PDF-Dokument - Pfau Verlag
Transcrição
PDF-Dokument - Pfau Verlag
Hartmut Haenchen Werktreue und Interpretation · Erfahrungen eines Dirigenten Register zur 1. Auflage Abendroth, Hermann II: 8 Ackermann, Anton II: 177 Adorno, Theodor W. II: 175, 176, 179 L’Affilard, Michel I: 46 D’Agoult, Marie II: 32 Agricola, Johann Friedrich I: 32–36, 97 Aigmüller, Andreas II: 135 Aischylos II: 59, 62 Akustik I: 92, 177 II: 53, 107, 128, 188, 189, 191 Albinoni, Tomaso II: 205 Albrechtsberger, Johann Georg I: 175 Alonso, Luis I: 52 Altenburg, Johann Ernst I: 32–35, 68 Alwin, Karl II: 51 Amsterdam I: 8, 11, 17–19, 55, 69, 99, 108, 109, 164, 170, 177 II: 13, 14, 16, 17, 22, 23, 25, 32, 48, 75, 82, 91, 99, 110, 119–121, 147, 149–152, 155, 157, 159, 160, 165, 166, 174, 189, 190, 200, 201, 204 André, Johann Anton I: 148 Anna Amalie von Preußen I: 81 Antisemitismus II: 36, 74 Appoggiatur I: 27–30, 31, 36, 72, 87–91, 108, 109–121, 123, 127–133, 170–174 Aristophanes II: 59 Arnold, Ignaz Ferdinand I: 42 Arpeggio I: 94, 150 Artikulation I: 21, 43, 57, 70, 71, 74, 77, 87–91, 100, 109–121, 134, 155, 168, 169, 172, 178, 179, 181 II: 9–11, 49–51, 56, 103, 105, 113, 115, 117, 120 Atmung I: 14, 26, 36, 46, 52, 67, 87–91, 110, 111, 118, 119, 149 II: 18, 20, 88, 121 Auber, Daniel-François-Esprit La Muette de Portici II: 170 Audi, Pierre I: 19 Auer, Leopold von I: 55 Aufführungspraxis I: 22, 31, 35, 42–69, 71, 73–79, 92–98, 100, 101, 103, 107, 108, 122, 123, 128, 131, 134, 137, 148, 156, 161, 168, 177, 181 II: 8, 10, 17, 51, 57, 90, 120, 148, 173, 174, 203 August der Starke (Friedrich August I. von Sachsen) II: 185 Aussprache I: 71, 72, 75 II: 38, 50, 120 Bach, Carl Philipp Emanuel I: 31–37, 42, 49, 56, 57, 60, 61, 74, 84, 97, 99, 103 II: 168, 201 Berliner Sinfonien I: 84 Bach, Johann Christian I: 22, 23, 29, 84, 99, 103, 108, 125, 139–141 II: 205 Adriano in Siria I: 29, 125, 139, 140 Bach, Johann Sebastian I: 9, 21, 49, 50, 69–80, 84, 103, 105, 131 II: 107, 203, 205 Brandenburgisches Konzert Nr. 3, BWV 1048 I: 21, 80 Chromatische Fantasie, BWV 903 I: 80 h-Moll-Messe, BWV 232 I: 73–79 Johannes-Passion, BWV 245 I: 69–72, 74 Kantate »Gott, man lobet dich in der Stille«, BWV 120 I: 79 Kantate »Ich liebe den Höchsten von ganzem Gemüte«, BWV 174 I: 21, 80 Kantate »Laßt uns sorgen, laßt uns wachen«, BWV 213 (»Herkules am Scheidewege«) I: 77 Kantate »Preise dein Glücke, gesegnetes Sachsen«, BWV 215 I: 76 Kantate »Schauet doch und sehet, ob irgend ein Schmerz«, BWV 46 I: 77 Kantate »Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen«, BWV 12 I: 79 Matthäus-Passion, BWV 244 I: 73, 131 Motetten BWV 225–230 II: 203 Weihnachtsoratorium, BWV 248 II: 153 Bach, Wilhelm Friedemann I: 81–86, 99, 103 II: 206 Cembalokonzert Es-Dur, Falck 42 I: 81 Kantate »Dies ist der Tag«, Falck 85 I: 81 Sinfonia D-Dur, Falck 64 I: 84 Sinfonia D-Dur, Falck 91 (zur Himmelfahrtskantate »Wo geht die Lebensreise hin«) I: 84, 85 Sinfonia d-Moll, Falck 65 I: 81, 84 Sinfonia F-Dur, Falck 67 (»Dissonanzen«) I: 81, 84 Sinfonia F-Dur, Falck 88 (»Ertönet, ihr seligen Völker«) I: 81–83 Sinfonia G-Dur, Falck 92 (zur Weihnachtskantate »O Wunder«) I: 84 Suite g-Moll, BWV 1070 I: 84 Bähr, George II: 189 I Baillot, Pierre I: 50 Bakunin, Michail Alexandrowitsch II: 29, 31, 34, 35 Balling, Michael II: 47 Barbirolli, John II: 51 Barenboim, Daniel I: 137 II: 47 Barroso, José Manuel II: 192 Bartók, Béla I: 20, 22, 23, 51 Tanz-Suite I: 22, 23 4. Streichquartett I: 51 Basil, Arturo II: 126 Bassi, Luigi I: 29, 124, 161, 167 Basso continuo I: 27, 31, 46, 77, 78, 84, 93, 94, 97, 166 II: 148 Bayreuth I: 57 II: 16, 25, 32–34, 46, 48, 51– 53, 55–57, 61, 86–89, 94, 95, 99, 107, 110, 126 Bebung I: 45, 48, 61, 64, 67, 68 Becker, Nikolaus II: 71 Beer, Johann II: 206 Beethoven, Ludwig van I: 7, 16, 22, 27, 54, 101, 133, 135, 168, 177–185 II: 13, 23, 34, 49, 112, 157, 170–183, 206 Chorfantasie, op. 