Musika da Bavshvebi.indd
Transcrição
Musika da Bavshvebi.indd
maia oTiaSvili nana valiSvili musika da bavSvebi I klasis musikis maswavleblis wigni pirveli gamocema . ” ” 2005-06 `wyarosTvali~ Tbilisi, 2006 weli 1 winaTqma musika adamianis sulieri enaa. bavSvs pataraobidanve esmis musika, Taviseburad intonirebs, mReris, cekvavs, sabavSvo) _ 5-10 wuTi; 5. musikaluri gantvirTva _ 10-15 wuTi. TamaSobs... magram ramdenadac sufTa, faqizi da laRia bavSvis buneba, imdenad mniSvnelovania, rogor musikas pirveli aqtivoba _ `mxiaruli notebi~: musikalu- ismens is. xSirad masobrivi sainformacio saSualebe- ri da aramusikaluri bgerebis amocnoba; xmamaRla da biT maRalmxatvrulis, Rirebulis nacvlad, ugemovno, xmadabla, gadabmulad da mowyvetiT gamisa da martivi mdare musika JRers. amitom didi mniSvneloba eniWeba intonaciuri savarjiSoebis gamRereba, bgeraTsimaRlis skolebSi musikis swavlebas, gansakuTrebiT, dawyebiT cvla... etapze. ganaTlebis axali erovnuli programiT Se- meore aqtivoba _ `ritmul-intonaciuri savarji- moTavazebuli standarti sruliad axali etapia am Soebi~: martivi ritmebis gameoreba taSiT, kakuniT, erT sagnis swavlebaSi. mravalmxrivi midgomiT, gamoxatvis tonze (`ta-ta-ta~-ze) simReriT; intonaciuri savar- mravalsaxovnebiT da SemoqmedebiTi TavisuflebiT igi jiSos gamRerebisas orwiladi da samwiladi ritmebis kargad esadageba Tanamedrove bavSvis fsiqo-fiziolo- gamosaxva _ Zlieri drois gamoyofa taSiT, fexis an giur Taviseburebebs da sworad warmarTavs momavali xelis dartymiT... Taobis harmoniul aRzrdas. mesame aqtivoba _ `gantvirTva-TamaSi~: relaqsaciu- bavSvi pirvel klasSi Tavisi zRapruli samyaroTi, ri varjiSebis daxmarebiT bavSvis fsiqikur-emociuri ocnebebiT, miswrafebebiT modis. maswavlebeli movalea, gantvirTva, axali Zalebis stimulacia da gakveTilis ar daurRvios bavSvs es samyaro _ iseTive lamazi, Semdegi etapisaTvis momzadeba. mSvenieri, xalisiani garemo Seuqmnas, es ki TamaSis meoTxe aqtivoba _ `simReris Seswavla~ _ marto procesSia SesaZlebeli. musikis gakveTilebze bavSvSi da sxvebTan erTad (gundSi, akompanementiT) simRera; unda ganvaviTaroT SemoqmedebiTi niWi, fantazia, inter- integrirebuli mecadineobis saSualebiT (mSobliuri esi, gemovneba, amave dros mivaniWoT Tavisufleba. ena, istoria, buneba, geografia, maTematika, xatva, ap- saxelmZRvaneloze muSaobisas, erTi mxriv, veyrdno- likacia, cekva, TamaSi, zRapari) kognituri procesebis bodiT im mravalwlian nayofier praqtikul gamocdile- (interesi, nebisyofa, logikuri azrovneba, mexsiereba, bas, romelic me-6 saavtoro germanul skolaSi Cveni metyveleba) gamowveva-gaaqtiureba. muSaobisas dagvigrovda (direqtorebi: mixeil mindaZe mexuTe aqtivoba _ `musikaluri gantvirTva~: musikis _ 1987-1991 da nino ramiSvili _ 1998-2002 wlebi), mosmenisas sakuTari damokidebulebis gamoxatva (Tama- meore mxriv _ erovnuli saswavlo programis stand- Si, saferxulo qmedeba, cekva, xatva, aplikacia); zRapris artebs. Terapia, artTerapia, avtorelaqsacia... saxelmZRvanelo, sabavSvo wignis Sesaferisad, mar- aseTi struqtura maswavlebels mravalferovani, tivi, gasagebi da feradovania, raTa maswavlebels improvizebuli, saintereso da xalisiani gakveTilebis gauadvildes bavSvis samyaroSi SeRweva da srulfas- CatarebaSi exmareba, bavSvs _ SemoqmedebiT TviTgamov- ovani gakveTilis Catareba. lenaSi. mTeli wlis masala gakveTilebad nawildeba. TiToeuli gakveTili ramdenime aqtivobas moicavs: wigns daerTvis audio kaseta, romelzec, gakveTilebis mixedviT, mTeli wlis Sesaswavli da mosasmeni musikaluri masalaa Cawerili. 1. mxiaruli notebi (gamRereba) _ 5 wuTi; 2. ritmul-intonaciuri savarjiSoebi _ wigns aseve daerTvis `saTamaSo rveuli~ bavSvebisa3-5 wuTi; 4 Tvis. rveuli Tanmimdevrulad misdevs wignis Sinaarss, SemecnebiTia (sakravebis fotoebi, saqarTvelos ruka 3. gantvirTva-TamaSi _ 3-5 wuTi; da droSa) da moicavs xatvis, aplikaciis, konturis 4. simReris Seswavla (xalxuri an Tanamedrove gaferadebis da sxva SemoqmedebiT aqtivobebs; maswav- lebels exmareba gakveTilis interaqtiuri procesis erTmaneTis codnas, Semoqmedebas, yofa-qcevas (sxvisi Sinaarsianad da sainteresod warmarTvaSi, bavSvebs _ azrisa da Semoqmedebis pativiscema). wignis `gmirebis~ axlo gacnobaSi, masalis ukeT aRqma- musikis gakveTilze Zalze mniSvnelovania gaocebisa gacnobierebaSi, SemoqmedebiTi niWis ganviTarebasa da da gakvirvebis momenti: romelime kompozitorisa Tu mxatvruli gemovnebis CamoyalibebaSi... rveuli bavSve- nawarmoebis Sesaxeb bavSvebs vuambobT zRapris formiT, bisaTvis `sayvareli saTamaSo~ gaxdeba. ubralod, martivi da gasagebi eniT. sabavSvo simRerebis umetesoba avtorisaa (maia wignSi, klasikur musikasa da sabavSvo simRerebT- oTiaSvili): jer erTi, moverideT uneburad sxvaTa an erTad, xalxur simRerasac mniSvnelovani adgi- saavtoro uflebebis darRvevas, da meorec: es simRere- li uWiravs. albaT dagveTanxmebiT: iakob gogebaSvi- bi Tavis droze ganaTlebis saministros mier umcrosi lis pedagogiuri naazrevi `ar sdevs JamTa cvlas~ asakis bavSvTa saswavlo programebSia damtkicebuli _ TandaTan ufro aqtualuri da Tanaedrove xdeba. da mravali welia, maT patarebi siamovnebiT mRerian. `deda enaSi~ xalxuri simRerebis CarTviT gogebaS- `miTiTeba~, `informacia~, `leqsikoni~, vilma, faqtobrivad, udidesi problema gadaWra: bavS- `siaxle~ maswavlebels gakveTilis irgvliv damatebiT vebi, mSobliur enasTan erTad, mSobliur intonaciasac informacias awvdis. Tumca, maswavlebels SeuZlia, bavS- aziara. dRes ki, samwuxarod, Cvens samusiko skolebSi vebis interesebisa da aRqmis unaris gaTvaliswinebiT, qarTveli bavSvebi solfejios gakveTilebze musikis rasac saWirod CaTvlis, gamartivebulad miawodos. ana-banas jer kidev mxolod rusuli xalxuri simR- rubrikebi `fortesa~ da `pianos~ viyenebT mxolod rogorc erebis magaliTze swavloben!.. es alogikuroba, ra Tqma Sesrulebis xerxs, maT simboloebs (G (G Q) Q) bavSvebs ar unda, Tavisebur stress iwvevs patarebis fsiqikaSi da vacnobT, radgan patarebma wera-kiTxva jer kidev ar adreul asakSive musikis Seswavlas xSirad swored ician. am mizeziT anebeben Tavs. es maSin, roca qarTuli ritmuli savarjiSoebis grafikuli Canaweric mx- xalxuri simRera msoflio aramaterialuri kultur- notebis is Zegladaa aRiarebuli!.. samwuxarod, dRemde aravin grafikul gamosaxvasa da Caweras I klasis standarti