cre bahia-brasil

Transcrição

cre bahia-brasil
cre9.qxp
23/11/13
01:15
Página 1
cre9.qxp
23/11/13
01:15
Página 2
cre9b.qxp
24/11/13
20:54
Página 3
Sumário
4
11
14
16
18
20
23
27
29
3
Nordeste
Cre Bahia-Brasil por Jose Vidal Rivas, Presidente do CRE-Bahia e CGRE-Brasil.
Não é hora de omissão por Fernando Barreiro.
Clube Espanhol - Galícia Esporte Clube - Cine Galego na UFBA - Curso de Baile Galego
em Salvador - Hospital Espanhol - Culinária galega - Visita de José Rivas a Galícia
São Paulo
Gracias, bienvenidos por Arturo Chao, Presidente do CRE-São Paulo
O Jabaquara celebra 100 anos - Consulado General de España en São Paulo - Casa de
Espanha de Sorocaba - Excursión do Centro Rosalía de Castro - La columna de Xavier
Martí.
Rio de Janeiro
Hospital Espanhol do Rio - Curso de culinária en Niteroi - Centro Social de Mayores
da Casa de Espanha - Diretoria da Casa de España - Retrospectiva de Dalí
Entrevista
Jorge Fontes Hereda, Presidente da Caixa Econômica Federal do Brasil
Reportagem
Passeio da Arte em Madri
Atualidade Brasil-Espanha
BOLETIM INFORMATIVO
Nº 9 NOVEMBRO 2014
TIRAGEM: 12.500
Editorial:
A VilaVisual Produções LTDA
Rua Humberto de Campos,293-Graça
Cep: 40.150-130
Salvador – Bahia - Brasil
e-mail: [email protected]
Co-edição:
CRE-BA Nordeste
12 de octubre, Fiesta Nacional de España en Brasil - Novo recorde de turistas na Espanha - Turismo LGTB na Espanha - Instituto Cervantes
Gráfica:
GRASB
Organismos oficiais
Diretor de editoriação:
Paco Vila
Seminario sobre emigración gallega - El presidente del CRE de São Paulo en la Secretaría de Emigración - Derecho a la asistencia sanitaria pública en España - Consejo General de la Ciudadanía Española en el Exterior - Reencontros na Terra 2014
Diretora Comercial:
Mari Fernández
Cultura
Redação:
CRE-Brasil
Equipe da VilaVisual
Comunicação - Instituções
Nélida Piñón en la Real Academia Galega - Aberta ao público a casa de Jorge Amado
- Éxito del Womex'14 - Cine español en la Mostra de São Paulo - O grupo Leilía fez
sucesso no Pelourinho - O Apóstolo en Animamundi - Trocas: danza y educación
Mundo empresarial
La Cámara de Comercio Brasil-España cumple 90 años - Nuevo contrato de Sacyr en el
metro de São Paulo - ACCIONA Windpower continuará suministrando aerogeneradores
en Brasil - Nueva web sobre oportunidades de negocio en Brasil - Telefônica Vivo compra GVT - La demanda de electricidad en Brasil - Encuentro en Porto Alegre
Este Boletim se nutre de fontes de informações oficiais. A editora se compromete a divulgar com rigor,
as informações extraídas ou enviadas desde essas fontes oficiais, mas não se faz responsável das opiniões colocadas pelos particulares que escrevam na revista. Os artigos de opinião estarão devidamente assinados.
Design:
Manuel Xestoso
Desenho Capa - Publicidade:
Lidia Nokonoko
Assesoría Linguística:
David Rodríguez Lorenzo
Contato com a revista
[email protected]
CRE-Bahia: Presidente José Vidal Rivas Secretária Mª de Fátima Lorenzo Conselheiros Benjamín Casales Martínez, Fernando Antonio Castro Barreiro, Delia Cerviño, Maria de Fátima Barral, José Luis Garrido Hermida,
CRE São Paulo: Presidente Arturo Chao Maceiras Secretário Andrés Betancor Vera Conselheiros D. Casto Vieitez Fernández, D. Joaquín
Barrio Vázquez, D. Manuel Fernández García, D. Manuel Enríquez Casal, Dª Ana Maria Torres Álvarez, D. José Luis González Alonso, D. Cayo
Miguel Ángel Martin Cristóbal, D. Roberto Hernando Barco, D. Arturo Frank Calvo Da Silva
CRE Rio de Janeiro: Presidente Augusto José Dominguez Villar Secretario D. Luis Martínez Blanco Vocais Dª Marisol Gómez Lago, Dª
Mônica Gabriela Fernández Mosquera, Dª Maria Consuelo Pérez Lemos, D. Constante Pérez Fernández, Dª Áurea Piñón Bouzas
cre9b.qxp
24/11/13
20:54
Página 4
4
Nordeste
CRE BAHIA-BRASIL
Caros amigos,
foi encerrado o
funcionamento
do
Hospital
Espanhol e apesar da situação
financeira
do
mesmo, espero
que algum grupo
José Vidal Rivas
empresarial
Presidente
assuma a gesdo CRE Bahia-Brasil
tão, saneando as
dívidas e, sobretudo, retornando a prestação de assistência sanitária aos associados, inclusive expandindo o atendimento.
Tenho conhecimento de ao menos três
grupos que devem apresentar propostas
nesta segunda quinzena de novembro.
Espero que quando os senhores e senhoras estiverem recebendo esta revista já
tenhamos definida esta situação. Ressalto
a importante contribuição que o fórum permanente tem dado a este processo, acom-
panhando as ações e promovendo uma
maior divulgação de informações aos associados.
O Clube Espanhol reabriu suas portas
aos associados com diversas atividades
esportivas, inclusive com partida de futebol semanal de um grupo de filhos de
espanhóis. É óbvio que o clube é de todos
os associados, mas é muito bom ver o
reencontro dos filhos de espanhóis naquele espaço, da mesma maneira que vi e participei na minha infância e juventude.
Seguimos colaborando em eventos da
colônia realizados no TEA, como o ocorrido
na festa de Nossa Senhora dos Remédios
,e também colaboraremos na Festa das
Gerações.
Estive, no mês de setembro, representando os espanhóis residentes no Brasil
no encontro anual em Madri, onde reivindicamos mais uma vez o fim do voto rogado, a garantia sem restrições a nacionalidade aos filhos de espanhóis, melhor
atendimento sanitário aos que viajam à
Espanha, entre outras demandas. Também na Galícia, com Alberto Núñez Feijóo,
Presidente da Xunta, Alfonso Rueda, VicePresidente da Xunta, Antonio Miranda
Secretário de Migrações e Nava Castro,
Secretária de Turismo da Xunta que, como
sempre, me receberam carinhosamente e
solícitos às demandas de nossa coletividade e revelaram estar preocupados com a
situação do Hospital Espanhol.
Participei na Embaixada, em Brasília, da
Festa Nacional da Espanha onde pude,
além de confraternizar com o Embaixador,
conselheiros e funcionários, manter
encontros com empresários e autoridades
espanholas.
Sem dúvida, foi um ano muito difícil,
porém tenho fé en que no próximo haja
novidades positivas e, com saúde, possamos continuar a lutar para que tenhamos
uma qualidade de vida melhor.
Feliz Natal e próspero ano novo !!
Não é hora de omissão
Tal qual crônica
de uma morte
anunciada,
o
Hospital Espanhol fechou.
Como já tinha
escrito
neste
espaço em algumas
edições
anteriores, a falta
de profissionalisFernando Antonio
mo administratiCastro Barreiro
vo, a ausência de
Conselheiro
humildade em
do CRE-BA
r e c o n h e c e r- s e
incapaz de resolver as questões da
moderna gestão hospitalar e o excesso de
orgulho em ter um cargo diretivo em alguma instituição espanhola em nosso estado contribuíram muito para este final
melancólico. Em poucas palavras, incompetência para exercer cargo em uma organização centenária, orgulho que foi desta
comunidade perante o Brasil e a Espanha.
Não desejo remeter-me a insinuações
frequentemente feitas por diversas pes-
soas em nossa chamada «colônia espanhola». Sobram acusações de lado a lado,
sem demonstrações de provas concretas
para que possamos ir até o final com
investigações sérias e profícuas.
Deveremos ter, sim, auditorias para
que cheguemos às verdades que necessitamos: como deixaram soçobrar um hospital deste porte, tradição e respeito?
Quem são os responsáveis? Houve desvio de recursos? Como a coletividade
pode responsabilizar os autores destes
atos e repatriar os valores desviados?
O que nos preocupa neste momento é
o destino dos associados da RSEB. Onde
serão atendidos? Aqueles que acreditaram na perenidade do Hospital Espanhol
e que não possuem planos de saúde (e
não conseguirão fazê-lo, pela idade),
como ficarão?
Um grupo de associados criou o FISACHE (Fórum Independente de Sócios, Amigos e Colaboradores do Hospital Espanhol). Atua no intuito de minorar as
consequências deste fechamento. Trabalha constantemente em várias frentes:
jurídica, administrativa e sanitária. Realiza
reuniões periódicas e possui endereço
eletrônico para a comunicação com os
associados e colaboradores:
www.fisache.com.br
A comunidade espanhola na Bahia, conhecida por ter como características
muita reclamação, pouca participação e
submissão aos denominados caciques,
que se revezam no comando das entidades, necessita assumir as rédeas de seu
destino e não mais aguardar que outros
determinem o que fazer.
Precisamos estar atentos aos passos
que estão sendo dados pela diretoria do
hospital. Necessitamos pressioná-la para
que ela revele quais empresas estão interessadas em adquirir o hospital e agir para
que os direitos dos associados se preserven. Não duvidem: somos fortes quando
estamos juntos. Dispersos, perderemos.
O Hospital Espanhol, local onde nasci,
assim como meus filhos, e onde me despedi de minha querida avó e de meus
pais, fechou. Em respeito a eles, estou
nesta luta.
cre9b.qxp
24/11/13
20:55
Página 5
5
Nordeste
De volta: atividades esportivas e shows
selam o retorno definitivo do Clube Espanhol
Momento da I Corrida Santiago de Compostela, organizada pelo Clube Espanhol nas celebrações do 25 de Xulho. No centro, milhares
de pessoas assistiram aos espectaculos no
Clube como neste concerto do É Tchan. À
direita, as instalações de esportes-Tenis.
Desde a manhã do dia 13 de junho de
2014, quando reabriu as portas oficialmente para seus associados, o Centro
Espanhol só tem motivos para comemorar. Mesmo restando cerca de 10% das
obras por concluir, as atividades no Clube
estão em plena capacidade, tanto no
novo setor esportivo quanto na área de
entretenimento, em que o Espanhol sempre teve grande apreço por sediar grandes eventos. Desde o dia 18 de agosto já
estão em plenas atividades o clube de
corrida, tênis, natação, hidroginástica,
futebol, karatê, judô, jiu-jitsu, muay thai,
boxe, aikidô e a academia de ginástica.
Em breve, os sócios poderão desfrutar
também da quadra poliesportiva, que vai
ser usada para as escolinhas de basquete
e vôlei. «Estão sendo reimplantadas
todas as atividades que já existiam no
Clube, acrescidas de outras novas. Uma
grande novidade em Salvador é a inédita
escolinha de rugby, já de olho na inclusão
do esporte nas Olimpíadas do Rio em
2016. Todas as atividades olímpicas estão
sendo avaliadas para agregar ainda mais
valor ao Clube», afirma o Superintendente
de Esportes Roberto D’Autilia.
A Superintendência de Esportes, uma
acertada criação nesse novo momento, já
chegou tocando o seu primeiro projeto a
todo o vapor. Misturando bem-estar e tradição, a I Corrida Santiago de Compostela
foi um sucesso absoluto e, segundo
Roberto, foi apenas o início de uma nova
era. O próximo projeto já tem data marcada. Será a Caminhada Espanhol-Bonfim,
que acontece no dia 7 de dezembro.
Além disso, o Clube também abriu espaço para os amantes do Tênis de Mesa. No
Centro Espanhol, a escolinha de Tênis de
Mesa conta com salões de ótima qualidade para a prática, academia e profissionais
especializados, que vão aplicar metodologias e dispor dos materiais mais adequados para cada faixa etária.
Além de toda modernização do setor
esportivo, refletido em projetos de grande
porte saindo do papel, o Clube Espanhol
voltou definitivamente ao circuito dos
grandes eventos de entretenimento e
quem ganha com isso é a população baiana, que agora tem mais uma opção para
sediar grandes shows, e os sócios, que,
estando com mensalidades em dia, têm
acesso gratuito aos eventos realizados na
sede. Entre outubro e novembro, o Clube
era destino certo nas noites de sexta e
domingo, com o sucesso absoluto dos
ensaios da Nata do Samba e do É Tcham,
que reuniram milhares de pessoas e convidados para lá de ilustres no palco montado na nova estrutura do Clube. Além
disso, o Espanhol também sediou apresentações de ícones da música popular
brasileira, como Vanessa da Mata. Com a
chegada do verão, a tendência é que o
movimento nesse ramo cresça ainda
mais.
Rafael Louzán em Salvador
Mesmo em plena atividade, com quase
90% da sua nova estrutura à disposição
dos seus associados, o Centro Espanhol
não deixou para trás o seu lado tradicional, com enorme bom gosto para cerimônias. O Clube planeja agora uma inauguração da Praça de Compostela, que
homenageia o padroeiro da Galícia e liga
as áreas de lazer e convivência. Para a
cerimônia, que deve marcar a conclusão
total das obras, o Centro Espanhol aguarda a ilustre visita de D. Rafael Louzán
Abal, Presidente da Deputación de Pontevedra e Presidente da Comissão de Meio
Ambiente da Federação dos Bairros e Províncias Espanholas. Os detalhes da visita
serão divulgados em breve.
Caminhada Clube Espanhol-Igreja do Bomfim
No presente ano, o Centro Espanhol promete realizar a maior de
todas as caminhadas. O evento começou pelas mãos da antiga
Turma do Farol com o nome Caminhada Farol da Barra x Igreja
do Bonfim, que sempre contava com o apoio do Clube a cada
edição. Ameaçada de extinção por motivos diversos e após um
período de reestruturação do Clube, o Espanhol volta a abraçar a
causa, que é beneficente, e no dia 07 de dezembro realizará
mais uma edição da tradicional caminhada com novo nome:
Caminhada Clube Espanhol-Igreja do Bonfim.
O grupo se concentrará no Clube Espanhol e partirá em dire-
ção à Colina Sagrada por volta das 07:00 h. Durante o trajeto, os
participantes contam com um ônibus executivo com ar e banheiro, uma ambulância UTI móvel e carro de apoio distribuindo
água, energético e barrinhas de cereais em locais estratégicos.
Na chegada, os atletas serão recebidos com um delicioso café
da manhã que será oferecido no Centro Comunitário do Bonfim.
Em seguida, a turma voltará em ônibus executivos até a sede do
Clube, em Ondina, onde serão recebidos ao som do melhor
samba baiano, saboreando uma bela feijoada com OPEN
BAR (refrigerante, água, cerveja).
cre9b.qxp
24/11/13
15:34
Página 6
6
Nordeste
Galícia Esporte Clube em 2014
Estamos chegando ao fim de mais um
ano, o ano que marcou o retorno do
Demolidor de Campeões à elite do futebol baiano. Em janeiro de 2014, o Galícia
Esporte Clube voltou a participar da Primeira Divisão do Campeonato Baiano
depois de 15 anos e não decepcionou.