80 I: 177 Fidelio, op. 72 II: 23, 170 Große Fuge, op. 133 II: 173 Messe C-Dur, op. 86 I: 177 Missa solemnis, op. 123 I: 182–185 II: 179, 180 Ouvertüre zu Coriolan, op. 62 II: 173 Sinfonie Nr. 10 Es-Dur II: 179 Sinfonie Nr. 3 Es-Dur, op. 55 (»Eroica«) II: 174, 179 Sinfonie Nr. 5 c-Moll, op. 67 II: 171 Sinfonie Nr. 9 d-Moll, op. 125 II: 13, 172, 179, 180 Streichquartette, späte II: 179 Beidler, Franz II: 47, 48 Bellini, Vincenzo II: 31 Benda, Georg Anton II: 206 Bérard, Jean-Antoine I: 48 Berendse, Leon I: 14 Berg, Alban I: 23, 56, 59 II: 128, 159, 171 Lulu II: 159 Violinkonzert II: 159 Wozzeck II: 171 Berghaus, Ruth II: 149 Berghofer, Wolfgang II: 147 Berlage, Hendrik Petrus II: 155 Berlin I: 10, 55, 81, 84, 93, 100, 108, 136, 177 II: 12, 25, 126, 134, 136, 141, 148–151, 168– 170, 177, 192, 200, 204 Berliner Philharmoniker I: 50 Berlioz, Hector I: 55 II: 31, 34, 54, 55, 111 Berlusconi, Silvio II: 194 Bernacchi, Antonio I: 125 Bernhard, Christoph I: 50 Bernhard, Thomas II: 170 Bernini, Gian Lorenzo II: 132 Bernstein, Leonard I: 12 Berrsche, Alexander II: 7 Bertali, Antonio II: 206 Betz, Franz II: 17, 55, 86 Beurskens, Hay II: 111 Beyer, Johann Samuel I: 47 Beyschlag, Adolf I: 31 Biber, Heinrich Ignaz Franz I: 96 II: 206 Bismarck, Otto von II: 31 Blech, Leo II: 51 Blume, Walter II: 8 Boccherini, Luigi II: 206 Böhm, Karl II: 47, 52, 126, 129, 133, 134 Bongartz, Heinz II: 8 Bonhoeffer, Dietrich II: 176 Bordoni, Faustina I: 28 Bottesini, Giovanni II: 206 Böttger, Thomas II: 135 Boulez, Pierre II: 57 Bouwmeester, Rob I: 17 Brahms, Johannes I: 7, 53–55, 103 II: 7–12, 31, 32, 156, 157, 206 Ein deutsches Requiem, op. 45 II: 156, 203 Klavierkonzert Nr. 1 d-Moll, op. 15 II: 157 Klavierquartett Nr. 1 g-Moll, op. 25 II: 157 Klavierquartett Nr. 3 c-Moll, op. 60 II: 157 Symphonie Nr. 1 c-Moll, op. 68 II: 7–10, 12 Symphonie Nr. 2 D-Dur, op. 73 II: 9, 10 Symphonie Nr. 3 F-Dur, op. 90 I: 55 II: 9, 11 Symphonie Nr. 4 e-Moll, op. 98 II: 8, 9, 12 Ungarische Tänze, WoO 1 I: 54, 55 Variationen über ein Thema von Haydn, op. 56a II: 157 Violinkonzert D-Dur, op. 77 II: 157 Brandt, Marianne II: 48, 87 Braun, Volker II: 170 Brecht, Bertolt I: 27 Bredemeyer, Reiner II: 135, 206 Oboenkonzert I: 22 Bremner, Robert I: 51 Britten, Benjamin II: 135, 206 Brockhaus, Clara II: 69 Brossard, Sébastien de I: 46, 52 Bruckner, Anton I: 21, 104 II: 156, 207 Symphonie Nr. 5 B-Dur, WAB 105 II: 156 Symphonie Nr. 9 d-Moll, WAB 109 II: 156 Brückner, Max II: 86 Bruns, Victor II: 135 Bühnenmusik I: 149, 150 II: 120, 121 II Bülow, Hans von I: 50 II: 7, 23, 31, 32, 79 Burckhardt, Jacob II: 35 Burgstaller, Alois I: 57 II: 48 Burney, Charles I: 45 Busch, Fritz II: 53, 188 Buttstedt, Johann Heinrich I: 78 Bytschkow, Semjon II: 126 Dittrich, Paul-Heinz II: 135, 207 Donington, Robert I: 45 Dorn, Peter II: 135 Dotzauer, Justus Johann Friedrich I: 54 Dresden I: 8–11, 56, 86, 93, 136, 182, 184, 185 II: 13, 15, 22, 23, 31, 32, 34, 46, 62, 64, 67, 112, 120, 121, 126, 133, 134, 136, 147–153, 160, 162, 163, 165, 170, 174, 184–192, 195– 201, 203, 204 Dresdner Kreuzchor I: 9 II: 90, 147, 154, 200 Dresdner Musikfestspiele I: 182–185 II: 159, 163–166, 175, 184–187, 190, 199, 200 Dresdner Philharmonie I: 9 II: 8, 148, 149, 153, 188, 189, 191, 192, 200, 203 Du Moulin-Eckart, Richard II: 79 Dussek, Josepha I: 166 Dvo ák, Antonín II: 207 Dynamik I: 21, 52, 69–71, 109–121, 124, 133, 134, 144, 154, 163, 178, 180 II: 7, 49, 50, 56, 94, 95, 114, 117 Caccini, Giulio I: 46, 47, 51, 96 Caldara, Antonio II: 207 Calzabigi, Ranieri de’ I: 95 Cantabile I: 42–68, 103, 125, 126 Caron de Beaumarchais, Pierre Augustin Der tolle Tag II: 170 Caselli, Francesco I: 107 Cavalieri, Caterina I: 122 Cebotari, Maria II: 134 Celibidache, Sergiu II: 126 Choral I: 69, 70 II: 10 Chordirigieren I: 16 Chorsinfonik I: 16 Chruschtschow, Nikita II: 178 Cikker, Ján II: 135 Clavareau, Lucia I: 95 