(ii) l%ufjsoh 04 m<jk mrspsfPao h : jsur®Y kh 05 1.0 ˙ur®Y kfhao S

Transcrição

(ii) l%ufjsoh 04 m<jk mrspsfPao h : jsur®Y kh 05 1.0 ˙ur®Y kfhao S
mgqk
msgqj
(i) ye|skajSu
03
(ii) l%ufjsoh
04
m<jk mrspsfPaoh : jsur®Ykh
1.0 úur®YkfhaoS ,nd .kakd ,o idCIs ixCIsma;hka
1.1 w.;shg m;a mdr®Yjh ^meusKs,s wxl HRC/3463$09 ys meñKs,slrejka&
õiska bosrsm;a lrk ,o idCIs
05
05
05
1.1.1. ñh .sh tï'î'osfkaIa ;rx. m%kdkaoq hk whf.a uj jk
î'tï'iajr®K,;d wfmdkaiq hk whf.ka ,nd.;A m%ldYh
05
1.1.2. 2009-08-18 oske;s uq;=;ka;s% nia;shïf.a iqika; ms%h,d,a m%kdkaoq
hk whf.ka wkdjrKh lr.kakd ,o lreKq
06
1.1.3. uq;=;ka;s% nia;shkaf.a ix>odi m%kdkaoq hk whf.ka wkdjrKh
lr.kakd ,o lreKq
08
1.1.4. okqIal Wohldka; hk whf.a uj jk foaúld m%kdkaoq hk whf.a
wkdjrKh lr .kakd ,o lreKq
09
1.2. iajdOSk idCIs
09
1.2.1. w.=,dk fmd,sia ia:dkfha isrueosrsfha r|jd isá .d,a,f.a neis,a
m%kdkaoq hk whf.ka wkdjrKh lr.kakd ,o lreKq
09
1.2.2. oel=usmsgsh wdrÉÑf.a ous;a l=udr hk whf.ka wkdjrKh lr.kakd
,o lreKq
10
1.2.3. uyurlal, l=rel=,iqrsh mgneosf.a Wohisrs fmfr®rd hk whf.ka
wkdjrKh lr.kakd ,o lreKQ
11
1.2.4. rx.sf.a wks,a mSrsia hk whf.aka wkdjrKh lr.kakd ,o lreKqq
12
1.2.5. j,afmd, .uf.a iqika; ch,;af.ka wkdjrKh lr.kakd ,o lreKQ
12
1.3. j.W;a;rlrejkaf.ka fy<sorjS jq lreKq
15
1.3.1. m<jk j.W;a;rlre f,i yoqkajkq ,nk w.=,dk fmd,sia
ia:dkfha ia:dkdOsm;s fmd m ksjsgka
15
1.3.2. fojk j.W;a;rlre f,i ioyka lrkq ,nk isjs,a wdrlaIl Ng
f.dvmsáhj;a; wdrÉÑf.a ckm%sh fiakdr;ak hk wh
16
1.3.3. ;=kajk j.W;a;rlre f,i i|yka jk fmd'fld' chr;akf.a
Oïñl ksyd,a chr;ak
17
1.3.4. y;rjk j.W;a;rlre f,i i|yka fmd'fld' .,.uf.a
bkao%jxY l=udrisrs hk wh
18
1.3.5. miajk j.W;a;rlre f,i ioyka lrkq ,nk isoaOsh iusnkaOfhka
oekg nkaOkd.dr .;j isgsk fmd'fld'35473 pu,a ;=Idr l=,isxy hk wh 20
1.3.6. yhjk j.W;a;rlre f,i ioyka frdydka nKavdr kjr;ak hk wh
21
1.3.7.y;ajk j.W;a;rlre f,i 2009'08'12 jk osk rd;s% Wm fiajfha
rdcldrs l, .hdka p;=rx. f;dgj;a; hk wh
22
1.3.8. wgjk j.W;a;rlre f,i ioyka lrkq ,nk isoaOsh iusnkaOfhka
oekg nkaOkd.dr .;j isgsk fmd'fld'73295 osidkdhl uqoshkafia,df.a
ksYaYxl osidkdhl hk wh
24
1
1.4. w;jrhg ,lajQ mdr®Yjfha m%ldY
1.4.1. koSld l,amks m%kdkaoq hk whf.ka fy,sjq lreKq
1.4.2. jsodk,df.a ;rx. or®Yk o ue,a f.a m%ldYh
1.5. jsur®Yk ks,OdrSkaf.a ksrSCIK
1.5.1. w;awvx.=jg .eksu
1.5.2. r|jd ;nd .eksu
1.5.3. jOysxidj
1.5.4. jskaos;hskaf.a whs;sjdislus
1.5.5. fjk;a lreKq
25
25
26
27
27
27
28
28
29
fojk mrspsfPaoh : kS;suh jsYaf,aIKh
30
2.1. wdKavql%u jHjia:dfjS 12^1& jHjia:dj u.ska iqrCIs; fldg we;s uQ,sl
whs;sjdislï
30
2.2. wdKavql%u jHjia:dfjS 13(1 jHjia:dj u.ska iqrCIs; fldg we;s uQ,sl
whs;sjdislï
33
2.2.1. kS;sfha kshu lrkq ,enQ ldr®h mgsmdgshg wkql+,j usi lsisu
;eke;af;l=j isrNdrhg fkd.ekSu
33
2.2.2. hus ;eke;a;l= isrNdrhg .kq ,nkafka hus fya;=jla u;o ta
fya;=j ta ;eke;a;dg oekajsh hq;=h'
34
2.3. wdKavql%u jHjia:dfjS 13^2& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï
2.3.1. isrNdrhg .ekSu yd r|jd ;nd .ekSu
34
2.3.2. isrNdrhg .kakd hus ;eke;af;l= wkjYH m%udohlska f;drj ta
ldrKh iusnkaOfhka wOslrK n,h we;s ufyaia;%d;ajrfhl= fj; f.k hdu 36
2.4. wdKavql%u jHjia:dfjS 13^3& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï 36
2.5. wdKavql%u jHjia:dfjS 13^4& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï 36
2.6. wdKavql%u jHjia:dfjs 11 jk jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï 38
2.7. ffjoH idlaIs
38
2.8. rdcH j.lSu yd uQ,sl whs;sjdislus iqrCIs; lsrSu
40
2.9. w.;shg m;a mdr®Yjh iusnkaOfhka jkaos msrskeusu iusnkaO foaYsh yd
cd;Hka;r ks;s wr®:l:kh'
42
2.10. ;reKhka fofokdf.a >d;kh iusnkaOfhka j.W;a;rlrejkaf.a j.lsu
44
2.11. fuu meusKs,af,ka w.;shg m;a mdr®Yjhkaf.a whs;sjdislus
44
;+kajk mrspsfPaoh : ksr®foaYh
45
3.1. uQ,sl whs;sjdislus lvjSu
3.2. jskhdkql+,j lghq;= lsrSu
3.3. hqla;sh mis|,Sfus ls%hdj,sh
3.4. jskaos;hkaf.a whs;sjdislus wdrlaId lsrsu
45
45
45
46
wdY%s; .%ka: kdudj,sh
47
2
(i) ye|skajSu
2009-08-12 jk osk wÛ=,dk fmd,sia ia:dkh u.ska w;awvx.=jg .kq ,enq osfkaIa ;rx. iy
okqIal Wohldka; hk fofokd >d;khg ,lajSu mqj;am;a yd jsoHq;a udOH u.ska mq¿,a
m%pdrhlg ,la lr ;snqKs' tu udOH jdr®;d u.ska fy,sjQ lreKq ms<sn|j fldusIka iNdfjSs
wjOdkh fhduq jQ w;r" 1996 wxl 21 orK udkj ysuslus fldusIka iNd mk; u.ska mejrS
we;s n,;, m%ldrj fldusIka iNdfjs jsfYaI jsur®Yk lKavdhula jsur®Yk lghq;= wdrusN
lrk ,os'
fldusIka iNdj u.ska fuu lr®;jH wdrusN lrk ,oafoa" mkf;a 14 jk j.ka;shg wkql+,j
w;Dma;shg m;a ;eke;a;l=f.a meusKs,a,la fkdue;sj jqjo jsOdhl fyda mrsmd,k ls%hdjla
u.ska uQ,sl whs;sjdislula W,a,x>Kh jSula iusnkaOj fldusIka iNdj jsiska tys
fufyhjsfuka jsur®Yk lghq;= wdrusN lsrSug we;s n,;, m%ldrjh'
fmd,sia w;awvx.=jg m;ajkakka >d;khg ,lajSu (Deaths in Custody) nrm;, udkj
ysuslus .eg¿jla f,i fldusIka iNdj ksrsCIKh lrk nejskao" fuu ;;ajh je<elajSfus
l%ufjsohka y|qkajdoSfus j.lSula fldusIka iNdj i;=jk nejskao" fuu isoaOshg m%uqL;djh
fouska lghq;= lsrsug fldusIka iNdj ;srKh lrk ,os'
3
(ii) l%ufjsoh
fuu isoqjSug wod, jsur®Yk lghq;= wdrusN lsrSu i|yd m%:u oskoS jsur®Yk ks,OdrSka
lKavdhula wod, ia:dkhg .sh w;r" m%:u oskfhaoS isoaOsh isoqjQ w.=,dk m%foaYfha
le<Ts,siy.; ;;ajhla ;snq nejska" ksrSCIKd;aul m%fjsYhla u.ska wod, ia:dkhka mrSCId
lrk ,o w;ru" wjia:dfkdaps; mrsos hus hus mqoa.,hkaf.ka f;dr;=reo wkdjrKh
lr.kakd ,oS'
jevsoqr jsur®Yk lghq;= bosrsoskj,oS isoq lsrSfusoS w.;shgm;a mdr®Yjfhka" jsfYaIfhka
>d;khg ,lajk ,o ;reKhkaf.a foudmshkaf.ka iy {d;Skaf.kao" isoaOsh isoqjQ osk
w.=,dk fmd,sia ia:dkfha isrue|srsfha r|jd isgs mqoa.,hskaf.kao" isoaOsh iusnkaOfhka lreKq
lSug bosrsm;ajQ fjk;a mqoa.,hskaf.ka m%ldYhka igyka lr .kakd ,oS' ;jo uD; YrSr
yuqjQjdhehs mjik ,o ia:dko"fmd,sia ia:dkho ia:dkSh mrSCIdjlg ,la lrk ,oS'
tfiau udkj ysuslus fldusIka iNdfjs jsur®Yk lKavdhu jsiska fuu isoqjSug iusnkaO jk
,sx.sl w;jrhlg ,lajSu ksid meusKs,a,la lsrSug fmd,sia ia:dkhg .sh ldka;dj re|S isgs
w.=,dk iqkdus l|jqro ia:dkSh mrSCIKhlg ,la lrk ,oS'
tfukau ta jk jsg;a isoaOshg iusnkaO w.=,dk fmd,sia ia:dkfha fiajh lrk ,o
j.W;a;rlrejka nkaOkd.dr.;jS isgs nejska m%ldY ,nd .ekSu tu ia:dkfhaoS lsrSug
fldusIka iNdfjS jsuraYk ks,OdrSka mshjr .kakd ,oS'
;jo fuu isoaOsh iusnkaOfhka ,sLs; idCIs /ialsrSug lghq;= lrk ,o w;r" wmrdO
mrSCIK fomdr®;fuska;=jg fukau isoaOshg wod, fmd,sia ia:dkh fj;g f.dia f,aLk
mrSCIdjka isoq lrk ,oS' fuu isoqjSu >d;khlg iuSnkaO nejska yd wod, ;reKhka
fofokd fmd,sisfhaoS jOysxidjg ,lajQjdoehs mrSCId lsrSfus wjYH;djhlao ;snQ nejska
jsfYaI{ idCIs ,nd .ekSug ^wOslrK ffjoH jdr®;d le|jSu& lghq;= lrk ,oS'
by; ish,Qu lreKq /ia lsrSfuka wk;=rej jsur®Yk jdr®;dj ilia lr" tlS jdr®;dj
jsYaf,aIKhg ,la lruska rch fj; ksr®foaYhla ,nd oSug mshjr .efka'
4
m<jk mrspsfPaoh
jsur®Ykh
1.0 jsur®YkfhaoS ,nd .kakd ,o idCIs ixCIsma;hka
1.1. w.;shgm;a mdr®Yjh ^meusKs,s wxl HRC/3463$09 ys meusKs,slrejka& jsiska bosrsm;a
lrk ,o idCIs
1.1.1. ush .sh tus'ns'osfkaIa ;rx. m%kdkaoq hk whf.a uj jk ns'tus'iajr®K,;d wfmdkaiq hk
whf.ka m%ldYh
• ush f.dia we;af;a" ;udf.a fojk mq;d jk nj;a" Tyq /lshdj jYfhka ud¿ fj<|du l,
wjsjdyl ;reKfhl+ nj;a" Tyq ieu osklu fld<Uska ud¿ f.kjs;a nhsisl,hl ud¿
oudf.k fj<odus l, nj;a" ud¿ fj<|dug wu;rj wu;r /lshdjla f,i fr®ianhs fr®ia
nqlsfha ^iafmdgs ghsus& keue;s ia:dkfha mdr®i,h /f.k hdfus ldr®hh bgq lrk ,o nj;a"
th miajre 5'45;a 7'15 hk fjs,djka w;fr® isoq lrk ,o nj'
• 2009'08'12 jk osk fr®ianhs fr®iays rdcldrs ioyd Tyq ksjiska msgjs fkd.sh nj;a" ud¿
fj<|dugo fkd.sh nj;a" Bg fya;=j f,i ;udg ikSm fkdue;s nj;a" miqosk riaidjg hk
nj;a Tyq ;ud iuÕ mejiq nj'
• ;u mq;d iji 4'00g muK ksjiska msgj .sh nj;a ;ud iji 5'00g muK t<j¿ .eksug
fmd,sih
s bosrsmsg we;s t<j¿ lvhg .shjsg ;u mq;%hd w.=,dk fmdoqck ls%vd msgsfha
fi,a,us lruska isgskq oqgq nj yd Tyq iu. ;rx. hk wh iy ;j;a wh isgs nj'
• ;u mq;%hd idudkHfhka rd;s% 8'00;a 8'30;a 9'00;a w;r ksjig meusfKk kuq;a tosk
fkdmeusKs nj;aa" rd;s% 12'00g muK;a mq;d fkdmeusKsh ksid ta nj ;u iajdus mqreIhdg
mejiq nj;a" miqj mdkaor 1'00g muK fmd,sish bosrsmsg mosxps wks,a msrsia hk wh mq;d
f.or bkakjdoehs weiq nj;a" tjsg Tyq ke;s nj m%ldY l, nj;a" miqj ;u mq;dg w.+,dk
fmd,sia ia:dkfha ks,OdrSka jsiska fydogu .yk nj wks,a keue;s wh mejiq nj;a" bkamiqj
iajdusmqreIhd;a jevsuy,a mq;d jk iqika; ms%h,d,a iy wi,ajeis ;urd hk wh iuÕ
w.=,dk fmd,sishg .sh nj
• fmd,sia ia:dkfha id,fha jsoq,s myka o,ajd ;snq njo" f.agsgqj ,Õ .%du wdrlaIl iqika;
iy ;j;a ;sfofkl= isgs nj;a" Tjqka ;udg fmd,sish we;=,g hdug fkdoqka nj;a" mq;d,d
fofokd ms,sn|j jsuiq jsg mreI jpkfhka nek jeoqKq nj;a" ’Wfoag jfrka¶ hehs mjid
;ukaj t,jd .;a nj'
• fujsg fjS,dj mdkaor 1'30g muK jk nj;a" bkamiqj jskdvs 20la muK t;eku isgs kuq;a
t;ek bkak bvfkdoqka ksid kej; ksjig hdug fmr ls%vdx.kh wi, iqkdus ksjdilg
f.dia wdrjq,la we;s jqKdoehs jsuiq nj;a" tjsg tu ksjfia isg ldka;djka fofofkla iy
msrsuska ;=kafofkla t<shg wd nj;a" Tjqka jsiska l,q nekshula we| isgs wfhla iy ly
5
mdg nekshula we| isgs wfhla l%Svdmsgsfha isgs nj;a" rd;s% 10'00;a 10'30;a w;r l¿ nekshu
we| isgs wh is.rgs tlla m;a;= lr .eksu i|yd meusKs nj;a" .sks fmgsgsh fok jsg
;reK ldka;djf.a w;ska we,a,q nj yd tu ksid fmd,sishg f.dia meusKs,a,la igyka l,
nj Tjqka jsiska ;udg m%ldY l, nj'
• bkamiqj fmd,sia ks,Odrska y;rfofkl= l%Svdmsgshg meusK mq;djhs" wfmdkaiqjhs wrf.k
fmd,sishg .sh nj;a" tu whj fmd,sisfha r|jd isgsk nj;a" fyg Wfoag meusKs,a,
iudodkhg m;alr .uq hehs Tjqka jsiska ;udg m%ldY l, nj'
• ;ud" ;u mq;%hd iy iajdusmqreIhd tu ia:dkfha mdkaor 3'10 jk;=re Tjqka iuÕ idlpsPd
lruska isg miqj iqika;f.a ksjig .sh nj;a" ;ud;a iajdus mqreIhd;a u,a,sf.a f.org
f.dia Tjqkag mKsjsvhlaos kej; ksjig meusKs nj;a" miqosk WoEik 6'00g w.=,dk
fmd,sia ia:dkhg f.dia n,k ,o kuq;a orejka fokakd isrueosrsfha fkdisgs nj;a" fjk;a
fofofkl= isrueosrsfha isgs nj;a" isrueosrsfha isgs neis,af.ka Bfha rd;s%fha l=vqfjs isgs
fokakd flda lshd weiq jsg mdkaor 2'30g muK fmd,sisfhka t<shg wrka .sh nj Tyq
;ukag m%ldY l, nj'
• ta jk jsg fmd,sia ia:dkfha ks,Odrska fkdisgs nj;a" isrueosrsfha isgs wh iuÕ l;d lr
wjika jSu;a iuÕ fmd,sia ks,Odrsfhl+ jev Ndr .eksug meusKs nj;a" Tyqf.ka mq;d,d
fokakd .ek jsuiq jsg .,alsiai fmd,sia ia:dkhg hk f,i ksfhda. l, nj'
• ;uka ;u orejd ms<sn|j f;dr;+rla fkdue;sj wirKjQ nj;a" tu wjia:dfjSu fuka
t;ekg meusKs wfhl+ ;u iajdus mqreIhdg l;d lr r;au,dk iuqmldrh msgqmi ,iaik
fld,af,la ur,d od,d bkakjd oqgq njo" w;afofla mpspd fldgd we;s nj;a" ly mdg
gsIrags tllska w;afol .eg .id we;s nj mejiq miq ta .ek ielhla we;s js jydu tu
ia:dkhg .sh nj;a" tjsg tu ia:dkfha ;u mq;df.a u< isrer jegS ;sfnkq oqgq nj;a"
Tyqf.a wf;a f,a ;ejrS ;sfnkq oqgq nj;a" ;jo Tyqf.a ylal ;e,S fmdvsjS ;snqKq nj;a"
ylal hg f,dl= ;=jd, ;snq nj;a" ;u orejdg fjvs ;nd ;sfnkq oqgq nj;a Tyqf.a ll=,lao
lvd ;sfnk nj ;ud oqgq nj'
• fmrosk ;uka iqkdus l|jqfr® isgshos mdkaor 2'30g muK fmd,sia csma r:hla fudrgqj
me;a;g f.dia kej; meh ld,lg miq b;d fjs.fhka r;au,dk me;a;g hkq oqgq kuq;a"
;uka tu wjia:dfjS ta ms<sn|j t;ruS ;elSula fkdl, nj'
• ;uka miqod 7'30g muK w.=,dk fmd,sia ia:dkhg f.dia ;u orejdg isoqlr we;s
wmrdOh ia:dkh Ndr ks,Odrshdg ie, l, miq Tyq jsiska ;u orejd fmd,sishg f.k
wdfjs keye lshd m%ldY l, nj'
• ;u mq;d lsisoq jrolg jrolrejl= jq wfhl= fkdjk nj'
1.1.2. 2009-08-18 oske;s uq;=;ka;s% nia;shus f.a iqika; ms%h,d,a m%kdkaoq hk whf.ka
wkdjrKh lr.kakd ,o lreKq
• 2009-08-12 jk osk w.=,dk fmd,sia ia:dkfha ks,Odrska jsiska w;awvx.=jg f.k myr
osfuka miq fjvs ;nd >d;kh l< njg iel flfrk uq;=;ka;s% nia;shkaf.a osfkaIa ;rx.
m%kdkaoq ;u ifydaorhd nj yd tu ifydaorhd uska fmr lsisoq wdldrhl je/oaolg
iusnkaO fkdjs we;s njo /lshdj f,i udtZ fj<|dfus kshq;=j isgs nj'
6
• 2009-08-12 jks osk rd;s% 12'00-1'00;a w;r ;u wi,ajeishl= jk wks,a msrsia keue;a;d
ksjig meusK ’whsfha" wkak mq;dg fmd,sSisfhka .ykjd" fus nj lsjqfjs f.agsgqfjs bkak
.%dudrlaIl Nghd fydogu .ykj,q' .syska n,kak¶ hkqfjka mejiq nj;a" ta iu.Zu ;u
mshd jk ix>odi m%kdkaoq iy uj jk iajr®K,;d wfmdkaiqo wi,ajeis ldka;djla jk ;urd
wlaldo iu. ;ud w.=,dk fmd,sia uqrfmd, fj; .sh nj'
• tfia hk jsg fmd,sish ;=, isgs ks,Odrsfhla ;ukag mreI jpkfhka neK jeoqk nj;a"
tfia kuq;a ;ud ;u mshd iu.Z fmd,sSish ;=<g f.dia ;u ifyaorhd iy Tyq iuÕ /f.k
wd njg oek.;a wfkla ;reKhd .ek jsuiq nj;a" tjsg ia:dkfha isgs ks<Odrska jsiska ’?
