pirveli da bolo.p65
Transcrição
http://www.tsu.ge/newspaper ivane ra ufro `kmara~? javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis ilia erTxel ,,ver mohkles~, nu movklavT axla! gazeTi gamodis 1927 wlidan 3 oqtomberi, oTxSabaTi, 2007 w. #17 (2062) ÊËÖÁÉ Press ÓÔÖÃÄÍÔÖÒÉ P ress ekonomikisa da biznesis specialobebis arCeva axalgazrdebis pragmatulobis maniSnebelia me- 3 gverdze `asjer gazome, erTxel gaWeri~ - oh, es dausrulebeli tenderebi... me- 4 gverdze TanamSromlobis ra perspeqtivebi Camoitana Tsu-is reqtorma boloniidan me- dro Zvirfasia! _ prezidentma warmatebul pirvelkurselebs saaTebi usaxsovra ÐÉÒÅÄË ØÀÒÈÖË ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÛÉ ÓÀÓßÀÅËÏ ßÄËÉ ÃÀÉßÚÏ ÌÀÊÀ ËÃÏÊÏÍÄÍÉ Cveni qveynis uZveles saswavlebelSi 2007 wlis 1 oqtombers studenturi wlebis aTvla 89-e Taobam daiwyo. is faqti, rom ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti pirveli qarTuli universitetia, dRes, kidev erTxel SevaxseneT universitetis ezoSi Sekrebil studentebsa da maT mSoblebs. maTi arCevaniTac kargad Cans, rom isini Tsu-s ucxadeben ndobas _ TavianTi momavali aq miRebuli ganaTlebiT gansazRvron. maT swamT, rom Tsu pirvelia! Tsu-Si axali sasawavlo wlis dawyebis ceremonia, tradiciisamebr, universitetis ezoSi gaimarTa. swavlis dawyeba studentebs, gansakuTrebiT pirvelkurselebs, Tsu-is reqtorma giorgi xubuam miuloca: `CvenTvis didad saamayoa, rom Cveni universiteti airCieT. minda dagarwmunoT rogorc studentebi, aseve mSoblebi, rom pirveli qarTuli universiteti gaamarTlebs Tqvens molodins. Tu gvsurs Zlieri saxelmwifo gvqondes, mTeli Zalisxmeva swavlisken unda mimarToT, vinaidan yvelaze didi kapitali, rac SeiZleba saqarTvelos hqondes - axalgazrduli niWi, energia da inteleqtia. Cveni profesormaswavleblebi mondomebasa da gamocdilebas ar mogakleben. gisurvebT, universitetSi gatarebuli wlebi gamorCeulad lamazi, srulfasovani da sisxlsavse yofiliyos. gaxsovdeT, rom mxolod warCinebuli swavla da maRali kvalifikaciaa Tqveni momavali profesiuli karieris aucilebeli piroba~. Tsu-is reqtorma pirvelkurselebs waukiTxa saqarTvelos prezidentis mixeil saakaSvilis mimarTvis teqsti, romelSic xazgasmiT iyo naTqvami, rom is warmateba, romelic abiturientebma moipoves, gansakuTrebuli yuradRebis Rirsia. maT mTeli momavali cxovrebis manZilze stimulad gahyvebaT imis gancda, rom niWiereba, patiosani Sroma da saqmisadmi erTguleba samarTlianad fasdeba Cvens qveyanaSi. giorgi xubuam umaRlesi Sefasebis mqone pirvelkurselebs: marika tefnaZes, mixeil nadareiSvils, irine uruSaZes, nino abesaZes, ana gabeskirias, TaTia gogalaZes, aleqsandre abramiSvils, daviT TvalWreliZes, irakli qsovrelsa da valerian kvaracxelias prezidentisgan gamogzavnili samaxsovro saCuqrebi gadasca. ª ÌÄ-2 ÂÅÄÒÃÆÄ 5 gverdze 5 oqtomberi maswavleblis saerTaSoriso dRea me- 6 gverdze parlamentis kari studentebs dasaqmebisTvis gauRes me- 9 gverdze germanuli kedlis bzaris gaCenam msoflios yuri daacqvetina me- 11 gverdze SeZleben Tu ara fizikosebi bolo dros aRmoCenili ucnauri fenomenis _ samyaros aCqarebis axsnas me- www.tsu.ge newspaper @ tsu.ge 13 gverdze 1 Ï×ÉÝÉÀËÖÒÉ ØÒÏÍÉÊÀ Tbilisis universiteti kreditebis mixedviT gadasaxadi ZalaSi darCa Tsu-is reqtoris brZanebaSi cvlileba Sevida ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtoris, profesor giorgi xubuas 2007 wlis 5 seqtembris brZanebis (#73/01-01) me-11 punqtSi cvlileba Sevida: muxlis formulirebas _ `studentebs, romlebmac saganmanaTleblo programiT gaTvaliswinebul vadebSi ver moipoves Sesabamisi akademiuri xarisxi, ufleba mieceT TviTdafinansebis gziT daasrulon saswavlo programa momdevno _ ara umetes oTxi semestris vadaSi. gadasaxadi ganisazRvros im droisTvis dadgenili semestruli gadasaxadis Sesabamisad~, studentebis protesti da sainformacio saSualebebis mxridan calmxrivi Sefasebebi mohyva. universitetis zogierTma TanamSromelma ki es gadawyvetileba usamarTlobadac ki Seafasa. mokled, darCenil sagnebze gadasaxadis raodenobam ukmayofileba gamoiwvia, rac universitetma gaiTvaliswina da erTgvari gardamavali periodi daawesa. 25 seqtembers, reqtoris brZanebaSi Sevida cvlileba: `2007-2008 saswavlo wlamde studentebze arsebuli sakredito akademiuri davalianebis safasuri ganisazRvros calkeuli disciplinis kreditebis raodenobaze gaTvliT da 1 kreditis safasuri dadgindes 25 laris odenobiT. am muxlis moqmedebis vada ganisazRvros 2008 wlis 1 ianvramde~. rogorc Tbilisis saxelmwifo universitetis saswavlo procesebis marTvis ganyofilebis ufrosma paata turavam ganmarta, adre dadgenili wesis mixedviT, studenti darCenil sagnebze ixdida 1 kreditze 25 laris odenobis gadasaxds. universitetis safinanso ganyofilebam miiCnia, rom gadasaxadis es raodenoba erT studentze daxarjul Tanxas ar anazRaurebda. amitom brZanebaSi Caiwera punqti, romlis mixedviTac, Tu saswavlo programiT gaTvaliswinebul vadaSi, anu 8 semestrSi studenti ver moagrovebs kreditebis saWiro raodenobas, ufleba aqvs SeinarCunos studentis statusi damatebiT oTxi semestris ganmavlobaSi da gadaixados semestruli gadasaxadi. Tumca zemoT aRniSnuli winaaRmdegobidan gamomdinare, brZanebis am punqtSi cvlileba Sevida. paata turava: _ universitets aqvs semestruli gadasaxadis moTxovnis ufleba. aq, gansxvavebiT sxva universitetebisgan, gadasaxadi ar aris didi. sxva universitetebSi veravin verafers moiTxovs. iq arsebobs calsaxa gadawyvetilebebi da krediti ara 25, aramed 250 lari da metic Rirs. Cvengan yovelTvis raRac gansxvavebuls iTxoven. Cven brZanebaSi cvlileba imitom ki ar SevitaneT, rom es punqti usamarTlo iyo, ubralod, ramdenime TviT wavediT daTmobaze. am etapze mizanSewonilad miviCnieT, rom dagvedgina erTgvari gardamavali periodi da Zveli wesi, anu kreditebis mixedviT gadasaxadi, ZalaSi dagvetovebina 2008 wlis 1 ianvramde. amiT students saSualeba miveciT, momzadebuli Sexvdes am cvlilebas. 2008 wlis 1 ianvris Semdgom, Tu mas darCeba sagani da 8 semestris ganmavlobaSi, anu saswavlo programiT gaTvaliswinebul vadebSi ver SeZlebs kreditebis mogrovebas, ecodineba, rom dadgenili 4 semestridan ramdeni semestric dasWirdeba, unda anazRaurdes ara sagnis kreditebis raodenobis, aramed semestruli gadasaxadis mixedviT. am cvlilebiT ZalaSi rCeba reqtoris brZanebis me-11 punqti, oRond misi Sesrulebis vadam 2008 wlis 1 ianvramde gadaiwia. 379 studentidan mxolod 60-ma studentma SeZlo saxelmwifo universitetSi gadmosvla studentTa mobiloba Tsu-Si e.w. gadasayvani gamocdebi 12 seqtembers Catarda. saswavlo departamentis ufrosis movaleobis Semsruleblis merab svanaZis TqmiT, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi gadmosvlis msurvelTa raodenobam molodins gadaaWarba. amis erTerTi mizezi, wels, zafxulSi ganxorcielebuli Tsu-is filialebis reorganizacia iyo. gancxadebebi saqarTveloSi arsebuli TiTqmis yvela akreditebuli saswavleblidanac Semovida. pirvel etapze 1 600-ze meti gancxadeba damuSavda. ,,studentebs, romelTa dokumentebic wesrigSi ar iyo, ganxilvis procesSive uari vuTxariT~, _ aRniSna merab svanaZem. Tsu-is filialebidan gadmosul 1 090 students gamocda ar Cautarda. isini Sesabamis fakultetebze avtomaturad Cairicxnen. maT Soris, yvelaze didi raodenoba (299 studenti) iuridiul fakultetze moxvda. saqarTvelos sxvadasxva umaRlesi saswavleblebidan 379 studentis gancxadeba Semovida. yvelaze didi konkursi, rogorc iuridiul, ise socialur da politikur mecnierebaTa fakultetze aRiniSneboda. merab svanaZis TqmiT, weriTi gamocda specialobebSi obieqturad Catarda da raime seriozul garTulebas adgili ar hqonia. studentebs apelaciisTvis Sedegebis gamoqveynebisTanave SeeZloT miemarTaT. naSromebi fakultetebis profesor-maswavleblebma gaaswores da pasuxismgeblebic Tavad iyvnen. momCivan 32 studentTagan mxolod ori dakmayofilda. profesor-maswavlebelTa SefasebiT, testebi gansakuTrebuli sirTuliT ar gamoirCeoda, Tumca studentebma elementarul kiTxvebsac ver upasuxes da, Sesabamisad, Zalian dabali Sedegebi aCvenes. 379 studentidan mxolod 60-ma studentma SeZlo saxelmwifo universitetSi gadmosvla. rogorc aRvniSneT, yvelaze didi konkursi iuridiul fakultetze dafiqsirda, Tumca 110 studentidan mxolod 3 studenti Cairicxa. zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetze Semosuli 18 gancxadebidan, konkursSi 5-ma gaimarjva, humanitarul fakultetze 51 studentidan _ 11ma, socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis 71 studentidan _ 25-ma, ekonomikisa da biznesis fakultetze 63 studentidan mxolod 4-ma miiRo dadebiTi Sefaseba. medicinis fakultetze 66 konkursantidan 12 dakmayofilda. 12 seqtembers universitetSi Sida sauniversiteto gadasayvani gamocdac Catarda. aRsaniSnavia, rom yvelaze didi konkursi ekonomikisa da biznesis fakultetze dafiqsirda, Tumca 89 studentidan mxolod 2-ma SeZlo gamocdis Cabareba. zust da sabunebismetyvelo fakultetze gadasvlis msurvelTa 163 gancxadebidan mxolod 1 studenti Cairicxa. socialur da politikur mecnierebaTa fakultetze 48 studentidan 23 studenti Cairicxa. iuridiul fakultetze 19dan _5; medicinis fakultetze gadmosvlis msurveli mxolod 2 studenti aRmoCnda, romelTac warmatebiT Caabares gamocda. ,,mobiloba students saSualebas aZlevs _ Seicvalos specialoba. guldawyvetil studentebs TebervalSi kidev erTxel miecemaT Sansi, maTTvis sasurvel umaRles saswavlebelSi da fakultetze gaagrZelon swavla. axali kanonis Tanaxmad, es ukve SesaZlebelia~, _ aRniSna saswavlo departamentis ufrosis movaleobis Semsrulebelma merab svanaZem. SurTxia beroSvili dro Zvirfasia! _ prezidentma warmatebul pirvelkurselebs saaTebi usaxsovra ÐÉÒÅÄË ØÀÒÈÖË ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÛÉ ÓÀÓßÀÅËÏ ßÄËÉ ÃÀÉßÚÏ ÐÉÒÅÄËÉ ÂÅÄÒÃÉÃÀÍ Tsu-is pirvelkurselebs axali saswavlo wlis dawyeba saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis ministris moadgilem bela wifuriamac miuloca da erovnuli gamocdebis sistemis samarTlianobas gausva xazi. `TiTouli CvenganisTvis ara mxolod sasixarulo, aramed sapatio saqmea pirveli qarTuli universitetis pirvelkurselebTan Sexvedra, vinaidan Tqven qarTveli axalgazrdobis is saukeTeso nawili xarT, vinc 2 abiturientobis dros sakuTari Zalisxmeva ar dazoga da saukeTeso Sedegebi aCvena maTi Taobis warmomadgenlebs Soris~, _ ganacxada bela wifuriam. `saxalxo bankis~ xelmZRvanelma giorgi goguaZem, visi TaosnobiTac Tsu-Si proeqti `warmatebuli starti~ xorcieldeba, aRniSna, rom `saxalxo banks~ axali saswavlo wlis ganmavlobaSi ara erTi inteleqtualuri Tu wamaxalisebeli aqcia aqvs dagegmili: `gvsurs, movipovoT ara mxolod momsaxure, aramed studentebze mzrunveli bankis statusi~. axali saswavlo wlis dawyebis ceremonials sazogadoebisTvis cnobili sxva sapatio stumrebic eswrebodnen. pirvelkurselebs miesalmen universitetis eklesiis winamZRoli mama kaxaberi, qarTvel TavadaznaurTa sazogadoebis warmomadgeneli levan ColoyaSvili da studenturi TviTmmarTvelobis prezidenti giorgi avaliani. universitetis reqtorma giorgi xubuam umaRlesi Sefasebis mqone pirvelkurselebs: nana mukbanians, rati gelaSvils, nikoloz aglaZes, mariam aWaraZes, nino grZeliSvilsa da gvanca Wolikaurs samaxsovro saCuqrebi gadasca. sadResaswaulo RonisZiebis Semdeg pirvelkurselebi Sesabamis fakultetebze ganawildnen. sazeimo Sexvedra gaimarTa Tsu-is pirveli korpusis saaqto darbazSi, sadac humanitarul fakultetze Caricxul studentebs Sexvdnen humaniteruli fakultetis dekanis mov- aleobis Semsrulebeli darejan TvalTvaZe da profesorebi: mariam lorTqifaniZe, oTar jafariZe, elguja xinTibiZe, mixeil qurdiani, aseve, studenturi TviTmmarTvelobis warmomadgenlebi. Sexvedraze aRiniSna, rom humanitaruli fakulteti Seecdeba, xeli Seuwyos studentebis profesiul winsvals, umaRlesi ganaTlebis evropul sivrceSi integracias, swavlebis maRali standartebis damkvidrebasa da studentze orientirebuli sauniversiteto garemos Camoyalibebas. dRis bolos kompania `jeoselma~ universitetis studentebs axali saswavlo wlis dawyeba `jeostarelebis~ koncertiT da TamaSis _ `Savs plius TeTris~ prezentaciiT miuloca. ramdenime simRera jguf `franmac~ Seasrula, xolo `moZraobis Teatris~ msaxiobebma `cecxlovani Sou~ warmoadgines. pirvelkurselebs sagangebo saCuqrebi `saxalxo bankma~ gadasca. saRamo sadResaswaulo feierverkebiT dasrulda. newspaper @ tsu.ge ÓáÃÏÌÀ akademiuri sabWos uaxlesi gadawyvetilebebi 26 seqtembers Tbilisis saxelmwifo universitetis akademiuri sabWos sxdoma gaimarTa. sabWom, sxva sakiTxebis ganxilvasTan erTad, fakultetebis mier wardgenili individualuri sadoqtoro programebi daamtkica da ucxo enaSi magistraturaSi misaRebi gamocdis Sedegebi ganixila. akademiurma sabWom gaiTvaliswina magistraturaSi misaReb gamocdebTan dakavSirebuli situacia da Cabarebis msurvelTaTvis, garda zogierTi samagistro programisa (amerikanistika, presisa da teleradio Jurnalistika, transformacia samxreT kavkasiaSi), gamsvleli qula ucxo enaSi 40-mde daswia. miRebul dadgenilebas akademiuri sabWos wevrebma mxari dauWires garkveuli pirobiT _ 2007-2008 saswavlo wlis dasrulebisas Caricxulma magistrantebma ucxo enis codna Sesabamisi programis mier moTxovnil doneze unda daadasturon, winaaRmdeg SemTxvevaSi SeuwydebaT magistrantis statusi. akademiurma sabWom am gadawyvetilebiT garkveuli SeRavaTi gauwia magistrantobis maZieblebs, rasac sabWos wevrebi argumentebiT pasuxoben: revaz gvelesiani: _ 70 quliani barieris daweva ganapiroba iman, rom konkursantebma gamocdaze cudi Sedegebi aCvenes. magaliTad, ekonomikisa da biznesis fakultetze gamsvleli qula 70 iyo. Sedegebis mixedviT 208 konkursantidan es barieri 7-ma daZlia. studentebisaTvis am doneebis mixedviT gamocdis Catareba moulodneli aRmoCnda. Seiqmna uxerxuli situacia. umetesoba pretenzias gamoTqvamda imis gamo, rom yvelas ar aqvs saSualeba _ kerZod moemzados ucxo enaSi. maTi azriT, universitetSi miRebuli codniT am gamocdis Cabareba SeuZlebeli iyo. akademiurma sabWom isic gaiTvaliswina, rom magistraturaSi, specialobis TvalsazrisiT, Zlieri studentebi abarebdnen da maTi konkursgareSe darCena mizanSewonili ar iqneboda. samomavlod kargi iqneba, Tu sagamocdo sakiTxebi da testebis nimuSebi ramdenime TviT adre gamoqveyndeba. aleqsandre Sengelia: _ magistraturaSi misaRebi ucxo enis gamocdis Sedegebi savalalo aRmoCnda, magram, meore mxriv, am suraTma realurad gviCvena, rogor ician Cvenma magistrantebma da studentebma ucxo ena. Seqmnili situaciidan gamomdinare, da imisTvis, rom magistraturaSi swavla ar CaiSalos, gadawyda, cota Serbildes es moTxovna da minimalurma zRvarma daiwios. mimaCnia, rom es daTmoba erTjeradi unda iyos, radgan universitetSi ucxo enis kargi codna savaldebuloa. mariam CxartiSvili: _ ucxo enis gareSe mecnierebaSi muSaoba SeuZlebelia. samwuxarod, jerjerobiT, doqtorantebma da magistrantebma ucxo ena saTanadod ar ician. es did problemas gviqmnis swavlebis TvalsazrisiT. magaliTad, me erTerT samagistro programas vxelmZRvanelob da, miuxedavad imisa, rom Zalian niWieri axalgazrdebi swavloben, mxolod erTs SeuZlia specialuri literatura Tavisuflad ikiTxos. akademiuri sabWos sxdomaze, aseve, damtkicda fakultetebis mier wardgenili individualuri sadoqtoro programebi. es programebi gankuTvnilia yofili aspirantebisa da maZieblebisTvis, romelTac Cabarebuli aqvT sakandidato minimumis yvela sagani. sabWos gadawyvetilebiT, maT SeuZliaT doqtorantebad gaformdnen, magram disertaciis dacvamde (2 wlis vadaSi) unda SeZlon enis codnis damadasturebeli serTifikatis warmodgena. www.tsu.ge Tbilisis ÀÍÀËÉÆÉ ekonomikisa da biznesis specialobebis arCeva axalgazrdebis pragmatulobis maniSnebelia ÒÄÃÀØÔÏÒÉÓ ÓÅÄÔÉ universiteti ÄÒÈÉÀÍÉ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÂÀÌÏÝÃÄÁÉÓ ÛÄÃÄÂÄÁÉ maTi momavali ukavSirdeba ekonomikas. radgan amdeni axalgazrda CvenTan movida, es ukve Tsu-is konkurentunarianobis gamoxatulebaa, magram yvela Tu ver gaxdeba warmatebuli profesionali, es Cveni cudi muSaobis Sedegi iqneba,~” _ aRniSna ekonomikisa da biznesis fakultetis dekanma jamlet janjRavam. studentebis mxridan realobis gacnobierebas imedians uwodebs ekonomikis eqsperti soso ciskariSvili. misi varaudiT, axalgazrdoba mixvda, rom `sakuTari Tavad unda hqmnas~, anu aRar unda iyos arCeuli, an daniSnuli patronis momlodine _ misi keTildReo- erTiani erovnuli gamocdebi rom qveynis saganmanaTleblo sferoSi ganxorcielebuli reformis yvelaze warmatebuli monapovaria, amaze sazogadoebaSi TiTqmis aRar daoben. umaRles saswavleblebSi swavlis gagrZelebis msurvelTa kontingentis Rirseuli nawili, ra Tqma unda, arCeul specialobebze Cairicxa da kanoniT dadgenili savaldebulo registraciis gavlis Semdeg studentis mandatic moipova. áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ erTiani erovnuli gamocdebis Sedegad ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetma eqvsive fakultetze 2964 pirvelkurseli miiRo. mopovebuli grantebis mixedviT isini, umetesad, ekonomikisa da biznesis, humanitarul, zust da sabunebismetyvelo, iuridiul fakultetebze gadanawildnen. axalgazrdebis arCevanis mixedviT, Tsu-Si ekonomikisa da biznesis fakulteti yvelaze reitingulia. iuridiuli fakulteti ki, gasul wlebTan SedarebiT naklebad reitinguli gamodga, sadac axali saswavlo wlidan 409 pirvelkurseli iswavlis. Tsu-is xelmZRvaneloba uprecedentos uwodebs im faqts, rom 2007 wlis erTiani erovnuli gamocdebisTvis saxelmwifos mier gamoyofili 100%-iani granti aTasidan im 448 abiturientma moipova, vinc umaRlesi ganaTlebis miReba swored ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi ganizraxa. universitetis cxovrebaSi, aseve, gansakuTrebuli aRmoCnda is, rom aRniSnuli kontingentis naxevarze metma (241 pirvelkurseli) arCevani ekonomikisa da biznesis fakultetze SeaCera. bunebriv dainteresebas iwvevs aRniSnuli monacemebi, rasac dargis specialistebi qveyanaSi arsebuli zogadi fonisa da umaRlesi saswavleblebis konkurentunarianobis analizze dayrdnobiT xsnian. im faqts, rom mTliani grantebis 25% ekonomikisa da biznesis fakultetze modis, Tsu-is ekonomikisa da biznesis fa ku ltetis dekani jamlet faku kultetis janjRava axalgazrdebis ekonomikisa da biznesis mecnier- ebebisadmi gansakuTrebuli ltolvis gazrdas ukavSirebs. misi azriT, qveyanaSi mimdinare ekonomikuri reformebi, Seqm- www.tsu.ge nili sainvesticio garemo, saqarTvelosa da sxva qveynebs Soris damyarebuli kavSirurTierTobebi maTi potenciis realizebis saSualebas iZleva. `rac mTavaria, axalgazrdoba mixvda, rom am sferoSi SesaZlebelia, meti samuSao adgilebi iyos, meti warmateba hqondeT da metad moaxdinon TviTrealizacia. amas xeli ara marto gare faqtorebma Seuwyo, aramed universitetSi ganxorcielebulma reformebmac,~ _ aRniSnavs dekani. fakultetze ganxorcielebuli reformis ZiriTadi siaxle, ra Tqma unda, evropuli standartebis donis saswavlo gegmaa, romelic jamlet janjRavas TqmiT, fakultetis xelmZRvanelobam da germaniidan mowveulma eqspertma ioxen cimermanma erToblivad SeimuSaves. prestiJuli fakultetis saTanado doneze Camoyalibebas gasul wels sxva saxis cvlilebebic dasWirda. optimizacia Seexo 35 sxvadasxva dublirebul specialobas, romelTa wakiTxvis saSualebac fakultets ar hqonda (magaliTad, biznesis diplomatia). dRevandeli mdgomareobiT da reqtoris brZanebis safuZvelze Catarebuli reformis Sedegad, fakultetze aris mxolod ori mimarTuleba: ekonomika da biznesis administrireba. am ukanasknels aqvs 8 specializacia, romelzec Tanamedrove qarTuli bazari yvelaze did moTxovnas acxadebs. arCevanis mixedviT, momavali ekonomistebis optimizms jamlet janjRavac iziarebs da acxadebs, rom qveynis ekonomikuri zrda nela, magram realurad mimdinareobs, garkveulwilad miRweulia makroekonomikuri stabilizacia, Sendeba uamravi ram, Semodis investiciebi, gaCnda axali samuSao adgilebi da axalgazrdoba mixvda, rom saWiroa maTi monawileoba qveynis aRmSeneblobis saqmeSi. ,,axalgazrdebi miiCneven, rom yvela eqimi ver iSovis samuSaos, yvela iuristi ver gaxdeba prokurori, magram ekonomikis sferoSi miRebuli codniT, maT, arCeul specialobaSi TviTrealizaciis Sansi eqnebaT. Semosul investicias Tan moyveba firmebi, sadac dasaqmebis meti saSualebaa. imis miuxedavad, rom Cven studentebs ekonomikis mimarTuleba SevTavazeT, meore kurselebis umravlesobam biznesis mimarTuleba airCia, rac niSnavs, rom maT sjeraT xvalindeli biznesis. veTanxmebi, rom bisTvis vinme xels rodis gamoiRebs. aseTi sfero, rasakvirvelia, mxolod warmatebuli biznesi da ekonomikuri saqmianobaa. `warsuls Cabarda is dro, roca garkveuli specialobebiT Semofargluli cnobiereba prestiJi iyo. ekonomikurTan SedarebiT, iuridiulma da samedicino specialobebmac daixies ukan, swored imitom, rom axalgazrdobaSi damoukideblobis xarisxis zrdis swrafva gaCnda. damoukidebeli safuZvlebis mSenebloba qarTuli biznesisTvis gaxlavT perspeqtiva, ramac dRevandeli realoba isev ekonomikuri ganviTarebis gzaze SeiZleba daabrunos~,”_ aRniSnavs eqsperti. saukeTesod momzadebuli axalgazrdebis erT fakultetze SesamCnevi Tavmoyra, soso ciskariSvilis azriT, SesaZloa, winamorbedTa bediT dainteresebis Sedegic iyos, romelTa Sorisac dRes umravlesoba warmatebuli biznesmenia. misi TqmiT, axalgazrda perspeqtivas, sakuTar TavSi eZiebs da optimisturad uyurebs momavals. sainteresoa ara mxolod is, ram ganapiroba arCevani, aramed isic, ramdenad asruldeba imedebi, romliTac isini universitetSi mividnen. `es imdenad aragarantirebuli momavalia, ramdenadac saRi azris gamovlineba garemos mimarT. qveyanaSi aris romelime sxva dargi ufro warmatebuli? _ arc es aris gamzadebuli gza momavlisken. amJamad, warmoebaze ufro warmatebulad safinanso urTierTobebi Cans. Cvens qveyanaSi sabanko sistema namdvilad gamarTulia da, samwuxarod, es erTaderTi sistemaa, romelic saerTaSoriso standartebis Sesabamisad aRiarebulic aris da samagaliToc. swored universitetis damsaxureba, an Cavardna iqneba is, Tu ramdeni SemorCeba Tsus warCinebuli studentebidan, ramdeni maTgani darCeba biznesSi _ rogorc universitetis gamozrdili~, _ ganacxada eqspertma. axali sasawavlo weli ukeTesi momavlis imediT daiwyo. `triadas~ warmatebis garda, sxva gza ara aqvs. newspaper @ tsu.ge `vilivlive...