fiqrobs samusiko skolebis reformaze. erovnuli sas- ar iTvaliswinebs, amitom dauSvebelia am savarjiSoeb- wavlo gegmis standartebis gaTvaliswinebiTa da Cvens is dafaze dawera da am xerxiT bavSvebisaTvis gacnoba. praqtikul gamocdilebaze dayrdnobiT, Cveni koncef- olod maswavleblebisTvisaa gankuTvnili. ritmul savarjiSoebs mxolod zepirad vameorebinebT cia myaria: qarTuli intonacia, Serwymuli msoflio da smeniT vamaxsovrebinebT! musikalur monapovarTan _ mxolod am gziT mivaRw- periodulad, aTi-Tormeti gakveTilis Semdeg, TamaSis an dResaswaulis (Semodgomis, Sobis, gazafxulis...) evT ganaTlebuli, niWieri, gemovnebiani momavali Taobis, msoflio moqalaqeTa aRzrdas. saxiT, Sejamdeba da Sefasdeba SeZenili codna. bavSvebi imsaxureben maswavleblis Seqebas. es SeiZleba iyos sityvieri da gamoixatos erTgvari `wamaxalisebeli~ maia oTiaSvili niSnebiTac (gadasatani suraTebi: mze, mTvare, varskv- nana valiSvili lavi, yvavili...). garda amisa, bavSvebi Tavadac afaseben 5 Sinaarsisa da miznebis ruka gakveTili mizani aqtivoba standarti 1 mxiaruli notebi musikaluri gacnoba~ _ wignis mTavar gmirebTan Sexvedra; sxvebTan erTad simReris unar-Cvevis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gamoxatva maswavlebelTan erTad mReris martiv erTxmian simReras; musikis mosmeniT gamowveul ganwyobas gamoxatavs taSiT, plastikiT mus.I.2 mus.I.5 2-3 TeTri CoCori sxvebTan erTad simReris, sakuTari ganwyobis gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba mReris erTxmian simReras akompanementis (fonogramis) TanxlebiT; ganwyobas gamoxatavs plastikiT mus.I.2 mus.I.3 4 mze Sina da mze gareTa taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, eorebs martiv ritmebs; mReris unisonsxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis Si bavSvebTan da maswavlebelTan erTad; ganviTareba; musikis mosmena da sakumusikis mosmeniT gamowveul ganwyobas Tari damokidebulebis gamoxatva akavSirebs naxatTan mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 marto da sxvebTan erTad simReris, ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; musikis mosmenisas ganwyobis plastikiT gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi martiv erTxmian simReras; ecnoba sakravis formasa da JReradobas, taSiT, cekviT ahyveba Canawers mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 # 5 wiko-wiko 6 musikaluri kibe ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imswori intonirebis _ bgeraTsimaRlis eorebs martiv ritmebs; savarjiSos incvlis _ unar-Cvevebis ganviTareba tonirebisas cvlis bgeraTsimaRles mus.I.1 mus.I.2 patara amadeusi sxvebTan erTad simReris, ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; musikis mosmena da sakuTari damokidebulebis gadmocema taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi; ecnoba sakravis formasa da JReradobas; musikis mosmenisas damokidebulebas gadmoscems naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 8-9 mamli muxasa ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; simReris Sesrulebisas ganwyobis moZraobiT gadmocema taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi da imeorebs cekvis (ferxulis) martiv ileTebs mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 10 Conguri Tu fanduri? marto da sxvebTan erTad simReris, ritmis SegrZnebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi; ecnoba sakravis formasa da JReradobas, taSiT, cekviT ahyveba Canawers mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 11 nana, Svilo, nanina marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gamoxatva; sxvisi azrisa da Semoqmedebis mimarT pativiscema; codnis Sejameba mReris akompanementis TanxlebiT da gundTan erTad; musikis mosmenisas mimikiT, saqcieliT gamoxatavs ganwyobas; icavs qcevis normebs sxvisi simReris, saubris dros, ufrTxildeba sxvis Semoqmedebas (naxats) mus.I.2 mus.I.3 mus.I.8 12 Semodgomis dResaswauli klasis zeimSi monawileoba: marto da sxvebTan erTad simReris, cekvis, auditoriis winaSe wardgenis unar-Cvevebis ganviTareba; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscema; codnis Sefaseba monawileobs klasis RonisZiebaSi; mReris akompanementis TanxlebiT da gundTan erTad; icavs qcevis normebs sxvisi simReris, saubris dros, ufrTxildeba sxvis Semoqmedebas (naxats); mus.I.2 mus.I.3 mus.I.7 mus.I.8 welo, welo, axalo ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad simReris, plastikiT ganwyobis gadmocemis unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis naxatiT gadmocema taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi da akompanementis TanxlebiT; Jestis, moZraobis saSualebiT gamoxatavs ganwyobas; xatavs STabeWdilebiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.5 ia-batonebi ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad (gundSi) simReris unar-Cvevebis ganviTareba; axali terminis gacnoba; xmis JReradobis xangrZlivobis gansazRvra; siuJetis daxmarebiT xalxuri simRerisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; musikis mosmena taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi; gansazRvravs xmis JReradobis xangrZlivobas; sworad warmoTqvams naswavl termins; musikis mosmenisas damokidebulebas gadmoscems naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.6 mus.I.11 mwyemsi biWis salamuri ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis unar-Cvevis ganviTareba; siuJetis daxmarebiT sakravis gacnoba; musikis mosmenisas ganwyobis plastikiT gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; savarjiSos intonirebisas cvlis bgeraTsimaRles; ecnoba xalxuri sakravis formasa da JReradobas; taSiT, cekviT ahyveba Canawers mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 7 13 14-15 16 9 CiCilaki zRapris daxmarebiT bavSvebSi musikisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; sxvebTan erTad simRera ixsenebs da mReris nacnob simRerebs; akavSirebs zRaprisa da simRerebis personaJebs mus.I.2 mus.I.9 alilo ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad (gundSi) simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetis daxmarebiT xalxuri simRerisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; musikis mosmena taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris unisonSi maswavlebelTan da