10 ka miafi w;awvx.=jg .;a wh .ek n,kak neye' Wfoa jfrka¶ hehs mejiq nejska
kej; meusKs nj'
• fmd,sia ia:dkfha ;u ifydaorhd fkdue;s jqjo Tyq iqkdus l|jqr wi, ls%vd msgsgksfha yjia
ld,fha /|sisgs njg ,o f;dr;=re wkqj ta wi, msysgs iqkdus loZjqrg .sh nj;a ta jkjsg
tys ksjdihkays ksod fkdf.k isgs ;eke;a;kaf.ka ifydaorhka .ek jsia;r jsuiq nj;a" tys
isgs ldka;djla jsiska fmd,sishg u,a,s,d iusnkaOj oqrl;k weu;=ula oqkafka ;uka nj
m%ldY l, nj;a" weh jsiska meusKs,a, b,a,d wialr .eksug tl. jq nj;a" ta i|yd Wfoag
lghqq;= lsrsug yels nj weh iuÕ isgs whj,qka ;ukag oekajq nj'
• miqosk Wfoa tkus 2009-08-13 jk osk ;u hd¿fjla jk wreK os,qla fyj;a fmdvd hk
wh ksjig meusK ’wkak WTf. u,a,s urd od,d he¶hs mejiq nj;a" tiekska ;ud nhsisl,h
/f.k w.=,dk fmd,sia ia:dkhg .sh nj;a" tys f,dl= uy;a;hd jk ksjqgka uy;d isgs
nj;a Tyqg fus isoaOsh iusnkaOj mejiq kuq;a f,dl= uy;d fus isoaOsh iusnkaOfhka ;uka
lsis;a fkdokakd nj;a" fidh,d n,kakus hehs ;ukag mejiq nj'
• fuu isoaOsh ,ejs .skakla fia wjg m%foaYj,go me;=reKq nj;a" fuu widOdrK ls%hdfjka
m%fldamj /iajq msrsi .,auq,a j,ska fmd,sishg myroS w,dN ydks isoql, nj'
• ish ifydaorhd iy Tyqf.a hy¿jd hk fofokdf.ka tla wfhla r;au,dk {dfkdaoh mdfr®
fjrf<aao" wfkla wh ,qkdfjs isg rdj;dj;a; mdfr® md,ula wi, fjvs ;nd >d;kh fldg
isrere oud f.dia ;snq njo" ;ud ish ifydaorhdf.a uD; Yrsrh wi,g f.dia mrslaId l,
nj;a" Tyq w;afol mmqjg ;ndf.k uqKska w;g jegs isgs nj;a" uqyqK je,s w;fr® isgsk
fia fjvs ;nd ;snq nj'
• 2009-08-13 jk osk oj,a 11'30-12'00g muK mej;s .,alsiai .re ufyaia;%d;ajrhdf.a
urK mrslaIKfhaoS ish ifydaorhdf.a uD; Yrsrh y÷kd .;a nj;a" ifydaorhd wjika
jrg we| isgs we÷us w;rska lymdg gsIr®gs tl Tyqf.a bfka .eg .id ;snq nj;a"
ifydaorhdf.a fn,af,a iy mmqfjS fjvs myrj,a folla ;sfnkq oqgq nj yd myr osfuka
isoqjQfjS hehs iell, yels myrj,a msfgs ;snq nj'
• ;ud l¿fndajs, frday,g f.dia uD; Yrsrh ,nd .eksfus lghq;= wjika lr fmd,sia
ia:dkhgo m%ldYhla ,ndoS ifydaorhdf.a u< isrer u,a Yd,djlg Ndroqka nj;a" 2009-0816 jk osk wjika lghq;= isoql, nj'
• .,alsiai wOslrKfha wxl 2518$09 hgf;a mjrd we;s kvqfjSoS 2009-08-26 jk osk idlaIs
fok f,ig Wmfoia ,enS we;s nj'
• 2009-08-13 jk osk rd;sS% fmd,sisfha ish¿ fokd w;awvx.=jg m;a jq nj oek.kakg ,enqKq
nj;a" fuu isoaOsh weiska oqgq whj,qka f,i tosk rd;s% w.=,dk fmd,sia uqrfmdf,a rdcldrs
7
l, .%dudrlaIl ks<Odrs fukau tosk w.=,dk fmd,sia uqrfmdf,a isr ueosrsfha isgs neis,a iy
fnr.yk f.or l+udr hk ;eke;a;ka idlaIs imhk nj'
1.1.3.
uq;=;ka;s% nia;shkaf.a ix>odi m%kdkaoq hk whf.ka wkdjrKh lr.kakd ,o lreKq
• fjvs ;enSfuka ushf.dia we;s uq;=;ka;s% nia;shkaf.a osfkaIa ;rx. m%kdkaoq hk ;udf.a mq;d
jhi wjqreoq 26 l wjsjdyl ;reKhl= nj;a" /lshdj f,i ud¿Z fj<odus lrk ,o nj'
• 2009'08'12 jk osk ;u mq;d ud¿Z fj<|dug .sfha ke;s nj;a" tosk iji 5'00 g 6'00g
s ha ke;s
muK biafldaf,a j;a;g fi,a,us lrkak .sh kuq;a" Tyq ? fjklus f.or meusKf
nj;a" rd;s% 1'00g muK wks,a keu;s wh meusK f.agsgqjg .id ;udg l:d lr ;u mq;dg
fmd,sisfhka .yk nj oeKquS oqka nj'
• ;ud ;u nsrsoZ jk cS' tus' iajr®K,;d wfmdakaiq iy wi,ajeisfhl= jk ;urd wlald hk wh
iu.Z w.=Z,dk fmd,sishg .sh nj;a" tjsg fmd,sia ia:dkfha rd<ydus,d ;=kafofkla isgs nj;a"
Tjqkaf.ka ’oeka f.kdmq <uhs flda¶ lshd weiq nj;a" ta jkjsg rd;s% 1'30 muK js ;snq nj'
• tu wjia:dfjsoS fyg Wfoag tkak lshd fmd,sisfhka lshq nj;a" bka wk;=rej ;uka f.or
meusKs nj;a" Wfoa 6'00 g muK fldams fnda;,hl=;a /f.k ;u mq;d ne,Sug fmd,sia
ia:dkh fj; .sh nj yd tys isgs ks,OdrSkaf.ka ’Bfha ? f.kd <uhs flda¶ lshd weiq jsg
.,alsiaig f.kspsp nj oekquS oqka miqj" nhsisl,h /f.k .,alsiai foig .sh nj yd ta
wjia:dfjs mdfr® isgs wfhl= fudlo yosiaisfha lshd ;udf.ka jsuiq nj;a" tjsg mq;d
fmd,sisfhka w,a,,d .,alsiaig f.kspspd lsjsjd" ta ksid ta me;a;g hkjd lshd ms<s;=re oqka
nj;a" tu wjia:dfjs tu mqoa.,hd iqoq ,iaik w;afofla mpsp folla fldgmq ks,a mdg
l,siula we|mq fld,af,la ur,d od,d ;sfhkjd lshd ;udg oekquS oqka nj'
• ;ud tu ia:dkhg f.dia mrslaId lrk jsg tu ia:dkfha urd oud ;snqfka ;udf.a mq;d jk
uq;=;ka;s% nia;shkaf.a osfkaIa ;rx. m%kdkaoq hk wh nj y÷kd.;a nj;a" Tyqf.a u< isrer
uqkska w;g jegS ;snq nj;a" lymdg gS Ir®gs tl bfka ne| ;snq nj;a" msg ks,a mdg jS ;snq
nj;a" msfgs nhsisl,a fpska mdrj,a yd im;a;= mdrj,a ;sfnkq oqgq nj'
• bka wk;=rej ;ud kej; w.=Z,dk fmd,sish wi,g f.dia §uf.a fld,a,g fjvs ;sh,d ur,d
;sfhkjd¶ lshd lE.eiQ nj;a" Bg miq wjg isgs usksik
q a m%fldam jS fmd,sishg .,aj,ska
.ykak mgka.;a nj'
• bka wk;=rej l¿Zfndajs, frday, fj; f.dia u<isrere Ndr .kakd f,ig Wmfoia ,enqkq
nj;a" l¿fndajs, frdayf,ka u<isrere Ndrf.k u,a Yd,djg Ndroqka nj'
• lsisoq jrola fkdue;sj ;udf.a mq;d w;awvx.=jg f.k fufia fjvs ;nd urd oud we;s
nj;a" ;u mq;d ;j;a wfhl= iu.Z f.dia biafldaf,a j;a; wi, f.alska .skaor b,a,d we;s
nj;a" tu wjia:dfjsoS tu ksjfia ldka;djf.a w;ska we,a,q njg tu ldka;dj fmd,sia ia:dkh
fj; f.dia meusKs,s lsrSu u; fuu w;awvx.=jg .ekSu isoqlr we;s njg wdrxps ,enS we;s
nj'
8
1.1.4 okqIal Wohldka; hk whf.a uj jk foajsld m%kdkaoq hk whf.a wkdjrKh lr
.kakd ,o lreKq
• ish mq;d f.d¿uvu ldh jraOk uOHia:dkhl fiajh l, nj;a" 2009-08-12 jk osk ;ud
jevg f.dia iji 5'00g muK ksjig meusKs nj;a" tjsg ;u mq;d ksjfia ksodf.k isgskq
oqgq nj'
• miqj Tyq ijia ld,fha fldusmshqgrhg flan,a tlla wrf.k tkakus hehs mjid mdr
me;a;g .sh nj;a"miqj Tyq ksjig oqrl;kfhka l;d fldg ? 10'00-10'30g muK
meusfKk nj mjid we;s nj;a" tfia kuq;a / 11'30 jk f;la mq;d ksjig fkdmeusKs nj'
• miqj ? 3'00g muK OkqIal f.a uj jk iajr®Kd wlald ksjig meusK <uhs fmd,sisfhka
w,a,,d hehs oekqus oqka nj;a" miqj ;ud iajdusmqreIhd iy fmdvsmq;d iuÕ fmd,sishg f.dia
;u orejd ms<sn|j fidhd ne,q nj'
• orejd fmd,sisfha fkdisgs nj;a" miqj iajr®Kd wlald oekqus oqka mrsos ;u orejkag jsreoaOj
meusKs,a,la l,d hehs lshk msrsi yuqjsug iqkdus j;a;g .sh nj;a" tu msrsi yuqjs l;dnia
lr kej; ksjig meusKs nj'
• miqosk ish orejd ,qkdj md,u wi, urd oud we;s nj oek.kakg ,enqKq nj'
1.2. iajdOSk idCIs
1.2.1. w.=,dk fmd,sia ia:dkfha isrueosrsfha r|jd isgs .d,a,f.a neis,a m%kdkaoq hk whf.ka
wkdjrKh jk ,o lreKq
• ;ud fudrgqj w.=,dk" iuqøikak udj;" wxl 366ys mosxps wfhl+ nj'
• ;udj 2009'08'11 jk osk miajre 4'00g muK nsrs|;a iu. we;s jq nyska niajsula
iusnkaOfhka w.=,dk fmd,sia ia:dkfha ks,Odrska jsiska /f.k .sh nj yd fmd,sia ia:dkfha
isrueosrsfha r|jd ;enq nj;a" mehlg muK miqj ous;a l=udr keue;s whjo isrue|srshg
f.k wd nj;a" bkamiqj Tjqka fofokd isrue|srsfha isgsk w;ros rd;s% 11'00g muK
;reKhska fofofkla fmd,sisfhka /f.k wd nj
• Tjqka /f.k wd fmd,sia ks,Odrska f,i l=udr" m%osma" jsfcaf.a uiaiskd l=,;=x. iy ;j;a
fmd,sia ks,Odrska lsysmfofkl= y÷kd.;a nj'
• Tjqka ish,qfokdu fuu ;reKhska fofokdg myr oqka nj;a" myr fokq ,enqfjs w;ska mhska
nj'
• tu ;reKhska fofokd ;ud y÷kk ix>odi iy iuka hk whf.a mq;=ka jk OkqIal iy
osfkaIa njg y÷kd .;a nj
9
• myr osfuka miqj ;reKhska fofokdj ;ud isgs isrueosrshg oeuq nj;a" gsl fjs,djlg
miqj Ts'whs'is uy;d ;reKhska fofokdj /f.k tk f,i mjik weiqkq nj;a" fmd,sia
ks<Odrska ia:dkdOsm;sjrhdf.a ldurh fj; osfkaIa iy OkqIalj /f.k .sh nj'
• miqj f,dl= uy;a;hd .skaor f.akak lshkjd ;udg weiqKq nj;a miqj fmd,sia ks,Odrsfhla
ldurhlg f.dia ,hsgrhla f.k hkq oqgq nj
• miqj myr fok Ynsohla weiqKq nj;a Bg meh 1 $2lg miqj osfkaIa iy OkqIalj oE;a
msgqmig lr ne| udxpq oud fIdmska nE.a T,qjg oud .eg .id fmd,sia csma r:hg oeuq
nj;a tu wh fmd,sia csma r:h olajd mhska wejso .sh nj;a Tjqkag msgqmiska fmd,sia
ks,Odrska ;=jlal= 4lao /f.k f.dia csma r:hlg kÕsk whqre oqgq nj;a Ts'whs'is uy;d
csma r:fha bosrsmig f.dvjkq isrue£rsfha isg ;ud oqgq nj
• miqj w¿hu 2'00g 2'30g muK fmd,sia csma r:h kej; fmd,sia ia:dkhg meusKs nj;a"
kuq;a osfkaIa yd OkqIal meusKsfha ke;s nj;a Bg miqosk Wfoa ix>odi yd foajsld hk wh
fmd,sishg meusKs nj;a fmd,sisfha whf.ka orejd ms<sn|j jsuikq oqgq nj;a tjsg
ia:dkdOsm;sjrhd meusK Tjqkag huS lsisjla mjikq ;ud oqgq nj
• miqj ia:dkdOsm;sjrhd ;ud ,Õg meusK lsis fohla oelal nj fkdlshk f,i;a Tjqka
fofokd l=vqfjs isgsh njg fkdlshk f,ig Wmfoia oqka nj
• miqj fmd,sish bosrsmsg jsYd, f>daIdjla weiqKq nj;a .,a .id jS¥re ns|sk yË weiqKq nj;a
tjsg fmd,sia ks,Odrska ;=jlal= j,ska wyig fjvs ;enq nj
• miqj .,alsiai fmd,sisfha ks,Odrska meusK ;ud iy isr ue|srsfha isgs wfkla whj csma
r:hl oud f.k .,alsiai fmd,sia ia:dkhg f.k f.dia gsl fjs,djlg miqj l¿fndajs,
frday,g f.k .sh nj;a bkamiqj u,a Yd,djg f.dia uD; Yrsr fol fmkajQ nj;a tjsg
;uka tu uD; Yrsr fol fmr osk fmd,sia l=vqfjs isgs osfkaIa iy OkqIalf.a nj y÷kd
.;a nj
• fus ms,sn|j .,alsiai fmd,sia ia:dkhg m%ldYhla ,nd oqka nj;a miqj Tjqka fofokdj uqod
yersh nj
1.2.2.oel=usmsgsh wdrpspsf.a ous;a l=udr hk whf.ka wkdjrKh lr .kakd ,o lreKq
• ;udj w.=Z,dk fmd,sish u.Zska w;awvx.=jg .ekSfuka miq 2009'08'11 jk osk miajre 4'30
isg 2009'08'13 jk osk Wfoa olajd w.Z=,dk fmd,sisfha isr ue|srsfha r|jd isgs nj;a ;ud
2009'08'12 jk osk rd;%Sfhao isr ue|srsfha isgs nj
• tosk rd;s% 10'00 g muK ldka;djka fofofkl= iy msrsusfhl= fmd,sishg meusKs,a,la
lrkak meusKs njo Tjqka jsiska biaflda,j;af;a fokafkla nsnS bkak nj;a ta wh .skaor
b,a,kak wd nj;a tjsg ldka;djka fofokdf.ka ;reK ldka;djf.a w;ska we,a,q nj ta
wjia:dfjS ia:dkfha isgs ks,OdrSkag m%ldY lrkq ;udg weiqkq nj
• ;ud isr l+vqj ;=< isgsk jsg meusKs,a, lrkak meusKs wh ;udg fmkqkq nj;a Tjqka by;
wdldrhg m%ldY lrkq ;udg weiqkq nj
10
• ta wkqj tla fmd,sia ks,Odrsfhl= meusKs,a, ,shd.;a nj;a Bg miq §Tsf.d,af,da hkak wms ta
lgsgsh f.akakus¶ lshd fmd,sia ks,Odrshd m%ldY lrkq weiqkq nj
• Bg gsl fjs,djlg miq fmd,sia ks,Odrska y;rfofkl= muK fmd,sia ia:dkfhka msgj .sh
nj;a meh Nd.hlg muK miq mqoa.,hka fofofkl= fmd,sishg f.k wd nj oqgq nj
• fmd,sishg f.k tafuka miq isrue|srsh bosrsmsgoS fmd,sia ks,Odrska jgjS Tjqka fofokdg
myrfokq oqgq nj
• bkamiq tu whj,qkaj isrue|srshg oeuQ nj;a isrue|srsh ;=<oS ;ud Tjqka iu.Z l:d l,
nj
• tu mqoa.,hka fofokdf.ka ;uka ’fudlo u,a,s Tsf.d,af,da f.kdfjs¶ lshd weiq nj;a thg
ms<S;+re f,i Tjqka ’wmsj f.kdfjs kslx"jrola lr,d fkfus¶ hkqfjka m%ldY l, nj
• bka wk;=rej ia:dkdOsm;sjrhd meusKSfuka miqj Tjqkaj l+vqfjka t<shg f.k
ia:dkdOsm;sjrhdf.a ldurhg /f.k .sh nj;a tysoS Tjqkag myrfokq weiqkq nj;a
mgshlska jeks fohlska myrfokq weiqkq nj;a ia:dkdOsm;sjrhd ,hsgrhla f.akak lshd
lE.id lshkq weiqkq nj
• meh Nd.hlg muK miq tu ;reKhka fofokdj fIdmska nE.a folla T¿Zjg oud w;a
msgqmig lr neoZ cSma tfla odf.k /f.k .sh nj;a tajkjsg rd;s% 1'30 g muK jS ;snq
nj
• Bg miq kej; fmd,sishg Tjqka /f.k wdfjs ke;s nj;a msgjS .sh ks,Odrska muKla
meusfKkq oqgq nj;a
• rd;s% 4'30 g muK tla ks,Odrsfhl= cSma r:h fidaokq oqgq nj;a ush.sh ;reKhka
fofokdf.a isrere ;udg fmkajQ wjia:dfjSoS tu u< isrere l,ska osk rd;s%fha tkus
2009'08'12 jk osk rd;%Sfha isr ueosrsfha isgs mqoa.,hska fofokdf.a nj ;ud yºqkd.;a nj
1.2.3.uyurlal, l=rel=,iqrsh mgneosf.a Wohisrs fmfr®rd hk whf.ka wkdjrKh lr
.kakd ,o lreKQ
• 2009'08'12 jk osk rd;s% ;ud fkdusur 39" uqyqoq nv mdr" w.=Z,dk ,smskfha msysgs ;udf.a
lfvs jev lruska isgs njo tosk rd;s% 11'32 g muK ush.sh osfkaIa iy OkqIal hk
fofokd ;udf.a lvhg meusK lEu b,a,q nj;a lfvs lEu wjika jS ;snQ nejska flala lE,s
folla muKla f.k Tjqka lE nj;a bka miq ;ud jsiska ’oeka ? fj,dfka u,a,s Tsf.d,af,da
f.or hkak¶ lshd Tjqkag mejiQ nj;a bkamiq ta fofokd msgjS .sh nj
• rd;s% 2'00g jskdvs myla muK ;snshoS ;ud lvh jeiq nj;a Bg miafia uq;%d lsrSug t<shg
neiai nj;a ta fjs,dfjs lvh bosrsmsgska fmd,sia cSma r:h fjs.fhka ,qkdj me;a;g hkq oqgq
nj
11
1.2.4. rx.sf.a wks,a mSrsia hk whf.aka wkdjrKh lr .kakd ,o lreKqq
• ;ud fudrgqj" w.=Z,dk" uqyqoqnË mdr" wxl 237 ys mosxps wfhl= jk w;r /lshdj jYfhka
w.=Z,dk wdr®:sl uOHia:dkfha luslrefjl= f,i fiajh lrk nj
• 2009'08'12 jk osk ;ud fmd,Sish wi, wdr®:sl uOHia:dkfha jev ksujS rd;s% 12'30g muK
;j;a hy¿Zjka ;sfofkl= iu.Z meusKs nj;a bj; ouk ud¿ iqkanqka oeuQ NdPk jsislsrSug
;snq nejska tajdo /f.k uqyqo me;a;g .sh nj;a ta hkjsg w.=Z,dk fmd,sish we;=f,a ldg
fyda .yk Ynsohla weiqkq nj;a ;ud uqyqo wi,g f.dia ud¿ NdPk gsl wialr blaukska
meusK kej; j;djla fmd,Sish wi,g f.dia ta ms<sn|j jsmruS l, nj
• tys isgs .%dudrlaIl iqika; hk wh ;ud y÷kk nj;a ldgo .ykafka lshd ;ud Tyqf.ka
jsuiq nj;a ta wjia:dfjs ix>odi whshdf.a mq;dg .ykjd lshd .%dudrlaIl iqika; ;udg
m%ldY l, nj
• tfia ;ud fmd,sish bossrsmsg n,d isgsk jsg idcka l=udr t;ekgjs;a ;udg mreI jpkfhka
neK"myroqka nj;a Bg miq ;ud tu ia:dkfhka bj;aj ix>odif.a ksjig f.dia Tyqf.a
mq;dg fmd,sisfhka myrfok nj ksjfia whg oekajq nj
1.2.5.j,afmd, .uf.a iqika; ch,;af.ka wkdjrKh lr .kakd ,o lreKQ
• w.=,dk fmd,sia ia:dkfha 2009-08-12 jk osk rd;s% m%Odk f.agsgqfjs wdrlaIl rdcldrs
lrk ,o isjs,a wdrlaIl ks<Odrshd nj
• 2008-09-18 jk osk isjs,a wdrlaIl n,ldhg neos 2008-10-20 osk isg .,alsiai
uq,ia:dk fmd,sishg rdcldrshg jdr®;d l, nj;a" 2008-11-24 jk osk w.=,dk fmd,sia
uqrfmd,g rdcldrsh jdr®;d l, nj'
• 2009-08-12 jk osk w.=,dk fmd,sia uqrfmdf,a m%Odk fodrgqfjs wdrlaIl rdcldrsfha fhos
isgs nj;a" tosk fmd'm' ksjqgka uy;d ia:dkdOsm;sjrhd f,i rdcldrs l, nj;a" Wmfiajl
f,i fmd'fld' 67455 f;dgj;a; isgs nj;a" Bg wu;rj fmd'fld' 71411 Oususl" fmd'fld'
l=,isxy" fmd'fld' 65300 l=udr" fmd'fld' 81155 fiakdr;ak" fmd'fld'rs' kjr;ak" fmd'fld'
osidkdhl rdcldrsfha fhos isgs nj;a" iuyre jsfjslh rfmdar®;= lr isgs nj
• tosk iji 6'00 g rdcldrs jdr®;d l, nj;a tu wjia:dfjsos w.=,dk fmd,sia uqrfmdf,a
isrs ueosrf
s ha w;awvx.=jg .;a fofofkl= isgs nj;a" rd;s% 7'00g muK w;awvx.=jg f.k
isgs .eyeKq wfhl= iy msrsus wfhl= ksoyia l, nj;a
• tosk rd;s%fha fmd,sia ia:dkdOsm;s uy;d" Oususl rd<ydus" l=,isxy rd<ydus" l=udr rd<ydus"
isjs,a wdrlAIl fiakdr;ak hk ks<Odrska fmd,ssisfha isg f.j,a 4la muK oqrska msysgs
l=,isxy rd<ydus jsjdy js isgsk ksjfia idohlg iyNd.s jq nj;a" tjsg fjs,dj rd;s%
9'00g muK we;s nj
• fus w;r;=r rd;s% 11'00-11'30g muK ;s%frdao r:hlska meusKs msrsila ^tyss ldka;djka
fofofkl= iy msrsuska ;sfofkl= isgs nj;a& wdus tflka lsh,d fofofkla wejs;a ksod f.k
isgsk jsg Tjqka w;r isgs ;reK ldka;djf.a w;ska weoao nj mjid" ta i|yd meusKs,a,la
lsrsug wjYH nj ;ukag oekajq nj
12
• tjsg ;ud fmd,sia Wmfiajl f,i isgs f;dgj;a; rd<ydus ,Õg fudjqka fhduql, nj;a"
bkamiqj f;dgj;a; uy;d ;ud yg idofha isgsk l=udr rd<ydusj le|jdf.k tk f,i
oekajq nejska ;ud idoh mej;s ia:dkhg f.dia l=udr rd<ydusg l;d l, nj
• fuysos ia:dkdOsm;s we;=t msrsi tu ksjfia biaf;damamqfjs u;ameka mdkh lruska isgskq ;ud
oqgq nj
• ;ukaf.a oekqqus osug wkqj l=udr rd<ydus" Oususl
f.agsgqjs ,Õg meusKs nj;a" meusKs,slrejka meusK
isg usgr® 200la muK oqrska msysgs iqkdus l|jqrg
lrk ,o mqoa.,hka fofokd fidhd ne,q nj;a"
