Estrela+ Newsletter Up-Date
Transcrição
Estrela+ Newsletter Up-Date
Physical Address: Rua Palapaco, Dili, Telephone no: +670 77331330, Email: [email protected] Issue 3 11 Fevereiro 2014 Estrela+ Newsletter Up-Date Estrela+, Timor Leste Visaun Estrela+ atu komunidade komprende kona ba HIV no laiha tan stigma no diskriminasaun iha future no ema la mate tan HIV/AIDS ou drop-out husi tratamentu ARV. Estrela+ nia mandate atu tau matan edukasaun ba komunidade no advokasia ba direitu ema moris ho HIV/AIDS(PLHIV) iha Timor Leste. Pointus interese specifiku: Assembleia Geral Espesial Estrela+ - 4 Desembru 2013 Prevelensia HIV iha Timor Leste sei menus husi 1% husi total populasaun 1000.6 % Assembleia geral especial hodi aprova statute Organizasaun Estrela+ Nian Statistic MOH husi June 2013, indicator 355 HIV positive iha Timor Leste. Total numero ne’ebe maka tama ona iha tratameno iha 129 pesoas Dili: Estrela+ nia executive eforsu makas atu hetan rekonhesemento husi menisterio justisa liu husi preparasaun statute nebe apropriado no membrus board nebe husi komunidade ema afeitado Intaun sorumutuk antes remata ho tinan 2013 maka importante atu asegura ami nia membrus maka fo mandato nebe lolos ba Estrela+ no haforsa Estrela+ iha governasaun hodi Sorumutuk geral Membru hodi aprova statute Organizasaun Estrela+ Nian lori nia ba future. Total numero ne’ebe maka lakon ona vida iha 39 pesoas. Issue 3 Contestu: Assembleia Geral Especial 1 Estrela+ Estudu Komparativo iha 1 Kupang-Indonesia Estudu Exclusivo iha Sydney 2 Estrela+ halao visita ba Distritu 2 Selebra loron Mundial HIV/AIDS 2 Historia badak PLHIV 1 3 Istoria badak PLHIV 2 3 Treinamento ba komunidade 3 Iha dia 4 Desembro 2013 organizasaun nia resultado servisu atinjimento no desfiu iha tina 2013, fahe informasaun kona Estrela+ Organiza enkontru assembleia ba HIV ligasaun ba nutrisaun, ratifika Statuta Organizasaun Estrela+ no ikus mai geral ho membru sira hodi aprovasaun elisaun ba Board formal Estrela+ nian. ba estatuta ho objejectivo maka hanesan : fo hatene ba membrus Estrela+ Estrela+ estudu komparativo iha Kupang-Indonesia Kupang– Indonesia: Estrela+ halo estudu comparative iha KupangIndonesia ,organisasaun nebe maka Estrela+ ba Visita maka hanesan KDS Flobamora Support, KPA (Komisi Penangulangan AIDS) NTT no Hospital Kupang no Hospital Bayangkara ba Polisia Kupang. Objectivo husi visita ne’e atu hodi hare servico nebe maka durante ne’e KDS Flobamora Support halao ba PLHIV iha Kupang konaba Tratamentu, Kuidadu no suporta nomos hare ba iha area advocasia nian ba PLHIV, no atu bele halo mos linha koordenasaun diak ho NTT hanesan nasaun ida fronteira ba Timor Leste. Encontru ho VCCT iha neba uamenta kapasidade rede entre organizasaun refere hodi hare future organizasaun Estrela+ iha Timor Leste. Participante sira iha Kupang. Please contact Estrela if you would like to share questions, comments or feedback: Email: [email protected] or +670 77331330 or find us on facebook (Estrela+ Timor-Leste) Estrela+ Newsletter Up-Date Page 2 Executive Director Estrela+ intenta Australian Leadership Award Fellowship iha Sydney, Australia ―Falta husi komprendesaun ba HIV / AIDS Sydney-Australia: Hanesan Organizasaun ida ne’ebe maka iha desemvolvido iha programa durante ne’ebe maka Estrela+ halao iha parte seluk kapasidade ba membru Positivo kona ba HIV ligasaun ba nutrisaun sei menus intaun Executivo Directora Estrela+ mos hetan