Nosso Granadeiro fez uma bela campanha, terminando na quinta posição, e
sendo o único dos participantes a derrotar
o campeão, o Bahia, com uma bela vitória
de virada por 2 x 1 na Arena Fonte Nova.
Além disso, teve uma participação
ainda melhor no Campeonato Baiano de
Juniores, conquistando a terceira posição,
o que lhe valeu um inédito convite para
disputar a principal competição nacional
da categoria, a Copa São Paulo de Juniores, em janeiro de 2015.
No segundo semestre, o time iniciou
sua participação em mais uma Copa
Governador do Estado, disputando vagas
para a Copa do Brasil e o Campeonato Brasileiro 2015. Na estreia azulina, em 21 de
outubro, mais uma vitória contra o Bahia
na Arena Fonte Nova, desta vez por 1 x 0.
Até o fechamento desta edição, o Galícia
ocupava a primeira posição no seu grupo
na fase de classificação, destacando-se na
luta por uma vaga nas semifinais.
O ano já foi vitorioso para o clube da
Cruz de Santiago, que despertou novamente o interesse da mídia e voltou a proporcionar alegrias e esperanças para os
seus dedicados e fiéis torcedores, aque-
les que, como diz o nosso hino, são, além
de modestos e ordeiros, muito animados,
e, com seus gritos, ajudam o clube a conquistar bons resultados.
Esperemos que essa vibração continue em 2015, quando disputaremos mais
uma vez o Campeonato Baiano com o
desejo de obter um resultado ainda melhor que este ano. Além disso, trabalharemos por uma boa participação na Copa
São Paulo de Juniores, mostrando ao país
por que nosso clube é reconhecido como
um tradicional revelador de talentos.
Em nome do Presidente Dario Rego e
de toda a diretoria, agradeço a nossos
parceiros, torcedores e simpatizantes por
todo o apoio que nos foi dado este ano,
desejando a todos Boas Festas e um Feliz
2015 Azulino, com muitas conquistas! E
que nos encontremos muitas vezes nos
estádios, para comemorar juntos muitos
e muitos gols granadeiros! Arriba, Galícia!
Beto Boullosa, Diretor de Comunicação
www.galiciaec.com.br
Curso de Baile Galego em Salvador
Cine Galego na UFBA
Visando aprimorar o conhecimento dos amantes
da cultura galega, se realizaram em Salvador os
cursos de Baile Galego
que organiza a Xunta de
Galícia.
As aulas foram dadas
pelo maestro Xurxo Fernández, e aconteceram
Grupo de assistentes ao Curso de Baile Galego
entre o 16 ao 30 de
setembro. Houve grande participação, pois estiveram, além do corpo
de baile da a Associação Caballeros de Santiago, que acolheu o curso,
os integrantes da Edace, Escola de dança e Cultura Galega e Española.
No curso, os grupos aprenderam os bailes de distintas regiões da
Galícia e as coreografias Jota de Calvos, Muiñeira de Ledeuzo e Muiñeira da Baña entre outras.
O cinema é talvez uma das disciplinas que melhor refletem a realidade de um povo. Por isso, em colaboração
com o PET-Letras, o Centro de Estudos da Língua e Cultura Galegas (CELGA), apresentou o Galícia em Projeção
- I Mostra Audiovisual Galega, que nasceu com vontade
de servir como uma janela aberta aos olhos curiosos
daquelas pessoas que quiseram se achegar e conhecer
esta terra através das suas produções cinematográficas.
Desde o 25 de setembro e ata o 30 de outubro, cada
semana foi exposta no Labimagem do Instituto de Letras
da Univer alguma peça audiovisual galega, incluindo
documentais, obras de ficção e vídeos musicais.
Foram projetadas obras atuais como O Apóstolo ou
Costa da Morte, além de filmes já clássicos como 13
badaladas, baseado no romance homônimo de Suso de
Toro. Após cada visionado teve um tempo aberto para o
debate entre todos os presentes.
cre9b.qxp
24/11/13
20:56
Página 7
7
Nordeste
Entrevista a Demétrio Moreira,
Presidente do Hospital Espanhol
O Presidente do Hospital Espanhol de Salvador, D. Demétrio
Moreira, concedeu esta entrevista a finais de Outubro com a
intenção de comunicar a situação da entidade e as perspectivas
de futuro.
Qual é a situação real do Hospital neste momento?
Hoje, infelizmente estamos com todos os serviços paralisados.
Mas dentro da dificuldade, estamos cuidando do patrimônio,
com pessoal de manutenção trabalhando para preservar as unidades que necessitam de conservação, como por exemplo, UTI,
emergência e hemodinâmica.
Que é necessário para o funcionamento do Hospital?
Investimento. Estamos aguardando propostas de empresas
investidoras. Estas serão analisadas pelos Conselhos Administrativo e Deliberativo e posteriormente, apresentada a Assembleia dos Sócios.
Ressaltamos que é prioridade da direção do HE preservar o
direito dos sócios, para que estes sejam mantidos ou melhorados e que também não haja aumento de custos aos associados.
Entendemos a preocupação do associado de perder os seus
direitos, mas estamos empenhados em preservar o bem-estar
dos sócios.
Que medidas estão sendo tomadas para avançar nessas
negociações?
Todas as medidas já foram tomadas. O repasse das informações financeiras, de faturamento, de infraestrutura e demais
dados solicitados pelos potenciais investidores foram apresentados aos interessados.
Hoje o HE tem o cuidado de manter seus equipamentos e
instalações em manutenção permanente para que não haja desgaste ou perdas de suma importância na unidade hospitalar. A
preocupação com a conservação é importante para a agilidade
da reabertura da unidade já que os equipamentos estarão preservados.
Qual é a situação
dos idosos que
estão sendo atendidos no hospital?
Até o presente
momento estamos
conseguindo
mantê-los,
com
atenção, dedicação
de enfermagem,
nutrição e higienização. Tem que dar
menção especial á
dedicação das enfermeiras que estão fazendo rodízio para vir a
atender aos idosos.
Reconheço que o momento é critico e podemos ter algumas
dificuldades no atendimento, mas estamos empenhados em
não deixar os idosos desamparados.
Explique a desapropriação do Hospital feito pelo Governo
da Bahia
Durante todo o processo de crise do Hospital houve propostas
do ramo imobiliário. Algumas empresas interessadas no excelente potencial do terreno onde está localizado o HE, mas jamais
a direção do Hospital cogitou a venda ou qualquer outro tipo de
negociação.
Alguma coisa mais a colocar?
Para fechar, pedir paciência aos sócios e que estejamos unidos.
Agora, mais que nunca, é o momento de cuidar da nossa colônia. Grupos que estão surgindo, como o Foro dos sócios, são
movimentos positivos que vem para fortalecer e ajudar no
momento delicado que estamos passando. Agora temos que
estar todos unidos na procura de soluções.
Fórum de Amigos do Hospital Espanhol
Com a grave crise financeira e institucional que ocasionou o fechamento do
Hospital Espanhol (HE), um grupo de
pessoas criou o FISACHE – Fórum Independente de Sócios, Amigos e Colaboradores do Hospital Espanhol.
Comprometidos única e exclusivamente em preservar os direitos dos
4.470 sócios da Real Sociedade Espanhola de Beneficencia (RSEB), mantenedora do hospital, o fórum atua em
diversas áreas. Levanta as pendências
judiciais da instituição e busca, junto à
diretoria do HE, informações a respeito
de possíveis adquirentes. A atual diretoria firmou compromisso com o FISACHE de nos manter atualizados a respeito de possível venda do hospital e
sobre como as questões a respeito dos
direitos dos sócios serão tratados em
hipotéticas negociações. Também atua
no plano político, visto que hoje os
bens patrimoniais da RSEB são considerados, pelo Governo do Estado, de
utilidade pública para fins de desapropriação.
Em reuniões com presença de associados e colaboradores, a primeira no
Clube Espanhol e as demais no próprio
hospital (como forma de marcarmos
presença e dizer: estamos aqui!), o
FISACHE, juntamente com os presentes, elabora propostas e soluções, com
decisões tomadas em conjunto. Discutir
com os interessados as questões que
impactarão na assistência à saúde dos
associados é a proposta do fórum.
O FISACHE possui um site para informações aos associados e contatos:
www.fisache.com.br
Solicitamos aos interessados em
colaborar que compareçam às reuniões
para que possamos chegar às soluções
que desejamos.
Curso de culinária galega
O Centro Recreativo União do Rio Tea,
realizou o curso de Culinária Galega
2014 do programa da Xunta de Galicia.
As aulas foram dadas mais uma vez
pelo chef galego Marco Santamaria
Somoza. O curso teve a colaboração da
Empresa Perini da Pituba e do Centro
Caballeros de Santiago.
No encerramento esteve o Presidente do Centro Recreativo União Rio Tea,
Luis Fernando Pereira –que entregou os
diplomas aos asistentes–, o chef e
outros representantes de entidades
colaboradoras (na foto).
cre9.qxp
23/11/13
01:15
Página 8
cre9.qxp
23/11/13
01:15
Página 9
cre9b.qxp
24/11/13
15:38
Página 10
10
Nordeste
Visita de José Rivas à Galícia
A Exposição «Os adeuses» será movimentada pelo CRE no Brasil
Jose Rivas junto ao Presidente da Xunta Alberto Nuñez Feijoo, a Diretora de Turismo Nava
Castro e o Secretario de Emigracão Antonio
Rodríguez Miranda, numa reunião em Santiago
de Compostela
O Presidente do Conselho de Residentes
Espanhóis da Bahia-Brasil, D. José Vidal
Rivas, aproveitou a sua assistência ao
Pleno da Cidadania Espanhola no Exterior
que aconteceu em Madri para visitar Galícia e se reunir com algumas autoridades.
Jose Rivas acudiu ao Pleno como
Conselheiro pelo Brasil, mas antes visitou a Galícia, onde teve ocasião de falar
com o Presidente da Xunta, Alberto
Núñez Feijoo, e o Vicepresidente, Alfonso Rueda, e também com o Secretario
de Emigração, a Diretora de Turismo e os
responsáveis do Conselho da Cultura de
Galícia.
Em reunião com o Gerente do Conse-
Atendimento do CRE
Foram encerradas no dia 30 de novembro as solicitações para inscrições e
renovações das ajudas econômicas
para para idosos e pessoas com incapacidade, oferecidas pelo Ministerio de
Empleo y Seguridad Social.
As Conselheiras do CRE Bahia, Fátima Barral e Fátima Lorenzo (foto), estiveram na Asc. Caballeros de Santiago
ajudando os idosos no preenchimento dos formulários e juntada
dos documentos, tendo este ano a incluisão da Certidão Negativa de Bens e Imoveis emitida pela SEFAZ (Secretaria da Fazenda do Estado da Bahia).
A Secretária do CRE, Fátima Lorenzo declara que os candidatos ás ajudas estão muito idosos, com problemas de saúde, e a
maioria deles necessita de acompanhamento familiar devido a
dificuldade de deslocamento, e outros encontam-se acamados,
mas mostram-se preocupados com a renovação dessas ajudas.
lho da Cultura, Marcelino Fernández e a
responsável de Ação no Exterior, Emilia
García, foi acordado que o CRE Bahia se
responsabilizasse no Brasil da exposição
«Os Adeuses», que será movimentada
por todo país. A exposição, que consta de
fotografias sobre a emigração galega,
estará em dezembro no Instituto Cervantes de São Paulo e, posteriormente, se
movimentará por Brasília, Rio de Janeiro e
Porto Alegre, entre outros destinos.
O Presidente do CRE também teve
oportunidade de se reunir com um grupo
de prefeitos da Província de Pontevedra,
com quem intercambiou opiniões sobre
os galegos no exterior.
Air Europa tem novo endereço em
Salvador
Air Europa muda a sua sede em Salvador - Bahia. A abertura das novas instalações foi realizada no início de novembro. A sede, com o endereço na Rua Augusto Frederico
Schmith, nº1 Jardim Brasil, no bairro da Barra, dispõe de um
estacionamento exclusivo para clientes.
cre9b.qxp
24/11/13
15:35
Página 11
11
São Paulo
GRACIAS, BIENVENIDOS
Arturo Chao
Maceiras
Presidente
del CRE-São Paulo
Si en la edición
anterior de la
revista CRE Brasil, este espacio
fue dedicado a
defender nuestros derechos
exigiendo
la
revocación del
voto rogado, en
esta edición es
tiempo
para
agradecer y dar
la bienvenida.
Agradecer a María Cristina Aguilar
Jiménez y Norma María Sánchez Arias,
que durante los últimos años han ejercido, respectivamente, las funciones de
Cónsul Adjunta y Canciller en el Consulado General de São Paulo. En nombre del
CRE y de toda la colectividad española de
São Paulo, quiero manifestar nuestro
más sincero agradecimiento a Cristina y
Norma por la dedicación y profesionalidad con que desempeñaron sus funciones, conquistando el respecto y la admiración de todos.
El trabajo de Cristina y Norma ha recibido el justo reconocimiento del Estado
Español a través de la concesión por Su
Majestad el Rey Felipe VI, de la Cruz de
Dama de la Orden de Isabel la Católica a
Cristina Aguilar y de la Cruz de Oficial de
la Orden del Mérito Civil a Norma Sánchez.
Para ocupar el cargo de Cónsul Adjunto se ha incorporado recientemente
Xavier Martí Martí (Ulldecona, 1980) a la
representación consular de España en
São Paulo. Es licenciado en Ciencias Políticas y de la Administración por la Universitat Autònoma de Barcelona, con un
posgrado en Relaciones Internacionales
por la Universitat de Barcelona y un máster en Estudios de Asia Oriental por la
Universitat Oberta de Catalunya.
Ingresó a la Carrera Diplomática en
2006 y ha estado destinado en la Dirección General de Asuntos y Asistencia
Consulares, donde ocupó varios puestos
en la Unidad de Emergencia Consular y
en la Subdirección General de Asuntos
de Extranjería (2006-2010), y en el Consulado General de España en Lima (2010-
2014). Ejerce el cargo de Cónsul Adjunto
en São Paulo desde agosto de 2014.
El nuevo Canciller del Consulado de
São Paulo es David Nieto Vado (Madrid,
1977), licenciado en Ciencias Políticas y
de la Administración por la Universidad
Complutense de Madrid, con un máster
en Recursos Humanos y Dirección de
Empresas por el Colegio de Politólogos y
Sociólogos de Madrid.
Ingresó en el Cuerpo de Gestión de la
Administración General del Estado en
2008 y ha estado destinado en los departamentos de recursos humanos del Servicio Público de Empleo Estatal (20082010) y de la Agencia Española de
Cooperación Internacional para el Desarrollo (2010-2014). Ejerce el cargo de
Canciller del Consulado General en São
Paulo desde agosto de 2014.
A Cristina y Norma les deseamos
muchas felicidades y un gran éxito en sus
nuevas actividades profesionales.
A Xavier y David les damos nuestra
más cordial bienvenida.
Arturo Chao Maceiras
Presidente CRE SP
O Jabaquara celebra 100 anos
Fundado em 1914 o Jabaquara Atlético
Clube é um dos clubes de fubebol mais
tradicionais de São Paulo. Localizado na
cidade de Santos, o time (antes chamado
de Hespanha), é um dos membros fundadores da Federação Paulista de Futebol.
Nas celebrações dos 100 anos aconteceram diversos atos: espectáculo musical
no Teatro Guaranay, atos solemnes com
autoridades, exposição fotográfica, torneio de Tênis de Mesa e jantar com baile.