fkdyels jq nejska wdmiq meusKs nj
rd<ydus" l=,isxy rd<ydus fmd,sisfha
isgs ;sS%frdao r:fhkau fmd,sish wi,
;udo iuÕ f.dia ldka;djg lror
Tjqka ms<sn| f;dr;=rla fidhd .;
• tfia meusfKuska isgsk w;r;=r meusKs,s oeusug meusKs jhil wfhl= tu ia:dkfhaos
’f;dgj;a; rd<ydus ta fokakj w,a,d .;a;d he¶hs mejiq nj
• ;ud fmd,sishg meusK meusKs,sldrshka yd ks,Odrska iuÕ fmd,sishg .sh nj;a fmd,Ssish
;=,oS Wmfiajl rdcldrsfha fhoS isgs f;dgj;a; uy;d OkqIal keue;a;dg ll=f,ka myrla
fokq ;ud oqgq nj;a l=udr rd<yduso OkqIalg w;ska myr lsysmhla .eiq nj;a" ta jkjsg
osfkaIa keue;a;d l=vqfjs isgs nj
• ;ud fuu l=udr rd<ydus wu;d osfkaIa keue;a;d ;ud fydoska w÷kk wfhl= fyhska myr
fkdfok f,i b,a,q nj fuysos WU m,hka f.agsgqj ,Õg hehs l=udr uy;d ;udg mejiq
nj
• fuu ;reKhka fofokd w;awvx.=jg .eksu iusnkaOj ;ud fmd,sish bosrsmsg wdr®:sl
uOHia:dkfha bj;ouk ud¿ T¿ wdosh bj;a lrk wks,a keue;a;dg mejiq nj tjsgu
l=udr rd<ydus meusK fuu wks,a keue;a;dgo myr oqka nj yd wks,a osj.sh nj
• rd;s% 12'00g muK Tss'whs'is uy;d fmd,sish ;=,g wd nj;a ta uy;df.a ldurhg .sh nj;a
fujsg fmd,sish ;=, isoqjk isoqjsus fyd|ska ksrslaIKh lsrsug yelsjq nj
• fmd,sish wjg iy we;=,;o jsoq,s wdf,dalh ;snqKq nj;a f;dgj;a; rd<ydus meusKs,a,la
lsrsug meusKs ;eke;a;kaj Ts'whs'is uy;d fj; /f.k hkq oqgq nj;a" l=vqfjs isgs
;eke;a;kao Ts'whs'is uy;df.a ldurhg /f.k .sh nj
• ta iu. TS'whs'is uy;df.a wer ;snq cfk,a mshka ;=k l=udr uy;a;hd jid oeuq nj;a" Tyq
t,shg meusK ;s%js,a r:fha rnr®nSvsu ia:dkdOsm;sjrhdf.a ldurhg /f.k .sh
nj;a"gslfjs,djlska osfkaIaghs okqIalghs Ts'whs'is uy;df.a ldurfhaoS myr fokjd iy
Tjqka b;d Wia yçka le.ikjd weiqKq nj
• fus jkjsg w.=,dk fmd,sisfha isr ue|srsfha isgs fofokdo weyers,d issgskq oqgq nj;a fus
w;r;=r meusKs,s f.dkqlsrsug meusKs ;eke;a;kao ia:dkdOsm;sjrhdf.a ldr®hd,fhka t<shg
meusK Wmfiajl wi, ;snq nxl=fjs jdvsjs isgskq oqgq nj
• gsl fjs,djlska ia:dkdOsm;sjrhd t,shg meusK miq kjr;akg tkak hehs lE.eiq nj;a"
kjr;ak jsiska fmd,sisfha ks,a meye;s lens r:h fmd,sish bosrshg /f.k wd nj;a" 200908-13 jk osk w¿hu 12'25g muK Ts'whs'is uy;d isjs,a we÷uska lens r:hg ke.=kq
nj;a" miqmiska l=udr rd<ydus isjs,a we÷uska iajhxls%h gs56 .sks wjshla ;nd f.k lens
13
r:hlg keÕ+kq nj;a ta iuÕu OkqIal iy osfkaIa hk fofokd udxpq oud .eg fkd.ik
,o fIdmska nE.a folla uqyqKqj,g oud lens r:hg kxjd .;a nj
• fus fjS,dj jkjsg fuu ks,Odrska nSu;ska isgs nj;a" fmd,sisfhka t,shg wd lens r:h
m,uqfjka fmd,sishg ol=Kq me;af;ka msysgs oquSrshfmd< me;a;g .sh nj;a" tfia f.dia
jskdvs 15-20lg miq fmd,sish bosrsmsgska kej; r;au,dk foig hkq oqgq nj;a" fufia hk
wjia:dfjsoS f;dgj;a; rd<ydus iy ;ud fmd,sia ia:dkfhaa usoqf,ys msysgs ;eUs,s .i hg
mqgq folla ;ndf.k l;d lr lr isgs nj
• gsl fjs,djlska osfkaIaf.a ;d;a;d meusK ;u <uhska .ek jsuiq nj;a ’Tjqka oeka ne,Sug
neye" Wfoag tkak¶ hehs f;dgj;a; rd<ydus mjikq ;udg weiqkq nj
• 2009-08-13 jk osk w¿hu 2'30-3'00g muK msg;g .sh lens r:h kej; fmd,sia
ia:dkhg meusKs nj;a" m<uqfjka Ts'whs'is uy;d nei we;=,g .sh nj;a" l=udr uy;do
.sks wjsho iuÕ fmd,sia ia:dkh we;=,g .sh nj;a kjr;ako lens r:h .rdchg oud
fmd,sish ;=,g hkq oqgq nj
• fuysoS osfkaIa yd OkqIal keue;a;ka kej; fkdmeusKs nj;a jskdvs 15lg miq m%oSsma
rd<yduso fmd,sia ia:dkh ;=,g meusKs nj;a" ta uy;d fld<U meje;ajq Tsjr 20-20 ls%lgs
;rÕfha jsfYaI rdcldrs ksujs fmd,sishg meusKs nj
• fmr lS mrsos r;au,dk foig .sh fmd,sia lensr:h w.=,dfka oquSrsh fmd< me;af;ka
je,a, whsk osf.a fmd,sishg meusK nj oqgq nj
• 2009-08-13 w¿hu 3-4g muK OkqIalf.a wusudo ;d;a;do fjk;a fmdvs <ufhlao
fmd,sishg meusK OkqIal w;awvx.=jg .;a;doehs wid isgs nj
• fuysoSs f;dgj;a; rd<ydus ’ta wh ljqre;a keye" Wfoa wejs;a Ts'whs'is uy;a;hd
yuqfjkakhe¶hs mejiq nj;a" ’iqkdus l|jqfr® wh lsjqjd uf.a mq;dj fmd,sishg wrf.k
wdjd talhs n,kak wdfjs he¶hs tu wh mejiq nj
• 2009-08-13 jk osk Wfoa 6'00g muK osfkaIaf.a mshd;a fmd,sishg meusKSs nj;a" OkqIalf.a
ujo meusKs nj;a meusK Tjqkf.a orejka ms<sn|j jsuiq nj
• Wfoa rdcldrs ksujs f.or f.dia ;ud fus iusnkaOfhka ;u mshdg oekajq nj;a
w;awvx.=jg .;a ;eke;a;ka fofokd urd oud we;s njg f;dr;=re ,o nj;a fus
iusnkaOfhka 119 oqrl;k wxlhg wu;d ;ud fuS ms<sn|j oekqus oqka nj;a" fudrgqj
fmd,ssishgo" .,alsiai fmd,sia ia:dkhgo oekajsug lsysm wjia:djlosu W;aidy l,;a
fkdyels jq nj
• 2009-08-13 oj,a 1'00-2'00g muK .,alsiai fmd,sia ia:dkfha uq'fmd'm' jrhd fj; meusK
jsia;r mejisug ;e;al, nj;a i'fmd'w' 1 uy;d fj; iusmqr®K jsia;rh oekajq nj;a ta
wkqj ish¿u ks<Odrska w;awvx.=jg f.k nkaOkd.dr .; lr we;s nj
14
1.3. j.W;a;rlrejkaf.ka fy<sorjS jq lreKq
1.3.1 uskau;+ m<jk j.W;a;rlre f,i yoqkajkq ,nk w.=,dk fmd,sia ia:dkfha ia:dkdOsm;s
fmd m ksjsgka'
• ;ud 2008'02'13 jk osk isg w.=,dk fmd,sia ia:dkfha ia:dkdOsm;s jYfhka fiajh l, nj
• 2009'08'12 jk osk fmrjre 5'30g rdcldrs wdrusN l, w;r miqj ffoksl rdcldrsj,g
wod,j lrk,o jeg,sus j,ska miq iellrejka y;rfofkla iji isrue|srsfha r|jd isgs
w;r Tjqka w;awvx.=jg .kq ,enqfjs ;ud iuÕ rdcldrs l, ks,Odrska nj
• ;ud tosk 20hs 20 mlsia;dka Ys% ,xld ls%lgs ;rÕh ;snq ksid tu ;rÕh kerTsug 9'00g
muK iqodkusjQ nj;a bkamiq ;rÕh u|la krTd kej; rshoqreg l;d lr yosishla
jqjfyd;a l;d lrk f,i okajd kskaog .sh nj
• ;ud iusmqr®K ueps tl fkdne,q nj;a kskaog .sfha meh 21'30g muK nj
• ;jo tosk jsfYaI rdcldrs i|yd ks,Odrska msgj f.dia isgs nj
• w.=,dk fmd,sishg lens r:hla ,nd os ;sfnk nj;a th kjr;ak jsiska mojk njhs' tosk
Tyq T¿j lelal=ula ksid rd;s%fha Ng ksjdifha ksod .;a nj
• ;ud ksod .eksfuka miqj fmd,sishg tk meusKs,s Wm fiajfha ks,Odrshd jsiska igyka lrk
nj;a tysosS iq¿ meusKs,s ms,sn|j ;udg oekqus fkdfok nj;a nrm;, isoaOshla jdr®;d jq
jsg th ;udg oekqus fok nj
• rd;sS% ld,fhaoS fmd,sia ia:dkfhka msg;g jdyk .eksug fmd,sia fldia;dm,a rshoqreg
yelshdjla fkdue;s nj;a lens r:h yd ;s%js,a r:fha h;=re Wm fiajhg Ndr os we;s nj;a
jdykhla wrf.k hkjd kus ta nj ;udg oekqus osh hq;= nj
• tosk f.agsgqfjs wdrlaIl iyhl iqika; hk wh fiajfha fhdod ;snqKq w;r tosk Wm
fiajfhka meusKs,a,la ,enqKq njg ;ud fj; m%ldYhla fkdl, nj
• 2009'08'13 jk osk rdcldrs jdr®;d lsrsug fmr isrue|srsh mrslaId fkdl, nj;a vs'wdr®
tfla kus 2la ;snq nj;a ks;r ks;r jroj,a iusnkaOfhka whj,qka w;awvx.=jg .kakd
nejska Tjqkaf.ka lsisjla ;ud jsuiqfjs ke;s nj
• miqosk fiajhg jdr®;d l, fjs,dj meh 5'30g muK nj;a tjsg Wm fiajfha isgs fmd fld
73207 jsfcaiqkaor ks,Odrshd nj;a tu wjia:dfjsoS isrueosrsfha neis,a iy ;j;a wfhl= isgs
nj;a meusKs,s lsisjla ;sfnkjdo hkak ;ud jsuiQ nj;a Tyq jsiska lsisjla fkdue;s nj
m%ldY l, miq ;ud uqyqK fidaod f.k 6'30g muK ldrahd,hg wd nj;a ldrahd,fha isgsk
wjia:dfjsoS oel mqreoq wfhla meusK ’f,dl= uy;a;hd uf.a mq;d,d fokakd fmd,sishg
/f.k wdj,q' kuq;a oeka l+vqfjs keye¶ lshd m%ldY lsrsfuka miqj ;ud rd;s% Wm fiajfha
isgs f;dgj;a; iy Wm fiajfha fhfok jsfcaiqkaor hk wh bosrshg le|jd jsuiq nj;a
Tjqka fofokd rd;s%fha tjeks fofofkl= fkdf.k wd nj m%ldY l, nj yd miqj ;ud tu
mqoa.,hdg meh 1$2 lska jsia;r fidhd m%ldY lrk nj oekajq nj
• mqoa.,hska fofofkla fjvs ;nd >d;kh lsrsu oek .;af;a mqj;am;a yd rEmjdysksfhka nj
15
• miqj ;udg iqkdus l|jqfr msysgs iqkdus ksjil ldka;djla fmd,sishg l, meusKs,a,la
igyka fkdfldg fmd'fld'Oususl" fmd'fld'frdayK iy fmd'fld'l=,isxy hk ks,Odrska jsiska ta
iuSnkaOfhka fr®,amdr Wv nshr® fnda;,a fnduska isgsk ,o iellrejka fofofkl+j
w;awvx.=jg f.k Tjqka fofokdg fmd,sia ia:dkfha f.agsgqj wi,oS fydogu myr os we;s
nj;a thg rsijs f;dgj;a; iusnkaO js we;s nj oek.kakg ,enqKq nj
• wdrlaIdjg fpdaokd.drhg Ndr osfusoSo f;dgj;a; myroS ;sfnk njo foysj, jsfYaI
rdcldrss .sh idcka jsl%u iellrejka fofokdj nf,ka l=vqjgod f.k we;s nj oek.kakg
,enqKq nj yd bkamiq Tjqkag fudkjd Wkdoehs ;ud fkdokakd nj
• wod, iellrejkag fjvs ;ensu iusnkaOfhka lrk fpdaokd ;ud m%;slafIam lrk nj;a
w;awvx.=jg .eksula" r|jd ;nd.eksula" myrosula fyda >d;kh lsrsula ;ud jsiska fkdl,
nj
1.3.2 uskau;= fojk j.W;a;rlre f,i ioyka lrkq ,nk isjs,a wdrlaIl Ng
f.dvmsgshj;a; wdrpspsf.a ckm%sh fiakdr;ak hk wh
• 2009'08'12 jk osk w.Z=,dk fmd,sia ia:dkhg m'j 3'30g muK rdcldrshg jdr®;d l, nj
• tfia kuq;a ;ud 11 jk osk rdcldrshg jdr®;d fkdl, ksid tosk Wmfiajl rdcldrs jdr®;d
lsrsug wjir fkdoqka nj;a ta wkqj ;ud ne/lalhg f.dia ksod.;a nj
• bka miq rd;%S 9'30 g muK ;udo w.Z=,dk fmd,Sisfha ia:dkdOsm;sjrhdo l=udr" Oususl"
l=,isxy hk ks,OdrSka iu.Z Wmkaosk idohlg iyNd.S jq nj
• tysoS ;u lKavdhu u;ameka mdkh lruska isgshoS l=udr rd<ydusg flda,a tlla wd nj;a" ta
fj,dfjs Tyq tu ia:dkfhka bj;aj .sh nj;a Bg gsl fjs,djlg miq meusK Tyq fld,af,da
fokafkla .Eksfhla we|f.k hkak yo,d ;shkjd lshd ia:dkdOsm;sjrhdg oekajQ nj
• bka miqj ia:dkdOsm;sjrhd tu mqoa.,hka w;awvx.=jg .kakd f,i oekqusoqka nj;a" l=udr
keue;s wh t;ekska msgj f.dia jskdvs 10 lg muK miqj kej; meusK fld,af,da fokakd
f.kdjd lshd ia:dkdOs;sjrhdg oekquSoqka nj
• ;uka kej; fmd,sish fj; hk jsg by; i|yka mqoa.,hska fofokd isrue|srsfha isgs nj;a
ia:dkdOsm;sjrhd Tyqf.a ldurhg w;awvx.=jg m;a jq fofokd iy meusKs,sldr ldka;djo
le|jkq ;ud oqgq nj
• bka miq" ’;uqka hkjd" ux thdj n,d .kakus¶s lshd meusKs,sldr ldka;djg ia:dkdOsm;sjrhd
nek jeoqKq nj;a" bka miqj ia:dkdOsm;sjrhd ’fmd,a,la f.akak¶ lshd l=udrg lshq nj;a"
l=udr ;s%js,a tfla ;sfnk rnr® mgshla ia:dkdOsm;sjrhdg f.kf.dia oqka njo" bkamiq
ia:dkdOsm;sjrhd w;awvx.=fjs miqjk mqoa.,hska fofokdg myr oqka nj yd ;udg th n,d
ys|sug ners ksid f.agsgqj ,Õg f.dia isoaOsh n,d isgs nj
• bka miq l=udr iy ia:dkdOsm;sjrhd w;awvx.=fjs miq jq mqoa.,hska fofokdf.a T,qjg
fIdmska nE.a 2la oud w;a j,g udxpq oud t<shg f.kjs;a csma r:hg od .;a nj;a" f.agsgqj
16
,.os ;udg;a csma r:hg kÕsk f,i ia:dkdOsm;sjrhd oekqus oqka
keÕs nj
• ta wkqj ia:dkdOsm;sjrhd csma r:fha bosrsmi wiqfka ys|.;a
jdykh mojd f.k .sh nj;a" msgqmi wiqfka l=udr rd,ydus"
rd,ydus" osidkdhl rd,ydus yd isjs,a wdrlaIl fiakdr;ak jk
,o mqoa.,hska fofokd iu. .uka l, nj
ksid ;udo tu csma r:fha
nj;a ms' is' vs' kjr;ak
l=,isxy rd,ydus" Oususl
;udo w;awvx.=jg .kakd
• m,uqfjka csma r:h ,qkdj foig .sh nj;a" ,qkdj foig f.dia je,s mdrlg yer jq nj;a"
Bg miq csma r:h k;r fldg w;awvx.=fjs miq jq fld,af,da fokakdf.ka tla wfhl= nsug
niaijd l=udr rd,ydus" Oususl rd,ydus" ia:dkdOsm;sjrhdhs nsug nei t;ek isg usgr®
lsysmhla oqrg Tyqj tlalf.k .sh nj;a" Bg miq fjvs Ynsohla weiqKq nj;a Oususlhs"
ia:dkdOsm;sjrhdhs" l=udrhs wejs;a csma r:hg ke.skq oqgq nj
• kej; r;au,dk foig gsl oqrla csma r:h .uka lr fr®,a mdrla wi, k;r l, nj;a
ia:dkdOsm;sjrhdhs Oususlhs l=udrhs csma tfla isgs fld,a,do /f.k nsug neiai nj;a" gsl
oqrla .sh miq m,uq fjvs Ynsoh weiqKq nj;a" bka miq Oususl csma tlg ke.a. nj;a" Bg
miq ;j;a fjvs Ynsohla weiqKq nj
• bkamiq l=udrhs" ia:dkdOsm;sjrhdhs csma tlg ke.a. nj;a" tjsg l=udrf.a wf;a fjmka tl
;snqKq nj;a" kej; jdykh mk.kajd .d,q mdrg meusK lvhla ,Õ k;r lr msrsi f;a
nsug .sh nj;a" meh 1$2 lg miq kej; lgsgshu csma r:fhka fmd,sishg meusKs nj
• fmd,sia ia:dkhg meusKs miq l=udr keue;s wh gs 56 .sks wjsh .,jd thg uq;%d lrk f,i
Oususlg lshq nj;a bka miq Oususl fjmka tlg uq;%d l, nj;a miqj fjmka tl msrsisoq lr
Tshs,a lr isjs,a wdrlaIl iqika;g NdroS wdhqO fmgSgshg odk f,i oekqus oqka nj
1.3.3 uskau;= ;=kajk j.W;a;rlre f,i i|yka jk fmd'fld' chr;akf.a Oususl ksyd,a
chr;ak
• ;ud fmd,sia fldia;dm,ajrfhl+ f,i fiajh lrk nj
• isoaOsh isoqjq 2009-08-12 jk osk fmd,sish wi, msysgs fmd'fld' l=,isxyf.a uiaiskdf.a
ksjfia Wmkaosk idohlg iyNd.s jq nj;a" tu ksjfiaoS u;ameka mdkh l, nj
• tfia u;ameka mdkh lruska isgshoS l=udr rd<ydusg oqrl:k weu;=ula meusKs nj;a ta
wkqj Tyq t<shg f.dia kej; we;=,g wd nj;a w.=,dk fmd,sishg ia;s% oqIKhla iusnkaO
meusKs,a,la jdr®;d js we;s nj Tyq i|yka l, nj;a ta wkqj l=udrg;a" ;udg;a l=,isxy
rd<ydusg;a fus iusnkaOfhka fidhd n,k f,i ia:dkdOsm;s ksfhda. l, nj
• tu Wmfoia wkqj ;uka ;sfokd fmdoq ch mdie, foig .sh nj;a" tys lsisfjla fkdisgs
fyhska" wdmiq fmd,sish foig meusKs nj;a"ta tkjsg tosk rd;s% Wmfiajl rdcldrsfha fhos
isgs f;dgj;a; rd<ydus iy l=udr ;reKhka fofofkl=g myr fokjd oqgq nj yd ;j;a
fofofkl= fmd,sia l=vqfjs isgs nj
• ;ud;a l=,isxy iy l=udr;a kej; idoh mej;s ;ekg meusKs nj;a" tfia
whshd ia:dkdOsm;sjrhdg iellrejka f.kjs;a isgsk nj oekajq nj;a miqj
wjika js fmd,sishg meusKs nj;a" ia:dkdOsm;sjrhdo meusKsnj;a Tyq jsiska
.;a fofokdj ;u ldr®hd,hg le|jd m%Yak l< nj;a"bkamiq ia:dkdOsm;sjrhd
17
f.dia l=udr
;uka idoh
w;awvx.=jg
iy l=udr;a
fuu iellrejkag w;ska mhska myr oqka nj;a" bkamiq f;dgj;a; ,jd mgshla f.kajd .;a
ia:dkdOsm;sjrhd iellrejkag thska myr oqka nj
• fufia myros meusKs,a, lsrsug meusKs ;eke;a;kag miqosk tk f,i okajd Tjqkag msgj
hdug mejiq nj;a"bkamiq ;udg iy l=udrg ;=jlal= folla .kakd f,i ia:dkdOsm;sjrhd
ksfhda. l, nj;a" ta wkqj ;uka iajhxls%h .sks wjs folla .;a nj
• bkamiqj w;awvx.=jg f.k isgs ;eke;a;ka fofokdo iuÕ ;ud lens r:hg ke.=kq
nj;a"ta jk jsg fjS,dj rd;s% 12'30-1'00g muK jQ nj;a" lens r:hg ke.=kq fofokdf.a
T¿jg .egfkd.ik ,o fIdmska nE.a folla oud ;snq nj;a" Tjqkaj /f.k f.dia ,qkdj
ykaosfhka .d,q mdr me;a;g yers hk fldg yuqjk m<jk md,u ,Õ jdykh kj;ajd"
ia:dkdOsm;sjrhd jsiska tl ;reKfhl+j t<shg f.k" ;udg l;d fldg ’uqka fokakd
md;d,hg iusnkaO rfgs ku.sh wmrdOldrfhda" usksuereus uxfld,a,lEus .Kkdjla lr
;sfnkjd" uqxj uerejg mjs keye" ysgsfhd;a fldpspr wmrdO lrhso" fjvs ;shmx¶ hehs
mejiq nj
• tysos ;ud fjvs fkd;enq nj;a" tjsg ia:dkdOsm;s;=ud l=kqyrefmka nksuska fjvs ;shk f,i
;r®ckh l, nj;a" ^tu wjia:dfjsos Tyq jsiska tl fjvs myrla ;nd we;s nj ,nd oS
we;s m%ldYfhka weÕfjS'&
• bkamiq lens r:h kej; fjr< whsk osf.a r;au,dk me;a;g wd nj;a" fjr< whsfka lens
r:h kj;d wfkla ;eke;a;djo uqyqoq fjr<g /f.k f.dia ’fjvs ;shmx¶ hehs
ia:dkdOSm;sjrhd mejiq nj;a" m<uq fjvs ;ensu ksid jq lusmkh u; fjvs ;enq nj;a"
jeoqkdo fkdjeoqkdo hkak fkdokakd nj
• ta jkjsg ;uka wdhqOh fiakdr;akg os ;snq nj;a" tjsgu ;udg fjk;a fjvs ;ensus
follao weiqkq nj;a" bkamiq ish¿ fokdu lens r:fhka .d¿mdr whsfka msysgs lvhlg
meusK f;a nsjs nj
• fjvs ;ensu iusnkaOfhka lsis flfkl=g oek .kak ;shkak tmd hehso" ish¿ fohu ;ud
n,d.kakd nj ia:dkdOsm;sjrhd mejiq nj
1.3.4 uskau;= y;rjk j.W;a;rlre f,i i|yka fmd'fld' .,.uf.a bkao%jxY l=udrisrs hk
wh
• 2009'08'12 jk osk jkjsg w.=,dk fmd,sia ia:dkfha fiajh lruska isgs
ia:dkdOsm;sjrhd jsiska oekqusoqka mrsos l=,isxyf.a ududf.a f.or idohlg .sh nj
nj;a
• tys .sh miq u;ameka nSug ,enqkq nj;a oqrl:k weu;+ula .ekSu ioyd ;ud kej; fmd,sia
ia:dkhg meusKs nj
• bka miq ;ud ia:dkfhaoS oqrl:kfhka ;u nsrsoZg l:d lruska isgshoS .%dudrlaIl iqika;
meusK ia:dkdOsm;s;=ud tkak lshq nj oekqusoqka nj;a ta wkqj ;ud kej; idoh ;snq
ia:dkhg .sh nj