bavSvebTan; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 19 jadosnuri fleita ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; xmis JReradobis xangrZlivobis gansazRvra; siuJetis daxmarebiT axali sakravis gacnoba; musikis mosmena taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; gansazRvravs xmis JReradobis xangrZlivobas; ecnoba sakravis formasa da JReradobas; sworad warmoTqvams naswavl termins; musikis mosmenisas damokidebulebas gadmoscems naxatiT 20 mxiaruli zamTari 21 17 18 22 23 24 25 26-27 28 29-30 31 10 mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.6 mus.I.10 ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT immarto da sxvebTan erTad simReris eorebs martiv ritmebs; mReris gundSi unar-Cvevebis ganviTareba mus.I.1 mus.I.2 simfoniuri orkestri ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; axali terminis gacnoba; musikis mosmena taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris gundSi; sworad warmosTqvams naswavl termins; musikis mosmenisas `diriJorobs~ mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.6 Widaobas ra unda ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscemis gamoxatva; axali terminis gacnoba; TamaSis gziT codnis Sejameba; musikis mosmena taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto; icavs qcevis normebs sxvisi simReris dros; sworad warmoTqvams naswavl termins; musikis mosmenisas ganwyobas gamoxatavs moZraobiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.6 mus.I.8 Sobis dResaswauli klasis zeimSi monawileoba: marto da sxvebTan erTad simReris, cekvis, inscenirebis, auditoriis winaSe wardgenis unar-Cvevebis ganviTareba; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscema; codnis Sefaseba monawileobs klasis RonisZiebaSi; mReris da cekvavs; icavs qcevis normebs sxvisi simReris, saubris dros, ufrTxildeba sxvis Semoqmedebas (naxats) mus.I.2 mus.I.3 mus.I.7 mus.I.8 maknatuna siuJetisa da mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba; axali terminis gacnoba; musikis mosmena da damokidebulebis gamoxatva svams kiTxvebs nawarmoebis Sesaxeb; sworad warmoTqvams naswavl termins; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas naxatiT gadmoscems mus.I.5 mus.I.6 mus.I.9 ai ia ritmis SegrZneba da gamoxatva; marto da sxvebTan erTad simRera; musikaluri smenis ganviTareba _ swori intonireba; musikis mosmena da damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; maswavlebelTan erTad gaimRerebs axal intonaciur savarjiSos; musikis mosmenisas damokidebulebas plastikiT gadmoscems mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mai lamazi baCaCebi ritmis SegrZnebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; simReris Sesrulebisas gamoxatvis sxvadasxva formebis, cekvis umartivesi ileTebis gamoyeneba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundTan monacvleobiT; gaiTamaSebs inscenirebas; simReris Sesrulebisas iyenebs cekvis (ferxulis) umartives ileTebs mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.9 gudastviri ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; xalxuri sakravis gacnoba; mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; ecnoba sakravis formasa da JReradobas; amoicnobs adre mosmenil musikalur nawarmoebs Cemi xatia samSoblo ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; axali terminis gacnoba; bavSvebSi samSoblos siyvarulis gamowveva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da unisonSi gundTan; sworad warmoTqvams naswavl termins; musikis mosmeniT gamowveul STabeWdilebas akavSirebs naxatTan mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.6 Sen xar venaxi ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetis daxmarebiT bavSvebSi samSoblosadmi, musikisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; musikis mosmena taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundTan unisonSi; musikis mosmenisas gadmoscems sakuTar damokidebulebas naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.6 mus.I.1 mus.I.2 mus.I.9 mus.I.10 doli ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; xalxuri sakravis gacnoba; yoveldRiurobasTan mosmenili nawarmoebis dakavSireba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundTan unisonSi; ecnoba sakravis formasa da JReradobas; amoicnobs adre mosmenil nawarmoebs; musikis mosmenisas `cekvavs~ patara gedebis cekva ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gadmocema taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; gaimRerebs musikalur frazebs; mReris marto da gundSi; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems naxatiTa da plastikiT 34 fifqis gacileba marto da sxvebTan erTad simReris, cekvis, auditoriis winaSe wardgenis unar-Cvevebis ganviTareba; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscema; codnis Sefaseba mReris da cekvavs sxvebTan erTad; icavs qcevis normebs sxvisi simReris, saubris dros, gamoTqvams sakuTar azrs (`afasebs~) da ufrTxildeba sxvis Semoqmedebas (naxats) 35 `iavnana~ Tu `arabuli cekva~? siuJetisa da mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba; marto da sxvebTan erTad simReris, inscenirebis unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmena svams kiTxvebs mosmenili (Seswavlili) simReris Sesaxeb; mReris unisonSi maswavlebelTan; gaiTamaSebs `musikalur etiuds~; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems naxatiT mus.I.2 mus.I.3 mus.I.5 mus.I.9 Citi da mefe ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; naxatiT STabeWdilebis gadmocema; zRapris inscenireba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; monawileobs intonirebul TamaSSi; STabeWdilebas gadmoscems naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.5 mZinare mzeTunaxavi ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetisa da mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; svams kiTxvebs mosmenili nawarmoebis Sesaxeb; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 Wrelo pepela ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gadmocema taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; martivi samwiladi ritmis gaoxatvas Seusabamebs melodias; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems plastikiT (`cekvavs~) mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 Cemi lamazi pepela ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; musikis mosmenisas xatavs STabeWdilebiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, eorebs martiv ritmebs; mReris gundSi; marto da sxvebTan erTad simReris CamoTvlis nacnob sakravebs, ecnoba axali unar-Cvevebis ganviTareba; xalxuri sakravis formasa da JReradobas; taSiTa sakravis gacnoba da plastikiT ahyveba musikas mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 musikaluri imitacia: `bziki~ ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; axali terminis gacnoba; musikis mosmeniT gamowveuli ganwyobis naxatTan dakavSireba; garemoSi xmebis garCeva-mibaZva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; sworad iyenebs axal termins; akavSirebs garemo xmebsa da musikas, musikis mosmeniT gamowveuli ganwyobasa da naxats mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.11 es akvani xaratuli ritmis SegrZnebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad _ monacvleobiT simReris unar-Cvevebis ganviTareba; simReris Sesrulebisas gamoxatvis sxvadasxva formebis, cekvis umartivesi ileTebis gamoyeneba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da sxvebTan monacvleobiT; simReras asrulebs cekviT (ferxuliT) mus.I.1 mus.I.2 mus.I.4 Cemi Tbilisi ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetisa da mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba; musikisadmi sakuTari damokidebulebis gamoxtva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da sxvebTan erTad; icnobs musikalur nawarmoebTan dakavSirebul vizualur masalas; musikisadmi sakuTar damokidebulebas gadmoscems plastikiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.9 kaxuri Sairebi ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis JReradobis amocnoba; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; amoicnobs naswavl sakravs formiTa da JReradobiT; mosmenisas musikas ahyveba taSiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 32 33 36 37 38 39 40 41 42 43 44 daira mus.I.1 mus.I.2 mus.I.9 mus.I.10 mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.7 mus.I.8 11 45 46 47 48 49-50 51 52-53 54 55 56 57 58-59 12 variaciebi `ai ias~ Temaze ritmis damaxsovreba da gamoxatva; marto da sxvebTan erTad simRera; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva; avtorelaqsacia taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; gaimRerebs axal intonaciur savarjiSos; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems qmedebiT, naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 beThoveni ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; avtorelaqsacia taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems qmedebiT, naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 JuJuna wvima ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mimarT sakuTari damokidebulebis gadmocema. taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems plastikiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 Wona ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetisa da mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba; musikis mosmena _ avtorelaqsacia taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mosmenil nawarmoebsa da ambavs akavSirebs yoveldRiurobasTan; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems konkretuli qmedebiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.9 ori rezo ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, swori intonirebis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; simReris Sesrulebisas gamoxatvis sxvadasxva formis gamoyeneba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gadmocema taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; gaimRerebs musikalur frazebs; mRris marto da unisonSi TanatolebTan; mimikiT, JestiT, qmedebiT gaiTamaSebs simReris siuJets; musikis mosmenisas `diriJorobs~ mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.5 spilo cekvavs valss ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; garemoSi xmebis garCeva-mibaZva; musikis mosmeniT gamowveuli ganwyobis naxatTan dakavSireba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da unisonSi; akavSirebs garemo xmebsa da musikas, musikis mosmeniT gamowveuli ganwyobasa da naxats mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.11 cangala da gogona ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris, cekvis unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetisa da Seswavlili simReris yoveldRiurobasTan dakavSireba; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; svams kiTxvebs simRerasa da siuJetTan dakavSirebiT; simReras asrulebs cekviT; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems naxatiT mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.9 di pli pito ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; xalxuri sakravis gacnoba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; musikis mismenisas sakuTar damokidebulebas gamoxatavs plastikiT (`diriJoroba~) mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.10 Citis nali mi povnia siuJetisa da Seswavlili simReris yoveldRiurobasTan dakavSireba; ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, TanatolebTan erTad simReris moZraobiT Sesrulebis unar-Cvevebis ganviTareba mosmenil zRaparsa da simReras akavSirebs yoveldRiurobasTan; taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundTan monacvleobiT; simReras asrulebs cekviT (ferxuliT) a, e, i, o, u ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikaluri da aramusikaluri bgerebis gansxvaveba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; gaimRerebs axal intonaciur savarjiSos; ganasxvavebs aramusikalur da musikalur bgerebs mus.I.1 mus.I.2 mus.I.11 skolobana marto da sxvebTan erTad simReris, cekvis, auditoriis winaSe wardgenis unar-Cvevebis ganviTareba; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscema; musikis mosmena da damokidebulebis gamoxatva; codnis Sefaseba monawileobs `musikalur TamaSSi~, inscenirebaSi; pativs scems sxvis azrs, afasebs TanatolTa Semoqmedebas; musikis mosmenisas sakuTar damokidebulebas gadmoscems plastikiT (`diriJorobs~) mus.I.2 