Báo Mục Vụ Tháng 6.2014

Transcrição

TRONG SOÁ NAØY
v
v
v
1. Laù thö Muïc Vuï ..................................................................... 02
2. Lôøi Chuùa töø 29.6.2014 ñeán 20.7.2014 ..................................04
3. Thaéc maéc ...............................................................................17
4. Soáng maàu nhieäm qua caùc Bí Tích ........................................23
5. Göông Chöùng Nhaân: Cha Richard Hoà Long ........................27
6. Ôn Goïi ngöôøi tín höõu: Ñieàu raên thöù tö .................................33
7. Caùc danh hieäu cuûa Ñöùc Meï Maria (tt) .................................38
8. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vieáng thaêm thaùnh ñòa .................41
9. Toâi ñaõ ñöôïc loan baùo tin möøng.............................................50
10. Chuùa Thaùnh Thaàn gaàn guõi hay xa laï ................................. 53
11. YÙ leã vaø boång leã ...................................................................57
12. Chöùng nhaân cuûa tình ngöôøi vaø tình Chuùa .......................... 61
13. Böõa côm baùn truù cuûa treû Nhaät ............................................66
14. Chuyeän choù cheát .................................................................69
15. Giaøn khoan HD-981 vaø nhöõng böôùc tính cuûa Baéc Kinh ....72
16. Xung quanh chuyeän giaøn khoan TQ trong bieån VN ..........76
17. Maát bieån roài maát nöôùc chaúng coøn bao xa...........................80
18. Thaùm töû cô khí ....................................................................84
19. Vieäc phaûi tôùi ñaõ tôùi .............................................................87
20. Nguïm caø-pheâ thaùng 4 .........................................................91
21. Noäi chieán .............................................................................94
22. Thö hoài aâm baïn treû Nhaät.....................................................99
23. Thôøi söï trong thaùng ...........................................................102
24. Thoâng tin Giaùo ñoaøn Antoân Quyønh..................................175
25.Thoâng tin Muïc Vuï ..............................................................177
26. Trang quaûng caùo ...............................................................183
Trang 1
VAÄN MEÄNH ÑÔØI MÌNH
T
aïi Thuïy Só vaø nhieàu nöôùc AÂu chaâu, aûnh höôûng neàn vaên minh Kitoâ
giaùo ñaõ in ‘raát saâu’ vaøo nhöõng sinh hoaït thöôøng ngaøy töø bao theá heä.
Daáu aán aáy vaãn coøn toàn taïi ñeán nay, neân caùc leã troïng nhö leã Chuùa
Gieâsu leân trôøi duø vaøo ngaøy thöù naêm trong tuaàn, nhöng caû nöôùc Thuïy Só vaø
nhieàu nöôùc khaùc ñeàu cho nghæ laøm vieäc, caùc tieäm buoân, chôï buùa ñeàu
ñoùng cöûa. Truyeàn thoáng nghæ vieäc ngaøy chuùa nhaät vaø ngaøy leã troïng trong
naêm ñaõ ñöôïc Giaùo Hoäi thieát laäp nhö: Leã Giaùng Sinh, leã Chuùa Phuïc Sinh,
leã Chuùa Thaùnh Thaàn hieän xuoáng, leã Mình Thaùnh Chuùa, leã Ñöùc Meï veà
trôøi, coù nôi ñöôïc nghæ caû leã Thaùnh Giuse... Nhöng xem ra ngöôøi ta ngaøy
caøng muoán choái boû nhöõng gì laø neàn taûng Kitoâ giaùo maø hoï ñang ñöôïc thöøa
höôûng. Ngaøy nay thay vì duøng ngaøy nghæ ngôi thaân xaùc ñeå tónh döôõng
taâm hoàn laøm vieäc thôø phöôïng, ngöôøi ta ñaõ coi ngaøy nghæ vieäc nhö ñöôïc
moät dòp chôi bôøi vaø höôûng thuï...
Theá löïc cuûa Satan caøng ngaøy caøng quyeán ruõ con ngöôøi, nhaát laø nhöõng
ngöôøi treû, haàu nhö bò heä thoáng maïng löôùi Internet chieám heát thôøi giôø cuûa
ñôøi ngöôøi. Ñieàu laï hôn nöõa, coù nhieàu ngöôøi tin nhöõng gì noùi treân maïng löôùi
hôn caû cha meï, thaày coâ daïy doã vaø lôøi giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi. Thieân Chuùa
döôøng nhö bò loaïi ra khoûi ñôøi soáng sinh hoaït thöôøng ngaøy... Nhöng con
ngöôøi khi khoâng tin ñieàu naøy, seõ tin ñieàu kia. Khoâng tin söï thaät, seõ tin vaøo
nhöõng ñieàu doái gian... Töø thôøi Adam-Eva cho ñeán nay, söï gian doái do
Satan ñaët ra ñaõ laøm cho nguyeân toå loaøi ngöôøi vaø bao nhieâu ngöôøi maéc phaûi
baãy maø khoâng bieát, hoaëc bieát maø ngöôøi ta vaãn cöù tin theo! Tin theo vì hoï ñi
trong boùng toái nhö Thaùnh Gioan ñaõ xaùc quyeát: “...Ñi trong boùng toái maø
chaúng bieát mình ñi ñaâu, vì boùng toái ñaõ laøm cho maét ngöôøi aáy ra muø quaùng”
(1Gioan 2, 11). Hôn nöõa, ngöôøi ta maéc baãy Satan vì toø moø, vì kieâu ngaïo vaø
vì muoán bieát vaän meänh ñôøi mình qua nhöõng phænh phôø giaû doái cuûa caùc nhaø
meänh danh laø khoa hoïc, laø tieán boä thöùc thôøi. Nhöõng keû bình daân hôn thì tin
vaøo boùi toaùn, buøa ngaûi dò ñoan maø khoâng bieát raèng: vaän meänh ñôøi mình
phaûi tuøy thuoäc vaøo chính mình, chöù khoâng phaûi do thaày buøa noï, thaày töôùng
soá kia nhö moät trong muoân vaøn caâu chuyeän döôùi ñaây:
Moät ngöôøi muoán bieát vaän meänh töông lai cuûa mình, ñeán baùi kieán baäc
Trang 2
thaày danh tieáng maø raèng: - Xin thaày noùi xem treân ñôøi naøy coù vaän meänh
khoâng? - Coù chöù! - Vaäy xin thaày chæ giaùo cho con bieát vaän meänh cuûa con ôû
ñaâu. - Vò thaày aáy baûo anh ta xoeø tay traùi ra vaø chæ cho anh xem vaø noùi: - Con
thaáy roõ chöa? Ñöôøng naøy laø ñöôøng tình caûm, ñöôøng naøy goïi laø ñöôøng söï
nghieäp, coøn ñöôøng kia laø ñöôøng sinh meänh. Sau ñoù, vò thaày baûo anh ta töø
töø, naém thaät chaët tay laïi. Roài sö phuï hoûi tieáp: - Con noùi xem, nhöõng ñöôøng
chæ treân tay ñoù naèm ôû ñaâu roài? - Anh ta mô hoà baûo: Trong tay naøy cuûa con. Baây giôø con hieåu chöa, vaän meänh cuûa con baét ñaàu töø ñaâu roài chöù ? Anh ta
mæm cöôøi nhaän ra, vaän meänh naèm ngay trong chính tay mình. Soáng treân
ñôøi naøy duø ôû ñòa vò naøo, moãi con ngöôøi chuùng ta ñeàu coù moät giaù trò thaùnh
thieâng tröôùc maët Thieân Chuùa, maø khoâng ai coù theå laáy ñi ñöôïc ngoaïi tröø
chính chuùng ta.
Moät oâng giaùo sö noåi tieáng môû ñaàu baøi dieãn thuyeát baèng caùch giô leân
moät tôø 500 Euro vaø hoûi: “Toâi muoán taëng tôø 500 Euro naøy cho moät trong soá
caùc baïn, ai muoán nhaän thì giô tay leân ”. Nhieàu caùnh tay ñoàng loaït giô leân
trong hoäi tröôøng. Nhöng oâng giaùo sö tieáp: “Toâi seõ taëng noù, sau khi toâi laøm
nhö theá naøy ñaõ nheù”. OÂng voø nhaøu tôø Euro vaø hoûi: “coøn ai muoán nhaän noù
nöõa khoâng?”. Nhöõng caùnh tay vaãn nhao nhao giô leân. Giaùo sö laïi tieáp:
“Neáu toâi laøm theá naøy thì sao?”. OÂng neùm tôø tieàn giaáy xuoáng chaân mình vaø
chaø ñaïp moät caùch khoâng thöông tieác. Roài oâng nhaët noù leân, tôø Euro trôû neân
nhaøu naùt vaø dô baån. “Coøn ai muoán nhaän 500 Euro naøy nöõa khoâng?” Nhieàu
caùnh tay vaãn giô leân toû yù muoán nhaän tôø Euro. OÂng giaùo sö noùi: “Caùc baïn ñaõ
nghieäm ra baøi hoïc veà giaù trò chöa? Duø ñoàng tieàn naøy coù bò voø naùt hay giaøy
xeùo, baïn vaãn muoán chieám höõu noù bôûi giaù trò cuûa noù khoâng bò thay ñoåi. Noù
vaãn laø tôø 500 Euro”.
Giaù trò con ngöôøi trong cuoäc soáng cuõng theá. Chuùng ta laø nhöõng coäng taùc
vieân cuûa Thieân Chuùa ñeå xaây döïng, ñeå saùng taïo vaø ñeå naâng ñôõ nhau cuøng
soáng haïnh phuùc ôû traàn theá naøy. Coù theå chuùng ta khoâng coù ñòa vò trong xaõ
hoäi, khoâng giaàu sang hoaëc bò chaø ñaïp, bò vuøi daäp do hoaøn caûnh, do söï thaâm
ñoäc cuûa keû khaùc hay do sai laàm voâ yù cuûa chính baûn thaân mình maø chuùng ta
caûm thaáy baát haïnh, thieáu töï tin, roài ñi tìm “caùc thaày” boùi toaùn, buøa ngaûi ñeå
tin theo... hoaëc coi khoa hoïc nhö Thieân Chuùa! Cuoäc soáng duø coù tröïc dieän
vôùi baát cöù chuyeän gì xaåy ñeán, chuùng ta cuõng chôù bao giôø ñaùnh maát nhaân
caùch vaø giaù trò cuûa ñôøi mình. Vaän meänh, giaù trò cuoäc ñôøi luoân tuøy thuoäc vaøo
cung caùch soáng, tuøy thuoäc vaøo söï noã löïc cuûa chuùng ta vaø bieát döïa vaøo
LOØNG TÍN THAÙC NÔI THIEÂN CHUÙA.
Thaùng 6 laø thaùng kính Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu. Thieân Chuùa coù moät traùi
tim bieát yeâu thöông loaøi ngöôøi noùi chung vaø yeâu meán baïn caùch rieâng. Traùi
tim ñoù chính laø Chuùa Gieâsu, Ngöôøi ñaõ hy sinh chòu cheát vaø soáng laïi vì haïnh
phuùc nhaân loaïi. Ñieàu ñoù nhaéc nhôû chuùng ta haõy luoân tín thaùc vaøo Thieân
Chuùa, Ngöôøi Cha duy nhaát toaøn naêng trong tình yeâu khoâng bao giôø ñoåi
thay. ª
Muïc Vuï (Thaùng 6 naêm 2014)
Trang 3
PHEÂROÂ VAØ PHAOLOÂ
Ngaøy 29.6.2014
LÔØI CHUÙA : Mt 16,13-19
hi Chuùa Gieâsu ñeán vuøng keá caän
thaønh Xeâdareâ Philíppheâ,
Ngöôøi hoûi caùc moân ñeä raèng:
“Ngöôøi ta noùi Con Ngöôøi laø ai?”
Caùc oâng thöa: “Keû thì noùi laø oâng
Gioan Taåy Giaû, keû thì baûo laø oâng
EÂlia, coù ngöôøi laïi cho laø oâng
Gieâreâmia hay moät trong caùc vò
ngoân söù.” Chuùa Gieâsu laïi hoûi: “Coøn
anh em, anh em baûo Thaày laø ai?”
OÂng Simoân Pheâroâ thöa: “Thaày laø
Ñaáng Kitoâ, Con Thieân Chuùa haèng
soáng.” Chuùa Gieâsu noùi vôùi oâng:
“Naøy anh Simoân con oâng Gioâna,
anh thaät laø ngöôøi coù phuùc, vì khoâng
phaûi phaøm nhaân maëc khaûi cho anh
ñieàu aáy, nhöng laø Cha cuûa Thaày,
Ñaáng ngöï treân trôøi. Coøn Thaày,
Thaày baûo cho anh bieát: anh laø
Pheâroâ, nghóa laø Taûng Ñaù, treân taûng
ñaù naøy, Thaày seõ xaây Hoäi Thaùnh cuûa
Thaày, vaø quyeàn löïc töû thaàn seõ
khoâng thaéng noåi. Thaày seõ trao cho
anh chìa khoaù Nöôùc Trôøi: döôùi ñaát,
anh caàm buoäc ñieàu gì, treân trôøi cuõng
seõ caàm buoäc nhö vaäy; döôùi ñaát, anh
thaùo côûi ñieàu gì, treân trôøi cuõng seõ
K
thaùo côûi nhö vaäy.”
SUY NIEÄM:
HAI CON NGÖÔØI
Töø xöa tôùi nay, Giaùo Hoäi vaãn coù
thoùi quen lieân keát hai thaùnh toâng ñoà
Pheâroâ vaø Phaoloâ trong moät trieàu
thieân vinh quang. Kinh Tieàn Tuïng
hoâm nay ñaõ dieãn taû nhö sau: Thaùnh
Pheâroâ laø vò thuû laõnh trong vieäc
tuyeân xöng Ñöùc Kitoâ. Thaùnh
Phaoloâ laø ngöôøi baûo veä löøng danh
trong vieäc tìm hieåu Ñöùc Kitoâ.
Thaùnh Pheâroâ thieát laäp Hoäi Thaùnh
tieân khôûi cho nhöõng ngöôøi Israel
coøn laïi. Thaùnh Phaoloâ laø thaày vaø laø
ñaáng daïy doã muoân daân ñöôïc keâu
goïi. Vaø kinh Tieàn Tuïng ñaõ keát luaän:
Caùc ngaøi ñaõ duøng nhöõng ñöôøng loái
Trang 4
khaùc nhau maø quy tuï moät gia ñình
cho Chuùa. Vôùi lôøi ca tuïng treân ñaây,
Giaùo Hoäi khoâng nhöõng ñeà cao söï
hôïp nhaát giöõa hai ñöôøng loái khaùc
nhau maø coøn ngôïi khen söï hôïp nhaát
giöõa hai con ngöôøi coù nhieàu khaùc
bieät.
Thöïc vaäy, thaùnh Pheâroâ voán baûn
chaát daân chaøi löôùi, tröïc tính vaø
nghieâng veà thöïc tieãn. Coøn thaùnh
Phaoloâ laø ngöôøi trí thöùc, hay lyù luaän
vaø thích ñaøo saâu giaùo lyù. Thaùnh
Pheâroâ quan taâm ñeán vieäc loan baùo
Tin Möøng cho ngöôøi ñaïo cuõ, neân
khoâng muoán söûa ñoåi nhieàu nhöõng gì
voán coù keûo phaät loøng hoï. Coøn thaùnh
Phaoloâ nhaèm truyeàn baù ñöùc tin cho
caùc daân ngoaïi, neân muoán boû ñi
nhöõng leà luaät cuûa ñaïo cuõ khoâng coøn
thích hôïp, keûo naëng gaùnh cho
nhöõng ngöôøi daân ngoaïi xin toøng
giaùo. Thaùnh Pheâroâ laø Giaùo hoaøng,
nhöng khoâng vì theá maø aùp ñaët yù
kieán cuûa mình. Thaùnh Phaoloâ laø
Giaùm muïc, nhöng khoâng vì theá maø
khoâng thaúng thaén trình baøy quan
ñieåm rieâng cuûa mình, ñeå trao ñoåi vaø
baøn luaän. Thaùnh Pheâroâ laø ngöôøi ñaõ
coù laàn choái Chuùa vì yeáu ñuoái vaø ñaõ
aên naên saùm hoái do caùi nhìn xoùt
thöông cuûa Chuùa. Coøn thaùnh
Phaoloâ ñaõ coù laàn baét bôù ñaïo Chuùa vì
laàm laïc vaø ñaõ trôû laïi nhôø söï giuùp ñôõ
cuûa moät moân ñeä Chuùa.
giuùp chuùng ta theâm tin töôûng hôn
vaøo Chuùa trong vieäc baûo veä, xaây
döïng vaø phaùt trieån Giaùo Hoäi. Ñuùng
theá, Giaùo Hoäi laø hình aûnh cuûa söï
quy tuï hieäp thoâng vaø lieân keát. Giaùo
Hoäi laø khí cuï keát hôïp vôùi Chuùa vaø
vôùi nhaân loaïi. Trong Giaùo Hoäi coù
yeáu toá Thieân Chuùa vaø cuõng coù yeáu
toá nhaân loaïi. Coù ngöôøi nhaân ñöùc vaø
cuõng coù keû toäi loãi. Coù phaåm traät vaø
cuõng coù thaønh phaàn daân Thieân
Chuùa. Giaùo Hoäi vöøa trung thaønh vôùi
truyeàn thoáng vöøa phaûi ñoåi môùi cho
thích hôïp vôùi lòch söû töøng thôøi vaø
töøng nôi. Giaùo Hoäi vöøa cuûng coá ñöùc
tin cho ngöôøi coù ñaïo laïi vöøa truyeàn
baù ñöùc tin cho ngöôøi ngoaïi ñaïo.
Bieát lieân keát nhöõng caùi khaùc
nhau trong Giaùo Hoäi vaø trong nhaân
loaïi laø moät ñaëc ñieåm quan troïng cuûa
Kitoâ giaùo. Bôûi vaäy trong giaây phuùt
naøy chuùng ta haõy caàu nguyeän cho
söï hieäp nhaát, maëc duø coù nhöõng khaùc
bieät trong loøng Giaùo Hoäi, nhöng
chuùng ta vaãn coù theå vaø phaûi lieân keát
phaûi trôû neân moät haàu öôùc voïng cuûa
Chuùa Gieâsu seõ laø moät söï thaät: Xin
cho moïi ngöôøi ñöôïc hôïp nhaát trong
chuùng ta ñeå cho theá gian nhaän bieát
raèng Cha ñaõ sai con.
Vôùi nhieàu khaùc bieät, hai thaùnh
Pheâroâ vaø Phaoloâ toâng ñoà ñaõ ñöôïc
lieân keát laïi ñeå boå tuùc cho nhau, laøm
cho neàn moùng cuûa Giaùo Hoäi ñöôïc
beàn vöõng. Ñoäng löïc lieân keát caùc
ngaøi laïi vôùi nhau chính laø vieäc môû
roäng Nöôùc Chuùa. Caùi nhìn treân ñaây
Trang 5
LÔØI NGUYEÄN LEÃ THAÙNH PHEÂROÂ & PHAOLOÂ
CHUÛ LEÃ: Anh chò em thaân meán, hai thaùnh nhaân khi ñöôïc Chuùa keâu
goïi: töø moät ngöôøi ít hoïc laøm thuû laõnh Giaùo Hoäi, töø moät con ngöôøi xa laï
vôùi Phuùc AÂm ñaõ trôû thaønh ngöôøi loan baùo Tin Möøng cho daân ngoaïi. Hieäp
cuøng hai thaùnh nhaân, chuùng ta cuøng daâng leân Chuùa lôøi nguyeän xin:
1. “Toâi ñaõ ñaáu trong cuoäc thi ñaáu cao ñeïp, ñaõ chaïy heát chaëng ñöôøng,
ñaõ giöõ vöõng nieàm tin”. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng ta bieát noi
göông thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ Toâng ñoà, duø quaù khöù coù xaáu xa toäi loãi, khi
ñöôïc Chuùa chieám höõu, chuùng con trôû thaønh ngöôøi thuoäc veà Chuùa vaø
phuïc vuï Nöôùc Chuùa.
Chuùng con caàu xin Chuùa.
2. Thaùnh Pheâroâ, moät ngöôøi trung thaønh ñi theo Chuùa vôùi taát caû yeáu
ñuoái cuûa mình. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng ta chæ bieát yeâu meán
Chuùa vaø yeâu thöông anh em.
3. Thaùnh Phaoloâ laø ngöôøi nhieät thaønh vôùi truyeàn thoáng cha oâng,
nhieät thaønh ñeán ñoä troùc naõ nhöõng ngöôøi tin Ñöùc Kitoâ. Chuùng ta hieäp lôøi
caàu xin cho chuùng ta luoân nhieät thaønh laøm vieäc toâng ñoà duø coù vaát vaû vaø
bao khoù khaên.
4. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xincho Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø caùc Giaùm muïc
ngöôøi keá vò thaùnh Pheâroâ vaø caùc thaùnh toâng ñoà, luoân xöùng ñaùng laø nhöõng
muïc töû cuûa Chuùa, bieát chaêm lo vaø daïy doã nhöõng Kitoâ höõu thuoäc quyeàn
baèng göông saùng vaø ñaïo ñöùc.
KEÁT THUÙC: Laïy Chuùa Gieâsu, Chuùa ñaõ choïn thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ
laøm toâng ñoà, quaûn trò cuõng nhö môû mang Nöôùc Chuùa. Xin cho chuùng
con bieát coäng taùc nhieät thaønh vôùi ôn Chuùa nhö hai thaùnh toâng ñoà xöa.
Chuùng con caàu xin, nhôø Ñöùc Kitoâ Chuùa chuùng con. ª
CHUÙA NHAÄT 14-A
Ngaøy 06.7.2014
LÔØI CHUÙA: Mt 11,25-30
hi aáy, Chuùa Gieâsu caát tieáng
noùi:
“Laïy Cha laø Chuùa Teå trôøi ñaát,
con xin ngôïi khen Cha, vì Cha ñaõ
giaáu khoâng cho baäc khoân ngoan
K
thoâng thaùi bieát nhöõng ñieàu naøy,
nhöng laïi maëc khaûi cho nhöõng
ngöôøi beù moïn. Vaâng, laïy Cha, vì ñoù
laø ñieàu ñeïp yù Cha.
“Cha toâi ñaõ giao phoù moïi söï cho
toâi. Vaø khoâng ai bieát roõ ngöôøi Con, tröø
Chuùa Cha; cuõng nhö khoâng ai bieát roõ
Chuùa Cha, tröø ngöôøi Con vaø keû maø
ngöôøi Con muoán maëc khaûi cho.
Trang 6
“Taát caû nhöõng ai ñang vaát vaû
mang gaùnh naëng neà, haõy ñeán cuøng
toâi, toâi seõ cho nghæ ngôi boài döôõng.
Anh em haõy mang laáy aùch cuûa toâi,
vaø haõy hoïc vôùi toâi, vì toâi coù loøng
hieàn haäu vaø khieâm nhöôøng. Taâm
hoàn anh em seõ ñöôïc nghæ ngôi boài
döôõng. Vì aùch toâi eâm aùi, vaø gaùnh toâi
nheï nhaøng.”
SUY NIEÄM:
KHIEÂM NHU
Moät vò quan teå töôùc ñôøi Ñöôøng
raát löøng danh vaø coù loøng moä ñaïo
chaân thaønh. Thaày cuûa oâng laø moät
baäc cao taêng. Hai thaày troø raát taâm
ñoàng yù hieäp vôùi nhau, khoâng phaân
bieät ñòa vò hay chöùc quyeàn. Ngaøy
kia quan teå töôùc beøn hoûi: Xin thaày
giaûi thích kieâu caêng nghóa laø gì?
Thaày lieàn ñoåi saéc maët, trôïn maét hoûi
vôùi moät gioïng khinh mieät: Mi hoûi ta
gì ñoù, ñoà ngu. Cöû chæ vaø lôøi noùi baát
ngôø aáy laøm cho göông maët quan teå
töôûng ñoû böøng leân. Baáy giôø vò cao
taêng môùi oân toàn noùi: Thöa, ñoù chính
laø söï kieâu caêng ñaáy.
Caâu chuyeän treân nhö muoán vaïch
traàn caùi goác reã cuûa tính kieâu caêng.
Ñoù laø khoâng chaáp nhaän nhöõng giôùi
haïn cuûa mình, khoâng saün saøng ñoùn
nhaän söï thaät. Vaø teä hôn nöõa, söï kieâu
caêng coøn laø nguyeân nhaân laøm cho
con ngöôøi khoâng coøn bieát môû roäng
coõi loøng ñeå ñoùn nhaän Thieân Chuùa.
Chính vì theá maø Kinh Thaùnh ñaõ xaùc
quyeát: Chuùa haï beä nhöõng keû quyeàn
haønh vaø naâng cao nhöõng ngöôøi
khieâm nhu. Hay noùi moät caùch khaùc,
Chuùa chaùn gheùt nhöõng keû kieâu
caêng vaø yeâu thöông nhöõng ngöôøi
khieâm nhöôøng.
Thöïc vaäy, moät Lucifer kieâu
caêng, daùm ngang nhieân tuyeân boá:
Toâi khoâng phuïc tuøng Thieân Chuùa
nöõa. Moät Adong Eva kieâu caêng
muoán trôû neân baèng Thieân Chuùa, soá
phaän hoï nhö theá naøo haún chuùng ta
cuõng ñaõ bieát: Lucifer vaø caùc thaàn döõ
thì laõnh nhaän baûn aùn löu ñaøy hoaû
nguïc. Coøn Adong Eva thì bò ñuoåi ra
khoûi vöôøn ñòa ñaøng vôùi caûnh khoå
ñau vaø cheát choùc.
Trong khi ñoù, moät David khieâm
nhöôøng saùm hoái ñaõ ñöôïc Thieân
Chuùa tha thöù vaø choïn doøng doõi oâng
laøm nôi phaùt sinh Ñaáng Cöùu Theá.
Moät Maria khieâm nhöôøng vôùi thaân
phaän ngöôøi toâi taù Chuùa neân ñaõ ñöôïc
ñaët laøm Meï Ngoâi Hai giaùng traàn.
Moät Gioan khieâm nhöôøng khoâng
xöùng ñaùng cuùi xuoáng côûi daây giaøy
cho Ngaøi, ñaõ ñöôïc khen ngôïi laø cao
trong hôn heát moïi ngöôøi nam.
Vaø qua ñoaïn Tin Möøng saùng hoâm
nay, moät laàn nöõa, Chuùa Gieâsu laïi
xaùc quyeát nhö theá: Laïy Cha laø Chuùa
Teå trôøi ñaát, con xöng tuïng Cha vì
Cha ñaõ giaáu khoâng cho nhöõng baäc
khoân ngoan thoâng thaùi bieát nhöõng
maàu nhieäm Nöôùc Trôøi, maø laïi maïc
khaûi cho ngöôøi beù moïn. Vaâng, laïy
Cha, vì ñoù laø sôû thích cuûa Cha.
Töø ñoù chuùng ta coù theå keát luaän,
Chuùa yeâu thöông nhöõng ngöôøi
khieâm nhu. Ñoù laø moät söï thaät, moät
chaân lyù, moät kinh nghieäm soáng
ngaøn ñôøi khoâng heà ñoåi thay. Coøn
chuùng ta thì sao? Chuùng ta ñaõ thöïc
söï soáng tinh thaàn ñôn sô beù nhoû vaø
khieâm cung nhö Chuùa mong muoán
hay chöa?
Trang 7
LÔØI NGUYEÄN CHUÙA NHAÄT 14-A
CHUÛ LEÃ: Anh chò em thaân meán, Chuùa laïi keâu goïi chuùng ta mang aùch
vaø gaùnh cuûa Ngaøi, vì trong Ngaøi, gaùnh vaø aùch cuûa ñôøi ta seõ nheï nhaøng vì
chính Chuùa ñaõ laøm thay cho chuùng ta, vì trong Ngaøi chuùng ta ñöôïc boå
döôõng vaø nghæ ngôi. Trong taâm tình naøy, chuùng ta daâng leân Chuùa lôøi
nguyeän xin:
1. Trong cuoäc soáng ai cuõng thích ngöôøi hieàn vaø khieâm toán. Hoâm nay,
Chuùa daïy chuùng ta haõy hoïc nôi Ngaøi vì Ngaøi coù loøng hieàn haäu vaø khieâm
nhöôøng. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng ta mau maén tieáp nhaän vaø
thöïc thi baøi hoïc cuûa Chuùa, ñeå nhôø ñoù, chuùng ta seõ ñöôïc Chuùa yeâu thöông
vaø chuùc phuùc.
2. Ngöôøi daân ôû noâng thoân quanh naêm daõi daàu naéng möa, baùn maët
cho ñaát, baùn löng cho trôøi, ngöôøi coâng nhaân ôû nhaø maùy mieät maøi ñeå coù
nhöõng saûn phaåm phuïc vuï tieâu duøng. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho
chuùng ta bieát traân troïng nhöõng lao coâng naøy vaø öôùc ao cho hoï tìm ñöôïc
nieàm an uûi nôi Thieân Chuùa laø Ñaáng coù dö ñaày nguoàn ôn.
3. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho moïi ngöôøi ñang vaát vaû ngöôïc xuoâi vì
coâng vieäc chaân tay, trí oùc, bieát tìm Chuùa trong nhöõng dòp tónh taâm ñeå
linh hoàn ñöôïc chính Chuùa boài döôõng.
4. Maàu nhieäm Nöôùc Trôøi khoâng phaûi cöù taøi gioûi laø nhaän ra ñöôïc, maø laø
moät aân ban vaø laø moät söï bieát quyø goái chieâm nieäm môùi nghieäm ra ñöôïc.
Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng con luoân ñeå laéng nghe tieáng Chuùa.
KEÁT THUÙC: Laïy Chuùa, ñeán vôùi Chuùa seõ ñöôïc bình an vaø haïnh phuùc.
Ñeán vôùi Chuùa seõ ñöôïc daïy doã vaø nghæ ngôi. Ñeán vôùi Chuùa seõ ñöôïc bieán
ñoåi vaø thaêng tieán. Vì theá, xin Chuùa giuùp chuùng con luoân bieát tìm gaëp
Chuùa. Chuùng con caàu xin, nhôø Ñöùc Kitoâ Chuùa chuùng con. ª
CHUÙA NHAÄT 15-A
Ngaøy 13.7.2014
ngoài, coøn taát caû daân chuùng thì ñöùng
treân bôø. Ngöôøi duøng duï ngoân maø
noùi vôùi hoï nhieàu ñieàu.
LÔØI CHUÙA : Mt 13,1-23
Hoâm aáy, Chuùa Gieâsu töø trong
nhaø ñi ra ngoài ôû ven Bieån Hoà. Daân
chuùng tuï hoïp beân Ngöôøi raát ñoâng,
neân Ngöôøi phaûi xuoáng thuyeàn maø
Ngöôøi noùi: “Ngöôøi gieo gioáng ñi
ra gieo gioáng. Trong khi ngöôøi aáy
gieo, thì coù nhöõng haït rôi xuoáng veä
ñöôøng, chim choùc ñeán aên maát. Coù
nhöõng haït rôi treân nôi soûi ñaù, choã
Trang 8
ñaát khoâng coù nhieàu; noù moïc ngay,
vì ñaát khoâng saâu; nhöng khi naéng
leân, noù lieàn bò chaùy, vaø vì thieáu reã
neân bò cheát khoâ. Coù nhöõng haït rôi
vaøo buïi gai, gai moïc leân laøm noù
cheát ngheït. Coù nhöõng haït laïi rôi
nhaèm ñaát toát, neân sinh hoa keát quaû:
haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc saùu
chuïc, haït ñöôïc ba chuïc. Ai coù tai thì
nghe.” Caùc moân ñeä ñeán gaàn hoûi
Chuùa Gieâsu raèng: “Sao Thaày laïi
duøng duï ngoân maø noùi vôùi hoï?”
Ngöôøi ñaùp: “Bôûi vì anh em thì ñöôïc
ôn hieåu bieát caùc maàu nhieäm Nöôùc
Trôøi, coøn hoï thì khoâng. Ai ñaõ coù thì
ñöôïc cho theâm, vaø seõ coù dö thöøa;
coøn ai khoâng coù, thì ngay caùi ñang
coù, cuõng seõ bò laáy maát. Bôûi theá, neáu
Thaày duøng duï ngoân maø noùi vôùi hoï,
laø vì hoï nhìn maø khoâng nhìn, nghe
maø khoâng nghe khoâng hieåu. Theá laø
ñoái vôùi hoï ñaõ öùng nghieäm lôøi saám
cuûa ngoân söù Isaia, raèng: Caùc ngöôi
coù laéng tai nghe cuõng chaúng hieåu,
coù troá maét nhìn cuõng chaúng thaáy; vì
loøng daân naøy ñaõ ra chai ñaù: chuùng
ñaõ bòt tai nhaém maét, keûo maét chuùng
thaáy, tai chuùng nghe, vaø loøng hieåu
ñöôïc maø hoaùn caûi, vaø roài Ta seõ chöõa
chuùng cho laønh.
“Coøn anh em, maét anh em thaät
coù phuùc vì ñöôïc thaáy, tai anh em
thaät coù phuùc, vì ñöôïc nghe. Quaû theá,
Thaày baûo thaät anh em, nhieàu ngoân
söù vaø nhieàu ngöôøi coâng chính ñaõ
mong moûi thaáy ñieàu anh em ñang
thaáy, maø khoâng ñöôïc thaáy, nghe
ñieàu anh em ñang nghe, maø khoâng
ñöôïc nghe.
giaûng Nöôùc Trôøi maø khoâng hieåu, thì
quyû döõ ñeán cöôùp ñi ñieàu ñaõ gieo
trong loøng ngöôøi aáy: ñoù laø keû ñaõ
ñöôïc gieo beân veä ñöôøng. Coøn keû
ñöôïc gieo treân nôi soûi ñaù, ñoù laø keû
nghe Lôøi vaø lieàn vui veû ñoùn nhaän.
Nhöng noù khoâng ñaâm reã maø laø keû
nhaát thôøi: khi gaëp gian nan hay bò
ngöôïc ñaõi vì Lôøi, noù vaáp ngaõ ngay.
Coøn keû ñöôïc gieo vaøo buïi gai, ñoù laø
keû nghe Lôøi, nhöng noãi lo laéng söï
ñôøi, vaø baû vinh hoa phuù quyù boùp
ngheït, khieán Lôøi khoâng sinh hoa
keát quaû gì. Coøn keû ñöôïc gieo treân
ñaát toát, ñoù laø keû nghe Lôøi vaø hieåu,
thì taát nhieân sinh hoa keát quaû vaø
laøm ra, keû ñöôïc gaáp traêm, keû ñöôïc
saùu chuïc, keû ñöôïc ba chuïc.”
SUY NIEÄM:
GIEO GIOÁNG
Baùc noâng phu ñi ra ruoäng vaø
gieo haït gioáng. Ñaây laø moät hình aûnh
ñeïp vaø quen thuoäc. Baùc noâng phu ñi
vôùi daùng boä nghieâm trang vaø thaän
troïng, vai ñeo thuùng luùa. OÂng thoïc
tay phaûi vaøo thuùng, boác haït gioáng
xaï xuoáng treân ruoäng ñoàng theo nhòp
chaân böôùc. Ngöôøi gieo gioáng ñi
“Vaäy anh em haõy nghe duï ngoân gieo vaø ñaõ xaûy ra laø coù nhöõng haït
ngöôøi gieo gioáng. Heã ai nghe lôøi rao rôi treân veä ñöôøng vaø chim trôøi ñeán
Trang 9
aên maát. Nhöõng haït khaùc rôi treân soûi
ñaù, chuùng moïc leân nhöng vì khoâng
ñuû ñaát, cho neân bò aùnh naéng maët trôøi
laøm cho khoâ heùo. Coøn nhöõng haït rôi
vaøo buïi gai, gai moïc leân laøm cho
chuùng cheát ngaït. Vaø sau cuøng,
nhöõng haït khaùc rôi vaøo ñaát toát,
chuùng sinh hoa keát quaû, coù haït ñöôïc
100, haït 60, haït 30.
troâng thaáy vaø chæ khaùm phaù ra khi
löôõi caøy ñuïng phaûi. Neáu gaëp lôùp soûi
ñaù naøy, reã luùa khoâng theå ñaâm saâu
xuoáng ñöôïc vaø aùnh naéng maët trôøi seõ
laøm cho chuùng khoâ heùo. Hình nhö
ngöôøi gieo gioáng khoâng maáy laïc
quan vôùi coâng vieäc cuûa mình.
Nhöng may thay, phaàn luùa gioáng
coøn laïi rôi treân ñaát toát vaø ñaõ sinh
Chuùng ta coù theå nghó raèng: gieo hoa keát quaû toát ñeïp, haït ñöôïc 30, 60
gioáng gì maø kyø laï quaù vaäy. Taïi sao hay 100.
khoâng gieo treân ñaát toát, maø coøn gieo
Dó nhieân chuùng ta phaûi nhôù raèng
caû treân veä ñöôøng, treân ñaát xaáu vaø caû Chuùa Gieâsu ñang giaûng baèng duï
vaøo trong buïi gai. Gieo nhö theá vì ñoù ngoân, vaø chaân lyù toân giaùo ñöôïc nuùp
laø phöông phaùp laøm ruoäng cuûa ngöôøi sau hình aûnh cuûa duï ngoân ñoù. Ñieàu
daân mieàn Palestina. Hoï coù caùch gieo naøy thöïc söï muoán noùi laø keát quaû cuûa
gioáng khaùc vôùi chuùng ta. Hoï gieo lôøi Chuùa. Lôøi aáy coù khaû naêng phaùt
gioáng tröôùc roài môùi caøy uùp sau.
trieån vaø sinh hoa keát traùi caùch phi
Vì vaäy, oâng baïn gieo gioáng thöôøng trong loøng ngöôøi. Chính
trong duï ngoân, ñi gieo trong ruoäng thaùnh Marcoâ ñaõ caét nghóa duï ngoân
chöa caøy böøa chi caû. Suoát thôøi gian naøy moät caùch vaén taét: Ngöôøi gieo
ñaát nghæ, daân laøng thöôøng ñi taét qua gioáng laø chính Thieân Chuùa vaø haït
nhöõng thöûa ruoäng ñaõ gaët haùi chæ coøn gioáng laø Tin Möøng, hay noùi moät
laïi nhöõng goác raï. Vaäy khi gieo, oâng caùch khaùc, chính Chuùa Gieâsu laø
ta ñaõ tung haït gioáng treân caû thöûa ngöôøi gieo gioáng vaø haït gioáng laø
ruoäng, treân caû nhöõng con ñöôøng taét nhöõng lôøi Ngaøi giaûng daïy, coøn taâm
naøy vôùi yù ñònh laø seõ caøy caû con hoàn chuùng ta laø nhöõng thöûa ñaát. Theá
ñöôøng naøy leân, nhöng chim trôøi ñaõ nhöng nhöõng thöûa ñaát aáy giôø ñaây
nhìn thaáy nhöõng haït gioáng ñoù vaø ñaõ nhö theá naøo?
aên maát tröôùc khi chuùng naåy maàm.
OÂng cuõng chuû yù gieo vaøo caû buïi gai
khoâ heùo vì oâng cuõng ñònh caøy caû
ñaùm gai naøy nöõa. Nhöng haït gai ñaõ
ruïng xuoáng ñaát, laïi ñöôïc caøy uùp laãn
loän vôùi nhöõng haït luùa, do ñoù gai
moïc leân vaø laøm caây luùa non cheát
ngaït. Chuùng ta cuõng khoâng ngaïc
nhieân khi thaáy nhöõng haït rôi treân
soûi ñaù. Ñoù laø lôùp soûi ñaù cöùng naèm
ngaàm döôùi maët ñaát, chæ coù moät lôùp
ñaát moûng phuû treân, ngöôøi ta khoâng
Lôøi Chuùa nôi chuùng ta khoâng
phaûi laø nhöõng haït gioáng rôi treân veä
ñöôøng, rôi giöõa buïi gai hay ôû treân
soûi ñaù. Nhöng lôøi ñoù phaûi ñöôïc
thaâm nhaäp vaøo taän ñaùy loøng chuùng
ta ñeå roài sinh hoa keát traùi moät caùch
toát ñeïp. Lôøi Chuùa luoân coù moät söùc
soáng laøm naåy sinh hoa traùi, nhöng
lôøi aáy coù thöïc söï ñem laïi keát quaû toát
cho taâm hoàn chuùng ta hay khoâng,
thì coøn tuyø thaùi ñoä ñoùn nhaän vaø coäng
taùc cuûa chuùng ta ñoái vôùi lôøi Chuùa.
Trang 10
CHUÛ LEÃ: Anh chò em thaân meán, Chuùa Gieâsu laø ngöôøi gieo, chæ mong
haït gioáng moïc leân vaø ñôm boâng keát traùi. Coøn chuùng ta, chuùng ta coù laø
thöûa ñaát phì nhieâu ñoùn tieáp hay khoâng? Trong taâm tình naøy, chuùng ta
cuøng daâng lôøi caàu xin:
1. Laïy Chuùa, trong ñôøi soáng cuûa chuùng con vaãn coøn nhieàu mieàn soûi
ñaù vaø buïi gai laøm tieâu hao vaø cheát ngheït haït gioáng Lôøi Chuùa. Chuùng ta
hieäp lôøi caàu xin cho chuùng ta bieát xa laùnh toäi loãi laø chính soûi ñaù vaø luøm
gai, xin bieán caûi chuùng con thaønh nhöõng caùnh ñoàng maøu môõ ñeå Lôøi
Chuùa ñöôïc lôùn leân vaø troå boâng.
2. Chuùa ñaõ gieo vaøo loøng chuùng con bao ñieàu toát laønh cuûa Chuùa maø
chuùng con ñaõ ñeå thui choät ñi nhöõng haït gioáng toát laønh ñoù. Chuùng ta hieäp
lôøi caàu xin cho chuùng ta luoân bieát sieâng naêng ñoïc, suy gaãm Lôøi Chuùa vaø
luoân bieát taâm tình vôùi Chuùa Thaùnh Theå.
3. “Coøn anh em, maét anh em thaät coù phuùc vì ñöôïc thaáy, tai anh em
thaät coù phuùc vì ñöôïc nghe”. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng ta bieát
taän duïng moïi thôøi giôø vaø taïo moïi ñieàu kieän cho moïi ngöôøi ñöôïc tieáp caän,
ñöôïc laéng nghe, ñöôïc thaáu hieåu vaø soáng Lôøi Chuùa.
Chuùng con caàu xin Chuùa
4. Ngaøy nay, chuùng ta coù theå boû nhieàu giôø ñeå theo doõi moät boä phim, la
caø quaùn caø pheâ hay caùc baøn nhaäu, coøn tham döï Thaùnh leã chuùng ta chæ
muoán cho mau, cho choùng ñeå coøn ñi veà. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho
chuùng ta bieát chaán chænh löông taâm ñeå bieát toân troïng Lôøi Chuùa.
KEÁT THUÙC: Laïy Chuùa, ñoù laø nhöõng taâm tình chuùng con daâng leân
Chuùa nhö moät lôøi nguyeän caàu tha thieát, daãu bieát coøn nhieàu thieáu soùt,
yeáu ñuoái, vaø öôn löôøi, xin ñöøng ñeå chuùng con ngaõ loøng, khoâng coøn caäy
troâng vaøo Chuùa. Chuùng con caàu xin, nhôø Ñöùc Kitoâ Chuùa chuùng con. ª
CHUÙA NHAÄT 16-A
Ngaøy 20.7.2014
kia gieo gioáng toát trong ruoäng mình.
Khi moïi ngöôøi ñang nguû, thì keû thuø cuûa
oâng ñeán gieo theâm coû luøng vaøo giöõa
LÔØI CHUÙA: Mt 13,24-43
luùa, roài ñi maát. Khi luùa moïc leân vaø troå
oâm aáy, Chuùa Gieâsu trình baøy boâng, thì coû luøng cuõng xuaát hieän. Ñaày
cho daân chuùng nghe moät duï tôù môùi ñeán thöa chuû nhaø raèng:
ngoân khaùc:
”Thöa oâng, khoâng phaûi oâng ñaõ
“Nöôùc Trôøi ví nhö chuyeän ngöôøi gieo gioáng toát trong ruoäng oâng sao?
H
Trang 11
Theá thì coû luøng ôû ñaâu maø ra vaäy?"
OÂng ñaùp: “Keû thuø ñaõ laøm ñoù!” Ñaày
tôù noùi: “Vaäy oâng coù muoán chuùng toâi
ra ñi gom laïi khoâng?” OÂng ñaùp:
“Ñöøng, sôï raèng khi gom coû luøng,
caùc anh laøm baät luoân reã luùa. Cöù ñeå
caû hai cuøng lôùn leân cho tôùi muøa gaët.
Ñeán ngaøy muøa, toâi seõ baûo thôï gaët:
haõy gom coû luøng laïi, boù thaønh boù
maø ñoát ñi, coøn luùa, thì haõy thu vaøo
kho laãm cho toâi.”
Chuùa Gieâsu coøn trình baøy cho hoï
nghe moät duï ngoân khaùc. Ngöôøi noùi:
“Nöôùc Trôøi cuõng gioáng nhö chuyeän
haït caûi ngöôøi noï laáy gieo trong
ruoäng mình. Tuy noù laø loaïi nhoû nhaát
trong taát caû caùc haït gioáng, nhöng
khi lôùn leân, thì laïi laø thöù lôùn nhaát; noù
trôû thaønh caây, ñeán noãi chim trôøi tôùi
laøm toå treân caønh ñöôïc.”
Ngöôøi coøn keå cho hoï moät duï
ngoân khaùc: “Nöôùc Trôøi cuõng gioáng
nhö chuyeän naém men baø kia laáy vuøi
vaøo ba thuùng boät, cho ñeán khi taát caû
boät daäy men.”
Taát caû caùc ñieàu aáy, Chuùa Gieâsu
duøng duï ngoân maø noùi vôùi ñaùm ñoâng;
vaø Ngöôøi khoâng noùi gì vôùi hoï maø
khoâng duøng duï ngoân, haàu öùng
nghieäm lôøi saám cuûa ngoân söù: Môû
mieäng ra, toâi seõ keå duï ngoân, coâng
boá nhöõng ñieàu ñöôïc giöõ kín töø taïo
thieân laäp ñòa.
Baáy giôø, Chuùa Gieâsu boû ñaùm
ñoâng maø veà nhaø. Caùc moân ñeä laïi
gaàn Ngöôøi vaø thöa raèng: “Xin Thaày
giaûi nghóa duï ngoân coû luøng trong
ruoäng cho chuùng con nghe.” Ngöôøi
ñaùp: “Keû gieo haït gioáng toát laø Con
Ngöôøi. Ruoäng laø theá gian. Haït
gioáng toát, ñoù laø con caùi Nöôùc Trôøi.
Coû luøng laø con caùi AÙc Thaàn. Keû thuø
ñaõ gieo coû luøng laø ma quyû. Muøa gaët
laø ngaøy taän theá. Thôï gaët laø caùc thieân
thaàn. Vaäy, nhö ngöôøi ta nhaët coû luøng
roài laáy löûa ñoát ñi theá naøo, thì ñeán
ngaøy taän theá cuõng seõ xaûy ra nhö vaäy.
Con Ngöôøi seõ sai caùc thieân thaàn cuûa
Ngöôøi taäp trung moïi keû laøm göông
muø göông xaáu vaø moïi keû laøm ñieàu
gian aùc, maø toáng ra khoûi Nöôùc cuûa
Ngöôøi, roài quaêng chuùng vaøo loø löûa; ôû
ñoù, chuùng seõ phaûi khoùc loùc nghieán
raêng. Baáy giôø ngöôøi coâng chính seõ
choùi loïi nhö maët trôøi, trong Nöôùc cuûa
Cha hoï. Ai coù tai thì nghe.
SUY NIEÄM:
TOÁT VAØ XAÁU
Theá giôùi hoâm nay vaãn coøn laø nhö
moät thöûa ruoäng, trong ñoù coù coû luøng
xen laãn vôùi luùa. Caùi toát xen laãn vôùi
caùi xaáu. Chuùng ta chæ caàn ñeå yù moät
chuùt laø coù theå nhaän ra trong giaùo xöù,
trong khu xoùm, trong gia ñình coù
nhöõng ngöôøi toát vaø nhöõng ngöôøi
xaáu. Hôn nöõa, cuøng moät con ngöôøi,
nhöng coù luùc haønh ñoäng toát vaø coù
luùc haønh ñoäng xaáu.
Choïn caùi toát vaø laøm ñieàu toát
cuõng nhö gheùt caùi xaáu vaø tieâu dieät
caùi xaáu, ñoù laø baøi hoïc luaân lyù phoå
Trang 12
thoâng nhaát cho moïi ngöôøi ôû moïi nôi
vaø trong moïi luùc. Baøi hoïc naøy noùi
thì deã nhöng aùp duïng vaøo thöïc haønh
laïi chaúng deã chuùt naøo. Vì theá, chuùng
ta caàn phaûi coá gaéng lieân tuïc, coá
gaéng khoâng ngöøng.
Tuy nhieân caùi ñích maø Chuùa
Gieâsu nhaém tôùi khoâng phaûi chæ laø
nhöõng keû khoâ khan nguoäi laïnh maø
coøn laø nhöõng ngöôøi soát saéng noùng
naûy, bôûi vì duï ngoân treân keâu goïi söï
nhaãn naïi. Nhaãn naïi vôùi lòch söû, vôùi
ngöôøi chung quanh vaø vôùi chính
baûn thaân mình. Ñöøng voäi keát aùn nhö
theå moïi söï ñaõ xong xuoâi, chaúng coøn
gì ñeå maø noùi, ñeå maø troâng chôø. Noù
ñaõ hö ñaõ hoûng, chæ coøn vieäc nhoå leân
vaø vaát ñi. Caùc nhaõn hieäu toát vaø xaáu
nhö ñöôïc gaén chaët nôi moãi con
ngöôøi moät caùch vónh vieãn.
Neàn taûng cuûa söï nhaãn naïi chính
laø tính chaát cuûa giai ñoaïn chuùng ta
ñang soáng. Giai ñoaïn hieän taïi laø
moät giao thôøi vaø söï hieän dieän cuûa
Giaùo Hoäi laø moät lôøi môøi goïi chöù
chöa phaûi laø moät lôøi keát aùn. Giai
ñoaïn hieän taïi coøn laø thôøi rao giaûng
Tin Möøng. Caùc moân ñeä cuûa Chuùa
ñöôïc sai ñi ñeå ñem ñeán ôn cöùu ñoä.
Nhöng ñoàng thôøi loøng ham muoán
sai traùi vaø toäi loãi vaãn coøn ñöôïc pheùp
hoaït ñoäng. Seõ tôùi moät thôøi ñöôïc goïi
laø muøa gaët, töùc laø cuoäc phaùn xeùt
trong ngaøy sau heát. Baáy giôø Chuùa
Gieâsu seõ ñöùng leân ñeå laøm coâng vieäc
phaûi laøm: phaân ñònh vónh vieãn
ngöôøi laønh keû döõ, ngöôøi toát keû xaáu.
Ngöôøi laønh thì saùng choùi trong
Nöôùc Chuùa coøn keû döõ thì bò neùm
vaøo löûa, ôû ñoù seõ phaûi khoùc loùc vaø
nghieán raêng.
Nhaãn naïi ñi ñoâi vôùi laïc quan vaø
hy voïng. Duï ngoân coøn laø moät lôøi
môi goïi chuùng ta phaûi bieát nhìn veà
töông lai. Caên beänh roài seõ khoûi,
chieán tranh roài seõ heát, baát coâng
khoâng theå keùo daøi moät caùch vónh
vieãn, keû phaïm toäi coù theå hoái caûi vaø
keû thaát voïng seõ tìm thaáy choán caäy
troâng. Nhöng tin vaøo töông lai cuõng
laø hoaït ñoäng cho nieàm tin trôû thaønh
söï thaät. Nhaãn naïi khoâng coù nghóa laø
khoanh tay ngoài im chôø ñôïi trong
traïng thaùi thuï ñoäng. Ngöôøi tín höõu
tin ôû söï chieán thaéng cuûa caùi toát, tin ôû
moät töông lai töôi ñeïp, tin ôû coâng
trình cöùu chuoäc cuûa Thieân Chuùa,
cuõng phaûi laø ngöôøi haønh ñoäng moät
caùch tích cöïc ñeå huyû dieän caùi xaáu vaø
laøm phaùt sinh nhöõng caùi toát.
CHUÛ LEÃ: Anh chò em thaân meán, soáng coâng chính laø coù loøng nhaân aùi,
kieân nhaãn vôùi heát moïi söï, nhöng soáng coâng chính coøn laø haäu quaû caùc ôn
Chuùa. Chính trong taâm tình naøy, chuùng ta cuøng daâng lôøi nguyeän xin:
1. Hình aûnh haït caûi vaø naém men laøm cho chuùng ta hieåu raèng ñôøi soáng
kitoâ höõu phaûi laø moät ñôøi soáng coù hieäu quaû vaø nhö moät chaát xuùc taùc laøm
thay ñoåi dieäm maïo cuûa xaõ hoäi. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng ta
bieát yù thöùc vai troø laøm con Chuùa vaø coá gaéng soáng xöùng ñaùng vôùi ôn cao
troïng naøy.
Trang 13
2. “Cöù ñeå caû hai cuøng lôùn leân cho tôùi muøa gaët”. Chuùng ta hieäp lôøi caàu
xin cho chuùng ta hieåu raèng Chuùa kieân nhaãn vaø nhaân töø, Chuùa öùng xöû
nhö vaäy do loøng khoan dung, ñeå chuùng ta coá gaéng hoài taâm vaø quay trôû veà
vôùi Chuùa.
3. Söï döõ ngaøy caøng baønh tröôùng. Chuùng ta hieäp lôøi caàu xin cho chuùng
ta bieát xaùc tín raèng söï coâng bình cuûa Chuùa seõ hoaùn cai vaø nghieäm trò, bôûi
vì chính Ngaøi laø Thieân Chuùa.
4. Vaên hoùa söï cheát ngaøy nay ñaâm reã ngang doïcc khaép nôi, laøm nhieàu
ngöôøi hoaøi nghi vaø maát loøng troâng caäy vaøo Chuùa. Chuùng ta hieäp lôøi caàu
xin Chuùa Thaùnh Thaàn daïy doã vaø cuûng coá ñôøi soáng chuùng ta.
KEÁT THUÙC: Laïy Chuùa Gieâsu ñaày loøng nhaân aùi, xin laøm cho chuùng con
bieát yeâu meán Chuùa vaø soáng coâng chính. Xin ñöøng ñeå taâm hoàn chuùng con
trôû thaønh thöûa ruoäng ñaày coû luøng, nhöng chaát chöùa nhöõng haït gioáng toát
cuûa Chuùa. Chuùng con caàu xin, nhôø Ñöùc Kitoâ Chuùa chuùng con. ª
CAÂU HOÛI TRAÉC NGHIEÄM
LÔØI CHUÙA THAÙNG 6-2014
01- Chuùa Gieâsu hoûi caùc moân ñeä
raèng: “Ngöôøi ta noùi Con Ngöôøi laø
ai?” Caùc oâng thöa: Keû thì noùi
a- Laø Gioan Taåy Giaû, laø EÂlia, laø
Gieâreâmia
b- Laø Gioan Taåy Giaû, laø Elia, laø
EÂgieâkia
c- Laø Gioan Taåy Giaû, laø Isaia, laø
Gieâreâmia
d- Laø Gioan Taåy Giaû, laø Isaia, laø
Eâgieâkia
thaéng noåi
d- Quyeàn löïc söï döõ seõ khoâng
02- Thaày baûo cho anh bieát: anh laø
thaé
ng noåi
Pheâroâ, nghóa laø Taûng Ñaù, treân taûng
ñaù naøy, Thaày seõ xaây Hoäi Thaùnh cuûa 03- Töø xöa tôùi nay, Giaùo Hoäi vaãn coù
Thaày, vaø:
thoùi quen lieân keát hai thaùnh toâng ñoà
a- Quyeàn löïc ma quæ seõ khoâng Pheâroâ vaø Phaoloâ:
a- Trong moät chöùc vuï
thaéng noåi
b- Quyeàn löïc theá gian seõ khoâng
b- Trong moät ôn goïi
thaéng noåi
c- Trong moät boån phaän
d- Trong moät trieàu thieân
c- Quyeàn löïc töû thaàn seõ khoâng
Trang 14
04- Thaùnh Pheâroâ thieát laäp Hoäi
Thaùnh tieân khôûi cho:
a- Nhöõng ngöôøi Do Thaùi
b- Nhöõng taân toøng
c- Nhöõng daân ngoaïi
d- Nhöõng hoái nhaân
05- Ñoäng löïc lieân keát Thaùnh
Pheâroâ vaø Phaoloâ laïi vôùi nhau chính
laø vieäc:
a- Môû roäng Nöôùc Chuùa
b- Chu toaøn yù Chuùa
c- Tuaân giöõ lôøi Chuùa
d- Vaùc thaäp giaù theo Chuùa
06- Cha ñaõ giaáu khoâng cho baäc
khoân ngoan thoâng thaùi bieát nhöõng
ñieàu naøy, nhöng laïi maëc khaûi cho:
a- Nhöõng ngöôøi khieâm nhau
b- Nhöõng ngöôøi ñôn sô
c- Nhöõng ngöôøi hieàn laønh
d- Nhöõng ngöôøi beù moïn
07- Khoâng ai bieát roõ Chuùa Cha, tröø
ngöôøi Con vaø keû maø ngöôøi Con:
a- Yeâu thöông
b- Maëc khaûi
c- Tuyeån choïn
d- Trao ban
08- Anh em haõy mang laáy aùch cuûa
toâi, vaø haõy hoïc vôùi toâi, vì toâi coù:
a- Loøng khoan dung vaø nhaân töø
b- Loøng nhaân töø vaø thöông xoùt
c- Loøng hieàn haäu vaø khieâm
nhöôøng
d- Loøng yeâu thöông vaø tha thöù
09- Goác reã cuûa tính kieâu caêng ñoù laø:
a- Khoâng chaáp nhaän nhöõng giôùi
haïn cuûa mình
b- Khoâng chaáp nhaän nhöõng khaû
naêng cuûa mình
c- Khoâng chaáp nhaän nhöõng öu
ñieåm cuûa mình
d- Khoâng chaáp nhaän nhöõng
khuyeát ñieåm cuûa minh
10- Moät Lucifer kieâu caêng, daùm
ngang nhieân tuyeân boá:
a- Toâi khoâng phuïc tuøng Thieân
Chuùa nöõa
b- Toâi khoâng yeâu meán Thieân
Chuùa nöõa
c- Toâi khoâng kính sôï Thieân
Chuùa nöõa
d- Toâi khoâng böôùc theo Thieân
Chuùa nöõa
11- Trong khi ngöôøi aáy gieo, thì coù
nhöõng haït rôi xuoáng veä ñöôøng:
a- Gai moïc leân laøm noù cheát ngaït
b- Vì thieáu reã neân bò cheát khoâ
c- Chim choùc ñeán aên maát
d- Bò ngöôøi ta giaüm leân
12- Coù nhöõng haït laïi rôi nhaèm ñaát
toát, neân sinh hoa keát quaû:
a- Haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc
taùm chuïc, haït ñöôïc boán chuïc
b- Haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc
baûy möôi, haït ñöôïc naêm möôi
c- Haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc
saùu chuïc, haït ñöôïc ba chuïc
d- Haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc
boán möôi, haït ñöôïc hai möôi
13- Heã ai nghe lôøi rao giaûng Nöôùc
Trôøi maø khoâng hieåu, thì quyû döõ ñeán
cöôùp ñi ñieàu ñaõ gieo trong loøng
ngöôøi aáy:
a- Ñoù laø keû ñöôïc gieo nôi soûi ñaù
b- Ñoù laø keû ñöôïc gieo nôi buïi bai
c- Ñoù laø keû ñöôïc gieo vaø ñaát toát
d- Ñoù laø keû ñöôïc gieo beân veä
ñöôøng
14- Ngöôøi Do Thaùi thöôøng:
a- Caøy roài môùi gieo
b- Gieo roài môùi caøy
c- Caû hai ñeàu ñuùng
d- Caû hai ñeàu sai
Trang 15
15- Ñaèng sau nhöõng hình aûnh
cuûa duï ngoân, ñoù laø:
a- Nhöõng lôøi khuyeân nhuû
b- Nhöõng baøi hoïc luaân lyù
c- Nhöõng kinh nghieäm
ñaïo ñöùc
d- Nhöõng chaân lyù toân giaùo
16- Nöôùc Trôøi cuõng gioáng
nhö chuyeän naém men baø kia
laáy vuøi vaøo:
a- Ba ñaáu boät
b- Ba thuùng boät
c- Ba lít boät
d- Ba lon boät
17- Keû thuø ñaõ gieo coû luøng laø:
a- Nhöõng keû choáng ñoái
Giaùo Hoäi
b- Nhöõng keû choái boû
Thieân Chuùa
c- Ma quyû
d- AÙc thaàn
18- Vôùi duï ngoân coû luøng trong
ruoäng luùa, Chuùa Gieâsu coøn
muoán keâu goïi:
a- Söï khoan dung
b- Söï tha thöù
b- Söï hoaùn caûi
d- Söï kieân nhaãn naïi
19- Baøi hoïc luaân lyù phoå thoâng
nhaát ñoù laø:
a- Tuaân giöõ lôøi Chuùa
b- Vaâng theo thaùnh yù
Chuùa
c- Thöïc thi möôøi ñieàu raên
d- Laøm laønh traùnh döõ
20- Nhaãn naïi ñi ñoâi vôùi:
a- Laïc quan vaø vui möøng
b- Laïc quan vaø khoan
dung
c- Laïc quan vaø tha thöù
d- Laïc quan vaø hy voïng ª
LÔØI VAØNG
TREÂN ÑAÙ HOA CÖÔNG
Chieàu qua caét coû nghóa trang
Taâm tình yeâu quí ngoïc vaøng treân bia
Nghóa tình cha meï sôùm khuya
Moät ñôøi nuoâi döôõng seû chia ngoït buøi
Ñoïc lôøi khaéc moä ngaäm nguøi
Coâng cha bieån nuùi con ñôøi bieát ôn
Nghóa tình cuûa meï coøn hôn
Bao la baùt ngaùt xanh rôøn ñaïi döông
Lôøi vaøng treân ñaù hoa cöông
Ñaâu baèng quí meán tình töông treân traàn
Döôõng nuoâi cha meï khi caàn
OÁm ñau chaêm soùc muoân phaàn ñaùng khen
Troïn loøng hieáu thaûo daâng leân
Ñeàn ôn cha meï saùch ñeøn khuyeân lôn
“Coâng cha nhö nuùi thaùi sôn
Nghóa meï nhö nöôùc trong nguoàn chaûy ra
Moät loøng thôø meï kính cha
Cho troøn chöõ hieáu môùi laø ñaïo con“ (1)
Nguyeãn Ñoã
(1) Ca dao Vieät Nam
***
CON HIEÅU
Neáu moät mai thaáy cha meï giaø yeáu
Haõy thöông yeâu vaø thaáu hieåu song thaân
Nhöõng luùc aên meï thöôøng hay vung vaõi
Hay töï cha khoâng maëc ñöôïc aùo quaàn
Haõy nhaãn naïi nhôù laïi thôøi thô aáu
Meï ñaõ chaêm lo taõ, aùo, beá boàng
Boùn cho con töøng mieáng aên, hôùp söõa
Cho con naèm trong neäm aám, chaên boâng
Cuõng coù luùc con thöôøng hay traùch moùc
Chuyeän nhoû thoâi maø meï noùi traêm laàn
Xöa kia beân noâi giôø con saép nguû
Chuyeän thaàn tieân meï keå maõi khoâng ngöng.
Trang 16
HOÛI: Baùo chí ñöa tin: trong
thaùng 5-2014, ÑTC Phanxicoâ
vieáng thaêm Thaùnh Ñòa, muïc ñích
chính laø ñeå kyû nieäm 50 naêm cuoäc
gaëp gôõ lòch söû giöõa Ñöùc Giaùo
Hoaøng Phaoloâ 6 vaø Ñöùc Thöôïng
Phuï Chính Thoáng Athenagoras
taïi Jerusalem, sau bao nhieâu naêm
trôøi hai Giaùo Hoäi xa caùch nhau.
Nhaân dòp naøy con muoán bieát theâm
veà chính thoáng giaùo. Hieän nay coù
bao nhieâu tín höõu chính thoáng
treân theá giôùi vaø ñaâu laø nhöõng khaùc
bieät giöõa giaùo hoäi naøy vôùi coâng
giaùo?
Moät chuûng sinh
Thaéc Maéc
ÑAÙP: Coù leõ chæ coù Ñöùc Chuùa
Trôøi môùi bieát chính xaùc hieän thôøi coù
bao nhieâu tín höõu chính thoáng giaùo
treân theá giôùi. Nhieàu Giaùo Hoäi
Chính Thoáng khoâng coù soå röûa toäi vaø
khoâng laøm thoáng keâ nhö trong
Coâng Giaùo. Ví duï Giaùo Hoäi Chính
Thoáng Nga noùi raèng mình coù 90
trieäu tín höõu vì cho raèng heã laø ngöôøi
Nga thì laø tín höõu Chính Thoáng. Do
ñoù hoï laáy daân soá toaøn quoác tröø ñi
con soá nhöõng ngöôøi thuoäc caùc toân
giaùo khaùc vaø nhöõng ngöôøi tuyeân boá
laø voâ thaàn, phaàn coøn laïi thì ñeàu laø tín
höõu Chính Thoáng, duø nhöõng ngöôøi
ñoù khoâng ñöôïc röûa toäi. Con soá tín
höõu Chính Thoáng ñöôïc ñöa ra treân
theá giôùi raát khaùc nhau: coù ngöôøi öôùc
löôïng soá tín höõu chính thoáng vaøo
khoaûng 250 hoaëc 300 trieäu ngöôøi;
nhöng coù ngöôøi khaùc cho laø chæ coù
180 trieäu, hoaëc moät soá khaùc cho laø
chæ coøn 150 trieäu.
Veà phöông dieän ñaïo lyù, chính
thoáng giaùo coù giaùo lyù gioáng coâng
giaùo nhaát so vôùi caùc giaùo hoäi Kitoâ
khaùc. Tröôùc heát laø veà caùc bí tích:
chính thoáng giaùo cuõng coâng nhaän
coù 7 bí tích, nhöng caùch thöùc cöû
haønh khaùc nhau, ví duï nhö khi röûa
toäi, ngöôøi döï toøng ñöôïc dìm mình 3
laàn trong nöôùc, thay vì ñöôïc doäi
nöôùc treân ñaàu nhö trong coâng giaùo
la tinh; ngoaøi ra, ngöôøi tín höõu khi
ñöôïc röûa toäi thì cuõng laõnh nhaän bí
tích theâm söùc vaø Mình Thaùnh Chuùa
ngay. Giaùo hoäi chính thoáng cuõng
cho pheùp ly dò trong vaøi tröôøng hôïp.
Giaùo hoäi hoïc Ñoâng phöông nhaán
maïnh nhieàu hôn tôùi vai troø coát yeáu
cuûa Chuùa Thaùnh Linh trong giaùo
hoäi, trong khi taïi Taây phöông, ngöôøi
ta nhaán maïnh nhieàu hôn tôùi vieäc toå
chöùc vaø cô caáu giaùo hoäi. Chính
thoáng giaùo cuõng coù loøng suøng kính
ñaëc bieät ñoái vôùi Ñöùc Meï nhö trong
coâng giaùo, nhöng khoâng coâng nhaän
tín ñieàu Ñöùc Meï voâ nhieãm nguyeân
Lm Bình An phuï traùch
Trang 17
toäi. Veà quyeàn giaùo huaán: trong khi
giaùo hoäi coâng giaùo daïy raèng ÑGH,
khi nhaân danh quyeàn toái cao cuûa
ngaøi ñeå tuyeân daïy ñieàu gì veà ñöùc tin
vaø luaân lyù, thì ngaøi khoâng theå sai
laàm, nghóa laø ngaøi ñöôïc ôn baát khaû
ngoä; coøn giaùo hoäi chính thoáng daïy
raèng ôn baát khaû ngoä khoâng ñöôïc
ban cho moät ngöôøi rieâng reõ, duø ñoù laø
vò thöôïng phuï giaùo chuû ñi nöõa,
nhöng ôn ñoù thuoäc veà toaøn theå giaùo
hoäi vaø ñöôïc bieåu loä qua coâng ñoàng
chung. Ngoaøi ra, giaùo hoäi coâng giaùo
nhìn nhaän ÑGH coù quyeàn cai trò vaø
taøi phaùn treân toaøn theå giaùo hoäi.
Trong khi ñoù, thì chính thoáng giaùo
chia laøm nhieàu giaùo hoäi töï trò, ví duï
chính thoáng Nga, chính thoáng
Rumani, Constantinople, Hy Laïp,
Bulgari, Phaàn Lan, Tieäp khaéc, vaân
vaân. Coù 15 giaùo hoäi chính thoáng töï
trò nhö vaäy, khoâng coù giaùo hoäi naøo ôû
treân giaùo hoäi naøo. Ñöùc thöôïng phuï
Bartolomaios I, thöôïng phuï
Constantinople, laø vò maø ÑGH
Phanxicoâ gaëp gôõ ôû Jerusalem, nhaân
dòp kyû nieäm 50 naêm cuoäc gaëp gôõ
lòch söû giöõa hai vò tieàn nhieäm, tuy
ñöôïc coi laø thöôïng phuï chung
(Patriarca ecumenico) cuûa toaøn
chính thoáng giaùo, nhöng ngaøi chæ laø
thöôïng phuï chung danh döï, ngöôøi
ñöùng ñaàu trong soá nhöõng ngöôøi bình
ñaúng, chöù khoâng coù quyeàn can
thieäp vaøo noäi boä caùc giaùo hoäi chính
thoáng khaùc. Veà luaät ñoäc thaân giaùo
só: chính thoáng cuõng nhö moät soá
giaùo hoäi coâng giaùo nghi leã ñoâng
phöông quy ñònh raèng GM phaûi laø
ngöôøi ñoäc thaân, coøn LM vaø phoù teá
coù theå laø nhöõng ngöôøi ñaõ laäp gia
ñình, nghóa laø hoï ñaõ laäp gia ñình
tröôùc khi chòu chöùc. Veà phuïng vuï,
thì phuïng vuï chính thoáng byzantine
coù tính chaát thaàn bí vaø linh thieâng,
thaùnh leã bao giôø cuõng coù thaùnh ca ñi
keøm vaø khoâng coù nhaïc khí naøo ñöôïc
söû duïng; thaùnh leã cuûa chính thoáng
thöôøng keùo daøi 2,3 giôø; trong khi
phuïng vuï coâng giaùo la tinh thì töông
ñoái tröøu töôïng, vaén taét hôn.
Ngoaøi caùc Giaùo Hoäi Chính
Thoáng byzantine, coù caùc Giaùo Hoäi
Chính Thoáng Ñoâng Phöông, hay
cuõng goïi laø caùc Giaùo Hoäi ñoâng
phöông coå, laø nhöõng Giaùo Hoäi tieàn
coâng ñoàng chung Caldedonia naêm
451, vì caùc Giaùo Hoäi naøy taùch rôøi
khoûi Coâng Giaùo vì khoâng chaáp
nhaän Coâng ñoàng naøy. Trong soá caùc
Giaùo Hoäi naøy coù Chính Thoáng
Siriac, Armeni Toâng Truyeàn,
Copte Ai Caäp, Etiopia, vaø Chính
Thoáng Siro Malankara beân AÁn ñoä.
NGUYEÂN NHAÂN CHIA REÕ
Xeùt cho cuøng thì nhöõng khaùc
bieät treân ñaây khoâng coù gì laø lôùn lao
vaø quan troïng laém. Vaäy maø coâng
giaùo vaø chính thoáng laïi ñi tôùi choã
chia reõ vaø khoâng hieäp nhaát vôùi
nhau. Ñoù thöïc laø ñieàu raát ñaùng tieác
vaø noù cho thaáy caàn phaûi coù tình baùc
aùi thöïc söï môùi coù theå vöôït qua ñöôïc
nhöõng dò bieät nhoû beù. Giaùo hoäi cuûa
Chuùa Kitoâ bò phaân taùch thaønh coâng
giaùo vaø chính thoáng töø naêm 1054,
quen goïi laø cuoäc ly giaùo giöõa ñoâng
vaø taây phöông. Bieán coá ñau thöông
naøy laø keát quaû cuûa söï hieåu laàm vaø
nhöõng cuoäc tranh luaän veà baùnh
khoâng men. Giaùo hoäi Roma ôû Taây
phöông daïy raèng baùnh leã phaûi laø
baùnh khoâng men, trong khi giaùo hoäi
Trang 18
ñoâng phöông daïy ngöôïc laïi. Cuoäc
tranh luaän naøy keùo daøi 2 theá kyû.
Ñeán ñaàu theá kyû 11, hoaøng ñeá
Constantino IX (1042-1055) ôû
thaønh Constantinople, ngaøy nay laø
Istanbul beân Thoå Nhó Kyø, muoán
lieân keát vôùi ÑGH ôû Roma ñeå hoïp
thaønh moät maët traän chung choáng laïi
nhöõng ngöôøi Normandes muoán ñeán
chieám mieàn nam Italia. Thöôïng
phuï giaùo chuû Micae Cerular thaønh
Constantinople baáy giôø coù oùc kyø thò
giaùo hoäi la tinh ôû Taây phöông neân
oâng tìm caùch phaù vôõ söï lieân minh
naøy, vì oâng sôï raèng ñöùc giaùo hoaøng,
GM Roma, seõ baønh tröôùng aûnh
höôûng treân caùc daân toäc goác Hy Laïp
ôû mieàn nam Italia. Ñeå traû thuø vieäc
lieân keát naøy, vò thöôïng phuï Cerular
ñaõ ra leänh cho caùc nhaø thôø vaø tu
vieän la tinh ôû thaønh Constantinople
phaûi töø boû thoùi quen la tinh, chaúng
haïn nhö khoâng ñöôïc duøng baùnh
khoâng men ñeå laøm leã nöõa. Ñöùc giaùo
hoaøng Leâoâ IX tìm caùch hoøa giaûi,
ngaøi sai moät ñoaøn ñaïi bieåu goàm 3
ngöôøi do ÑHY Humbert laøm tröôûng
ñoaøn ñeán Constantinople vaøo
thaùng 3 naêm 1054. Trong 4 thaùng
löu laïi kinh ñoâ, phaùi ñoaøn maát
nhieàu thôøi giôø vaøo caùc cuoäc tranh
luaän, chæ trích luaät hoân nhaân vaø ít
nhieàu ñieàu khaùc cuûa giaùo hoäi Hy
laïp ôû ñòa phöông. Ñoaøn ñaïi bieåu
cuõng haønh ñoäng nhö theå chæ bieát coù
hoaøng ñeá vaø ñaõ laøm phaät loøng
thöôïng phuï Cerular. Vò naøy phuû
nhaän quyeàn cuûa phaùi ñoaøn vaø
khoâng tieáp. Trong khi ñoù thì Ñöùc
Leâoâ IX qua ñôøi. Ñoaøn ñaïi bieåu tieáp
tuïc coâng vieäc vaø ñaõ keát thuùc baèng
moät vieäc baát ngôø: Ngaøy thöù baåy
16-7-1054, trong luùc moät thaùnh leã
baét ñaàu ñöôïc cöû haønh taïi nhaø thôø
Ñaáng Khoân Ngoan, ÑHY
Hunmbert cho ñaët treân baøn thôø moät
baûn aùn phaït vaï tuyeät thoâng thöôïng
phuï Micae Cerular, vaø phuûi buïi
giaày roài ñi khoûi.
Sau thaùi ñoä quaù thaúng thaén naøy,
phaùi ñoaøn ñaõ gaây ra phaûn öùng giaän
döõ cuûa thöôïng phuï Cerular vaø keùo
theo cuoäc ly giaùo giöõa Ñoâng vaø Taây
phöông. Thöôïng phuï Cerular cuõng
ra vaï tuyeät thoâng cho giaùo hoäi Taây
phöông. Phaûi ñôïi hôn 900 naêm sau
ñoù, Ñöùc Phaoloâ 6 vaø Ñöùc thöôïng
phuï Atheùnagoras môùi gaëp gôõ nhau
vaø giaûi vaï cho nhau.
Thaät ra thì söï ñoaïn giao treân ñaây
chæ laø ñieåm tôùi cuûa moät tieán trình
raïn nöùt töø laâu tröôùc ñoù giöõa giaùo hoäi
Ñoâng vaø Taây phöông.
CON ÑÖÔØNG HOØA GIAÛI
Sau cuoäc gaëp gôõ giöõa hai vò thuû
laõnh coâng giaùo vaø chính thoáng naêm
1964 taïi Jerusalem , tieán trình hoøa
giaûi giöõa hai khoái giaùo hoäi ñöôïc tieán
trieån toát ñeïp. Naêm 1979, laàn ñaàu
tieân sau gaàn 10 theá kyû chia reõ, giaùo
hoäi coâng giaùo vaø caùc giaùo hoäi chính
thoáng ñaõ thaønh laäp moät uûy ban hoãn
hôïp ñeå ñoái thoaïi veà thaàn hoïc. UÛy
ban ñaõ hoaøn thaønh moät coâng vieäc
quan troïng veà thaàn hoïc vaø coù taàm
quyeát ñònh ñoái vôùi tieán trình tìm
kieám hieäp nhaát. UÛy ban ñaõ coâng boá
3 vaên kieän coù giaù trò lôùn veà thaàn hoïc
vaø coù vieãn töôïng töông lai phong
phuù veà 3 ñeà taøi: tröôùc heát laø ”Maàu
nhieäm giaùo hoäi vaø Thaùnh theå döôùi
aùnh saùng cuûa maàu nhieäm Chuùa Ba
Ngoâi”, coâng boá naêm 1982; 5 naêm
Trang 19
sau ñoù, UÛy ban coâng giaùo- chính
thoáng coâng boá vaên kieän thöù hai töïa
ñeà ”Ñöùc tin, caùc bí tích vaø söï hieäp
nhaát cuûa giaùo hoäi”. Vaên kieän thöù ba
ñöôïc coâng boá naêm 1988, veà ”Bí tích
truyeàn chöùc trong cô caáu bí tích cuûa
giaùo hoäi, ñaëc bieät laø söï keá vò caùc
toâng ñoà ñeå thaùnh hoùa vaø hôïp nhaát
daân Chuùa”.