História. No início do século XX, os emigrantes europeus na cidade de Santos se
uniam em torno de associações esportivas que permitiam a convivência e minorava as saudades da pátria distante. O
interesse por uma nova modalidade de
esportes –o foot-ball– e a nacionalidade
comum deram origem ao clube do bairro
do Jabaquara.
Em 1914 nasce o Hespanha Foot-Ball
Club que em 1917 disputou o primeiro
campeonato oficial. Nos anos seguintes
já atraía a simpatia dos santistas e disputou a Taça Grande Café D’Oeste, sagrando-se campeão em 1918, 1919 e 1920, o
que lhe valeu a posse definitiva da taça.
Em novembro de 1924 foi construído
um novo estádio batizado com o nome de
Estádio Antônio Alonso. Em 1935 é criada
a Federação Paulista de Futebol, e o
Espanha está entre os times fundadores.
A troca de nome. 1942, coa Segunda
Guerra Mundial trouxe uma Lei Federal
que proibiu a utilização de nomes de países nas denominação de clubes. Para
substituir o nome «Espanha», prevaleceu
a idéia de homenagear o bairro do Jabaquara, onde germinou a idéia inicial do
Clube: assim, passou a chamar-se Jabaquara Atlético Clube.
O dia 31 de julho de 1957 entrou para a
história. O Jabuca, como time convidado
para a Vila Belmiro, derrotou o Santos,
bicampeão paulista, de virada. A partida,
noticiada pela imprensa como «Terremoto
na Vila», desnorteou os santistas e levou
ao delírio os jabaquarenses. O time do
Santos, formado por Pelé, Pepe, Tite, Álvaro, Pagão, Fioti, Urubatão, Zito, Laércio,
Hélvio e Ivan, se perdeu diante do Jabuca.
Na final, Jabaquara 6 x 4 Santos.
O estádio próprio, finalmente. No ano
de 1976, o Jabaquara conclui a construção
de seu campo que recebe o nome de
Estádio Espanha. Em 1977 quer retornar
ao cenário dos campeonatos profissionais, mas devido ao licenciamento em
1967, perde o direito de retornar ao lugar
que ocupava. Em 1993, sagrou-se campeão paulista da Terceira Divisão e já, en
2002, campeão paulista da série B-3.
Uma esperança que não acaba. Os torcedores do Jabaquara não se constrangem em admitir a paixão que têm pelo
Clube. Até mesmo os torcedores do Santos e da Portuguesa sentem simpatia por
esse leão bravo e teimoso. Sabe-se lá o
que esse clube tem de especial para conquistar tantos corações! Mas o fato é que
nenhum santista é indiferente ao Jabaquara. O povo de Santos até costuma
usar a expressão: Olha que eu boto o
Jabuca em campo!
O time do Jabaquara em meados de 1950
cre9b.qxp
24/11/13
15:41
Página 12
12
São Paulo
Consulado General de España en São Paulo
El
Consulado
General
de
España en São
Paulo es mucho
más que un consulado; abarca
ámbitos
muy
diversos, desde
la
diplomacia
económica a la
acción cultural,
Ricardo Martínez
como un pilar de
Vázquez
la «Marca EspaCónsul General
ña», en esta
de São Paulo
región clave de
São Paulo dentro de un país/continente
como es Brasil. En este sentido, además
de un consulado grande (con más de
80.000 españoles registrados y una
superficie territorial que casi dobla la de
España), somos una brazo importante de
la Embajada de España en Brasilia a la
hora de desarrollar las relaciones entre los
dos países.
Se trata de un gran consulado, sin
duda. Abarca los estados de São Paulo,
Paraná y Mato Grosso do Sul, con un total
de 60 millones de habitantes y más de
cien mil españoles entre los registrados y
los demás. Más del 90% están en São
Paulo, capital económica y cultural de Brasil y de toda América Latina. Los españoles aquí destacan por su integración en la
sociedad y por su labor solidaria y comprometida. También por su papel en la
vida económica de este país. Existen
importantes ejemplos de instituciones
asistenciales, como los centros Rosalía
de Castro de Santos y de Sao Paulo, entre
otros, y muchos centros regionales que
dan fe de la riqueza y diversidad de la cultura y las tradiciones españolas.
El trabajo consular es mucho y cada
vez mayor. En los últimos diez años se ha
doblado el número de españoles en esta
demarcación consular. Nuestro desafío es
mejorar cada día el servicio que prestamos a la colectividad española y a la ciudadanía en general ganando en eficacia y
productividad, con los medios disponibles. Nos acercamos a la vertiginosa cifra
de 10.000 pasaportes al año (el año pasado superamos los 7.000), cerca de 2.000
visados y más de 2.500 fes de vida anuales y las inscripciones en los libros del
Registro Civil y los certificados se duplican por años; sin olvidar las actuaciones
notariales, la atención a los presos y detenidos españoles y las ayudas a personas
en situaciones extremas.
Es un trabajo duro, pero muy gratificante y que todos en el equipo que formamos este Consulado General realizamos
con ilusión y vocación de servicio, para
mejorar y facilitar los trámites a los usuarios en la medida de lo posible. Para eso
estamos impulsando todo tipo de medidas que faciliten los trámites por correo,
por internet o a través de nuestras oficinas consulares honorarias (Santos, Campinas, Ribeirão Preto, Curitiba y Londrina).
Además, estamos revitalizando nuestra
página web con más énfasis en la información en todos los sentidos.
Aquí quiero hacer una mención especial a la colaboración fundamental y leal
del Consejo de Residentes Españoles
(CRE), con el que compartimos todos los
temas de interés, en especial los más
problemáticos, para, juntos, buscar soluciones que favorezcan a los españoles
residentes en esta demarcación, así
como para todos los españoles en general. Quiero desde aquí agradecer sinceramente el apoyo y el magnífico trabajo de
todos y cada uno de los miembros del
CRE y personificarlo en su actual presidente, Don Arturo Chao Maceiras. ¡Gracias por ayudarnos a mejorar!
Pero además del trabajo consular, es
preciso apoyar a la Embajada de España
en Brasil, de la que somos parte, y a la
diplomacia pública española y a la «Marca
España». São Paulo es un observatorio
privilegiado para la economía y el comercio en toda América Latina. Este estado
produce el 40% del PIB de todo Brasil, lo
que supone más que Argentina o México.
Y España cuenta con la inversión directa
más importante en Brasil, después sólo
de los Estados Unidos de América. La
presencia y la actividad de tantas empresas españolas grandes, medianas y
pequeñas, supone un desafío permanente en materia de diplomacia económica,
para secundar y apoyar a la Oficina
Comercial de la Embajada de España en
São Paulo y a la Cámara Oficial Española
de Comercio, también en São Paulo.
Por último, y sin ánimo de ser exhaustivo, debo destacar la enorme diversidad
que hace de São Paulo la capital artística,
creativa, cultural, gastronómica y humana
de Brasil y, me atrevería a decir incluso,
de América Latina. Todo ello implica una
labor de acción cultural ingente para dar a
conocer nuestra cultura y, a través de la
diplomacia cultural, acercar a los pueblos
de Brasil y España para un mayor entendimiento. Contamos con dos Institutos Cervantes en nuestra demarcación -São
Paulo y Curitiba- y con el Colegio Español
Miguel de Cervantes; contamos también
con un público brasileño entusiasta de la
cultura española, como nos demuestra
cada vez más. Juntos podemos ayudar a
que nuestras culturas respectivas, brasileña y española, dejen de ser tan desconocidas por el otro y disfrutemos de lo
mucho que nos une y nos acerca.
Desde el Consulado asumimos todos
estos desafíos con ilusión y entusiasmo.
Juntos podemos ayudar a que España
ocupe el lugar que le corresponde en Brasil, en São Paulo.
El consulado general de São Paulo reorganiza sus servicios
El Consulado General ha establecido un nuevo horario para la
devolución de documentos. Los nuevos horarios de atención
son los siguientes:
-Devolución de documentos para ciudadanos españoles
(pasaportes, permisos de conducir, certificados de residencia,
fes de vida, libros de lamilia y otros documentos): de lunes a
viernes, de 8:15 a 9:00 horas.
-Devolución de documentos para solicitantes de visado: de
lunes a viernes, de 12:15 a 13:00 horas.
-Los usuarios podrán seguir acudiendo sin cita previa al
Consulado General, cualquier día laborable, de 8:15 a 12:15
horas, para realizar trámites de Registro Civil, para inscribirse
en el Registro de Matrícula Consular y para solicitar, entre
otros, pasaportes, permisos de conducir, certificados de residencia, fes de vida y visados.
Esta reorganización pretende disminuir los plazos de espera, tanto para los usuarios que acuden al Consulado a realizar
trámites diversos como para aquellos que únicamente desean recoger documentos.
Excepcionalmente, si un usuario tiene dificultades para
presentarse dentro de la franja horaria establecida para la
entrega de documentos, se le atenderá igualmente fuera de
dicho horario, siempre que se presente entre las 8:15 y las
12:15 horas.
cre9b.qxp
24/11/13
15:41
Página 13
13
São Paulo
Casa de España de Sorocaba
Os alunos podem conhecer a História de
Espanha durante as visitas
A casa de Espanha Felipe II em Sorocaba,
é uma entidade com variadas atividades
culturais e de ocio, dirigidas tanto aos
sócios quanto aos alunos das escolas,
que se aproximam, deste modo, à cultura
espanhola. Durante os últimos meses
aconteceram muitas dessas atividades.
Almoço de domingo
En agosto teve mais um tradicional almoço promovido pela Casa de España Don
Felipe II movimentou o salão de festas
Diplomata, reduto de espanhóis da cidade
de Sorocaba. O prato principal, o «Bacalao
a la Reina» foi um sucesso e recebeu elogios dos mais exigentes apreciadores da
boa gastronomia. Marcos Hernandes, que
fez o curso de técnicas de gastronomia
espanhola pela Casa de España, comandou a cozinha ao lado de funcionários da
Casa de España, estudantes do curso de
gastronomiada Universidade de Sorocaba
e amigos voluntários. Houve também
apresentação de dança flamenca e música ao vivo.
Visitas de escolas
Como em várias ocasiões, a Casa de
España foi visitada por 30 alunos da
Escola Municipal Sorocaba Leste em sua
sede.
Durante a visita, os alunos receberam
informações sobre a cultura e a gastronomia da Espanha.
Tambem outro grupo de crianças entre
09 e 12 anos participaram na Casa de
España Don Felipe II de um taller de língua española preparado especialmente
para eles. Para se inscrever, foi necessária
apenas a doação de um quilo de alimento
não perecível que será entregue a uma
instituição do bairro da Vila Hortência.
Parceria cultural com a Prefeitura de
Sorocaba
Desde junho de 2012, a Casa de España
em parceria com a Prefeitura de Sorocaba
através da Secretaria de Educação passou
a fazer parte do projeto Roteiro do Educador, recebendo semanalmente, em sua
sede, crianças das escolas municipais de
Sorocaba que acompanhados de funcionários da Casa de España recebem informações sobre a imigração espanhola de
forma lúdica. Percorrem todos os espaços
da Casa de España enquanto aprendem
um pouco do idioma espanhol, curiosidades da gastronomia e algumas posturas
da dança flamenca.
De 2013 para cá, as visitas cresceram
substancialmente, pois a Casa de España
foi considerada como o ponto do roteiro
que as crianças mais apreciam.
Excursión do Centro Rosalía de Castro
Visitando Expoflora em Holambra
El pasado octubre, 46 afiliados del Centro
Rosalía de Castro de São Paulo fueron a
una excursión a la ciudad de Holambra.
La primavera brasileña es la mejor
época para visitar Holambra, que es conocida como la ciudad de las flores. Está
situada a 140 km. de São Paulo y fue fundada en la década de los 50 por emigrantes holandeses, de cuya cultura ha here-
dado una gran influencia. Holambra produce el 40% de las flores de Brasil.
Posteriormente, los responsables del
Centro Rosalia de Castro han querido
homenajear a un matrimonio de la colonia
española, Carlos y Merita, por sus donaciones a la entidad celebrando una comida de agradecimiento en conmemoración
de sus 50 años de casados. Firmaron el
libro de oro acompañados por el Presidente del Cre Arturo Chao y su esposa Ana
María (en la foto ).
La Sociedad Beneficiente Rosalia de
Castro ya se está preparando para las fiestas de navidad. El 16 de diciembre serán
distribuidas entre los mayores cestas
«natalinas» donadas por el Colegio
Miguel de Cervantes y por la empresa
española de importación ESPABRA.
Cómo no perder
la nacionalidad
española
Desde el pasado mes de
agosto ejerzo el cargo de
Cónsul Adjunto en São
Xavier Martí
Paulo, donde tenemos
Cónsul Adjunto
registrados en estos
de São Paulo
momentos a poco más de
80.000 ciudadanos españoles. Algunos
de ellos se han establecido en la demarcación consular en los últimos años, pero
una gran mayoría reside en Brasil desde
hace tiempo y muchos de ellos también
nacieron aquí. Quiero aprovechar la oportunidad que me ofrece esta revista para
tratar, en esta primera columna, de un
problema que afecta especialmente a
este último grupo de españoles.
En 2002 se aprobó una modificación
del Código Civil según la cual los españoles que han nacido y que residen en el
extranjero cuyos padres españoles también nacieron en el extranjero perderán la
nacionalidad española si son nacionales
del país donde residen y no declaran su
voluntad de conservarla ante el Encargado
del Registro Civil en el plazo de tres años
a contar desde su mayoría de edad o
emancipación. Este precepto, que intenta
evitar la perpetuación de estirpes de españoles en el extranjero, implica que sólo
aquellas personas vinculadas con España
y que efectúan dicho trámite acaban conservando la nacionalidad española.
El problema es que el desconocimiento de esta obligación por parte de muchos
españoles acaba suponiendo para algunos de ellos la pérdida involuntaria de la
nacionalidad. Pare evitar este tipo de
casos, desde el Consulado General intentamos dar la mayor difusión posible a la
normativa vigente. Además de publicar
notas en nuestros tablones de anuncios y
colgar avisos y noticias periódicamente
en nuestra página web, advertimos en
ventanilla a los usuarios de nuestros servicios. Sin embargo, a pesar de nuestros
esfuerzos, de vez en cuando nos vemos
obligados a dar malas noticias, generalmente a jóvenes con poco más de veinte
años que perdieron la nacionalidad por no
realizar en plazo su declaración de conservación y que se enteran de ello al acudir
al Consulado a renovar su pasaporte.
Ojalá esta columna sirva para informar
por lo menos a algunos de los posibles
afectados y para evitar que pierdan involuntariamente la nacionalidad española
mediante el trámite simple de declarar su
voluntad de conservarla ante el Encargado del Registro Civil.
cre9b.qxp
24/11/13
20:56
Página 14
14
Rio de Janeiro
Hospital Espanhol do Rio: a consolidação
de um projeto iniciado há mais de 150 anos
Andrea Paredes, Presidente do Hospital
Espanhol
Considerado uma referência por suas
instalações e serviços, na avaliação de
médicos e pacientes, o Hospital Espanhol do Rio de Janeiro é o exemplo vivo
de uma iniciativa beneficente que teve
seus primeiros passos na segunda metade do século XIX. A Sociedade Espanhola de Beneficência (SEB), criada em
1859, para acolher os imigrantes da
Espanha que chegavam à cidade, identificou e inseriu nas esferas civil e social
cidadãos espanhóis na busca de novas
oportunidades no Brasil. O fundamental
era oferecer cuidados básicos assim
como promover alicerces comuns de
cultura, tradição e de adaptação e convergência a uma nova realidade.
