rus jariskacebs axali kavkasiuri
omis ufskrulisaken. am omSi verc erTi mxare
ver iqneba gamarjvebuli. mxolod dasavleTi
moiTbobs xels axali omis alze.me mwams
xalxTa sibrZnisa. es aris ukanaskneli, ramac
unda gvixsnas katastrofisagan.
“narodnaia pravda” , 41
1992weli,oqtomberi
sankt-peterburgi
14
„iudas tyavze kaenis sisxliT
daiwyo mterma pirobis wera. . .“
rasac siyrmidan Tvali da guli SeTvisebia da SeCvevia,
goneba kavSirs veRar gauwyvets, sicocxle misi mona da tyvea!
akaki
didi akakis mier leqsad naTqvam am WeSmaritebis gamziareblma,
adgilis dedas mowyvetilma devnilma, qveynis momavalze zrunviTa da
fiqriT damaSvrali mTavrobis molodinSi, samwuxarod isev „yeenis mzis“
damficeblis msgavsi miiRo, rasac samTavrobo programaSi da devnilTa
Sesaxeb axal kanonproeqtSi Camoyalibebuli debulebebi gvafiqrebinebs:
,,mTavrobis strategiuli amocanaa konfliqtis mimdebare, samegrelosa
da Sida qarTlis regionebis socialur-ekonomikuri ganviTareba,
risTvisac Seiqmneba sareabilitacio proeqtebis xelSewyobis sagangebo
fondi. afxazeTisa da samxreT/oseTis cxinvalis regionis mosaxleobas
saqarTvelos moqalaqeebisTvis dawesebuli nebismieri SeRavaTiTa da momsaxurebiT Tavisufali
sargeblobis ufleba eqnebaT saqarTvelos mTels teritoriaze; Seicvleba afxazeTisa da samxreT/
oseTis cxinvalis regionis avtonomiebis mTavrobebis saqmianobis principebi. maT centraluri
stuqturebidan gadaecemaT devnilebTan dakavSirebuli sakiTxebis marTva, agreTve arCevnebis gziT
dakompleqtdeba devnilTa warmomadgenlobiTi organoebi“.
misasalmebelia, Tundac
samegrelosa da Sida qarTlis regionebis socialur-ekonomikur
ganviTarebaze zrunva, Tumca devnilebi saqarTvelos mTel teritoriaze arian gansaxlebulni. amave
dros namdvilad gaugebaria e.w. samxreT oseTis avtonomiis da misi mTavrobis saqmianobis principebze
saubari.
e.w. „samxreT oseTis avtonomiuri olqi“ saqarTvelos demokratiuli respublikis xelisuflebis
Zaladobrivi damxobis, qveynis iZulebiTi gasabWoebis Sedegad Seqmnes 1922 wlis 20 aprilis №2 dekretiT,
xolo 1990 wels imave avtonomiuri olqis deputatTa saxalxo sabWom ganaxorciela arakonstituciuri
ukanono aqti - gaauqma olqis statusi da miiRo avtonomiuri respublikis Seqmnis gadawyvetileba,
romlis aw ukve umaRles sabWoSi daniSna arCevnebi, TariRi da mis Catarebasac Seecada. swored amiT
iyo gamowveuli „samxreT oseTis avtonomiuri olqis gauqmebis Sesaxeb“ saqarTvelos respublikis
1990 wlis 11 dekembris kanonis miRebis aucilebloba, rac marTebuli iyo saqarTvelos saxelmwifo
interesebis, istoriuli samarTlianobis, demokratiuli principebis, samarTlisa da moralis
TvalsazrisiT. aqedan gamomdinare, gaugebaria, risTvis dasWirda mTavrobas saqarTvelos saxelmwifo
interesebis sazianod, bolSevikebis mier eris nebis ugulebelyofiT, Sida qarTlis teritoriaze
gauqmebuli avtonomiuri erovnul-saxelmwifoebrivi politikuri erTeulis reanimirebisken swrafva,
roca saqarTvelos saxelmwifos marTebul da samarTlebriv midgomas am problemisadmi ver uaryofs
msoflios verc erTi civilizebuli politikuri institucia, miT umetes, rom ara mxolod CvenTvis
aris cnobili eTnofabrikaciebSi gawafuli Cveni didi mezoblis ardamcxrali, mzakruli interesebi.
Cven ki, ratomRac Cvenive xeliT gvsurs veSaps xaxaSi CavCaroT Sida qarTlis nawili avtonomiis saxiT.
misasalmebelia, rom afxazeTis mTavrobas da okupirebuli Sida qarTlis administracias
centraluri struqturebidan Tu gadaecemaT devnilebTan dakavSirebuli sakiTxebis marTva. amave
dros bundovania da amitom gaugebaric Tu ra igulisxmeba devnilTa warmomadgenlobiTi organoebis
arCevnebis gziT dakompleqtebaSi. iqneb imasTan gvaqvs saqme, rasac gvTavazoben viTom arasamTavrobo
organizaciebis safarqveS mokalaTebuli me-5 kolonis warmomadgenlebi-baxiebi, beriebi da Zmanni
maTni. es ki yovlad miuRebelia da qveynisTvis mxolod zianis momtani, radgan afxazeTis avtonomiuri
respublikis erTad-erTi legitimuri, umaRlesi warmomadgenlobiTi organos, umaRlesi sabWos
xelyofiTa da engurs gamoRma Catarebuli arCevnebiT, mxolod davadasturebT da „iudas tyavze kaenis
sisxliT“ mivawerT saqarTvelos Semadgenlobidan afxazeTis teritoriis iuridiulad mowyvetas
da legitimurad vcnobT okupirebul teritoriaze devnili mosaxleobis nebis gareSe Catarebuli
„arCevnebis“ Sedegad Seqmnil de-faqto xelisuflebas, rasac dRemde arc erTi samarTlebrivi da
civilizebuli saxelmwifo ar cnobs.
sul sxva sakiTxia okupirebuli teritoriebidan devnili sazogadoebis warmomadgenlebis
CarTulobiT dakompleqtdes rogorc qveynis parlamenti, ise adgilobrivi mmarTvelobis
warmomadgenlobiTi organoebis Semadgenloba, rac mxolod dadebiTad waadgeba qveyanis erTianobas da
saxelmwifoebriobas. samwuxarod, amisTvis dRemde Segnebulad ar iqmneboda sakiTxis daregulirebis
samarTlebrivi winapirobebi da realizebis meqnizmebi, raSic naTlad Cans politikisa da korufciis
mWidro kavSiri. xolo, rac Seexeba devnilTa mdgomareobas da maTi dabrunebis sakiTxs, igi aSkarad
mZime xasiaTs Rebulobs; parlamentSi saqarTvelos mTavrobis sakanonmdeblo iniciativis wesiT
wardgenili kanonproeqtis ,,saqarTvelos okupirebuli teritoriebidan iZulebiT gadaadgilebul
pirTa - devnilTa Sesaxeb“ muxlebis didi nawili bundovania an gajerebulia zogadi debulebebiT.
amasTan erTad aSkarad ikiTxeba potenciurad dambrunebel devnilTa raodenobis xelovnuri
Semcirebis tendencia, razec naTlad metyvelebs kanonproeqtis me-6 muxlis me-2 punqti:
,,saqarTvelos moqalaqe an saqarTveloSi statusis mqone moqalaqeobis armqone arasrulwlovani
piri uflebamosilia mieniWos devnilis statusi, Tu orive mSobels aqvs an/ da hqonda devnilis
statusi, mxolod mSoblebis an sxva kanonieri warmomadgenlis Tanxmobis safuZvelze.’’
mkiTxvelisTvis am punqtis avtoriseuli ganmartebac ar iqneba interesmoklebuli, romlis
mixedviT:
„warmodgenili kanonproeqtis amoqmedebis Semdgom, arasrulwlovan pirebs devnilis statusi
mieniWebaT mxolod im SemTxvevaSi, Tu maTi orive mSobeli aris devnilis statusis matarebeli. dRes
moqmedi redaqciiT, arasrulwlovani pirisTvis devnilis statusis misaniWeblad sakmarisia mxolod
erTi mSoblis devniloba. bolo dros Catarebuli statistikuri analizi aCvenebs, rom devnilis
statusis miniWebul arasrulwlovan pirTa mxolod 20% Seadgens is SemTxvevebi, rodesac orive
mSobeli aris devnilis statusis matarebeli, xolo 80% warmoadgens is kategoria, romelTa mxolod
erTi mSobeli aris devnili. amasTan, aRsaniSnavia, rom yovelTviurad am ukanaskneli kategoriis
pirTaTvis devnilis statusis miniWeba izrdeba praqtikulad ariTmetikuli progresiiT. bolo wlis
monacemis gaTvaliswinebiT, im arasrulwlovani devnilis statusis miniWebiT, romelsac daaxloebiT
erTi mSobeli yavs devnili, biujetidan damatebiT saWiro gaxda daaxloebiT 700 000 lari. Sesabamisad
es Tanxa 2014 wlis da momdevno wlis biujetisTvis gaizrdeba ariTmetikuli progresiiT“.
rogorc vxedavT, kanonproeqtis avtorebi arafers gveubnebian imis Sesaxeb Tu rogor warmoudgeniaT
erTi ded-mamis Svilebi-erTni dabadebulni SemoTavazebuli kanonis amoqmedebamde, meoreni ki
amoqmedebis Semdeg. erTi ki cxadia, rom amave kanonproeqtSi me-7 muxlis arseboba uxerxulad Cans,
radgan cinikurad JRers aseT viTarebaSi ,,diskriminaciis dauSveblobaze’’ saubari.
brZens uTqvams, rom ,,qveynis mdgomareobaze yvelaze kargad sasaflao metyvelebs“-o. rogorc
Cans avtorebi ar cdiloben Cveni qveynis Taviseburebebs moargon kanoni, Torem gaixsenebdnen
devnilTa sasaflaoebsac da maTze saflavTa simWidroves da raodenobasac. amas omSi daRupulTa
ricxvsac Tu miumatebdnen _ mixvdebodnen, rom devnilis statusis mqone pirebi male aRar gveyoleba
dasabruneblad. Cndeba samarTliani eWvi, swored amas xom ar isaxaven miznad kanonproeqtis avtorebi Tu
mxolod sakuTar keTildReobaze zrunvis Sedegia am saxis kanonproeqti? naTeli ki is aris, rom orive
SemTxvevaSi _ adre ,,Rrubel-Rrubel“, axla ki ,,nabij-nabij“ gvacileben okupirebul teritoriebs.
Cven ki mxolod isRa dagvrCenia madloba vuTxraT mTavrobas devnilebze ,,zrunvisTvis“ da qveynis
mTlianobisTvis gaweuli ,,uangaro“ samsaxurisTvis.
nugzar mgalobliSvili
saqarTvelos uzenaesi sabWos da afxazeTis
avtonomiuri respublikis deputati
2013, დეკემბერი, №39
15
2013, დეკემბერი, №39
2013 wlis 3 oqtombers sveticxovlis sakaTedro taZarSi sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqma ilia II aRasrula
naTlobis rituali 2011 wels madridSi dabadebuli 2 wlis ufliswulisa giorgisa. ufliswuli giorgi gaxlavT pirveli
Svili qarTuli samefo gvaris warmomadgenlebis ana bagration-gruzinskisa da daviT bagration-muxranelisa. samefo gvaris
am wyvilma 2009 wlis 8 Tebervals, daviT aRmaSeneblis xsenebis dRes, samebis wmida sakaTedro taZarSi daiweres jvari.
jvardawerilebi mogvianebiT sacxovreblad madridSi gaemgzavrnen, sadac SeeZinaT ufliswuli giorgi, saqarTvelos samefo
taxtis pirdapiri memkvidre (red).
ZiriTadi principebi saqarTvelos (SesaZlo) konstituciuri saxalxo monarqiuli
saxelmwifos konstituciisaTvis (da legitimizmis problemebis gadaWris gegma)
mefis
xelisuflebas
sxva,
tradiciuli
religiebic: islami, iudaizmi, kaTolicizmi (es
yvelaferi, konstituciuri saxalxo monarqiis
arsebobis
SemTxvevaSi
aRiniSneba
moqmed
konstituciaSi, preambula).
gaioz mamalaZe
sakiTxi
saqarTveloSi
mefobis
aRdgena
da
konstituciuri saxalxo monarqiis damyareba
dReisaTvis bevrs sruliad warmoudgenel ambad
eCveneba, magram, sabolood ras gadawyvets
qarTveli xalxi momavalSi, SesaZloa axlo
momavalSic, ucnobia. aravis ZaluZs winaswar
ganWvritos
yvela
gamowveva,
romlebic
momavalSi dadgeba qarTveli xalxisa da
qarTuli saxelmwifos winaSe da rogori iqneba
am gamowvevebze pasuxi qarTuli sazogadoebis
mxridan.
saxelmwifos marTvis nebismieri forma,
pirvel rigSi, unda emsaxurebodes avtoqtoni
da, aseve, saukuneebis manZilze naturalizebuli
moqalaqeebis interesebs, maT samomavlo gegmebsa
da gamomdinare unda iyos istoriaSi Tavs
gadamxdari saamayo da Rirseuli memkvidreobidan,
razec, ZiriTadad aris dafuZnebuli yvela
qveynis sazogadoebis fsiqologiuri da zogadad
sasicocxlo interesebi.
dRes, saqarTvelo udidesi problemis winaSe
dgas, aRsadgenia saqarTvelos iurisdiqcia
afxazeTsa da Crdilo qarTlSi (1922-1991 wlebSi
samxreT oseTad wodebul teritoriaze1).
manamde, aRsadgenia ndoba qarTvelebsa da
afxazebs, qarTvelebsa da osebs Soris.
qveyanaSi dasaZlevia socialuri siduxWire,
dasamkvidrebelia srulfasovani demokratia da
a. S. magram, rac umTavresia, mosaxdenia qveynis
okupirebuli teritoriebis gaTavisufleba. anu
misaRwevia saxelmwifos sruli damoukidebloba.
aqedan gamomdinare, pirdapir SegviZlia
vTqvaT, qveyana gardamaval etapze imyofeba,
rodesac, sxva sakiTxebTan erTad wydeba
saxelisuflo
mowyobis,
saxelisuflo