Trong luùc cuoäc ñoái thoaïi ñang
tieán haønh, thì xaûy ra caùc bieán coá
Ñoâng AÂu, cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå,
vaø caùc giaùo hoäi coâng giaùo nghi leã
ñoâng phöông ñöôïc töï do hoaït ñoäng
trôû laïi, sau khi bò nhaø nöôùc coäng saûn
tröôùc ñoù giaûi taùn vaø eùp saùt nhaäp vaøo
chính thoáng. Nay caùc tín höõu coâng
giaùo naøy yeâu caàu caùc chính phuû môùi
vaø giaùo hoäi chính thoáng traû laïi cho
hoï caùc nôi thôø phöôïng vaø cô sôû. Tuy
nhieân, giaùo hoäi chính thoáng coi söï
kieän caùc giaùo hoäi coâng giaùo naøy trôû
laïi ñôøi soáng bình thöôøng nhö vaäy laø
moät ñe doïa ñoái vôùi hoï vaø teä hôn nöõa
hoï coøn xuyeân taïc raèng ñaây laø moät
”chieán thuaät cuûa Toøa thaùnh duøng
caùc giaùo hoäi coâng giaùo nghi leã ñoâng
phöông ñeå chieâu duï tín ñoà cuûa
chính thoáng”. Vì theá maø coù tình
traïng caêng thaúng. Phía chính thoáng
ñoøi coâng giaùo phaûi baøn veà vaán ñeà
caùc giaùo hoäi coâng giaùo ñoâng
phöông naøy, vaø ñaây cuõng laø ñeà taøi
cuûa khoùa hoïp saép tôùi cuûa uûy ban
hoãn hôïp coâng giaùo vaø chính thoáng.
Nhöõng vaán ñeà naøy trong thôøi
gian qua ñaõ taïm laéng dòu, tuy vaãn
coøn aâm yû nhö taïi Coäng hoøa Ucraina
hieän nay giöõa Coâng Giaùo nghi leã
Ñoâng phöông vôùi Giaùo Hoäi Chính
Thoáng thuoäc toøa Thöôïng Phuï Chính
Thoáng Mascôva.
Hieän nay, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo
vaø 15 Giaùo Hoäi Chính Thoáng ñang
ñoái thoaïi thaàn hoïc veà vai troø cuûa
chöùc vò Giaùo Hoaøng. Moät khoù khaên
ñaùng keå laø giöõa caùc Giaùo Hoäi Chính
Thoáng vôùi nhau coù söï raïn nöùt vaø
khoù coù laäp tröôøng ñoàng nhaát. Coù
moät soá Giaùo Hoäi Chính Thoáng töï
tuyeân boá töï trò, neân khoâng ñöôïc
coäng ñoàng Chính Thoáng giaùo theá
giôùi coâng nhaän nhö Giaùo Hoäi Chính
Thoáng Ucraina vôùi toøa thöôïng phuï
ôû thuû ñoâ Kiev, hoaëc Chính Thoáng
Macedonia, v.v... ª
HOÛI: Thöa cha, ñoïc baùo con
thaáy thænh thoaûng coù chính quyeàn
moät thaønh phoá ôû AÂu Myõ naøy muoán
xoùa boû söï khaùc bieät nam nöõ vaø khi
caùc hoïc sinh ñaêng kyù theo hoïc taïi
moät tröôøng, trong maãu ñôn khoâng
coøn ghi teân cha, teân meï, nhöng hoï
ghi: vò sinh thaønh (genitore) I, vò
sinh thaønh II. Taïi sao hoï coù chuû
tröông nhö vaäy vaø giaùo quyeàn
Coâng Giaùo coù laäp tröôøng naøo veà
vaán ñeà naøy?
P.V.M
ÑAÙP: Söï vieäc ñaõ xaûy ra ñuùng
nhö baïn noùi, nhö ñaõ xaûy ra taïi hai
thaønh phoá lôùn ôû baéc Italia, nhö
Milano vaø Venezia. Ñaây laø keát quaû
cuûa moät lyù thuyeát coù maøu saéc yù thöùc
heä goïi laø lyù thuyeát veà gioáng
(Gender Theory) noù ñang lan traøn ôû
xaõ hoäi AÂu Myõ.
Lyù thuyeát naøy xuaát hieän taïi Hoa
Kyø trong thaäp nieân 70 cuûa theá kyû 20
döôùi aûnh höôûng cuûa nhöõng nhaø tö
Trang 20
töôûng Phaùp nhö Michel Foucault vaø
Jacques Derrida, vaø phong traøo nöõ
quyeàn cöïc ñoan ñaõ taän duïng thuyeát
naøy ñeå phuïc vuï cho muïc tieâu cuûa
mình.
Noùi moät caùch toång quaùt, lyù
thuyeát veà gioáng (nam hoaëc nöõ) chuû
tröông xoùa boû vaø phuû nhaän söï khaùc
bieät töï nhieân giöõa phaùi nam vaø phaùi
nöõ. Hoï cho raèng söï khaùc bieät nam
nöõ cho ñeán nay chæ laø keát quaû cuûa
vaên hoùa chöù khoâng phaûi do sinh lyù;
noù laø keát quaû cuûa quan nieäm xaõ hoäi
vaø söï giaùo duïc veà vai troø khaùc nhau
vaø do ñoù ngöôøi ta coù theå thay ñoåi söï
khaùc bieät aáy. Hoï cuõng phuû nhaän xu
höôùng töï nhieân nam nöõ tìm ñeán
nhau, baát chaáp söï kieän töï nhieân nam
vaø nöõ coù nhieãm saéc theå khaùc nhau
(Giaùo Hoäi vaø XY) veà maët di truyeàn
hoïc.
Nhöõng ngöôøi chuû tröông lyù
thuyeát veà gioáng noùi raèng söï khaùc
bieät nhieãm saéc theå nhö vaäy khoâng
giöõ vai troø naøo trong vieäc hình
thaønh caên tính veà giôùi tính (identitaø
sessuale). Tính duïc (sessualitaø)
ñöôïc taùch rôøi khoûi nhaân caùch
(personalitaø). Choïn löïa laøm ngöôøi
nam nay ngöôøi nöõ tuøy thuoäc quyeát
ñònh chuû quan cuûa moãi ngöôøi, chöù
khoâng coù yeáu toá khaùch quan naøo
trong laõnh vöïc naøy. Ngöôøi nam vaø
nöõ hoaøn toaøn nhö nhau veà moïi
phöông dieän; tuy coù söï khaùc bieät veà
hình daïng, nhöng ñieàu naøy chaúng
ñaùng keå gì. Nhaân loaïi khoâng bò
phaân giöõa ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ,
nhöng nhaân loaïi goàm nhöõng caù
nhaân choïn löïa soáng nhö ngöôøi nam
hoaëc ngöôøi nöõ.
Cuõng coù traøo löu chính trò vaø
trieát lyù cho raèng söï phaân chia nhaân
loaïi thaønh ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ
chính laø nguyeân nhaân vaø nguoàn goác
gaây ra söï baát haïnh cuûa con ngöôøi.
Vì theá, caàn phaûi giaûi thoaùt con
ngöôøi khoûi moïi khaùc bieät, keå caû
nhöõng khaùc bieät giöõa ngöôøi nam vaø
ngöôøi nöõ, ñeå ñaït tôùi söï bình ñaúng
ñích thöïc giöõa con ngöôøi vôùi nhau,
nhôø ñoù con ngöôøi ñöôïc töï do vaø
haïnh phuùc.
Töø quan nieäm treân ñaây, ngöôøi ta
duøng nhöõng töø ngöõ khoâng coøn bao
haøm nam nöõ, gioáng ñöïc gioáng caùi,
nhöõng thöù ngoân ngöõ bao goàm.
Ñieàu traàm troïng laø Lieân Hieäp
Quoác, nhaát laø Lieân Hieäp AÂu Chaâu
ñaõ chaáp nhaän yù thöùc heä veà gioáng
naøy nhö moät yù thöùc heä bình ñaúng, vaø
laø toái caàn ñöôïc phoå bieán vaø coå voõ.
Lieân hieäp AÂu Chaâu ñaõ quyeát ñònh
daønh nhöõng ngaân khoaûn quan troïng
ñeå giuùp phoå bieán lyù thuyeát veà gioáng
taïi AÂu Chaâu. Ngöôøi ta xuaát baûn caùc
saùch giaùo khoa hoaëc nhöõng taøi lieäu
phoå bieán taïi caùc tröôøng hoïc ñeå daïy
caùc hoïc sinh veà lyù thuyeát naøy.
Taïi Hoäi nghò cuûa LHQ ôû Baéc
Kinh hoài naêm 1995 veà phuï nöõ, baø
Hillary Clinton (ñeä nhaát phu nhaân
roài sau laøm ngoaïi tröôûng Myõ) ñaõ
giöõ vai chính trong vieäc ñeà nghò
thay theá söï khaùc bieät giöõa ngöôøi
nam vaø ngöôøi nöõ baèng 5 gioáng:
nam, nöõ, laïi caùi, ngöôøi ñoàng tính
luyeán aùi, ngöôøi chuyeån gioáng. Ñeà
nghò cuûa baø ñaõ khoâng ñöôïc thoâng
qua, nhaát laø do söï choáng ñoái cuûa
phaùi ñoaøn cuûa Toøa Thaùnh, lieân
minh vôùi caùc nöôùc khaùc. Nhöng
Trang 21
trong thöïc teá, tuy nhöõng yù töôûng
naøy khoâng ñöôïc pheâ chuaån chính
thöùc, nhöng chuùng vaãn ñöôïc phoå
bieán vaø aùp ñaët treân bình dieän hoaøn
caàu.
Lyù thuyeát veà gioáng ñöôïc taän
duïng trong caùc cuoäc tranh luaän ñeå
beânh vöïc ”hoân nhaân” ñoàng phaùi,
nhöõng ñieàu kieän ñeå nhaän con nuoâi,
chaáp nhaän nhöõng kyõ thuaät sinh saûn.
Baø Dale O’leary, baùc só, kyù giaû,
vaên só vaø nghieân cöùu gia trong laõnh
vöïc naøy, ñaõ töøng tham döï Hoäi nghò
quoác teá cuûa LHQ veà daân soá ôû Cairo
naêm 1994 vaø veà phuï nöõ ôû Baéc Kinh
naêm 1995, ñaõ vieát: ”LHQ ñaày
nhöõng ngöôøi tin raèng theá giôùi caàn ít
ngöôøi hôn; nhieàu khoaùi laïc tính duïc
hôn; loaïi tröø söï khaùc bieät giöõa nam
nöõ; khoâng caàn nhöõng baø meï troïn
giôø. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi nhìn theá
giôùi trong vieãn töôïng ñoù, thì Hoäi
nghò taïi Baéc Kinh laø moät thaønh coâng
lôùn lao. Taïi Baéc Kinh, hoï xaùc tín laø
ñaõ nhaän ñöôïc söù maïng aùp ñaët
chöông trình haønh ñoäng cuûa hoï cho
moãi gia ñình treân theá giôùi.”
Lyù thuyeát veà gioáng hieån nhieân laø
traùi ngöôïc vôùi giaùo lyù Coâng Giaùo.
Ngaøy töø nhöõng trang ñaàu cuûa saùch
Saùng theá, Kinh Thaùnh ñaõ daïy veà
phaåm giaù cao caû cuûa con ngöôøi
ñöôïc döïng neân theo hình aûnh gioáng
Thieân Chuùa; Chuùa döïng neân con
ngöôøi coù nam coù nöõ (St 1,27). Nam
vaø nöõ, Adam vaø Eva, coù cuøng baûn
tính vaø phaåm giaù nhö nhau. ”Ngöôøi
ñaøn oâng lìa cha meï maø gaén boù vôùi
vôï mình, vaø caû hai thaønh moät xöông
moät thòt” (St 2,23-24). Söï kieän naøy
xaùc nhaän hoân nhaân laø söï keát hieäp
giöõa moät ngöôøi nam vaø moät ngöôøi
nöõ, theo yù muoán cuûa Thieân Chuù (xc
Vui Möøng vaø Hy Voïng, 48-50).
Traùi vôùi nhöõng ngöôøi chuû tröông
yù thöùc heä veà gioáng, hai phaùi tính
nam nöõ khoâng heà maâu thuaãn vôùi söï
bình ñaúng cô baûn giöõa hai phaùi.
Ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ coù cuøng
nhaân tính. Hai giôùi tính nam nöõ laø
moät söï bình ñaúng troïn veïn, veà phaåm
giaù con ngöôøi vaø söï boå tuùc cho nhau
veà caùc ñaëc tính vaø nghóa vuï gaén lieàn
vôùi tính nam vaø tính nöõ. ª
OÂNG CHUÛ TIEÄM
Ngöôøi chuû tieäm ñang ñi qua
phoøng laøm vieäc vaø troâng thaáy moät
caäu beù vöøa ngaû löng treân moät chieác
thuøng vöøa huùyt saùo vui veû vöøa lim
dim ñoâi maét.
— Maøy laøm bao nhieâu tieàn moät
tuaàn? - OÂng ta hoûi.
— Möôøi ñoâ moät tuaàn, thöa oâng.
— Ñaây laø moät tuaàn löông cuûa
maøy ñoù. Cuùt luoân ñi.
Khi gaëp ngöôøi quaûn ñoác sau ñoù,
oâng ta hoûi:
— Anh thueâ thaèng beù ñoù ôû ñaâu
vaäy?
— Chuùng ta coù thueâ noù bao giôø
ñaâu; noù vöøa mang tôùi moät kieän
haøng töø moät coâng ty khaùc ñeán.
MEÏ ÑAÁY
Moät baø meï vaø caäu con trai ñang
röûa baùt ñóa, trong khi ñoù oâng boá vaø
coâ con gaùi xem tivi trong phoøng
khaùch. Boãng coù tieáng vôõ raát to cuûa
ñóa baùt, sau ñoù laø söï im laëng hoaøn
toaøn. Coâ con gaùi quay sang nhìn
boá.
Con gaùi: Chính meï laøm vôõ ñaáy!
Boá: Laøm theá naøo con bieát?
Con gaùi: Meï khoâng noùi gì caû! ª
Trang 22
H
oâm nay, chuùng ta cuøng nhau tìm
hieåu nhöõng ñieàu ñaïi cöông veà
bí tích. Vaäy bí tích laø gì? Saùch giaùo
lyù Coâng giaùo ñöa ra caâu ñònh nghóa
nhö sau: Bí tích laø daáu beà ngoaøi
Chuùa Gieâsu ñaõ thieát laäp, ñeå chæ yù
nghóa vaø chuyeån thoân ôn beân trong
cho chuùng ta ñöôïc neân thaùnh. Nhö
vaäy ñeå trôû neân moät bí tích thì phaûi
hoäi ñuû ba ñieàu kieän chính yeáu, ñoù
laø: Daáu beà ngoaøi, ôn beà trong vaø
Chuùa Gieâsu ñaõ laäp.
Ñieàu kieän thöù nhaát laø daáu beà ngoaøi.
Vaäy daáu beà ngoaøi laø gì? Toâi xin
thöa: Daáu beà ngoaøi laø taát caû nhöõng
gì maø chuùng ta coù theå nghe thaáy
baèng ñoâi tai vaø nhìn thaáy baèng caëp
maét. Hay noùi caùch khaùc daáu beà
ngoaøi laø taát caû nhöõng gì giaùc quan
chuùng ta coù theå ghi nhaän ñöôïc, qua
ñoù chuùng noùi leân moät yù nghóa. Veà
daáu beà ngoaøi, chuùng ta coù theå chia
thaønh hai loaïi:
1- Daáu hieäu töï nhieân,
Nghóa laø töï baûn chaát, noù ñaõ noùi
leân moät yù nghóa, moät ñieàu daáu aån
naøo ñoù. Thí duï nhö: moät buoåi saùng
thöùc giaác, toâi nhìn thaáy nhöõng daáu
chaân in treân baõi caùt tröôùc nhaø. Döïa
vaøo nhöõng daáu chaân aáy, toâi bieát
ñeâm qua coù moät ñoaøn ngöôøi cuøng
vôùi traâu vaø boø ñaõ ñi qua ñaây.
Thí duï nhö: moät buoåi chieàu toâi bò
laïc trong moät khu röøng. Beân ngoaøi,
trôøi thì möa vôùi caùi reùt caêm caêm,
beân trong thì caùi ñoùi nhö muoán caøo
caáu daï daày. Toâi muoán coù ñöôïc moät
beáp löûa ñeå söôûi aám vaø nhöõng cheùn
côm noùng hoåi vöøa thoåi vöøa aên. Giöõa
luùc ñang mieân man suy nghó nhö
theá, toâi boãng nhìn thaáy moät caên nhaø
coù nhöõng laøn khoùi boác cao. Döïa vaøo
laøn khoùi aáy maø toâi bieát raèng caên
nhaø ñoù coù ngöôøi vaø coù löûa, khieán toâi
vui möøng haún leân, bôûi vì khoâng coù
löûa thì laøm sao coù khoùi.
2- Daáu hieäu quy öôùc
Laø daáu hieäu maø yù nghóa cuûa noù
do con ngöôøi thoûa thuaän, ñoàng yù ñaët
ra. Trong ñôøi soáng töï nhieân chuùng ta
thaáy chaúng haïn ngoân ngöõ chuùng ta
söû duïng cuõng laø moät loaïi daáu hieâu
qui öôùc. Ñeå dieãn taû yù töôûng öng
thuaän, ñoàng yù, ngöôøi Vieät Nam
chuùng ta thì noùi: Phaûi, coù, vaâng.
Trong khi ñoù ngöôøi Phaùp thì noùi:
Oui. Coøn ngöôøi Anh, ngöôøi Myõ laïi
noùi: Yes, Ok.
Trang 23
Ñeå dieãn taû söï tang toùc, ngöôøi AÙ
ñoâng chuùng ta thöôøng duøng maøu
traéng, trong khi ñoù ngöôøi Taây
phöông thi duøng maøu ñen.
Tuy nhieân cuõng coù nhieàu luùc
truøng hôïp, thí duï boâng hueä töôïng
tröng cho söï trong traéng, caùi caân
töôïng tröng cho söï coâng baèng.
Chieác nhaãn töôïng tröng cho tình
yeâu. Ngoùn tay ñaët leân mieäng töôïng
tröng cho söï thinh laëng. Chieác ñaàu
laâu vaø hai loùng xöông vaét cheùo
töôïng tröng cho söï nguy hieåm cheát
ngöôøi. Trong phaïm vi ñôøi soáng sieâu
nhieân vaø ñaïo ñöùc, chuùng ta cuõng
thaáy nhöõng daáu hieäu quy öôùc ñöôïc
xöû duïng. Chaúng haïn ngaøy thöù tö
ñaàu muøa chay, vò linh muïc laøm
pheùp vaø boû tro treân ñaàu chuùng ta ñeå
noùi leân taâm tình saùm hoái khieâm
cung.
Trong ñeâm thaùnh voïng phuïc
sinh, vò linh muïc laøm pheùp nöôùc roài
raûy treân coäng ñoaøn ñang khi moïi
ngöôøi cuøng haùt: Toâi ñaõ thaáy nöôùc töø
beân phaûi ñeàn thôø chaûy ra vaø nöôùc aáy
chaûy ñeán nhöõng ai thì taát caû ñeàu
ñöôïc cöùu roãi vaø reo leân Alleâluia...
Ñeå noùi raèng taâm hoàn chuùng ta caàn
phaûi thanh taåy ñeå xöùng ñaùng tham
döï vaøo nhöõng vieäc cöû haønh thaùnh
thieän. Ñi vaøo moät quaùn côm, thaáy
moät ngöôøi laøm daáu thaùnh giaù tröôùc
khi aên, chuùng ta nhaän ra ngöôøi aáy laø
moät Kitoâ höõu, laø moät ngöôøi coù ñaïo,
laø moät ngöôøi ñaõ tin vaøo Ñöùc Kitoâ.
Trong nhöõng lôøi giaûng daïy,
Chuùa Gieâsu cuõng ñaõ töøng saùnh ví
nöôùc trôøi nhö men trong boät, nhö
nhöïa trong caây, nhö muoái trong ñoà
aên, nhö aùnh saùng trong ñeâm toái, nhö
chieác löôùi thaû xuoáng bieån, nhö kho
taøng choân daáu, nhö vieân ngoïc quí.
Vaø khi noùi chuyeän vôùi ngöôøi ñaøn baø
xöù Samaria, Chuùa Gieâsu ñaõ goïi ôn
thaùnh laø moät gioøng nöôùc. Gioøng
nöôùc aáy ñöôïc chaûy vaøo taâm hoàn
chuùng ta nhôø baûy con keânh, nhôø baûy
gioøng soâng, hay noùi ñuùng hôn nhôø
baûy bí tích.
Bôûi ñoù, bí tích laø nhöõng daáu beân
ngoaøi. Tuy nhieân, nhöõng daáu beân
ngoaøi aáy ñem ñeán cho chuùng ta
nhöõng gì? Toâi xin thöa: Ñoù laø ôn beà
trong.
Ñieàu kieän thöù hai cuûa bí tích laø sinh
ôn beà trong.
Ñeå hieåu ñöôïc haäu quaû cuûa caùc bí
tích chuùng ta cuøng nhau so saùnh.
Tröôùc heát bí tích khaùc vôùi nhöõng
nghi thöùc cuûa Cöïu öôùc, chaúng haïn
nhö vieäc caét bì, saùm hoái hay tieäc
chieân vöôït qua. Caùc nghi thöùc naøy
chæ laø nhöõng daáu hieäu do Chuùa
truyeàn vaø Maisen phoå bieán cho daân
chuùng. Nhöõng nghi thöùc naøy khoâng
phaûi laø bí tích vì khoâng coù coâng hieäu
phaùt sinh ôn thaùnh. Chuùng chæ laø
nhöõng hình boùng, nhöõng daáu hieäu
chuaån bò cho caùc bí tích cuûa Taân
öôùc. Chaúng haïn pheùp caét bì laø hình
boùng cuûa bí tích Röûa toäi.
Nhöõng daáu hieäu ñaïo ñöùc cuûa
Giaùo Hoäi cuõng vaäy, chuùng chæ ñem
laïi haäu quaû do ngöôøi laøm. Thí duï
vieäc raûy nöôùc thaùnh töï noù khoâng
ban ôn, nhöng neáu chuùng ta duïc
loøng saùm hoái thì Chuùa seõ ban ôn cho
chuùng ta.
Trong khi ñoù, caùc bí tích thì hoaøn
toaøn khaùc haún, töï noù sinh ra haäu
quaû. Thí du: Khi chuùng ta beá em
Trang 24
nhoû ñeán nhaø thôø ñeå röûa toäi, vò linh
muïc ñoå nöôùc vaø ñoïc: Cha röûa con,
nhaân danh Cha, vaø Con vaø Thaùnh
thaàn, thì ôn thaùnh laäp töùc ñoå xuoáng
treân taâm hoàn em nhoû.
Theá nhöng, chuùng ta laõnh nhaän
ñöôïc nhieàu hay ít thì coøn tuøy theo
möùc ñoä vaø söï chuaån bò taâm hoàn cuûa
chuùng ta. Cuõng nhö möa thì nhieàu,
nhöng neáu khoâng coù thuøng höùng,
chuùng ta seõ chaúng ñöôïc moät gioït
naøo. AÙnh saùng thì toûa chieáu, nhöng
neáu cöù ñoùng cöûa, aùnh saùng aáy seõ
chaúng loït vaøo ñöôïc trong caên phoøng
cuûa chuùng ta.
Neáu chuùng ta thöïc loøng saùm hoái
xöng thuù toäi loãi, bí tích Giaûi toäi seõ
ñem laïi lôïi ích cho taâm hoàn chuùng
ta, coøn neáu chæ ñi cho qua laàn qua
löôït , chaéc haún seõ chaúng ích lôïi chi.
Caùc bí tích töï noù ban ôn thaùnh,
mieãn laø chuùng ta ñöøng ñaët nhöõng
chöôùng ngaïi vaät ngaên chaën böôùc
ñöôøng cuûa ôn thaùnh chaûy vaøo trong
taâm hoàn chuùng ta. Taïi sao laïi nhö
theá? Toâi xin thöa: Sôû dó bí tích töï noù
ban ôn thaùnh laø vì chính Chuùa
Gieâsu ñaõ thieát laäp.
Caùc daáu hieäu beà ngoaøi töï noù
chaúng laø gì caû, chaúng haïn nhö vieäc
ñoå nöôùc, vieäc xöùc daàu, vieäc beû
baùnh. Ñieàu quan troïng laø kho taøng
ôn thaùnh maø caùc bí tích aáy chuyeån
thoâng cho chuùng ta. Muoán ñöôïc nhö
vaäy, nhöõng daáu hieäu aáy, hay noùi
moät caùch khaùc, nhöõng bí tích aáy
phaûi do chính Chuùa Gieâsu thieát laäp.
Ñieàu kieän thöù ba laø do Chuùa Gieâsu
thieát laäp.
Sôû dó nhö vaäy, laø vì nhôø caùi cheát
treân thaäp giaù Chuùa Gieâsu ñaõ hoaøn
taát coâng trình cöùu ñoä, cho neân Ngaøi
coù quyeàn aán ñònh nhöõng ñieàu kieän
ñeå ôn thaùnh ñöôïc ñoå xuoáng cho
chuùng ta. Chaúng haïn toâi bieát oâng A
coù moät soá tieàn lôùn, lieäu toâi coù theå
noùi vôùi caäu B raèng caäu cöù laøm vieäc
naøy vieäc noï thì laäp töùc oâng A seõ cho
caäu soá tieàn aáy. Khoâng. Chính oâng A
môùi laø ngöôøi aán ñònh nhöõng ñieàu
kieän caàn thieát ñeå trao ban soá tieàn
cuûa oâng maø thoâi.
Chuùa Gieâsu cuõng vaäy, chæ mình
Ngaøi môùi laø Ñaáng xaùc ñònh nhöõng
ñieàu kieän ñeå ôn thaùnh ñöôïc ñoå
xuoáng traøn ñaày trong taâm hoàn
chuùng ta. Hay noùi caùch khaùc, chính
Ngaøi laø Ñaáng ñaõ laäp neân caùc bí tích.
Ñoïc laïi Phuùc aâm chuùng ta thaáy,
chính Chuùa Gieâsu ñaõ truyeàn cho
caùc moân ñeä röûa toäi cho muoân daân
nhaân danh Cha vaø Con vaø Thaùnh
Thaàn. Chính Ngaøi ñaõ höùa ban Chuùa
Thaùnh Thaàn cho taát caû nhöõng ai tin
vaøo Ngaøi. Chính Ngaøi trong buoåi
chieàu ngaøy thöù naêm tuaàn thaùnh ñaõ
bieán ñoåi baùnh röôïu trôû neân Mình
Maùu thaùnh Ngaøi. Chính Ngaøi ñaõ
thieát laäp chöùc vuï Linh muïc. Chính
Ngaøi ñaõ trao ban cho caùc moân ñeä
quyeàn tha toäi: Söï gì caùc con côûi môû
döôùi ñaát, treân trôøi cuõng côûi môû.
Trong khi sai caùc moân ñeä ñi rao
giaûng Tin möøng, chính Ngaøi ñaõ
truyeàn cho caùc oâng xöùc daàu caùc
beänh nhaän vaø thaùnh hoùa vieäc hoân
nhaân nhö Ngaøi ñaõ laøm tai Cana.
Maëc duø coù nhöõng bí tích khoâng
ñöôïc Chuùa Gieâsu xaùc ñònh moät
caùch roõ reät trong cuoäc soáng coâng
khai, nhöng ít nöõa noù cuõng ñaõ ñöôïc
Trang 25
chuaån bò, ñeå roài sau khi Ngaøi veà
trôøi, caùc toâng ñoà tieáp tuïc nhöõng
haønh ñoäng cöùu roãi cuûa Ngaøi qua
nhöõng bí tích aáy.
Chaúng haïn vieäc ñaët tay ñeå ban
Chuùa Thaùnh Thaàn, vieäc caàu
nguyeän vaø xöùc daàu cho beänh nhaân,
vieäc coâng boá söï thaùnh thieän cuûa ñôøi
soáng hoân nhaân. Vaø nhö theá chuùng ta
ñi tôùi tôùi keát luaän chính Chuùa Gieâsu
ñaõ thieát laäp caùc bí tích.
Toùm laïi, coù ba ñieàu kieän ñeå laøm
thaønh moät bí tích, ñoù laø:
1- daáu beà ngoaøi.
2- ôn beà trong.
3- do Chuùa Gieâsu thieát laäp.
VEÀ BÍ TÍCH THAÙNG
6-2014
01- Ñeå trôû thaønh moät bí tích, thì caàn
phaûi coù:
a- Hai ñieàu kieän
b- Ba ñieàu kieän
c- Boán ñieàu kieän
d- Naêm ñieàu kieän
02- Daáu beà ngoaøi laø taát caû nhöõng gì
maø chuùng ta coù theå:
a- Nghe thaáy baèng ñoâi tai.
b- Nhìn thaáy baèng caëp maét.
c- Giaùc quan chuùng ta coù theå ghi
nhaän ñöôïc.
d- Taát caû ñeàu ñuùng.
03- Daáu hieäu töï nhieân laø daáu hieäu
noùi leân moät yù nghóa:
a- Töïï baûn chaát
b- Töï thoùi quen
c- Töï xaõ hoäi
d- Töï truyeàn thoáng
04- Daáu hieäu quy öôùc laø daáu hieäu
maø yù nghóa cuûa noù
a- Do con ngöôøi ñoàng yù ñaët ra
b- Do baûn chaát cuûa noù ñaët ra
c- Do truyeàn thoáng ñaët ra
d- Do vaên hoùa ñaët ra
05- Ñeå dieãn taû söï tang toùc, ngöôøi AÙ
ñoâng chuùng ta thöôøng duøng:
a- Maøu ñen
b- Maøu xaùm
c- Maøu naâu
d- Maøu traéng
06- Ngaøy thöù tö ñaàu muøa chay, vò
linh muïc laøm pheùp vaø boû tro treân
ñaàu chuùng ta ñeå noùi leân:
a- Taâm tình vaâng theo yù Chuùa
b- Taâm tình caàu nguyeän
c- Taâm tình saùm hoái khieâm cung
d- Taâm tình yeâu thöông tha thöù
07- Nhöõng nghi thöùc cuûa Cöïu Öôùc:
a- Khoâng coù coâng hieäu phaùt sinh
ôn thaùnh
b- Coù coâng hieäu phaùt sinh ôn
thaùnh
c- Coù coâng hieäu phaùt sinh ôn
thaùnh do ngöôøi laøm
d- Coù coâng hieäu phaùt sinh ôn
thaùnh do ngöôøi nhaän
08- Caùc bí tích thì hoaøn toaøn khaùc
haún:
a- Sinh haäu quaû do ngöôøi laøm
b- Sinh haäu quaû do ngöôøi nhaän
c- Töï noù sinh haäu quaû
d- Sinh haäu quaû do lôøi caàu
nguyeän
09- Caùc bí tích töï noù sinh ra haäu quaû
laø vì:
a- Loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa
b- Söï khoan dung tha thöù cuûa
Thieân Chuùa
c- Caùi cheát treân thaäp giaù cuûa Ñöùc
Kitoâ
d- Chuùa Gieâsu ñaõ thieát laäp ª
Trang 26
cuûa caùc cha doøng Teân, gia nhaäp
doøng naøy vaø roài ñöôïc göûi sang Hoa
Kyø ñeå tieáp tuïc vieäc hoïc taïi hoïc vieän
Thaùnh George tröôùc khi thuï phong
linh muïc naêm 1971. Cha Hoà Long
ñaäu 3 baèng cao hoïc (Master) veà vaên
chöông, thaàn hoïc vaø trieát hoïc, cuøng
vôùi moät baèng tieán só. Trôû veà
Jamaica, cha daïy hoïc trong voøng 6
naêm, nhöng caøng ngaøy cha caøng
caûm thaáy baên khoaên ñöùng tröôùc tình
traïng ñau khoå kinh khuûng cuûa ngöôøi
ngheøo taïi ñaây, neân cha baét ñaàu suy
nghó laïi veà söï nghieäp daïy hoïc.
Moät thaûm traïng caøng thuùc ñaåy
cha Hoà Long phaûi ra tay haønh ñoäng,
GÖÔNG CHÖÙNG NHAÂN
CHA RICHARD HOÀ LONG
TOÂNG ÑOÀ NGÖÔØI NGHEØO TAÏI ÑAÛO JAMAICA
J
amaica laø moät ñaûo roäng gaàn 11
ngaøn caây soá vuoâng thuoäc Myõ
chaâu hieän nay coù 2 trieäu 930 ngaøn
daân cö, trong soá naøy coù 64,8% theo
caùc heä phaùi Tin Laønh, vaø chæ coù
2,2% laø tín höõu Coâng Giaùo, 21%
khoâng theo toân giaùo naøo. Taïi ñaây coù
moät linh muïc ñöôïc goïi laø ”vò thaùnh
cuûa ngöôøi ngheøo”, ñoù laø cha
Richard Hoà Long (Ho Lung), sinh
ngaøy 17-9-1939, saùng laäp kieâm Beà
treân Toång quyeàn doøng Thöøa Sai
ngöôøi ngheøo (MOP).
OÂng noäi cuûa cha laø ngöôøi Hoa
goác Hong Kong ñeán laøm coâng nhaân
taïi Jamaica. Khi coøn nhoû, Richard
Hoà Long töø Phaät giaùo trôû laïi Coâng
Giaùo, theo hoïc trung hoïc taïi tröôøng
ñoù laø vuï 150 phuï nöõ bò thieät maïng
trong traän hoûa hoaïn hoài naêm 1980
taïi caên nhaø cuûa chính phuû Jamaica
daønh cho ngöôøi ngheøo taù tuùc.
Cha quyeát ñònh thaønh laäp moät toå
chöùc trôï giuùp ngöôøi ngheøo, nhöõng
ngöôøi bò boû rôi vaø ngöôøi taøn taät, oám
ñau. Cha choïn ñòa ñieåm laäp nhaø laø
chính khu xoùm ñaày toäi phaïm ôû thuû
ñoâ Kingston, nôi cha ñaõ töøng bò hai
thanh nieân baát löông dí suùng vaøo
ngöôøi, aên cöôùp tieàn baïc vaø vaät duïng
cha mang trong ngöôøi. Cha muoán
goùp phaàn phaù vôõ caùi voøng söï aùc
ñang ñeø naëng treân coäng ñoaøn ñòa
phöông.
Chaúng bao laâu sau, moät vieân
Trang 27
chöùc chính quyeàn ñòa phöông doïa
baét cha Hoà Long vì ñaõ phaùt haønh
cuoán saùch noùi veà nhaø giuùp ngöôøi
ngheøo taïi khu xoùm ñoù, nhöng sau
ñoù cuûa thuû töôùng Jamaica ñaõ can
thieäp beânh vöïc cha.
LAÄP TU HOÄI PHUÏC VUÏ
NGÖÔØI NGHEØO
33 naêm sau khi thaønh laäp, toå
chöùc töø thieän cuûa cha Hoà Long nay
ñaõ trôû thaønh moät tu hoäi vaø hieän coù
550 thaønh vieân taïi 14 nöôùc, goàm caùc
linh muïc, tu huynh vaø nöõ tu, hoaït
ñoäng haêng say, baát chaáp vaát vaû cô
cöïc, ñeå cung caáp thöïc phaåm, nhaø ôû,
y phuïc, saên soùc y teá vaø mang laïi tình
thöông cho ngöôøi phong cuøi, beänh
nhaân Sida, treû em taøn taät khoâng nôi
nöông naùu vaø haøng ngaøn ngöôøi
ngheøo khaùc. Cha Richard Hoà Long
thöôøng noùi: ”Toâi khoâng theå töôûng
töôïng noåi moät cuoäc soáng haïnh phuùc
hôn... Toâi mong öôùc cho taát caû
nhöõng ngöôøi ngheøo naøy ñöôïc haïnh
phuùc vaø haøi loøng vaûi thaáy hoï ñang
ñöôïc giaûm bôùt ñau khoå.”
Cha Hoà Long cuõng coù taøi saùng
taùc aâm nhaïc, vaø töø nhöõng cuoäc tieáp
xuùc vaø hoaït ñoäng vôùi daân ngheøo, raát
nhieàu baøi ca dieãn taû tieáng keâu cuûa
daân chuùng, vui möøng vaø ñau khoå.
Cha Hoà Long thöôøng noùi: ”Ngöôøi
ngheøo coù moät nieàm vui tinh tuyeàn
vaø raát deã lan sang ngöôøi khaùc, vì
nieàm vui aáy khoâng xuaát phaùt töø
nhöõng tieän nghi vaät chaát vaø söï
phong phuù thònh vöôïng, nhöng töø
chính hoàng aân ñöôïc soáng moãi
ngaøy”.
Coâng vieäc ñaàu tieân cuûa coäng
ñoaøn tu hoäi do cha Hoà Long thaønh
laäp, vôùi 4 ngöôøi baïn ñaàu tieân vaøo
naêm 1981, laø giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi
cö nguï trong caên nhaø goïi laø
Eventide Home, moät toå chöùc cuûa
chính quyeàn, daønh cho nhöõng ngöôøi
voâ gia cö vaø ngöôøi giaø. Khi trình
baøy noãi cô cöïc cuûa nhöõng ngöôøi
sinh soáng taïi nhaø ñoù, bò taùch rôøi khoûi
xaõ hoäi roäng lôùn, vaø thöôøng bò ñe doïa
tôùi sinh maïng cuõng nhö thöôøng bò
caùc chính trò gia caáp cao laêng maï,
cha Hoà Long vaø caùc baïn cuøng doøng
gaây yù thöùc nôi quaàn chuùng veà
nhöõng nhu caàu vaø söï tranh ñaáu cuûa
ngöôøi ngheøo, nhaát laø nhöõng ngöôøi
bò gaït ra ngoaøi leà xaõ hoäi.
Tieáp ñeán cha Hoà Long vaø caùc
baïn tìm ñeán moät nhoùm ngöôøi khaùc
thöôøng bò xaõ hoäi coâ laäp vaø laõng
queân, ñoù laø caùc tuø nhaân. Khi hoaït
ñoäng giuùp lôùp ngöôøi naøy taïi nhaø tuø
Gun Court, cha Richard Long vaø
caùc baïn ñaõ gaây yù thöùc nôi xaõ hoäi veà
nhu caàu cuûa lôùp ngöôøi naøy, nhu caàu
caàn ñöôïc phuïc hoài nhö nhöõng con
ngöôøi trong xaõ hoäi, thay vì bò loaïi
khoûi xaõ hoäi.
Vôùi thôøi gian, coù theâm caùc tu só
gia nhaäp coäng ñoaøn thöøa sai ngöôøi
ngheøo, tu hoäi naøy daàn daàn ñöôïc
cuûng coá, vaø môû Trung taâm Ñöùc tin:
moät nhaø daønh cho nhöõng ngöôøi
ngheøo vaø voâ gia cö. Trung taâm naøy
nhaém muïc tieâu kieán taïo caùc giaù trò
gia ñình vaø xaây döïng xaõ hoäi, khoâng
nhöõng cho nhöõng ngöôøi voâ gia cö
ñöôïc truù nguï vaø löông thöïc, nhöng
coøn trôû thaønh ngoïn ñeøn haûi ñaêng
trong ñeâm ñen baèng caùch giuùp kieán
taïo nhöõng quan heä giöõa nhöõng lôùp
ngöôøi thuoäc nhieàu giai taàng xaõ hoäi
Trang 28
khaùc nhau: giöõa ngöôøi giaø vaø ngöôøi
treû, giöõa caùc nhaân vieân, tu huynh vaø
nhöõng ngöôøi cö nguï trong Trung
Taâm. Nhöõng ngöôøi soáng quanh
trung taâm cuõng yù thöùc tình traïng ñoù
vaø ñöôïc khích leä tieáp tay vôùi coâng
vieäc cuûa caùc tu só.
Naêm 1987, trung taâm thöù hai
ñöôïc môû ra gaàn ñoù, ñoù laø nhaø
”Gieáng Giacob daønh ñeå tieáp ñoùn 82
ngöôøi voâ gia cö ngheøo khoå, vôùi cô
caáu vaø tinh thaàn gioáng nhö Trung
Taâm Ñöùc Tin, laø nhaø ñaàu tieân cuûa
doøng. Taïi trung taâm naøy, nhöõng
ngöôøi tröôùc kia hoaøn toaøn xa laï vôùi
nhau, nay trôû thaønh moät gia ñình.
Nhöõng ngöôøi thieän nguyeän vaø aân
nhaân cuõng chia seû cuøng kinh
nghieäm aáy.
Naêm 1989, vaán ñeà ”daân buïi ñôøi”
trôû thaønh moái quan taâm cuûa caû nöôùc
Jamaica. Haèng ngaøy, caùc cô quan
truyeàn thoâng noùi ñeán soá phaän ñau
thöông cuûa nhieàu ngöôøi voâ gia cö
sinh soáng treân caùc ñöôøng phoá ôû
trung taâm thuû ñoâ Kingston. Tu hoäi
”Thöøa sai ngöôøi ngheøo” cuûa cha
Richard Hoà Long ñaùp öùng ngay
baèng caùch môû theâm trung taâm
”Chuùa Chieân Laønh”, thoaït ñaàu nhö
moät trung taâm qua ñeâm, nhöng sau
ñoù trôû thaønh nôi cö nguï thöôøng
xuyeân cho nhöõng ngöôøi nam khoâng
nhaø cöûa. Hoài ñoù toång coäng coù hôn
150 ngöôøi voâ gia cö ñöôïc tu hoäi
”Thöøa sai ngöôøi ngheøo” saên soùc,
chia seû nieàm vui vaø traùch nhieäm cuûa
moät gia ñình.
Khi soá ngöôøi cö nguï trong 3
trung taâm tieáp cö aáy vöôït quaù khaû
naêng tieáp nhaän, vaø ñöùng tröôùc moät
lôùp ngöôøi môùi, voâ gia cö, bò nhieãm
vi truøng HIV-Sida vaøo ñaàu thaäp
nieân 1990, tu hoäi Thöøa sai ngöôøi
ngheøo môû nhaø thöù tö vaø laø nhaø lôùn
nhaát daønh cho ngöôøi voâ gia cö, vôùi
danh hieäu ”Dinh thöï cuûa Chuùa”
(Lord’s Palace), gaàn hai nhaø
”Trung taâm Ñöùc Tin” vaø nhaø
”Gieáng Giacob” ôû khu trung taâm
thaønh phoá Kingston. Nhaø naøy coù
theå ñoùn tieáp 140 ngöôøi, goàm caùc treû
em khuyeát taät, caùc phuï nöõ, ngöôøi
gia khoâng nhaø cöûa, caùc beänh nhaân
vaø treû em bò Sida. Söï môû theâm dòch
vuï giuùp ngöôøi bò Sida ñaù goùp phaàn
baéc moät nhòp caàu giöõa nhöõng ngöôøi
thuoäc caùc giai taàng, goác gaùc vaø tín
ngöôõng khaùc nhau, trong ñoù coù caû
caùc phuï nöõ maïi daâm, treû em voâ toäi,
caùc thaønh phaàn baát löông, v.v. taát caû
ñeàu thaáy trong caùc trung taâm aáy
moät gia ñình, cuøng vôùi caùc tu huynh
vaø linh muïc Coâng Giaùo taän tuïy yeâu
thöông vaø saên soùc hoï. Ñieàu ñaùng
noùi laø söù vuï ñaëc thuø aáy laø nhöõng
phöông theá raát maïnh ñeå lieân keát
daân chuùng vôùi nhau, kieán taïo moät
caûm thöùc traùch nhieäm chung, hoøa
giaûi caùc phaàn töû trong gia ñình vôùi
nhau, giuùp nhieàu ngöôøi ñoùn nhaän
nhau nhö con caùi cuûa cuøng moät Cha
treân trôøi.
Nhaø Bethlehem ñöôïc tu hoäi thöøa
sai ngöôøi ngheøo thaønh laäp hoài naêm
2002, vaø taïi ñaây hieän coù hôn 50 em
beù moà coâi vaø khuyeát taät, cuøng nhieàu
treû em ñaõ tìm ñöôïc moät gia ñình taïi
ñaây.
PHAÙT TRIEÅN
Trong khi môû roäng caùc dòch vuï ôû
ñòa phöông, caùc thöøa sai ngöôøi
Trang 29
ngheøo khoâng hoaøn toaøn bò ñoùng
khung ôû ñòa phöông. Ñaùp öùng nhu
caàu cuûa nhöõng ngöôøi ñau khoå taïi
caùc nöôùc ngheøo, vaø trong nieàm
trung thaønh vôùi hieán chöông cuûa
doøng, töø naêm 1992, doøng ñaõ môû nhaø
taïi nhieàu nôi khaùc, ôû AÁn ñoä, Haiti,
Phi luaät taân vaø Uganda. Taïi caùc
nöôùc ñoù, doøng cuõng coù caùc dòch vuï
nhö taïi Jamaica, ñoàng thôøi theo
ñuoåi muïc ñích chính laø xaây döïng
coäng ñoaøn. Caùc hoaït ñoäng muïc vuï
vaø tinh thaàn, thôø phöôïng vaø caàu
nguyeän, aâm nhaïc vaø thaùnh ca, ñeàu
laø thaønh phaàn trong coâng taùc cuûa
doøng phuïc vuï ngöôøi ngheøo.
Caùc thöøa sai ngöôøi ngheøo tuyeân
khaán phuïc vuï mieãn phí cho nhöõng
ngöôøi roát cuøng trong xaõ hoäi: khoâng
moät tu só naøo ñöôïc nhaän löông boång
hoaëc thuø lao vì coâng vieäc phuïc vuï
cuûa mình; tieáp ñeán coäng ñoaøn
khoâng baét traû chi phí vaø thuø lao do
caùc coâng taùc phuïc vuï ngöôøi ngheøo
khoå.
Hieän nay, taïi Kingston beân
Jamaica, hoaït ñoäng cuûa doøng goàm
coù:
° Tieáp nhaän vaø saên soùc hôn 450
ngöôøi voâ gia cö ngheøo khoå, keå caû
caùc treû em vaø caùc beänh nhaân Sida;
° Phaân phaùt thöïc phaåm vaø quaàn
aùo cho caùc gia ñình ngheøo taïi caùc
coäng ñoaøn noäi thaønh
° Chaêm soùc tinh thaàn vaø muïc vuï
cho daân ngheøo
°Kieán taïo tinh thaàn coäng ñoàng
nôi nhöõng ngöôøi voâ gia cö, caùc tu só,
caùc giaùo daân thieän nguyeän vaø nhaân
vieân, cuõng nhö quaàn chuùng.
Giöõ vai troø chuû yeáu trong söù vuï
cuûa doøng thöøa sai ngöôøi ngheøo laø
caùc LM vaø tu huynh, nay ñaõ leân tôùi
hôn 550 ngöôøi. Naêm 1998, caùc thöøa
sai ngöôøi ngheøo trôû thaønh doøng nam
ñòa phöông ñaàu tieân taïi vuøng quaàn
ñaûo Caraibí noùi tieáng Anh doøng
ñöôïc Toøa Thaùnh coâng nhaän.
Ngaøy nay, soá tu só cuûa doøng tieáp
tuïc gia taêng, döôùi söï höôùng daãn cuûa
cha Beà treân toång quyeàn Richard Hoà
Long, vaø caùc tu só ñeán töø 14 nöôùc
treân theá giôùi. Hoï soáng trong tinh
thaàn ñôn sô vaø thanh baàn, khoâng sôû
höõu ñieàu gì cho baûn thaân, khoâng coù
taøi khoaûn taïi ngaân haøng, khoâng xem
Tivi hoaëc nghe Radio, khoâng uoáng
röôïu vaø huùt thuoäc. Hoï nguû treân
nhöõng chieác giöôøng phaûn trong caùc
phoøng nguû lôùn, caàu nguyeän, aên
uoáng, giaûi trí, hoïc haønh, laøm vieäc vaø
du haønh chung. Khaåu hieäu cuûa
doøng laø ”haân hoan phuïc vuï vôùi
Chuùa Kitoâ treân Thaùnh Giaù”.
Döôùi söï höôùng daãn cha cha
Richard Hoà Long, moät nhoùm ngheä
só Jamaica ñaõ thaønh laäp nhoùm goïi laø
”Cha Hoà Long vaø caùc baïn” vôùi
khaåu hieäu: ”Chuùng ta phaûi daønh
phaàn toát nhaát cho Chuùa vaø cho
ngöôøi ngheøo”. Hoï duøng kòch ngheä,
baøi ca, vuõ ñieäu vaø aâm nhaïc ñeå
truyeàn giaûng Tin Möøng cho haøng
ngöôøi thuoäc caùc taàng lôùp xaõ hoäi
khaùc nhau. Caùc baøi ca vaø aâm nhaïc
dieãn taû nieàm vui soáng, yeâu meán
Thieân Chuùa vaø ngöôøi ngheøo. Caùc
baøi nhaïc cuûa cha Hoà Long ñöôïc
trình dieãn taïi caùc raïp haùt ôû Jamaica
vaø nöôùc ngheøo, vaø caùc thaùnh ca
ñöôïc söû duïng trong caùc buoåi leã taïi
Trang 30
Quaàn ñaûo Caraibí vôùi caùc chuû ñeà
ñöôïc ruùt töø Kinh Thaùnh. Taïi
Jamaica, 8 laàn caùc saùng taùc aâm
nhaïc cuûa cha Hoà Long ñöôïc giaûi
thöôûng cuûa ”Coâng ngheä AÂm Nhaïc
Jamaica”
(Jamaica
Music
Industry) laø giaûi thöôûng cao quí
nhaát daønh cho caùc baøi nhaïc hay
nhaát taïi caùc raïp haùt.
HIEÁN CHÖÔNG
Hieán chöông veà söù vuï cuûa caùc
thöøa sai ngöôøi ngheøo coù ñoaïn
khaúng ñònh raèng:
”Chuùng toâi mong öôùc trôû thaønh
daáu chæ söï hieän dieän cuûa Chuùa Kitoâ
treân theá giôùi, nhö Ngaøi tieáp tuïc soáng
vaø saên soùc nhöõng ngöôøi ngheøo khoå
nhaát. Chuùng toâi thi haønh coâng taùc aáy
qua ñôøi soáng caàu nguyeän, soáng
chung vaø phuïc vuï mieãn phí cho
nhöõng ngöôøi roát cuøng trong xaõ hoäi,
thi haønh tröôùc tieân caùc coâng vieäc töø
bi veà theå lyù vaø sau ñoù laø caùc coâng
vieäc töø bi veà tinh thaàn.
”Coâng vieäc töø bi veà theå lyù cuûa
chuùng toâi nhaém tôùi nhöõng ngöôøi
thuoäc giai taàng thaáp nhaát trong xaõ
hoäi. Trong ñoù coù caùc coâng taùc: tieáp
nhaän nhöõng ngöôøi voâ gia cö, cho
ngöôøi ñoùi aên, saên soùc caùc treû em buïi
ñôøi, hoaït ñoäng vôùi caùc tuø nhaân,
chaêm soùc nhöõng ngöøôi bò caùc beänh
nhö Sida vaø phong cuøi.
Coâng vieäc töø bi tinh thaàn cuûa
chuùng toâi goàm coù vieäc giaûng thuyeát,
höôùng daãn caùc buoåi tónh taâm vaø ñaïi
phuùc; rao giaûng Tin Möøng qua aâm
nhaïc vaø caùc baøi ca; tö vaán vaø laéng
nghe ngöôøi ngheøo trong caùc cuoäc
tranh ñaáu cuûa hoï.
”Trong tö caùch laø moät doøng thöøa
sai quoác teá, chuùng toâi ñoùn nhaän caùc
phaàn töû töø caùc nöôùc vaø chuûng toäc
khaùc nhau, soáng theo caùc lôøi khaán
thanh baàn, khieát tònh, vaâng phuïc vaø
phuïc vuï mieãn phí cho caùc anh chò
em roát cuøng trong xaõ hoäi. Trong söï
khaùc bieät vaø hieäp nhaát trong Chuùa
Kitoâ, chuùng toâi loan baùo Nöôùc
Chuùa Kitoâ ñang ñeán.
Doøng Thöøa sai ngöôøi ngheøo cuûa
cha Hoà Long ñaõ môû roäng hoaït ñoäng
töø thieän 14 quoác gia. Duøng naøy
cuõng coù quan heä ñaëc bieät vôùi Giaùo
xöù Ñöùc Meï Chæ Baûo ñaøng laønh ôû
thaønh phoá Moorestown, bang New
Jersey, Hoa Kyø. Hôn 70 ngöôøi
thieän nguyeän taïi giaùo xöù naøy
thöôøng töï chòu phí toån di chuyeån, tôùi
caùc trung taâm cuûa cha Hoà Long ñeå
saên soùc caùc beänh nhaân vaø ngöôøi
ngheøo. Môùi ñaây, giaùo daân trong xöù
ñaõ cung caáp 800 taám neäm giöôøng,
löông thöïc, thuoác men, gheá laên cho
caùc hoaït ñoäng cuûa cha Hoà Long. Hoï
cuõng xaây hai nhaø nguû cho treû em vaø
traû löông cho moät y só laøm troïn giôø
taïi trung taâm cuûa cha ôû Jamaica.
Ngoaøi ra, giaùo xöù cuõng môùi quyeân
ñöôïc 50 ngaøn myõ kim ñeå mua vaø
gaén moät maùy bôm nöôùc vaø moät heä
thoáng cung caáp ñieän duøng naêng
löôïng maët trôøi cho trung taâm cuûa
cha Hoà Long ôû Haiti.
Moät söï kieän ñaëc bieät chöùng toû
loøng taän tuïy cuûa cha Hoà Long trong
vieäc trôï giuùp ngöôøi ngheøo, ñoù laø
tröôøng hôïp em beù Marrio Myers, 2
tuoåi, sinh taïi Jamaica vaø bò beänh
thuûy thuõng ôû oùc (hydrocephalus),
moät caên beänh ngaên chaën söï löu
Trang 31
thoâng cuûa doøng chaát loûng quanh naõo
boä vaø coät soáng. Ñaàu cuûa beù Marrio
naëng hôn 15 kyùloâ, töùc laø gaáp 3 troïng
löôïng bình thöôøng. Troâng hình daïng
cuûa em Marrio gioáng nhö moät con
ngöôøi ñeán töø moät haønh tinh khaùc.
Khi ñöôïc 17 thaùng, Marrio ñöôïc meï
ñöa tôùi trung taâm cuûa cha Hoà Long.
Caùc baùc só khaùm beänh vaø cho bieát
em chaúng coøn soáng ñöôïc bao laâu,
nhöng Marrio vaãn tieáp tuïc soáng vaø
coù daáu hieäu khaû quan hôn. Cha Hoà
Long lieàn goïi ñieän thoaïi cho ngöôøi
baïn thaân laø oâng Jim Burke, baùc só
giaûi phaãu thaàn kinh ôû thaønh phoá
Camden, bang New Jersey ñeå tìm
caùch cöùu chöõa em Marrio. Sau khi
tôùi Myõ, em Marrio ñöôïc caùc baùc só
ruùt heát chaát loûng trong oùc vaø sau ñoù
ñöôïc döôõng beänh taïi nhaø tö cuûa baùc
só Burke ôû thaønh phoá Moorestown.
Toång coäng em Marrio Myers ñaõ
chòu 48 cuoäc giaûi phaãu
Baø Kim George, moät phuï nöõ goùp
phaàn giuùp ñôõ em Marrio, hoûi baùc só
Burke: ”Laøm sao maø em beù naøy
soáng soùt ñöôïc nhö vaäy?”, oâng ñaùp:
”Kim, em Marrio naøy soáng ñöôïc laø
nhôø ôn Chuùa. Chuùa ñaõ ñaët cha Hoà
Long treân maët ñaát naøy vì moät lyù do:
ñoù laø caùc treû em ñang caàn ñeán cha,
ñaát nöôùc Jamaica cuõng ñang caàn
ñeán Cha... Moãi ngöôøi coù theå söû
duïng moät hay hai phaàn trong khaû
naêng cuûa cha Hoà Long”.
Hieän nay cha Hoà Long ñaõ töø
nhieäm chöùc vuï Beà treân Toång quyeàn
doøng MOP vaø tu huynh Augusto
Silot thay theá cha trong vieäc ñieàu
khieån tu hoäi. ª
Trang Ñöùc
VIEÁT TAÉT
Hai anh chaøng caàm keát quaû xeùt
nghieäm töø nhaø thöông ra vöøa ñi
vöøa khoùc. Moät anh hoûi:
— Caäu theá naøo?
— Baùc só keát luaän laø tôù “boù tay”.
— AÊn thua gì, tôù coøn teä hôn,
baùc só ghi trong soå khaùm beänh cuûa
tôù laø: “Ruoät loøi tôùi haùng”.
Noùi roài caû hai oâm nhau khoùc hu
hu. Coâ y taù ñi ngang thaáy vaäy beøn
möôïn keát quaû xeùt nghieäm cuûa 2
ngöôøi, ñoïc roài baûo:
— Caùc caäu hieåu nhaàm roài, baùc
só vieát taét “BT laø Bình thöôøng”, coøn
“RLTH laø Roái loaïn tieâu hoùa”.
VOÂ ÑÒCH
Sau moät traän, moät kyù giaû phoûng
vaán moät voõ só voâ ñòch veà haïng gaø:
— Töø luùc oâng ra ngheà naøy oâng
coù thua laàn naøo chöa?
Voõ só kieâu haõnh ñaùp:
— Toâi chæ thua coù moät laàn.
Kyù giaû hoûi tieáp:
— Traän ñoù oâng ñaùnh vôùi ai?
Voõ só ñaùp raát töï nhieân:
— Traän ñoù toâi ñaùnh vôùi baø xaõ
nhaø toâi!
HOÛI
Moät baùc só hoûi moät baùc só khaùc
qua ñieän thoïai:
— Anh coù theå ñeán ñaây ngay
baây giôø laøm chaân thöù tö chôi xaäp
xaùm ñöôïc khoâng?
— Ñöôïc, baèng moïi giaù, thöa
baùc só. Toâi seõ ñi ngay baây giôø.
Nghe vaäy, coâ vôï laät ñaät giuùp
choàng laáy aùo khoaùc vaø caùi tuùi y teá
cho oâng ta vaø hoûi:
— Heä troïng laém haû anh?
Anh choàng baùc só ñaùp:
— Anh e laø ñuùng nhö vaäy em aï.
Nghe coù veû traàm troïng laém, ñaõ coù
ba baùc só coù maët ôû ñaáy roài. ª
Trang 32
TIEÁP THEO
ÑIEÀU RAÊN THÖÙ TÖ
BOÅN PHAÄN CHA MEÏ (71)
N
hö chuùng ta ñaõ bieát hoân nhaân
Kitoâ giaùo coù hai muïc ñích, ñoù laø
giuùp ñôõ laãn nhau vaø sinh saûn con
caùi. Töø hai muïc ñích naøy chuùng ta
thaáy ñöôïc hai traùch nhieäm chính
trong cuoäc soáng löùa ñoâi, ñoù laø traùch
nhieäm vôï choàng vaø traùch nhieäm cha
meï.
Tröôùc heát vôï choàng coù boån phaän
phaûi yeâu thöông, hoøa thuaän, trung
thaønh vaø giuùp ñôõ laãn nhau. Muoán
ñöôïc nhö vaäy, vôï choàng phaûi bieát
queân ñi vaø tha thöù, nhöôøng nhòn vaø
chòu ñöïng, daùm chaáp nhaän nhöõng
hy sinh cho nhau vaø vì nhau, moät söï
nhòn chín söï laønh. Coøn cha meï thì coù
boån phaän phaûi sinh saûn, nuoâi döôõng
vaø giaùo duïc con caùi. Hoâm nay,
chuùng ta seõ trình baøy vaén taét veà
nhöõng boån phaän naøy, vì chuùng cuõng
naèm trong phaïm vi cuûa ñieàu raên thöù
tö. Tröôùc heát laø boån phaän phaûi sinh
saûn con caùi.
ngoan ngoaõn, ñöôïc hoïc haønh vaø
nuoâi döôõng ñeán nôi ñeán choán. Ñoù laø
ñieàu ñaùng ca tuïng nhaát, trong moät
thôøi buoåi coù nhieàu khoù khaên veà kinh
teá. Theá nhöng cuõng coù nhöõng gia
ñình, con caùi thì nhem nhuoác baån
thæu, roài thì ñau yeáu beänh taät, hoïc
haønh thì chaúng tôùi ñaâu, môùi tí tuoåi
ñaàu ñaõ lao ñoäng vaát vaû. Bôûi vì trôøi
sinh voi trôøi sinh coû. Coù laøm thì môùi
coù aên. Con caùi laø cuûa Chuùa cho neân
caøng ñoâng caøng toát. Heát cuoán soå gia
ñình naøy thì tieáp sang cuoán soå khaùc,
nhö moät boä phim nhieàu taäp, coù cheát
SINH SAÛN
choùc gì ai ñaâu? Traùi laïi, cuõng coù
Nhìn vaøo caùc gia ñình, chuùng ta nhöõng gia ñình, vaät chaát thì khaù giaû,
nhaän thaáy coù nhöõng nhaø, maëc daàu thaàm mong coù moät tí con ñeå boàng
ñoâng con caùi, nhöng ñöùa naøo cuõng beá cho ñôõ buoàn maø troâng daøi caû coå,
Trang 33
ñoû caû maét maø vaãn khoâng ñöôïc. Vaäy
chuùng ta phaûi nghó sao veà vaán ñeà
naøy? Ngöôøi Coâng giaùo coù ñöôïc keá
hoaïch hoùa gia ñình hay khoâng?
Tröôùc heát chuùng ta phaûi xaùc ñònh
theá naøo laø keá hoaïch hoùa gia ñình.
Toâi xin thöa, ñoù laø ñieàu hoøa sinh
saûn, aán ñònh moät soá con lyù töôûng
phuø hôïp vôùi söùc khoûe vaø khaû naêng
nuoâi döôõng cuõng nhö giaùo duïc cuûa
mình. Neáu hieåu nhö theá, thì ngöôøi
Coâng giaùo cuõng ñöôïc pheùp vaø coù
theå keá hoaïch hoùa gia ñình, bôûi vì
treân nguyeân taéc, Giaùo Hoäi khoâng
bao giôø choáng laïi chuû tröông naøy.
Theá nhöng, vaán ñeà ñöôïc ñaët ra, ñoù
laø khoâng phaûi chuùng ta ñöôïc pheùp
vôùi baát kyø phöông phaùp naøo, maø chæ
ñöôïc pheùp vôùi phöông phaùp töï
nhieân. Nhö theá, vaán ñeà khoâng phaûi
laø ñöôïc pheùp hay khoâng ñöôïc pheùp,
nhöng laø nhöõng phöông phaùp aùp
duïng. Vaäy theá naøo laø phöông phaùp
töï nhieân.
Toâi xin thöa, ñoù laø caû hai cuøng
ñoàng yù kieâng cöõ trong nhöõng ngaøy
deã thuï thai. Vaäy ngaøy naøo laø ngaøy
deã daøng thuï thai, ñoù laø ngaøy tröùng
ruïng nôi ngöôøi phuï nöõ, bôûi vì neáu
tröùng ruïng maø gaëp ñöôïc tinh truøng
thì seõ ñaäu thai. Bôûi ñoù caùi khoù laø xaùc
ñònh ñöôïc ngaøy tröùng ruïng, roài cuøng
nhau kieâng cöõ tröôùc vaø sau moät vaøi
ngaøy ñeå ñöôïc baûo ñaûm an toaøn. Vaø
ñeå giuùp chuùng ta xaùc ñònh ñöôïc
ngaøy tröùng ruïng, thì hieän nay coù
moät soá phöông phaùp nhö sau:
1. Phöông phaùp Ogino: döïa vaøo
chu kyø kinh nguyeät cuûa ngöôøi phuï
nöõ. Töø ngaøy coù kinh trôû veà tröôùc hai
tuaàn leã, 14 ngaøy, thì ñoù laø ngaøy
tröùng ruïng. Vaäy neáu chuùng ta laäp ra
moät caùi lòch veà kinh nguyeät thì cuõng
coù theå xaùc ñònh ñöôïc ngaøy tröùng
ruïng. Tuy nhieân, phöông phaùp naøy
coù ñieàu baát lôïi, ñoù laø ñoái vôùi moät soá
phuï nöõ, chu kyø aáy khoâng ñöôïc ñeàu
ñaën, khi daøi khi vaén, khi troài khi suït.
2. Phöông phaùp ño nhieät ñoä. Döïa
treân caên baûn nhieät ñoä cuûa ngöôøi phuï
nöõ trong ngaøy tröùng ruïng coù taêng
leân ñoâi chuùt. Bình thöôøng thaân
nhieät laø 37o, nhöng ngaøy tröùng ruïng
coù theå taêng leân töø 37o 3 ñeán 37o 5.
Phöông phaùp naøy coù ñieàu baát tieän
ñoù laø ngaøy naøo cuõng phaûi ño nhieät
ñoä roài ghi laïi. Hôn theá nöõa, nhieät ñoä
coøn coù theå bò thay ñoåi bôûi nhöõng
nguyeân nhaân khaùc nhö ñau yeáu,
caûm cuùm, thôøi tieát.
3. Phöông phaùp Billings, döïa
treân hieän töôïng chaát nhôøn. Moãi laàn
tröùng ruïng, ngöôøi phuï nöõ naøo cuõng
thaáy tieát ra chaát nhôøn. Luùc ñaàu coù
maøu ñuïc, deûo vaø dính, gaây ra moät
chuùt khoù chòu khi ñi laïi, nhöng hai
ba ngaøy sau, chaát nhôøn trôû neân trôn
vaø trong suoát nhö loøng traéng tröùng.
Phöông phaùp naøy coù caùi tieän laø heã
thaáy chaát nhôøn xuaát hieän laø phaûi
kieâng cöõ. Veà nhöõng phöông phaùp
naøy, chuùng ta caàn tìm hieåu kyõ caøng
hôn nöõa nhaèm naém vöõng vaán ñeà.
Ñeå keát luaän, khi böôùc vaøo ñôøi
soáng hoân nhaân, ñoâi vôï choàng phaûi
hieåu bieát caùc luaät leä sinh lyù, lieân heä
ñeán vieäc löu truyeàn söï soáng. Coá
gaéng laøm chuû caùc xu höôùng baûn
naêng vaø duïc voïng. Toân troïng laãn
nhau vaø chòu traùch nhieäm ñoái vôùi
Thieân Chuùa, baûn thaân, gia ñình vaø
xaõ hoäi. Phöông phaùp naøo cuõng chæ
Trang 34
coù theå aùp duïng höõu hieäu vôùi moät yù
chí maïnh vaø moät nieàm tin vöõng
vaøng maø thoâi.
Coøn nhöõng phöông phaùp khaùc
ñöôïc goïi laø phöông phaùp nhaân taïo,
chuùng ta khoâng ñöôïc pheùp xöû duïng.
Chaúng haïn nhö duøng thuoác uoáng,
thuoác chích, duøng nhöõng duïng cuï
nhö voøng xoaén, aùo möa, duøng
nhöõng phöông tieän giaûi phaãu nhö
coät buoàng tröùng, caét oáng daãn tinh
hay giao hôïp nöûa vôøi, cho xuaát tinh
ra ngoaøi, ñoù laø nhöõng phöông phaùp
traùi vôùi tieán trình töï nhieân, hoaëc tröïc
tieáp laøm giaùn ñoaïn tieán trình sinh
saûn, gieát cheát tinh truøng hay voâ hieäu
hoùa khaû naêng sinh saûn, ñeàu khoâng
ñöôïc pheùp.
Ñoù laø noùi veà ngöøa thai, coøn phaù
thai thì coù toäi hay khoâng? Chuùng ta
phaân bieät hai tröôøng hôïp ñoù laø tröïc
tieáp phaù thai, nghóa laø toâi lôõ mang
baàu, toâi tôùi baùc só ñeå truïc xuaát thai
nhi ra ngoaøi, thì ñoù laø toäi saùt nhaân,
gieát ngöôøi, loãi ñieàu raên thöù naêm, duø
ñoù môùi chæ laø moät thai nhi beù boûng.
Coøn giaùn tieáp laø khi toâi ñau yeáu, muïc
ñích cuûa toâi khi tôùi baùc só laø ñeå chöõa
beänh maø chaúng may caùi thai bò hö,
thì trong tröôøng hôïp naøy toâi ñöôïc
giaûm phaàn traùch nhieäm cuûa toâi.
NUOÂI DÖÔÕNG
Boån phaän thöù hai ñoù laø nuoâi
döôõng con caùi, cho con caùi aên maëc
ñaày ñuû, ñau yeáu lo tìm thaøy chaïy
thuoác tuøy theo khaû naêng cuûa mình.
Tuy nhieân boån phaän quan troïng hôn
caû ñoù laø phaûi giaùo duïc con caùi.
GIAÙO DUÏC
Thöïc vaäy, tuïc ngöõ Vieät Nam ñaõ
noùi: Ñeû con chaúng daïy chaúng raên,
thaø raèng nuoâi lôïn cho aên laáy loøng.
Hay nhö ngöôøi Taøu cuõng baûo:
Döôõng nam baát giaùo, baát nhö döôõng
lö. Döôõng nöõ baát giaùo, baát nhö
döôõng trö. Nuoâi con trai maø khoâng
daïy thì khoâng baèng nuoâi löøa. Coøn
nuoâi con gaùi maø khoâng daïy thì
khoâng baèng nuoâi lôïn. Ngöôøi Taây
phöông thì baûo: Ñeû con maø khoâng
daïy laø saûn xuaát cho xaõ hoäi moät baày
troäm cöôùp. Vaäy chuùng ta phaûi giaùo
duïc chuùng töø luùc naøo?
Bình thöôøng thì khi chuùng coøn
nhoû, baét ñaàu hieåu bieát laø chuùng ta
phaûi tröïc tieáp uoán naén söûa daïy, vì
uoán caây töø thuôû coøn non, daïy con töø
thuôû con coøn ñöông thô. Moät ngöôøi
meï buoàn saàu khi thaáy ñöùa con cuûa
mình laø moät keû troäm cöôùp. Baø duøng
moïi lôøi leõ ñeå khuyeân can, nhöng
caäu con trai quí chæ vaøo moät goác caây
lôùn trong vöôøn vaø noùi: Luùc caây coøn
nhoû meï muoán uoán theá naøo cuõng
ñöôïc, nhöng khi noù ñaõ to lôùn thì
khoâng theå naøo uoán ñöôïc nöõa. Con
cuõng vaäy, khi coøn beù meï khoâng baûo
khoâng raên, baây giôø con ñaõ hö ñi roài,
khoâng theå söûa laïi ñöôïc nöõa.
Nhieàu khi chöa coù con caùi cha
meï cuõng ñaõ phaûi löu taâm tôùi vaán ñeà
giaùo duïc roài, ít nöõa baèng moät ñôøi
soáng veä sinh, tieát ñoä, khoûe maïnh vì
söùc khoûe cuûa cha meï coù moät aûnh
höôûng lôùn tôùi söùc khoûe taâm hoàn vaø
theå xaùc cuûa con caùi. Moät oâng boá xì
ke ma tuùy, chôi bôøi traùc taùng, maéc
phaûi nhöõng chöùng beänh hieåm
ngheøo, thì theo söï di truyeàn ñöùa beù
sinh ra seõ phaûi thöøa höôûng nhöõng
chöùng beänh aáy, noù chæ laø ñöùa beù eøo
Trang 35
uoät caû veà theå xaùc laãn tinh thaàn. Roài
thì chuùng ta phaûi giaùo duïc con caùi
veà nhöõng ñieåm naøo? Tröôùc heát phaûi
cho con caùi moät neàn giaùo duïc nhaân
baûn, ñaøo taïo chuùng trôû neân ngöôøi coù
theå soáng töï laäp vaø soáng vôùi ngöôøi
khaùc, baèng caùch cho aên hoïc tuøy khaû
naêng, taäp luyeän ngheà nghieäp ñeå
kieám soáng cuøng vôùi moät soá ñöùc tính
caên baûn khaùc.
Ngoaøi neàn giaùo duïc nhaân baûn
aáy, laø cha meï Coâng giaùo chuùng ta
coøn phaûi cho con caùi moät neàn giaùo
duïc Kitoâ giaùo, baèng caùch ngay töø
taám beù ñaõ phaûi daïy cho con caùi bieát
meán Chuùa yeâu ngöôøi, tuaân giöõ
nhöõng giôùi luaät cuûa Chuùa, tham döï
caùc vieäc ñaïo ñöùc, laõnh nhaän caùc bí
tích, nghóa laø bieát thöïc söï soáng ñöùc
tin cuûa mình ñeå trôû neân nhöõng
ngöôøi con caùi Chuùa.
Ñeå ñaït tôùi muïc ñích aáy thì chính
cha meï phaûi laøm göông saùng cho
con caùi vì con caùi luùc coøn nhoû, chöa
bieát phaân bieät phaûi traùi, noù cöù thaáy
nhöõng lôøi noùi, nhöõng vieäc laøm cuï
theå maø noi theo vaø baét chöôùc, vì theá
göông saùng cuûa cha meï coù moät aûnh
höôûng lôùn trong vieäc hình thaønh
taâm tính cuûa con caùi nhö tuïc ngöõ ñaõ
baûo: Lôøi noùi nhö gioù lung lay, vieäc
laøm nhö tay loâi keùo.
LUAÂN LYÙ THAÙNG 6-2014
01- Hoân nhaân Kitoâ giaùo coù muïc ñích:
a- Yeâu thöông vaø giuùp ñôõ laãn
nhau
b- Toân troïng laãn nhau vaø sinh
saûn con caùi
c- Giuùp ñôõ laãn nhau vaø sinh saûn
con caùi
d- Toân troïng vaø giuùp ñôõ laãn nhau
02- Vôï choàng coù boån phaän phaûi:
a- Yeâu thöông, toân troïng, trung
thaønh vaø chia seû cuøng nhau
b- Yeâu thöông, hoøa thuaän, trung
thaønh vaø giuùp ñôõ laãn nhau
c- Chia seû, trung thaønh, hoøa
thuaän vaø yeâu thöông nhau
d- Giuùp ñôõ, hoøa thuaän, chia seû
yeâu thöông nhau
03- Cha meï coù boån phaän phaûi:
a- Sinh saûn, nuoâi döôõng vaø giaùo
duïc con caùi
b- Sinh saûn, daïy ngheà vaø cho con
caùi ñi hoïc
c- Sinh saûn, chaêm soùc thuoác men
vaø aên uoáng ñaày ñuû
d- Sinh saûn, nuoâi döôõng vaø daïy
con caùi caàu nguyeän
04- Keá hoaïch hoùa gia ñình laø aán
ñònh moät soá con lyù töôûng phuø hôïp
vôùi:
a- Khaû naêng taøi chaùnh cuûa mình
b- Khaû naêng söùc khoûe vaø giaùo
duïc cuûa mình
c- Khaû naêng taøi chaùnh vaø söùc
khoûe cuûa mình
d- Khaû naêng söùc khoûe, nuoâi
döôõng vaø giaùo duïc cuûa mình
05- Phöông phaùp töï nhieân, ñoù laø:
a- Caû hai cuøng kieâng cöõ trong
nhöõng ngaøy deã thuï thai
b- Caû hai cuøng aên ôû trong nhöõng
ngaøy deã daøng thuï thai
c- Caû hai cuøng aên ôû trong nhöõng
ngaøy khoù thuï thai
d- Taát caû ñeàu sai
06- Ngaøy deã daøng thuï thai, ñoù laø
ngaøy:
a- Ngöôøi phuï nöõ khoù chòu trong
ngöôøi
Trang 36
b- Ngöôøi phuï nöõ ruïng tröùng
c- Ngöôøi phuï nöõ coù kinh
d- Taát caû ñeàu ñuùng
07- Khi tröïc tieáp phaù thai, chuùng
ta:
a- Phaïm toäi loãi ñieàu raên thöù tö
b- Phaïm toäi loãi ñieàu raên thöù
naêm
c- Phaïm toäi loãi ñieàu raên thöù
saùu
d- Phaïm toäi loãi ñieàu raên thöù
baûy
08- Ngöôøi Taøu thì baûo: Nuoâi con
trai maø khoâng daïy thì:
a- Khoâng baèng nuoâi löøa
b- Khoâng baèng nuoâi heo
c- Khoâng baèng nuoâi gaø
d- Khoâng baèng nuoâi ngöïa
09- Ngöôøi Taây phöông thì baûo:
Ñeû con maø khoâng daïy laø:
a- Saûn xuaát cho xaõ hoäi moät
baày aên haïi
b- Saûn xuaát cho xaõ hoäi moät
baày troäm cöôùp
c- Saûn xuaát cho xaõ hoäi moät
baày phaù hoaïi
d- Saûn xuaát cho xaõ hoäi moät
baày du ñaõng
10- Cha meï phaûi giaùo duïc con
caùi:
a- Ngay töø khi chuùng coøn nhoû
b- Ngay töø khi chuùng leân boán
c- Ngay töø khi chuùng leân saùu
d- Ngay töø khi chöa coù chuùng
11- Neàn giaùo duïc nhaân baûn heä
taïi vieäc ñaøo taïo chuùng trôû neân:
a- Ngöôøi coù theå soáng töï laäp
b- Ngöôøi coù theå soáng vôùi keû
khaùc
c- Caû hai ñeàu ñuùng
d- Caû hai ñeàu sai ª
HAÏNH PHUÙC ÔÛ ÑAÂU?
N
gaøy xöa, coù moät baày yeâu tinh taäp
hôïp nhau laïi ñeå leân keá hoaïch laøm
haïi con ngöôøi.
Moät con yeâu tinh leân tieáng: “Chuùng
ta neân giaáu caùi gì quyù giaù cuûa con
ngöôøi. Nhöng maø caùi ñoù laø caùi gì?”
Moät con yeâu tinh khaùc leân tieáng:
“Chuùng ta neân giaáu haïnh phuùc cuûa con
ngöôøi. Khoâng coù noù, ngaøy ñeâm con
ngöôøi seõ phaûi khoå sôû. Nhöng vaán ñeà laø
chuùng ta seõ giaáu haïnh phuùc nôi naøo maø
con ngöôøi khoâng theå tìm thaáy ñöôïc.”
Moät con yeâu tinh cho yù kieán:
“Chuùng ta seõ quaúng haïnh phuùc leân
ñænh nuùi cao nhaát theá giôùi.”
Con yeâu tinh khaùc phaûn ñoái: “Con
ngöôøi raát khoeû maïnh, chuyeän treøo leân
ñænh nuùi ñoái vôùi hoï khoâng coù gì laø khoù
khaên.”
“Vaäy thì chuùng ta seõ ñem haïnh
phuùc neùm xuoáng ñaùy bieån saâu.”
“Khoâng ñöôïc, con ngöôøi raát toø moø.
Hoï seõ cheá taïo ra nhöõng con taøu hieän
ñaïi ñeå ñi xuoáng taän ñaùy bieån. Roài taát
caû moïi ngöôøi seõ bieát.”
Moät con yeâu tinh treû coù yù kieán:
“Hay laø chuùng ta ñem giaáu haïnh phuùc
ôû moät haønh tinh khaùc.”
Con yeâu tinh giaø phaûn ñoái: “Khoâng
ñöôïc, con ngöôøi raát thoâng minh. Caøng
ngaøy hoï caøng thaùm hieåm nhieàu haønh
tinh khaùc ñaáy thoâi.”