~- T da registraciac daiwyo! ,,faqtobrivi istoria imdenad warsulisTvis ar iwereba, ramdenadac awmyosTvis. igi gvafrTxilebs Secdomisagan da gvaqezebs keTilisaken~. vaJa-fSavela ÍÉÍÏ ÊÀÊÖËÉÀ `ilia mokles!~ _ `ver mokleso!~ _ yvelam gulSi gavimeoreT vaJas sityvebi ramdenime dRis win ilias mkvlelobidan 100 wlisTavisadmi miZRvnil RonisZiebaze da Semdeg ki, aqtiurad gavagrZeleT axladSeZenili foto-TvaliT universitetis baRSi, Semodgomis mzis qveS registraciasTan da samarTalTan mebrZol mSobelTa, SvilTa da SviliSvilTa yureba.... Tumca arc Tavisi movaleobis Semsrulebelni Tvlemdnen universitetis pirveli korpusis specialuri daniSnulebis punqtebSi, sadac administraciuli da akademiuri registracia ,,SigniT atlasi, gareT aTasis~ fonze mimdinareobda. saswavlo departamentis mosacdel oTaxSi jgufad idgnen kiTxvebiT aRWurvili studentebi: _ ratom? rodis? da risTvis? _ am SekiTxvebs departamentis movaleobis Semsrulebeli dasabuTebul pasuxebs scemda: _ ra risi da visi mizeziT xdeboda, ra gadaido da gadavadda... mTavari is iyo, TiTo students oris serTifikati rom ar daurigda da or students erTi serTifikati rom ar darCa Suaze gasayofi! sadRac SeeSalaT, oRond ara universitetSi! mere ra moxda! marTla!... kargia, rom gairkva, rom studentebs studbileTebi ara registraciisas, aramed saswavlo procesis ganaxlebisTanave daurigdebaT! vinc studbileTis miReba moaswro, ukeTesi iqneba, am Temaze Tu ar isaubrebs, raTa gverdSi mdgoms guli ar daswyvitos. gaugebrobis mxolod ramdenime saaTi darCa! ara, marTla! procesi TandaTan daregulirda, mSoblebis nacvlad asparezze Svilebi gamoCndnen _ pirvelkurselebs sagnebis arCevis gambedaobac ki eyoT! tutorebi gulaxdilad urCeven gzis maZebarT ras dasjerdnen da risi swavla aucileblad unda daiwyon. tutori konsultantia, konsultanti _ mrCevelia, mrCeveli ki is `kacia~, vinc students sagnebis SerCeva-`SeTvalierebisa~ da universitetSi Semosasvleli karis garda sxva `derefnebSi~ gasasvlelsac aswavlis. registracia gadavadda. studentTa mimReb punqtebSi moclilobisgan daRlili momsaxure personali karebSi studentis gamoCenas natrobs. maqsimalistebis Taobam registracia bolo dRisTvis gadado? daviZinoT da rom gaviRviZebT, es mere vnaxoT... bolos yvelaferi erTad SevafasoT... mTavaria Secdomebze iswavlon _ studentebmac da maTac, vinc ar Tvlemda, magram arc imdenad fxizlobda, rogorc es saWiro iyo. ratom? es ukve intriganuli SekiTxvaa da amitom _ Cuuu...! Tumca ratom Cuuu? ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi wels yvelaze metma moipova 100%-iani dafinanseba. studentebi aq saswavleblad modian da ara imisTvis, rom vinmem maT winaSe Tavi imarTlos, Tu ratom ver warimarTa saswavlo procesi gvarianad ise, rogorc es universitets ekadreba. dRes aRar gvinda imis mtkiceba, rom sulierebis keraa universiteti. Tvali gavusworoT simarTles da vTqvaT _ suliereba gverdze dagvrCeba, Tuki Cveni universiteti codnis taZrad ar iqceva. ratom unda iyo Cumad maSin, rodesac vinme am ideas Tavisi inertulobiT (ra mniSvneloba aqvs mizezs), faqtobrivad, ewinaaRmdegeba. ÓÉÀáËÄ administraciuli registracia 6 oqtombramde grZeldeba! 2007-2008 saswavlo wels, erTiani erovnuli gamocdebis Sedegad, Tbilisis saxelmwifo universitetSi Cairicxa 2982 pirvelkurseli, romelTagan 18 ucxo qveynis moqalaqea. 1 oqtombris monacemebiT, administraciuli registracia pirvelkurselTagan 2916-ma gaiara. Tbilisis saxelmwifo universitetis saswavlo departamentis ufrosis merab svanaZis TqmiT, darCenil 66 pirvelkursels administraciuli registraciis gasavlelad damatebiT mieca vada 6 oqtombramde. Tu isini am droSic ver SeZleben registraciis gavlas, universitetis administracia saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros maT sias gadascems, ris Sedegadac SeuwydebaT studentis statusi. mimdinare saswavlo wlisTvis administraciuli registracia aseve unda gaevlo Tsu-is yofili filialebis 1087 students, romelTac swavlis gagrZeleba Tbilisis saxelmwifo universitetSi gadawyvites. maTgan registracia ar gauvlia 377-s. saswavlo departamentis gancxadebiT, Tu isini 6 oqtombramde ver gaivlian administraciul registracias, studentis statusi Semdeg akademiur semestramde SeuCerdebaT. 3 d b i r m s ÛÉÍÀÖÒÉ ÀÌÁÄÁÉ Tbilisis universiteti ,,asjer gazome, erTxel gaWeri~ _ oh, es dausrulebeli tenderebi... rogor movawyoT universiteti swrafad da xarisxianad? sad aris gamosavali? aris Tu ara Cvens situaciaze morgebuli es Segoneba: _ ,,asjer gazome, erTxel gaWeri?~ faqtia, rom jer vzomavT... rodis gadavWriT rig problemebs, rac universitetSi Cveni sayofacxovrebo pirobebis mogvarebas gulisxmobs, amas male vnaxavT. am tipis problemebis gadaWra rom saWiroa, amaSi Tavad darwmundebiT, rodesac universitetis korpusSi saRamo saaTebSic SemoivliT da derefnebSi administraciis TanamSromelTa ara erT gaRebul kars Ramis 12 saaTamdec naxavT. magram mTavari profesor-maswavlebelTa da studentTa momsaxurebaa. ,,mamakacis gulisken mimavali gza kuWze gadis~-o, naTqvamia. marTalia, sakiTxi ase ar dgas universitetSi, sadac aqcenti ufro metad sulier faseulobebze keTdeba, magram isic faqtia, rom korpusebSi ar arsebobs danayrebisTvis saWiro ,,kafeteria~, rac Cveni gonebis dasasveneblad da Tbili urTierTobebis Camosayalibeblad esoden aucilebelia. razea moTxovna? ra gakeTda da, jerjerobiT, ris zRvarze vdgavarT? am Temaze materialuri resursebis departamentis ufrosis movaleobis Semsrulebeli Tamaz kraveiSvili gvesaubra. ÛÖÒÈáÉÀ ÁÄÒÏÛÅÉËÉ axal saswavlo wels Tsu studentebs mraval siaxles hpirdeba. amaze universitetis xelmZRvanelobam da axlad Seqmnilma Sesabamisma departamentebma izrunes. sakmaod mokle drois ganmavlobaSi universitetSi bevri ram Seicvala: Seiqmna sami axali, Tanamedrove kompiuteruli resurscentri, romelic pirvel korpusSi ukve funqcionirebs. meore da maRliv korpusebSi ki uaxloes momavalSi amoqmeddeba. s/s `madneulis~”daxmarebiT maRliv korpusSi ekonomikisa da biznesis fakultetze uaxlesi teqnikiT aRWurvili laboratoria gaixsna.amave fakultetzea ori resurscentric, sadac samoci kompiuteri ganTavsdeba. zafxulis ganmavlobaSi universitetis TiTqmis yvela korpusSi saremonto samuSaoebi Catarda. samSeneblo firma `rondo~-s daxmarebiT, wlebis manZilze dazianebuli, maRlivi korpusis Senobis saxuravi gadaixura. lokaluri samuSaoebis SesrulebaSi `centr-pointic~ monawileobda. mexuTe korpusSi biblioTeka garemontda, biologebis korpusSi fanjrebi da gaTbobis sistema gamoicvala, Tumca am korpusSi dazianebuli saxuravis SekeTeba, jerjerobiT, ver moxerxda. rogorc materialuri resursebis departamentis ufrosis movaleobis Semsrulebelma Tamaz kraveiSvilma aRniSna, finansebis simciris gamo saxuravis gadaxurvaze tenderi ar gamocxadda. `es problema Tu droze ar gadaiWra, mTeli Sroma wyalSi Cagveyreba, vcdilobT, Cveni resursebi gamoviyenoT~. Tamaz kraveiSvilis TqmiT, departamentis muSaobas samSeneblo masalebis ukmarisobac aferxebs. universitetis mier samSeneblo firmebis SesarCevad gamocxadebuli tenderi Cavarda. departamenti axla meore tenderis Sedegebs elodeba. `Tu ase gagrZelda, iZulebuli viqnebiT, saxelmwifo Sesy- idvebis saagentos mivmarToT TxovniT, neba dagvrTon, rom masalebi calkeul pirTan molaparakebis gziT SevisyidoT~,” _ aRniSna man. `gakeTebuli saqme bevria, gasakeTebeli kidev ufro meti. amas Tavisi obieqturi Tu subieqturi mizezebi aqvs. Tamaz kraveiSvilis TqmiT, ,,dagegmili samuSaos ZiriTadi nawili damTavrda, magram Cven departaments kvlav uamravi sazrunavi darCa. uaxloes momavalSi pirvel rigSi vgegmavT universitetis pirveli korpusis gumbaTis gamagrebas, romelic sakmaod dazianebulia. mTlianad unda moxdes wyalgayvanilobis sistemis rekonstruqcia. uZvelesi keramikuli milebi dazianebulia, pirveli da meore korpusis saZirkveli savalalo mdgomareobaSia, danestianebulia nulovani sarTulebi~. rac Seexeba auditoriebis keTilmowyobas, aqac araerTgvarovani mdgomareobaa. zafxulSi zogierTi auditoria departamentis ZalebiT garemontda, zogierTi _ sponsorebis daxmarebiT, magram amiT problema bolomde ver mogvarda. bevr auditoriaSi kvlav Zveli, dazianebuli merxebi dgas da arc oTaxebia saxarbielo mdgomareobaSi. `etapobrivad yvela auditorias mivxedavT, merxebi marTlac Sesacvlelia. am etapze vcdilobT, Zveli merxebis rkinis rekonstruqciebi gamoviyenoT da laminatis masalisgan damzadebuli zedapirebi gadavakraT, Tumca ZiriTadi nawili mainc dasamzadebeli iqneba~, _ aRniSna kraveiSvilma. universitetis TiTqmis arc erT korpusSi ar funqcionirebs kvebis obieqti. profesor-maswavleblebs da studentebs saSu- aleba ara aqvT Sesvenebaze SenobaSive isadilon. es sakiTxi gansakuTrebiT maRliv korpusSi awuxebT, radgan, mogexsenebaT, Senoba qalaqis kafe-barebs mowyvetilia. problemis mogvarebas departamentis xelmZRvaneloba uaxloes momavalSi gvpirdeba. jerjerobiT, gamocxadebuli tenderebi mimzidveli ar aRmoCnda arc erTi kompaniisTvis da kerZo pirisTvis. Tamaz kraveiSvilis TqmiT, saganmanaTleblo dawesebulebaSi kvebis obieqtis gaxsnas kompaniebi ratomRac wamgebianad Tvlian. wayenebuli pirobebi maTTvis saxarbielo ar aris, radgan moTxovnebi sakmaod gamkacrebulia. konkursSi gamarjvebulma kompaniam universitetis SenobebSi kvebis obieqtebis gasaxsnelad 300 aTasi laris investicia unda Cados. ÐÒÏÁËÄÌÀ miTxari, vin aris Seni tutori da getyvi – midixar Tu ara win sworad? ÍÉÍÏ ÊÀÊÖËÉÀ swavlebis axali ideologiis `mimRebi~” _ umaRles saswavleblebSi saerTo erovnuli gamocdebiT mosuli axali Taoba kidev ufro mets iTxovs, vidre im Taobis winamorbedni, romelTac erovnuli gamocdebi ar `SexebiaT~. es im faqtormac ganapiroba, rom `sayvareli profesiis~ dauflebis ufleba dRes mxolod maT eZlevaT, vinc Rirseulad gadalaxavs mkacr bariers da visac Seswevs imis unari, rom moxvdes iq, sadac mas surda. gamocdebze maRali qulebis miRebis gareSe dRes xom ukve SeuZlebeli xdeba daeuflo `rCeul profesias~. misaRebi gamocdebis es wesi abiturients motivirebuls xdis _ ajobos sxvas, raTa sakuTari momavali Sinagani moTxovnilebis impulsaciis kvalobaze warmarTos. am ideiT mosul students aqvs pretenzia _ miiRos kvalificiuri codna, rac mas samomavlo TviTrealizaciaSi daexmareba. is ki, vinc gamocdebze zRvrul bariers ver gadalaxavs, iZulebuli xdeba miendos dinebas, romelsac cxovreba Tavad sTavazobs. `sxva profesia” misTvis ucxo da Soreuli SeiZleba aRmoCndes, Tuki ver moaxerxebs TviTidentifikacias. TiToeuli studentis samomavlo perspeqtivis uzrunvelyofis mizniT, sapasuxismgebloa tutorebis _ anu konsultantebis, mrCevelebis `Tanamdeboba~ saswavlo sagnebis arCevisas. `rCeva imas hkiTxe, visac sakuTari saqme SedarebiT mainc kargad aqvs awyobili~-o!_naTqvamia. am principiT arian Tu ara SerCeulni TiToeuli fakultetidan tutorebi, romelTac studentTa akademiuri registraciis procesSi studentTa dakvalianeba evalebaT, momavalSi Sesafasebeli Temaa, Tumca unda iTqvas, rom, am etapze, mTavari _ maTi miukerZoeblobaa. ,,studentebma, faqtobrivad, ukve ician, ra undaT!” _ aseTia Tavad konsultantebis azri im studentebze, romlebmac akademiuri registraciis gavlis procesSi kargad daamaxsovres Tavi tutorebs. rCevebis miuxedavad, zogi ar cvlis ojaxSi miRebul gadawyvetilebas _ ra iswavlos. kompiuterisa da inglisuri enis Seswavlas rom universiteti ar Wirdeba (Tuki mas specialisti ar unda, rom gamovides), _ am # 1 rCevas TiTqmis yvela ignorirebas ukeTebs. ra specialobebs aRar irCeven studentebi, romeli sagnebi ,,Semoido~ Taroebze, ra mimarTulebebis tutorebi darCnen guldawyvetilni maTi specialobis arareitingulobis gamo? _ am kiTxvebze pasuxebi swored akademiuri registraciis meTvalyureobisas 4 gamoikveTa. aRniSnul Temebze specialur analizs gazeTi kidev bevrjer SemogTavazebT, radgan Zalian mniSvnelovani specialobebi, dRes, marTlac ,,gansacdelSia~. ,,vin aris Seni tutori, aaa...?!~ ,,vin aris Seni tutori?!~ _ marTalia, aseT saxumaro incidentsac wavawydiT universitetis cudad danomril auditoriebSi tutorebis moZebnis xangrZlivi procesisas, magram, rac mTavaria, namdvil tutorebs mainc mivageniT da maTTan sakmaod sagulisyuro dialogi Sedga. amiran CitalaZe, kompiuterul mecnierebaTa mimarTulebis tutori: _ aris aseTi momenti: axalgazrdam icis, rom kompiuteris codna saWiroa, magram erTmaneTisgan ver ansxvavebs _ kompiuteris swavlasa da kompiuterul mecnierebaTa mimarTulebebis dauflebas. rodesac studentebs vekiTxebiT, rogor esmiT swavlebis procesi _ ganixilven Tu ara kompiuters rogorc momsaxurebisTvis damxmare saSualebas, Tu mxolod im unarCvevebis Seswavla surT, rac am specialobas sWirdeba. umetes SemTxvevaSi isini gauTviTcnobiereblad irCeven am specialobas da mere, ianvris sesiebis dros, imedebi ucruvdebaT. aseTi studentebis gadanawileba fizikis, geografiis da sxva mimarTulebebze gvixdeba. _ anu, msurveli ufro metia, vidre is, vinc am programas daZlevs? _ diax, daaxloebiT 40% rCeba. danarCeni midis. _ rogorc Cans, es specialoba reitingulia. amdeni studentisTvis Tu aris sakmarisi auditoria? _ es problema namdvilad arsebobs, rogorc auditoriebis, ise teqnikis TvalsazrisiTac. radgan studentTa raodenoba didia, xandaxan kompiuterTan erTdroulad ori bavSvi zis. Tamar kekelia, qimiis mimarTulebis tutori _ rogori intensivobiT irCeven qimias studentebi? _ msurveli cotaa... _ anu, qimia ar undaT? _ sxva sagnebTan SedarebiT, naklebad! _ amas, albaT, Tavisi mizezi aqvs, Tqven rogor xsniT? _ qveyanaSi Seqmnili ekonomikuri mdgomareobiT. samuSao adgilebi aRar aris. is sawarmoebi aRar funqcionirebs, sadac qimikosi SeiZleba dasaqmdes. _ studentebze gavlenas xom ar axdenT? _ ra Tqma unda, ara! visac gadawyvetili aqvs qimiurze swavla, imas vakvalianebT, Tavs arafers ar vaxvevT, miuxedavad imisa, rom guli gvwydeba. daviT kakulia, fizikis mimarTulebis laboratoriis gamge _ fizikas cota studenti irCevs? _ TiTqmis ar irCeven, ase gamodis... _ es risi mizeziT xdeba, Tqveni azriT? _ maT ainteresebT, ZiriTadad, rom dasaqmdnen. roca am mimarTulebas daamTavreben, momavalSi perspeqtivas ver xedaven, Tu marTla Zlieri mecnieri ar gamovida da sazRvargareT ar wavida. aseTi gegmebi Tu aqvs, am SemTxvevaSi airCevs fizikas, Torem sxva realuri garantia, rom ,,fizikadamTavrebuli~ sadme daiwyebs muSaobas, am momentisaTvis namdvilad ar arsebobs. SeiZleba iyos aseTi SesaZlebloba, magram studentebisaTvis es informacia xelmiuwvdomelia. kargi iqneba, sawarmoebidan modiodes dakveTa, vTqvaT, 2010 wlisTvis gvWirdeba amdeni raodenobis specialisti da rom, isini, universitetma momimzados _ maSin studenti aucileblad mova da fulsac gadaixdis swavlaSi, es yvelaze mTavaria, radgan Cven gadavdivarT TviTdafinansebis relsebze. _ magram, fizika, dRes, rogorc mecniereba Zalian aqtualuria. ara erTi saintereso eqsperimenti tardeba, romelSic uamravi fizikosia CarTuli. am informaciiT studentebis daintereseba ar SeiZleba? _ gaaCnia saxelmwifos, gaaCnia qveyanas. fizikosebi Zalian saWironi arian ara marto saqarTveloSi, aramed amerikaSic, magram qarTvelebs iqac problema aqvT, iqac, ZiriTadad, ucxoelebiT aris dakompleqtebuli institutebi da universitetebi. gvanca Wanturia, humanitaruli fakultetis tutori: _ ras irCeven axladmosuli studenti _ ,,humanitarebi”? _ ufro metad inglisur filologias. Zalian iSviaTad, rom raime sxva airCion. _ es ufro maTi pragmatuli mosazrebidan gamomdinareobs? _ diax, inglisuri WirdebaT, magram imdens ver xvdebian, rom inglisuri filologiis specialobis dauflebiT, filologi gamodis, xolo enis swavla isedac SeiZleba. _ amas ar uxsniT? _ Cven veubnebiT, rom mTavaria, mixedon ZiriTad specialobas, radgan SesaZloa, saboloo jamSi miiRon humanitaris zogadi diplomi da ar hqondeT arCeuli kerZo specialoba. Tumca imdenad myari gadawyvetileba aqvT miRebuli, rom, samwuxarod, azrs ver vacvlevineb. newspaper @ tsu.ge _ Tqven ra specialobas aurCevdiT humanitarebs? _ humanitarul fakultetze vurCevdi ufro tele-kino xelovnebas, xelovnebaTmcodneobas, istorias, amerikanistikas, arqeologias... _ auditoriebis problema Tu iqmneba, rodesac romelime specialobaze bevri studenti modis? _ pirvel korpusSi auditoriebis problema aranairad ar iqmneba. zogjer saaTebi emTxveva erTmaneTs da, Sesabamisad, xdeba studentis mier arCeuli sagnis Secvla sxva sagniT, xolo sasurvel sagans meore semestrSi airCevs da iswavlis. _ saaTebis damTxvevis gamo sagnis SecvliT misi interesebi ar ilaxeba? _ aranairad. ubralod, SeiZleba pirvel semestrSi sasurveli sagani ver gaiaros. samagierod, mas meore semestrSi airCevs da gaivlis kidec. Sorena darCiaSvili, medicinis fakultetis tutori: _ ufro metad ras irCeven? _ studentebi, ZiriTadad, samkurnalo specialobaze modian, ufro naklebad okupaciur Terapias irCeven. _ riT aris es gamowveuli? _ okupaciuri Terapiis specialobis Sesaxeb jer studentebi kargad informirebulebi ar arian, amitom zogs moswons, zogs _ ara. umetesoba tradiciulad samkurnalo saqmes irCevs. marika larculiani, ekonomikisa da biznesis fakultetis tutori: _ TqvenTan sagnebis asarCevad mosulma studentebma winaswar ician, ra surT? _ pirvelkurselebs specialobebze warmodgena mainc da mainc ara aqvT, magram, ZiriTadad, sabanko saqme, finansebi da informatika ainteresebT. moTxovnis miuxedavad, samwuxarod, es specialoba magistraturaSi aRar gvaqvs. Cven asarCev sagnebze vaZlevT informacias. _ magistraturidan amoRebuli sasurveli sagnebi uxerxulobas ar qmnis? elene gvencaZe, iuridiuli fakulteti: _ studentebs sagnebs Tqven urCevT, Tu Tavad ician, ra surT? _ savaldebulo sagnebs, ZiriTadad, Tavad irCeven. arCeviTi sagnebidan ki, ufro kriminalistikas da saarbitraJos aniWeben upiratesobas. students konsultacias misi mxridan dainteresebis SemTxvevaSi vuwevT. isini cdiloben, am etapze, is sagnebi airCion, romelsac meti krediti aqvs. www.tsu.ge ÔÒÄÍÉÍÂÉ ÈÄÌÀÆÄ Tbilisis universiteti safolkis universitetis struqturuli mowyobis modeli misaRebi aRmoCnda aSS-is yvela universitetisTvis leqcia Tsu-is administraciisTvis 16-20 seqtembers saqarTvelos safolkis universitetis vice-prezidenti margaret denisi stumrobda. safolkis universiteti bostonSi mdebareobs, igi 1906 wels daarsda da aSS-is 366 saukeTeso universitetTa siaSia. universitetis bazaze xelovnebisa da mecnierebis koleji, biznesisa da samarTlis skolebi funqcionirebs. safolkis univeritetis filialebi msoflios sam kontinentze mdebareobs _ rogorc amerikaSi, aseve evropasa (madridi, espaneTi) da afrikaSi (dakari, senegali). 17 seqtembers margaret denisi ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtors giorgi xubuas Sexvda da sakuTari vizitis detalebze isaubra. margaret denisma reqtors magistranti studentebisTvis umaRlesi ganaTlebis marTvaSi specialuri kursebis (sruli samagistro kursis an sazafxulo skolis saxiT) danergva SesTavaza da imedi gamoTqva, rom uaxloes momavalSi safolkisa da Tbilisis saxelmwfo universitetebi profesorebisa da studentebis gacvliT programebs ganaxorcieleben. `qarTvel studentebs saSualeba eqnebaT Seiswavlon umaRlesi ganaTlebis menejmenti, ekonomikisa da biznesis administrireba, gaiaron mecnierebis menejmentis saswavlo kursi. safolkis universitetTan erTad davnergavT saswavlo kursebs administraciul programebSi, raSic saTanado daxmarebas gagviwevs qalbaton margaret denisis wigni `saerTaSoriso umaRlesi ganaTlebis mimarTulebebi~ _ klasikuri saxelmZRvanelo umaRlesi skolis menejmentis dargSi~, _ aRniSna giorgi xubuam. vizitis farglebSi margaret denisi Tsuis administraciis xalmZRvanelobas: gulnaz galdavas, SoTa mindels, merab svanaZes, iagor kalandaZes, Tea gergedavas, dekanebs, profesor-maswavleblebsa da studenturi TviTmmarTvelobis warmomadgenlebs Sexvda. 18 seqtembers ki Tsu administraciisTvis waikiTxa sajaro leqcia Temaze _ `amerikuli universitetis administrireba da universitetis prezidentebis winaSe mdgari gamowvevebi.~ `ormoci welia, umaRlesi ganaTlebis administrirebiT var dakavebuli. msurs sak- uTari gamocdileba qarTvel kolegebsac gavuziaro, giambobT universitetis struqturuli mowyobis modelze, romelic Tavad movifiqre, Camovayalibe da romelic misaRebi aRmoCnda aSS-is yvela universitetisTvis. Tumca, Cemi mizani ar gaxlavT, swored es modeli gaxdes TqvenTvis mosawoni~, _ ganacxada margaret denisma. Tsu-is administraciisa da fakultetebis warmomadgenlebTan ganaTlebisa da mecnierebis saministros sauniversiteto struqturuli (kurikulumis) ganviTarebis programebis eqspertma lali baqraZem im aucilebel tendenciebze isaubra, romlebic umaRlesi profesiuli saganmanaTleblo programebis SemuSavebisas aris gasaTvaliswinebeli. lali baqraZis ganmartebiT, profesiuli umaRlesi ganaTlebis programa dakavSirebulia sabakalavro programasTan da, realurad, mis profesiul gaazrebasa da SemuSavebas moiTxovs. `Cveni mizania, treningis monawileebs kargad davanaxoT, ra aris profesiuli umaRlesi ganaTleba, raTa ZiriTadi principebi zustad aisaxos programebSi da ar moxdes misi sabakalavro programasTan aRreva, daknineba, an misi rolis zedmetad gazrda,~ _ aRniSna eqspertma. ganaTlebisa da mecnierebis saministro xels uwyobs programebis SemuSavebas, gascems informacias siaxleebis Sesaxeb, umaRlesi profesiuli ganaTlebis programebis ganxorcielebis samarTlebrivi safuZvlebisa da kurikulumis SemuSavebis Tanamedrove principebis codnas. misi dawera ki umaRlesi ganaTlebis dawesebulebisa da Sesabamisi struqturebis saqmea. Tsu-is xarisxis uzrunvelyofis samsaxuris xelmZRvanelis irine darCias gancxadebiT, ganaTlebis saministros mier Catarebuli treningis Sedegad miRebuli codnaunarebiT aRWurvili akademiuri da administraciuli personali SeZlebs iseTi modelis programebis SemuSavebas, rogoric boloniis procesis farglebSia aprobirebuli. áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ ÐÒÏÁËÄÌÀ inglisuris Semdeg rogor unda gaxdes germanuli ena prioritetuli www.tsu.ge ÌÀÊÀ ËÃÏÊÏÍÄÍÉ ÅÉÆÉÔÉ 20-21 seqtembers italiis qalaq boloniaSi ,,universitetTa didi qartiis~ e.w. ,,magna kartas observatoriis~ konferenciaSi, romelic yovelwliurad imarTeba, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtori, profesori giorgi xubua monawileobda, romelic universitetebis integracias, saganmanaTleblo sivrcidan korufciis aRmofxvrasa da akademiuri Tavisuflebis swor gaazrebas exeboda. 