discos para antibiograma cartucho de 50 discos - Bio-Rad
Transcrição
discos para antibiograma cartucho de 50 discos - Bio-Rad
DISCOS PARA ANTIBIOGRAMA CARTUCHO DE 50 DISCOS ESTUDO DE SENSIBILIDADE A AGENTES ANTIMICROBIANOS. 1- INTERESSE CLÍNICO A utilização destes discos consiste em avaliar in vitro, de forma semi-quantitativa, a sensibilidade aos agentes antimicrobianos de bactérias de crescimento rápido e de algumas espécies difíceis, por método de difusão em meio de gelose. Este método segue um procedimento estandardizado, publicado pela WHOc e adoptado como norma consensual pelo CLSI/NCCLSd e o CA-SFMe (submetido a actualizações periódicas). Para recomendações relativas à realização do antibiograma e sua interpretação é favor consultar os documentos do CLSI/NCCLSd, CA-SFMe , BSACf mais recentes. 2- PRINCÍPIO Os discos de papel, impregnados com uma concentração determinada de agente antimicrobiano, são depositados à superfície de um meio adequado (A) previamente inoculado com um inoculado calibrado (A) de uma cultura pura da bactéria a testar. Após incubação (A), as caixas de Pétri são examinadas e as zonas de inibição que rodeiam os discos são medidas e comparadas com os valores críticos (A) dos diferentes agentes antimicrobianos testados, a fim de se determinar a classificação clínica (resistente, intermédio, sensível). O diâmetro da zona de inibição é proporcional à sensibilidade da bactéria testada. (A) segundo as recomendações em vigor (CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf). 3- APRESENTAÇÃO Os dispositivos em causa são discos de 6,5 mm fabricados a partir de papel absorvente de qualidade superior, impregnados de agentes antimicrobianos a concentrações específicas. Os discos estão claramente identificados por meio de uma sigla de 1 a 3 letras, impressa de cada lado do disco (quadro 1). Os discos Bio-Rad apresentam-se em cartucho de 50 discos, acondicionados em embalagens estanques contendo um dessecante. Quadro 1 : Discos para antibiograma Amikacin Amoxicillin Amoxicillin + Clavulanic Acid Ampicillin Ampicillin + Sulbactam Azithromycin Aztreonam Bacitracin Carbenicilin Cefaclor Cefalexin Cefamandole Cefazolin Cefepime Cefixime Cefoperazone Cefoperazone + Sulbactam Cefotaxime Cefotetan Cefoxitin Cefpirome Cefpodoxime Cefprozil Cefsulodin Ceftazidime Ceftibuten Ceftriaxone Cefuroxime Cefalotin CONTEÚDO DO DISCO 30 µg 25 µg 20 + 10 µg 10 µg 10 + 10 µg 15 µg 30 µg 130 µg / 10 UI 100 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 5 µg 10 µg 75 µg 30 µg 75 + 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 10 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg SÍMBOLO EMBALAGEM AN AMX AMC AM SAM AZM ATM B CB 100 CEC 30 CN MA CZ FEP CFM 5 CFM 10 CFP 75 CFP 30 SCF 105 CTX CTT FOX CPO CPD CPR CFS CAZ CTB 30 CRO CXM CF 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos Nº REF. DO PRODUTO 66148 66138 66178 66128 67018 67008 66928 66158 66198 67498 66208 66238 66258 66098 67588 66418 67618 66298 66734 66368 66428 66228 66468 66918 66488 66938 66308 67638 66188 66358 66218 1 Chloramphenicol Ciprofloxacin Clarithromycin Clindamycin Colistin Doripenem Doxycycline Ertapenem Erythromycine Flumequine Fosfomycin Fusidic Acid Gentamicin Gentamicin (high load) Imipenem Isepamicin Kanamycin Kanamycin (high load) Levofloxacin Lincomycin Linezolid Mecillinam Meropenem Metronidazole Mezlocillin Minocycline Moxalactam Moxifloxacin Mupirocin Nalidixic Acid Neomycin Netilmicin Nitrofurantoin Nitroxolin Norfloxacin Ofloxacin Oxacillin Oxolinic Acid Pefloxacin Penicillin Pipemidic Acid Piperacillin Piperacillin + Tazobactam Polymixin Pristinamycin Quinupristin-Dalfopristin