• tys f.dia jdvsfjkjd;a iu.Zu .%dudrlaIl iqika; meusK ia:dkdOsm;sjrhdg ldka;djla
meyerf.k hkak yeoq njg meusKs,a,la lsrSug lgsgshla meusK we;s nj oekquSoqka nj
18
• ta wkqj ia:dkdOsm;sjrhdf.a Wmfoia u; ta iusnkaOfhka fidhd ne,Sug ia:dkhg meusK
nj;a ldka;djka fofofkl= iy msrsus fofofkl= meusK isgs nj;a ta w;r wjqreoq 20-30 ;a
w;r ;reK ldka;djla isgs nj;a fofofkl= meusK wehj meyerf.k hdug yeoq nj;a
t;k isgs msrsus wh lE.eiq ksid thska je,l=kq nj;a bka miqj Tjqka fmd,sishg meusKs
nj;a ;ukag m%ldY l, nj
• bkamiq fuu isoaOsh ;ud ia:dkdOsm;sjrhdg oekqusoqka nj;a ia:dkdOsm;sjrhd ;udg Oususl"
l=,isxy yd fiakdr;ak iu.Z f.dia fus ms<snoZ fidhd n,k f,i Wmfoia oqka nj
• ;uka isjs,a weoqZuska isgs ksid m%Odk f.agsgqfjs .%dudrlaIl iqika; iu.Z hk f,ig Wmfoia
oqka nj;a ta wkqj fmd,sia ia:dkhg meusK ;snq ;s%js,a r:hla l:d lrf.k isoaOsh isoqjq
iqkdus loZjqr msysgs ia:dkhg .sh nj
• tysoS jfhdajDoaO ldka;djla jsiska by; wdldrfha isoaOshla isoqjq nj;a Tjqka Bg miq t;kska
bj;aj .sh nj ;ukag m%ldY l, nj
• bkamiq kej; ;uka fmd,sia ia:dkh foig meusK idoh ;snq f.org yefrk ;ekska ;s%frdao
r:fhka nei.;a miq ljsre fyda l:dlrk Ynsohla weiS ta foig Oususl iy fiakdr;ak
oqjf.k hkq oqgq nj;a ;udo ta foig hkjsg fiakdr;ak;a" Oususl;a mqoa.,hka fofofkl=g
myrfouska isgs nj;a ;ud ia:dkhg f.dia th je<elajSug ;e;a l, nj;a tfia kuq;a Tjqka
bj;a fkdjq ksid f;dgj;a;g isr ueosrsh wrsk f,i Wmfoia oqka nj;a tjsg fudjqka
fofokd ;udj;a fmr,df.k mekhdug ;e;al, nj;a isrueosrsfha fodr w;ska w,a,df.k
Tjqkaj ueosrsh ;=<g oeuSug ;e;a lsrSfusoS tu whj,qka ;udf.a ll=, md.df.k isgs nj;a
bkamiq ;ud Tjqkag myrla .id isrueosrshg oeuSug ;e;a l,o tfia l, fkdyels jq nejska
jsfYaI rdcldrshg f.dia isgs fmd'ie'chjsl%u uy;d meusK ;udj miqmig weoZ oud ;ud
iu.Z isgs wfkla whjo milg weo oud iellrejka fofokd isr ueosrshg oeuq nj
• ;uka kej; idoh ;snq ksjig f.dia ia:dkdOsm;s;=udg fuS ms<sn|j oekqusoSfuka miq
ia:dkdOsm;sjrhd iu.Z wdydrf.k kej; fmd,sia ia:dkhg meusKs nj;a bkamiq ;udg mreI
jpkfhka neK w;ajs,x.=fjs h;=r;a /f.k lens r:hg kÕsk f,ig ia:dkdOsm;sjrhd lS
nj
• ta wkqj h;=re le/,a, iu.Z ;ud lens r:hg f.dvjqk nj;a lens r:fha bosrs mi wiqfka
ia:dkdOsm;s fmd'm' ksjsgka uy;do" lens r:fha rshoqre 23564 kjr;ak o miqmi wiqfka
osidkdhl"l=,isxy"Oususl hk fmd,sia fldia;dm,ajreka iy .%dudrlaIl fiakdr;ak;a gS56
.skswjs follao w;awvx.=jg .kakd ,o iellrejka fofokdo iuÕ tys .uka l, nj
• gS 56 .sks wjs f.k hk ,oafoa fiakdr;ak iy Oususl hk ks,Odrska jsiska nj
• iellrejka fofokdg fjk fjku udxpq oud ;snq nj;a ,qkdj frday,g wdikakfha .d,q
mdrg jefgk mdr osf.a gsl oqrla f.dia l¿jr fmfoil lens r:h k;r l, nj;a tjsg
Oususl gS 56 .sks wjshla iu.Z neiai nj;a fiakdr;ak tla iellrefjl= niaijdf.k mdr
whsfka jdvs l, nj;a ta;a iu.Z fjvs Ynsohla weiqkq nj;a jdvs jS isgs mqoa.,hd nsus os.djq
nj;a
• ia:dkdOsm;sjrhd wOsl f,i nSu;aluska isgs ksid ;udg mreI jpkfhka nek neye,d yEkavs
lma tl .,jmka lshd lshq nj;a ;ud h;=r f.k yEkavs lma .e,jq nj
19
• bkamiq blaukg huq lshd ia:dkdOsm;sjrhd lE.eiq nj;a ta wkqj ;uka cSma r:hg f.dvjq
nj;a kej; lens r:h fmd,sish foig fjs.fhka .uka lr fmd,sish miqlr bosrshg f.dia
iuqmldrh wi, kj;k ,o nj;a wfkla iellreo fiakdr;ak jsiska niaijd .;a nj;a
ia:dkdOsm;sjrhd ;udg kej; l:dlr yEkavslma h;=r wrka tk f,i ksfhda. l, nj
• miqj uqyqo me;a;g we;s mdfr® ia:dkdOsm;s;=ud bosrsfhka .sh w;r Oususl gS 56 .sks wjsh
wrka miqj .sh nj;a iellref.a gS Ir®gs tfla Wrysfika w,a,d f.k fiakdr;ak Oususlg;a
ia:dkdOsm;s;=udg;a ueoska .sh nj oqgq nj
• miqj ;ud whsfkka f.dia fr®,a mdr wi,oS yEkavslma tl wersh nj;a yEkavs lma tl
idlal=fjs oudf.k ;ud wdmiq yerS wvs 5 la muK tkjsg uqyqo whskg /f.k .sh
mqoa.,hdg fjvs ;nk Ynsoh weiqkq nj
• ;ud yerS n,kjsg Oususl w; ;snq gS 56 wjsh fiakdr;ak Woqrd.;a nj;a WU fjvs ;shkak
okafka keye hkqfjka lE.id fiakdr;ako jegS isgs whg fjvs myrla ;enq nj
1.3.5 uskamiq miajk j.W;a;rlre f,i ioyka lrkq ,nk isoaOsh iusnkaOfhka oekg
nkaOkd.dr .;j isgsk fmd'fld'35473 pu,a ;=Idr l=,isxy hk wh
• ;reKhska fofokd >d;kh jSug wod< isoaOsh jQ oskfha fmd,sia ia:dkdOsm;s we;=¿Z ks,OdrSka
lsysm fofkla iyNd.S jQ Wmkaosk idoh meje;ajQfha ;u Ndr®hdjf.a ifydaorhd jk ls;aisrs
m%kdkaoq fyj;a jsfcA hk whf.a ksjfia nj
• fmd,sia ia:dkfha isg tu ksjig we;s oqr uSgr® 50lg;a jvd wvq oqr m%udKhla we;s nj
• >d;kh jS we;s mqoa.,hska fofokd yd iusnkaO isoaOshg wod< meusKs,a, ms<snoZj f.agsgqfjs
rdcldrsfha fhoS isg we;s iqika; keue;s isjs,a wdrlaIl Nghd jsiska idoh mej;s ia:dkhg
meusK fmd,sia ks,OdrSka oekqj;a l, nj
• miqj ia:dkdOsm;s jsiska isoaOsh ms<snoZj fidhd ne,Sug wod< ia:dkhg hk f,i ;ud we;=¿
ks,OdrSkag Wmfoia oqka nj
• ta wkqj ;ud we;=ZMZ ks,OdrSka msrsila m%foaYhg f.dia iellrejka ms<snoZj fidhd ne,Q kuq;a
Tjqka fidhd .ekSug fkdyels jQ nejska kej; fmd,sia ia:dkh fj; meusKqk nj
• tfia kej; fmd,sia ia:dkhg meusfKk jsg fjs,dj rd;%S 11'30 muK jS ;snqKq nj
• fmd,sishg meusKs wjia:dfjs Wmfiajd rdcldrsfha fhoS isgs fmd'fld'f;dgj;a; hk ks,Odrshd
;reKhska fofofkl= fmd,sia ia:dkh we;=<g leoZjdf.k .sh nj yd f;dgj;a;" Oususl"
fiakdr;ak iy l=udrisrs hk ks,Odrska tu ;reKhska fofokdg myrfok wdldrh ;ud oqgq
nj
• tu wjia:dfjs chjsl%u keue;s idcka uy;d Bg ueosy;ajS tu mqoa.,hska fofokd isr
ueosrshg fhduq lrk f,i Wmfoia oqka nj;a miqj ;ud kej; Wmkaosk idoh mej;s ksjig
.sh nj
20
• bkamiqj ia:dkdOsm;s we;=MZ ks,OdrSka rd;%S wdydrh f.k kej; fmd,sia ia:dkh fj; meusKs
nj yd ia:dkdOsm;s ksjsgka uy;d uSg fmr ioZyka l< ;reKhska fofokd ;ud ,.Zg
leoZjdf.k tk f,i Wmfoia oqka nj
• Wmfoia wkqj ;reKhka fofokdj ldrahd,hg f.k .sh miq ia:dkdOsm;s uy;d Tjqkaj oK
.iaijd w;ska mhska myroqka nj yd ta jkjsg rd;%S 12'00 miqjS ;snqKq nj
• ia:dkdOsm;s jk ksjsgka uy;d jsiska fIdmska nE.a f.kajd tajd ;reKhska fofokdf.a T¿
j,g oud fmd,sia lens r:hg Tjqkaj kxjd .kakd f,i Wmfoia oqka nj yd bkamiq
lenSr:h ielldr ;reKhkao iu.Z ,qkdj foig Odjkh l< nj
• jdykfha .uka .;a ks,OdrSka gS 56 wdhqO folla /f.k .sh nj;a bka tlla
fmd'fld'Oususl w; ;snqKq nj;a wfkla wdhqOh wdikh Wv ;snqKq nj
• bosrshg Odjkh l< jdykh ,qkdj l,mqj wi, k;r l< nj;a fmd'fld'Oususl tl
iellrefjl=g nysk f,i ksfhda. l, nj;a Oususl" fiakdr;ak iy l=udrisrs hk ks,OdrSka
jdykfhka nei.;a nj;a ia:kdOsm;s ksjsgka jdykfha bosrsmi isg nei iellre wi,g wd
nj;a Bg miq jskdvshla .;jSug fmr fjvs Ynsohla weiqKq nj;a ksjsgka uy;d
fmd'fld'l=udrisrsg iellref.a udxpq .,jk f,ig lE .id lS nj weiqkq kuq;a msg;
isoqjk foa ;ud fkdoqgq nj
• bka miqj jdykh .,alsiai foig Odjkh l< nj;a fjr< wdikakfha ia:dkhl jdykh
k;r l< nj;a ta wjia:dfjsoS fmd'fld'Oususl wfkla iellreg jdykfhka nisk f,i
ksfhda. l< nj;a ;ud iy osidkdhl yereKqfldg wfkla ks,Odrska jdykfhka nei .;a
nj;a miqj iellreo /f.k ks,OdrSka msrsi fjr< foig .uka l< nj;a jskdvs
lsysmhlska fjvs Ynso folla weiqK nj;a ks,OdrSka msrsi oqjf.k wejs;a jdykhg
f.dvjqk nj;a ta wjia:dfjsoS isjs,a wdrlaIl fiakdr;ak uQg yrshg fjvs,a,la ;shd.kak
ners nj yd uu yrshg jefvs l<d lshd m%ldY l< nj
1.3.6 uskau;= yhjk j.W;a;rlre f,i ioyka frdydka nKavdr kjr;ak hk wh
• ;ud 2009-08-12 jk osk WordndOhla fya;=fjka ne/lalhg f.dia ksod.;a nj;a w,qhu
1'30;a 2'00g muK rdcldrsfha isgs Wmfiajd ks,Odrs f;dgj;a; hk wh meusK
ia:dkdOsm;sjrhd ;udg l;d lrk nj oeKqus fok ,o nj;a miqj ksosu;ska wjos js
l,siula wosk wjia:dfjsos ia:dkdOsm;s jsiska mreIjpk lshuska nek joskq weiqKq nejska
lens tlg keÕ th mkkxjd fmd,sish bosrshg f.k wd nj
• ;uka fmd,sia ia:dkh bosrsmsgg r:h /f.k tk wjia:dfjsos ia:dkdOsm;sf.a ks, ldurfha
;reKhska fofofkla nsu ys|f.k isgskq oqgq nj;a ia:dkdOsm;s mqgqjl jdvs js isgs nj;a
fmd,sia ks,Odrska ;sfofkl= tu ia:dkfha isgskq oqgq nj
• ;u jdykh k;r lrf.k isgsk w;r;=r ia:dkdOsm;s meusK bosrsmiska jdvsjs huka ,qkdjg
lshd lshq nj;a r:h msgqmig msrsila kÕsk Ynsoh weiqKq nj
• ia:dkdOsm;s nSu;aj isgsk jsg b;d ier mreIj lghq;= lrk nejska jevsoqrg;a m%Yak fkdlr
ysf;a we;s jq nhg fudrgqj foig usgr® 200la muK Odjkh l, nj;a miqj md,u wi,
;sfnk l,qjr ia:dkhl r:h k;r lsrsug ia:dkdOsm;s jsiska ;udg mejiq nj
21
• ’r:fha ,hsgs ksjmka¶ hehs mjiuska ia:dkdOsm;s jdykfhka nei r:fha msgqmi foig .sh
nj;a msgqmiska isgs who r:fhka nei hk yË weiqKq nj
• ;ud ia:dkdOsm;sg ;snq nh ksid r:fhka fkdneiai njo msrsi f.dia jskdvshlg muK miq
fjvs Ynsohla weiqKq nj;a ’l=udr yekalma .,jmka¶ lshd ia:dkdOsm;s yhsfhka lE .ik
yË weiqKq nj
• miqj msrsi r:hg f.dvjq w;r ia:dkdOsm;s ’r;au,dfkag huka¶ hehs mejiQnj;a ;gsghd
md,u wi, udr®. ndOlh wi,g meusK r:h keje;ajq njo miqj w.=,dk ykaoshg f.dia
fmd,sish biairyd f.dv mdfrka r;au,dk lvuxvsh wi, iuqmldrh ,Õ r:h keje;ajsug
ia:dkdOsm;s jsiska wK l, njo miqj r:fha meusKs msrsi uqyqo foig osfjk mdr osf.a .sh
njo tu .sh msrsi w;r fmd,sia ia:dkdOsm;s l=udr" fiakdr;ak iy Oususl hk wh isgs
njo Oususl w; ;=jlal=jla ;snq nj oqgq nj
• fuysos fiakdr;ak jsiska yekalma ^w;a js,x.=& oud we;s wfhl=j Wrysiska weo f.kfuka
hkjd r:fha ,hsgs t<sfhka oelsug yels jq nj
• msrsi bj;aj f.dia jskdvs 6la 7l ld,h w;roS fjvs yË folla weiqKq nj yd thg iq¿
fudfyd;lg miq kej; msrsi meusKs nj
• yekalma oud f.k .sh wh kej; fkdmeusKs njo yekalma fol l=udr whahd w; ;sfnkjd
oqgq nj yd ;=jlal=j fiakdr;ak hk wh w; ;snq nj
• miqj msrsi fmd,sishg meusKs nj;a ia:dkdOsm;s jsiska ’ljsre yrs WfTska weyejsfjd;a WTg
nfvs wudrejla yeos ksod .;a;d hehs lshmka hehso uy;a;hd;a ueps tl n,,d ksod .;a;d
hehs lshmka lshd jdykfhka t<shg .sfha keye lshmka¶ hkqfjka ;udg m%ldY l, nj
1.3.7 uskau;= y;ajk j.W;a;rlre f,i 2009'08'12 jk osk rd;s% Wm fiajfha rdcldrs l,
.hdka p;=rx. f;dgj;a; hk wh
• ;ud 2009'08'12 jk osk iji 5'45g muK Wm fiajfha jev Ndr.;a nj;a rd;s% 8'45;a
9'00la w;r ld,fhaos ia:dkdOsm;sjrhd l=,isxy keue;s rd,ydusf.a uiaiskdf.a Wmkaosk
idohlg .sh nj;a Tyq iuÕ Oususl" l=udr whahd" .%du wdrlaIl fiakdr;ak hk wh .sh
nj;a hk wjia:dfjsos hus m%Yakhla u;= jqjfyd;a ia:dkdOsm;sjrhdg oekqus fok f,i ;udg
okajd isgs nj
• tosk ;ud Wm fiajfha rdcldrs l, w;r iqika; keue;s .%du wdrlaIlfhl= m%Odk
f.agsgqfjs rdcldrs l, nj;a wfkla msrsi ne/lalfha ksod isgs w;r m%osma rd,ydus ls%lgs
ueps tl i|yd jsfYaI rdcldrs j,g f.dia isgs nj
• idohg f.dia isgs l=udr rd,ydus flda,a tlla .eksu i|yd fmd,sia ia:dkhg meusKs nj;a
mehla muK oqrl:kfhka l;d l, nj;a miqj .%du wdrlaIl fiakdr;ak keue;s wh l=udr
fidhd f.k meusKs nj;a Tyqg ir® tkak lsjsjd hehs mejiq nj yd ta wkqj l=udr .sh nj
• bka miqj ;udf.a u;lfha yegshg rd;s% 11'30g muK ;reK .eyeKq flfkl=;"a jhil
.eyeKq flfkl=;a" Tyqf.a mq;d;a ;reK .eyeKq flkdf.a uy;a;hd;a fmd,sishg meusK
22
fld,af,da lgsgshla wejs;a .sks fmgsgshla b,a,kjd w;ska woskak yeoqjd f.or hkak neye ta
lgsgsh t;ek bkakjd lshd ;ud fj; m%ldY l, nj
• miqj ;ud .%du wdrlaIl le|jd Tyqg fus nj ia:dkdOsm;sjrhdg oekqus fok f,i m%ldY
l, nj;a miqj l=udr keue;s ks,Odrshd ;kshu fmd,sishg meusKs nj;a wod, jsia;rh
ldka;dj jsiska l=udrg mejiq nj;a miqj Tyq idoh ;snq ksjig f.dia Oususl;a" l=,isxy iy
.%du wdrlaIl fiakdr;ak hk wh iuÕ fmd,sia ia:dkhg meusK ldka;djf.a mqreIhdf.a
;s%Sfrdao r:fhka Tyq iuÕ isoO
a sh jq ia:dkhg .sh nj;a Tjqka iuÕ iqika;o hkq oqgq nj
• miqj gsl fjs,djlg miq meusKs,a, oeusug meusKs ldka;dj wod, ;reKhska fofokd mdfr®
.uka lrk nj fmkajq nj;a miqj Tjqkag l;d lr fmd,sisfha f.gsgqj we;=,g f.kajd .;a
w;r Tjqkaf.ka ta ms,sn|j weiq jsg ta lssisjla fkdokakd nj m%ldY l, nj;a tjsg tu
ldka;dj Tjqka fofokd fmkajd w;ska weoafoa Tjqka nj m%ldY l, nj;a tjsg ;reKhka
fokakd mek,d hdug ieoq nj;a miqj Tjqkaf.a Ir®gs tflka w,a,d f.k fmd,sish we;=,g
f.k .sh nj;a tu wjia:dfjsos Tjqka ’Ir®gs tflka w,a,kafka wehs wms jrola lr,d
keye¶ lshd m%ldY l, nj;a tu wjia:dfjsSoS Tjqkag myrj,a folla .eiq nj;a tu
wjia:dfjsoS isoaOshg .sh lgsgsh tkus l=udr"Oususl"fiakdr;ak meusKs nj;a l=,isxy f.agsgqj
,Õska nei .sh nj;a tu msrsi w;r isg ;reK ldka;dj ;ud wu;d ’ir® fuhd,d ;uhs
wdus tfla lsh,d uf.a w;ska weoafoa ¶hehs m%ldY l, nj;a ta wjia:dfjsoS l=udr" Oususl"
.%du wdrlaIl fiakdr;ak hk wh ;reKhka fofokdg myr oqka nj;a myr fok YnSohg
idcka jsl%u meusK msrsi md,kh lr ielldr ;reKhka fofokdj isrueosrshg ouk f,i
;udg m%ldY l, nj
• miqj l=udrhs Oususl iy fiakdr;ak bj;aj .sh nj;a ;ud meusKs,a, jdr®;d.;lsrSug
ierfik jsg ia:dkdOsm;sjrhd meusKs nj;a Tyq iuÕ l=udr" Oususl"l=,isxy iy fiakdr;ak
hk wh meusKs nj;a ia:dkdOsm;sjrhd jsiska ;udf.ka jsia;r wid tu fofokd Tyqf.a
ldr®hd,hg tlal tk f,i ksfhda. l, nj;a miqj ;ud Tjqka fofokdj
ia:dkdOsm;sjrhdf.a ldr®hd,hg f.k .sh nj
• miqj ia:dkdOsm;sjrhd ;reKhska fofokdg w;ska mhska myr oqka nj;a w;ska .y,d yrs
hkafka keye lshd fmd,a,la f.akak lshd lshq nj;a miqj Oususl ;s%js,a tfla rnr® mgshla
/f.k ;reKhka fofokdf.a T¿jg .eyq nj;a wfkla ks,OdrSkao Tjqkag myr oqka nj
• miqj kjr;akj weyerjq nj;a miqj kjr;ak fmd,sia lens r:h usoq,g .;a nj;a
Oususlg;a fiakdr;akg;a wdhqO folla fokak lshd lshq nj;a miqj rsijs tfla fmgsgsh wer
fiakdr;ak iy Oususl gs 56 ;=jlal= 2la" ue.iska 2la .;a nj;a miqj ;ud fmgsgsh jid
ia:dkdOsm;s ,Õg .sh nj;a miqj ;reKhka fofokdf.a w;a fol msgm
q ig ;shd udxpq oeuq
nj;a T¿jg fIdmska tlla oud ;snq nj;a meusKs,a, odkak wdmq whg Wfoag tkak lshd
oekquSoqka nj
• miqj ;ud wod, meusKs,a, ,shd .kak oehs ia:dkdOsm;sjrhdf.ka weiq nj;a Tyq ;udg
mreIjpkfhka neKje÷k nj yd meusKs,s lsrSug meusKs whgo Wfoag tkak lshd m%ldY
l, nj
• miqj msrsi ;reKhka fokakd csma tlg oud .;a nj;a l=udr whshd;a ia:dkdOsm;s;a
ldr®hd,fhka t,shg meusK ’uqka md;d,fha fokafkla uqkaf.ka fjmka .kak ;shkjd ;j;a
lgsgsh w,a,kak ;shkjd¶ hkqfjka m%ldY l, nj;a osidkdhlg;a ke.sgskak lshd lshq nj;a
miqj osidkdhl;a csma r:hg ke.a. nj;a kjr;ak lens r:h t,jd f.k .sh nj yd csma
tl .sfha w.=,dk me;a;g nj
23
• tjsg fjs,djg w,qhu 1'30g muK jk nj
• bkamiqj kej;;a fmd,sishg bosrsmsgska fjs.fhka r;au,dk me;a;g csma r:h hkq oqgq nj;a
kej; jskdvs 45 lg miq Psmar:h fmd,sishg meusKs nj;a ia:dkdOsm;s;=ud ldr®hd,hg wejs;a
jskdvs 2lg muK miq ksosh .kak .sh nj;a Oususl;a fiakdr;ak;a ;=jlal= 2l Ndr oqka nj
• tjsg ;ud ;reKhka fokakd flda lshd Tjqkaf.ka jsuiQ nj;a tjsg Tjqka fokakd md;df,a
fkdjk ksid oud wd nj Tjqka ;udg mejiQ nj
• miqj Wfoa 5'20g Wm fiajfha Ndr .eksug isgs whg l;d l, nj;a WoEik 6'00g rsijs
Ndr os kskaog .sh nj miqj usksiqka meusK lE .ik jsg w;awvx.=fjs isgs ;reKhka
fokakd ushf.dia we;s nj oek .;a nj
• w;awvx.=fjs isgsk whj fidhd f.k rd;%S tla ;reKhl+f.a wusudo wfkla ;reKhdf.a
;d;a;do wd nj;a Tjqkag Wfoag tk f,i ;ud mejiq nj
1.3.8 uskau;= wgjk j.W;a;rlre f,i ioyka lrkq ,nk isoaOsh iusnkaOfhka oekg
nkaOkd.dr .;j isgsk fmd'fld'73295 osidkdhl uqoshkafia,df.a ksYaYxl osidkdhl hk
wh
• 2009'08'12 jk osk fmd,sia fNdackd.drfha fiajh lruska isgs nj;a miqj rd;%S 12'00;a