24 seqtembers ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis xarisxis uzrunvelyofis samsaxuris iniciativiT Tsu-is administraciuli da akademiuri personalisTvis profesiuli umaRlesi ganaTlebis programasTan dakavSirebiT treningi Catarda, romelic miznad isaxavs studentze orientirebuli profesiuli umaRlesi saganmanaTleblo programis (kurikulumis) SemuSavebis xelSewyobas. germanuli enis gavrcelebis xelSewyobasa da misi dargobrivi swavlebis gaRrmavebasTan dakavSirebiT Tsu-Si 1215 seqtembers germaniis yofil stipen- `saerTaSoriso umaRlesi ganaTleba didi biznesia _ 300 milion dolariani industriaa da mas globaluri ekonomikis 1% uWiravs. dRes msoflioSi 80 milionze meti studentia, 3,5 milioni adamiani ki umaRlesi ganaTlebis sferoSia dasaqmebuli. 2003 wels saerTaSoriso studentebma bankebSi sakmaod mniSvnelovani Tanxa Seitanes: aSS-ma _ 9,3 milioni evro, didma britaneTma _ 5,7 milioni evro, avstraliam _ 1,5 milioni evro. es ricxvebi da faqtebi imaze metyvelebs, rom studentebis gacvla Cvens mudmiv saqmed unda davisaxoT~, _ ganacxada stumarma. man xazgasmiT aRniSna is faqtic, rom Tsu-is boloniis procesTan mierTebiT qarTvel studentebs gza gaexsnaT evropaSi ganaTlebis dasaufleblad. sazRvargareT qarTveli studentebis miReba ki erTgvari Sansia, ufro cnobadi gaxdes Cveni qveyana, gaicnon da Seiswavlon misi istoria, kultura da ena. safolkis universitetis mesveurTa umTavresi misiac es gaxlavT: nebismieri erovnebisa da gamocdilebis studenti globalur procesebSi Casabmelad moamzadon. TanamSromlobis ra perspeqtivebi Camoitana Tsu-is reqtorma boloniidan treningi profesiuli umaRlesi saganmanaTleblo programebis SemuSavebis xelSewyobaze saqarTvelos umaRles saswavleblebSi germanuli enis swavlebis gaumjobesebisa da misi prioritetuli mniSvnelobis asamaRleblad qarTveli germanistebi germanel kolegebTan erTad zrunaven. fiskaluri janmrTeloba qalbatonma margaretma amerikuli universitetebisTis erTerT mniSvnelovan problemad daasaxela da aRniSna, rom safolkis universitetis prezidenti sakuTari drois 70-80%-s fondebis mozidvis saqmeSi xarjavs. Tumca, aranaklebi kritikulobiT udgebian akademiuri programebisa Tu profesorebis momzadebis xarisxs, bazarze studentebis SerCevis sakiTxs. didi yuradReba eTmoba maRali teqnologiebis integraciis Temas _ universitetSi studentebis maRali teqnologiebis saSualebiT mozidvas. safolkis universiteti aqtiurad TanamSromlobs sakuTar kursdamTavrebulebTan saswavleblis imijis amaRlebis mizniT da am kuTxiT, yovelwliurad, sakmaod masStabur RonisZiebebs atarebs. `Cveni kursdamTavrebuli erTgvari produqtia da vcdilobT, isini saTanadod warvudginoT axal studentebs, raTa davanaxoT, rogori SeiZleba iyos maTi momavali~, _ ganacxada qalbatonma denisma. 19 seqtembers saqarTvelos erovnul muzeumSi margaret denisma waikiTxa sajaro leqcia Temaze _ `saerTaSoriso umaRlesi ganaTlebis mimarTulebebi~. saubari SromiT bazars, studentsa da universitets Soris kavSirebsac Seexo. diantTa saqarTvelos kavSiris egidiT konferencia `germanuli _ gza evropisken~ gaimarTa, sadac Tsu-is, goeTes institutis, ilia WavWavaZis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis, saxelmwifo samedicino universitetis, teqnikuri universitetis, Telavis, soxumis, baTumis, quTaisis universitetebis germanuli enis specialistebma miunsteris, zaarlandis, ienis universitetebis profesorebTan erTad germanuli enis prioritetul enad qcevis realur gzebsa da resursebze imsjeles. `konferenciis mizania, gavaumjobesoT germanuli enis swavleba saqarTveloSi, radgan germaniaSi staJiorebis, studentebis, qarTveli mecnierebis ricxvi sagrZnoblad gaizarda. germanuli enis safuZvliani codna _ es, marTlac, realuri gzaa evropisken. bevrisTvis germanuli ena meore dedaenaa evropaSi. CvenTvis mniSvnelovania germanulis, rogorc ucxo enis swavlebis gaRrmaveba sxvadasxva dargis specialistebSi. es ,,magna kartas observatoria~ prestiJuli saerTaSoriso organizaciaa, romelic msoflios 500-ze met universitets aerTianebs, uzenaesi sauniversiteto faseulobebis gavrcelebas uwyobs xels da “observatoriis” wevrebs saerTaSoriso kavSirebis damyarebisa da erTmaneTis gamocdilebis gaziarebis unikalur Sanss aZlevs. ,,magna kartas observatoriis~ RonisZieba gansakuTrebiT mniSvnelovani da nayofieri aRmoCnda Tbilisis saxelmwifo universitetisaTvis. kerZod, giorgi xubuam Zveli megobruli urTierToba ganaaxla ,,magna kartas observatoriis~ kolegiisa da bordis wevrebTan. Sexvedraze isini SeTanxmdnen, rom uaxloes momavalSi Tsu umaspinZlebs maT morig saerTaSoriso seminars, rac Cvens universitets msoflio sauniversiteto cxovrebis epicentrSi moaqcevs. Tbilisis saxelmwifo universitets ewvevian `magna kartas observatoriis~ kolegiis wevri, parizi 12-is yofili reqtori helen lemiki da `observatoriis~ sapatio prezidenti fabio roversi monako. isini konsultacias gauweven universitetis administracias menejmentis srulyofis sakiTxebze, xolo akademiur personalsa da studentebs leqcia-seminarebis intensiur kurss waukiTxaven. vizitisas miRweul iqna SeTanxmeba evropis pirvel da erTerT wamyvan _ boloni- exeba iuristebs, fsiqologebs, filologebs, medikosebs da a.S., radgan maT germaniaSi saswavleblad, an muSaobis dasawyebad dargobrivi enis codna aucileblad dasWirdebaT~,”_ ganacxada konferenciis saorganizacio komitetis Tavmjdomarem, samedicino universitetis profesorma, enebis centris xelmZRvanelma manana quTeliam. misi TqmiT, sauniversiteto swavlebaSi qarTvel germanistebs miaCniaT da, amave dros, saerTo evropuli CarCo-konvenciis mierac aRiarebulia, rom sauniversiteto swavleba ori savaldebulo ucxo enis Seswavlas gulisxmobs. konferenciaze wakiTxuli moxsenebebis ZiriTadi nawili Seexo germanuli saxelmZRvaneloebis Sedgenis Temas, qarTuli enis specifikisa da mentalitetis gaTvaliswinebiT maTze muSaobas _ Tu rogor unda gaumjobesdes germanistikis swavleba skolebsa da umaRles saswavleblebSi. rogorc miunsteris universitetis profesorma kris haberim konferenciaze moxsenebiT gamosvlisas aRniSna, Tuki aragermaneli ucxo enis Seswavlas germanulis _ rogorc pirveladi enis SeswavliT daiwyebs, amis Sem- newspaper @ tsu.ge is universitetTan xelSekrulebis gaformebis Taobaze. TanamSromlobas safuZveli Caeyreba humanitaruli fakultetis aRmosavleTmcodneobisa da ucxo enebis ganyofilebebis bazaze. moxdeba akademiuri personalisa da studentebis gacvla erazmus-mundusis da sxva evropuli programebis farglebSi, ganxorcieldeba erToblivi kvleviTi proeqtebi da moxdeba perioduli gamocemebis gacvla. boloniis universitetis italianistikis departamentis direqtorma, profesorma jan mario anselmim ukve itvirTa Tbilisis saxelmwifo universitetis italiuri filologiis programis akademiuri eqspertiza, xolo klasikuri da Sua saukuneebis filologiis departamentis profesori lorenco perone zafxulis semestrSi Tbiliss leqciebis intensiuri kursiT ewveva. garda amisa, safuZveli Caeyara TanamSromlobas artur galageris amerikul sakonsultacio kompaniasTan _ `umaRlesi ganaTlebis praqtika~ da mis prezident leta finCTan. amerikeli kolegebi Tbilisis saxelmwifo universitets menejmentis srulyofasa da saerTaSoriso kontaqtebis damyarebaSi daexmarebian. deg mas gacilebiT gauioldeba sxva ucxo enis, igive, inglisuris swavla, radgan germanuli sakmaod rTuli enaa. konferenciis Sedegad ganaTlebisa da mecnierebis saministroSi warsadgenad momzadda daskvniTi dokumenti, romelSic aRniSnulia, rogor warmoudgeniaT qarTvel germanistebs da maT ucxoel kolegebs germanuli enis bedi saqarTveloSi. dokumentSi, aseve, aRwerilia is rekomendaciebi, Tu ra unda gakeTdes imisaTvis, rom inglisuris Semdeg germanuli Cvens prioritetul enad iqces. konferencia `germanuli _ gza evropisken~ germaniis akademiuri gacvlis samsaxuris (DAAD), saqarTveloSi germaniis saelCos, goeTes institutis, ganaTlebisa da mecnierebis saministros, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis finansuri mxardaWeriT gaimarTa. rogorc manana quTeliam aRniSna, swored DAAD aris is specialuri samsaxuri, romelic studentebis, axalgazrda mecnierebis, profesor-maswavleblebis staJirebasa da proeqtebze samuSao mivlinebebs afinansebs germaniaSi. áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ 5 ÀØÔÖÀËÖÒÉ Tbilisis universiteti videoTvalma ukve daafiqsira ,,usafrTxo skolis~ ideologiis mTavari gamowvevebi 5 ÏØÔÏÌÁÄÒÉ ÌÀÓßÀÅËÄÁËÉÓ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÃÙÄÀ saqarTvelos damoukideblobis pirveli aTwleuli, sxva winaaRmdegobebTan erTad, imiTac xasiaTdeba, rom politikuri da socialuri vnebaTaRelvis fonze saxelmwifos mxedvelobidan gamorCa axali moqalaqis aRzrdis yvelaze mniSvnelovani rgoli _ skola. Sedegad miviReT dakninebuli aRmzrdelobiTi dawesebuleba da sfero, romelic axalgazrdisTvis codnis micemis nacvlad, nawilobriv `quCuri mentalitetis~ Taobis samWedlod iqca. dRes saganmanaTleblo dawesebulebebis mimarT saxelmwifo politika Seicvala _ dawyebulia saganmanaTleblo reforma, miRebulia kanoni `zogadi ganaTlebis Sesaxeb~, SemuSavebulia moswavlisa da maswavleblis qcevis kodeqsi. xelisuflebis mier gadadgmuli yvela nabiji mimarTulia miznisken, romlis mixedviTac qveyanam unda miiRos Tanamedrove codniT aRWurvili, kanonmorCili Taoba, romelic xels Seuwyobs saqarTvelos demokratiuli ganviTarebisa da msoflio TanamegobrobaSi damkvidrebis process. miuxedavad drois moTxovnisa da xelisuflebis nebisa, winaaRmdegobebi am sferoSi mosalodnelze didia. ganaTlebis reforma da konkretuli gadawyvetilebebi, romlebic, xelisuflebis azriT, axalgazrdobis aRzrdis mTavari indikatoria, sazogadoebaSi azrTa sxvadasxvaobas iwvevs. gansakuTrebiT aqtualuria mosazreba, rom zogadi ganaTlebis sfero zedmetad gaTavisuflda erovnulobisgan da maswavleblis roli moswavlisTvis garkveuli codnis gadacemiT Semoifargleba. 5 oqtomberi maswavleblis saerTaSoriso dRea. Cven am logikiTac avirCieT dRes skolaSi arsebul problematikaze saubari #1 sajaro skolis direqtorTan lela wiqariSvilTan. fizikas iswavlis, meoreSi _ qimias da mesameSi _ biologias, wlis bolos miviRebT ÌÀÉÀ ÔÏÒÀÞÄ sabunebismetyvelo sagnebSi ara kompleqsur, aramed gafantul informaciul codnas, rac Tanamedrove maswavleblis mimarT moTxsasurvel Sedegs ver mogvcems. cxadia, es ovnebi uzomod gazrdilia. maswavlebelze seriozuli argumentia imisTvis, rom pedamTlianad aris damokidebuli saswavlo progogebi da swavlebis am meTodis avtorebi cesis organizeba da swavlebis tipi, romelkidev erTxel miubrundnen sakiTxs, romelzec sac Sedegze orientirebuli swavleba hqvia. jer Tavad skolis maswavleblebic man unda moiZios ara mxolod Sinaarsobrivi msjeloben. marTalia, saganTa gaerTianeba masala, aramed unda srulyos miwodebis moxda dargobrivi siaxlovis mixedviT, maformebi da teqnika. gram, meTodis siaxlis gamo, sabolood ar ,,mogexsenebaT, aRar arsebobs Sinaarsodadgenila, ra Sedegebi mohyveba integrbrivi programebi. dRes ukve gvTavazoben irebul swavlebas. am Temazec #1 sajaro erovnul saswavlo gegmas, romelSic upiraskolis direqtors Tavisi pasuxi aqvs: tesi mniSvneloba eniWeba saswavlo standart,,jerjerobiT, Cveni sagnobrivi jgufeebs. standarti warmoadgens Sedegisa da inbi, anu kaTedrebi ar arian ise mobilizedikatoris erTobliobas _ ra Sedegs unda bulni, rom mTeli wlis manZilze moaxdimiaRwios moswavlem maswavleblis xelmZRvnon zusti da daxvewili monitoringi _ ra anelobiT da romeli indikatorebiT izomeba iswavles bavSvebma fizikaSi pirvel trimesmiRebuli codna. maswavleblisTvis umTavretrSi da ra codna darCaT maT wlis bolos, si xdeba gakveTilis dagegmva. amaSi Sedis roca qimiac gaiares da biologiac iswavaqtivobebis, miznebis, resursebis gaazreles. es sakiTxi seriozulad Sesaswavlia. buli Tanmimdevroba, rasac maswavlebeli vfiqrob, swavlebaSi integraciis elementeSedegamde miyavs. bis Setana aucilebelia, magram, ra for`Tu maswavlebeli ver flobs swavlebis miT, es jer kidev SesamuSavebelia. maswavTanamedrove meTodebsa da teqnikas, yvelebeli dRes Tavis saganSi iseTi Tavisufalaferi fuWi da amao iqneba,~” _ aRniSna lia, rogorc arasdros. mas SeuZlia Tavad CvenTan saubarSi qalbatonma lela wiqariSudiriJoros swavlebas, rom es procesi misvilma. Tvisac saintereso iyos~,”_ aRniSna lela pedagogTa da saxelmZRvaneloebis avtorwiqariSvilma. Ta garkveuli nawili pretenziebs gamoTqmiuxedavad sazogadoebis araerTgvarovams integrirebuli swavlebis meTodzec. vani ganwyobisa, saganmanaTleblo sferoSi maTi azriT, ramdenime sagnis erT saxelmZRmimdinare procesebs pedagogebi dadebiTad vaneloSi moqceva da trimestruli swavlebafaseben, radgan skola gamWvirvale da is principi moswavles uxerxulobas uqmnis, damoukidebeli gaxda. is, rom arsebobs radgan Tu igi pirvel trimestrSi mxolod TviTmmarTveloba da sameurveo sabWo, rom mSoblebi Tavad arian CarTulni saswavlo procesSi, Zalian mniSvnelovania, radgan es icavs moswavleebs, mSoblebs da maswavleblebs administraciis TviTnebobisgan. rac Seexeba moswavleTa qcevis kodeqss, maswavleblis eTikis kodeqss da moswavleTa piradi saqmeebis Sesaqmnelad veb-programas, pedagogTa erTi nawili fiqrobs, rom eleqtronulma dosiem da Seqmnilma saqmem SeiZleba bavSvis momavalze cudad imoqmedos, nawili ki amtkicebs, rom prevenciisTvis am meTodebis gamoyeneba karg Sedegs moitans. maTive azriT, skolaSi saxelmwifo dacvis policiis institutis Sesvla minimumamde daiyvans TviTnebobis da ganukiTxaobis faqtebs. ,,policiuri reJimi, Cemi azriT, sulac ar aris cudi reJimi. am cnebaSi SeiZleba CavdoT rogorc ukiduresad uaryofiTi, aseve dadebiTi mniSvnelobac. gaaCnia, rogori policia gveyoleba. Cveni moswavleebi ar arian video kamerebis derefanSi damontaJebis winaaRmdegni. ase rom, vfiqrob, am meTods ufro meti pozitiuri Sedegebi mohyveba, vidre negatiuri, gamomdinare iqidan, Tu rogor iqcevian, zogjer, ara marto moswavleebi, aramed, maTi mSoblebic. rac Seexeba moswavleebis fsiqikas, ra Tqma unda, zewola iqneba da aq Tavisi sityva fsiqologebma unda Tqvan. me velodi aseT kvlevebs da monacemebs maTi mxridan, magram, jerjerobiT, mxolod qalbatoni guguli maRraZis Sefasebebi movismine~.”_ aRniSna direqtorma. negatiuri qmedebebisagan skolis dasacavad zemoT aRniSnuli meTodi iqneb mo- mgebianic iyos, magram sazogadoebas uCndeba logikuri kiTxva _ radgan skola e.w. `quCuri garCevebisagan~ gaTavisufldeba, es procesi xom ar gadainacvlebs baRebsa da skverebSi? aqedan gamomdinare, vis vzrdiT Cven _ Sinaganad mowesrigebul, kanonmorCil Taobas Tu mxolod `policiuri reJimis~ moSiS axalgazrdobas, romelic moefareba Tu ara policielis Tvals, isev gaagrZelebs Cveul qmedebas? am kiTxvebze qalbaton lelas calsaxa pasuxi aqvs _ Tu am ori cudi variantidan erTerTi unda avirCioT, maSin sjobs es `garCevebi~ isev skverebSi moxdes da ara skolaSi. yvelaze kargi ki is iqneba, Tu orives _ skolasac da skversac patroni eyoleba. ,,rasakvirvelia, videoaparaturis amoqmedeba unda moxdes sakmao taqtiT da yovelgvari muqaris gareSe. mimaCnia, rom amiT moswavlis daSineba arasworia. am proeqtSi es sakiTxi Zalian mafiqrebs. dRes cnobiereba icvleba. maswavlebeli Tavis TavSi unda gaerkves, ra ideals usaxavs is Tavis moswavles. roca klasSi Sedis da yvelas gasagonad acxadebs mavanze, rom `kai tipia~ is, vinc guSin sadRac iCxuba da viRac daWra, ecodeba ara dazaralebuli, aramed moZalade, aq ukve arRvevs Rirebulebebs da SecdomaSi Sehyavs aRsazrdelebi,~” _ aseTi pozicia aqvs skolis direqtors, romelic aRniSnavs, rom, am etapze, skolas erTi yvelaze didi problema aqvs _ maswavleblis anazRaurebis zrda, rasac qalbatoni lela wiqariSvili `pirobaTa pirobas~ uwodebs. mas miaCnia, rom sxva SemTxvevaSi `skola, ubralod, daingreva~. misi informaciiT, anazRaurebis simciris gamo skola araerTma axalgazrda da perspeqtiulma kadrma datova. saganmanaTleblo reforma jer ar dasrulebula. Tavisufali da demokratiuli qveynis moqalaqis CamoyalibebisTvis sworad ganisazRvra saxelmwifo politika. sxva saqmea, rogor miiReben sajaro skolebi am politikas da rogor aageben samuSao gegmebs, radgan, garda xelisuflebis moTxovnebisa, maT winaSe kidev erTi indikatori dgas _ kerZo skola, romelic dRiTi dRe Zlierdeba da viTardeba. lela wiqariSvilis azriT, Cven kerZo da sajaro skolebs Soris seriozuli konkurenciis momswreni gavxdebiT. amasTanave, sajaro skolas yoveli vauCeri mosapovebeli eqneba, rac, pirvel rigSi, swavlebis xarisxze da skolis SigniT kolegialur da partniorul atmosferoze iqneba damokidebuli. ÙÏÍÉÓÞÉÄÁÀ ilia erTxel ,,ver mohkles~, nu movklavT axla! ÉËÉÀ àÀÅàÀÅÀÞÉÓ ÌÊÅËÄËÏÁÉÃÀÍ 100 ßËÉÓÈÀÅÉ ÀÙÉÍÉÛÍÀ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi universitetis gamomcemlobis iniciativiT ilia WavWavaZis mkvlelobidan 100 wlisTavi aRiniSna. aqcia universitetis saaqto darbazSi gaimarTa. araviTari paTetika, yvavilebi, leqsebi da cremlebi... mxolod bilbordi _ momRimare ilia da vaJas ukvdavi sityvebi _ ,,ver mohkles!~ _ amiT ukve yvelaferia naTqvami! ÛÖÒÈáÉÀ ÁÄÒÏÛÅÉËÉ 6 aqciaze sityva mxolod universitetis reqtorma giorgi xubuam warmoTqva, romelmac ilia WavWavaZis ideebis erTgulebis mniSvnelobaze isaubra. Tumca amiT yvelaferi ver iTqmeboda, radgan am erTgulebas dRes mxolod RvTisgan gamorCeuli qarTvelebi axerxeben da, samwuxarod, dRes ilias ideebisadmi pativiscemac ki rTuli amocanis Sesrulebad iTvleba. rom ar wavideT politikisken, socialuri problemebis WrilSi rom ar moveqceT, gvijobs, ilias mivubrundeT da dReidan mainc daviwyoT imaze fiqri, rac vaJas swamda. ,,mohkles ilia!.. magram ver mohkles, vera! misi xsovna ukvdavia, vidre saqarTvelo iqneba... man aasrula Tavisi movaleoba winaSe Tavis qveynisa... ibrZola, iRvawa Cvens sasargeblod da daRlil-daqanculi miebara civs samares. Caiyola Tan isev Cveni dardi, dardi Tavis qveynisa... gaiyola Tan is tyviebi, romliTac Cven gavumaspinZldiT, wylulebi, Cvens mier daCneuli. magram ilia imdenad Wkviania, imdenad uyvars qarTvelebi da saqarTvelo, rom mama-papaTa winaSe dahmalavs tyviebsac, wylulebsac, rom Cvenze cudi ar aTqmevinos da ar gaagebinos, ar gaajavros Cvenze isini~, _ werda ilias mkvlelobiT Tavzardacemuli vaJa-fSavela. ilias Tanamedrove progresulma sazogadoebam imTaviTve Seafasa misi damsaxureba qarTveli eris winaSe da mas ukvdaveba uwinaswarmetyvela. damTavrda epoqa iliasTan erTad da daiwyo axali era saqarTvelos istoriaSi _ brZola ilias ideebis SenarCunebisTvis da ganxorcielebisTvis. mas Semdeg asi weli gavida. qarTveli xalxis mier wmindanad Seracxuli ilia marTali Tavis sayvarel _ pirvel qarTul universitetSi saukunis Semdeg kvlav gaixsenes. universitetis reqtorma giorgi xubuam vrclad isaubra ilia WavWavaZis ideebis erTgulebis mniSvnelobaze. giorgi xubua: _ Cven dRes kidev erTxel visaubrebT qarTvelebis erTerT yvelaze did sircxvilze, romelic asi wlis win moxda. ilia ver mokles miuxedavad imisa, rom amis mcdeloba bevrjer iyo am asi wlis ganmavlobaSi. bevrjer Seecadnen moeklaT ilias ideebi, saqarTvelos warsuli, moeklaT imedi qarTul sazogadoebaSi, moeklaT qarTuli Rirseba.. amis mcdeloba iyo universitetSic... saqarTvelom gadalaxa uperspeqtivobis gancda. veravin veRar SeZlebs daamkvidros apokalifsuri ganwyoba. `ver mohkles!~ _ es sityvebi dRes Tamamad SegviZlia gavimeoroT. ilias ocneba iyo, newspaper @ tsu.ge exila ganaTlebuli saqarTvelo. saqarTvelos mtrebma kargad icodnen, rom Tu kavkasiaSi pirveli qarTuli universiteti mowydeboda evropul sivrces, gamarjvebas advilad moipovebdnen. samwuxarod, garkveul periodSi maT es SeZles. TviTon is faqtic, rom ivane javaxiSvili orjer gaaZeves universitetidan, amis dasturia. marTalia, misTvis tyvia ar usvriaT, magram, albaT, amaze ufro didi sasjeli pirveli qarTuli universitetis damfuZneblisTvis Zneli warmosadgenia. saqarTvelos uaxlesi istoriis bolo periodisTvis yvelaze damaimedebeli sauniversiteto ganaTlebis Temaa. marTalia, vamayobT im didi tradiciebiT, im saxelebiT, memkvidreobiT, rac qarTulma mecnierebam, qarTulma sauniversiteto ganaTlebam Seqmna, magram Cveni xedva yovelTvis prospeqtuli unda iyos. universiteti ar unda mowydes im orbitas, romelsac is ramdenime aTeuli wlis win xelovnurad mowyvites. Cveni xedva aris mimarTuli momavlisken, evropuli Rirebulebebis da faseulobebisken, Cven gvinda Tavisufali universiteti, ganaTlebuli sazogadoeba, romelic iqneba qarTuli saxelmwifos mTavari safuZveli. `ver mohkles!...~ es sityvebi dRes imedianad gangvawyobs. amis safuZvels gvaZlevs Cveni axalgazrdoba. verasodes veravin ver mohklavs saqarTvelos damoukideblobis ideas, Tavisuflebis, Rirsebis SegrZnebas qarTvel erSi! www.tsu.ge Tbilisis ÓÔÖÃÄÍÔÖÒÉ universiteti ÊËÖÁÉ Press 3.10.2007 ÐÀÒËÀÌÄÍÔÉÓ ÊÀÒÉ ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÓ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÖÙÄÓ ÖÀáËÏÄÓ ÌÏÌÀÅÀËÛÉ ÈÓÖ ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÓ ÂÆÀÌÊÅËÄÅÓ ÛÄÓÈÀÅÀÆÄÁÓ saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris nino burjanaZis iniciativiT, oqtombridan dagegmilia saparlamento da sauniversiteto erToblivi proeqtis ganxorcieleba, romlis farglebSic proeqtSi monawileobis msurvel TiToeul students saSualeba miecema, sakuTari interesebis mixedviT gaecnos parlamentis muSaobis specifikas, Seqmnas Sesabamisi naSromi parlamentis mier ganxilul sakiTxebTan, an mis saqmianobasTan dakavSirebiT. staJior studentTa Soris saukeTesoni konkursis wesiT gamovlindebian da siurprizad miiReben imas, rasac parlamentisa da umaRlesi saswavleblebis xelmZRvaneloba proeqtis dasrulebamde konfidencialurad inaxavs. axali gzamkvlevi 2007-2008 saswavlo wlebisTvis mimdinare saswavlo procesze mogviTxrobs. aqve SegeZlebaT ixiloT pasuxebi studentebis mier yvelaze xSirad dasmul SekiTxvebze, romlebic registracias, kreditebis sistemas, studentebis codnis Sefasebas, studentebis mobilobasa Tu studenturi sesxis programas exeba. cnobari, aseve, mogawvdiT terminTa ganmartebasa da Tsu-is sakontaqto telefonebs. ikiTxeT gzamkvlevi, visac universitetSi gzis gakvalva realurad gsurT! ª ÌÄ-9 ÂÅÄÒÃÆÄ ÓÔÖÃÄÍÔÖÒÉ Press ÒÄÃÀØÔÏÒÉÓ ÓÅÄÔÉ ÒÀ Ö×ÒÏ "ÊÌÀÒÀ"? ,,gamarjoba, afxazeTo, Seni!...