mus.I.3 mus.I.4 mus.I.5 mus.I.8 noe babus kidobani TanatolebTan erTad simReris, sakuTari ganwyobis gamoxatvis unar-Cvevis ganviTareba; siuJetis daxmarebiT musikisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; garemoSi xmebis garCevamibaZva; naxatiTa da plastikiT musikis mimarT damokidebulebis gamoxatva mReris marto da akomponementis (fonogramis) TanxlebiT; svams kiTxvebs siuJetisa da Seswavlili simReris irgvliv; akavSirebs garemo xmebsa da musikas; plastikiT gadmoscems simReris Sinaarss; musikiT gamowveul ganwyobas akavSirebs naxatTan mus.I.1 mus.I.2 mus.I.4 mus.I.9 mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.4 mus.I.5 mus.I.9 mus.I.11 pianino Tu fortepiano ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; naxatis meSveobiT musikis mimarT interesis gamowveva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da akomponementis TanxlebiT; CamoTvlis da ganarCevs nacnob sakravebs, ecnoba axal sakravs; musikiT gamowveul ganwyobas akavSirebs naxatTan mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.9 mus.I.10 61 musikaluri imitacia: `viri~ ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmena da damokidebulebis gamoxatva; garemoSi xmebis garCeva-mibaZva; mosmenili nawarmoebis yoveldRiurobasTan dakavSireba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris martiv simRerebs marto an unisonur gundSi; akavSirebs garemo xmebsa da musikas, musikis mosmeniT gamowveuli ganwyobasa da naxats mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 mus.I.9 mus.I.11 62 Tamar mefis ambavi siuJetis meSveobiT interesisa da siyvarulis gaRviveba; simReris Sesrulebis procesSi gamoxatvis sxvadasxva formebis gamoyeneba monawileobs inscenirebaSi _ sxvebTan erTad gaiTamaSebs Teatralur etiuds; simReris Sesrulebisas asrulebs martiv moZraobebs mus.I.3 63-64 ferxuli CavabaT, biWo ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, TanatolebTan erTad simReris moZraobiT Sesrulebis unar-Cvevis ganviTareba; inscenireba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mReris marto da gundSi; simReras asrulebs cekviT (ferxuli) mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 ai Cemi saqarTvelo ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; gaimRerebs axal intonaciur savarjiSos; musikiT gamowveul ganwyobas akavSirebs naxatTan mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 inolas gitara ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetis daxmarebiT axali sakravis gacnoba; musikis mosmenias damokidebulebis gamoxatva taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; ecnoba sakravis formasa da JReradobas; amoicnibs naswavli sakravebis JReradobas; mosmenisas taSiTa da plastikiT gamoxatavs damokidebulebas mus.I.1 mus.I.2 mus.I.3 mus.I.5 67 jadosnuri qveyana siuJetis daxmarebiT bavSvebSi SemoqmedebiTi fantaziis gaRviveba, musikisadmi, Tavisi qveynisa da kuTxisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; musikis mosmenisas damokidebulebis sxvadasxva formiT gamoxatva mosmenil nawarmoebsa da ambavs akavSirebs yoveldRiurobasTan; mimikis, xmis, moZraobis saSualebiT gamoxatavs damokidebulebas; monawileobs inscenirebaSi mus.I.3 mus.I.9 68 musikaluri gaseirneba ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevebis ganviTareba; musikis mosmena _ avtorelaqsacia; codnis Sejameba taSiT, kakuniT, erT tonze simReriT imeorebs martiv ritmebs; mosmenisas gamoxatavs damokidebulebas qmedebiT; amoicnobs da yoveldRiurobasTan akavSirebs sayvarel simRerebs mus.I.1 mus.I.2 mus.I.5 69 gazafxulis dResaswauli marto da sxvebTan erTad simRera, cekva, inscenireba, auditoriis winaSe wardgena; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscema; codnis Sejameba-Sefaseba monawileobs klasis RonisZiebaSi; mReris da cekvavs sxvebTan erTad; icavs qcevis normebs sxvisi simReris, saubris dros, ufrTxildeba sxvis Semoqmedebas (naxats) mus.I.2 mus.I.3 mus.I.4 mus.I.7 mus.I.8 60 65 66 13 15 gamarjoba, bavSvebo! me, patara diriJori, viqnebi Tqveni megzuri musikis saocar samyaroSi... mxiaruli notebi mizani: resursi: `musikaluri gacnoba~ _ wignis mTavar gmirebTan Sexvedra; sxvebTan erTad simReris unar-Cvevis ganviTareba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis gamoxatva; musikaluri terminebis gacnoba. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. mxiaruli notebis gacnoba – do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT miTiTeba: maswavleblis TxovniT, bavSvebi gadaSlian `saTamaSo rveuls~ da ecnobian mTavar gmirs _ diriJors, romelic maT musikis saocar samyaroSi gauZRveba. Semdeg maswavlebeli dafaze xatavs `mxiarul notebs~ _ musikalur gmirebs _ da bavSvebs simReriT acnobs maTs saxelwodebebs. maswavlebeli `mxiaruli notebs~ ar acalkevebs da bavSvebs awvdis rogorc erT patara lamaz simReras. standartis Tanaxmad, pirvel klasSi notebi ar iswavleba. am meTodiT bavSvebi notebs ecnobian rogorc `musikalur gmirebs~ da maTTan erTad `TamaSoben~: `saTamaSo rveulSi~ aferadeben da Tan mRerian. naxatebi exmareba maT `mxiaruli notebis~ advilad aRqmasa da damaxsovrebaSi. da bolos: yvelaze umcrosi Zamiko patara kudiani varskvlavi _ `patara eSmakuna~ meocnebe mTvare yvelaze lamazi, kaSkaSa, mze patara sofleli biWi patara princesa umcrosi Zamiko yvelaze Wkviani, ufrosi Zamiko 16 _ bavSvebo, musikaSi gvaqvs Svidi mxiaruli noti. xelebiT maCveneT, ramdenia Svidi? bavSvebi aCveneben, Tan iTvlian. Semdeg maswavlebelTan erTad ramdenjerme gaimRereben gamas (do maJori). simReris Seswavla: qarTuli xalxuri simRera `lale~. _ bavSvebo, ra hqvia Cvens samSoblos? _ saqarTvelo, saqarTvelo! maswavlebeli mReris: lale, lale, divli-dalalale, Cemo lamazo samSoblo, Sen ki genacvale. miTiTeba: maswavlebeli orjer mReris, meored _ erTi toniT maRla, modulaciiT, rogorc notebSia. modulacia niSnavs erTi tonalobidan meoreSi gadasvlas, sayrdeni tonis Secvlas. modulacia bavSvebisTvis SeumCnevlad xdeba _ yuradRebis gamaxvilebis gareSe. msgavsi xerxi Semdeg mraval simReraSi gamoiyeneba. es avarjiSebs bavSvis mexsierebas, xels uwyobs musikaluri smenisa da tonalobis SegrZnebis ganviTarebas, diapazonis gazrdas. ramdenime gakveTilis Semdeg bavSvebi TviTonve aRiqvamen cvlilebas _ simReram `feri icvala~. musikaluri gantvirTva: maswavlebeli uxsnis