Este trabalho assistencial tinha um
alcance muito maior: recepcionava imigrantes nos portos e oferecia acolhimen-
to, e o que mais fosse necessário, identificava espanhóis em todos os estados
do Brasil que estivessem precisando de
algum suporte e auxiliou o Estado brasileiro no combate à febre amarela e à
seca do Nordeste.
O livro Sociedade Espanhola de Beneficência – 150 anos de História reúne,
através de documentos históricos, a trajetória e todos os personagens que ajudaram a construir a SEB e, posteriormente, o Hospital. Alguns destes
documentos estão disponíveis no site
www.hospitalespanholrj.com.br.
Em 1926, a Casa de Saúde Criciúma
foi adquirida pela SEB, onde hoje se
encontra o Hospital Espanhol. Desde
esta data, transformou-se numa referência não somente para seus associados
mas para toda a população do Estado.
A recente reforma do Centro Cirúrgico
é apenas mais uma etapa da constante
modernização e melhoria das instalações.
Com uma entrada privativa, o Centro
de Emergência funciona com a mais
moderna tecnologia e referência de pronto atendimento do Centro do Rio. Os serviços do setor de emergência contam
com equipamentos de última geração
para pronto-socorro e com uma equipe
médica altamente qualificada e treinada
nos padrões ATLS (Advanced Trauma Life
Support). Além disso, opera em horário
integral (diariamente e 24 horas por dia)
com equipe e instalações preparados
para pequenas intervenções cirúrgicas,
traumas e reanimação cardiorrespiratória.
São nove leitos de repouso, uma central
de oxigenoterapia e sala de curativos.
Curso de culinária en Niteroi
A principios de septiembre, el Centro
Espanhol de Niteroi acogió un Curso de
Cocina Gallega impartido por el Chef
Marcos Santamaría.
Este curso forma parte de los talleres
formativos de folclore, artesanía, cocina
y seminarios de cultura gallega, que se
realizan en las entidades del exterior a
través de la Secretaría de Emigración de
la Xunta de Galicia.
El encuentro gastronómico se realizó
en el Hotel H, ubicado en Ingá-Niteroi
donde, después del curso, se celebró
una degustación de los platos y tapas
elaborados en las jornadas. En el evento
estuvieron alumnos del Prolem-UFF Pro-
grama de Línguas Estrangeiras Modernas de la Universidad Federal Fluminense, que han sido invitados por el Club
Español de Niterói.
Posteriormente el curso se clausuró
con una comida en las Instalaciones del
Club.
El Centro Español de Niteroi, fundado
en el año 1964, es un punto clave de reunión de los gallegos en Rio de janeiro.
Posee instalaciones con restaurante,
aulas de formación, parque infantil y
zona deportiva.
Jose Manuel Gonzalez (Pablito), Presidente
del Centro Espanhol junto al Chef Marcos
Santamaría.
O Centro de Terapia Intensiva – CTI
oferece 30 leitos. Todos com monitor
multiparamédico padronizado de última
geração e ventilador (ou respirador)
mecânico. O CTI obteve, em 2013, a Certificação 3M do Brasil de «Prevenção em
Lesões de Pele», na Categoria Diamante,
que reconhece o Hospital Espanhol
como adepto das melhores práticas na
área.
Segundo Andrea Paredes, presidente
da Sociedade Espanhola de Beneficência
e do Hospital Espanhol, «o Hospital
Espanhol passa por uma fase de modernização e a área de hotelaria faz parte
deste processo. O nosso objetivo é
transformar o período que o paciente fica
internado numa experiência agradável e
humana. Para que isto aconteça, estamos reformando os apartamentos e treinando uma equipe especialmente para
oferecer serviços que são tradicionais
nos hotéis como o check in personalizado, um valet que ajude o paciente com
as malas, serviço de quarto com arrumadeiras e check out rápido. Não temos a
pretensão de ser um hotel mas queremos que nossos pacientes se sintam
mais à vontade durante o tempo da internação».
Na área de Recursos Humanos, o
Hospital deu início a uma campanha de
comunicação interna com a meta de
estimular o envolvimento entre equipes
e facilitar a comunicação interdepartamentos. No que se refere ao público
externo, tanto o site como as redes
sociais foram redesenhadas com novo
layout e informações atualizadas.
cre9b.qxp
24/11/13
15:43
Página 15
15
Rio de Janeiro
Centro Social de Mayores
da Casa de España
Momento do almoço nas instalações da Casa
de Espanha. Abaixo, II Mostra de Talentos.
O Centro Social de Mayores é um projeto
de caráter socioeducativo que foi implantado em 2007, numa parceria do Governo
Espanhol e Xunta de Galícia com a Casa
de España de Rio de Janeiro, um modelo
de Centro Dia desenvolvido na Europa,
advindo de outras modalidades de associações como os clubes sociorrecreativos
originados no século XIX na Inglaterra.
O programa atende às especificidades
e demandas dos imigrantes espanhóis,
(junto com suas parelhas), que atingiram a
idade madura e necessitam de um espaço
de integração e convívio social, através de
atividades que englobem as necessidades
de seus associados.
O projeto tem como objetivo promover, potencializar, fortalecer vínculos,
garantir, prevenir a ocorrência de risco
social, ampliar trocas culturais e vivenciais, desenvolver o sentimento de pertença e de identidade, incentivar, socializar e contribuir para a promoção de um
envelhecimento saudável desenvolvendo
a autonomia e a sociabilidade por meio de
uma programação interdisciplinar.
Suas atividades são planejadas tendo
como elemento norteador o Estatuto do
Idoso, as caraterísticas e os interesses do
grupo e as demandas da faixa etária, a
valorização da cultura e as experiências
vividas pelo processo migratório.
Desde sua implantação os maiores
vêm participando de atividades planejadas
e executadas por uma equipe de profis-
sionais nas áreas de serviço social, medicina, enfermagem, educação física, fisioterapia, artes cênicas e psicologia, tendo
como pressuposto uma abordagem inclusiva, que possa garantir ao idoso uma vida
digna e com qualidade, sem perder de
vista a trajetória de vida particular vivenciada por cada idoso imigrante.
O Centro Social se tornou um espaço
de encontros e reencontros de grupos de
convívio, de amizades e de participação
na vida social. As práticas desenvolvidas e
compartilhadas pelos maiores vem estimulando-os a descobrir novas possibilidades de atuar e novos papéis sociais bem
como a construir novos projetos de vida.
II Mostra de Talentos
Os dias 8 e 9 de outubro aconteceu com
grande sucesso a II Mostra de Talentos
nas Instalações da Casa de Espanha de
Rio de Janeiro. A coordenadora do Centro
de Mayores, Vera Lucia dos Santos, fala
assim do evento:
«Se o tempo é um horizonte de possibilidades, significa que alguém que já
viveu 50, 60, 70, 80, 90... e muito mais,
possui uma bagagem de experiências
repleta de significados. Essas pessoas
enfrentaram desafios, desenvolveram
durante essa trajetória seus talentos, às
vezes guardados, escondidos ou quem
sabe, descobertos nesta etapa da vida».
Foi pensando nesse grupo que se preparou a 2ª edição da Mostra de Talentos. E
além dos associados do CSM, se recebeu
inscrições de grupos externos desejando
participar. Mais de cem pessoas acudiram nos dous dias da Mostra, que este
ano teve a parceria da TV Espanhola, que
contribuiu com a reportagem do evento.
A Mostra de Talentos se compoe de
apresentações de Música, Dança, Teatro,
Fotografia, Literatura, Tecnologia, Artes
Visuais e outras linguagens afins e tem o
intuito de dar visibilidade e fomentar a
socialização cultural na maturidade.
A Exposição de Artes Visuais teve muitos quadros pintados a óleo, objetos em
porcelana, artigos em crochê, um trabalho
com mosaico e desenhos feitos a mão.
No ato participaram a Coral da Asastel
e a Coral Vozes do Outono. Também
hoube apresentações de dança cigana,
dança de salão, canto, piano, poesia,
jogral com uma poesia de Carlos Drummond de Andrade, Esquete Teatral e Os
gaiteiros.
La retrospectiva de Dalí
bate récords históricos
en Rio de Janeiro
La retrospectiva de Dalí ha sido visitada por cerca de un millón de personas
(978.171), la mayor cifra registrada en
el mundo en una exposición de la obra
del artista del surrealismo. La exposición viajó hasta São Paulo el día 17 de
octubre, donde se prevé que siga
batiendo récords de visitas.
La muestra, patrocinada por Abertis a
través de su filial en Brasil, Arteris, es
ya la exposición del artista más visitada en la historia. Su paso por la ciudad
de Rio de Janeiro, ha contado con
cerca de un millón de visitas, y supera
los anteriores récords registrados.
La exposición Salvador Dalí es también el mayor éxito registrado en los
25 años de historia del Centro Cultural
Banco de Brasil, que acogió la muestra
en la ciudad carioca entre el 29 de
mayo y el 22 de septiembre, coincidiendo con el Mundial de Fútbol.
Esta retrospectiva es la mayor
muestra antológica de obra original de
Dalí que viaja a Latinoamérica, con un
total de 220 piezas, con una especial
incidencia en la época surrealista.
La exposición continúa su viaje en
Brasil en el Instituto Tomie Ohtake de
São Paulo.
Segundo mandato na Casa de Espanha
Em função do fim do primeiro mandato e
do início do segundo, a diretoria da Casa
de España fez balanço dos trabalhos realizados. As conquistas foram numerosas
obras,triunfos no esporte e avanços nos
apartados culturais e sociais.
O Presidente, Alexandre Bouzón
Miguez, dá conta de toda a gestião numa
«carta aberta» que pode ser lida na web
oficial da entidade
No final da carta, o Presidente fala
assim: «Temos certeza que ainda há
muito a fazer e, por isso, peço e conto
com o apoio de todos. Obrigado a todos
pelo apoio nos últimos dois anos, esperando poder contar novamente com ele
por mais dois anos».
cre9b.qxp
24/11/13
20:57
Página 16
16
Entrevista
Jorge Fontes Hereda,
Presidente da Caixa Econômica Federal do Brasil:
«Em dez anos, 22 milhões de pessoas foram resgatadas da miséria»
Nasceu em Salvador no dia 27 de setembro
de 1956. É formado em Arquitetura pela Universidade Federal da Bahia (UFBA) com
mestrado em Urbanismo em São Paulo. Ocupou cargos em diversas secretarias de São
Paulo relacionadas com o urbanismo.
Teve cargo executivo como Secretário de
Habitação do Ministério das Cidades entre
os anos 2003 e 2005. Em 2005 ocupou o cargo
de Vice-presidente da Caixa Econômica
Federal do Brasil, até março de 2011, quando
passou a presidir a entidade.
Seus avós foram emigrantes da Galícia, na Espanha. Fale-nos um pouco
da sua história familiar.
Apesar das dificuldades no início, como
todos os imigrantes tiveram quando chegam em um novo país, meus avós sempre lutaram para manter seu objetivo
que era a busca de uma vida melhor para
todos. Nasci e cresci em Salvador, e
pude aproveitar o que de bom proporcionaram as culturas baianas e espanholas.
De um lado, a força de enfrentar as dificuldades com um colorido da vida e de
outro, a perseverança em alcançar os
objetivos traçados.
Que importância acha que têm as
muitas associações que os emigrantes criaram no Brasil?
As associações foram fundamentais de
início para executar trabalho de auxílio
mútuo, depois exerceram importante
papel para difundir e preservar a cultura
dos seus antepassados e ainda para
criar laços nas comunidades interna e
externa.
É muito importante preservar as raízes culturais do seu país de origem e
divulgar seus valores mais positivos,
como a cultura ao trabalho, ao fortalecimento dos laços comunitários. Os centros são importantes espaços para essa
propagação e poderiam servir de locais
para o resgate das tradições e do fortalecimento da comunidade hispânica no
Brasil.
A Caixa Econômica Federal é considerada como o primeiro banco público
da America Latina. Qual é a chave do
sucesso e que perspectivas tem para
o futuro?
De 2011 para cá, nenhuma instituição
bancária contribuiu tanto para oferta de
crédito para manter a economia brasileira irrigada de recursos para funcionar.
Foi uma estratégia planejada passo a
passo que deu certo. Por 20 trimestres
consecutivos lideramos o crescimento
da carteira de crédito entre os grandes
bancos. Já somos o terceiro maior banco
do país. Nosso desafio era o de alcançar
essa meta em 2022 e a conquistamos
oito anos antes.
Estamos realizando cada vez mais o
maior sonho da vida dos brasileiros:
todos os dias, em média, oito mil famílias assinam contratos de compra de
imóvel pela Caixa. Grande parte do desempenho na habitação se deve à execução do Minha Casa Minha Vida. Desde o
lançamento do programa do governo
federal, a Caixa já contratou mais de três
milhões de unidades e entregou mais de
1,7 milhão de moradias. É o mesmo que
dizer que a Caixa contratou mais do que
o total dos domicílios da cidade do Rio
de Janeiro e entregou praticamente duas
cidades de Brasília.
Todo esse esforço se refletiu no
aumento da base de clientes, que hoje
passa de 75 milhões, um número que
equivale à população da França. Nos últimos três anos, conquistamos mais 23,8
milhões de correntistas. Recentemente,
o Bolsa Família completou 10 anos,
reconhecido como a mais bem sucedida
experiência mundial no combate à pobreza extrema. Nesse período, 22 milhões
de pessoas foram resgatadas da miséria.
O trabalho da Caixa em conseguir dispo-
nibilizar essa transferência de renda, contribuiu para esta grande conquista da
sociedade brasileira. É na execução dos
programas sociais que reafirmamos
nossa missão histórica.
Como Presidente da Caixa nos faça
uma pequena análise da economia do
Brasil e a entrada de empresas estrangeiras.
Apesar do cenário de crise internacional,
principalmente a partir de 2008, o governo federal priorizou a manutenção do
emprego e da renda dos brasileiros. Foi
um esforço importante que priorizou a
geração de postos de trabalho, a preservação do consumo no mercado interno e
investimentos em infraestrutura em todo
país. Acredito que esse processo continuará com maior dinamismo nos próximos anos e demandará novas oportunidades para empresas que queiram
investir no Brasil.
Qual é a sua mensagem para a coletividade emigrante?
A vida gera oportunidades e isso proporciona maior incentivo para estarmos preparados para aproveitá-las assim que
surgirem. Apesar dos sacrifícios, acredito que uma atitude positiva sempre é
fundamental para atingirmos nossos
objetivos e alcançarmos uma vida melhor para nós e a comunidade de maneira geral.
cre9.qxp
23/11/13
01:15
Página 17
cre9b.qxp
24/11/13
20:57
Página 18
18
Reportagem
Passeio da arte em Madri
Uma rota de pouco mais de um quilômetro que permite percorrer um espléndido
itinerário pela melhor Arte Ocidental
O
Paseo del Arte é um itinerário
único no mundo, que decorre
entre pintura e escultura, entre
arquitetura e natureza, numa das zonas
emblemáticas de Madri: o Paseo del
Prado, um espaço muito apreciado pelos
madrilenhos, que pode ser percorrido
num agradável passeio a pé, e no qual se
sucedem três dos mais importantes
museus que existem em Espanha: o
Museu do Prado, o Museu Thyssen-Bornemisza e o Museu Nacional Centro de
Arte Reina Sofía.