~ gemi ,,erToba~ daiZra Cveni qvecnobieri ,,vnebebis~ asaSlelad. gauTavebeli laparaki ,,afxazeTis tkivilze~ da jer kidev SevardnaZisdroindeli mowodebebi ,,gvaxsovdes afxazeTi~ (,,mas ra dagvaviwyebs~?!) yoveldRiuri, movaleobis moxdismagvari ,,gamarjobasaviT~ gaicviTa. mowodebebi afxazeTis dasabruneblad Tuki im TviTSegnebamde ar migviyvans, rom erovnuli faseulobebis garSemo unda gaerTiandes yvela _ ganurCevlad politikuri mimdinareobisa, maSin am TemiT sazogadoebis mudmivad manipulirebis tradicia ar moiSleba. nuTu ar unda damTavrdes mtris wisqvilze Cveni cremlebisa da sisxlis dasxma, rac ase kargad gamogvdis Cveni uaxloesi warsulidan moyolebuli dRemde. aRar damTavrda xmis CaxleCamde erTmaneTis Segulianebis politika _ nu gveSinia!~. mas ki, visic marTla unda gveSinodes, yoveldRiurad vaZlierebT da Tavze visvamT. Cveni teritoriebis dabrunebis ideac ki ukan mogvrCeba, Tuki qarTuli saxelmwifos stabilurobas enguris gamoRmac safrTxe daemuqreba. ki, es kargad icis Cveni sazogadoebis didma nawilma, magram usamarTlobiT gamwarebul, socialurad daucvel da vazis aCexvamde misul kacs wonasworobis dacvis principze xels veRar moawerineb, roca mas gauazreblad azvirTebul `talRaSi~”CarTav. da maSin ra vqnaT? politikaSi yvela politikur partias Soris dRes damkvidrebul brZolis wesebs `xelisuflebis damxobis~ mowodebiT veravin Secvlis. qarTul opoziciur dajgufebebs Tuki dRemde ar eyo is sulgrZeloba da ÍÉÍÏ ÊÀÊÖËÉÀ ÊÄÈÉËÉ ÉÚÏÓ ÈØÅÄÍÉ ÌÏÁÒÞÀÍÄÁÀ "ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉÓ ÁÀÙÛÉ!" sayovelTao studenturi aqcia `keTili goni~, rom konkretul garemoebebSi gaerTianebuliyvnen da alternatiuli, konstruqciuli, xelisuflebis qmedebebis maregulirebeli Zala Seeqmna, aris ki dReidan mosalodneli maTi gaerTianeba im Rirebulebebis garSemo, razedac modis dakveTa Cveni sazogadoebisgan? xelisuflebasac uWirs TviTkontroli da es yvela saxelmwifoSi ase iqneboda, Tuki gaTiToliderebuli opozicia ver moaxerxebda qveyanaSi marTvis balansis efeqtis Semotanas. SeuZlebelia, pirSi wyali Caigubo da ar gamoexmauro qveyanaSi mimdinare dRevandel movlenebs, magram isic unda SevekiTxoT sakuTar Tavs, ra ufro ,,kmara~? _ iqneb es aris sazogadoebrivi azris gamokiTxvis mTavari Tema? axla im tradiciasac Tu davnergavT, rom sazogadoeba saxelisuflo arCevnebamde darCenili yoveli erTi weli revoluciuri gamosvlebis SiSSi amyofon, maSin ra mniSvneloba aqvs _ ris SiSs ra SiSi Secvlis? SiSs ki didi Tvalebi rom namdvilad aqvs, es mSvenivrad icis man, vinc `msoflios nebas Tavze azis~ da Cven ki teritoriuli mTlianobis ideas `gvifarCakebs~. afxazeTis dacemis dRes umjobesia, is emocia gavixsenoT, rac, albaT, yvelas erTad dagveufla maSin, roca saqarTvelos yvela televiziam Cveni `jigaris~ sworad warmarTvisTvis erTsa da imave dros eTerSi gauSva klipi _ `gamarjoba, afxazeTo, Seni!~. `dro yvelafris mkurnalia, icode, da Senamde arcTu ise Soria...~“ studentebs undaT, rom amis swamdeT! afxazeTis omSi CaTrevaze gakeTebuli yoveli braldeba, es visi misamarTiTac ar unda iTqvas, gana, ase ioli saTqmelia? ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis studentebi afxazeTis dacemis dRes aqciiT exmaurebian. nino kakulia ÃÒÏÀ, À×áÀÆÄÈÉÓ ÃÀÓÀÁÒÖÍÄÁËÀà ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÛÄ×ÀÓÄÁÄÁÓ ÃÀ ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÍÀÁÉãÄÁÉ ÌÏäÚÅÄÓ ÛÖÒÈáÉÀ ÁÄÒÏÛÅÉËÉ 27 seqtembers, soxumis dacemis dResTan dakavSirebiT, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis studenturi TviTmmarTvelobis iniciativiT gaimarTa aqcia, romelSic sxva umaRlesi saswavleblebis studentebic monawileobdnen. aqciaze studentebma miiRes mimarTva, romelic saqarTveloSi www.tsu.ge ÊËÖÁÉ akreditebul yvela diplomatiur korpuss gaegzavna. gmirTa moedanze saqarTvelos erTianobisTvis brZolaSi daRupul gmirTa memorialis yvavilebiT Semkobis Semdeg studentebma gaeros ofisTan gadainacvles, sadac mimarTvis teqsti inglisurad waikiTxes. mimarTvaSi naTqvamia, rom qarTveli axalgazrdebisTvis 27 seqtemberi soxumis dacemisa da ruseTis mier afxazeTis okupaciis dRea. `Cven varT is Taoba, romelmac sakuTari TvaliT naxa afxazeTis omi da dRes mis Sedegebs vimkiT. Cven SeSfoTebulebi varT im procesebiT, romelic afxazeTis de-faqto respublikaSi mimdinareobs da migvaCnia, rom separatistuli mTavrobis mier dRes dagegmili RonisZiebebi sxva araferia, Tu ara saqarTvelos mosaxleobis Seuracxyofis mcdeloba~, _”naTqvamia mimarTvaSi. ª ÌÄ-9 ÂÅÄÒÃÆÄ newspaper @ tsu.ge `Cemi studentobis dros...~ _ mogonebaTa es saerTo Sesavali yvela im Taobis warmomadgenels ekuTvnis, vinc dRes studenti aRar aris da miuxedavad imisa, rom swavlis Ziri yovelTvis mware iyo, mainc enatreba studenturi cxovrebis tkbili kerZi _ erTgvari Tavisufleba. drom bevri ram Secvala, gadaafasa, gadaalaga... yavarjenze dayrdnobili moxucebulis damajerebeli saubari `sabWoTa ganaTlebis~ uprecedentobaze dRevandel axalgazrdas Sedavebis survilsac ki ar uCens, radgan mas `arafris momcemi davisTvis dro ar aqvs~. testebi da gamocda `unarebSi~ winamorbedi TaobisTvisac imdenad ucxo xilia, rom naklebad savaraudoa misi `CakbeCis~ da gemos gagebis xasiaTze movides. Tumca studentoba yvelas Tanabrad unda da enatreba. amitom yvebian gauTaveblad Tavgadasavlebs da ambebs _ mogonils, qaris motanils Tu ,,universitetis baRSi~ saxeldaxelod gamoZerwils odesRac... `Cemi studentobis dros...~ _ es Sesavali imdens itevs, ramdensac sinanuli, rom studenti ar xar, miTumetes dRes, roca `Sen irCev da Senve afaseb!~ ras da viso? _ ikiTxavs winamorbedi Taoba. ras da... irCev, pirvel rigSi, Seni profesiis dasaufleblad aucilebel sagnebs, iseve, rogorc SenTvis saintereso da sayvarel sxva sagnebsac da, faqtobrivad, niSans Sen uwer leqtors! diax, Seicvala dro, viTareba, garemoeba. 1 seqtemberi ki ar `gaoqtombrelda~, rogorc amas mudmivmoqmedi `agresionerebi~ ityodnen, aramed absoluturad Seicvala sauniversiteto ganaTlebis sistema da swavlis gadavadebac garkveul procedurebTan logikurad aris dakavSirebuli. dRevandeli xelisuflebis xisti politika ganaTlebis sferoSi `Sokuri Terapiis~ princips eyrdnoba da safuZveli eyreba wlebis manZilze CvenTvis sanatrel Teziss: `mieciT niWsa gza farTo!~. rogor vipovoT gamosavali yvelaze rTul situaciaSic ki? _ msgavs kiTxvebze pasuxmomarjvebuli axali Taobis sakeTebeli saqme da imedi momavlis imedia. amdenad aris saintereso maTi ideebi, iniciativebi, brZola ukeTesi momavlisTvis, molodini axali Tavgadasavlebisa... keTili iyos Tqveni mobrZaneba `universitetis baRSi!~ aq iseTi Tavisuflebis, iseTi siyvarulisa da megobrobis istoriebi da sakuTari mrwamsisTvis brZolis wesebi dawerila, rom am samyaroSi gawevrianebisTanave igrZnobT gardasul idumalebaTa Zalas. es exeba, gansakuTrebiT, pirvelkurselebs, visTvisac universiteti, pirvel rigSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetia. am arCevans vinc gagiwbilebT, ubralod CaTvaleT, rom mas `universitetis baRis~ idumalebasTan Rirebulebis Zafebi ise ar gaubia, rogorc es Tqven SeZeliT! Tqveni uflebebis dasacavad, aTasgvari ocnebebis asasruleblad da jansaRi ambiciebis dasakmayofileblad ki studentur TviTmmarTvelobas rom unda mimarToT, amis Sesaxeb Cven kidev gveqneba saubari! Cemi studentobis dros iyo omi da srola rusTavelze! TqvenTvis `CairTo~ axali dro da ara `qviSis saaTi~. gilocavT axali saswavlo wlis dawyebas! 7 3.10.2007 ÓÔÖÃÄÍÔÖÒÉ Tbilisis ÊËÖÁÉ Press universiteti ÁÀÆÀËÄÈÉÓ ÐÀÔÒÉÏÔÖË ÁÀÍÀÊÛÉ ØÀÒÈÅÄËÌÀ, ÓÏÌÄáÌÀ ÃÀ ÀÆÄÒÁÀÉãÀÍÄËÌÀ ÀáÀËÂÀÆÒÃÄÁÌÀ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ "ÀÊÅÀÍÉ" ÃÀÀÒßÉÄÓ saprezidento programa `patriotis” wlevandeli sezoni oqtombris bolos studentebisa da moswavle-axalgazrdobis ukanaskneli nakadis gacilebis sazeimo ceremoniiT daixureba. momavali wlisTvis programa kidev ufro mravalferovani da saintereso rom gaxdes, amaze zrunva, faqtobrivad, ukve daiwyo. saqarTvelos prezidentis iniciativiTa da misi fondis materialur bazaze daarsebuli sazafxulo proeqti wels mesamed Catarda da, rogorc misi mesveurni acxadeben, moswavleTa da studentTa urTierTobebis ganmtkicebis am saukeTeso tradicias alternativa didxans ar moeZebneba. gazeT `Tbilisis universitetma” bazaleTis banaki moinaxula, sadac monawileebisa da maTi xelmZRvanelebis 300 wevriani kontingenti daxvda. áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ qveynis teritoriaze am zafxuls sul rva `patriotulma~ banakma imuSava da TiToeulma asobiT studentisa da skolebis moswavleebisgan dakompleqtebuli nakadi miiRo. wels, duSeTis raionSi, bazaleTis tbis mosazRvred mdebare patriotuli banakis morigi nakadi gamorCeuli bevri niuansis gamo aRmoCnda. am niuansTagan erTerTi is gaxldaT, rom aq stumroba saingiloSi, istoriul hereTSi mcxovrebma qarTvelebma isurves. bazaleTis banakSi yofniT aRfrTovanebulma kaxis qarTuli saSualo skolis erTerTma pedagogma aRniSna, rom saqarTvelo-azerbaijanis sazRvarTan Seqmnili problemebis gamo, banakSi dasvenebis msurvelTa sia Semcirda da adgilze mxolod 70 moswavlis Camoyvana moxerxda. bazaleTis patriotuli banakis ufrosis zura CinCilakaSvilis ganmartebiT, sezonis erTi nawili saintereso imiTac iyo, rom qarTvel axalgazrdebTan gacnoba-daaxloebis surviliT, saingilos stumrebTan erTad, banaks saqarTvelos moqalaqe _ erovnebiT azerbaijaneli da axalqalaqis mkvidri _ erovnebiT somexi mozardebic erTdroulad ewvivnen. `isini erT kotejSi cxovroben. saingilos warmomadgenlebidan zogierTi pirvelad Camovida Tavis ZirZvel samSobloSi. aq studentebis garda, skolebis damamTavrebeli klasebis moswavleebic arian. TiToeuli nakadis daxurvis ceremoniaze CvenTan tradiciulad Tavs bevri stumari iyris, maT Soris, ganvlili nakadebis warmatebuli da warCinebuli axalgazrdebi, romlebic sakuTari banakis da liderebis mosanaxuleblad xSirad modian,~”_ aRniSna zura CinCilakaSvilma. proeqtis mizani Sesrulebulia _ axalgazrdebi, aq elementarul damoukideblobas eCvevian. proeqtSi monawileobis Sedegad saqarTvelos sxvadasxva kuTxis warmomadgenlebs Soris megobroba aqedan iwyeba da banakidan wasvlis Semdeg grZeldeba. `aqauroba mozardebSi patriotul suliskveTebasac aRvivebs. roca yoveldRiurad TiToeuli maTgani Zaldatanebis gareSe Tavis himns da droSas gulze xelis dadebiT pativs miagebs, vrwmundebi, rom SeuZlebelia, samSoblo ar uyvardes. dilis xazi sainfor- bazaleTis patriotul banakSi 8 macio xasiaTisaa, sadac liderebi da monawileebi erTad vadgenT dRis ganmavlobaSi Casatarebeli RonisZiebebis nusxas. banakSi umoqmedo adamiani ar arsebobs,~ _ aRniSnavs bazaleTis banakis ufrosi, romelsac amgvari samsaxurebrivi funqciis didi gamocdileba aqvs. mas uamrav axalgazrdasTan urTierTobaSi bevri usiamovno da ufro meti sasiamovno magaliTi axsovs, dawyebuli axalgazrdebis cudi cxovrebis wesis radikalurad Secvlidan, damTavrebuli banakSi Casaxuli qal-vaJuri siyvaruliT, romelTa xelismomkideobac uwevs xolme. banakis cxovrebis wess yvela kategoriis mozardi da studenti egueba. aq yvelas aqvs sakuTari Sinagani potenciisa da niWis gamovlenis saSualeba. savaldebulo treningebiT datvirTuli aravin aris. ra Tqma unda, leqciebisa da gakveTilebis kursi ar tardeba. razmebs Soris sportuli da inteleqtualuri saxis Sejibrebebi, patara scena da podiumi _ es aris ZiriTadi sfero, sadac axalgazrdebi erTmaneTs sakonkurso wesebiT ejibrebian. yvelas yvelaferi met-naklebi warmatebiT gamosdis, Tumca erTxmad aRniSnaven, rom banakSi internetiT da eleqtronuli biblioTekiT datvirTva `zedmeti fufuneba~ iqneba da Tavisuflebis xarisxze kargad ar imoqmedebs. banakis kontingentis 30 jgufad dayofil TiToeul razms ori lideri gogo da biWi hyavs. banakis xelmZRvanelebis xelfasi simboluria da 24 saaTian samuSao reJimSi daxarjuli energiis adekvaturi sulac ar aris, magram umaRlesi saswavleblebidan arCeuli lideri studentebisTvis anazRaurebaze ufro mniSvnelovani saintereso saqmis keTebaa. mkrtiC akofiani, samcxe-javaxeTis regionis, sofel ninowmindis saSualo skolis me-11 klasis moswavle: _ bazaleTSi qarTvelebTan damegobrebis mizniT Camovedi, radgan iq, sadac vcxovrob da vswavlob, qarTveli megobrebis deficits ganvicdi. qarTvelebTan aTi dRe gavatare da axla qarTuli ukeT mesmis. saqarTvelos moqalaqe var, magram somexi mosaxleobis garemocvaSi ar xerxdeba qarTvelebTan aqtiuri urTierToba. amitom sul somxur enaze vsaubrob. skolaSi qarTul enas somexi pedagogi maswavlis. giorgi oTaraSvili,, istoriuli hereTis sofel kaxis qarTuli saSualo skolis moswavle, 11 wlis: _ saqarTveloSi ara, magram patriotul banakSi pirvelad var. yvelaferi Zalian momewona, yvela Zalian momenatreba. visTanac davmegobrdi, Cems sofelSi davpatiJe da albaT, Camovlen. giorgim axlo warsulSi musikaluri monacemebiT Tavi ukve gamoiCina da sazogadoebas satelevizio proeqt `ana-banaSi” monawileobiT gaecno. misi musikis pedagogi gulistkiviliT dasZens, rom giorgis msgavsad ZirZvel qarTul miwaze bevri niWieri bavSvia, romlebsac jer aravin icnobs: `cxovrebiseul problemebze saubari rTulia. ar gvaviwroveben, magram SemoqmedebiTi SesaZleblobebis farTod warmoCenis saSualebasac ar gvaZleven. kaxis skolis moswavleebis gundi banakSi me Camoviyvane da es dReebi `patriotis~ rigiTi monawilis msgavsad gavatare. yvelaze metad banakis xelmZRvanelebis gulTbili daxvedra momewona. aq herelebs didi siTbo gvagrZnobines~. hereTis stumrebma banakis keTilmowyobaSi sakuTari wvlili Seitanes. banakis teritoriaze, SarSandelisgan gansxvavebiT, wels xis kotejebi gamarTes da lamazi dekoraciebi moawyves. am fonze, kaxis qarTuli saSualo skolis pedagogma enriko janaSvilma `Tavisi marjve~ xelebiT”iseTi fantani gaakeTa, rom stumrebs Tvali am fantanisken gaurbiT. `rom ar Camovsuliyavi, bavSvebs fantans vin gaukeTebdao?~ _ ixumra herelma stumarma da moridebuli gulwrfelobiT dasZina, rom mas, yvelaze metad, qarTul miwaze fexis dadgma da im bazaleTis tbis naxva ainteresebda, romelic sicocxleSi mxolod suraTidan unaxavs. `skolaSi naswavli ilias leqsi am tbaSi CaZiruli oqros akvaniviT maxsovs~, _ aRniSna man. bazaleTSi damsvenebel axalgazrdebs Soris ukve daojaxebuli sami wyvili Camosula, romlebsac erTmaneTi ori wlis win varcixis patriotul”banakSi gaucvniaT. imis sademonstraciod, Tu ra doneze SeiZleba patriotul”banakebSi axalgazrdebs Soris urTierTobis gaRrmaveba, axlo warsulSi ramdenime daniSnuli wyvili specialuri prizebiTac daujildovebiaT. rogorc SevityveT, banakebSi daojaxebulTa ricxvma imdenad imata, rom zusti statistikis dasadgenad ukve specialuri jgufic muSaobs. sazogadoeba, axlo momavalSi, maT vinaobas da siyvarulis saintereso istoriebs specialur RonisZiebaze Seityobs. ÔÀÁÀáÌÄËÀÛÉ "ÄÒÈÉÀÍÉ ÀáÀËÂÀÆÒÃÖËÉ ÐÏËÉÔÉÊÉÓ ÀÒÀÒÓÄÁÏÁÀÌ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ ÃÀÀÆÉÀÍÀ" — ÍÀÈØÅÀÌÉÀ ÓÔÖÃÄÍÔÖÒ ÃÄÊËÀÒÀÝÉÀÛÉ pirveli studenturi forumi 27-30 ivliss Tsu-is studenturi TviTmmamrTvelobis iniciativiT, tabaxmelas sauniversiteto rezidenciaSi saqarTvelos 18 umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis studenturi TviTmmarTvelobebis liderebis monawileobiT pirveli studenturi forumi gaimarTa. studentebma mzadyofna gamoTqves, yvela saSualeba gamoiyenon imisaTvis, rom umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebebi CaerTon procesebSi, rac ganaTlebas, studentur cxovrebas da axalgazrduli politikis formirebas exeba. áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ `Cven warmovadgenT Taobas, romelsac udidesi potenciali, SesaZleblobebi, miznebi gaaCnia da romelic damakavSirebel xidad unda iqces warsulsa da momavals Soris. vacnobierebT misias, rac qveyanaSi mimdinare istoriul-politikurma procesebma umaRles saganmanaTleblo dawesebulebebs da momaval Taobas daakisra... viTvaliswinebT bolo aTwleulis gamocdilebas, roca studentebis daqsaqsulobam da erTiani axalgazrduli politikis ararsebobam adre ziani miayena erovnul interesebs. aqedan gamomdinare, saqarTvelos umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebebis studenturi TviTmmarTvelobebi vacxadebT, rom mzad varT, Cveni gaerTianebiT vemsaxuroT saqarTvelos da mis aRmSenebloba-gamTlianebaSi Cveni wvlili SevitanoT, davicvaT erovnuli faseulobebi da, amasTan erTad, davamkvidroT dasavluri demokratiuli Rirebulebebi. gvsurs, xeli SevuwyoT saqarTveloSi evropuli saganmanaTleblo sivrcis Sesatyvis saswavlo, samecniero da instituciuri standartebis damkvidrebas, monawileoba miviRoT qveynis sazogadoebriv cxovrebaSi, radgan studentis, rogorc moqalaqis movaleoba, mxolod saswavlo newspaper @ tsu.ge procesSi CarTviT ar Semoifargleba!~”_ naTqvamia saqarTvelos studentur deklaraciaSi, romelic tabaxmelaSi gamarTuli studenturi forumis monawileebma erTxmad miiRes. forumis farglebSi, aseve, Catarda saqarTvelos studentTa kavSiris arCevnebi. (saqarTvelos studentTa kavSiri mimdinare wels gaxda evropis studentTa erovnuli kavSirebis sabWos ESIB-is wevri). forumis monawileebs leqciebi da seminarebi Cautares cnobilma politikosebma, maT Soris: saqarTvelos parlamentis Tavmjdomarem nino burjanaZem, ekonomikis ministrma giorgi arvelaZem, `erTiani nacionaluri moZraobis~”generalurma mdivanma, parlamentarma daviT kirkitaZem, kulturis ministris moadgilem vladimer varZelaSvilma. studentebis winaSe moxsenebebiT gamovidnen ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtori, profesori giorgi xubua, Tsu-is iuridiuli fakultetis dekani daviT kereseliZe, saerTaSoriso urTierTobebis eqsperti arCil gegeSiZe, Tsu-is iuridiuli fakultetis sruli profesori nana WiRlaZe. gaimarTa samagistro programis `evropamcodneoba~”(,,European Studies”) wardgena, romelic evrokavSiris mxardaWeriT xorcieldeba. www.tsu.ge Tbilisis ÓÔÖÃÄÍÔÖÒÉ universiteti saparlamento da sauniversiteto erToblivi proeqtis ganxorcieleba male daiwyeba ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtori giorgi xubua darwmunebulia, rom universitetis studentebi adeqvaturad Sexvdebian parlamentis Tavmjdomaris iniciativas da gamoiyeneben Sanss, raTa axalgazrduli energia da inteleqtualuri SesaZleblobebi Rirseulad warmoaCinon iseT seriozul warmomadgenlobiT organoSi, rogoric saqarTvelos parlamentia. yvela sferoSi mimdinare reformebis fonze dRes aravin daobs, rom saerTaSoriso mxardaWerasTan erTad qveyanaSi gadasawyvet yvela problemas sakuTari moqalaqeebis Zalisxmeva da kompetencia sWirdeba. `farTo ganaTleba, profesionalizmi, kompetencia _ aris swored is berketi, riTac SegviZlia konkurencia gavuwioT sxva qveynebs da sakuTari adgili Rirseulad davimkvidroT. mcirericxovani qveynebidan saqarTvelos msgavsad Zalian cota daikvexnis im potencials, riTac Cveni axalgazrdoba msoflio standartebs akmayofilebs. gvjera, rom dRevandeli studentobis saxiT modis Rirseuli Taoba, romelzec damokidebulia am qveynis xvalindeli dRe. darwmunebuli var, studentTa absolutur umravlesobaSi saqarTvelos momavali liderebi arian, romelTa sxvadasxva sferoSi asparezze gamosvlas mniSvnelovani pozitiuri Sedegebi mohyveba. minda, parlamentis kari TqvenTvis Ria iyos!~”_ es aris saqarTvelos parlamentis Tavmjdomaris nino burjanaZis pozicia, romelic studentebs umaRles saswavleblebSi miRebuli profesiuli ganaTlebis realizaciisa da kvalifikaciis asamaRleblad praqtikis gavlas qveynis umaRles sakanonmdeblo organoSi sTavazobs. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtoris giorgi xubuas TqmiT, parlamentis Tavmjdomarem sakuTari iniciativiT ormxrivad sasargeblo aqcenti gaakeTa. `parlamenti gaigebs, ra molodini arsebobs xelisuflebis mxridan studenturi Taobisadmi, rogor xedavs Tavad axalgazrdoba politikur cxovrebas, imas, rac xdeba dRes da ra nabijebic idgmeba qveynis momavlisken, radgan yvelaferi, rac yoveldRiurad keTdeba, swored axalgazrdobasTan asocirdeba. parlamentsa da studentebs Soris urTierTobis aseTi forma axalgazrdebs warmatebuli profesiuli karieris saSualebas miscems. vfiqrob, parlamentis iniciativa universitetisTvis seriozuli gamowvevaa. mas studenturi praqtikis datvirTvac eqneba, radgan maT uSualo kontaqti eqnebaT organosTan, sadac yalibdeba politika da miiReba qveynisTvis umniSvnelovanesi gadawyvetilebebi~, _ aRniSna giorgi xubuam. misi ganmartebiT, axali saswavlo wlis dawyebisTanave, universitetisa da parlamentis xelmZRvaneloba studenturi TviTmmarTvelobis warmomadgenlobasTan erTad detalurad ganixilavs ormxrivi TanamSromlobisa da proeqtis droulad ganxorcielebis sakiTxs. ganaTlebisa da mecnierebis saparlamento komitetis Tavmjdomaris nodar grigalaSvilis gancxadebiT,, umaRlesi saswavleblebis studentebi Tuki parlamentSi gaivlian staJirebas, komitetebSi muSaobis gziT profesionalizms aimaRleben, rac, TavisTavad, misasalmebelia. www.tsu.ge 3.10.2007 ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÉÓ ÓÀÜÉÅÒÄÁÓ ÀÌÉÄÒÉÃÀÍ ÓÔÖÃÄÍÔÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÝÅÉÓ ÃÄÐÀÒÔÀÌÄÍÔÉ ÂÀÍÉáÉËÀÅÓ ÐÀÒËÀÌÄÍÔÉÓ ÊÀÒÉ ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÓ ÃÀÓÀØÌÄÁÉÓÈÅÉÓ ÂÀÖÙÄÓ ÌÄ-7 ÂÅÄÒÃÉÃÀÍ ÊËÖÁÉ Press es Seni TviTmmarTvelobaa! `adamians aqvs sakuTari iaraRi: es aris misi azri, Wkua da ena. nebismieri adamiani cdilobs, meore adamiani daimegobros im TvalsazrisiT, rom maT hqondeT erTnairi azri, Sexeduleba, rac, garkveulwilad, sulier siaxloves niSnavs~, _ ganacxada CvenTan saubarSi nodar grigalaSvilma. rogorc Tsu-is studenturi TviTmmarTvelobis ganaTlebisa da mecnierebis departamentis Tavmjdomare vaxtang lomjaria aRniSnavs, mimdinare saswavlo wels samTavrobo (maT Soris sakanonmdeblo organosTan) da kerZo struqturebTan studentTa dasaqmebis xelSewyobis mizniT garkveuli tipis TanamSromlobis SeTavazeba, studenturi TviTmmarTvelobisa da saxelmwifo universitetis studentTa momsaxureba-dasaqmebis centris erToblivi gegmis nawilia. centri apirebs, studentebisTvis Caataros masobrivi gamocdebi im sagnebSi (specialoba, ucxo ena, maTematikuri Tu aramaTematikuri unarebi), romlebsac ama Tu im saxis StatSi studentTa dasaqmebis dros konkretul struqturaTa kadrebis ganyofilebebi yuradRebas aqceven. `parlamentis Tavmjdomarem dagvaswro da garkveuli kuTxiT parlamentSi studentebis dasaqmeba Tavad SemogvTavaza. is faqti, rom studentTa parlamentSi staJirebas eZleva konkursis saxe, ris Semdegac, studentebis nawili, albaT, dasaqmdeba, an sxva raime saxiT damatebiT stimuls miiRebs, Zalian sasixaruloa,~ _ aRniSna man. vaxtang lomjarias azriT, nino burjanaZis mxridan dapirebuli siurprizis gaxmaurebamde, studentebisTvis isedac prestiJulia, rom dawyebiT samuSao gamocdilebas isini iseT gamarTul organoSi miiReben, rogoric parlamentia. `cxadia, didi mniSvneloba eqneba imas, rom universitetma am programaSi monawileobis misaRebad saukeTeso studentebi SearCios, raTa Tavad parlamentic kmayofili darCes niWieri kadrebiT, romelTa simravliTac universiteti namdvilad gamorCeulia,~ _ aRniSna studenturi TviTmmarTvelobis ganaTlebisa da mecnierebis departamentis Tavmjdomarem. amJamad, saukeTeso studenturi kontingentis parlamentSi dasaqmebis proeqti daxvewis stadiaSia da misi ganxorcieleba sul male daiwyeba. qveynis umaRles sakanonmdeblo organoSi studenturi staJirebis formatis gaRrmavebas profesiuli codnis amaRlebasTan erTad sxva dadebiTi Sedegic rom mohyveba, amaSi, ra Tqma unda, sakamaTo araferia. maT, vinc fiqrobs, rom parlamentSi studenturi kontingentis miwveva xelisuflebis politikuri interesebidan momdinareobs da axalgazrdebis zedmetad politizirebas isaxavs miznad, unda gaiTvaliswinon, rom arapolitizirebuli axalgazrdebi naklebad arseboben. arian axalgazrdebi, romlebsac aqvT sakuTari pozicia da mas xmamaRla gamoxataven, an aqvT pozicia, magram masze xmamaRla ar saubroben; arian iseTebic, romlebsac ar gaaCniaT pozicia da yvelanairi sazogadoebrivi movlenis mimarT indiferentulni arian. ra Tqma unda, students unda hqondes pozicia, radgan is azrovnebs. saxelmwifos amocanas warmoadgens, rom umaRles saganmanaTleblo saswavleblebSi ar arsebobdes partiebi, ar iyvnen iq emisrebad mivlinebuli politikosebi, raTa saswavlo process xeli ar SeeSalos da studenturi areali bataliebis asparezad ar iqces. áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ miTi bednieri studenturi cxovrebis Sesaxeb sapnis buStiviT rom ar gaskdes, amaze saswavleblis xelmZRvanelobis garda, Tavad axalgazrdebmac unda izrunon. saxelmwifo universitetSi studenturi cxovrebis sainteresod warmarTvaze studenturi TviTmmarTveloba zrunavs. isini aqtiurobiT gamoirCevian da ukve cnobadi saxeebi arian. studenturi TviTmmarTvelobis prezidenti giorgi avaliani aRniSnavs, rom TviTmmarTveloba axali saswavlo wlis dawyebisTanave studentebs mraval saintereso siaxles hpirdeba. _ Cveni mTavari mizania, studentebs maqsimalurad moxerxebuli momsaxurebis servisi SevTavazoT, raTa maTi nebismieri moTxovna Tu survili saTanadod dakmayofildes. amasTan, pirvelkurselebi studentur cxovrebaSi Tavidanve aqtiurad unda CavrToT. Cveni muSaobis Zveli taqtika da strategia ar Secvlila, Cveni uSualo movaleobaa, SeviswavloT maTi problematika, meti gulisxmiereba gamoviCinoT maT mier wamoyenebuli moTxovnebis mimarT. oqtombridan igegmeba studentTa uflebebis dacvis departamentis Seqmna, romlis umTavresi funqcia studentebis winadadebebisa da saCivrebis ganxilva iqneba. es Seexeba saswavlo procesTan dakavSirebul aRmoCenil braldebebs Tu sxva problemas, romelsac studenti universitetis TanamSromlebTan da akademiur personalTan urTierTobisas xvdeba. yoveli kviris bolos Semosul gancxadebebs saTanadod SeviswavliT da reagirebas movaxdenT. am gziT Cven met-naklebad davicavT studentTa interesebs. oqtombris dasawyisSive Seiqmneba saiti, romelic kidev erTi damatebiTi meqanizmi iqneba imisTvis, rom nebismieri informacia da siaxle studentamde droulad mivides. studenturi TviTmmarTvelobis TiToeulma departamentma sakuTari samoqmedo programa SeimuSava da uamravi saintereso RonisZieba dagegma. _ studenturi TviTmmarTvelobis xelaxal arCevnebamde sul ufro cota dro darCa. rogor apirebT Tqveni poziciebis gamyarebas? saubroben imazec, rom Tqven ukve daiwyeT winasaarCevno mzadeba. rogor gesaxebaT Tqveni perspeqtiva? _ arCevnebamde erTi weli darCa, magram, am etapze, aranair saarCevno kampanias ar vgegmavT. Cveni indikatori Cveni muSaoba da kmayofili studentia. Cveni Txovnaa, ufro meti iniciativa wamovides maT- gan. Cven studentebis winaSe samarTlebrivi da moraluri pasuxismgebloba gvakisria. _ studentur TviTmmarTvelobas, zogjer, garkveul politikur ZalebTan aliansSi adanaSauleben. qveyanaSi saprezidento da saparlamento arCevnebTan dakavSirebiT situacia, albaT, ufro daiZabeba. ra pozicias daikavebs studentoba da Caereva Tu ara politikur procesebSi? _ SeiZleba arsebobs studentTa mcire nawili, romelic Cven saqmianobas kritikulad afasebs da garkveul braldebebs gviyenebs, magram yvelasTvis cxadia, rom studenturi TviTmmarTveloba aris apolitikuri organizacia. Tu vinme enguris xidTan gamarTul aqcias politikurad miiCnevs, es misi problemaa. es iyo nebismieri studentis moqalaqeobrivi movaleoba da patriotuli nabiji. arc is aris gamoricxuli, rom arCevnebis periodSi zogierTma politikurma Zalam moindomos studentebTan TanamSromloba da maTi procesebSi CaTreva. SeiZleba studentebis garkveulma jgufma Seasrulos kidec romelime politikuri partiis dakveTa, magram Cven momavalSic SevinarCunebT damoukideblobis niSas. _ samomavlod ra siaxleebs sTavazobT studentebs? _ TiToeuli departamenti cdilobs studentebis dainteresebas da CarTvas mis mier ganxorcielebul RonisZiebaSi. studentebs, albaT, gansakuTrebiT gaaxarebT axlaxan dafuZnebuli mogzaurTa klubis arseboba. ganaxldeba Teatraluri dasi. igegmeba studentTa saswavlo-samecniero konferenciebis gamarTva. kidev ufro metad gaaqtiurdeba sportuli cxovreba... saTqmeli da gasakeTebeli bevria... ÛÖÒÈáÉÀ ÁÄÒÏÛÅÉËÉ ÃÒÏÀ, À×áÀÆÄÈÉÓ ÃÀÓÀÁÒÖÍÄÁËÀà ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓ ÛÄ×ÀÓÄÁÄÁÓ ÃÀ ÒÄÊÏÌÄÍÃÀÝÉÄÁÓ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÍÀÁÉãÄÁÉ ÌÏäÚÅÄÓ ÌÄ-7 ÂÅÄÒÃÉÃÀÍ Tsu studenturi TviTmmarTvelobis Tavmjdomarem giorgi avalianma aRniSna, rom konfliqtis mogvarebis saqmeSi Zalian mniSvnelovania saerTaSoriso organizaciebis mxardaWera. ,,Cveni informaciiT, afxazeTSi separatistebi Cvens istoriul miwa-wyalze damoukideblobas zeimoben. samarTlebrivi da moraluri pasuxismgebloba ruseTis federacias unda daekisros. Cveni ZiriTadi moTxovnaa, saerTaSoriso sazogadoeba kidev ufro gaaqtiurdes da, Sesabamisad, gamoiyenos yvela berketi konfliqtis swrafad da mokle droSi mosawesrigeblad. droa, maT Sefasebebs da rekomendaciebs konkretuli nabijebi mohyves~.” ruseTis saelCosTan xuTasamde studen- newspaper @ tsu.ge ti transparantebiT, saqarTvelos da universitetis droSebiT mivida. aqciis monawileTa gancxadebiT, maTi mizania, ruseTma da saerTaSoriso sazogadoebam dainaxos qarTveli axalgazrdebis erTsulovneba da SemarTeba da miiRos gonivruli gadawyvetileba. Tsu studenturi TviTmmarTvelobis vice-prezidentis gaga xabulianis gancxadebiT, qarTvelebs da afxazebs gasayofi araferi aqvT. `droa, ruseTma Sewyvitos Tavisi agresiuli qmedeba, saqarTvelom ukve airCia Tavisi gza da dakarguli teritoriebis dasabruneblad yvelafers gaakeTebs~.“ soxumis dacemis dResTan dakavSirebuli studenturi aqcia saqarTvelos yvela qalaqSi gaimarTa. 9 3.10.2007 ÓÔÖÃÄÍÔÖÒÉ Tbilisis ÊËÖÁÉ Press universiteti "ÓÀáÀËáÏ ÁÀÍÊÉÓ" ßÀÒÌÀÔÄÁÖË ÓÔÀÒÔÆÄ ÈÓÖ-ÉÓ ÓÔÖÃÄÍÔÄÁÉ ÃÂÀÍÀÍ áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÉ 13 seqtembers Tsu-is I korpusSi `saxalxo bankis~ studenturi sesxis _ `warmatebuli starti~ prezentacia gaimarTa. universitetSi swavlis dasawyebad savaldebulo administraciuli registraciis dawyebamde ramdenime dRiT adre `saxalxo bankma~ studentebs uprecedento da studentTa moTxovnebze maqsimalurad morgebuli pirobebi SesTavaza. saqarTveloSi da sazRvargareT swavlisTvis sesxebi gaicema rogorc sabakalavro da samagistro programebis, aseve, moklevadiani saswavlo kursebis dasafinanseblad. sesxis moculoba ganisazRvreba swavlebis Rirebulebis da studentis moTxovnis Sesabamisad, xolo sesxis maqsimaluri Tanxa SeuzRudavia. warCinebul studentebs `saxalxo banki~ gansakuTrebul pirobebs sTavazobs: maT ar moeTxovebaT Semosavlis wyaro, Tanamsesxebeli an Tavdebi piri, nebismieri studenturi sesxis tipi studentze gaicema wliur 12%-ad, xolo sesxis gacemaze gadawyvetileba miiReba ganacxadis SevsebisTanave. proeqti, aseve, iTvaliswinebs damatebiT bonusebs. bonusis saxiT students saCuqrad gadaecema: `studenturi paketi~ masSi Semavali sabanko da sadazRvevo SeRavaTebiT; banki samagistro programis ekonomikuri ganxris warCinebul studentebs ufasod gaatarebs treningebs Semdgomi dasaqmebis perspeqtiviT; Tu bankis msesxebeli studenti gasuli wlisgan gansxvavebiT kurss warCinebiT daxuravs, misi damatebiTi swavlebis dafinansebis sesxi ganixileba warCinebuli studentis saprocento ganakveTis pirobebiT; studenturi sesxiT mosargeble nebismier students ardadegebis periodSi banki saSualebas aZlevs dasaqmdes `saxalxo bankSi~, an mis Svilobil kompaniebSi: `saxalxo dazRvevaSi~, `saxalxo fostaSi~, gayidvebis agentad. `saxalxo bankis~ studenturi sesxis kidev erTi mTavari upiratesobaa sesxis vada da studentze morgebuli sesxis dafarvis grafiki. sesxis vada Semdegnairad ganisazRvreba: saSeRavaTo periodi _ swavlebis periods damatebuli 6 Tve (ara umetes 5 wlisa), xolo sesxis dafarvis maqsimaluri vada saSeRavaTo periods damatebuli 5 welia. students saSualeba eZleva, swavlis periodSi da Semdeg _ damatebiT 6 Tve (mis dasaqmebamde), ar ixados sesxis yovelTviuri gadasaxadi, xolo samuSaos moZiebis Semdeg, maqsimum 5 wlis ganmavlobaSi dafaros sesxi. rogorc `saxalxo bankis~ direqtorma giorgi goguaZem Tsu-Si gamarTul prezentaciaze ganacxada: `am programiT `saxalxo banki~ studentebs motivirebuls xdis, `aiRon warmatebuli starti~ da iyvnen warCinebulni swavlaSi. Cveni mizania, xeli SevuwyoT da wvlili SevitanoT ganaTlebuli da Rirseuli Taobebis aRzrdaSi~. "ÌÓÏ×ËÉÏ ÁÀÍÊÉ" ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÀáÀËÂÀÆÒÃÖËÉ ÝÄÍÔÒÄÁÉÓ ÌÛÄÍÄÁËÏÁÀÓ ÂÄÂÌÀÅÓ _ amis Sesaxeb ,,msoflio bankis~ warmomadgenlebma 13 seqtembers Tsu-Si Tbilisis umaRlesi saswavleblebis studenturi TviTmmarTvelobebis prezidentebis Sexvedraze ganacxades. `msoflio banki~ saqarTveloSi axalgazrdebis iniciativebis xelSewyobis mizniT mniSvnelovani investiciebis Cadebas apirebs. saqarTvelos yvela did qalaqSi igegmeba axalgazrduli centrebis mSenebloba, rasac `msoflio banki~ daafinansebs. studenturi TviTmmarTvelobebis prezidentebTan Sexvedra miznad isaxavda qarTveli studentebis problemebisa da interesebis gacnobas. rogorc `msoflio bankis~ warmomadgenlebma aRniSnes, proeqtis ganxorcielebisas studentTa iniciativebs isini aucileblad gaiTvaliswineben. ÓÔÖÃÄÍÔ-ÒÄÆÄÒÅÉÓÔÈÀ 500-ÊÀÝÉÀÍÉ ãÂÖ×É ÊÏãÒÉÓ ÁÀÆÀÆÄ ÂÀÄÌÂÆÀÅÒÀ saqarTvelos prezidentis iniciativa sarezervo samsaxurTan dakavSirebiT warmatebiT xorcieldeba. xelisuflebisTvis saxelmwifos usafrTxoebis sistemis gaZliereba erTerT mTavar prioritetad rCeba. saqarTvelo axorcielebs Tavdacvis farTomasStabian reformas. qveynis Tavdacvisunarianobis asamaRleblad aucilebelia samobilizacio sistemis reformireba da rezervistTa sistemis ganviTareba. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi rezervistTa morigi registracia Catarda. saswavlo departamentis Tsu samxedro saqmis mwarmoebeli tariel kvicianis gancxadebiT, universitetis studentebi, amjerad, kojris me-10 kadrirebul brigadaSi Cairicxebian da iq gaivlian samxedro wvrTnas. rezervSi gawveulia yvela fakultetis studenti. isini sakmaod motivirebulebi arian da gacnobierebuli aqvT, ras niSnavs qveynis samsaxuri. vice-polkovnikma telman mesxiZem saaqto darbazSi Sekrebil studentebs 18dRiani taqtikuri momzadebis programa detalurad gaacno da sarezervo samsaxuris prioritetebzec esaubra. ,,2007 wels Tavdacvis saministro 25 000 rezervists moamzadebs, rezervistebis ZiriTadi nawili studentebisgan dakompleqtdeba. 18 dRis ganmavlobaSi jariskacebi sxvadasxva TavdacviT operaciebs Seiswavlian, _ ganacxada telman mesxiZem. 23 seqtembers rezervistTa 500 kaciani jgufi, romelic universitetis pirveli korpusis ezoSi Seikriba, 18 dRiT kojris bazaze gaemgzavra. ÓÐÏÒÔÉ ÈÓÖ-ÉÓ ÊÖÒÓÃÀÌÈÀÅÒÄÁÖËÄÁÉ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀÓ ÌÉÉÙÄÁÄÍ àÀÃÒÀÊÛÉ ÄÅÒÏÐÉÓ ÓÀÊËÖÁÏ ÈÀÓÉÓ ÂÀÈÀÌÀÛÄÁÀÛÉ 2-dan 10 oqtombramde antaliaSi gaimarTeba evropis saklubo Tasis gaTamaSeba WadrakSi, romelSic monawileobas miiRebs saqarTvelos qalTa nakrebi `interplasti~. nakrebis SemadgenlobaSi iTamaSeben Tbilisis saxelmwifo universitetis kursdamTavrebulebi: lela javaxiSvili, qeTevan araxamia, maia lomineiSvili, Tsu-is studenti sofo gvetaZe da nana ZagniZe. saqarTvelos vaJTa da qalTa saWadrako nakrebebi, aseve, emzadebian evropis gunduri CempionatisTvis, romelic 27 oqtombridan 8 noembramde gaimarTeba. nakrebebi wardgenilni iqnebian Semdegi SemadgenlobiT: vaJebi: baadur jobava, levan fanculaia, levan gagunaSvili, Tamaz gelaSvili, daviT aruTiniani; qalebi: maia CiburdaniZe, lela javaxiSvili, nino xurciZe, maia lomineiSvili, nana ZagniZe. ÀáËÀà ÛÄØÌÍÉËÉ ×ÄáÁÖÒÈÉÓ ÍÀÊÒÄÁÉ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÓ ÂÀÌÀÒãÅÄÁÀÓ ÌÏÖÔÀÍÓ Tsu-Si fexburTis nakrebi Camoyalibda. bolo wlebSi, oficialurad, universitets fexburTelTa gundi ar hyolia. rogorc studenturi TviTmmarTvelobis sportisa da turizmis departamentis xelmZRvaneli irakli xarjavaniZe acxadebs, axladSeqmnili nakrebi araerT turnirSi apirebs monawileobis miRebas: kerZod, oqtombris TveSi _ studentur universiadaSi, saqarTvelos Cempionatsa da zaza bendelianis Tasis mosapoveblad gamarTul asparezobebSi. ,,Cven axali gundis formirebisTvis yvelaferi gavakeTeT. zafxulis sezonze axlad Seqmnilma nakrebma Sekreba raWaSi gaiara, veTamaSeT yazaxeTis gunds _ amxanaguri matCi Cveni gamarjvebiT 4:3 dasrulda. oficialuri turnirebis dawyebamde uamravi amxanaguri matCis gamarTvas vapirebT _ Cveni sparing partniori saqarTvelos mini fexburTis nakrebi iqneba~, _ aRniSna sportisa da turizmis departamentis xelmZRvanelma. Tsu-is nakrebis Seqmna erTgvari stimulia universitetis student fexburTelTaTvis. isini ecdebian, warmatebaze iyvnen orientirebulni da gamarjvebebiT gaaxaron universitetis gulSematkivrebi. Tsu-is sazogadoebasTan urTierTobis samsaxuri Cven Tqvengan vswavlobT! Cven Tqven gbaZavT! Cven gvinda visaubroT Tqvens enaze! gazeTi „Tbilisis universiteti“ mogmarTavT TxovniT, iTanamSromleT CvenTan, raTa viyoT ufro Tanamedrove! 10 newspaper @ tsu.ge www.tsu.ge ÌÓÏ×ËÉÏ ÐÏËÉÔÉÊÀ Tbilisis universiteti germanuli kedlis bzaris gaCenam msoflios yuri daacqvetina ÉÍÔÄÒÅÉÖ ÂÄÒÌÀÍÉÉÓ ÄËÜÈÀÍ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÐÀÔÒÉÝÉÀ ×ËÏÒÈÀÍ procesi, aramed mwvane Suqi misces mas. Tqvenma yofilma prezidentma SevardnaZem am procesze didi gavlena moaxdina. CemTvis cnobilia, rom germaniis gaerTianebas igi mxars dabejiTebiT uWerda. aqve unda aRiniSnos, rom gaerTianeba oTxive saxelmwifos, e.i. germaniis yvela partnioris, swored aSS-is, safrangeTisa da didi britaneTis TanxmobiT gaxda SesaZlebeli, romlebmac am saqmeSi TavianTi wvlili Seitanes. _ amJamad, Tqven diplomatiur saqmianobas axorcielebT qveyanaSi, romelsac saxelmwofoebrivi ganviTarebis prioritetad evropasTan integracia aqvs arCeuli. Tqveni azriT, ramdenad warmatebuli nabijebi idgmeba am gzaze saqarTvelos xelisuflebis mxridan? _ saqarTvelos xelisuflebam evropasTan daaxloebis gzaze sakmaod seriozu_ meore msoflio omis Semdeg orad gayofili germania 1990 wels gaerTianda. am umniSvnelovanesi istoriuli TariRidan 17 weli gavida. rogorc germaniis moqalaqisTvis, ras niSnavs es TariRi TqvenTvis? _ Cems ojaxs axlo naTesavebi hyavda aRmosavleT germaniaSi da bavSvobaSi CemTvis sruliad gaugebari iyo, Tu ratom ar SegveZlo erTmaneTis monaxuleba. darwmunebuli var, saqarTveloSi kargad esmiT, ra arabunebrivia, roca iseTi qalaqi, rogoric berlinia da iseTi qveyana, rogoric germaniaa, kedliT iyo gayofili. amis gamo, xelovnurad gaixliCa ojaxebi, megobrebi, daiyo soflebi, Seicvala qveynis konturebi. im dRes, rodesac kedeli daeca da gdris moqalaqeebs dasavleT germaniaSi pirvelad gadmosvlis SesaZlebloba miecaT, maSin aRmosavleT germaniaSi stumrad vimyofebodi. TiToeuli CvenganisTvis emociurad metad STambeWdavi iyo, rom wlebis Semdeg, rogorc iqna, qveyana gamTlianda. sasixarulo ufro is iyo, rom yvelaferi mSvidobianad moxda. es, pirvel rigSi, aRmosavleT germanelebis gambedaobas unda mivaweroT, romlebic Tveebis ganmavlobaSií quCebSi iyvnen gamosuli da am gziT ibrZodnen sakuTari Tavisuflebis mosapoveblad. _ dRes germania saerTo evropuli sivrcis erTerTi wamyvani saxelmwifo da saerTo evropuli faseulobebis matarebeli qveyanaa. xom ar fiqrobT, rom swored misi gaerTianeba gaxda umTavresi faqtori imisa, rac germanias evrokavSiris saerTo arenaze centraluri adgilis damkvidrebaSi daexmara? dResdReobiT mniSvnelovania, rom germanias myari pozicia aqvs evrokavSirSi, rac niSnavs, rom daZleulia is Zveli mtroba, romelic evropaSi germaniasa da mis mezobel qveynebs Soris arsebobda. vcdilobT, evropel partniorebTan erTad gavataroT momavalze orientirebuli politika, romelic Cvens mezoblebs, maT Soris, saqarTvelosac sTavazobs evropasTan daaxloebis perspeqtivebs da es kidev erTxel davamtkiceT 2007 wels evrokavSirSi germaniis prezidentobis periodSi. _ germaniis gaerTianeba msoflios didi qveynebis gavlenas ukavSirdeba da msoflios maSindeli globaluri politikis nawilad aRiqmeba. saerTaSoriso politikuri eqspertebis nawili dRemde miiCnevs, rom am movlenaSi ruseTma gadamwyveti roli iTamaSa. am sakiTxze saubrisas saqarTvelos yofili prezidentis eduard SevardnaZis wvlilze miuTiTeben, romelic sabWoTa kavSiris xelisuflebas warmoadgenda da uSualod monawileobda germaniis gaerTianebis procesSi. eTanxmebiT Tu ara, rom imdroindeli saerTaSoriso politikis arenaze misi gavlena marTlac gadamwyveti iyo? _ savsebiT veTanxmebi im mosazrebas, rom maSindelma sabWoTa kavSirma da misma yofilma sagareo saqmeTa ministrma, SemdgomSi saqarTvelos prezidentma SevardnaZem, germaniis kvlav gaerTianebis saqmeSi udidesi roli iTamaSes. ar unda daviviwyoT, rom aRmosavleT evropis qveynebis komunistur mTavrobebSi, maT Soris, aRmosavleT germaniaSic Sida stabiluroba ar arsebobda. maT garedan mxars sabWoTa kavSiris umaRlesi xelisufleba uWerda. politikuri TvalsazrisiT, mxolod gorbaCovis periodSi dawyebulma cvlilebebma gakvala is gza, romelmac gaerTianebamde migviyvana. maSindelma pasuxismgebelma pirebma moskovidan, ki ar SeaCeres gaerTianebisaken mimarTuli bunebrivi www.tsu.ge li miznebi daisaxa da bevrs ukve miaRwia kidec. amis saukeTeso maCvenebelia 2006 wlis Semodgomaze evropuli samezoblo politikis farglebSi saaqcio gegmaze xelis mowera. vfiqrob, bevr sferoSi konkretuli Sedegebi ukve saxezea. kargad unda gvesmodes, rom evropuli standartebisaken mimavali gza martivi ar aris. unda Seicvalos araerTi Zveli struqtura. amitom minda movuwodo TiToeul qarTvels, iqonios nebisyofa da moTmineba, raTa bolos miaRwios im mizans, rasac evropasTan daaxloeba hqvia. am kuTxiT, bunebrivia, gasakeTebeli kidev bevria. Cemi azriT, 2008 wlis arCevnebi mniSvnelovani nabijia demokratiis gzaze. amitom germania, aseve evrokavSiri, euTo da sxvebic Tavisufali da samarTliani arCevnebisaTvis mzadebis procesSi saqarTvelos mxars aqtiurad uWeren. 