Clementi, Muzio I: 158 Sonate op. 6 Nr. 2 I: 158 Coates, Albert II: 51 col legno I: 96 II: 113, 114 col legno gestrichen II: 114 Collingwood, Lawrence A. II: 51 Corelli, Arcangelo II: 207 Cotek, Pavel II: 135 Covent Garden, London I: 10, 14 II: 152, 200 Covey, Steven II: 179 Cremer, Fritz II: 177 Croll, Gerhard I: 123 Crüger, Johann I: 47, 49, 60, 76 Eisel, Johann Philipp I: 49 Eisler, Hanns I: 27 Elder, Mark II: 126 Elgar, Edward I: 58 Symphonie Nr. 2, op. 63 I: 58 Elmendorff, Karl II: 47 Elvers, Rudolf I: 136 Elvyn, Myrtle II: 54 Endler, Johann Samuel II: 207 Entertainment II: 171 Ernesti, Johann August I: 70 Eschenbach, Wolfram von II: 107 Eschenburg, Johann Joachim II: 139 Eszterházy I: 92, 94 Ettore, Guglielmo d’ I: 106 Eybler, Joseph Leopold Edler von I: 175, 176 Falck, Martin I: 81 Farina, Carlo I: 96 Fasch, Johann Friedrich II: 207 Felsenstein, Walter I: 9, 10 Ferlendis, Giuseppe II: 207 Fermate I: 21, 27, 87, 111, 113, 126, 154, 155, 160, 164, 165, 169, 172, 173 II: 17, 138 Feuerbach, Ludwig II: 35 Feuilleton II: 172 Feustel, Friedrich II: 87 Flesch, Carl I: 55 Flothuis, Marius I: 164 Förster, August II: 87 Förster, Christoph II: 207 Förster, Horst I: 18 Förster, Wieland II: 146, 177 Damm, Peter I: 50 Dannreuther, Edward I: 31 II: 110, 111 DDR I: 7, 9, 10, 17, 148 II: 8, 25, 135, 149, 150, 162, 169, 170, 176–178, 181, 182, 201, 203, 204 Dejonckere, Philippe Henri I: 46 Del Mar, Jonathan I: 180, 181 Dessau, Paul I: 21, 22 II: 149 Devrient, Eduard II: 31, 37, 64, 76 Devrient, Therese II: 76 Diepenbrock, Alphons II: 207 Diepgen, Eberhard II: 204 Dietsch, Pierre-Louis-Philippe II: 15 Dirigiertechnik I: 13, 14, 16–19 II: 10, 54, 55, 128 Dirigierunterricht I: 20–26 II: 148 III Franceschini, Petronio II: 207 Franz Joseph Maximilian von Lobkowitz I: 177 Freimaurer I: 156, 157, 160, 162, 163 Freimaurer-Symbole I: 162, 163 Freystädtler, Franz Jakob I: 176 Freytag, Gustav II: 74 Fricke, Richard II: 86 Fricsay, Ferenc II: 126 Friderici, Daniel I: 47, 59 Friedrich August II. von Sachsen II: 65, 77 Friedrich II. von Preußen I: 28, 81 II: 168, 207 Frisius, Hildegard II: 25 Frühbeck de Burgos, Rafael II: 126 Fuhrmann, Martin I: 45 Fürstenau, Moritz I: 68 Furtwängler, Wilhelm I: 179 II: 47, 52, 54, 56, 126, 174 Füssl, Karl Heinz II: 118 Gregor, Joseph II: 129–134 Grillparzer, Franz II: 36 Grimm, Jacob II: 35, 38, 40, 59 Grimm, Wilhelm II: 35, 38, 40 Gropius, Manon II: 159 Gropius, Walter II: 159 Grossi, Carlo II: 208 Gruber, Gernot I: 149 Guadagni, Gaetano I: 95, 97, 98 Guardasoni, Domenico I: 124 Gülke, Peter I: 177 Gutenberg, Johannes II: 178 Haendel, Ida I: 55 Haitink, Bernard Johan Herman II: 47 Händel, Georg Friedrich I: 28, 29, 97, 183 II: 201, 203, 208 Der Messias, HWV 56 I: 183 II: 203 Dettinger Te Deum, HWV 283 II: 203 Hänsch, Wolfgang II: 191, 192 Hanslick, Eduard II: 31 Harnoncourt, Nikolaus I: 21 Hartmann, Rudolf II: 129 Hasse, Johann Adolph I: 28, 55, 56, 93 Cleofide I: 28 Requiem II: 136, 148 Havemann, Robert II: 177 Haydn, Joseph I: 7, 36, 87–94, 105, 131, 133, 167, 175 II: 208 Sinfonien I: 92–94, 102 Streichquartette I: 102 Haydn, Michael I: 31 II: 209 Hebbel, Friedrich II: 36 Heckel, Emil II: 31 Hegel, Georg Wilhelm Friedrich I: 159 II: 35 Heger, Robert II: 51, 126 Hein, Christoph II: 170 Heine, Ferdinand II: 59, 60 Heine, Heinrich II: 31, 36 Heinichen, Johann David I: 32 II: 209 Hemiole II: 10 Henneberg, Claus H. II: 139 Hensel, Fanny (geb. Mendelssohn) II: 58, 71 Heraklit II: 28 Herbeck, Johann von II: 55 Herbst, Johann Andreas I: 59 Herder, Johann Gottfried I: 159 II: 73, 171 Hertel, Johann Wilhelm II: 209 Herwegh, Georg II: 32 Herz, Joachim II: 204 Hesse, Hermann I: 7 Hiller, Johann Adam I: 32–36, 48, 95, 97, 108, 129, 131–135, 150 Hindemith, Paul II: 209 Gade, Niels Wilhelm II: 59 Ganassi, Silvestro I: 42, 45 Gardiner, John Eliot I: 160 Gasparini, Quirino I: 106, 107 Mitridate re di Ponto I: 