O Museu Nacional do Prado possui a
melhor coleção do mundo de pintura
espanhola, isto é, dos grandes génios da
pintura universal El Greco, Velázquez ou
Goya, e também da pintura flamenga e da
italiana, sendo sua a coleção mais completa de Tiziano e de outros pintores da
escola veneziana que um museu pode
possuir.
Após a inauguração do Museu
Thyssen-Bornemisza verificou-se um
encontro mágico entre as coleções de
ambos os museus. Aquilo de que sentimos mais falta no Prado está esplendidamente representado no Thyssen, pelo que
a complementaridade é quase perfeita.
Conclui-se com a obra-prima do nosso
século –o Guernica de Picasso, que serve
de elemento de articulação da Coleção de
Arte do Século XX, que expõe o Museu
Nacional Centro de Arte Reina Sofía,
nomeadamente no
que se refere à pintura e escultura
espanholas: Picasso, Juan Gris, Miró,
Dalí,
Chillida
e
Tàpies, e que também dá oportunidade a formas de
expressão
mais
recentes.
Museu do Prado
Os monarcas espanhóis, especialmente Carlos V (da Alemanha, e I de
Espanha), Felipe II Arriba, a galería principal do Museu do Prado. Abaixo, Habitación de
(Dom Filipe I, para hotel, de Edward Hopper, no Museu Thyssen.
Portugal) e Felipe IV
(Dom Filipe III), foram grandes coleciona- cem quadros que pintou, o Prado tem
dores de arte: as primeiras obras expostas catalogados 51, contando-se entre eles
no Museu provinham das Coleções Reais as suas mais grandes obras primas: Las
do século XVI até princípios do século XIX. meninas e Las hilanderas.
O facto de os Países Baixos terem inteO Museu do Prado reúne, no edifício
construído por Villanueva, a mais comple- grado o grande império espanhol, durante
ta coleção do mundo de pintura espanho- o chamado siglo de oro, explica a riqueza
la dos séculos XI a XVIII, sendo a que lhe da coleção da escola flamenga no Museu
concede o renome internacional que do Prado. A coleção alberga pintura de pinactualmente tem. Obedecendo a um cri- tores como Hieronymus Bosch, Bruegtério cronológico, o Prado expõe desde hel e Memling, tal como de Rubens,
os murais românicos do século XII à pro- Rembrandt e Van Dyck.
A coleção de pintura italiana alberga
dução de Francisco Goya. Esta coleção
alberga obras de pintores espanhóis de obras de artistas muito famosos como Fra
fama internacional, Angelico, Antonello da Messina,
como
Sanchez Andrea Mantegna, Botticelli, Raffaello
Cotán,
Ribera, Sanzio ou Tiepolo. Podem observar-se,
Ribalta, Zurbarán, para além destes, excelsas obras de TiziaMurillo,
Veláz- no, Tintoretto, Veronèse, e Caravaggio .
A coleção de pintura francesa deriva
quez, El Greco...
O lugar de das relações hispano-francesas no século
honra
pertence, XVII e reúne obras de pintores como
sem qualquer dúvi- Nicolas Poussin e Claude Lorrain, bem
da, a Velázquez, como de Watteau e Boucher, entre
um pintor sevilha- outros. A coleção de pintura alemã, reduno que chegou a zida mas de grande qualidade, dedica
Madrid em 1622, e diversas salas a pinturas capitais de
que, apenas um Dürer, Lucas Cranach, Hans Baldung e
ano depois, já tinha Anton Raphael Mengs.
A coleção de escultura é composta por
sido nomeado pintor da corte do rei mais de duzentas e vinte esculturas da
Felipe IV (Dom Fili- Antiguidade Clássica, trazidas de Itália
pe III), designação entre os séculos XVI e XIX e a pintura e a
que
conservaria escultura do século XIX estão expostas no
até o final da sua Casón del Buen Retiro, um edifício anexo
vida. Dos mais de ao Museu do Prado.
cre9b.qxp
24/11/13
20:58
Página 19
19
Reportagem
A esquerda, La maja desnuda e La maja vestida de Francisco de Goya en el Prado. No centro, Les Vessenots à Auvers de Van Gogh, no Museu
Thyssen Bornemisza. Á direita, un grupo de visitantes contemplando o Guernika de Picasso, no Museu Reina Sofía.
Museu Thyssen
A coleção protegida, quer pelo Barão
Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza, ao
longo de 70 anos, e que começou pela
aquisição de arte antiga nos anos 20,
quer pelo filho, que a continuou e aumentou incluindo, a partir da década de 60,
pintura moderna, tornou-se, atualmente,
num esplêndido itinerário pela História da
Arte Ocidental. Desde 1992 podem ser
contemplados definitivamente em
Espanha as mais de 800 obras que compõem a referida coleção.
Os destaques condizem exatamente
com as vertentes menos desenvolvidas
dos museus espanhóis. O Museu está
instalado no neoclássico Palacio de Villahermosa, edifício de finais do século
XVIII. A restruturação que sofreu para
nele instalar o Museu Thyssen-Bornemisza esteve a cargo do arquiteto Rafael
Moneo, premio Pritzker de Arquitetura.
O primeiro andar reúne obras desde o
cubismo e as primeiras vanguardas, até
a Pop Art. Destacam-se algumas obras
primas contemporâneas de Picasso,
Georges Braque, Kandinsky, Mondrian, Chagall, Edward Hopper, Salvador Dalí, Jackson Pollock e Andy Warhol entre outros.
O segundo andar conta com algumas
obras do Realismo, Rococó, Neoclassicismo, Romantismo e Impressionismo:
Tiepolo, Canaletto, Fragonard, Gainsborough, Goya, Courbet, Renoir, Van
Gogh, Gauguin, Cézanne... Para além,
está a coleção de pintura holandesa,
desde Frans Hals e Rembrandt até
Max Beckmann e George Grosz.
No terceiro andar, obras de mestres
italianos, alemães e holandeses do século XVI como Jan Van Eyck, Hans Memling, Duccio, Carpaccio, Hans Holbein
e Dürer. Existe ainda uma galería dedicada a Tiziano, Tintoretto, El Greco, Bernini e Caravaggio, entre outros.
Outro aspecto interessante do Museu
são os seus retratos, entre os quais se
encontram obras excepcionais como o de
Giovanna Tornabuoni, de Ghirlandaio.
Museu Nacional Centro de Arte Reina
Sofía
Este Museu, dedicado à arte do século
XX, está situado num lugar de especial
relevância citadina: a Glorieta de Carlos
V, popularmente conhecida por Atocha,
ocupando, neste espaço, o outrora,
Hospital Geral, obra inacabada de Francisco Sabatini, o arquiteto predilecto,
nos fins do século XVIII, de Carlos III.
A primeira coisa que chama a atenção são as duas altas torres, transparentes, dos elevadores que dão acesso
aos pisos superiores; torres essas concebidas por José Luis Íñiguez de Onzoño e Antonio Vázquez de Castro, em
colaboração com o arquiteto britânico
Ian Ritchie. A experiência de subir nesses elevadores, avistando rapidamente
o variegado mosaico de velhos telhados
madrilenos, bem como os pontos altos
que dominam a cidade, serve para preparar o espectador para aquilo que, a
seguir, lhe irá oferecer a incomparável
extensão dos diversos espaços expositivos do Museu.
Jean Nouvel foi o arquiteto encarregado de juntar edifícios tão díspares,
como o de Sabatini e a sua própria e
nova proposta, onde elementos como o
vidro ou os materiais refletores, dissolvem os limites arquitetónicos e se integram no espaço envolvente, «abraçados» por uma grande cobertura
sobrelevada, simbolizando a recuperação e a aceitação da História e do futuro da Arte Contemporânea.
O Reina Sofía é, pelas suas
características e pela multiplicidade de atividades, algo mais do que
um museu. É, também, o museu
madrilenho mais aberto aos interesses e desejos dos jovens; um
museu com objetivos pedagógicos
definidos no seu programa, de
forma a fomentar, nos mais novos,
o interesse pela arte e pela criatividade.
Nas salas da coleção podem ser
contempladas as obras primas das
mais grandes figuras da vanguarda
espanhola, com Picasso, Miró e Dalí
em primeira linha. O célebre quadro de
Picasso, Guernika, ocupa um lugar de
honra, dada a importância histórica e
artística da obra, símbolo não só das
liberdades públicas, para várias gerações de espanhóis, como símbolo do
início de uma nova convivência, também, desde que o quadro regressou a
Espanha.
Para além, destacam-se obras de
Tàpies, Dalí, Le Corbusier, Kandinsky,
Braque, Beuys, Yves Klein, Wolf Vostell, Mark Rothko, Roy Lichtenstein,
Francis Bacon... entre outros mestres
do século XX.
O visitante será, ainda, agradavelmente surpreendido pelas numerosas
exposições temporárias dedicadas a
importantes artistas reconhecidos pela
crítica ou a autores mais jovens que
mereceram uma opinião, quer favorável, quer polémica pela radicalidade dos
seus trabalhos. O Palacio de Velázquez e o Palacio de Cristal, ambos no
Parque de El Retiro, são sedes complementares para exposições temporárias.
As últimas produções cinematográficas ou de videoarte internacionais, as
composições musicais de vanguarda,
as últimas edições de livros e revistas
de arte publicadas em todo o mundo,
até um passeio pelo jardim interior,
estão ao alcance de todos aqueles que
desejam usufruir da proximidade da
Arte.
cre9b.qxp
24/11/13
15:47
Página 20
20
Atualidade Brasil-Espanha
12 de octubre, Fiesta Nacional de España en Brasil
Con motivo de la Fiesta Nacional de España, la Embajada celebró una recepción a la
que estuvieron invitados representantes
de la vida política, económica y cultural de
todo el país. Entre ellos se encontraban
españoles destacados en Brasil y brasileños que mantienen una especial relación
con nuestro país.
Como es tradición en los últimos años,
la fiesta homenajeó a una comunidad
autónoma española, siendo Galicia la elegida en esta ocasión. Para reflejar la idiosincrasia de esta comunidad, la Embajada,
con la colaboración de la Xunta de Galicia,
preparó un programa que incluía la interpretación de los himnos nacionales con un
grupo de gaita gallega, un pequeño concierto de la afamada intérprete de gaita
Susana Seivane y la degustación de comida típica galaica, cuya preparación correspondió al prestigioso cocinero Pepe Solla,
con la ayuda de Francisco Piñeiro. Todos
ellos se desplazaron expresamente a Brasilia para participar de esta jornada.
El Embajador de España en Brasil,
Manuel de la Cámara, pronunció unas
palabras para poner en valor la importancia
de las relaciones entre ambos países. La
Directora General de Turismo de la Xunta
de Galicia, Nava Castro, también intervino
para hablar de Galicia.
La fiesta contó con el patrocinio de las
principales empresas españolas establecidas en Brasil, que se esforzaron en hacer
posible una noche perfecta para todos los
invitados.
São Paulo
La colectividad española en la demarcación consular de São Paulo celebró el Día
de la Fiesta Nacional en varios actos
emblemáticos organizados con la participación del Consulado General de España.
El 10 de octubre, en las propias instalaciones del Consulado, se ofreció una
recepción a la que asistieron cerca de trescientos invitados. El sábado tuvo lugar, en
el Clube de Campo de Sorocaba, una cena
de gala organizada por la Casa de España
Don Felipe II. Posteriormente, se celebró
un evento en la sede del Centro Español y
de Repatriación de Santos, con la asistencia de representantes de las principales
instituciones y del Consulado General. El
acto empezó con un homenaje a las banderas y una presentación del Grupo Caminos de España, seguido de una sesión
solemne de la Cámara Municipal de Santos, en la que se entregó el Trofeo Don
Quijote al Jabaquara Atlético Clube, fundado en 1914 por emigrantes españoles.
A lo largo del fin de semana se celebraron otro actos en otras ciudades.
Salvador-Bahia
El consulado de España en Bahia celebró
la Fiesta Nacional con un acto al que fueron invitadas las principales autoridades
del Estado y representantes de la colectividad española. Entre los asistentes estaba el Secretario de Turismo de Bahia, que
acompañó la entrega de los pasajes a
España sorteados por Air Europa.
Además de la recepción ofrecida por el
Cónsul General, hubo otras celebraciones
El Embajador de España en Brasil, D. Manuel
de la Cámara, recibió de la Directora General de
Turismo de Galicia, Nava Castro, un ejemplar
del Códice Calixtino en los Caminos de Santiago, obra de Cándido Pazos inspirada el Códice
Calixtino, libro manuscrito del siglo XII considerado la primera guía sobre el Camino.
en la ciudad, como la misa en honor a la
Virgen del Pilar y a Nossa Senhora Aparecida, patrona de Brasil.
Rio de Janeiro
El Consulado de Rio también celebró el 12
de octubre en la Casa de España, con un
éxito de afluencia de público y autoridades. En la fiesta actuó el grupo de gaiteiros de la Casa de España y el Ballet flamenco de la Escuela de Mabel Martín.
Además se presentó el proyecto «Espanha na Avenida» 2016, a cargo de Alexis de
Vaulx, de Gomal Marketing e Eventos y se
aprovechó la ocasión para imponer la condecoración «Cruz del Mérito Policial con
distintivo Blanco» al Ilmo. Sr. Delegado de
la Policía Federal Dr. Luiz Eduardo Melo de
Castro.
Izquierda: El Cónsul de São Paulo, D. Ricardo Martínez Vázquez, dirigiéndose a los asistentes durante la fiesta. Derecha: El Cónsul General de Rio
de Janeiro, D. Alfonso Palazón, en la condecoración al Delegado de la Policia Federal, D. Luiz Melo de Castro. Arriba: el Vicecónsul D. Manuel Sierra,
José Rivas Presidente del CRE, el Cónsul D. Daniel Chamorro y el Secretario de Turismo D. Pedro Galvão, durante la fiesta en Salvador.
cre9b.qxp
24/11/13
20:59
Página 21
21
Atualidade Brasil-Espanha
Novo recorde de turistas
na Espanha
Atendimento no Stand de Galícia em São
Paulo
Entre os meses de janeiro e setembro, a
Espanha alcançou a cifra recorde de 52,4
milhões de turistas internacionais. Segundo a pesquisa Frontur - Movimentos Turísticos em Fronteira, elaborada pelo Instituto de Estudos Turísticos, o país
apresentou nos primeiros nove meses do
ano um crescimento de 7,4% em relação
ao 2013, fortalecendo mais ainda a sua
posição como um dos destinos mais procurados do mundo.
Na Galícia, o turismo internacional conseguiu os seus máximos históricos,
representando já o 34,4% do total da
demanda.
Presença do Turismo da Galícia no Brasil
De outra parte, Turismo da Galícia participou em setembro na ABAV 2014 São
Paulo: Feira de Turismo das Américas,
também com um expositor dentro do
stand da Turespaña, promocionando a
oferta turística galega entre os profissionais do setor.
ABAV é um certame exclusivamente
profissional, organizado pela Associação
Brasileira de Agências de Viagem, que
nesse ano celebrou a sua 42ª edição,
em que os recursos e produtos turísticos galegos já levam tempo se promocionando.
Em novembro, a Galícia esteve presente também na 27ª edição da Feira de Turismo em Gramados, uma das mais importantes citas de negócios turísticos com o
Trade Sul-Americano.