Rifampicin Sparfloxacin Spectinomycin Spiramycin Streptomycin Streptomycin (high load) Sulfonamides Teicoplanin Telithromycin CONTEÚDO DO DISCO 30 µg 5 µg 15 µg 2 µg 10 µg 50 µg 10 µg 30 µg 10 µg 15 µg 30 µg 50 µg 200 µg 10 µg 10 µg 15 µg / 10 UI 120 µg 500 µg 10 µg 30 µg 30 µg 1mg 5 µg 15 µg 30 µg 10 µg 10 µg 4 µg 75 µg 30 µg 30 µg 5 µg 5 µg 30 µg 30 UI 30 µg 300 µg 20 µg 10 µg 5 µg 5 µg 1 µg 5 µg 10 µg 5 µg 6 µg / 10 IU 20 µg 100 µg 75 µg 100 + 10 µg 75 + 10 µg 50 µg / 300 UI 15 µg 15 µg 5 µg 30 µg 5 µg 100 µg 100 µg 10 µg 300 µg 500 µg 300 µg 200 µg 30 µg 15 µg SÍMBOLO EMBALAGEM C CIP CLR CM CS 10 CS 50 DORI 10 DO ETP 10 E UB FOS 50 FOS 200 FA GM GM GEN 120 GEN 500 IPM ISP K KAN LVX L LZD 30 MEC MEM MTR MZ MNO MOX MXF 5 MUP NA N NET FT NI NOR 10 NOR 5 OFX OX1 OX OA PEF P PI PIP 100 PIP 75 TZP 110 TZP 85 PB PT QD 15 RA 5 RA 30 SPX SPT SP S STR 300 STR 500 SSS 300 SSS 200 TEC TEL 15 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 δίσκοι 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos Nº REF. DO PRODUTO 66278 68648 67058 66328 67268 66348 67348 66388 67518 66448 68918 66458 67628 66518 66608 66548 67598 66578 66568 66618 66618 66628 66858 66678 67388 66768 67048 68908 66708 66728 66698 67098 67088 68618 66748 66758 68678 68778 66338 68238 68938 66888 66848 68628 68228 67218 68638 67228 67258 67238 66498 67248 67278 67528 66648 67308 66538 68798 67378 67418 67608 67428 67578 68408 68948 67538 2 CONTEÚDO DO DISCO 30 µg Tetracycline 75 µg Ticarcillin 75 + 10 µg Ticarcillin + Clavulanic Acid 15 µg Tigecycline 10 µg Tobramycin 1,25 + 23,75 µg Trimethoprim + Sulfamethoxazole 5 µg Trimethoprim 30 µg Vancomycin *As doses dos discos CLSI/NCCLS estão indicadas a cheio SÍMBOLO EMBALAGEM TE TIC TCC TGC 15 TM SXT TMP VA 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos 4 x 50 Discos Nº REF. DO PRODUTO 67448 67458 67468 67398 67488 68898 68888 68928 4- CONSERVAÇÃO A indicação do prazo de validade aplica-se unicamente aos discos contidos em cartuchos intactos, conservados em conformidade com as instruções do fabricante. O prazo de validade e o número de lote estão indicados em cada um dos recipientes (cartucho e embalagem exterior). • Os cartuchos de discos devem ser conservados na respectiva embalagem, a uma temperatura entre + 2 e + 8 °C, em local seco. • Aguardar que as embalagens equilibrem à temperatura ambiente (18-30°C) antes de os abrir; os cartuchos não utilizados deverão ser guardados de novo à temperatura de + 2 e + 8 °C, uma vez terminada a colocação dos discos. • Não utilizar os discos após o termo do prazo de validade. Não utilizar qualquer cartucho mantido à temperatura ambiente (18-30°C) por mais de 8 horas, sem controlar previamente o respectivo nível de desempenho aceitável (5). • Se os cartuchos forem conservados no distribuidor após colocação, este deve ser conservado a + 2-8°C, a seco com dessecantes no interior. A estabilidade dos discos depois dos kits abertos e colocados no distribuidor (preservados de acordo com as recomendações e com excicantes) foi validada em condições de rotina durante 6 semanas, excepto para os discos de antibiótico assinalados pela sigla , para os quais a estabilidade está indicada em semana no interior desta sigla. 5- MATERIAL NECESSÁRIO MAS NÃO FORNECIDO • Distribuidor de discos: • • • • • meio de cultura (segundo as recomendações em vigor (CLSI/NCCLS , CA-SFM , BSAC ) reagentes estirpes bacterianas para controlo da qualidade controlo de opacidade equivalente à norma Mac Farland 0.5 material de laboratório necessário para realização de antibiogramas pelo método de difusão em meio de gelose. 