bavSvebs: adamians, romelic mxiaruli notebis saSualebiT igonebs, wers musikas, kompozitori hqvia. Semdeg bavSvebs asmeninebs Strausis `radecki marSs~ (Canaweri #1): bavSvebi wamodgebian, musikas taSs ayoleben, adgilze moZraoben, cekvaven, laRoben. miTiTeba: pirvelive gakveTilze maswavlebeli Sedis mxiaruli, SemarTuli ganwyobiT. bavSvebi amas mSvenivrad amCneven da es ganwyoba maTac gadaedebaT. pirvel klasSi bavSvi Tavisi zRapruli samyaroTi, ocnebebiT, miswrafebebiT modis, rac TamaSis procesSi vlindeba. maswavlebeli movalea, ar daurRvios es samyaro da bavSvs lamazi, xalisiani garemo Seuqmnas. musikis gakveTilebze bavSvebs unda ganuviTaroT SemoqmedebiTi niWi, fantazia, interesi, gemovneba, amave dros mivaniWoT Sinagani Tavisufleba. maT unda igrZnon, rom maswavlebels Zalian uyvars musika, simRera da bavSvebi... siaxle: `mxiaruli notebi;~ kompozitori; simRera `lale”. daamuSava maia oTiaSvilma 17 18 TeTri CoCori mizani: resursi: sxvebTan erTad simReris, plastikiT ganwyobis gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 70 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xan xmamaRla, xan xmadabla. simReris ganmeoreba: xalxuri simRera `lale~. simReris Seswavla _ `TeTri CoCori~. maswavlebeli dafaze xatavs CoCors _ bakunas. bavSvebi eZaxian: _ bakuna, bakuna! maswavlebeli ekiTxeba bavSvebs: _ bavSvebo, risi Svilia CoCori? _ viris! _ upasuxeben bavSvebi. _ es CoCori yvelasagan gamorCeuli da zRaprulia, radgan TeTria!.. mReris TeTri CoCori: me var TeTri CoCori, fexebbakuna, erTi cida qoCoriT, yurebpartyuna. misamReri: bakuna, bakuna, bakuna, yurebpartyuna, Cveni TeTri CoCori, fexebbakuna. bakibukiT davxtivar da mixaria, yvavilebi, peplebi CemTan arian. (misamReri) male didi gavxdebi, TeTri, xatula, CemisTana lamazi ar daxatula. (misamReri) `plus~ fonogramaze (#2) maswavlebeli ramdenjerme mReris, Semdeg bavSvebic ahyvebian. ase teqsti da melodia erTdroulad iswavleba. instrumentul epizodebSi bavSvebi fexze dgebian da doinjSemoyrilni, CoCoris mibaZviT, xan erT fexs abakuneben, xan _ meores. SeiZleba sxva saxis msubuqi moZraobebis Sesrulebac. bavSvebi bakunas _ TeTr CoCors _ `saTamaSo rveulebSic~ pouloben da `eTamaSebian~. miTiTeba: sasurvelia, maswavlebelma isaubros frinvelebisa da cxovelebis naSierze _ Svilebze: kata _ knuti, ZaRli _ lekvi, cxvari _ batkani, Zroxa _ xbo, cxeni _ kvici, kameCi _ zaqi, aqlemi _ kozaki, spilo _ spliyvi, lomi _ bokveri, mtredi _ xundi (lapi), bati _ Wuki, arwivi _ marTve, Sveli _ nukri... siaxle: simRera `TeTri CoCori~. 19 teqsti da musika maia oTiaSvilisa 20 mze Sina da mze gareTa mizani: resursi: ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis, sxvebTan erTad (gundSi) simReris unar-Cvevebis ganviTareba; siuJetis daxmarebiT bavSvebSi xalxuri musikisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; musikis mosmeniT gamowveuli ganwyobis naxatTan dakavSireba. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xmamaRla da xmadabla. ritmul-intonaciuri savarjiSoebi: maswavlebeli taSiT, fanqris dakakunebiT da simReriT uCvenebs martiv ritmul-intonaciur savarjiSoebs. bavSvebi maswavlebelTan erTad imaves imeoreben. miTiTeba: xuTi-eqvsi wlis asakSi grZliobebis gacnobiereba bavSvisTvis rTulia da arc standartiTaa gaTvaliswinebuli. amitom ritmul-intonaciur savarjiSoebs zepirad vaswavliT da smeniT vamaxsovrebinebT. wignSi mocemuli ritmuli savarjiSoebis grafikuli Canawerebi mxolod maswavleblebisTvisaa gankuTvnili. simRerebis ganmeoreba: `lale~, `TeTri CoCori~. gantvirTva-TamaSi: bavSvebi wamodgebian da maswavleblis miTiTebiT, ori-sami wuTi, sxvadasxva imitaciur moZraobas asruleben: adgilze xtunaven, curaven... miTiTeba: es procesi exmareba maswavlebels bavSvebis ukeT mobilizebaSi. bavSvebsac Zalian moswonT aseTi TamaSi. gakveTilis amgvari struqtura Sinagan Tavisuflebas aZlevs maswavlebelsac da bavSvebsac, gakveTils ki mravalferovansa da SemoqmedebiTs xdis. axali simReris Seswavla: qarTuli xalxuri simRera `mze Sina da mze gareTa~. maswavlebeli bavSvebs uxsnis, rom qarTvelebi uxsovari droidan WirSic, lxinSic da brZolaSic mravalxmian simRerebs mRerodnen. vaJis dabadebisas `mze Sina~ imRereboda. maswavlebeli ramdenjerme mReris `mze Sinas~ da TandaTan bavSvebic ahyvebian. mze Sina mzev, Sin uyivlia mzev, Sin mze Sina mzev, Sin da mze gareTa, Semodio, mamalsao, Semodio. da mze gareTa, Semodio, Cven vaJi dagvbadebia, mzev, Sin Semodio. mze Sina da mze gareTa, mzev, Sin Semodio, mze dawva da mTvare Soba, mzev, Sin Semodio. Semdeg maswavlebeli bavSvebs asmeninebs sulxan cincaZis II simebiani kvartetis III nawils (#3), romelSic kompozitorma gamoiyena `mze Sinas~ ulamazesi melodia. SedarebisTvis, gakveTilis bolos, bavSvebi `mze Sinas~ kompozitor nika memaniSviliseul versiasac usmenen (#4), Tan saTamaSo rveulSi mzes aferadeben. miTiTeba: SeiZleba, maswavlebelma daasaxelos sakravi violino, romelic `mze Sinas~ melodias asrulebs da `saTamaSo rveulSi~ aCvenos violinos foto. am sakravs bavSvebi mogvianebiT gaecnobian. 21 informacia: unikaluri qarTuli xalxuri musika msoflio kulturis monapovaria. berZeni mogzauris qsenofontes cnobiT (qristeSobamde IV saukune), qarTvelebi brZolas simRera-cekviT iwyebdnen. Cven winaprebs odiTganve hqoniaT brZolis, Sromis, glovis, lxinis simRerebi, mzis, mTvaris, bunebis sxvadasxva movlenisadmi miZRvnili himnebi da sagaloblebi. dRes qarTuli simRera mTel msoflioSia popularuli. `Cakrulo~, rogorc msoflio civilizaciis erT-erTi nimuSi, kosmosSi gauSves... qarTuli simReris mecnieruli kvleviTa da Seswavla-SesrulebiT msoflios mraval qveyanaSi dainteresdnen (aSS, iaponia, kanada, avstralia, germania, Sveicaria, inglisi, safrangeTi, dania, fineTi, belgia, holandia, norvegia...). iaponiaSi Znelad aRsazrdel bavSvebs qarTul xalxur simReras asmenineben. siaxle: ritmuli savarjiSo; xalxuri simRera `mze Sina~. xalxuri xalxuri wiko-wiko mizani: resursi: marto da sxvebTan erTad simReris, ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; musikis mosmenisas ganwyobis plastikiT gamosaxva. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xmamaRla da xmadabla. ritmul-intonaciuri savarjiSoebi: ritmuli naxazis gameoreba taSiT, fanqris dakakunebiT, erT tonze (`ta-ta-ta~) simReriT da taSis ayolebiT. 