1'00;a w;r ld,fha ne/lalfha isgsk jsg ljqreka fyda Ynso k.Zd l;d lrkjd weiS n,k
jsg Wm fiajd rdcldrsfha fhoS isgs fmd'fld'f;dgj;a; wi, ;reKhska fofofkl= yd
ldka;djl yd ;j;a msrsus flfkl= isgsk nj ;ud oqgq nj;a f;dgj;a; jsiska ;reKhska
fofokdf.ka m%Yak lrk wdldrh ;udg ksrSCIKh jQ nj;a jsfYaI isoqjSula fkdjqk ksid
;ud kej; ne/lalh fj; .sh nj
• jskdvs 10lg muK miq l=,isxy" Oususl" iy l=udr hk ks,OdrSka fmd,sia ia:dkhg meusKs
nj;a l=udr hk ks,Odrshd ta wjia:dfjs ielldr ;reKhskaf.ka m%Yak lrkjd ;udg weiqK
nj;a ne/lalh iy fpdaokd.drh fmfkk oqrlska ;sfnk ksid ;udg fuu isoaOsh weiqKq yd
fmkqk nj
• l=udr hk ks,Odrshd ;reKhskag w;ska myrj,a lsysmhla t,a, lrkq oqgq nj;a chjsl%u
idcka uy;df.a ueosy;ajSu u; ;reKhska fofokd rsijs rdcldrsfha fhoS isgs f;dgj;a;
jsiska isr ueosrshg oukq oqgq nj
• bka miq ;ud ne/lalfha ksodf.k isgs nj;a ;ud wi,skau fmd'fld'rs'kjr;ak hk wh isgs
nj;a ia:dkdOsm;s" ksjsgka uy;d jsiska iSkqj kdo lrkq weiS ;ud iy kjr;ak hk
ks,OdrSka ia:dkdOsm;s ldurhg meusKs nj;a ta wjia:dfjs ia:dkdOsm;s jsiska by; lS
;reKhska fofokd ;udf.a ks, ldurhg /f.k tk f,i f;dgj;a;g ksfhda. l< nj;a ta
wjia:dfjs ta wi, fmd'fld'l=,isxy fmd'fld'Oususl fmd'fld'l=udrisrs" isjs,a wdrlaIl
fiakdr;ak hk who isgs nj
• ia:dkdOsm;s jsiska ta wjia:dfjs ;reKhska fofokdg ;r®ckh lruska WU,d md;d,hg
iusnkaOhs fkao wdoS jYfhka m%Yak lruska isgs nj;a meusKs,s lsrSug meusKs by; lS
ldka;dj iy msrsus mqoa.,hd tu ia:dkfha isgs nj;a ia:dkdOsm;s jsiska ;%Sfrdao r:fha mgshla
f.kajd f.k ;reKhskag myroqka nj;a miqj ;reKhska fofokd fmd,sia lens rshg
24
kxjdf.k by; lS ks,OdrSkago jdykhg f.dvjk f,i Wmfoia oqka nj;a Oususl iy
l=udr hk ks,OdrSkag wdhqO folla /f.k tk f,i jevsoqr Wmfoia oqka nj
• fmd'fld'rs'kjr;ak hk wh jsiska mojdf.k hk ,o lens r:h ,qkdj foig lsf,da uSgr®
2"1$2la muK Odjkh lr md,ula wi, k;r l< nj;a fmd'fld'l=,isxy iy ;ud r:fha
isgshoS wfkla ks,Odrska jdykfhka nei .;a nj;a ia:dkdOsm;s jsiska l=udr ,jd tla
;reKfhla jdykfhka niaijd .;a nj;a ta wdikakfha l<mqjla ;snQ nj ;udg u;lfha
;sfnk nj;a by; ks,OdrSka jsiska tu iellrej ta foig leoZjdf.k .sh nj;a iqMZ
fjs,djlska fjvs Ynsohla weiqKq nj
• ta wjia:dfjs lens r:fha isgs wfkla ;reKhd u,a,sg fjvs;snsnd fkao hkqfjka lE.eiQ nj;a
ia:dkdOsm;sjrhd jsiska udxpqj, h;=re ld ,.Zo ;sfhkafka blauKg udxpq .,jm,a,d
hkqfjka ioZyka lrkq ;udg weiqKq nj;a miqj ks,OdrSka msrsi jdykhg keÕ+kq nj;a bka
wk;+rej th .,alsiai foig kej; Odjkh l< nj;a l<ska lS wjia:dfjs jdykfhka nisk
jsg gS 56 wdhqO l=udr iy Oususl hk ks,Odrska w; ;snQ nj
• .,alsiai {dfkakao%drdu mdr foiska fjr< foig Odjkh l< jdykh fr®,a mdr wi, k;r
lr fmr mrsosu l=,isxy iy ;ud jdykfha isgshoS ks,OdrSka wfkla ;reKhdo jdykfhka
niaijdf.k je,a, me;a;g f.k .sh nj;a jskdvs lsysmhlska fjvs Ynsohla weiqKq nj;a
Bg;a jskdvs fol ;=klska ;j;a fjvs Ynsohla weiqK nj;a bkamiqj ks,OdrSka msrsi meusK
jdykhg keÕ+Kq nj;a miqj .d,q mdrg meusK rd;%S lvhlska ish¿fokd f;a mdkh l, nj
1.4. w;jrhg ,lajQ mdr®Yjfha m%ldY
1.4.1 koSld l,amks m%kdkaoq hk whf.ka fy,sjq lreKq
• 2009'08'12 jk osk weh;a wef.a iajdus mqreIhd;a iajdus mqreIhdf.a us;=frl=;a ;u wdpsps
jk l,aHdKs keue;s whf.a ksjig rd;s% 9'30;a 10'00;a w;r ld,fhaos meusKs nj
• meh 1$2lg miq ksji ;=,g ljqreka fyda jsoqre lgq j.hla jsisla l, nj;a th ksjfia
,E,s j,g je|sSfuka we;s jq Ynsohg ksjfia isgs wh jk ;u iShd;a wdpsps;a udud;a f.dia
ne,q nj;a tu wjia:dfjsoS l,qgSIragS tlla we| isgs ;reKfhl= ksji wi, isgs nj;a
by; Ynsoh iusnkaOfhka Tyqf.ka jsuiq jsg Tyq m%ldY lr isgsfha hd,qjka iu. u;ameka
mdkh lsrsfuka miqj Tjqka jsiska ;udj oud hkakg .sh nj;a tu ksid we;s jq fldamhg
fnda;,h fmdf,dfjs .eiq nj Tyq m%ldY l, nj
• ksjig kqoqrej mqgqjl ;j;a ;reKfhla ys|f.k isgs nj;a bkamiqj ;u iajdus mqreIhd
;uka meusKs ;s%js,h ksjfia msgqmi isg ksji bosrsmsgg /f.k wd nj;a miqj ish,qfokdu
ksod .eksu i|yd ksji ;=,g .sh nj;a ksji ;=, ksod isgsk jsg flfkl= meusK ;udf.a
w;ska we,a,q nj;a ;ud nshg m;ajs ke.sgsfuka wk;=rej ksjfia isgs ish,qfokdu wjosjs ta
iusnkaOfhka fidhd ne,q nj;a bkafmr ksji ,Õg meusKs ;reKhd iy ;j;a ;reKfhl=
ksji bosrsmsg isgs nj;a Tjqka ;u ududf.ka is.rgs b,a,q nj;a miqj Tjqka hqoaO yuqod
ks,Odrska nj;a ksji iy ;udj mrslaId lsrsug wjYH nj m%ldY l, nj;a ta
iusnkaOfhka jsreoaO jsfuka wk;=rej tu ;reKhska fofokd ;udf.a by, ks,Odrshdjo
/f.k tk nj m%ldY lruska tu ia:dkfhka msgj .sh nj;a ta ms<sn|j we;s jq nshg
w.=,dk fmd,sih
s g meusKs,a,la lsrsug .sh nj
• ;uka fmd,sia ia:dkhg hk jsg fmd,sisfha ks,Odrska fofofkla muKla isgs w;r bkamiq
tu ks,Odrska ;j;a ks,Odrskag oqrl:kfhka l;d lr fmd,sia ia:dkhg f.kajd .;a nj;a
25
ta wkqj ;j;a ks,OdrSka y;rfofkla meusKs nj;a tu ks,Odrska y;rfokd isjs,a weoqfukA
ieriS isgs nj
• miqj Tjqka ;u iajdushdf.a ;s%js,a r:fha keÕS tu ;reKhska fofokd fijsug .sh nj;a
uofjs,djg miq tu ;reKhska fofokd fmd,sia ia:dkh wi, mdfr® hkq ;uka oqgq nj;a
tjsg ;uka fmd,sia ia:dkfha isgs ks,Odrskag Tjqka fofokd fmkajsfuka wk;=rej tu
ks,Odrska jsiska Tjqka fofokdj fmd,sia ia:dkh ;+<g f.k isrueosrshg oeuq nj;a
;udf.ka meusKs,a, ,shd .eksug iqodkus jq w;r ;udf.a ku ,smskh iy jhi
uy;a;hdf.a ku we;=,q jsia;r r;= mdg mefkka ,shq nj;a taiuÕu ia:dkdOsm;sjrhd
fmd,sia ia:dkhg meusKs nj;a usg l,ska tu ks,Odrshdj fkdy÷qkk nj;a fmd,sia ia:dkfha
isgs lsisoq ks,Odrsfhla l,ska ;ud fkdy÷qkk nj
• miqj ia:dkdOsm;sjrhd jsiska Tyqf.a ldurhg ;udg;a ;u iajdusmqreIhdg;a l;dlr
meusKs,a, wid isgs nj;a miqj wdus tfla fofokdj /f.k tk f,i ks,Odrskag m%ldY
l, nj;a ldr®hd,h ;=,os tu whg myr oqka nj
• ia:dkdOsm;sjrhd jsiska t;ek isgs ;j;a ks,Odrsfhl+ ,jd ;s%js,a tfla rnr® mgsh f.kajd
f.k thskao ;reKhka fofokdg myr oqka nj;a miqj fyg Wfoag tk f,i mjid
;ukaj fmd,sia ia:dkfhka t,jd .;a nj;a miqj ;ud /|s isgs iqkdus .usudkhg meusKs
nj;a tfia isgsk jsg wod, ;reKhska fofokdf.a {d;ska ;u ksjig meusKs nj;a Tjqka
wod, meusKs,a, iu:hlg m;a jk f,i b,a,d isgs w;r miqj Wfoa wod, ;reKhska
fofokdj urd oud we;s njg oek .eksug ,enqKq nj
1.4.2. jsodk,df.a ;rx. or®Yk o ue,a f.a m%ldYh
• ;ud jD;a;sfhka ;s%frdao r: rshoqrl= nj
• ;ud OkqIal iy osfkaIa hk ;eke;a;ka f.a ysrsyerj,g ,lajq ldka;djf.a mqreIhd nj
• 2009-08-12 jk osk w.=,dfka fmdoq ch jsoHd,fha iqkdus l|jqfr® msysgs lr,ehska keue;s
nsrs|f.a wdpspsf.a ksjig .sh nj
• tys ;ud;a ;u nsrs|;a rd;s% 10'15-10'30g muK ksodf.k isgsoaos" ksji miqmiska fnda;,a
nsf|k Ynsohla weiqkq nj;a" ta ms<sn|j fidhd n,oaoS tla wfhl= l¿ gsIr®gs tlla
we|isgs wfhl+ ;ud wi,g meusK ’oqula keoao@ ^is.rgsgqjla& hkqfjka jsuiq nj;a ;ud
Tyqg keyehehs mjid" Thd ns,d fkao bkafk lshd weiq nj;a" bkamiq tu ;eke;a;d msgj
f.dia kej;;a gsl fjs,djlska meusK ’;s%js,a tflka yhr® tlla hkak mqtjkao¶ hkqfjka
weiq nj;a" ;ud ’neye¶ hehs mejiq nj
• kej;;a lymdg gsIr®gs tlla we| isgs wfhl+o f.a we;=,g meusK Tjqka wdus tflka
hehso ksji fidaosis lrkak Tskd hehso mejiq nj;a bkamiqj Tjqka wE;g f.dia .,a j,ska
ksjig myr oqka nj;a" fufia ysrsyer lsrsu ksid fmd,sia ia:dkhg meusKs,s lsrSug .sh
nj
• fuS ms<sn|j meusKs,s lsrSfuka miq fmd,sia ks,OdrSka jsiska Tjqka fofokdj w,a,d f.k
js;a Tjqkag myr fokq oqgq nj;a" ia:dkdOsm;s iuÕ ;j y;rfofkl= tfia myr fokq oqgq
nj
26
• ;ukaf.a meusKs,a, igyka lsrsug ia:dkfha ta wjia:dfjS isgs ks,Odrshd W;aidy l, kuq;a
ia:dkdOsm;sjrhd th wjYH ke;s nj mjid igyka lsrSu k;r l, nj;a ;ukag miqosk
Wfoag tk f,i oekajq nejska fmd,sia ia:dkfhka msgj wd nj
1.5. jsur®Yk ks,OdrSkaf.a ksrSCIK
1.5.1. w;awvx.=jg .eksu
Bg wu;rj vs'hq'wfmdkaiq iy osfkaIa ;rx. hk whg jsreoaOj meusKs,s lsrsug meusKs
ldka;dj jk koSld l,amks m%kdkaoq hk ;eke;a;shf.ao" Tyq iu. meusKs js;dkf.a ;rx. o
ue,a hk whf.a m%ldYfhkao th jevsoqrg;a ikd: fjs' fuu w;awvx.=jg .eksu wdKavql%u
jHjia:dfjs 13 ^1& j.ka;shg wkqj kS;sfhka kshu lr we;s wdldrh jk wmrdO kvq jsOdk
ix.%yfha 32 jeks j.ka;shg m%ldrj isoq lsrSug bv m%ia:dj ;snshoS tfia lr fkdue;s njg
ksrSlaIKh fjs'
tfukau j.W;a;rlrejka jk tu wjia:dfjS ia:dkfha rdPldrsfha kshq;+ Wmfiajl
f;dgj;a;o" ielldr ;reKhka fofokd w;awvx.=jg .;a ks,Odrska iy ia:dkdOsm;sjrhdo
kS;sfhka kshu lr we;s w;awvx.=jg .eksfus ldr®h mgsmdgshg wkql=,j tu w;awvx.+jg
.ekSu ms<sn|j kS;Hdkql=,j igyka ;ensula isoqlr ke;' fuysoS /|jqus f,aLkfha f;dr;=re
we;=,;a lsrsu" m%ldY ,nd.eksu" iellrejka fjk;a ia:dkhlg /f.k hdu iusnkaOfhka
igyka fhosu" w;awvx.=jg .eksu iusnkaOfhka igyka fhosu jeks f;dr;=re lsisjla we;=,;a
lr ke;' wju jYfhka w;awvx.=jg .eksug fmr w;awvx.=jg .;a ;eke;a;kag jsreoaOj
jskaos;hska jsiska isoq lrkq ,nk meusKs,a, igyka lsrsug fyda lghq;= lr ke;'
w;awxv.=jg .eksfuka miq ,Õu {d;ska meusK jsuioaoSo Wmfiajlo w;awvx.=jg .;a
wfkl+;a ks,Odrska iy ia:dkdOsm;s iellrejka w;awvx.=jg .eksu iusnkaOfhka Tjqkag
oekqus osula isoq lr ke;' tkus w;awvx.=jg .;a nj m%;slafIam lr we;' th wm fj; ,nd
os we;s ia:dkdOsm;sjrhdf.a m%ldYh wkqjo ;yjqre fjs'
fuysos ia;dkdOsm;sjrhd yer ish¿u j.W;a;rlrejka jsiska w;awvx.=jg .eksula isoq l,
nj;a fmd,sia ia:dkfha r|jd ;enq nj ms,s.kakd nj;a fjvs ;nd >d;kh lsrSug iydh jQ
nj;a Tjqkaf.a m%ldY j,ska ;yjqre lr we;'
1.5.2. r|jd ;nd .eksu
ush .sh whj,qka w.Z=,dk fmd,sia ia:dkfha 2009'08'12 jk osk roZjd isgs njg fmd'fld .hdka
p;=rx. f;dgj;a; hk whf.aa m%ldYfhkao" tosk m%Odk fodrgqfjs rdcldrs l< isjs,a
wdrlaIl j,afmd, .uf.a iqika; ch,;af.a m%ldYfhkao" fmd'fld Oususl ksyd,a chr;ak hk
whf.a m%ldYfhkao" f.dvj;a;f.a ckms%h fiakdr;ak hk whf.a m%ldYfhkao" .uf.a
bkao%jxY l=udrisrs hk whf.a m%ldYfhkao" fmd'fld'rs frdayK nKavdr kjr;ak hk whf.a
m%ldYfhkao" fmd'fld l=,isxy hk whf.a m%ldYfhkao" fmd'fld' 73295 osidkdhl
uqoshkafia,df.a ksYY
a xl osidkdhl hk whf.a m%ldYfhkao" ikd: fjs' Bg wu;rj vs'hq'
wfmdkaiq iy osfkaIa ;rx. hk whg jsreoaOj meusKs,s lsrSug meusKs ldka;dj jk koSld
l,amks m%kdkaoq hk ;eke;a;shf.ao" Tyq iu.Z meusKs js;dkf.a ;rx. o ue,a hk whf.a
m%ldYfhkao" jevsoqrg;a ikd: fjs' w;awvx.=jg .eksfuka miq r|jd ;nd .eksu ks;sfha
oelafjk ldr®h mgsmdgsh wkqj isoq lr ke;'
27
fuh wdKavql%u jHjia:dfjs 13 ^2& j.ka;sh hgf;a i,ld ne,sfusos w;awvx.=jg .kq ,enq fyda
roZjd ;nd .kq ,enq ;eke;af;la ks;sfha kshu lrkq ,enq ldr®h mgsmdgshg wkqj wdikak;u
ksis wOslrKfha jsksYapldrjrfhl= bosrshg f.k hd hq;= w;r" tu jsksYapldrjrhd jsiska
lrkq ,nk wd{djla u; iy wd{djla m%ldr usi tu ;eke;a;d ;joqrg;a w;awvx.=fjs ;nd
.eksu fyda roZjd ;nd .eksu tu ;eke;a;df.a fm!oa.,sl ksoyi wysus lsrsu fkdl< hq;= nj
i|yka fjS' fuu isoaOsfhaoS w;awvx.=jg .;a mqoa.,hskaj w.Z=,dk fmd,sia ia:dkfha ks,Odrska
jsiska wOslrKhlg bosrsm;a lr ke;s nj ksrslaIKh lrk ,oS ;jo wdKavql%u jHjia:dfjs
13 ^4& j.ka;sh hgf;a wOslrKhla u.Zska lrkq ,enq wd{djlska usi lsishus ;eke;af;l=g
urKsh oKavkhg hg;a lsrsula fkdl< hq;= nj oelafjS' isoq lrk,o jsur®Ykhg wkqj fmkS
hk ,oafoa w.=,dk fmd,sia ia:dkfha ks,Odrska wdKavql%u jHjia:dfjs by; i|yka lr we;s
jHjia:djkag mgyeksj lghq;+ lr we;s njhs' fus wkqj j.W;a;rlrejka jsiska YS% ,xld
wdKavql%u jHjia:dfjs 13 ^2& iy 13 ^4& hk jHjia:d W,a,x>kh lr we;s nj ksrslI
a Kh fjs'
1.5.3. jOysxidj
ush .sh whj,qkag w.=,dk fmd,sia ia:dkfhaoS 2009'08'12 jk osk ia:dkdOsm;s fmd'm ksjsgka
m%kdkaoq" .hdka p;=rx. f;dgj;a; hk wh myr oqka njg fmd'fld .hdka p;=rx. f;dgj;a;
hk whf.a m%ldYfhkao" tosk m%Odk fodrgqfjs rdcldrs l, isjs,a wdrlaIl j,afmd, .uf.a
iqika; ch,;af.a m%ldYfhkao" fmd'fld Oususl ksyd,a chr;ak hk whf.a m%ldYfhkao"
f.dvj;a;f.a ckms%h fiakdr;ak hk whf.a m%ldYfhkao" .uf.a bkao%jxY l=udrisrs hk
whf.a m%ldYfhkao" fmd'fld l=,isxy hk whf.a m%ldYfhkao" ikd: fjs' Bg wu;rj
vs'hq'wfmdkaiq iy osfkaIa ;rx. hk whg jsreoaOj meusKs,s lsrsug meusKs ldka;dj jk koSld
l,amks m%kdkaoq hk ;eke;a;shf.ao" Tyq iuÕ meusKs js;dkf.a ;rx. o ue,a hk whf.a
m%ldYfhkao th jevsoqrg;a ikd: fjs' Bg wu;rj fmd'fld Oususl" ckms%h fiakdr;ak"
bkao%jxY l=udrisrs hk who myr oqka njg .uf.a iqika; ch,;a hk whf.a m%ldYfhkao"
fmd'fld f;dgj;a; hk whf.a m%ldYfhkao ikd: fjs'
okqIal Wohldka; wfmdakaiq hk whf.a mYapd;a urK mrslaIK jdr®;djg wkqj myr osfuka
isoq jq ;=jd, fyda i,l=Kq wkdjrKh js ke;s w;r Tyqf.a urKhg fya;=j jYfhka i|yka
lr we;af;a rhsm,a ;=jlal=jlska isoq lrk ,o ;=jd, njhs'
kuq;a osfkaIa ;rx. m%kdkaoq hk whf.a mYapd;a urK mrslaIK jdr®;djg wkqj urKh isoq js
we;af;a ;=jlal=jlska fjvs ;nk ,o ;=jd, j,ska jqj;a Tyqf.a mYapd;a urK mrslaIK
jdr®;dfjS uD; YrSrfha fudg wdhqOhlska isoq lrk ,o ;=jd, /ila we;s nj i|yka lr
we;'
ta wkqj osfkaIa ;rx. hk whg fmd,sia ia:dkfhaos myr oS we;s njg th m%n, idlaIshla jk
nj fmkShhs' ta wkqj j.W;a;rldr mdr®Yjh jsiska wdKavql%u jHjia:dfjs 11 jHjia:dj
W,a,x>kh jk wdldrfhka lghq;= lr we;s nj" weiska oqgq idlaIs" mr®fjsIK idlaIs iy
jsfYaI{ idlaIs u.ska ;yjqre jk nj kss.ukh l, yels fjS'
1.5.4. jskaos;hskaf.a whs;sjdislus
wod, isoaOshg uq,a jQ koSld l,amkS m%kdkaoq hk wh ;udg ush.sh ;reKhka fofokd ysrsyer
lsrSula iusnkaOfhka w.Z=,dk fmd,Sishg meusKs,a,la lsrsug f.dia we;s kuq;a
j.W;a;rlrejka jsiska wehf.a tu meusKs,a, yrshdldrj igyka fkdfldg yd meusKs,a,
iusnkaOfhka kS;Hdkql+, mrSlaIKhlska f;drj pQos;hkag jsreoaOj lghq;= l< wdldrh ;=<
tu ;eke;a;shf.a uQ,sl whs;sjdidluSj,g w.;shla jS we;s nj fuu meusKs,a, iuSnkaOfhka
isoq lrk ,o jsur®YkfhaoS fmkS hk ,oS'wehf.a meusKs,a, iuSnkaOfhka jsOsu;a mrSlaIkhka
isoq fkdlsrSu fya;+fjka meusKs,sldrshg wmlSr®;shla isoq jS we;s nj ksrSlaIKh jQ w;r koSld
28
l,amkS m%kdkaoq hk whf.a wdpsps mosxps jS isgs ksji l=ms; jQ msrsia jsiska jskdY lsrSu ;=<skao
fuu whf.a whs;sjdislus W,a,x>khla jS we;'
1.5.5. fjk;a lreKq
jsur®YkfhaoS isoaOsh iusnkaOfhka w;awvx.=jg f.k we;s fmd'fld nKavdrsf.dv wkqr m%oSma
l=udr hk wh wod< isoaOsh jQ oskfhaoS Y%S ,xldj yd mlsia:dkh w;r mej;s mkaoq jdr 20 hs
20 l%slgs ;r.Zfha jsfYaI rdcldrS ioZyd f.dia we;s nj wKdjrKh jk ,oS fuu wh jsiska
ush.sh mqoa.,hkaj w;awvx.=jg .ekSug fyda fmd,sia ia:dkfhka msg;g /f.k hdug fyda
Tjqkag myroSug iusnkaO jQ njg jsur®YkfhaoS ,ndf.k we;s idlaIs fyda m%ldY u.Zska
;yjqre fkdjk nj fmkajd osh hq;=h'
wmrdO mrSlaIK fomdr®;fuska;=j iy fcHIaG fmd,sia wOsldrS" ol=Kq fld<U jsiska wod<
isoaOsh iusnkaOfhka f.k we;s l%shdudr®. iy jsur®YK lghq;= lvskuska yd ksis mrsos isoq
flfruska ;snqKq njg ksrSlaIKh jsh'
29
fojk mrspsfPaoh
kS;suh jsYaf,aIKh
wod, ;reKka fofokdf.a >d;kh iusnkaOfhka jsur®Yk lghq;= fldusIka iNdj jsiska
wdrusN lrkqfha 1996 wxl 21 orK Y%S,xld udkj ysuslus fldusIka iNd mkf;a 14 jk
j.ka;sfha m%;smdok mrsosh' tu j.ka;sfha i|yka mrsos fldusIka iNdj jsiska tys fufyh
jSfuka jsOdhl fyda mrsmd,k ls%hdjla u.ska w;Dma;shg m;a ;eke;a;l=f.a fyda ;eke;a;ka
iuQyhlf.a uQ,sl wh;ssjdislus W,a,xKh lsrsula ms<sn| fpdaokdjla iusnkaOfhka jsur®Yk