Suy nghó hoài laâu, coù moät con yeâu
tinh giaø luï khuï leân tieáng:
“Toâi bieát phaûi giaáu haïnh phuùc cuûa
con ngöôøi ôû ñaâu roài. Haõy giaáu noù ôû
chính beân trong con ngöôøi.
Ña soá con ngöôøi ñi tìm haïnh phuùc
ôû khaép choán, khaép nôi, vaø bao giôø hoï
cuõng thaáy ngöôøi khaùc haïnh phuùc hôn
mình; coøn baûn thaân hoï thì hoï chaúng
bao giôø quan taâm. Giaáu noù ôû ñoù thì
con ngöôøi khoâng bao giôø tìm thaáy
haïnh phuùc caû!!!” ª
Trang 37
TIEÁP THEO
CAÙC DANH HIEÄU CUÛA
ÑÖÙC MEÏ MARIA
MEÏ LAØ RAÏNG ÑOÂNG
SÖÏ KIEÄN
hi chuù giaûi nhöõng baûn vaên cuûa
caùc tieân tri Do Thaùi, caùc tín höõu
thôøi xöa ñaõ ñoàng hoùa “Maët Trôøi
Coâng Chính” (Ml 4,2) vôùi Ñöùc Kitoâ,
Ñaáng ñaõ töøng soáng giöõa hoï. Caùc
thaùnh kyù Taân Öôùc caøng khaéc hoïa
saâu ñaäm söï ñoàng hoùa aáy hôn nöõa
baèng caùch duøng laïi nhöõng lôøi tieân
baùo cuûa Giacaria, thaân phuï Gioan
Taåy Giaû, tieàn hoâ cuûa Chuùa Cöùu
Theá: “Thieân Chuùa ta ñaày loøng traéc
aån, cho Vaàng Ñoâng töï choán cao vôøi
vieáng thaêm ta, soi saùng nhöõng ai
ngoài nôi taêm toái vaø trong boùng töû
thaàn, daãn ta böôùc vaøo ñöôøng neûo
bình an” (Lc 1,78-79). YÙ nghóa aáy
ñaõ roõ raøng: Thieân Chuùa ñaõ sai Ñöùc
Kitoâ ñeán chieáu saùng coõi toái taêm cuûa
nhaân loaïi vaø soi toû con ñöôøng ñeán
cuøng Thieân Chuùa.
Nhöng maët trôøi khoâng bao giôø
moïc maø khoâng coù daáu hieäu baùo
tröôùc: Raïng ñoâng luoân luoân xuaát
hieän tröôùc bình minh. Cuõng theá,
Thieân Chuùa ñaõ sai moät vò tieàn hoä ñeå
loan baùo Con Ngöôøi seõ ñeán. Coù
K
ngöôøi cho ñoù laø Gioan Taåy Giaû:
“OÂng ñeán ñeå laøm chöùng vaø laø chöùng
veà aùnh saùng, ñeå moïi ngöôøi nhô oâng
maø tin. OÂng khoâng phaûi laø aùnh saùng,
nhöng oâng ñeán ñeå laøm chöùng veà
aùnh saùng” (Ga 1,7-8).
Tuy nhieân, coøn moät tieân tri khaùc
cao caû hôn nöõa, ñoù laø Ñöùc Maria,
Nöõ Vöông Caùc Tieân Tri. Meï ñaõ noùi
nhöõng lôøi naøy: “Thieân Chuùa ñaõ phuø
giuùp Israel, toâi tôù Ngöôøi, bôûi nhôù laïi
loøng thöông xoùt Ngöôøi, theo lôøi
Ngöôøi ñaõ höùa cuøng toå tieân chuùng
ta” (Lc 1,54-55). Ñöùc Maria laø Tieân
Tri Cuûa Bình Minh, laø Sao Mai, laø
Trang 38
Raïng Ñoâng tieân baùo Ñaáng Cöùu Theá
seõ ñeán trong traàn gian.
Chöùng cöù coå xöa nhaát tìm ñöôïc
ñaõ xöng tuïng Ñöùc Maria laø “Raïng
Ñoâng”, “AÙnh Saùng Ban Mai”, hay
“Lux Matutina” laø moät thuû baûn
Paris, coù töø theá kyû XII. Vieäc xöng
tuïng Ñöùc Maria laø Raïng Ñoâng ñaõ
thu huùt trí töôûng töôïng cuûa caùc tín
höõu, vì danh hieäu naøy noùi leân söï
thoâng phaàn caàn thieát cuûa nhaân loaïi
vaøo lòch söû ôn cöùu ñoä. Ñöùc
Gioan-Phaoloâ II ñaõ vieát: “Giaùo Hoäi
luoân nhaän thöùc raèng Ñöùc Maria ñaõ
xuaát hieän treân baàu trôøi lòch söû ôn
cöùu ñoä, tröôùc Chuùa Kitoâ” (Toâng thö
Redemptoris Mater, 3). Ñeå Thieân
Chuùa xuùc tieán chöông trình nhaäp
theå, nhaân loaïi phaûi bieåu loä thaùi ñoä
suy phuïc chöông trình cuûa Ngöôøi.
Lôøi fiat cuûa Ñöùc Maria laø chaân trôøi,
laø suy phuïc vaø laø lôøi tieân baùo veà
chöông trình aáy. Trong yù nghóa ñoù,
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ coâng khai xöng
tuïng Ñöùc Maria laø “Raïng Ñoâng”:
Nhö raïng ñoâng xuaát hieän tröôùc luùc
bình minh theá naøo, thì “Ñöùc Maria
töø giaây phuùt ñöôïc ñaàu thai Voâ
Nhieãm Nguyeân Toäi cuõng xuaát hieän
tröôùc Ñaáng Cöùu Theá, “Maët Trôøi
Coâng Chính”, ñeán trong lòch söû
nhaân loaïi cuõng nhö vaäy”. (Toâng thö
Redemptor Mater, 3).
Sau khi Con Meï ñaõ phuïc sinh
trong thôøi gian vaø khoâng gian, Ñöùc
Maria vaãn tieân baùo vieäc Ngöôøi Con
Phuïc Sinh haèng höõu cuûa Meï seõ
höôùng daãn töøng linh hoàn ñeán cuoäc
phuïc sinh cuûa rieâng hoï. Hôn theá
nöõa, laø Raïng Ñoâng, Ñöùc Maria
cuõng laø daáu chæ höôùng daãn Giaùo Hoäi
tieán vaøo ñôøi sau.
LÔØI KINH
Laïy Raïng Ñoâng dieãm phuùc, khi
ñeán giôø lieäu con ñaõ saün saøng chöa?
Lieäu taâm trí con coù daùm lieàu böôùc
treân con ñöôøng Meï chæ daãn, con
ñöôøng Thieân Chuùa muoán con böôùc
ñi hay khoâng? Lieäu con coù daùm phoù
mình cho ñònh phaän hay khoâng?
Lieäu con coù theå nhaän ra ñieàu Thieân
Chuùa muoán veà con, khi taïo döïng
neân con hay khoâng? Vôùi ôn phuø trôï
soi saùng cuûa Meï, laïy Meï yeâu daáu,
con seõ thaønh coâng. Amen.
Lm Anthony F.Chiffolo.
Matthias M. Ngoïc Ñính, CMC
chuyeån ngöõ
VEÀ MEÏ THAÙNG 6-2014
01- Raïng ñoâng luoân luoân xuaát hieän:
a- Tröôùc bình minh
b- Cuøng vôùi bình minh
c- Sau bình minh
d- Taát caû ñeàu sai
02- Caùc tín höõu thôøi xöa ñaõ ñoàng
hoùa “Maët Trôøi Coâng Chính” (Ml
4,2) vôùi:
a- Thieân Chuùa Cha
Trang 39
b- Ñöùc Kitoâ
c- Chuùa Thaùnh Thaàn
d- Meï Maria
03- Thieân Chuùa ñaõ sai Ñöùc Kitoâ
ñeán:
a- Ñeå soi toû con ñöôøng ñeán
cuøng Thieân Chuùa
b- Ñeå soi toû nhöõng ñieàu raên
cuûa Thieân Chuùa
c- Ñeå soi toû tình yeâu thöông
cuûa Thieân Chuùa
d- Ñeå soi toû chöông trình cöùu
ñoä cuûa Thieân Chuùa
04- Tuy nhieân, coøn moät tieân tri
khaùc cao caû hôn Gioan Taåy giaû
nöõa, ñoù laø:
a- Tieân tri Elia
b- Tieân tri Isaia
c- Ñöùc Maria
d- Thieân thaàn Gabriel
05- Ñeå Thieân Chuùa xuùc tieán
chöông trình nhaäp theå, nhaân loaïi
phaûi bieåu loä:
a- Thaùi ñoä tha thieát nguyeän
caàu
b- Thaùi ñoä suy phuïc chöông
trình cuûa Ngöôøi
c- Thaùi ñoä phoù thaùc cho tình
yeâu cuûa Ngöôøi
d- Thaùi ñoä hy voïng vaøo loøng
khoan dung cuûa Ngöôøi
06- Laø Raïng Ñoâng, Ñöùc Maria
cuõng laø daáu chæ:
a- Höôùng daãn Giaùo Hoäi treân
ñöôøng löõ thöù traàn gian
b- Höôùng daãn Giaùo Hoäi treân
ñöôøng tieán vaøo ñôøi sau
c- Höôùng daãn Giaùo Hoäi treân
ñöôøng tìm kieám Nöôùc Trôøi
d- Höôùng daãn Giaùo Hoäi treân
ñöôøng tìm kieám Thieân Chuùa ª
Tauler, moät vò linh
ChamuïcGioan
ñaïo ñöùc vaãn luoân caàu xin
ñeå ñöôïc gaëp moät ngöôøi chæ daãn cho
ngaøi thieân ñaøng ôû ñaâu.
Moät ngaøy kia, coù tieáng löông
taâm giuïc ngaøi ra tröôùc cöûa nhaø thôø
ñeå gaëp vò quaân sö ñoù. Nhìn tröôùc
nhìn sau, cha chaúng thaáy ai, ngoaïi
tröø moät ngöôøi aên maøy, quaàn aùo raùch
röôùi, maët muõi baån thæu, hoâi thoái.
Cha ñeán gaàn chaøo ngöôøi haønh khaát:
— Chaøo oâng, chuùc oâng may
maén.
Ngöôøi aên maøy thaûn nhieân traû
lôøi:
— Chaøo cha, toâi coù bò ruûi ro bao
giôø ñaâu.
— Vaäy thì xin Thieân Chuùa ban
cho oâng moïi ñieàu sung söôùng.
— OÀ, thöa cha, ñôøi toâi chöa bao
giôø thaáy khoå caû.
Cha Tauler raát ngaïc nhieân veà
caùch noùi naêng cuûa ngöôøi naøy. Cha
hoûi tieáp:
— Neáu Chuùa baét oâng xuoáng hoûa
nguïc, oâng coù buoàn khoå khoâng?
Ngöôøi haønh khaát traû lôøi khoâng
caàn suy nghó:
— Neáu Chuùa laøm nhö vaäy thì toâi
seõ oâm ghì laáy Chuùa vaø ñöa Chuùa
Trang 40
Xem tieáp trang 56
T
öø ngaøy 24 ñeán 26-5-2014, ÑTC
Phanxicoâ ñaõ thöïc hieän moät cuoäc
vieáng thaêm lòch söû taïi Thaùnh Ñòa,
vôùi chöông trình daøy ñaëc trong 3
ngaøy taïi 3 nöôùc: Giordani,
Palestine vaø Israel, nhaân dòp kyû
nieäm 50 naêm cuoäc gaëp gôõ lòch söû
giöõa Ñöùc Phaoloâ 6 vaø Ñöùc Thöôïng
Phuï Athenagoras cuûa Giaùo Hoäi
Chính Thoáng Constantinople, laø vò
”Giaùo Chuû danh döï” cuûa toaøn
Chính Thoáng giaùo.
Toång coäng ngaøi ñaõ thöïc hieän 13
hoaït ñoäng vôùi 13 baøi dieãn vaên neâu
baät ba khía caïnh chính: ñaïi keát
Kitoâ, thaêng tieán ñoái thoaïi lieân toân,
khích leä caùc tín höõu Kitoâ trong hoaøn
caûnh soáng khoù khaên, vaø coå voõ hoøa
bình giöõa Palestine vaø Israel trong
luùc cuoäc hoøa ñaøm chöa coù daáu hieäu
tieán boä naøo, khoâng keå nhöõng lôøi
khích leä vaø nhaén nhuû daønh cho Giaùo
Hoäi ñòa phöông.
leã khai maïc söù vuï cuûa Ñöùc taân Giaùo
Hoaøng Phanxicoâ ngaøy 19-3-2013,
ñaõ gôïi yù môøi ngaøi cuøng thöïc hieän
cuoäc haønh höông taïi Thaùnh Ñòa,
nhaân dòp kyû 50 naêm cuoäc gaëp gôõ
caùch ñaây nöûa theá kyû giöõa Ñöùc
Phaoloâ 6 vaø Ñöùc Thöôïng Phuï
Athenagoras, moät bieán coá ñaëc bieät
ñaõ môû ra moät trang môùi trong lòch söû
ngaøn naêm giöõa hai Giaùo Hoäi. ÑTC
Phanxicoâ ñaõ nhaän lôøi vaø muoán thöïc
hieän ngay hoài thaùng gieâng naêm nay,
gioáng nhö Ñöùc Phaoloâ 6 ñaõ laøm hoài
thaùng gieâng naêm 1964, nhöng vì lyù
do thôøi tieát neân phaûi dôøi ñeán thaùng 5
naêm nay.
ÑTC Phanxicoâ ñaõ theo cuøng loä
trình nhö caùc vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi
töùc laø baét ñaàu töø Giordani, vaø taïi
Jerusalem, ngaøi ñaõ gaëp gôõ Ñöùc
Thöôïng Phuï Bartolomaios I.
Thöïc vaäy, chieàu 25-5-2014 sau
khi töø Bethlehem bay ñeán Tel Aviv
vaø sau nghi thöùc tieáp ñoùn taïi ñaây,
1. ÑAÏI KEÁT KITOÂ
Chính Ñöùc Thöôïng Phuï ngaøi ñaõ ñaùp tröïc thaêng veà
Bartolomaios I, Giaùo Chuû Chính Jerusalem caùch ñoù 60 caây soá.
Thoáng Constantinople, khi ñeán döï
Taïi toøa Khaâm Söù ôû Jerusalem,
Trang 41
gioáng nhö 50 naêm veà tröôùc giöõa hai
vò tieàn nhieäm, ÑTC ñaõ gaëp vaø hoäi
kieán rieâng vôùi Ñöùc Thöôïng Phuï
Bartolomaios I. Trong cuoäc gaëp gôõ
naøy, hai vò ñaõ kyù vaøo moät tuyeân ngoân
chung baøy toû quyeát taâm tieáp tuïc
haønh trình tieán veà söï hieäp nhaát troïn
veïn, tieáp tuïc coâng vieäc cuûa UÛy ban
hoãn hôïp quoác teá ñoái thoaïi thaàn hoïc
giöõa Coâng Giaùo vaø Chính Thoáng.
Tieáp ñeán, vaøo luùc 8 giôø toái giôø
ñòa phöông, hai vò ñeán Ñeàn Thôø Moä
Thaùnh ñeå cöû haønh buoåi cöû haønh ñaïi
keát vôùi söï tham döï cuûa caùc ñaïi dieän
Coâng Giaùo, Chính Thoáng, Ameùrni,
Tin Laønh vaø Anh giaùo, caùc vò Toång
laõnh söï cuûa 5 nöôùc baûo ñaûm qui luaät
”statu quo” cuûa Thaùnh Ñòa laø Phaùp,
Bæ, Taây Ban Nha, Italia vaø Hy Laïp,
cuøng vôùi ñoâng ñaûo khaùch môøi. Ñaây
laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû, moät
buoåi caàu nguyeän ñaïi keát ñöôïc cöû
haønh taïi nôi an taùng Chuùa Cöùu Theá.
Sau khi tieán vaøo Ñeàn thôø Moä
Thaùnh töø hai cöûa khaùc nhau, ÑTC
vaø Ñöùc Thöôïng Phuï oâm chaøo nhau
roài hai vò cuøng tieán vaøo nôi cöû haønh
buoåi caàu nguyeän giöõa tieáng haùt cuûa
ca ñoaøn Hy Laïp.
Sau lôøi chaøo möøng cuûa Ñöùc
Thöôïng Phuï Chính Thoáng Hy Laïp
cuûa thaønh Jerusalem, moïi ngöôøi ñaõ
nghe ñoïc hai ñoaïn Tin Möøng phuïc
sinh baèng tieáng Hy Laïp (Ga 20,1-9)
vaø La Tinh (Mt 28,1-10), vaø baøi ngoû
lôøi cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomaios,
ñeán löôït ÑTC leân tieáng.
Trong dieãn vaên, ÑTC nhaán
maïnh ñieåm noøng coát chung cuûa taát
caû caùc tín höõu Kitoâ, vaø khích leä moïi
coá gaéng tìm veà hieäp nhaát: troïng taâm
nieàm tin chung cuûa caùc Kitoâ höõu laø
Chuùa Kitoâ ñaõ soáng laïi.
Ngaøi noùi: ”Ñoù laø neàn taûng ñöùc
tin lieân keát chuùng ta, nhôø ñoù chuùng
ta cuøng nhau tuyeân xöng Chuùa
Gieâsu Kitoâ, Con duy nhaát cuûa Chuùa
Cha vaø laø Chuùa duy nhaát cuûa chuùng
ta.. ”Chuùng ta haõy ñoùn nhaän aân
phuùc ñaëc bieät trong luùc naøy. Chuùng
ta haõy soát saéng maëc nieäm caïnh ngoâi
moä troáng, ñeå taùi khaùm phaù ôn goïi
Kitoâ cao caû cuûa chuùng ta: chuùng ta
laø nhöõng ngöôøi cuûa söï phuïc sinh,
chöù khoâng phaûi cuûa söï cheát. Töø nôi
naøy, chuùng ta haõy hoïc soáng cuoäc
soáng cuûa chuùng ta, nhöõng cô cöïc
cuûa caùc Giaùo Hoäi chuùng ta vaø toaøn
theá giôùi döôùi aùnh saùng buoåi saùng
Phuïc Sinh. Moãi veát thöông, moãi
ñau khoå, moãi ñôùn ñau, ñeàu ñöôïc
chaát treân vai cuûa vò Muïc Töû Nhaân
Laønh, Ngaøi ñaõ hieán maïng soáng
mình vaø qua hy sinh cuûa Ngaøi, Ngaøi
ñaõ môû ñöôøng daãn ñeán ñôøi soáng vónh
cöûu. Nhöõng veát thöông môû roäng laø
nhöõng caùnh cöûa qua ñoù doøng töø bi
cuûa Chuùa ñoå traøn treân theá giôùi.
Chuùng ta ñöøng ñeå neàn taûng nieàm hy
voïng cuûa chuùng ta bò cöôùp maát!
Chuùng ta ñöøng ñeå theá giôùi bò thieáu
Tin Möøng Phuïc Sinh! Vaø chuùng ta
ñöøng ñieác tröôùc tieáng goïi maïnh meõ
hieäp nhaát vang doäi chính töø nôi naøy,
qua nhöõng lôøi cuûa Ñaáng Phuïc Sinh
ñaõ goïi taát caû chuùng ta laø anh em cuûa
Ngaøi”. (Xc Mt 28,10; Ga 20,17)
ÑTC nhaän xeùt raèng ”Chaéc chaén
laø chuùng ta khoâng theå phuû nhaän
nhöõng chia reõ vaãn coøn giöõa chuùng
ta, laø nhöõng moân ñeä cuûa Chuùa
Gieâsu: nôi thaùnh naøy caøng laøm cho
Trang 42
chuùng ta ñau ñôùn caûm thaáy thaûm
traïng ñoù. Tuy nhieân, 50 naêm sau
voøng tay oâm cuûa hai Ngöôøi Cha
ñaùng kính cuûa chuùng ta, vôùi loøng
bieát ôn vaø kinh ngaïc, chuùng ta haõy
nhìn nhaän raèng do söï thuùc ñaåy cuûa
Chuùa Thaùnh Linh, chuùng ta coù theå
thöïc hieän nhöõng böôùc tieán thaät quan
troïng tieán veà hieäp nhaát. Chuùng ta yù
thöùc raèng coøn phaûi tieán treân nhöõng
con ñöôøng khaùc ñeå ñaït tôùi söï hieäp
thoâng troïn veïn, söï hieäp thoâng coù theå
ñöôïc bieåu loä qua söï chia seû cuøng
baøn tieäc Thaùnh Theå maø chuùng ta
noàng nhieät ao öôùc; nhöng nhöõng
khaùc bieät khoâng ñöôïc laøm cho
chuùng ta khieáp sôï hoaëc laøm teâ lieät
haønh trình cuûa chuùng ta. Chuùng ta
phaûi tin raèng cuõng nhö coù theå laät
ngöôïc taûng ñaù chaén moä, thì cuõng coù
theå loaïi boû moïi chöôùng ngaïi vaãn
coøn ngaên caûn söï hieäp nhaát troïn veïn
giöõa chuùng ta. Thaät laø moät aân thaùnh
phuïc sinh maø chuùng ta coù theå neám
höôûng tröôùc. Moãi laàn chuùng ta xin
loãi nhau vì nhöõng toäi ñaõ phaïm ñoái
vôùi caùc tín höõu Kitoâ khaùc vaø moãi laàn
chuùng ta coù can ñaûm trao ban vaø
nhaän söï tha thöù aáy, chuùng ta caûm
nghieäm söï phuïc sinh! Moãi laàn
chuùng ta khaéc phuïc nhöõng thaønh
kieán cuõ, vaø coù can ñaûm thaêng tieán
nhöõng quan heä huynh ñeä môùi,
chuùng ta tuyeân xöng raèng Chuùa
Kitoâ thöïc söï soáng laïi! Moãi laàn
chuùng ta suy nghó töông lai cuûa
Giaùo Hoäi töø ôn goïi hieäp nhaát cuûa
Hoäi Thaùnh, thì aùnh saùng cuûa ban
mai Phuïc Sinh böøng saùng! Veà ñieåm
naøy toâi muoán laäp laïi mong öôùc ñaõ
ñöôïc caùc vò tieàn nhieäm cuûa toâi baøy
toû, ñoù laø duy trì moät cuoäc ñoái thoaïi
vôùi taát caû moïi anh em trong Chuùa
Kitoâ ñeå tìm ra moät hình thöùc thöïc thi
söù vuï cuûa Giaùm Muïc Roma, phuø
hôïp vôùi söù maïng cuûa mình, môû ra
moät tình traïng môùi vaø coù theå trong
boái caûnh hieän nay laø moät söï phuïc vuï
yeâu thöông vaø hieäp thoâng ñöôïc taát
caû moïi ngöôøi coâng nhaän (Xc Gioan
Phaoloâ 2, Thoâng ñieäp Ut unum sint,
95-96).
Vaø ÑTC keát luaän raèng: ”Thöa
Ñöùc Thöôïng Phuï, ngöôøi anh em
yeâu quí, toaøn theå anh chò em quí
meán, chuùng ta haõy boû qua moät beân
nhöõng do döï maø chuùng ta thöøa
höôûng töø quaù khöù, vaø côûi môû taâm
hoàn cho Thaùnh Linh taùc ñoäng,
Thaùnh Thaàn Tình Thöông (Xc Rm
5,5) vaø Chaân Lyù (Xc Ga 16,13) ñeå
cuøng nhau mau leï tieán böôùc höôùng
veà ngaøy hoàng phuùc laø söï hieäp thoâng
troïn veïn ñöôïc taùi laäp. Trong haønh
trình ñoù chuùng ta ñöôïc naâng ñôõ
baèng lôøi caàu nguyeän maø chính
Chuùa Gieâsu, taïi thaønh naøy, hoâm aùp
ngaøy chòu khoå naïn, chòu cheát vaø
soáng laïi, daâng leân Chuùa Cha cho
caùc moân ñeä vaø chuùng ta khoâng
ngöøng khieâm toán nhaéc laïi nhö kinh
nguyeän cuûa chuùng ta: ”Xin cho
chuùng ñöôïc neân moät.. ñeå theá gian
tin” (Ga 17,21).
2. ÑOÁI THOAÏI LIEÂN TOÂN
Saéc thaùi lieân toân cuûa chuyeán
vieáng thaêm ñöôïc ÑTC bieåu loä moät
caùch cuï theå qua vieäc ÑTC choïn vò
Rabbi Do thaùi Abraham Skorka vaø
giaùo sö Hoài giaùo Omar Abboud,
baïn cuûa ngaøi khi coøn laø TGM giaùo
phaän Buenos Aires, Argentina, laøm
thaønh vieân ñoaøn tuøy tuøng cuûa ngaøi.
Trang 43
Ñaây laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû coù
söï kieän nhö vaäy.
1. Gaëp Hoài giaùo
- Vôùi Hoài giaùo taïi Giordani
chieám 96% daân nöôùc naøy, ÑTC noùi
taïi Phi tröôøng Amman tröa ngaøy
24-5:
”Nhaân cô hoäi naøy, toâi taùi baøy toû
loøng kính troïng saâu xa vaø söï quí
chuoäng cuûa toâi ñoái vôùi Coäng ñoaøn
Hoài giaùo, ñaùnh giaù cao vai troø laõnh
ñaïo cuûa Quoác vöông trong vieäc
thaêng tieán moät söï hieåu bieát thích
hôïp hôn veà caùc nhaân ñöùc maø Hoài
giaùo tuyeân daïy, cuõng nhö söï soáng
chung thanh thaûn giöõa tín ñoà caùc toân
giaùo khaùc nhau. Toâi bieát ôn ñoái
Giordani vì ñaõ khích leä caùc saùng
kieán quan troïng coå voõ cuoäc ñoái
thoaïi lieân toân ñeå thaêng tieán söï caûm
thoâng giöõa ngöôøi Do thaùi, Kitoâ vaø
Hoài giaùo, trong ñoù coù saùng kieán ”Söù
ñieäp lieân toân töø Amman” vaø vì ñaõ
coå voõ giöõa loøng LHQ vieäc cöû haønh
haøng naêm ”tuaàn leã hoøa hôïp giöõa caùc
toân giaùo”.
- 8 giôø saùng ngaøy 26-5-2014,
ÑTC ñaõ ñeán vieáng thaêm vò Ñaïi
Giaùo Tröôûng Hoài giaùo taïi thaønh
Jerusalem, caïnh Ñeàn thôø Hoài giaùo.
Ñaây laø nôi thaùnh ñoái vôùi caû 3 toân
giaùo ñoäc thaàn: ngöôøi Do thaùi coi
ñaây laø nôi Abraham saùt teá con laø
Isaac vaø laø ñòa ñieåm Ñeàn thôø vua
Salomon ñaõ xaây caát; ngöôøi Hoài
giaùo coi ñaây laø nôi thaùnh thöù 3 cuûa
ñaïo naøy, sau La Mecca vaø Medina
beân Araäp Sauñi, coøn ñoái vôùi caùc
Kitoâ höõu, ñaây laø nôi Chuùa Gieâsu ñaõ
tieân baùo veà söï phaù huûy Ñeàn thôø
Jerusalem.
Treân saân roäng naøy coù 2 Ñeàn Thôø
lôùn cuûa Hoài giaùo ñöôïc kieán thieát:
Thöù I laø Ñeàn thôø Maùi Voøm ñaù taûng
laø ñeàn Hoài giaùo coå kính nhaát taïi
Thaùnh Ñòa, Thöù II laø Ñeàn thôø
Al-Aqsa ñöôïc kieán thieát hoài theá kyû
thöù 8 vaø ñaõ traûi qua nhieàu laàn taùi
thieát.
ÑTC ñaõ vieáng thaêm Ñaïi Mufti
thaønh Jerusalem vaø toaøn Palestine
laø Sheik Muhamad Agmad
Hussein, vaø vò Toång giaùo ñoác Hoäi
ñoàng baûo trì caùc gia saûn Hoài giaùo,
ñoùn tieáp vaø höôùng daãn vieáng thaêm.
Vò Ñaïi Mufti noùi vôùi ÑTC raèng:
”Hoøa bình chæ coù theå khi chaám döùt
moïi cuoäc chieám ñoùng cuûa Israel vaø
khi daân toäc Palestine ñöôïc töï do vaø
moïi quyeàn cuûa mình”.
Trong lôøi chaøo vò Ñaïi Mufti Hoài
giaùo, ÑTC cho bieát ngaøi ñeán vieáng
thaêm caùc nôi ñaõ ghi daáu veát söï hieän
dieän traàn theá cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ.
Nhöng cuoäc haønh höông seõ khoâng
troïn veïn neáu khoâng gaëp gôõ nhöõng
ngöôøi vaø coäng ñoaøn soáng taïi phaàn
ñaát naøy.
Nhaéc ñeán toå phuï Abraham voán
ñöôïc caû ngöôøi Hoài giaùo, Kitoâ vaø Do
thaùi nhìn nhaän, toå phuï ñaõ soáng taïi
ñaát naøy nhö ngöôøi löõ haønh, boû daân
chuùng, nhaø cöûa ñeå thöïc hieän cuoäc
phieâu löu tinh thaàn maø Chuùa goïi
Ngöôøi thöïc hieän. ÑTC noùi:
”Loái soáng cuûa Abraham cuõng
phaûi laø thaùi ñoä tinh thaàn cuûa chuùng
ta. Khoâng bao giôø chuùng ta coù theå töï
maõn, coi mình laø chuû teå cuoäc soáng
cuûa chuùng ta; chuùng ta khoâng theå
giôùi haïn vaøo mình, kheùp kín, chaéc
chaén trong nhöõng xaùc tín cuûa chuùng
Trang 44
ta. Ñöùng tröôùc maàu nhieäm Thieân
Chuùa, chuùng ta caûm thaáy mình phaûi
luoân saün saøng ra khoûi chính mình,
ngoan ngoaõi ñoái vôùi tieáng goïi maø
Thieân Chuùa göûi ñeán chuùng ta, côûi
môû ñoái vôùi töông lai maø Chuùa muoán
xaây döïng cho chuùng ta”.
Sau cuøng ÑTC tha thieát keâu goïi
nhöõng con ngöôøi vaø coäng ñoaøn nhìn
nhaän mình laø con chaùu Abraham:
”Chuùng ta haõy toân troïng vaø yeâu
thöông nhau nhö anh chò em!
Chuùng ta haõy hoïc hieåu ñau khoå cuûa
ngöôøi khaùc! Öôùc gì khoâng ngöôøi
naøo laïm duïng danh Thieân Chuùa ñeå
thi haønh baïo löïc! Chuùng ta haõy
cuøng nhau laøm vieäc cho coâng lyù vaø
hoøa bình!”.
2. Gaëp Do thaùi giaùo
Cuõng saùng ngaøy 26-5-2014,
ÑTC ñaõ ñeán Trung Taâm Heichal
Schlomo caïnh Ñaïi Hoäi ñoàng Do
thaùi Jerusalem, ñeå gaëp Ñaïi Rabbi
Yona Metzger vaø Ñaïi Rabbi Shlom
Amar cuûa Do thaùi giaùo.
Trong dòp gaëp gôõ, ÑTC cho bieát
”Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hoaøn toaøn
nhìn nhaän caùc caên coäi Do thaùi trong
ñöùc tin cuûa mình vaø toâi tin töôûng
raèng vôùi söï trôï giuùp cuûa quí vò, töø
phía Do thaùi, khoâng nhöõng coù söï
duy trì nhöng coøn gia taêng öôùc
muoán, ñaëc bieät nôi caùc theá heä treû,
tìm hieåu theâm veà Kitoâ giaùo, ngay caû
taïi phaàn ñaát ñöôïc chuùc phuùc naøy,
trong ñoù Kitoâ giaùo nhìn nhaän caên
coäi cuûa mình. Söï hieåu bieát gia saûn
tinh thaàn cuûa nhieàu, quí chuoäng
nhöõng gì chuùng ta coù chung vôùi
nhau vaø toân troïng nhöõng gì khaùc
bieät giöõa chuùng ta, coù theå laø yeáu toá
höôùng daãn ñeå phaùt trieån theâm caùc
quan heä giöõa chuùng ta”.
3. COÅ VOÕ HOØA BÌNH
Trong cuoäc vieáng thaêm, ñaëc bieät
qua nhöõng cuoäc gaëp gôõ vôùi caùc vò
laõnh ñaïo vaø daân chuùng, ÑTC
Phanxicoâ hôn moät laàn keâu goïi hoøa
bình cho vuøng Trung Ñoâng, ñaëc
bieät laø giöõa Palestine vaø Israel,
cuõng nhö taïi Siria. Ngaøi noùi vôùi
Quoác vöông Abdullah II cuûa
Giordani khi tôùi phi tröôøng thuû ñoâ
Amman tröa ngaøy 24-5-2014:
”Trong khi toâi ñau loøng nhaän
thaáy nhöõng caêng thaúng cao ñoä vaãn
keùo daøi ôû vuøng Trung Ñoâng, toâi
caùm ôn chính quyeàn cuûa Vöông
quoác Giordani vì nhöõng gì ñang
thöïc hieän vaø toâi khích leä tieáp tuïc
daán thaân trong vieäc tìm kieám hoøa
bình laâu beàn mong öôùc cho toaøn
vuøng; ñeå ñaït muïc ñích aáy, ngöôøi ta
thaáy hôn bao giôø heát caàn coù moät
giaûi phaùp hoøa bình cho cuoäc khuûng
hoaûng ôû Siria, vaø giaûi phaùp coâng
chính cho cuoäc xung ñoät giöõa Israel
vaø Palestine.”
- Vôùi Toång Thoáng Shimon Peres
cuûa Israel trong cuoäc gaëp gôõ tröa
ngaøy 26-5, ÑTC noàng nhieät ca ngôïi
nhöõng coá gaéng cuûa oâng trong kieán
taïo hoøa bình. Ngaøi taùi baøy toû mong
öôùc laøm sao ñeå moïi ngöôøi traùnh
nhöõng saùng kieán vaø nhöõng haønh vi
traùi ngöôïc vôùi yù chí ñaõ ñöôïc baøy toû
ñeå ñaït tôùi moät hieäp ñònh thöïc söï vaø
khoâng ngöøng quyeát taâm theo ñuoåi
hoøa bình phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu
tuyeân boá. Ngaøi noùi: ”Caàn quyeát lieät
loaïi boû taát caû nhöõng gì ñi ngöôïc söï
theo ñuoåi hoøa bình vaø söï soáng
Trang 45
chung trong nieàm toân troïng nhau
giöõa caùc tín höõu Do thaùi, Kitoâ, vaø
Hoài giaùo; vieäc söû duïng baïo löïc vaø
khuûng boá, baát kyø loaïi kyø thò naøo vì
lyù do chuûng toäc hoaëc toân giaùo, chuû
tröông aùp ñaët quan ñieåm cuûa mình
gaây thieät haïi cho caùc quyeàn cuûa
ngöôøi khaùc, chuû tröông baøi do thaùi
döôùi taát caû moïi hình thöùc, cuõng nhö
baïo löïc hoaëc nhöõng bieåu thò baát bao
dung choáng laïi con ngöôøi vaø caùc nôi
thôø phöôïng cuûa Do thaùi, Kitoâ vaø
Hoài giaùo”.
ÑTC aùm chæ ñeán chuû tröông cuûa
Israel tieáp tuïc thieát laäp caùc khu ñònh
cö treân laõnh thoå cuûa ngöôøi
Palestine.
Tuy nhieân, trong cuoäc gaëp gôõ
caùc treû em tò naïn Palestine chieàu
ngaøy 25-5, ngaøi nhaén nhuû caùc em
ñöøng ñi vaøo con ñöôøng baïo löïc ñeå
taùi laäp hoøa bình vaø xoùa boû baát coâng.
”Hoøa bình khoâng theå xaây döïng
baèng baïo löïc!”. Vôùi caùc tín höõu
Kitoâ Palestine, ÑTC cuõng nhaéc nhôû
raèng: ”Caùc tín höõu Kitoâ mong muoán
ñoùng goùp cho coâng ích töø caên tính
cuûa mình, vaø xaây döïng hoøa bình,
nhö nhöõng coâng daân vôùi ñaày ñuû
danh nghóa, hoï loaïi boû moïi thaùi ñoä
cöïc ñoan, vaø hoï daán thaân thöïc thi
hoøa giaûi vaø hoøa hôïp. Söï hieän dieän
cuûa hoï vaø söï toân troïng caùc quyeàn
cuûa hoï laø baûo ñaûm moät söï ña
nguyeân laønh maïnh vaø laø baèng
chöùng veà söùc sinh ñoäng cuûa caùc giaù
trò daân chuû, söï aên reã saâu cuûa caùc giaù
trò naïn trong ñôøi soáng cuï theå cuûa
quoác gia”.
- Trong baøi giaûng tröôùc 30 ngaøn
tín höõu Coâng Giaùo chieàu ngaøy
24-5-2014 taïi Saân Vaän ñoäng ôû thuû
ñoâ Amman, Giordani, ÑTC noùi vôùi
caùc tín höõu:
”Hoøa bình khoâng theå mua ñöôïc:
ñoù laø moät hoàng aân caàn kieân nhaãn tìm
kieám vaø xaây döïng moät caùch kheùo
leùo nhôø nhöõng cöû chæ lôùn nhoû bao
goàm ñôøi soáng haèng ngaøy cuûa chuùng
ta. Con ñöôøng hoøa bình ñöôïc cuûng
coá neáu chuùng ta nhìn nhaän raèng taát
caû chuùng ta coù cuøng maùu muû vaø laø
thaønh phaàn cuûa nhaân loaïi; neáu
chuùng ta khoâng queân mình coù moät
ngöôøi Cha duy nhaát treân trôøi vaø taát
caû ñeàu laø con cuûa Ngaøi ñöôïc döïng
neân theo hình aûnh gioáng Ngaøi.”
- Ñaùng chuù yù nhaát laø ÑTC môøi
toång thoáng Palestine Mahmoud
Abbas vaø Israel Simon Perez tham
döï moät cuoäc gaëp gôõ caàu nguyeän cho
hoøa bình vôùi ngaøi taïi Vatican. Ngaøi
khích leä hai chính quyeàn can ñaûm
cöông quyeát gia taêng caùc noã löïc ñeå
ñem laïi hoøa bình cho hai daân toäc
trong hai quoác gia ñoäc laäp, cuøng
chung soáng trong töï do, an ninh, hoøa
bình, trong tình huynh ñeä vaø toân
troïng caùc quyeàn cuûa nhau, cuõng
nhö trôû thaønh moâ thöùc soáng chung
hoøa bình cho caùc vuøng bò khuûng
hoaûng treân toaøn theá giôùi.
Lôøi keâu goïi naøy ñöôïc ngaøi ñöa
ra vaøo cuoái thaùnh leã saùng ngaøy 25-5
taïi Bethlehem vaø cuoäc gaëp gôõ Toång
thoáng Shimon Peres tröa ngaøy 26-5
taïi Jerusalem. Caû toång thoáng
Abbas laãn toång thoáng Shimon
Peres ñeàu tuyeân boá nhaän lôøi môøi
cuûa ÑTC. Buoåi caàu nguyeän coù theå
seõ dieãn ra trong voøng 2 tuaàn sau lôøi
keâu goïi cuûa ÑTC.
Trang 46
- Moät cöû chæ huøng hoàn cuûa ÑTC
choáng laïi nhöõng bieän phaùp baát
coâng, ngaên caûn hoøa bình, ñoù laø: khi
tieán vaøo Quaûng tröôøng Maùng Coû ñeå
cöû haønh thaùnh leã saùng ngaøy 25-5,
ÑTC ñaõ yeâu caàu döøng xe chôû ngaøi
laïi vaø ngaøi tieán ñeán böùc töôøng do
Israel xaây caát goïi laø baûo veä an ninh,
nhöng cuõng gaây bao nhieâu ñau
thöông cho daân toäc Palestine, khieán
hoï soáng trong söï vaây haõm, nhö
trong nhaø tuø. Ngaøi ñaët tay treân
töôøng vaø thinh laëng caàu nguyeän.
- ÑTC khoâng queân thaûm traïng
chieán tranh töø 3 naêm nay taïi Siria.
Trong cuoäc gaëp gôõ 600 ngöôøi tò naïn
töø nöôùc naøy beân bôø soâng Giordan
chieàu ngaøy 24-5, Ngaøi tha thieát taùi
keâu goïi:
”Haõy chaám döùt baïo löïc vaø toân
troïng coâng phaùp nhaân ñaïo, baûo ñaûm
söï trôï giuùp caàn thieát cho daân chuùng
ñang chòu ñau khoå. Taát caû moïi
ngöôøi haõy töø boû chuû tröông giaûi
quyeát vaán ñeà baèng voõ khí vaø haõy trôû
laïi con ñöôøng thöông thuyeát. Thöïc
vaäy, giaûi phaùp chæ coù theå ñeán töø ñoái
thoaïi vaø thaùi ñoä oân hoøa, töø loøng caûm
thöông ñoái vôùi nhöõng ngöôøhi ñang
chòu ñau khoå, töø söï tìm kieán moät
giaûi phaùp chính trò vaø töø yù thöùc traùch
nhieäm ñoái vôùi caùc anh chò em. Toâi
taùi baày toû mong öôùc sao cho lyù trí vaø
thaùi ñoä oân hoøa troåi vöôït, vaø vôùi söï
trôï giuùp cuûa quoác teá, Siria tìm laïi
con ñöôøng hoøa bình.”
tham gia vaøo ñôøi soáng xaõ hoäi nhö
nhöõng coâng daân vôùi ñaày ñuû danh
nghóa vaø quyeàn lôïi.
Ngay trong dieãn vaên ñaàu tieân
khi tôùi Giordani ngaøy 24-5, ngaøi
noùi:
”Giôø ñaây toâi muoán thaân aùi göûi lôøi
chaøo thaêm caùc coäng ñoaøn Kitoâ hieän
dieän taïi ñaát nöôùc naøy töø thôøi caùc
thaùnh Toâng Ñoà, vaø ñang goùp phaàn
xaây döïng coâng ích cuûa xaõ hoäi trong
ñoù hoï hoaøn toaøn hoäi nhaäp. Tuy ngaøy
nay con soá cuûa hoï bò giaûm bôùt,
nhöng hoï vaãn coù caùch thi haønh moät
hoaït ñoäng coù chaát löôïng cao vaø
ñöôïc quí chuoäng trong laõnh vöïc
giaùo duïc vaø y teá, qua caùc tröôøng hoïc
vaø nhaø thöông, vaø hoï coù theå yeân haøn
tuyeân xöng ñöùc tin, trong nieàm toân
troïng töï do toân giaùo laø moät quyeàn cô
baûn cuûa con ngöôøi, vaø toâi noàng
nhieät caàu mong quyeàn naøy ñöôïc
ñaëc bieät toân troïng ôû moïi nôi taïi
Trung Ñoâng cuõng nhö treân toaøn theá
giôùi. Quyeàn naøy bao goàm töï do caù
nhaân vaø taäp theå ñöôïc choïn löïa toân
giaùo maø mình tin laø thaät vaø coâng
khai baøy toû tín ngöôõng cuûa mình”
(Bieån Ñöùc 16, Toâng huaán ”Giaùo
Hoäi taïi Trung Ñoâng”,26). Caùc tín
höõu Kitoâ caûm thaáy vaø laø nhöõng
coâng daân ñuùng nghóa vaø muoán goùp
phaàn vaøo vieäc xaây döïng xaõ hoäi
cuøng vôùi caùc ñoàng baøo Hoài giaùo cuûa
hoï, ñoùng goùp phaàn ñaëc thuø cuûa
mình.”
- Trong dieãn vaên khi gaëp gôõ
Toå
n
g thoáng Shimon Peres cuûa
4. KHÍCH LEÄ CAÙC TÍN
Israel
tröa ngaøy 26-5, ÑTC nhaéc
HÖÕU COÂNG GIAÙO
ñeá
n
söï
kieän taïi quoác gia Israel coù
- ÑTC keâu goïi caùc tín höõu Kitoâ
can ñaûm ôû laïi Thaùnh Ñòa ñoàng thôøi nhieàu coäng ñoaøn Kitoâ sinh soáng. Hoï
ngaøi beânh vöïc quyeàn cuûa hoï ñöôïc laø thaønh phaàn troïn veïn cuûa xaõ hoäi
Trang 47
vaø tham gia vôùi ñaày ñuû danh nghóa
vaøo caùc sinh hoaït xaõ hoäi, chính trò
vaø vaên hoùa. ”Caùc tín höõu Kitoâ mong
muoán ñoùng goùp cho coâng ích töø caên
tính cuûa mình, vaø xaây döïng hoøa
bình, nhö nhöõng coâng daân vôùi ñaày
ñuû danh nghóa, hoï loaïi boû moïi thaùi
ñoä cöïc ñoan, vaø hoï daán thaân thöïc thi
hoøa giaûi vaø hoøa hôïp. Söï hieän dieän
cuûa hoï vaø söï toân troïng caùc quyeàn
cuûa hoï laø baûo ñaûm moät söï ña
nguyeân laønh maïnh vaø laø baèng
chöùng veà söùc sinh ñoäng cuûa caùc giaù
trò daân chuû, söï aên reã saâu cuûa caùc giaù
trò naïn trong ñôøi soáng cuï theå cuûa
quoác gia”.
- Keâu goïi quan taâm ñeán treû em
vaø ngöôøi ngheøo
Trong baøi giaûng Thaùnh Leã taïi
Quaûng tröôøng Maùng Coû, caïnh nôi
Chuùa Cöùu Theá sinh ra, ÑTC keâu
goïi moïi ngöôøi ñaëc bieät quan taâm
ñeán caùc treû em vaø nhöõng ngöôøi yeáu
theá nhaát. Ngaøi noùi:
“Raát tieác trong theá giôùi mgaøy
nay, moät theá giôùi ñaõ phaùt trieån caùc
kyõ thuaät tinh vi nhaát, vaãn coøn coù
bieát bao nhieâu treû em soáng trong
caùc ñieàu kieän khoâng xöùng ñaùng vôùi
con ngöôøi, ngoaøi leà xaõ hoäi, trong
caùc vuøng ngoaïi oâ caùc thaønh phoá lôùn
hay trong caùc vuøng queâ. Bieát bao
nhieâu treû em ngaøy nay coøn bò khai
thaùc ñoái xöû taøn teä, bò laøm noâ leä, laø
ñoái töôïng cuûa baïo löïc vaø caùc vuï
buoân baùn baát hôïp phaùp. Ngaøy nay
coù quaù nhieàu treû em tò naïn, di cö,
nhieàu khi bò cheát chìm treân bieån,
ñaëc bieät trong bieån vuøng Ñòa Trung
Haûi. Hoâm nay chuùng ta xaáu hoå vì taát
caû nhöõng ñieàu ñoù tröôùc maët Thieân
Chuùa, tröôùc Thieân Chuùa trôû thaønh
Haøi Nhi.”..
”Caû ngaøy nay nöõa caùc treû em
khoùc, khoùc raát nhieàu vaø tieáng khoùc
cuûa caùc em goïi môøi chuùng ta. Trong
theá giôùi naøy moãi ngaøy vöùt boû haøng
taán thöïc phaåm vaø thuoác men, coù caùc
treû em khoùc voâ ích vì ñoùi vì beänh coù
theå chöõa ñöôïc moät caùch ñeã daøng.
Trong moät thôøi ñaïi tuyeân boá baûo veä
caùc treû em vò thaønh nieân, ngöôøi ta
buoân baùn vuõ khí roát cuoäc rôi vaøo tay
caùc treû em chieán binh; ngöôøi ta
buoân baùn caùc saûn phaåm do caùc treû
em nhaân coâng noâ leä laøm. Tieáng
khoùc cuûa caùc em bò boùp ngheït: caùc
em phaûi chieán ñaáu, phaûi laøm vieäc,
caùc em khoâng theå khoùc! Nhöng meï
cuûa caùc em, nhöõng baø Rachel ngaøy
nay khoùc: hoï khoùc caùc con hoï vaø
khoâng muoán ñöôïc an uûi (x. Mt
2,18).
- Nhaén nhuû caùc chuûng sinh vaø tu
só
Trong cuoäc gaëp gôõ 400 chuûng
sinh vaø tu só nam nöõ thaùnh ñöôøng
caïnh vöôøn Gieätsimani treân nuùi caây
daàu, chieàu ngaøy 26-6-2014, ÑTC
ñaõ dieãn giaûi veà söï tích Chuùa Gieâsu
caàu nguyeän taïi Vöôøn Gieätsimani
tröôùc khi bò baét. Chuùa caûm thaáy caàn
caàu nguyeän vaø coù caùc moân ñeä ôû
caïnh, nhöõng ngöôøi ñaõ theo Chuùa vaø
ñaõ chia seû söù maïng cuûa Ngöôøi.
Nhöng taïi ñaây, taïi Vöôøn
Gieätsimani, vieäc theo Chuùa trôû neân
khoù khaên vaø baáp beânh; nghi ngôø,
meät moûi vaø kinh sôï thaéng theá. Vaø
trong dieãn tieán keá tieáp cuûa cuoäc khoå
naïn, caùc moân ñeä coù nhöõng thaùi ñoä
khaùc nhau ñoái vôùi Thaày mình:
Trang 48
ngöôøi thì gaàn guõi, keû thì xa traùnh,
ngöôøi thì baát ñònh.
Töø ñoù, ÑTC môøi goïi moïi ngöôøi
hieän dieän haõy töï hoûi: toâi laø ai tröôùc
Chuùa cuûa toâi ñang chòu ñau khoå:
phaûi chaêng toâi thuoäc soá nhöõng
ngöôøi ñang nguû, hoaëc nhöõng ngöôøi
thay vì caàu nguyeän thì tìm caùch taåu
thoaùt, nhaém maét tröôùc thöïc taïi?
Phaûi chaêng toâi thuoäc soá nhöõng
ngöøôi troán chaïy vì sôï haõi? Hoaëc toâi
laø keû coù thaùi ñoä hai loøng, thaùi ñoä
gian doái cuûa keû ñaõ baùn Chuùa laáy
30 ñoàng baïc, tuy ñaõ ñöôïc Ngöôøi
goïi laø baïn höõu nhöng ñaõ phaûn boäi
Chuùa? Toâi coù nhaän ra mình thuoäc
vaøo soá nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái vaø
choái Thaày nhö Pheâroâ? Hay toâi
thuoäc vaøo nhöõng ngöôøi ñaõ trung
thaønh ñeán cuøng nhö Meï Maria vaø
thaùnh Gioan Toâng Ñoà? Tình yeâu
cuûa Meï vaø cuûa Toâng Ñoà yeâu quí
ñaõ thuùc ñaåy caùc vò ôû laïi döôùi chaân
thaäp giaù, ñeå chia seû ñeán cuøng ñau
khoå cuûa Chuùa Gieâsu”.
Vaø ÑTC keát luaän raèng: ”Anh
chò em ñöôïc keâu goïi theo Chuùa
trong vui töôi taïi mieàn ñaát ñöôïc
chuùc phuùc naøy. Ñoù laø moät hoàng aân
vaø laø traùch nhieäm. Söï hieän dieän
cuûa anh chò em ôû ñaây raát quan
troïng; toaøn theå Giaùo Hoäi bieát ôn vaø
naâng ñôõ anh chò em baèng lôøi caàu
nguyeän”. ª
Phuùc Nhaïc
THÖÙC DAÄY ÑI
Maët trôøi môùi moïc beân kia bieån
Hay löûa phöông ñoâng baùo hieäu muøa
Thöùc daäy ñi em giôø ñaõ ñieåm
Meï khoùc laâu roài em bieát chöa?
Thöùc daäy ñi hôõi röøng nuùi cuõ
Nghe tieáng nghìn xöa voïng trôû veà
Ai ñöùng troâng ai muøa laù ñoå
Maø loøng thao thöùc maáy ñeâm khuya
Ai khoùc ñeâm nay ngoaøi aûi Baéc
Phaûi hoàn söông phuï ngoùng phöông xa
Hay tieáng Phi Khanh traøo nöôùc maét
Veà ñi, laáy maùu traû thuø cha
Thöùc daäy ñi hoàn thieâng soâng nuùi
Gioù Nam Quan xoâ soùng Baïch Ñaèng
Nöûa ñeâm khoâng boùng ngöôøi beân suoái
Sao tieáng göôm maøi vang döôùi traêng
Thöùc daäy ñi hôõi loøng voâ löôïng
Ngaïi nguøng chi ñau khoå ñieâu linh
Duø cho nöôùc vaãn coøn nhô ñuïc
Nhôù giöõ cho nhau moät chuùt tình
Thöùc daäy ñi ñoài cao doác soûi
Ñaát ñaù moøn theo moãi veát chaân
Gaõ tuø laëng ñöùng nhìn möa ñoå
Ñaâu bieát xuaân qua chæ moät laàn
Thöùc daäy ñi maøu naâu cuûa ñaát
Maøu xanh trong aùnh maét cuûa em
Bao nhieâu naêm ngoài nghe nhau khoùc
Ñaõ ñuû chöa maùu chaûy ruoät meàm
Thöùc daäy ñi töøng trang lòch söû
Nhöõng chuyeän buoàn vui laãn tuûi hôøn
Nhö maét meï nghìn ñeâm khoâng nguû
Thöông ñaùm con khôø chöa lôùn khoân
Traàn Trung Ñaïo
Trang 49
T
oâi sinh ra trong moät gia ñình
ñoâng con khoâng Coâng giaùo.
Hôn 30 naêm tröôùc, moãi buoåi chieàu,
toâi thöôøng vöøa nhaûy loø coø vöøa haùt:
“Ñöùc Chuùa Cha mua 3 muùi mít,
Ñöùc Chuùa Meï cheâ ít khoâng aên...”
Lôùn leân chuùt nöõa, toâi toø moø theo
ñaùm baïn hoïc Coâng giaùo vaøo nhaø thôø
hoân chaân Chuùa. Hoân vaøo loã ñinh,
toâi sôï rôïn ngöôøi, nhöng trong loøng
troäm hoûi: sao ngöôøi ta yeâu Chuùa
theá! Sao Chuùa Gieâsu toäi nghieäp laïi
ñeå cho ngöôøi ta ñaùnh taû tôi!...
laï luøng laø chæ moät tuaàn leã sau, coù
moät nhoùm thanh thieáu nieân ñoä möôøi
maáy hai chuïc ngöôøi keùo ñeán, keû vaùc
coät, ngöôøi keùo tranh..., chæ trong
moät ngaøy laø ngoâi nhaø ñaõ ñöôïc söûa
chöõa töôm taát! Hoûi ra toâi môùi bieát
cha nhaø thôø cho ngöôøi ñeán giuùp. AØ
thì ra theá! Heøn gì xoùm ñaïo phía khu
B nhaø naøo cuõng vöõng chaûi khang
trang, ñaâu coù nheách nhaùc nhö xoùm
kinh teá môùi cuûa toâi! Hay thaät! Toâi
ngöôõng moä theøm muoán...
Nhöng chaïnh loøng nhaát laø vaøo
nhöõng dòp leã, teát, Trung Thu hay
vaøo cuoái naêm hoïc, thieáu nhi nhaø thôø
luoân ñöôïc taëng quaø theâm, nhìn boïn
noù xuùng xính quaø caùp treân tay,
göông maët raïng rôõ, ñoâi luùc coøn ñöôïc
toå chöùc cho vui chôi, boïn treû khoâng
Coâng giaùo chuùng toâi ñöùa naøo cuõng
theøm thuoàng vaø buoàn thiu buoàn
thæu... Coù ñaïo söôùng quaù, vui quaù,
Queâ toâi raát ngheøo. Nhöõng naêm vaø ñöôïc thöông nhieàu quaù!
80 ñoùi xaùc xô! Nhaø tranh vaùch laù
Naêm naøo cuõng vaäy, gaàn ñeán
xieâu veïo. Moät gia ñình Coâng giaùo Giaùng sinh thì trôøi caøng trôû laïnh.
vöøa môùi chuyeån veà mua laïi caên nhaø Ngöôøi ta khaùo nhau: Ñeâm noel laïnh
raùch naùt caïnh nhaø toâi. Nhöng ñieàu laém! Laïnh nhaát ñaáy! Maø ñuùng laø
Nhaø toâi gaàn xoùm nuùi, muøa ñoâng
söông phuû traéng con ñöôøng doác.
Theá maø töø 5 giôø saùng, toâi ñaõ thaáy
caùc cuï giaø loïm khoïm ñi nhaø thôø.
Khoâng soùt buoåi naøo! Daãu coù möa
phuøn hay gioù thoåi laïnh buoát. Quaù neå
phuïc! Toâi baét ñaàu suy tö... Haún phaûi
coù moät söùc huùt taâm linh raát maïnh
meõ nôi caùi nhaø thôø aáy...
Trang 50
ñeâm Noel trôøi laïnh thaät! Coù caùi gì
ñoù nhieäm maøu, thaùnh thieâng ñöôïc
thaép leân trong loøng toâi...
Toâi leân möôøi saùu. Moät anh thanh
nieân hay gheù nhaø toâi chôi. Anh thao
thao noùi cho toâi nghe veà Chuùa. Toâi
ngöôõng moä söï hieåu bieát cuûa anh
laém! (Sau naøy toâi môùi bieát laø luùc aáy
anh ñang hoïc giaùo lyù döï toøng, hoâm
tröôùc nghe cha daïy gì thì hoâm sau
ñem truyeàn ñaït laïi cho toâi thoâi!) Coù
laàn toâi naøi næ anh hoâm naøo raûnh thì
daét toâi ñi nhaø thôø vôùi, anh traû lôøi toâi
raèng: “ÖØ, ñeå khi naøo tieän anh daét ñi.
Cha noùi neáu nhö ñöôïc ôn Chuùa goïi
môøi thì tröôùc sau gì cuõng theo Chuùa
thoâi!”... Töø ngaøy aáy, toâi öôùc mô
“ñöôïc Chuùa goïi môøi”...
Thôøi gian troâi qua... anh ñi ñaâu
maø chaúng heà giaõ bieät toâi. Lôøi höùa boû
lô löûng ñoù. Toâi vuøi ñaàu vaøo saùch vôû.
Hai naêm sau toâi leân thaønh phoá vaøo
ñaïi hoïc. Taát baät vôùi cuoäc soáng, mô
öôùc cuûa toâi cuõng daàn laõng queân...
Baát ngôø toâi gaëp laïi anh aáy! Raát tình
côø nhöng toâi xaùc tín raèng ñoù laø ñònh
meänh Chuùa daønh cho toâi. Anh daét
toâi ñi nhaø thôø thaät! Öôùc mô ngaøy aáy
laïi troãi daäy trong toâi. Toâi coøn nhôù
nhö in laàn ñaàu anh daét toâi ñeán nhaø
thôø Chuùa Hieån Linh ôû Phuù Laâm, toâi
ñaõ ruït reø caàu nguyeän chæ coù moât
caâu: “Chuùa ôi! Con chaúng bieát gì veà
Ngaøi, neáu quaû thaät Ngaøi laø Ñaáng
quyeàn naêng thì xin cho con bieát
Ngaøi vaø yeâu Ngaøi vôùi...!”
Roài cöù theá, anh aáy ñeøo toâi treân
xe ñaïp chieàu chieàu ñi leã... Raát
ngheøo nhöng raát vui... Anh ñöa toâi
ñi hoïc giaùo lyù döï toøng roài sau ñoù
cuøng nhau hoïc giaùo lyù hoân nhaân.
Toâi röûa toäi taïi nhaø thôø Taân Thaùi
Sôn. Cha meï toâi toân troïng quyeát
ñònh cuûa toâi. Ngaøy röûa toäi, toâi
khoâng muoán khoùc nhöng nöôùc maét
cöù rôi ra! Toâi ñaõ mong ñôïi ngaøy aáy
laâu bieát bao nhieâu - caùi ngaøy maø toâi
ñöôïc ñoùn nhaän mình Thaùnh Chuùa!
Toâi caûm nhaän moät nieàm thöông
chan chöùa trong taâm hoàn... Chuùa
thöông toâi nhieàu quaù! Luùc aáy vaø cho
ñeán taän baây giôø, moãi khi nghe moät
baøi thaùnh ca xuùc ñoäng vang leân,
loøng toâi laïi thoån thöùc... Chuùa ôi!
“Chuùa ghi vaøo hoàn con daáu aán cuûa
ngaøi...”
Toát nghieäp ñaïi hoïc, chuùng toâi
cöôùi nhau. Toâi mang trong mình
moät tham voïng lôùn laém! Toâi seõ
duøng heát taøi aên noùi kheùo leùo cuûa
mình ñeå thuyeát phuïc cha meï vaø anh
em nhaäp ñaïo! Heát laàn naøy ñeán laàn
khaùc, toâi coá gaéng kieân trì. Cuoái
cuøng thì toâi ñoùn nhaän ñöôïc moät aùnh
maét nghieâm nghò cuûa Ba toâi: “Töø
nay con ñöøng bao giôø ñem chuyeän
toân giaùo ra noùi vôùi Ba nöõa, Ba
khoâng muoán nghe ñaâu!” Anh em toâi
thì cheá nhaïo “môû mieäng ra laø nghe
saëc muøi Chuùa!”
Toâi buoàn. Loøng nghe taùi teâ... Toâi
thöông cha meï anh em nhieàu laém!
Toâi tin mình tìm thaáy Chuùa laø tìm
thaáy beán bôø yeâu thöông. Daãu trong
khoù ngheøo, chuùng toâi vaãn coù moät
nieàm bình an saâu laéng. Bôûi chuùng
toâi tin vaøo söï quan phoøng cuûa Chuùa.
Lôøi Ngaøi ñaõ daïy chuùng toâi soáng
nhöôøng nhòn, tha thöù, yeâu thöông.
Nhìn meï cha anh em soáng taát baät
trong côm aùo gaïo tieàn vaø bao noãi lo
toan cho xaùc thòt, khoâng coù moät
Trang 51
phuùt lo lieäu cho phaàn hoàn, toâi aùi
ngaïi cho ñôøi sau! Thöông quaù!
Nhöng khoâng bieát laøm sao!..
Chuùa ñaõ daïy toâi qua mieäng löôõi
moät ai ñoù: ñöøng noùi gì, haõy caàu
nguyeän ñi! Khoâng coù gì laø Chuùa
khoâng laøm ñöôïc! Theá laø töø ñoù toâi
caàu nguyeän. Luùc soát ruoät, luùc æ oâi,
luùc than thôû... Cha ôi! Sao laïi ñeå con
ñeán vôùi Cha quaù muoän maøng! Vaø
sao Cha oâm con vaøo loøng maø coøn ñeå
meï cha anh em con taêm toái!... Naêm
naêm, roài saùu naêm troâi qua, vaãn
khoâng coù gì thay ñoåi. Loøng toâi vaãn
da dieát naëng tróu. Coù moät laàn toâi
chôït nhaän ra, neáu Chuùa khoâng ñeå
toâi ñôïi chôø mong moûi, chaéc loøng toâi
chaúng coù noãi khaùt khao! Bieát ñaâu
neáu gia ñình toâi ñaïo goác, toâi chaúng
coøn coù noãi nieàm ñeå thöa gôûi, gaén boù
vôùi Chuùa nöõa thì sao? Thaät ñaùng sôï
neáu moät ngaøy naøo ñoù loøng toâi laïnh
nhaït, khoâng coù gì ñeå noùi vôùi Cha,
khoâng coøn ríu rít “Cha ôi! Con ñaây,
con daâng ngaøy cuûa con trong tay
Cha!” Nhaän ra ñieàu naøy, toâi caûm taï
Cha...
Roài ñeán naêm thöù baûy. Moät laàn
veà thaêm queâ, ba goïi toâi laïi baûo: “Ba
muoán theo ñaïo, con ñi gaêp cha nhaø
thôø ñi!” Toâi nghe luøng buøng trong
tai, khoâng tin ñöôïc. Caûm taï Chuùa!..
Theá laø ba, meï vaø baø noäi toâi ñöôïc
röûa toäi (OÂng toâi ñaõ maát). Baûy anh
chò em cuûa toâi khoâng theo ñaïo
nhöng cuõng ñeán nhaø thôø döï leã. Toâi
laïi khoùc thuùt thít trong nhaø thôø.
Moät naêm sau, em trai keá vaø chò
gaùi keá cuûa toâi cuøng con caùi cuõng laàn
löôït ñöôïc röûa toäi taïi nhaø thôø Taân
Thaùi Sôn luoân. (Ñaây laø hai ngöôøi
tröôùc ñaây hay cheá gieãu toâi nhaát!..)
Coøn ñeán 5 gia ñình anh chò em
cuûa con nöõa Cha ôi! Con xin ñaët
trong traùi tim nhaân haäu voâ bieân cuûa
Cha!
v Con ñöôøng toâi ñeán vôùi Chuùa nhö
theá ñoù!
v Coù böôùc chaân loïm khoïm cuûa cuï giaø.
v Coù söï haêng haùi voâ tö cuûa anh chò
thanh nieân.
v Coù söï taän tuî cuûa vò chuû chaên vaø
söï chaêm lo cuûa ban haønh giaùo.
v Coù tình yeâu naâng ñôõ cuûa choàng toâi.
Vaø treân taát caû, laø Cha yeâu
thöông treân trôøi, laø Gieâsu cheát treo
treân thaäp giaù, laø Chuùa Thaùnh Thaàn
luoân ôû giöõa ñôøi toâi.
Toâi tin Chuùa ban taëng moãi ngöôøi
moät con ñöôøng rieâng. Con ñöôøng aáy
moãi ngaøy theâm moät ñieàu môùi laï,
theâm moät cuïm coû, nhaùnh hoa töø
loøng meán cuûa nhau. Toâi caûm taï taát
caû nhöõng ngöôøi ñaõ ñi treân con
ñöôøng cuoäc ñôøi toâi- tuy khoâng daønh
cho toâi, nhöng ñaõ ñeå laïi aán töôïng
trong loøng toâi raát ñeïp. Nhöõng ñieàu
raát ñôøi thöôøng, töôûng chöøng nhö seõ
rôi huùt vaøo khoâng gian. Nhöng
khoâng, trong ôn Thieâng, noù seõ ñöôïc
trau chuoát vaø ñoïng laïi, roài moät
ngaøy, ñuùng thôøi ñuùng luùc seõ nôû
hoa... ª
Trang 52
Maãu Buùt Chì
B
aïn coù nhaän thaáy söï hieän dieän cuûa
Chuùa Thaùnh Thaàn trong ñôøi
soáng thöôøng nhaät cuûa chuùng mình
khoâng? Naøy nheù:
° “Cöù moãi laàn khai maïc buoåi
ñoïc kinh ôû nhaø thôø hay taïi tö gia,
bao giôø ngöôøi Coâng Giaùo cuõng
xöôùng: “Chuùng con laïy ôn Ñöùc
Chuùa Thaùnh Thaàn thieâng lieâng saùng
laùng voâ cuøng, chuùng con xin Ñöùc
Chuùa Thaùnh Thaàn xuoáng, ñaày loøng
chuùng con... chuùng con xin Ñöùc
Chuùa Trôøi cho Ñöùc Chuùa Thaùnh
Thaàn xuoáng.”
kinh laàn haït Maân Coâi tröôùc khi ñi
nguû, khi böôùc vaøo thaùnh ñöôøng... vaø
nhaát laø khi tham döï Thaùnh Leã, vieäc
ñaàu tieân maø ngöôøi Coâng Giaùo
thöôøng hay laøm, ñoù laø ghi daáu
Thaùnh Giaù vaø ñoïc: “Nhaân danh
Cha, vaø Con, vaø Thaùnh Thaàn.
Amen!”
Chöa heát! Chuùa Thaùnh Thaàn
coøn hieän dieän ôû trong toâi vaø trong
baïn bôûi vì thaùnh Phao-loâ khaúng
ñònh raèng, chuùng mình chính laø
nhöõng ngoâi Ñeàn Thôø cuûa Chuùa
Thaùnh Thaàn (1 Cor 6:19) vaø khi
laõnh nhaän ba bí tích: Röûa Toäi, Theâm
Söùc vaø Truyeàn Chöùc Thaùnh thì khi
aáy, Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ghi vaøo
linh hoàn cuûa toâi vaø cuûa baïn ba aán
tích cuûa Ngaøi (GLCG # 1121).
° “Khi khai maïc moät buoåi tónh
taâm, moät buoåi caàu nguyeän nhoùm
hoaëc trong buoåi chia seû Lôøi Chuùa...
ngöôøi ta cuõng raát thöôøng hay haùt:
“Caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn, Ngöôøi
thöôøng thaêm vieáng hoàn con...” hoaëc
Roõ raøng laø Chuùa Thaùnh Thaàn
haùt baøi: “Thaùnh Thaàn khaán xin ngöï hieän dieän ôû khaép moïi nôi, trong baûn
ñeán, hoàn con ñang mong chôø thaân, vaø trong moïi bieán coá vui buoàn
Ngaøi...”
trong cuoäc soáng cuûa toâi vaø cuûa baïn.
° “Tröôùc khi aên côm hay tröôùc Theá nhöng baïn vaø toâi haõy töï kieåm
khi laøm baát cöù coâng vieäc ñaïo ñöùc ñieåm xem, moái quan heä giöõa chuùng
chaúng haïn nhö daâng mình ban saùng, mình vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn coù
caàu nguyeän tröôùc khi laùi xe, ñoïc ñöôïc gaàn guõi vaø maät thieát khoâng?
Trang 53
Rieâng vôùi caù nhaân toâi, thuù thöïc,
moái quan heä giöõa toâi vaø Chuùa
Thaùnh Thaàn vaãn coøn moät caùi
khoaûng caùch naøo ñoù neáu khoâng
muoán noùi laø nhaït nheõo vaø coù moät
chuùt gì ñoù khaù xa laï! Baïn bieát lyù do
taïi sao laïi nhö vaäy khoâng?
Coù moät ngöôøi baïn raát thaân vôùi
toâi chia seû vôùi toâi raèng coù ba nguyeân
nhaân khieán cho moái quan heä giöõa
anh aáy vaø Chuùa Thaùnh Thaàn chöa
ñöôïc gaén boù maät thieát. Ba nguyeân
nhaân ñoù laø:
° “Thöù nhaát, Kinh Thaùnh noùi
quaù ít veà Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùa
Thaùnh Thaàn chæ ñöôïc noùi ñeán qua
ba bieåu töôïng: chim boà caâu, gioù vaø
löûa maø thoâi! “Ñöùc Gieâ-su cuõng chòu
pheùp röûa, vaø ñang khi Ngöôøi caàu
nguyeän, thì trôøi môû ra, vaø Thaùnh
Thaàn ngöï xuoáng treân Ngöôøi döôùi
hình daùng chim boà caâu... Khi ñeán
ngaøy leã Nguõ Tuaàn, moïi ngöôøi ñang
teà töïu ôû moät nôi, boãng töø trôøi phaùt ra
moät tieáng ñoäng, nhö tieáng gioù maïnh
uøa vaøo ñaày caû caên nhaø, nôi hoï ñang
tuï hoïp. Roài hoï thaáy xuaát hieän nhöõng
hình löôõi gioáng nhö löôõi löûa taûn ra
ñaäu xuoáng töøng ngöôøi moät (Lc
3:21-22; CV 2:1-4).
Ä° “Thöù hai, trong caû naêm Phuïng
Vuï, leã kính Chuùa Thaùnh Thaàn thì
chæ voûn veïn coù hai ngaøy Leã Chuùa Ba
Ngoâi vaø Leã Hieän Xuoáng coøn nhöõng
ngaøy leã kính Chuùa Gieâ-su vaø Ñöùc
Meï thì nhieàu quaù chöøng xaù: Giaùng
Sinh, Hieån Linh, Chuùa Gieâ-su Chòu
Pheùp Röûa, Phuïc Sinh, Thaêng Thieân,
Mình Maùu Thaùnh Chuùa, Kính
Thaùnh Taâm Chuùa Gieâ-su, Chuùa
Gieâ-su Hieån Dung, Chuùa Kitoâ Vua
Vuõ Truï, Thaùnh Gia Thaát, Ñöùc Meï Laø
Meï Thieân Chuùa, Ñöùc Meï Voâ Nhieãm
Nguyeân Toäi, Hoàn Xaùc Leân Trôøi,
Troïn Ñôøi Ñoàng Trinh...
° “Thöù ba, con soá nhöõng baøi haùt
ca tuïng vaø ngôïi khen Ñöùc Chuùa
Thaùnh Thaàn quaù ö laø khieâm toán, chæ
voûn veïn treân döôùi 46 baøi. Trong khi
ñoù nhöõng baøi haùt ca tuïng Ñöùc Meï
thì coù tôùi treân 300, vaø con soá baøi haùt
ca tuïng caùc Thaùnh thì coù ñeán 141
(xem ôû www.catruong.com)
Baïn coù ñoàng yù vôùi anh baïn cuûa
toâi veà ba yù kieán treân hay khoâng? Toâi
thì chæ ñoàng yù vôùi anh ta ôû hai ñieåm
sau maø thoâi, coøn ñieåm thöù nhaát thì
toâi khoâng ñoàng yù taïi vì toâi thaáy Kinh
Thaùnh, nhaát laø Cöïu Öôùc, noùi raát
nhieàu veà Chuùa Thaùnh Thaàn (maëc
duø Cöïu Öôùc khoâng duøng chính xaùc
danh hieäu Thaùnh Thaàn). Thaät ñaáy,
trong taát caû caùc saùch trong Kinh
Thaùnh, ñaëc bieät laø saùch Coâng Vuï
Toâng Ñoà, ñeàu töôøng thuaät laïi nhöõng
hoaït ñoäng raát ña daïng vaø phong phuù
cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Baïn cöù môû
Kinh Thaùnh ra ñeám thöû thì seõ thaáy,
vai troø vaø söï hoaït ñoäng cuûa Chuùa
Thaùnh Thaàn (döôùi danh hieäu THAÀN
KHÍ) ñaõ ñöôïc noùi ñeán khoâng döôùi
235 laàn ôû trong Saùch Kinh Thaùnh,
baét ñaàu töø saùch chöông 1 cuûa saùch
Khôûi Nguyeân cho ñeán chöông cuoái
cuøng cuûa Saùch Khaûi Huyeàn. Toâi xin
ñôn cöû ra ñaây vaøi ví duï!
° “Saùch Khôûi Nguyeân: “Luùc
khôûi ñaàu, Thieân Chuùa saùng taïo trôøi
ñaát. Ñaát coøn troáng roãng, chöa coù
hình daïng, boùng toái bao truøm vöïc
thaúm, vaø Thaàn Khí Thieân Chuùa bay
löôïn treân maët nöôùc” (1:1-2)
Trang 54
° “Saùch Samuel 1: “OÂng
Sa-mu-en caàm laáy söøng daàu vaø xöùc
cho caäu, ôû giöõa caùc anh cuûa caäu.
Thaàn khí ÑÖÙC CHUÙA nhaäp vaøo
Ña-vít töø ngaøy ñoù trôû ñi” (16:13)
° “Saùch Isaiah: “Töø goác toå
Gie-seâ, seõ ñaâm ra moät nhaùnh nhoû, töø
coäi reã aáy, seõ moïc leân moät maàm non.
Thaàn khí ÑÖÙC CHUÙA seõ ngöï treân vò
naøy: thaàn khí khoân ngoan vaø minh
maãn, thaàn khí möu löôïc vaø duõng
maõnh, thaàn khí hieåu bieát vaø kính sôï
ÑÖÙC CHUÙA (11:1-2)
° “Saùch Khoân Ngoan: “Thaàn
khí cuûa Ñöùc Chuùa ngaäp traøn coõi ñaát,
baûo toaøn moái hieäp nhaát giöõa muoân
vaät muoân loaøi, thaáu hieåu heát moïi lôøi
moïi tieáng” (Kn 1:7)
° “Saùch Coâng Vuï Toâng Ñoà:
“Hoài aáy, trong khaép mieàn Giu-ñeâ,
Ga-li-leâ vaø Sa-ma-ri, Hoäi Thaùnh
ñöôïc bình an, ñöôïc xaây döïng vöõng
chaéc vaø soáng trong nieàm kính sôï
Chuùa, vaø ngaøy moät theâm ñoâng, nhôø
Thaùnh Thaàn naâng ñôõ (9:31).
° “Thö göûi Tín Höõu Roâma: Hôn
nöõa, laïi coù Thaàn Khí giuùp ñôõ chuùng
ta laø nhöõng keû yeáu heøn, vì chuùng ta
khoâng bieát caàu nguyeän theá naøo cho
phaûi; nhöng chính Thaàn Khí caàu
thay nguyeän giuùp chuùng ta, baèng
nhöõng tieáng reân sieát khoân taû. Vaø
Thieân Chuùa, Ñaáng thaáu suoát taâm
can, bieát Thaàn Khí muoán noùi gì, vì
Thaàn Khí caàu thay nguyeän giuùp cho
daân thaùnh theo ñuùng yù Thieân Chuùa
(8:26-27).
° “Saùch Khaûi Huyeàn: “Thieân
thaàn noùi vôùi toâi: ‘Ñaây laø nhöõng lôøi
ñaùng tin caäy vaø chaân thaät; vaø Ñöùc
Chuùa laø Thieân Chuùa ban Thaàn Khí
linh höùng cho caùc ngoân söù, ñaõ sai
thieân thaàn cuûa Ngöôøi ñeán toû cho caùc
toâi tôù Ngöôøi bieát nhöõng vieäc saép
phaûi xaûy ñeán’” (22:6).
Nhö vaäy, lyù do khieán cho toâi, vaø
coù theå khieán caû cho baïn nöõa, khoâng
coù ñöôïc moät moái quan heä maät thieát
vaø saâu ñaäm vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn
khoâng phaûi laø taïi vì Kinh Thaùnh noùi
quaù ít veà Chuùa Thaùnh Thaàn maø laø vì
chuùng mình chöa boû thôøi gian ra ñeå
tìm hieåu, ñeå hoïc hoûi vaø ñeå bieát veà
Ngaøi ñaáy thoâi! OÂng baø ta vaãn
thöôøng noùi Voâ Tri Baát Moä maø, nghóa
laø khoâng bieát thì khoâng theå naøo yeâu
meán ñöôïc.
Baïn thaân meán, muoán coù ñöôïc
moät moái lieân quan chaët cheõ, maät
thieát vaø coù tính caùch caù vò vôùi Chuùa
Thaùnh Thaàn toâi vaø baïn caàn phaûi noã
löïc vaø coá gaéng thaät nhieàu hôn nöõa.
Vaø theo ngu yù cuûa toâi, nhöõng phöông
caùch sau ñaây coù theå giuùp cho moái
quan heä vaø söï hieåu bieát cuûa chuùng
mình vôùi Chuùa Thaùnh Thaàn seõ moãi
ngaøy moät toát ñeïp vaø phong phuù hôn.