6-7 discos 12-16 discos ref. nº 50294 ref. nº 50295 6- PRECAUÇÕES DE UTILIZAÇÃO Seguir as instruções de utilização das recomendações em vigor (CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf). Observar permanentemente as técnicas e precauções em vigor em matéria de protecção contra riscos microbiológicos. Após utilização, esterilizar as culturas e todo o material contaminado. 7- MODO DE FUNCIONAMENTO • • Amostras: os discos não devem ser utilizados para teste directo em amostras biológicas. Consultar as recomendações em vigor (CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf) que especificam a forma de preparação do inoculado a partir de uma cultura pura e recente. Consultar as instruções recomendadas pelo CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf para todas as etapas conducentes à realização do antibiograma e à obtenção de resultados: um método padrão é proposto pelo CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf para a preparação do inoculado, a inoculação das caixas de Pétri, a escolha e disposição dos discos a testar, a temperatura e o período de incubação. Recomenda-se igualmente o cumprimento das boas práticas de laboratório. 8- INTERPRETAÇÃO DOS RESULTADOS • • • Medir com precisão os diâmetros das zonas de inibição observadas e tomar como referência os diâmetros críticos fornecidos pelas instâncias em vigor (CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf ). Para um determinado microorganismo é fornecida uma classificação clínica (resistência intermédia, sensível ou não sensível) em função do diâmetro observado e dos diâmetros críticos do antibiótico testado. Estes critérios de classificação clínica segundo os diâmetros críticos são actualizados periodicamente pelo (CLSI/NCCLSd, CA-SFMe, BSACf). 3 9- DESEMPENHOS/CONTROLO DA QUALIDADE Os desempenhos dos discos antibióticos são controlados de forma sistemática por meio das estirpes seguintes: - Escherichia coli ATCC 25922 - Staphylococcus aureus ATCC 25923 - Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853 - Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 - Neisseria gonorrhoeae ATCC 49226 - Haemophilus influenzae ATCC 49247 - Enterococcus faecalis ATCC 33186 - Clostridium perfringens ATCC 13124 - Enterococcus faecalis ATCC 29212 - Clostridium sporogenes ATCC 19404 O quadro 2 apresenta, em resumo, os limites aceitáveis dos diâmetros de inibição obtidos por difusão em meio de gelose, para as estirpes de referência a seguir citadas: Amikacin Amoxicillin Amoxicillin + Clavulanic Acid Ampicillin Ampicillin + Sulbactam Azithromycin Aztreonam Bacitracin Carbenicilin Cefaclor Cefalexin Cefamandole Cefazolin Cefepime Cefixime Cefixime Cefoperazone Cefoperazone Cefoperazone + Sulbactam Cefotaxime Cefotetan Cefoxitin Cefpirome Cefpodoxime Cefprozil Cefsulodin Ceftazidime Ceftibuten Ceftriaxone Cefuroxime Chloramphenicol Ciprofloxacin Clarithromycin Clindamycin Colistin Colistin Doripenem Doxycycline Ertapenem Erythromycine Flumequine Fosfomycin Fosfomycin Fusidic acid Limites aceitáveis dos diâmetros de inibição (mm) S. aureus P. aeruginosa S. pneumoniae H. influenzae ATCC 25923 ATCC 27853 ATCC 49619 ATCC 49247 20-26 18-26 Dose dos discos Norma 30 µg 25 µg CLSI Interna E. coli ATCC 25922 19-26 19-25 20/10 µg CLSI 18-24 28-36 10 µg 10/10 µg 15 µg 30 µg 10 UI 100 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 10 µg 5 µg 30 µg 75 µg CLSI CLSI CLSI CLSI Interna CLSI CLSI Interna CLSI CLSI CLSI Interna CLSI Interna CLSI 16-22 19-24 27-35 29-37 21-26 75/30 µg Interna 27-33 23-30 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 10 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 30 µg 