mmarTvelobis mowyobis sakiTxi.
didi xania kamaTi mimdinareobs rogori
saxelisuflo mmarTveloba ufro gamoadgeba
saqarTvelos. zogi, gardamavali etapis gamo,
Zlieri saprezidento xelisuflebis momxrea,
zogi,
demokratiis
ganviTarebis
mizniT,
saparlamento
mmarTvelobas
gvTavazobs,
zogierTi mxars uWers Sereul, naxevrad
saprezidento-naxevrad saparlamento models.
qveynis
mosaxleobis
erTi,
sakmaod
mniSvnelovani nawili, mosurnea saqarTveloSi
konstituciuri
monarqia
arsebobdes.
marTlmadidebluri eklesiis mrevlis sakmao
nawili am variants uWers mxars, vinaidan,
qarTvelTa
tradiciuli
sarwmunoeba
mefis
xelisuflebas
RvTiT
dadgenilad
miiCnevs. marTlmadidebluri eklesiis roli
gansakuTrebiTaa
aRniSnuli
saqarTvelos
amJamindel konstituciaSi.
unda gavixsenoT, rom analogiurad afasebs
2013, დეკემბერი, №39
konstituciuri (SezRuduli) anu
saparlamento monarqia
unda aRiniSnos, konstituciuri saxalxo
monarqia Tavisi wyobiT TiTqmis igivea, rac
saparlamento respublika.
saparlamento respublikuri mmarTvelobis
dros aRmasrulebel xelisuflebas axorcielebs
mTavroba da misi meTauri (premier-ministri,
kancleri). saxelmwifos simbolo saSinao da
sagareo politikaSi, sxvadasxva xelisuflebebs
Soris arbitri, da sxva, gaxlavT prezidenti,
romelsac (ufro metad) pirdapiri arCevnebis
meSveobiT irCeven.
sayovelTao arCevnebis gziT arCeul
prezidents aqvs xalxis ndobis mandati.
magram, Tu Cven prezidents SevcvliT mefiT,
Tanac referendumis gziT, mas eqneba rogorc
xalxis, aseve istoriis, winaprebis ndobis
mandatic (es SeiZleba aisaxos konstituciaSi,
preambula).
saqarTvelos
istoriaSi
ar
yofila
SemTxveva, rom xalxi ajanyebuliyo mefis
institutis winaaRmdeg. bagratovanTa dinastia
Zalian
avtoritetuli
gaxldaT
Tavisi
mravalsaukunovani mmarTvelobis manZilze.
saparlamento
respublikis
prezidenti,
rogorc vTqviT, aris qveynis saxelmwifoebriobisa
da Tavisuflebis simbolo, erTgvarad atributic
ki. aseve, mefe aris qveynis damoukideblobisa
da Tavisuflebis simbolo. Tumca monarqis
instituti ufro metad Zveli da tradiciulia da
xazs usvams qveynis mravalsaukunovan arsebobas
da damoukideblobas.
mefis, rogorc qveynis saxelmwifoebriobisa da
damoukideblobis simbolos arseboba, sruliad
ar zRudavs respublikur principebs, vinaidan
misi uflebebi iqneba SezRuduli. arCeviTi
sakanonmdeblo xelisuflebisa da mTavrobis
muSaoba
iqneba
mTlianad
damoukidebeli,
Sesabamisad respublikuri idealebisa. mefes
ar eyoleba politikuri gundi. amgvarad,
erTi adamianisa da erTi politikuri gundis
mier ver moxdeba xelisuflebis uzurpacia.
mefe, saxelmwifos pirveli piri ver SeZlebs
moqalaqeebze politikuri gavlenis gavcelebas.
is ar daniSnavs Tanamdebobebze adamianebs da sxva
(es daregulirdeba konstituciiT).
monarqia - saxelmwifoebrivi
Tavisuflebis simbolo
monarqiis aRdgenis SemTxvevaSi saqarTvelos
mxridan gancxadebuli iqneba, rom 1801 wlidan
ruseTis imperiis mier dawyebuli okupacia da
aneqsia Cveni qveynisa, romelic or saukuneze
meti xnis manZilze mimdinareobda, mTlianad
dasrulebulia
da
sruli,
istoriuli
damoukidebloba aRdgenilia (es SeiZleba aisaxos
konstituciaSi, preambula).
konstituciuri saxalxo monarqiis
dadebiTi mxareebi
mefis institutis arsebobis SemTxvevaSi
qveyana Tavisufldeba saprezidento arCevnebidan,
misi xarjebidan da sxva Tanmdevi movlenebidan.
Zalian mniSvnelovania „pirveli kacobis“
sakiTxi. saqarTveloSi es problema Zalian
mwvaved dgas.
Zalian bevrisTvis “pirvelkacoba” aris
cxovrebis mizani. qveyanaSi mefis arsebobis
dros sxva ver iqneba pirveli. rac unda bevri
fuli hqondes da rac unda Zlier politikosad
grZnobdes Tavs nebismieri, mas usaTuod
ecodineba, rom masze maRla, saero ierarqiaSi,
aris mefe, romelic mas ganixilavs, rogorc
zrunvis obieqts (es aisaxeba konstituciaSi, Tavi
- saqarTvelos mefe).
mefisTvis
pirvelkacobis,
pirvelobis
problema ar dgas. misTvis gangebaa, valdebulebaa
zrunavdes qveSevrdomebze. es adgili mas
karierisadmi swrafviT ar moupovebia, arCevnebSi
monawileoba, piari, romelime politikuri
dajgufebis momxreoba da Sesabamisad, romelime
politikuri dajgufebis mowinaaRmdegeoba mas ar
dasWirvebia. es nebeluri ar aris, es fataluria.
igi, ubralod, mefobisTvis daibada da samefod
gazardes. imTaviTve yvelaferi garkveulia.
mefe da misi ojaxis wevrebi ar iqnebian romelime
partiis wevrebi (es aisaxeba konstituciaSi, Tavi
_ saqarTvelos mefe)
mefis Senaxva saxelmwifosaTvis gacilebiT
iafi dajdeba, vidre prezidentisa (miT umetes,
saprezidento saarCevno xarjebs Tu CavTvliT).
amas
konstitucia
daaregulirebs.
mefes,
dedofals,
taxtis
memkvidres
akrZaluli
eqnebaT sabanko angariSebis, biznesis da sxva
Semosavlebis qona, aseve mefis sxva Svilebsa da
mefis dedmamiSvilebs srulwlovanobamde.
mefisa da misi ojaxis droebiTi qoneba
(da
finansebi)
iqneba
mxolod
is,
rac
gamoiyofa saxelmwifos mier mefis mxridan
saxelmwifosaTvis aucilebeli movaleobebisa da
ceremoniebis Sesasruleblad. im SemTxvevaSi, Tu
mefis instituti gauqmdeba, qoneba daubrundeba
saxelmwifos (es unda aisaxos konstituciaSi).
evropis
saxalxo
monarqiis
qveynebSi,
didi britaneTis garda, monarqebis wliuri
xarjebi sakmaod mcirea (britaneTis monarqia
aristokratiuli monarqiis zogierT niSans
atarebs, Tumca saxalxo minarqiis principebi sul
ufro da ufro matulobs britaneTSi). evropis
saxalxo monarqiebis magaliTiT ixelmZRvanelebs
saqarTveloc. magaliTi aqvec gvaqvs, Cveni
mefeebi istoriulad fufunebis moyvarulobiT
ar gamoirCeodnen.
saqarTvelos samefo da afxazebisa da
osebis sakiTxi
teritoriuli
mTlianobis
aRdgenisa
da afxazebTan da osebTan urTierTobis
gaumjobesebis sakiTxSi mniSvnelovani iqneba
qarTveli mefis figura (Tumca, afxazebTan
da osebTan problema xelovnuradaa Seqmnili
gare Zalebis mier). istoriulad cnobilia, rom
bagrationebi afxazTa mefeebic iyvnen (zogierTi
dRevandel da istoriul afxazebs asxvavebs,
am SemTxvevaSi amas gadamwyveti mniSvneloba
ar
aqvs.
dReisaTvis,
afxazebad
mTeli
msofliosTvis moiazreba is xalxi, romlebic
Tavs afsuas uwodebs (qveyanas ki afsnis). mTeli
msofliosaTvis
afxazi
eri
qarTvelTagan
gancalkevebulad aris miCneuli, aseTia realoba
dRes). bagrationebis dinastia iyo afxazeTis
mefeTa dinastia saukuneebis manZilze, swored
afxazeTidan daiwyes bagrationebma saqarTvelos
gaerTianeba.
asea Tu ise, დასასრული გვ. 19
15
16
2013, დეკემბერი, №39
მაღალი პენსიები შადიმანებსა და ბერბიჭაშვილებს?!
2012 wlis dekemberSi saqarTvelos parlamentSi
damoukidebeli saqarTvelos
erovnuli xelisuflebis uzenaesi sabWos
deputat Tamaz yuraSvilis
(„saqarTvelos
erovnul-qristianuli partiidan“ - partiis
Tavmjdomare emzar goguaZe, amJamad televizia sazogadoebrivi mauwyeblis sameurveo
sabWos Tavmjdomare) iniciativiT Setanili
iqna ganacxadi saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis aqtze xelmomwer
deputatebisaTvis, evropisa da post-sabWoTa respublikebis magaliTze, pensiebis 2000
laramde daniSvnis Sesaxeb kanonSi saTanado
cvlilebis Setanis gziT. dRes moqmedi kanoniT uzenaes sabWos deputatebs eZlevaT
deputatebisaTvis saerTo wesiT gansazRvruli pensia 550 laris odenobiT.
rasakvirvelia, aravin SeiZleba iyos winaaRmdegi uzenaesi sabWos deputatebisaTvis pensiebis gazrdisa maTi gansakuTrebuli
wvlilis Sesabamisad saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis saqmeSi dafasebis mizniT.
damoukidebeli saqarTvelos pirveli
mowvevis uzenaesi sabWos deputatTa saerTo
raodenoba gaxldaT kaci (sruli sia ix. aqve).
am raodenobidan dReis mdgomareobiT ramdenime aTeuli deputati gardacvlilia, xolo
darCenili raodenobidan maT Soris ramdenime aTeuli gaxlavT is deputatebi, romlebmac aqtiuri monawileoba miiRes damoukidebeli saqarTvelos pirveli prezidentisa da
misi erovnuli mTavrobis samxedro SeiaraRebul gadatrialebasa da damxobaSi, prezident
zviad gamsaxurdias gandevnasa da misi mkvlelobis organizatorebTan TanamzraxvelobaSi (avTandil margiani, eldar Sengelaia, vaJa
adamia, akaki boboxiZe, aleqsandre kavsaZe,
Tengiz kitovani, akaki asaTiani da sxv.).
imperiuli ruseTis mier dafinansebulma
da SeiaraRebulma deputatebis am nawilma
Tavad dauSines tyviebi da qvemexebi axalfexadgmul
damoukidebel saqarTvelos,
xolo zogierTi maTgani miemxro putCs, xuntas, ramac cxadhyo, rom „saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis aqtze“
maTi xelmowera iyo fiqtiuri, fiqcia! Sedegad, maT mier naRalatevi samSoblo - saqarTvelo dRes teritoriulad daSlil-danawevrebuli, ekonomikurad ganadgurebulia
da SimSiliTa da daavadebebiT suls Rafavs
qarTveli eri.
Cven SevecadeT mcire interviu mainc
Cagvewera Tamaz yuraSvilTan, romlis uzenaesi sabWos deputatoba CvenTvis, mxolod
mis am iniciativasTan dakavSirebiT gaxda
cnobili. sazogadoebisaTvis am TiTqmis ucnob „uzenaesi sabWos deputats“ Cven, telefoniT davukavSirdiT. batoni yuraSvili
Zalzed gaaRiziana Cveni darekvis mizezma:
saidan gaigeT, rom aseTi gancxadebiT mivmarTeTo parlaments! amgvari mkacri CakiTxvis
Semdgom, yuraSvilma ise ostaturad „aaburTava“ Cveni SekiTxvebi, rogorc gamocdil
Cekistebs sCveviaT es.
Cveni satelefono saubari yuraSvilTan ver Sedga! xolo mis mier inicirebuli
gancxadeba reagirebisaTvis miwerili aqvs
deputat zviad ZiZigurs. Cven davinteresdiT
ra stadiazea gancxadebis sakiTxi, risTvisac davrekeT parlamentSi, sadac dagvidastures amgvari gancxadebis arsebobis faqti
da gangvimartes, rom uaxloes momavalSi misi
ganxilva ar igegmeba.
da, mainc...
saqarTvelos respublikis
pirveli mowvevis
uzenaesi sabWo - 1991-1992 w.w.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
abakelia vaJa borisis Ze
abesaZe beJan gogitas Ze
abzianiZe Salva giorgis Ze
adamia vaJa giorgis Ze
aleqsiZe levan andrias Ze
andRulaZe lia nikolozis asuli
arabuli aleqsi daviTis Ze
arevaZe daviT bikentis Ze
asaTiani akaki Tornikes Ze
asaTiani levan dimitris Ze
afaqiZe andria melitonis Ze
afrasiZe bimurza germanes Ze
axvlediani aleqsandre zurabis Ze
axmeteli levani
balarjiSvili merab daviTis Ze
baraTaSvili ioseb zurabis Ze
baraTaSvili paata rostomis Ze
baramiZe Tengiz nestoris Ze
berZeniSvili daviT valerianis Ze
beJaSvili Tengiz amiranis Ze
bibineiSvili besarion ilias Ze
boboxiZe akaki ivanes Ze
bokuCava zviadi mixeilis Ze
burkaZe iuri giorgis Ze
burWulaZe nemo pieris Ze
gabaSvili manana valerianis asuli
gamsaxurdia zviad konstantines Ze
gamyreliZe Tamaz valerianis Ze
gasanovi akif anver oRli
gafrindaSvili SoTa SoTas Ze
gaCeCilaZe givi sergos Ze
gelantia tariel amiranis Ze
gvancelaZe Teimuraz ionas Ze
gvelesiani Tamaz guramis Ze
gverdwiTeli guram estates Ze
gigolaSvili zurab vaxtangis Ze
giorgobiani biZina goderZis Ze
gogaZe daviT guramis Ze
goguaZe emzar giorgis Ze
goleTiani givi abesalomis Ze