22 simRerebis ganmeoreba: bavSvebi, maswavlebelTan erTad, imeoreben naswavl simRerebs: `mze Sina,~ `lale~, `TeTri CoCori~. qarTuli xalxuri sakravi `wiko-wiko~: maswavlebeli bavSvebs `saTamaSo rveulSi~ uCvenebs patara garmonis fotos, asmeninebs Canawers _ `sacekvaos~ (#5), urigebs oTxkuTxed qaRaldebs da sTxovs, masTan erTad gaakeTon qaRaldis `wiko-wiko~. gakveTilis bolos bavSvebi `sacekvaos~ TanxlebiT cekvaven. miTiTeba: maswavlebeli sTxovs bavSvebs, klasSi dawyebuli qaRaldis `wiko-wikos~ keTeba saxlSi daasrulon, gaukeTon saxelurebi da feradi fanqrebiT moxaton. siaxle: xalxuri sakravi `wiko-wiko~. musikaluri kibe mizani: resursi: musikaluri smenisa da yuradRebis mobilizeba _ bgeraTsimaRlis cvlis unar-Cvevis gamomuSaveba; ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis (Zlieri da susti dro) unar-Cvevis ganviTareba. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xmamaRla da xmadabla. ritmul-intonaciuri savarjiSoebi: ritmuli naxazis gameoreba taSiT, fanqris dakakunebiT, erT tonze (`ta-ta-ta~) simReriT da taSis ayolebiT. musikaluri kibe: maswavlebeli bavSvebs umReris sam bgeras _ `do~, `mi~, `sol~. Semdeg klass gayofs sam mwkrivad: erTi mReris `dos~, meore – `mis~, mesame – `sols~, magram, ise, rom Yyvelas mouwios samive bgeris cal-calke mRera. 23 bavSvebi, maswavlebelTan erTad, damarcvliT mRerian: `da-Tvi-da-Tu-na“, `fi-so-fi-su-na”, `Ta-gvi-Ta-gu-na~ da TandaTan amaRleben tons _ `kibeze adi-Cadian~. miTiTeba: maswavlebeli dafaze xatavs `musikalur kibes~ da yovel safexurze im cxovels, romlis saxelic imRereba. bavSvebi `saTamaSo rveulSi~ TiTs ayoleben `kibes~ da maswavlebelTan erTad mRerian. maswavlebeli TiToeul `safexurze~ maxviliT, xazgasmiT gamohyofs Zlier dros da sayrden bgeras. musikaluri gantvirTva: bavSvebi ismenen `TeTri CoCoris~ fonogramas da adgilze `cekvaven~. siaxle: intonaciuri savarjiSo `musikaluri kibe~. patara amadeusi mizani: resursi: sxvebTan erTad simReris, ritmis damaxsovrebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis naxatiT gadmocema. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xmamaRla da xmadabla. musikaluri kibe: bavSvebi, maswavlebelTan erTad, simReriT `adi-Cadian kibeze~. ritmul-intonaciuri savarjiSoebi: ritmuli naxazis gameoreba taSiT, fanqris dakakunebiT, erT tonze (`ta-ta-ta~) simReriT da taSis ayolebiT. simRerebis ganmeoreba: bavSvebi maswavlebelTan erTad imeoreben naswavl simRerebs: `mze Sina~, `lale~, `TeTri CoCori~. gantvirTva-TamaSi varjiSiT: bavSvebi wamodgebian da maswavleblis miTiTebiT asruleben sxvadasxva imitaciur moZraobas (adgilze xtunaven, curaven, frenen...). `patara amadeusi~: maswavlebeli bavSvebs uambobs saocar biWze, amadeusze, romelmac sami wlisam TviTon iswavla fortepianoze dakvra, Svidi wlisa ki dasTan _ ana-mariasTan _ erTad mTel evropaSi koncertebs marTavda da yvelas akvirvebda. es iyo genialuri avstrieli kompozitori volfgang amadeus mocarti. maswavlebeli Seaxsenebs bavSvebs kompozitoris mniSvnelobas. Semdeg esaubreba klasikuri simebiani sakravis _ violinos _ Sesaxeb, uCvenebs sakravis fotos an sakravs da asmeninebs mocartis `Ramis patara serenadis~ I nawils (#6). bavSvebi usmenen am haerovan, gamWvirvale musikas da STabeWdilebebs xataven (Tavisufali xatva). leqsikoni: `kompozicia~ niSnavs Txzvas, erTad aRebas, erTad dadgmas. siaxle: violino. 24 mamli muxasa mizani: resursi: ritmis SegrZnebisa da gamoxatvis, TanatolebTan erTad simReris moZraobiT (ferxuliT) Sesrulebis unar-Cvevebis ganviTareba. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 70 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xmamaRla da xmadabla. musikaluri kibe: bavSvebi, maswavlebelTan erTad, simReriT `adi-Cadian kibeze~. ritmul-intonaciuri savarjiSoebi: ritmuli naxazis gameoreba taSiT, fanqris dakakunebiT, erT tonze (`ta-ta-ta~) simReriT da taSis ayolebiT. simRerebis ganmeoreba: `lale~, `mze Sina~, `TeTri CoCori~. gantvirTva-TamaSi: bavSvebi wamodgebian da maswavleblis miTiTebiT adgilze asruleben imitaciur moZraobebs: dacunculeben, xtunaven, varjiSoben, frenen, curaven.... axali simReris Seswavla: `mamli muxasa~ _ xalxuri saferxulo simRera. muxa wonwilebs, wonwilebs, mamli muxasao, wonwilebs da waiqceva, mamli muxasao. harale da, mamli muxasao, harale da, mamli muxasao. muxis mamli wyali mamli nadgomsa, Sen biWo, muxasao, dgeboda, Sen biWo, muxasao. harale da, mamli muxasao, harale da, mamli muxasao. bavSvebi xelixelCakidebuli dgebian wreSi, moZraoben da maswavleblis daxmarebiT mRerian. wris SuagulSi dgas bavSvi an maswavlebeli. misamRerze Cerdebian, `haraleze~ aweven gaSlil xelebs, majaSi ritmulad atrialeben da cekviT centrisken, `muxasTan~ midian, `mamli muxasao~ _ taSs ukraven. gameorebisas _ `harale da mamli muxasao~ _ cekva-cekviT ukan brundebian da imave moZraobebs akeTeben. cekva-TamaSi orive strofze meordeba. 25 miTiTeba: amjerad simReris mxolod or strofs vaswavliT. simReris Seswavlas or gakveTils vuTmobT: pirvelze vaswavliT teqstsa da melodias, meoreze ki simReras `ferxuliT~ vasrulebT. leqsikoni: ferxuli _ xelixelgadaxveuli an xelixelCakidebuli erTdrouli simRera da cekva. arsebobs wriuli, naxevarwriuli an sworxazovani ferxulebi. wonwilebs _ qanaobs, irxeva. siaxle: simRera `mamli muxasa~. mesxuri 26 daamuSava maia oTiaSvilma Conguri Tu fanduri? mizani: resursi: marto da sxvebTan erTad simReris, ritmis SegrZnebisa da gamoxatvis unar-Cvevebis ganviTareba; sakravis gacnoba; musikis mosmenisas damokidebulebis gamoxatva. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. mxiaruli notebi: do maJoris gamRereba aRmavali da daRmavali mimarTulebiT, xmadabla da xmamaRla. musikaluri kibe: bavSvebi, maswavlebelTan erTad, simReriT `adi-Cadian kibeze~ (`da-Tvi-da-Tu-na~ da a. S.). ritmul-intonaciuri savarjiSoebi: ritmuli naxazis gameoreba taSiT, fanqris dakakunebiT, erT tonze (`ta-ta-ta~) simReriT da taSis ayolebiT. simRerebis ganmeoreba: `mamli muxasa~, `mze Sina~, `lale~, `TeTri CoCori~. gantvirTva-TamaSi: bavSvebi wamodgebian da maswavleblis miTiTebiT, adgilze, asruleben imitaciur moZraobebs: dabajbajeben, dacunculeben, xtunaven, varjiSoben, frenen, curaven.... `Conguri Tu fanduri?