22, 27–30, 76, 98, 106, 126, 130, 131, 134 Gauck, Joachim II: 176 Gautier, Judith II: 31, 87 Gehry, Frank II: 188 Geminiani, Francesco I: 45, 51, 53 Generalpause I: 155, 165 II: 106 Gerber, Rudolf I: 95 Gergiev, Valery I: 12 Gerkan, Meinhard von II: 191 Gesner, Johann Matthias I: 70 Geyer, Ludwig II: 33, 36 Giardini, Felice I: 45 Glasenapp, Carl Friedrich II: 31, 78, 95 Glasenapp, Henriette II: 48 Gluck, Christoph Willibald I: 29, 52, 56, 57, 95–99 II: 34, 149, 201, 207 Alceste I: 52, 56–68 Orfeo ed Euridice I: 56, 95–98, 103 Goebbels, Joseph II: 176 Goedicke, Alexander Fjodorowitsch II: 207 Goethe, Johann Wolfgang I: 148, 159, 165 II: 36, 38, 159, 171 Goldberg, Szymon I: 55 Goldmann, Friedrich II: 135, 150, 204, 207 Hot II: 150, 204 Golle, Jürgen II: 135 Gottsched, Johann Christoph I: 70 Graun, Carl Heinrich II: 208 Graun, Johann Gottlieb II: 208 IV Hirano, Minoru I: 46 Hitler, Adolf II: 157, 175 Hochschule für Musik Carl Maria von Weber Dresden I: 18 II: 148, 200, 201, 203, 204 Hochwasserkatastrophe (2002) II: 160, 162, 163, 165 Hoeßlin, Franz von II: 47 Hoffmann, E. T. A. I: 48 II: 36, 40 Hoffmann, Josef II: 86 Hörgewohnheit I: 25, 73, 92 Hotter, Hans II: 128 Hotteterre, Jacques-Martin I: 49 Hrasky, Rainer II: 135 Hufschmidt, Wolfgang II: 209 Humanistische Bildung I: 70 II: 171, 172, 175, 179–181, 183, 194 Hummel, Johann Nepomuk I: 32, 33, 35, 100 Humperdinck, Engelbert II: 53 Keil und Punkt I: 22, 100, 155, 156, 168, 169 Keilberth, Joseph II: 47 Keller, Gottfried II: 36 Kelsey, Franklyn I: 44 Kempe, Rudolf II: 47, 126 Kerr, Alfred II: 172 Kerzinger, August II: 209 Kietz, Julius Ernst Benedikt II: 65 Kinshasa Symphony Orchestra II: 181 Kirnberger, Johann Philipp I: 135 Kleiber, Carlos I: 179 Kleiber, Erich I: 137 Klemmt, Gustav II: 59 Klemperer, Otto II: 126 Klenze, Leo von II: 44 Klindworth, Karl II: 32, 94, 95 Klobu ar, Berislav II: 47 Kloss, Erich II: 86 Knabenchor I: 48 II: 33, 34, 121 Knappertsbusch, Hans II: 47 Kniese, Julius II: 48 Kobayashi, Kenichiro II: 126 Koch, Heinrich Christoph I: 32–35, 37, 68 Koch, Olaf II: 203 Kochan, Günter II: 135, 209 Kodály, Zoltán II: 209 Kohl, Helmut I: 71 Köhler, Armin II: 137 Kolbe, Corinna I: 8 Komische Oper Berlin II: 149, 152, 168, 200, 204 Kommerzialisierung II: 174 Koninklijk Concertgebouworkest II: 151, 160 Konrad, Sigrid I: 8 Konservatorium St. Petersburg I: 26 Konstantin von Sachsen-Weimar-Eisenach II: 33 Konzerthaus Dresden II: 191, 192 Krätzschmar, Wilfried II: 135 Kraus, Joseph Martin I: 94 Krauss, Clemens II: 47, 52, 53, 126, 127, 129, 132, 134 Kreisler, Fritz I: 54, 55 Kreutzer, Rodolphe I: 50 Krtschil, Henry II: 135 Kubik, Reinhold II: 118 Kupfer, Harry II: 150 Improvisation I: 21, 27–29, 31, 80, 94, 108, 117, 124 II: 128, 137 Inbal, Eliahu II: 126 Instrumentation I: 21, 70, 71, 77, 79, 80, 95, 99, 155, 157, 175, 176 II: 14–17, 34, 112, 134 Ives, Charles I: 23 II: 135 Jacobs, René I: 44 Janowski, Marek II: 47 Jansons, Mariss II: 126 Järvi, Neeme II: 126 Joachim, Joseph I: 51, 54, 55 II: 7 Joseph II. I: 104, 162 Josquin Desprez I: 50 Jost, Christa II: 25, 95, 110 Jost, Peter II: 24 Kadenz I: 21, 22, 29, 52, 53, 87, 108, 111, 114, 118, 124–126, 133, 141, 150, 155, 164, 167 II: 17, 34 Kaehler, Willibald II: 51 Kaiser, Joachim II: 172 Kalabis, Viktor II: 135 Kalbeck, Max II: 7 Kammerorchester Carl Philipp Emanuel Bach I: 16 II: 149, 151, 168, 169, 177, 200, 204 Kammerton I: 73 II: 17, 112, 173 Kapellmeister I: 11, 12, 94, 106, 133, 183 II: 15, 34, 55, 56, 59, 60, 64, 67, 76, 89, 133, 148, 200 Karajan, Herbert von I: 14 II: 47, 53, 126 Karl August von Sachsen-Weimar-Eisenach II: 171 Kastrat I: 95, 97, 98, 108, 125 Katzer, Georg I: 22 Lach, Robert I: 28 Lachmann, Karl II: 35 Lasser, Johann Baptist I: 51 Lehmann, Lilli II: 86 Lehmann, Lotte II: 128 Leinsdorf, Erich II: 53 V Lenin II: 170 Leopold II. (HRR) I: 160 Levi, Hermann II: 32, 48, 53, 94 