1990 wlis 3 oqtomberi germaniis xelaxali gaerTianebis dRea. am TariRis mniSvneloba msoflio istoriaSi gadaufasebel movlenaTa nusxaSi kanonzomierad Caiwera. meore msoflio omis Semdeg xelovnurad gayofili saxelmwifos bedi, adre Tu gvian, aucileblad logikurad Seicvleboda, magram ormagad samarTliani aRmoCnda isic, rom berlinis kedeli sakuTari xeliT swored am kedlis amgebma sabWoTa imperiam daangria da amiT sakuTari Zalmomreobis ususurobis demonstrireba moawyo. gaerTianebas mowyurebulma germanelma xalxma maSin am usiamovno berlinis kedlis namsxvrevebi STamomavlobisTvis gadasacemad saxlebSi waiRo. gacnobierebul warsulze gamozrdilma Taobam msoflios daumtkica, rom swored saerTo interesebi aris warmatebuli saxelmwifos aSenebis garanti. dRes germania centraluri evropis gavleniani saxelmwifoa da mis gareSe msoflioSi amindi ver icvleba. am qveynis faseulobebi da prioritetebi saocnebo da misabaZia bevri qveynisTvis, romlebsac Rirseuli germaneli xalxi sakuTar gamocdilebas uangarod sTavazobs. ÉÍÔÄÒÅÉÖ ÐÏËÉÔÏËÏ ÒÀÌÀÆ ÓÀÚÅÀÒÄËÉÞÄÓÈÀÍ _ 1990 wels berlinis kedelis dangreva msoflioSi seriozuli cvlilebebis dasawyisad iqca. evropaSi gaerTianebuli germaniis dRevandeli gavlenis fonze, sainteresoa, politologebma da eqspertebma ramdenad Sec Sec-vales am movlenasTan dakavSirebuli is Sefasebebi, rac 17 wlis winaT gakeTda? _ rogorc ki bzari Seetyo germanul kedels, maSindelma msofliom, ra Tqma unda, yurebi cqvita, radgan es jer kidev Ronieri sabWoTa kavSiris bzars niSnavda. marTlac, germaniis gaerTianebam, praqtikulad, dasabami misca im process, rimelic sabWoTa kavSiris demontaJiT dasrulda. msoflio istoriaSi ukanaskneli imperia daiSala da, am TvalsazrisiT, germaniis gaerTianebis faqts kardinaluri mniSvneloba hqonda. germaniis SesaZlo gaerTianeba evropisa da sabWoTa kavSiris dapirispirebis moxsnis niSanic iyo, romelic civi omis vels warmoadgenda. sabWoTa kavSirma maSin gadadgmuli nabijiT centralur evropas ganviTarebisTvis praqtikulad daubruna is, rac Tavis droze erTiani germaniis saxiT waarTva. _ yvela SemTxvevaSi, germaniis gaerTianeba sabWoTa kavSiris daS daS-lasTan pirdapir kavSirSia da SeuZlebelia, rom sabWoTa kavSiris maSindel xelmZRvanelobas amaze ar efiqra. sainteresoa, ra xdeboda maSin iseTi, ramac sabWoTa kavSirs ger- maniis gaerTianebis xarjze sakuTari Tavis daSla gadaawyvetina? _ ruseTs kursis Secvla rom ar gadaewyvita, sabWoTa kavSiri ise namdvilad ar daiSleboda. Rimilis momgvreli versiaa vifiqroT, TiTqos ruseTi ise dasustda, rom aRmosavleT germaniis SesanarCuneblad mas tankebi aRar eyo. ekonomikur gaZlierebaze ruseTi arasdros fiqrobda, mas sakuTari Tavi ZaliT gahqonda da ara ekonomikiT. Cveuli motivi, rom TiTqos sabWoTa kavSiri TavisiT, mitovebuli saxlis msgavsad daiSala, metismetad romantikuli meCveneba. politologebis winaSe didi kiTxvis niSani dgas _ ra moxda? es kiTxva dRemde amowuruli ar aris. _ Tqven rogor fiqrobT, ra moxda? _ Cemi versiiT, imis garda, rom ruseTs uwevda sakuTari ekonomikiT, yovelgvari mogebis gareSe ekveba mTeli sabWoTa banaki, mis cxovrebaSi gadamwyvet rols demografiuli problemac TamaSobda. dReisTvis ruseTi demografiaze mxolod Tavis sivrceSi zrunavs, maSin ki, sabWoTa kavSiri aerTianebda muslimanur qveynebsac da ruseTi demografiulad Zalian nela izrdeboda (10 muslimanis sanacvlod 1 rusi bavSvi ibadeboda). keTdeboda prognozi, rom 90-iani wlebisTvis sabWoTa kavSiris umaRlesi generalitetic muslimanuri gaxdeboda. sabWoTa armiis mTavarsardlobis gamuslimanebis SemTxvevaSi ruseTi sabWoTa kavSiris Cveulebriv respublikad, anu diqtatoridan mosamsaxured gadaiqceoda. mxolod am faqtoris gamo, nebismieri, vinc ar unda yofiliyo ruseTis adgilze, gadawyvetda sabWoTa kavSiris daSlas, mxolod ise, rom Turqul sabWoTa sivrceze gavlena SeenarCunebina. _ dRevandeli gadmosaxedidan, xom ar fiqrobT, rom eduard SevardnaZis gavlena aRniSnul procesebSi gadaWarbebulad Sefasda da mas sulac ar qonda gaTvlili, rom germaniis gaerTianeba sabWoTa kavSiris dangrevas gamoiwvevda? _ ruseTma dadga brwyinvale scenari, rom TiTqos ususurobis gamo daiSala. manamde moawyo Tbilisis, baqos, vilniusis sisxlisRvrebi. im periodSi Catarebuli socialuri kvlevis Sedegebis mixedviT, sabWoTa da, maT Soris, saqarTvelos sazogadoebis 70%-s miaCnda, rom saqarTvelosTvis sabWoTa kavSirSi yofna uvnebelia da iq unda darCes. Tu ruseTi Tavad apirebda mis daSlas, ra Tqma unda, es ganwyobileba unda Seecvala. ruseTis amgvari amocana ofi- newspaper @ tsu.ge cialurad arsad ar figurirebs. mxolod raRac doneze aris saubari, rom sabWoTa kavSiris daSlis proeqti suk-is kuluarebSi SemuSavda. specsamsaxurebs hqonda Tavisi xazi, romelic yovelTvis ar emTxveoda politikurs. is, rom eduard SevardnaZes yovelTvis hqonda survili, yofiliyo axlos evropasTan, vidre ruseTTan, saeWvo ar aris. SesaZloa, am procesis yvela qveda dineba da motivi man ar icoda, magram is, rom evropaze gasvlis impulsiT cxovrobda, kargad Cans imaSic, rom megobarTa CamonaTvalSi dasavleTis liderTa saxelebs yovelTvis amayad warmoTqvamda. boris elcini Cemi megobariao, arasodes uTqvams, imis miuxedavad, rom rusuli revoluciis dros bronirebul manqanaze elcini Tavad daayena. vfiqrob, procesis strategi, SevardnaZe ar iyo. maxsovs, germanelma Jurnalistma SevardnaZes daaxloebiT Tqvennairi SekiTxva dausva, razec man upasuxa: Cven iseTi cvlilebebis moxdena gvindoda, romelic demontaJs rbils gaxdida, magram misi uecari dangreva ar gvsurdao. ase rom, man ar icoda, ra kocons aCaRebda Tavisi romantikuli nabijebiT. rac Seexeba procesebis aRmasrulebel mxares, iq ki, eduard SevardnaZis dgoma Zalian mniSvnelovani iyo. amerikasTan urTierTobis daTbobisa da mowesrigebis reJimSi gadasvla, avRaneTidan jarebis gamoyvana da sxva bevri procesi SevardnaZis saxels ukavSirdeba. _ didi kataklizmebis Sedegad gaerTianebuli germania 17 weliwadSi, sakuTari ZalisxmeviT, evropaSi centraluri gavlenis mqone saxelmwifod iqca. Tqveni azriT, ra faqtorebma ganapiroba is, rom germanulma sazogadoebam umtkivneulod gadalaxa is ekonomikur ekonomikur-- fsiqologiur fsiqologiur-- socialuri barierebi, romlis daZlevac evropasTan integraciis gzaze CvenTvis gacilebiT xangrZlivi da mZime aRmoCnda? _ gaerTianebis Semdgomi procesebi germanelebisTvis umtkivneulo ar iyo, is mtkivneuli dResac aris. Cvensa da germanias Soris xasiaTisa da ekonomikuri donis uzarmazari sxvaobis miuxedavad, Tu maT magaliTze viswavliT da daskvnebs saCvenod gavakeTebT, albaT, urigo ar iqneba. kerZod, ra Tqma unda, berlinis kedlis dangrevas mTeli germania aRfrTovanebuli Sexvda, magram Semdeg qveyana realobis winaSe dadga. aRmoCnda, rom sabWoTa epoqaSi muSaobisa da warmoebis udidesi kulturis mqone aRmosavleT germania dasavleTTan gaerTianebis Semdeg TiTqmis umuSevari darCa. anu sabWouri cxovrebis muSaobis wesis saukeTeso variantic ki, romelic iyo aRmosavleT germaniaSi, ver qmnis iseT profesionals, rogoric sWirdeba dasavleTis sazogadoebas. imis gamo, rom aRmosavleTs ar SeeZlo saWiro donis produqciis Seqmna, is mTlianad dasavleTis kmayofaze gadavida. aRmosavleT germaniaSi dRemde Zalian garTulebulia adgilobrivi moqalaqeebis adaptacia dasavluri cxovrebis wesTan. Znelia vTqvaT, rom germaniaSi maSin Seqmnili yvela problema bolomde gadawyvetilia. gaerTianebul germanias gauWirda ekonomikurad, gaizarda fasebi da evroze gadasvlis erTerTi motivi, SesaZloa, esec iyo. evro xom, faqtobrivad, gaerTianebuli germaniis jiuti moTxovniT Seiqmna. evroze gadasvlisas ki, fasebis cifrebi igive darCa da produqcia, faqtobrivad, gaormagda. dRemde SezRudulia socialuri programebi, germania ufaso swavlebaze uaris Tqmas iwyebs da a.S. dasavleli germanelebis did nawilSi dRes is ganwyobac aris, rom aRmosavleTTan SeerTeba saWiro ar iyo. germaniis gaerTianebis magaliTi imas gvaswavlis, rom ori nawilis gaerTianebisas, mTeli simZime romeliRacam unda aiRos da gansxvaveba or nawils Soris erTis sasargeblod unda gaTanabrdes. Cven gvaqvs teritoriebis gaerTianebis amocana, romelic, albaT, mSvidobianad gadawydeba. amis Semdeg igive sakiTxi Cvens winaSec dadgeba. afxazeTi naxevrad dangreulia (pirdapiri gagebiT), cxinvali `arafris maqnisi~ ar aris” ekonomikuri potencialis TvalsazriT. aqvs saqarTvelos imis ekonomikuri potenciali, rom es kuTxeebi amoqaCos? germaniasTan SedarebiT Cvens win ufro rTuli amocana dgas. is, rac germanias gauWirda, romelsac evropaSi, lamis, yvelaze Zlieri ekonomika hqonda, warmoidgineT, Cven ra gasaWiris winaSe davdgebiT, rodesac es regionebi danarCeni qveynis msgavsad saqarTvelos sapatrono aRmoCndeba. ÂÅÄÒÃÉ ÌÏÀÌÆÀÃÀ áÀÈÖÍÀ áÀÔÉÀÛÅÉËÌÀ 11 ÄØÓÐÄÒÔÉÓ ÀÆÒÉ Tbilisis universiteti sazogadoebis reaqciam agresiul separatizmTan sabrZolvelad aSkarad daagviana 14 weli gavida mas Semdeg, rac qarTvelebis damarcxebiT damTavrda afxazeTis konfliqti _ ,,saqarTvelo-ruseTis VI omi~,” rasac Sedegad saqarTvelos teritoriuli mTlianobis xelyofa mohyva. politologebi afxazeTis krizisis samxedro konfliqtSi gadazrdis ZiriTad mizezad agresiul separatizms asaxeleben. ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis saaqto darbazSi gaimarTa afxazeTis avtonomiuri respublikis umaRlesi sabWosa da Tsu-is erToblivi samecniero konferencia Temaze: `agresiuli separatizmi, rogorc demokratiuli Rirebulebebis maradiuli safrTxe~. ÛÖÒÈáÉÀ ÁÄÒÏÛÅÉËÉ konferenciaze aRiniSna, rom sazogadoebis reaqciam agresiul separatizmTan sabrZolvelad aSkarad daagviana. amave dros separatizmis aRkveTa SeuZlebelia am fenomenis arsis gaazrebis da misi istoriuli Seswavlis gareSe. agresiuli separatizmi, aseve, ewinaaRmdegeba kavkasiis xalxebis teritoriuli mTlianobis SenarCunebas. afxazeTis umaRlesi sabWos Tavmjdomarem Temur mJaviam moxsenebaSi: _ `agresiuli separatizmi, rogorc demokratiuli Rirebulebebis maradiuli safrTxe~, aRniSna, rom samwuxarod, afxazeTis konfliq- tis daregulirebis procesebi afxazeTis sazogadoebis gareSe yalibdeba da viTardeba, amitom mniSvnelovania, man sworad gansazRvros Tavisi adgili am procesebSi. ,,konfliqtis daregulirebaSi afxazeTis legitimuri struqturebis resursi srulyofilad unda gamoviyenoT da, rac Zalian mniSvnelovania, sagareo saqmeTa saministrom unda gadaxedos im diplomatiur Semadgenlobas, romelTac muSaoba saqarTvelos farglebs gareT uwevT. rac Seexeba Cvens politikur partniorebs: _ aSS-s, evropul qveynebs, maTTan urTierTobaSi Cveni miznebi da amocanebi naTlad unda gamoikveTos. Temur mJaviam afxazeTis konfliqtSi ruseTis faqtorzec isaubra: `saqarTvelos hyavs Zalian seriozuli mowinaaRmdege. mTavaria, SevimuSavoT principuli pozicia ruseTTan mimarTebaSi. sul male qalaq rigaSi masStaburi aqciis gamarTva igegmeba. afxazeTSi genocidTan da eTnowmendasTan dakavSirebuli fotogamofena moewyoba. Cven SevecdebiT, maqsimalurad warmovadginoT is foni, romelmac gza gauxsna am katastrofas da romlis msxverplic Cven varT. msgavsi saxis RonisZiebebi evrokavSiris sivrcis warmomadgenel yvela qalaqSia dagegmili~, _ ganacxada Temur mJaviam. `agresiuli separatizmis destruqciuli xasiaTi da erTa TviTgamorkvevis sakiTxebi~, _ am Temaze moxseneba waikiTxa Temur mJavia universitetis reqtorma giorgi xubuam, romelmac aRniSna, rom afxazi TviTgamorkvevis obieqtia, magram mas ara aqvs gamoyofis ufleba. `TviTgamorkvevis uflebis TvalsazrisiT afxazeTis Tema unikaluria im kuTxiTac, rom rac ar unda konkretul formaze SeTanxmdnen qarTuli da afxazuri mxareebi, afxazi yovelTvis darCeba eTnikur umciresobad. saqarTvelosTvis damRupvelia iseTi politika, rodesac romelime eTnosis TviTgamorkvevis formis mimarT am jgufs eqneba iseTi ganwyoba, rom mopovebuli uflebebi aris mxolod maTi brZoliT miRweuli. amave dros, afxazebs SiSis sindromi unda gavuqarwyloT, maSin afxazeTis sazogadoeba ufro struqtuirebuli gaxdeba~, _ aRniSna reqtorma. soxumis saxelmwifo universitetis profesoris damzir jojuas azriT, separa- tizmi saqarTvelos istoriaSi, samwuxarod, organul tendenciad Cans. `agresiuli separatizmis winaaRmdeg brZolis erTerTi efeqturi Teoriuli xerxia sakiTxisadmi civiluri midgoma. am mizniT afxazeTis umaRles sabWoSi Seiqmna mecnieruli ganyofileba, sadac gaerTiandnen istorikosebi, eTnologebi, politologebi. maTi mizania, iberiul-kavkasiuri cnobierebis aRorZineba da axali, `didi kavkasiis~”proeqtis Seqmna. amgvari proeqtebis ganxorcieleba saSualebas mogvcems axleburad SevxedoT regionalur-istoriul process~, _ aRniSna man. konferenciaze wamoWrilma sakiTxebma azrTa sxvadasxvaoba gamoiwvia, rasac diskusia mohyva. afxazeTis legitimuri xelisuflebis warmomadgenlis zurab jguburias azriT, dRes evropas ainterebs ara istoria, aramed konfliqtis gadaWris meTodebi. politologma soso cincaZem es mosazreba ar gaiziara da aRniSna, rom kompromisi SeiZleba xSirad miuRebelic iyos. ,,evropas mxolod is ainteresebs, rom saqarTveloSi sisxli ar daiRvaros, Torem rodis davibrunebT afxazeTs, es absoluturad ar adardebs~. akademikosma mariam lorTqifaniZem isaubra mkvidr mosaxleobasa da mkvidr ers Soris gansxvavebaze: `roca qveyanaSi ucxo adamiani modis, pirvelad is xiznad iwodeba, magram misi mesame Taoba ukve mkvidri mosaxlea. mkvidri mosaxleoba sulac ar niSnavs mkvidr ers. XIX_XX saukuneebSi afxazi, rogorc eri, Camoyalibda da es gasaTvaliswinebelia~. konferenciaze aRiniSna, rom qarTvelma mecnierebma politikuri cnobierebis ganviTarebaSi sakuTari roli da adgili unda daimkvidron. ÐÒÄÆÄÍÔÀÝÉÀ rogor movSaloT Slagbaumebi saganmanaTleblo programebiT ÏÓÏËÏÂÉÉÓ ÓÀÁÀÊÀËÀÅÒÏ ÐÒÏÂÒÀÌÀ ÌÀÊÀ ËÃÏÊÏÍÄÍÉ Tsu-Si kavkasiologiis mimarTuleba humanitarul mecnierebaTa fakultetze 2006 wlis oqtomberSi Camoyalibda. Tavidan misi struqtura lingvisturi kavkasiologiisa da kavkasiis xalxTa istoriisa da kulturis departamentebiT iyo warmodgenili. swavlebis sabakalavro da samagistro programebic am or profils gulisxmobda. 2007 wlis martSi humanitaruli fakultetis sabWos gadawyvetilebiT kavkasiologiis instituti Seiqmna da kavkasiologia, rogorc kompleqsuri dargi, ufro farTod warmoCinda. 27 ivliss ki Tsu-Si osologiis (osTmcodneoba) sabakalavro programis prezentacia gaimarTa. am axali programis mizania umaRlesi ganaTlebis pirveli safexuris Sesabamisi codnisa da unarCvevebis mqone humanitari osologebis aRzrda, romelTac saSualeba eqnebaT magistraturaSi lingvisti osologis an istorikosi osologis profiliT ganagrZon swavla. bakalavri gaZlierebiT Seiswavlis osur enas, SeeZleba am enisa da istoriis kvlevis meTodikis gamoyeneba. osologiis ZiriTadi programis Seswavlis Sedegad students Camouyalibdeba mkafio warmodgena kavkasiis _ rogorc erTiani istoriul-kulturuli olqis warsulze, uZvelesi droidan, dRemde, aseve, kavkasiaSi mcxovrebi calkeuli xalxebisa da eTnikuri jgufis rolze istoriul procesSi. es codna mas daexmareba, ukeT gaigos Tanamedrove eTno da geopolitikuri realiebi. programa imiTac gaxlavT mniSvnelovani, rom igi xels Seuwyobs studentTa da akademiuri personalis urTierTgacvlas Tsu-is, cxinvalisa da vladikavkazis universitetebs Soris. Tsu-Si aRdgeba osuri enis kvlevisa da swavlebis tradicia, rac osuri enisa da kulturis popularizaciis saqmes usaTuod waadgeba. osologiis programa im ucxoel mecnierebsa da studentebsac daainteresebT, romlebic lingvistikasa da kavkasiologias swavloben. am etapze osologiis sabakalavro programas xarisxis uzrunvelyofis samsaxuris eqspertiza ganixilavs. Semdgom humanitaru- 12 qarTuli kavkasiologiuri skola imTaviTve kavkasiologiuri kvlevebis aRiarebuli centri iyo ara marto kavkasiaSi, aramed mis sazRvrebs gareTac. Tbilisi, didi xnis ganmavlobaSi, kavkasiis politikur-kulturul centrad iTvleboda, xolo rodesac man politikuri funqcia dakarga, kulturuli centris statuss mainc inarCunebda. saqarTvelos dResac gaaCnia sakmarisi resursi imisaTvis, rom daibrunos kavkasiis Semswavleli tradiciuli centris saxeli. am saqmeSi ki ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetma wamyvani pozicia unda daikavos, vinaidan kavkasiuri enebis Seswavlasa da kavkasiis problemebis kvlevas Tsu-Si xangrZlivi istoria aqvs. gasaTvaliswinebelia is garemoebac, rom konfliqtur situaciaSi myofi kavkasieli erebis gaerTianebisa da maTi Zveli urTierTobis aRdgenis saqmeSi ganaTlebas mniSvnelovani roli ekisreba. swored amitom, Tsu-Si osTmcodneobis sabakalavro programis danergva erTerTi samSvidobo nabiji gaxlavT, romelic qarTveli da osi erebis gaerTianebasa da maTi Zveli urTierTobis aRdgenas Seuwyobs xels. li fakultetis sabWoze daamtkiceben da sabolood akademiur sabWos warudgenen. amis gamo, axal saswavlo wels osologiis sabakalavro programa pirveli semestris programebis CamonaTvalSi ar SeutaniaT. Tumca, Tu students momaval specialobad osologiis arCeva aqvs ganzraxuli da kreditebis raodenoba xels uwyobs, kavkasiologiis mimarTulebis erT an or iseT sagans SesTavazeben, romelTa Seswavla am mimarTulebis yvela studentisTvis savaldebuloa. meore semestridan ki, rodesac aRniSnul pogramaze miReba oficialurad gamocxaddeba, isini konkretulad osologiis programiT momuSave studentebad daregistrirdebian. osologiis sabakalavro programiT cxinvalisa da vladikavkazis universitetebis studentebi da profesor-maswavleblebic dainteresdnen. ramdenime maTgani zafxulSi programis prezentaciasac daeswro. programis prezentacia _ samSvidobo nabiji `pirvel qarTul universitetSi moRvawe qarTveli mecnierebi wlebis ganmavlobaSi Seiswavlidnen osur enasa da kulturas. Tsu-is profesorTa sabWos 1918 wlis sxdomis oqmSi xazgasmiT iyo aRniSnuli, rom pirvelma qarTulma universitetma daarsebidan mesame Tves sagangebo sxdoma dauTmo kavkasiuri enebis _ gamorCeulad ki osuri enis swavlebas. miuxedavad imisa, rom daarsebis pirvel etapze universiteti uamravi problemis TamaraSenSi `vefxistyaosnis~ kiTxvis dReze winaSe idga (sxva Tu araferi, mxolod 18 profesori hyavda), mainc udides mniSvnelobas aniWebda qarTul universitetSi osuri enisa da kulturis Seswavlis sakiTxs. dRevandeli RonisZieba da is faqti, rom universitetSi humanitarul fakultetze osologiis sabakalavro programa gveqneba warmodgenili, kidev erTxel adasturebs, rom Tsu-Si am mimarTulebiT arsebuli tradiciebi aRdgeba da ufro ganviTardeba~, _ ganacxada prezentaciaze Tsu-is reqtorma giorgi xubuam. reqtorma xazgasmiT aRniSna, rom Slagbaumebi da blokpostebi ki ar gvicavs, aramed xelovnurad gvyofs rogorc erTmaneTisgan, aseve, Tanamedrove msofliosgan, Tanamedrove ganaTlebis sistemebisgan. ganaTlebis gareSe ki warmatebis miRweva SeuZlebelia, vinaidan, civilizebuli dialogi mxolod ganaTlebul adamianTan aris SesaZlebeli. `saqarTveloSi osebi warmatebiT moRvaweoben biznesis, politikisa Tu kulturis sferoSi, magram maT es warmateba eTnikuri kuTvnilebis niSniT rodi moipoves, maTi warmatebis mTavari saidumlo kargi ganaTleba gaxldaT. siamovnebiT aRvniSnav im faqtsac, rom aq gveswrebian studentebi vladikavkazidan da cxinvalidan, rac dRevandel rTul viTarebaSi gansakuTebiT mniSvnelovania. es axalgazrdebi xom undoblobis atmosferoSi gaizardnen. miuxedavad amisa, momavlis swori xedva aqvT. mogiwodebT, mivbaZoT maT, aRar viyoT warsulze orientirebulni, rogorc Rirseul kavkasielebs, gvaxsovdes, rom patieba sisustis niSani newspaper @ tsu.ge rodia, aramed ZlierTa xvedria~, _ aRniSna reqtorma. RonisZiebaze mowveul stumrebsa da Tsu-is administraciis warmomadgenlebs osologiis sabakalavro programa humanitaruli fakultetis dekanis movaleobis droebiT Semsrulebelma darejan TvalTvaZem warudgina, romelmac imedi gamoTqva, rom programis saboloo saxiT CamoyalibebaSi osi kolegebic miiReben monawileobas da isini qarTvelebs sakuTar codnasa da gamocdilebas gauziareben. osTmcodneobis programis xelmZRvanelma qalbatonma cira baramiZem prezentaciaze osuri enis Taviseburebebze isaubra da qarTulidan osur enaze mxatvruli literaturis Targmnis tradiciebs Seexo. kavkasiologiuri saxlis osuri seqtoris xelmZRvanelma naira bepievam xazgasmiT aRniSna, rom qarTveli da osi xalxis urTierTobis istoriaSi mniSvnelovani nabiji swored saganmanaTleblo sferoSi unda gadaidgas. ,,sayovelTaod cnobilia, rom Zlieria qveyana, sadac Zlieria ganaTlebis sistema. axlo warsulSi qarTvelebsa da osebs saurTierTobo ena ar uWirdaT: ara mxolod osebi flobdnen kargad qarTuls, aramed qarTvelebi swavlobdnen osur enas. 60-ian wlebSi osur enas Tbilisis sasuliero seminariaSi aswavlidnen. konfliqtis Semdgom qarTveli da osi xalxebis urTierToba kvlav aRsadgenia, raSic aranaklebi wvlili kavkasiologiis institutmac unda Seitanos. am saqmes osologiis sabakalavro programac Seuwyobs xels~. www.tsu.ge ÉÍÔÄËÄØÔÖÀËÈÀ ÁÀÍÊÉ Tbilisis universiteti SeZleben Tu ara fizikosebi bolo dros aRmoCenili ucnauri fenomenis _ samyaros aCqarebis axsnas ÒÀ "ÓÉÖÒÐÒÉÆÄÁÓ" ÛÄÉÞËÄÁÀ ÄËÏÃÏÓ ÊÀÝÏÁÒÉÏÁÀ ×ÉÆÉÊÏÓ ÂÉÀ ÃÅÀËÉÓÂÀÍ? ÌÀÉÀ ÔÏÒÀÞÄ cnobil fizikoss maqs planks, romelmac Tavis droze Teoriul fizikaSi muSaoba gadawyvita, maswavlebelma arCevani dauwuna: `axalgazrdav, rad ginda, rom sicocxles ifuWeb? Teoriuli fizika, ZiriTadad, dasrulda da masSi aRmosaCeni araferia!~ es sityvebi jer kidev XIX saukuneSi iTqva. maSin misi avtori verafriT mixvdeboda, rom plankis mier moZebnil gansxvavebul mimarTulebas mTeli XX saukunis fizika gahyveboda. analogiuri damokidebuleba `axali fizikis~ mimarT XX saukuneSic SeiniSneboda. magaliTad, ingliselma fizikosma lord kelvinmac dasrulebulad CaTvala samyaros mowyobis Sesaxeb yovelgvari kvleva da ganacxada: `fizikis Senoba, ZiriTadad, aSenebulia. horizontze mxolod ori patara Rrubelia~. verc is mixvda, rom am ori `patara~ Seuswavleli sferodan aRmocendeboda fardobiTobis Teoria da kvanturi meqanika. dReisaTvis, rogorc mecnierebi amboben, CixSi yofnis dro amoiwura. zogadad _ fizika da konkretulad _ elementaruli nawilakebis fizika axal renesanss ganicdis. axalgazrda Taoba xelaxla ikvlevs samyaros mowyobis aqamde damtkicebulad miCneul models da msoflios radikalur ideebs sTavazobs. maTi nawili sxvadasxva Teoriebs Soris kavSirebs da droisa da sivrcis urTierTmimarTebas swavlobs, nawili ki sivrculi damatebiTi ganzomilebebis arsebobis damadasturebel kvals eZebs. maT Soris, erTerTi, visma aRmoCenebmac SesaZloa axal fizikas daudos saTave, qarTveli mecnieri, niu iorkis universitetis profesori gia dvalic aris. fizikosebi acxadeben, rom Teoriebi, romlebsac profesori dvali Tavis kolegebTan erTad aviTarebs, eqsperimentulad damtkicebis SemTxvevaSi Tanamedrove fizikaSi bevr rames Secvlis. misi Tamami hipoTezebi Seexeba samyaros mowyobas, gravitaciis kvantur Teorias da damatebiTi ganzomilebebis aRmoCenas. magaliTad, dRemde eWvi aravis Seutania niutonis msoflio mizidulobis kanonis marTebulobaSi, ufro zustad, es kanoni arc mcire da arc did manZilebze aravis gauzomavs. dvalis (da misi kolegebis) Teoriis Tanaxmad, SeiZleba moxdes am kanonis modificireba mcire da did manZilebze. mniSvnelovania mecnierTa www.tsu.ge mosazrebebi damatebiTi ganzomilebebis Taobaze. 