Baïn cöù thöû xem sao nheù! Toâi nghó
khoâng khoù laém ñaâu! Chæ caàn moãi
ngaøy laøm nhöõng vieäc sau ñaây:
° “Sieâng naêng ñoïc vaø hoïc hoûi
Trang 55
Kinh Thaùnh. Khi ñoïc baïn haõy chuù yù
ñeán nhöõng cuïm töø nhö Thaàn Khí
(Spirit), Thaùnh Thaàn (Holy Spirit),
Ñaáng Baøo Chöõa (Paraclete), Ñaáng
Baûo Trôï (Advocate, mighty wind)...
° “Tröôùc khi laøm vieäc, hoïc
haønh, nghieân cöùu, soaïn baøi giaûng,
daïy giaùo lyù, daïy Vieät ngöõ, daïy doã con
caùi, noùi lôøi xaây döïng, pheâ bình, goùp
yù... haõy caàu xin vôùi Chuùa Thaùnh
Thaàn laø nguoàn maïch cuûa moïi söï
khoân ngoan ñeå Ngaøi soi saùng, höôùng
daãn vaø chæ baûo cho mình.
° “Haõy taäp noùi chuyeän vôùi Chuùa
Thaùnh Thaàn, taâm söï vôùi Ngaøi veà taát
caû moïi chuyeän trong moïi nôi, moïi
luùc, trong moïi hoaøn caûnh vui buoàn,
khi gaëp khoù khaên thöû thaùch, khi
buoàn saàu thaát voïng...
Neáu toâi vaø baïn coá gaéng thöïc
hieän nhöõng ñieàu treân thì toâi tin chaéc
raèng söï hieåu bieát veà Chuùa Thaùnh
Thaàn cuõng nhö moái quan heä giöõa
chuùng mình vôùi Ngaøi seõ moãi ngaøy
taêng tröôûng, thaém thieát ñaäm ñaø vaø
seõ saâu ñaäm hôn.
Xin Chuùa Thaùnh Thaàn luoân phuø
hoä, naâng ñôõ baïn vaø soi saùng ñeå baïn
nhaän ra söï hieän dieän raát thaân thöông
vaø raát gaàn guõi cuûa Ngaøi trong ñôøi
soáng thöôøng nhaät. Vaø xin Ngaøi ban
xuoáng treân moãi ngöôøi chuùng ta ôn
khoân ngoan, ôn hieåu bieát, ôn bieát lo
lieäu, ôn söùc maïnh, ôn thoâng minh,
ôn ñaïo ñöùc vaø ôn kính sôï Thieân
Chuùa, ñeå baïn vaø toâi moãi ngaøy ñöôïc
nguïp laën vaø ñöôïc lôùn leân trong ôn
nghóa cuûa Chuùa. Amen! ª
Lm Ansgar Phaïm Tónh, SDD
Tieáp trang 40
xuoáng hoûa nguïc luoân. Toâi thaø ôû
hoûa nguïc vôùi Chuùa coøn hôn ôû
Thieân Ñaøng maø khoâng coù Ngaøi.
Vò linh muïc caøng ngaïc nhieân
hôn nöõa. Cha haïch hoûi:
— Naøy oâng, oâng coù theå cho toâi
bieát oâng töø ñaâu tôùi ñaây?
— Thöa Cha, toâi töø Thieân
Chuùa maø ñeán.
— Nhöng oâng tìm thaáy Thieân
Chuùa ôû ñaâu?
— ÔÛ ngay khuùc queïo, choã maø
toâi töø boû moïi cuûa caûi vaät chaát treân
ñôøi naøy.
Tôùi ñaây, Cha Tauler khoâng
theå chôø ñôïi theâm ñöôïc nöõa. Ngaøi
hoûi nhanh:
— Theá thì, oâng laø ai?
Ngöôøi aên maøy noùi moät caùch
trònh troïng:
— Toâi laø Vua.
Cha Tauler quyø xuoáng tröôùc
maët ngöôøi aên maøy:
— Taâu Ñöùc Vua, Ngaøi coù theå
cho con bieát vöông quoác ngaøi ôû
ñaâu khoâng?
— Vöông quoác cuûa Ta ôû ngay
trong taâm hoàn Ta.
Baïn thaân meán,
Nhieàu luùc treân ñôøi, chuùng ta
ñaõ maát thôøi giôø vieån voâng ñi tìm
bình an, haïnh phuùc ôû nhöõng nôi
khoâng bao giôø coù. ª
www.chatinh.org
Trang 56
Traàn An Baøi
LTS: Coù moät soá anh chò em thaéc maéc veà boång leã vaø yù leã khi xin linh muïc daâng ñeå
caàu nguyeän cho caùc linh hoàn, ñeå taï ôn, xin ôn hoaëc ñeå caàu cho nhöõng ngöôøi coøn
soáng, cho ngöôøi ñau yeáu ñöôïc can ñaûm vöõng tin vaøo Chuùa...
Thuïy Só cuõng nhö moät soá ñoâng caùc nöôùc taïi AÂu-Myõ, linh muïc ñeàu ñaõ coù ñuû löông
ñeå soáng, neân linh muïc khoâng ñöôïc coi boång leã nhö moät thu nhaäp cho mình nöõa! Vì coù
nhieàu thaéc maéc neâu ra, do ñoù, toâi xin minh ñònh moät laàn cho roõ raøng. Trong Giaùo Hoäi
Thuïy Só vaø taïi moät soá caùc nöôùc AÂu-Myõ, caùc ñòa phaän ñaõ aán ñònh chæ coù 10. CHF ;10¬;
hoaëc 10.US$ cho moät boång leã. Vì vaäy neáu ngöôøi xin khoâng noùi roõ soá Thaùnh leã muoán
xin, linh muïc buoäc phaûi daâng ñuû soá leã nhö Ñòa phaän ñaõ aán ñònh töông ñöông vôùi soá
tieàn boãng leã ngöôøi ta trao cho mình. Tröôøng hôïp khoâng daâng heát ñöôïc thì buoäc linh
muïc ñoù phaûi trao cho linh muïc khaùc hoaëc göûi soá leã mình khoâng theå daâng heát ñöôïc veà
toaø Giaùm Muïc hoaëc beà treân nhaø doøng cuûa mình... Xin xem baøi cuûa linh muïc Traàn Theá
Tuyeân noùi veà moät soá nguyeân taéc lieân quan tôùi Boång leã vaø yù leã döôùi ñaây.
***
LÒCH SÖÛ
4. Coâng Ñoàng Tridentinoâ ngaøy
17 thaùng 9 1562 xaùc ñònh: “Thaùnh
1. Thôøi Giaùo Hoäi sô khai: Cuûa leã
Leã ñöôïc daâng ñeå caàu nguyeän cho
laø baùnh, röôïu giaùo daân mang tôùi nhaø
ngöôøi soáng, ngöôøi cheát, xin ôn xaù
thôø. Phaàn dö toàn, ñöôïc phaân phaùt
giaûi vaø tha hình phaït cuõng nhö caàu
cho ngöôøi ngheøo.
cho nhöõng yù nguyeän ñöôïc yeâu caàu”
2. Theá kyû thöù 7 vaø 8: Cuûa leã daâng
5. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaolo VI
bao goàm caû tieàn maët, nhaèm muïc
trong töï saéc (Firma in traditione)
ñích giuùp ñôõ linh muïc.
ban haønh ngaøy 13 thaùng 6. 1974 ñaõ
3. Theå kyû 11 vaø 12: Boång leã thieát laäp nhöõng qui ñònh cho vieäc
(stipendium) xuaát hieän. Giaùo daân töï xin leã vaø boãng leã. Nhö sau:
nguyeän daâng moät soá tieàn ñeå xin linh
° Leã xin vaø cuûa leã daâng ñaõ coù
muïc caàu nguyeän theo yù mình trong trong truyeàn thoáng laâu ñôøi cuûa Giaùo
thaùnh leã. Phaàn ñoùng goùp naøy ñöôïc Hoäi. (GL.945)
coi nhö goùp moät phaàn vaøo hy leã treân
° Muïc ñích: goùp phaàn vaøo hy teá
baøn thôø.
Trang 57
treân baøn thôø vaø ñeå linh muïc caàu
nguyeän cho ngöôøi xin leã.
° Boång leã daâng, giuùp linh muïc
vaø coâng vieäc cuûa Giaùo Hoäi
(GL.946)
° Giaùo Hoäi chaáp nhaän truyeàn
thoáng xin leã vaø cuûa leã daâng vaø Giaùo
Hoäi ban haønh luaät leä ñeå aùp duïng.
LUAÄT VEÀ BOÅNG LEÃ
ÑEÅ CÖÛ HAØNH THAÙNH LEÃ
Töø ngöõ: Boä Giaùo Luaät 1983
khoâng duøng töø “stipend” mang yù
nghóa thöông maïi, thöôøng ñöôïc dòch
laø “boång leã” hay “tieàn leã”, nhöng laø
“offering” hoaëc “gift” ñeå dieãn taû
“cuûa leã”, hay “quaø taëng”, moät töï
nguyeän ñoùng goùp cuûa giaùo daân.
1. Linh muïc (chuû teá hay ñoàng teá)
ñeàu ñöôïc quyeàn nhaän MOÄT boãng leã
ñeå daâng theo yù leã cho ngöôøi xin.
Ngöôøi ngheøo muoán xin leã nhöng
khoâng coù tieàn, linh muïc raát neân laøm
leã theo yù hoï xin. (GL.945).
Nhöõng nguyeân taéc caên baûn caàn
löu yù:
Linh muïc: Ngöôøi nhaän yù leã vaø
boång leã.
Linh muïc: Ngöôøi daâng leã theo yù
ngöôøi xin.
Linh muïc: Ngöôøi ñöôïc höôûng
moät boång leã, do mình ñaõ daâng theo
yù cuûa ngöôøi xin. Trong thöïc teá, caùc
giaùo xöù coù theå xeáp ñaët thö kyù hay
moät ngöôøi khaùc, hôn laø linh muïc
nhaän yù leã vaø boång leã. Moïi tuaàn töï
phaûi thöïc hieän döôùi söï chaáp thuaän
cuûa linh muïc vaø phaûi ñöôïc ghi cheùp
roõ raøng trong soå leã.
2. Traùnh moïi hình thöùc thöông
maïi hay mua baùn (Traficking or
Trading in Mass offerings). Giaùo
luaät khoaûn 1385 coù hình phaït thích
ñaùng (just penalty) cho nhöõng hình
thöùc truïc lôïi (profit-making) treân yù
leã vaø tieàn xin leã neáu loãi nhöõng luaät
ñònh nhö sau:
a) Moät thaùnh leã vaø chæ moät boång
leã baát keå soá tieàn lôùn hay nhoû (one
mass and only one offering)
(GL.948). Boä Giaùo Só, ngaøy
22.2.1991 ra saéc leänh Mos iugitur
cho pheùp linh muïc ñöôïc hai laàn
trong tuaàn, doàn 2 ñeán 3 yù leã (khoâng
quùa 3 yù leã) vaøo chung trong moät
Thaùnh leã vôùi ñieàu kieän: Ngöôøi xin
leã ñoàng yù vaø hoï phaûi ñöôïc thoâng
baùo roõ raøng ngaøy giôø cuõng nhö nôi
cöû haønh thaùnh leã ñoù. Linh muïc daâng
leã, chæ ñöôïc giöõ cho mình boång cuûa
moät yù leã maø thoâi. Soá coøn laïi phaûi göûi
veà Baûn Quyeàn Ñòa phaän.
(GL.945§1)
b) Moät linh muïc, moät ngaøy chæ
moät leã vaø moät boãng leã (One Offering
per priest per day) (GL.951). Neáu
linh muïc laøm nhieàu hôn moät leã moät
ngaøy vì nhu caàu muïc vuï, boång leã thöù
2 (bination) vaø boãng leã thöù 3
(trination) coù yù leã rieâng, phaûi göûi veà
Baûn Quyeàn Ñòa Phöông.
c) Khi ñaõ nhaän yù leã vaø boång leã,
linh muïc phaûi daâng leã cho ngöôøi
xin, duø tieàn xin leã bò thaát laïc hay bò
ñaùnh caép (GL.949)
d) Khi nhaän tieàn leã neáu khoâng roõ
bao nhieâu leã phaûi daâng, linh muïc caên
cöù vaøo quy ñònh boång leã cuûa ñòa
phaän maø daâng ñuû soá leã töông öùng vôùi
soá tieàn boång leã. Thí duï: ñòa phaän A,
qui ñònh boång leã $10. Linh muïc nhaän
Trang 58
$100 vaø khoâng coù moät yeâu caàu roõ
raøng naøo cuûa ngöôøi xin leã. Linh muïc
ñoù buoäc phaûi daâng 10 leã. (GL.950)
d) Khi linh muïc ñoàng teá thaùnh leã
thöù hai trong ngaøy, khoâng ñöôïc
quyeàn nhaän theâm moät boång leã döôùi
baát cöù danh nghóa naøo (GL.951§2)
d) Linh muïc khoâng ñöôïc quyeàn
nhaän nhieàu leã ñeán noãi khoâng theå cöû
haønh trong moät naêm. (GL.953)
e) Giaùm Muïc Ñòa phaän vaø Cha
Sôû buoäc daâng leã (chæ moät leã thoâi) cho
giaùo daân mình, (Misa pro populo)
trong taát caû caùc ngaøy Chuùa Nhaät vaø
leã buoäc. Caùc ngaøi khoâng ñöôïc chæ yù
leã ñoù cho rieâng ai khaùc vaø doàn boång
leã khaùc trong thaùnh leã naøy (GL.388
and 534) Tuy nhieân caùc Ngaøi ñöôïc
quyeàn giöõ cho mình moät boång leã
trong thaùnh leã thöù hai (bination)
trong ngaøy.f) Khi phaûi chuyeån giao
leã ñöôïc xin, caàn giöõ nguyeân taéc:
Linh muïc chuyeån giao cho linh muïc
mình tin töôûng, tuy ñaõ chuyeån giao
toaøn boä boång leã, nhöng vaãn coøn traùch
nhieäm cho tôùi khi bieát chaéc nhöõng leã
chuyeån giao ñaõ ñöôïc daâng vaø ghi soå
leã nhöõng leã ñaõ nhaän, ñaõ daâng hay ñaõ
chuyeån giao (GL.955)
NHÖÕNG ÑIEÀU CAÀN
SÖÛA SAI:
1. Ngaøy Chuùa Nhaät vaø leã buoäc
(ÔÛ Canada coù hai leã buoäc: Leã
Giaùng Sinh 25.12 vaø Leã Ñöùc Meï,
Meï Thieân Chuùa ngaøy 1.1.) Cha Sôû
phaûi daâng moät leã caàu cho giaùo daân
mình. Cha Sôû khoâng ñöôïc nhaän
boång leã vaø khoâng ñöôïc keøm theo
moät yù leã rieâng tö naøo khaùc. Ñaây laø
quyeàn lôïi thieâng lieâng cuûa giaùo
daân. (GL.388 and 534)
2. Trong moät thaùnh leã nhaát laø
Thaùnh Leã Chuùa Nhaät, coù nhieàu nôi
vì coù nhieàu yù leã, hoï ñaõ caàn tôùi naêm
phuùt, ñeå rao vaøi chuïc yù leã, rao teân
ngöôøi xin vaø rao caû soá boång leã. Ñaây
chính laø vieäc maïi thaùnh bò phaït vaï
theo Giaùo Luaät khoaûn 1385.
Ngöôøi ta bieän giaûi raèng: thaùnh leã
voâ giaù, haøng traêm yù leã chung vaøo
moät leã cuõng chaúng sao! Giaùo daân vaø
ngöôøi xin leã ñoàng yù cho linh muïc
gom nhieàu leã trong moät thaùnh leã
Chuùa Nhaät ñeå hoï coù dòp döï leã.
Nhöõng caét nghóa naøy khoâng thoûa
ñaùng cho nhöõng qui ñònh Giaùo Luaät
veà: Moät linh muïc, moät ngaøy, moät leã
vaø moät boång leã. YÙ leã xin chæ buoäc
linh muïc daâng, coøn giaùo daân khoâng
buoäc phaûi caàu nguyeän theo yù ngöôøi
xin leã vôùi linh muïc. Cho neân yù leã
khoâng caàn vaø cuõng khoâng neân rao
nhö coù yù ñeå moïi ngöôøi hôïp yù caàu
nguyeän hay coù yù baûo ñaûm laø linh
muïc ñaõ daâng leã. Linh muïc chæ caàn
“coù yù” duø maëc nhieân hay minh
nhieân cuõng ñaõ thoûa ñaùp ñöôïc vieäc
chæ leã theo yù ngöôøi xin.
3. Linh muïc giöõ cho rieâng mình
taát caû boãng leã hoaëc xöû duïng tieàn xin
leã vaøo nhu caàu coâng ích cuûa giaùo
xöù. Ñaây cuõng laø chuyeän truïc lôïi treân
vieäc xin leã (profit-making) vaø naèm
trong hình phaït ñöôïc qui ñònh veà
vieäc maïi thaùnh.
Linh muïc coù theå daâng nhieàu hôn
moät leã trong moät ngaøy vaø coù theå coù
yù leã rieâng cho moãi thaùnh leã. Tuy
nhieân, nhöõng boãng leã trong thaùnh leã
thöù hai hay thöù ba phaûi ñöôïc
chuyeån giao cho Baûn Quyeàn Ñòa
Phöông, töùc chuyeån veà ñòa phaän.
Trang 59
Giaùo daân khoâng ñöôïc pheùp
quyeân goùp cho giaùo xöù mình, baèng
vieäc xin leã thaät nhieàu ñeå traùnh thueá
cuûa ñòa phaän (Vì ñòa phaän khoâng
ñöôïc quyeàn ñaùnh thueá treân tieàn xin
leã, nhöng treân tieàn quyeân gioû trong
leã ngaøy Chuùa Nhaät)
Nhöõng sai phaïm treân thöôøng
cuõng ñöôïc bieän minh raèng: Luaät ñòa
phaän cho pheùp. Tuy nhieân chuùng ta
caàn bieát nguyeân taéc naøy: Ñöùc Giaùm
Muïc Ñòa phaän laø nhaø laäp phaùp cuûa
ñòa phaän. Ngaøi coù quyeàn ra luaät cho
ñòa phaän mình. Tuy nhieân, so vôùi
Giaùo Hoäi toaøn caàu, Ngaøi vaãn laø nhaø
laäp phaùp thaáp (lower legislator).
Neân luaät Ñòa phaän khoâng bao giôø
ñöôïc pheùp ñi ngöôïc laïi hay ra ngoaøi
nhöõng qui ñònh cuûa Giaùo Hoäi toaøn
caàu maø chuùng ta quen goïi laø Giaùo
Luaät (GL.135öõ2).
Hôn nöõa linh muïc laø ngöôøi nhaän
yù leã vaø boãng leã. Linh muïc laøm leã
theo yù ngöôøi xin vaø linh muïc höôûng
boång leã treân thaùnh leã mình ñaõ daâng
(GL.945) Giaùo Luaät khoâng heà ñeà
caäp ñeán traùch nhieäm, vai troø hay
quyeàn lôïi cuûa giaùo xöù hay coäng
ñoaøn trong vieäc naøy. Giaùo xöù hay
giaùo daân khoâng laøm leã thì laøm sao
coù quyeàn höôûng boãng leã nhö trong
tröôøng hôïp xung tieàn leã vaøo ngaân
quyõ giaùo xöù?
linh muïc mình (GL.957 vaø 958)
5. Giöõ nhieàu leã hôn soá leã coù theå
laøm trong moät naêm. Linh muïc ñöôïc
yeâu caàu ñeå chuyeån nhöôïng soá leã
thaëng dö ñeán nhöõng linh muïc mình
tín thaùc hay ñeán Baûn Quyeàn ñòa
phöông ñeå caùc Ngaøi coù theå phaân
phoái ñeán nhöõng linh muïc khoâng coù
ñuû yù leã. Ñaây laø chuyeän thöïc thi baùc
aùi giöõa anh em linh muïc cuõng nhö
giuùp nhöõng linh muïc ôû nhöõng giaùo
xöù coù nhieàu leã, chu toaøn leà luaät veà
Mass Offerings.
YÙ KIEÁN CAÙ NHAÂN:
ÔÛ Vieät Nam, linh muïc soáng nhôø
boång leã.
ÔÛ Baéc Myõ, linh muïc phuïc vuï ôû
caùc giaùo xöù hay caùc toå chöùc cuûa
Giaùo Hoäi ñöôïc traû löông thaùng neân
phaûi chu toaøn thueá vuï nhö moät nhaân
vieân cuûa caùc toå chöùc daân söï trong xaõ
hoäi. Nôi ñaây caùc linh muïc ñaõ coù
löông, khi giaùo daân xin leã, linh muïc
vaãn nhaän yù leã vaø boång leã, tuy coù ít
hôn nhieàu vaø nhöõng boång leã ñoù
khoâng laø nguoàn thu nhaäp chính cho
cuoäc soáng linh muïc. Ñieàu naøy
khoâng heà laøm linh muïc ngheøo naøn
hay bò thieáu thoán nhö moät vaøi linh
muïc than vaõn hay nhö moät soá giaùo
daân suy ñoaùn.
Vì theá theo Giaùo luaät: Linh muïc
4. Khoâng ghi soå leã. Linh muïc moät ngaøy daâng moät leã höôûng moät
buoäc phaûi coù soå leã ñeå ghi nhöõng leã boång leã, khoâng laø khoaûn luaät khoù
ñaõ nhaän, nhöõng leã ñaõ daâng vaø giöõ cuûa ñôøi linh muïc. ª
nhöõng leã ñaõ chuyeån giao cho linh
Lm. Pheâroâ Traàn theá Tuyeân,
muïc khaùc. Baûn Quyeàn Ñòa Phöông
Canonist.
(Giaùm Muïc Ñòa phaän, Toång Ñaïi
Dieän hay Ñaïi Dieän Giaùm Muïc)
“Trích töø http://vietcatholic.net/
News/Html/55329.htm”
haøng naêm neân kieåm tra soå ghi leã cuûa
Trang 60
LTS: Cuõng nhö oâng Nguyeãn Höõu Caàu, thaày Ñình Ñaêng Ñònh laø moät chöùng nhaân
thôøi ñaïi. Laø ngöôøi con daân toát cuûa ñaát nöôùc Vieät Nam, thaày Ñònh xöùng ñaùng laøm con
Chuùa. Nhöõng taám göông naøy caàn ñöôïc ngöôøi coâng giaùo ñeà cao: ngöôøi laøm con
Chuùa phaûi laø ngöôøi con daân toát...
***
DOØNG CHUÙA CÖÙU THEÁ
THAÙI HAØ
CAÀU NGUYEÄN CHO THAÀY
ÑINH ÑAÊNG ÑÒNH
T
haày giaùo Ñinh Ñaêng Ñònh ñaõ töø
giaõ theá giôùi naøy sau khi ñöôïc
“höôûng aân xaù” hai tuaàn. OÂng chòu
aùn tuø trong nhaø tuø coäng saûn sau khi
ñöùng leân phaûn ñoái, keâu goïi phaûn ñoái
vaø thu thaäp chöõ kyù phaûn ñoái döï aùn
Bauxite ôû Taây Nguyeân.
Cho ñeán nay, Bauxite Taây
Nguyeân ñaõ nhanh choùng coù caâu traû
lôøi ñeå chöùng minh cho theá giôùi thaáy
raèng nhöõng caùch nhìn, nhöõng söï
chaáp nhaän cuûa thaày giaùo Ñinh
Ñaêng Ñònh vaø nhöõng ngöôøi ñoàng
haønh cuûa oâng laø saùng suoát vaø taâm
huyeát, duõng caûm vì ñaát nöôùc.
Theá nhöng, nhaø caàm quyeàn
CSVN ñaõ khoâng chaáp nhaän ñieàu
ñoù, bôûi ñôn giaûn laø duø sai laàm, duø teä
haïi vaø laø phaù hoaïi, thì caùi goïi laø
“Chuû tröông lôùn cuûa Ñaûng” vaãn
phaûi laø boùng ma, laø quyeàn löïc bí
hieåm maø nhöõng oâng chuû boû tieàn ra
nuoâi ñaûng khoâng bao giôø ñöôïc baøn
tôùi.
Vì theá maø caùc naïn nhaân vaãn
chaáp nhaän tuø ñaøy, cheát choùc vaø chòu
söï ñaøy ñoïa. Thaân phaän hoï cuõng
gioáng haøng chuïc trieäu thaân phaän
ngöôøi daân Vieät Nam trong ñaát nöôùc
Töï do, haïnh phuùc naøy. Vôùi nhieàu
ngöôøi, ñaây laø moät noãi baát haïnh
Trang 61
khoâng chæ rieâng cho thaày giaùo Ñinh
Ñaêng Ñònh, moät giaùo vieân daøy taâm
huyeát ôû Taây Nguyeân, maø laø cuûa caû
ñaát nöôùc, daân toäc.
Nhöng, döôùi con maét cuûa ngöôøi
Kitoâ höõu, Thieân Chuùa ñaõ bieán
ñöôøng cong thaønh ñöôøng thaúng
trong söï kieän naøy ñoái vôùi thaày giaùo
Ñinh Ñaêng Ñònh. Nhöõng naêm thaùng
tuø ñaøy, gian lao vaø vaát vaû döôùi ngoïn
roi, nguïc tuø coäng saûn, oâng ñaõ ñeán
gaàn hôn vaø nhaän ra Thieân Chuùa roõ
raøng hôn. Ñieàu maø nhieàu khi, nhieàu
ngöôøi ôû trong nhöõng ñieàu kieän bình
thöôøng ñaõ ñi voøng caû moät ñôøi maø
khoâng bao giôø coù ôn phuùc ñoù ñeå
nhaän ra ngaøi laø chaân lyù, laø nieàm an
uûi lôùn lao. Nhöõng ngaøy cuoái ñôøi,
oâng ñaõ quyeát chí ñi theo AÙnh saùng
Tin Möøng vaø moïi söï ñaõ ñöôïc hoaøn
taát, toaïi nguyeän tröôùc khi oâng veà
vôùi Chuùa.
Ñau ñôùn tröôùc söï maát maùt cuûa
baûn thaân vaø gia ñình oâng, song cuõng
laø moät hoàng aân lôùn khi oâng veà vôùi
Thieân Chuùa laø cha Tình yeâu, coäng
ñoaøn giaùo daân khaép nôi ñaõ haân
hoan ñoùn nhaän oâng trôû veà cuøng laø
moät tín höõu Coâng giaùo. Tröôùc khi
tieãn bieät oâng veà vôùi Thieân Chuùa
toaøn naêng, nhieàu nôi ñaõ hieäp thoâng,
caàu nguyeän cho oâng ñöôïc sôùm veà
nôi thanh nhaøn, höôûng Nhan Thaùnh
Chuùa.
Hieäp thoâng vôùi bieán coá naøy, nhaø
thôø Thaùi Haø, DCCT Haø Noäi ñaõ
daâng Thaùnh leã ñoàng teá vaøo hoài 18h
ngaøy 6/4/2014 ñeå caàu nguyeän cho
linh hoàn Pheâroâ Ñinh Ñaêng Ñònh.
Thaùnh leã ñoàng teá do linh muïc beà
treân Mattheâu Vuõ Khôûi Phuïng chuû
teá cuøng vôùi caùc linh muïc DCCT
Thaùi Haø, ñoâng ñaûo giaùo daân nhieàu
nôi ñaõ teà töïu trong thaùnh leã long
troïng naøy ñeå hieäp daâng lôøi caàu
nguyeän cho linh hoàn Pheâroâ, ngöôøi
ñaõ chaáp nhaän daán thaân mình vì coäng
ñoàng ñaát nöôùc, daân toäc vaø vì tieán boä
cuûa xaõ hoäi.
Ñoâng ñaûo baïn beø, nhöõng ngöôøi
quen bieát, nhöõng ngöôøi ngöôõng moä
tinh thaàn anh duõng, nhöõng coâng daân
coù traùch nhieäm vôùi Toå Quoác, vôùi
nhaân daân vaø giang sôn nhö yù
nguyeän cuûa Thaày giaùo Ñinh Ñaêng
Ñònh ñaõ cuøng veà hieäp daâng Thaùnh
leã caàu nguyeän cho oâng.
Trong baøi giaûng cuûa mình, linh
muïc Mattheâu Vuõ Khôûi Phuïng ñaõ
neâu baät nhöõng hoàng aân, nhöõng söï laï
luøng, loøng thöông xoùt vaø töø bi cuûa
Chuùa ñoái vôùi linh hoàn Pheâroâ Ñinh
Ñaêng Ñònh. Baøi giaûng ñaõ nhaéc ñeán
caùc tuø nhaân löông taâm ñang chòu
nhieàu vaát vaû, thöông ñau ñeå laøm
chöùng cho söï thaät, cho leõ soáng vaø
cho caùc giaù trò tinh thaàn...
Thaùnh leã ñaõ dieãn ra trong söï soát
meán, noàng nhieät vaø caûm ñoäng cuûa
nhöõng tín höõu, anh em, baïn beø
töôûng nhôù ñeán linh hoàn Pheâroâ Ñinh
Ñaêng Ñònh môùi qua ñôøi sau khi chòu
bieát bao vaát vaû vì söï nghieäp chung,
vì ñaát nöôùc, Toå Quoác thieâng lieâng.
Trang 62
J.B Nguyeãn Höõu Vinh
Theo RFA blog
DOØNG CHUÙA CÖÙU THEÁ SAØI
GOØN DAÂNG LEÃ CAÀU CHO
THAÀY ÑINH ÑAÊNG ÑÒNH
aøo luùc 9 giôø. Söï ra ñi cuûa oâng ñaõ
ñeå laïi thöông tieác cho nhieàu
ngöôøi bieát oâng tröïc tieáp hay giaùn
tieáp qua caùc cô quan truyeàn thoâng
quoác teá hay treân trang maïng xaõ hoäi.
V
MOÄT TRÍ THÖÙC YEÂU NÖÔÙC
Thaày giaùo Ñinh Ñaêng Ñònh ñieån
hình cho moät trí thöùc yeâu nöôùc ñuùng
nghóa. OÂng boû thôøi giôø, coâng söùc vaø
caû sinh maïng ñeå ñoøi hoûi nhaø caàm
quyeàn baõi boû döï aùn bauxite voán
ñang laøm cho nôi oâng cö truù coù
nhöõng bieåu hieän oâ nhieãm cuõng nhö
caû ñaát nöôùc ñang bò oâ nhieãm vì söï cai
trò cuûa Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam.
Khoâng nhöõng leân tieáng, oâng coøn
vieát thö thænh nguyeän tìm 3.000 chöõ
kyù do chính oâng caàm ñi xin töøng
ngöôøi laãn tung ra treân maïng. Nhöõng
taän löïc khoâng meät moûi aáy ñaõ ñaåy
oâng voâ tuø vôùi baûn aùn 6 naêm tuø giam
veà toäi “Lôïi duïng töï do daân chuû xaâm
phaïm lôïi ích nhaø nöôùc”, hoaït ñoäng
vaø tuyeân truyeàn choáng Nhaø nöôùc
Vieät Nam theo ñieàu 88 Boä Luaät
hình söï.
Qua nhöõng phaùt bieåu cuûa thaày
Ñònh trong nhöõng ngaøy cuoái ñôøi theå
hieän tinh thaàn luoân luoân giöõ vöõng
caùi con ñöôøng mình choïn.
Bò göûi ñi An Phöôùc thuï aùn, nhaø
giaùo Ñinh Ñaêng Ñònh phaûi choáng
choïi laïi vôùi moät baûn aùn khaùc ñoù laø
caên beänh ung thö ôû giai ñoaïn 3, tieác
thay tuy ñöôïc thoâng baùo nhöng traïi
giam ñaõ raát nhieàu laàn laøm ngô khoâng
cho oâng ñi beänh vieän ñeå cöùu chöõa.
Ngaøy 15 thaùng 2 naêm 2014 sau
khi thaáy khoâng theå im laëng ñöôïc
nöõa, oâng ñöôïc hoaõn thi haønh aùn vì bò
ung thö daï daøy giai ñoaïn cuoái. Tính
ñeán luùc aáy thì oâng ñaõ thuï aùn hôn 27
thaùng tuø (...)
14 ngaøy sau khi nhaän ñöôïc ñaëc
xaù, thaày giaùo Ñinh Ñaêng Ñònh ñaõ töø
traàn taïi caên nhaø oïp eïp ngheøo khoù
cuûa oâng taïi Ñak Noâng sau khi ñöôïc
laøm pheùp thanh taåy ñeå trôû thaønh con
chieân cuûa Thieân chuùa giaùo.
Linh muïc Ñinh Höõu Thoaïi
DCCT noùi veà pheùp röûa ñaëc bieät cho
ngöôøi thaày giaùo cuõng ñaëc bieät naøy:
“Ngaøy cuoái cuøng qua con gaùi
cuûa oâng laø Thaûo cho bieát oâng coù
loøng öôùc ao muoán ñöôïc laøm con caùi
Chuùa vaø coù leõ caùi baøi taùc ñoäng cuoái
cuøng ñoái vôùi oâng laø baøi oâng Nguyeãn
Höõu Caàu vôùi cha Nguyeãn Coâng
Ñoan, beù Thaûo coù ñoïc caùi baøi ñoù vaø
noùi chuyeän vôùi boá vaø thaày Ñònh ngoû
yù muoán ñöôïc röûa toäi ñeå theo
ñaïo.(...) Cha Thanh DCCT tôùi nhaø
vaø môùi thanh taåy cho oâng vaøo 4 giôø
chieàu hoâm qua. Treân ñöôøng cha
Thanh trôû veà Saøi goøn thì nghe tin
oâng maát.”
Vôï oâng, baø Ñaëng Thò Dinh ngöôøi
theo oâng suoát cuoäc ñôøi cho bieát
nhöõng ngaøy cuoái cuøng cuûa ngöôøi
Trang 63
choàng ñaày söùc maïnh cuûa baø:
“... Khi aûnh ñau aûnh noùi laø neáu
sau naøy aûnh coù sao thì nhôø beân
Doøng Chuùa giuùp anh ñeå anh ñöôïc
laøm con caùi Chuùa ñeå khi coù maát ñi
aûnh cuõng ñöôïc laøm con cuûa Chuùa.”
NHIEÀU NGÖÔØI
YEÂU MEÁN OÂNG
Trong nhöõng ngöôøi baïn tuø cuûa
oâng ngöôøi ta thaáy raát nhieàu ngöôøi
coù maët trong leã tang. Khi ñöôïc hoûi
taïi sao laïi coù nhieàu ngöôøi yeâu meán
oâng aáy nhö theá, oâng Huyønh Anh Tuù
cho bieát:
“Neáu noùi veà phaåm chaát thì tröôùc
tieân phaûi noùi, ñoái vôùi baïn tuø thì anh
Ñònh raát toát. Thænh thoaûng ñöôïc gia
ñình thaêm nuoâi thì aûnh cuõng chia seû.
Chính toâi cuõng ñaõ ñöôïc söï giuùp ñôõ
cuûa anh Ñònh, toâi raát caûm phuïc anh
veà vieäc naøy.
Coøn ñoái vôùi laäp tröôøng vaø yù chí
anh ñònh cuõng raát maïnh meõ. Ñoâi khi
trong traïi hoï duøng hình thöùc naøy
hay hình thöùc khaùc ñeå o eùp chuùng
toâi, coù laàn anh em chuùng toâi tuyeät
thöïc ñeå ñoøi hoûi nhöõng nhu caàu
chính ñaùng theo phaùp luaät thì chính
anh Ñònh cuõng coù maët”.
YÙ kieán Linh muïc Ñinh Höõu
Thoaïi veà vieäc nhieàu ngöôøi kính
troïng ngöôøi tuø trí thöùc naøy:
“Toâi thaáy hoï ngöôõng moä caùi chí
khí vaø tinh thaàn cuûa thaày Ñònh kieân
cöôøng cho tôùi giôø phuùt cuoái cuøng.
Qua nhöõng phaùt bieåu cuûa thaày Ñònh
trong nhöõng ngaøy cuoái ñôøi theå hieän
tinh thaàn luoân luoân giöõ vöõng caùi con
ñöôøng mình choïn. Hoï cuõng quyù con
ngöôøi daùm leân tieáng cho nhöõng gì
mình nghó nhaát laø vaán ñeà baûo veä
moâi tröôøng Taây nguyeân, thaày cheát
vì chính nghóa ñoù cho neân ñöôïc
ngöôõng moä.”
Ñinh Phöông Thaûo, con gaùi lôùn
nhaát cuûa ngöôøi tuø löông taâm naøy ñaõ
theo chaêm soùc cha suoát nhöõng ngaøy
treân giöôøng beänh, coâ keå laïi kinh
nghieäm khoù queân cuûa ngöôøi cha khi
coâ nhìn thaáy oâng quaèn quaïi reân xieát
treân giöôøng beänh:
“Daï thöa caùi hoài maø boá con naèm
beänh vieän boá con oùi lieân mieân vì
nhöõng côn ñau haønh haï thì con noùi
vôùi boá con nhö theá naøy: ‘con caêm
thuø laém boá ôi, hoï ñaåy boá ñeán noâng
noãi naøy con caêm thuø laém’ nhöng maø
boá con baûo: ‘Con khoâng ñöôïc nhö
theá. Khi ngöôøi ta ñoái xöû vôùi mình
baèng baïo taøn, baèng loøng caêm thuø,
baèng baïo löïc thì con khoâng ñöôïc
duøng caùi ñoù ñoái xöû laïi maø con phaûi
duøng loøng töø bi ñeå ñoái xöû laïi vôùi
caêm thuø’. Con nghe lôøi daïy cuûa boá
con neân töø ñoù trôû ñi thì con duøng
loøng töø bi cuûa boá ñeá ñoái xöû laïi vôùi hoï
chöù khoâng coù moät chuùt gì caêm hôøn
ñaâu, thöa chuù.”
Moät ngöôøi theo doõi saùt sao
tröôøng hôïp cuûa thaày giaùo Ñinh
Ñaêng Ñònh laø LS Nguyeãn Baéc
Truyeån noùi veà tang leã:
“Hoâm nay taïi Doøng Chuùa Cöùu
Theá soá 38 Kyø Ñoàng raát ñoâng thaân
höõu, caùc tuø nhaân chính trò caùc nhaø
ñaáu tranh vaø giaùo daân ñaõ tôùi vieáng
thaày giaùo Ñinh Ñaêng Ñònh. (...).”
Ngay sau khi ñöôïc hoaõn thi haønh
aùn ñeå veà nhaø chöõa beänh, thaày giaùo
Ñinh Ñaêng Ñònh ñaõ traû lôøi Gia
Minh cuûa ñaøi chuùng toâi vôùi nhöõng
Trang 64
caâu taâm huyeát:
“Ñieàu maø toâi muoán taâm söï cuøng
quí khaùn thính giaû cuûa Ñaøi AÙ chaâu
Töï do laø nhöõng theá heä baäc ñaøn anh
cuûa toâi, nhöõng nhaø trí thöùc yeâu nöôùc
ñi tröôùc, hoï ñaõ hy sinh, hoï ñaõ daán
thaân, hoï ñaõ coáng hieán thaân mình vaø
caû gia ñình mình cho Quoác gia Daân
toäc. Söï nghieäp vaãn coøn dang dôû.
Toâi chæ laø moät caù nhaân ñôn thuaàn
ñoùng goùp vaøo con ñöôøng aáy. Ñeán
baây giôø con ñöôøng aáy cuõng chöa ñi
tôùi ñích, song toâi tin chaéc raèng, con
ñöôøng aáy nhaát ñònh ngaøy caøng traûi
thaûm roäng raõi.
Hy voïng raèng caùc theá heä ngöôøi
Vieät Nam, nhaát laø taàng lôùp trí thöùc
treû tuoåi cuõng nhö taàng lôùp thanh
nieân, sinh vieân, hoïc sinh Vieät Nam
seõ böôùc tieáp con ñöôøng aáy ñeå coù
ngaøy neàn daân chuû, töï do cuûa Vieät
Nam seõ thaønh hieän thöïc.” (...)
Thaày giaùo Ñinh Ñaêng Ñònh töøng
laø moät syõ quan quaân ñoäi Nhaân daân
Vieät Nam tröôùc khi trôû thaønh giaùo
vieân daïy hoùa taïi tröôøng phoå thoâng
trung hoïc Leâ Quyù Ñoân ôû Ñaêk Noâng
do ñoù trong leã tang oâng toå chöùc taïi
DCCT Saøi Goøn ñaõ coù raát nhieàu giaùo
vieân cuøng tröôøng tôùi vieáng.
Khoâng ai baát ngôø veà caùi cheát seõ
xaûy ra cho oâng nhöng ñoái vôùi nhieàu
ngöôøi vaãn cho raèng ngöôøi toát nhö
oâng ñaùng ra khoâng theå cheát vì con
ñöôøng daân chuû phaùp trò maø oâng ñeo
ñuoåi vaãn coøn quaù nhieàu böøa boän vaø
gian nan cho nhöõng ngöôøi coøn laïi. ª
Maëc Laâm
Bieân taäp vieân RFA
Cöôøi
ÑOÙNG GOÙP
THEO NHAN SAÉC
Nghi leã keát hoân ñaõ hoaøn taát.
Chuù reå thoø tay voâ tuùi aùo ngoaøi vaø
hoûi vò muïc sö chaøng phaûi thanh
toaùn taát caû laø bao nhieâu. Vò muïc
sö noùi:
— Caùc phaàn naøy nhaø thôø
khoâng tính tieàn.
Ngaøi noùi tieáp:
— Nhöng con coù theå ñoùng
goùp tuøy theo nhan saéc cuûa coâ
daâu, con coù vôï ñeïp thì con vui,
maø con vui ñoùng goùp cho nhaø thôø
thì ta cuõng vui.
Chuù reå ñöa cho vò muïc sö 1 ñoâ.
Sau ñoù vò muïc sö veùn taám maøn
che maët coâ daâu, nhìn kyõ quan saùt,
xong ngaøi thoïc tay tìm kieám ôû
trong tuùi cuûa ngaøi vaø noùi:
— Ñaây laø 50 xu ta thoái laïi cho
con!
MEÙC BA!
Ba hoûi con trai: “Con thaáy meï
noùi chuyeän gì vôùi oâng phaùt thö?”
Con trai: “Con thaáy meï chöûi
oâng phaùt thö ñoù ba?”
Ba: “Chöûi sao con?”
Con trai: “Meï nheùo maù oång
roài meï cöôøi cöôøi chöûi thaáy gheùt
quaù haø!” ª
Trang 65
LTS: Xin ñöøng coi thöôøng caùch sinh soáng khaùc bieät vôùi ta. Cöù suy ra thì thaáy caùi
lyù do taïi sao ngöôøi ta haønh ñoäng nhö vaäy. ÔÛ nöôùc ngoaøi, ngöôøi goác Vieät seõ hoïc ñöôïc
traêm ñieàu hay cuûa ngöôøi. Baøi naøy cho thaáy caùch giaùo duïc cuûa ngöôøi Nhaät ñoái vôùi treû
em tieåu hoïc. Neáu leân Trung hoïc vaø Ñaïi hoïc, caùc ngöôøi treû Nhaät ñöôïc giaùo duïc chu
ñaùo theo caùch theá cuûa ngöôøi Nhaät, thì ta khoâng laï gì nöôùc Nhaät seõ maõi maõi laø moät
quoác gia huøng cöôøng vaø phaùt trieån veà nhieàu maët, keå caû maët nhaân baûn...
***
K
hoâng laï gì böõa aên baùn truù ôû
tröôøng tieåu hoïc, vaäy nhöng caùch
ngöôøi Nhaät quan taâm ñeán chuyeän
aên uoáng cuûa treû vaãn khieán toâi söõng
soát.
Toâi laáy choàng Nhaät cuõng ñaõ
ñöôïc 10 naêm. Ban ñaàu, hai vôï
choàng chung soáng vôùi nhau taïi moät
caên hoä chung cö nhoû ngay trung taâm
thaønh phoá, cuõng thuaän tieän cho vieäc
ñi ñi veà veà thaêm nhaø meï ñeû. Boá meï
toâi khoâng muoán con gaùi laáy choàng
nöôùc ngoaøi, cuõng khoâng muoán con
chaùu sang nöôùc ngoaøi soáng. Chính
vì theå theo nguyeän voïng cuûa oâng
baø, neân toâi vaø choàng cuøng Ben - con
trai nhoû vaãn soáng ôû Vieät Nam.
laøm vieäc. Thôøi gian soáng ôû Nhaät
khoâng laâu, vaäy nhöng ñaát nöôùc
cuøng nhöõng con ngöôøi nôi ñaây ñaõ
khieán toâi voâ cuøng caûm meán.
Moät trong nhöõng aán töôïng khieán
toâi cöù muoán keå maõi khoâng thoâi veà
ñaát nöôùc naøy, ñoù chính laø chuyeän aên
uoáng cuûa treû tieåu hoïc - caùi ñang aûnh
höôûng tröïc tieáp ñeán con trai toâi. Caàn
phaûi noùi, Ben cuõng ñaõ töøng ñi hoïc
tieåu hoïc lôùp 1 ôû Vieät Nam. Chính vì
vaäy, toâi khoâng laï gì veà nhöõng böõa
aên tröa ôû tröôøng. Vaäy nhöng thöïc
söï, chuyeän aên uoáng cuûa treû Nhaät ôû
tröôøng tieåu hoïc vaãn khieán toâi voâ
cuøng “choaùng vaùng”.
Nöôùc Nhaät coù ngheøo nhöng treû
em
ñi hoïc thì phaûi ñöôïc aên côm
Tuy nhieân naêm Ben ñöôïc 7 tuoåi,
mieã
n
phí vì treû em laø nieàm hy voïng
choàng toâi ñoät ngoät chuyeån coâng taùc.
cuû
a
daâ
n toäc.
Chính vì vaäy, caû gia ñình quyeát
ñònh cuøng anh quay veà Nhaät Baûn ñeå
Khaùc vôùi chuyeän phaûi ñoùng tieàn
Trang 66
aên baùn truù cho con ôû Vieät Nam, hoïc
sinh tieåu hoïc Nhaät ñöôïc aên tröa
“mieãn phí”. Ñaây laø moät phaàn cuûa
luaät caûi caùch Nhaät Baûn nhöõng naêm
1954.
Tröôùc ñaây, Nhaät Baûn raát ngheøo
vaø thöôøng xuyeân phaûi nhaän vieän trôï
löông thöïc cuûa UNICEF vaø Myõ.
Treû Nhaät ñi hoïc ñeàu coù moät böõa aên
tröa ôû tröôøng. Vaäy nhöng moät soá em
khoâng ñöôïc aên vì boá meï khoâng coù
tieàn traû. Chính vì vaäy, naêm 1954,
chính phuû ñaõ ra quyeát ñònh ñöa vaán
ñeà aên tröa ôû tröôøng cuûa treû vaøo vaên
baûn luaät. Vì muïc ñích taát caû treû em
ñeàu ñöôïc aên, ñeàu ñöôïc lôùn vaø ñeàu
laø nieàm hy voïng cho töông lai cuûa
ñaát nöôùc Nhaät Baûn ñang coøn ñoùi
ngheøo, nhöõng böõa aên tröa ôû tröôøng
naøy seõ hoaøn toaøn mieãn phí. Ñaây laø
moät quyeát ñònh ñaùng neå vaø voâ cuøng
quan troïng coøn toàn taïi cho ñeán ngaøy
nay ôû Nhaät Baûn.
tröôøng luoân coù moùn aên thay theá
rieâng cho caùc con. Toâi coù theå lieät keâ
ví duï thöïc ñôn cuûa Ben ôû tröôøng
trong moät tuaàn nhö sau:
* Thöù 2: Rau gaïo chieân, ñaäu huõ
vaø suùp naám kinoko, giaù ñoã cay
* Thöù 3: Mì Udon laïnh vôùi ñaäu
phuï, ñaäu töông, khoai lang chieân,
traùi caây vôùi baùnh bao boät gaïo
* Thöù 4: Bibimbap (moät moùn aên
Haøn Quoác - côm vôùi rau hoãn hôïp vaø
moät quaû tröùng), ñaäu phuï vaø canh
wakame, moät quaû maän
* Thöù 5: Gaïo Yukari (Yukari laø
moät loaïi thaûo moäc Nhaät Baûn nhö laù
vöøng hay huùng queá), caù raùn,, suùp
miso
* Thöù 6: Baùnh mì toûi Phaùp, suùp,
baép caûi vaø xaø laùch baép
* Thöù 7: Côm vôùi döa chua
Yukari, thòt lôïn xaøo, cuû caûi vaø suùp
miso rong bieån.
Töø thöïc ñôn naøy, chuùng ta coù theå
nhaän ra nhöõng ñaëc ñieåm raát rieâng
cuûa böõa aên baùn truù ôû Nhaät nhö:
• Thöïc phaåm naëng veà nguõ coác vaø
rau quaû, chæ coù moät phaàn nhoû caù hay
thòt lôïn maø vaãn ñaûm baûo ñuû soá
protein caàn cho cô theå treû.
• Nhöõng moùn aên ñeàu ñöôïc cheá
bieán töôi soáng, haïn cheá ñoà hoäp.
• Tuy ñoà Nhaät vaãn laø chuû yeáu
nhöng tröôøng hoïc luoân coá gaéng giôùi
thieäu trong thöïc ñôn aên uoáng caû
nhöõng moùn Taây, Haøn Quoác&
SÖÛNG SOÁT:
BÖÕA TRÖA CUÛA TREÛ LAØ
VAÁN ÑEÀ QUOÁC GIA
Ñoà aên tröa raát ña daïng nhöng
moãi ngaøy chæ coù moät thöïc ñôn duy
nhaát.
Ñoà aên baùn truù ôû Nhaät voâ cuøng
phong phuù vaø nhieàu moùn, khoâng heà
laëp ñi laëp laïi ngaøy naøy qua ngaøy
khaùc. Tuy nhieân trong ngaøy, treû con
seõ chæ coù duy nhaát moät thöïc ñôn
nhaát ñònh vaø khoâng ñöôïc quyeàn löïa
choïn.
GIÔØ AÊN CUÕNG LAØ
Ñoù laø caùch ngöôøi Nhaät daïy cho
GIÔØ HOÏC
treû bieát quyù troïng thöùc aên vaø haïn
cheá chuyeän keùn caù choïn canh. Tuy
Böõa aên tröa cuûa hoïc sinh Nhaät
nhieân vôùi nhöõng treû bò dò öùng, khoâng phaûi laø ngoài chôø côm roài aên.
Trang 67
Ñoù cuõng laø giôø hoïc tính töï laäp vaø
tính ñoaøn keát cuûa treû. Moãi buoåi
tröa, nhöõng hoïc sinh tröïc nhaät hoâm
ñoù seõ chòu traùch nhieäm xuùc côm cho
caùc baïn. Boïn treû cuõng khoâng ai aên
tröôùc cho ñeán khi caùc baïn mình phaùt
côm xong vaø khaâu chuaån bò hoaøn
taát. Treû tieåu hoïc xuùc côm cho baïn,
ñöông nhieân khoâng theå nhanh,
khoâng theå kheùo baèng caùc coâ. Seõ coù
ñoâi khi caùc em laøm rôi khay, laøm
vaõi canh, rôùt thòt ra saøn. Tuy nhieân
caùc coâ giaùo khoâng heà böïc boäi maø
luoân ñöùng beân caïnh ñeå hoã trôï caùc
em. Nhaø beáp cuõng luoân coù ñoà aên
chuaån bò theâm vì khoâng hoâm naøo
khoâng coù treû laøm rôi ñoà.
Toâi thích caùch treû con Nhaät ñöôïc
daïy trong giôø aên, moãi beù moät khay,
ñôïi baïn beø ngoài xuoáng heát môùi baét
ñaàu vaøo böõa. Boïn treû luoân coá gaéng
aên heát suaát cuûa mình vì boû thöøa
khoâng ñöôïc khuyeán khích ôû Nhaät.
Sau böõa aên, moãi hoïc sinh nhí laïi töï
mình doïn deïp, mang baùt ñóa traû veà
phoøng beáp, gaäp baøn gheá, lau saøn
phoøng.
BIEÁT QUYÙ TROÏNG THÖÙC
AÊN TÖØ VIEÄC TÖÏ TROÀNG
RAU CHO MÌNH
Tröôùc kia khi coøn ôû Vieät Nam,
thaønh phoá ñaát chaät ngöôøi ñoâng
khieán toâi chaúng theå daïy Ben veà
nhöõng loaïi rau cuû vaø chæ cho con
bieát caây traùi lôùn leân nhö theá naøo.
Chính vì vaäy, khi sang Nhaät toâi ñaõ
voâ cuøng möøng rôõ bôûi ôû ñaây, caùc
tröôøng maãu giaùo vaø tieåu hoïc ñeàu coù
vöôøn rau xanh vaø töùc laø, boïn treû seõ
ñöôïc hoïc caùch töï troàng laáy thöïc
phaåm cho chuùng.
Ben ñaõ mang veà cho toâi moät quaû
caø tím vaø caét noù moät caùch ñaày töï
haøo. Töông töï nhö vaäy, khi ñeán muøa
cuû caûi, Ben laïi mang veà nhaø vaøi cuû
caûi beù xinh. Cuõng nhôø ñi hoïc tieåu
hoïc, Ben ñaõ coù theå voâ cuøng töï tin
trong vieäc caét goït rau cuû. ÔÛ caùc
tröôøng tieåu hoïc Nhaät, moãi naêm ñeàu
coù moät cuoäc thi cho hoïc sinh lôùp lôùn
töï naáu moät moùn aên cho gia ñình.
HOÏC CAÙCH TÖÏ NAÁU
NÖÔÙNG CUÕNG LAØ MOÄT
PHAÀN TRONG GIAÙO DUÏC
TIEÅU HOÏC
Nhieàu ngöôøi khen caùch ngöôøi
Nhaät giaùo duïc treû tieåu hoïc trong giôø
aên baùn truù ôû tröôøng. Cuõng coù vaøi yù
kieán cheâ traùch khi cho raèng ñeå treû
tham gia vaøo vieäc beáp nuùc nhö vaäy
laø quaù sôùm.
Tuy nhieân rieâng ñoái vôùi toâi, toâi
voâ cuøng caûm kích vaø thích thuù vôùi
nhöõng gì con trai mình ñang ñöôïc
hoïc ôû tröôøng.
Giôø aên tröa ôû tröôøng chöa vaø
khoâng bao giôø chæ ñôn giaûn laø moät
böõa aên “choáng ñoùi” cho hoïc sinh, ít
nhaát laø ñoái vôùi ngöôøi Nhaät. Treû coù
theå hoïc ñöôïc raát nhieàu thöù, chuùng ta
cuõng coù theå cho con ñöôïc raát nhieàu
thöù - thoâng qua 1 tieáng aên tröa quyù
giaù naøy. Treû con laø choài non, laø
töông lai cuûa ñaát nöôùc, chính vì vaäy,
vieäc ñaàu tö cho caùc beù töø böõa aên ñeán
caùi hoïc cuûa ngöôøi Nhaät laø quan
ñieåm toâi voâ cuøng ngöôõng moä. ª
Trang 68
Theo chia seû cuûa ñoäc giaû
lethuy...@... ... ..
EVA.VN
LTS: Taùc giaû ngao ngaùn: “Con choù naèm trong cuõi thaáy ñoàng loaïi cuûa mình bò
ñem ñi ñaäp ñaàu, caïo loâng coøn loàng loän, gaàm göø, hay chaûy nöôùc maét, nhöng ñoâi khi
con ngöôøi laïi quaù thôø ô vaø döûng döng vôùi noãi ñau vaø caùi cheát cuûa chính ñoàng baøo
mình.”
***
K
haép nôi treân maët ñaát, choù laø con
vaät ñöôïc ñaùnh giaù cao vì söï
thoâng minh, lanh lôïi, loøng trung
thaønh, tình caûm chan chöùa, vaø nhaát
laø moái thaân höõu töï nhieân ñoái vôùi
loaøi ngöôøi.
Ai noùi maëc ai, chöù ôû caùi xöù Vieät
nam töø xöa ñeán nay, toâi thaáy con
choù laø thöù suùc vaät heøn haï, bò khinh bæ
nhaát, ñöôïc con ngöôøi Vieät Nam
duøng trong nhöõng caâu chöûi ruûa mieät
thò, khoâng heà nöông tay. Noùi ñeán
goác gaùc thì goïi laø “ñoà choù ñeû,” maït
saùt thì goïi laø “ñoà choù,” thaäm chí
trong troø chính trò, khi noùi ñeán
nhöõng teân hoaït ñaàu, baát taøi voâ
töôùng, moät sôùm moät chieàu aên treân
ngoài troác, thì ví von nhö “choù nhaûy
baøn ñoäc!”
Con choù cheát laïi ñöôïc xem teä haïi
hôn laø moät con choù soáng, baèng
chöùng chöûi ai laø “choù cheát” naëng
gaáp möôøi laàn chöûi ai laø ñoà choù...
soáng!
Moãi ngaøy môû trang baùo Vieät
Nam ra, ñau loøng thaáy bao nhieâu
chuyeän choù... cheát, noùi theo nghóa
ñen laãn nghóa boùng.
Nghóa ñen thì nguoàn tin töø Vieät
Nam cho bieát, moãi naêm coù 3 trieäu
con choù cheát vì bò gieát thòt, thôøi
thònh ñaït, coù toå hôïp “Lieân Hieäp Thòt
Choù Nhaät Taân” vôùi con soá leân ñeán
25 nhaø haøng, nhö vaäy oâng chuû cuûa
cöûa haøng Nhaät Taân phaûi leân haøng
Toång Giaùm Ñoác Thòt Choù.
Ñöôøng daây kinh doanh choù
xuyeân quoác gia cuõng ñöôïc thaønh
laäp töø ñaây vôùi khoaûng 300,000 con
choù ñöôïc nhaäp traùi pheùp töø Thaùi
Lan, Laøo veà Vieät Nam moãi naêm.
Nhö vaäy trung bình moãi ngaøy coù
gaàn 8’290 con choù cheát, ñöôïc ñöa
leân baøn nhaäu, moãi cöûa haøng tieâu thuï
khoaûng 50 con choù moãi ngaøy.
Ñaùng leõ Vieät Nam phaûi nhaäp
caûng vaên hoùa phaåm, maùy moùc ñieän
Trang 69
khí, saûn phaåm ñeå taïo tieän nghi trong
ñôøi soáng cuûa con ngöôøi vaø naâng cao
daân trí, thì phaûi nhaäp caûng choù
(chaéc laø nhaäp caûng laäu) ñeå thoûa
maõn nhöõng caùi moàm nhaày nhuïa thòt,
môõ choù vaø noàng naëc hôi men, ñeå
queân ñôøi, coù khi queân ñi caùi thaân
phaän cuûa mình vaø chaúng bao giôø
nghó ñeán caùi khoå cuûa ngöôøi khaùc.
Con choù naèm trong cuõi thaáy ñoàng
loaïi cuûa mình bò ñem ñi ñaäp ñaàu,
caïo loâng coøn loàng loän, gaàm göø, hay
chaûy nöôùc maét, nhöng ñoâi khi con
ngöôøi laïi quaù thôø ô vaø döûng döng
vôùi noãi ñau vaø caùi cheát cuûa chính
ñoàng baøo mình.
Ngaøy naøo ôû Vieät Nam cuõng coù
chuyeän choù... cheát! Con choù bò ñaäp
ñaàu nhöng khoâng phaûi taïi caùc quaùn
baùn thòt choù maø choù cheát vì ngöôøi aên
troäm choù. Khi daân phaùt giaùc ra choù
mình bò ñaùnh cheát hay bò ñaàu ñoäc
cho vaøo bao boá thì y nhö theá naøo
cuõng coù ngöôøi troäm choù bò ñaùnh
cheát ñeå ñeàn maïng choù. Vaäy laø ôû
Vieät Nam hieän nay caùi chuyeän...
choù nhaát laø maïng con ngöôøi coøn
thua caû con choù.
ÔÛ nöôùc khaùc, neáu baét troäm moät
con choù cuûa haøng xoùm, naëng laém laø
bò phaït tieàn vaø ôû tuø 10 thaùng theo
luaät nhaø nöôùc, nhöng ôû Vieät Nam
thì troäm choù coù theå bò ñaùnh cheát
theo luaät nhaø... queâ, noâm na laø
luaät... röøng.
Thaäm chí laø aên troäm moät con gaø
cuõng bò ñaùnh cheát, nhöng gaø khoâng
phaûi choù, baøi ñang noùi chuyeän “choù
cheát” maø nhaûy qua chuyeän “gaø
cheát” laø laïc ñeà, maëc duø chuyeän “gaø
cheát” hay “ choù cheát” thì cuõng ñaïi
loaïi nhö nhau.
Nhaø cai trò ñeå daân ñoùi vaø maát
ñaïo ñöùc, baàn cuøng phaûi sinh ñaïo
taëc, baét choù, troäm gaø laø nhaø cai trò
quaù... choù. Coi maïng ngöôøi thua
con choù, vaø con ngöôøi trong xaõ hoäi
aáy coi choù ngang ngöôøi hay hôn caû
con ngöôøi thaät laø luõ... choù!
Vaøi ngöôøi ñoå xoâ ra ñöôøng ñaùnh
cheát ngöôøi troäm choù, laïi toaøn quyeàn
huûy hoaïi taøi saûn cuûa ngöôøi vì hoï ñaõ
ñoå xaêng ñoát luoân xe. Khoâng phaûi
chuû choù maø ngöôøi khaùc cuõng hung
baïo nhaûy vaøo ñaùnh keù, duø söï vieäc
khoâng can côù ñeán mình, vì baûn chaát
hung baïo cuûa con ngöôøi trong xaõ
hoäi naøy. Nhöõng ngöôøi gieát ngöôøi
naøy, chuùng ta coù thaønh ngöõ laø “loøng
lang, daï thuù,” töùc laø coù taâm ñòa cuûa
loaøi lang, laø choù... soùi!
Veà nghóa boùng thì ñaát nöôùc Vieät
Nam hoâm nay moãi ngaøy xaûy ra
khoâng bieát bao nhieâu chuyeän choù...
cheát. Moät caùi caàu treo xoâ bao nhieâu
ngöôøi xuoáng vöïc cheát thaûm, thì
khoâng quy toäi ngöôøi laøm caàu maø ñoå
chuyeän cho ngöôøi ñi. Theá coù... choù
khoâng?
Chuyeän coâng ty Tö Vaán Giao
Thoâng
Nhaät
Baûn
(Japan
Transportation Consultants - JTC)
toá caùo ñaõ hoái loä cho caùc quan chöùc
Ñöôøng Saét Vieät Nam, chuyeän
Döông Chí Duõng ñöa hoái loä cho anh
mình laø töôùng coâng an, tính tieàn
nghìn, tieàn trieäu trong khi ñoàng baøo
laàm than, ñoùi phaûi ñi aên troäm choù laø
heát söùc... choù!
Coâng An ñaùnh daân cheát, ra toøa
chæ bò aùn treo laø chuyeän quaù ö laø...
choù!
Trang 70
Nomadic Matt, ngöôøi Myõ, kyù
giaû du lòch ñaõ ñöôïc giôùi thieäu treân
CNN, BBC, Yahoo, Times, New
York Times, trong baøi vieát “Taïi sao
toâi khoâng bao giôø quay trôû laïi Vieät
Nam” ñaõ toá caùo boïn coâng an Vieät
Nam cuoàng daâm, ñaøn aùp daân,
thöôøng duøng ñoøn ñoäc baèng ñaùnh
vaøo haï boä cuûa phuï nöõ! Thaät laø quaù
... choù!
Boïn coâng an ñaïp vaøo maët daân,
gaäy goäc, roi ñieän ñaøn aùp daân oan,
ngöôøi bieåu tình choáng baét bôù, cöôõng
cheá ñaát ñai coù khaùc gì boïn khuyeån
öng cuûa hoaïn thö ngaøy tröôùc:
“Söûa sang buoàm gioù leøo maây,
Khuyeån öng (choù vaø chim öng)
laïi choïn moät baày coân quang”
(ñoà hung döõ, du coân)
Do chöõ “coân quang” naøy maø
ngaøy nay ngöôøi daân duøng chöõ “coân
an” ñeå thay theá cho hai tieáng “coâng
an” cuûa coäng saûn.
Con ngöôøi tha hoùa, trong moät xaõ
hoäi, khoâng coøn cöông thöôøng ñaïo
lyù, con gieát cha meï, cha meï gieát con
nhö chuyeän côm böõa. Gieát choàng,
gieát vôï xong ñem vöùt xuoáng soâng,
baùc só gieát beänh nhaân ñem phi tang,
thaày chuøa gieát tình nhaân ñem choân
sau vöôøn chuøa... baïn beø gieát nhau
chæ vì moät caùi ñieän thoaïi, môùi aên
nguû vôùi nhau xong, nhaãn taâm ñaäp
ñaàu tình nhaân ñeå ñoaït taøi saûn. ÔÛ ñaâu
cuõng nghe gieát, gieát... nhö khaåu
hieäu cuûa “thi haøo” Toá Höõu: “Gieát!
Gieát nöõa! Baøn tay khoâng ngôi
nghæ...” Trong xaõ hoäi naøy, ngöôøi ta
gieát ngöôøi khoâng gôùm tay, coøn deã
daøng hôn gieát moät con... choù!
ÔÛ Vieät Nam baây giôø ôû ñaâu cuõng
nghe hieáp, hieáp! Tröôûng ban vaên
hoùa xaõ cho treû em môùi hoïc lôùp 4
xem phim sex ñeå hieáp. Hieáp daâm
ñeå quay phim, toáng tình baét laøm noâ
leä tình duïc! Nöõ sinh bò hieáp daâm taäp
theå tröôùc maët baïn trai! Nhôø baïn
hieáp daâm vôï ñeå laáy côù ly dò! Cöôõng
hieáp chò daâu ñang mang thai! Ñaây
laø vaøi chuyeän trong muoân vaøn
chuyeän... hieáp, ñöôïc töôøng trình
treân baùo chí trong nöôùc! Moät xaõ hoäi
raát... choù, gioáng choù vì ñaõ xaûy ra
quaù nhieàu chuyeän... caåu hôïp!
Moät xaõ hoäi loaïn laïc, laém ñieàu
ñoán maït “thöôïng haï giai caåu” (treân
döôùi ñeàu “choù,” caâu noùi cuûa Cao Baù
Quaùt) ngay caû baäc só phu, khoâng
xoay chuyeån ñöôïc thôøi theá, chæ
ñaønh keâu leân nhöõng tieáng tuyeät
voïng: “choù ôi laø choù!”
Chuyeän choù coøn daøi daøi, may ra
khi cheát heát choù, daân chuùng khoâng
coøn moùn nhaäu khoaùi khaåu, daân tình
khoâng coøn ta thaùn chuyeän choù, boán
coõi môùi yeân bình, mong raèng cuõng
seõ ñeán luùc “choù cheát laø heát
chuyeän!”
Ngaøy xöa ñi hoïc, toùc coøn xanh
möôùt, laøm moät baøi luaän vaên maø
duøng chöõ laëp ñi laëp laïi (ñieäp ngöõ)
theá naøo cuõng bò thaày giaùo gaïch boâi
ñen, gaïch ñoû. Hoâm nay, toùc ñaõ baïc
phô, vieát moät baøi vaên, caâu keùo luûng
cuûng, nhaát laø ñeám ñi ñeám laïi coù ñeán
64 chöõ “choù,” chæ vì loøng coøn quaù
buoàn phieàn, saân haän vì nhöõng
chuyeän choù cheát, chæ xin caùc baïn
thöông tình mieãn thöù! ª
Trang 71
Huy Phöông (Taïp ghi)
Ngöôøi Vieät
LTS: Taùc giaû vieát: “Hôn luùc naøo heát, ngöôøi Vieät haõy tìm cho mình moät höôùng ñi
tröôùc Baéc Kinh, ñeå traùnh moät söï suïp ñoå nhö ñaõ ñöôïc baùo tröôùc”. Ngöôøi Vieät laø ai?
Phaûi chaêng laø “boïn ngöôøi Vieät ñang baùn nöôùc caàu vinh?” Khoâng, ñoù laø toaøn daân
Vieät Nam ñang vuøng daäy thoaùt aùch ñoâ hoä cuûa haùn trieàu! Mong thay !
***
N
oùi veà tham voïng cuûa Trung
Quoác, thì caû theá giôùi ñeàu bieát,
Trung Quoác muoán thoáng trò theá
giôùi. Tuy nhieân, vieäc muoán laø moät
chuyeän, coøn khaû naêng ñeå thöïc hieän
laïi laø vaán ñeà khaùc.
Coù leõ, trong theá kyû 21 naøy, ñeå
thöïc teá hôn, Baéc Kinh chæ môùi nghó
ñeán moät nöûa Thaùi Bình Döông.
Chính vì vaäy, trong chuyeán thaêm
Myõ hoài thaùng 6/2013, trong cuoäc
tieáp kieán vôùi Toång thoáng Barak
Obama, Taäp Caän Bình, Toång Bí thö
Ñaûng coäng saûn Trung Quoác, Chuû
tòch Coäng hoøa Nhaân daân Trung
Hoa, noùi: “Thaùi Bình Döông ñuû
roäng cho caû Myõ vaø Trung Quoác”.
1. Trung Hoa, moät daân toäc baát
haïnh
Nhaân daân Trung Quoác ñang baét
buoäc phaûi toân thôø Mao Traïch Ñoâng,
moät “nhaø laõnh ñaïo ñaõ gieát cheát soá
löôïng nhaân daân lôùn nhaát trong lòch
söû, toång coäng laø 77.000.000 ngöôøi,
vöôït xa ngöôøi ñöùng thöù hai laø
Joseph Stalin vôùi 43.000.000
ngöôøi”. Roõ raøng, moät daân toäc ñang
phaûi toân thôø con ngöôøi nhö theá laø
moät daân toäc baát haïnh.
Ñeå vôùt vaùt danh döï cho Mao vaø
lyù do ñeå vieäc thôø Mao phaàn naøo
ñöôïc chính danh, Ñaûng Coäng saûn
Trung Quoác ñaùnh giaù coâng traïng
cuûa Mao baèng vieäc thoáng nhaát
Trung Hoa vaø “môû mang bôø coõi”
(xaâm löôïc Taây Taïng, AÁn Ñoä, Ngoaïi
Moâng, Hoaøng Sa, Tröôøng Sa, laán
bieân giôùi ñaát lieàn vôùi caùc nöôùc xung
quanh&). Tuy nhieân, söï baát oån hieän
nay ôû Taân Cöông, Taây Taïng laïi
ñang laø nguy cô laøm tan raõ Trung
Quoác. Haøng naêm, Trung Quoác chi
phí ñeå oån ñònh noäi ñòa coøn hôn caû
chi phí quoác phoøng. Lieäu Trung
Quoác coù thoáng nhaát vaø oån ñònh laâu
daøi? (Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø
Myõ vaø caùc nöôùc daân chuû phöông
Taây, moät maët veà ngoaïi giao vaãn
Trang 72
coâng nhaän “moät Trung Quoác”,
nhöng vaãn coâng nhaän vaø tieáp kieán
thuû lónh Ñaït Lai Laït Ma cuûa Taây
Taïng?! Roõ raøng, vaãn coøn hy voïng
ñoäc laäp ñoái vôùi caùc daân toäc Taân
Cöông, Taây Taïng).
Ñöôøng ra phía Taây Thaùi Bình
Döông cuûa Trung Quoác ñaõ bò Nhaät
Baûn, moät cöôøng quoác haøng ñaàu theá
giôùi chaën laïi. Lòch söû nhö khoâng
chieàu loøng ngöôøi Haùn. (Nguoàn: Ñôøi
soáng vaø Phaùp luaät).
Maëc duø coù tham voïng chia ñoâi
Thaùi Bình Döông vôùi Myõ, nhöng
lòch söû nhaân loaïi nhö coù con ñöôøng
ñi rieâng cuûa noù. Baûn ñoà chaâu
AÙ-Thaùi Bình Döông cho thaáy, toaøn
boä cöûa ra phía Taây Thaùi Bình
Döông cuûa Trung Quoác, ôû ngaû
Ñoâng Baéc AÙ, ñaõ bò Nhaät Baûn moät
cöôøng quoác haøng ñaàu theá giôùi chaën
laïi. Ngöôøi Nhaät ñaõ xaùc ñònh raèng
neáu ñeå Trung Quoác chieám ñöôïc
Senkaku (Ñieáu Ngö), thì roài seõ daàn
maát luoân caû quaàn ñaûo Okinawa ôû
phía Nam. Chính vì vaäy, khoâng bao
giôø Trung Quoác thöïc hieän ñöôïc
möu ñoà chieám Senkaku vaø do ñoù,
khoâng bao giôø Trung Quoác ra ñöôïc
Taây Thaùi Bình Döông theo ngaû
Nhaät Baûn.
Maëc duø hung haêng thaønh laäp
“Ñöôøng nhaän daïng phoøng
khoâng-ADIZ” ôû Ñoâng Baéc AÙ (bieån
Hoa Ñoâng), nhöng Baéc Kinh cuõng
chæ daùm “oâm” Senkaku maø thoâi, coøn
xa môùi vôùi ñeán quaàn ñaûo Okinawa
cuûa Nhaät. Vaäy thì laáy ñaâu ra con
ñöôøng ra Taây Thaùi Bình Döông vaø
muoán ñeán Hawaii cuûa Myõ vaø “chia
ñoâi Thaùi Bình Döông”!
2. Taïi sao Baéc Kinh laïi ñöa
giaøn khoan HD-981 ra Bieån Ñoâng
ôû thôøi ñieåm naøy?
Trong baøi “Vì sao Trung Quoác
ñöa giaøn khoan khoång loà vaøo Bieån
Ñoâng?” Thieáu töôùng Leâ Vaên
Cöông, cöïu Vieän tröôûng Vieän Chieán
löôïc, Boä Coâng an CS, cho bieát:
“Vieäc ñöa giaøn khoan HD-981
vaøo Bieån Ñoâng taïi thôøi ñieåm naøy cho
thaáy Trung Quoác ñaõ coù moät söï tính
toaùn raát kyõ. Ñaây laø thôøi ñieåm caû Myõ
vaø Nga ñang taäp trung vaøo Ukraine.
Ngoaøi ra, vieäc Trung Quoác ñöa
giaøn khoan vaøo Bieån Ñoâng coøn coù
taùc ñoäng lôùn töø Hoa Kyø. Cuï theå,
trong caùc chuyeán ñi thaêm Trung
Quoác vöøa roài, Boä tröôûng Quoác
phoøng Myõ Chuck Hagel tuyeân boá
Myõ seõ baûo veä toaøn veïn laõnh thoå Nhaät
Baûn theo Hieäp ñònh an ninh
Myõ-Nhaät kyù naêm 1960. Ñaëc bieät laø
chuyeán coâng du 4 nöôùc chaâu AÙ vöøa
qua cuûa Toång thoáng Myõ, oâng
Obama ñaõ tuyeân boá Myõ saün saøng
baûo veä ñoàng minh Nhaät Baûn veà an
toaøn laõnh thoå trong ñoù coù caû quaàn
ñaûo Senkaku (Trung Quoác goïi laø
ñaûo Ñieáu Ngö). Khi ñaõ laät baøi ngöûa
nhö vaäy, Trung Quoác seõ chöa daùm
laøm gì ôû Senkaku trong khi tröôùc ñoù,
Myõ khoâng coù thaùi ñoä roõ raøng veà vaán
ñeà naøy.
Trung Quoác chæ naén gaân töøng
nöôùc, nhöng tröôùc thaùi ñoä roõ raøng
nhö vaäy cuûa Myõ, Trung Quoác sôï vaø
khoâng daùm ñoäng ñeán Nhaät Baûn vaø
Myõ. Vaø khi khoâng daùm ñoäng ñeán Myõ
vaø Nhaät Baûn thì Trung Quoác quay ra
Bieån Ñoâng.
Baûn chaát cuûa Trung Quoác khoâng
Trang 73
thay ñoåi, luoân muoán laøm baù chuû
Bieån Ñoâng”.
Theo ngöôøi vieát baøi naøy, nhaän
xeùt treân ñaây cuûa Thieáu töôùng Leâ
Vaên Cöông laø ñuùng, tuy nhieân môùi
chæ laø “yeáu toá beân ngoaøi”; ngöôïc
laïi, quan heä hai nöôùc Vieät-Trung,
môùi laø nguyeân nhaân chính.
Lyù do quan troïng nhaát ñeå Baéc
Kinh haønh ñoäng ôû thôøi ñieåm naøy laø
Vieät Nam ñaõ phuï thuoäc saâu vaøo
Trung Quoác ôû haàu heát caùc lónh vöïc
then choát, goàm: kinh teá, chính trò,
ngoaïi giao. Töø sau hoäi nghò Thaønh
Ñoâ (1990), Baéc Kinh ñaõ kheùo leùo
buoäc Vieät Nam phaûi phuï thuoäc gaàn
nhö hoaøn toaøn. Bieát raèng, baùn taøi
nguyeân thoâ laø taøn phaù ñaát nöôùc,
tröôùc sau roài cuõng suïp ñoå, nhöng taïi
thôøi ñieåm naøy, neáu khoâng khai thaùc
baùn cho Trung Quoác, thì kinh teá
Vieät Nam seõ heát söùc khoù khaên.
Hieän taïi, Vieät Nam khoâng coù baát cöù
moät cô hoäi naøo ñeå ñaùp traû hoaëc laøm
traùi yù Baéc Kinh, ngoaøi vieäc chieáu leä
phaûn ñoái qua phaùt ngoân treân truyeàn
hình, baùo chí.
3. Böôùc ngoaët vaø sai laàm lòch söû
Ngay sau khi baùo petrotimes.vn,
vaøo toái ngaøy 04.5.2014 ñöa tin:
“Trung Quoác ngang ngöôïc keùo giaøn
khoan khoång loà vaøo vuøng bieån Vieät
Nam”, thì coäng ñoàng maïng Internet
Vieät Nam ñaõ daáy leân laøn soùng phaûn
ñoái maïnh meõ. Söï kieän naøy nhìn töø
phía Trung Quoác, coù theå xem laø
böôùc ngoaët lòch söû trong vieäc “hieän
thöïc hoùa” caùi goïi laø “ñöôøng löôõi boø”
maø Trung Quoác ñaõ trình Lieân Hôïp
Quoác caùch ñaây ñuùng 5 naêm
(07.5.2009-07.5.2014), coù theå ñöôïc
ví nhö söï kieän Trung Quoác ñaùnh
chieám ñaûo Gaïc Ma vaøo ngaøy
14.3.1988.