Levine, James II: 47, 53 Lichtenstein, Sabine II: 156 Lischka, Rainer II: 135 Liszt, Franz II: 15, 32, 37, 65, 67, 72, 74, 75, 83, 154, 209 Locatelli, Pietro Antonio II: 209 Löhlein, Georg Simon I: 55 Loot, Jan Willem I: 72 Louis Charles d’Orléans I: 160 Ludwig I. von Bayern II: 44 Ludwig II. von Bayern II: 32, 56, 60, 61, 79, 80, 83, 87–89 Lully, Jean-Baptiste I: 16 Luther, Martin I: 72, 76 II: 39, 42 Deutsche Messe I: 76 Lutherische Theologie I: 69–79 Marschner, Heinrich II: 13, 34 Martin, Frank II: 135 Marx, Carl II: 177 Masur, Kurt II: 149, 165, 166, 204 Matsudaira, Akira II: 135 Mattheson, Johann I: 45, 52 Matthus, Siegfried II: 136, 149, 170, 210 Mauersberger, Rudolf II: 147, 148, 151, 153, 154 Die Weise von Liebe und Tod des Cornets Christoph Rilke II: 136, 149 Responso für Orchester II: 170 Mecklenburgische Staatskapelle I: 8, 10 II: 149, 193, 194, 200 Mehta, Zubin II: 118 Meininger Hofkapelle I: 55, 57 II: 7–9, 11, 12 Mendelssohn Bartholdy, Felix I: 7 II: 34, 36, 58, 71, 210 Mengelberg, Willem I: 53 Menuhin, Yehudi I: 21 Mersenne, Marin I: 48 Meyer, Krzysztof II: 136 Meyerbeer, Giacomo I: 52 II: 32, 36 Meysenbug, Malvida Freiin von II: 32 Michael, Tobias I: 28 Milbradt, Georg II: 185 Mit dem Bogen geschlagen II: 113, 114 Molter, Johann Melchior II: 210 Monteverdi, Claudio I: 46 II: 107 Montsalvatge, Xavier II: 136 Morus, Thomas I: 184 Moser, Andreas I: 54 Motte Fouqué, Friedrich de la II: 36 Mottl, Felix II: 12, 24, 47, 48, 52, 53, 85, 95 Mozart, Constanze I: 99, 105, 148, 149 Mozart, Leopold I: 32–34, 36, 42, 43, 51–53, 63–66, 75, 92, 98, 101, 106, 107, 122, 126, 133, 135, 155, 156, 165, 169 II: 173, 174 Mozart, Theresia I: 105 Mozart, Wolfgang Amadeus I: 7, 16, 21, 22, 27–29, 31, 32, 35, 36, 38–43, 46, 49, 50, 53, 67, 75, 99, 100–176 II: 54, 107, 149, 169, 171, 172, 174, 201, 210 19 Kadenzen zu drei Opernarien von Johann Christian Bach, KV 293e I: 29, 108, 125–127, 134, 139–141 Adagio und Fuge c-Moll für Streicher, KV 546 I: 105 Arie »Non so d’onde viene«, KV 294 I: 29, 108, 125, 126, 142, 143 Arie »Or che il dover«, KV 36 I: 29, 123, 127 Arie »Per pietà, non ricercate«, KV 420 I: 126 Arie »Se tutti i mali miei«, KV 83 I: 123, 127 Arie »Un bacio di mano«, KV 541 I: 102 Maazel, Lorin II: 47, 126 Maestro I: 11 Mahler, Alma II: 158, 160, 161 Mahler, Anna Justine II: 156 Mahler, Gustav I: 7, 19, 31, 53, 128, 156, 183 II: 9, 53, 113–125, 155–163, 165, 166, 180, 201, 209 Das klagende Lied II: 114, 115, 159 Das Lied von der Erde II: 115–117, 158, 161 Symphonie Nr. 1 II: 113, 114, 158 Symphonie Nr. 2 II: 114, 160 Symphonie Nr. 3 II: 115, 116, 156, 157, 159, 164–166 Symphonie Nr. 4 II: 114–116, 155, 156 Symphonie Nr. 5 II: 115–117, 119, 156, 160 Symphonie Nr. 6 II: 116–119, 156, 158, 159, 161 Symphonie Nr. 7 II: 115, 117, 156, 158, 159, 161 Symphonie Nr. 8 II: 117, 120–125, 159–163, 165 Symphonie Nr. 9 II: 116, 117, 158, 159, 161 Symphonie Nr. 10 II: 159 Totenfeier II: 159 Mahler-Zyklus I: 19 II: 155–163 Maier, Mathilde II: 78 Mailand I: 106 II: 13, 174, 200 Malipiero, Gian Francesco II: 135 Manfredini, Francesco II: 210 Mann, Thomas II: 29, 64, 81 Mao Tse-tung II: 178 Marais, Marin I: 48 Marpurg, Friedrich Wilhelm I: 31–35, 37, 48, 61–63, 97, 129, 133, 135 VI Così fan tutte, KV 588 I: 29, 126 Die Entführung aus dem Serail, KV 384 I: 29, 38, 39, 122, 123, 126, 155 Die Zauberflöte, KV 620 I: 29, 38, 39, 103, 126, 148–153, 156, 157, 159–169 II: 171, 172 Don Giovanni, KV 527 I: 29, 104, 124, 126, 166 II: 13 Fuge c-Moll für 2 Klaviere, KV 426 I: 105 Idomeneo, KV 366 I: 107–121 Kleine Freimaurer-Kantate, KV 623 I: 162 La clemenza di Tito, KV 621 I: 170–174 La finta giardiniera, KV 196 I: 123, 127 Le nozze di Figaro, KV 492 I: 38, 39, 104, 124–147 Maurische Trauermusik, KV 477 I: 162 Mitridate, re di Ponto, KV 87 I: 106–108 II: 201 Requiem, KV 626 I: 175, 176 Sinfonie B-Dur, KV 319 I: 103 Sinfonie C-Dur, KV 