1998 wels nim arkani-hamedma (N. Arkani-Hamed), stenfordis universitetis fizikosma da misma kolegebma _ gia dvalma da savas dimopulosma (S. Dimopoulos) SeimuSaves hipoTeza, romlis Tanaxmadac damatebiTi sivrculi ganzomilebebi SeiZleba aRmoCndes mcire manZilebze. amJamad intensiurad tardeba cdebi am hipoTezis Sesamowmeblad. amasTanave, profesorma dvalma, Tavis qarTvel kolegasTan, niu iorkis universitetis profesor giga gabadaZesTan erTad, Tavis bolodroindel SromebSi gamoTqva mosazreba, rom damatebiTi ganzomilebebi SeiZleba aRmoCndes agreTve did manZilebzec, rac samyaros aCqarebuli gafarToebis bolo dros aRmoCenili ucnauri fenomenis erTerTi axsna SeiZleba iyos (meore SesaZlo axsna bneli energiis hipoTezaa). damatebiTi ganzomilebebis arsebobis dasadastureblad gia dvali CarTulia did eqsperimentebSi, romelic iTvaliswinebs rogorc dedamiwaze arsebul amaCqareblebze eqsperimentebis Catarebas, aseve mTvaris orbitaze dakvirvebas (dRemde mTvaris orbita gansazRvrulia santimetrebis sizustiT, magram es ar aris sakmarisi da damatebiTi ganzomilebebis aRmosaCenad is milimetrebis sizustiT unda gaizomos). gia dvalis Teoriebi did interess iwvevs rogorc mis kolegebSi, aseve studentebSi. amis dadastureba iyo fizikosTa simravle gia dvalisa da giga gabadaZis leqciebze sazafxulo skolaSi, romelic 16-26 ivliss Tbilisis saxelmwifo universitetSi gaimarTa. gvainteresebs pasuxebi kiTxvebze _ ra iyo samyarosa da materiis struqturis pirvelsawyisi, rogoria samyaros istoria da ra aris misi momavali, ratom aris samyaro iseTi, rogoric aris, an ratom vxedavT marto sam sivrcul ganzomilebas da ara mets, sad arian sxva damatebiTi ganzomilebebi, ra aris gravitaciis kvanturi Teoria da a.S Cveni Teoriebi am kiTxvebze pasuxis gacemis mcdelobaa. _ batono gia, iqneb Zalian mokled CamoayaliboT Tqveni Teoriis ZiriTadi arsi? _ Cveni specialobis mTavari principi, uxeSad rom vTqvaT, isaa, rom gamudmebiT vqmniT Teoriebs da mere vanadgurebT maT. Cveni moRvaweobis sfero ZiriTadad aris elementaruli nawilakebis fizika, kosmologia da maTi TanakveTa, anu rasac fundamenturi fizika hqvia. es aris sakiTxebi samyaros agebulebis yvelaze did da cnobil struqturebze da masStabebze, rac ki adamianma SeiZleba warmoidginos, an verc warmoidginos. gvainteresebs pasuxebi kiTxvebze _ ra iyo samyarosa da materiis struqturis pirvelsawyisi, rogoria samyaros istoria da ra aris misi momavali, ratom aris samyaro iseTi, rogoric aris, an ratom vxedavT marto sam sivrcul ganzomilebas da ara mets, sad arian sxva damatebiTi ganzomilebebi, ra aris gravitaciis kvanturi Teoria da a.S Cveni Teoriebi am kiTxvebze pasuxis gacemis mcdelobaa. _ xom ar ganicada cvlilebebi Tqvenma warmodgenebma samyaros mowyobis (`wesrigis~) Sesaxeb? _ Cveni dargisTvis amgvari cvlilebebi mudmivi procesia, imitom, rom vmuSaobT! warmodgenebi samyaroze mudmivad ganicdis cvlilebas da es ÉÍÔÄÒÅÉÖ procesi bolo dros Zalian daCqarda. is, rac davadgineT aTi wlis win, aRmoCnda, rom saWiroebs garkveul koreqtirebas. dRes xdeba paradigmebis warmoqmna da rRveva, rac dinamiuri procesia. yovel wuTs velodebiT raRac axals. zogierTma sakiTxma, rac metafizikuri da SedarebiT aramecnieruli kategoriidan gvegona, statusi Seicvala da dadga garkveuli kiTxvebis dasmis dro. _ sad ufro male elodebiT damatebiTi ganzomilebebis aRmoCenas _ did Tu mcire manZilebze? _ damatebiTi ganzomilebebi jer hipoTezaa. isini SeiZleba arc arseboben. SeiZleba arseboben, magram imdenad patara manZilebze, rom, samwuxarod, dRes vercerTma eqsperimentma SeiZleba ver daadginos. arsebobs motivirebuli Teoriebi, romelic winaswarmetyvelebs damatebiTi ganzomilebebis arsebobas did manZilebzec. SesaZloa, es dakvirvebuli iqnes eqsperimentebze uaxloes xanSi. eqsperimentebis ramdenime kategoriaa _ magaliTad, kosmologiuri kvlevebi, romelic Seexeba did manZilebze arsebul ganzomilebebs, rac Zalian mniSvnelovania. aris eqsperimentebi, romlebic gravitaciis cvlilebas uyureben newspaper @ tsu.ge mzis sistemis SigniT, magaliTad, mTvaris orbitis cvlilebas _ es mTvaris periheliumis precesiaa, romelic, agreTve, winaswarmetyvelebs damatebiTi ganzomilebebis arsebobas. arsebobs, aseve, mTvaris lazeruli zondirebis eqsperimenti, romlis drosac mTvaris zedapirze lazeruli sxivis arekvla xdeba. am eqsperimentebidanac did Sedegebs velodebiT. yvelanairi Sedegi, uaryofiTia Tu dadebiTi, mniSvnelovan informacias Seicavs imis Taobaze, Tu sad aris es ganzomilebebi, saerTod, aris Tu ara da a.S. ra Tqma unda, eqsperimentebis mniSvnelovani kategoriaa CERN-is amaCqarebeli. ATLAS-sa da aSS-s _ kolosaluri biujetis mqone da kacobriobis istoriaSi udides eqsperimentebs, fizikosebis mTeli armia amzadebs da elodeba. es, imedia, saSualebas mogvcems, damatebiTi ganzomilebebi davamziroT ufro mokle manZilebze. aqve imasac getyviT, rom nebismieri pasuxi sasurveli Sedegis miRebis gareSec pasuxia _ uaryofiTic did informacias gvaZlevs da dadebiTic. pirvelsawyisis religiuri interpretacia da mecnieruli axsna erTmaneTs ar unda davupirispiroT _ rogor fiqrobT, SeiZleba Tu ara mecnieruli da religiuri mosazrebebis dapirispirebaze visaubroT? zo zo-gierTi movlenis, magaliTad, `didi afeTqebis~ mecnieruli axsna xom ar emTxveva religiurs... _ am kiTxvaze pasuxis gasacemad saTanado kvalifikacia ar maqvs, magram, mimaCnia, rom kiTxvebi, romelzec Cven, mecnierebs, pasuxi ar gveqneba, yovelTvis daismeba. es gardauvalia, radgan srul WeSmaritebas samyaroze, Cvens warmoSobasa da yofaze verasodes mivagnebT. Sesabamisad, yovelTvis iarsebebs kiTxvebi mecnierebis codnis miRma. am kiTxvebs ki yovelTvis eqnebaT sxvanairi, magaliTad, religiaze dafuZnebuli axsna. mecnierebisa da religiis urTierTmimarTeba ar aris urTierTgamomricxavi procesi, es mxolod paraleluri procesia. isini ar unda ganvixiloT erTmaneTTan dapirispirebaSi. Cven mecnierulad vakvirdebiT iseT movlenebs, risi damtkicebac eqsperimentulad SegviZlia. iseTi movlenebi, rac ar SegviZlia cdebiT gavimeoroT da davamtkicoT, yovelTvis iarsebebs. magaliTad, Cven xom ar SegviZlia Tavidan davabrunoT dro, gavimeoroT axali didi afeTqeba da is ganmeorebadi gavxadoT? Sesabamisad, iarsebebs kiTxvebi, romelzec pasuxi ar gveqneba an sxvagan daviwyebT pasuxis Ziebas. es bunebrivia, Tumca imas ar niSnavs, rom ra kiTxvazec pasuxi ar gveqneba, mas aucileblad religiuri interpretacia unda mieces. arsebobs fundamenturi kiTxvebi, romelic nebismier adamians cnobierad Tu qvecnobierad awuxebs _ saidan varT Cven, ra daniSnuleba gvaqvs, rogor warmoviSviT, raime gansakuTrebuli misia gvakisria Tu samyaros erTi patara nawili varT? logikuria Tu SemTxveviTi, rom Cveni adgili am samyaroSia? bevr aseT kiTxvaze mecnieruli pasuxis gacema SeuZlebelia dResac da SeuZlebeli iqneba raRac drois ganmavlobaSi. pirvelsawyisis religiuri interpretacia da mecnieruli axsna erTmaneTs ar unda davupirispiroT. aris normebi, rac SeiZ- leba mecnierulad Seiswavlo da aris iseTi ram, rac mecnierulad, teqnikurad miuwvdomelia. _ vin aris Tqveni kerpi mecnierebaSi? _ mecnierebs kerpebi ar gvyavs, Cven gvyavs gmirebi, romlebsac pativs vcemT, radgan maT ganaviTares mecniereba. Tumca, gamovdivarT mosazrebidan, rom yvela unda Semowmdes, radgan SeiZleba Secdoma dauSvan _ es aris mecnierebis mTeli arsi. rogorc ki kerpebi Seiqmneba, maSinve damTavrdeba mecniereba. _ romelma qarTvelma mecnierma iqonia gavlena Tqveni samecniero interesebis Camoyalibebaze? _ ZiriTadad, universitetis profesor-maswavleblebma, romlebsac ar CamovTvli. es is xalxi iyo, romlebic codnas gvaZlevdnen. Semdeg etapze udidesi gavlena iqonia mecnierebaTa akademiis fizikis institutma da im demokratiulma da urTierTpativiscemis gamomxatvelma garemom, romelic jer kidev IV kursis students iq damxvda. Cemi maSindeli warmateba swored am koleqtivma ganapiroba. aseve unda aRvniSno ucxoeli kolegebi, romelTac didi gavlena iqonies Cemi samecniero interesebis Camoyalibebasa da azrovnebis stilze. _ viciT, rom mfarvelobT niWier qarTvel studentebs. ramdenime maTgani TqvenTan muSaobs. ramdenad kmayofili xarT maTi miRwevebiT da apirebT Tu ara gaaRrmavoT am kuTxiT urTierToba Tbi Tbi-lisis saxelmwifo universitetTan? _ mfarveloba ra aris? students iseTi pirobebi Seuqmna, rom ganaTleba miiRos da, Sesabamisad, arCevani gaakeTos. es exeba qarTvelebsac da araqarTvelebsac, me maT ar ganvasxvaveb. vmfarvelob nebismier niWier students, visi mfarvelobac SemiZlia da mimaCnia, rom es Cemi valia. amis mere isini TavianT cxovrebas Tavad warmarTaven. rac Seexeba universitetTan Cems TanamSromlobas, Cemi azriT, leqciebis wakiTxva ukve urTierTobaa. Cveni movaleobaa, erTi mxriv, mecnieruli kvleva vawarmooT da, meore mxriv, studentebs vaswavloT. Tu am ori mimarTulebiT saqarTveloSi raime varianti Cndeba da aris mecnierul kvlevebSi TanamSromlobis perspeqtiva _ sazafxulo skola an swavleba, CamovdivarT da vakeTebT Cvens saqmes. sxvaTaSoris, sazafxulo skola Zalze efeqturia, radgan xdeba lokalizacia Zalian maRalkvalificiuri profesorebis, vinc dainteresebul studentebs acnobs mecnierul kvlevebsa da siaxleebs. Tbilisis saxelmwifo universitetSi am formiT leqciebis wasakiTxad yovelTvis mzad var, magram Tu sxva formac gamoinaxeba, ra Tqma unda, Cemi kompetenciis farglebSi, masSi monawileobisTvisac gamovnaxav dros! _ rogoria Tqveni uaxloesi gegmebi, ra `siurprizebs~ SeiZleba elodos kacobrioba gia dvalisgan? _ fizika disciplinaruli dargia da bevri sxvadasxva mimarTulebiT gviwevs fiqri _ uamravi saintereso amocanaa kosmologiaSi, elementaruli nawilakebis fizikaSi, am ori dargis gzajvaredinze. amjerad dainteresebuli var Savi xvrelebis fizikis garkveuli aspeqtebiT da, TavisTavad, damatebiTi ganzomilebebiT... romeli iqneba siurprizi da romeli _ ara, ar vici... dro gamoaCens. 13 ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ Tbilisis universiteti ÀáÀËÉ ÓÀÌÀÂÉÓÔÒÏ ÐÒÏÂÒÀÌÄÁÉ `evropamcodneoba~ saqarTveloSi axal evropelebs gazrdis 1 oqtombers Tsu-Si axali samagistro programis `evropamcodneobis~ wardgenis ceremonia gaimarTa. RonisZiebas eswrebodnen Tsu-is reqtori, administraciis warmomadgenlebi, sxvadasxva universitetebis reqtorebi, evrokomisiis elCi saqarTvelosa da somxeTSi, evrokavSiris qveynebis elCebi, evropis samezoblo politikaSi CarTuli qveynebis elCebi, ganaTlebisa da mecnierebis ministris moadgile, saxelmwifo ministris moadgile evropul da evroatlantikur struqturebSi integraciis sakiTxebSi. Tsu-Si 2006 wlis maisidan xorcieldeba evrokomisiis proeqti: `evropuli kvlevebis instituti~, romlis mizani axali samagistro programis `evropamcodneoba~ (in European Studies) Seqmna gaxldaT. proeqts evrokavSiri afinansebs da pier mondes frans universitetis (UPFM, grenobli, safrangeTi) konsorciumi axorcielebs. proeqtis direqtoria profesori ivan samsoni, samuSao jgufis xelmZRvaneli profesor-emeretusi alban riSari, xolo proeqtis adgilobrivi koordinatori cira CikvaiZe. samagistro programis prezentaciaze Tsu reqtorma, profesorma giorgi xubuam ganacxada, rom `evropamcodneobis~ samagistro programis gaxsna Tbilisis saxelmwifo universitetSi kidev erTi nabijia pirveli qarTuli universitetis evropul saganmanaTleblo sivrceSi integraciisken. `am samagistro programis Semdgomi gavrcoba xels Seuwyobs Tbilisis saxelmwifo universitetSi Tanamedrove evropuli standartebis Sesabamisi saswavlo programebis ganxorcielebas, saqarTvelos saganmanaTleblo sivrce gacilebiT ufro dauaxlovda evropul saganmanaTleblo sivrces~, _ ganacxada man. evrokomisiis elCma saqarTvelosa da somxeTSi per eklundma Tavis gamosvlaSi xazgasmiT aRniSna, rom `evropamcodneobis~ samagistro programa Tbilisis saxelmwifo universitetSi Semoitans codnas evrokavSiris Sida sistemebsa da movlenebze, swavlebas Seuxamebs axal samecniero kvleviT saqmianobas, iwarmoebs iseTi dargebisa da disciplinebis kombinirebuli swavleba, rogoricaa ekonomika, kanonmcodneoba, istoria, socialuri Tu politikuri mecnierebebi da axal elements Semoitans qarTuli umaRlesi ganaTlebis reformaSi. saqarTvelos saxelmwifo mimistris moadgilem evropul da evroatlantikur struqturebSi integraciis sakiTxebSi, Tamar beruCaSvilma aRniSna, rom programa interdisciplinaruli swavlebis erTerTi mniSvnelovani elementi iqneba sauniversiteto ganaTlebaSi da studentebi saxelmwifo ministris aparatSi profesionaluri praqtikis gasavlelad miiwvia. prezentaciaze sityviT gamovidnen mecnierebisa da ganTlebis ministris moadgile qalbatoni bela wifuria da programis `evropamcodneoba~ samuSao jgufis xelmZRvaneli, profesor-emeretusi alban riSari. maT xazi gausves proeqtis mniSvnelobas saqarTvelosTvis. evropuli kvlevebis instituti _ axali fakultetTaSorisi saswavlo-samecniero erTeuli oTxi fakultetis (humanitaruli, ekonomikisa da biznesis, socialur da politikur mecnierebaTa, iuridiuli) bazaze Camoyalibda. fakultetebs axali samagistro programa _ `evropamcodneoba~ gaaerTianebs. kursdamTavrebulebi miiReben Tsu-is magistris xarisxs `evropamcodneobaSi~. `evropamcodneoba~ SedarebiT axali akademiuri dargia da saqarTveloSi, jerjerobiT, specializirebuli pedagogebi ar gvyavs. amitom am saswavlo wels leqciebs grenoblis (safrangeTi), insbrukis (avstria) da panTeonis (saberZneTi) universitetebis profesorebi waikiTxaven. ,,germanuli samarTali~ _ kiolnis samagistro programa Tsu-Si samagistro programebze swavlebis msurvelebs saSualeba eZlevaT arCevani Tsu-Si arsebul 85 samagistro programas Soris gaakeTon. samagistro programebs germanulenovani programa _ germanuli samarTali daemata. germanuli samarTali kiolnis universitetis iuridiuli fakultetis germanulenovani samagistro programaa. Tsu-Si germaneli profesorebi TavianTi samagistro programiT Camodian. kiolnis universitetis iuridiuli fakultetis samagistro programis srul saleqcio kurss Tbilisis saxelmwifo universitetSi germaneli profesorebi waikiTxaven. am programis dasrulebis Semdgom kursdamTavrebulebs kiolnis universitetis samarTlis magistris xarisxi mieniWebaT. aqedan, saukeTeso Sedegebis mqone magistrebi ki, swavlas kiolnis universitetis doqtoranturaSi gaagrZeleben. msgavsi samagistro programebis arseboba kidev ufro gazrdis studentTa mobilobas da daaCqarebs erTian evropul saganmanaTleblo sivrceSi integraciis process. 4 oqtombers dagegmilia germanuli samarTlis programis gaxsna, romelSic monawileobas miiReben germaniis saelCos warmomadgenlebi, programis damfinansebeli mxarea _ DAAD, sxvadasxva saerTaSoriso organizaciebi da biznesmenebi. 14 estoneTisa da saqarTvelos erTi istoriuli bedi da umaRlesi ganaTlebis saerTo problema ÔÀÒÔÖÓ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉ 375 ßËÉÓÈÀÅÓ ÀÙÍÉÛÍÀÅÓ 24-26 seqtembers Tbiliss tartus univeritetis delegacia estumra. tartus universiteti 1632 wels daarsda da dReisaTvis evropaSi erTerTi warmatebuli da maRalreitinguli umaRlesi saswavlebelia. mas ekuTvnis uamravi saswavlo korpusi, samecniero kvleviTi Tu samedicino profilaqtikuri centrebi, kargad aRWurvili samecniero biblioTeka, igi TanamSromlobs msoflios wamyvan universitetebTan, mWidro urTierTobebi aqvs ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetTanac. ÌÀÊÀ ËÃÏÊÏÍÄÍÉ pirveli cnobebi saqarTvelosa da qarTuli kulturis Sesaxeb estoneTSi XIX saukunis dasawyisSi gaCnda. maSin saqarTvelos araerTi estoneli mwerali da xelovnebis moRvawe estumra. tartus universitetSi ganaTleba miiRes qarTuli kulturis brwyinvale warmomadgenlebma. kontaqtebi warsulis nakvalevze dResac aqtiurad viTardeba. 2007 wlis 8 maiss saqarTveloSi oficialuri vizitis dros estoneTis prezidentma toomas hendrik ilvesma xazi gausva Tsu-isa da tartus universitetebs Soris arsebul kontaqtebs, rac ukanasknel xans saqarTvelos pirveli ledis sandra rulovsis iniciativiT aRdga. seqtemberSi tartus universiteti daarsebidan 375 wlisTavs aRniSnavs. am saiubileo TariRTan dakavSirebiT TbilisSi mravali saintereso RonisZieba gaimarTa, romelsac tartus universitetidan Camosuli delegacia da estoneTis, litvisa da latviis saelCos warmomadgenlebi eswrebodnen. vizitis farglebSi dagegmil RonisZiebebSi jandacvis saministroc iyo CarTuli. Sexvedra gaimarTa kardioqirurgiuli klinikis `Ria guli~ Semsrulebel direqtorTan daviT miqelaZesTan (tartus universitetis kursdamTavrebuli). qirurgiis institutis Senoba tartus universitetis kursdamTavrebulis _ konstantine erisTavis saxels atarebs. moewyo megobruli sportuli Sexvedrebi (fexburTSi, kalaTburTSi frenburTSi) estonel da qarTvel axalgazrdebs Soris. delegaciis wevrebma xelnawerTa erovnul centrSi moinaxules antikuri kulturis, msoflioSi cnobili mecnieris grigol wereTlis namuSevrebi. saqarTvelos erovnul muzeumSi ki nacionalur park saTaflias damaarseblis, petre TabukaSvilis memkvidreobas gaecvnen. sadResaswaulo saRamo kinomsaxiobTa TeatrSi gaimarTa, romlis direqtori maia jorjaZe tartus universitetis kursdamTavrebulia. aqve moewyo nax- atebis gamofena. sityviT gamovidnen is adamianebi, romlebmac studentoba tartus universitetSi gaatares. 24 seqtembers tartus universitetis delegaciis wevrebi Tsuis reqtors, baton giorgi xubuas Sexvdnen da momavali TanamSromlobis gegmebze isaubres. tartus universitetis vice-reqtorma birut klaasma sinanuliT aRniSna, rom tartus universitetis reqtorma Camosvla ver SeZlo, man Tsu-is reqtori giorgi xubua tartus universitetis daarsebidan 375 wlisTavisadmi miZRvnil RonisZiebaze miiwvia. `saqarTvelosa da estoneTs damoukideblobis aRdgenis Semdeg erTi istoriuli bedi aqvT. maT erTnairi problemebi gamoiares da, Sesabamisad, am ori qveynis urTierToba dinamiurad ganviTarda. dReisaTvis Tsu-is yvelaze intensiuri studenturi gacvliTi programebi swored tartus universitetTan aqvs da vimedovnebT, rom es kontaqtebi kvlavac gagrZeldeba rogorc fakultetebs, aseve, profesor-maswavlebelTa Soris,~ - ganacxada giorgi xubuam. Tsu-is reqtorma stumrebs konkretul sferoebSi TanamSromlobisken mouwoda, gansakuTrebiT ki socialuri mecnierebebis da medicinis sferoebi gamoyo. man interesi gamoTqva, aseve, tartus universitetis marTvis sistemisa da administrirebis Taviseburebebze da am mimarTulebiT erToblivi seminarebis Catarebis winadadebac wamoayena. medicinis fakultetis dekanis movaleobis Semsrulebelma aleqsandre ciskariZem isaubra tartus samedicino fakultetis ganviTarebaze, romelic ssrk-Si erTerTi uZlieresi iyo. misi bevri kursdamTavrebuli saqarTveloSi axlac moRvaweobs. medicinis fakultetis dekanma imedi gamoTqva, rom momavalSi, samuSao viTarebaSi, tartus universitetis samedicino fakultetis warmomadgenlebi ideebsa da gamocdilebas qarTvel kolegebsac gauziareben. Sexvedras eswreboda profe- Tsu-Si `Turquli kuTxe~ gaixsna 17 seqtembers Tsu-is meore korpusSi `Turquli kuTxis~ gaxsnis ceremoniali gaimarTa. `Turquli kuTxe~ Tbilisis saxelmwifo universitetis, TurqeTis saelCosa da TurqeTis ganviTarebisa da TanamSromlobis saerTaSoriso saagentos iniciativiT gaixsna. Tsu-is reqtoris giorgi xubuas TqmiT, Tsu-Si `Turquli kuTxis~ gaxsna qarTvel studentebs Soris Turquli kulturis popularizaciasa da qarTvel da Turq axalgazrdebs Soris urTierTobebis gaRrmavebas Seuwyobs xels. `Turqul universitetebTan da TurqeTis saelCosTan aqtiuri TanamSromlobiT qarTvel studentebs saSualeba miecemaT Seiswavlon Turquli ena, kultura, TurqeTis istoria, politika, ekonimika... anu Turqologiuri mimarTulebiT maRali standartis ganaTleba miiRon. gasaTvaliswinebelia is faqtic, rom saqarTveloSi TurqeTis saxelmwi- newspaper @ tsu.ge fos ekonomikuri interesebi da investiciebi izrdeba. garda amisa, TurqeTis saelCosa Tu warmatebul Turqul kompaniebSi dRes, ZiriTadad, universitetis kursdamTavrebulebi arian dasaqmebulebi. aqedan gamomdinare, darwmunebuli var, rom `Turquli kuTxis~ daarseba mniSvnelovnad gazrdis qarTveli studentebis interess Turquli enis, zogadad, TurqeTis mimarT~, _ ganacxada reqtorma. TurqeTis saelCos ganaTlebis ataSem meliq iaianim xazgasmiT isaubra saqarTvelosa da TurqeTis saerTo strategiul interesebze. `mas Semdeg, rac saqarTvelom damoukidebloba moipova, Turqebsa da qarTvelebs Soris mravali mimarTulebiT ganmtkicda kavSirebi. am mxriv seriozuli nabijebi gadaidga da winsvlac gvaqvs, Tumca, Cvens qveynebs gacilebiT didi energia da meti survilebi gaaCni- sori rismag gordeziani. igi klasikuri filosofiis sferoSi arsebul problemebs Seexo da aRniSna, rom studentebis interesi am dargisadmi sagrZnoblad gaizarda. `samyaroSi, sadac wina planze pragmatulobaa wamoweuli, klasikuri filosofiisadmi interesis gazrda jansaRi faseulobebis aRdgenaze migviTiTebs,~ - aRniSna man. saubari estonur-qarTul enebze Targmanebis simciresac Seexo. qarTvelebi ar icnoben Tanamedrove qarTul literaturas, estonelebi ki _ qarTuls. am mizniT, misasalmebeli iqneba, Tu estoneli studentebi qarTul, xolo qarTveli studentebi estonur enas Seiswavlian. tartus universitetis vicereqtori birut klaasi estoneTSi umaRlesi ganaTlebis problemebsac Seexo. man aRniSna, rom dReisaTvis estoneTSi momravlda komerciuli saswavleblebi, romlebic TavianT Tavs, marTalia, universitets uwodeben, magram iq swavlebis xarisxi Tanamedrove standartebs ver akmayofilebs. am sferoSi Catarebuli kvlevebis SedegebiT, momavali 5-6 weli estoneTis umaRles saswavleblebs Soris intensiuri konkurenciis wlebi iqneba. amJamad umaRles saswavlebelSi 68 000 studenti swavlobs. estoneTis demografiuli situaciidan gamomdinare, 2009 wels estoneTis umaRles saswavleblebs 25%-iT naklebi studenti eyolebaT, xolo 10 weliwadSi es cifri 50%iT moiklebs. `Cveni dadebiTi prognozis mixedviT, tartus universiteti am procesSi usaTuod SeinarCunebs sakuTar prioritets da konkurenciis pirobebs Rirseulad gauZlebs,~ _ Tqva birut klaasma. dasasruls, delegaciis warmomadgenlebma sakuTar kursdamTavrebulebTan aqtiur urTierTobebze isaubres. maT surT, Seqmnan tartus universitetis kursdamTavrebulTa klubi, vinaidan miaCniaT, rom dRevandeli warmatebebi tartus universitetSi swavlebis maRali xarisxis maniSnebelia. ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÛÉ aT _ saWiroa, saTanadod gamoviyenoT arsebuli potenciali~. rogorc CvenTan saubarSi giorgi xubuam ganacxada, dRevandeli saqarTvelosTvis teritoriuli mTlianoba da qveynis stabiluroba yvelaze prioritetuli sakiTxebia. `Cveni erToblivi Zalisxmevac amas emsaxureba: Tu Cvens mezobelTan wesrigi da simSvide iqneba, Tavs, ra Tqma unda, ukeTesad vigrZnobT~, _ ganacxada meliq iaianim. `Turquli kuTxis~ gaxsnis ceremonials TurqeTis sagangebo da sruluflebiani elCi saqarTveloSi batoni erTan Tezgori eswreboda. Sexvedris dasasruls Tsu-is reqtorma giorgi xubuam da TurqeTis saelCos ganaTlebis ataSem meliq iaianim xeli moaweres SeTanxmebas ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetsa da TbilisSi TurqeTis saelCos ganaTlebis samdivnos Soris TanamSromlobis Sesaxeb. www.tsu.ge ÌÄÝÍÉÄÒÄÁÀ Tbilisis universiteti bibliuri teqstis pirveladi saxis aRdgenaze mecnierebi muSaoben ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÊÏÍÔÀØÔÄÁÉ ÊÏÍ×ÄÒÄÍÝÉÀ ÈÄÌÀÆÄ: "ÁÉÁËÉÉÓ ÔÄØÓÔÉ ÃÀ ÌÉÓÉ ÂÀÌÏÝÄÌÀ" ÛÖÒÈáÉÀ ÁÄÒÏÛÅÉËÉ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi ordRiani saerTaSoriso samecniero konferencia gaimarTa Temaze: `bibliis teqsti da misi gamocema~.