Nuevos directores de Insitutos
Cervantes en Brasil
Óscar Pujol Riembaud (Barcelona,
1959), director del Insituto Cervantes de
Río de Janeiro es doctor en Filología.
Dirige el Cervantes de Porto Alegre
desde 2012. Con anterioridad dirigió el
centro de Nueva Delhi (India).
Alberto Gascón Gonzalo (Zaragoza,
1977), nuevo director de Salvador de
Bahía es licenciado en Ciencias de la
Información y en Filología Hispánica y
máster en Gestión de Proyectos y Políticas Culturales y en Relaciones Internacionales Iberoamericanas.
Juan Carlos Vidal García, Director
del Cervantes de São Paulo desde el
pasado julio. Es Licenciado en Ciencias
de la Información por la Universidad
Complutense de Madrid. Fue Director y
fundador del Instituto Cervantes de Varsovia, posteriormente estuvo en el Cervantes en Tel Aviv, Moscú, Chicago y
Bucarest.
Espanha de braços abertos para o turista
LGBT brasileiro
A Espanha está entre os cinco destinos favoritos
da comunidade de Lésbicas, Gays, Bissexuais, Travestis, Transexuais e Transgêneros (LGTB) nos
Estados Unidos e entre os três primeiros da Europa. Agora o país está mirando o grande mercado
LGBT brasileiro, em parceria com a Associação
Brasileira de Turismo para Gays, Lésbicas e Simpatizantes (ABRAT GLS).
O país está apostando alto nun segmento que cresce em um ritmo superior
a 10% ao ano, o dobro da média do
receptivo de turistas internacionais em
nível mundial e na atualidade já representa 10% do fluxo mundial de viajantes e
algo mais de 15% do gasto turístico.
O turismo LGTB é «estratégico» para
a Espanha e não estão poupando esforços para convencer seus clientes de que
esse é o melhor destino possível para
viver experiências inesquecíveis e desfrutar. Prova disso foi a celebração em
Madri, este ano, da Convenção Mundial
de IGLTA (associação LGBT mais importante relacionada ao turismo e aos negócios), e da captação do World Pride de
2017, o festival mundial do Orgulho Gay
que também terá lugar no país.
«A Espanha tem tudo para receber
bem aos LGBTs brasileiros. Foram pioneiros nos direitos desta população,
aprovando o casamento igualitário e a
adoção por casais do mesmo sexo, bem
antes que muitos destinos famosos
europeus. Além disso, tem uma combinação de destinos ícones gays como
Madrid, Barcelona, Ibiza e Sitges, com
tantos outros destinos lindíssimos que
são muito amigáveis. Também realizam
eventos LGBT de renome internacionais,
tanto para gays como para lésbicas» diz
a presidente da ABRAT GLS, Marta Dalla
Chiesa. «Nossa parceria vai ajudar a
divulgar tudo isto para o público e trade
turístico brasileiro».
«Com um padrão de consumo 30%
maior do que os heterossexuais, com a
mesma faixa de renda, o turismo se destaca entre uma das principais despesas
do público gay. Os homossexuais viajam
até quatro vezes mais do que os heterossexuais e queremos que na hora de pensar numa viagem internacional os turistas LGBTs brasileiros saibam que a
Espanha os recebe de braços abertos»
disse Elvira Marcos, diretora do Escritório de Turismo da Espanha no Brasil.
Donación de libros
del Instituto Cervantes en Curitiba
El Instituto Cervantes en Curitiba, por
mediación del Consejo de Residentes
Españoles de São Paulo, hizo entrega de
material didáctico a los colegios estatales Ferreira da Luz, Marechal Cãndido
Rondon y João Bettega.
En el acto celebrado el pasado septiembre, además del director del Cervantes en Curitiba, D. Pedro Eusebio Cuesta, estuvieron presentes el Cónsul
Honorario D. Saturnino Hernando Gordo
y los Consejeros del CRE de São Paulo,
D. Roberto Hernando y D. Cayo M. Angel
Martín.
cre9.qxp
23/11/13
01:15
Página 22
cre9b.qxp
24/11/13
15:49
Página 23
23
Organismos oficiais
Seminario sobre emigración gallega
Miranda durante la conferencia
El secretario xeral da Emigración, Antonio
Rodríguez Miranda, participó en la clausura
del seminario ‘Nuevas movilidades en un
contexto de crisis. Retos de la Emigración
para la sociedad gallega’, que se desarrolló a
finales de Octubre en la sede del Consello da
Cultura Gallega, organizador de esta cita.
Miranda ofreció una conferencia bajo
el título «Reflexiones sobre la Galicia
exterior: galleguidad, emigración y ciudadanía», en la que el máximo responsable
autonómico en esta materia explicó las
diferencias, señaladas por los expertos
nacionales e internacionales, entre el
concepto tradicional de emigrante y los
nuevos movimientos migratorios, formados por grupos heterogéneos en muchos
aspectos, tales como la procedencia geográfica, el nivel formativo, o las motivaciones en su cambio de residencia, entre
otros.
El secretario xeral afirmó que «de los
477.181 gallegos residentes en el extranjero, el 67,40% son nacidos en el extranjero, frente a un 31% de nacidos en Galicia; pero es que además, de los 157.998
ciudadanos nacidos en Galicia, el 0,89%
tienen menos de 16 años, el 38,87% tienen entre 16 y 64 años, y el 60,22% tienen más de 64 años. Desde la visión
cuantitativa, el sector poblacional gallego
que demanda más atención no es el de
las y los jóvenes gallegos emigrantes,
sino precisamente el de los mayores».
Matices fundamentales
Otro dato que deja a las claras hasta qué
punto no se puede identificar aumento de
personas inscritas en el PERE (Padrón de
Españoles Residentes en el Extranjero)
con número de emigrantes en sentido tradicional es la comparación entre países
con mayor aumento de personas inscritas
respecto del porcentaje de gallegas y
gallegos anteriormente inscritos en alguna provincia de la Galicia territorial. Así, en
2013, y por aumento «bruto», subió el
número de gallegas y gallegos en Argentina, Cuba, Brasil, Venezuela y Suiza; pero
este quinto país encabeza en cambio el
listado de ciudadanas y ciudadanos gallegos nacidos en Galicia que se registraron
en el extranjero en 2013: Suiza, Venezuela, Argentina, Estados Unidos y Reino
Unido (ídem, 352).
«Lo que es necesario hacer es dar la
dimensión adecuada a este fenómeno en
su realidad numérica. La mayor parte de
las nuevas incorporaciones de ciudadanos
gallegos en el exterior no son producidas
por un incremento de la emigración de
gallegos procedentes de Galicia, sino por
los procesos de obtención o recuperación
de la nacionalidad», destacó Miranda.
Espacio común
A modo de conclusión, Miranda afirmó
que «no estamos viviendo un nuevo ciclo
migratorio con salidas masivas de la
población gallega procedente de Galicia,
hacia el exterior, coincidiendo con los
datos y valoraciones de los expertos que
participaron en estas jornadas anteriormente. Emigración hay, y seguirá habiendo. Es más: si hay una consolidación de la
Unión Europea y de su espacio de movilidad el futuro muestra una intermovilidad,
en el espacio europeo más amplia, con
mayor número de ciudadanos gallegos
viviendo, estudiando y trabajando en otras
regiones europeas y en otros países del
concierto internacional, y también más
ciudadanos de otros países europeos
viviendo en Galicia. Oponerse a esta realidad y a este futuro es ir contra la lógica
de los tiempos y contra la integración
plena de Galicia en su espacio natural de
desarrollo».
Por eso, el responsable autonómico en
materia de Emigración terminó asegurando que, puesto que «las naciones responsables construyen su futuro desde lo que
son, es importante que conozcamos
nuestro presente, y en este caso nuestro
presente migratorio y de movilidad para
planificar nuestro futuro; y en él, no me
cabe duda, nuestra población se asentará
en un espacio común que es Europa».
Con la charla de Miranda y el debate y
clausura oficial posteriores, terminó un
seminario que durante dos jornadas reunió a especialistas de España y Portugal.
El presidente del CRE de São Paulo visita la secretaría de emigración
El Secretario Xeral da Emigración, Antonio Rodríguez Miranda, mantiene en su
agenda los contactos asiduos con organismos e instituciones de diversos lugares colaboradores de manera activa con
las Comunidades Gallegas, para fortalecer estos lazos y potenciarlos en la
medida en que sea posible.
Entre las diversas visitas, el pasado
octubre recibió en su despacho al presidente del Consejo de Residentes Españoles de São Paulo, Arturo Chao, con
quien habló de la situación de la colectividad gallega y española en la metrópoli brasileña, y de las posibilidades de
ahondar en la relación entre los organismos locales y la Secretaría Xeral da
Emigración.
Miranda con el Presidente del CRE de São Paulo, Arturo Chao
cre9b.qxp
24/11/13
15:49
Página 24
24
Organismos oficiais
Derecho a la asistencia sanitaria pública
en España
Página web de la Seguridad Social
En los últimos años se han publicado y
han entrado en vigor, una serie de normas
que han modificado el ámbito de la nacionalidad española, la ciudadanía española
en el exterior y la prestación de Asistencia
Sanitaria a dispensar en España con recursos económicos públicos.
El Convenio bilateral de Seguridad
Social firmado entre España y Brasil,
vigente en todos sus términos, incluye la
prestación de Asistencia Sanitaria para las
personas comprendidas en el mismo,
pero de todos es bien sabido, que desde
mayo de 2012, las autoridades sanitarias
brasileñas no expiden el correspondiente
formulario para que, quienes retornen o
se desplazan temporalmente a España
tengan derecho a esa prestación. Sin
embargo, con la finalidad de no dejar desprotegidos a los españoles de origen, las
autoridades competentes españolas han
articulado la aplicación de una norma con
carácter supletorio, mediante la cual se
resolvió el problema planteado.
Una de las características de hoy en día
es la mayor movilidad tanto de los emigrantes de primera generación como los
descendientes que han accedido a la
nacionalidad española, movilidad motivada por razones de reencuentro con familiares, por viajes de turismo o por motivos
laborales o de estudios.
Las nuevas tecnologías de la información, principalmente a través de Internet y
sus herramientas, páginas web y correo
electrónico han acelerado e incrementado
la demanda de información en general y,
en particular, sobre la prestación de asistencia sanitaria y prestaciones de seguridad y asistencia social. En la actualidad, el
ciudadano español está más informado y
solicita información más clara y rigurosa.
Por ello, hemos acogido con gran satisfacción esta oportunidad que nos brinda la
Revista del CRE del Nordeste, pues permite a esta Consejería de Empleo y Seguridad Social cumplir nuestra obligación de
informar y orientar a un mayor número de
ciudadanos españoles, lo que pasamos a
hacer de forma clara y esquemática, en
los siguientes supuestos:
1. Beneficiarios de pensiones de la
Seguridad Social española que residen
en Brasil.
Los beneficiarios de pensiones de la
Seguridad Social española (jubilación, invalidez, viudedad, orfandad) que retornen
definitivamente o se trasladen temporalmente a España, por el hecho de ser titulares de dicha pensión, tienen reconocido
automáticamente el derecho a la prestación de asistencia sanitaria en España.
A través de la página web de la Seguridad Social (www.seg-social.es), la persona
titular de una pensión puede comprobar si
está incluida en la base de datos en situación de alta en la condición de pensionista, a efectos de asistencia sanitaria.
Si esta consulta no fuera posible por
algún motivo, al llegar a España la persona
pensionista deberá dirigirse a la Dirección
Provincial del Instituto Nacional de la
Seguridad Social, donde esté residiendo
para regularizar la situación, por lo es con-
veniente llevar algún documento que
acredite que se es pensionista.
Si al pensionista que se desplaza temporalmente a España le acompaña algún
descendiente en primer grado, es decir,
hijos menores de 26 años, también tendrá
derecho a la Asistencia Sanitaria Pública;
en este caso se aconseja, al llegar a España, dirigirse al la DP del INSS correspondiente.
Si al pensionista que se desplaza temporalmente a España, le acompaña su
cónyuge, este no tiene derecho a la Asistencia Sanitaria Pública. Según la información proporcionada por dicho Instituto, es
intención del mismo que en un futuro tengan acceso a este derecho.
Ahora bien, respecto a los cónyuges
habrá que analizar las posibilidades de
tener derecho a la prestación por derecho
propio, es decir, «no por su relación civil
de cónyuge», por lo que habrá que estudiar cada caso.
2. Trabajadores españoles desplazados
por empresas españolas a trabajar en
Brasil.
Estos trabajadores, que lo son por cuenta
ajena, desplazados por sus empresas para
trabajar en Brasil y con visado de residencia, al estar cotizando a la Seguridad Social
española, en sus desplazamientos temporales a España, tienen la condición de asegurados y, consecuentemente, derecho a
la Asistencia Sanitaria Pública.
Si con el trabajador se desplaza con su
cónyuge e hijos, siempre que estén reconocidos por la Seguridad Social como
beneficiarios, tendrán derecho a la Asistencia Sanitaria Pública.
3. Españoles de origen residentes en
Brasil que retornan a España.
Los españoles de origen residentes en
Brasil que retornen a España tendrán
derecho a la Asistencia Sanitaria Pública,
según lo previsto en el artículo 2.1.b) del
Real Decreto 1192/2012, del 3 de agosto.
Los requisitos necesarios son los
siguientes:
-No tener la condición de asegurado a
efectos de asistencia sanitaria.
-No tener la condición de beneficiario
de un asegurado a efectos de
asistencia sanitaria.
-No tener ingresos superiores en cómputo anual a cien mil euros.
-Tener la nacionalidad española.
cre9b.qxp
24/11/13
15:50
Página 25
25
Organismos oficiais
-Residir en territorio español.
Por tanto, el español que retorne deberá dirigirse a la Dirección Provincial del Instituto Nacional de la Seguridad Social,
donde fije su residencia para solicitar el
derecho a la Asistencia Sanitaria Pública.
En este caso no es preciso realizar ningún trámite previo ante la Consejería de
Empleo y Seguridad Social en Brasil ni
sus Secciones.
4. Pensionistas y trabajadores por
cuenta ajena, españoles de origen, residentes en Brasil que se desplazan temporalmente a España.
Los pensionistas, españoles de origen, de
la Seguridad Social brasileña y los trabajadores por cuenta ajena, españoles de origen (trabajador por cuenta ajena es la persona que trabaja en Brasil para una
empresa bajo la legislación laboral brasileña y está incluido en el Régimen General
de la Seguridad Social brasileña) tienen
derecho a la Asistencia Sanitaria Pública
española en sus desplazamientos temporales a España, ya que también se les aplica la Resolución antes mencionada del 25
de febrero de 2008.
Si los pensionistas o trabajadores por
cuenta ajena se desplazan acompañados
por hijos menores de 26 años, los hijos
también tendrán derecho a la Asistencia
Sanitaria Pública española
Esta norma no incluye a los cónyuges,
pero al igual que en supuestos anteriores,
habría que analizar cada caso y la posibilidad de acceder a la prestación por derecho propio, es decir, «no por su relación
civil de cónyuge»
También en estos supuestos es necesario hacer unos trámites previos al desplazamiento temporal a España. Aconsejamos que entren en contacto con la
Consejería o sus Secciones, para que
podamos comunicar qué documentación
tienen que llevar a España y para la elaboración de un informe que entregamos a
las personas que se van a desplazar.
5. Españoles trabajadores por cuenta
propia.