5 µg 15 µg 2 µg 10 µg 50 µg 10 µg 30 µg 10 µg 15 µg 30 µg 50 µg 200 µg 10 µg CLSI CLSI CLSI Interna CLSI CLSI Interna CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CA-SFM CLSI CLSI CLSI CLSI Interna CA-SFM CLSI CA-SFM 29-35 28-34 23-29 29-35 23-28 21-27 25-31 17-23 23-29 26-32 19-25 27-33 20-28 16-20 28-36 23-29 17-22 23-29 23-27 18-23 26-32 21-27 31-37 26-30 23-27 26-30 28-34 25-32 27-35 29-35 20-26 21-27 30-40 18-24 27-31 25-30 26-34 29-35 23-29 24-30 21-25 24-33 21-25 23-29 22-28 27-35 19-26 22-30 26-32 24-30 11-17 28-35 18-24 29-36 33-42 23-29 18-22 23-29 25-32 22-29 17-23 25-33 11-17 17-22 29-35 13-21 22-30 25-31 22-30 24-35 25-33 29-34 4 Gentamicin Gentamicin Imipenem Isepamicin Kanamycin Levofloxacin Lincomycin Linezolid Mecillinam Meropenem Mezlocillin Minocycline Moxalactam Moxifloxacin Mupirocin Nalidixic Acid Neomycin Netilmicin Nitrofurantoin Nitroxolin Norfloxacin Norfloxacin Ofloxacin Oxacillin Oxacillin Oxolinic Acid Pefloxacin Penicillin Pipemidic Acid Piperacillin Piperacillin Piperacillin + Tazobactam Piperacillin + Tazobactam Polymixin Pristinamycin Quinupristin-Dalfopristin Rifampicin Rifampicin Sparfloxacin Spectinomycin Spiramycin Streptomycin Sulfonamides Sulfonamides Teicoplanin Telithromycin Tetracycline Ticarcillin Ticarcillin + Clavulanic Acid Tigecycline Tobramycin Trimethoprim Trimethoprim + Sulfamethoxazole Vancomycin Dose dos discos Norma 10 µg 10 UI 10 µg 30 µg 30 µg 5 µg 15 µg 30 µg 10 µg 10 µg 75 µg 30 µg 30 µg 5 µg 5 µg 30 µg 30 UI 30 µg 300 µg 20 µg 5 µg 10 µg 5 µg 5 µg 1 µg 10 µg 5 µg 6 µg 20 µg 100 µg 75 µg 75/10 µg 100/10 µg 300 UI 15 µg 15 µg 5 µg 30 µg 5 µg 100 µg 100 µg 10 µg 300 µg 200 µg 30 µg 15 µg 30 µg 75 µg CLSI CA-SFM CLSI Interna CLSI CLSI CA-SFM CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI CLSI Interna CLSI Interna CLSI CLSI Interna Interna CLSI Interna CA-SFM CLSI Interna CA-SFM CLSI Interna CLSI Interna Interna CLSI CLSI CA-SFM CLSI CLSI CA-SFM CLSI Interna Interna CLSI CLSI Interna CLSI CLSI CLSI CLSI 75/10 µg 15 µg 10 µg 5 µg 1,25/23,75 µg 30 µg E. coli ATCC 25922 19-26 22-26 26-32 21-26 17-25 29-37 24-30 28-34 23-29 19-25 28-35 28-35 22-28 17-23 22-30 20-25 20-26 27-34 28-35 25-32 22-30 29-35 Limites aceitáveis dos diâmetros de inibição (mm) S. aureus P. aeruginosa S. pneumoniae H. influenzae ATCC 25923 ATCC 27853 ATCC 49619 ATCC 49247 19-27 16-21 24-28 16-22 20-28 17-23 16-23 19-26 25-30 19-26 25-29 25-32 29-37 25-30 18-24 28-35 18-26 17-25 17-25 18-27 22-31 18-22 17-23 13-23 17-28 21-28 27-34 18-24 30-38 19-25 12-20 17-24 22-29 14-20 26-29 26-37 22-30 24-30 22-29 24-30 13-19 27-33 19-25 24-31 27-36 27-32 21-28 26-34 34-39 27-33 25-33 24-33 24-33 25-33 15-21 27-33 17-23 21-29 18-26 14-22 24-34 17-27 15-21 18-25 24-30 24-30 CLSI 24-30 29-37 20-28 CLSI CLSI CLSI 20-27 18-26 21-28 20-25 19-29 19-26 19-25 CLSI 23-29 24-32 CLSI 19-24 21-27 23-29 17-21 5 Para o controlo de qualidade (norma Internaas) : • Gentamicin 120 µg : E. faecalis ATCC 33186 (16-23 mm) • Streptomycin 300 µg : E. faecalis ATCC 33186 (14-20 mm) • Gentamicin 500 µg : S. aureus ATCC 25923 (30-34 mm) ; E. faecalis ATCC 29212 ( 18 -28 mm) • Kanamycin 1 mg : S. aureus ATCC 25923 (≥ 14 mm) ; E. faecalis ATCC 29212 (≤ 10 mm). • Streptomycin 500 µg : S. aureus ATCC 25923 (24-28 mm) ; E. faecalis ATCC 29212 (14-25 mm). • Metronidazole 4µg : Clostridium perfringens ATCC 13124, Clostridium sporogenes ATCC 19404 ≥ 15 mm • Cefoperazone + Sulbactam 75 / 30 µg : E. coli ATCC 35218 (24-30 mm) Haemophilus influenzae ATCC 10211 é recomendado como estirpe de controlo de qualidade adicional, útil para verificar as propriedades nutricionais do meio HTM. Apesar