“ konfereciis monawileebs universitetis reqtori giorgi xubua miesalma, romelmac isaubra saqarTveloSi bibliis mecnierulad Seswavlis tradiciebze da imedi gamoTqva, rom am mimarTulebiT kvlevebi qarTvel da ucxoel mkvlevarTa ZalisxmeviT kvlav warmatebulad gagrZeldeba. mowveul stumrebs miesalmnen mecnierebaTa akademiis prezidenti akademikosi Tamaz gamyreliZe, sapatriarqos saswavlo komitetis Tavmjdomare, Tbilisis sasuliero akademiisa da seminariis proreqtori giorgi gamrekeli da laboratoria `orionis~”xelmZRvaneli akademikosi mzeqala SaniZe. qalbatoni mzeqala SaniZis azriT, Tanamedrove sazogadoebisTvis bibliuri teqstebis Seswavla Zalian mniSvnelovania. man aRniSna, rom amgvar saerTaSoriso samecniero proeqtebze muSaoba jer kidev cnobili qarTveli bibliografis zurab sarjvelaZis sicocxleSi daiwyo da dResac warmatebiT grZeldeba. `qarTulma bibliurma teqstma yuradReba miipyro ara marto saqarTveloSi, aramed mis sazRvrebs gareTac. Tavis droze cnobilma amerikelma mkvlevarma robert bleikma SeniSna, rom qarTul bibliaSi yovel wigns Tavisi sakuTari, sxvebisgan gansxvavebuli istoria aqvs da amitom TiToeuli maTgani cal-calke Seswavlas saWiroebs. am azrs iziarebda akademikosi akaki SaniZec, romlis xelmZRvanelobiT ramdenime wigni gamoica. man pirvelma gamoiyena iSxnis, anu aTonis biblia da calke wignad gamosca~. mzeqala SaniZis TqmiT, proeqti _ `bibliis teqsti da misi gamocema~, oTxTavisa da fsalmunTa Tanamedrove kvlevebi _ Teoriulad gulisxmobs bibliuri teqstis pirveladi saxis aRdgenas, rasac specialistebis didi Sroma sWirdeba. protopresviteri mama giorgi gamrekelis gancxadebiT, sapatriarqo miesalmeba amgvar proeqtebs da siamovnebiT gaiziarebs mecnierebis mosazrebebs. ,,CvenTvis sainteresoa es konferencia, bibliis gamocemaze sapatriarqos jgufic muSaobs. gamoveciT maTes da markozis saxareba. gamosacemad momzadebulia lukas saxareba. Cveni specialistebisTvisac sainteresoa qarTveli da ucxoeli mecnierebis Tvalsazrisi da daskvnebi.~ konferenciis muSaobaSi qarTvel mecnierebTan erTad frangi, britaneli, espaneli da germaneli specialistebi monawileobdnen. kolegebma TavianTi kvlevebi cnobil bibliografebs: zurab sarjvelaZisa da nevil berZolis xsovnas miuZRvnes. ,,borotebis RerZi~ samyaroze Cvens warmodgenebs Secvlis zaarlandis sazafxulo skola _ ,,enobrivi politika _ kulturuli kontaqtebi sasazRvro regionebis magaliTze~ germaniis gacvliTi akademiuri samsaxuris (DAAD) organizebiT, 22 ivlisidan 10 agvistomde germaniis qalaq zaarbriukenSi mdebare zaarlandis universitetSi ,,sazafxulo skola~ gaimarTa Temaze: `enobrivi politika_ kulturuli kontaqtebi sasazRvro regionebis magaliTze~, sadac 15 qveynis, maT Soris, saqarTvelos umaRlesi saswavleblebis profesor-maswavleblebma miiRes monawileoba. germaniis gacvliTi akademiuri samsaxuris stipendiantTa rangSi sazafxulo skolis farglebSi ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis docenti, germanisti mzeqala aWaiZe monawileobda, romelic aRniSnul TematikasTan dakavSirebiT saqarTvelos da kavkasiis regionis magaliTze moxsenebiT gamovida. mzeqala aWaiZis gancxadebiT, sazafxulo skolaSi monawile qveynebis warmomadgenelTa moxsenebebi sakuTari qveynisa da regionis specifikaze iyo agebuli. zaarlandis universitetis sazafxulo skolis monawileni mogzaurobdnen safrangeTSi, luqsemburgSi, romlebic evropaSi swored aseT sasazRvro qveynebs warmoadgenen. `am qveynebSi mravaleTnikuri sazogadoebebia da aseT regionebSi swori enobrivi politikis warmoeba umniSvnelovanesia~, _ aRniSna mzeqala aWaiZem. germanisti mzeqala aWaiZe germaniis gacvliTi akademiuri samsaxuris stipendianti wels mesamed gaxda. sazafxulo skolis stipendiantobamde is sadoqtoro stipendiis mflobeli iyo. sensaciuri aRmoCenebi fizikaSi ukanasknel xans fizikosebi miubrundnen fundamentur cnebebs, rasac emyareba Cveni warmodgenebi samyarosa da bunebis Sesaxeb. Tanamedrove aparaturis pirobebSi SesaZlebeli gaxda, zustad gaizomos iseTi sidideebi, rogoric aris, magaliTad, sinaTlis siCqare (XIX saukuneSi maikelsonma da morlma aRmoaCines, rom sinaTlis siCqare invariantulia. am aRmoCenas daeyrdno fardobiTobis Teoria _ Tu sinaTlis siCqare ar icvleba erTi sistemidan meoreSi gadasvlisas, maSin saWiroa Seicvalos dro da sivrce. es aris einSteinis fardobiTobis Teoriis fundamenti). bolo dros fizikosebma daiwyes sinaTlis siCqaris ga- zomva. erTi Tvis win gamoqveynda sensaciuri informacia, rom sinaTlis moZraoba SesaZlebelia sinaTlis siCqareze meti siCqariT. aRmoCenis siswore, am etapze, ukve orma mkvlevarma _ anedio ranfanma (romelmac monacemebi gamoaqveyna JurnalSi "Physical Review Letters") da prinstonis institutis mkvlevarma liun vangma Seamowma da daadastura, Tumca es monacemebi jer kidev bevrjer gadamowmdeba. bolo periodis kidev erTi sensaciuri aRmoCeniT dadasturda, rom samyaro ar aris iseTi erTgvarovani, rogoric gvegona, anu arsebobs adgilebi, sadac simkvrive momatebulia da am adgilebs `borotebis RerZs~ uwodeben. qarTvel studentebsa da profesormaswavleblebs evropis umaRles saswavleblebSi kvalifikaciis amaRlebis Sansi eZlevaT proeqti _ “Erasmus Mundus” es aRmoCenebi miuTiTeben, rom Cveni warmodgenebi samyaros Sesaxeb Seicvleba da aqamde cnobilma standartulma modelma, SeiZleba, aRar imuSaos, ris gamoc fizikosebs yvelafris Tavidan dawyeba mouwevT. ÌÀÉÀ ÔÏÒÀÞÄ franguli odoroTeka damnaSaveTa kvaldakval 2003 wlidan safrangeTSi, qalaq lionis SemogarenSi kriminaluri odorologiis centri funqcionirebs. odorologia gaxlavT mecniereba sxvadasxva sunis Sesaxeb da misi meTodika ungreTSia SemuSavebuli. danaSaulis adgilze deteqtivebi sunis sinjebs sxvadasxva nivTebidan iReben. am mizniT nivTs Seaxeben mcire zomis qsovilis naWers, romelic specialuri xsnariT (misi Semadgenloba ungreli mecnierebis saidumloa) www.tsu.ge aris gajerebuli. sinjs aluminis folgaSi axveven, hermetulad daxurul qilaSi aTavseben, beWdaven da sunebis sacavSi odoroTekaSi gzavnian. odoroTekis Taroebze danaSaulis adgilze Segrovebuli sunis mravali nimuSi inaxeba. Tu eWvmitanili danaSaulidan Tundac ramdenime weliwadSi gamoCndeba, analogiur qsovils xeliT asresineben. qsovils odoroTekaSi gzavnian, iq `muSaobas~ ungreTidan Camoyvanili, Sesabamisad gawvrTnili ZaRlebi agrZeleben: odoroTekis Tarodan xuT qilas arCeven, romelTagan erTSi eWvmitanilis suni inaxeba da maT ZaRlis win, iatakze awyoben. ZaRli swored im qilas irCevs, romelSic saZiebeli suniT gaJRenTili qsovilia moTavsebuli. Sedegis sizustisTvis cdas kidev erT ZaRlze atareben da mTel proceduras videokameriT iReben. biologebis SefasebiT, ZaRlis ynosva adamianis ynosvaze 50-jer maxvilia. ynosvis epiTeliumis farTobi germanuli nag- azis cxvirSi 150-200 kvadratul santimetrs Seadgens, adamianis cxvirSi ki 4 kvadratul santimetrs ar aRemateba. ZaRls Sesabamis farTobze 150 milioni ynosvis ujredi aqvs ganlagebuli, adamians ki mxolod 5 milioni. sabraldebo daskvnis Sedgenis procesSi ZaRlebis daxmarebiT miRebuli mtkiceba gadamwyveti ar gaxlavT, Tumca, mniSvnelovan rols TamaSobs. aRsaniSnavia, rom sunebis koleqciam ukve 100-mde danaSaulis gaxsnas Seuwyo xeli. sayuradReboa is faqtic, rom eWvmitanils ar aqvs ufleba uari Tqvas sakuTari sunis Cabarebaze. amgvari winaaRmdegoba kanoniT isjeba: urCobisTvis dakavebuls 1500-evroiani jarima da sami TviT Tavisuflebis aRkveTa emuqreba, rac sakmarisi vadaa imisaTvis, rom policielebma misgan sunis sinji aiRon. ÌÀÊÀ ËÃÏÊÏÍÄÍÉ newspaper @ tsu.ge ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis studentebi da profesor-maswavleblebi evropis 7 qveynis umaRles saswavleblebSi evrokavSiris grantiT gaemgzavrebian. rogorc Tsu-is sagareo urTierTobaTa departamentis ufrosma Tea gergedavam gvacnoba, ramdenime weli evrokavSiris dafinansebiT saberZneTSi, portugaliaSi, italiaSi, safrangeTSi, holandiaSi, latviasa da bulgareTSi xorcieldeba proeqti, romelic studentebisa da profesorebis am qveynebSi mobilobas iTvaliswinebs. proeqts mimdinare wlidan kavkasiis qveynebic SeuerTdnen. proeqtSi _ “Erasmus Mundus”-is gafarToebuli TanamSromlobis fanjara~ 10 qveynis 48 umaRlesi saswavlebeli monawileobs. wels 134 qarTvel studentsa da 16 akademiur personals saSualeba eqneba, aRniSnuli qveynebis umaRles saswavleblebSi gaemgzavros da kvalifikacia aimaRlos. am mizniT, evrokavSiri wels 2 milion evroze met Tanxas gamoyofs. Tea gergedavas TqmiT, proeqtSi monawileobisTvis saaplikacio formebis Sesavsebad informacia ganTavsebulia universitetis vebgverdze. msurvelebma unda Seavson ganacxadi da gaagzavnon im qveynis umaRles saswavlebelSi, sadac swavla an muSaoba surT. arCevans Tavad umaRlesi saswavlebeli gaakeTebs. saaplikacio formebi saxelmwifo universitetis profesorebma da bakalavrebma 15 oqtombramde unda Caabaron, magistrantebma, doqtorantebma da post-doqtorantebma ki _ 30 oqtombramde. proeqtSi Tsu-is garda, baTumis SoTa rusTavelis saxelobis da Telavis iakob gogebaSvilis saxelobis universitetebic monawileoben. ucxoeli profesorebi da studentebi saqarTvelos aRniSnul sam saswavlebelSic Camovlen. monawileTa sagranto vadebi 1dan 24 Tvemdea. kvi prosis elCis wignis prezentacia 2007 wlis 2 oqtrombers Tsu-Si ivane javaxiSvilis klasikuri filologiis, bizantinistikisa da neogrecistikis institutis sakonferencio darbazSi saqarTveloSi akreditirebuli kviprosis sagangebo da sruluflebiani elCis, leonidas pantelidisis wignis _ `evdemosi. meore sizmari (anu drois Sesaxeb)~ prezentacia Sedga. wigni qarTulad Targmna irine darCiam. prezentaciaze Tsu reqtorma giorgi xubuam da kviprosis universitetis saxeliT, am universitetis humanitaruli fakultetis dekanma ioanis taifakosma xeli moaweres urTierTTanamSromlobis xelSekrulebas ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetsa da kviprosis universitets Soris. xelSekruleba iTvaliswinebs erToblivi kvlevebis warmoebas, akademiuri personalisa da studentebis gacvliT programebs, administraciul sakiTxebSi TanamSromlobas da erToblivi leqcia-seminarebis, konferenciebisa da sxva RonisZiebebis organizebas. 15 ÒÀ? ÓÀÃ? ÒÏÃÉÓ? ÌÍÉÛÅÍÄËÏÅÀÍÉ ÈÀÒÉÙÄÁÉ ÖÍÉÅÄÒÓÉÔÄÔÉÓ ÓÔÖÌÀÒÉ 1 oqtomberi musikis saerTaSoriso dRea. misi daarsebis erTerTi iniciatori kompozitori dimitri SostakoviCi gaxldaT. 1975 wlis 1 oqtombers iuneskos gadawyvetilebiT es dResaswauli oficialurad dawesda da mas Semdeg mTel msoflioSi masStaburi sakoncerto programebiT aRiniSneba. sadResaswaulo koncertSi monawileobas saukeTeso Semsruleblebi da SemoqmedebiTi koleqtivebi iReben, JRers msoflio kulturis saganZurSi Sesuli musikaluri nawarmoebebi. 1990 wels gaeros generaluri asambleis iniciativiT 1 oqtomberi moxuc adamianTa dRed gamocxadda. am iniciativis mizania, sazogadoebis yuradReba miapyros demografiuli daberebis problemebs, moxuci adamianebis individualur da socialur moTxovnebs, warmoaCinos maTi wvlili sazogadoebis ganviTarebaSi. gaeros monacemebiT, ukanaskneli naxevari sukunis manZilze sicocxlis xangrZlivoba 20 wliT gaizarda. 2008 wlisTvis ki 1,2 miliardi adamiani 60 wlian zRvars gadaabijebs. 1906 wlis 3 oqtombers _ `SOS~ _ ubedurebis serTaSoriso signalad daaweses. 1994 wels iuneskos mier miRebuli gadawyvetilebiT, 5 oqtomberi maswavleblis saerTaSoriso dRed dawesda. statistikuri monacemebiT, skolaSi samuSaod mosuli adamianebis mxolod or mesameds Seadgens im pedagogebis ricxvi, visTvisac maswavleblis profesia cxovrebis wesia. saqarTvelos kurortebisa da turizmis departamentis cnobiT, Cvens qveyanaSi Camosuli turistebis ricxvi sagrZnoblad gaizarda. 2007 wlis pirvel naxevarSi saqarTvelos 403953 turisti ewvia. gansakuTrebiT SeimCneva evropel turistTa interesi. 2007 wlis pirvel naxevarSi dasavleT evropidan 11714 turisti Camovida, rac 22%-iT metia amave periodis SarSandel maCvenebelze. statistikuri monacemebiT, maT Soris yvelaze meti (5466) germaneli turisti gaxldaT, yvelaze cota (1 turisti) ki _ lixtenSteinidan. 2007 wlis pirvel naxevarSi saqarTvelos 403 953 turisti ewvia 1992 wlidan fsiqiuri janmrTelobis msoflio federaciis iniciativiT 10 oqtomberi fsiqiuri janmrTelobis dRed gamocxadda. jandacvis msoflio organizaciis cnobiT, dRes planetaze 450 mln fsiqikurad daavadebuli adamiani cxovrobs. 12 oqtomberi stiqiur ubedurebaTa Semcirebis saerTaSoriso dRea. 1972 wlis 13 oqtombers safuZveli Caeyara aSS-is prezidentis rezidencias, romelsac `TeTri saxli~ Searqves. oficialurad es saxelwodeba 1902 wels dakanonda. `TeTri saxlis~ pirveli mosaxle prezidenti jon adamsi da misi meuRle abigeili gaxldnen. 1884 wlis 13 oqtombers grinviCi nulovan meridianad dakanonda. daavadebebis gamomwvevi mikrobebis gasanadgureblad amerikelebi wvimis wylis gafiltvras daiwyeben 2008 wlidan `garemos dacvis amerikuli saagento~ dasaxlebul punqtebSi, sadac 10 000-ze meti adamiani cxovrobs, wvimis wylis gafiltvras daiwyebs. quCebidan da gzebidan bunebriv wyalsacavebSi Camdinare wvimis wyali avtomobilebidan gamonabolqvi sxvadasxva saxis navTobproduqtiT binZurdeba. am problemis Tavidan asacileblad firma ,,AbTech Industries” wvimis wylis filtrebis gamoSvebas iwyebs. filtrebs antimikrobuli saSualebiT gajerebuli polimeruli Rrublisgan daamzadeben da quCis saniaRvreebSi CaamontaJeben. antimikrobuli saSualeba daavadebis gamomwvevi im mikrobebis 75%-s gaanadgurebs, romlebic mdinareebis, tbebisa da zRvebis plaJebze wvimis wylidan xvdeba. filtrebs weliwadSi erTxel gamocvlian. problemis gadawyvetis alternatiul saSualebas gvTavazoben avstrieli gamomgoneblebi. maT miaCniaT, rom quCebi unda moikirwylos forebiani betonis filebiT, romlebSic rkinis hidroJangi da gaaqtiurebuli naxSiri iqneba damatebuli. rkinis hidroJangi wvimis mZime metalebs daakavebs, gaaqtiurebuli naxSiri ki _ organul damabinZureblebs. amgvari gamwmendi forebis gavlis Semdeg, wvimis wyali SegveZleba `mSvidad~ gavuSvaT dedamiwis wylis Semcveli horizontebisken. ÌÀÊÀ ËÃÏÊÏÍÄÍÉ ucxoeli eqspertebi, romlebic amJamad monawileobas iReben saerTaSoriso konferenciaSi _ `aRmosavleT evropisa da centraluri aziis qveynebSi turizmSi komunikaciis strategiis ganviTarebis mimarTulebebze~ (~TURCOM~), aRniSnaven, rom saqarTveloSi turistul seqtors maRali potenciali aqvs. ~TURCOM~ msgavsi konferenciebis Catareba xels uwyobs saqarTveloSi arsebuli situaciis Sesaxeb informaciulobis donis zrdas. momavalSi, Cven, didi Zalisxmeva unda mivmarToT imisken, raTa saqarTvelos Sesaxeb informacia maqsimalurad bevr qveyanasa da regions mivawodoT,~ _ aRniSna saerTaSoriso turizmis seqtoris eqspertma, kompaniis ~Breaking Travel News~ warmomadgenelma nika izenma. `ukanasknel xans saqarTveloSi araerTi sasargeblo reforma ganxorcielda, ramac qveynis stabiluroba gaamyara. saqarTvelos ekonomikis ganviTarebaSi turizmi ukve mniSvnelovan rols TamaSobs. aqedan gamomdinare, es seqtori sagrZnoblad unda ganviTardes. mniSvnelovania, miagnoT novaciur winadadebebs sahaero gadayvanis sakiTxebSi, raTa meti turisti miizidoT qveyanaSi,~ - ganacxada konferenciaze ~UNWTO~ generalurma mdivanma jefri lipmanma. adam planetam Cveni universiteti SeaTvaliera maria zlonkeviCi da adam planeta – ra Tqma unda, am adamianebis saxeli da gvari arafers geubnebaT, magram es ori saxelovani mogzauri ukve meored ewvia Cvens qveyanas da yovelgvari Secdomebisa `bigli 2009~ darvinis marSruts zustad gaimeorebs ÝÉ×ÒÄÁÉ ÃÀ ×ÀØÔÄÁÉ 2009 wels inglisSi Carlz darvinis 200 wlisTavis aRsaniSnad, gemis _ saxelwodebiT `bigli~ zust asls aageben. darvinma swored `bigliT~ orwliani mogzaurobis Semdeg dawera Tavisi naSromi `saxeobaTa warmoqmnis Sesaxeb.~ axali `bigli~ navigaciis, kavSir-gabmulobisa da usafTxoebis Tanamedrove sistemebiT iqneba aRWurvili. eqspediciaSi 30 swavluli da mezRvauri miiRebs monawileobas. `bigli~ darvinis marSruts zustad gaimeorebs da, vinaidan, pirveli mogzaurobis dros Segrovebuli yvela samecniero monacemi dRemde daculia, mecnierebs saSualeba eqnebaT paraleli gaavlon naSromSi gamokvleuli Sesabamisi kunZulebis Tanamedrove aRwerilobasTan. 3 500 tona nagavi plaJebidan okeaneebis dabinZurebasTan brZolis ekologiuri organizacia yoveli wlis seqtemberSi plaJebidan nagvis Segrovebis globalur operacias atarebs. ukanasknelad am aqciaSi 91 qveynidan 450 000 adamiani monawileobda da maT 3 500 tona nagavi Seagroves. maT Soris: 29,5% _ sigaretis namwvavi; 9,7% _ sakvebi produqtis SesafuTi saSualebebi; 8,s% _ boTlebis sacobebi da qilebis Tavsaxurebi; 6,7% _ plastmasis boTlebi; 4,9% _ erTjeradi WurWeli; 5% _ minis boTlebi; 4,8% _ konservis qilebi; 4,2% _ wvenis sawrupavi Cxirebi; 2% _ sigaretis carieli yuTebi. 16 Tu aqcentis gareSe warmoTqvamen saqarTvelos im qalaqebisa Tu istoriuli Zeglebis saxels, fexiT rom SemouvliaT: mcxeTa, yazbegi, gori, ufliscixe, varZia. maT, amjerad, TurqeTis, ukrainis, rumineTisa da bulgareTis Semdeg Svidi dRe saqarTveloSi dahyves. cnobismoyvare mogzaurebi gazeT ,,Tbilisis universitetis” foto-obieqtivma aRmoaCina, sadac SemTxveviT kadrSi moxvdnen. SemTxveviTi nacnobobis miuxedavad isini CvenTan saubarSi sakmaod gulwrfelebi iyvnen. yvelaze sasiamovno ki is gaxlavT, rom Cveni mogzaurebi gidis gareSe ,,daxetialoben~”da universitetis Senobis SeTvalierebiTac dainteresdnen. `TbilisSi SarSanac viyaviT, Zalian mogvwons Tqveni dedaqalaqi. universitetis Senobam maSinac mogvxibla, magram daTvaliereba ver movaxerxeT, dRes Tqveni redaqtori dagvexmara da SemogvipatiJa,~ _ ambobs maria da Tavis megobarTan erTad aTvalierebs foies da samaxsovro suraTebs iReben. adami da maria bevrs mogzauroben. mogzaurobis wyalobiT msoflioc kargad gaicnes da erTmaneTic, male daojaxebas apireben, aRmoaCines, rom bevri saerTo aqvT _ rac yvelaze mTavaria, turizmiT arian gatacebulni. maria zlonkeviCi varSavis universitetis xelovnebisa da kulturis fakultetis kursdamTavrebulia, amJamad ki fizikuri swavlebis akademiaSi turizms swavlobs. adam planeta sakonsultacio firmaSi muSaobs, profesiiT fizikosia. mousvenar turistebs meore dRes sveticxovelSi SevxvdiT. gazeTi `Tbilisis universiteti~ varSavaSi samaxsovrod miaqvT da eamayebaT, rom axali saswavlo wlis pirvelsave nomerSi Cveni gazeTis furclebze maTi fotoebic moxvda. gazomvebma aCvena, rom haeri parizis metroSi 6-jer ufro gajerebulia mikroskopuli mtvris nawilakebiT, vidre qalaqis quCebSi. amis mizezi relsebze matareblis borblebis xaxunis Sedegad warmoqmnili rkinis, marganecis, aluminisa da nikelis nawilakebis Warbi Semcvelobaa. metropolitenis xelmZRvaneloba apirebs gaaZlieros ventilacia sadgurebze da xSirad gaataros mtversasrutebiT aRWurvili spec-vagonebi. italiaSi, mas Semdeg, rac sazogadoebrivi TavSeyris adgilebSi moweva akrZales, 11%-iT Semcirda infarqtebis ricxvi aramwevelebSi, xolo guliT daavadebul mwevelTa ricxvi mxolod 7%-iT. anu amgvarma RonisZiebam xeli Seuwyo aramwevelTa janmrTelobis gaumjobesebas, romlebic Tavisi survilis miuxedavad sxvisi sigaretis kvamliT gajerebul haers sunTqavda. violinoebis warmoebis centri saukuneebis manZilze koncentrirebuli gaxldaT italiaSi, safrangeTsa da germaniaSi - amJamad ki CineTSi gadainacvla. CineTis mxolod erT qalaq siciaoSi violinos 400 saxelosnoa ganlage- ÌÈÀÅÀÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÉ ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ ÓÔÉËÉÓÔÉ, ÊÏÒÄØÔÏÒÉ ÊÏÌÐÉÖÔ. ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À gverdi moamzada maka ldokonenma newspaper @ tsu.ge buli. siciaos erTerTi umsxvilesi kompania weliwadSi 300 000-mde violinos, alts, violonCelos, kontrabassa da sxva xemian instruments amzadebs. mravali Cineli xelosani kremonSic ki gadis praqtikas, miuxedavad amisa, eqspertebi Cinuri nakeTobis xarisxs maRal Sefasebas ar aZleven. 2007 wlis ianvari iyo yvelaze Tbili ianvari dedamiwaze mas Semdeg, rac 1880 wlidan meteorologebma saSualo temperaturis gamoangariSeba daiwyes. pekinSi samxedro hospitalTan gaixsna 260-adgiliani centri, romelSic internetze arajansaRi damokidebulebis mqone adamianebi mkurnaloben. rio-de-Janeiros cnobil raionSi, favelSi, sadac Raribebi da umuSevrebi cxovroben, yoveli mexuTe saxli kondencioneriT aris aRWurvili. msoflioSi warmoebul fanqrebis naxevarze meti CineTSi mzaddeba _ erT weliwadSi daaxloebiT 10 miliardi cali. evropaSi damzadebuli Cifsebis naxevars ingliselebi miirTmeven. ÍÉÍÏ ÊÀÊÖËÉÀ ÌÀÉÀ ÔÏÒÀÞÄ ÂÉÅÉ ÛÄÚÉËÀÞÄ ÌÀÍÀÍÀ ãÖÒáÀÞÄ ÈÀÌÀÒ ØÀÅÑÀÒÀÞÄ ÒÄÃÊÏËÄÂÉÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ: ÂÉÀ ÌÀÜÀÁÄËÉ, ÆÀÆÀ ×ÉÒÀËÉÛÅÉËÉ, ÅÀáÔÀÍ ÂÖÒÖËÉ, ÍÉÍÏ ÜÉáËÀÞÄ, ÍÏÃÀÒ áÀÃÖÒÉ, ÈÄÌÖÒ ÍÀÃÀÒÄÉÛÅÉËÉ ÌÉÓÀÌÀÒÈÉ: ÉËÉÀ àÀÅàÀÅÀÞÉÓ ÂÀÌÆ.1 22 10 34 www.tsu.ge
Documentos relacionados
p o l i t i k a rCeuli Txzulebani
ara mgonia, rom ori kviris Seqmnili partia, romelsac saTaveSi Tundac gamocdili, magram mainc Jurnalistebi edgnen, saqarTveloSi imden xmas aiRebda, rom Tavisi deputatebi gaeyvana parlamentSi. aq Tav...
Leia mais41 8.5. gvexmareba maTematika warmovidginoT, rom daviwyeT
E = I ⋅ R + I ⋅ r0 , davinaxavT, rom sasurvelia denis wyaros Sida winaRoba rac SeiZleba mcire iyos mis SigniT danakargebis Tavidan asacileblad da muSaobis margivi qmedebis asamaRleblad. arsebobs ra...
Leia maissaqarTvelos SoTa rusTavelis Teatrisa da kinos saxelmwifo
М. Андроникова. От прототипа к образу. М. Бахтин. Автор и герой.
Leia maissamagistro programis dasaxeleba finansebi da sabanko saqme
- samagistro programaze Caricxvis msurvelma unda Caabaros misaRebi gamocda ucxo enaSi (inglisuri, germanuli, franguli an rusuli) doneze B1. - magistraturaSi misaRebi gamocdebis Catarebis gansazRvru...
Leia maissaganmanaTleblo programebi
• floben profesiuli qcevisa da eTikis normebs; • aqvT codna da unar-Cvevebi, romelic aZlevT magistraturaSi swavlis gagrZelebis saSualebas. • gacnobierebuli aqvs sazogadoebrivi Rirebulebebi da monaw...
Leia maisinformacia samagistro programis Sesaxeb Tsu veb
iTvaliswinebs biologiis da bioqimiis leqciebis kurssac, rac magistrants miscems saSualebas daeuflos bioobieqtebis Taviseburebebs. swavlis periodSi magistrants eqneba saSualeba gaiaros praqtikul/lab...
Leia maissabakalavro programa: xarisxis marTva da sazomi teqnika
akaki wereTlis saxelmwifo universiteti sainJinro-teqnikuri fakulteti sabakalavro programa: xarisxis marTva da sazomi teqnika kredisemestrebi sk Ll./pr./s/lab. tTa kursi I II III IV V VI VII raode n...
Leia maisUntitled - Georgian Foundation for Strategic and International Studies
saerTaSoriso urTierTobebis kvlevis fonds. werilobiTi nebarTvis gareSe wignis arc erTi nawili ar SeiZleba gadaibeWdos nebismieri, maT Soris, eleqtronuli an meqanikuri formiT. © saqarTvelos strategii...
Leia mais