16
saqarTvelos parlaments
saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris moadgiles
b-n zviad ZiZigurs
zviad ganmaTavisufleblis partiis rekomendacia uzenaesi sabWos
deputatis Tamaz yuraSvilis iniciativaze „saqarTvelos saxelmwifoebrivi
damoukideblobis aqtze“ xelmomwer deputatebisaTvis pensiis 2000 laramde
gazrdasTan dakavSirebiT
CvenTvis cnobili gaxda, rom 2012 wlis dekemberSi parlamentSi Semovida
iniciativa uzenaesi sabWos deputatebisaTvis evropisa da post-sabWoTa
respublikebis
magaliTze „saxelmwifoebrivi damoukideblobis aqtze“
xelmomwer deputatebisaTvis pensiis 2000 laramde gazrdis Sesaxeb.
vinaidan, saqarTvelos respublika warmoadgens im iSviaT gamonakliss,
rodesac am qveynis deputatebis nawilma marjvenaTi xeli moaweres saqarTvelos
damoukideblobas, xolo marcxena xeliT tyviebi dauSines maT mierve xelmoweril damoukideblobas da xma misces da miesalmnen saqarTvelos sng-Si
Sesvlas.
am winaaRmdegobrivi istoriidan gamomdinare, gTxovT sakiTxis zogadad
dadebiTad gadawyvetis SemTxvevaSi moaxdinoT amgvari deputatebis gamovlena
da gamoricxvis meTodiT maTi diferencireba aRniSnuli gadawyvetilebidan.
winaaRmdeg SemTxvevaSi, Tqven momavalSic
waaxalisebT Ralatsa
da
SeTqmulebas qarTuli saxelmwifos winaaRmdeg da qveyanaSi arasodes aRdgeba da
damkvidrdeba samarTlianoba. xolo amaSi pasuxismgebloba dagekisrebaT Tqven!
partiis Tavmjdomare leila comaia
2013 wlis 5 dekemberi.
2013, დეკემბერი, №39
17
2013, დეკემბერი, №39
41. goleTiani jemal akakis Ze
42. gonaSvili beJan biZinas Ze
43. gociriZe roman raJdenis Ze
44. guguSvili Tamaz valerianis Ze
45. guguSvili eTer nikolozis asuli
46. gulbani giorgi gelas Ze
47. gulua bakur daviTis Ze
48. gumbariZe givi grigolis Ze
49. gurgeniZe vaJa givis Ze
50. guCua zurab Salvas Ze
51. gujabiZe guram aleqsandres Ze
52. dangaZe biZina SoTas Ze
53. devnozaSvili zaqaria SoTas Ze
54. dekanosiZe Tamar ivanes asuli
55. dvaliSvili demur noes Ze
56. dvaliSvili malxaz iosebis Ze
57. diakoniZe firuz vladimeris Ze
58. diasamiZe Tamaz axmedis Ze
59. dixaminjia Tengiz daviTis Ze
60. doguxovi pavle vasilis Ze
61. domuxovski viqtor petres Ze
62. eloSvili omar ilias Ze
63. varZelaSvili aleqsandre aleqsandres Ze
64. zviadaZe salome zurabis asuli
65. TalakvaZe givi moses Ze
66. TaqTaqiSvili givi Citos Ze
67. TomaZe maia petres asuli
68. ToiZe paata avTandilis Ze
69. TuSmaliSvili medea mirianis asuli
70. imerliSvili givi gramitonis Ze
71. imnaZe avTandil prokofis Ze
72. imnaZe nodar tarielis Ze
73. inasariZe xvedri nikolozis Ze
74. ingoroyva anton vladimeris Ze
75. ionaTamiSvili jemal sulikos Ze
76. ioseliani ramaz otias Ze
77. isakaZe grigol (guram) efremis Ze
78. kavsaZe aleqsandre iraklis Ze
79. kalaZe amiran sergos Ze
80. kandelaki zurab konstantines Ze
81. kankava guram isaias Ze
82. kapanaZe konstantine vaxtangis Ze
83. kasraZe soso vaxtangis Ze
84. kacaZe lia giorgis asuli
85. kaxiani zaza nikolozis Ze
86. kemularia revaz amiranis Ze
87. keSelava varlam varlamis Ze
88. kvanWilaSvili malxaz tarielis Ze
89. kvaWaZe nugzar aqvsentis Ze
90. kvetenaZe avTandil aleqsandres Ze
91. kviciani kandid akakis Ze
92. kiknaZe merab Salvas Ze
93. kilasonia nikoloz arCilis Ze
94. kitovani Tengiz kalistrates Ze
95. kobaZe akaki zurabis Ze
96. koberiZe gela elizbaris Ze
97. konceliZe resan xasanis Ze
98. korZaZe gaioz benos Ze
99. kostava zaur Jerlos Ze
100. koRuaSvili paata petres Ze
101. kublaSvili Tengiz pimenis Ze
102. kudba anzor ismailis Ze
103. kupreiSvili daviT biWikos Ze
104. lekiSvili nikoloz mixeilis Ze
105. lobJaniZe givi Salvas Ze
106. lorTqifaniZe Temur sergos Ze
107. lorTqifaniZe rostom vasilis Ze
108. mamalaZe nugzar grigolis Ze
109. mamulaZe noSrevan maxmudis Ze
110. mamforia Tengiz sergos Ze