Ngaøy 04.5.2014, baùo Thanh
Nieân ñaõ ñaët caâu hoûi: “Trung Quoác
ñònh xaây döïng saân bay traùi pheùp treân
ñaûo Gaïc Ma?” Thaät deã hieåu, Trung
Quoác ñaõ vaø ñang huùt caùt, xaây töôøng
bao vaø bieán Gaïc Ma thaønh moät taøu
saân bay thöïc thuï, laøm tieàn ñeà khoáng
cheá vaø xaâm löôïc Tröôøng Sa trong
töông lai. (Taïi caûng Vuõng AÙng, daân
Haø Tónh cho bieát, Trung Quoác duøng
taøu huùt caùt ñaép laán bieån roäng theâm
300 ha (theo quy hoaïch), choã ñaép
saâu nhaát laø 15m; taïo luoàng cho taøu
ngaàm coù theå vaøo khu vöïc naøy ñöôïc,
nhöõng ñöôøng haàm maø oâ toâ taûi hai
chieàu chaïy baêng baêng nhö baùo chí
ñöa tin, cho ta khaúng ñònh heä thoáng
ngaàm ôû khu vöïc Vuõng AÙng ôû trong
ñaát lieàn vaø ngoaøi bieån laø raát khoù
töôûng töôïng). Nhö vaäy, taïi Tröôøng
Sa, vieäc huùt caùt laø vöøa ñaép laøm saân
bay, vöøa taïo luoàng cho taøu côõ lôùn,
keå caû taøu ngaàm vaøo ñöôïc. Neáu nhôù
raèng Trung Quoác döï tính ñaàu tö 5 tyû
USD ñeå xaây caên cöù quaân söï ôû
Tröôøng Sa thì khoâng coù gì laø khoù
hieåu caû.
Moät laàn nöõa, cuøng vôùi vieäc ñeå
maát Gaïc Ma hôn 25 naêm tröôùc, vaø
ñeå Trung Quoác ñöa giaøn khoan
HD-981 vaøo saâu trong vuøng ñaëc
quyeàn kinh teá vaø theàm luïc ñòa cuûa
Vieät Nam, ñeán gaàn 150 km, ñaây laø
moät thaát baïi mang tính lòch söû cuûa
Vieät Nam.
Theo thoâng tin cuûa Haûi quaân Vieät
Nam, Trung Quoác ñang huy ñoäng
nhieàu phöông tieän, thieát bò ñeå môû
Trang 74
roäng caên cöù quaân söï treân ñaûo Gaïc
Ma, thuoäc cuïm ñaûo Sinh Toàn trong
quaàn ñaûo Tröôøng Sa cuûa Vieät Nam,
bò Trung Quoác chieám ñoùng traùi
pheùp. Hoï ñang naïo xuùc ñaù san hoâ,
môû moät luoàng lôùn cho taøu vaøo ñaûo,
ñoàng thôøi ñoå caùt taïo thaønh moät baõi
noåi daøi 500m, roäng 200, cao 4-5m.
(Nguoàn: FB Nguyeãn Vaên Ñaøi).
Coù theå noùi, söï kieän ngaøy
04.5.2014, Trung Quoác cho ñaët
giaøn khoan HD-981 vaøo saâu ñeán 89
haûi lyù (148 km), phía trong ñöôøng
ñaëc quyeàn kinh teá 200 haûi lyù cuûa
Vieät Nam, hoï ñaõ thöïc hieän ñöôïc caùc
muïc tieâu:
1. Hoï xaâm löôïc Vieät Nam khoâng
caàn suùng ñaïn; taïo tieàn leä ñeå töøng
böôùc thöïc hieän ôû caùc nôi khaùc, tieán
ñeán thöïc hieän ñaày ñuû theo “ñöôøng
löôõi boø”.
2. Hoï naém chaéc ñöôïc raèng Vieät
Nam chæ phaûn ñoái chieáu leä maø khoâng
kieän ra toøa aùn quoác teá, hoaëc khoâng
tuyeân boá duøng giaûi phaùp quaân söï ñeå
buoäc Trung Quoác ruùt lui, coù nghóa laø
Vieät Nam ñaõ chaáp nhaän ñaàu haøng ñeå
maát vuøng bieån taïi khu vöïc giaøn
khoan HD-981 haï thuûy (toïa ñoä 15 ñoä
29’58” vó Baéc-111ñoä 12’06” kinh
Ñoâng) trôû ra ñöôøng 200 haûi lyù.
3. Baéc Kinh saün saøng vaø ñaõ xeù
boû caùc coâng öôùc quoác teá veà bieån
(ngöôïc laïi, ñaây laø ñieåm yeáu maø Baéc
Kinh khoâng bieän minh ñöôïc, vaø caùc
nöôùc coù cô sô ñeå kieän vaø ngöôøi Myõ
coù lyù do ñeå can thieäp).
4. Ñaâu laø hy voïng cho ngöôøi Vieät
Chöa bao giôø lòch söû Vieät Nam
laïi trôù treâu vaø ñen toái nhö hieän nay.
Maëc duø vaäy, khoâng bao laâu nöõa,
giai ñoaïn naøy seõ qua ñi, vaø cô hoäi
ñeå giaønh laïi nhöõng gì ñaõ maát ngoaøi
Bieån Ñoâng vaãn chöa phaûi laø heát ñoái
vôùi ngöôøi Vieät. Bôûi vì haønh ñoäng
cuûa Trung Quoác laø haønh ñoäng xaâm
löôïc, chaø ñaïp leân luaät phaùp vaø coâng
öôùc quoác teá.
Neáu nhö Trung Quoác khoâng coù
ñöôøng ra Taây Thaùi Bình Döông ôû
ngaû Nhaät Baûn, thì Trung Quoác cuõng
khoâng coù ñöôøng ra ôû ngaû Ñoâng
Nam AÙ, bôûi vì, vì söï soáng coøn cuûa
mình, ngöôøi Vieät ñöôïc söï trôï giuùp
quoác teá seõ laïi vuøng leân. Vaø nhö vaäy,
Vieät Nam vaø Nhaät Baûn, laø hai quoác
gia seõ chaën ñöôøng ra bieån cuûa
Trung Quoác, trong möu ñoà baù chuû
ñaïi döông cuûa hoï.
Khoâng chæ bò theá giôùi ñeà phoøng,
söï baát oån hieän nay ôû Taân Cöông,
Taây Taïng trong noäi ñòa Trung
Quoác, laïi ñang laø nguy cô laøm tan raõ
Trung Quoác. Moät theå cheá chính trò
maø caùc quan tham nhuõng baèng
nhieàu caùch ñeå vô veùt, ñeå roài sau ñoù
thi nhau chaïy troán ra nöôùc ngoaøi
sinh soáng, thì theå cheá ñoù chaéc chaén
seõ suïp ñoå. Bieát ñöôïc nguy cô ngaøy,
Taäp Caän Bình ñaõ raát maïnh tay trong
vieäc choáng tham nhuõng (goïi laø “ñaäp
ruoài, ñaû hoå”), nhöng coøn duy trì cheá
ñoä coäng saûn thì oâng ta nhaát ñònh seõ
thaát baïi.
Hôn luùc naøo heát, ngöôøi Vieät haõy
tìm cho mình moät höôùng ñi tröôùc
Baéc Kinh, ñeå traùnh moät söï suïp ñoå
nhö ñaõ ñöôïc baùo tröôùc. ª
Trang 75
Hoaøng Mai
Taùc giaû göûi BVN.
Nguoàn: boxitvn.blogpost.de
LTS: Taùc giaû neâu vaán ñeà: “Ñoái vôùi nhaø caàm quyeàn cuõng nhö daân chuùng Vieät
Nam, caàn phaûi saùng suoát nhaän ñònh ñöôïc dieän vaø ñieåm trong söï kieän naøy”, töùc laø söï
kieän Trung Coäng ñaët giaøn khoan trong laõnh haûi Vieät Nam. “Dieän” laø phaûn öùng vôùi söï
thaùch thöùc vaø haønh ñoäng khieâu khích cuûa Trung Quoác; Vieät Nam chaéc “khoâng duøng
bieän phaùp quaân söï”, theo yù kieán cuûa giaùo sö thaïc só Hoaøng Vieät vì seõ khoâng ñöa tôùi
keát quaû gì. Coøn “ñieåm” laø laøm sao ñeå Trung Quoác khoâng theå ñi ñeán muïc tieâu cuoái
cuøng cuûa hoï, bôûi Vieät Nam seõ coù “haønh ñoäng phuø hôïp”, theo Hoaøng Vieät. OÂng hy
voïng raèng cuoái cuøng Trung Quoác seõ keùo giaøn khoan trôû laïi quaàn ñaûo Hoaøng Sa
hoaëc ra ngoaøi vuøng ñaëc quyeàn kinh teá cuûa Vieät Nam. Coøn ñaït tôùi keát quaû naøy nhö
theá naøo seõ coøn qua nhieàu khoù khaên phöùc taïp. Chôø xem!
***
T
aát caû caùc cô quan truyeàn thoâng
treân theá giôùi trong nhöõng ngaøy
vöøa qua ñeàu ñeà caäp tôùi tình hình
bieán ñoäng taïi Bieån Ñoâng, khu vöïc
ñaõ coù nhöõng tranh chaáp gay gaét töø
nhieàu naêm nay.
CNN noùi raèng coù söï leo thang
môùi trong tình hình caêng thaúng do
moät loaït nhöõng va chaïm vôùi taàm
möùc naëng neà nhaát töø tröôùc ñeán nay
giöõa Trung Quoác, Vieät Nam,
Philippines.
Ernest Bower vaø Gregory
Poling, hai hoïc giaû thuoäc Vieän
Chieán Löôïc vaø Nghieân Cöùu Quoác
Teá ôû Washington, coi vieäc Trung
Quoác ñem giaøn khoan khoång loà vaøo
Bieån Ñoâng laø haønh ñoäng haøm chöùa
nhieàu aån yù ñaùng keà.
Yahoo News daãn lôøi hai oâng cho
raèng vieäc naøy xaûy ra ngay sau
chuyeán coâng du AÙ Chaâu cuûa Toång
Thoáng Obama chöùng toû Trung
Quoác “coù yù ñònh thöû thaùch quyeát
taâm cuûa Vieät Nam, ASEAN vaø
Washington”.vaø Baéc Kinh coù leõ
“muoán thay ñoåi hieän traïng taïi Bieån
Ñoâng, nhaân luùc Hoa Kyø ñang
vöôùng baän ñeán nhieàu vaán ñeà ôû
Ukraine, Nigeria, Syria”.
Bình luaän gia Pepe Escobar cuûa
heä thoáng truyeàn hình Nga RT cuõng
gaàn quan ñieåm aáy, oâng cho laø Toång
Thoáng Obama ñaõ laøm Bieån Ñoâng
daäy soùng.
Theo oâng, chính saùch chuyeån
Trang 76
truïc veà chaâu AÙ vaø nhöõng cam keát
baûo veä caùc ñoàng minh AÙ Chaâu
khieán Trung Quoác lo ngaïi vaø tìm
giaûi phaùp öùng phoù. OÂng Escobar
cho raèng Haûi Quaân Hoa Kyø muoán
duy trì vai troø baù chuû Bieån Ñoâng
qua nhöõng tuyeân boá cuûa
Washington veà lôïi ích coát loõi vaø
quyeàn töï do haøng haûi ôû vuøng bieån
naøy, vaø nhö theá Trung Quoác seõ bò
caûn trôû trong chuû tröông baønh
tröôùng cuûa hoï.
Philippines môû cöûa ñoùn quaân
ñoäi Hoa Kyø trôû laïi sau EÃ theá kyû vaø
Malaysia töø tröôùc ñeán nay traùnh va
chaïm vôùi Trung Quoác, baây giôø cuõng
saün saøng gia taêng hôïp taùc vôùi Haûi
Quaân Hoa Kyø. Nhöõng söï vieäc aáy
khieán Trung Quoác thaáy caàn coù
nhöõng böôùc tieán cuï theå hôn thay vì
giöõ nguyeân traïng töø nhieàu naêm.
Giaùo sö ñaïi hoïc New South
Wales Carl Thayer, chuyeân gia veà
Vieät Nam thuoäc Hoïc Vieän Quoác
Phoøng UÙc trong cuoäc phoûng vaán
cuûa baùo Ngöôøi Vieät cho raèng
“Trung Quoác ñang tröïc tieáp thaùch
thöùc chuû quyeàn cuûa Vieät Nam trong
vuøng Bieån Ñoâng cuõng nhö thaùch
thöùc thaåm quyeàn cuûa Vieät Nam ñoái
vôùi caùc nguoàn taøi nguyeân trong khu
vöïc ñaëc quyeàn kinh teá cuûa mình”.
OÂng cho raèng qua söï kieän naøy, Baéc
Kinh taùi khaúng ñònh chuû tröông daàn
daàn môû roäng söï hieän dieän cho ñeán
khi thoáng trò toaøn boä Bieån Ñoâng”.
Thaïc só luaät quoác teá Hoaøng Vieät,
giaùo sö Ñaïi Hoïc Luaät thaønh phoá
HCM, vaø thaønh vieân Quyõ Nghieân
Cöùu Bieån Ñoâng kieâm coá vaán hoïc
thuaät Trung Taâm Döõ Lieäu Hoaøng
Sa, nhaän ñònh tình theá moät caùch
thöïc duïng hôn veà hoaøn caûnh cuûa
Veät Nam. Trong moät baøi phoûng vaán
treân baùo ñieän töû VNExpress ôû Vieät
Nam, oâng noùi: “Vieät Nam ñöôïc
xem laø khuùc xöông khoù nhaèn nhaát
Ñoâng Nam AÙ. Neáu Trung Quoác ñaët
ñöôïc giaøn khoan ôû vuøng bieån Vieät
Nam thì khoâng coù lyù do gì hoï khoâng
laøm ñöôïc vieäc töông töï vôùi
Philippines, Malaysia, Indonesia,
Brunei”.
Theo oâng, “Neáu Vieät Nam ñeå
Trung Quoác ngang nhieân haï ñaët
giaøn khoan trong vuøng ñaëc quyeàn
kinh teá cuûa mình thì seõ thaønh moät
tieàn leä xaáu, Trung Quoác seõ laán tôùi ôû
nhöõng nôi khaùc roài cöù theá thì Vieät
Nam ñöùng tröôùc nguy cô khoâng coøn
bieån nöõa”.
BBC cho bieát Thöù Tröôûng
Ngoaïi Giao Hoa Kyø Daniel Russel,
chuyeân traùch veà caùc vaán ñeà Ñoâng AÙ
vaø Thaùi Bình Döông, ñang thaêm
Vieät Nam, trong buoåi gaëp baùo giôùi
taïi Haø Noäi hoâm Thöù Naêm
(08.05.2014), haàu heát caùc caâu hoûi
cuûa phoùng vieân ñeàu lieân quan vieäc
Trung Quoác ñöa giaøn khoan HD
981 vaøo Bieån Ñoâng.
Theo lôøi oâng Russel, boä Ngoaïi
giao Myõ ñaõ coù tuyeân boá chính thöùc
veà laäp tröôøng cuûa Myõ, raèng haønh
ñoäng ñôn phöông cuûa Trung Quoác
laø “khieâu khích vaø laøm taêng caêng
thaúng vaø khoâng ñem laïi lôïi ích an
ninh cho khu vöïc”. Nhaø ngoaïi giao
Myõ nhaán maïnh tranh chaáp treân
bieån, goàm caû Hoaøng Sa, phaûi ñöôïc
giaûi quyeát “moät caùch hoøa bình, qua
con ñöôøng ngoaïi giao, theo luaät
Trang 77
phaùp quoác teá”. OÂng giaûi thích theâm
laø “Hoa Kyø coù quan ñieåm töø laâu
raèng, neáu keânh ngoaïi giao khoâng coù
keát quaû, caùc nöôùc tranh chaáp caàn
taän duïng quyeàn söû duïng caùc cô cheá
luaät phaùp quoác teá.”
OÂng khaúng ñònh raèng Hoa Kyø
“khoâng ñöa ra quan ñieåm rieâng cuûa
mình veà phaûi traùi trong ñoøi hoûi cuûa
baát kyø nöôùc naøo treân Bieån Ñoâng”.
“Nhöng Hoa Kyø vaø coäng ñoàng quoác
teá coù quyeàn keâu goïi caùc beân giaûi
quyeát tranh chaáp trong hoøa bình,
phuø hôïp luaät phaùp quoác teá.”
Nöõ phaùt ngoân vieân Hua
Chunying boä ngoaïi giao Trung
Quoác ngaøy hoâm tröôùc - phaûn öùng laïi
tuyeân boá cuûa phaùt ngoân vieân boä
ngoaïi giao Hoa Kyø Jen Psaki - sau
khi leân tieáng caùo buoäc Vieät Nam
quaáy raày caûn trôû giaøn khoan trong
vuøng bieån cuûa Trung Quoác, noùi
raèng “Myõ khoâng coù quyeàn tuøy tieän
pheâ phaùn hoaït ñoäng thuoäc veà chuû
quyeàn cuûa Trung Quoác”.
Giaûi thích veà tröôøng hôïp Myõ uûng
hoä Philippines trong söï tranh chaáp
vôùi Trung Quoác, oâng Russel noùi:
“Chuùng toâi coù laäp tröôøng veà tính
raøng buoäc thieâng lieâng vôùi
Philippines nhö ñoàng minh. Nhöng
chuùng toâi khoâng coù quan ñieåm veà
phaûi traùi trong ñoøi hoûi chuû quyeàn
cuûa Philippines.”
Theo tôø The Guardian ôû Anh,
Hanoi khoâng hy voïng coù khaû naêng
ñöông ñaàu quaân söï vôùi Trung Quoác
vaø chæ muoán tìm moät giaûi phaùp hoøa
bình. Khi bieát möu ñònh cuûa Trung
Quoác, ngaøy 2 thaùng 5 Vieät Nam ñaõ
ñieàu phaùi 29 taøu ñeán vuøng bieån gaàn
giaøn khoan HD-981 nhöng trong soá
ñoù khoâng coù chieán haïm naøo. Ngöôïc
laïi soá taøu Trung Quoác ñoâng gaáp
nhieàu laàn taøu Vieät Nam vaø goàm caû
caùc chieán haïm hoä toáng giaøn khoan.
Thoâng taán xaõ AP, daãn lôøi moät
giôùi chöùc yeâu caàu khoâng tieát loä
danh taùnh trong tình theá teá nhò naøy,
noùi raèng theo oâng, muïc tieâu haønh
ñoäng cuûa caùc taøu Vieät Nam laø coá
gaéng ngaên caûn khoâng ñeå cho
HD-981 caém neo taïi nôi ñònh khoan
doø, Tuy nhieân khoâng chaéc coù theå
laøm ñöôïc ñieàu naøy vì caùc taøu Trung
Quoác can thieäp, xua ñuoåi baèng voøi
phun nöôùc vaø keå caû vieäc ñaâm vaøo
taøu Vieät Nam... Tôø Guardian cuõng
nhaéc laïi naêm 1992, Trung Quoác ñaõ
kyù hôïp ñoàng cho coâng ty Hoa Kyø
Crestone thaêm doø daàu khí ôû vuøng
bieån Tröôøng Sa nhöng Vieät Nam
phaûn ñoái vaø 2 naêm sau giaøn khoan
phaûi ruùt ñi tröôùc aùp löïc cuûa haûi quaân
Vieät Nam. Baây giôø haûi quaân Trung
Quoác phaùt trieån hôn nhieàu vaø Vieät
Nam khoù taïo ñöôïc aùp löïc nhö theá.
Tôù baùo nhaän ñònh raèng maëc duø
coù nhöõng haïn cheá trong söï ñöông
ñaàu vôùi nöôùc laùng gieàng khoång loà
nhöng baây giôø Vieät Nam khoâng ôû
Trang 78
theá coâ laäp vaø coù theå vaän duïng söï hoã
trôï cuûa caùc quoác gia trong khu vöïc.
Tuy vaäy khoâng theå troâng ñôïi nhieàu
vaøo nhöõng giaûi phaùp ngoaïi giao
cuõng nhö söï trôï löïc hieäu quaû cuûa
caùc quoác gia lôùn vaø do ñoù Vieät Nam
buoäc phaûi tìm ñöôøng loái uyeån
chuyeån phuø hôïp khaû naêng thöïc teá
vaø thích öùng nhaát vôùi töøng tình hình
cuï theå.
Moät nhaø quan saùt töø Vieät Nam,
Giaùo sö Löông Vaên Keá tröôøng Ñaïi
Hoïc Quoác Gia Haø Noäi coù yù kieán tin
vaøo söï can thieäp cuûa Nga trong söï
kieän naøy. Traû lôøi phoûng vaán cuûa
BBC, oâng noùi: “Nga seõ khoâng chaáp
nhaän ñeå Trung Quoác ‘thao tuùng’ ôû
Bieån Ñoâng maëc duø coù theå seõ vaãn
tieáp tuïc tham gia ‘dieãn taäp haûi
quaân’ chung vôùi Trung Quoác ôû khu
vöïc Bieån Hoa Ñoâng gaàn Nhaät
Baûn”.
Moät dieãn bieán coù theå coù yù nghóa
hoâm Thöù Naêm khi Thöù tröôûng
Ngoaïi giao Trung Quoác Trình
Quoác Bình cho raèng Trung Quoác vaø
Vieät Nam coù theå giaûi quyeát tranh
chaáp treân bieån moät caùch hoøa bình
vaø raèng moät söï coá giöõa hai nöôùc hoài
ñaàu tuaàn naøy taïi Bieån Ñoâng khoâng
phaûi laø moät “cuoäc ñuïng ñoä”. OÂng
noùi: “Toâi khoâng tin ñoù laø moät vuï
ñuïng ñoä. Toâi nghó coù khaùc nhau veà
quan ñieåm trong moät soá tranh
chaáp”.
Nhöng oâng Trònh vaãn khaúng
ñònh: ““Nôi xaûy ra vuï vieäc vaãn luoân
thuoäc veà vuøng laõnh thoå cuûa Trung
Quoác. Trung Quoác taát nhieân phaûi
baûo veä chuû quyeàn laõnh thoå vaø caùc
lôïi ích coát loõi khaùc cuûa chuùng toâi.
Vieät Nam neân yù thöùc veà vaán ñeà
naøy”.
Ñoái vôùi nhaø caàm quyeàn cuõng
nhö daân chuùng Vieät Nam, caàn phaûi
saùng suoát nhaän ñònh ñöôïc dieän vaø
ñieåm trong söï kieän naøy. Phaûn öùng
vôùi söï thaùch thöùc vaø haønh ñoäng
khieâu khích, cho duø coù ñaït thaønh
coâng tôùi moät chöøng möïc naøo ñoù,
cuõng seõ khoâng ñöa tôùi keát quaû gì.
Ñieàu thieát yeáu laø laøm sao ñeå Trung
Quoác khoâng theå ñi ñeán muïc tieâu
cuoái cuøng cuûa hoï.
Theo yù kieán cuûa giaùo sö thaïc só
Hoaøng Vieät: “Vieät Nam khoâng gaây
haán neân seõ khoâng haønh ñoäng tröôùc
vaø giôùi haïn laø khoâng duøng bieän
phaùp quaân söï. Neáu Trung Quoác ñi
quaù giôùi haïn ñoù thì Vieät Nam phaûi
haønh ñoäng phuø hôïp”. OÂng hy voïng
raèng laøm sao cuoái cuøng Trung Quoác
seõ keùo giaøn khoan trôû laïi quaàn ñaûo
Hoaøng Sa hoaëc ra ngoaøi vuøng ñaëc
quyeàn kinh teá cuûa Vieät Nam. Coøn
ñaït tôùi keát quaû naøy nhö theá naøo seõ
coøn qua nhieàu khoù khaên phöùc taïp.
Moät blogger, Dannews, hoâm
Thöù Naêm noùi raèng noäi boä chính
quyeàn khoâng thoáng nhaát. Haø Noäi vaø
Saøi Goøn khoâng ñoàng yù veà cuoäc bieåu
tình döï truø vaøo ngaøy 11 thaùng 5, Haø
Noäi chaáp thuaän coøn Saøi Goøn seõ
kieåm soaùt chaët cheõ. Thaät ra nhöõng
haønh ñoäng phaûn ñoái Trung Quoác,
neáu xaûy ra tôùi möùc ñoä coù theå bò caùo
buoäc laø khieâu khích, seõ khoâng coù lôïi
ích gì cho söï giaûi quyeát tình hình
caêng thaúng moät caùch khoân kheùo vaø
döùt khoaùt. ª
Trang 79
Haø Töôøng Caùt
Ngöôøi Vieät (toång hôïp)
LTS: Baøi naøy khaù daøi, maø raát ñaày ñuû vôùi taàm nhìn veà ñaát nöôùc hieän nay. Taùc giaû
khoâng caàn duøng ñeán lôøi leõ ñao to buùa lôùn ñeå leân aùn cheá ñoä CSVN vaø Trung Coäng,
nhöng ñoäc giaû seõ thaém thía vôùi söï trình baøy roõ raøng, boäc baïch cuûa taùc giaû veà hieän
tình bi ñaùt cuûa VN: maát bieån roài seõ maát nöôùc thoâi !
***
M
oät laàn nöõa, traùi tim cuûa nhöõng
ngöôøi con daân Vieät coøn traên trôû
vôùi vaän meänh ñaát nöôùc laïi soâi suïc
leân tröôùc thoâng tin keå töø ngaøy 1
thaùng 5, Trung Coäng ñöa giaøn
khoan “khuûng” Hai Yang Shi You
981 (HD 981) vaøo vuøng bieån thuoäc
chuû quyeàn cuûa Vieät Nam ñeå tieán
haønh thaêm doø daàu khí.
Vieät Nam buoäc phaûi cho caùc taøu
thöïc thi phaùp luaät ra kieåm tra. Trong
thoâng baùo taïi cuoäc hoïp baùo quoác teá
ngaøy 7 thaùng 5 cuûa Vieät Nam,
Trung Quoác ñieàu haøng chuïc taøu ñeán
baûo veä giaøn khoan, coù luùc leân ñeán
80 taøu caùc loaïi, keå caû taøu quaân söï,
ngoaøi ra coøn coù haøng chuïc toáp maùy
bay hoaït ñoäng treân khu vöïc.
Ñaõ xaûy ra ñuïng ñoä khi taøu Trung
Quoác phun voøi roàng vaøo taøu Vieät
Nam, ñaâm raùch, laøm hö hoûng taøu vaø
caùc trang thieát bò treân taøu, gaây
thöông tích cho thuûy thuû Vieät Nam
v.v...
Treân caùc trang blog, trang maïng
xaõ hoäi nhöõng ngaøy qua, caâu chuyeän
cuûa taát caû nhöõng ai quan taâm ñeán
tình hình chính trò xaõ hoäi ôû Vieät
Nam ñeàu xoay quanh söï vieäc treân.
Phaãn noä tröôùc haønh ñoäng ngaøy
caøng ngang ngöôïc, tham voïng baønh
tröôùng ngaøy caøng loä roõ cuûa nhaø caàm
quyeàn Trung Coäng, ngöôøi daân caøng
phaãn noä hôn ñoái vôùi nhaø caàm quyeàn
Vieät Nam. Bôûi chính moái quan heä
baát xöùng, söï leä thuoäc veà nhieàu maët
cuõng nhö söï heøn haï, baïc nhöôïc cuûa
Haø Noäi ñoái vôùi Baéc Kinh trong suoát
bao nhieâu naêm ñaõ ñöa tôùi keát quaû
naøy. Töø tröôùc ñeán giôø nhaø caàm
quyeàn Vieät Nam ñaõ phaïm raát nhieàu
sai laàm vaø baây giôø hoï ñang lieân tuïc
phaûi traû giaù ñaét.
Sai laàm trong ñoái ngoaïi khi laøm
baïn vôùi Trung Quoác, thaàn phuïc
Trung Quoác trong khi ñoù laïi khoâng
chaân thaønh, tích cöïc xaây döïng moái
quan heä toát vôùi Hoa Kyø, caùc nöôùc
Trang 80
phöông Taây cuõng nhö caùc nöôùc
Ñoâng Nam AÙ coù cuøng hoaøn caûnh bò
Trung Quoác o eùp. Ñeán khi caàn nhìn
laïi chaúng coù ai laø baïn, laø ñoàng minh.
Ñoái noäi, sai laàm khi suoát bao
nhieâu naêm lieân tuïc tieán haønh moät
chính saùch ngu daân, khieán ñaïi boä
phaän daân chuùng khoâng hieåu roõ tình
hình ñaát nöôùc, cöù yeân taâm moïi
chuyeän ñaõ coù ñaûng lo, nhaø nöôùc lo,
thaäm chí sôï haõi, neù traùnh moïi thöù
lieân quan ñeán chính trò. Trong khi
moät thieåu soá coù loøng vôùi ñaát nöôùc,
leân tieáng caûnh baùo, xuoáng ñöôøng
bieåu tình choáng Trung Quoác... thì bò
ñaøn aùp, baét tuø.
Chính söï hai maët trong ñöôøng loái
quan heä ngoaïi giao, chính trò cuûa
Haø Noäi khieán theá giôùi khoâng thöïc
söï hieåu ñöôïc Haø Noäi muoán gì.
Ngöôøi daân cuõng vaäy, khoâng theå
hieåu ñöôïc nhaø nöôùc naøy seõ laøm gì,
seõ ñoái phoù vôùi Trung Quoác ra sao.
Vôùi caùc nöôùc beân ngoaøi thì ñôn
giaûn, hoï seõ maëc keä hai nhaø nöôùc
coäng saûn “anh em” naøy töï daøn xeáp
vôùi nhau, nhö töø tröôùc tôùi giôø vaãn
theá, laâu laâu Baéc Kinh daán tôùi loä lieãu
thì Haø Noäi laïi la leân, nhöng roài caû
hai beân ñeàu khoâng muoán chieán
tranh xaûy ra, laïi xuoáng gioïng ñaøm
phaùn. Sau cuoäc thöông löôïng chaéc
chaén Trung Quoác laïi laán theâm ñöôïc
moät chuùt, Vieät Nam laïi nhöôøng moät
chuùt, cöù theá...
Nhìn laïi sau 40 naêm, keå töø ngaøy
maát Hoaøng Sa, Trung Coäng töø choã
hoaøn toaøn khoâng coù choã caém duøi
treân bieån Ñoâng nay ñaõ coù Hoaøng
Sa, moät phaàn Tröôøng Sa. Hoï ñaõ vaø
ñang tieán haønh xaây döïng nhöõng caên
cöù quaân söï vöõng chaéc treân nhöõng
hoøn ñaûo laán chieám ñöôïc cuûa Vieät
Nam, ñaõ vaøo ra ngang nhieân treân
vuøng bieån Ñoâng nhö ao nhaø cuûa
mình, aùp ñaët nhöõng luaät chôi baét
caùc nöôùc laùng gieàng phaûi theo, ñaõ
veõ caû chieác löôõi boø treân bieån Ñoâng
vaø ñang hieän thöïc noù töøng ngaøy
töøng giôø...Coøn Vieät Nam cöù luøi daàn,
luøi daàn cho ñeán luùc khoâng coøn bieån,
vaø maát nöôùc!
Sai laàm tai haïi thöù hai naèm trong
caùch haønh xöû khoâng roõ raøng, minh
baïch, troáng ñaùnh xuoâi keøn thoåi
ngöôïc. Môùi ñaây cuõng vaäy, khi
Trung Coäng ñang ñöa giaøn khoan
vaøo saâu trong laõnh haûi cuûa Vieät
Nam, moät hình thöùc xaâm laêng traéng
trôïn, thì nhaø caàm quyeàn laïi cho baét
khaån caáp oâng Nguyeãn Höõu Vinh,
töùc blogger Anh Ba Saøm, ngöôøi
saùng laäp ra trang ñieåm tin, baùo Ba
Saøm coù tieáng. Cuõng laø ngöôøi ñieàu
haønh trang Cheùp Söû Vieät ghi laïi
nhöõng söï kieän chính trò xaõ hoäi vaø
bình luaän heát söùc saéc saûo. Treân caû
hai trang naøy, ñeàu coù theå nhaän thaáy
quan ñieåm phaûn ñoái maïnh meõ moät
nhaø nöôùc Trung Quoác tham lam,
baønh tröôùng, xaáu tính.
Cuõng gioáng nhö tröôùc ñaây hoï ñaõ
cho baét nhaø baùo töï do Nguyeãn Vaên
Haûi, töùc blogger Ñieáu Caøy, moät trong
nhöõng ngöôøi ñi ñaàu trong nhöõng cuoäc
xuoáng ñöôøng bieåu tình phaûn ñoái
Trung Quoác xaâm löôïc Hoaøng
Sa-Tröôøng Sa, ngay tröôùc thôøi ñieåm
dieãn ra söï kieän röôùc ñuoác Theá Vaän
Hoäi Baéc Kinh 2008 taïi Saøi Goøn.
Nhöõng haønh ñoäng baát nhaát, maâu
thuaãn nhö vaäy hoûi laøm sao ngöôøi
Trang 81
daân khoâng nghi ngôø raèng nhaø nöôùc
naøy lieäu coù thaät taâm muoán ñöông
ñaàu vôùi aâm möu baønh tröôùng cuûa
Trung Quoác, baûo veä toå quoác thieâng
lieâng?
Tai haïi khaùc laø vieäc böng bít
thoâng tin hoaëc thoâng tin khoâng ñaày
ñuû. Ñaëc bieät, trong moïi chính saùch,
ñöôøng loái coù lieân quan ñeán moái quan
heä giöõa hai ñaûng, hai nhaø nöôùc Vieät
Nam-Trung Quoác töø xöa ñeán nay,
ngöôøi daân khoâng bao giôø ñöôïc bieát
chuyeän gì ñaõ, ñang xaûy ra.
Trôû laïi caâu chuyeän giaøn khoan
Trung Quoác xaâm nhaäp traùi pheùp
vaøo vuøng bieån Vieät Nam cuõng vaäy,
ngöôøi daân chæ ñöôïc bieát nhöõng gì
ñaûng vaø nhaø nöôùc cho bieát.
Neáu nhö khi xaûy ra söï vieäc töông
töï vôùi Philippines, toång thoáng
Philippines luoân luoân coù maët ngay
töùc khaéc, leân tieáng maïnh meõ toá caùo
Trung Quoác, cam keát seõ cuøng nhaân
daân baûo veä chuû quyeàn ñaát nöôùc thì
ngöôïc laïi, nhöõng quan chöùc cao caáp
cho ñeán “töù truï” Vieät Nam luoân
luoân im laëng, nhö khoâng heà toàn taïi!
Moät khi thoâng tin khoâng ñaày ñuû
thì töø nhaân daân cho ñeán quoác teá seõ
khoâng hieåu roõ tình hình ñeå maø hoã
trôï, uûng hoä Vieät Nam. Moät nöôùc
nhoû yeáu khi phaûi ñöông ñaàu vôùi moät
nöôùc lôùn maïnh hôn, luoân phaûi döïa
vaøo daân vaø vaøo baïn beø, dö luaän
quoác teá. Keå cuõng laï, tröôùc kia khi
ñaùnh Myõ, ñaûng coäng saûn Vieät Nam
ñaõ söû duïng raát toát hai nguoàn söùc
maïnh naøy baèng “ngheä thuaät” tuyeân
truyeàn, vaäy maø baây giôø hoï laïi töï
töôùc boû ñi.
Ñaõ coù nhöõng lôøi keâu goïi xuoáng
ñöôøng bieåu tình phaûn ñoái Trung
Quoác vaøo saùng ngaøy Chuû Nhaät 11
thaùng 5 tôùi cuûa 20 toå chöùc xaõ hoäi
daân söï, nhöng thaùi ñoä cuûa ngöôøi daân
baây giôø raát khaùc nhau.
Ngöôøi Vieät bao giôø cuõng yeâu
nöôùc, noùi ñeán choáng Trung Quoác
ngöôøi Vieät luoân luoân saün saøng.
Nhöng ña soá khoâng coøn coù loøng tin
vaøo nhaø nöôùc nöõa, vaø khoâng muoán
bò nhaø nöôùc lôïi duïng nhö con roái khi
caàn laøm aùp löïc vôùi Baéc Kinh, coøn
khi chöa caàn thì laïi ñaøn aùp, baét bôù.
Baây giôø neáu chieán tranh vôùi
Trung Quoác coù xaûy ra, lieäu ngöôøi
daân coù ñoàng loøng tieáp tuïc hy sinh
xöông maùu cho moät caùi nhaø nöôùc ñaõ
löøa hoï bao nhieâu laàn vaø khi hoøa bình
thì ngoài treân ñaàu treân coå nhaân daân,
ñoái xöû vôùi daân nhö moät boïn ñoäc taøi
haø khaéc, tham lam, ñoán maït nhaát?
Caâu traû lôøi ñoái vôùi ña soá ngöôøi
daân haún phaûi laø neáu muoán chuùng toâi
tieáp tuïc hy sinh xöông maùu, phaûi coù
ñieàu kieän, ñoù laø nhaø nöôùc coäng saûn
phaûi thay ñoåi hoaëc töï giaûi theå, traû laïi
moïi quyeàn töï do, daân chuû maø hoï ñaõ
ñaùnh caép cuûa nhaân daân bao laâu nay.
Vaø ñoù laø ñieàu nhaø caàm quyeàn sôï
haõi nhaát.
Töø Trung Coäng cho ñeán ngöôøi
daân Vieät ñeàu quaù hieåu caùi theá keït
cuûa nhaø caàm quyeàn VN hieän nay.
Ngoaøi, khoâng coù ñoàng minh.
Trong, khoâng coù nieàm tin cuûa nhaân
daân. Ñaùnh nhau cuõng cheát, vì thua,
kinh teá suïp, maát cheá ñoä. Maø khoâng
ñaùnh, nhòn nhuïc, thöông löôïng,
thaäm chí baùn nöôùc thì cuõng khoâng
xong vôùi caùi loaïi “choù soùi göûi chaân,
Trang 82
ñöôïc ñaèng chaân laân ñaèng ñaàu” nhö
taäp ñoaøn Trung Nam Haûi, vaø khoâng
yeân vôùi nhaân daân. Cuõng seõ maát cheá
ñoä. Chung quy, ñaûng chæ sôï maát
ñaûng, chæ vì quyeàn lôïi cuûa ñaûng.
Chính vì vaäy, moïi hy voïng nhaø
caàm quyeàn seõ thay ñoåi, tìm moïi
caùch thoaùt ra khoûi voøng kieàm toûa
cuûa Trung Quoác, laøm taát caû vì
quyeàn lôïi cuûa ñaát nöôùc, daân toäc laø
ñieàu khoâng töôûng. Traùch nhieäm ñoù
phaûi thuoäc veà ngöôøi daân.
39 naêm qua, haún ngaøy caøng
nhieàu ngöôøi Vieät Nam ngaäm nguøi
nhaän ra hieän traïng cuûa ñaát nöôùc
hoâm nay laø keát quaû töø söï sai laàm cuûa
caùc theá heä ñi tröôùc, vôùi caû hai mieàn
Nam Baéc. Vôùi mieàn Baéc laø muø
quaùng quyeát taâm tieán chieám mieàn
Nam cho baèng ñöôïc ñeå thoáng nhaát
ñaát nöôùc döôùi söï laõnh ñaïo cuûa ñaûng
coäng saûn, vôùi mieàn Nam laø ñaõ
khoâng chöùng minh ñöôïc vôùi nhaân
daân vaø theá giôùi chính nghóa thuoäc
veà mình, ñeå thuyeát phuïc ñoàng minh
Hoa Kyø khoâng boû rôi vaø theá giôùi
uûng hoä Vieät Nam Coäng Hoøa.
Coù leõ nhieàu ngöôøi trong chuùng ta
ñaõ töøng bao nhieâu laàn öôùc ao, tieác
nuoái, keå caû oaùn traùch cho söï sai laàm
aáy. Vaäy neáu theá heä hoâm nay khoâng
laøm gì ñeå cho ñaûng vaø nhaø nöôùc
coäng saûn cöù tieáp tuïc toàn taïi vaø ñi
theo con ñöôøng toan tính rieâng, maëc
keä vaän meänh cuûa ñaát nöôùc, daân toäc,
ñeán khi maát bieån, thaäm chí maát
nöôùc, caùc theá heä sau naøy seõ laïi phaûi
gaùnh chòu haäu quaû töø chuùng ta,
nhöng naëng neà, bi ñaùt hôn raát nhieàu.
Song Chi / Ngöôøi Vieät
ñaïp. Meï ñi
Nhaødaïycoùhaøhaingchieángaøc xey phaû
i chaïy
moät chieác. Coøn laïi moät chieác cho
noù ñi hoïc ñaïi hoïc.
Hôn hai naêm ñaïi hoïc troâi qua,
loái soáng nhoän nhòp ôû thaønh phoá
ñaõ cuoán huùt noù. Nhöõng quaùn
nhaäu, quaùn caø pheâ, quaùn bi da trôû
neân quen thuoäc ñoái vôùi noù.
Moät buoåi toái noù ñi boä veà nhaø
troï. Maët buoàn xo. Hai ñöùa baïn
cuøng phoøng ñang hoïc baøi baät
daäy:
— Xe maøy ñaâu?
— Maát roài.
Ñeå giaùo trình leân baøn, noù naèm
uùp maët vaøo goái, chaúng buoàn noùi
chuyeän. Hai ñöùa baïn laïi gaàn voã
veà, an uûi.
Cuoái thaùng noù veà queâ. Ba meï
khoâng maéng, chæ buoàn. Ngaøy ñi,
ba cho tieàn. Noù nheùt tieàn vaøo
boùp. Moät tôø giaáy moûng chôït rôi
xuoáng ñaát. Meï nhaët voäi tôø giaáy
vaø traû lôøi thaéc maéc cuûa ba:
— Hoùa ñôn thuoác cuûa em,
thaùng tröôùc em cho con tieàn voâ
tình caùi hoùa ñôn bò keïp vaøo giöõa
xaáp tieàn, may maø coøn.
Noù nhìn meï, hai doøng nöôùc
maét laên daøi treân maù. Ba ñaâu bieát
raèng, caùi hoùa ñôn thuoác maø meï
noùi chính laø giaáy bieân lai caàm
chieác xe ñaïp cuûa noù. ª
Trang 83
LTS: Moät xaõ hoäi daân chuû caên cöù treân loøng tín caån nhau. Söï tín caån naøy khoâng theå
coù neáu khoâng coù tin thaàn traùch nhieäm. Luaät phaùp laøm ra ñeå baûo veä tinh thaàn traùch
nhieäm vaø tröøng phaït ñích ñaùng nhöõng haønh vi voâ traùch nhieäm. Baøi vieát naøy neâu ra
moät ví duï ñaùng suy nghó veà traùch nhieäm daân söï vaø hình söï cuûa vieäc laøm thaát traùch. ÔÛ
Vieät nam ta thì sao?
***
N
göôøi thaùm töû cô khí trong caâu
chuyeän naøy laø kyõ sö Mark
Hood; oâng ñieàu tra veà oå khoùa chieác
Chevrolet Cobalt ñöôïc haõng GM
baùn ra suoát 10 naêm nay, vaø tìm ra
gian yù cuûa GM khieán haõng ñang
phaûi ñoái ñaàu vôùi moät vuï kieän taäp theå
cuûa taát caû nhöõng naïn nhaân bò thöông
taät, vaø thaân nhaân nhöõng ngöôøi töû
thöông trong tai naïn.
Ngay töø naêm ñaàu chieác Cobalt
ñöôïc baùn cho thaân chuû, tai naïn ñaõ
xaåy ra vì oå khoùa ñieän xe ñang töø vò
trí “on” tuoät qua “off” hay
“accessory”; xe ñang chaïy ngon
trôùn, maùy xe ñoät ngoät taét vì oå khoùa
trôït töø “on” qua vò trí khaùc, cuùp ñieän
khoâng cho maùy noå nöõa, khieán tay
laùi xe cöùng ngaéc vì heä thoáng daàu
power steering ngöng theo maùy,
khoâng bôm daàu leân ñöôïc, daàu thaéng
cuõng vaäy, vaø vaøo phuùt tai naïn xaåy
ra, airbag cuõng khoâng bung vì maát
ñieän.
So saùnh soá ngöôøi cheát vaø bò
thöông trong nhöõng tai naïn xe hôi
lieân quan ñeán airbags 2 naêm 2005
vaø 2006, chieác Cobalt gaây nhieàu
toån thöông nhaát, nhieàu hôn toång soá
töû thöông vaø bò thöông do 3 hieäu xe
Civic, Corolla vaø Focus gaây ra.
Vuï kieän ñaàu tieân do gia ñình coâ y
taù Jennifer Brooke Melton, 29 tuoåi,
laøm vieäc taïi quaän Paulding, tieåu
bang Georgia khôûi toá. Vaøo thaùng
Ba 2010, coâ ñang laùi chieác Cobalt
2005 treân xa loä 92, thì oå khoùa xe töï
ñoäng chuyeån töø vò theá “on” qua vò
theá “accessory” -chæ coøn ñieän ñeå
nghe radio, nhöng khoâng coù ñieän
cho maùy xe tieáp tuïc noå- khieán coâ
khoâng thaéng xe ñöôïc vì khoâng coøn
power brake, vaø coâ cheát vì airbags
khoâng bung khi xaåy ra tai naïn.
OÂng Ken Melton, thaân phuï coâ
Brooke, noùi, “Hoân treân vaàng traùn
laïnh giaù cuûa con trong phoøng caáp
Trang 84
cöùu, toâi baên khoaên vì nguyeân nhaân tai
naïn”. OÂng noùi theâm, “Con toâi cheát
ñuùng ngaøy sinh nhaät thöù 29 cuûa noù.
Toâi giaän nhö ñieân”. Melton nhôø luaät
sö Lance Cooper kieän haõng GM, vaø
Cooper nhôø kyõ sö Mark Hood, ñieàu
tra veà nguyeân nhaân tai naïn.
Töø thaùng Möôøi 2012, Hood, moät
kyõ sö taïi Florida, baét ñaàu nghieân
cöùu caùi oå khoùa chæ daøi coù 2 inches
cuûa chieác Cobalt, oâng chuïp nhieàu
kieåu hình, chuïp caû qua X-ray, oâng
thaùo tung oå khoùa ra, quan saùt töøng
boä phaän laøm baèng kim khí vaø
plastic, ñeå tìm nguyeân nhaân tai naïn
gieát coâ Brooke Melton. Vaán ñeà
töôûng chöøng nhö nhoû xíu ñoái vôùi
moät kyõ sö, nhöng Hood thoâng caûm
vôùi nieàm ñau khoâng nhoû cuûa gia
ñình naïn nhaân.
Hood ñeán dealer cuûa haõng GM
mua moät oå khoùa môùi veà so saùnh, vaø
tìm ngay ra ñieåm khaùc bieät giöõa oå
khoùa môùi vaø oå khoùa cuõ - nhaän xeùt
naøy ñöa oâng ñeán nhaän ñònh laø haõng
GM ñaõ tìm ra nhöôïc ñieåm, vaø ñaõ
söûa chöõa laïi oå khoùa khieán nhieàu
chieác xe gaëp tai naïn, nhöng vaãn im
laëng ñeå tai naïn xaåy ra, khieán 13
ngöôøi töû naïn.
Ñieåm buoäc toäi GM laø oå khoùa
môùi vaãn mang kyù hieäu cuûa oå khoùa
cuõ -soá 10392423- maëc duø mieáng
löôõi gaø baèng theùp moûng trong oå
khoùa môùi daøi hôn trong oå khoùa cuõ,
vaø caùi loø so cuõng ñöôïc neùn chaët hôn
ñeå kieåm soaùt khoâng cho oå khoùa töï
ñoäng chuyeån töø on sang off hoaëc
sang accessory nöõa.
Ñeå kieåm chöùng khaùm phaù cuûa
mình, Hood laën loäi vaøo nhöõng baõi
xe pheá thaûi mua ñöôïc 18 oå khoùa cuûa
nhöõng chieác Cobalt ñaõ bò tai naïn
ñem veà, môû ra so saùnh.
OÂng vieát cho luaät sö Cooper moät
baûn nhaän xeùt chi tieát ñeán möùc haõng
GM khoâng choái caõi ñöôïc toäi coá tình
daáu nheïm sô xuaát saûn phaåm, gaây
thöông vong, thöông taät cho khaùch
haøng.
Hood noùi, “Choái gì nöõa, 2 saûn
phaåm khaùc nhau roõ reät, laïi mang
cuøng moät kyù hieäu; ñuùng laø chæ daáu
gian yù”.
Khaùm phaù cuûa “thaùm töû” Hood
khieán haõng GM phaûi goïi thu hoài 2.6
trieäu chieác Cobalts ñaõ baùn treân
khaép theá giôùi, vaø taïo ra moät cuoäc
khuûng hoaûng an toaøn saûn phaåm
chöa töøng coù trong lòch söû 106 naêm
cuûa haõng.
Hood coøn tìm ra laø GM vaø haõng
laøm phuï tuøng Delphi ñaõ bieát oå khoùa
truïc traëc töø cuoái naêm 2006, ñaàu naêm
2007; haõng Delphi laøm oå khoùa khaùc
cho nhöõng ñôøi sau, nhöng GM
khoâng thay oå khoùa thieáu an toaøn
cho nhöõng ñôøi xe tröôùc.
Chi tieát naøy chaéc chaén seõ ñöôïc
caùc daân bieåu ñem ra vaën hoûi baø
Mary T. Barra, taân toång giaùm ñoác
GM vaø nhöõng vieân chöùc höõu traùch
cuûa haõng veà toäi daáu kín moät khieám
khuyeát nguy hieåm cho khaùch haøng.
Baø Barra vaø oâng David Friedman,
giaùm ñoác an toaøn xe hôi toaøn quoác
seõ ra ñieàu traàn tröôùc Quoác Hoäi ngaøy
thöù Ba muøng 1 thaùng Tö naøy.
Maëc duø chæ ñieàu tra rieâng veà vuï
tai naïn cuûa coâ Melton, nhöng khaùm
phaù cuûa oâng Hood ñaõ khieán caùc kyõ
Trang 85
sö cuûa GM phaûi xaùc nhaän laø GM ñaõ
nghieân cöùu töø nhieàu naêm tröôùc veà
nguyeân nhaân tai naïn xaåy ra cho
chieác Cobalt, vaø GM phaûi thöông
löôïng vôùi luaät sö Cooper xin boài
thöôøng cho gia ñình coâ Melton.
“Hoï khoâng caõi nöõa ngay khi
chuùng toâi trình baày vieäc hoï thay oáng
khoùa”, Cooper noùi. Ca tuïng thieän
chí cuûa oâng Hood tìm cho ñeán taän
goác tai naïn, Cooper tieát loä laø tröôùc
ñoù oâng ñaõ möôùn moät ngöôøi thôï maùy
tìm hieåu nguyeân nhaân naøo khieán oå
khoùa gaây ra tai naïn, nhöng cuoäc tìm
kieám khoâng ñöa ñeán keát quaû naøo caû
trong luùc caùi hoäp ñen trong nhöõng
chieác xe bò tai naïn ñeàu khaúng ñònh
laø tröôùc khi tai naïn xaåy ra, xe maát
ñieän.
Cuoái cuøng Cooper phaûi nhôø ñeán
thaùm töû Hood -ñieàu tra vieân thaâm
nieân veà truïc traëc cô khí cuûa maùy
bay, xe hôi, xe löûa, vaø y cuï- môùi tìm
ra söï thaät. Öu ñieåm cuûa Hood laø tæ
maån, caån thaän, coù kieán thöùc veà cô
khí, vaø coù tinh thaàn traùch nhieäm.
OÂng boû ra nhieàu tieáng ñoàng hoà ñeå
thöû nghieäm vieäc oå khoùa chuyeån töø
on sang off vaø accessory, vaø mieáng
löôõi gaø giöõ cho oå khoùa naèm taïi vò trí
ngöôøi laùi xe ñieàu khieån baèng chìa
khoùa. Sau khi khaùm phaù ra khaùc
bieät giöõa 2 oå khoùa môùi vaø cuõ, Hood
coøn tìm xem oå khoùa thay vaøo thôøi
ñieåm naøo, ñieàu naøy noùi leân daõ taâm
cuûa GM, sôï toán keùm, khoâng coâng
boá khieám khuyeán, vaø khoâng goïi thu
hoài xe ñeå söûa chöõa.
Caên cöù treân khaùm phaù cuûa thaùm
töû kyõ sö Hood, luaät sö ñaõ keâ 19 tai
naïn ñieån hình vaøo nhöõng vuï kieän
class-action (taäp theå) trong suoát
thôøi gian keùo daøi töø thaùng Baåy 2005
ñeán thaùng Chaïp 2011; trong 19 vuï
ñaõ coù ñeán 11 tröôøng hôïp oå khoùa
naèm vaøo vò trí off hoaëc accessory.
Hai nghò só Edward J. Markey
DC Massachusetts vaø Richard
Blumenthal DC Connecticut, ñeä
trình moät döï luaät ñoøi caùc haõng saûn
xuaát xe phaûi noäp cho cô quan
National Highway Traffic Safety
Administration (Sôû An Toaøn Xa
Loä) baûn sao caùc haõng baûo hieåm ñoøi
haõng saûn xuaát xe chòu traùch nhieäm
veà tai naïn, vaø hoà sô nhöõng vuï kieän
lieân quan ñeán xe do haõng saûn xuaát.
GM khoâng theå traùch thaùm töû
Hood ñaõ phanh phui huîch toeït moïi
toäi tình cuûa haõng vì Hood chæ laøm boån
phaän cuûa moät anh thaùm töû cô khí tìm
cho ra oáng khoùa hö choã naøo, hö töø luùc
naøo, vaø söûa töø luùc naøo. GM cuõng
khoâng coøn thì giôø ñeå töï traùch mình
khoâng kòp thôøi thay oáng khoùa, cho
ñuùng vôùi thuyeát “tieân traùch kyû, haäu
traùch nhaân,” vì thôøi ñieåm töï traùch hay
traùch ngöôøi cuõng ñaõ qua roài.
Giôø naøy laø gaùnh haäu quaû, laø chòu
tröøng phaït. Sau nhöõng buoåi ñieàu
traàn gay gaét taïi Quoác Hoäi, seõ laø
nhöõng phieân toøa soâi noåi, nhöõng baûn
aùn naëng neà veà traùch nhieäm hoä söï.
Neáu yeáu toá Hood tìm ra laø GM
bieát xe nguy hieåm töø naêm 2006,
nhöng vaãn cöù ñeå maëc khaùch haøng
cheát trong suoát 7 naêm trôøi, maø bò
nhìn qua goùc hình söï, thì thaùi ñoä
“soáng cheát maëc bay, tieàn thaày boû
tuùi” coù theå ñöa nhieàu oâng cöïu giaùm
ñoác vaøo naèm aáp. ª
Trang 86
Nguyeãn Ñaït Thònh
LTS: Xin boû chuùt thôøi giôø nghe ngöôøi coäng saûn VN noùi vôùi nhau. Hoï khuyeân
nhau neân ñoái xöû theá naøo vôùi Trung Quoác tröôùc xöï xaâm laêng traéng trôïn cuûa nöôùc Ñaïi
Haùn naøy. Ñaõ laâu laém roài, hoï töøng khuyeân nhau nhö vaäy... ñeå laøm gì? Taùc giaû vieát:
“...Caùi goïi laø khoân kheùo baèng caùch haï mình ñaõ toû ra phaù saûn, vì vieäc haï mình ñaõ daãn
tôùi keát quaû cuûa ngaøy hoâm nay. Chaàn chöø vaø töï ru nguû tröôùc maùnh khoùe cuûa Trung
Quoác nhöng vaãn cho laø khoân kheùo, thoâng minh, laø sai laàm to lôùn cuûa laõnh ñaïo vaø coù
leõ ñaây chính laø dòp toát ñeå hoï thöùc tænh vaø quay laïi vôùi söùc maïnh cuûa nhaân daân”. Trôøi
ôi, giaëc ñaõ vaøo nhaø môùi noùi ñeán chuyeän “quay laïi vôùi... nhaân daân” sao!? Nhaân daân
naøo?
***
T
heo Boä Ngoaïi giao Vieät Nam
cho bieát, Cuïc Haûi söï Trung
Quoác ñaõ ra thoâng baùo giaøn khoan
coù teân Haûi Döông 981 (HD-981) seõ
tieán haønh khoan vaø taùc nghieäp taïi vò
trí naèm hoaøn toaøn trong vuøng ñaëc
quyeàn kinh teá Vieät Nam baét ñaàu töø
ngaøy 02/5 ñeán 15/8 chæ caùch ñaûo Lyù
Sôn 119 haûi lyù.
Nhö thöôøng leä, Boä Ngoaïi giao
Vieät Nam ñaõ leân tieáng choáng laïi
haønh ñoäng naøy cuûa Trung Quoác
nhöng heát söùc kieàm cheá trong ngoân
ngöõ ngoaïi giao. Vieäc Trung Quoác
ngang nhieân ñaët moät giaøn khoan
khoång loà taïi vuøng bieán cuûa nöôùc
khaùc chæ coù theå dieãn taû baèng cuïm töø
“xaâm löôïc chuû quyeàn” chöù khoâng
coøn caùch naøo khaùc, loät taû thöïc traïng
haønh vi xaâm laán coâng khai, thaùch
thöùc dö luaän quoác teá baèng cung
caùch nhö hoï ñang laøm.
CHUÛ QUYEÀN
BÒ XAÂM PHAÏM VÌ QUAÙ
NHU NHÖÔÏC?
Ñaây laø laàn ñaàu tieân Trung Quoác
ngang nhieân keùo moät giaøn khoan
khoång loà vaøo vuøng bieån ñaëc quyeàn
kinh teá cuûa Vieät Nam chöù khoâng
coøn laø lôøi thaêm doø hay doïa daãm.
OÂng Leâ Quang Bình Chuû
nhieäm UÛy ban Quoác phoøng vaø An
ninh cuûa Quoác Hoäi nhaän xeùt vieäc
laøm naøy cuûa Trung Quoác:
Tröôùc maét taát caû cuõng ñaõ coá gaéng
baèng caùch ñôn giaûn nhaát vaø neáu maø
thaønh coâng thì hai beân vaãn hoøa hoaõn
Trang 87
vôùi nhau töùc laø tình caûm khoâng bò
maát. Noùi chung chæ coù theå noùi ñöôïc
nhö vaäy coøn vaán ñeà tieáp theo nöõa
chöa haún laø mình khoâng coù ñoái
saùch. Ñoái saùch naøy phaûi thoâng qua
Quoác hoäi thì môùi coù theå leân tieáng
ñöôïc.
Chính phuû hai beân vaãn toát khoâng
coù vaàn ñeà gì nhöng maø tröôøng hôïp
nhö vaäy goïi laø ngang ngöôïc thì coù
nhöng caêng thaúng thì chöa ñeán möùc
goïi laø duøng bieän phaùp caêng thaúng
vôùi nhau. Ngoaøi Vieät Nam ra coøn
coäng ñoàng quoác teá nöõa chöù khoâng
phaûi chæ coù Vieät Nam thoâi.
TS Vuõ Cao Phan, Phoù chuû tòch
hoäi Höõu nghò VN-TQ, nguyeân caùn
boä giaûng daïy Hoïc vieän Quaân söï
Caáp cao thuoäc Hoïc vieän Quoác
phoøng, Boä Quoác phoøng neâu ra
nhöõng ñieàu khieán Trung Quoác ngaøy
caøng xem thöôøng Vieät Nam daãn tôùi
keát quaû cuûa ngaøy hoâm nay:
Quan heä cuûa Vieät Nam Trung
Quoác laâu roài luoân luoân coù traïng thaùi
khoâng bình thöôøng. Coù theå thaáy hoâm
nay moät ñoaøn caáp cao cuûa Trung
Quoác kyù ñöôïc moät thoâng baùo chung
veà quan heä giöõa hai nöôùc vôùi nhöõng
ñieàu khoaûn, thoâng baùo mang cho
ngöôøi ta hy voïng, nhöng ngay chæ ít
laâu sau thì laïi coù nhöõng haønh ñoäng
phuû ñònh vieäc ñoù. Quan heä Vieät
Trung vaán ñeà lôùn nhaát hieän nay laø
caùch öùng xöû cuûa Vieät Nam nhö theá
naøo ñeå Trung Quoác coù theå toân troïng
Vieät Nam. Quan heä Vieät Nam
Trung Quoác coù theå toát nhöng phaûi
treân cô sôû bình ñaúng. Toâi töøng vieát
coù moät caâu ngaïn ngöõ: “Ñaønh ñeå
ngöôøi ta gheùt, chôù ñeå ngöôøi ta
khinh”.
Taïi sao Trung Quoác coù haønh
ñoäng nhö theá? Thì hoï coù yù ñoà cuûa hoï
nhöng cuõng xuaát phaùt töø caùch haønh
xöû cuûa chuùng ta. Chuùng ta öùng xöû
maø khoâng ñeå cho ngöôøi ta phaûi neå
troïng, caùch öùng xöû cuûa chuùng ta
khoâng ñeán nôi. Toâi khoâng muoán
chuùng ta phaûi toû ra moät caùch cöïc
ñoan veà vaán ñeà Trung Quoác nhöng
phaûi laøm sao cho Trung Quoác thaáy
raèng khoâng theå trong quan heä vôùi
Vieät Nam maø hoâm nay noùi theá naøy
mai laïi laøm theá khaùc ñöôïc.
ÑÖÔØNG LÖÔÕI BOØ KHOÂNG
COØN LAØ VAÊN BAÛN
Haûi Döông 981 laø moät daøn
khoan khoång loà thuoäc sôû höõu cuûa
Toång coâng ty Daàu khí Haûi Döông
Trung Quoác (CNOOC). Ngaøy 23
thaùng 6 naêm 2012, Toång coâng ty
CNOOC coâng boá môøi thaàu quoác teá
vôùi chín loâ daàu khí chieám dieän tích
hôn 160.000 km2, naèm saâu treân
theàm luïc ñòa cuûa Vieät Nam. Lyù do
maø Trung Quoác ngang nhieân xaâm
phaïm vuøng bieån ñaëc quyeàn kinh teá
cuûa Vieät Nam vì Baéc Kinh cho raèng
vuøng bieån maø Vieät Nam khai thaùc
daàu naèm trong ñöôøng chín ñoaïn cuûa
Trung Quoác.
Ñöôøng chín ñoaïn coøn goïi laø
ñöôøng löôõi boø bao troïn boán nhoùm
quaàn ñaûo, baõi ngaàm lôùn treân bieån
Ñoâng laø quaàn ñaûo Hoaøng Sa, Quaàn
ñaûo Tröôøng Sa, quaàn ñaûo Ñoâng Sa
vaø baõi Macclesfield vôùi khoaûng
gaàn 80% ñeø leân dieän tích hôïp phaùp
ñaëc quyeàn kinh teá cuûa caùc nöôùc
Vieät Nam, Philippines, Malaysia,
Brunei, vaø Indonesia.
Trang 88
Cho ñeán thôøi ñieåm naøy caâu traû
lôøi veà söï ngang ngöôïc aáy ñaõ raát roõ
raøng: Trung Quoác quyeát taâm cöôùp
ñoaït taøi nguyeân daàu hoûa cuûa taát caû
caùc nöôùc baát keå luaät phaùp quoác teá
vaø dö luaän ASEAN.
Theo coâng boá cuûa Boä Ngoaïi
giao thì giaøn khoan HD981 ñaõ ñöôïc
Trung Quoác mang vaøo vuøng bieån
Vieät Nam vaøo ngaøy 2 thaùng 5
nhöng trong tö caùch moät Toång Bí
thö, oâng Nguyeãn Phuù Troïng vaãn
khoâng coù moät phaûn öùng naøo. Noùi veà
vieäc naøy oâng Nguyeãn Khaéc Mai,
nguyeân Vuï tröôûng Vuï Nghieân Cöùu,
Ban Daân vaän Trung öông, hieän laø
giaùm ñoác Trung taâm nghieân cöùu
Vaên hoaù Minh Trieát ñaët caâu hoûi:
Anh Nguyeãn Phuù Troïng laø Toång
Bí thö, ngaøy muøng 3 thaùng 5 ñi tieáp
xuùc cöû tri ñeå chuaån bò ra hoïp Quoác
hoäi khoâng heà coù moät nöûa tieáng, nöûa
lôøi. Toâi hoûi anh trong tö caùch moät
Toång Bi thö cuûa ñaûng caàm quyeàn maø
nhö vaäy thì laø theá naøo? Vaø tö caùch
cuûa anh laø moät laõnh ñaïo cao nhaát
cuûa ñaát nöôùc hieän nay thì nhö theá
naøo? Toâi raát baát bình vaø thaáy xaáu
hoå, nhuïc nhaõ khi moät ngöôøi laõnh ñaïo
tröôùc moät söï kieän lôùn cuûa daân toäc laïi
khoâng heà coù moät nöûa yù kieán. Nhö theá
taám loøng cuûa anh vôùi daân, vôùi ñaát
nöôùc laø theá naøo, anh sôï caùi gì vaø taïi
sao anh khoâng daùm leân tieáng ñeå phaùt
ñoäng söùc maïnh cuûa nhaân daân baûo veä
ñaát nöôùc?
Toâi xin noùi roõ laø 4 trieäu ñaûng vieân
khoâng ñuû söùc ñeå baûo veä daân toäc ñaâu
maø phaûi toaøn daân. Anh khoâng döïa
vaøo daân, anh khoâng phaùt ñoäng daân,
anh khoâng noùi roõ chính kieán cuûa
mình ñoái vôùi daân thì daân seõ nghi ngôø
anh coù laøm tay sai cho hoï khoâng?
Anh coù ngaäm mieäng trong vieäc hoï
cho anh caùi gì khoâng maø anh laïi im
laëng?
KIEÄN TRUNG QUOÁC,
TAÏI SAO KHOÂNG?
Thieáu töôùng Nguyeãn Troïng
Vónh, nguyeân ñaïi söù Vieät Nam taïi
Trung Quoác cho bieát quan ñieåm cuûa
oâng veà caùch ñoái phoù, trong ñoù keå caû
khaû naêng ñöa Trung Quoác ra toøa:
Toâi cho raèng chính phuû Vieät Nam
phaûi phaûn ñoái quyeát lieät vaø caùc taøi
lieäu cuûa chuùng ta phaûi ñöa ra quoác
teá ñeå cho theá giôùi ngöôøi ta thaáy roõ laø
Trung Quoác sai traùi vì coù nhöõng
haønh ñoäng baát hôïp phaùp, nhöng toâi
tieác laø chính phuû ta khoâng laøm ñöôïc
nhöõng vieäc nhö theá maø cöù im laëng.
Taát nhieân, im laëng thì Trung Quoác
noù caøng laán tôùi. Ta khoâng chuû ñoäng
haønh ñoäng quaân söï nhöng maø phaûi
kieän ra toøa aùn quoác teá. Mình khoâng
chuû ñoäng duøng quaân söï choáng laïi hoï
ngay tröø khi hoï duøng quaân söï ñaùnh
mình thì mình ñaùnh traû thoâi.
Vôùi yù kieán caàn trieån khai caûnh
saùt bieån coâ laäp giaøn khoan naøy
khoâng cho hoaït ñoäng, ñaïi taù Phaïm
Xuaân Phöông töøng coâng taùc trong
Cuïc Chính trò tröôùc khi nghæ höu cho
bieát:
Toâi nghó chuyeän naøy phaûi phaûn
ñoái ôû möùc cao hôn nöõa, ôû möùc chính
phuû chöù khoâng phaûi ôû Boä Ngoaïi giao
nöõa. Phaûi naâng möùc phaûn ñoái leân.
Ñem caûnh saùt bieån ra thì cuõng laø moät
löïc löôïng vuõ trang tuy phaïm vi noù
heïp hôn, nhöng chöa chaéc giaûi
Trang 89
quyeát ñöôïc vaán ñeà gì maø khoâng kheùo
thì laïi rôi vaøo caùi baãy cuûa hoï.
Thaät ra Trung Quoác töøng ra
thoâng baùo chuaån bò trieån khai giaøn
khoan Daàu khí Haûi döông 981 ñeán
gieáng daàu Leä Loan 6 - 1 - 1 laø khu
vöïc naèm trong loøng chaûo Chaâu
Giang, caùch Hoàng Koâng khoaûng
300 km, gaàn saùt ñaûo Haûi Nam vaø
töông ñoái gaàn Philippines.
CÔ HOÄI LÔÙN
CHO VIEÄT NAM
Taïi sao giaøn khoan naøy khoâng
keùo tôùi baõi caïn Scarborough cuûa
Philippines maø laïi ñaûo chieàu tôùi
Vieät Nam laø moät caâu hoûi khoâng
maáy khoù ñeå ñoaùn ra.
Baõi caïn Scarborough cuûa
Philippines cuõng naèm trong vuøng
bieån maø ñöôøng chín ñoaïn ñaõ veõ
caùch bôø bieån Philippines 124 haûi lyù
vaø hoaøn toaøn thuoäc vuøng ñaëc quyeàn
kinh teá 200 haûi lyù cuûa nöôùc naøy.
Vieäc Philippines mang Trung Quoác
ra toøa quoác teá cuøng vôùi söï khaúng
ñònh baûo veä ñoàng minh cuûa Hoa Kyø
nhaát laø chuyeán vieáng thaêm môùi nhaát
cuûa Toång thoáng Barack Obama coù
leõ laøm Trung Quoác caûm thaáy khoù
gaëm khuùc xöông naøy vaø quyeát ñònh
ñoåi höôùng keùo daøn khoan HD981
vaøo saâu trong vuøng bieån cuûa Vieät
Nam.
caùc nöôùc hoïp kieàu baøo cuûa mình noùi
roõ vaø phaùt ñoäng hoï ñeå hoï coù nhöõng
hoaït ñoäng hôïp phaùp, coù vaên hoùa coù
ñaïo lyù phaûn öùng thaùi ñoä ngang
ngöôïc keû cöôùp cuûa Trung Quoác.
Chính phuû vaø ñaûng caàm quyeån naøy
phaûi coù raát nhieàu hoaït ñoäng nghieâm
tuùc, thoâng minh thaät söï döïa vaøo
nhaân daân, döïa vaøo dö luaän quoác teá
ñeå phaûn öùng thaùi ñoä naøy cuûa Trung
Quoác.
Cho duø baèng caùch naøo ñi nöõa thì
Trung Quoác cuõng ñaõ böôùc chaân vaøo
caên nhaø Vieät Nam vaø ñaët con dao
treân baøn tieáp khaùch. Caùch noùi
chuyeän laøm sao ñeå cho keû maïnh
ñöøng vung dao vaáy maùu laø ñieàu
khoân kheùo cuûa chính phuû. Tuy
nhieân caùi goïi laø khoân kheùo baèng
caùch haï mình ñaõ toû ra phaù saûn vì
vieäc haï mình ñaõ daãn tôùi keát quaû cuûa
ngaøy hoâm nay.
Chaàn chöø vaø töï ru nguû tröôùc
maùnh khoùe cuûa Trung Quoác nhöng
vaãn cho laø khoân kheùo, thoâng minh
laø sai laàm to lôùn cuûa laõnh ñaïo vaø coù
leõ ñaây chính laø dòp toát ñeå hoï thöùc
tænh vaø quay laïi vôùi söùc maïnh cuûa
nhaân daân. ª
OÂng Nguyeãn Khaéc Mai chuû
tröông neân vaän ñoäng kieàu baøo khaép
theá giôùi leân tieáng toá caùo haønh vi naøy
cuûa Trung Quoác laø caùch hay nhaát
trong luùc naøy:
Chính phuû phaûi chæ ñaïo cho taát
caû caùc söù quaùn cuûa chuùng ta ôû taát caû
Trang 90
Maëc Laâm
Nguoàn: RFA
LTS: Döôùi ñaây laø muoân moät nhöõng taâm tình cuûa ngöôøi Vieät Nam töø ngaøy 30
thaùng 4 naêm 1975. Bôûi moãi ngöôøi ñeàu mang theo nhöõng noãi u saàu, u hoaøi trong taâm
hoàn vaø hoï ñang soáng vôùi taâm tö aáy khaép nôi treân theá giôùi... trong moïi hoaøn caûnh maø
maáy ai duøng lôøi leõ loaøi ngöôøi ñeå dieãn taû heát ñöôïc noãi u-uaån aáy...!
Traàn Moäng Tuù
T
haùng tö, toâi ngoài trong quaùn caø
pheâ Starbucks treân ñöôøng 20th
cuûa thaønh phoá toâi cö truù. Toâi cuùi
xuoáng nhìn maàu caø pheâ ñen ñaëc,
soùng saùnh soùt laïi moät nguïm trong
chieác ly giaáy. Toâi caàm chieác ly chao
nheï ñi moät chuùt, do döï chöa muoán
ngöûa coå uoáng noát nguïm cuoái cuøng.
Nguïm caø pheâ troâng nhö nguïm nöôùc
maét ñen. Chao oâi nöôùc maét ñaõ coù
moät luùc naøo ñoù, ta ngöûa coå uoáng
ñöôïc caû nguïm hay sao! Thaùng tö,
thaùng tö, thaùng tö naêm ñoù! Ñöùt ra
töøng ñoaïn: ñoaïn cha, ñoaïn meï,
ñoaïn vôï, ñoaïn choàng, ñoaïn con,
ñoaïn anh, chò, em, ñoaïn baïn höõu...
Moãi ñoaïn ñöùt moät choã, rôi moät nôi,
ñoaïn maát ñi nguùt ngaøn bieät tích,
khoâng ñeå laïi daáu veát, ñoaïn coøn soùt
laïi ngô ngaån, muø loøa.Thaùng tö cuûa
ba möôi taùm naêm sau, nguïm nöôùc
maét khoâng bao giôø caïn ñöôïc. Toâi
ngoài trong quaùn moät mình. Ngoù
nhöõng khuoân maët laï, hoï khoâng phaûi
baïn beø, nhöng vaãn thaáy thaân thuoäc,
vì ñoù laø nhöõng khuoân maët cuûa daân
baûn xöù toâi gaëp thöôøng ngaøy. Caùch
aên maëc vaø loái cö xöû cuûa hoï na naù
gioáng nhau. Mình nhìn maáy chuïc
naêm, mình quen vôùi caùch keùo gheá,
caùch chuïm ñaàu vaøo nhau noùi khe
kheõ, caùch nghieâng mình xin loãi cuûa
hoï khi phaûi ñi qua maët ai, neân boãng
trôû thaønh gaàn guõi. Töï ngaäm nguøi
töôûng töôïng, neáu baây giôø mình ngoài
ôû trong moät quaùn caø pheâ ôû Vieät
Nam, ngaém nhöõng ngöôøi ngoài
chung quanh, chaéc chaén mình seõ
thaáy thaát laïc laém, vì caùch aên maëc vaø
cö xöû raát khaùc mình. Hoï cuõng seõ
chaúng ñeå maét nhìn ñeán mình, moät
keû thöôøng thöôøng treân moïi phöông
dieän. Mình thaát laïc ngay chính treân
queâ höông mình. Ngoài moät mình
vôùi ly caø pheâ Starbucks trong moät
ngaøy cuûa thaùng tö, queâ ngöôøi; toâi
chæ nhìn ra mình laø ngöôøi laï vôùi
chính mình. Cuùi nhìn maáy ngoùn tay
Trang 91
ñang caàm ly, nhöõng ngoùn tay gaày
ñaõ baét ñaàu xanh xao gaân laù, bieát
mình ôû ñaây laâu laém roài. Ñoâi vai
boãng tróu naëng nhö coù baøn tay ai voâ
hình aán xuoáng gheá. Thoâi, ñaõ ñeán
ñaây roài, thì ngoài xuoáng ñaây, coøn ñi
ñaâu ñöôïc nöõa. Ngoài ñaây maø hoàn
nhö thaùc ñoå, tieáng nöôùc aàm aàm
voïng tôùi töø moät kyù öùc xa xoâi, roài
boãng oøa ra khi chaïm vaøo taûng ñaù
cuoái cuøng, taûng ñaù thaùng tö. Thaùng
tö ôû ñaây laø muøa xuaân, chim choùc ruû
nhau bay vaøo thaønh phoá, hoa ñaøo
nôû hoàng treân moãi con ñöôøng, naéng
môùi laùch mình vaøo nhöõng khung
cöûa môû, trong vöôøn nhaø ai hoa taùo,
hoa leâ traéng xoùa. Nhöõng ngöôøi Vieät
di taûn nhö toâi, thaùng tö khoâng ít thì
nhieàu quay ñaàu nhìn laïi quaù khöù,
nhôù laïi nhöõng gioït naéng queâ nhaø
naêm ñoù hoøa vaøo maùu vaø nöôùc maét.
Hoa naéng queâ ngöôøi chæ laøm gôïi
theâm noãi xoùt xa.
Anh aï thaùng tö meàm naéng luïa
hoa taùo hoa leâ nôû traéng vöôøn
queâ nhaø thaêm thaúm sau truøng nuùi
em môû loøng xem laïi veát thöông
Chung quanh toâi, moät vaøi baøn
nhoû coù ngöôøi ngoài tröôùc taùch caø pheâ
vaø caùi laptop.Hoï im laëng laøm vieäc,
hoïc hay saùng taùc. Coù ngöôøi vôùi moät
tôø baùo môû tröôùc maët, hay hai ngöôøi
baïn thì thaøo nho nhoû. Quaùn tónh
mòch, nghe ñöôïc caû tieáng goõ khe
kheõ cuûa nhöõng ngoùn tay chaïm treân
baøn phím, thaäm chí caû tieáng thôû cuûa
ngöôøi ngoài ôû baøn gaàn mình. Toâi
ngoài vôùi ly caø pheâ caïn. Toâi bieát
trang maïng cuûa ngöôøi Vieät khaép
nôi treân theá giôùi, vaøo moãi thaùng tö
hoï cuõng trao ñoåi cho nhau treân
khung hình nhoû: nhöõng taám hình
ñang boác löûa, nhöõng khaåu suùng
ñang nhaû ñaïn.Tieáng ngöôøi ñang
khoùc, ñang la vang, ñang chaïy
hoaûng loaïn, ñang giaãm leân nhau.
Tieáng suùng noå, tieáng keâu thaát
thanh...
Taát caû hieän ra treân khung hình
nhoû. Trong moät tieäm caø pheâ ôû Myõ.
Toâi ngoài ñoù, ngöûa maët uoáng nguïm
caø pheâ ñen cuoái cuøng. Boãng döng
maù toâi öôn öôùt. Nöôùc maét öùa ra töø
hai con maét, bôø mi ñaõ baét ñaàu suïp
xuoáng nhö hai chieác laù cuoán khoâ.
Nöôùc maét cuûa moät ngöôøi di taûn vì
chieán tranh laâu quaù roài, xoùt xa cho
phaän mình, phaän ngöôøi, phaän queâ
höông ñaát nöôùc. Ba möôi taùm naêm
roài, maø thænh thoaûng vaãn ñoïc ñöôïc ôû
treân maïng, laãn vaøo nhöõng baøi vôû
giaûi trí, kieán thöùc hay ngheä thuaät,
nhöõng lôøi nhaén vôùi noäi dung thaät
buoàn:
Moät haøi coát vôùi teân hoï, ngaøy sinh
vaø soá quaân ñaày ñuû cuûa moät quaân
nhaân VNCH, ai ñoù vöøa tìm ñöôïc
beân ñöôøng. Mong coù thaân nhaân ñeán
nhaän. Naøo ai bieát thaân nhaân cuûa boä
xöông ñoù coøn soáng hay ñaõ cheát?