lghq;= wdrusN l, yel'
ta wkqj isoq lrk ,o jsur®Ykfhka wk;=rej fldusIka iNdj jsiska uQ,slj i,ld n,k
,oafoa 1978 wdkavql%u jHjia:dfjs ;=ka jk mrspsfPaofha 12^1& iy 13 jk jHjia:dfjs ^2&
^3&"^4& wkqjHjia:d u.ska iqrCIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislus yd 11 jHjia:dfjka iqrCIs;
lr we;s joysxidfjka usoSfuS whs;sjdislu ush.sh ;reKhka fofokd jsIfhys lvjs we;ao
keoao hkak ;SrKh lsrSuhs'
2.1 wdKavql%u jHjia:dfjS 12^1&
jHjia:dj u.ska iqrCIs; fldg we;s uQ,sl whs;sjdislï
j.W;a;rlrejka jsiska tlS mqoa.,hka w;awvx.=jg .ekSu kS;Hdkql+,j isoq l,o hqla;sh
mis|,Sfus ls%hdj,sh ;=< kS;sh bosrsfha ir®jidOdrK;ajh keu;s whs;sjdislu iqrCIs; jk
fia lghq;= lr we;ao hkak uS,Õg jsuid n,k ,oS'
ta i|yd foaYSh wmrdO kS;sh ;=< we;=,;a ffk;sl jsOsjsOdk ms<sn|j jsfYaI wjOdkhla
fhduq lruska idlpsPd lrk ,oS
1979 wxl 15 orK wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a" 109(1 j.ka;sh hgf;a jrola lsrsu
ms<sn| iEu f;dr;=rlau fmd,sia ks<Odrsfhl= fj; mrslaIljrhl= fj; jdpslj fyda
,shjs,a,lska fokq ,ensh hq;= nj i|yka fjs' fuysoS uq,a f;dr;+r oqrl:k udr®.fhka jQjo
,nd osh yels nj jr®;udkfhaoS ms<sf.k we; flfia fj;;a tfia fokq ,nk uq,a f;dr;+r
kvqjl iDPq idlaIshla f,i fhdod.; yels nejska th jdr®;d.; jS ;snSu jeo.;ah'
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 109(2 j.ka;sh hgf;a jdpslj fokq ,enq f;dr;=rla th
fok ,o NdIdfjka fmd,sia ks<Odrshd jsiska ,shd .; hq;= nj oelafjs'
fuu isoaOsfhaos uq,a f;dr;=re ,enqKq wdldrh ms<sn| m%ldY bosrsm;a jS we;s w;r" 2009-0812 jk osk tkus isoaOsh isoqjq osk Wmfiajfha rdcldrs l, y;ajk j.W;a;rlre f,i
i|yka f;dgj;a; hk wh m%ldY lr we;af;a" rd;s% 11'30g muK meusKs,sldrsh jk kosld
l,amkS m%kdkaoq hk wh iy ;j;a uy¿ .eyeKq flfkla yd mqreIhka fofofkl= ia:dkhg
meusK ’;reKhka fofofkl= meusK koSld l,amkS hk whg .sKsfmgsgshla b,a,d w;ska weo
w;jr lsrsug ieoq nj¶ ;ud fj; m%ldY l, njhs'
30
;jo Tyq jsiska m%ldY lr we;af;a bkamiqj ;ud m%Odk f.agsgqfjs rdcldrs l, isjs,a
wdrlaIl ks<Odrs iqika;g l;d lr fus nj ia:dkdOsm;sjrhd fj; oekqus fok f,i b,a,d
isgs nj;a" miqj 4 jk j.W;a;rlre jk l=udrisrs fmd,sia ia:dkhg meusKs nj;a" wod,
ldka;dj jssiska tu jsia;rh l=udrisrs kue;s ks<Odrshdg mejiq nj;a" Tyq kej; idoh ;snq
ksjig f.dia 3 jk j.W;a;rlre jk OuSusl" 5 jk j.W;a;rlre jk l=,isxy iy 2 jk
j.W;a;rlre jk fiakdr;ak iu. ia:dkhg meusK ldka;djf.a iajdusmqreIhdf.a ;s%js,a
r:fhka isoaOsh jq ia:dkhg .sh njhs'
fuu 7 jk j.W;a;rlre jsiska Tyqf.a m%ldYfha lsisoq ia:dkhl uq,a f;dr;+r ,o m<uq
ks<Odrshd jYfhka ^j.W;a;rlrejkaf.a m%ldY wkqj wkqudk l, yels mrsos& ;ud tu
meusKs,a, tu wjia:dfjsoS igyka lr .;a nj fyda miqj igyka lr .;a nj m%ldY fldg
ke;' koSld keue;s ldka;dj iu. ia:dkhg meusKs wehf.a iajdus mqreIhd hehs lshkq ,nk
mqreIhdf.a fyda Tjqka iu. meusKs wfkla whj,qkaf.a m%ldY igyka lsrSulao fuysoS isoqj
fkdue;s nj ;yjqre fjSS
fuysos y;ajk j.W;a;rlre jsfYaIfhkau ioyka lr we;af;a" ielldr ;reKhka fofokd
fmd,sia ia:dkhg f.k tafuka miqj ;ud meusKs,a, igyka lr.eksug iqodkus jq wjia:dfjsoSs"
ia:dkdOsm;sjrhd th j<luska meusKs,a, isoq lsrsug meusKs ldka;djka fofokd Tyqf.a ks,
ldurhg le|jq nj;a" kej; jrla Tjqkaj ks,ldurfhka msg;g f.k wd wjia:dfjssosSo
meusKs,a, igyka lr .eksug ia:dkdOsm;sjrhdf.ka jsuiq wjia:dfjsos Tyq mreI jpkfhka
;udg nek jeoqkq njhs' fus wkqj Wmfiajh Ndrj isgs fuu j.W;a;rlre ish by,
ks<Odrshdf.a n,meu u; fyda wmrdO kvq jsOdk ix.%yfha 109 j.ka;sfha i|yka
m%;smdokhkag wkql=,j lghq;= lssrsu meyer yer we;s nj ksrslaIKh lrk ,oS'
4 jk j.W;a;rlre jk l=udrisrs hk wh ish m%ldYfhaos lshd isgskafka" ;ud idofha isgsk
wjia:dfjsos isjs,a wdrlaIl ks<Odrs iqika; meusK ldka;djla meyer f.k hdu iusnkaOfhka
meusKs,a,la lssrsug msrsila meusK isgsk nj ia:dkdOsm;sjrhdg oekajq nj;a"
ia:dkdOsm;sjrhdf.a Wmfoia u; ta ms<sn|j jsia;r fidhd ne,sug ia:dkhg meusKs nj;a"
;ud jsiska Tjqkaf.a jsia;rh wid oek.;a miq kej; ta ms<sn|j ia:dkdOsm;sjrhdg oekqus oS"
Tyqf.a Wmfoia u; Oususl l=,isxy fiakdr;ak hk wh iu. f.dia iellrejka ms<sn|j
fidhd ne,q njhs' Tyqf.a m%ldYfha lsisoq ia:dkhlo ;udg ldka;dj we;=¿ msrsi jsiska ,nd
oqka f;dr;=r jdr®;d l, njg lsisoq i|ykla ke;'
2 jk j.W;a;rlre jsiska ish m%ldYfhaoS lshd isgskafka" ;ud wfkl=;a ks<Odrska iuÕ
idohg iyNd.s js isgsk wjia:dfjssos 4 jk j.W;a;rlre jk l=udr rd<ydusg oqrl:k
mKsjqvhla ,enqKq nj;a" ta wjia:dfjsoS Tyq tu ia:dkfhka bj;a js .sh nj;a bkamiqj
gslfjs,djlska meusK ;reKhka fofofkl= jsiska ldka;djlg w;jr lsrsu iusnkaOfhka
meusKs,a,la fmd,sia ia:dkhg ,enS we;s nj ia:dkdOsm;sjrhdg oekqus oqka njhs' miqj ;uka
fmd,sia ia:dkhg hk jsg ;reKhka fofokd isr ueosrsfha isgs nj;a" ia:dkdOsm;sjrhd jsiska
Tjqkaj iy meusKs,sldr ldka;dj ish ks, ldurhg le|jq njhs' Tyqf.a m%ldYfhkao Tyq
fyda tu wjia:dfjsoS ia:dkfha isg wfkl=;a j.W;a;rlrejka meusKs,sldr ldka;djf.a
meusKs,a, igyka lr .;a nj fyda oqgq njg ioyka lr ke;'
fldusIka iNdfjs jsur®Yk ks<Odrska jsiska ish jsur®Yk wjia:dfjso"S ta jkjsg wmrdO
mrslaIK fomdr®;fuska;= Ndrfha ;snq" isoaOsh isoqjq osk jkjsg w.=,dk fmd,sia ia:dkh jsiska
Ndjs;d lrk,o f;dr;=re igyka fmd;a mrslaIdjg ,lalr we;s w;r" jsur®Yk ks<Odrska
jsiska wod, f;dr;=re igyka fmdf;a wjidk igyk 2009-08-12 jk osk meh 17'40g muK
;nd we;s nj ksrslaIKh l, nj;a" tu wod, f;dr;=re igyka fmd; kej; ilia lr we;s
nj yd tys msgq wxl 225 fjkia lsrsulg ,lalr we;s njg ksrslaIKh lrk ,o njg
jsfYaIfhka ioyka lr we;'
31
isoaOshg wod, meusKs,sldr ldka;djf.a yd Tyqf.a iajdusmqreIhd hehs lshkq ,nk or®YK
fu,a hk whf.a m%ldY j,g wkqj ielldr ;reKhka fofokd Tjqkaf.a ksjig meusK
we;af;a" rd;s% 9'30-10'30;a w;r nj ksrslaIKh fjs'
y;ajk j.W;a;rlref.a m%ldYh wkqj meusKs,s lsrSu i|yd wod, ldka;dj fmd,sia ia:dkhg
meusK we;af;a" rd;s% 11'30g muKh' tfukau y;rjk j.W;a;rlref.a m%ldYhg wkqj" Tyq
tosk rd;s% idohg iyNd.s js we;af;a" rd;s% 9'00g miqj jk w;r" Tyq meusKs,sldr
ldka;djkaf.a meusKs,a, iusnkaOfhka oekqj;a jS we;af;a" idohg iyNd.s js isgsk w;r;=r
nj f,aLk ksrSlaIKfhaoS fmkShhs' ielldr ;reKhka fofokd w;a wvx.+jg .;a fjs,dj
iuSnkaOfhka wkdjrKh jS we;s f;dr;+re wkqj meusKs,a,la igyka lrk ,oafoa kuS th
igyka jsh hq;af;a 2009-08-12 jk osk iji 5'40 miqjh' w.=,dk fmd,sia ia:dkfha
f;dr;=re igyka fmd;aj, oskhg wod,j iji 5'40ka miqj meusKs,a,la igyka js fkdue;s
nj jsur®IKfhaoS wkdjrKh lr f.k we;'
Abasinbanda Vs. SI Gunarathna and others1 kvqfjsos· ;srKh jk ,oafoa wod,
w;awvx.+jg .kq ,nk ;eke;a;d jro l, njg ikd: lsrsu wjYH fkdjqjo tu
w;awvx.+jg .ekSu idOdrK ielhla fyda idOdrK meusKs,a,la u; l, njg jsOdhlh jsiska
ikd: l, hq;= njhs' tysos wOslrKh jsiska tu w;awvx.=jg .eksfus j,x.=Ndjh ;srKh
l, hq;= w;r tysos jsOdhlh jsiska ta i|yd wjYH m%udKj;a idOl wOslrKh bosrsfhaos
;ensh hq;= nj fuu kvqfjSoS ;srKh fldg we;'
fuysos m%udKj;a idOl f,i jsur®IK igyka" idlaIslrejkaf.a m%ldY" iduks,Odrskaf.a
ksrslaIK igyka" WodyrK f,i olajd we;' fuu isoaOsfhaos ;reKhka fofokdg tfrysj
ia:dkhg ,enqK uq,a f;dr;=r"w;awvx.=jg .eksu" r|jd ;nd.eksu fyda jsur®IK lghq;=
ms<sn| lsis÷ igykla f;dr;=re fmd;a wdY%fhka fidh.; fkdyels nj fldusIka iNdj jsiska
isoqlrk ,o jsur®IkfhaoS ksrslaIKh lr we;'
fuh fmd,sia fomdr®;fuska;= ksfhda. ta 16 ys2 i|yka fmd,sia igyka fmd;a mj;ajd f.k
hdu fukau ksfhda. ta 17 ys i|yka f;dr;=re igyka fmd;a mj;ajd f.khdu iusnkaOfhka
kS;srs;s W,a,x>khla lsrsula njo ksrslaIKh lrk ,oS'
wod, ks,OdrSka jsiska Wla; kS;srS;s fkd;luska woQraor®YS f,i l%shdlsrSu fya;+fjka ush.sh
;reKhka fofokdf.a fukau ush.sh ;reKhkaf.ka w;jrhlg ,lajQjd hehs lshkq ,nk
ldka;djf.a whs;sjdislus j,go w.;shla isoq jS we;'
fus wkqj fuysos wdKavql%u jHjia:dfjs 12^1& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s kSs;sh mis|,su
iy ls%hd;aul lsrsuo kS;sfha /ljrKho ir®jidOdrK jsh hq;=h hk uq,sl whs;sjdislu
ush .sh ;reKhka fofokd iusnkaOfhka fukau w;jrhg m;a ldka;dj iusnkaOfhkao lvjS
we;s nj ;srKh l, yel'
1
2
(1995) 1 SLR 244
fmd,sia wd{d mk;
32
2.2 wdKavql%u jHjia:dfjS 13(1 jHjia:dj u.ska iqrCIs; fldg we;s uQ,sl whs;sjdislï
13^1& jHjia:dj· kS;sfha kshu lrkq ,enQ ldr®h mgsmdgshg wkql+,j usi lsisu ;eke;af;l=
isrNdrhg .ekSu fkdl, hq;af;ah' hus ;eke;a;l= isrNdrhg .kq ,nkafka hus fya;=jla
u;o ta fya;=j ta ;eke;a;dg oekajsh hq;=h'
2.2.1 kS;sfha kshu lrkq ,enQ ldr®h mgsmdgshg wkql+,j usi lsisu ;eke;af;l=j isrNdrhg
fkd.ekSu
fuysoS ks;sfhka kshu lrkq ,enq ldr®h mgsmdgsh hkak m<uqfjkau meyeos,s lr.; hq;=h'
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 4 jk mrspsfPaofha isrNdrhg .eksu ms<sno idudkH
jsOsjsOdk hgf;a hus ;eke;af;l= isrNdrhg .kakd wdldrh tys 23 jk j.ka;sfhka
meyeos,s lr we;'
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 32 jk j.ka;sh jfrka;=jla fkdue;s idu ks<Odrshl=g hus
;eke;a;l= isrNdrhg .;a yels wjia:d fmkajd os we;' tys 32(1^wd& j.ka;sfhys fufia
olajd we;'
hus ixf{ah jrolg iusnkaO jq ;eke;a;l= fyda tfia iusnkaO jq njg hus ;eke;a;l=g
jsreoaOj idOdrK meusKs,a,la ,ens ;sfnso ke;fyd;a ta njg hus ;eke;a;l=g jsreoaOj
jsYajdi lghq;= f;dr;=re ,ens ;sfnso ke;fyd;a ta njg hus ;eke;a;l= iusnkaOfhka
idOdrK ielhla mj;so tjeks ;eke;a;l= isrNdrhg .; yelsh'
fus wkqj fuu isoaOsfhaos hus ixf{ah jrolg iusnkaO jq ;eke;a;l= fyda tfia iusnkaO jq
njg hus ;eke;a;l=g jsreoaOj idOdrK meusKs,a,la w.=,dk fmd,sia ia:dkfha fmd,sia
ks<Odrska fj; ,ens ;snqkdo hkak uq,slj jsuid ne,sh hq;=h'
jsur®Ik wjia:dfjsos fldusIka iNd ks<Odrskag m%ldY ,ndoqka kosld l,amks m%kdkaoq hk
whg wkqj weh jsiska ;reKhka fofofkl= ;u ksjig meusK ;udg w;jr lsrsug
;e;alsrsula iusnkaOfhka w.=,dk fmd,sia ia:dkhg meusKs,a,la lsrsug .sh nj;a ;ud tu
fmd,sia ia:dkfha isgshos tu ;reKhla fofokd fmd,sia ia:dkh wi,ska wejso f.k hkq oqgq
;ud fmd,sia ia:dkfha isgs ks<Odrskg
a ta nj fmkajsfuka miqj ks<Odrska jsiska tu fofokd
w,a,d isr ueosrshg oeuq njg lrekq wkdjrKh lr we;'
tfukau ush .sh vs'hq'wfmdkaiq iy osfkaIa ;rx. hk whj ldka;djlg w;jr lsrSula
iuSnkaOfhka 2009'08'12 jk osk w.=,dk fmd,sia ia:dkfha ks,Odrska jsiska w;awvx.=jg f.k
we;s nj tosk Wm fiajfha rdcldrs lruska iellrejkaj w;awvx.=jg .;a fmd'fld .hdka
p;=rx. f;dgj;a; Tyqf.a m%ldYfhkao" tosk m%Odk fodrgqfjs rdcldrs l, isjs,a wdrlaIl
j,afmd, .uf.a iqika; ch,;af.a m%ldYfhkao" fmd'fld Oususl ksyd,a chr;ak hk whf.a
m%ldYfhkao" f.dvj;a;f.a ckms%h fiakdr;ak hk whf.a m%ldYfhkao" .uf.a bkao%jxY
l=udrisrs hk whf.a m%ldYfhkao" fmd'fld'rs frdayK nKavdr kjr;ak hk whf.a
m%ldYfhkao"fmd'fld l=,isxy hk whf.a m%ldYfhkao" fmd'fld'73295 osidkdhl uqoshkafia,df.a
ksYaYxl osidkdhl hk whf.a m%ldYfhkao fy,slr we;'
fus wkqj tu ;reKhka fofokd w;awvx.=jg .eksug wod, j.W;a;rlrejkag fya;=jla
Woa.;j ;snQ nj fmfkk w;r ta wkqj w;awvx.+jg .ekSulao isoq jS we;s nj ikd: fjS'
33
2.2.2
hus ;eke;a;l= isrNdrhg .kq ,nkafka hus fya;=jla u;o ta fya;=j ta ;eke;a;dg
oekajsh hq;=h'
fuS wkqj isrNdrhg.;a ;reKhka fofokdg Tjqka isrNdrhg.;a fya;=j oekqqus oqkafkao
hkak uS<.g jsuid n,k ,oS
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 23 jk j.ka;sfha ioyka mrsos isrNdrhg .kq ,nk
;eke;a;d ;ud w;awvx.=jg .kq ,ensug jpkfhka fyda ls%hdfjka wjk; jqjfyd;a usi Tyq
isrNdrhg .eksu lrk ;eke;a;d jsiska isrNdrhg .kq ,nk ;eke;a;df.a Yrsrh iamr®Yh
fldg isrNdrhg .eksu l, hq;= w;r tfia isrNdrhg .kq ,nkafka hus fpdaokdjla fyda
fodaIdfrdamKhla u;o ta fpdaokdfjs fyda fodaIdfrdamKfha iajNdjh Tyqg oekqqus osh hq;=h
fuh fmd,sia wxl ta orK fmd,sia fomdr®;fuska;= ksfhda.hkayso i|yka fjs'
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 32^1& nS wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 22 jk j.ka;shg
wkqj iEu iduks,Odrshl= jsiskau ;udg ls%hdlsrsug n,h we;s m%dfoaYsh n, m%foaYh ;=, hus
jrola isoqlsrsu fyda isoqlsrsug ;e;alsrsu iusnkaOfhka ;ud okakd fyda ;ud jsiska ,nd.kakd
hus f;dr;=rla ;udf.a wdikaku fcaIaG ks,Odrshdg jydu oekus osh hq;= nj ioyka fjs'
tf,i ,efnk uq,a f;dr;=rla wkqj wdrusN jk fmd,sia jsur®YkhloS iduks,Odrska flf,i
ls%hdl, hq;=o hkak wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a fukau fmd,sia wd{d mkf;ao ioykaj
we;'
wod, isoaOsfhaoS ;reKhka fofokd w;awvx.+jg .ekSu iuSnkaOfhka m%ldY igyka lr
.ekSula fyda jsOsu;a jsur®Ykhla meje;ajQ njg lsisoq ,sLs; idlaIshla fkdue;s nejska isr
Ndrhg.;a ;reKhka fofokdg Tjqka isrNdrhg .;a fya;=j oekqus oqkafkao hkak wjsksYaps;
nj lsj hq;+h'
2.3 wdKavql%u jHjia:dfjS 13^2& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï
2.3.1
isrNdrhg .ekSu yd r|jd ;nd.ekSu
fuu isoaOsfhaos uq,a meusKs,sldrsh jk koSld l,amkS m%kdkaoq iy ;rx. or®Yko ue,a hk
whf.a idlaIsfhkao iqika; ch,;a hk whf.a m%ldYfhkao osfkaIa ;rx. m%kdkaoq yd OkqIal
Wohldka; hk ;reKhka fofokd fmd,sia w;awvx.=jg m;ajs we;s nj ;yjqre fjs' tfukau
j.W;a;rlrejkaf.a m%ldY u.ska ielldr ;reKhka fofokd fmd,sia w;awvx.=fjka ksoyia
js fkdue;s njgo idOl wkdjrKh fjs' iqika; ch,;a f.a m%ldYh wkqj iy 6 jk
j.W;a;rlre jk f;dgj;a;f.a .hdka p;=rx.g wkqj 2009-08-13 jk osk wthu wjika
jrg ;reKhka fofokd olsk wjia:dfjsoso Tjqka w.=,dk fmd,sia ks<Odrska Ndrfha miqjs
we;' ;reKhka fofokd fmd,sia w;awvx.=jg m;ajsu fukau Tjqka wjikajrg olsk
wjia:dfjsoSo fmd,sia w;awvx.=fjs miqjsu idlaIslrejkaf.a m%ldY u.ska ;yjqre js we;s w;r
isoaOsh isoqjk wjia:dfjs isrueosrsfha isgs .d,a,f.a neis,a m%kdkaoq iy ous;a l=udr hk
whf.a m%ldY wkqj w.=,dk fmd,sia ia:dkfhka msg;g f.k .sh ;reKhka fofokd kej;
fmd,sia ia:dkhg /f.k fkdmeusKs nj ;yjqre fjs' fus wkqj wjika jrg ks.ukh l,
yels jkafka wjika jrg olsk wjia:dj jk jsgo ;reKhka fofokd fmd,sia w;awvx.+fjS
miqjQ njhs'
fmd,sia jsur®YKhl uq,sl wruqK jkafka" kvq lghq;a;la mejrsu i|yd wjYH idOl ;sfnso
hkak fidhd ne,suhs' fmd,sia jsur®®Ykhla isoq l<hq;af;a iellreg tfrysj idlaIs mj;so
34
keoao hkak fidhd ne,su msKsi usi Tyq jeroslreo ksjeroslreo hkak ;srKh lsrsu i|yd
fkdjk w;r th wOslrKh i;= ldr®hNdr®hls'
tfukau 23(1 j.ka;sh hgf;a isrNdrhg .eksu lrk ;eke;a;d jsiska isrNdrhg .kq ,nk
;eke;a;d jsiska m%;sfrdaOh mdk wjia:djlos yer isrNdrhg .eksfuSoS idOdrK f,i wjYH
Wml%u muKla fhosh hq;= nj oelafjhs'
tfukau wmrdO kvq jsOdk ix.%yfha 28 jk j.ka;shg wkqj isrNdrhg .kq ,nk
;eke;a;d mekhdu je,elajsfus ,d wjYH m%udKhg jevs uevmeje;ajsula fkdl, hq;= nj
olajd we;'
fuu isoaOsfhaos w.=,dk fmd,sia ia:dkfha m%Odk fodrgqfjs fiajh lrk ,o iqika; ch,;a
f.a iy wks,a msrsia hk ;eke;a;df.a idlaIsfhkao m<jk j.W;a;rlref.a iy wfkl=;a
j.W;a;rlrejkaf.a m%ldYj,skao w;awvx.=jg m;a ;reKhka fofokdg isrueosrshg oeusug
fmr myr os we;s njg f;dr;=re wkdjrKh fjs'
fmd,sia wxl ta20 orK fomdr®;fuska;= ksfhda.fha fmd,sia wdrlaIdj Ndrfha isgsk ;eke;a;ka
ms<sno ks;srs;s i|ykA lr we;' tys i|yka jk isr Ndrhg .eksu iusnkaOfhka ks;srs;s
we;=,;a fojk j.ka;sfhys my; lreKq oelafjS.