2013, დეკემბერი, №39
111. margiani avTandil antonis Ze
112. margiani grigol nikolozis Ze
113. marjaniSvili giorgi givis Ze
114. masxaraSvili irakli simonis Ze
115. maqacaria guram Salvas Ze
116. maWavariani arCil oTaris Ze
117. maWavariani maia vladimeris asuli
118. maWavariani muxran ivanes Ze
119. mayaSvili mixeil dimitris Ze
120. mgalobliSvili nugzar petres Ze
121. mdinaraZe Temur daviTis Ze
122. melaZe aliko (alberti) Salvas Ze
123. melaSvili irakli Tengizis Ze
124. memarniSvili roden beniaminis Ze
125. metreveli roin viqtoris Ze
126. meunargia vaxtang valerianis Ze
127. mindiaSvili arCil guramis Ze
128. mirianaSvili mirian SoTas Ze
129. mircxulava vladimer ambrosis Ze
130. molodinaSvili nugzar arCilis Ze
131. mJavia Temur valerianis Ze
132. nadareiSvili zviad giorgis Ze
133. nadareiSvili Tamaz vladimeris Ze
134. naTaZe maia revazis asuli
135. naTaZe nodar revazis Ze
136. narmania igor Salvas Ze
137. niniZe Tevdore giorgis Ze
138. noniaSvili nodar giorgis Ze
139. obgaZe Tamaz abesalomis Ze
140. odiSaria arCil varlamis Ze
141. oCiauri giorgi aleqsis Ze
142. paataSvili Tedo Salvas Ze
143. pavSencevi aleqsandre iuris Ze
144. papuniZe guram rafielis Ze
145. petriaSvili guram (simon) melentis Ze
146. petriaSvili robert melentis Ze
147. popiaSvili avTandil dimitris Ze
148. JorJoliani Tamaz omaris Ze
149. JRenti aleqsandre daviTis Ze
150. rigvava sergo tarasis Ze
151. rcxilaZe avTandil farnaozis Ze
152. sakandeliZe anzor aleqsandres Ze
153. saluqvaZe mindia evgenis Ze
154. sanebliZe nikoloz jemis Ze
155. sanikiZe gubaz levanis Ze
156. sanikiZe zurab tites Ze
157. sayvareliZe avTandil petres Ze
158. sayvareliZe merab vladimeris Ze
159. sajaia nugzar rajdenis Ze
160. sajaia jemal biqtoris Ze
161. silagaZe apolon apolonis Ze
162. siWinava anzor valerianis Ze
163. subeliani gia anzoris Ze
164. surmaniZe ramaz dursunis Ze
165. tabiZe daviT marlenis Ze
166. taliaSvili irine ilias asuli
167. turaSvili ivane (uSangi) Tedos Ze
168. tuxaSvili lovard vasilis Ze
169. ugrexeliZe mindia guramis Ze
170. uriaTmyofeli givi Temikos Ze
171. uridia merab borisis Ze
172. faCuaSvili jeiran nikolozis Ze
173. fidaniani mamikon gevorqis Ze
174. firosmaniSvili dali sardionis asuli
175. fircxalaiSvili gia goderZis Ze
176. frangiSvili iveri varlamis Ze
177. futkaraZe tariel aleqsandres Ze
178. fxalaZe viqtor kalistrates Ze
179. qavTaraZe giorgi giorgis Ze
180. qaSakaSvili guram venediqtes Ze
181. qitiaSvili SoTa nikolozis Ze
182. qeburia dimitri giorgis Ze
183. qobalia zaur daviTis Ze
184. qobulaSvili aleqsandre (aliko) giorgis Ze
185. qoriZe Teimuraz akakis Ze
186. quTaTelaZe besik Tengizis Ze
187. quTelia naTela samsonis asuli
188. RonRaZe ruslan giorgis Ze
189. yavelaSvili eTer grigolis asuli
190. yruaSvili anri ilias Ze
191. yuraSvili Tamaz pimenis Ze
192. SavTvalaZe nugzar mixeilis Ze
193. SaiSmelaSvili giorgi mixeilis Ze
194. SaniZe mzeqala akakis aseli
195. SariqaZe valerian akakis Ze
196. SiSiaSvili Teimuraz givis Ze
197. Sengelaia eldar nikolozis Ze
198. Sonia jemal biqtoris Ze
199. SurRaia valter grigolis Ze
200. SuSanaSvili aleqsandre amiranis Ze
201. CafiCaZe kukuri astionis Ze
202. CaCava Tengiz nikolozis Ze
203. CeCelaSvili
204. Citlovi foti samsinis Ze
205. Ciqava gogi giorgis Ze
206. Ciqava leo leontis Ze
207. ColoyaSvili biZina konstantines Ze
208. CorgolaSvili gela artemis Ze
209. CxeiZe paata avTndilis Ze
210. cagareiSvili vaxtang Salvas Ze
211. comaia Salva goglas Ze
212. cofuraSvili vladimer (lado) vasilis Ze
213. cxomeliZe roman rezmanis Ze
214. ZiZiguri akaki varlamis Ze
215. ZiZiguri zviad valikos Ze
216. ZoZuaSvili manana grigolis asuli
217. ZoweniZe zurab giorgis Ze
218. wiTlanaZe giorgi iakobis Ze
219. wiklauri mirian sergos Ze
220. wiklauri Salva gabrielis Ze
221. winwilaSvili Salva avTndilis Ze
222. wiqariZe zurab nikolozis Ze
223. wuleiskiri nodar aleqsandres Ze
224. WiTava vaxtang amiranis Ze
225. WiTanava nodar ambrosis Ze
226. WilaSvili levan aleqsandres Ze
227. xabuliani dilari mixeilis Ze
228. xavTasi gia grigolis Ze
229. xaniSvili tristan silomonis Ze
230. xaratiSvili guram levanis Ze
231. xaraZe evgeni kiriles Ze
232. xaxva Tengiz suleimanis Ze
233. xaWapuriZe nikoloz arCilis Ze
234. xoneliZe giorgi iosebis Ze
235. xoStaria giorgi meTodes Ze
236. xuciSvili malxaz vaxtangis Ze
237. javaxia beJan apolonis Ze
238. javaxisvili nino aleqsandres asuli
239. janberiZe nodar Salvas Ze
240. janeliZe Teimuraz arCilis Ze
241. janeliZe eduard arCilis Ze
242. janeliZe Tamaz besarionis Ze
243. janjulia ediSer kalistrates Ze
244. jafariZe badri givis Ze
245. jafariZe buxula merabis Ze
246. jaSi vitali nikolozis Ze
247. jiqia bondo serapionis Ze
248. jologua vladimer irodionis Ze
249. jorjiaSvili mixeil simonis Ze
17
18
2013, დეკემბერი, №39