Tin ñoù ñeán töø Vieät Nam vaø ñaõ
chuyeån ñi nhieàu laàn. Tin nhöõng
ngöôøi ôû Myõ veà boác moä, moät hoá choân
taäp theå cuûa binh só VNCH trong moät
saân tröôøng hay beân caïnh moät con
möông. Tin caû traêm boä xöông tìm
thaáy ôû ven bieån mieàn Trung khoâng
bieát cuûa beân naøy hay beân kia. Roài
coøn caû nhöõng tin nhö só quan H.O
qua ñôøi ôû Myõ khoâng coù thaân nhaân,
ñöôïc nhöõng ngöôøi trong coäng ñoàng
phuï nhau mai taùng. Lôøi nhaén veà
moät vò taù Haûi Quaân, coù con ôû Cali.
Trang 92
Xaùc naèm trong beänh vieän Texas hai
tuaàn roài. Cha qua ñôøi, con ôû ñaâu
chöa ñeán nhaän.Nhöõng doøng chöõ
nhö theá, thöïc söï laø moät “Tin Buoàn”
vôùi yù nghóa ñuùng nhaát cuûa noù.
Thaùng Tö laø thaùng toâi sôï ñoïc, sôï
xem hình treân maïng. Sôï nhìn laïi
nhöõng hình aûnh vaø ñoïc laïi nhöõng
baøi vieát kinh hoaøng cuûa nhöõng naïn
nhaân vöôït bieån; hình aûnh nghóa
trang quaân ñoäi bò ñaäp phaù trong tuûi
nhuïc; nhöõng caâu chuyeän thöông
taâm cuûa tuø nhaân vaø nhaø tuø caûi taïo;
Sôï phaûi xem laïi nhöõng hình aûnh cuûa
moät thaønh phoá mình ñaõ soáng vaø lôùn
leân bò taøn phaù bôûi chieán tranh; sôï
nhöõng böùc hình vaø teân tuoåi, binh
nghieäp cuûa caùc töôùng laõnh töï saùt
vaøo ngaøy cuoái cuøng, toâi sôï moãi khi
ñoïc theâm moät danh saùch töï vaän cuûa
caùc caáp taù, caáp uùy, caùc haï só quan.
Hoï töï saùt rieâng leû hay coù khi cuøng
vôùi vôï con. Nhöõng böùc hình im lìm
ñoù laø nhöõng tieáng gaøo theùt phaãn noä
cuûa nhöõng anh huøng VNCH. Toâi
khoâng nhôù laø mình ñaõ ñoïc ñöôïc caâu
naøy ôû ñaâu: “Thaät ñaùng thöông cho
moät ñaát nöôùc naøo coù quaù nhieàu anh
huøng” vì anh huøng ñoàng nghóa vôùi
hy sinh vaø caùi cheát. Ñau ñôùn nhaát laø
bao giôø khi xem hình, khi ñoïc
nhöõng baøi vieát xong, cuoái cuøng
mình nhaän thöùc raát roõ reät: ñoù laø moät
cuoäc chieán huynh ñeä töông taøn.
Ngöôøi gieát vaø ngöôøi bò gieát ñeàu
mang hoï Nguyeãn, hoï Leâ, hoï Traàn.
Ba möôøi taùm naêm roài, ngöôøi ta noùi
laø Vieät Nam ñaõ heát chieán tranh,
ngöôøi daân ñaõ coù cuoäc soáng aám no,
haïnh phuùc, nhöng treân maïng, ngöôøi
Vieät trong vaø ngoaøi nöôùc vaãn coù
nhöõng doøng chöõ göûi ñeán cho nhau
mang theo nhöõng thoâng ñieäp thaät
buoàn: Vieät Nam toâi ñaâu? Ngöôøi daân
maát nhaø, maát ñaát. Gaùi Vieät baùn
sang Ñaøi Loan. Gaùi Vieät xeáp haøng
laáy choàng Ñaïi Haøn. Khoâng coù Töï
Do cho Vieät Nam. Ngö daân Vieät bò
taàu Trung Quoác baét ngay treân bieån
cuûa mình. Nöôùc Vieät aâm thaàm maát
daàn töøng maûnh cho Trung Quoác...
Thaùng tö, caø pheâ ñaéng, ñaéng theâm
khi pha vaøo nhöõng gioït nöôùc maét vì
nöôùc maét bao giôø cuõng coù muoái ôû
trong. Noãi ñau thaùng tö vôùi moät soá
ñoâng ngöôøi Vieät ôû theá heä baïn höõu
toâi, laø moät veát thöông khoâng thaønh
seïo ñöôïc, noù leân da non, roài ngöng
laïi ôû ñoù. Nhìn xuoáng vaãn thaáy maøu
hoàng, vaãn thaáy nhö coøn rôm rôùm
maùu. Toâi cuùi xuoáng nhìn chieác ly
khoâng, töï laáy tay aùo lau thaàm nhöõng
gioït nöôùc maét mình. Ñöùng daäy, trôû
veà moät nôi toâi goïi laø nhaø, tieáp tuïc
soáng vôùi traùi tim di taûn. Vaït naéng
thaùng tö chæ bay xieân vaøo trong
quaùn naøy moät naêm moät laàn, nhöng
khi toâi ñeán ñaây, duø baát cöù thaùng naøo
trong naêm, hoàn toâi, thaùng tö coù theå
ñeán baát chôït gheù xuoáng vaø rôi cuøng
nhöõng gioït caø pheâ.
Anh aï thaùng tö söông moûng laém
sao em nhìn maõi chaúng thaáy queâ
hay söông thaønh leä tra vaøo maét
môø khuaát trong em moïi neûo veà...
Trang 93
LTS: Noäi chieán, hay chieán tranh töông taøn, laø moät thöïc theå chieán tranh maø hai
phe laâm chieán laø con moät cha, anh em moät nhaø, cuøng chung moät toå quoác... Coù
nhieàu nguyeân do gaây ra noäi chieán, chaúng haïn nhö coäng saûn Baéc Vieät laøm tay sai
cho Trung Coäng ñaùnh cho “Myõ cuùt, nguïy nhaøo”, roài ñem ñaát nöôùc baùn cho Taøu ñeå
vinh thaân phì gia...
***
M
oät baïn ñoïc vieát thö pheâ bình
duøng hai chöõ “noäi chieán” laø
khoâng thích hôïp, trong baøi Bình
Luaän vieát nhaân ngaøy 30 Thaùng Tö
treân baùo naøy, nhaéc laïi caûnh keát thuùc
hai cuoäc noäi chieán ôû Myõ (theá kyû 19)
vaø taïi Vieät Nam (theá kyû 20). Ñaây laø
moät ñeà taøi ñaùng thaûo luaän cho roõ.
Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam xöa
nay vaãn töø choái, khoâng duøng hai chöõ
“noäi chieán.” Hoï caám khoâng ai ñöôïc
duøng hai chöõ ñoù khi noùi tôùi cuoäc
chieán tranh Nam Baéc töø naêm 1959
ñeán 1975. Chuùng toâi ñaõ duøng chöõ
“noäi chieán.” Lyù do khoâng phaûi vì
muoán khaùc ñaûng Coäng saûn, maø vì
khi nhìn moät caùch khaùch quan, cuoäc
chieán 16 naêm ñoù, moät cuoäc chieán
giöõa hai mieàn Nam vaø Baéc Vieät
Nam, ñuùng laø noäi chieán. Chaúng
khaùc gì nhöõng cuoäc chieán giöõa
quaân Coäng saûn cuûa Mao Traïch
Ñoâng vaø quaân Quoác Daân Ñaûng cuûa
Töôûng Giôùi Thaïch, quaân Nam Haøn
vaø quaân Baéc Haøn, cuõng ñeàu laø noäi
chieán. Khoâng phaûi chieán tranh
choáng ngöôøi nöôùc ngoaøi, maø giöõa
ngöôøi Vieät Nam vôùi nhau.
Ñaûng Coäng saûn muoán tuyeân
truyeàn vôùi daân mieàn Baéc, baét moïi
ngöôøi phaûi goïi teân cuoäc chieán laø
“chieán tranh choáng Myõ cöùu nöôùc;”
cho neân hoï khoâng cho pheùp duøng
hai chöõ “noäi chieán.” Goïi ñoù laø noäi
chieán töùc laø cuõng toá caùo ñaûng Coäng
saûn gaây ra cuoäc töông taøn. Moät
ngöôøi töøng “phaïm huùy” laø Trònh
Coâng Sôn. Baøi haùt Gia Taøi Cuûa Meï
môû ñaàu baèng maáy caâu:
“Moät ngaøn naêm noâ leä giaëc Taøu Moät traêm naêm ñoâ hoä giaëc Taây - Hai
möôi naêm noäi chieán töøng ngaøy...”
Khi ca khuùc treân ñöôïc phoå bieán
roäng raõi, daân mieàn Nam haùt ñeán hai
chöõ “noäi chieán” thì thaáy ñoù laø chöõ
bình thöôøng. Ñaây laø moät cuoäc noäi
chieán, quaân ñoäi Vieät Nam Coäng Hoøa
Trang 94
bò ñaùnh neân choáng cöï. Nhöng ñaûng
Coäng saûn khoâng chaáp nhaän loái nhìn
ñoù. Caùc caùn boä naèm vuøng ñaõ keát toäi
Trònh Coâng Sôn khi duøng hai chöõ
“noäi chieán.” Trong ñoaïn cuoái baøi
haùt, Trònh Coâng Sôn keå taâm söï cuûa
baø meï, keát thuùc baèng lôøi keâu goïi:
“Meï mong con mau böôùc veà nhaø,
Meï mong con luõ con ñöôøng xa - OÂi luõ
con cuøng cha, queân haän thuø!”
Goïi teân nhöõng ngöôøi ñang gieát
nhau treân chieán tröôøng laø “luõ con
cuøng cha” vaø mong hoï haõy “queân
haän thuø,” töùc laø baø meï cuûa nhaïc só
xaùc ñònh cuoäc chieán tranh naøy laø
huynh ñeä töông taøn. Tröôùc Trònh
Coâng Sôn, trong tröôøng ca Meï Vieät
Nam, Phaïm Duy cuõng keát thuùc baøi
“Nhöõng doøng soâng chia reõ” vôùi lôøi
nhaén nhuû:
“Luõ con laïc loái ñöôøng xa
Coù con naøo nhôù meï ta thì veà.”
Nhöõng lôøi meï noùi vôùi “luõ con laïc
loái ñöôøng xa” vaø keâu goïi chuùng
“mau böôùc veà nhaø” bò caùc caùn boä
coäng saûn coi laø phuï hoïa theo chieán
dòch “chieâu hoài” cuûa chính phuû
mieàn Nam. Ñeà taøi Meï raát ñöôïc daân
mieàn Nam tha thieát. Gia Taøi Cuûa
Meï laø töïa ñeà moät cuoán truyeän cuûa
Döông Nghieãm Maäu xuaát baûn cuøng
thôøi gian vôùi tröôøng ca Meï Vieät
Nam cuûa Phaïm Duy, maáy naêm
tröôùc khi Trònh Coâng Sôn vieát baøi
ca cuøng töïa ñeà. Trong thôøi gian ñoù,
Boä Chieâu Hoài vaãn duøng hình aûnh
“Tung caùnh chim tìm veà toå aám” khi
giôùi thieäu nhöõng caùn boä vaø só quan
mieàn Baéc thay ñoåi yù kieán, buoâng
suùng, trôû veà cuoäc soáng bình thöôøng,
nhö ca só Ñoaøn Chính, Thöôïng taù
Taùm Haø, vaân vaân.
Hai chöõ “noäi chieán” khieán Trònh
Coâng Sôn bò leân aùn vaø bò ñe doïa. Moät
caùn boä coäng saûn naèm vuøng ôû Saøi Goøn
trong thôøi gian ñoù ñaõ keát toäi Trònh
Coâng Sôn khi goïi cuoäc “chieán tranh
choáng Myõ cöùu nöôùc” cuûa hoï laø noäi
chieán. Anh theà tröôùc maët moïi ngöôøi,
raèng “khi caùc maïng thaønh coâng”
ngöôøi ñaàu tieân anh seõ ñem xöû toäi laø
Trònh Coâng Sôn. Chæ vì hai chöõ noäi
chieán. Ñoù laø chöa keå nhaïc só coøn
nhaéc nhôû ñeán “ngaøn naêm noâ leä giaëc
Taøu” trong khi coäng saûn ôû ngoaøi Baéc
vaø trong Nam moãi laàn nhaéc ñeán
Trung Quoác laø phaûi theâm hai chöõ
“Vó ñaïi!” Vaø hoï daïy daân haùt baøi
Ñoâng Phöông Hoàng ca ngôïi Mao
Traïch Ñoâng! Baây giôø hoï vaãn coøn oâm
laáy 16 chöõ vaøng vaø boán toát, coù ai daùm
nhaéc nhôû caûnh “noâ leä giaëc Taøu”
ñaâu? Chuùng toâi khoâng muoán neâu teân
ngöôøi caùn boä noäi thaønh ñaõ tuyeân aùn
Trònh Coâng Sôn, khoâng muoán con
chaùu anh bò aûnh höôûng, vì gaàn nöûa
theá kyû ñaõ troâi qua, caû hai ñaõ qua ñôøi
caû roài. Hôn nöõa, tröôùc khi töø giaõ coõi
ñôøi chính anh caùn boä naøy ñaõ tænh ra,
coâng khai tuyeân boá ruùt ra khoûi ñaûng
Coäng saûn, haêng haùi tham gia cuoäc
tranh ñaáu ñoøi daân chuû töï do. (Ai
muoán bieát chuyeän naøy roõ hôn coù theå
hoûi hoïa só Hoà Thaønh Ñöùc, ngöôøi ñaõ
nghe lôøi ñe doïa ñoù, vaø hieän coøn soáng
raát laâu).
Taïi sao Boä Chính Trò Coäng saûn
kieâng kò hai chöõ “noäi chieán” nhö
vaäy? Vì hoï caàn ñöa haøng trieäu
thanh nieân mieàn Baéc vaøo chieán
tröôøng trong Nam. Hoï bieát khoâng
theå thuùc ñaåy ngöôøi ta ñi vaøo coõi cheát
Trang 95
chæ vì muoán theo Lieân Xoâ, Trung
Quoác xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi
toaøn theá giôùi. Cho neân phaûi khích
ñoäng tinh thaàn yeâu nöôùc ngöôøi
mieàn Baéc, keâu goïi thanh nieân ñi
ñaùnh mieàn Nam ñeå choáng ñeá quoác
Myõ. Maëc duø nhöõng naêm töø 1959
ñeán 63, daân mieàn Nam chöa thaáy
boùng lính Myõ, trong khi 40,000
quaân Myõ ñang ñoùng ôû Nam Haøn,
50,000 nay vaãn ñoùng ôû Nhaät Baûn.
Suoát nhöõng naêm chieán tranh, Coäng
saûn tuyeân truyeàn ñoàng baøo ngoaøi
Baéc raèng mieàn daân Nam ñang bò
Myõ ñoâ hoä, bò Myõ boùc loät, daân ñoùi
khoå. Sau ngaøy 30 Thaùng Tö naêm
1975, nhieàu ngöôøi töø Baéc vaøo thaêm
hoï haøng trong Nam ñaõ daønh duïm,
chaét boùp, mang theo töøng tuùi gaïo,
töøng chai nöôùc maém, cho ñeán maáy
ñoâi ñuõa vaø caùi baùt aên côm, töôûng
raèng mình seõ giuùp ñôõ anh chò em ñoùi
khoå vì bò Myõ boùc loät. Töø ñoù tôùi naøy,
daân Nam Haøn, daân Nhaät Baûn ñaõ bò
Myõ boùc loät ra sao?
khoái tö baûn vaø coäng saûn. Nöôùc Vieät
Nam khoâng may bò loâi cuoán vaøo
cuoäc chieán quoác teá ñoù, vì chính
trong nöôùc mình ñaõ chia reõ.
Trong cuoäc noäi chieán Vieät Nam,
beân naøo cuõng coù ñoàng minh. Vì
cuoäc chieán tranh ñoù chæ laø moät boä
phaän trong cuoäc tranh chaáp giöõa hai
saûn. Caùc ñaûng coäng saûn khaùc yeáu
theá, chæ coù ñaûng ôû nöôùc ta ñuû maïnh
vaø ñuû nhaãn taâm, taøn baïo, saün saøng
tieâu tröø caùc ngöôøi khoâng cuøng yù
Töø naêm 1930 trong phong traøo
choáng Phaùp ñaõ phaùt sinh hai
khuynh höôùng: quoác gia vaø quoác teá.
Ñaûng Coäng saûn choïn theo ñöôøng
quoác teá, theo oâng Stalin, oâng Mao
Traïch Ñoâng laøm caùch maïng giaûi
phoùng caû nhaân loaïi. Caùc ñaûng phaùi
nhö Quoác Daân Ñaûng, Ñaïi Vieät, vaø
caùc nhaø aùi quoác töø Phan Boäi Chaâu
ñeán Nguyeãn Thaùi Hoïc; roài sau naøy
tôùi giaùo chuû Huyønh Phuù Soå, caùc nhaø
vaên Khaùi Höng, Nhöôïng Toáng,
Nguyeãn Töôøng Tam, Phan Vaên
Huøm, ñeàu ñaët daân toäc, quoác gia leân
treân caùc chuû nghóa. Ñaûng Coäng saûn
khoâng theå chaáp nhaän caùc ñaûng phaùi
quoác gia toàn taïi, vì traùi vôùi ñöôøng loái
chuyeân chính voâ saûn cuûa Stalin vaø
Mao Traïch Ñoâng. Cho neân moät
cuoäc “noäi chieán” ñaõ baét ñaàu gaây
maàm töø 1930, ñaõ ñoå maùu töø tröôùc
Sau naêm 1975 thì chính ñoàng naêm 1945.
baøo mieàn Baéc cuõng nhìn ra söï thaät.
Sau khi Ñaïi Chieán Thöù Hai
Nhaø vaên Döông Thu Höông ñaõ ngoài chaám döùt, hai khoái tö baûn vaø coäng
xuoáng leà ñöôøng Saøi Goøn maø khoùc. saûn caïnh tranh khaép theá giôùi, moät
Baây giôø, boä maùy tuyeân truyeàn cuûa beân laø Nga Xoâ, beân kia laø Myõ vaø
ñaûng Coäng saûn khoâng coøn nhaéc ñeán caùc nöôùc Taây AÂu. Trong nhieàu daân
khaåu hieäu “choáng Myõ cöùu nöôùc” toäc cuõng chia reõ thaønh hai khuynh
nöõa. Vì ai cuõng thaáy trong moät theá höôùng quoác teá vaø quoác gia, ngay
giôùi chia reõ, muoán choïn löïa ñoàng trong luùc coøn ñang tranh ñaáu ñuoåi
minh thì choïn nöôùc Myõ vaãn an toaøn thöïc daân, giaønh ñoäc laäp. Indonesia,
vaø khoân ngoan hôn laø choïn Lieân Xoâ Philippines, AÁn Ñoä, Mieán Ñieän,
vaø Trung Quoác.
Maõ Lai, vaân vaân, ñeàu coù ñaûng Coäng
Trang 96
kieán. Cuoäc taán coâng mieàn Nam
nhaém bieán toaøn theå ñaát nöôùc thaønh
moät phaàn cuûa theá giôùi coäng saûn.
Caùc nöôùc Nga, Taøu thì chæ muoán
choáng Myõ, baát cöù caùch naøo, cho tôùi
ngöôøi Vieät Nam cuoái cuøng.
Cuõng trong thôøi gian ñoù, nhieàu
nöôùc cuõng chia ñoâi. Nhöng Trung
Coäng khoâng taán coâng Ñaøi Loan,
Ñoâng Ñöùc khoâng ñaùnh Taây Ñöùc.
Chæ coù chieán tranh ôû Cao Ly vaø Vieät
Nam maø thoâi. Kim Nhaät Thaønh
ñaùnh Nam Haøn vì ñöôïc Stalin
khuyeán khích, sau khi ñaõ phong toûa
vuøng Taây Berlin nhöng thaát baïi.
Gaây chieán ôû Haøn Quoác seõ buoäc Myõ
phaûi lo hai maët traän, ôû Chaâu AÂu seõ
yeáu ñi. Coäng saûn Vieät Nam gaây ra
cuoäc chieán, bieát chaéc seõ ñöôïc caû
Nga vaø Trung Coäng uûng hoä; vì luùc
ñoù caû hai nöôùc ñeàu ñang muoán Myõ
gaëp khoù khaên khaép nôi, ñeå giuùp caùc
ñaûng coäng saûn ôû theá giôùi thöù ba phaùt
trieån maïnh hôn. Trong thaäp nieân
1960, haøng traêm “maët traän giaûi
phoùng” ñöôïc Nga vaø Trung Coäng
giuùp noåi leân khaép theá giôùi.
nhö AÁn Ñoä, ñaûng Coäng saûn vaãn
hoaït ñoäng nhöng hoï khoâng ñuû löïc
gaây chieán tranh. Hoï vaãn tranh cöû,
thaéng cöû taïi nhieàu tieåu bang, vaø
ganh ñua trong vieäc cai trò cho daân
khaù giaû hôn. Khi thaát cöû, hoï trôû veà
vôùi theá ñoái laäp. Coäng saûn AÁn Ñoä
chaáp nhaän luaät chôi daân chuû, cho
neân nöôùc hoï khoâng coù noäi chieán.
Ñaûng Coäng saûn Nhaät Baûn cuõng
gioáng nhö vaäy.
Töø naêm 1930, yù kieán baát ñoàng
chính yeáu giöõa hai phe quoác gia vaø
quoác teá laø xaây döïng ñaát nöôùc sau
khi ñuoåi ñöôïc thöïc daân Phaùp theo
caùch naøo. Ñaûng coäng saûn choïn theo
loái Nga, Trung Coäng, coøn caùc ñaûng
phaùi quoác gia chæ muoán toå chöùc moät
xaõ hoäi bình thöôøng, hoïc hoûi daàn daàn
töø kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc tieán
boä. Rieâng Vieät Nam Quoác Daân
Ñaûng ñaõ choïn chuû nghóa cuûa Toân
Trung Sôn. Löïa choïn quan troïng
nhaát laø choïn caùc moâ hình kinh teá vaø
chính trò. Ñaûng Coäng saûn muoán
theo Stalin, Mao Traïch Ñoâng laøm
kinh teá taäp trung, chæ huy; veà chính
trò thì chuû tröông ñoäc taøi chuyeân
Cuoäc chieán giöõa hai khoái tö baûn, chính. Caùc ñaûng phaùi quoác gia
coäng saûn dieãn ra ôû nöôùc ta, cuõng vì khoâng ñoàng yù.
trong noäi boä ngöôøi Vieät Nam ñaõ
chia ra hai khuynh höôùng, töø thaäp
Töø naêm 1945 khi giaønh ñöôïc ñoäc
nieân 1930. Neáu ngöôøi Vieät khoâng laäp cho tôùi 1975, moät quyeát ñònh
baát ñoàng yù kieán, hoaëc neáu taát caû quan troïng khaùc laø choïn ñoàng minh.
moïi ngöôøi Vieät chaáp nhaän soáng Ñaûng Coäng saûn choïn Nga vaø Taøu.
chung vôùi nhöõng ngöôøi coù yù kieán Phía quoác gia choïn caùc nöôùc daân
khaùc mình, khoâng ai muoán chieám chuû Taây phöông. Caùc nöôùc ñoàng
ñoäc quyeàn cai trò, thì khoâng nöôùc minh cuõng chæ lo quyeàn lôïi cuûa
ngoaøi naøo xuùi giuïc gieát laãn nhau chính hoï. Nhöng giöõa hai nöôùc Myõ
ñöôïc. Seõ khoâng coù cuoäc chieán tranh vôùi Taøu, nöôùc naøo laø moái ñe doïa
1959-1975. Cho neân phaûi goïi ñoù laø nguy hieåm cho daân toäc Vieät Nam
moät cuoäc noäi chieán. ÔÛ nhieàu nöôùc, hôn? Ñeán nay, chuùng ta ñaõ thaáy löïa
Trang 97
choïn naøo laø khoân ngoan. Töø 1954
ñeán 1975, khoâng ai ôû mieàn Nam töï
coi mình ñoùng vai “chieán ñaáu ñeå
thöïc hieän chuû nghóa tö baûn,” maø chæ
ñaùnh vì phaûi töï veä. Khoâng ai töï
khoe mình cuøng vôùi moät nöôùc khaùc
(nhö Cuba) thay phieân“canh gaùc
cho hoøa bình theá giôùi.” Chaáp nhaän
cuoäc chieán tranh laø baát ñaéc dó, vì
phaûi töï veä. Chæ coù ñaûng Coäng saûn,
theo moät chuû nghóa quoác teá, cuoàng
tín nhö theo moät toân giaùo, môùi baét
daân Vieät ñoùng vai troø “tieân phong”
trong cuoäc caùch maïng voâ saûn toaøn
theá giôùi. Trong thôøi chieán tranh,
ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ñöa ra
chieâu baøi “choáng Myõ cöùu nöôùc” che
ñaäy muïc ñích chính laø ñöa caû nöôùc
“tieán leân chuû nghóa xaõ hoäi.” Vì hoï
coi ñoù chính laø cöùu nöôùc. Ñeå ñaùnh
löøa ngöôøi daân, hoï giaûi thích baèng
khaåu hieäu “Yeâu nöôùc laø yeâu chuû
nghóa xaõ hoäi.” Khoâng ai ñöôïc yeâu
nöôùc theo caùch naøo khaùc. Ñoù chính
laø thaûm hoïa cuûa daân toäc.
Cuoäc noäi chieán Vieät Nam ñaõ
chaám döùt. Khoâng ai muoán taùi dieãn.
Cuoäc chieán ñaáu hieän nay coøn dieãn
ra giöõa daân Vieät Nam vaø moät nhoùm
baêng ñaûng chieám ñoäc quyeàn tham
nhuõng, thoái naùt vaø baát taøi. Nhöõng
ngöôøi tranh ñaáu daân chuû ôû nöôùc ta
hieän nay ñang thöïc hieän giaác moäng
cuûa nhöõng chieán só quoác gia thôøi
xöa, töø Phan Chaâu Trinh, Nguyeãn
Thaùi Hoïc, Nguyeãn An Ninh, Huyønh
Phuù Soå, Nguyeãn Töôøng Tam. Cuoäc
noäi chieán ñaõ qua, baây giôø laø moät
cuoäc chieán ñaáu cuûa ngöôøi Vieät
Nam ñoøi ñöôïc soáng töï do daân chuû. ª
nöõ, coù gioû xaùch.
XeHaétayn chæga phuï
giaät baèng moät ñoäng
taùc laø coù theå toùm laáy, nhanh nheïn
roà ga phoùng ñi, ñeå laïi hình aûnh
ñaùng thöông phía ñaèng sau. Boïn
ñaøn em thuaät laïi chieán tích cuûa
haén vôùi thaùi ñoä ngöôõng moä.
Haén noùi raèng, coù hai ngöôøi ñaõ
töøng vaøo vieän moå naõo chæ vì coá
daønh giöït laïi gioû xaùch, bò keùo leâ
ngaõ vaät xuoáng ñöôøng. Sau laàn ra
tay chôùp nhoaùng, haén ñaéc thaéng
trôû veà, moät phaàn ba chia cho ñaøn
em, hai phaàn ñeå daønh cho meï.
Chieàu toái. Haén laïi baét xe ñoø
veà queâ. Meï con hai thaùng khoâng
gaëp nhau, vöøa veà tôùi, baø ñaõ naáu
cho haén raát nhieàu moùn aên ngon.
Haén ñöa soá tieàn cho meï, noùi laø
löông phuï hoà. Baø meï soáng ôû cuoái
ngoõ, löông thieän, ai ai cuõng meán.
Haén ñoøi baø laàn tôùi veà laøm moùn
goûi cuoán cho mình aên. Baø nhìn
haén, hieàn töø gaät ñaàu.
Haén leân thaønh phoá tieáp tuïc
kieám chaùc. Thöông vuï ngaøy caøng
Ngoâ Nhaân Duïng/Ngöôøi Vieät
Trang 98
Xem tieáp trang 167
LTS: Hoâm tröôùc chuùng ta thaáy baøi vieát cuûa moät du-hoïc-sinh Nhaät taïi VN. Hoâm
nay coù baøi hoài- aâm naày khaù hay. Kính môøi quí vò ñoïc ñeå thaáy... ñaéng cay theá naøo?!
***
Baïn thaân meán,
L
aâu laém roài giôùi treû chuùng toâi môùi
nhaän ñöôïc moät baøi vieát noùi leân
söï thaät ôû ñaát nöôùc toâi, duø söï thaät aáy
laøm chuùng toâi heát söùc ñau buoàn.
Xin caùm ôn baïn. ÔÛ ñaát nöôùc toâi
coù caâu “söï thaät maát loøng” nhöng
cuõng coù caâu “thöông cho roi cho
voït”, “thuoác ñaéng ñaû taät”.
Böùc thö cuûa baïn ñaõ laøm thöùc daäy
trong toâi nieàm töï aùi daân toäc laâu nay
ñöôïc ru nguû bôûi nhöõng baøi hoïc giaùo
ñieàu töø nhaø tröôøng nhö “Chuùng ta töï
haøo laø moät nöôùc nhoû ñaõ ñaùnh thaéng
hai cöôøng quoác Phaùp vaø Myõ”.
Baïn ñaõ noùi ñuùng: “Toâi ñang nhìn
thaáy moät theá heä, hoï khoâng coøn bieát
phaûi tin vaøo ñieàu gì, thaäm chí coøn
khoâng daùm tin vaøo chính mình. Laø moät
ngöôøi Vieät, khoù laém. Thaät vaäy sao?”
Baïn bieát ñaët caâu hoûi nhö theá laø
baïn ñaõ coù caâu traû lôøi roài. Nhöõng gì
toâi vieát sau ñaây chæ laø nhöõng lôøi taâm
tình cuûa moät ngöôøi treû thieáu nieàm
tin, vôùi moät ngöôøi baïn ñeán töø moät
ñaát nöôùc vöõng tin vaøo daân toäc mình,
vaøo chính baûn thaân mình.
Baïn noùi ñuùng. So vôùi nöôùc Nhaät,
nöôùc Vieät chuùng toâi ñeïp laém. Ñoái
vôùi toâi khoâng coù taám baûn ñoà cuûa
nöôùc naøo ñeïp nhö taám baûn ñoà cuûa
nöôùc toâi. Taám baûn ñoà aáy thon thaû
ñaùnh moät ñöôøng cong tuyeät ñeïp
beân bôø Thaùi Bình Döông aám aùp.
Treân ñaát nöôùc toâi khoâng thieáu moät
thöù gì cho söï truø phuù cuûa moät daân
toäc .Nhöng chuùng toâi thieáu moät thöù :
Ñoù laø Töï Do, Daân Chuû.
Lòch söû cuûa chuùng toâi laø lòch söû
cuûa moät daân toäc buoàn.
Nhaïc só Trònh Coâng Sôn. Ngöôøi
ñaõ töøng nhaän ñöôïc ñæa vaøng taïi ñaát
nöôùc Nhaät cuûa caùc baïn naêm 1970
(baùn ñöôïc treân 2 trieäu baûn) vôùi baøi
haùt “Nguû Ñi Con” ñaõ töøng khoùc cho
ñaát nöôùc mình nhö sau:
“Moät ngaøn naêm noâ leä giaëc Taøu
Moät traêm naêm noâ leä giaëc Taây
Hai möôi Naêm noäi chieán töøng
ngaøy
Gia taøi cuûa meï ñeå laïi cho con
Trang 99
Gia taøi cuûa meï moät nöôùc Vieät
buoàn”.
Nhaïc só Trònh Coâng Sôn trong
“hai möôi Naêm noäi chieán töøng
ngaøy” oâng soáng taïi mieàn nam Vieät
Nam neân noãi ñau cuûa oâng coøn nheï
hôn noãi ñau cuûa ngöôøi mieàn Baéc
chuùng toâi. OÂng coøn coù haïnh phuùc
ñöôïc töï do saùng taùc, töï do gaøo khoùc
cho moät ñaát nöôùc bò chieán tranh xaâu
xeù, ñöôïc “ñi treân ñoài hoang haùt treân
nhöõng xaùc ngöôøi”, ñöôïc moâ taû
ngöôøi meï ñieân vì ñöùa con “cheát hai
laàn thòt xöông naùt tan”.
Neáu oâng soáng ôû mieàn Baéc oâng
ñaõ bò caám saùng taùc nhöõng baøi haùt
nhö theá hoaëc neáu aâm thaàm saùng taùc
oâng seõ vieát nhö sau:
“Moät ngaøn naêm noâ leä giaëc Taøu
Moät traêm naêm noâ leä giaëc Taây
Baûy möôi naêm Coäng Saûn ñoïa ñaøy
Gia taøi cuûa meï, ñeå laïi cho con
Gia taøi cuûa meï laø nöôùc Vieät Buoàn”
Bò ñoâ hoä bôûi moät nöôùc Taøu töï coi
mình laø baù chuû ôû phöông Baéc, bò
moät traêm naêm Phaùp thuoäc. Moät ít
thôøi gian khoâng bò ngoaïi bang ñoâ
hoä, chuùng toâi khoâng coù minh quaân
nhö Minh Trò Thieân Hoaøng ôû nöôùc
baïn. Huoáng gì thay vaøo ñoù chuùng
toâi bò caùi xui laø moät trong nhöõng
nöôùc hieám hoïi bò thoáng trò bôûi moät
cheá ñoä bò coi laø quaùi vaät cuûa theá kyû.
Taïi sao ngöôøi Vieät tham vaët.
Vì hoï ñaõ töøng ñoùi kinh
khuûng.Trong cuoäc chieán tranh goïi
laø choáng Myõ choáng Phaùp ngöôøi daân
mieàn Baéc chuùng toâi ñaõ ñoùi ñeán ñoä
maát caû tình ngöôøi. Vì moät kyù ñöôøng,
moät caùi loáp xe ñaïp, vaøi laïng thòt
ngöôøi ta toá caùo nhau, chôi xaáu nhau
duø tröôùc ñoù hoï laø ngöôøi trí thöùc.
Cho neân aên caép laø chuyeän bình
thöôøng.
Toâi cuõng xin nhaéc cho baïn, naêm
1945 haøng trieäu ngöôøi Vieät mieàn
Baéc ñaõ cheát ñoùi vì moät lyù do coù lieân
quan ñeán ngöôøi Nhaät caùc baïn ñaáy.
Xin baïn tìm hieåu phaàn naøy trong
lòch söû quaân Phieät Nhaät ôû VN.
Taát nhieân ngöôøi Vieät vaãn nhôù
caâu “ngheøo cho saïch, raùch cho
thôm” nhöng “thöôïng baát chính, haï
taéc loaïn”.
Khi chaám döùt chieán tranh. Ngöôøi
Vieät bieát hoï phaûi töï cöùu ñoùi mình chöù
khoâng ai khaùc. Keû coù quyeàn haønh
tranh daønh nhau röøng vaøng bieån baïc,
keû ngheøo xuùm laïi hoâi cuûa nhöõng xe
chôû haøng bò laät nhaøo.
Thaät laø nhuïc nhaõ, thaät laø ñau
loøng.
Baïn baûo raèng ôû nöôùc baïn ngöôøi
daân giöõ gìn veä sinh coâng coäng raát
toát. Coøn ôû Vieät Nam caùi gì dô baån
ñem ñoå ra ñöôøng.
Ñuùng vaäy. Nhöng Töï Do, Daân
Chuû ñaõ aên vaøo maùu cuûa caùc baïn ñeå
caùc baïn yù thöùc roõ ñaây laø ñaát nöôùc
cuûa mình.
Coøn chuùng toâi? Chuùng toâi chöa
thaáy nöôùc Vieät thöïc söï laø cuûa
mình.
Ngaøy tröôùc Nöôùc Vieät laø cuûa
Vua, coù khi nöôùc Vieät thuoäc Taøu,
roài nöôùc Vieät thuoäc Phaùp, roài nöôùc
Vieät laø cuûa Ñaûng Coäng Saûn.
Ruoäng cuûa cha oâng ñeå laïi ñaõ
töøng trôû thaønh cuûa hôïp taùc xaõ, roài
ruoäng laø cuûa nhaø nöôùc chæ cho daân
Trang 100
möôïn trong moät thôøi gian nhaát ñònh.
Ñaát laø cuûa nhaø nöôùc neáu bò quy
hoaïch ngöôøi daân phaûi lìa boû ngoâi
nhaø bao naêm yeâu daáu cuûa mình ñeå
ra ñi.
Caùi gì khoâng phaûi laø cuûa mình thì
ngöôøi daân khoâng caûm thaáy caàn
phaûi gìn giöõ.
Nhöng söï maát maùt ñau loøng nhaát
treân ñaát nöôùc chuùng toâi laø maát vaên
hoùa vaø khoâng coøn nhueä khí.
Bieát laøm sao ñöôïc khi chuùng toâi
ñöôïc daïy ñeå trôû thaønh coâng cuï chöù
khoâng ñöôïc daïy ñeå laøm ngöôøi.
Tieác thay baûn chaát thoâng minh
coøn soùt laïi ñaõ cho chuùng toâi nhaän ra
chuùng toâi ñang bò doái gaït. Nhaát laø
trong nhöõng giôø hoïc veà lòch söû, vaên
chöông.
Lôùp treû chuùng toâi ñaõ maát nieàm
tin vaø tìm vui trong nhöõng troø reû tieàn
treân TV treân ñöôøng phoá.
Nhôù naêm naøo nöôùc cuûa baïn caát
coâng ñem hoa anh ñaøo qua Haø Noäi
cho ngöôøi Haø Noäi chuùng toâi thöôûng
ngoaïn. Vaø thanh nieân Haø Noäi ñaõ
nhaøo voâ chuïp giöït, beû naùt caû hoa laån
caønh, chaø ñaïp leân chính moät nôi goïi laø
“ngaøn naêm Thaêng Long vaên hieán”.
Nhuïc thaät baïn aï. Nhöng lôùp treû
chuùng toâi haàu nhö ñang laïc loái,
thieáu ngöôøi daãn ñöôøng thaät söï chaân
thaønh thöông yeâu chuùng toâi, thöông
yeâu ñaát nöôùc ngaøn naêm tang
thöông, ñau khoå.
Thaät buoàn khi haøng ngaøy ñoïc
treân baùo, baïn thaáy giôùi treû nöôùc toâi
haàu nhö chæ bieát chaïy theo moät
töông lai haïnh phuùc döïa treân saéc
ñeïp vaø haøng hieäu. Hoï khoâng bieát
raèng nöôùc Haøn coù nhöõng hot girls,
hot boys maø hoï say meâ coøn laø moät
quoác gia cöïc kyø kyû luaät trong hoïc
haønh, lao ñoäng.
Baïn noùi ñuùng. Ngay caû boá meï
chuùng toâi thay vì noùi vôùi chuùng toâi
“con haõy choïn ngheà naøo laøm cuoäc
soáng con haïnh phuùc nhaát” thì hoï chæ
muoán chuùng toâi laøm nhöõng coâng
vieäc, ngoài vaøo nhöõng caùi gheá coù theå
thu lôïi toái ña duø laø baát chính.
Chính cha meï ñaõ chi tieàn ñeå con
mình ñöôïc laøm tieáp vieân haøng
khoâng, nhaân vieân haûi quan, coâng an
giao thoâng& vôùi hy voïng tieàn thu
ñöôïc duø baát minh seõ nhieàu hôn boäi
phaàn. Moät soá ngöôøi treû ñaõ queân
raèng beân caïnh caùc ca só caäp vôùi ñaïi
gia coù nhaø traêm tæ, ñi xe möôøi tæ coøn
coù baø meï coät hai con cuøng nhaûy
soâng töï töû vì ngheøo ñoùi. Môùi ñaây meï
44 tuoåi vaø con 24 tuoåi cuøng nhaûy
caàu töï töû vì khoâng coù tieàn ñoùng vieän
phí cho con. Vaø ngaøy caøng coù nhieàu
baø meâ töï saùt vì cuøng quaån sau khi
ñaát nöôùc thaùi bình gaàn 40 naêm.
Baïn ôi. Moät ngaøy naøo chuùng toâi
thöïc söï coù töï do, daân chuû, chuùng ta
seõ soøng phaúng noùi chuyeän cuøng
nhau. Coøn baây giôø thì:
“traûi qua moät cuoäc beå daâu
Nhöõng ñeàu troâng thaáy maø ñau
ñôùn loøng”.
Duø sao cuõng bieát ôn baïn ñaõ daùm
noùi ra nhöõng söï thaät duø coù maát loøng.
Vaø chính baïn ñaõ giuùp toâi maïnh
daïn noùi ra nhöõng söï thaät maø laâu nay
toâi khoâng bieát toû cuøng ai. ª
Thaân aùi.
Trang 101
Tieåu My
NGUYEÄT SAN MUÏC VUÏ
TIN TOÂN GIAÙO - TIN XAÕ HOÄI - TIN VIEÄT NAM- TIN THEÁ GIÔÙI...
TIN TOÂN GIAÙO
GIAÙO HOÄI COÂNG GIAÙO
QUYEÁT TAÂM CHOÁNG NAÏN
LAÏM DUÏNG
GENEØVE. Ñöùc TGM Silvano
Tomasi, Quan saùt vieân thöôøng tröïc
cuûa Toøa Thaùnh taïi caùc toå chöùc LHQ
ôû Geneøve, tuyeân boá raèng trong hôn
10 naêm qua, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo
ñaõ quyeát taâm phoøng ngöøa moät caùch
coù heä thoáng vaø höõu hieäu, choáng laïi
naïn giaùo só laïm duïng tính duïc treû
em vaø trôû giuùp caùc naïn nhaân.
Ñöùc TGM Tomasi tuyeân boá nhö
treân hoâm 6-5-2014 vôùi UÛy ban LHQ
choáng naïn tra taán. Ngaøi noùi: ”Naïn
laïm duïng tính duïc treû em laø moät tai
öông treân theá giôùi vaø Toøa Thaùnh,
caùc HÑGM quoác gia vaø caùc doøng tu
cuõng nhö caùc giaùo phaän ñaõ laøm vieäc
nghieâm tuùc ñeå baøi tröø teä naïn naøy
trong khuoân khoå Giaùo Hoäi Coâng
Giaùo”.
Ñöùc TGM cho bieát coù nhöõng yù
kieán khaùc nhau veà vaán ñeà teä naïn
laïm duïng tính duïc coù phaûi laø ñieàu
thuoäc thaåm quyeàn cuûa UÛy ban LHQ
veà hieäp öôùc choáng naïn tra traán vaø
nhöõng caùch ñoái xöû voâ nhaân ñaïo hay
khoâng, nhöng ngaøi cuõng traû lôøi
nhöõng caâu hoûi do UÛy ban naøy ñöa
ra.
Ñöùc TGM cho bieát trong khoaûng
thôøi gian 10 naêm, töø 2004 ñeán 2013,
Boä giaùo lyù ñöùc tin ñaõ nhaän ñöôïc
nhöõng lôøi toá caùo ñaùng tin choáng laïi
3.420 LM laïm duïng tính duïc. Haàu
heát nhöõng vuï bò toá caùo ñaõ xaûy ra
trong khoaûng thôøi gian töø 1950 ñeán
1898. Nhieàu LM ñaõ hoaëc ñang bò
caùc toøa aùn daân söï phaït tuø vì nhöõng
toäi aùc ñaõ phaïm.
Trong khoaûng thôøi gian töø 2004
ñeán 2013, Toøa Thaùnh ñaõ truïc xuaát
848 LM khoûi haøng giaùo só sau khi
xaùc nhaän nhöõng lôøi toá caùo choáng
ñöông söï laø ñuùng söï thaät. Trong
2.572 tröôøng hôïp khaùc, phaàn lôùn coù
lieân heä tôùi nhöõng LM giaø nua, caùc
ñöông bò bò boù buoäc khoâng ñöôïc
tieáp xuùc vôùi treû em vaø phaûi soáng ñôøi
aån daät trong kinh nguyeän vaø thoáng
hoái.
UÛy ban choáng tra taán ñaõ noùi ñeán
vieäc boài thöôøng cho caùc naïn nhaân
Trang 102
tra taán vaø hoûi Ñöùc TGM Tomasi
xem Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ boài
thöôøng bao nhieâu cho caùc naïn nhaân
bò giaùo só laïm duïng tính duïc. Ñöùc
TGM noùi: Toøa Thaùnh khoâng coù con
soá chung taát caû, nhöng trong caùc
giaùo phaän vaø doøng tu taïi Hoa Kyø, soá
tieàn boài thöôøng cho caùc naïn nhaân töø
naêm 1950 vaøo khoaûng 2 tyû 500 trieäu
myõ kim, vaø coù 78 trieäu myõ kim ñöôïc
cuøng vaøo vieäc chöõa trò vaø naâng ñôõ
taâm lyù cho caùc naïn nhaân.
(CNS 6-5-2014)
BÌNH LUAÄN
CUÛA TOØA THAÙNH VEÀ KEÁT
LUAÄN CUÛA UÛY BAN LHQ
VATICAN. Toøa Thaùnh haøi loøng
veà söï nhìn nhaän cuûa UÛy ban LHQ
choáng naïn tra taán ñoái vôùi noã löïc cuûa
Toøa Thaùnh trong laõnh vöïc naøy
nhöng pheâ bình UÛy ban vì laãn loän
giöõa vieäc tra taán vaø laïm duïng tính
duïc treû vò thaønh nieân.
Gioáng nhö tröôøng hôïp 155 nöôùc
ñaõ kyù nhaän Hieäp öôùc quoác teá choáng
naïn tra taán, hoâm 5 vaø 6-5-2014,
phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh ñaõ ñieàu traàn
tröôùc UÛy ban LHQ choáng naïn tra
taán coù truï sôû ôû Geneøve. Vaø hoâm
23-5-2014, UÛy ban naøy ñaõ coâng boá
keát luaän veà caùc hoaït ñoäng cuûa Toøa
Thaùnh.
Ñöùc TGM Silvano Maria
Tomasi, Quan saùt vieân thöôøng tröïc
kieâm tröôûng phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh
trong buoåi ñieàu traàn noùi treân noùi
raèng nhöõng keát luaän cuûa UÛy ban
LHQ nhìn nhaän nhieàu keát quaû tích
cöïc maø Toøa Thaùnh ñaõ thöïc hieän ñeå
thi haønh Hieäp Öôùc, nhöng UÛy ban
neâu leân moät soá pheâ bình veà vaán ñeà
moät soá giaùo só laïm duïng tính duïc treû
vò thaønh nieân.
Ñöùc TGM Tomasi nhaän xeùt raèng
nhöõng nhaän xeùt keát luaän cuûa UÛy
ban, tuy nhìn nhaän Hieäp Öôùc ñöôïc
aùp duïng cho Quoác gia thaønh
Vatican, nhöng taïo cho ngöôøi ta
caûm töôûng raèng taát caû caùc LM treân
theá giôùi ñöôïc coi nhö nhaân vieân cuûa
Toøa Thaùnh, ñieàu naøy khoâng theå
chaáp nhaän ñöôïc. Caùc LM laø coâng
daân cuûa caùc nöôùc lieân heä vaø neáu hoï
phaïm luaät, thì quyeàn xeùt xöû vaø
tröøng phaït thuoäc thaåm quyeàn cuûa
quoác gia lieân heä.
Veà söï kieän UÛy ban maëc nhieân
ñoàng hoùa vieäc giaùo só laïm duïng tính
duïc treû vò thaønh vieân vôùi nhöõng
haønh vi tra taán, Toøa Thaùnh nhaän
ñònh raèng ”Giaû thieát nhö vaäy laø ñieàu
hoaøn toaøn baát toaøn, ñaùnh löøa vaø
nhaát laø taïo ra keát quaû ngöôïc laïi”.
Daàu sao Ñöùc TGM Tomasi cuõng
haøi loøng vì UÛy ban nhìn nhaän söï daán
thaân vaø noã löïc cuûa ÑGH Phanxicoâ
trong laõnh vöïc nhaân quyeàn, phoøng
ngöøa naïn laïm duïng tính duïc vaø xöû
lyù caùc thuû phaïm, söï nhìn nhaän naøy
khoâng thaáy trong phuùc trình hoài
thaùng 2 naêm nay cuûa UÛy ban LHQ
veà quyeàn caùc treû em.
(SD 23-5-2014)
CHUÛ TÒCH NHOÙM
COÂNG GIAÙO CAÁP TIEÁP ÔÛ AÙO
BÒ VAÏ TUYEÄT THOÂNG
INNSBRUCK. Chuû tòch nhoùm
Coâng Giaùo caáp tieán ”Chuùng toâi laø
Giaùo Hoäi” (Wir sind Kirche) ôû AÙo,
baø Martha Heizer, 68 tuoåi, ñaõ bò vaï
tuyeät thoâng töùc khaéc cuøng vôùi
choàng laø OÂng Gerd, vì ñaõ laøm leã taïi
Trang 103
tö gia, goïi laø ”thaùnh leã khoâng coù linh
muïc”.
Trong tuyeân ngoân, Ñöùc Cha
Manfred Scheuer, GM giaùo phaän
Innsbruck sôû taïi, noùi raèng nhöõng
thaùnh leã taïi gia khoâng coù linh muïc
nhö theá ñaõ ñöôïc tieát loä trong moät
chöông trình truyeàn hình ôû AÙo,
khieán ngaøi phaûi môû cuoäc ñieàu tra
trong tö caùch laø GM sôû taïi vaø ñöa ra
caùc bieän phaùp kyû luaät. Ñöùc Cha coi
nhö moät thaát baïi cuûa ngaøi vì ñaõ
khoâng thuyeát phuïc ñöôïc ñoâi vôï
choàng Heizer xeùt laïi yù kieán cuûa hoï
vaø traùnh bieän phaùp kyû luaät. Ñöùc
Cha nhaán maïnh raèng ñoâi vôï choàng
Heizer bieát roõ haäu quaû tình traïng
cuûa hoï vaø yù nghóa thaùi ñoä cuûa hoï
treân bình dieän Giaùo Hoäi. Baây giôø hoï
coù nhieäm vuï taïo ñieàu kieän ñeå vaï
tuyeät thoâng aáy ñöôïc giaûi.
Ñöùc Cha Scheuer cuõng khaúng
ñònh raèng thaùnh leã chuû yeáu laø ñaïi leã
cuûa toaøn theå Giaùo Hoäi, vaø khoâng
theå coù thaùnh leã rieâng tö. Tieâu chuaån
thaønh söï cuûa thaùnh leã khoâng theå tuøy
thuoäc yù chæ chuû quan vaø tình traïng
tinh thaàn cuûa nhöõng ngöôøi lieân heä.
Naêm 2011, Ñöùc Cha Scheuer ñaõ
töøng nhaéc nhôû raèng nhöõng caùi goïi laø
thaùnh leã tö tieáp tuïc laø moät toäi aùc ñoái
vôùi Giaùo Hoäi.
Phong traøo ”Chuùng toâi laø Giaùo
Hoäi” hoaït ñoäng maïnh taïi AÙo,
thöôøng pheâ bình haøng giaùo phaän, vaø
coù nhöõng laäp tröôøng traùi ngöôïc vôùi
ñaïo lyù Coâng Giaùo nhö ñoøi truyeàn
chöùc LM cho phuï nöõ, ñoøi Giaùo Hoäi
phaûi côûi môû hôn veà luaân lyù tính duïc,
cho giaùo daân giaûng,v.v.
Baø Martha Heizer tuyeân boá
khoâng chaáp nhaän cuoäc xeùt xöû cuõng
nhö quyeát ñònh cuûa Ñöùc GM
Scheuer.
(Apic 22-5-2014)
LIBIA ÑANG NAÈM TRONG
MOÙNG VUOÁT CUÛA CAÙC
NHOÙM QUAÙ KHÍCH
ROMA: Trong moät cuoäc phoûng
vaán ñaêng treân nguyeät san Nigrizia,
soá ra thaùng 5-2014, Ñöùc Cha
Giovanni Martinelli, giaùm quaûn
toâng toøa Tripoli, thuû ñoâ Libia, maïnh
meõ baùo ñoäng laø quoác gia naøy trong
thôøi haäu Gheddafi ñang coá gaéng tìm
kieám baûn saéc daân toäc qua nhöõng thöû
thaùch keùo daøi. Moät trong nhöõng thöû
thaùch cam go nhaát laø khuynh höôùng
quaù khích.
Ñöùc Cha Martinelli noùi: ”Toâi
khoâng ngôø laø Libia bò traøn ngaäp bôûi
chuû nghóa quaù khích nhö theá. Caùc
nhoùm daân quaân hoài giaùo ñang bò
thoáng trò bôûi ñaûng Coâng lyù vaø taùi
thieát, lieân heä chaët cheõ vôùi toå chöùc
Anh em Hoài giaùo Ai caäp, nhöng
ñoàng thôøi cuõng coù raát nhieàu thaønh
phaàn quaù khích ñeán töø Qatar. Trong
khuoân khoå ñaùng lo aâu nhö theá, Taây
AÂu chæ bieát nghó ñeán lôïi loäc rieâng tö,
baûo veä caùc quyeàn lôïi trong vieäc
khai thaùc daàu hoûa baát chaáp nhöõng gì
ñang xaûy ra tröôùc maët. Hoï coá tình
khoâng nghó ñeán moái nguy laø caùc löïc
löôïng quaù khích hoài giaùo ñang len
loûi vaøo khaép nôi. Vaø neáu khuynh
höôùng quaù khích thaéng theá, thì luùc
aáy, Qatar seõ laø keû naém giöõ chính
saùch daàu hoûa.”
Ñöùc Cha Martinelli, 72 tuoåi,
doøng Phanxicoâ, sinh tröôûng taïi
Libia. Ngaøi laø ngöôøi raát thaän troïng,
quen caân nhaéc kyõ löôõng töøng lôøi
Trang 104
noùi, ñaõ töøng soáng caûnh bò truïc xuaát
khoûi Libia. Naêm 1971, Ngaøi trôû laïi
Libia trong tö caùch laø moät linh muïc
roài naêm 1985, ñöôïc chæ ñònh laøm
Giaùm Muïc. Ñöùc Cha cuõng ñaõ chöùng
kieán caûnh nhaø thôø chính toøa Tripoli
bò chieám ñoaït bieán thaønh ñeàn thôø
Hoài giaùo vaø töø ba naêm nay, soáng
cuoäc caùch maïng muøa xuaân Araïp.
Maëc duø bao nhieâu thaêng traàm, chöa
bao giôø Ñöùc Cha rôøi boû nhieäm sôû
cuûa mình, ngay caû trong ngaøy
Gheddafi bò baét roài bò saùt haïi.
Ñöùc Cha cho bieát ”ngöôøi Kitoâ
ngoaïi kieàu khaù ñöôïc toân troïng. Tuy
nhieân hoï cuõng phaûi ñöông ñaàu vôùi
raát nhieàu vaán ñeà. Taïi vuøng
Cirenaica, maïn ñoâng cuûa Libia
giaùp giôùi vôùi Ai Caäp, ñaûng hoài giaùo
raát maïnh vaø thaønh phoá Derna naèm
trong tay caùc nhoùm quaù khích nhaát.
Vì theá, coäng ñoaøn caùc nöõ tu hieän
dieän taïi ñaây töø raát laâu ñôøi, ñaõ phaûi
rôøi boû vuøng naøy. Taïi Tobruk vaø
Barge, cuõng theá, caùc chò bò ñe doïa
vaø phaûi boû ñi nôi khaùc. Chæ coøn laïi
vaøi ngöôøi ôû Bengasi maø thoâi. Caùc
nöõ tu bò boïn quaù khích vuøng Vònh ñe
doïa vaø ngöôøi daân Libia, maëc duø
quen bieát caùc chò raát roõ, vaãn khoâng
coù can ñaûm noùi leân lôøi phaûn ñoái
naøo.”
Ñöùc Cha Martinelli keát luaän:
”Chuùng toâi chöa bò ñe doïa, nhöng
chuùng toâi chæ coù ít ngöôøi ôû laïi ñaây.
Chuùng toâi soáng chöùng taù aâm thaàm
vaø caàu nguyeän, nhö caùc coäng ñoaøn
Kitoâ khaùc ôû Baéc Phi vaø Trung
Ñoâng, quaù thöôøng khi bò ngöôøi Kitoâ
ñoàng ñaïo caùc nôi khaùc laõng queân”.
(NIGRIZIA)
THOÁNG KEÂ MÔÙI VEÀ
GIAÙO HOÄI COÂNG GIAÙO
ROMA. Soá tín höõu Coâng Giaùo
taêng nhanh hôn daân soá hoaøn caàu,
theo nieân giaùm thoáng keâ cuûa Toøa
Thaùnh môùi xuaát baûn ñaàu thaùng 5
naøy.
Nieân giaùm trình baøy caùc con soá
veà Giaùo Hoäi Coâng Giaùo hoaøn vuõ
tính ñeán ngaøy 31-12 naêm 2012,
theo ñoù, soá tín höõu Coâng Giaùo laø 1
tyû 228 trieäu ngöôøi, töùc laø taêng 14
trieäu so vôùi naêm 2011 tröôùc ñoù, tyû leä
taêng tröôûng naøy laø 1,14% so vôùi tyû
leä gia taêng daân soá theá giôùi laø 1,09%.
Caùc tín höõu Coâng Giaùo tieáp tuïc
chieám 17,5% daân soá hoaøn caàu. Tuy
nhieân, theo nieân giaùm cuûa Toøa
Thaùnh, coù khoaûng 4 trieäu 800 ngaøn
tín höõu Coâng Giaùo khoâng ñöôïc keå
trong soá con soá thoáng keâ vì hoï cö
nguï taïi nhöõng quoác gia khoâng theå
theå göûi phuùc trình chính xaùc veà Toøa
Thaùnh, ví duï taïi Trung Quoác vaø Baéc
Trieàu Tieân.
Nieân giaùm cho bieát tyû leä tín höõu
Coâng Giaùo ñoâng nhaát taïi Myõ chaâu,
chieám 63,2% daân soá toaøn ñaïi luïc. AÙ
chaâu coù tyû leä Coâng Giaùo thaáp nhaát
vôùi 3,2%.
Soá LM treân theá giôùi hieän nay
treân 414 ngaøn 300 vò: gia taêng maïnh
taïi AÙ chaâu, tieáp ñeán laø taïi Phi chaâu,
nhöng hôi giaûm suùt taïi AÂu, Myõ vaø
UÙc chaâu. Trong khoaûng thôøi gian töø
2007 ñeán 2012, soá LM taïi AÙ chaâu
taêng 13,7%.
Phoù teá vónh vieãn treân theá giôùi laø
hôn 42.100 thaày, töùc laø taêng theâm
1.100 thaày so vôùi naêm 2011 tröôùc
ñoù. Hôn 97% phoù teá vónh vieãn soáng
Trang 105
taïi Myõ vaø AÂu Chaâu.
Soá tu huynh taêng 0,4% laø hieän coù
55.314 thaày tính ñeán cuoái naêm
2012. Söï gia taêng naøy ôû caùc nôi
ngoaïi tröø Myõ chaâu. Soá nöõ tu coøn hôn
702.500 chò töùc laø giaûm 1,5%.
Soá öùng sinh linh muïc treân theá
giôùi noùi chung hôi giaûm suùt, nhöng
taïi AÙ vaø Phi chaâu, con soá naøy vaãn coù
phaàn gia taêng: taïi Phi chaâu coù theâm
245 thaày vaø taïi AÙ chaâu theâm 179
thaày trong nhöõng naêm cuoái cuûa hoïc
kyø ñeå thuï phong LM.
(CNS 2-5-2014)
LEÃ PHONG CHAÂN PHÖÔÙC 2
VÒ TÖÛ ÑAÏO TAÏI MYANMAR
RANGOON. Leã phong chaân
phöôùc cho hai vò töû ñaïo taïi
Myanmar, cuõng goïi laø Mieán Ñieän,
ñaõ ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy thöù baåy
24-5-2014.
Ñoù laø LM Mario Vergara, ngöôøi
Italia,thuoäc Hoäi Giaùo Hoaøng
truyeàn giaùo haûi ngoaïi Milano, goïi
taét laø PIME, vaø giaùo lyù vieân baûn xöù
Isodore Ngei Ko Lat, caû haïi chòu
cheát vì ñöùc tin ngaøy 25-5 naêm 1950
taïi Shadaw thuoäc giaùo phaän
Loikaw.
Giaùo Hoäi taïi Myanmar ñaõ coù
moät chaân phöôùc thöøa sai tröôùc ñaây
laø Cha Clemente Vismara, cuõng
thuoäc Hoäi Pime Italia, vaø laøm vieäc
truyeàn giaùo trong 65 naêm trôøi taïi
nöôùc naøy.
Töø ngaøy 24-5-2014, Myanmar
coù moät chaân phöôùc ñaàu tieân ngöôøi
baûn xöù. Leã toân phong do ÑHY
Angelo Amato, Toång tröôûng Boä
Phong thaùnh, ñaïi dieän ÑTC chuû söï,
vôùi söï hieän dieän caûu Cha Beà treân
toång quyeàn Hoäi thöøa sai Pime.
Cha Mario Vergara sinh ngaøy
16-11 naêm 1910 taïi tænh Napoli,
nam Italia, thuoäc giaùo phaän
Aversa, thuï phong LM naêm 1934
khi ñöôïc 24 tuoåi vaø ñöôïc göûi ñeán
phuïc vuï taïi giaùo phaän Toungoo,
beân Mieán Ñieän, baáy giôø laø vuøng
baûo hoä cuûa Anh quoác. Ñeán nôi cha
hoïc ngoân ngöõ ñòa phöông mau leï vaø
ñöôïc uûy thaùc cho huyeän Citacio nôi
coù nhöõng ngöôøi Soku thuoäc saéc toäc
Karen sinh soáng. Maëc duø thöôøng bò
leân côn soát reùt ngaõ nöôùc ñaõ Vergara
vaãn laën loãi ñeán 29 laøng Coâng Giaùo
raûi raùc ñeå phuïc vuï nhö LM, nhaø
giaùo duïc, y só, quaûn trò vieân vaø
nhieàu khi cha cuõng laøm thaåm phaùn
phaân xöû.
Trong thôøi theá chieán thöù hai, töø
1941 ñeán 1944, vì laø ngöôøi YÙ, quoác
gia coù chieán tranh vôùi Anh quoác,
neân cha Vergara bò giam trong traïi
cuûa ngöôøi Anh ôû AÁn ñoä. Sau khi
ñöôïc traû töï do, cha coøn phaûi ôû laïi AÁn
ñoä ñeán naêm 1946 môùi ñöôïc trôû veà
vuøng truyeàn giaùo. Tuy söùc khoûe suy
yeáu nhieàu, cha vaãn haêng say chaáp
nhaän söù maïng do Ñöùc GM uûy thaùc
vaøo rao giaûng Tin Möøng taïi mieàn
ñoâng giaùo phaän Toungoo nôi coù
nhöõng boä laïc soáng coâ laäp.
Thaùng gieâng naêm 1950, vuøng
Loikaw bò quaân chính phuû chieám
ñoùng. Ngaøy 24-5 naêm ñoù, cha
Vergara cuøng vôùi giaùo lyù vieân Ngei
Ko Lat ñi tôùi trung taâm Shadaw ñeå
thuyeát phuïc vieân chuû tòch huyeän laø
Tireù, cuõng laø ngöôøi chæ huy daân
quaân ñòa phöông, traû töï do cho moät
Trang 106
giaùo lyù vieân khaùc teân laø James
Colei môùi bò baét. Nhöng caû hai bò
rôi vaøo baãy vaø bò caùc thuû laõnh quaân
du kích baét troùi, daãn vaøo röøng vaø hoûi
cung. Sau khi bò baét ñi boä suoát ñeâm,
LM thöøa sai vaø giaùo lyù vieân Ngei
Ko Laùt bò baén vaøo saùng sôùm ngaøy
26-5 naêm 1950, thi haøi hai ngöôøi bò
boû vaøo trong moät bao boá vaø neùm
xuoáng soâng Salween maát tích.
(Apic 9-5-2014)
200 THUÛ LAÕNH TOÂN GIAÙO
TAÏI MYÕ HÖÙA BAÛO VEÄ CAÙC
TÍN HÖÕU KITOÂ
WASHINGTON. Gaàn 200 vò
laõnh ñaïo toân giaùo vaø thuû laõnh giaùo
daân taïi Myõ ñaõ kyù vaøo baûn cam keát
daán thaân vaø vaän ñoäng Hoa Kyø baûo
veä caùc tín höõu Kitoâ bò baùch haïi vì
ñöùc tin taïi Irak, Siria vaø Ai Caäp.
Trong soá caùc vò kyù vaøo baûn cam
keát hoâm 8-5-2014 coù ÑHY Donael
Wuerl, TGM giaùo phaän thuû ñoâ
Washington, Ñöùc TGM Charles
Chaput cuûa giaùo phaän Philadelphia
vaø haøng chuïc GM Coâng Giaùo khaùc.
Trong soá caùc ñieåm chính trong
baûn cam keát coù lôøi yeâu caàu toång
thoáng Barak Obama boå nhieäm moät
ñaëc söù veà vaán ñeà caùc toân giaùo thieåu
soá taïi Trung Ñoâng ñeå beânh vöïc caùc
tín höõu naøy; yeâu caàu duyeät laïi chính
saùch vieän trôï veä caùc döï aùn ñöôïc taøi
trôï uûng hoä caùc chính saùch vaø
nguyeân taéc lieân quan ñeán töï do toân
giaùo vaø chính saùch ña nguyeân; ñoùn
nhaän ngöôøi tò naïn vaø trôï giuùp taùi
thieát ñeå giuùp ñôõ caùc coäng ñoàng Kitoâ
vaø caùc nhoùm toân giaùo voâ phöông töï
veä khaùc ôû laïi an toaøn trong vuøng.
ÑHY Donald Wuerl nhaân xeùt
raèng cuoäc baùch haïi caùc tín höõu Kitoâ
ñaõ coù töø thôøi kyø ñaàu cuûa Kitoâ giaùo
nhöng söï gia taêng cöôøng ñoä cuûa
nhöõng haønh vi baïo löïc môùi meû vaø
lieân tuïc choáng caùc tín höõu Kitoâ thuùc
ñaåy phaûi ñöa nhöõng söï kieän naøy ra
tröôùc aùnh saùng cuûa theá giôùi ngaøy
nay”.
Baûn cam keát nhaän xeùt raèng caùc
tín höõu Kitoâ coù khoaûng 15 trieäu
ngöôøi vaø laø nhoùm ñoâng thöù hai taïi
Trung Ñoâng sau Hoài giaùo. Taïi Ai
Caäp, Siria vaø Irak laø nôi vaãn con
nhöõng coäng ñoàng Kitoâ ñoâng ñaûo,
haøng chuïc thaùnh ñöôøng ñaõ bò coá tình
phaù huûy, nhieàu giaùo só vaø giaùo daân
bò gieát, bò baét coùc, doïa naït vaø buoäc
phaûi caûi ñaïo, haèng traêm ngaøn tín
höõu khaùc phaûi rôøi boû queâ höông.
Taïi Liban, coäng ñoaøn Coâng Giaùo
vôùi hôn 1 trieäu tín höõu, coù theå bò ñe
doïa vì tình traïng baát an ôû vuøng bieân
giôùi.
(CNS 8-5-2014)
THÖÔÏNG PHUÏ COÂNG GIAÙO
MELKITE KEÂU GOÏI
TAÂY PHÖÔNG
BROOKLYN. Ñöùc Thöôïng Phuï
Gregorio III Laham, Giaùo Chuû
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Melkite keâu
goïi chaám döùt söï can thieäp cuûa caùc
theá löïc nöôùc ngoaøi vaøo Siria.
Ñöùc Thöôïng Phuï Laham naêm
nay 84 tuoåi, laø thuû laõnh cuûa 170
ngaøn tín höõu Coâng Giaùo Melkite vaø
coù toøa ôû Damasco, thuû ñoâ Siria. Môùi
ñaây ngaøi ñaõ döøng laïi ôû thaønh phoá
Brooklyn bang New York trong
khuoân khoå chuyeán ñi Hoa Kyø ñeå
gaây yù thöùc veà thaûm traïng taïi Siria.
Ñöùc Thöôïng Phuï ñöôïc Ñöùc Cha
Nicholas Dimarzio, GM giaùo phaän
Trang 107
Brooklyn môøi duøng böõa taïi toøa GM
vaø noùi chuyeän vôùi moät soá daân ñòa
phöông goác Trung Ñoâng.
Trong dòp naøy, Ñöùc Thöôïng Phuï
Gregorio cho bieát ngaøi khoâng ñoàng
yù vôùi vieäc moâ taû nhöõng gì ñang xaûy
ra taïi Siria laø moät cuoäc noäi chieán,
nhöng goïi ñoù laø moät cuoäc chieán
tranh ngoaïi bang taïi Siria vaø nhaém
choáng laïi nöôùc naøy. ‘Nhöõng ngöôøi
nöôùc ngoaøi ñaõ leûn vaøo Siria vaø ñang
taïo ra xaùo troän.’
Theo phuùc trình göûi ñeán caùc ñaïi
bieåu quoác hoäi Myõ hoài thaùng 4 vöøa
qua, cuoäc chieán taïi Siria ñaõ laøm cho
hôn 2 trieäu 600 ngaøn ngöôøi daân phaûi
taïi naïn sang caùc nöôùc laùng gieàng vaø
haøng trieäu ngöôøi khaùc phaûi taûn cö
noäi ñòa ñang caàn ñöôïc cöùu trôï nhaân
ñaïo.
LHQ cuõng öôùc löôïng coù hôn 100
ngaøn ngöôøi thieät maïng trong chieán
tranh taïi Siria.
Theo Ñöùc Thöôïng Phuï Siria,
ngöôøi Kitoâ vaø Hoài giaùo ôû nöôùc naøy
voán soáng chung hoøa bình vaø coäng
taùc vôùi nhau. Ngaøi pheâ bình laäp
tröôøng cuûa Hoa Kyø uûng hoä phieán
quaân, göûi khí giôùi vaø tieàn baïc cho
caùc nhoùm naøy vaø khuyeán khích xaùo
troän, duø phe ñoái laäp ôû Siria coù
nhöõng thaønh phaàn Hoài giaùo cöïc
ñoan.
Ñöùc Thöôïng Phuï noùi: ”Toâi ñeán
Hoa Kyø ñeå keâu goïi toång thoáng
Obama veà ñieàu naøy. Toâi keâu goïi
oâng haõy laø ngöôøi kieán taïo hoøa bình
taïi Trung Ñoâng vaø ñaây laø vai troø
ñích thöïc cuûa Hoa Kyø”.
(CNS 7-5-2014)
CAÙC VÒ LAÕNH ÑAÏO KITOÂ
SIRIA KEÂU GOÏI TAÂY
PHÖÔNG LIEÂN ÑÔÙI
SIRIA. Caùc vò laõnh ñaïo Kitoâ taïi
nöôùc naøy ñoàng thanh keâu goïi caùc tín
höõu Kitoâ taây phöông lieân ñôùi vôùi
nhaân daân Siria vaø ñoàng thôøi pheâ
bình caùc cô quan truyeàn thoâng Taây
Phöông thieáu khaùch quan, quaù
nhieàu khi loan tin moät chieàu veà tình
hình Siria.
Laäp tröôøng treân ñaây ñöôïc caùc
ñaïi dieän caùc Giaùo Hoäi Kitoâ Siria
goàm Chính Thoáng Siriac, Chính
Thoáng Hy Laïp, Coâng Giaùo Melkite
vaø Coâng Giaùo la tinh, baøy toû trong
cuoäc vieáng thaêm Hoäi baùo chí Toøa
Thaùnh taïi Geneøve hoâm 8-5-2014.
Caùc vò keâu goïi caùc tín höõu Kitoâ
ñoàng ñaïo taïi Taây phöông yù thöùc
thöïc söï nhöõng gì ñang dieãn ra taïi
Siria voán laø moät vuøng thuoäc chieác
noâi cuûa Kitoâ giaùo.
Caùc vò cuõng than raèng caùc baùo chí
Taây phöông thöôøng chæ ñaêng taûi maø
khoâng kieåm chöùng nhöõng tin töùc do
”Ñaøi quan saùt Siria veà nhaân quyeàn”
phoå bieán, toå chöùc naøy gaén lieàn vôùi
phe ñoái laäp cuûa Siria coù truï sôû taïi
Luaân Ñoân, thay vì kín muùc töø nhöõng
nguoàn ít ñöôïc bieát ñeán hôn nhöng
khaùch quan hôn. Ñöùc Cha Nicolas
Antiba TGM giaùo phaän Bosra vaø
Hauran cuûa Coâng Giaùo Melkite,
nhaän xeùt raèng vì löôøi bieáng, hoaëc vì
lôïi loäc, caùc cô quan truyeàn thoâng chæ
phoå bieán caùc tin töùc do Ñaøi quan saùt
nhaân quyeàn Siria truyeàn ñi maø
khoâng chòu kieåm chöùng.
Ñöùc TGM Dionysius Jean
Kawak cuûa Giaùo Hoäi Chính Thoáng
Trang 108
Siriac taïi thuû ñoâ Damasco, cho bieát
caùc tin höõu Kitoâ khoâng phaûi laø
nhöõng ngöôøi duy nhaát chòu ñau khoå
vì cuoäc xung ñoät ñaãm maùu taïi Siria.
Nhöng vì laø moät thieåu soá, neân hoï deã
bò toån thöông nhaát vaø ôû trong tình
caûnh raát khoù khaên. Ít nhaát 1 phaàn 3
Kitoâ höõu ñaõ phaûi tò naïn khoûi Siria.
(Apic 11-5-2014)
CAÙC GM THAÙI LAN
TAËNG THAÙNH TÍCH HAI VÒ
THAÙNH GIAÙO HOAØNG CHO
NHAØ VUA
BANGKOK.
Chieàu
ngaøy
11-5-2014, caùc GM Thaùi Lan ñaõ
ñöôïc quoác vöông Bhumibol tieáp
kieán vaø nhaân dòp naøy ñaõ vò ñaõ taëng
cho nhaø vua thaùnh tích hai vò Thaùnh
Giaùo Hoaøng môùi ñöôïc toân phong.
Quoác vöông Bhumibol naêm nay
87 tuoåi, ñaõ taïi vò töø 64 naêm nay
(1950) ñaõ ñöôïc ÑGH Gioan 23 tieáp
kieán naêm 1960 taïi Vatican, vaø ngaøi
cuõng gaëp ÑGH Gioan Phaoloâ 2
naêm 1984 taïi Thaùi Lan khi Ngöôøi
ñeán vieáng thaêm Thaùi Lan.
Caùc GM thuoäc 10 giaùo phaän ôû
Thaùi do ÑHY Michael Michai
Kitbunchu höôùng daãn ñaõ ñöôïc
Quoác vöông tieáp kieán taïi laâu ñaøi
hoaøng gia ôû Hua Hin caùch thuû ñoâ
Bangkok 140 caây soá veà höôùng taây
nam. Hai thaùnh tích caùc GM taëng
cho Nhaø Vua goàm moät maët nhaät
ñöïng da cuûa Thaùnh Gioan 23 vaø
moät bình ñöïng maùu cuûa Thaùnh
Gioan Phaoloâ 2. Caùc GM cuõng caàu
nguyeän ñeå Quoác vöông vaø Hoaøng
haäu Thaùi ñöôïc khoûe maïnh.
Thaùi Lan hieän coù 65 trieäu daân cö
trong ñoù coù 400 ngaøn ngöôøi laø tín
höõu Coâng Giaùo.
(Asia News 13-5-2014)
ÑHY O’MALLEY KEÂU GOÏI
CAÛI TOÅ DI TRUÙ
WASHINGTON. ÑHY Sean
O’Malley, TGM giaùo phaän Boston,
keâu goïi chính quyeàn Hoa Kyø caûi toå
heä thoáng di truù taïi Hoa Kyø.
ÑHY O’Malley laø truyeát trình
vieân chính taïi buoåi caàu nguyeän
ñieåm taâm Coâng Giaùo toaøn quoác laàn
thöù 10 taïi thuû ñoâ Washington hoâm
13-5-2014 vôùi söï tham döï cuûa 800
ngöôøi. Ngaøi nhaéc laïi nhöõng naêm
muïc vuï ñaàu tieân nhö moät LM doøng
Capuchino taïi moät trung taâm Coâng
Giaùo noùi tieáng Taây Ban Nha taïi
Washington. Coâng vieäc taïi ñoù laø
kinh nghieäm naâng cao cuoäc soáng
trong ñôøi ngaøi. Haàu keát caùc giaùo
daân taïi Trung taâm aáy laø nhöõng coâng
nhaân khoâng coù giaáy tôø, nhöõng ngöôøi
tò naïn chieán tranh töø Trung Myõ.
Toùm laïi laø haøng ngaøn ngöôøi nhaäp cö
töø caùc nôi ôû Myõ chaâu la tinh. Hoï
khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi xaâm
nhaäp xaáu xa nhöng chæ laø nhöõng
ngöôøi daân tìm kieám löông thöïc vaø y
phuïc cho gia ñình hoï trong an ninh,
cuõng nhö nhöõng ngöôøi nhaäp cö xöa
kia töø Ai Len, Italia, Ñöùc vaø Ba
Lan, ñeán Myõ.
ÑHY O’Malley khaúng ñònh
raèng giaûi phaùp coâng chính cho
nhöõng ngöôøi nhaäp cö aáy laø khoâng
tröøng phaït hoï, nhöng laø khôûi söï
nhöõng luaät leä môùi meû vaø coâng chính
hôn, ñeå thay theá moät heä thoáng ñaõ bò
tan vôõ vaø khoâng thích hôïp, vì coi
ngöôøi di daân nhö thuø ñòch.
(CNS 13-5-2014)
Trang 109
ÑÖÙC TGM MOSSUL THAN
PHIEÀN TAÂY PHÖÔNG BOÛ
QUEÂN IRAK
MOSSUL. Ñöùc Cha Emil
Shimoun Nona, TGM giaùo phaän
Mossul ôû mieàn baéc Irak thuoäc Giaùo
Hoäi Coâng Giaùo Canñeâ, than phieàn
taây phöông laõng queân soá phaän cuûa
nhaân nhaân Irak.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho
haõng tin Asia News, hoâm
13-5-2014 Ñöùc TGM Shimoun
Nona noùi raèng: ”Chuùng toâi tin chaéc
Giaùo Hoäi treân theá giôùi caàu nguyeän
cho Irak, nhöng taây phöông vôùi caùc
chính phuû lieân heä döôøng nhö laõng
queân thaûm traïng maø nhaân daân nöôùc
naøy ñang traûi qua, nhö theå moät
chuyeän bình thöôøng khi haèng ngaøy
nghe nhöõng tin töùc cheát choùc, caùc
cuoäc taán coâng vaø baïo löïc”.
Thaønh phoá Mossul caùch thuû ñoâ
Baghdad 360 caây soá veà maïn baéc,
nôi coù thaønh trì cuûa toå chöùc khuûng
boá Al-Qaida ôû Irak vaø phong traøo
hoài giaùo cöïc ñoan Wahhabite
sunnite, lieân heä maät thieát vôùi Araäp
Sauñi. Taïi ñaây, nhöõng tín höõu Kitoâ
naøo chöa tò naïn ñi nôi khaùc, thì
thöôøng phaûi soáng aån naáp trong lo
sôï. 1 TGM, 1 LM treû, 3 phoù teá ñaõ bò
saùt haïi. 1 LM Chính Thoáng bò chaët
ñaàu vì töø choái khoâng theo Hoài giaùo.