oportunidade ba tuir kursu inisiativu durante fulan tolu(August-October iha Sydney Australia, kursu nebe maka ED foti maka “Nutrition-HIV” no Kursus ne’e hetan suporta husi governo Australia liu husi ALAF (Australia Leadership Awards Fellowship). Alienede Kursu ne rasik involve mos husi facilidade Saude sira nomos Doutor no Organisasaun nebe maka responde ba saude iha Timor Leste. resultado ema ne’ebe maka moris ho HHIV+ sai hanesan ALAF partisapante sira iha Sydney isolado no ambiente ba stigma no diskriminasaun emfermidade‖ Franki D. Baba. Communications and Training Officer, Estrela+ Estrela+ ED , Ines Lopes nia apresentasaun iha ALAF Sydney Estrela+ halao visita ba distritu Covalima: Estrela+ halo advocasia makas hodi responde ba direitu Ema Nebe Maka Afeitadu HIV iha Timor Leste, no strategia husi Advocasia ne’e ida mak atu habelar liu tan informasaun ba iha komunidade iha area rural hodi nune komunidade mos bele hatene no prevene sira nia an nomos bele ajuda suporta Ema Nebe Afeitadu karik iha sira nia le’et. Iha letratu ida ne’e hatudu katak Estrela+ halao Join visit ho organisasaun husi CRS, Caritas Dili nebe maka ba fahe informasaun basiku konaba HIV/SIDA ba iha komunidade iha Subdistritu Maucatar, tan iha nebe iha Stigma no Discriminasaun nebe maka akontece ba maluk Afeitadu HIV. Staff Estrela+ no parseiro halao visita ba Distritu Selebra Loron Mundial HIV/AIDS—1 December 2013 Dili: Selebra loron Mundial ba HIV/AIDS iha dia 1 de Decembru occureu festivo. Evento ida ne’e partisipa husi parseiro nasionais nomos internasionais iha teriatorial Timor laran tomak no maluk sira nebe maka moris ona ho HIV+. Estrela+ organiza eventu ida ne’e ho nia titlu”Zero ba kaju foun, zero ba stigma no diskriminasaun no zero ba Ema mate tamba AIDS”. Atu hamenus stigma no dikriminasaun no kombate HIV iha Timor Leste atu nune’e ita servisu entre parseiro relevante tenke luta maka’as hosi hosi atinji objective durante ne’e maka ita halao, lia manon ida ne’e maka mai husi Sr. Anaclitu, hanesan rep. MInisterio de Saude nia. Loron mundial ba HIV/ AIDS monu iha dia 1 de Desembru hanesan loron ida ne’ebe maka importante teb-tebes ba maluk sira ne’ebe maka moris Estrela+ organiza selbarasaun ona HIV+ iha Timor inklui mos ba maluk sira iha mundu tomak hodi selebrasaun loron mundial hamutuk ho parseiro. loron mundial ida ne’e. Please contact Estrela if you would like to share questions, comments or feedback: Email: [email protected] or +670 77331330 or find us on facebook (Estrela+ Timor-Leste) Estrela+ Newsletter Up-Date Page 3 PLHIV fahe sira nia istoria Maluk ida’ fahe nia esperensia stigma no diskriminasaun mai husi nia familia. Hau nia naran “B” Hau foin koncienta katak iha tinan 2010 HIV transmite mai ona hau, no hau mos la espera katak moras ida ne’e hadaet mai hau. Difikuldade tebes atu fiar nusa maka moras ne’e akontese mai hau? Hau hirus no tauk tebes hau hanoin katak hau bele mate, la servisu, atu hasoru ema det mos tauk no relasaun ho familia det sai kubradu to’o ikus hau mos fo sala ba hau nia a’an katak hau nia diknidade hanesan humanu ida laiha ona, depresaun no triste tebtebes. Difkuldade liutan araska mai hau atu konta historia ne’ebe maka akontese mai hau ba doutor hau nia familia ou nomos hau nia familia sira nomos groupo ne’ebe maka moris ona ho HIV positivo. Hau sente katak moras ida ne’e sai hanesan moras ida ne’ebe kria stigma no diskriminasaun ba Ema ne’ebe