Cemma bavSvobam imereTis erT patara qalaqSi gaiara. xSirad vstumrobdi
deduleTs, ulamazes da mTis kalTaze gadmokidebul imerul sofels, sadac Cemi
utkbilesi bebia mouTmenlad gveloda yovel ardadegebze.
am qveynad, Tu raime Zvirfasi mogoneba gamaCnia bavSvobisa, swored am soflis
da bebias damsaxurebaa. axlac, bedis ukuRmarTobiT oci wlis winaT ucxoeTSi
gadaxvewili, iqauri mogonebebiT vibruneb suls...
Tbilisi Cemi siymawvilis qalaqia. gamogitydebiT, me igi bavSvobidan miyvarda,
meocnebeboda. miyvarda misi yoveli xe da buCqi, misi yvela mtkaveli. Tbilisi ise
Rrmad iyo CemSi, rom arasodes mifiqria, rom igi ar iyo Cemi mSobliuri qalaqi. ar
miyvarda masTan ganSoreba. menatreboda, misken viltvodi mudam, asea axlac.
mSobliuri qalaqi... ras niSnavs igi adamianisTvis?! -Tbilisi xom yvela qarTvelis mSobliuri
qalaqia. rogor SeiZleba Seni dedaqalaqi ar iyos mSobliuri SenTvis, ar geZvirfasebodes, ar giyvardes
uzomod, rogorc sakuTari qalaqi, ar ufrTxildebode, ar icavde mas.
aseTi grZnobiT damuxtuli axalgazrda Camodis TbilisSi da ....ar minda davamTavro. qalaqel
mezobels misi Cacmuloba ar moswons. leqtors misi kilo, Tavis kuTxidan Camoyolili. TanatolebSi
dacinvis subieqtia, Tbiliseli Tanakurselebi cota zemodan dahyureben. arada, es axalgazrda
geniosia. igi momavali mecnieria, eqimia, poetia, inJineria, gmiria....
da es axalgazrda wers:
....da cdilob gemebs gaayolo mzera, daaTro
mlaSe silurjiT tropikebis, radgan Tbilisi
ukve yelSi gaqvs amosuli, ukve dagRala.
mainc brundebi sadac gklaven, sadac ar sZinavs
caTambrjenebiT ganaTebul TaRebis qalaqs,
SesvlisTanave kiloze rom giwyebs dacinvas.
/Temur eliava/
da me mrcxvenia....
manamde ki.... iyo ,,naRdi Tbiliselebis,, mowodeba, gaerTianebuliyvnen da gaenTavisuflebinaT
qalaqi ,,goimebisagan.,, anu kanonieri xelisuflebis mxardamWeri adamianebisagan, saxlkari rom miatoves
da samSoblos gasaWirSi gverdiT daudgnen damoukidebeli saqarTvelos erovnul xelisuflebas.
adamianebisagan, mSivrebi da RamenaTevebi rom idgnen mTavrobis saxlTan da samSoblos daRupvas
ewinaaRmdegebodnen, adamianebisagan, tyviebiT rom gaumaspinZldaT dedaqalaqi, mas Semdeg, rac eris
elitad wodebulma ganaTlebulma da eris ,,mxsnelad,, gamocxadebulma ,,inteligenciis,, zogierTma
warmomadgenelma maT suniani brbo uwoda.
erTi ubralo, RiRilosfer Tvalebiani biWi, Cems patara imerul qalaqSi gazrdili, Cemi kbila da
TanaSezrdili, sircxvilisa da sasowarkveTisagan Sua dedaqalaqSi benzins isxams da Tavs iwvavs...
-qarTvelebo, SerigdiT!- gvibarebs sulTmobrZavi.
es gia abesaZe iyo, romelmac amao TviTSewirvis msxverpli gaiRo!...
eh, gia... gegona, Seni TavganwirviT liTurgiisagan gamoafxizlebdi Sens saTayvanebel qarTvelebs.
irgvliv mimoaxedebdi da gons moiyvandi...
magram lamis avadmyofoba dagabrales, aTasobiT gmiris gamzrdel eris gmirobas gadaCveulma
Svilebma....
TbilisSi ki „naRdi Tbiliselebi“ siZulviliT Rvrian moyvasis sisxls da „haubicebiT“ angreven
Tbiliss, gaveSebuli siZulviliT kakanebs maTi avtomatebi, sisxlisRvra grZeldeba. dangreuli
Tbilisi, daxvretili qaSueTi, daxvretili mSvidobiani mitingebi, kanonieri prezidentis, kidev
erTi Tavdadebuli mamuliSvilis devna- mkvleloba, afxazeTi, samaCablo, aoxrebuli da miwasTan
gasworebuli samegrelo da yovelive amisTvis ruseTis satrapi SevardnaZisgan ,,madloba qarTul
inteligencias iaraRiT xelSi, rom daicaviT demokratia“...
da me mrcxvenia.....
21-e saukune rusis tankebiT da cisartyelis feri droSiT Semogrialda saqarTveloSi. Cemi
qalaqi babilons daemsgavsa. ra enaze saubars ar gaigebs aq kacis yuri. ufro metic, Cemma niWierma
axalgazrdobam, adre rom somxurad, qurTulad da azerbaijanulad elaparakeboda (Sesabamisad)
Tavis mezoblebs, axla inglisuric SesaniSnavad aiTvisa da Cinuris da induris, arabulis da Turqulis
aTvisebac daiwyo.
aba, rogor, saqarTvelo xom axali babilonia! yvela Camosuls xom Tavis enaze unda moemsaxuro! es
xom CvenTan tradiciaa! qarTvelebi xom tolerantebi varT!...
mxolod... ai, Tbilisis meris kandidaturam Segvawuxa Zalian, radgan warmoSobiT ar yofila
Tbiliseli. ufro metic, Tavisi kuTxis kiloc Camohyolia Turme. rogor gvekadreba Tbiliselebs
aseTi meri?!
.....da me ukve tirilamde mrcxvenia Cemi dedaqalaqis. saqarTvelos yvela kuTxis rCeul SvilTa
Sekrebis alagis, Cemi qarTvelobis gvirgvinis mrcxvenia, cota xanSi qarTveli rom sanTliT saZebari
gauxdeba da qarTulad mxolod ,,provinciidan,, axlad Camosulisagan Tu gaigonebs oriod sityvas
dawunebul kiloze.
vaJa, mTidan zvaviviT dagorebulo geniav, veraferic ver mouxerxe Sens ers.
Sen da Sennairi Sublgaxvretili geniosebi marto sufraze axsendebaT SemTvralT...isic erTeulebs...
,,me arc erT kilos ar vwunob,
Tua qarTvelis gvarisa,
moTayvane var yovlisa
imaT tkbilis da mwarisa.
sxva ram maSinebs, isa vsTqvaT,
damxSobi mzis da mTvarisa,
samSoblos damamxobeli
da gamomjreli karisa...
sjobs, rom imaze vitiroT,
mudam mTqmeli var amisa,
nu SegaSinebsT, ar gavnebsT
mTidan yvirili xarisa.,,
ai, Cven ki, 21-e saukunis qarTvelebs mxolod egRa gvaSinebs, Cemo dido winaparo. aba, miTxar ,,CvenisTana bednieri, gana aris kidev eri?!”
-------oci welia wasuli var da yovel wels movdivar, vbrundebi....
rac dro gadis, ufro metad gSordebi, Cemo samSoblov!
,,winaparTagan wavida yvela, sxva xalxis ismis aq Jriamuli” mafiqrebs.
xSirad Camesmis samSoblos mowyvetili adamianis mudam Tanmdevi kiTxva:
,,rogor Semeyreba Cemi samSoblo da rogor Seveyrebi me mas?!....”
morCa, movdivar, vbrundebi!....,,la le, la le......Cemo lamazo samSoblov, SenTan moval ma le!...’’
me davbrundebi...mkvdari Tu cocxali, usaTuod davbrundebi!....
magram, Sen Tu damxvdebi?!.....
rusudan gogberaSvili
saberZneTi; Tesaloniki
18
vaJa adamias ulmobloba
da garewroba!
saqarTvelos respublikis
damoukideblobis, gareSe da
Sinaurma mtrebma,
prezident zviad gamsaxurdias
uaxloes
garemocvaSi
Canergili
agenturis
SinagamyidvelobiT, 1993 wlis 31 dekembers
(zusti ricxvi dRemde daudgenelia) wamebiT
mokles damoukidebeli saqarTvelos pirveli
prezidenti zviad gamsaxurdia.
vaJa adamia, romelic veraze, merab kostavas
saxlis mimdebare ezoSi daibada da gaizarda,
merabis politpatimrobidan gaTavisuflebis
Semdgom merabisa da zviadis TanamebrZoli
gaxda da merabis gardacvalebisTanave, zviadTan konsultaciiT daarsa merab „kostavas sazogadoeba da fondi“, riTac dRemde
arsebobs.
„merab kostavas sazogadoebiT“
ki, zviad gamsaxurdiam igi „mrgvali magidaTavisufali saqarTvelos blokSi“ Seiyvana da
uzenaesi sabWos deputati gaxada. am fondSi
Seqmnili arasaxarbielo viTarebis gamo,
zviads xSirad uwevda vaJa adamias nacvlad
pasuxisgeba, magram mainc ar moikveTa igi.
adamiam ki yvela sikeTe, mxolod mtrobiTa da
borotebiT gadauxada zviads.
yvelaze cinikuri da ulmobeli qmedeba
vaJa adamias mxridan ki iyo „merab kostavas
sazogadoebis“
saxeliT
SeiaraRebuli
brZolis
warmoeba zviad gamsaxurdias,
rogorc damoukidebeli saqarTvelos pirveli
prezidentisa da erovnuli xelisuflebis
winaaRmdeg da misi gaafTrebuli brZola
imperiuli ruseTis sasargeblod!
erovnuli
xelisuflebis
damxobisa
da ruseTidan e.SevardnaZis taxtrevaniT