Ngaøy nay, taïi thaønh naøy nhöõng vuï
baét coùc vaø khuûng boá ñaãm maùu xaûy
ra haèng ngaøy.
Ñöùc TGM Shimoun Nona tha
thieát keâu goïi chính phuû caùc nöôùc
taây phöông quan taâm ñeán thaûm
traïng cuûa ngöôøi daân Irak, trong khi
söï hieän dieän cuûa caùc tín höõu Kitoâ taïi
phaàn ñaát coå kính naøy bò giaûm maát 2
phaàn 3 töø sau khi Hoa Kyø xaâm laêng
Irak hoài thaùng 3 naêm 2003. Söï soáng
coøn cuûa coäng ñoàng toâng ñoà, ñöôïc
thaùnh Toâma vaø hai moân ñeä laø Mar
Maria vaø Mar Addai, rao giaûng Tin
Möøng thöù theá kyû thöù I, nay ñang bò
ñe doïa.
Ñöùc TGM giaùo phaän Mossul
pheâ bình caùc chính phuû taây phöông
khoâng coù thaùi ñoä naøo tröôùc laøn soùng
khuûng boá kinh hoaøng taïi Irak vaø
cuoäc baàu cöû ngaøy 30-4-2014 khoâng
mang laïi söï thay ñoåi ñaùng keå naøo.
Ñoái vôùi coäng ñoaøn Kitoâ beù nhoû,
nhöõng khoù khaên ngaøy caøng gia
taêng. Vaø ñöùng tröôùc tình traïng baát
an nhö theá, caâu traû lôøi duy nhaát cuûa
caùc Kitoâ höõu laø tò naïn ñi nôi khaùc.
Ñöùc Cha Nona cho bieát nguy hieåm
lôùn nhaát laø trong haàu heát caùc tröôøng
hôïp, nhöõng ngöôøi ra ñi nhö theá
thöôøng laø nhöõng ngöôøi coù hoïc thöùc
vaø giaàu coù.
(Apic 13-5-2014)
ÑAÏI DIEÄN TOØA THAÙNH TAÏI
LHQ CHOÁNG VOÕ KHÍ
KHOÂNG NGÖÔØI LAÙI
GENEØVE. Ñaïi dieän Toøa Thaùnh
caïnh caùc toå chöùc LHQ ôû Geneøve,
Thuïy Só, Ñöùc TGM Silvano
Tomasi, choáng voõ khí töï ñoäng,
khoâng ngöôøi laùi, vaø goïi laø ñieàu
khoâng theå dung hôïp vôùi coâng phaùp
quoác teá veà nhaân ñaïo.
Trong baøi tham luaän taïi khoùa
hoïp cuûa caùc chuyeân gia LHQ taïi
Geneøve töø ngaøy 13 ñeán 16-5-2014
veà caùc voõ khí töï ñoäng gieát ngöôøi,
Ñöùc TGM Tomasi khaúng ñònh raèng
duø caùc voõ khí töï ñoäng coù toái taâm vaø
ñöôïc caùc thaûo chöông ñöôïc boá trí
Trang 110
theá naøo ñeå giuùp caùc maùy bay khoâng
ngöôøi laùi hoaëc caùc voõ khí khaùc thöïc
hieän nhöõng tính toaùn tröôùc khi baén
vaøo muïc tieâu theá naøo ñi nöõa, caùc heä
thoáng voõ khí töï ñoäng aáy khoâng bao
giôø coù theå dung hôïp vôùi luaät phaùp
quoác teá veà nhaân quyeàn.
Theo Ñöùc TGM Tomasi, söï phaùt
trieån caùc voõ khí töï ñoäng roát cuïc seõ
ñöa tôùi söï lan traøn roäng raõi loaïi voõ
khí naøy. Söï phaùt trieån heä thoáng voõ
khí töï ñoäng phöùc taïp, loaïi boû yeáu toá
con ngöôøi trong vieäc quyeát ñònh
gaây cheát choùc thöïc laø ñieàu thieån caän
vaø coù theå thay ñoåi moät caùch khoâng
theå hoài laïi baûn cheát cuûa chieán tranh
thaønh moät cuoäc chieán ít ñöôïc con
ngöôøi höôùng daãn, vaø daãn ñeán nhöõng
haäu quaù chuùng ta khoâng theå löôøng
tröôùc ñöôïc, nhöng ñieàu chaéc chaén
laø noù seõ laøm cho con ngöôøi ít can
thieäp tröïc tieáp vaøo chieán cuoäc”.
(CNS 14-5-2014)
CHUÛ ÑEÀ ÑAÏI HOÄI CAÙC GIA
ÑÌNH COÂNG GIAÙO TAÏI
PHILADELPHIA
PHILADELPHIA. Chuû ñeà Ñaïi
hoäi caùc gia ñình Coâng Giaùo theá giôùi
taïi thaønh phoá Philadelphia Hoa kyø
laø: ”Tình yeâu laø söù maïng cuûa chuùng
ta: gia ñình hoaøn toaøn sinh ñoäng”.
Ñöùc TGM Vincenzo Paglia,
Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà
gia ñình, ñaõ coâng boá chuû ñeà treân
ñaây trong cuoäc vieáng thaêm taïi
thaønh phoá Philadelphia trong
nhöõng ngaøy qua ñeå chuaån bò cho
Ñaïi hoäi seõ tieán haønh töø ngaøy 22 ñeán
27-9 naêm 2015 taïi ñaây.
Ngaøi ñaõ ñöôïc Ñöùc TGM sôû taïi
Charles Chaput vaø oâng thoáng ñoác
cuõng nhö oâng thò tröôûng thaønh
Philadelphia ñoùn tieáp.
Trong cuoäc hoïp baùo sau ñoù, Ñöùc
TGM Paglia noùi ”loøng caûm thoâng
cuûa ÑGH Phanxicoâ ñoái vôùi caùc nhu
caàu cuûa daân chuùng treân theá giôùi,
cuõng nhö söï quan taâm saâu xa cuûa
ngaøi ñoái vôùi gia ñình ñaõ gôïi höùng
cho vieäc chuû ñeà Ñaïi hoäi caùc gia
ñình Coâng Giaùo theá giôùi naêm tôùi taïi
Philadelphia.
Chuû ñeà naøy khoâng nhöõng nhaéc
nhôù moãi ngöôøi chuùng ta raèng tình
yeâu phaûi laø söù maïng trong cuoäc
soáng cuûa chuùng ta, nhöng coøn phaûi
laø ñoäng cô cuûa ñôøi soáng. Muïc ñích
cuoäc gaëp gôõ caùc gia ñình naêm tôùi laø
kieán taïo moät thôøi ñieåm hy voïng vaø
cöû haønh cho moïi gia ñình treân theá
giôùi, moät thôøi ñieåm maø chuùng ta hy
voïng ÑGH Phanxicoâ cuõng tham
gia”.
Ñöùc TGM Chaput cho bieát coù leõ
phaûi ñôïi ñeán thaùng 3 naêm tôùi môùi coù
theå bieát chaéc ÑTC coù ñeán döï Ñaïi
hoäi ôû Philadelphia hay khoâng,
nhöng vieäc chuaån bò vaãn ñöôïc tieán
haønh nhö theå ngaøi seõ tham döï. ÑTC
döôøng nhö cuõng can döï vaøo vieäc
hoaïch ñònh chi tieáp cho Ñaïi hoäi naøy.
Hai döï thaûo ñeà taøi ñaõ ñöôïc ñeä trình
ÑTC vaø ngaøi ñaõ choïn chuû ñeà nhö ñaõ
ñöôïc thoâng baùo vaø seõ ñöôïc coi nhö
caên baûn ñeå soaïn noäi dung giaùo huaán
chuaån bò cuõng nhö chöông trình cuûa
Ñaïi Hoïi. Khoaûng 100 dieãn giaû seõ
tham döï vaø phaùt trieån taïi Hoäi nghò
quoác teá duøng vôùi haøng ngaøn ngöôøi
khaùc ñeán töø hôn 150 quoác gia.
(CNS 14-5-2014)
Trang 111
MOÄT NÖÕ BAÙC SÓ KITOÂ
SUDAN BÒ KEÁT AÙN TÖÛ HÌNH
KHARTUM. Moät nöõ baùc só 27
tuoåi ngöôøi Sudan, baø Meriam
Yeilah Ibrahim, coù thai thaùng thöù 8,
ñaõ bò toøa aùn keát aùn töû hình treo coå vì
ñaõ boû Hoài giaùo theo Kitoâ giaùo.
Quan toøa Abbas Mohammed
Al-Khalifa ôû thuû ñoâ Khartum phaùn
quyeát raèng baø Ibrahim ñaõ boû ñaïo vì
thaân phuï cuûa baø laø moät tín höõu Hoài
giaùo. Baø bò phaït ñaùnh ñoøn 100 roi
veà toäi goïi laø ngoaïi tình, vì ñaõ thaønh
hoân vôùi moät tín höõu Kitoâ trong moät
hoân phoái khoâng ñöôïc luaät Sharia
cuûa Hoài giaùo coi laø höõu hieäu.
Tröôùc ñoù, quan toøa ñaõ yeâu caàu
baø Ibrahim töø boû Kitoâ giaùo ñeå trôû veà
vôùi Hoài giaùo. OÂng noùi: ”Toâi ñaõ cho
baø thôøi haïn 3 ngaøy ñeå boû ñaïo Kitoâ,
nhöng baø coá tình khoâng muoán trôû veà
vôùi Hoài giaùo. Vì theá toâi keát aùn treo
coå baø”.
Baø Ibrahim noùi vôùi quan toøa:
”Toâi laø tín höõu Kitoâ vaø toâi khoâng heà
phaïm toäi boû ñaïo Hoài”.
Theo toå chöùc Quoác teá töông trôï
Kitoâ, thaân phuï baø Ibrahim laø moät
ngöôøi Hoài giaùo Sudan, nhöng meï
baø laø moät tín höõu Chính Thoáng
Etiopia. Meï baø bò choàng boû rôi khi
Ibrahim ñöôïc 6 tuoåi vaø coâ beù lôùn leân
trong Kitoâ giaùo. Nhöng vì thaân phuï
baø laø Hoài giaùo, neân luaät Sudan coi
baø laø tín höõu Hoài giaùo, khieán cho
hoân phoái cuûa baø vôùi moät Kitoâ höõu
trôû neân voâ hieäu.
Toå chöùc AÂn xaù quoác teá tuyeân boá
raèng thaät laø moät ñieàu kinh tôûm khi
leân aùn töû hình cho moät ngöôøi vì tín
ngöôõng hoaëc ñaùnh ñoøn hoï vì keát
hoân vôùi moät ngöôøi khaùc ñaïo...
Chuùng ta ñang ñöùng moät vuï vi
phaïm traéng trôïn coâng phaùp quoác teá
veà caùc quyeàn con ngöôøi”.
Caùc ñaïi söù quaùn Myõ, Anh,
Canada, Hoøa lan ôû thuû ñoâ Khartum
ñaõ yeâu caàu chính phuû Sudan toân
troïng quyeàn töï do toân giaùo, keå caû
quyeàn cuûa moãi ngöôøi ñöôïc töï do
thay ñoåi tín ngöôõng, moät quyeàn
ñöôïc coâng phaùp quoác teá vaø caû hieán
phaùp Sudan coâng nhaän hoài naêm
2005.
(Vat. Ins. 16-5-2014)
5 GIA ÑÌNH KITOÂ
PAKISTAN ÑÖÔÏC
GIAÛI THOAÙT
LAHORE. 5 gia ñình Kitoâ
Pakistan bò nhöõng ngöôøi Hoài giaùo
chuû nhaân loø gaïch baét coùc vaø baét laøm
vieäc nhö noâ leä, ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt.
Haõng tin Fides cuûa Boä truyeàn
giaùo, truyeàn ñi hoâm 15-5-2014 cho
bieát toå chöùc teân laø ”Trung taâm trôï
giuùp phaùp luaät vaø ñònh cö” goïi taét laø
Claas vaø moät quan chöùc tö phaùp ñaõ
thuùc ñaåy caûnh saùt ôû thaønh Lahore töø
boû thaùi ñoä thuï ñoäng vaø giuùp giaûi
thoaùt 5 gia ñình vöøa noùi. Moät soá
ngöôøi ñaõ laøm vieäc töø hôn 25 naêm
nay trong nhöõng ñieàu kieän voâ nhaân
ñaïo.
Caùc gia ñình ñoù bò boùc loät nhö noâ
leä trong caùc loø gaïch taïi hai laøng
thuoäc bang Punjab ôû maïn ñoâng
Pakistan. Hoï khoâng ñöôïc traû löông,
bò ñaùnh ñaäp vaø neáu toan tính troán
thoaùt thì bò tra taán vaø boû ñoùi.
Ñoâi vôï choàng Safia Bibi vaø
Anwar Masih ñaõ laøm vieäc trong
hoaøn caûnh aáy vaø ñaõ sinh ñöôïc 9 ñöùa
con, vaø nhöõng ngöôøi con naøy laïi
Trang 112
laøm vieäc nhö noâ leä caïnh cha meï.
Naêm ngoaùi, choàng baø Safia Bibi ñaõ
cheát vì kieät löïc. Theâ thaûm hôn nöõa,
nhöõng ngöôøi con khoâng ñöôïc döï leã
an taùng cha vì phaûi laøm vieäc trong
coâng xöôûng.
OÂng Nasir Saeed, Giaùm ñoác Toå
chöùc Claas noùi vôùi haõng tin Fides
raèng: chính phuû Pakistan yù thöùc veà
nhöõng tình traïng nhö theá, nhöng
khoâng bao giôø ñeà ra nhöõng bieän
phaùp nghieâm tuùc veà vaán ñeà naøy.
(Apic 15-5-2014)
ÑAÏI HOÄI ÑAÀU TIEÂN VEÀ GIA
ÑÌNH AÙ CHAÂU
MANILA. Ñaïi hoäi ñaàu tieân veà
gia ñình taïi AÙ chaâu ñeà cao giaù trò quí
giaù cuûa gia ñình ñoái vôùi Thieân Chuùa
vaø keâu goïi moãi ngöôøi neâu cao giaù trò
cuûa gia ñình.
Treân ñaây laø noäi dung söù ñieäp
chung keát ñöôïc 551 tham döï vieân
thoâng qua hoâm 16-5-2014 vaø ñöôïc
Ñöùc Cha Teodoro Bacani, Jr.,
nguyeân GM giaùo phaän Novaliches
ôû maïn baéc Manila, Philippines,
tuyeân ñoïc trong buoåi keát thuùc 4
ngaøy ñaïi hoäi.
Tuyeân ngoân coù ñoaïn khaúng ñònh
raèng: ”Vì gia ñình raát quí giaù vaø vì
Thieân Chuùa muoán töông lai cuûa
nhaân loaïi tieán qua gia ñình con
ngöôøi, neân chuùng ta phaûi baûo toàn,
thaêng tieán, baûo veä vaø coå voõ gia
ñình. Chuùng ta, moãi ngöôøi vaø taát caû
chuùng ta phaûi cuøng nhau vaø noã löïc
rieâng thi haønh coâng taùc ñoù, vì töông
lai cuûa nhaân loaïi”.
Ñaïi hoäi tieán haønh theo lôøi môøi
cuûa HÑGM Philippines vaø baøn veà
Hieán chöông caùc quyeàn gia ñình
cuõng nhö aûnh höôûng cuûa Hieán
chöông naøy ñoái vôùi AÙ chaâu trong 30
naêm qua, sau khi ñöôïc Toøa Thaùnh
coâng boá hoài naêm 1983.
ÑTC Phanxicoâ ñaõ göûi söù ñieäp
cho caùc tham döï vieân vaø ñöôïc Ñöùc
TGM Socrates Villegas, cuûa giaùo
phaän Lingayen-Dagupan, Chuû tòch
HÑGM Philippines tuyeân ñoïc,
trong ñoù ngaøi môøi goïi caùc tín höõu
giaùo daân ñaøo saâu kinh nghieäm ñöùc
tin vaø söï hieäp thoâng döôùi söï höôùng
daãn cuûa Ngöôøi Keá nhieäm thaùnh
Pheâroâ vaø caùc GM, ñeå trôû thaønh men
tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ giöõa loøng
nhaân loaïi”.
Trong nhöõng ngaøy hoïp, nhieàu
dieãn giaû cuõng noùi ñeán nhöõng thaùch
ñoá ñang ñöôïc ñeà ra cho gia ñình nhö
hoân nhaân ñoàng phaùi vaø neàn vaên hoùa
cheát choùc, söï gia taêng caùc nöôùc nhìn
nhaän hoân nhaân ñoàng phaùi, leân tôùi 16
quoác gia treân theá giôùi, trong soá naøy
coù 8 nöôùc trong voøng 2 naêm gaàn
ñaây.
Ñöùc Cha Jean Laffite, Toång thö
kyù Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà gia
ñình, trong baøi tham luaän, ñaõ khaúng
ñònh raèng ”Vaán ñeà hoân nhaân ñoàng
phaùi cuõng ñaõ ñöôïc ñeà caäp ñeán trong
Thöôïng HÑGM theá giôùi naêm 2012
veà vieäc taùi truyeàn giaûng Tin Möøng.
Seõ khoâng coù vieäc taân phuùc aâm hoùa
neáu khoâng coù hoaït ñoäng muïc vuï
maïnh meõ veà gia ñình”.
(CNS 16-5-2014)
GIA TAÊNG BAÁT BAO DUNG
VAØ KYØ THÒ KITOÂ TAÏI
AÂU CHAÂU
VIENNE. Ñaøi quan saùt söï baát
bao dung vaø kyø thò Kitoâ höõu taïi AÂu
Trang 113
Chaâu ghi nhaän trong naêm ngoaùi ñaõ
xaûy ra 241 vuï choáng caùc tín höõu
Kitoâ trong laõnh vöïc luaät phaùp chính
trò, ngheä thuaät vaø caùc phöông tieän
truyeàn thoáng.
Ñaøi quan saùt naøy coù truï sôû taïi
Vienne, thuû ñoâ AÙo, cuõng coù bieát ñaõ
xaûy ra voâ soá nhöõng vuï phaù hoaïi caùc
nôi thôø phöôïng cuûa Kitoâ giaùo.
Thoâng caùo cuûa Ñaøi quan saùt veà
nhöõng vuï choáng Kitoâ noùi raèng
khoâng theå phaân tích thöïc söï tình
traïng naøy vì caùc chính phuû AÂu Chaâu
thöôøng khoâng phaân bieät nhöõng döõ
kieän lieân quan ñeán Kitoâ giaùo vaø
nhöõng vuï khaùc.
Theo phuùc trình veà naêm 2013
maø Ñaøi quan saùt vöøa coâng boá,
nhöõng döõ kieän coù ñöôïc cho thaáy
nhöõng vuï choáng Kitoâ höõu, phaù hoaïi
caùc nôi thôø phöôïng cuûa Kitoâ giaùo coù
lieân heä tôùi söï oaùn gheùt Kitoâ ñang
gia taêng taïi AÂu Chaâu. Coù 133 vuï
phaù hoaïi nôi thôø thöôïng cuûa Kitoâ
giaùo taïi 11 nöôùc. Thaùi ñoä baát bao
dung ñoái vôùi Kitoâ höõu trong laõnh
vöïc luaät phaùp vaø chính trò ñöôïc bieåu
loä qua söï giôùi haïn quyeàn phaûn
khaùng löông taâm, töï do ngoân luaän,
nhöõng chính saùch bình ñaúng coù tính
chaát kyø thò, giôùi haïn quyeàn cuûa caùc
cha meï trong laõnh vöïc giaùo duïc giôùi
tính, cuõng nhö quyeàn töï do hoäi hoïp.
Phuùc trình ñaõ duyeät xeùt 41 ñaïo
luaät taïi 14 nöôùc AÂu Chaâu caûn trôû
vieäc töï do thi haønh tín ngöôõng cuûa
caùc tín höõu Kitoâ. Nhöõng saùng taùc
ngheä thuaät cuõng nhö laõnh vöïc
truyeàn thoâng xaõ hoäi vaø caùc maïng xaõ
hoäi ñang trôû thaønh moät moâi tröôøng
môùi trong ñoù ngöôøi ta thöïc thi söï baát
bao dung ñoái vôùi caùc tín höõu Kitoâ.
Ñaøi quan saùt lieät keâ 15 tröôøng hôïp
trong laõnh vöïc naøy taïi 6 quoác gia.
Baø Gudrun Kugler, Giaùm ñoác
ñaøi quan saùt noùi treân, nhaän xeùt raèng
”xaõ hoäi ngaøy caøng tuïc hoùa ôû AÂu
Chaâu ngaøy caøng ít choã ñöùng ñoái vôùi
Kitoâ giaùo. Moät soá chính phuû vaø
nhöõng ngöôøi chuû choát trong xaõ hoäi
daân söï tìm caùch loaïi tröø thay vì ñoùn
nhaän Kitoâ giaùo”. (Apic 16-5-2014)
TIEÁN BOÄ TRONG VIEÄC
KIEÅM SOAÙT TAØI CHAÙNH
TAÏI VATICAN
VATICAN. Ñaõ coù nhöõng tieán boä
quan troïng trong caùc luaät leä vaø vieäc
kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng taøi chaùnh
taïi Vatican trong naêm 2013.
Treân ñaây laø noäi dung Phuùc trình
thöôøng nieân 2013 cuûa Cô quan
giaùm saùt choáng röûa tieàn vaø taøi trôï
khuûng boá, goïi taét laø AIF, coâng boá
tröa 19-5-2014, trong cuoäc hoïp baùo
taïi Vatican.
Giaùm ñoác cô quan AIF laø oâng
Reneù Bruelhart, ngöôøi Thuïy só, noùi
raèng: Ngaøy nay taïi Vatican chuùng
toâi coù moät heä thoáng ñuùng ñaén vaø
töông ñöông ñeå phoøng ngöøa vaø baøi
tröø nhöõng toäi aùc taøi chaùnh. Heä thoáng
naøy raát phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån
quoác teá. OÂng Bruelhart nhaéc ñeán
caùc töï saéc, töùc laø nhöõng luaät do ÑTC
Phanxicoâ ban haønh trong thôøi gian
qua trong laõnh vöïc naøy. Ngoaøi ra cô
quan AIF cuûa Vatican cuõgn gia
taêng söï coäng taùc vôùi caùc nöôùc khaùc
trong laõnh vöïc choáng röûa tieàn vaø taøi
trôï khuûng boá, qua caùc hieäp ñònh thö
kyù keát vôùi Ñöùc, Italia, Hoøa Lan,
Slovenia, vaø Hoa Kyø.
Trang 114
Giaùm ñoác cô quan AIF thoâng
baùo raèng trong 3 thaùng ñaàu naêm
nay, cô quan naøy ñaõ thanh tra taïi
choã Vieän Giaùo Vuï, töùc laø ngaân haøng
Vatican, ñeå kieåm chöùng vieäc thi
haønh caùc bieän phaùp choáng röûa tieàn
vaø taøi trôï khuûng boá. Cuoäc thanh tra
cho bieát coù nhöõng tieán boä quan
troïng Vieän Giaùo Vuï ñaït ñöôïc trong
voøng 12 thaùng qua, vaø AIF ñeà ra
moät chöông trình hoaït ñoäng ñeå laøm
cho caùc thuû tuïc taïi Vieän naøy hoaøn
toaøn ñaùp öùng caùc ñoøi hoûi nhö luaät soá
18 do ÑTC ban haønh.
(SD 19-5-2014)
ÑTC SEÕ CHUÛ SÖÏ LEÃ PHONG
124 CHAÂN PHÖÔÙC ÑAÏI HAØN
HAÙN THAØNH. Ngaøy 16-8 naêm
nay, ÑTC Phanxicoâ seõ chuû söï thaùnh
leã toân phong 124 vò töû ñaïo Haøn quoác
leân baäc chaân phöôùc, trong cuoäc
vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi nöôùc naøy töø
ngaøy 14 ñeán 18-8 tôùi ñaây.
Hoâm 16-8-2014, haõng tin
Yonhap cuûa Haøn Quoác cho bieát
thaùnh leã seõ dieãn ra taïi Trung Taâm
thuû ñoâ Haùn Thaønh, ôû khu vöïc noái
lieàn toøa thò chính vôùi quaûng tröôøng
Gwanghwamun. Theo chính quyeàn
thaønh phoá, coù theå coù gaàn 1 trieäu
ngöôøi, trong ñoù coù 200 ngaøn tín höõu
Coâng Giaùo, seõ tham döï buoåi leã naøy.
Taïi Haøn quoác coù 5 trieäu tín höõu
Coâng Giaùo, 7 trieäu Phaät Töû vaø 15
trieäu tín höõu Tin Laønh thuoäc caùc heä
phaùi khaùc nhau.
124 vò töû ñaïo Haøn Quoác, ñöùng
ñaàu laø vò toâi tôù Chuùa Phaoloâ Duaãn
Trì Trung (Yun Ji Chung), chòu cheát
vì ñöùc tin trong caùc cuoäc baùch haïi töø
1791 ñeán 1888. (Apic 16-5-2014)
TOØA THAÙNH LAÄP UÛY BAN
NGHE CAÙC LM KHIEÁU NAÏI
VATICAN. Toøa Thaùnh ñang
tieán haønh vieäc thaønh laäp moät UÛy
ban thuoäc Boä giaùo lyù ñöùc tin, ñeå cöùu
xeùt caùc ñôn khieáu naïi cuûa nhöõng
LM bò tröøng phaït vì laïm duïng tính
duïc treû vò thaønh nieân hoaëc caùc toäi aùc
naëng neà nhaát.
Trong thoâng caùo ngaén coâng boá
hoâm 19-5-2014, Phoøng baùo chí Toøa
Thaùnh loan baùo: ÑTC Phanxicoâ ñaõ
boå nhieäm Ñöùc Cha Joseù Luis
Mollaghan, cho ñeán nay laø TGM
giaùo phaän Rosario beân Argentina,
laøm thaønh vieän cuûa Boä giaùo lyù ñöùc
tin, trong UÛy ban ñang ñöôïc thaønh
laäp ñeå cöùu xeùt nhöõng ñôn khieáu naïi
cuûa caùc giaùo só vì ”caùc toäi aùc naëng
nhaát”. Thaønh ngöõ naøy chæ toäi laïm
duïng tính duïc treû vò thaønh nieân, vaø
nhöõng toäi naëng phaïm ñeán bí tích
Thaùnh Theå, hoaëc giaûi toäi cho ngöôøi
ñoàng phaïm veà giôùi raên thöù saùu.
Toøa Thaùnh khoâng coâng boá theâm
chi tieát veà uûy ban naøy lieân quan ñeán
thôøi gian thaønh laäp hoaëc thaåm
quyeàn cuûa UÛy ban.
Ñöùc TGM Emil Tscherrig, Söù
thaàn Toøa Thaùnh taïi Argentina, cho
bieát Ñöùc TGM Mollaghan ñöôïc boå
laøm Giaùm quaûn Toâng Toøa taïi giaùo
phaän Rosario cho ñeán khi vò TGM
môùi ñöôïc Toøa Thaùnh boå nhieäm.
Ñöùc TGM Mollaghan naêm nay
68 tuoåi, ñaäu tieán só giaùo luaät taïi Ñaïi
hoïc Giaùo Hoaøng Gregoriana ôû
Roma. Ngaøi ñöôïc boå laøm GM phuï
taù toång giaùo phaän Buenos Aires, töùc
laø 1 naêm sau khi Ñöùc ñöông kim
Giaùo Hoaøng ñöôïc boå laøm GM Phuï
Trang 115
taù cuõng taïi giaùo phaän thuû ñoâ cuûa
Argentina. Hai vò laøm vieäc chung
vôùi nhau cho ñeán khi Ñöùc Cha
Mollaghan ñöôïc boå laøm GM giaùo
phaän San Miguel naêm 2000.
(CNS 19-5-2014)
ÑHY TAGLE HY VOÏNG
THÖÔÏNG HÑGM THEÁ GIÔÙI
WASHINGTON. ÑHY Luis
Antonio Tagle, TGM giaùo phaän
Manila, baøy toû hy voïng Thöôïng
HÑGM theá giôùi veà gia ñình seõ tìm
ñöôïc nhöõng phöông thöùc môùi ñeå
thoâng truyeàn giaùo huaán cuûa Giaùo
Hoäi veà gia ñình.
ÑHY Tagle, cuøng vôùi ÑHY
TGM Paris vaø ÑHY TGM
Aparecida Brazil laø 3 vò Hoàng Y
chuû tòch thöøa uûy, thay maët ÑTC chuû
toïa caùc khoùa hoïp cuûa Thöôïng
HÑGM theá giôùi khoùa ñaëc bieät veà
gia ñình, nhoùm taïi Roma töø ngaøy 5
ñeán 19-10 naêm nay.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho
haõng tin Coâng Giaùo Hoa Kyø, truyeàn
ñi ngaøy 19-5-2014, ngaøi cho bieát
vieäc duyeät xeùt caùc baûn traû lôøi töø caùc
nôi treân theá giôùi göûi veà Toøa Thaùnh
cho thaáy giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà
gia ñình thöôøng bò hieåu laàm. Ngaøi
noùi: ”Thaät laø moät ñieàu gaây kinh
ngaïc vì haàu nhö ôû moïi nôi treân theá
giôùi, caùc baûn caâu hoûi chöùng toû giaùo
huaán cuûa Giaùo Hoäi veà ñôøi soáng gia
ñình hieån nhieân khoâng ñöôïc caùc tín
höõu hieäu, vaø ngoân ngöõ maø Giaùo Hoäi
ñeà nghò döôøng nhö laø ngoân ngöõ daân
chuùng khoâng hieåu ñöôïc. Vì theá ñieàu
toâi hy voïng, khoâng phaûi laø söï thay
ñoåi ñaïo lyù, laøm sao baïn coù theå thay
ñoåi giaùo huaán cuûa Kinh Thaùnh,
nhöng laøm sao trình baøy Tin Möøng
veà gia ñình cho theá heä naøy, vôùi
nhöõng giôùi haïn, nhöõng ñieàu cao caû
vaø kinh nghieäm coù moät khoâng hai
cuûa hoï. Chuùng ta khoâng phaûi chæ noùi
vôùi nhau. tin möøng veà gia ñình laø
gia ñình, phaûi ñöôïc trình baøy cho
caùc gia ñình taïi nôi hoï ñang soáng”.
Trong cuoäc phoûng vaán, ÑHY
Tagle tieát loä raèng keá hoaïch ñang
ñöôïc ñeà ra ñeå ÑTC vieáng thaêm
Philippines vaø Sri Lanka vaøo ñaàu
naêm tôùi, 2015. Ngaøi noùi: ”Toøa
Thaùnh chöa thoâng baùo ngaøy giôø vaø
loä trình cuoäc vieáng thaêm, nhöng toâi
hy voïng ñieàu naøy seõ dieãn ra vaøo
ñaàu naêm tôùi. Toâi nghó moät trong
nhöõng muïc tieâu cuoäc vieáng thaêm
cuûa ÑTC laø ñeán gaàn nhöõng ngöôøi
daân chòu ñau khoå vì cuoàng phong
hoài thaùng 11 naêm ngoaùi vaø traän
ñoäng ñaát hoài thaùng 10 tröôùc ñoù.
(CNS 19-5-2014)
CARITAS THUÏY SÓ GIUÙP
NÖÛA TRIEÄU QUAN CHO
BOSNI VAØ SERBI
LUCERNE. Toå chöùc Caritas
Thuïy Só ñaõ daønh nöûa trieäu quan,
töông ñöông 560 ngaøn myõ kim ñeå
cöùu trôï caáp thôøi cho caùc naïn nhaân bò
luït taïi Coäng hoøa Bosni Erzegovine
vaø Serbi.
Trong thoâng caùo coâng boá hoâm
21-5-2014, Caritas Thuïy Só cuõng
cho bieát seõ daán thaân trôï giuùp taùi
thieát cho caùc naïn nhaân taïi hai nöôùc
naøy. Caritas Thuïy Só ñaõ tích cöïc
hoaït ñoäng töø hôn 20 naêm nay taïi
Coäng hoøa Bosni Erzegovine, vôùi
caùc coäng taùc vieân taïi choã. Hoï phaân
phoái thöïc phaåm vaø caùc duïng cuï veä
Trang 116
sinh. Caùc maùy bôm vaø loïc nöôùc do
Caritas trôï giuùp hoài naïn luït naêm
2010 cho ñeán nay vaãn hoaït ñoäng
ñöôïc. Taïi hai Coäng hoøa Bosni vaø
Serbi coù ñeán hôn 2 trieäu 500 ngaøn
ngöôøi bò thöông toån vò naïn luït hieän
nay, phaàn lôùn caùc vuøng vôùi nhaø cöûa,
ñöôøng xaù vaø caàu coáng vaãn coøn bò
ngaäp nöôùc.
Maët khaùc töø nhieàu naêm nay,
Caritas Thuïy Só daán thaân giuùp ñôõ
caùc tieåu noâng daân, trong vieäc saûn
xuaát vaø baùn caùc noâng phaåm. Caritas
seõ giuùp taùi thieát caû trong laõnh vöïc
naøy vì thieân tai laøm cho ñaát ñai bò hö
haïi naëng, cuõng nhö caùc noâng cuï
khaùc.
(Apic 21-5-2014)
ÑAÏI DIEÄN TOØA THAÙNH
KEÂU GOÏI CHUÙ YÙ ÑEÁN
CON NGÖÔØI VÌ THAY ÑOÅI
THÔØI TIEÁT
GENEVE. Caùc vò laõnh ñaïo theá
giôùi vaø nhöõng ngöôøi ñeà ra caùc chính
saùch caàn nhìn xa hôn nhöõng haäu
quaû cuûa söï thay ñoåi thôøi tieát veà maët
khoa hoïc vaø kinh teá, ñeå chuù yù hôn
ñeán nhöõng ngöôøi seõ bò thöông toån
nhieàu nhaát vì söï gia taêng nhieät ñoä
treân traùi ñaát.
vaø thieät haïi nhaân maïng nhieàu nhaát
cho nhöõng ngöôøi soáng trong ngheøo
ñoùi.. Vieäc phoøng ngöøa hoaëc giaûm
bôùt aûnh höôûng cuûa söï thay ñoåi khí
haäu treân nhöõng ngöôøi deã bò thöông
toån nhaát ñoøi phaûi ñi xa hôn nhöõng
trôï caáp kinh teá vaø vieäc ñeà ra chính
saùch. Theá giôùi caàn giuùp thaêng tieán
moät neàn vaên hoùa khaùc, ñöôïc söï
höôùng daãn cuûa caùc giaù trò nhö loøng
töø bi, söï toân troïng, lieân ñôùi vaø quyeát
taâm thöïc thi coâng lyù”.
Ñöùc TGM Zimowski cuõng nhaän
xeùt raèng coù nhöõng baèng chöùng roõ
raøng cho thaáy caùc hoaït ñoäng cuûa
con ngöôøi ñaõ goùp phaàn raát nhieàu
trong vieäc laøm cho maët ñaát trôû neân
noùng hôn vaø söï thay ñoåi khí haäu
cuõng nhö nhöõng haäu quaû cuûa noù seõ
tieáp tuïc trong töông lai. Noù aûnh
höôûng tôùi khoâng khí, nöôùc vaø vieäc
cung caáp löông thöïc cuûa daân chuùng,
vaø laøm cho caùc vaán ñeà söùc khoûe
hieän nay traàm troïng hôn”.
Ñöùc TGM Zimowski khoâng
queân caùm ôn Ñaïi Hoäi cuûa toå chöùc
Söùc khoûe theá giôùi vì ñaõ uûng hoä
chieán löôïc hoaøn caàu coå voõ vieäc nuoâi
con baèng söõa meï nhö moät phöông
theá ñaûm baûo söùc khoûe vaø an sinh
cuûa caùc treû em treân theá giôùi. Vieäc
nuoâi con nhö theá laø moät söï baûo veä
höõu hieäu cho caùc treû sô sinh choáng
laïi tình traïng suy dinh döôõng”.
(CNS 22-5-2014)
Treân ñaây laø lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc
TGM Zymunt Zimowski, Chuû tòch
Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh muïc vuï y teá
trong baøi tham luaän hoâm 21-5-2014
taïi Ñaïi Hoäi cuûa Toå chöùc Söùc khoûe
theá giôùi nhoùm taïi Geneøve, Thuïy Só
töø ngaøy 19 ñeán 24-5-2014 veà caùc
BEÄNH VIEÄN NHI ÑOÀNG
chính saùch töông lai cuûa toå chöùc
CARITAS ÔÛ BETHLEHEM
naøy. Ñöùc TGM Zimowski khaúng
SAÊN SOÙC BEÄNH NHAÂN
ñònh raèng: ”Cuõng nhö trong haàu heát
KYÛ LUÏC
FREIBURG. Soá beänh nhaân
caùc thieân tai, nhöõng tình traïng khaån
tröông veà khí haäu cuõng gaây ñau khoå ñöôïc Beänh vieän nhi ñoàng Caritas ôû
Trang 117
Bethlehem saên soùc trong naêm
ngoaùi ñaït tôùi möùc kyû luïc laø 36.500
treû em töùc laø taêng 5% so vôùi naêm
tröôùc ñoù.
Chöa bao giôø soá beänh nhaân ñöôïc
ñieàu trò leân tôùi möùc ñoä cao nhö vaäy
trong 60 naêm keå töø khi beänh vieän
naøy ñöôïc thaønh laäp,
Theo thoâng caùo coâng boá hoâm
22-5-2014 taïi thaønh phoá Freiburg
beân Ñöùc, Hoäi trôï giuùp treû em
Bethlehem cho bieát sau khi khaùnh
thaønh khu vöïc chöõa trò khaån tröông
môùi, beänh vieän coù theâm 90 giöôøng
cho caùc beänh nhaân.
Soá beänh nhaân ñöôïc saên soùc taïi
khu vöïc chaånh beänh taêng voït. Phaàn
lôùn beänh cuûa caùc em beänh nhaân coù
lieân heä tôùi tình traïng ngheøo ñoùi vaø
thieáu aên.
Beänh vieän nhi ñoàng ôû
Bethlehem hoaït ñoäng phaàn lôùn nhôø
taøi trôï cuûa caùc cô quan baùc aùi ôû Taây
Phöông. Naêm ngoaùi, Hoäi trôï giuùp
treû em Bethlehem, quyeân goùp ñöôïc
8 trieäu 700 ngaøn Euro nôi caùc tín
höõu Coâng Giaùo Ñöùc vaø Thuïy Só ñeå
taøi trôï hoaït ñoäng cuûa nhaø thöông.
Trong nhöõng ngaøy qua, Ñaïi hoäi
cuûa Hoäi trôï giuùp treû em Bethlehem
ñaõ baàu moät vò chuû tòch môùi ñoù laø LM
Paul Rutz, ngöôøi Thuïy só, keá nhieäm
cha Michael Schweiger ngöôøi Ñöùc.
(KNA 22-5-2014). ª
TIN XAÕ HOÄI
MOÃI NAÊM 3,3 TRIEÄU NGÖÔØI
CHEÁT VÌ RÖÔÏU
GENEØVE. Hoâm 12.05.2014, Toå
chöùc Söùc Khoûe Theá giôùi cuûa LHQ
leân tieáng baùo ñoäng tröôùc hieän töôïng
moãi naêm coù khoaûng 3,3 trieäu ngöôøi
cheát vì röôïu bia.
Cöù 20 ngöôøi cheát treân theá giôùi,
coù 1 ngöôøi cheát vì röôïu bia vaø tyû leä
naày vöôït leân treân caû soá naïn nhaân
beänh lieät khaùng Sida, beänh lao phoåi
vaø naïn nhaân baïo löïc coäng laïi vôùi
nhau.
Theo moät baùo caùo cuûa Söùc Khoûe
Theá giôùi, goïi taét laø OMS, tình traïng
tieâu thuï röôïu bia ñe doïa gia taêng
maïnh treân toaøn theá giôùi. Ñaây laø moät
moái nguy lôùn vì coù ñeán treân 200
chöùng beänh lieân heä maät thieát vôùi söï
tieâu thuï röôïu bia. Trong naêm 2012,
soá ngöôøi cheát vì uoáng röôïu bia quaù
ñoä leân ñeán 3,3 trieäu ngöôøi so vôùi
con soá 2,5 trieäu naïn nhaân naêm tröôùc
ñoù. Trong thôøi haïn 1 naêm aáy, ñaõ
khoâng coù bieän phaùp naøo nhaém giaûm
thieåu möùc tieâu thuï röôïu bia ñöôïc ñeà
ra. Trong tình traïng hieän nay, xeùt
theo ñaø daân soá theá giôùi gia taêng, töû
soá ngöôøi cheát vì röôïu bia coù theå taêng
theâm nhieàu hôn nöõa, neáu theá giôùi
khoâng caáp thieát ñeà ra nhöõng chính
saùch phoøng ngöøa.
Trong soá nhöõng nguyeân nhaân
gaây ra caùi cheát coù lieân heä chaët cheõ
vôùi röôïu bia, oâng Oleg Chestnov,
phoù toång giaùm ñoác phaân boä Beänh
Taät khoâng truyeàn nhieãm cuûa OMS,
nhaán maïnh ñeán caùc chöùng vieâm cô
phaän, tai naïn löu thoâng, thöông taät,
Trang 118
caùc vuï say röôïu roài gieát ngöôøi, caùc
chöùng beänh veà maùu huyeát tim
maïch, beänh tieåu ñöôøng vv.. Neáu
cho ñeán nay, caùc nöôùc thuoäc khoái
giaøu coù thònh vöôïng ñöùng haøng ñaàu
trong laõnh vöïc tieâu thuï röôïu bia, thì
trong töông lai gaàn ñaây, soá löôïng
ngöôøi uoáng röôïu bia coù theå taêng voït
taïi caùc tieåu luïc ñòa nhö AÁn Ñoä vaø
Trung Quoác.
Trong naêm 2010, quoác gia tieâu
thuï nhieàu röôïu bia nhaát laø Nga, roài
ñeán caùc nöôùc Ñoâng AÂu, Boà Ñaøo
Nha vaø lieân hieäp chaâu AÂu. Möùc tieâu
thuï theá giôùi öôùc chöøng 6,2 lít röôïu
maïnh cho moãi ñaàu ngöôøi daân treân
15 tuoåi. Phaân nöûa löôïng röôïu tieâu
thuï naøy ôû döôùi daïng röôïu maïnh, keá
ñeán laø bia , 34% vaø sau cuøng laø röôïu
vang vôùi 8%. Vaãn theo OMS, 48%
toång soá daân soá theá giôùi chöa bao giôø
uoáng röôïu, trong soá naøy ña soá laø nöõ
giôùi.
(AFP 120514)
NAÏN BAÏO HAØNH PHUÏ NÖÕ
TRONG GIA ÑÌNH
NEW YORK. Moät baùo caùo do
Ngaân Haøng theá giôùi coâng boá hoâm
14.05.2014 cho bieát coù hôn 700
trieäu phuï nöõ treân toaøn traùi ñaát ñaõ laø
naïn nhaân cuûa baïo löïc gia ñình, ñaëc
bieät laø taïi Nam AÙ vaø Phi chaâu.
Ngaân Haøng theá giôùi nhaän ñònh laø
”naïn baïo löïc theo phaùi tính laø moät
traän dòch hoaøn vuõ maø naïn nhaân laø
caùc phuï nöõ taïi haàu heát moïi nôi treân
toaøn traùi ñaát, maëc duø ñaõ coù nhieàu
tieán boä ñaït ñöôïc trong thôøi gian
nhöõng naêm gaàn ñaây”.
Theo baùo caùo noùi treân, gaàn moät
nöûa toång soá phuï nöõ taïi caùc nöôùc
vuøng Nam AÙ chaâu nhö AÁn Ñoä,
Pakistan, töùc khoaûng 43% ñaõ phaûi
chòu caùc baïo haønh theå lyù hay tình
duïc töø tay ngöôøi baïn ñöôøng trong
suoát cuoäc soáng cuûa hoï. Taïi Phi chaâu
nam sa maïc Sahara, tyû leä naøy thaáp
hôn moät chuùt, töùc 40%. Nam Myõ
thaáp hôn nöõa, 33% vaø vuøng Ñoâng AÙ
Thaùi Bình Döông vôùi 30%. Tyû leä taïi
baéc Myõ laø 21%. Caùc nöôùc AÂu chaâu
khoâng coâng boá tyû leä.
Vaãn theo cuoäc nghieân cöùu cuûa
Ngaân haøng theá giôùi, ña soá thieáu nöõ
treû treân toaøn traùi ñaát chæ coù moät söï
kieåm soaùt giôùi haïn treân thaân xaùc hoï
veà maët tính duïc hay thai saûn. Ngaân
haøng theá giôùi nhaän ñònh neáu chieàu
höôùng naøy tieáp tuïc, treân 142 trieäu
thieáu nöõ trong soá naøy seõ laäp gia ñình
tröôùc khi ñuû 18 tuoåi trong voøng 10
naêm tôùi ñaây.
Moät cuoäc ñieàu tra taïi 33 quoác gia
ñang treân ñöôøng phaùt trieån cho bieát
coù 41% toång soá phuï nöõ khoâng daùm
yeâu caàu ngöôøi baïn ñöôøng duøng bao
cao su. Ngaân haøng theá giôùi cuõng
nghieân cöùu veà maët chính trò, theo
ñoù, phuï nöõ khoâng hieän dieän ñuû
trong laõnh vöïc naøy. Chæ coù 22%
toång soá nghò só vaø 5% thò tröôûng treân
toaøn theá giôùi laø phuï nöõ.
OÂng Jim Yong Kim, chuû tòch
ngaân haøng theá giôùi vieát trong baùo
caùo: Neáu theá giôùi thöïc tình muoán
chaám döùt naïn ngheøo ñoùi cuøng cöïc
vaø baûo ñaûm raèng söï thònh vöôïng seõ
ñöôïc chia seû ñoàng ñeàu, thì chuùng ta
phaûi ñaït ñeán moät söï tham döï traøn
ñaày vaø toaøn veïn cuûa giôùi phuï nöõ
vaøo moïi laõnh vöïc hoaït ñoäng kinh teá,
xaõ hoäi vaø chính trò..
(140514 AFP)
Trang 119
TIEÁN BOÄ TRONG VIEÄC BAÛO
VEÄ PHUÏ NÖÕ THAI NGHEÙN
GENEØVE. Hoâm 13.05.2014,
Vaên phoøng lao ñoäng quoác teá goïi taét
laø ILO, ñaõ coâng boá keát quaû moät
cuoäc nghieân cöùu theo ñoù, vieäc baûo
veä phuï nöõ trong thôøi kyø thai ngheùn
ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu tieán boä quan
troïng treân toaøn traùi ñaát, nhöng ñaïi
ña soá caùc nöõ coâng nhaân vieân vaãn
chöa ñöôïc baûo veä toát ñeïp ñuùng
möùc. Vaán coøn coù 830 trieäu phuï nöõ,
nhaát laø taïi caùc nöôùc ñang treân
ñöôøng phaùt trieån chöa ñöôïc nghæ
thai saûn vaø ñaûm baûo löông boång caû
sau khi sinh nôû.
Taøi lieäu ñuùc keát thaønh quaû cuoäc
nghieân cöùu naøy coù töïa ñeà: Laøm cha
laøm meï trong lao ñoäng: luaät leä vaø aùp
duïng treân theá giôùiEÅ, cho bieát theâm
laø chöùc laøm cha cuõng coù moät soá tieán
boä. Coù 78 treân toång soá 167 quoác gia
cho ngöôøi môùi ñöôïc laøm cha ñöôïc
nghæ vieäc vaø taïi 70 nöôùc, nhöõng
coâng nhaân vieân naøy ñöôïc nghæ vieäc
aên löông. Thôøi gian caùc saûn phuï
ñöôïc nghæ thai ngheùn thöôøng laø 14
tuaàn leã.
(ANSA 130514)
THUYEÀN NHAÂN LAÏI BÒ
THIEÄT MAÏNG TREÂN ÑÖÔØNG
VÖÔÏT BIEÂN
LIBIA. Laïi xaûy ra moät vuï ñaém
taøu chôû ngöôøi di daân baát hôïp phaùp
töø Baéc Phi leùn luùt xaâm nhaäp AÂu
chaâu qua cöûa ngoõ Malta hay nam
Italia.
Ngaøy 13.05.2014, moät con taøu
chôû ngöôøi di daân tî naïn ñaõ bò ñaém
ngoaøi khôi bôø bieån Libia. Ngöôøi ta
ñaõ vôùt ñöôïc 18 thi haøi vaø cöùu thoaùt
206 ngöôøi, nhöng khoâng ai bieát
ñöôïc chaéc chaén soá ngöôøi maát tích.
Töø ñaàu naêm 2014 ñeán nay, ñaõ coù
hôn 36 ngaøn thuyeàn nhaân ñaõ vöôït
bieån töø Phi chaâu vaøo AÂu chaâu.
Trong 20 naêm qua, ñaõ coù khoaûng 20
ngaøn ngöôøi vöôït bieân bò thieät maïng
treân Ñòa Trung Haûi.
Lieân quan ñeán hieän töôïng di cö
tìm ñaát soáng, moät phoùng söï cuûa
haõng thoâng taán ANSA cuûa Italia hoài
trung tuaàn thaùng 5-2014 cho thaáy
nhöõng haäu quaû tieâu cöïc cuûa laøn
soùng gaàn ñaây khi haøng ngaøn phuï nöõ
Rumani rôøi boû queâ nhaø sang Italia
ñi laøm ñeå göûi tieàn veà nuoâi soáng gia
ñình. Thöôøng thì hoï ñeå con caùi laïi
queâ nhaø cho ngöôøi thaân nuoâi döôõng.
Caùc em lôùn leân khoâng coù söï chaêm
soùc cuûa ngöôøi meï, bò xem nhö
nhöõng keû moà coâi. Theá nhöng söï
chia ly giöõa meï con naøy ñang veùn
môû nhöõng haäu quaû thaät tieâu cöïc.
Moät cuoäc ñieàu tra môùi ñaây cuûa
caùc toå chöùc thieän nguyeän cho bieát
coù ñeán 40 treû em coù ngöôøi meï ñi
laøm xa nhö theá, ñaõ töï töû trong naêm
2008. Con soá naøy theo chính quyeàn
Rumani chæ laø 30 em maø thoâi. Moät
hoäi nghò toå chöùc nhöõng ngaøy vöøa
qua taïi Italia ñaõ leân tieáng baùo ñoäng
tröôùc hieän töôïng naøy. Caùc treû em
Rumani coù meï phaûi ñi laøm ôû Italia
kieám soáng ñaõ rôi vaøo moät hình thöùc
traàm caûm naëng ngaøy caøng lan roäng.
Nhieàu en chæ bieát meï qua heä thoáng
Skype, thöông nhôù boá meï ñeán ñoä
mang beänh vaø chòu nhöõng haäu quaû
naëng neà veà maët tröôûng thaønh vaø
nhaân baûn. Töø naêm 2005, chöùng
beänh naøy ñöôïc goïi teân laø hoäi chöùng
Italia.
Trang 120
Moät coäng ñoàng di daân khaùc cuõng
ñang ñoái dieân vôùi hoäi chöùng töông
töï laø coäng ñoàng ngöôøi Ucraina. Soá
phuï nöõ Ucraina soáng vaø laøm vieäc
taïi Italia laø khoaûng 225 ngaøn,
nhöng chæ coù 9% laø mang theo con
caùi. Ñaây cuõng laø moät vaán ñeà lôùn caàn
giaûi quyeát ñeå thaêng tieán chieàu kích
gia ñình cho ngöôøi di daân.
(ANSA 120514)
BAÉC AÂU LAØ ”THIEÂN ÑAØNG
CUÛA CAÙC SAÛN PHUÏ!”
OSLO. Hoâm 06.05.2014, toå
chöùc Save The Children ñaõ cho
coâng boá baùo caùo laàn thöù 15 veà tình
hình caùc baø meï treân toaøn theá giôùi,
theo ñoù, caùc nöôùc Baéc AÂu vaãn laø nôi
caùc saûn phuï vaø con caùi cuûa hoï ñöôïc
saên soùc kyõ löôõng nhaát vaø sinh soáng
toát ñeïp nhaát trong tieán trình tröôûng
thaønh.
Ñöùng haøng ñaàu laø Phaàn Lan, keá
ñoù laø caùc nöôùc Baéc AÂu khaùc nhö Na
Uy, Thuïy Ñieån vaø Island, Hoøa Lan,
Ñan Maïch. Ngöôïc laïi ñöùng haïng
choùt vaãn laø moät nhoùm quoác gia Phi
Chaâu vuøng Nam sa maïc Sahara,
cuoái cuøng laø Somalia.
Baùo caùo cuûa Save The Children
döïa treân 5 tieâu chuaån löôïng ñònh:
söùc khoûe saûn phuï vaø nguy hieåm
cheát khi sinh ñeû; phuùc lôïi treû em vaø
tyû soá treû cheát tröôùc khi ñaày 5 tuoåi,
trình ñoä giaùo duïc, ñieàu kieän kinh teá
vaø toång saûn löôïng moãi ñaàu ngöôøi, tyû
soá phuï nöõ tham gia chính quyeàn.
Theo baùo caùo naøy, taïi Thuïy
Ñieån, cöù 14.100 phuï nöõ thì coù moät
ngöôøi bò ñe doïa cheát vì nhöõng nguy
hieåm trong khi manh thai hay sinh
nôû, trong khi taïi Tchad beân Phi
chaâu, tyû soá naøy laø 1 treân 15. Vaø cöù 5
treû em taïi Sierra Leone thì coù moät
em bò ñe doïa cheát tröôùc khi troøn 5
tuoåi ñôøi, so vôùi 1 treân 435 em taïi
Island.
Baùo caùo cuõng löôïng xeùt aûnh
höôûng tröïc tieáp cuûa caùc khuûng
hoaûng hay thieân tai treân söï sung tuùc
thoaûi maùi cuûa caùc baø meï vaø con caùi
hoï. Trong caùc tröôøng hôïp khaån
tröông, duø laø vì chieán tranh xung
ñoät hay thieân tai, caùc vaán ñeà vaãn
thöôøng hieän dieän trong moät nöôùc laïi
noåi baät leân hôn.
Caùc nöôùc ñöùng haïng choùt trong
danh saùch cuûa toå chöùc Save The
Children vöøa coâng boá ñeàu laø nhöõng
quoác gia ñang soáng hay vöøa môùi ra
khoûi moät cuoäc khuûng hoaûng nhaân
ñaïo lôùn hay moät cuoäc chieán tranh
xung ñoät, moät thieân tai traàm troïng,
khieán cho phaåm chaát caùc saên soùc
söùc khoûe bò xuoáng doác. Taïi caùc
quoác gia coù tình traïng khaån tröông,
coù khoaûng 250 trieäu treû em döôùi 5
tuoåi sinh soáng vaø chính taïi vuøng naøy
tyû leä caùc baø meï sinh con vaø treû em
cheát yeåu leân tôùi 56%. Beân caïnh
chieán tranh xung ñoät, laø caùc thieân
tai, 95% caùc thieân tai taøn haïi nhaát
xaûy ra taïi caùc nöôùc ñang treân ñöôøng
phaùt trieån.
Trong buoåi giôùi thieäu baùo caùo
noùi treân, OÂng Valerio Neri, toång
giaùm ñoác toå chöùc Save The
Children phaân boä Italia, ñaõ vinh
danh caùc baø meï. OÂng nhaän ñònh
raèng ”caùc baø meï khaép nôi treân toaøn
theá giôùi, duø trong nhöõng hoaøn caûng
khoù khaên teä haïi nhaát, vaãn luoân coá
gaéng baûo veä che chôû nhöõng ñöùa con
Trang 121
hoï sinh ra. Chuùng toâi vaãn thaáy bao
nhieâu baø meï ñaõ tìm moïi caùch ñeå
bieán traïi tî naïn thaønh moät ngoâi nhaø
che chôû ñaøn con, hay laø tay oâm tay
daét caùc con chaïy troán baïo löïc chieán
tranh. Ñaây cuõng laø nhöõng baø meï maø
chuùng ta thaáy ñoå boä treân baõi bieån
sau chuyeán haûi haønh ñaày gian nan
traéc trôû, hay laø nhöõng ngöôøi meï ñöa
con leân ñöôøng ra ñi, bieát roõ nhöõng
nguy hieåm chôø chöïc, nhöng mong
raèng nhöõng nguy hieåm aáy seõ ít hôn
laø neáu con ôû laïi queâ höông vaø nhaát
laø hy voïng con mình coù moät ngaøy
mai.
(ANSA/AFP/RG 6.5.14)
KEÂU GOÏI CAÛI TOÅ
AÙN TÖÛ HÌNH TAÏI MYÕ
WASHINGTON.
Thöù
tö
07.05.2014, moät uûy ban chuyeân
vieân tö phaùp ña dieän, goàm caû nhöõng
ngöôøi choáng laãn ngöôøi phoø aùn töû
hình taïi Hoa Kyø ñaõ keâu goïi chính
quyeàn caûi toå saâu roäng aùn töû hình taïi
ñaây, khôûi ñaàu vôùi vieäc huûy boû caùi
goïi laø bí maät quoác phoøng lieân quan
ñeán caùc vuï xöû töû.
Lôøi keâu goïi naøy ñöôïc ñöa ra
trong moät baùo caùo coâng boá moät tuaàn
sau vuï töû tuø Clayton Lockett, thuï aùn
töû baèng moät hoãn hôïp 3 loaïi thuoác
môùi, ñaõ bò haáp hoái suoát 43 phuùt
ñoàng hoà tröôùc khi cheát vì ñöùng tim.
Tröôùc khi bò xöû, caùc luaät sö cuûa
Lockett ñaõ yeâu caàu toøa aùn cho bieát
theâm chi tieát veà caùc loaïi thuoác vaø
caùch xöû duïng, nhöng ñaõ bò toøa aùn
Oklahoma töø choái. Cuõng nhö
Oklahoma, caùc bang Arkansas,
Georgia, Texas gia taêng noã löïc giöõ
bí maät caùc chi tieát veà nhöõng loaïi
thuoác chích cho töû tuø. Ñieàu naøy ñöa
ñeán moät moái nguy khoâng theå chaáp
nhaän ñöôïc laø töû tuø coù theå phaûi chòu
cuoäc haáp hoái ñau ñôùn keùo daøi, nhö
tröôøng hôïp cuûa oâng Lockett hoâm
29.04 vöøa qua. Ñaây laø ñieàu vi phaïm
ñeán hieán chöông quoác gia Hoa Kyø.
OÂng Mark White, nguyeân thoáng
ñoác daân chuû bang Texas, moät thaønh
vieân cuûa uûy ban noùt treân tuyeân boá
”Baùo caùo naøy ñöôïc coâng boá thaät
ñuùng luùc”.
Caùch ñaây ít laâu, toång thoáng Hoa
Kyø Obama ñaõ yeâu caàu xeùt laïi caùch
thöùc thi haønh aùn töû hình trong toaøn
nöôùc. OÂng Anthony Graves, moät
cöïu töû tuø bang Texas, ñöôïc traéng aùn
vaø traû töï do sau 18 naêm mang aùn töû
hình oan öùc, ñaõ khaån thieát van naøi
moïi ngöôøi xöû duïng baùo caùo noùi
treân. OÂng laø ngöôøi Myõ goác phi chaâu
da ñen, soáng taïi Houston. OÂng noùi:
Toâi khoâng coù maët nôi ñaây ñeå keâu
goïi thaû heát caùc töû tuø ra. Nhöng
chuùng ta phaûi laøm cho heä thoáng xöû
toäi ñöôïc trôû neân coâng chính hôn.
Hieän taïi, chuùng ta ñang gieát haïi caû
nhöõng ngöôøi voâ toäi chæ vì hoï khoâng
coù khaû naêng traû coâng cho nhöõng
luaät sö bieän hoä taøi gioûi. OÂng cuõng
yeâu caàu laø aùn töû hình chæ neân aùp
duïng cho nhöõng ngöôøi tröïc tieáp
phaïm caùc toäi aùc ñaùng gheâ tôûm maø
thoâi.
Moät thaønh vieân khaùc cuûa uûy ban
laø cöïu boä tröôûng tö phaùp bang
Virginia oâng Mark Earley noùi thaät
laø ñieàu baát coâng khi moät keû cöôùp xe
ñaõ bò xöû töû vì chuû nhaân chieác xe laø
moät ngöôøi lôùn tuoåi qua ñôøi vì quaù sôï
haõi, haäu quaû cuûa vuï cöôùp xe aáy.
Baùo caùo cuûa uûy ban chuyeân vieân tö
Trang 122
phaùp noùi treân mang töïa ñeà Sai laàm
khoâng söûa chöõa ñöôïc, ñeà ra 39 ñieàu
neân laøm trong laõnh vöïc naøy, trong
ñoù coù bieän phaùp chæ ñònh nhöõng luaät
sö daøy kinh nghieäm vaø thaät söï coù
khaû naêng bieän hoä.
TÖÔÛNG NIEÄM CUOÄC
DIEÄT CHUÛNG DO THAÙI
JERUSALEM.
Thöù
hai
28.04.2014, vaøo luùc 10 giôø saùng,
toaøn nöôùc Israel ñaõ im laëng baát
ñoäng suoát 2 phuùt ñoàng hoà ñeå cuøng
töôûng nieäm cuoäc dieät chuûng Do
Thaùi, quen goïi laø Shoah, trong ñoù
hôn 6 trieäu ngöôøi Do Thaùi ñaõ bò
quaân Ñöùc Quoác Xaõ saùt haïi trong
caùc traïi taäp trung thôøi theá chieán thöù
hai.
Cuøng ngaøy thöù hai, haõng thoâng
taán Palestine Wafa ñaõ truyeàn ñi
baûn tin veà moät cuoäc gaëp gôõ ít ngaøy
tröôùc giöõa toång thoáng Abu Mazen
cuûa chính quyeàn Palestine vôùi
Rabbi Marc Schneier ngöôøi Hoa
kyø, trong ñoù toång thoáng Palestine
tuyeân boá xem cuoäc dieät chuûng Do
thaùi Shoah laø toäi phaïm ñaùng gheâ
tôûm nhaát choáng laïi toaøn theå nhaân
loaïi trong thôøi ñaïi taân tieán ngaøy
nay.
Nhöõng lôøi tuyeân boá naøy döôøng
nhö ñaõ phaù vôõ moät ñieàu caám kî töø
phía Palestine. Theo baûn tin noùi
treân, sau khi tuyeân boá laø gaàn guõi vôùi
gia ñình caùc naïn nhaân vaø vôùi bao
nhieâu ngöôøi voâ toäi, trong ñoù coù caû
bao ngöôøi Do Thaùi, bò gieát haïi, toång
thoáng Abu Mazen nhaän ñònh raèng
cuoäc dieät chuûng olocausto laø bieåu
töôïng cuûa quan nieäm kyø thò chuûng
toäc khoác lieät nhaát maø ngöôøi
Palestine heát söùc choáng choïi baèng
moïi caùch.
Ngöôøi Palestine ñang ñau khoå vì
baát coâng, bò chaø ñaïp vaø kyø thò, bò
töôùc loät hoøa bình vaø töï do, neân luoân
laø nhöõng ngöôøi ñi tieân phong choáng
laïi baát coâng vaø kyø thò. Nhaân dòp naøy
chuùng toâi keâu goïi chính quyeàn
Israel naém baét cô hoäi ñeå ñaït tôùi moät
neàn hoøa bình troïn veïn cho vuøng
naøy, döïa treân neàn taûng hai daân toäc
hai quoác gia, soáng caïnh nhau trong
hoøa bình vaø an ninh.
Nhöõng lôøi tuyeân boá treân ñaây
ñöôïcc ñöa ra trong khi cuoäc thöông
thuyeát giöõa chính quyeàn Palestine
vaø Israel ôû trong giai ñoaïn cöïc kyø
caêng thaúng vì söï kieän thaåm quyeàn
Palestine môùi ñaây ñaõ hoøa giaûi vôùi
nhoùm Hamas, vaãn bò Israel, Hoa
Kyø vaø Lieân Hieäp AÂu chaâu xem laø
moät toå chöùc khuûng boá.
Thuû
töôùng
Israel,
oâng
Netanyahu noùi vôùi ñaøi CNN laø
Israel khoâng bao giôø ngoài vaøo baøn
hoøa ñaøm vôùi moät chính phuû
Palestine ñöôïc Hamas hoã trôï vaø
nhöõng lôøi khaúng ñònh cuûa Abu
Mazen ñoái vôùi cuoäc dieät chuûng Do
thaùi khoâng phuø hôïp vôùi haønh ñoäng
lieân keát vôùi nhoùm hoài giaùo quaù
khích Hamas loäng haønh taïi Gaza.
Ñaây chæ laø nhöõng lôøi tuyeân truyeàn
maø thoâi. Trong quaù khöù, Abu
Mazen thöôøng bò Israel leân aùn laø
ngöôøi baøi Do Thaùi vì luaän aùn tieán só
ôû Mascowva, oâng ñaõ khaúng ñònh
raèng ñaõ coù söï coäng taùc giöõa vaøi
thaønh phaàn ngöôøi Do Thaùi vôùi cheá
ñoä Ñöùc Quoác Xaõ tröôùc khi xaûy ra
cuoäc dieät chuûng, ñoàng thôøi, con soá 6
Trang 123
trieäu ngöôøi Do Thaùi bò saùt haïi laø öôùc thuyeát tìm hoøa bình cho Israel vaø
Palestine.
(RG 280414)
löôïng quaù ñaùng.
KYØ THÒ DAÂN CUØNG ÑINH
Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh
ÔÛ AÁN ÑOÄ
cho ñaøi Vatican, Phaùi vieân Antonio
NEW
DELHI.
Caùc haõng thoâng
Ferrari, chuyeân vieân veà tình hình
taá
n
lôù
n
treâ
n
theá
giôùi hoâm
Trung Ñoâng cuûa nhaät baùo Il
30.04.2014,
ñaõ
ñöa
tin
moät thieáu
Corriere della Sera, nhaän ñònh raèng
nieâ
n
17
tuoå
i
thuoä
c
giai
caáp cuøng
sôû dó Abu Mazen ñöa ra nhöõng lôøi
ñinh
dalit
ñaõ
bò
saù
t
haï
i
vaø
treo
coå leân
tuyeân boá treân ñaây chính laø vì nhaän
moä
t
caø
n
h
caâ
y
ôû
laø
n
g
Jamkhet,
bang
thöùc ñöôïc nhöõng sai laàm trong caùc
Maharashtra
beâ
n
AÁ
n
Ñoä
vì
toä
i ñaõ
khaúng ñònh tröôùc ñaây vaø muoác söûa
daù
m
thaà
m
leù
n
yeâ
u
thöông
moä
t
thieá
u
chöõa nhöõng tuyeân boá aáy. Ñaây laø
moät daáu hieäu göûi ñeán moïi phía, töø nöõ thuoäc giai caáp cao hôn.
Theo oâng Dheeraj Patil, phoù
Hamas ñeán Israel vaø Hoa Kyø ñeå noùi
leân söï kieän cuoäc thöông thuyeát cho caûnh saùt tröôûng ñaõ cho nhaät baùo
hoøa bình ñang ôû ñieåm cheát. Noù Thôøi baùo AÁn Ñoä bieát laø thieáu nieân
ñang caàn ñöôïc hoài sinh vaø Abu noùi treân teân laø Nitin Raju Aghe, ñaõ
bò nhieàu ngöôøi nhìn thaáy ñang troø
Mazen saün saøng laøm vieäc aáy.
chuyeän trong moät caùnh ñoàng vôùi
Veà phaàn Israel thì ñang ôû trong thieáu nöõ kia. Trong soá nhöõng ngöôøi
moät giai ñoaïn raát teá nhò. Thuû töôùng naøy coù caû anh trai cuûa thieáu nöõ. Theá
Netanyahu döôøng nhö bò phe höõu laø ñuû ñeå moät nhoùm ngöôøi duøng gaäy
trong chính quyeàn keàm keïp vaây goäc taán coâng ñaùnh ñaäp Nitin taøn
haõm laøm tuø nhaân. Theo oâng Ferrari, nhaãn, xieát coå caäu vôùi moät sôïi daây
hy voïng hieän nay naèm trong tay theá roài treo caäu leân moät caây cao gaàn ñoù.
heä treû ñang lôùn leân ôû beân naøy cuõng Caûnh saùt ñaõ can thieäp vaøo tröôøng
nhö beân kia, moät theá heä khoâng chaáp hôïp naøy vaø ñaõ baét giam hai ngöôøi,
nhaän raøng buoäc cuûa quaù khöù, xem anh trai cuûa thieáu nöõ treân teân laø
cuoäc chieán choáng ñoái nhau laø thaønh Sachin Golecar 21 tuoåi vaø
phaàn con ngöôøi cuûa moãi daân toäc, Sheshrao Yeole 42 tuoåi, vì toäi saùt
nhöng khao khaùt tin töôûng vaøo moät nhaân, cuøng vôùi moät ngöôøi khaùc coøn
caùi gì ñoù coù theå cuøng nhau chung vò thaønh nieân. Vuï saùt haïi naøy ñaõ gaây
söùc xaây döïng. Toâi nghó raèng Abu ra moät cuoäc noåi loaïn trong laøng,
Mazen ñaõ nhaän ra ñöôïc moät ñieàu khieán giôùi chöùc ñòa phöông phaûi
môùi meû, coù thöïc löïc maïnh meõ. Ñoù yeâu caàu caûnh saùt göûi theâm caùc löïc
laø söï kieän Hamas khoâng phaûi laø löôïng ñeán giöõ gìn an ninh traät töï.
nhoùm quaù khích nhaát cuûa Gaza nöõa,
(ANSA 300414) ª
nhö moïi ngöôøi chuùng ta vaãn töôûng.
Neáu taát caû nhöõng phaân tích naøy
ñuùng vôùi söï thöïc, thì chuùng ta coù
quyeàn hy voïng laø coù moät khaû theå
lay chuyeån vaø hoài sinh cuoäc thöông
Trang 124
TIN THEÁ GIÔÙI
THEÁ GIÔÙI AÙI NGAÏI CHAÊNG
KHI NGHÒ VIEÄN AÂU CHAÂU
ÑÖÔÏC BÌNH BAÀU HÖÔÙNG VEÀ
PHÍA HÖÕU VAØ BAÛO THUÛ?
Sau boán ngaøy baàu cöû töø 22 ñeán
25.05.2014, khoaûng 40% cuûa 380
trieäu cöû tri ñaïi dieän cho hôn 500
trieäu ngöôøi daân thuoäc 28 nöôùc cuûa
Lieân Hieäp AÂu Chaâu (EU) ñaõ tröïc
tieáp baàu ra 751 nghò vieân cuûa cô cheá
laäp phaùp AÂu Chaâu cho moät nhieäm
kyø 5 naêm tôùi. Ñoù laø Nghò Vieän AÂu
Chaâu, goïi taét laø EuroParl, coù thaåm
quyeàn ñònh ra luaät phaùp aùp duïng
cho Coäng Ñoàng caùc Quoác gia AÂu
Chaâu.
Keát quaû cho thaáy Ñaûng Bình
Daân AÂu Chaâu (EPP) chieám goïn 212
gheá (27,5%), Ñaûng Daân chuû Xaõ hoäi
(SDP) chieám 187 gheá (25,4%) coi
nhö ngang ngöûa vôùi EPP. Ñöùng
haïng ba laø Ñaûng Töï Do vôùi 72 gheá,
haïng tö laø Ñaûng Xanh vôùi 55 gheá vaø
haïng naêm laø Ñaûng Caùnh Taû vôùi 43
gheá; chöa keå caùc ñaûng nhoû khaùc...
Tuy Ñaûng Bình Daân (vôùi xu
höôùng baûo thuû) thu toùm ñöôïc gaàn 1
phaàn ba gheá nghò tröôøng, ngöôøi ta
nhaän thaáy raèng xu höôùng
thaân-AÂu-Chaâu vaãn thaéng lôùn vôùi
140 gheá raûi raùc trong caùc ñaûng lôùn
nhoû ôû Nghò Vieän AÂu Chaâu. Ñaây laø
trieäu chöùng ñaùng phaán khôûi cho
moät AÂu Chaâu thieân höõu vaø coù xu
höôùng baøi-AÂu-Chaâu ñeán töø ñaûng
Maët Traän Quoác Gia Phaùp, vaø moät
phaàn nöõa töø Anh Quoác.
Noùi caùch khaùc, ngöôøi daân AÂu
Chaâu vaãn hieåu raèng khi muoán quoác
gia mình huøng cöôøng thì caàn phaûi
hôïp löïc laïi vôùi nhau trong cuøng moät
Coång ñoàng Lieân ñôùi hoå töông ñeå coù
söùc caïnh tranh thaéng lôïi trong moät
theá giôùi toaøn caàu hoùa maø caùc khoái
quyeàn löïc chính trò vaø kinh teá ñang
raùo rieát saùt phaït nhau ñeå tranh soáng
vaø phaùt trieån. Toùm laïi, Lieâu AÂu laø
giaûi phaùp duy nhaát vaø cuõng laø dòp
may hieám coù cuûa ngöôøi AÂu Chaâu ñeå
phuïc höng laïi vò theá sieâu cöôøng cuûa
mình.
Thöïc ra, Lieân Hieäp AÂu Chaâu
(hay Lieân AÂu) laø gì? Ñoù laø moät toå
chöùc lieân hieäp 28 quoác gia AÂu
Chaâu, (hay moät “Coäng Ñoàng caùc
Quoác gia AÂu Chaâu”), ñöôïc xem nhö
laø moät theå cheá “daân chuû sieâu ñaúng”
raát ñaëc thuø, nghóa laø caùc quoác gia
thaønh vieân lôùn nhoû trong Lieân AÂu
ñeàu vöøa coù chuû quyeàn nhö laø moät
quoác gia ñoäc laäp, laïi vöøa lieân ñôùi
chaáp haønh luaät phaùp do Nghò Vieän
AÂu Chaâu ban haønh. Nghò Vieän naøy
bình baàu vò Chuû tòch Lieân AÂu vôùi söï
ñoàng thuaän cuûa caùc nguyeån thuû
quoác gia Lieân AÂu, vaø vò ñöùng ñaàu
UÛy ban (Haønh phaùp) AÂu Chaâu naøy
luoân luoân laøm vieäc nhö moät “moâi
giôùi” (hay “chaát xuùc taùc”) giöõa
Nghò Vieän AÂu Chaâu vaø 28 quoác gia
hoäi vieân... Raéc roái, nhöng thaät “daân
chuû”!
Neáp sinh hoaït daân chuû môùi naøy
laø moät baét buoäc trong moät theá giôùi
ña nguyeân vaø ña cöïc maø söï lieân
minh giöõa caùc quoác gia ñeàu thieát
yeáu phaûi coù, duø hieån nhieân hay tieàm
taøng. Ví duï, caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ
khoâng theå toàn taïi nhö laø nhöõng quoác
gia ñoäc laäp neáu khoâng bieát lieân keát
Trang 125
sao hoï khoâng döïng noåi cô ñoà moät
Lieân hieäp AÂu chaâu, duø ñoù laø moät lyù
töôûng coøn xa vôøi?
Sau Theá chieán Thöù hai, AÂu
Chaâu ñaõ coù “Coäng Ñoàng Than
Theùp AÂu Chaâu” ra ñôøi naêm 1952,
roài “Coäng Ñoàng Naêng Löôïng
Nguyeân Töû AÂu Chaâu” thaønh laäp
naêm 1958, vaø quan troïng nhaát, “Thò
tröôøng chung AÂu Chaâu” xuaát hieän
naêm 1957. Ñaáy laø tieàn thaân cuûa
Lieân AÂu ngaøy nay. Vieäc hoäi nhaäp
kinh teá seõ baét buoäc ñöa ñeán hoäi
nhaäp chính trò, duø ñöôøng daøi coøn
nhieàu traéc trôû...; nhöng traéc trôû
Tröôùc ngaøy baàu cöû cuûa Lieân AÂu, chính laø ñieàu kieän ñeå xaây döïng daân
taïp chí “The Economist” cuûa Anh chuû ñích thöïc...
coù neâu ra vaán ñeà nhö sau: Nghò
MARINE LE PEN VAØ PHE
Vieän AÂu Chaâu ñöôïc baàu leân maø CÖÏC HÖÕU PHAÙP THAÉNG LÔÙN
TRONG KYØ BAÀU NGHÒ VIEÄN
chaúng chòu traùch nhieäm gì caû; caùc
AÂU CHAÂU NAÊM NAY
cuoäc baàu cöû naøy khoâng taêng theâm
Thaø
nh phaàn cöïc höõu ôû Phaùp, vôùi
söï khaû tín cho Nghò Vieän AÂu Chaâu,
ñaï
i
dieä
n laø ñaûng Maët Traän Quoác
maø cuõng chaúng naâng cao giaù trò daân
Gia
(FN)
cuûa baø Marine Le Pen, ñaõ
chuû cho Lieân AÂu. Taïi Phaùp, ñaûng
thaé
n
g
lôù
n
khi daãn ñaàu soá gheá ñaïi
Maät Traän Quoác Gia phaát côø “Ñaïi
bieå
u
cuû
a
Phaù
p taïi Nghò Vieän AÂu
Cöôøng Phaùp”, chuû tröông daønh laïi
chuû quyeàn ñaát nöôùc khoûi baøn tay hoä Chaâu. Thöïc vaäy, hoâm Chuû Nhaät
phaùp tröôûng giaû vaø ñaày kyõ thuaät 25.05.2014, trong soá 74 gheá daønh
cho Phaùp, Ñaûng FN ñaõ chieán ñeán
nhieâu kheâ cuûa Lieân AÂu.
27,5% so vôùi 6,34 % naêm baàu cöû
Theá nhöng, daân chuùng AÂu Chaâu 2009, töùc con soá ky luïc veû vang sau
vaãn muoán soáng chung hoøa bình vôùi 30 naêm thaønh laäp vaø sau 5 naêm
nhau, chôù khoâng gaây chieán vôùi tranh cöû Nghò Vieän AÂu Chaâu.
nhau nhö tröôùc ñaây. Vaø thöïc teá laø
Thöïc vaäy, Ñaûng Maët Traän Quoác
hoï töï coi hoï laø ngöôøi AÂu Chaâu, vui
veû ñi baàu ñaïi bieåu vaøo Nghò Vieän Gia chieám 26 gheá (thay vì 2 gheá
AÂu Chaâu, nhö ñaâu AÂu Chaâu xöa tröôùc ñoù) boû xa ñaûng Xaõ Hoäi ñang
nay vaãn laø moät theå thoáng nhaát trong caàm quyeàn ôû Phaùp chæ ñaït coù 14%
tieàm thöùc cuûa hoï! Trong cuoäc soáng chieám 14 gheá, vaø vöôït treân ñaûng ñoái
thöôøng ngaøy, ngöôøi AÂu Chaâu coù laäp UMP cuûa Phaùp chæ troøm treøm
cuøng chung moät neáp soáng daân chuû ñaït con soá 25,4% chieám 23 gheá.