Los españoles trabajadores por cuenta
propia en Brasil, en sus desplazamientos
temporales a España, para tener derecho
ellos y sus familiares a la prestación de
Asistencia Sanitaria Pública, deberán suscribir un Convenio Especial específico a
estos fines. Dicho Convenio se suscribe
en la Dirección Provincial de la Tesorería
General de la Seguridad Social de la provincia en que se reside durante el desplazamiento.
¿Quién reconoce el derecho a la asistencia sanitaria pública en España?
El reconocimiento de la condición de persona asegurada o beneficiaria de la Asistencia sanitaria en España,
con cargo a fondos públicos, a través del Sistema
Nacional de Salud, corresponde al Instituto Nacional
de la Seguridad Social, o en
su caso al Instituto Social de
la Marina, a través de sus
Direcciones Provinciales.
Por eso aconsejamos
que antes de desplazarse a
España se pongan en contacto con la Consejería para
poder proporcionarles la
dirección y teléfono de la
Dirección Provincial del
INSS o del ISM a la que tendrá que dirigirse.
¿Cuáles son las competencias de la
Consejería y sus Secciones?
Ni la Consejería ni sus Secciones son
competentes para el reconocimiento del
derecho a la Asistencia Sanitaria Pública
en España, pero sí informamos y orientamos a todas las personas que solicitan
información. Además, en el supuesto del
apartado IV, indicamos a las personas cuáles son los documentos que necesitamos
para elaborar un informe, según la Resolución que se aplica. También informamos
de cuáles son los documentos que tendrá
que presentar en la Dirección Provincial
del Instituto Nacional de la Seguridad
Social que corresponda, en el momento
de solicitar la tarjeta sanitaria.
Ese informe que elaboramos se entrega a la persona que se va a desplazar a
España y, al mismo tiempo, se envía por
correo electrónico a los Servicios Centrales del INSS que, como ya se ha dicho, es
quien ostenta la competencia para reconocer el derecho. Desde los Servicios
Centrales, el informe se envía a la Dirección Provincial que corresponda, según
donde se vaya a residir durante el traslado
temporal. De esta forma, cuando la persona acude a la Dirección Provincial del
INSS, esta ya tiene conocimiento de que
la persona va a presentarse.
Llegados a este punto de la exposición
llevada a cabo, es factible estimado/a lector/lectora que piense que esta materia
es muy complicada y se sienta medio
confuso/a. No se preocupe Vd. si le surge
esa idea. Debido a la variedad de situaciones que hemos visto, no es posible siempre dar la misma respuesta, así que Vd., si
lo desea, tendrá que exponernos su propia situación personal, antes de que vaya
Mapa consular de Brasil
a viajar y desplazarse temporalmente a
España, para poder proporcionarle una
respuesta ajustada, dentro de las normas
españolas.
Nuestro trabajo es atenderles y orientarles. Por ello, si tienen alguna duda, diríjanse a esta Consejería, las personas que
residan en las Demarcaciones Consulares
de Brasilia, Salvador (BA) y Porto Alegre.
Consejería de Empleo y Seguridad
Social
Embajada de España
SES Av. Das Nações, Qd 811 – Lote 44
70429-900 BRASILIA DF
Teléfono 61-3242-4515
e-mail [email protected]
Web http://www.empleo.gob.es - Atención al ciudadano – El Ministerio en el
mundo – Consejerías – Brasil
Las personas que residen en la Demarcación de São Paulo pueden dirigirse a la:
Sección de Empleo y Seguridad Social
Rua Leôncio de Carvalho, 234 Salas 83 y
84
05003-010 SÃO PAULO (SP)
Teléfono 11-3285-6854
e-mail: [email protected]
Las personas que residen en la Demarcación de Río de Janeiro pueden dirigirse
a la:
Sección de Empleo y Seguridad Social
Casa de España
Rua Maria Eugênia, 300 – Humaitá
22261-080 RIO DE JANEIRO (RJ)
Teléfono 21- 2543-3145
e-mail: [email protected]
María Paz Barquero Doblas
Jefa de Sección de la Consejería en Brasilia
cre9b.qxp
24/11/13
15:51
Página 26
26
Organismos oficiais
Pleno del Consejo General de la Ciudadanía Española
en el Exterior
Foto de familia del pleno del CGCE.
La celebración en Madrid del tercer
pleno del sexto mandato del Consejo
General de la Ciudadanía Española en el
Exterior ha tenido como ejes fundamentalesdos asuntos claves: uno de ellos es
la supresión de la reforma de la LOREG
(Ley Orgánica del Régimen Electoral
General), que impone el voto rogado
para los residentes en el exterior; el otro
es la condonación por parte del ministerio de Hacienda de las deudas a la Agencia Tributaria de los emigrantes retornados que tienen una pensión del país al
que emigraron.
La Ministra de Empleo y Seguridad
Social, Fátima Báñez aseguró que el
50% del presupuesto de la Secretaría
General de Inmigración y Emigración se
destinará a los españoles en el exterior.
En materia sociolaboral cobra especial
protagonismo una propuesta -aprobada
por el pleno- en torno a la tributación de
los emigrantes retornados en la que, en
resumen, se solicita a la Agencia Tributaria mayor información con respecto a la
obligación de tributación de las pensiones.
En este capítulo se produjo también la
comparecencia Rufino de la Rosa, Director General de Gestión Tributaria, quien
aclaró el tema y especificó que «el
Gobierno está impulsando una tramitación legal para exonerar el pago de sanciones a los emigrantes retornados que
han recibido la comunicación de una
multa por no haber declarado sus prestaciones del exterior».
Hacienda abrirá un plazo entre el uno
de enero y el 30 de junio de 2015 para
que los afectados puedan regular su
situación. Podrán acogerse a un aplazamiento o retraso de las cantidades que
tienen que declarar «sin intereses de
demora», o solicitar la posibilidad de
hacer este pago en cuotas.
Plan integral de Emigración
Durante el Pleno, el Secretario Xeral de
Emigración de la Xunta de Galicia, Antonio Rodríguez Miranda, expuso el Plan
Integral de Emigración 2014-2016, dotado
con 25.351.000 euros, y por el que el
gobierno gallego se compromete a garantizar la necesaria atención, asistencia y
protección de la ciudadanía gallega residente en el exterior, especialmente de
aquellas y aquellos en situaciones de
mayor precariedad. Como soporte necesario para esta acción del gobierno, el
Plan incentiva la evolución de las entidades gallegas, de acuerdo con la Lei de
Galeguidade, para la modernización en la
prestación de servicios, orientándolas a
las necesidades actuales de la diáspora.
El Plan también contempla el papel de
las comunidades gallegas como apoyo
fundamental para la proyección exterior
de Galicia. La protección del patrimonio
histórico, cultural y documental de la
Galeguidade en el mundo pasa a configurar un objetivo relevante de la acción de
gobierno, como también el fomento del
retorno, incentivando iniciativas para la
transferencia de los conocimientos y
experiencias a la Galicia territorial.
Reencontros na Terra 2014
La recepción institucional tuvo lugar en el
Museo do Pobo Galego, en Santiago de Compostela).
A principios de octubre, el secretario xeral
da Emigración, Antonio Rodríguez Miranda, y la Directora Xeral de Familia e Inclusión, Amparo González Méndez, presidieron en el Museo do Pobo Galego la
recepción oficial a los 134 participantes en
la edición de este año del programa
«Reencontros na Terra». En el acto estu-
vieron presentes al mismo tiempo el
Secretario del propio Museo, Manuel
Vilar, y el Subdirector Xeral da Emigración
e das Comunidades Galegas, Ramón Brigos, y también habló Julio Pinilla, uno de
los participantes en representación del
grupo que se acoge a esta convocatoria.
«Reencontros na Terra» tiene por finalidad favorecer el acercamiento a su tierra
y a sus familias de las y los emigrantes
gallegos de más de 65 años de edad. Participan en esta edición un total de 134
personas, este año procedentes de cinco
países latinoamericanos: Argentina, Uruguay, Venezuela, Brasil y Cuba.
Miranda les transmitió el reconocimiento y cariño de toda la sociedad gallega al trabajo y esfuerzo realizado por las
gallegas y gallegos del Exterior a lo largo
de las últimas décadas.
Aunque todos los participantes son
mayores de 65 años, condición sine qua
non para beneficiarse del programa, la
edad media supera ampliamente esta
cifra, ya que se aproxima a los 75 años.
Las cuatro de mayor edad proceden todas
de Argentina, destacando una persona
que cuenta con 89 años.
Los grupos más numerosos son los
procedentes de Argentina y Uruguay. El
resto de las personas participantes son
de Brasil, de Venezuela y de Cuba. Cerca
del 32% de las personas participantes
nacieron en la provincia de Pontevedra, el
31% en la de A Coruña, el 21% en la de
Ourense y el 16% restante en la provincia
de Lugo.
La finalidad de esta iniciativa de la
Xunta es que los participantes redescubran sus raíces, tanto de tipo cultural,
social, gastronómico o folclórico, como
sobre todo, familiar, poniéndose en contacto con la realidad de su país de origen
y propiciando actividades que posibiliten
el conocimiento de la Galicia actual, el
encuentro con sus propias familias y el
intercambio de experiencias con el resto
de las y los participantes.
cre9b.qxp
24/11/13
15:54
Página 27
27
Cultura
Ingreso de Nélida Piñón
en la Real Academia Galega
En su discurso destacó la importancia
de la memoria en su imaginario narrativo
El acto, que tuvo lugar en la Academia el
pasado 27 de septiembre, contó con la
asistencia de numerosas personalidades
de la cultura y representantes del gobierno gallego.
El discurso fúnebre de Pericles y los
relatos del abuelo Daniel al pie de la
lareira ostentan una jerarquía semejante
en el altar literario de Nélida Piñón,
quien encontró en la experiencia de la
emigración, conocida en segunda persona a partir del relato de su padre y su
madre –emigrantes gallegos en el Brasil
de primeros de siglo– un tema preferente en su escritura, que cristalizaría en
1984 con la publicación de A República
dos sonhos.
La nueva académica de honor centró
buena parte de su discurso de ingreso,
titulado A épica do corazâo, en la descripción de su proceso de descubrimiento y
conocimiento de Galicia y, particularmente, del ayuntamiento natal de sus
padres, Cotobade (Pontevedra). Ell contacto con la realidad de este pueblo y
con sus gentes la dotó de un nuevo horizonte literario: «obrigando-me moralmente a lhes atribuir uma vida romancesca com o propósito de resgatá-los da
obscuridade em que viveram».
En su discurso de respuesta, el miembro de número de la Academia, Ramón
Villares, después de definir a Nélida
Piñón como una escritora «transcontinental» que supo trenzar en su escritura
las dos orillas del Atlántico, describió A
República dos sonhos como una epopeya migratoria que contribuyó a resituar la
importancia de la emigración en la conformación de la identidad brasileña.
Aberta ao público a casa de Jorge Amado
Depois de 11 anos fechada, a casa de
número 33 da rua Alagoinhas, no bairro do
Rio Vermelho, onde viveu o casal de escritores Jorge Amado e Zélia Gattai, pode
agora ser visitada pelo público. O imóvel
foi totalmente reformado pela Prefeitura
de Salvador, numa intervenção que contou com o apoio da Fundação Casa de
Jorge Amado e da família do casal que
encarna e simboliza a cultura baiana e o
espírito libertário do povo da boa terra.
«Mostrar aos baianos, brasileiros e
turistas um pouco da intimidade de Jorge
e Zélia é algo simplesmente emocionante
e cativante, de um valor cultural inestimável. Estamos cuidando da memória de
dois escritores que representam a essência desta terra e que continuam extremamente atuais. Esperamos que, além de
resgatar um pouco da história de Salvador
e da Bahia através de personagens, textos e relações de amizade ou convivência,
a Casa do Rio Vermelho também possa
inspirar cada vez mais o surgimento de
novos e combativos talentos na literatura
e nas artes de uma forma geral», avaliou o
Interior da Casa de Jorge Amado
e Zélia Gattai (Valter Pontes/Agecom)
prefeito ACM Neto.
Comprada em 1960 com dinheiro da
venda dos direitos do livro Gabriela, Cravo
e Canela, de Jorge Amado, para a MGM,
a casa mais tarde se transformou no título do livro de Zélia Gattai publicado em
2002 contando a história vivida pelo casal
quando residiu no imóvel. No local, os
escritores receberam visitas ilustres,
como Glauber Rocha, Pablo Neruda, Tom
Jobim, Dorival Caymmi, Roman Polanski,
Jack Nicholson, Sartre e Simone de Beauvoir, só para citar alguns.
Éxito del Womex'14
El Conselleiro de Cultura, Educación y
Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez
Abad, destacó esta mañana en rueda de
prensa el «extraordinario impacto del
Womex en la proyección de la música
gallega en el exterior», con un balance
de 400 reuniones de artistas y productoras gallegas con profesionales internacionales, abriéndose oportunidades en
mercados tan interesantes como Estados Unidos, Reino Unido, Iberoamérica,
Israel o Francia.
Prueba del éxito de afluencia fue que
esta edición marcó un récord en la historia de Womex en cuanto a número de
stands en funcionamiento: 668 exhibidores de 47 países diferentes. A estas
cifras hace falta sumar la presencia de
200 periodistas acreditados. Un número
de profesionales de la comunicación que
da una idea del efecto de la feria en la
proyección de Galicia fuera de nuestras
fronteras.
El Conselleiro recordó que la organización se llevó a cabo con empresas
locales y que implicó la contratación de
400 personas, entre empleos directos e
indirectos. De hecho, nueve de cada diez
euros invertidos en la organización de la
que es feria de world music más importante del mundo tuvieron como destino
empresas y profesionales gallegos.
En cuanto a la presencia de la música
gallega, Vázquez recordó el éxito de las
actuaciones de artistas como Davide Salvado, Uxía, Germán Díaz y de Mercedes
Peón, Xabier Díaz y Xosé Manuel Budiño
durante el concierto de apertura. «Todos
ellos lograron un Womex genuinamente
gallego», aseguró el Conselleiro, felicitando a todos los artistas.
De manera complementaria al
Womex, Vázquez Abad destacó los buenos resultados del programa Focus Galicia, organizado por Agadic, y en el que
29 programadores de 17 países tuvieron
la oportunidad de conocer de primera
mano la realidad musical gallega, iniciándose negociaciones para la actuación de
artistas gallegos en Japón, India, Brasil,
Canadá, Marruecos, Irlanda o Portugal.
Stands en el Festival Womex 2014
cre9b.qxp
24/11/13
21:00
Página 28
28
Cultura
Cine español en la Mostra de São Paulo
neo: Focus
Spain, una
selección
de 22 largometrajes y
8
cortos,
que
han
mostrado lo
más reciente de nuestra cinemaA actriz Geraldine Chaplin recebeu o Prémio
tografía.
Humanidade no encerramento da Mostra.
ParalelaLa 38ª Mostra Internacio- mente se proyectó un
nal de Cine de São Paulo, segundo ciclo dedicado al
se desarrolló hasta el 29 cine de autor, titulado Márde octubre. Durante dos genes, que giró alrededor
semanas se exhibieron un de las propuestas de jóvetotal de 331 películas y nes directores españoles.
cuatro programas de cor- A estas iniciativas también
tos en 35 salas de 29 espa- se sumaron sendas retroscios culturales. La edición pectivas dedicadas a dos
de este año homenajeó al de nuestros directores
más consagrados: Pedro
cine español.
Dentro de la programa- Almodóvar y Víctor Erice.