CamobrZanebis (1992 w. 7 marti) Semdgom
„patrioti da merab kostavas sazogadoebis“
e.w. Tavmjdomare vaJa adamia aseT gancxadebas
akeTebs: „ra donis politikosic ar unda
iyos da ra damokidebulebaSic igi eduard
SevardnaZesTan,
valdebulia
dadebiTad
Sefasos am kacis saqarTveloSi Camosvla, radgan
misi politikuri niWi da udidesi saerTaSoriso
avtoriteti, swored rom haeriviT sWirdeba
ekonomikurad dangreul da politikurad
gaTiSul saqarTvelos“. citata 1992 wlis
22 marts
vaJa adamias lanCxuTis raionis
sazogadoebis erT nawilTan Sexvedridan (ix.
gazeTi „lanCxuTis moambe“, 1992 w. 27 marti, N16).
xolo, Tu rogor „aayvava“ ekonomiurad,
rogor aRmofxvra politikuri gaTiSuloba
erSi da rogor „gaaerTiana“ saqarTvelo, es
kritikuli kiTxva, SevardnaZis madidebel
vaJa adamias dResac rom dausvaT, utifrad
gipasuxebT, rom savsebiT swori gadawyvetileba
iyo zviadis damxoba da SevardnaZis Camoyvana!
qeTevan Wanturia
2013, დეკემბერი, №39
19
2013, დეკემბერი, №39
დასაწყისი გვ. 15
afxazeTisa
da
aseve
Crdilo qarTlis miwawyali aris bagrationTa
dinastiis legitimuri teritoria. amas aRiarebs
yvela dinastia. es sakiTxi mniSvnelovania venis
kongresis mere (1815 w.).
swored mTeli progresuli msofliosaTvis
sakmaod damajerebeli da mniSvnelovani iqneba
iseTi saxelisuflo mowyoba, sadac qveynis
meTauri, mefe, iqneba orive eris, rogorc
afxazebis, ise qarTvelebis istoriuli dinastiis
STamomavali, orive eris Svili, orive eris
interesebis damcveli, erTgvarad, arbitric ki
maT Soris (es aisaxeba konstituciaSi, Tavi _
saqarTvelos mefe).
saqarTvelos mefisaTvis aucilebeli iqneba
qarTuli da afxazuri enebis kargad codna.
afxazeTSi, SesaZloa daarsdes mefis erT-erTi
umniSvnelovanesi rezidencia. mefe, taxtze
asvlis win, afxazi eris interesebis dacvis
garantias miscems Cvens moZme xalxs, afxazeTSi
(konstitucia, preambula da Tavi _ saqarTvelos
mefe).
aseve, saqarTvelos mefe iqneba sxva eTnikuri
warmomavlobis
adamianebis
saTvitomoTa
interesebis damcveli qveyanaSi, rogorc iyo
istoriulad (konstitucia, Tavi _ saqarTvelos
mefe).
SesaZloa, afxazeTi gamocxaddes samTavrod
saqarTvelos SemadgenlobaSi, romelsac eyoleba
Tavisi mTavari _ saqarTvelos taxtis memkvidre,
mefis ufrosi vaJi (daaxloebiT didi britaneTis
magaliTis mixedviT, sadac britaneTis taxtis
memkvidre aris uelsis princi).
SesaZloa taxtis memkvidre izrdebodes
afxazeTSi. es SeiZleba daregulirdes
konstituciiT.
cnobilia, rom bagrationebi arian memkvidre
Tamar mefis dedis, mzeTunaxavi burduxanisa,
romelic iyo asuli osTa mefis, xudanisa. Tamaris
qmari daviT soslani gaxldaT bagratovanTa
oseTis (ra Tqma unda, Crdilo kavkasiis, radgan
samxreT kavkasiaSi oseTi ar arsebobda) Stos
warmomadgeneli,
romlis
ZarRvebSi
garda
bagratovanTa sisxlisa, osi mefeebis sisxlic
Cqefda. amgvarad, bagrationebi Cveni qveynis
osi erovnebis moqalaqeebisTvisac axloblebi
arian. bagrationebi arian aseve somexi mefeebis
STamomavlebic (agreTve qalTa mxridan). aseve
bagrationebs naTesaoba hqondaT albaneli
(Sirvaneli) xalxis (romelTa memkvidreebi
dRes azerbaijanelebi arian), dinastiasTan,
Sarvan-SahebTan.
bagrationebs
naTesaoba
hqondaT kavkasiis sxva xalxebTanac, romelTa
saTvistomoebi aris warmodgenili saqarTveloSi.
saqarTveloSi
mcxovrebi
sxvadasxva
saTvistomoebis
warmomadgenlebi
sakmaod
tradiciuli da religiuri pirovnebebi arian,
maTTvis, rogorc aRvniSne, mefis instituti
tradiciulad
da
religiurad
savsebiT
misaRebia. garda amisa, unda aRiniSnos isic, rom
saqarTveloSi mcxovrebi sxvadasxva eTnikuri
saTvistomoebis warmomadgenlebi, yovelTvis
loialurad iyvnen ganwyobilni bagrationebis
xelisuflebis mimarT, rac maT maxsovrobaSi
kargadaa Semonaxuli.
konstitucia daaregulirebs saqarTvelos
mefis
aRzrdis
sakiTxs.
saqarTvelos
saxelmwifos meTauri - mefe, Tavisi qmedebebiT
unda akmayofilebdes tradiciuli moralis,
civilizaciurobisa da kulturis normebs. mefoba
iqneba msaxureba, movaleoba da ara fufunebis
wyaro. amas daaregulirebs konstitucia.
konstituciuri monarqiis saxalxo forma
gansakuTrebuli
mniSvneloba
eqneba
saqarTvelos konstituciuri monarqiis saxalxo
formas.
saqarTvelos yvela moqalaqe, miuxedavad
maTi erovnebisa, religiuri kuTvnilebisa,
rasisa da misi winaprebis socialuri statusisa,
iqneba Tanaswori uflebebiTa da RirsebiT.
qarTuli samefo daicavs adamianis uflebaTa
da TavisuflebaTa sayovelTao deklaraciis
normebs ganuxrelad da politkoreqtulobas.2
2013, დეკემბერი, №39
es yvelaferi aRiarebuli iqneba
konstituciis mier.
samefoSi
iuridiulad
iarsebebs
sapatio wodebebi, romelTac mefe mianiWebs
damsaxurebul pirovnebebs, oRond isini ar
iqneba aristokratiuli Sinaarsisa da ar gadava
STamomavlobiT.
saqarTveloSi
sapatio
wodeba
unda
hqondes mxolod mefis ojaxs da qveynis winaSe
damsaxurebul pirovnebebs (es daregulirdeba
konstituciiT, Tavi _ saqarTvelos mefe).
saqarTvelos mefe (da qveynis marTva)
saqarTvelos mefes saqarTvelos parlamenti
acxadebs
saqarTvelos
taxtis
memkvidres
qarTuli samefo memkvidreobis tradiciuli
kanonis mixedviT.
saqarTvelos mefis uflebebi ZalaSi Sedis
saqarTvelos kaTolikos-patriarqis mier misi
mefed kurTxevis Semdgom.
saqarTvelos
saxelmwifos
marTva
ganxorcieldeba
Cveulebrivad,
rogorc
Tanamedrove
civilizebul
saxelmwifos
Seefereba.
sakanonmdeblo
movaleobas
Seasrulebs parlamenti, aRmasrulebel funqcias
Seasrulebs
parlamentis
mier
daniSnuli
mTavroba.
saqarTvelos
mefe
iqneba
qveynis
simboluri
saxelmwifo
meTauri,
zogadad
saxelmwifoebriobis,
erovnulobisa
da
didi tradiciebis simbolo. igi Seasrulebs
ceremonialur
movaleobebs
(rogorc
prezidentebi
saparlamanto
respublikebSi
(aseve saprezidento respublikebSic): ucxoeli
oficialuri
stumrebis
miReba,
elCebis
miReba,
saxelmwifos
warmoCena
sxvadasxva
RonisZiebebze, parlamentis gadawyvetilebebze
xelis mowera, damsaxurebuli moqalaqeebis
dajildoeba, saqarTvelos moqalaqeobis micema
da sxva, aseve misi movaleoba iqneba uzenaesi da
sakonstituciio sasamarTlos xelmZRvaneloba,
samxedro Zalebis mTavarsardloba. saqarTvelos
mefe
specialuri
samsaxuris
warginebiT
Seiwyalebs msjavrdebulebs. saqarTvelos mefe
iqneba qveynis saxe garesamyarosTan.
saqarTvelos mefe iqneba xelisuflebis
warmomadgebeli
eklesiaSi
da
eklesiis
warmomadgeneli xelisuflebaSi.
saqarTvelos mefe, konstituciis Sesabamisad,
daniSnavs yvela donis arCevnebs, daamtkicebs
arCevnebis Sedegebs centraluri saarCevno
komisiis wardginebis safuZvelze, daamtkicebs
parlamentisa da mTavrobis Semadgenlobas,
miiRebs parlamentisa da mTavrobis wevrTa fics.
parlamentis wardgeniT daniSnavs mosamarTleebs,
mTavrobis wardginebiT daniSnavs SeiaraRebuli
Zalebis sardlobas. mianiWebs Cinebs samxedroebsa
da
Sinagani
Zalebis
warmomadgenlebs.
saqarTvelos mefe iRebs qveynis jariskacebis
fics.
saqarTvelos mefe parlamentis dadgenilebiT
acxadebs oms an sagangebo mdgomareobas, qveynis
masStabiT an teritoriis nawilSi.
saqarTvelos mefem unda icodes saxelmwifo
enebi, qarTuli da afxazuri, aseve qarTuli
saliteraturo enis safuZvlebi.
qarTuli samefo legitimizmis principebi
konstituciaSi
samefo taxtis memkvidreoba gadadis ufros
vaJze, an Tu mefis ojaxs ar hyavs vaJi, uaxloes