^ta& isrNdrhg .eksus yels;dla oqrg idyisl ls%hdj,ska f;drj l, hq;=h' isrNdrhg .eksug
fmr fyda bkamiqj fyda hus idyisl ;eke;a;l= uev meje;ajsug n,h mdjspsps lsrsu wjYH
jq jsg boqrdu wjYH jq ;rug muKla n,h mdjspsps l, hq;=h
^ns(11& jfrka;=jla fkdue;sj isrNdrhg .;a ;eke;a;l=g wem oS ke;akuS wkjYH m%udohlska
f;drj Tyq wOslrKh n,h we;s ufyaia;%d;ajrhl= borsmsgg hejsh hq;=h'
^ns(4& jfrka;=jla fkdue;sj isrNdrhg .;a ieu flfkl=u tfia isrNdrhg .;a nj
ldr®hNdr ks<Odrshd jsiska wOslrK n,h we;s ufyaia;%d;ajrhdg oekqus osh hq;=h
fuu isoaOsfhaos wod, j.W;a;rldr ks<Odrska jsiska fuu fomdr®;fuska;= ksfhda.j,g b÷qrdu
mrsNdysr wdldrfhka ls%hdlr we;s njg idOl ksrslaIKh lrk ,oS'
;jo fmd,sia fomdr®;fuska;= wxl ta 20 ys isrNdrhg .;a ;eke;a;ka r|jd ;nd.eksu
iusnkaOfhka ks;srs;s i|yka lr we;s w;r fomdr®;fuska;= ksfhda. ta 17 ys
isrNdrhg .;a isrlre iusnkaOfhka tkus Tyq isrNdrhg .;a fjs,dj" isrNdrhg .;a
;eke;a;d iusnkaO f;dr;=re" fpdaolf.a fpdaokdj" isrlre nsu;aj isgso hkak yd Yrsrfha jq
;=jd, wdoshl iajNdjh yd Tyq ika;lfha we;s foam, yd NdKav ms<sno jsia;r jydu
f;dr;=re fmdf;a i|yka l, hq;= nj;a isrNdrhg .;a ;eke;a;d isrNdrhg .eksug fya;=
iy fpdaokdfjs iajNdjh ms<sn| jo f;dr;=re fmdf;a igyka l, hq;= nj oelafjs'
tfia kuq;a fuu isoaOsfhaos isrNdrhg .;a ;reKhka fofokd iusnkaOfhka lsis÷ f;dr;=rla
wod, f;dr;=re igyka fmd;aj, igyka lr fkdue;s nj ksrslaIKh lr we;' ta wkqj fuu
;reKhka fofokd isrNdrhg f.k isrueosrsfha r|jd ;ensu ks;sfhka kshu lr we;s
ldr®hmgsmdgshg mrsNdysrj lr we;s nj;a ks.ukh l, yel'
35
2.3.2 isrNdrhg .kakd hus ;eke;af;l= wkjYH m%udohlska f;drj ta ldrKh iusnkaOfhka
wOslrK n,h we;s ufyaia;%d;ajrfhl= fj; f.k hdu
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 36 jk j.ka;shg wkqj jfrka;=jla fkdue;sj isrNdrhg
.kakd hus ;eke;af;l= wkjYH m%udohlska f;drj ta ldrKh iusnkaOfhka wOslrK n,h
we;s ufyaia;%d;ajrfhl= fj; f.k hdu fyda bosrsm;a lsrsu l, hq;= nj oelafjs'
;jo wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a 38 jk j.ka;sh wkqj jfrka;+jla fkdue;sj
isrNdrhg .kq ,enq ;eke;a;ka iuSnkaOfhka wOslrKhg jdr®;d l,hq;= nj olajd we;'
fuu isoaOsfhaos ;reKhka fofokd ufyaia;%d;ajrhl=g bosrsm;a lr ke;s nj yd w;awvx.=jg
.eksu iusnkaOfhka wmrdO kvq jsOdk ix.%yfha 38 j.ka;sh wkqj wOslrKhg jdr®;d
fkdlr we;s nj jsur®Ykfhaos fy,s js we;'
Jayasinghe Vs. Samarawickrama3 iy Nalika Kumuduni Vs. Nihal Mahinda OIC Hungama4
kvq ;skaoqj,oS fm;aiuslrejka ks;sfhka kshu lrkq ,enq ldr®hmgsmdgshg wkqj wdikak;u
ksis wOslrKfha jsksYapldrjrhd bosrshg f.khdug j.W;a;rlrejka wfmdfydi;a jSu
wdKavql%u jHjia:dfjS 13 ^2& jHjia:dj W,a,x>kh lsrSula nj ;SrKh lr we;'
fuu isoaOsfhaoSo iellrejka iuSnkaOfhka tjeks mshjrla .ekSu lsisoq f,ilska jdr®®;d
fkdjk fyhska urKhg m;ajk ;reKhka fofokd iuSnkaOfhka wdKavql%u jHjia:dfjS 13^2&
jHjia:dj u.ska ;yjqre lr we;s uQ,sl whs;sjdisluS W,a,x>khla isoq jS we;s nj ks.ukh
l, yel'
2.4 wdKavql%u jHjia:dfjS 13^3& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï
ush.sh ;reKhka fofokd ufyaia;%d;ajrhl= fj; fhduq lr fkd;snsu;a Tjqkag tfrysj
jsur®Yk lghq;= wjika jsug m%:ufhka fmd,sia w;awvx.+fjS isgshoS Tjqka >d;kh jsu;a u;
wdKavql%u jHjia:dfjs 13^3& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s idOdrK kvq jsNd.hlg uqyqK
oSug we;s whs;sh keue;s uq,sl whs;sjdisluo W,a,x>Kh js we;s njo fuysoS ks.ukh l,
yel'
2.5 wdKavql%u jHjia:dfjS 13^4& jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï
YS% ,xld m%cd;dka;%sl iudcjdos ckrcfha wdKavql%u jHjia:dfjs 13^4& jHjia:dfjS oelafjkafka
ks;sfhka jsuikq ,nk ldr®hmgsmdgshg wkql=,j ksis wOslrKhla jsiska lrkq ,enq wd{djla
wkqj usi lsisu ;eke;a;l= urKsh oKavkhg hg;a lsrsu fyda lsisu ;eke;a;l= nkaOkd.dr
.; lsrsu fkdl, hq;= njhs'
jsl%unkao tos isrs,a fyar;a iy ;j;a whq5 keue;s kvqfjsoS ;srKh lr we;af;a ks;sfhka
kshu lrkq ,enq ldr®hmgsmdgshg wkql=,j lrkq ,nk r|jd ;nd .eksula usi wfkl=;a iEu
r|jd ;nd .eksulau oKavkhlg hg;a lsrsula njg ie,lsh yels njhs'
3
(1994) 2 SLR
S.C. Application (FR) No. 615/95
5
S.C Application 27/88
4
36
Case of Lama Hewage Lal6fuS iuSnkaOj oSr®> f,i idlpSPd lr we;' fuu kvqfjs
fm;aiuslref.a iajdusmqreIhd jk ,d,a hk wh urKhg m;ajkafka nkaOkd.dr ks<Odrska f.a
lDDr jOysxidjg ,lajsfuks' fuu kvqfjsos ks;sfhka kshu lrkq ,enq ldr®hmgsmdgshg
wkql=,j ksis wOslrKhla jsiska lrkq ,enq wd{djla wkqj usi lsisu ;eke;a;l= urKhg
m;alsrsu fyda nkaOkd.dr .; lsrsu fkdl, hq;= nj ;srKh lr we;
tysos .re jsksYaphldr;=ud ish ;skaoqfjys my; mrsos ioyka lr we;
The alleged violation of Article 13(4) of the Constitution
The Petitioners have alleged that the deceased’s fundamental right guaranteed in terms of
Article 13(4) of the Constitution was violated by the actions of the 03rd, 4th and 5th
Respondents.
“I am of the view of the Article 13(4) should be interpreted broadly to mean that the said article
recognizes the right to life impliedly and that by reading Article 13(4) with Article 126(2) of
the Constitution which would include the lawful heirs and/or dependents to be able to bring in
an action in a situation where death had occurred as a result of violation of Article11
;jo In Kotabadu Durage Sriyani Silva Vs Chanaka Iddamalgoda, Officer-in-Charge, Police
Station, Payagala7 kvqfjSoS wOslrKhlska kshu lrk oKavkhloS yer wfkla iEu jsgu huS
;eke;af;l+g PSj;ajSfuS whs;sjdislula we;s nj ;SrKh lr we;' ^that a person has a right
to live, unless a Court orders otherwise &
;jo fuu kvqfjsoS wdKavql%u jHjia:dfjS 13^4& jHjia:dj u.ska PSj;ajSfuS whs;sh jHx.fhka
ms<sf.k we;s nj idlpSPdjg noqka lr we;
A careful reading of Article 13(4) of the Constitution clearly reveals that no person should be
punished with death or imprisonment except by an order of a competent Court.
Accordingly if there is no order from such a Court no person should be punished with death
and unless and otherwise such an order is made by a competent court, any person has a
right to live. Considering the contents of Article 13(4) of the Constitution, Fernando J. stated
that, expressed positively, that provision means Furthermore, when Article 13(4) of the
Constitution creates a right to life, even impliedly, there cannot be a situation where such right
is without a remedy.
On a consideration of the aforementioned positions as well as the decisions taken in both
judgements of Kotabadu Durage Sriyani Silva (Supra) I am of the view of the Article 13(4)
should be interpreted broadly to mean that the said article recognizes the right to life
impliedly and that by reading Article 13(4) with Article 126(2) of the Constitution which
would include the lawful heirs and/or dependents to be able to bring in an action in a
situation where death had occurred as a result of violation of Article 11.
Kapugeekiyana Vs. Hettiarachchi8 kvqfjsos b;d oreKq wmrdOldrhl= yg jqjo uq,sl
whs;sjdislus i|yd whs;sjdislula we;s nj ms,sf.k we;' fus yd iudku kvq ;sko
a qjla jk
Amal Sudath silva Vs. Kodithuwakku9 os wOslrKh my; ;srKhg t,U we;'
6
S.C. (FR) Application No. 700/2002
SC [FR] No. 471/2000, SC Minutes of 08.08.2003
8
(1984) 2 SLR 153
9
(1987) 2 SLR 119
7
37
Even notorius or hardcore criminals should not be subject to torture, inhuman and degrading
treatment or punishment'
fuu isoaOsfhaos w;awvx.=jg f.k meh lsysmhla .;jsug fmr Tjqka fofokdf.a urKh
isoqjS we;s nj urK mrslaIK jdr®;d u.ska ;yjqre js we;' ;reKhka fofokdf.a urKh
wOslrKhla u.ska kshu lr we;s oKavkhla f,o ie,lsh fkdyels nejska ;reKhka
fofokd jsIfhys wdKavql%u jHjia:dfjS 13^4& jHjia:dfjka iqrlaIs;lr we;s uq,sl
whs;sjdislï lKavkh js we;s nj ;srKh l, yel'
2.6
wdKavql%u jHjia:dfjs 11 jk jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uQ,sl whs;sjdislï
fuu jHjia:dfjka lsisu ;eke;a;l= jOysxidj,g fyda lDDr wudkqIsl wjuka iy.;
ie,ls,a,lg ke;fyd;a ovqjulg hg;a fkdl, hq;= nj oelafjs'
fuu isoaOsfhaoS ush .sh ;reKhka fofokdj fmd,sia w;awvx.=fjs isgshoS jOysxidjg ,lal,
njg jk idlaIs us,Õg jsuid n,k ,oS'
isoaOsh isoqjq osk fmd,sia isrueosrsfha r|jd isgs .d,a,f.a neis,a m%kdkaoq hk wh iy ous;a
l=udr hk wh isrueosrshg oeusug fmr myr oqka nj ish m%ldY j, ioyka lr we;'
meusKs,af,a idlaIslrejl= f,i bosrsm;a js we;s rx.sf.a wks,a msrsia hk wh m%ldY lrkqfha
w.=,dk fmd,sish we;=f,a ldg fyda .yk Ynsohla weis ta ms<sn| jsmrus l, njhs' ;jo
fuu meussKs,f
a ,a uq,a meusKs,slrejka hhs lshkq ,nk koSld l,amkS iy oraYk o ue,a hk
fofokdo fmd,sia ks<Odrska jsiska w;awvx.=jg .;a ;reKhka fofokdg ;uka bosrsfhaos myr
oqka nj m%ldY lr we;'
2.7 ffjoH idlaIs
fuu isoaOsfhaoS urKhg m;ajs we;s ;reKhka fofokd iusnkaOfhka mYapd;a urK mrslaIK
jdr®;d ksl=;a lrk ,o wOslrK ffjoHjreka jsiska Tjqka urKhg m;ajsug fya;= jYfhka
olajd we;af;a·
1& mYapd;a urK mrSlaIK jdra:dj10 - osfkaIA ;rx. m%kdkao
There are multile blunt injuries to back of chest.But I am of the opinion that the cause of
death is multiple injuries to chest and headby discharges of rifled firearm/s
2& mYapd;a urK mrSlaIK jdra:dj11- OkqIal Wohldka;
chest and abnominal injuries following discharge from riffled fire-arm
10
11
Post Mortem Report NO SR/401/08/09
Post Mortem Report NO SR/400/08/09
38
fuu ;reKhka fofokdf.a mYapd;a urK mrSlaIK meje;ajQ ffjoHjre fofokdu Tjqka
fofokdf.au urKhg wdikak;u fya;+j rhsm,a .sks wjshlska ksl=;a jq WKav j,ska we;s jq
nyqjsO ;=jd, nj ioyka lr we;'
tfia jqj;a ;reKhka fofokd w;rska osfkaIa ;rx. m%kdkaoq hk whf.a u<isrefr® fudg
wdhqOhlska myr osfusos isoqjqjdhehs iel l, yels nyqjsO ;=jd, ^There are multiple blunt
injuries to back of chest) ksrslaIKh lrk ,o nj tu whf.a mYapd;a urK mrSlaIKh
meje;ajq wOslrK ffjoHjrhd i|yka lr we;' tu ;+jd, my; mrsos jsia;r lr we;'
• ol=Kq Wrysia ;=v u; 10x5 cm m%udKfhka hqla; isrsus m%foaYhla olakg we;' th Wrysia
;=fvs isg fi us 4la we;ska msysgd we;s w;r" ol=Kq hgsm;=f,a isg fi' us' 140la oqrska msysgd
we;' tys yu isoqre jsula olakg ke;'
• mmqfjs by, fmfofia uOH fr®Ldfjs yria w;g msysgs 10x5 cm m%udKfhka hqla; ;e,sula
olakg we;' hgska msysgs fmaYsko
a ;e,sulg ,lajs we;'
• i,l=Kq iys; 7 x 5 cm isrsus m%foaYhla ol=K miq wxYm,lfha (Scapula) ;=vg uola
my,ska jus miska msysgd we;' fuu isrsus tlsfklg iudka;rj jsysos we;s w;r" tu
;=jd,j, uOHh ueo fr®Ldfjs isg fi' us' 3la oqrska msysgd we;' hgska msysgs fmaYs ;e,sulg
,lajs we;s w;r" mr®Y= nsosula olakg ke;'
• Worfha msgqmi uOH fr®Ldj u; fi' us' 12l m%udKfhka hq;= iSreKq m%foaaYhla olakg we;'
fuu m%foaYh o< jYfhka jD;a;dldr yeve;s fi' us' 1l m%udKfhka hq;a iSrsus tlsfklg
jscacu ^;sria& wdldrfhka oelsh yel' fuh uOH fr®Ldfjs we;=<; yd msg; fmaYska u;
msysgd we;' hgska we;s fmaYskao ;e,sulg ,lajs we;'
tlsfklg iusmj msysgd we;s iSrsus ;=jd, 5la ol=Kq je,ussfgs miqmi msysgd we;s w;r" tla
tla isrsu o< jYfhka 1x 0.5cml m%udKfhka hql;
a h'
• jus ueKsla lgqfjs msgqmi 2x1 cm m%udKfhka hq;a ;e,sula olakg we;' hgska msysgs udxY
fmaYs ;e,sula olakg ke;'
fuu ffjoH idlaIh
s wkqjo bosrsm;a jS we;s wksl+;a idlaIso wkqj ks.ukh l, yelafla
w;awvx.=jg m;a wjia:dfjs isg urKh isoqjk f;la fmd,sia isrNdrfha isgsk wjia:dfjsoS
fuu ;reKhd myr osulg ,lajs we;s njhs'
w;awvx.=jg m;a ;eke;a;dj md,kh lsrsug wjYH m%udKh blaujd fhdok n,h wdKavql%u
jHjia:dfjs 11 jk jHjia:dj W,a,x>kh lsrsula jk nj W.D.Abeygunwardena Vs P.C.
Police Station Badulla12 ysos ;srKh lr we;'
fus wkqj osfkaIa ;rx. m%kdkaoq keue;s ;reKhd iusnkaOfhka wdKavq l%u jHia:dfjs 11 jk
jHjia:dfjka iqrlaIs; lr we;s uq,sl whss;sjdislï lKavkh js we;s nj ks.ukh l, yel'
jOysxidj,g iy fjk;a lDDr wudkqIsl fyda wjuka iy.; ie,ls,sj,g fyda oËqjus j,g
tfrysj jq cd;Hka;r iusuq;sh wkqj huska 1994 os Ys% ,xld mdra,sfuska;=j jsiska wkqu;
lrk ,o 1994 wxl 22 orK jOosug iy wfkl=;a lDDr wudkqIsl fyda kskaos; ie,lsulg
12
BASL 95
39
fyda ovqjus j,g tfrysj jq iusuq;s mk; 2(1 j.ka;shg wkqj hus ;eke;a;l=g jOfok hus
;eke;a;l= jrolg jrolre jshhq;= nj oelafjs'
tu mkf;a jOysxidj hk wra: ksremKh lr we;s w;r ta wkqj hus ;eke;a;l=f.a
f;dr;=rla fyda mdfmdpspdrKhla ,nd.eksfus woyiska fyda tu ;eke;a;d jsiska lrk,o fyda
lrk ,oehs iellrk ls%hdjla i|yd ta ;eke;a;dg ovqjus lsrsu i|ydo tu ;eke;a;d nsh
.ekajsu fyda Tyqg n, lsrsu ioydo hus rcfha ks<Odrshl= fyda ks, ;;ajfhka lghq;= lrk
fjk;a ;eke;a;l= jsiska fyda tu ;eke;a;df.a uq,a jsfuka fyda leue;a; we;sj fyda tu
;eke;a;df.a jsreoaO fkdjsu u; lrkakdjq hus ls%hdjla jOysxidj hkqfjka wr®; .kajd we;'
fuysos fuu isoaOsfhaos wod, ;reKhka fofokd w;awvx.=jg f.k fmd,sia isrueosrshg
oeusug fmr wod, j.W;a;rldr ks,Odrska jsiska myr os we;s njg ffjoH idlaIs u.ska
;yjqre js we;s nejska fuh fuu ks<Odrskag jsreoaOj fuu mkf;a 2(4 j.ka;sh hgf;a
lghq;= l,yels njg ksrslaIKh l, yel'
2.8 rdcH j.lSu yd uQ,sl whs;sjdislus iqrCIs; lsrSu
fmd,sia w;awvx.=fjs isgshoS urKhg m;ajsu ^Death in Custody) fyda w;awvx.=fjs isgshoS
s q isjs,a iudchla wkqu; fkdlrkakls' fuh ks;sfha wdOsm;Hfha
jOysxidjg ,laju
s lsio
tfiake;fyd;a rule of law ys jsYd, miqnEula f,i kS;sfjsoska kS;sjsYdrohka ksr;=rej
idlpsPd lrkq ,nhs'
kS;sfha wdOsm;Hh jsjsO f,i wra: .ekajqjo b;d ir, f,i js.%y lr;fyd;a kS;sfha
wdOsm;Hh hkq rdcH n,h rgl mqrjeishkaf.a whs;sjdislus iusnkaOfhka whq;= f,i yd
w;a;fkdau;sl f,i fhdod.ekSfuka j<ld,k hdka;%khla ke;fyd;a ls%hdj,shls'
In his book The Morality of Law, American legal scholar Lon Fuller identified eight
elements of rule of law which have been recognized as necessary for a society aspiring
to institute the rule of law. Fuller stated the following:
weursldkq kS;s jsYdrojrfhl= jk f,dka *q,rag wkqj kS;sfha wdOsm;Hh iusmqraK jsug kus ·
• ks;sh mej;sh hq;= w;r thg iefjdu tkus rdcH ks<Odrskao we;=<;aj wjk; jsh
hq;=h'
• ks<Odrskaf.a ls%hd iEujsgu mj;sk yd m%ldYs; ks;sh yd wkql+, jsh hq;=h'
hus mqoa.,hl= fmd,sia w;awvx.=fjs fyda ikakoaO fiajdjkays w;awvx.=fjs isgshos urKhg
m;ajsu rdcH j.lsula f,i idudkHfhka ms,s.kakls'
Amal Sudath Silva Vs Kodituwakku IP13 ysoS wOslrKh jsiska fmd,Sish rPfha tla bkao%shla
f,i wr®:.kajd we;'
YS% ,xld wdKavql%u jHjia:dfjs 4^we& jHjia:dj wkqj wdKavql%u jHjia:dfjka m%ldY fldg
ms,s.kq ,nk uq,sl whs;sjdislus ish¿ md,k wdh;k jsiska .re lrkq ,ensh hq;= nj;a
wdrlaId l,hq;=j we;s nj;a jr®Okh l, hq;=j we;s nj;a ms,sf.k we;' tlS uQ,sl
13 1997 2 SLR
40
whs;sjdislus tys olajd we;s jsOsjsOdk i,id we;s wdldrhg usi ixlAIsma; lsrsu iSud lsrsu
fyda wysus lsrsu l, fkdyels nj;a ms,sf.k we;'
wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a iduks,Odrska hkakg fmd,sia ks,Odrska iy osidm;sjrhd
jsiska m;alrkq ,nk .%dufiajd ks,Odrsyq we;=,;a fjs' fmd,sia ia:dkh keue;s md,k
wdh;kfha n,;, yd ldr®hhka ls%hdfjs fhdojkqfha fuu iduks,Odrska jsisks' iduh wdrlaId
lsrsfus wruqKska lghq;= lrk iduks,Odrshl= jYfhka hus wmrdOuh jrola iusnkaOfhka
lghq;= lrk wjia:dfjsoS wmrdO kvq jsOdk ix.%y mkf;a fukau wdKavql%u jHjia:dfjs 4^we&
j.ka;sfhka olajd we;s wdldrhg iEu ;eke;a;l=f.au uq,sl whs;sjdislus wdrlaIdjk
wdldrhg yd uq,sl whs;sjdislus j,g .re lruska ks;sfha rduqj ;=, lghq;= lssrsu wfmalaId
lrk w;r fuu isoaOsh tu wfmalaIdjka b;d nrm;, f,i W,a,x>kh l, wjia:djla nj
udkj ysuslus fldusIka iNdj jsiska y÷kd f.k we;'
fmd,sia ks,Odrska jsiska w;awvx.=jg m;a ;eke;a;ka jOysxidj,g f.doqre lsrsu iusnkaOfhka
uq,sl whs;sjdisluS fm;aius kvq rdYshloS pqos; ks,Odrska jsiska fm!oa.,slj jkaos f.jshhq;=
njg wd{d lsrsu u.ska wOslrKh jsiska os.ska os.gu isoqjk tu W,a,x>khka je,elajsu
wfmalaId l,o th tu W,a,x>khka iusnkaOfhka m%n, n,mEula isoqlr fkdue;s nj fufia
os.ska os.gu isoqjk iduks,Odrska ks;sh wNsnjd lghq;= lrk wjia:djkaf.ka ms<sUsnq fjs'
fus iusnkaOfhka wOslrKhg we;s l<lsrsuo r;akmd, tosrsj Orauisr14
s kvqfjSoS l=,;=x.