maka moris ona HIV/AIDS realidade hatudu katak akontese duni. Impaktu husi stigma no diskriminasaun ida ne’e tamba kolegas, familia ou komunidade sei falta komprensaun HIV/AIDS nian. Ho simu realidade ida ne’e hau bele konta historia humutuk ho hau nia maluk pisitvo sira ne’ebe maka komprende hau nia saude no istudu buat barak husi sira nomos fatin fasilidade saude nian. HIV laos hau nia inimigo maibe indifreinsa, sigma no diskriminasaun no tauk mak sai hau nia inimigo bo’ot mai hau. ―hanesan ema ne’ebe maka moris ho HIV, falta suporta hanesan (support material, informational, emotional, social, ou spiritual) atu sai hanesan qualidade deteriora diak ba Estrela+ ajuda: esperensia stigmasaun mosu husi fasilidade saude nia. Dili : historia Segundo mai husi HF ne’ebe nia hetan stigma no diskriminasaun mai husi familia ne’ebe maka servisu hanesan saude, hau sente triste, tauk no moe teb-tebes maski momento ne’eba counselor atu konsola kliente sira ne’ebe maka detekta ona HIV sei laiha impaktu ho ida informasaun kona ba HIV hanesan moras a’at sai hanesan vitima bo’ot mai hau no hau nia kaben. Hau lahatene saida maka hau atu halo hodi hado’ok a’an husi liafuan sira ne’ebe maka halo hau frustasaun, triste no hau nia moris la vale ona. Maibe hau konsege duni bele duni ses husi stigma no diskriminasaun ne’ebe maka akontese mai hau. Iha tinan 2006 konsege duni hau tama groupo ne’ebe maka fo apoio no koidadu ba Ema ne’ebe maka moris ho HIV+ no hau mos bele moris hakmatek iha hau nia moris loron maski hau `moris ona HIV positivo iha hau nia moris. Ida ne’e hanesan esperensia sira nia moris‖ bo’ot teb-tebes iha hau nia moris. Franki D. Baba, Communications and Training Officer, Estrela+ Konhesemento HIV iha Loegore-Suai Suai Covalima :Iha dia 28 de Novembro de 2013, Estrela+ ho Esperança (organizasaun EMHIV seluk ne’ebe nia responsabilidade ba komponente quidado no apoio) halao sesaun quinechemento HIV/SIDA ne’ebe fo informasaun basiko kona ba HIV/SIDA iha Legore, Suai Distritu Covalima foin dadauk ne’e. Distrito Covalima iha linha fronteira ho Indonesia distrito ne fasil atu asesu social ba no husi Indonesia. Statisko Ministrio da Saúde foin editifika preve- lancia HIV nebe bo’ot tebes entre grupo ppopulasaun hanesan servisu sexu no MSM/TG iha Distritu Refere. Estudu IBBS iha 2011 hatudu katak rasio 2.6% liu husi infesaun entre feto servisu sexu no 3.6% prevelancia HIV entre MSM. Tamba ne’e informasaun kona ba HIV/ SIDA ne importante los ba komunidade hodi redus desaminasaun HIV no transmisaun moras nebe hadaet husi relasaun sexu. Sesaun ne mos inklui isu-isu kona ba stigmanizasaun no diskriminasaun kontra ema afetado/ moris ho HIV/SIDA. Sesaun Informasaun fo target ba joven lokais no mos populasaun geral nebe hetan/simu valor edukasaun hodi prepara nia quinechemento iha nia moris aban bainrua nian. Leaflets hanesan informasaun basiko nebe mos halo distribusaiun ba publiko. Knar/servisu Estrela+ agora muda an ba VCCT hotu iha distrito sanulu 13. Please contact Estrela if you would like to share questions, comments or feedback: Email: [email protected] or +670 77331330 or find us on facebook (Estrela+ Timor-Leste)
Documentos relacionados
escola técnica informática
FRETILIN nia liman tuir informasun husi Nações Unidas. Barak liu mak mate iha Tropa Indonesia nia liman molok no depois de invazaun no balu mos mate tamba moras ho hamlaha. Rezultado husi CAVR kata...
Leia mais