da falta de critérios interpretativos fiáveis para a S. pneumoniae com certas ß-lactaminas, Streptococcus pneumoniae ATCC 49619 é a estirpe designada para o controlo de qualidade de todos os testes do antibiograma para Streptococcus spp. Neisseria gonorrhoeae ATCC 49226 é recomendado para testar os discos de espectinomicina com um diâmetro aceitável de 23 a 29 mm (CLSI/NCCLS). A deterioração da dose dos discos de 1 µg oxacilina é melhor estabelecida com Staphylococcus aureus ATCC 25923 com um diâmetro de 18 a 24 mm. 10- CONTROLO DE QUALIDADE DO FABRICANTE Todos os produtos fabricados e comercializados pela empresa Bio-Rad são submetidos a um sistema de garantia da qualidade, desde a recepção das matérias primas até à comercialização do produto final. Cada lote de produto final é objecto de um controlo da qualidade, sendo comercializado apenas quando em total conformidade com os critérios de aceitação. A documentação relativa à produção e controlo de cada lote é arquivada pelo fabricante. 11- LIMITES DE UTILIZAÇÃO • • • • As classificações clínicas (resistente, intermédio, sensível e não sensível) podem variar apenas de um milímetro, o que corresponde a uma margem de erro comum em laboratório. Outros agentes anti-microbianos para além dos citados no quadro 2 poderão ser igualmente utilizados. Os testes de sensibilidade a estes agentes devem ser interpretados com base na presença ou ausência de uma zona de inibição nítida e devem ser considerados unicamente como qualitativos, esperando que as zonas de interpretação tenham sido estabelecidas. Todos os diâmetros das zonas devem ser recolhidos. A interpretação final, tal como acontece com qualquer interpretação biológica, não pode ser traçada a partir do resultado de um único teste, mas antes de um conjunto de dados clínicos e de resultados bioquímicos, citológicos e imunológicos. Os desempenhos do teste dependem não só da actividade dos discos, como também de factores tais como a utilização de um inoculado, de estirpes de controlo apropriadas, de meios de cultura adaptados, previamente testados, e de uma temperatura de armazenamento adequada. 12- REFERÊNCIAS BIBLIOGRÁFICAS 1. 2. 3. 4. 5. World Heath Organization Expert Committee on Biological Standardization. 1992. Technical report series 822. W.H.O., Geneva. National Committee for Clinical Laboratory Standards. 2000. Approved standard M2-A7. Performance standards for antimicrobial susceptibilitity tests, 7th ed. NCCLS, Wayne, Pa. National Committee for Clinical Laboratory Standards. 2002. NCCLS document M100-S12. Performance standards for antimicrobial susceptibilitity testind, 12th informational, Wayne, Pa. Comité de l’antibiogramme. 2002. French Society of Microbiolgoy. V. Loncle-Provot, E. Keller, M.O. Gourdin, M.L. Garrigues, Etude de la stabilité des disques antibiotiques dans les conditions d'utilisation en routine, 18th interdisciplinary meeting on anti-infectious chemotherapy, Paris, dec.3/4 1998. c WHO : World Health Organization d CLSI/NCCLS : Clinical and Laboratory Standards Institute / National Committee for Clinical Laboratory Standards e CA-SFM : Comité de l’Antibiogramme de la Société Française de Microbiologie f BSAC : British Society for Antimicrobial Chemotherapy Bio-Rad 3, boulevard Raymond Poincaré 92430 Marnes-la-Coquette France Tel. : +33 (0) 1 47 95 60 00 Fax : +33 (0) 1 47 41 91 33 11/2009 6
Documentos relacionados
MASTDISCS™ ID Nitrocefin Discs
várias colónias bem-isoladas e semelhantes e espalhar sobre a superfície de um disco. Alternativamente: humedecer o disco com uma gota de água de desionizada, segurar o disco com a pinça e esfregar...
Leia mais