naTesav vaJze. samefo dinastiis gvari gadadis
mxolod mamrobiTi xaziT. aseTia qarTuli
legitimizmis aucilebeli piroba saukuneebis
manZilze da am principis Secvla SeuZlebelia.
saqarTvelos samefo taxtis memkvidreobis
mxolod mamrobiTi xaziT gadacema aris ucvleli
religiur-saxelmwifoebrivi tradicia da ara
qalTa uflebebis diskriminacia.
qarTuli legitimizmis kanonebi ucvlelad
unda
gadavides
konstituciaSi
Tavi
_
saqarTvelos mefe.
saqarTvelos mefis dinastiis gvari
Cveni azriT, im pirovnebam, romelic ava
aRdgenil samefo taxtze, da misma pirdapirma
memkvidreebma, unda miiRon gvaris sxva, danarCeni
bagrationebisagan gansxvavebuli forma, raTa
gamoirCeodes ganaxlebuli samefo dinastia. es
aucilebelia rogorc fsiqologiuri faqtoriT,
aseve sxva mizezebiTac.
gadmocemis
mixedviT,
bagrationebi,
romlebic iTvlebodnen wmida mefsalmune
daviT
winaswarmetyvelis
STamomavalebad,
daunaTesavdnen qarTlis samefos fuZemdeblis,
farnavazis Camomavlebs, farnavazianebs.
tradiciis mixedviT, farnavazianebi iyvnen
qarTvelTa eTnarqis, qarTlosis (qardus, qaldis)
pirdapiri memkvidreebi.
vfiqrobT, saqarTvelos momavali mefeebi
SeiZleba iyvnen gvarad bagration-farnavazianebi,
amaSi gamoixateba Cveni samSoblos uZvelesi
istoriac.
SesaZloa
mxolod
samefo
ojaxisaTvis
gamoiyenebodes
gvaris
aseTi
forma
_
bagratovani.
aseve SeiZleba gvari bagration-bagrationi,
Tu momaval mefes da mis STamomavlobas
bagrationTa ori Stos memkvidreoba eqnebaT.
gansxvavebuli,
ganaxlebuli
samefo
gvari SeiZleba ataros mefis Zmam, da misma
STamomavalma erTi Taoba, raTa ar warmoiqmnas
ramenairi, Tundac fsiqologiuri privilegia
(es daregulirdeba konstituciiT, Tavi _
saqarTvelos mefe).
saqarTvelos mefis tituli
mefis tituli unda aisaxos konstituciaSi.
saqarTvelos mefes SeiZleba ewodos:
`mefeT-mefe afxazTa da qarTvelTa, sruliad
saqarTvelos
xelmwife,
iesian,
daviTian,
solomonian,
bagration-farnavaziani
(an
bagration-bagration-farnavaziani),
kavkasiis
mcveli da megobari kavkasieli xalxebisa”.
an
„iesian, daviTian, solomonian-farnavaziani,
bagration-bagrationi,
mefe
afxazTa
da
qarTvelTa da sxvaTa, sruliad saqarTvelos
mefeTa-mefe da kavkasiis mcveli“.
SemoklebiT _ “saqarTvelos mefe” („afxazTa
da qarTvelTa mefe“).
amgvarad xazi gaesmeba Zvel tradiciebs.
SesaZloa gamoyenebul iqnas saxelwodeba iveriac
srul titulSi. SesaZloa sxva variantebic.
isev vimeoreb, rom dRes TviTwodebiT afsua
(аҧсуаа) xalxs, mTeli msoflio, maT Soris
oficialuri qarTuli ideologia, afxazebad
miiCnevs. Cven, qarTveli mefisaTvis aseTi
titulis dadgeniT, SeiZleba didi samsaxuri
gavuwioT saqarTvelos erTianobis saqmes.
saqarTvelos mefis meuRle saqarTvelos dedofali
am sakiTxze specialurad unda SevCerdeT
oriode sityviT.
daqorwinebisas saqarTvelos mefe an taxtis
memkvidre unda iyos sruliad Tavisufali
arCevanSi. mas veravin SeuzRudavs siyvarulis
uflebas. mxolod SeiZleba iyos daculi zogierTi
norma, rogorc es aris miRebuli evropis
monarqistul qveynebSi. magaliTad, saqarTvelos
dedofalma qorwinebis win unda aRiaros mefis
(marTlmadidebluri) sarwmunoeba, saqarTvelos
dedofali unda iyos moralurad Sesabamisi
maRali pativisa da rTuli movaleobebisa.
mefisa da mefis ojaxis warmomadgenelTa
qorwinebaze kurTxevas miscems patriarqi da
Tanxmobas parlamenti. amgvari normis gareSe,
evropis zogierT qveyanaSi samefo ojaxis
warmomadgenlebi kargaven taxtis memkvidreobis
uflebas. aseTi precedenti ara erTia, Tumca es
maTi nebaa.
amgvari normebi TiTqmis yvela konstituciuri
monarqiis qveynebSi moqmedebs (amas yvelafers
daaregulirebs konstitucia, Tavi - saqarTvelos
mefe).
saqarTvelos samefo taxtis memkvidreobis
sakiTxi dRes
dReisaTvis yvelaze win samefo taxtis
memkvidreobaSi, upirobod, dgas daviT giorgis
Ze
bagration-muxranbatoniSvilisa
da
ana
nugzaris asul bagration-gruzinsis vaJi –
giorgi bagration-bagrationi.
(Semoklebuli varianti)
19
CMYK
20
2013, დეკემბერი, №39
kievis patriarqi: evrointegracia Cveni
suverenitetis SenarCunebis gzaa
kievisa da sruliad rus-ukrainis patriarqi
filareti, romelsac ukrainaSi TiTqmis
imdenive mrevli hyavs, ramdenic moskovis
sapatriarqos, ukrainis evrointegraciis
mxardamWer mimarTvas avrcelebs.
“bolo dReebSi, ukrainis dedaqalaqSi da
sxva mraval qalaqSi, aseve sazRvargareT
gaimarTa
da
am
dromde
grZeldeba
sazogadoebrivi
gamosvlebi
ukrainis
evrointegraciis mxardasaWerad.
Cveni eklesia, iseve rogorc sxva wamyvani
eklesiebi da religiuri organizaciebi
ukrainaSi, erTobliv gancxadebaSi jer
kidev seqtembris bolos gamovxatavdiT da
vadasturebdiT ukraineli eris evropisken
swrafvas. am drois ganmavlobaSi ukrainaSi
da sazRvargareT, politikosebTan da
sazogadoebriv
moRvaweebTan,
rogorc
piradad patriarqma, ise Cveni eklesiebis
warmomadgenlebma
ganacxades,
rom
ukraina evropuli qveyanaa da es arCevani
evropul qristianuli civilizaciasTan
mikuTvnebulobisa 1000 wlis win kievis
ruseTis naTlobisas gakeTda”, - naTqvamia
patriarq filaretis mimarTvaSi.
patriarqi filareti darwmunebulia, rom
ukrainis evrokavSiris asocirebuli wevroba
misi saxelmwifoebriobis SenarCunebis gzaa
maTgan, visac sabWoTa imperiis aRdgena surs.
filareti mouwodebs samarTaldamcavebsa
da saxelmwifos, uzrunvelyon moqalaqeTa
mSvidobiani protestis ufleba. filareti
miiCnevs, rom agresia mSvidobian protestze
situaciis radikalizebas moaxdens.
paralelurad,
ukrainis
grekokaTolikuri eklesiis meTaurma, sviatoslav
SevCukma, romlis mrevlic 5 milionamdea,
solidaroba gamoucxada evromaidanze Sekrebil rusi mxolod 34%-ia. amdenad, moskovi ukve aRar aris
rusuli qalaqi. 30 wlis Semdeg ruseTi saerTodac
axalgazrdebs.
aTasobiT ukraineli kievis centrSia Sekrebili aRar iqneba qristianuli qveyana. am pirobebSi ukraina
da
xelisuflebis
gadawyvetilebas
ukrainis xdeba maTTvis, rogorc saxelmwifosaTvis, erTaderTi
evrokavSirTan asocirebis procesis SeCerebasTan gadamrCeni. ukve gamoTqvamen azrebs, rom rusebi mzad
dakavSirebiT
aprotestebs.
aqciis
monawileebi arian gadmoitanon dedaqalaqi moskovidan kievSi,
ukrainis radasgan gadawyvetilebis Secvlasa da oRond ise, rom TviTon ganagebdnen aqaurobas, magram
vilniusis
samitze
asocirebis
xelSekrulebis „ an Tavisufleba, an sikvdili. Cven aRarasodes
davubrundebiT monobas!”
acxadebs ukaraineli
gaformebas moiTxoven.
ukrainis
marTlmadidebeli
eklesiis
kievis eris WeSmariti mwyemsmTavari patriarqi filareti,
sapatriarqos patriarqma filaretma qadagebisas romelic Tavis samRvdelo dasTan erTad ukve didi
ganacxada, rom rusebi gegmazomierad anadgureben xania SeuerTda momitingeebs da gaaZliera locva
ukrainul enas, raTa gaaandguron ukrainuli ukrainis saxelmwifosa da ukraineli eris uflismier
saxelmwifo. amitom yovelma ukrainelma unda mfravelobaze.
http://droanews.ge/7055--.html#sthash.7c0q80o4.dpuf
daicvas Tavisi ena, riTac daicavs sakuTar
saxelmwifos . dReisaTvis moskovSi
dabeWdil werilebSi moyvanil faqtebis sizusteze pasuxismgeblebi
mcxovrebTa 31% musulmania, xolo
arian avtorebi.
marTlmadidebelia 49%, romelTagan
redaqtori leila comaia
sakontaqto telefoni: 92 36 55
gazeTi gamodis SemowirulobebiT
vebgverdi: http://ganmatavisuflebeli.webs.com
el.fosta: [email protected]