551 (»Jupiter«) I: 100–105 II: 169 Sinfonie Es-Dur, KV 16 I: 102, 103, 105 Sinfonie Es-Dur, KV 543 II: 169 Sinfonie g-Moll, KV 550 I: 102, 104, 105 II: 169 Sinfonie in C Il re pastore, KV 208/102 (213c) I: 99 Thamos, König in Ägypten, KV 173d, 336a, 345 I: 138, 161 Violinkonzert Nr. 3 G-Dur, KV 216 I: 99 Muck, Karl II: 51, 53 Mulisch, Harry II: 157, 158 Müller, Christian Gottlieb II: 33 Müller, Franz II: 63 Müller, Heiner II: 170 Müller, Wilhelm II: 40 Müntzel, Herbert II: 176 Musiktheater I: 9, 26, 29 Mussorgsky, Modest I: 18 II: 148 Boris Godunow II: 148 Mutschmann, Martin II: 175 Mutter, Anne-Sophie II: 175 Niederländische Oper I: 109, 170 II: 13, 25, 75, 84, 91, 99, 110, 111, 152, 159, 200 Niederländische Philharmonie II: 150, 151, 155, 161–163, 200 Niemann, Albert II: 86 Nietzsche, Friedrich II: 35, 36, 58, 157 Nissen, Georg Nikolaus I: 158 Norrington, Roger I: 51, 53–56 Notation I: 20, 21, 32–35, 38–41, 46, 52, 56, 67, 96, 97, 129, 131, 134, 135, 154–156, 165, 169, 181 II: 114, 115, 117, 137, 138 Notentreue I: 21, 22, 156 II: 106 Nowak, Leopold I: 176 Odnoposoff, Ricardo I: 55 Oelze, Christine I: 141 Orchesterbesetzung I: 16, 70, 71, 73, 74, 77, 84, 86, 92–95, 101, 177, 182, 184 II: 12, 22, 24, 61, 112, 128, 174 Orel, Alfred I: 148, 149, 164 Orfeo ed Euridice II: 149, 201 Orff, Carl Carmina Burana I: 15 Ormandy, Eugene II: 126 Otto-Peters, Louise II: 59 Patricio García, Manuel Rodríguez I: 31, 33 Pauer, Ji í II: 136 Paur, Emil II: 54 Penderecki, Krzysztof Die Teufel von Loudun I: 22 Pergolesi, Giovanni Battista II: 211 Philharmonie Halle I: 9, 10 II: 148, 200 Phrasierung I: 43, 57, 134, 149, 177, 179 II: 7, 10, 51 Pischner, Hans II: 168, 177 Pisendel, Johann Georg I: 42, 55, 56, 68, 86, 93 Pohl, Carl Ferdinand II: 10 Porges, Heinrich I: 57 II: 32, 48, 50, 51, 55, 84, 95, 105, 108, 109 Porpora, Nicola Antonio II: 211 Praetorius, Michael I: 46 Previn, André II: 126 Printz, Wolfgang Caspar I: 52 PR-Maschine I: 11 Proudhon, Pierre-Joseph II: 35 Publikum I: 7, 11, 69, 73, 93, 100, 101, 104, 158, 163, 164, 177 II: 13, 15, 17, 23, 25, 58, 66, 83, 128, 129, 151, 152, 158, 162, 166, 169, 170, 172–174, 179, 180, 183, 185, 186, 188, 203 Puccini, Giacomo I: 27 Pusinelli, Anton II: 61 Putten, Bas van I: 9–15 Napoleon Bonaparte I: 184 II: 179 Nederlands Philharmonisch Orkest I: 10, 17, 72 II: 165 Neruda, Johann Baptist Georg II: 211 Neubert, Günter II: 136 Neuhaus, Rudolf I: 11, 18 Neumann, Angelo II: 32, 56 Nicholson, Charles I: 51 Nicolai, Friedrich I: 136 VII Quantz, Johann Joachim I: 31–36, 42, 49, 52, 55, 56, 66–69, 86, 96, 97, 131, 133–137, 144, 167 Quintparallelen I: 72 Rackwitz, Werner II: 203 Ramm, Andrea von I: 44 Rasumowsky, Andrej I: 177 Ratz, Erwin II: 118 Redlich, Hans Ferdinand II: 118 Reger, Max I: 22 II: 7–9 Regieanweisung I: 123, 159, 160, 168 II: 16, 91, 93 Reimann, Aribert II: 136, 139–143, 149, 171, 211 Lear II: 136, 139–143, 149, 159, 171 Reiner, Fritz II: 126 Rellstab, Johann Carl Friedrich I: 31–36 Remmert, Birgit II: 165 Rezeption II: 25, 95 Rezeptionsgeschichte I: 100 Rheinberger, Josef Gabriel II: 211 Richter, Hans II: 23, 32, 47–50, 52, 55, 61, 87 Riemen, Rob II: 182 Rifkin, Joshua I: 74 Rigler, Franz I: 32, 33, 35, 97 Ritter, Alexander II: 72 Ritter, Emilie II: 72 Ritter, Hermann II: 111 Ritter, Karl II: 65 Robbins Landon, Howard Chandler I: 92, 175, 176 Robert-Franz-Singakademie I: 9 II: 148, 200 Röckel, August II: 32, 37, 59, 67, 70, 77, 84 Rode, Pierre I: 50 Rogers, Nigel I: 44 Romberg, Bernhard I: 54 Rosé, Arnold I: 53 Rosenfeld, Gerhard II: 136 Rosetti, Antonio (auch Franz Anton Rößler) II: 211 Rossini, Gioachino I: 27 Rostal, Max I: 55 Roth, Martin II: 199 Rousseau, Jean I: 48 Rousseau, Jean-Jacques I: 95 Rubato I: 124 Rubinstein, Joseph II: 32 Rudolph von Österreich I: 182–184 II: 171 Rungenhagen, Carl Friedrich I: 73 Runkel, Reinhild II: 164 Sächsische Staatskapelle