jsksiqre;=ud jsiska my; mrsos igyka lr we;'
’kvq ;skaoq rdYshla fkd;ld wdKavql%u jHjia:dj u.ska iy;sl fldg we;s uq,sl whs;sjdislus
lvlsrsus lruska fmd,sia ia:dkj,os isoqlrk ,nk jOysxid ndOdjlska f;drj os.gu
isoqlruska hkq ,nk nj ug fmfka¶
tfukau chfialr tosrsj rdukdhl iy ;j;a wh15 kvqfjsos Osrr;ak jsksiqre;=ud jsiska
fufia i|yka lr we;'
’fuu ks;sfha wdrlaIlhka ms<sn|j fuu wOslrKh jsiska we;eus wjia:dj, m%ldY lrkq
,enq woyia fkd;ld wdKavql%u jHjia:dj u.ska f.!rj nyqudkfhka hqla;j iy;sl js we;s
mqrjeishkaf.a uq,sl whs;sjdislus flfrys we;eus fmd,sia ks,Odrska jsiska jsgska jsg olajk
fkdie,ls,a, fuu kvqfjs isoaOsuh lreKq j,ska fmkakqus lrhs¶
Y%S ,xld rch wka;r®cd;sl udkj ysuslus iusuq;ska /il mdr®Yjlrefjla jk w;r isjs,a yd
foaYmd,k whs;sjdislus ms<sn|j cd;Hdka;r iusuq;sfha mdr®Yjlrefjlao fjs' fuu iusuq;sh
w;aika lsrSfuka iy wmrg wkqu; lsrSfuka cd;Hdka;r m%cdj yuqfjs tu iusuq;sfha
whs;sjdislus mqrjeishka fj; ,nd oSug iodpdrd;aul yd ffk;sl j.lSfuka ne|S isgs'
tfukau udkj ysuslus jsYaj m%ldYkh jsYajSh f,aLkhla f,i ms<s.ekSug Y%S ,xldj
ksrka;rj lghq;= lr we;'
udkj whss;sjdislus ms<sno jsYaj m%ldYfhys 3 jk j.ka;sfhka ieu mqoa.,hl=gu csj;ajsug
we;s whs;sh ms<sf.k we;'
tys 5 jk j.ka;sfhka lsisu mqoa.,hl= jOysxidjg fyda lDDr wudkqIsl my;a ie,lsa,a,lg
fyda oËqjulg Ndckh fkdl, hq;= nj ms,sf.k we;'
14
15
1993 1 YS% ,xld kj ks;s jdra;d
(SCFR) 17/94
41
tfukau 6 jk j.ka;sh u.ska ieu mqoa.,hl=u ks;sh bosrsfha mqoa.,hl= jYfhka ms,s.;
hq;= njo oelafjs
udkj whs;sjdislus ms<sno jsYaj m%ldYfha legs lrk ,o fuu whs;sjdislus isjs,a yd
foaYmd,k whs;sjdislus ms<sno wka;r® cd;sl iusu;
q sfhys 6 jk j.ka;sh u.ska mq¿,a f,i
js.%y fldg we;'
tys 6 jk j.ka;sh u.ska ieu ukqIHfhl=gu csjs;h flfrys ffkir®.sl whs;shla we;s
njg ms,sf.k we;s w;r tu whs;sjdislus ks;sfhka wdrlaId l, hq;= nj;a lsisjl=f.a csjs;h
n,y;aldrfhka wysus fkdl, hq;= nj;a wjYHfhkau ms,sf.k we;'
tfukau tu iusuq;sfhys 9 jk j.ka;sfhys ^1"& ^2& ^3& ^4 5 wkq j.ka;ska u.ska
w;a;fkdau;sl f,i isrNdrhg .eksfuka je,lsug yd w;awvx.=jg m;a js idOdrK ld,hla
;=, ish ksr®fodaIsNdjh ikd: lsrsu ioyd kvq jsNd.hlg Ndckh jsug wjia:dj ,nd osh
hq;= njgo ms,sf.k we;
tfukau tys 10 jk j.ka;sfhys i|yka lrkafka ish ksoyi wysus lrkq ,nk ;eke;a;kag
ukqIH ohdfjka iy usksidg iajNdjfhka ysus wNsudkfhka hqla;j ie,lsh hqq;= njhs tfukau
tys 14(2 j.ka;sho i|yka lrkafka idmrdOs jrola iusnkaOfhka fpdaokd ,nk iEu
flfkl=gu kS;sh wkqj jrolre nj Tmamq lrkq ,nk f;la ;ud ksr®fodaYsh hk wkqus;sh
ioyd ysuslus we;s njhs'
tu iusuq;sfha 17 jk j.ka;sh kS;sh bosrsfha mqoa.,hl= yegshg i,lkq ,ensug iEu
flfkl=gu whs;shla we;s njg ms,sf.k we;'
fus wkqj fmks hkafka udkj whs;sjdislus ms<sn| jsYaj m%ldYkfhka y÷qkajd oS we;s tfukau
isjs,a yd foaYmd,k whs;sjdislus ms<sn| wka;r®cd;sl iusuq;sfhka jvd;a mq¿,a f,i
wr®:.kajd we;s jsYajsh f,i i,lk fuu uq,sl whs;sjdislus rfgs W;a;rS;r kS;sh f,i
i,lkq ,nk wm wdKavql%u jHjia:dfjs 3 jk mrspsfPaoh u.skao iqrlaIs; lr we;s njhs'
;jo isjs,a yd foaYmd,k whs;sjdislus ms<sn| cd;Hka;r iusuq;sfha jHjia:duh mshjrla
u.ska ms<s.eksula ,nd oS ke;s udkj ysuslus j,g wod, we;eus jHjia:d n,d;aul lsrsu
i|yd 2007 jraIfhaoS iusu; lrk ,o 2007 wxl 56 orK isjs,a yd foaYmd,k
whs;sjdislus ms,sn| cd;Hka;r iusuq;sh mkf;a fojk j.ka;sh u.ska iEu ;eke;a;l=gu
kS;sh bosrsfha ;eke;a;l= f,i ms,s.kq ,ensfus whs;sh ms,sf.k we;'
tfukau tys 4 jk j.ka;sh u.ska jrola isoql, njg fpdaokd ,en we;s ;eke;a;l=f.a
whs;sjdislus y÷qkdf.k we;'
2.9 w.;shg m;a mdr®Yjh iusnkaOfhka jkaos msrskeusu iusnkaO foaYsh yd cd;Hka;r ks;s
wr®:l:kh'
wdKavql%u
jHjia:dfjs
126(4
jHjia:dj
u.ska
uq,sl
whs;sjdislus
fm;aiusj,oS
fY%aIaGdOslrKhg idOdrK yd hqla;s iy.; hehs yefÕkq ,nk iykhka i|yd n,hla we;s
nj ms,sf.k we;' fuu wOslrK n,h fY%aIaGdOslrKh jsiska jssjsO kvqj,os b;d mq¿,a f,i
Ndjs;d lr we;' fYa%aIaGdOslrKfha uq,sl whs;sjdislus kvqj,oS jsfYaIfhkau jOysxid kvqj,oS
jkaos uqo,g wod, j.lsu iy m%udKh fndfyda kvqj,oS idlpsPdjg n÷qka lr we;'
42
Premala de Silva Vs IP Rodrigo16 kvqfjsos fm;aiuslre fm;aiu mejrsfuka wk;=rej
w;=reoyka njg jdr®;d jsfuka wk;=rejo wOslrKh jsiska kvqj mj;ajd f.k f.dia
wdKavql%u jHjia:dj u.ska fYa%IaGdOslrKhg ,nd os we;s wkkH n,h Ndjs;d fldg
fm;aiuslref.a hefmkakkag jkaos m%Odkh lsrsug ksfhda. lrk ,oS'
Lakshman Vs. Rohan Fernando OIC Homagama Police Station17 kvqfjsos fm;aiuslre
kvqj mejrsfuka miqj meyer .kakd ,o njg wOslrKhg f;dr;=re jdr®;d jsh wOslrKh
jsiska wdkavq l%u jHjia:dfjs 17 jk jHjia:dj u.ska jsOdhl ls%hd u.ska isoqjk uq,sl
whs;sjdislus W,a,>xkh lsrsfusos 126 jk jHjia:dfjs mrsos m%;slr®u ,nd .eksSfuSs
whs;sjdislu wysus js we;s njg ;srKh lruska fm;aiuslref.a hefmkakkag jkaos msrskuk
,oS'
YS% ,xld udkj ysuslus fldusIka iNdj jsiska tlai;a cd;skaf.a uq,sl whs;sjdislus ms<sn|
lusgqj bosrsfha idlpSPdjg n÷ka jQ Sharma Vs. Government of Sri Lanka18 kvqfjsos fujeks
kvqj,oS jkaos m%udKh ;srKh lrkq ,nkafka flfiao hkak ms<sn|j mq¿,a f,i js.%y lr
we;'
tysos wka;r®cd;sl udkj ysuslus kS;sfha W,a,x>khka fya;=fjka msvdjg m;a ;eke;a;kag
m%;slr®u ,nd osu iusnkaOfhka tlai;a cd;skaf.a ixjsOdkh jsiska ilia lr we;s m%;sm;a;s yd
fr.=,dis ie,ls,a,g f.k we;'
tysos jkaos uqo, ;srKh lsrsfusos W,a,x>kfha nrm;,lu fukau Ydrsrsl yd udkisl
fjsokdj" wjia:d wysusjsus" /lshdj we;=¿ wOHdmk wjia:djka wysusjsu iudc m%;,
s dN
wysusjsu" wdodhu wysusjsu jsfYaI{ iydh" ffjoHfiajd iudc iy udkisl fiajd ie,ls,a,g
f.k we;'
tfia jkaos uqo, uq,H f,i m%udKl, yels iy fkdyels f,i j¾. l, yel' ta w;r uq,H
f,i m%udK l, yels jkaos .Khg csjs;h wysusjsu i,ld we;s w;r jkaos uqo, ;srKh
lsrsfusoS ush.sh ;eke;a;d ,nd.;a wdodhu mjqf,a hefmkakkag wysusjsu yd wkd.; bmhsus
wysusjsu ie,ls,a,g f.k we;" wkd.; bmhSus ;srKh lsrsfusSoSs jhi /lshdj wOHdmkh
iy wdhqld,h ie,ls,a,g .; hq;= nj oelafjS' tawkqj Yraud kvqfjsoS Ys% ,xld udkj ysuslus
fldusIka iNdj jsiska tlai;a cd;Skaf.a uq,sl whs;sjdislus lusgqfjs ksr®foaY mrsos f;ajrdcd
Yr®ud hk whf.a jhi /lshdj iy mqreIhl=f.a idudkH wdhqld,h mokus fldg f.k
jkaos uqo, ;srKh lr we;'
fuu meusKs,af,a ushf.dia we;s ;reKhka fofokdf.ka osfkaIa ;rx. m%kdkaoq ;reKhd jhi
wjqreoq 26la jk w;r okqIal Wohldka; jhi wjqreoq 21l ;reKfhls' Tjqka fofokdf.ka
osfkaIa ;rx. Osjrfhl= f,i fiajh lrk,o nj iy OkqIal Wohldka; ldhjr®Ok
uOHia:dkhl fiajh lr we;s njg fldusIka iNdj jsiska isoqlrk ,o jsur®Ykfhaos fy,s js
we;' fudjqka fofokd jD;a;shkays fhoSfuka osklg bmhq uqo, iusnkaOfhka ksjeros
f;dr;=re bosrsm;a js ke;' flfia kuq;a Tjqka fofokd ,dnd, jhfia miqjsu;a csj;a jsug
;snq wdhqld,h ie,ls,a,g f.k idOdrK jkaos uqo,la ;srKh lsrsu flfrys wjOdkh fhduq
l, yel'
16
1991 1 SLR/307
SC Application 24/9SEM29.09.1995 (Unreported)
18
Commiunication No.950/2000
17
43
2.10 ;reKhka fofokdf.a >d;kh iusnkaOfhka j.W;a;rlrejkaf.a j.lsu
fuys m<jk fojk ;=kajk iy y;rjk j.W;a;rlrejka ;reKhka fofokdj w;awvx.=jg
.eksfuka miqj csmarsfhka fmd,sia ia:dkfhka msg;g f.k hdug iyNd.s jq njg iy tfia
f.k f.dia Tjqkaj csma rsfhka msg;g f.k neyerg le|jd f.k hdug iyNd.s jq njg;a
idlaIs we;'
my yh iy wg j.W;a;rlrejka w.=,dk fmd,sia ia:dkfhka ;reKhka fofokdj /f.k
hk msrsig iyNd.s js we;s kuq;a ;reKhka fofokdf.a >d;khg iusnkaO js we;s njg
lreKq wkdjrKh jSula fkdue;'
y;ajk j.W;aa;rlre isoaOsh isoqjk wjia:dfjSoSs Wmfiajh Ndrj lghq;= lr we;s w;r Tyq
OkqIal keue;s ;reKhdg myr oqka njg isjs,a wdrlaIl ks,Odrs iqika; ch,;a f.a
m%ldYfha igyka js we;' ;jo l=udr Oususl l=,;=x. hk wh ;reKhka fofokdg myrÿka
nj isrueosrsfha r|jd isgs neis,a m%kdkaoq hk wh f.a m%ldYfha i|ykaj we;'
fuys 9 jk j.W;a;rlre f,i ioyka fuu isoaOsh iusnkaOfhka w;awvx.=jg .kakd ,o
wkqr m%osma l=udr keue;s fmd,sia fldia;dm,ajrhd isoaOsh isoqjq osk ls%lgs ;r.dj,shl jsfYaI
rdcldrs jdr®;d lr w¿hu kej; w.=,dk fmd,sia ia:dkhg jdr®;d l, nj;a ;ud fmd,sia
ia:dkhg meusfKk jsg csma r:h ,qkdj foig Odjkh fjkq oqqgq nj;a ta yer fuu
;reKhka fofokd w;awvx.=jg .eksug fyda ta yd iusnkaO wfkl=;a lsisoq ls%hdjlg
iusnkaO fkdue;s njg lreKq m%ldY lr we;s w;r fuu j.W;a;rlre w;awvx.=jg
.eksug iusnkaO js we;s njg wfkl=;a j.W;a;rlrejkaf.a m%ldYj,o igykla fkdue;'
2.11
fuu meusKs,af,ka w.;shg m;a mdr®Yjhkaf.a whs;sjdislus
;ud ksjfia ksod isgshos ;reKhka fofofkl= meusK w;jr lsrsug ;e;a lsrsula
iusnkaOfhka fmd,sia ia:dkhg meusKs,a,la l, kosld l,amks hk ;eke;a;sh tfia
meusKs,a,la f.dkq l,doehs ;yjqre lr .ekSug f,aLk wdY%fhka fkdyels jsh' flfia fyda
,sx.sl w;jrhlg ,lajQ ldka;djla hqla;sh mis|,Sfus ls%hdj,Shg wj;Sr®K jSfusoS weh
uqyqKoqka ;;ajh fYdapkSh ;;ajhla fjS' ukao tu ;eke;a;sh mosxpsj isgs w.=,dk fmdoqck
iqkdus l|jqfra msysgs ksji ;reKhka f.a >d;kh ie,jsfuka miq m%fldam jq m%foaYjdiska
jsiska jskdY lr ;snq nj udkj ysuslus fldusIka iNdfjs jsur®Yk ks,Odrska jsiska jsur®Ykh
lr we;'
wmrdOhg ,lajQ jskaos;hka wdrCId lsrSu ms<sn|j kS;s flgqusm;a lsrSu wdrusN jS ;snqko
jHjia:dodhlh u.ska th kS;shla njg m;a lsrSu ;ju;a isoqjS fkdue;' fus ms<sn|j rcfha
wjOdkh kej; fhduqjsh hq;= nj fuu isoqjSu ;=<ska ;joqrg;a ikd: fjs w.;shg m;a fuu
mdr®Yjfha kS;sh bosrsfha ir®j idOdrK;ajh whs;sjdislu 12(1 W,a,x>kh jQ nj fldusIka
iNdj jsiska ksrSCIKh lrkq ,nkafka ,sx.sl w;jrh keu;s jrfoa jskaos;fhl= njg ikd:
lsrSug fuu ;eke;a;sh i;= uq,a meusKs,a, mjd jskdY jQ nejsks'
44
;+kajk mrspsfPaoh
ksr®foaYh
3.1 uQ,sl whs;sjdislus lvjSu
iuia: isoqjSu ;=< j.W;a;rlrejka jsiska ush.sh ;reKhka fofokdf.a wdKavql%u jHjia:dj
u.ska ;yjqre lr we;s 11" 13^2&" 13^3& iy 13^4& ys i|yka uQ,sl whs;sjdislus W,a,x>kh
lr we;s nj fldusIka iNdj ;SrKh lrkq ,nk w;r w.;shgm;a hefmkakka fj; hus
jkaos uqo,la m%odkh l,hq;= nj ksr®foaY lrkq ,efns'
udkj ysuslus fldusIka iNdfjs meusKs,s wxl HRC/3463$09 ys meusKs,slrejka fus jk jsg
fY%AIaGdOslrKfha uQ,sl whs;sjdislus kvqjla mjrd we;s nj wkdjrKh jk nejska jkaos
m%udKhka ksr®foaY lsrSu fldusIka iNdj isoqlrkq fkd,nhs' kuq;a jkaos .Kkh jsh hq;=
wdldrh fuu jdr®;dj ;=< jsia;r lr we;'
,sx.sl w;jrhg ,lajQjdhehs meusKs,s lsrSug .sh ldka;dj koSld l,amkS keue;a;shf.a
wdKavql%u jHjia:dj u.ska idCId;a lr we;s 12^1&jHjia:dfjS i|yka uQ,sl whs;sjdislula jk
kS;sh bosrsfha ir®j idOdrK;ajh j.W;a;rlrejka fj;ska W,a,x>kh jS we;s nj fldusIka
iNdj ;SrKh lrkq ,nk w;r iuia: isoqjSfus miq ls%hdldrS;ajh ksid wehg jQ ydksho
i,ld j.W;a;rlrejka fyda rch u.ska idOdrK jkaos uqo,la m%odkh l, hq;= njgo
fldusIka iNdj u.ska ksr®foaY lrkq ,efns'
3.2 jskhdkql+,j lghq;= lsrSu
Y%S ,xld rdcH fiajfha rcfha fiajlfhl= isoq lrkq ,nk jrola iusnkaOfhka jskhdkql+,j
lghq;= lsrSfus j.lSu jskh n,Orhd fj; mejfrkafkah ta wkqj fuu isoqjSug iusnkaO
fmd,sia fiajfha kshq;= jQ ks,OdrSkag tfrysj jskhdkql+,j lghq;= lsrSug fmd,siam;s $ cd;sl
fmd,sia fldusIka iNdj jsiska l,hq;= njg ksr®foaY flfr®'
3.3 hqla;sh mis|,Sfus ls%hdj,sh
hqla;sh mis|,Sfus ls%hdj,sh iudchl iunr;djh wm.duS ls%hd je<elajSu hymd,kh yd
udkj ysuslus wdrCId lsrSu i|yd jsfYaIjkakdjQ ls%hdj,shls' ta i|yd rch u.ska jsjsO jQ
jev ms<sfj,j,a osh;a lrkq ,nhs's tfia jqjo hqla;sh mis|,Sfus ls%hdj,shg Rcqjodhl
jkakdjq fmd,sia ks,OdrSka fumrsos lghq;= lsrSu rgl udkj ysuslus wdrCId lsrSug b;d
wys;lr f,i n,mdkakls'
tnejska n|jd .ekSus j,oS fukau fiajd ld,h ;=<oSo fmd,sia ks,OdrSka i|yd wLKav
mqyqKqjSus ,ndosh hq;= njg ksr®foaY lrkq ,efnS'
45
fuu isoqjSu ;=<ska jsOsu;a wOSCIK l%ufjsohla wdh;kh ;=< fkdmej;Su ksid fujeks isoqjSus
isoqjSfus bvm%ia:dj wOsl nj fldusIka iNdj ksrSlaIKh lrk nejska Wiia ks,OdrSka u.ska
iy cd;sl fmd,sia fldusIka iNdfjso ueosy;ajSfuka iduks,OdrSkaf.a l%shd wOSCIK lsrSfuS
jsOsu;a l%ufjsohla ilia l, hq;= njg ksr®foaY lrkq ,efns'
3.4 jskaos;hkaf.a whs;sjdislus wdrlaId lsrsu
jsko
a s;hkaf.a yd idlaIslrejkaf.a whs;sjdislus wdrlaId lsrsfus mk;a flgqusm; ms<snoj
2008 jraIfhaos mdr®,sfuska;=j jsiska idlpsPd lr we;' kuq;a fus jkf;la th foaYsh ks;shg
wka;r®.; jsh hq;= mk;la njg m;ajs fkdue;' fuu isoqjsu ;=, fujeks ks;shl
wjYH;djh jvd;a biau;=j fmfkk nejska tls mk;a flgqusm; ks;shla njg m;ajsh hq;=
njgo fldusIka iNdj ksr®foaY lrkq ,efns'
46
wdY%s; .%ka: kdudj,sh (References)
1. 1966 isjs,a yd foaYmd, whs;sjdislus ms<sno wka;r® cd;sl iusuq;sh
2. udkj ysñlï ms<sn| jsYaj m%ldYkh 1948
3. 1984 jOysxidj,g iy fjk;a lDDr wudkqIsl fyda wjuka iy.; ie,ls,sj,g fyda
oËqjus j,g tfrysj jq cd;Hka;r iusuq;sh
4. 2007 jraIfhaoS iusu; lrk ,o wxl 56 orK isjs,a yd foaYmd,k whs;sjdislus
ms,sn| cd;Hka;r iusuq;s mk;
5. 1994 wxl 22 orK jOosug iy wfkl=;a lDDr wudkqIsl fyda kskaos; ie,lsulg
fyda ovqjus j,g tfrysj jq iusuq;s mk;
6. • ,xld m%cd;dkA;%sl ckrcfha wdKavql%u jHjia:dj 1978
7. 1979 wxl 15 orK wmrdO kvq jsOdk ix.%yh mk;
8. 1865 wxl 16 orK fmd,sia wd{d mk;
9. wfnsisxy";s,lr;ak, fmd,sia kS;s w;afmd; wxl 1, lra;D, .ïfmd,, 2001
10. fmd,sia wd{d mk; 53 jk wêldrh ^2008-12-31 olajd ixfYdAOk yd wod<
.eiÜ m;% iys;& iy udkj ysñlñ ms<sn| wod< mk;a iy ksfhda."
cekaika"´'wdr®' 2009
11. jOysxidfjka f;dr iudchla ( jOysxidj ksjdrKh ms<sn| kS;Suh igykla Y%S ,xld
udkj ysuslus fldusIka iNdj 2003
12. Amarasinghe, A.R.B, Our Fundamental Rights of Personal Security and Physical
Liberty, Ratmalana, Sarvodaya Vishava Lekha, 1995
13. Weliamuna, J.C., Compensation and Other Reliefs for Torture Victims in Sri Lanka:
With Special Reference to Fundamental Rights Case, A Family Rehablitation Centre
Publication, 2000,
14. Torture in Sri Lanka, A Family Rehablitation Centre Publication
15. Ganesalingam, V.S., Some in Human Cases of Death in Custody and an Analysis of
Factors Contributing Toward it, LST Review Volu.13,Joint Issue 186 & 187,April &
May, 2003,1-8p.
16. Fernando Palitha, Death in Custody and Criminal Investigation, LST Review Volu.13,
Joint Issue 186 & 187 April & May, 2003,9-13p.
47
17. Assistance and Protection to Victims of Crime and Witnesses – A bill, LST Review,
Volu18, Joint Issue246&247, April&May, 2008, 01-29p.
18. Rights and Entitlements of Victims of Crime and Winesses: In the matter of a reference
under Article 122(1) (b) S.C. Special Determination No. 1/ 2008, LST Review, Volu18,
Joint Issue246&247, April&May, 2008, 30-36p.
19. Kulasinghe, Dulani, Objections to the Assitance and Protection to Victims of Crime and
Witnesses bill, LST Review, Volu18, Joint Issue 246 & 247, April & May, 2008, 3740p.
20. De Silva, Samith, Some thoiughts on the curent crisis affecting Sri Lanka’s Criminal
justice process, LST Review, Volu 18, April&May, 2008, 41-49p.
21. Suranjith R.K. Hewamanne, Attorney-at-Law, (on behaif of Anthony Michael
Emmanuel Fernando) Vs Gayan Chishantha, Jail Guard and Others S.C.
(FR) Application No. 128/2003, SCM 14.05. LST Review, Volu18, Joint Issue 246 &
247, April & May,2008, 50 -75p.
22. De Silva, Frank, The Sri Lanka Police: Disciplinary Control and questions therof,LST
Review, Volu. 18, Issue 244, February 2008, 01 -32p.
23. Excerpt from the Police Commission Report of 1970 Sessional Paper XXI - 1970, LST
Review, Volu. 18, Issue 244, February 2008, 33-41p.
24. Chandrasiri, Niriellege, Perera, U.C.P., Medico – Legal Perspectives of Toture, 2003
48
WmfoaYl;ajh ( ksu,a mqxpsfyajd uy;d
w;sfr®l f,alus ^ks;s&
Y%S ,xld udkj ysuslus fldusIka iNdj
fufyhjsu
( iuka;s chudkak uy;aush
wOHlaIsld - mrslaIK yd jsuraYk
Y%S ,xld udkj ysuslus fldusIka iNdj
jsur®Yk lKavdhu:
01'
02'
03'
04'
05'
06'
jsur®Yk
jsur®Yk
jsur®Yk
jsur®Yk
jsur®Yk
jsur®Yk
ks<Odrs
ks<Odrs
ks<Odrs
ks<OdrS
ks<Odrs
ks<Odrs
jdr®;d ieliqu (
is' wreKl=udr ^lKavdhus kdhl&
m%ikak wrusm;a
fca'tus'*jqus
,d,a jsrisxy
ksyd,a jsodkm;srK
ta'tia'ks,ka;
ks;s{ ukqcd jsfca;=x.
Y%S ,xld udkj ysuslus fldusIka iNdj
2009.12.15
49

Documentos relacionados

National Institute of Library and Information Sciences of the

National Institute of Library and Information Sciences of the mqia;ld,h iy mrsmd,k ld¾h uKav,h i|yd myiqlus iys; f;uy,a f.dvke.s,a,la we;' 2.0 id¾:l;ajhka 2.1 mYapd;a Wmdê mdGud,d( wm wdh;kh" ^w& o¾Ykm;s$o¾YkY+rS Wmdê mdGud,dj ^wd& mqia;ld, yd ú{dmk úoHd Ydia...

Leia mais