~ am gakveTilze maswavlebeli bavSvebs erTdroulad acnobs qarTul xalxur simebian sakravebs _ Congursa da fandurs, radgan saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi zogan fanduria gavrcelebuli, zogan _ Conguri. maswavlebeli bavSvebs martivad esaubreba maTs msgavsebasa da gansxvavebaze: fanduri samsimiania, Conguri _ oTxsimiani. Conguri zomiT fandurze didia. bavSvebi `saTamaSo rveulSi~ naxuloben sakravebis fotos. maswavlebeli asmeninebs Canawerebs: saConguro `gandaganas~ (#7) da `safanduro melodiebs~ (#8). bavSvebi taSs ayoleben. miTiTeba: sasurvelia, maswavlebelma bavSvebs aCvenos, xelSi daaWerinos, aaJRerebinos orive Tu ara, erT-erTi sakravi mainc. es ganuzomel sixaruls aniWebT maT. siaxle: fanduri da Conguri. 27 nana, Svilo, nanina mizani: resursi: marto da sxvebTan erTad simReris unar-Cvevis ganviTareba; mosmenisas Tavisi damokidebulebis gamoxatva; musikaluri ter minebis sworad gamoyeneba; sxvisi azrisa da Semoqmedebis mi marT pativiscema; codnis Sejameba. audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. Semodgomis dResaswaulisaTvis mzadeba: bavSvebi, maswavleblis daxmarebiT, TavianTi naxatebiT saklaso oTaxSi gamofenas awyoben. repeticia: maswavlebeli ajamebs ganvlil masalas. bavSvebi imeoreben simRerebs: `lale~, `mze Sina~, `TeTri CoCori~, `mamli muxasa~, cekvaven, TamaSoben... maswavlebeli bavSvebs ganumartavs: `repeticia~ ganmeorebas niSnavs. musikaluri gantvirTva _ `nana, Svilo, nanina~: gakveTilis dasasruls, maswavlebeli bavSvebs eubneba: `gatyobT, daiRaleT; axla davsxdeT, xelisgulebi erTmaneTs davadoT, TavqveS amovidoT da Tvalebi davxuWoT~... ismenen jansuR kaxiZis `iavnanas~ (#9) Tamar WoxoneliZis SesrulebiT. miTiTeba: am gakveTilze `iavnanas~ mosmeniT moxdeba avtorelaqsaciis cnobili meTodis gamoyeneba _ bavSvis TviTmoduneba, fsiqoemociuri daZabulobis moxsna. davaleba: maswavlebeli bavSvebs sTxovs, Tu SesaZlebelia, Semodgomis dResaswaulisaTvis moitanon nigvzis, Txilis, Ciris an qiSmiSis acmebi CurCxelebis amosavlebad. siaxle: sityva `repeticia~; `iavnanas~ mosmena. Semodgomis dResaswauli mizani: resursi: klasis zeimSi monawileoba: marto da sxvebTan erTad simReris, cekvis, auditoriis winaSe wardgenis unar-Cvevebis ganviTareba; sxvisi Semoqmedebis mimarT pativiscema; codnis Sefaseba. audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. garemos aRwera: Semodgomis dResaswauli SeiZleba moewyos saklaso oTaxSic da bunebis wiaRSic. saklaso oTaxi carielia. kedlebze bavSvebis mier musikis gakveTilebze an Tavisufal dros Sesrulebuli naxatebia gamofenili. mSoblebi exmarebian maswavlebels dResaswaulis lamazad da organizebulad warmarTvaSi, aqeben da axaliseben bavSvebs. Semodgomis dResaswauli: bavSvebi dganan wreSi, mRerian naswavl simRerebs, _ `lale~, `mze Sina~, `TeTri CoCori~, `mamli muxasa~, _ survilisamebr amboben leqsebs da `wiko-wikos~ xmaze cekvaven... sasurvelia, dResaswaulis bolos maswavlebelma winaswar gamzadebuli TaTara (felamuSi) Semoitanos da bavSvebs aCvenos, rogor ivleba CurCxela. sulxan cincaZis `sofluri sacekvaos~ (#10) fonze cekvaven da mxiaruloben. miTiTeba: maswavlebeli Seafaebs moswavleebs: SeqebiT, waxalisebiT, saCuqrebiT. mSoblebic `mxars aubamen~ mas... 28 29 44 maknatuna mizani: resursi: zRapris daxmarebiT bavSvebSi musikisadmi interesisa da siyvarulis gamowveva; axali terminis gacnoba; musikis mosmenisas sakuTari damokidebulebis naxatiT gadmocema. `saTamaSo rveuli~; audioCanaweri. xangrZlivoba: 35 wuTi. saSobao zRapari. iyo da ara iyo ra... erT lamaz qalaqSi Stalbaumebis bednieri ojaxi cxovrobda. maTTan xSirad ikribebodnen da ilxendnen megobrebi. maTTvis Soba gansakuTrebuli dResaswauli iyo _ lamazi, mxiaruli, moulodnelobiT aRsavse. dadga zamTari da male Sobis dResaswaulic movida... patara marisa da fric i s ojaxSic saSobaod emzadebodnen: TandaTan modiodnen stumrebi da bavSvebisaTvis nairnairi saCuqrebi mohqondaT. naTliam maris Tojinebi da sasacilo arseba _ jariskacis samosiani Txilis satexi _ `maknatuna~ aCuqa. mari Zalian gaaxara am ucnaurma saCuqarma da wuTiTac ar iSorebda. daRamda... oTaxi mTvaris Suqma gaanaTa. maris naZvis xesTan CaeZina da daesizmra: varskvlavebiani cis qveS, zRaprul naZvis xesTan idga. Tavisi saTamaSoebic gazrdiliyvnen, gacocxlebuliyvnen da aq mosuliyvnen. maknatunac maris Tvalwin mSvenier ufliswulad gadaiqca... Tovlis fifqebis ferxulSi varskvlavebi, Tojinebi, feriebi Cabmuliyvnen... uecrad Tagvebis laSqari SemoiWra. ufliswulma iolad daamarcxa isini. marisa da ufliswuls, sxvebTan erTad, feria draJemac miuloca gamarjveba. isev lxini gaCaRda. gogonam am saocnebo samefoSi Sobis mTeli Rame gaatara... diliT maris gaeRviZa da Tavis Tojinebs miualersa. ra aris baleti? `maknatunas~ zRapris gacnobis Semdeg maswavlebeli bavSvebs martivad, gasagebad uxsnis baletis raobas. rusma kompozitorma petre Caikovskim am zRapris mixedviT musika dawera. zRapris moqmedi gmirebi mis Sinaarss cekviT gadmoscemen (ganasaxiereben) da aseT warmodgenas baleti ewodeba. baletis mocekvave gogonebs `balerinebi~ hqviaT. baletisaTvis mxatvari xatavs da amzadebs scenas (dekoraciebs), ikereba ferad-feradi kostiumebi (tansacmeli personaJebisTvis), orkestri, diriJoris xelmZRvanelobiT, asrulebs kompozitoris mier Seqmnil musikas... ai, aseTia baleti. musikis mosmena: zRapris ganwyoba musikiTac grZeldeba _ bavSvebi ismenen `feria draJes cekvas~ (#23) `maknatunadan~ da `saTamaSo rveulSi~ feria draJes konturs aferadeben... maswavlebeli sTxovs bavSvebs, `daSlili maknatuna~ saxlSi gamoWran, aawyon da Tavisufal furcelze Caawebon. informacia: baleti musikalur-dramatuli xelovnebis Janria, romelSic gaerTianebulia literatura (siuJeturi pirvelwyaro), mxatvroba, scenografia da, rac mTavaria, musika da cekva. baletis gmirebi TavianT gancdebsa da qmedebebs musikisa da cekvis saSualebiT gamoxataven. `maknatuna~ rusi kompozitoris petre ilias Ze Caikovskis baletia. mas safuZvlad daedo germaneli mwerlis ernst hofmanis zRapari Txilis satex patara Tojinajariskacze. aseve zRapris Temazea Seqmnili Caikovskis sxva baletebi: `konkia~, `mZinare mzeTunaxavi~, `gedis tba~. siaxle: baleti. scena baletidan `maknatuna~ 45
Documentos relacionados
musika da bavSvebi maswavleblis wigni VI klasi
gabmulad Sesrulebul ritmul figuras, harmoniul Tanmimdevrobas simReriT uxamebs sxvadasxva melodiur xmas, ritmul figuras.
Leia mais