Dresden 149, 188, 189, 192, 200 I: 50 II: Salieri, Antonio I: 104 Salomon, Johann Peter I: 105 Samaroff, Olga II: 54 Sarasate, Pablo de I: 54, 55 Miramar, op. 42 I: 54 Sartre, Jean-Paul II: 171, 176 Sawallisch, Wolfgang I: 11 Schack, Benedikt I: 149 Schamelius, Martin I: 70–72 Schatrow, Michael II: 170 Scheibe, Johann Adolf I: 36, 55, 71, 72, 95, 126, 129–131, 133 Schenker, Friedrich II: 136 Schikaneder, Emanuel I: 150, 159, 160, 162 Schiller, Friedrich II: 171, 172 Schindler, Anton I: 184 Schirach, Baldur von II: 176 Schlemmer, Oskar II: 181 Schlesinger, Maurice I: 135, 137, 146 Schmelzer, Johann Heinrich II: 211 Schmidt, Helmut II: 171 Schneider, Peter II: 47 Schnorr von Carolsfeld, Ludwig II: 32 Schoendlinger, Anton II: 136 Scholz, Dieter David II: 36 Schönberg, Arnold I: 21, 23, 51 II: 177, 203 Schönfelder, Gerd II: 204 Schopenhauer, Arthur II: 32, 36, 60, 64, 67, 70, 81, 157, 158 Schostakowitsch, Dmitri II: 150, 170, 204 Symphonie Nr. 2 II: 150, 170, 204 Symphonie Nr. 4 II: 170 Symphonie Nr. 5 II: 170 Schröder-Devrient, Wilhelmine II: 15 Schubert, Franz I: 9, 21, 22, 102 II: 40, 211 Große Sinfonie in C-Dur, D 944 I: 102 Sinfonie Nr. 5 B-Dur, D 485 I: 102 Schuch, Ernst von II: 133 Schuch, Friedrich von II: 133, 134 Schumann, Clara II: 7 Schumann, Robert I: 7, 9, 42, 53, 59 II: 34, 58, 59 Schütz, Heinrich I: 50 II: 107, 153, 154 Dialogo per la pascua, SWV 443 II: 153 Schwebung I: 45, 48, 61, 63, 64, 66, 68 II: 174 Sehmsdorf, Henriette I: 182–185 Seidl, Anton II: 53, 55, 56 Sellering, Erwin II: 193 Shakespeare, William II: 36, 139 Shaw, George Bernard II: 29 Siegmund-Schultze, Walther II: 203 Sievert, Ludwig II: 129 Silbermann, Gottfried I: 166 Simón Bolívar Jugendorchester II: 181 VIII Simpson, Christopher I: 48, 52 Singakademie zu Berlin I: 73, 81 Smend, Friedrich I: 74, 76 Sodann, Peter II: 177 Solti, Georg II: 47 Sonntag, Henriette I: 182 Speer, Daniel I: 47 Spohr, Louis I: 32, 33, 35, 52, 59 II: 34 Sputh, Eduard I: 148 Staatsoper Berlin II: 148, 149, 152, 168, 177, 200 Staatsoper Dresden II: 149, 200 Staatsoper München II: 127, 132 Staatsoper Wien II: 132, 134 Staatstheater Schwerin II: 149, 150, 168, 193, 194, 200, 204 Stabreim II: 37, 38 Stalin, Josef II: 170, 176 Stamitz, Johann II: 211 Stange, Eva-Maria II: 199 Steinbach, Fritz I: 55 II: 7–11 Steinberg, William II: 126 Stieler, Joseph Karl I: 184 Stokowski, Leopold II: 126 Strasser, Otto I: 53 Straub, Henriette II: 156 Strauss, Richard I: 7, 22, 56, 59 II: 7, 12, 52– 54, 57, 126–134, 149, 155, 211 Capriccio II: 127 Daphne II: 126–134 Die ägyptische Helena II: 128 Die Frau ohne Schatten, op. 65 I: 12 Die schweigsame Frau, op. 80 II: 130 Don Juan II: 126 Elektra, op. 58 II: 128, 133, 149, 150 Friedenstag, op. 81 II: 133 Salome, op. 54 II: 127, 128, 133 Till Eulenspiegels lustige Streiche, op. 28 II: 126 Strawinsky, Igor I: 20, 22, 51 II: 136, 189, 190 Le sacre du printemps I: 22 Strichart/Bogenführung I: 51–53, 56, 58, 60, 63, 64, 66, 92, 98, 100, 177, 178 II: 10, 11, 57, 99, 117 Strittmatter, Erwin II: 177 Suitner, Otmar II: 47 Sulzer, Johann Georg I: 47 Sundberg, Johan I: 46 Süßmayr, Franz Xaver I: 175, 176 Sweelinck, Jan Pieterszoon I: 50 Symbol II: 69, 81, 90, 91, 97, 98, 107, 109, 132, 137, 142 Szeryng, Henryk I: 55 Taktstock I: 16–19 II: 129 Talsma, Willem Retze I: 136 Tappert, Wilhelm II: 76 Tartini, Giuseppe I: 32, 34, 35, 43, 51, 97 Tausig, Carl II: 32 Telemann, Georg Philipp I: 28, 36, 42, 56, 128–130, 133, 134, 136, 167 II: 212 Die verkehrte Welt I: 28 Temporelation I: 74, 96, 135, 137, 138, 157, 158, 167–169, 179 II: 106, 109 Tennstedt, Klaus II: 126, 149 Tenuto II: 11, 18, 20, 117 Terrasson, Jean (Abbé) I: 160 Teschemacher, Margarete Adelheid II: 134 Textänderungen I: 159–161 II: 17, 56 Theater Zwickau I: 9, 10 II: 148, 200 Tichatschek, Joseph II: 22, 94 Tieck, Ludwig II: 36 Tietjen, Heinz II: 47 Tittel, Gerhard II: 136 Tombo, August