Por último, compleción destacó la Muestra de
Cine Español Contemporá- mentó la participación de
España en la Mostra, la
exposición «México fotografiado por Luis Buñuel»,
que ha sido coordinada
por Acción Cultural Española (AC/E) y la Filmoteca
Española, que, conjuntamente con la Cinemateca
Brasileira, ofrecieron una
selección de antiguas películas pertenecientes a
sus fondos, recién restauradas.
En el marco de la Mostra se desarrolló el Encuentro Hispano-Brasileño de
Cine, cuyo objetivo fue
aproximar a los profesionales del sector cinematográfico de ambos países para
promover futuras colaboraciones y estimular la
coproducción internacional
entre los participantes, al
tiempo que impulsar el
conocimiento del cine
español en Brasil.
O Apóstolo, mellor
longametraxe
en Animamundi
A película O Apóstolo recibiu o Premio á Mellor Película de Animación no
Festival Internacional de Cine de Animación Animamundi de Brasil, considerado
o segundo festival de animación máis
importante do mundo por detrás do
Annecy (Francia). Precisamente no festival galo a película do director galego Fernando Cortizo logrou o premio do público á Mellor Longametraxe.
O Apóstolo quedou ás portas de ser
unha das nomeadas para o Óscar a
Mellor Animación deste ano. Trátase dun
proxecto de gran orzamento de animación stop-motion desenvolvida baixo produción estereoscópica, na que actores
da talla de Luis Tosar participan para dar
voz e vida aos personaxes articulados
que protagonizan a película.
O filme, que saíu nas salas de cine o
31 de outubro de 2012, recibiu numerosos premios por todo o mundo.
O grupo Leilía fez sucesso no Pelourinho
Sob
a
curadoria
de
Alê
Siqueira,
Letieres
Leite, José
Miguel Wisnik e consultoria
artística do
crítico musical HagaO grupo Leilía em Salvador de Bahia
m e n o n
Nos dias 25 a 27 de julho, Brito, o PercPan contou
o Terreiro de Jesus, no com aproximadamente 25
Pelourinho, foi palco de atrações nacionais e interum dos principais festivais nacionais.
De acordo com o secrede música percussiva do
mundo, o PercPan (Pano- tário municipal de Desenrama Percussivo Mundial). volvimento, Turismo e CulO espetáculo, que estava tura, Guilherme Bellintani,
fora de Salvador há quatro a retomada do PercPan
anos, integrou o Calendá- reforça a política pública
rio Oficial de Eventos da cultural implantada por
cidade, e cumpriu a pre- essa gestão, que consiste
missa da ocupação dos nas parcerias com instituiespaços públicos, levando ções privadas para atração
cultura e arte gratuitamen- de grandes eventos.
«Depois de quatro anos
te para a população.
sem atuação em Salvador,
estamos voltando com o
Panorama
Percussivo
Mundial e, pela primeira
vez, com apresentações
gratuitas. Estamos mostrando que é possível ocupar a cidade com lazer e
cultura para a população»,
destacou o secretário.
No sábado 26, dedicado ao exuberante quadro
atual de músicas percussivas feitas por mulheres o
grupo Leilía (Galícia), obteve um enorme sucesso, e
compartiu palco com as
Ganhadeiras de Itapuã.
Além das apresentações musicais, o PercPan
contou com workshops e
mesas redondas onde os
convidados falaram, com
exemplos
concretos,
sobre as suas experiências
musicais e sobre os diálogos rítmicos que estiveram em cena ao longo do
festival.
Fernando Cortizo
Trocas: danza y educación
Acción Cultural Española se ha unido al
Mercat de les Flors de Barcelona, centro
de referencia en España en danza contemporánea, que ha concebido el proyecto Trocas. Danza y educación EspañaBrasil.
Trocas lleva a Brasil a diversas compañías catalanas. En este proyecto también
hay un conjunto de acciones de formación a partir de la maleta pedagógica del
Mercat que viaja por diferentes teatros
de Rio, São Paulo, Fortaleza y Belo Horizonte con el apoyo, entre otros, de la institución brasileña Funarte.
El retorno es la programación que
haremos esta temporada de compañías
brasileñas. Este ciclo está comisariado
por el Mercat con la colaboración de
diversos festivales, en especial el Festival
Panorama de Rio de Janeiro o el Fórum
Internacional de Dança de Belo Horizonte, entre otros.
cre9b.qxp
24/11/13
15:55
Página 29
29
Mundo empresarial
La Cámara de Comercio
Brasil-España cumple 90 años
A lo largo de todo 2014 la Cámara de
Comercio Brasil-España está celebrando
su noventa aniversario. Durante estas
nueve décadas de historia, cabe destacar algunos hitos importantes en las
relaciones económicas empresariales
entre España y Brasil. La creación de la
CCBE en Madrid data de 1924. El nombramiento del primer Embajador de Brasil en nuestro país, Luiz Guimaraes
Filho, tuvo lugar en 1927. Dos años después, en 1929, Brasil tuvo una destacada participación en la Exposición Universal de Sevilla. Estas relaciones se fueron
afianzando y en 1932 se inaugura el ser-
vicio telefónico entre los dos países. En
1941 se inaugura la que sería la Embajada definiiva de Brasil en España (Fernando El Santo, 6, Madrid). En 1946 se realiza el primer vuelo a Suramérica de
Iberia, haciendo la ruta Madrid-NatalBuenos Aires. Un año más tarde, en
1947, la compañía Panair do Brasil inauguraba el vuelo Rio de Janeiro-Madrid.
En 1956, el Presidente brasileño Juscelino Kubitschek viaja a España y se establece un acuerdo de cooperación. En
1962,como consecuencia de esta visita,
se inaugura la Casa do Brasil (sede
actual de la CCBE).
Consolidando un club de negocios
JOSÉ GASSET LORING, PRESIDENTE CCBE
El futuro de la CCBE pasa por continuar ofreciendo servicios útiles para
sus asociados y que sean capaces de proporcionarles un valor diferenciado. Siguiendo las líneas de nuestro Plan Estratégico, estamos
haciendo un importante esfuerzo por la especialización, consolidando
los comités sectoriales que dinamizan nuestro día a día. Grupos de trabajo que sirven
de nexo de unión entre las empresas de los dos países, canalizando sus intereses,
intercambiando experiencias y resolviendo problemas específicos de cada sector. Estamos consolidando un verdadero Club de Negocios con nuevos conceptos que aproximen a los socios y que están tejiendo una interesante red de networking.
Todo para apoyar a las empresas y en especial a las Pymes de los dos países en su
proceso de internacionalización. Por eso quisiera felicitar desde aquí a todos los que han
contribuido a la consolidación de la Cámara en este largo periodo de tiempo, a los que
lo hacen hoy un realidad, como son nuestros asociados, nuestra junta directiva y el
equipo directivo.
Parabéns!
¡Felicidades por esta trayectoria!
PAULO C. DE OLIVEIRA CAMPOS, EMBAJADOR
DE
BRASIL
EN
ESPAÑA
La Cámara de Comercio Brasil-España se ha convertido en un colaborador fundamental
de la Embajada de Brasil en su labor de promoción de oportunidades de inversión en Brasil. Es una insitución fiable e idónea, con
la cual pueden contar las empresas españolas y brasileñas a la
hora de establecerse en cualquiera de los dos países.
Aprovecho esta oportunidad para felicitar a la Cámara y a sus directivos y socios
por esta trayectoria de 90 años de éxitos.
ACCIONA Windpower
continuará suministrando
aerogeneradores en Brasil
ACCIONA Windpower (AWP), filial del
grupo ACCIONA dedicada al diseño,
fabricación y venta de aerogeneradores,
ha firmado en Brasil un contrato de
suministro de turbinas con el holding de
generación de energías renovables
Atlantic Energias Renováveis por un total
de 54 MW.
El contrato comprende el suministro y
montaje de 18 turbinas AW 125/3000, de
3 MW de potencia y 125 metros de diámetro de rotor, destinadas al Complexo
Eólico Santa Vitória do Palmar, en el
estado de Rio Grande do Sul. Los aerogeneradores –los de mayor tamaño diseñados por ACCIONA Windpower– irán
asentados sobre torres de hormigón de
120 metros de altura.
Este contrato complementa el suscrito con Atlantic la pasada primavera, por
el que AWP suministrará 51 turbinas
(153 MW) para el mismo complejo eólico. El acuerdo ahora firmado se deriva
de la última subasta (A-3 2014) de compraventa de energía organizada por el
Gobierno Federal de Brasil. Con este
acuerdo, ACCIONA Windpower dispone
ya de siete contratos de suministro de
turbinas en Brasil y ulima el cierre de
otro adicional, de 117 MW, que le permiirá alcanzar la cifra de 837 MW contratados en el país, su principal mercado en la
actualidad en aerogeneradores de 3
MW.
ACCIONA cuenta en Brasil con una
planta de fabricación de bujes y una planta de fabricación de dovelas de hormigón
para torres de aerogeneradores; tendrá
operativa en el último trimestre de 2014
una planta de ensamblaje de nacelles, y
cubre con empresas locales todos los
suministros de componentes principales
del aerogenerador como las palas, además de otros componentes menores.
En el momento actual, la compañía ha
creado o consolidado más de 1.000
empleos directos e indirectos en Brasil.
Sacyr se adjudica un nuevo contrato de Metro en São Paulo por 490 millones de euros
El grupo empresarial Sacyr, a través de
su filial Somague, se ha adjudicado un
nuevo contrato del Metro de São Paulo
(Brasil) por un importe total de 490 millones de euros (1.474 billones de reales),
con los que refuerza su posición en el
relevante mercado brasileño. El consorcio, formado por Somague, Galvão
Engenharia y SA Paulista, realizará la
construcción del lote 1 del tramo de la
línea 2 Verde entre Vila Prudente y Dutra
para la compañía del Metropolitano de
São Paulo.
El contrato incluye la construcción de
un túnel de vía doble de 7,8 km de longitud y 11,65 m de diámetro con tuneladora TBM; un conjunto de túneles de 1,8
km de longitud para el estacionamiento
de convoyes que se ejecutarán por el
método austriaco con tuneladora tipo
EPBM que permite excavar en cualquier
tipo de suelo y con la máxima garantía de
estabilidad en la superficie y en el túnel;
la estación de Vila Formosa; cinco pozos
de venilación con diámetros entre 12 y
15 metros y una superestructura de vía
permanente.
cre9b.qxp
24/11/13
15:55
Página 30
30
Mundo empresarial
Nueva web sobre oportunidades de negocio
e inversiones en Brasil
Promovida por la Agencia Brasileña de Promoción de
Exportaciones e Inversiones y tres ministerios
Los Ministerios de Relaciones Exteriores (MRE), de Agricultura, Ganadería y
Abastecimiento (MAPA) y de Desarrollo,
Industria y Comercio Exterior (MDIC) y la
Agencia Brasileña de Promoción de
Exportaciones e Inversiones (Apex-Brasil) lanzaron el pasado mes de julio, el
Brasil Export – Guía de Comercio Exterior e Inversión, en ceremonia en el Palacio itamaraty, en Brasilia, con la participación de los ministros de las tres carteras.
Brasil Export (www.brasilexport.gov.br)
es un sitio informativo que busca la
consolidación de
los datos relacionados con la búsqueda
de
nuevos
socios comerciales
y de diversificación
de la pauta de
exportación, bien
como con la captación inversiones extranjeras para el país.
Esta nueva herramienta pretende
optimizar el acceso a la información,
resolver consultas y dar a conocer la
oferta de servicios que faciliten actividades de importación, exportación e inversiones en Brasil. Estructurada en torno a
tres aspectos fundamentales Comprar
en Brasil, Invertir en Brasil y Conocer
Brasil, está disponible en idioma castellano, además de en sus versiones portuguesa e inglesa.
Telefônica Vivo compra GVT
e reforça liderança no Brasil
Edificio de Vivo-Telefónica en São Paulo
A Telefônica Brasil e a Vivendi S.A. assinaram um acordo definitivo para a venda da
GVT (Global Village Telecom). As negociações tiveram início em 29 de agosto e a
operação inclui pagamento de € 4,663 bilhões, além de 12% do capital social da
Telefônica Brasil, após sua integração
com a GVT.
Além disso, Vivendi aceitou a oferta da
Telefônica S.A. para adquirir 1,1 bilhão de
ações ordinárias da participação que a
Telefônica detém na Telecom Itália. Esta
participação representa atualmente 8,3%
do capital com direito a voto da companhia italiana (equivalente a 5,7% do capital
social) em troca de 4,5% do capital que a
Vivendi receberá na sociedade resultante
da aquisição da GVT pela Telefônica Brasil.
A operação irá gerar sinergias de pelo
menos € 4,7 bilhões. A nova Telefônica
Brasil consolidará sua liderança como
operadora integrada de comunicação no
país, líder em receitas e rentabilidade e
com perfil de cliente de alto valor. A operação permitirá ainda à Telefônica Vivo
reforçar seu posicionamento em um mercado chave e melhorar seu perfil de crescimento e flexibilidade financeira.
A GVT detém uma importante rede de
nova geração com mais de 10,4 milhões
de casas passadas em 21 estados brasileiros e mais de 2,6 milhões de clientes
de banda larga, a maioria fora do Estado
de São Paulo.
La demanda de electricidad
en Brasil se triplicará hasta
el año 2050
Brasil va a necesitar invertir grandes cantidades de recursos económicos en su
parque generador eléctrico hasta el año
2050 para satisfacer el enorme aumento
de demanda que se avecina en las próximas décadas. Según el estudio divulgado
a mediados de agosto por la Empresa de
Pesquisa Energética (EPE), el consumo
brasileño va a triplicarse, llegando hasta
los 1.624 TWh.
Este dato revela que dentro de 36
años Brasil tendrá un consumo de electricidad similar al que está verificado hoy en
la Unión Europea, cercano a los 7.000
KWh por habitante al año. El estudio,
«Demanda de Energía 2050», anuncia
que el consumo total de energía en el
país, incluyendo electricidad, gasolina y
etanol, entre otros, se duplicará en este
periodo de referencia.
Para garantizar toda la energía que el
escenario presentado por el estudio de la
EPE prevé para 2050, ya están en marcha
muchas inversiones en los últimos años
tanto en generación como en transmisión, con plantas hidroeléctricas, eólicas,
y con plataformas y sondas de explotación de petróleo y gas natural. Una de las
fuentes que tendrá un papel importante
en la futura generación de energía en Brasil es la eólica.
Actualmente, la energía del viento es
responsable apenas de un 2,2% del total
suministrado por el parque generador
eléctrico brasileño, pero ya ha doblado su
participación con respecto al año pasado
y se estima que seguirá creciendo hasta
el año 2050. Su competitividad va en
aumento, tanto por la reducción del coste
de producción como por el hecho de ser
una fuente limpia y renovable.
Encuentro en Porto Alegre
La Secretaría de Estado de Comercio de
España organiza un Encuentro Empresarial en Porto Alegre, la capital del Estado
de Rio Grande do Sul, los días 2, 3 y 4 de
diciembre de 2014.
El objetivo es facilitar la identificación
de oportunidades de inversión y cooperación empresarial y que los representantes de las empresas participantes puedan mantener un contacto directo con
empresarios brasileños interesados en
establecer alianzas estratégicas. Más
información en:
http://www.icex.es
cre9.qxp
23/11/13
01:16
Página 31
cre9.qxp
23/11/13
01:16
Página 32

Documentos relacionados