Documentos relacionados

skolamdel dawesebulebaTa gaerTianebaSi aRsazrdelebs 1

skolamdel dawesebulebaTa gaerTianebaSi aRsazrdelebs 1 mdgomareobis gaumjobesebasTan dakavSirebiT kanonproeqts moamzadebs, „Tavisufali demokratebia.~ am kanonproeqtze muSaoba irakli alasanias partiaSi ukve dawyebulia. axali proeqti gaiTvaliswinebs omis...

Leia mais

vaxtang gorgasali

vaxtang gorgasali gorgaslis mefoba. jerjerobiT Cven unda davkmayofildeT mxolod imis aRniSvniT, rom vaxtangi mefobda V saukunis meore naxevarSi. laSa janaSias naSromis gamoqveynebis Semdeg araerTma mkvlevarma kvlav s...

Leia mais

kavkasia da kavkasielebi

kavkasia da kavkasielebi zemoaRniSnul saerTo kanonzomierebebs dRes, meTodologiuri krizisis pirobebSi, sazogadoebis TviTorganizaciis dros, didi mniSvneloba aqvs. kidev erTi momenti: Tu prigoJinis paradoqss ar mivmarTavT, si...

Leia mais

nacnobi ayal-mayali “ucnob putinze”, anu, moTminebiTa SeniTa

nacnobi ayal-mayali “ucnob putinze”, anu, moTminebiTa SeniTa masStabis politikosi, romelmac Tavis droze uari Tqva tunisze, libiaze Tu ar vcdebi da axali politikis gatareba daiwyo. Sedegad, man prezidentis Tanamdeboba dakarga, magram cxovrebam aCvena, rom mis...

Leia mais

facebook

facebook magram Cven viciT isic, rom saqarTvelo, romlis winaSec uamravi safrTxea, ar unda daisajos misi mmarTveli elitis SecdomebisTvis da es aris is, rasac gulisxmobs aseve Cveni strategiuli partnioroba. S...

Leia mais

sayvareli - Dinimiz İslam

sayvareli - Dinimiz İslam medineSi hijreTi (gadasvla) gaakeTa. ocdaSvid brZolaSi miiRo monawileoba. hijreTis 11 (632) wels rebiul evvelis Tvis meTormete dRes, naSuadRevs, 63 wlis asakSi qalaq me-

Leia mais

politikuri sociologia

politikuri sociologia fieri da guldasmiT damuSavebuli niadagia. msgavsad imisa, rom sazogadoebaSi, sadac ar arsebobs Zveli, didi xnis demokratiuli tradiciebi, igi Rrmad ver idgams fesvebs da misi aRmofxvra advilia. ase...

Leia mais

saqarTvelo: Zalauflebis dabruneba

saqarTvelo: Zalauflebis dabruneba warmomadgenlobiTobis da pasuxismgeblobis siduxWiris kulminacia iyo prezidentis gamosvla

Leia mais

ruseTis politika evrokavSirSi

ruseTis politika evrokavSirSi mis xelT arsebuli yvela saSualebiT daupirispirdeboda Grdiloatlantikuri aliansis infrastruqturis aRmosavleTis mimarTulebiT gafarToebis mcdelobas da mouwevda dasavleTTan, upirveles yovlisa ki aSS-Tan...

Leia mais

p o l i t i k a rCeuli Txzulebani

p o l i t i k a rCeuli Txzulebani ar gaaCnia. ruseTi rom Sevides `mistraliTac da umistralodac, ginda baltiispireTSi, ginda saqarTveloSi Semovides, icode, Cemo kargo, nato xmis amomRebi ar aris. saqarTvelos mxriv, erTi magaliTi ukve...

Leia mais