II: 128 Tonartencharakteristik und -symbolik I: 73, 78, 79, 92, 101 Torelli, Giuseppe II: 212 Toscanini, Arturo I: 19 II: 52–54, 56, 126, 174 Tosi, Pier Francesco I: 32–37, 97 Toyota, Yasuhisa II: 188, 189, 191 Tremolo I: 45, 46, 51, 56, 60, 61, 63–68 Tremulant I: 47, 49, 50, 52, 70 Trojahn, Manfred I: 170 Tschaikowski, Peter Iljitsch II: 159, 212 Symphonie Nr. 6 h-Moll, op. 74 (»Pathétique«) II: 159 Türk, Daniel Gottlieb I: 32–36, 67, 68, 135, 165 Türkische Musik I: 123 Überpunktierung I: 156, 165 Uhlig, Theodor II: 15, 32, 65, 66, 77, 78 Ulbricht, Walter II: 178 Umlauf, Ignaz I: 94 UNESCO II: 195–198 Ursuleac, Viorica II: 126 Vaatz, Arnold II: 198 Variation I: 94, 178 Vassiliou, Androulla II: 192 Vejvanovský, Pavel Josef II: 212 Verdi, Giuseppe I: 27 Messa da Requiem I: 9 Vertrauen I: 14 IX Verzierung I: 27–31, 36, 43, 45, 46, 48, 50–52, 55, 56, 58, 61, 86–91, 97, 98, 108–121, 125, 170–174, 181 Vester, Frans I: 44 Vibrato I: 42–61, 67, 68, 70, 75, 76, 96, 101, 125, 172 II: 9, 11, 56, 173, 174 Viotti, Giovanni Battista I: 50, 54 Vischer, Friedrich Theodor II: 59 Vivaldi, Antonio I: 79 II: 212 Vögel (Wotans) II: 90–93 Vogl, Johann Michael I: 133 Vonk, Hans II: 150 Vorschlag I: 22, 29, 31–37, 66, 72, 87–91, 96, 97, 109–119, 121, 127, 130, 132, 133, 156, 157, 170–172, 174 Tannhäuser und der Sängerkrieg auf Wartburg, WWV 70 I: 57 II: 16, 17, 22–24, 40, 46, 54, 56, 58, 90, 112, 149 Tristan und Isolde, WWV 90 II: 16, 22, 23, 32, 60, 82, 84, 94 Wagner, Siegfried II: 32, 47, 51, 53 Wagner, Wieland II: 53 Wagner, Winifred II: 53 Waldschlösschenbrücke Dresden I: 8 II: 195–199 Wallerstein, Lothar II: 132 Walter, Bruno II: 54 Walther, Johann Gottfried I: 33–35, 52, 78, 96 Wand, Günter I: 11 Washington, George I: 160 Weber, Aloysia I: 125, 142 Weber, Carl Maria von I: 27 II: 13, 23, 33, 212 Weber, Gottfried I: 158 Webern, Anton I: 23 Webster, James I: 92–94 Wegner, Bettina II: 176 Weingartner, Felix II: 16 Wenzinger, August I: 21 Wesendonck, Mathilde II: 33, 80 Wien I: 31, 55, 81, 95, 96, 98, 100, 104, 105, 126, 128, 136, 156, 160, 163, 177, 178, 182– 184 II: 22–24, 59, 82, 118–120, 126, 129, 130, 132, 134, 155, 161, 171, 172, 189, 200 Wiener Philharmoniker I: 50, 53, 56 II: 189 Wiener Symphoniker II: 173 Wignall, Harrison James I: 106 Wille, Eliza II: 60 Williams, Winifred II: 32 Wolf, Hugo II: 212 Wolzogen, Hans von II: 33 Worm, Dieter Gerhard II: 168 Wort-Ton-Verhältnis I: 10 II: 37 Wagner, Carl Friedrich II: 33 Wagner, Cosima II: 32, 48, 50–52, 55, 61, 67, 78–80, 86–88, 94, 109, 111 Wagner, Eva II: 32 Wagner, Franziska II: 72 Wagner, Isolde II: 32 Wagner, Minna II: 32, 74 Wagner, Richard I: 7, 11, 17, 52, 54, 56, 57, 59, 67 II: 9, 13–112, 128, 149, 157, 158, 160, 164–167, 174, 201, 212 Das Rheingold, WWV 86A I: 18 II: 14, 37, 54, 57, 60, 61, 64–72, 76, 80, 83–86, 92, 97–99, 128 Der fliegende Holländer, WWV 63 II: 13–21, 36, 54, 58, 201 Der Ring des Nibelungen, WWV 86 A–D I: 17–19 II: 14, 24–32, 46–105, 110, 164, 201 Die Meistersinger von Nürnberg, WWV 96 I: 17 II: 36, 53, 54, 59, 60, 82 Die Walküre, WWV 86B I: 57 II: 14, 17, 26, 28, 49, 54, 56, 59–61, 64, 67, 71, 73–75, 90, 92, 99, 110, 128, 164, 167 Götterdämmerung, WWV 86D I: 57 II: 26, 35, 60, 61, 64–70, 76, 81–85, 87–89, 91–105, 201 Kaisermarsch, WWV 104 II: 34 Lohengrin, WWV 75 II: 13, 49, 50, 54, 55, 59, 94, 127 Parsifal, WWV 111 I: 11, 19, 56, 57, 67, 156 II: 32, 34, 36, 48, 53, 55, 56, 90, 106–112, 126, 149, 160, 201 Rienzi, WWV 49 II: 13, 14, 58 Siegfried, WWV 86C I: 19, 57 II: 26, 28, 34, 47–49, 52, 59–61, 64–66, 68–70, 76–81, 85, 87, 88, 90–92, 99, 201 Symphonie C-Dur, WWV 29 II: 34 Zacher, Peter II: 147–152 Zahlensymbolik I: 77, 78, 157 Zallinger, Meinhard von I: 148 Zemlinsky, Alexander II: 136 Ziegesar, Ferdinand von II: 83 Zimmermann, Bernd Alois Die Soldaten I: 22 II: 136, 171 Zuccalmaglio, Florentin von II: 58 Zweig, Stefan II: 130 X