Ñaûng caàm quyeàn ôû Phaùp chaáp
vaø nhaân baûn töông töï nhö nhau. Taïi
chaët cheõ vôùi nhau treân bình dieän
vuøng mieàn ñeå caïnh tranh vôùi Trung
Quoác. Tuy nhieân, Lieân AÂu sieát chaët
söï hôïp taùc theâm moät böôùc nhaët hôn
nhöõng “lieân minh” ñaõ vaø ñang xaûy
ra treân theá giôùi ngaøy nay. Lieân AÂu
roài ra seõ phaûi coù thaåm quyeàn quyeát
ñònh veà nhöõng chaùnh saùch quan
troïng nhaát cho caû luïc ñòa, nhö ngoaïi
giao, kinh teá vaø quaân söï, ñang khi
moãi quoác gia hoäi vieân döïa vaøo ñoù
maø ñieàu haønh vieäc noäi boä trong
nöôùc. Nhö vaäy, Lieân AÂu ñang ñi
tieân phong trong theá giôùi “sieâu daân
chuû” trong töông lai.
Trang 126
nhaän thua cuoäc. Thuû töôùng Phaùp
Manuel Walls thuyeân boá nöôùc
Phaùp “bò chaán ñoäng” vaø keâu goïi daân
chuùng yeâu chuoäng neàn coäng hoøa
“haõy vuøng leân”. Baø Marine Le Pen
ñoøi giaûi taùn Quoác hoäi Phaùp vaø chính
phuû phaûi töø chöùc. OÂng Franaäois
Copeù, chuû tòch UMP ñoái laäp, ñieåm
maët ñaûng caàm quyeàn, cho raèng
“thua cuoäc laø phaûi, vì daân chuùng
Phaùp chaùn gheùt chính saùch nhaø
nöôùc cuûa toång thoáng Franaäois
Hollande.”
Nhaân vaät laõnh ñaïo ñaûng Maët
Traän Quoác Gia, baø Marine Le Pen,
cho raèng sôû dó ñaûng cuûa baø ñang ñaït
thaéng lôïi lôùn laø nhôø vaøo loøng yeâu
nöôùc cuûa daân Phaùp, chöù khoâng phaûi
do laäp tröôøng kyø thò quaù khích nhö
ngöôøi ta vu caùo cho baø.
“Chuùng ta muoán laøm chuû ñaát
nöôùc mình”, baø Le Pen noùi. “Ngöôøi
AÙo muoán laøm chuû nöôùc AÙo, ngöôøi
Phaùp muoán laøm chuû nöôùc Phaùp,
ngöôøi Bæ muoán laøm chuû nöôùc Bæ, vaø
ñieàu naøy hoaøn toaøn hôïp lyù.”
Maët Traän Quoác Gia FN, vôùi laäp
tröôøng huûy boû toå chöùc Lieân AÂu vaø
ruùt nöôùc Phaùp khoûi nhoùm caùc quoác
gia duøng ñoàng Euro, aên möøng chieán
thaéng veû vang vôùi hy voïng seõ naém
quyeàn laõnh ñaïo quoác gia Phaùp
trong kyø baàu cöû naêm 2016 tôùi.
ÔÛ
Anh
Quoác,
ñaûng
baøi-AÂu-Chaâu UKIP cuûa Nigel
Farage ñaõ chieám 23 gheá (27,5%),
ñeø beïp 3 ñaûng khaùc. Quaû vaäy, ñaûng
Lao ñoäng chæ chieám 18 gheá (25,4%)
vaø ñaûng Baûo thuû ñang caàm quyeàn
chæ chieám 17 gheá (23,9%). UKIP
thöøa thaéng xong leân, oâng Nigel
Farage tuyeân boá kòch lieät choáng di
daân vaø ñoøi ruùt chaân Anh Quoác ra
khoûi Lieân AÂu. Laäp tröôøng cuûa oâng
cöïc kyø baûo thuû. OÂng noùi, thaø coù moät
nöôùc Anh ngheøo ñi coøn hôn laø moät
nöôùc Anh ngaøy moät thay ñoåi. Ñieàu
maø ñaûng oâng vaø nhöõng ngöôøi uûng
hoä oâng quan taâm nhieàu hôn: ñoù laø söï
tan raõ cuûa moät loái soáng voán ñaõ coù töø
nhieàu theá kyû ôû Anh.
ÔÛ Ñöùc, ñaûng baøi baùc ñoàng Euro
AFD chæ ñaït 7% phieáu baàu, ñang
khi ñaûng Baûo Thuû cuûa baø Angela
Merkel daãn ñaàu vôùi 35,3% phieáu
baàu vaø ñaûng Daân chuû Xaõ hoäi tieán
leân haøng thöù nhì vôùi 27,3% phieáu
baàu. Tính theo daân soá, Ñöùc ñuùng
ñaàu soå vôùi 96 nghò vieän trong Nghò
Vieän AÂu Chaâu.
ÑGH PHANXICOÂ MÔØI
TT PALESTINE VAØ TT ISRAEL
ÑEÁN VATICAN MÖU CAÀU
HOØA BÌNH VÔÙI NGAØI
Trong chuyeán vieáng thaêm Ñaát
Thaùnh ba ngaøy cuûa Ngaøi keå töø Thöù
Baûy 24.05.2014, Ñöùc Giaùo Hoaøng
Phanxicoâ ñaõ ñeán thaêm Amman
(Jordan), Beâlem (Palestine), Tel
Aviv (Israel) vaø Jeârusalem. Trong
moät vuøng hoaøn toaøn baát oån, cuoäc
thaêm vieáng “thanh thaûn” cuûa ÑGH
Phanxicoâ, khoâng coù xe boäc kính
choáng ñaïn, khoâng coù veä binh hoä
toáng, ñaõ gaây söõng soát cho caùc löïc
löôïng giöõ gìn an ninh cuûa caùc nöôùc
Ngaøi ñeán. Nhöng, nhôø Ôn treân,
khoâng coù gì ñaùng tieác xaûy ra.
Taïi Vöông Quoác Jordan, ñích
thaân Quoác vöông Abdullah II (voán
laø chaùu ñích toân 43 ñôøi cuûa Tieân tri
Muhammad vò saùng laäp Hoài giaùo)
Trang 127
vaø hoaøng haäu Rania ra ñoùn tieáp
ÑGH ngay taïi coång vaøo hoaøng cung
ôû trung taâm thuû ñoâ Amman. Quoác
vöông Jordan cuõng ñích thaân laùi xe
chôû ÑGH ñeán Beâthania vieáng soâng
Jordan, nôi Chuùa Gieâsu chòu pheùp
röûa. Nôi ñaây ÑGH gaëp gôõ thaân maät
nhöõng ngöôøi tò naïn vaø nhöõng ngöôøi
treû khuyeát taät.
ÑGH ngoû lôøi caùm ôn: “Ñaát nöôùc
naøy quaûng ñaïi ñoùn tieáp ñoâng ñaûo
ngöôøi tò naïn Palestine, Irak vaø
nhöõng ngöôøi ñeán töø caùc vuøng khaùc
bò khuûng hoaûng, ñaëc bieät laø töø Syria
laùng gieàng, bò ñaûo loän vì cuoäc xung
ñoät keùo daøi ñaõ quaù laâu. Söï ñoùn tieáp
ñoù ñaùng ñöôïc coäng ñoàng quoác teá
ngöôõng moä vaø hoã trôï.”
ÑGH cuõng mong moûi “khaån
caáp” tìm ra moät “giaûi phaùp hoøa
bình” cho cuoäc khuûng hoaûng Syria
vaø moät “giaûi phaùp coâng chính” cho
cuoäc xung ñoät Palistine-Israel, caàn
thieát cho moät neàn “hoøa bình beàn
chaët” taïi vuøng naøy. Ngaøi cuõng nhaán
maïnh raèng ngöôøi kytoâ-giaùo cuõng laø
“ngöôøi coâng daân toaøn phaàn” cuûa
caùc nöôùc Caän Ñoâng.
Vöøa khi ñeán thaúng Beâlem trong
phaàn ñaát cuûa Palestine (maø khoâng
thoâng qua Israel, nhö luaät buoäc cuûa
nöôùc naøy), ÑGH ñaõ döøng laïi caàu
nguyeän ôû chaân “böùc töôøng ngaên
caùch” hai nöôùc Israel vaø Palestine
(cao 10 meùt, daøi 450 km) do chính
quyeàn Israel khôûi coâng xaây caát
ngaøy 14 thaùng 4 naêm 2002 ñeå
phoøng choáng khuûng boá. Böùc töôøng
laán chieám saâu vaøo phaàn ñaát
Palestine naøy ngaên caùch loøng ngöôøi
con Chuùa ôû hai beân “chieán tuyeán”
nghi kî vaø haän thuø dai daúng ñaõ coù töø
laâu nay.
Sau cuoäc gaëp gôõ vôùi Toång thoáng
Palestine Mahmoud Abbas vaøo
saùng Chuû Nhaät 25.05.2014 taïi dinh
Toång Thoáng, ÑGH daâng leã taïi
Thaùnh Ñöôøng Giaùng Sinh ôû Beâlem.
Nôi ñaây, Ngaøi keâu goïi: “moïi ngöôøi
thöøa nhaän quyeàn cuûa hai nhaø nöôùc
ñöôïc hieän höõu vaø soáng trong hoøa
bình vaø an ninh beân trong caùc bieân
giôùi ñöôïc quoác teá nhìn nhaän” (ngaàm
hieåu laø bieân giôùi ñaõ coù tröôùc ñaây).
Ngaøi cuõng leân tieáng beânh vöïc
ngöôøi ngheøo, ngöôøi ñau khoå vì caùc
caêng thaúng giöõa ngöôøi Do Thaùi vaø
ngöôøi Palestine: “Duø khoâng coù baïo
löïc, nhöng baàu khí baát oån vaø thieáu
hieåu bieát nhau cuõng ñaõ taïo ra tình
traïng baát an toaøn, vi phaïm nhaân
quyeàn, coâ laäp hoùa vaø ñaøo thoaùt cuûa
nhieàu coäng ñoaøn, tranh chaáp, khan
hieám vaø ñau khoå ñuû loaïi”.
Tröôùc khi ban pheùp laønh cuoái
Leã, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ñöa ra moät
saùng kieán baát ngôø chöa töøng coù ngaøi
noùi: “ÔÛ nôi Hoaøng Töû Hoøa Bình ñaõ
sinh ra naøy, toâi öôùc mong môøi toång
thoáng Mahmoud Abbas vaø toång
thoáng Simon Perez cuøng toâi daâng
moät lôøi caàu nguyeän maïnh meõ khaån
naøi Thieân Chuùa ban cho ôn hoøa
bình. Toâi coáng hieán nhaø toâi ôû
Vatican ñeå tieáp ñoùn cuoäc h oïp maët
caàu nguyeän naøy”.
“Chuùng ta taát caû ñeàu mong
muoán hoøa bình; nhieàu ngöôøi xaây
döïng hoøa bình trong neáp soáng nhoû
nhaët thöôøng nhaät; nhieàu phaûi ngöôøi
hy sinh vaø chòu ñöïng nhieàu gian khoå
ñeå coá gaéng xaây döïng hoøa bình. Vaø
Trang 128
taát caû, ñaëc bieät laø keû laõnh traùch
nhieäm phuïc vuï daân mình, chuùng ta
coù boån phaän laøm coâng cuï vaø taùc
nhaân cho hoøa bình, tröôùc tieân laø
baèng lôøi caàu nguyeän.” Ngaøi coøn
noùi: “Thaät khoù maø xaây döïng hoøa
bình, nhöng soáng trong baát oån laø
moät noãi daèn vaët khoán ñoán”...
Sau khi aên tröa, luùc 15h ÑGH
ñeán thaêm hang ñaù Giaùng sinh, nôi
Ngoâi Hai xuoáng theá laøm ngöôøi vaø
thaêm caùc treû em ñeán töø caùc traïi tò
naïn Deheisheh, Aida vaø Beit Jibrin
taïi trung taâm sinh hoaït cuûa traïi tò
naïn Deheisheh.
Sau khi thaêm Palestine, baét ñaàu
chaëng thöù ba cuûa chuyeán vieáng
thaêm treân ñaát Israel vôùi nghi thöùc
chaøo ñoùn cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo Do
Thaùi taïi Tel Aviv; xong, ÑGH bay
ngöôïc trôû laïi Jerusalem, gaëp gôõ vôùi
Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát thaønh
Constantinople,
laø
Ngaøi
Bartholomeùe, Giaùo chuû toaøn caàu
cuûa Chính Thoáng giaùo, taïi dinh Söù
Thaàn Toøa Thaùnh ôû Jeârusalem.
Chieàu toái, ÑGH coù cuoäc gaëp gôõ
vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo Coâng Giaùo vaø
Chính Thoáng Giaùo, nhaân kyû nieäm
50 naêm cuoäc gaëp gôõ dieãn ra naêm
1964 giöõa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ
Ñeä Luïc vaø Ñöùc Thöôïng Phuï Chính
Thoáng giaùo Athenagoras.
Cha Federico Lombardi löu yù:
“Luùc ñoù, Ñöùc Phaoloâ Ñeä Luïc vaø
Ñöùc Thöôïng Phuï cuøng ñoïc kinh
‘Laïy Cha’ vôùi nhau, nhöng khoâng
coâng khai. Laàn naøy, vieäc caàu
nguyeän chung naøy ñöôïc thöïc hieän
coâng khai vaø noù ñöôïc phaùt soùng
quoác teá. Ñoù seõ laø moät thôøi ñieåm ñaïi
keát vôùi bieåu töôïng phi thöôøng.”
Saùng thöù Hai 26.05.2014, Ñöùc
Thaùnh Cha ñeán thaêm vò ñaïi giaùo
tröôûng Hoài Giaùo cuûa Jeârusalem taïi
ñeàn thôø Hoài giaùo Jeârusalem. Sau
ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha tôùi thaêm Böùc
töôøng Than Khoùc vaø vieän baûo taøng
Yad Vashem. Ngaøi cuõng gaëp gôõ vôùi
hai ñaïi giaùo só tröôûng cuûa Israel,
Toång thoáng Shimon Peres vaø Thuû
töôùng Israel Benjamin Netanyahu.
Xeá chieàu, ÑGH gaëp gôõ laàn thöù
hai vôùi Ñöùc Thöôïng Phuï Ñaïi Keát
thaønh Constantinope taïi nuùi Caây
Daàu. Vaø vaøo luùc 16h, Ñöùc Giaùo
Hoaøng gaëp gôõ caùc linh muïc, tu só
nam nöõ taïi nhaø thôø Gieátseâmani ôû
nuùi Caây Daàu. Ngaøi seõ chuû leã taïi nhaø
Tieäc Ly vaøo luùc 17:20.
19:30 ngaøi seõ khôûi haønh ñi Tel
Aviv nôi seõ dieãn ra buoåi leã tieãn bieät
cuûa nhaø nöôùc Do Thaùi taïi phi tröôøng
quoác teá Ben Gurion cuûa thuû ñoâ Tel
Aviv vaøo luùc 20h. Sau ñoù, Ñöùc
Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ bay trôû laïi
Roâma.
Chuyeán vieáng thaêm Caän Ñoâng
cuûa DGH Phanxicoâ ñaõ ñeå laïi moät
aán töôïng maïnh cho vuøng baát oån
naøy: Ñoù laø lôøi môøi goïi moïi ngöôøi
con Chuùa trong Do Thaùi Giaùo,
Kytoâ-giaùo vaø Hoài giaùo haõy yeâu
thöông nhau, tha thöù cho nhau vaø
cuøng nhau xaây döïng hoøa bình coâng
chính vaø an laïc thaät söï giöõa caùc
nöôùc cuøng toân kính moät toå phuï
Abraham
Trang 129
CHIEÁN HAÏM 2 NÖÔÙC HAØN
BAÉN NHAU TREÂN BIEÅN
BAÉC HAØN LAÏI ÑE DOÏA
‘XOÙA SOÅ’ NAM HAØN
Hoâm Thöù Naêm 22.05.2014, theo
nguoàn tin töø Boä Toång Tham Möu
Nam Haøn, chieán haïm Baéc vaø Nam
Haøn baén nhau trong vuøng bieån coù
tranh chaáp ôû khu vöïc phía Taây. Soá
laø moät chieán haïm Nam Haøn ñang ñi
tuaàn gaàn khu vöïc bieån coù tranh
chaáp vôùi Baéc Haøn treân bieån Hoaøng
Haûi thì moät chieán haïm Baéc Haøn noå
suùng, baén hai phaùt ñaïi baùc rôi ngoaøi
taàm nhaém. Taøu Nam Haøn phaûn
phaùo, baén traû maáy phaùt vaøo khu vöïc
gaàn chieác taøu Baéc Haøn.
Baùo ñoäng ñoû cho daân chuùng
Nam Haøn treân ñaûo tuyeán ñaàu
Yeonpyeong! Naêm 2010, Baéc Haøn
naõ troïng phaùo vaøo ñaûo naøy, laøm
thieät maïng hai thöôøng daân vaø hai
lính Thuûy Quaân Luïc Chieán Nam
Haøn.
Baéc Haøn trong vaøi tuaàn trôû laïi
ñaây ñaõ môû ra moät loaït caùc vuï taäp
traän söû duïng troïng phaùo vaø hoûa tieãn
ñeå baén ra bieån cuõng nhö coù nhöõng
lôøi ñaû kích thoâ tuïc nhaém vaøo toång
thoáng Nam Haøn vaø toång thoáng Myõ.
Hoâm Thöù Ba 20.05, caùc chieán
haïm Nam Haøn noå suùng caûnh caùo ñeå
buoäc ba chieán haïm Baéc Haøn vi
phaïm haûi phaän ôû vuøng bieån Hoaøng
Haûi phaûi ruùt lui.
Tröôùc ñoù, hoâm Thöù Ba
13.05.2014, Baéc Haøn laïi ñe doïa seõ
“xoùa soå” chính phuû Nam Haøn trong
luùc leo thang cöôøng ñoä ñaáu khaåu
giöõa hai beân. Ñaùp traû gay gaét, Baéc
Haøn noùi nhaát quyeát laøm cho Nam
Haøn “seõ phaûi sôùm bieán maát”. Moät
giôùi chöùc chính phuû Nam Haøn noùi
raèng quoác gia naøy saün saøng ñoái phoù
vôùi moïi haønh ñoäng khieâu khích töø
Bình Nhöôõng.
Trong baûn thoâng caùo do heä
thoáng truyeàn thoâng nhaø nöôùc loan
taûi, phía Baéc Haøn ñe doïa seõ môû
“cuoäc taán coâng toaøn dieän, khoâng
khoan nhöôïng nhaèm tieâu dieät ñeán
ngöôøi cuoái cuøng” trong chính phuû
cuûa Toång Thoáng Nam Haøn Park
Geun-hye.
Phaùt ngoân vieân Boä Quoác Phoøng
Nam Haøn, oâng Kim Min-seok, hoâm
Thöù Hai 12.05 noùi raèng Baéc Haøn
khoâng thaät söï laø moät quoác gia vaø chæ
toàn taïi cho quyeàn lôïi cuûa moät ngöôøi
laø Kim Chính Vaân. OÂng cuõng noùi
raèng Baéc Haøn khoâng heà coù nhaân
quyeàn hay quyeàn töï do caên baûn
naøo.
Truyeàn thoâng Baéc Haøn goïi baø
Toång Thoáng Park laø “muï ñieám giaø”
vaø Toång Thoáng Barack Obama laø
“con khæ” trong caùc baøi vieát gaàn
ñaây. Boä Quoác Phoøng Nam Haøn cho
hay hieän chöa thaáy coù haønh ñoäng
baát thöôøng naøo töø phía quaân ñoäi
Baéc Haøn.
Ñöôïc bieát, chính phuû Nam Haøn
ñaõ chaáp thuaän moät keá hoaïch $1.25
tæ mua loaïi hoûa tieãn phoøng khoâng
Patriot caûi tieán PAC-3 cuûa Myõ ñeå
ñöa vaøo söû duïng trong thôøi gian töø
naêm 2016 ñeán 2020, theo Boä Quoác
Phoøng Nam Haøn. Chöông trình naøy
goàm mua theâm caùc giaøn radar, heä
thoáng phoùng hoûa tieãn vaø heä thoáng
ñieàu haønh. Ñoù laø keá hoaïch caûi thieän
phoøng khoâng, nhaèm ñoái phoù vôùi ñe
Trang 130
doïa töø Baéc Haøn.
Caùi ñaùng ngaïi laø Baéc Haøn cöù
duøng böûu boái nguyeân töû ñe doïa
Nam Haøn. Hoâm Thöù Ba
22.04.2014, coù tin Baéc Haøn coù theå
ñang chuaån bò cho moät vuï noå
nguyeân töû laàn thöù tö. Theo chính
phuû Nam Haøn cho hay, ñang coù
nhieàu hoaït ñoäng taïi khu vöïc thöû
nghieäm nguyeân töû Punggye-ri cuûa
Bình Nhöôõng, chæ ít ngaøy tröôùc
chuyeán vieáng thaêm Seoul cuûa Toång
Thoáng Myõ Barack Obama.
Baéc Haøn tröôùc ñaây töøng môû ra
ba cuoäc thöû nguyeân töû, vaøo naêm
2006, 2009 vaø 2013. Taát caû ñeàu taïi
khu vöïc Punggye-ri naèm veà phía
Ñoâng Baéc quoác gia naøy.
THAÙI LAN:
QUAÂN ÑOÄI ÑAÛO CHAÙNH, BAN
HAØNH LEÄNH GIÔÙI NGHIEÂM,
NGAÊN CAÁM BIEÅU TÌNH
Hoâm Thöù Naêm 22.05.2014, sau
khi ra leänh giôùi nghieâm hai hoâm
tröôùc, Quaân ñoäi Thaùi Lan laøm cuoäc
ñaûo chaùnh khoâng ñoå maùu, taïm
ngöng thi haønh hieán phaùp vaø giaûi
taùn caùc nhoùm bieåu tình ôû caû hai phía
choáng vaø thaân chính phuû voán ñaõ taäp
trung ôû Bangkok, töøng ñuïng ñoä
nhau hoãn loaïn laøm ít nhaát 30 ngöôøi
thieät maïng ôû caû hai phía trong 6
thaùng gaàn ñaây, khieán gaây lo ngaïi seõ
coù cuoäc ñoái ñaàu ñaãm maùu lôùn.
Treân ñaøi truyeàn hình, Tö leänh
luïc quaân Thaùi Lan, Töôùng Prayuth
Chan-ocha, loan baùo quaân ñoäi taïm
naém quyeàn laõnh ñaïo quoác gia. Tieáp
theo, oâng taùi xaùc nhaän leänh giôùi
nghieâm treân toaøn quoác töø 10 giôø toái
ñeán 5 giôø saùng vaø ra leänh cho caùc
giôùi chöùc laõnh ñaïo cao caáp chính
phuû, goàm caû cöïu nöõ thuû töôùng
Yingluck Shinawatra, phaûi ra trình
dieän uûy ban quaân quaûn.
Caùc binh só hieän chöa thaáy tuaàn
tieãu trong trung taâm thuû ñoâ
Bangkok, tuy nhieân caùc ñôn vò quaân
ñoäi ñaõ ñöôïc ñöa tôùi hai ñòa ñieåm taäp
trung cuûa hai phía choáng vaø thaân
chính phuû ñeå giaûi taùn hoï. Nguoàn tin
taïi choã cho hay luùc baáy giôø khoâng
coù söï choáng ñoái hay baïo ñoäng naøo.
Taïi caùc traïm xe ñieän, daân chuùng voäi
vaõ xeáp haøng daøi ñeå chuaån bò veà nhaø
tröôùc khi giôø giôùi nghieâm baét ñaàu.
Tröôùc söï hieän dieän cuûa tö leänh
caùc quaân binh chuûng, Töôùng
Prayuth cho hay cuoäc ñaûo chaùnh
ñöôïc thi haønh ñeå “nhanh choùng ñöa
tình hình trôû laïi bình thöôøng, ñeå daân
chuùng coù ñöôïc söï thöông yeâu vaø
ñoaøn keát nhö trong quaù khöù, vaø ñeå
caûi caùch heä thoáng chính trò cuõng nhö
kinh teá, cuøng laø söï bình ñaúng cho
moïi phía.”
Moät phaùt ngoân vieân quaân söï sau
ñoù cho hay quaân ñoäi ñaõ giaûi taùn
chính phuû laâm thôøi hieän nay vaø taïm
ngöng thi haønh hieán phaùp. Tröôùc
ñaûo chaùnh, caùc binh só voõ trang ñaõ
bao vaây caên cöù quaân söï nôi coù cuoäc
hoïp cuûa caùc chính trò gia, döôøng nhö
laø ñeå ngaên khoâng cho ai rôøi khoûi nôi
naøy vaø quaûn thuùc hoï ñeå traùnh phaûn
öùng baát lôïi.
Cuoäc ñaûo chaùnh hoâm Thöù Naêm
22.05.2014 laø laàn thöù 12 thaønh coâng
trong soá 20 cuoäc ñaûo chaùnh, keå töø
khi cheá ñoä quaân chuû laäp hieán ñöôïc
hình thaønh ôû Thaùi Lan vaøo naêm
1932.
Trang 131
Laàn naøy, giôùi laõnh ñaïo quaân ñoäi
ñöôïc coi laø coù caûm tình vôùi phía
choáng chính phuû, goàm thaønh phaàn
thöôïng löu vaø baûo hoaøng ôû
Bangkok, trong khi nhöõng ngöôøi
uûng hoä chính quyeàn Shinawatra laø
giôùi noâng daân vaø ngöôøi ngheøo ôû
ngoaïi oâ vaø caùc tænh.
“Chuùng toâi keâu goïi daân chuùng
ñöøng hoaûng hoát vaø tieáp tuïc ñôøi soáng
bình thöôøng,” theo Töôùng Prayuth.
“Coâng chöùc ôû caùc boä haõy tieáp tuïc
laøm vieäc bình thöôøng.” Töôùng
Prayuth cuõng cho hay seõ baûo ñaûm
an ninh cho ngöôøi ngoaïi quoác ôû
Thaùi Lan.
Ñöôïc bieát tröôùc ñaûo chaùnh, hoâm
Thöù Tö 21.05.2014, Tham möu
tröôûng luïc quaân Thaùi Lan muoán
laøm trung gian hoøa giaûi, baèng caùch
trieäu taäp thaønh phaàn laõnh ñaïo caùc
phe nhoùm ñoái nghòch ñeán hoïp vaø
thöông thaûo. Tuy nhieân, cuoäc hoïp
chaám döùt maø khoâng ñaït ñöôïc giaûi
phaùp gì, cho thaáy thöû thaùch lôùn lao
maø quaân ñoäi Thaùi Lan phaûi ñoái dieän
khi tìm caùch chaám döùt cuoäc khuûng
hoaûng hieän nay, sau saùu thaùng lieân
tieáp coù caùc cuoäc bieåu tình treân
ñöôøng phoá nhaèm laät ñoå chính phuû
hieän haønh.
Treân caû nöôùc, ngöôøi daân tieáp tuïc
cuoäc soáng bình thöôøng. Hoïc sinh
vaãn tieáp tuïc ñi hoïc vaø du khaùch vaãn
keùo vaøo caùc khu nghæ maùt sang
troïng, nhö khoâng heà hay bieát gì veà
tình hình gay go treân ñöôøng phoá ít
ngaøy tröôùc ñaây. Tuy nhieân, ôû vuøng
Nam Thaùi Lan, moät loaït caùc cuoäc
noå bom coù phoái hôïp taïi caùc cöûa
tieäm, traïm xaêng vaø caùc ñòa ñieåm
khaùc, ñaõ laøm 3 ngöôøi cheát vaø haøng
chuïc ngöôøi khaùc bò thöông, theo tin
caûnh saùt.
Qua ngaøy Thöù Saùu 23.05.2014,
moät ngaøy sau cuoäc ñaûo chaùnh, Hoäi
Ñoàng Quaân Nhaân laõnh ñaïo Thaùi
Lan ñaõ ra leänh trieäu taäp hôn 100
nhaân vaät trong nhieàu giôùi laõnh ñaïo
chính trò Thaùi Lan, keå caû hai cöïu thuû
töôùng gaàn ñaây nhaát trong ñoù coù baø
Yingluck Shinawatra, ñeán moät
doanh traïi quaân ñoäi, laáy lyù do ñeå
giaûi quyeát cuoäc tranh chaáp trong
nöôùc hieän nay, nhöng roát cuoäc laø
nhaèm giam giöõ hoï.
Baø Yingluck, ngöôøi phaûi rôøi
khoûi chöùc vuï thuû töôùng hoài ñaàu
thaùng naøy sau khi bò toøa aùn toái cao
nhaát cuûa Thaùi Lan ra leänh phaûi töø
chöùc vì bò caùo buoäc laïm quyeàn, ñaõ
bò ñöa ñi giam giöõ ôû moät caên cöù
quaân söï khaùc.
ÑÖÙC VUA BHUMIBOL
CHUAÅN NHAÄN CHO TÖÔÙNG
TOÅNG TÖ LEÄNH PRAYUTH
CHAN-CHA ÑÖÔÏC CAÀM QUYEÀN
Moät nhaø ngoaïi giao Myõ töøng
phuïc vuï taïi Thaùi Lan, nay ñaõ hoài
höu, noùi raèng haønh ñoäng cuûa quaân
ñoäi laàn naøy vöôït haún hôn caû laàn ñaûo
chaùnh anh baø Yingluck laø oâng
Thaksin Shinawatra tröôùc ñaây.
“Caùc bieán chuyeån trong naêm tôùi seõ
coù tính caùch quyeát ñònh cho töông
lai cuûa Thaùi Lan,” nhaân vaät naøy cho
hay.
Maëc daàu moät soá nhaø laõnh ñaïo
theá giôùi baøy toû moái “quan taâm saâu
saéc” vaø lo ngaïi veà vieäc quaân ñoäi
Thaùi Lan tuyeân boá giaønh quyeàn
kieåm soaùt chính phuû, daân chuùng
Trang 132
Thaùi Lan toû ra bình tónh vôùi chuyeän
töøng xaûy ra nhieàu laàn naøy. Dö luaän
cuûa caùc giôùi am hieåu cuõng khoâng
ngaïc nhieân vôùi cuoäc ñaûo chính
quaân söï khoâng ñoå maùu ôû Thaùi Lan.
Ngöôøi ta tin raèng ñaây laø vieäc
chaéc chaén phaûi ñeán sau nhieàu thaùng
caùc tranh chaáp chính trò gay gaét ñi
tôùi beá taéc vaø gaây neân nhöõng xaùo
troän xaõ hoäi keùo daøi voâ phöông keát
thuùc.
Töôùng Toång Tö Leänh quaân ñoäi
Hoaøng Gia Thaùi Lan Prayuth
Chan-cha caàm ñaàu cuoäc ñaûo chính,
ñöa ra tuyeân caùo noùi raèng “Quoác
Vöông ôû treân taát caû moïi tranh chaáp”
vaø “Quaân ñoäi trung thaønh baûo veä
neàn quaân chuû.”.
Ngaøy Thöù hai 26.05.2014, oâng
ñaõ ñöôïc leänh cuûa Hoaøng Gia chính
thöùc nhìn nhaän laø thuû laõnh cuûa Hoäi
Ñoàng Quaân Nhaân ñeå laõnh ñaïo vaø
quaûn trò Thaùi Lan. Leänh Vua ñöôïc
ban haønh trong moät buoåi leã maø Ñöùc
Vua Bhumibol vaéng maët.
Caùc ñaøi truyeàn hình trong nöôùc
hieän vaãn chöa trôû laïi chöông trình
thöôøng leä. Caùc ñaøi ngoaïi quoác, tröø
ñaøi Al Jazeera, ñeàu bò chaën.
Chính quyeàn quaân söï ñaõ trieäu
taäp caùc chính khaùch trong chính
quyeàn bò laät ñoå vaø trong phe ñoái laäp,
trong ñoù coù cöïu thuû töôùng
Niwattumrong Boonsongpaisan laø
vò thuû töôùng cuoái cuøng cuûa Thaùi
Lan. Baø cöïu thuû töôùng Yingluck
Shinawatra cuõng ñaõ ñeán ñoù vaø bò
baét giam. Toång coäng coù 114 chính
khaùch bò goïi ra trình dieän, trong soá
ñoù coù thaân nhaân cuûa cöïu thuû töôùng
Thaksin Shinawatra bò ñaûo chaùnh
naêm 2006. Thuïy Só toû ra raát lo ngaïi
cho tình traïng caùc tuø chính trò vaø
vieäc toân troïng nhaân quyeàn taïi Thaùi
Lan.
Hoâm Thöù Saùu 23.05.2014, Hoäi
Ñoàng Quaân Nhaân ra leänh caám hôn
150 chính khaùch, keå caû baø Yingluck
Shinawatra, khoâng ñöôïc rôøi khoûi
nöôùc, noùi laø nhaèm “giöõ gìn an ninh
vaø traät töï” cho ñaát nöôùc.
Quaân ñoäi cuõng ñaõ hoaøn taát vieäc
giaûi taùn caùc nôi taäp trung trong thuû
ñoâ Bangkok cuûa hai phía uûng hoä
cuõng nhö choáng chính phuû, vaø cuõng
cho hay seõ ngaên chaën vieäc loan
truyeàn caùc noäi dung bò coi laø
khuyeán khích baïo ñoäng hay chæ
trích laõnh ñaïo quaân ñoäi treân caùc
trang maïng xaõ hoäi.
Toång Thoáng Phaùp Francois
Hollande leân aùn haønh ñoäng ñaûo
chính ñeå chieám chính quyeàn cuûa
quaân ñoäi Thaùi Lan. Trong moät
thoâng baùo, oâng Hollande keâu goïi
“laäp töùc traû laïi traät töï theo hieán phaùp
vaø toå chöùc tieán trình baàu cöû.”
Ngoaïi Tröôûng Hoa Kyø, John
Kerry, keâu goïi Thaùi Lan taùi laäp daân
chuû. OÂng cuõng baøy toû söï quan taâm
veà vieäc chính quyeàn quaân söï caám
taát caû caùc cô quan truyeàn thoâng
nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng, caùc ñaøi
truyeàn hình chæ ñöôïc phaùt tin cuûa
quaân ñoäi, vaø vieäc baét giöõ moät soá
chính trò gia.
Nguõ Giaùc Ñaøi vöøa coù quyeát ñònh
huûy taäp traän chung vôùi Thaùi Lan
cuõng nhö chuyeán vieáng thaêm saép
tôùi cuûa moät chæ huy cao caáp Haûi
Quaân Myõ vì cuoäc ñaûo chaùnh cuûa
quaân ñoäi ôû vöông quoác Thaùi Lan.
Trang 133
Chính phuû Myõ cuõng tuyeân boá
ngöng soá 3,5 trieäu Myõ kim vieän trôï
quaân söï ñònh trao cho Thaùi Lan
trong soá 10,5 trieäu vieän trôï naêm
2013 coøn ñoïng laïi.
Giaùm ñoác Vaên Phoøng AÙ Chaâu
cuûa toå chöùc tranh ñaáu nhaân quyeàn
Human Rights Watch, oâng Brad
Adams, noùi raèng “cheá ñoä quaân söï
ñaõ ñaåy nhaân quyeàn ôû Thaùi Lan vaøo
tình traïng xa rôøi töï do.”
Ngaønh saûn xuaát xe hôi cuûa Thaùi
Lan, lôùn nhaát Ñoâng Nam AÙ, sau
nhieàu thaùng xaùo troän chính trò khieán
hôn 30,000 coâng nhaân bò sa thaûi,
thöông vuï vaø möùc saûn xuaát giaûm,
keå caû coù nguy cô caùc nhaø cheá taïo
doïn nhaø maùy sang nöôùc khaùc, theo
tin cuûa Reuters.
COÄNG HOØA VAØ DAÂN CHUÛ
“ÑAÙNH” NHAU TE TUA NEÁU
BAØ CLINTON RA TRANH CÖÛ
TOÅNG THOÁNG NAÊM 2016
Traän ñaùnh ñaáu quyeát lieät naøy
xoay quanh vuï Benghazi xaûy ra ôû
Lybia caùch ñaây 2 naêm. Tröôùc dieãn
ñaøn Quoác Hoäi, oâng Chuû Tòch Coäng
Hoøa John Boehner leân tieáng noùi
muïc tieâu duy nhaát “vaãn laø phaûi tìm
cho ra söï thaät, khoâng chaáp nhaän baát
cöù moät che ñaäy naøo.” Ñoù laø vuï
khuûng boá xaûy ra ôû Benghazi, Lybia,
hoâm 11 Thaùng Chín 2012, khieán 4
nhaø ngoaïi giao Myõ trong ñoù coù oâng
Ñaïi Söù Chris Stevens thieät maïng.
Cuõng tröôùc dieãn ñaøn vaø sau ñoù laø
ôû cuoäc hoïp baùo, Daân Bieåu Adam
Schiff cuûa ñaûng Daân Chuû nhaéc ñi
nhaéc laïi caâu “chuùng ta ñaõ môû bieát
bao nhieâu cuoäc ñieàu tra roài, caâu hoûi
naøo cuõng ñöôïc ñaët ra, caâu traû lôøi
naøo cuõng ñaõ coù. Xin quyù oâng baø
ñoàng vieän (Coäng Hoøa) ngöng ngay
troø heà chính trò naøy ñi.”
Muïc tieâu ñöôïc ñaûng Coäng Hoøa
nhaém tôùi: thaønh laäp “uûy ban ñieàu tra
löôõng ñaûng” ñeå tìm hieåu ngoïn
ngaønh chuyeän gì ñaõ xaûy ra, loãi töø
ñaâu ñeán vaø quan troïng nhaát, caùc
vieân chöùc beân haønh phaùp coù che
giaáu söï thaät khi ñöôïc goïi ra ñieàu
traàn tröôùc Quoác Hoäi hay khoâng.
Keát quaû: 232 phieáu thuaän (trong ñoù
coù 7 phieáu cuûa phía Daân Chuû), 186
phieáu choáng (khoâng coù phieáu naøo
cuûa ñaûng Coäng Hoøa).
Hai möôi thaùng sau ngaøy bieán
coá Benghazi xaûy ra, ñaây laø laàn thöù 8
caùc vò daân cöû Coäng Hoøa uûng hoä yù
kieán “phaûi ñieàu tra ñeå tìm hieåu hö
thöïc” cuûa caâu chuyeän ñöôïc caùc nhaø
quan saùt chính trò thuû ñoâ döï ñoaùn
“seõ keùo daøi cho tôùi sau ngaøy baàu cöû
toång thoáng 2016 môùi taïm keát thuùc.”
Baûy cuoäc ñieàu tra tröôùc ñaây
ñöôïc thöïc hieän ôû nhieàu caáp khaùc
nhau, trong ñoù coù caû cuoäc ñieàu tra
do UÛy Ban Ngoaïi Giao vaø UÛy Ban
Tình Baùo Haï Vieän thöïc hieän, nhöng
keát quaû vaãn chöa laøm haøi loøng
“caùnh Coäng Hoøa ñang beâu rieáu beân
Daân Chuû moät caùch voâ ích” nhö lôøi
moät nhaân vieân döôùi quyeàn cuûa baø
tröôûng khoái thieåu soá Nancy Pelosi
töøng noùi vôùi baùo chí.
Beân Coäng Hoøa ñöa ra caùi nhìn
khaùc, cho bieát “chuùng toâi vaãn
khoâng tin vaøo nhöõng gì haønh phaùp
ñaõ trình baøy, chuùng toâi muoán ñi tìm
söï thaät, tìm coâng lyù (cho nhöõng nhaø
ngoaïi giao ñaõ hy sinh khi bò khuûng
boá taán coâng)” nhö trình baøy cuûa
Trang 134
Daân Bieåu Trey Gowdy, ngöôøi ñöôïc
choïn giöõ vai troø chuû tòch uûy ban môùi
ñöôïc thaønh laäp.
Daân Bieåu Gowdy cuõng noùi ñeán
vieäc nhöõng cuoäc ñieàu tra tröôùc ñaây
xaùc nhaän Boä Ngoaïi Giao Hoa Kyø
ñaõ sai traùi khi khoâng cung caáp ñuû
phöông tieän an ninh cho nhöõng nhaø
ngoaïi giao Myõ laøm vieäc taïi Lybia
“cho duø thaáy tröôùc nhöõng nguy cô
coù theå xaûy ra” vaø ñaõ coù moät soá nhaân
vieân ngoaïi giao ôû Washington D.C.
bò khieån traùch veà ñieàu naøy, nhöng
oâng vaø caùc thaønh vieân cuûa uûy ban
“seõ ñaøo saâu hôn,” tìm hieåu kyõ löôõng
nhöõng gì xaûy ra tröôùc vaø sau ngaøy
bieán coâ naøy xaûy ra.
Ñieàu quan troïng nhaát: vuï
Benghazi xaûy ra tröôùc ngaøy baàu cöû
toång thoáng 2012 coù vaøi tuaàn leã, neân
moïi ngöôøi muoán bieát lieäu coù
chuyeän che ñaäy ñeå Toång Thoáng
Barack Obama khoâng bò trôû ngaïi
khi vaän ñoäng tranh cöû - vaø taùi ñaéc cöû
- nhieäm kyø 2 hay khoâng? Chính vì
theá neân sau khi cuoäc boû phieáu cho
pheùp uûy ban seõ ñöôïc thaønh laäp, phaùt
bieåu ñaàu tieân cuûa oâng Chuû Tòch
John Boehner laø nhaéc laïi lôøi höùa ñaõ
ñöa ra 2 ngaøy tröôùc ñoù: “Chuùng toâi
khoâng laäp uûy ban naøy ñeå laøm
chuyeän ñuøa, chuùng toâi phaûi tìm cho
ra söï thaät maø ngöôøi daân muoán bieát.”
Döïa theo nhöõng ñieàu ñöôïc phía
Coäng Hoøa noùi ñeán tröôùc ngaøy cuoäc
boû phieáu dieãn ra, caùc quan saùt vieân
chính trò Hoa Kyø tin raèng muïc tieâu
cuûa uûy ban “khoâng chæ nhaém vaøo
chuyeän cuõ 2012 maø coøn nhaém ñeán
chuyeän töông lai 2016.”
Bôûi oâng daân bieåu Coäng Hoøa
Ileana Ros-Lehtinen coù noùi ñaïi yù
raèng trong luùc ngöôøi daân Hoa Kyø
soát ruoät tröôùc tin Toøa Toång Laõnh Söï
Myõ ôû Benghazi bò taán coâng thì baø
Ngoaïi Tröôûng Hillary Clinton “vaãn
coù thaùi ñoä nhôûn nhô, tìm caùch traùnh
neù” khoâng muoán traû lôøi caùc caâu hoûi
beân laäp phaùp neâu ra. Caû thaùng sau,
baø Clinton môùi xuaát hieän tröôùc UÛy
Ban Ngoaïi Giao Haï Vieän, neâu lyù do
baø bò caûm, sau ñoù laïi bò ngaõ vaø cuoái
cuøng coøn phaûi vaøo nhaø thöông vì
chöùng maùu ñoïng ôû gaàn naõo.
Chính vì theá neân ñeán toái hoâm
Thöù Naêm 8 thaùng 5, 2014, phe Daân
Chuû Haï Vieän vaãn chöa quyeát ñònh
coù cöû ngöôøi vaøo uûy ban ñieàu tra hay
khoâng. Moät nhaân vieân thaân caän vôùi
baø Nancy Pelosi cho hay “ñieàu
chuùng toâi lo ngaïi nhaát laø neáu tham
gia coù nghóa laø taïo cô hoäi cho hoï
(Coäng Hoøa) reâu rao raèng vieäc hoï
laøm coù chính nghóa, neáu khoâng
tham gia thì laïi coù nghóa laø taïo cô
hoäi cho hoï muoán laøm gì thì laøm,
khoâng coù cô hoäi baûo veä cho nhöõng
ngöôøi bò hoï goïi ra ñoái chaát, trong ñoù
theá naøo hoï cuõng goïi baø Clinton.”
Ngay baø Clinton cuõng bieát caùnh
Coäng Hoøa Haï Vieän ñang tìm caùch
gaây trôû ngaïi chính trò cho baø, baát keå
baø coù ra tranh cöû toång thoáng vaøo
naêm 2016 hay khoâng. Trong moät
buoåi noùi chuyeän ôû New York, baø
cöïu ngoaïi tröôûng Myõ cho hay baø
“haøi loøng vôùi taát caû nhöõng gì ñöôïc
nhaân vieân döôùi quyeàn baùo caùo lieân
quan ñeán chuyeän xaûy ra ôû
Benghazi,” ñoàng thôøi baøy toû söï hoaøi
nghi veà nhöõng lyù do phía Coäng Hoøa
ñöa ra ñeå thaønh laäp uûy ban ñieàu tra.
Trang 135
“Ñöông nhieân hoï coù nhieàu lyù
do”, baø Clinton noùi, “Sau bieát bao
nhieâu buoåi ñieàu traàn, sau bieát bao
nhieâu chi tieát ñöôïc cung caáp, nhöng
vaãn coù nhöõng ngöôøi nhaát ñònh
khoâng haøi loøng, nhaát ñònh ñoøi phaûi
tieáp tuïc ñieàu tra tieáp. Ñoù laø quyeát
ñònh cuûa hoï, cho duø toâi thaáy chaúng
coù lyù do gì ñeå tieáp tuïc ñieàu hoï muoán
laøm caû. Nhöng ñoù laø quyeát ñònh cuûa
hoï, hoï ñang naém khoái ña soá ôû Haï
Vieän, do ñoù hoï muoán laøm gì cuõng
ñöôïc.”
Thöïc ra, möùc chi tieâu cuûa ngöôøi
daân Myõ, moät chæ daáu quan troïng ñeå
ño löôøng tình hình kinh teá, coù chieàu
höôùng chaäm laïi trong Thaùng Tö. Soá
xe hôi baùn ñöôïc ñaõ taêng khoaûng
0.6% trong Thaùng Tö, vaø möùc mua
saém ôû caùc cöûa tieäm quaàn aùo taêng
1.2%. Nhöng phaàn lôùn nhöõng gia
taêng naøy bò keùo laïi do ngöôøi daân Myõ
giaûm ñi aên tieäm, mua haøng treân
maïng cuõng nhö mua saám baøn gheá
trong nhaø vaø ñoà ñieän töû. Neáu khoâng
keå ñeán soá baùn cuûa xe hôi vaø xaêng,
toång trò giaù baùn leû giaûm 0.1% trong
Tin cuoái cuøng cho bieát uûy ban seõ thaùng qua.
coù 12 thaønh vieân, 7 Coäng Hoøa vaø 5
Söï gia taêng khieâm nhöôøng naøy
Daân Chuû (phía Daân Chuû ñeà nghò
moãi beân 6 ngöôøi nhöõng caùnh Coäng cho thaáy ngöôøi tieâu duøng vaãn coøn
Hoøa khoâng ñoàng yù). Tin haønh lang ngaàn ngaïi mua saém do söï hoài phuïc
Quoác Hoäi cho bieát baø Pelosi baûo chaäm chaïp cuûa neàn kinh teá Myõ.
vôùi nhöõng nhaân vieân döôùi quyeàn laø Möùc baùn cao hôn seõ giuùp ñaåy maïnh
baø “caûm thaáy xaáu hoå khi phaûi laøm söï phuïc hoài kinh teá vì chi tieâu cuûa
vieäc vôùi nhöõng ngöôøi (ñoàng vieän ngöôøi daân Myõ ñoùng goùp khoaûng
Coâng Hoøa) chæ öa laøm nhöõng 75% trò giaù cuûa taát caû caùc hoaït ñoäng
chuyeän voâ ích, vöøa toán tieàn vöøa maát kinh teá trong nöôùc.
thì giôø.” (Vieát theo Nguyeãn Vaên
Theá nhöng, möùc löông cuûa
Khanh trong baøi “Laïi chuyeän ngöôøi ñi laøm khoâng taêng laø bao
Benghazi” treân Ngöôøi Vieät ngaøy trong thôøi gian phuïc hoài, ñeán ñaây laø
08.05.2014)
5 naêm keå töø khi chính phuû Myõ chính
thöùc loan baùo cuoäc suy traàm chaám
DAÂN MYÕ ÑANG ‘THAÉT LÖNG
döùt. Do ñoù, söùc mua cuõng khoâng
BUOÄC BUÏNG’ NHIEÀU HÔN
taêng laø bao, ñang khi daân chuùng vaãn
TRÖÔÙC VÌ VAÃN COØN PHAÄP
coøn ngaïi chi tieâu vì coøn phaûi lo
PHOØNG LO SÔÏ NAÏN
thieáu thoán baát chôït neáu kinh teá vaãn ì
SUY THOAÙI
Hoâm Thöù Ba 13.05.2014, Boä aïch daãm chaân hay tuït daàn xuoáng
Thöông Maïi Myõ cho hay sau khi laïi...
toång trò giaù haøng baùn leû ñaõ taêng voït
1.5% trong Thaùng Ba, thì noù chæ
taêng 0.1% trong Thaùng Tö naêm
2014 do moät muøa ñoâng giaù traùi muøa
aäp xuoáng, khieán ngöôøi daân khoâng
muoán ñi mua saém chaêng?!.
Theo caùc chuyeân gia kinh teá, söï
phuïc hoài kinh teá tuy chaäm maø ñeàu
ñaën ñaõ khieán Ngaân Haøng Trung
Öông Myõ (FED) giaûm vieäc ñoå tieàn
vaøo thò tröôøng qua caùch mua coâng
khoá phieáu haøng thaùng. Hieän FED
Trang 136
ñang mua (coù nghóa laø mang nôï)
khoaûng $45 tæ tieàn coâng khoá phieáu
moãi thaùng, so vôùi con soá tröôùc ñaây
laø $85 tæ. Chính saùch naøy nhaèm
giaûm möùc laõi suaát ñeå khuyeán khích
daân chuùng vay tín duïng, kích thích
chi tieâu vaø taêng tröôûng kinh teá.
Nhöng taïi sao bieän phaùp kích
thích kinh teá laïi thieáu coâng hieäu?
Soá laø sau khi vuï khuûng hoaûng taøi
chaùnh buøng noå vaøo Thaùng Chín
naêm 2008 giöõa moät chu kyø suy traàm
(töø Thaùng Möôøi Hai naêm 2007 tôùi
Thaùng Baûy 2009,) chính quyeàn
Hoa Kyø ban haønh Ñaïo Luaät ARRA,
Phuïc Hoaït vaø Ñaàu Tö (American
Recovery and Reinvestment Act)
trò giaù 787 tyû Myõ kim nhaèm kích
thích kinh teá.
Ñaïo luaät naøy chuû yeáu duøng bieän
phaùp deã daõi cho daân chuùng vay maø
xaøi ñeå kích thích kinh teá, ñang khi
chính nhaø nöôùc phaûi mang nôï vôùi soá
tieàn ñoù.
Vaøo Thaùng Naêm 2009, hoäi ñoàng
Coá Vaán Kinh Teá beân Phuû Toång
Thoáng Hoa Kyø coâng boá coù trieån
voïng giaûm thieåu möùc thaát nghieäp
nhôø bieän phaùp kích thích kinh teá.
Nhöng ñuùng naêm naêm sau, tham
khaûo laïi vaên kieän naøy ngöôøi ta thaáy
döï baùo aáy laø quaù laïc quan.
Coøn nöõa, neáu phaûi so saùnh vôùi
phuùc trình do Hoäi Ñoàng Coá Vaán
soaïn thaûo cho toång thoáng Myõ coâng
boá vaøo Thaùng Ba vöøa qua, ngöôøi ta
laïi coøn ngaïc nhieân hôn vôùi thaønh
tích tuyeät vôøi hö aûo cuûa bieän phaùp
kích caàu noùi treân.
Keá hoaïch kích thích cuûa moät
ñònh cheá taøi chaùnh ñoäc laäp laø Ngaân
Haøng Trung Öông Hoa Kyø
(Federal Reserve Board - FRB hay
FED) vôùi bieän phaùp haï laõi suaát vaø
bôm tieàn tôùi maáy ngaøn tyû (goïi taét laø
QE) ñöôïc aùp duïng lieân tuïc töø 5 naêm
qua, nay vaãn coøn gaây tranh caõi gay
gaét hôn ñaïo luaät ARRA, duø Ngaân
Haøng Trung Öông Myõ chuû tröông
baùm saùt tính chuyeân nghieäp cuûa
mình vaø khoâng ñeå bò chính trò chi
phoái.
Ñaàu Thaùng Tö vöøa qua, laàn ñaàu
tieân FED coâng boá moâ thöùc FRB/US
ñöôïc aùp duïng töø 1996 ñeå thaåm ñònh
thò tröôøng haàu laáy ñoù laøm cô sôû cho
caùc quyeát ñònh veà tieàn teä vaø tín
duïng. Ta coù theå coi “Moâ thöùc
FRB/US” laø taám haûi ñoà maø caùc
thuyeàn tröôûng phaûi tham khaûo vaø
aùp duïng ñeå ñöa kinh teá ra khoûi soùng
gioù. Nhìn vaøo ñoù, may ra ta coù theå
hieåu tính chaát hôïp lyù cuûa caùc quyeát
ñònh coù aûnh höôûng ñeán sinh hoaït
kinh teá cuûa Hoa Kyø vaø luoân caû theá
giôùi.
Vaäy, ta ñaõ hieåu chöa, taïi sao ñeán
nay kinh teá Myõ chöa phuïc hoài, thaát
nghieäp coøn cao maø ngöôøi giaøu laïi
coøn giaøu hôn trong khi giôùi trung
löu vaãn chaät vaät, vaø daân ngheøo thì
cöù ngheøo hôn vaø cöù ngoùng ñôïi
nguoàn trôï caáp cuûa nhaø nöôùc, cuûa
caùc chính khaùch trong heä thoáng
chính trò?
Taïi vì kinh teá chæ phaùt trieån khi
taøi hoùa löu thoâng. Taøi hoùa chæ löu
thoâng khi ngöôøi coù taøi saûn chòu chi
ra. Hoï coù mua saém thì haøng baùn môùi
chaïy, haõng xöôûng môùi tuyeån ngöôøi
roài ai cuõng thaáy mình giaøu hôn neân
Trang 137
tieâu xaøi roäng raõi hôn trong söï hoà hôûi
chung. Giôùi kinh teá goïi ñoù laø “hieäu
öùng thònh vöôïng” - wealth effect.
Ñaàu naêm nay, taân Thoáng Ñoác
Yellen phaùt bieåu khoâng khaùc gì hai
vò tieàn nhieäm. Noâm na laø kinh teá coù
taêng tröôûng ñöôïc chaêng laø vì daân
chuùng coù tieâu xaøi nhôø tin töôûng vaøo
thònh vöôïng, coù theå goïi ñoù laø “hieäu
öùng phoàn vinh,” moät töø quen thuoäc
sau naêm 1975.... Ñaây laø lyù luaän
“kích caàu” cuûa tröôøng phaùi kinh teá
öu thaéng trong thôøi gian vöøa qua.
Töø laäp luaän coù veû hôïp lyù naøy, ta
suy ra laø neáu bieän phaùp kích thích
coù theå gia taêng söï thònh vöôïng cho
ngöôøi coù taøi saûn thì söùc tieâu thuï sau
ñoù seõ taêng vaø thaát nghieäp daàn daàn
seõ giaûm. Nhöng thöïc teá laø ngöôøi
tieâu thuï chính trong moät nöôùc laø
ngöôøi daân lao ñoäng, chaân laám tay
buøn, chôù khoâng phaûi laø keû coù taøi saûn
keát xuø!
Nhöõng ngöôøi giaøu coù thöôøng
tính raát kyõ lôøi loã trong kinh doanh
tröôùc khi boû tieàn ra. Neáu hoï khoâng
tin töôûng vaøo söï thònh vöôïng, thì
Moâ Thöùc FRB/US sai beùt...
Coøn ngöôøi daân lao ñoäng aên caây
naøo raøo caây naáy thì sao? Treân lyù
thuyeát, neáu taøi saûn taêng giaù ñöôïc
moät ñoàng thì tieâu thuï seõ taêng töø 5
ñeán 10 xu. Treân thöïc teá, keát quaû
nghieân cöùu cho thaáy ngöôøi coù ñöôïc
theâm moät ñoàng thì chæ xaøi khoaûng töø
4 ñeán 6 xu thoâi.
Taát caû nhöõng ñieàu noùi treân giaûi
thích phaàn naøo taïi sao naêm 2013
vöøa qua, chæ soá kinh teá taêng raát cao
ñang khi chæ soá tieâu thò chæ taêng coù
1,2%. Söï thònh vöôïng naøy noâm na
goïi laø “phoàn vinh giaû taïo”
Nghóa laø Hoa Kyø coù söï phoàn
vinh thaät, nhöng taäp trung vaøo moät
thieåu soá coù taøi saûn ñaàu tö trong thò
tröôøng ñòa oác vaø chöùng khoaùn laø
nhöõng nôi ñang ñem laïi lôïi töùc lôùn.
Khoå noãi caùi ôn möa moùc ôû treân laïi
khoâng roû xuoáng döôùi, neân ngöôøi ta
môùi ta thaùn veà söï baát coâng trong xaõ
hoäi. Nguy hôn, söï giaøu coù tích luõy ôû
treân laïi ñang thoåi leân bong boùng, y
nhö coøn lôùn hôn nhöõng gì ñaõ thaáy
naêm 2007-2008, khi boùng beå....
Naïn suy traàm kinh teá ñaõ chính
thöùc keát thuùc töø Thaùng Baûy naêm
2009, nhöng tình hình chöa khaû
quan maø coøn ñaùng lo trong maáy
naêm tôùi chính laø vì chính saùch kích
caàu vaø ngaên cung vöøa qua. (Vieát
theo Nguyeãn Xuaân Nghóa, “Hieäu
öùng phoàn vinh... giaû taïo”
28.04.2014)
LAÕNH ÑAÏO MYÕ VAØ NHAÄT BÒ
AÙP LÖÏC PHAÛI CÖÙU THOÛA ÖÔÙC
THAÙI BÌNH DÖÔNG TPP
Cuoäc gaëp gôõ khôûi ñaàu vaøo ngaøy
Thöù Naêm 24.04.2014 taïi Tokyo
giöõa Toång Thoáng Barack Obama
vôùi Thuû Töôùng Nhaät Shinzo Abe coù
cô may thaét chaët ñöôïc thoûa öôùc maäu
dòch thuoäc haïng lôùn nhaát theá giôùi.
Tuy nhieân, theo Reuters, ñieàu naøy
caàn ñöôïc ñaåy maïnh theâm nöõa.
Naèm trong troïng taâm chuyeån
höôùng chieán löôïc sang Chaâu AÙ,
thoûa öôùc Trans-Pacific Partnership
(TPP) seõ noái keát caû chuïc neàn kinh teá
thuoäc vuøng Chaâu AÙ-Thaùi Bình
Döông, baèng vieäc loaïi boû caùc raøo
caûn maäu dòch, cuõng nhö taïo ñöôïc
ñoàng thuaän cho caùc quy ñònh maäu
Trang 138
dòch naøy.
Thoûa öôùc naøy seõ bao goàm 2 phaàn
5 kinh teá toaøn caàu vaø moät phaàn ba
cuûa taát caû trao ñoåi maäu dòch treân theá
giôùi.
Sau boán naêm thöông thaûo maø
caùc ñeà nghò vaãn bò trì treä, caùc thöông
thuyeát gia cuûa nhöõng quoác gia
thuoäc TPP hy voïng cuoäc hoïp
thöôïng ñænh vaøo ngaøy Thöù Naêm
24.04.2014 ñaët caên baûn cho nhöõng
nhaân nhöôïng ñoái vôùi nhöõng baát
ñoàng gai goùc giöõa hai beân
Myõ-Nhaät.
Toøa Baïch OÁc hy voïng hoaøn taát
cuoäc thöông thaûo naøy töø hoài naêm
ngoaùi, nhöng phaûi tröïc dieän vôùi
nhöõng baát ñoàng veà nhöõng raøo caûn
nhö thueá nhaäp caûng cuûa Nhaät ñoái
vôùi saûn phaåm noâng nghieäp.
Nhaät tranh ñaáu ñeå duy trì vieäc
ñaùnh thueá nhaäp caûng ñoái vôùi naêm
loaïi saûn phaåm noâng nghieäp goàm luùa
maïch, gaïo, ñöôøng, saûn phaåm söõa,
cuõng nhö thòt boø vaø thòt heo. Trong
khi ñoù, Myõ tìm caùch baûo veä caùc
coâng ty cheá taïo xe hôi tröôùc söï caïnh
tranh cuûa caùc ñoái thuû Nhaät.
Caùc chuyeân gia ñang troâng chôø
nhöõng daáu hieäu nhöôïng boä, ñaëc bieät
veà phía Nhaät. Caùc nhaø laõnh ñaïo
may ra seõ sôùm coâng boá keát quaû, coù
leõ vaøo thaùng tôùi, khi caùc nhaø thöông
thuyeát cuûa TPP hoïp maët taïi Vieät
Nam.
Tuy coù tin cho raèng cuoäc thöông
thaûo ñang gaëp khoù khaên, Toång
Thoáng Barack Obama tin töôûng
raèng seõ kyù keát ñöôïc thoûa thuaän
thöông maïi TPP vôùi vuøng AÙ
Chaâu-Thaùi Bình Döông.
Trong chuyeán thaêm Nhaät Baûn,
Toång Thoáng Obama noùi raèng Myõ
vaø Nhaät phaûi coù haønh ñoäng taùo baïo
ñeå vöôït qua trôû ngaïi ñang ñe doïa
vieäc hoaøn taát moät trong nhöõng vaán
ñeà caên baûn trong chieán löôïc taùi phoái
trí taïi vuøng naøy cuûa Myõ.
Ngoaøi ra, oâng Obama cuõng xaùc
nhaän raèng Myõ seõ baûo veä Nhaät trong
tröôøng hôïp coù ñuïng ñoä vôùi Trung
Quoác veà chuû quyeàn taïi moät quaàn
ñaûo ôû bieån Hoa Ñoâng (East China
Sea). Cuøng luùc, oâng keâu goïi caùc
beân haõy tìm caùch giaûi quyeát vaán ñeà
trong hoøa bình vaø giaûm thieåu tình
traïng caêng thaúng hieän nay.
Trong ngaøy laøm vieäc ñaàu tieân
cuûa chuyeán coâng du boán quoác gia AÙ
Chaâu, oâng Obama keâu goïi Myõ vaø
Nhaät haõy giaûi quyeát caùc baát ñoàng yù
kieán veà thò tröôøng noâng phaåm vaø xe
hôi, voán ñang caûn trôû vieäc hoaøn taát
thoûa thuaän thöông maïi xuyeân AÙ.
Thoûa thuaän naøy lieân heä ñeán 12
quoác gia vaø laø moät trong nhöõng muïc
tieâu chính yeáu cuûa Toång Thoáng
Obama nhaèm khaúng ñònh aûnh
höôûng cuûa Myõ ôû AÙ Chaâu tröôùc söï
phaùt trieån ngaøy caøng maïnh cuûa
Trung Quoác trong vuøng.
NAÏN CHO VAY QUAÙ LAÏM ÔÛ
TRUNG QUOÁC ÑANG ÑE DOÏA
GAÂY KHUÛNG HOAÛNG
TOAØN CAÀU
Trong khi caû theá giôùi ñang vöøa
hoài phuïc töø nhöõng cuoäc khuûng
hoaûng cho vay nôï quaù laïm ôû Hoa
Kyø vaø AÂu Chaâu, thì caùc kinh teá gia
laïi coù moät moái lo môùi xuaát phaùt töø
Trung Quoác. Hoï thaáy vuï “bong
Trang 139
boùng” cho vay nôï ôû quoác gia naøy laø
moät moái ñe doïa cho toaøn theá giôùi.
Tuy nhieân giôùi kinh teá gia vaãn
laïc quan tin raèng Baéc Kinh, moät
maët muoán ñieàu hoøa möùc taêng
tröôûng kinh teá, nhöng seõ aùp löïc heä
thoáng ngaân haøng trong nöôùc coù bieän
phaùp ngaên chaën naïn “bong boùng”
cho vay nôï.
Moái quan taâm naøy xuaát phaùt töø
söï ñoät ngoät gia taêng cho vay cuûa caùc
ngaân haøng Trung Quoác. Vieäc cho
vay luùc ñaàu ñöôïc söï khuyeán khích
cuûa nhaø nöôùc trong thôøi kyø khuûng
hoaûng taøi chaùnh toaøn caàu naêm 2008
ñeå kích thích taêng tröôûng.
Töø ñoù, caùc ngaân haøng lôùn do nhaø
nöôùc quaûn lyù cung caáp tieàn cho vieäc
xaây caát nhaø cöûa, ñöôøng saét vaø cao
oác thöông maõi. Tuy nhieân nhieàu
vieäc cho vay ñöôïc thöïc hieän theo
chæ ñaïo cuûa caùn boä ñòa phöông cho
caùc döï aùn raát tuøy tieän, thay vì ñaùp
öùng theo nhu caàu kinh doanh.
Hoâm Thöù Hai 28.04.2014, Quyõ
Tieàn Teä Quoác Teá (IMF) coâng boá
moät caûnh baùo veà vaán ñeà cho vay nôï
tö ôû Trung Quoác. Baùo caùo noùi raèng
coù moät söï “gia taêng nguy hieåm” ôû
heä thoáng taøi chaùnh Trung Quoác,
goàm vieäc cho vay ra ngoaøi phaïm vi
caùc ngaân haøng coù qui ñònh truyeàn
thoáng. Cho vay töø heä thoáng ngaân
haøng “chìm” naøy, nay phaùt lôùn leân
baèng moät phaàn tö neàn kinh teá cuûa
Trung Quoác.
IMF tröng ra nhöõng baèng chöùng
vôõ nôï gaàn ñaây cuûa ngaønh buoân theû
tín duïng, cuøng nôï naàn khaùc do caùc
ngaân haøng baùn laïi cho giôùi ñaàu tö,
keå caû nhöõng moùn nôï lôùn cuûa chính
quyeàn caáp ñòa phöông.
Neáu ñieàu naøy vaãn tieáp tuïc, theo
IMF, thì “seõ gaây neân phaûn öùng baát
lôïi cho thò tröôøng taøi chaùnh, caû ôû
Trung Quoác laãn treân khaép theá giôùi.”
Ñang khi ñoù, theo caùc nhaø moâi
giôùi ñòa oác, laàn ñaàu tieân caùc ñaïi gia
Trung Quoác trôû thaønh nhoùm daân
ngoaïi quoác ñoâng nhaát mua chung
cö ôû khu Manhattan (Newyork),
vöôït qua ngöôøi Nga voán giaûm bôùt
vieäc mua saém sau khi coù tình traïng
baát oån ôû Ukraine vaø Myõ ñöa bieän
phaùp tröøng phaït Nga.
Giôùi nhaø giaøu Trung Quoác, phaùt
leân nhôø maùnh mung vôùi caùc ngaân
haøng Trung Quoác, ñang aøo aït ñoå
tieàn mua baát ñoäng saûn ôû New York
vaø moät soá thaønh phoá lôùn khaùc treân
theá giôùi, keå caû London vaø Sydney,
ñeå tìm nôi an toaøn cho tieàn maët cuûa
hoï vaø cuõng ñeå ñaët cô ngôi cho con
hoï ñi hoïc ôû ngoaïi quoác.
Haõng thoâng taán Reuters hoûi naêm
coâng ty moâi giôùi baát ñoäng saûn haøng
ñaàu veà vieäc saép haïng khaùch haøng
ngoaïi quoác ôû New York. Taát caû ñeàu
noùi raèng khaùch Trung Quoác ñöùng
ñaàu veà soá ngöôøi mua cuõng nhö trò
giaù toång coäng cuûa soá chung cö mua.
Hieän khoâng coù döõ kieän chính
thöùc naøo veà quoác tòch hay saéc daân
cuûa ngöôøi mua nhaø taïi Myõ vì luaät
baûo veä ngöôøi mua khoûi bò kyø thò.
Neân caùc coâng ty ñòa oác khoâng ñoàng
yù vôùi nhau laø khaùch haøng quoác gia
naøo ñöùng sau Trung Quoác, ngöôøi
Nga, daân AÂu Chaâu, hay Nam Myõ.
Nhieàu ngöôøi daân Trung Quoác
Trang 140
nay nhaém mua nhaø ôû caùc nôi khaùc
thay vì nhöõng nôi truyeàn thoáng nhö
Thöôïng Haûi, Hoàng Koâng vaø
Singapore vì giaù ñaõ leân quaù cao.
Hoàng Koâng laø thò tröôøng ñòa oác ñaét
ñoû thöù nhì theá giôùi, chæ sau Monaco.
Coøn khu vöïc Manhattan hieän ñöùng
haøng thöù saùu treân theá giôùi, theo
coâng ty nghieân cöùu ñòa oác Knight
Frank ôû Anh.
Caùc nhaø moâi giôùi ñòa oác cho hay
nhieàu khaùch haøng Trung Quoác
muoán ñaàu tö vaøo baát ñoäng saûn ôû
ngoaïi quoác ñeå coù nhaø ôû gaàn caùc
tröôøng ñaïi hoïc lôùn, duø raèng con caùi
hoï coøn raát nhoû, coù khi coøn chöa bieát
ñi.
Coù hôn 80% daân nhaø giaøu Trung
Quoác muoán göûi con ñi hoïc ôû ngoaïi
quoác, theo Hurun Report, moät coâng
ty truyeàn thoâng ôû Thöôïng Haûi.
“Noùi chung, treân moïi maët,
khaùch haøng Trung Quoác laø nhoùm
phaùt trieån nhanh nhaát,” theo lôøi oâng
Dean Jones, moät nhaø moâi giôùi ñòa
oác laøm vieäc cho Sotheby’s
International. “Hoï laø khaùch haøng
ñoâng ñaûo nhaát trong laõnh vöïc ñòa oác
vaø New York laø ñòa ñieåm ñöùng
haøng ñaàu.”
Baø Pamela Liebman, toång giaùm
ñoác coâng ty Corcoran Group, moät
trong caùc coâng ty ñòa oác noåi tieáng
nhaát ôû New York, noùi theâm: “Neáu
chæ tính veà soá tieàn chi traû, thì caùc
khaùch haøng Trung Quoác aên ñöùt caùc
khaùch haøng Nga ôû taát caû caùc loaïi
nhaø.”
Caùc khaùch haøng Trung Quoác
tröôùc ñaây thöôøng mua caùc caên
chung cö töø $1 ñeán $5 trieäu, cuõng
thöôøng mua vaøi ba caên cuøng moät
luùc ñeå ñaàu tö, theo caùc chuyeân gia
moâi giôùi.
Tuy nhieân, thôøi gian gaàn ñaây hoï
laïi nhaém vaøo nhöõng nôi ñaét hôn,
nhö khu cao oác One57 ôû coâng vieân
Central Park, do kieán truùc sö ngöôøi
Phaùp töøng ñoaït giaûi Pritzker laø oâng
Christian de Portzamparc veõ kieåu.
ÔÛ nôi naøy, hoï coù theå choïn chung cö
ba phoøng nguû trò giaù $18.85 trieäu
hay $55 trieäu cho caû taàng 81.
OÂNG POROSHENKO “VUA
CHOCOLATEÅ THAÉNG CÖÛ TOÅNG
THOÁNG UKRAINE, HÖÙA HEÏN
HOØA BÌNH CHO XÖÙ NAØY
Ñuùng nhö döï ñoaùn ñöôïc ñöa ra
töø nhöõng ngaøy ñaàu tieân cuûa cuoäc
vaän ñoäng tranh cöû, oâng tæ phuù Petro
Porochenko thaéng cöû toång thoáng
Ukraine ngay voøng ñaàu cuoäc baàu
cöû hoâm chuû Nhaät 25.05.2014. OÂng
ñöôïc 55,9% phieáu baàu, vöôït xa ñoái
thuû cuûa oâng laø baø Ioulia
Timochenko, laõnh ñaïo cuoäc caùch
maïng maøu cam vaø cöïu thuû töôùng;
baø chæ ñöôïc 12,9% phieáu baàu.
Taân toång thoáng Porochenko höùa
heïn seõ ñaët öu tieân haøng ñaàu laø vieäc
“chaám döùt chieán tranh” vaø ñöa ñaát
nöôùc ñi leân trong ñònh höôùng “hoäi
nhaäp vaøo AÂu Chaâu”.
Cuoäc vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa
oâng laø ñeán Donbass, vuøng moû naèm
veà phía Ñoâng cuûa Ukraine vaø noái
lieàn hai mieàn ly khai Donetsk vaø
Lougansk. OÂng khaúng ñònh seõ ñeán
hai mieàn naøy, noùi chuyeän tröïc tieáp
vôùi löïc löôïng thaân Nga ñang laøm
chuû tình hình, muoán taùch rôøi khoûi
Ukraine ñeå saùp nhaäp vaøo Lieân
Trang 141
Bang Nga nhö cö daân Crimea môùi
laøm caùch ñaây maáy thaùng. OÂng cuõng
tuyeân boá seõ toå chöùc sôùm cuoäc baàu
cöû quoác hoäi trong naêm nay.
Coù toång coäng 36 trieäu cöû tri ñöôïc
môøi goïi ñi baàu, sau khi chaám döùt
cuoäc tranh cöû bò quaáy phaù gia taêng
maõi taïi “maët traän mieàn Ñoâng”, laøm
cho 26 ngöôøi thieät maïng maø ña soá laø
binh só Ukraine bò hy sinh trong caùc
cuoäc ñuïng ñoä vôùi phe ly khai ôû vuøng
Donetsk.
Ngoaøi ra, nhaø voâ ñòch theá giôùi
quyeàn anh Vitali Klitschko, moät
trong soá laõnh tuï thaân-Taây phöông,
ñaõ ñöôïc choïn laøm thò tröôûng cuûa thuû
ñoâ Kiev vôùi 57% phieáu baàu cuõng
vaøo ngaøy Chuû Nhaät noùi treân. OÂng
ñaõ ra tranh cöû toång thoáng cuøng vôùi
caùc chính khaùc khaùc, nhöng cuoái
cuøng ñaõ ruùt lui ñeå nhöôøng phieáu cho
Porochenko.
Nhaø tyû phuù Petro Poroshenko
noåi tieáng trong chính tröôøng vì töøng
giöõ nhieàu vai troø quan troïng khaùc
nhau nhö vai troø ngoaïi tröôûng vaø boä
tröôûng kinh teá, ñoàng thôøi cuõng noåi
tieáng trong thöông tröôøng vôùi bieät
danh “Vua Chocolat,” ñang laøm
chuû nhöõng haõng xöôûng saûn xuaát
keïo ôû nhieàu quoác gia, keå caû nhöõng
cô xöôûng do oâng döïng leân treân laõnh
thoå Lieân Bang Nga, laø nöôùc thuø
gheùt nhöõng ngöôøi boû phieáu choïn
oâng laøm ngöôøi laõnh ñaïo vaø ñieàu
khieån moät quoác gia ñang gaëp quaù
nhieàu khoù khaên naøy.
Maëc duø löïc löôïng daân quaân thaân
Nga tìm ñuû moïi caùch ñeå gaây caûn trôû
cho cö daân mieàn Ñoâng muoán tham
gia cuoäc baàu cöû (khoâng ñaày 20%
phoøng phieáu mieàn Ñoâng môû cöûa),
nhöng hình aûnh ghi nhaän ñöôïc ôû thuû
ñoâ Kiev vaø nhöõng nôi khaùc cho thaáy
cöû tri ñöùng xeáp haøng chôø ñeán löôït
ñeå laøm nhieäm vuï coâng daân laø baèng
chöùng xaùc nhaän ngöôøi daân Ukarine
noân noùng muoán thaáy moät chính phuû
chaøo ñôøi, thay theá cho chính quyeàn
laâm thôøi ñöôïc döïng leân hoài Thaùng
Hai vöøa roài sau cuoäc caùch maïng laät
ñoå nhaø laõnh ñaïo thaân Nga Viktor
Yanukovych.
Hoäi Ñoàng Baàu Cöû Trung Öông
Ukraine cho bieát coù tôùi 60% cöû tri ñi
baàu. “Baèng taát caû taám loøng, toâi xin
caùm ôn ngöôøi daân Ukraine ñaõ ñi
baàu vôùi con soá kyû luïc,” vò toång
thoáng ñaéc cöû môùi 48 tuoåi cuûa
Ukraine noùi trong baøi dieãn vaên ñoïc
vaøo toái Chuû Nhaät, chæ vaøi giôø sau
khi phoøng phieáu ñoùng cöûa. “Toâi
bieát chaén chaén söï hoã trôï cuûa ngöôøi
daân seõ giuùp xaây döïng moät chính
phuû vöõng maïnh, taïo cô hoäi ñeå
(chuùng ta cuøng) giaûi quyeát nhöõng
trôû ngaïi ñang phaûi ñöông ñaàu.”
Nhöõng trôû ngaïi oâng noùi tôùi laø
“tình traïng baát oån, caàn chaám döùt
cuoäc chieán vaø ñem laïi hoøa bình cho
ñaát nöôùc” vaø chaéc chaén, “seõ laøm
vieäc vôùi Lieân Bang Nga” ñeå giaûi
toûa nhöõng baát ñoàng nhö oâng töøng
noùi luùc coøn vaän ñoäng tranh cöû. Noùi
roõ hôn, oâng muoán baét ñaàu thaûo luaän
ñeå ñi ñeán moät hieäp ñònh môùi veà an
ninh vôùi ñaïi cöôøng quoác laùng gieàng,
nôi thaønh phaàn laõnh ñaïo moät maët
vaãn goïi cuoäc baàu cöû cuûa ngöôøi daân
Ukraine laø cuoäc baàu cöû baát hôïp
phaùp, nhöng maët khaùc cho hay saün
saøng coâng nhaän keát quaû cuûa cuoäc
Trang 142
baàu cöû, “toân troïng quyeát ñònh cuûa oâng Taäp Caän Bình. OÂng cuõng cho
hay neân coù moät “trung taâm ñoái phoù
ngöôøi daân Ukraine.”
vôùi vaán ñeà an ninh” cho tình traïng
TAÄP CAÄN BÌNH MUOÁN LOAÏI
khaån caáp.
MYÕ RA KHOÛI KHOÁI AN NINH
Ñeà nghò naøy laø noã löïc môùi nhaát
AÙ CHAÂU CUÛA TRUNG QUOÁC
Hoâm Thöù Tö 21.05.2014, Chuû cuûa Baéc Kinh nhaèm thaønh laäp nhoùm
tòch nhaø nöôùc Trung Quoác leân tieáng phoøng thuû goàm caùc quoác gia AÙ
keâu goïi coù moät cô caáu môùi ôû AÙ Chaâu vaø caùc quoác gia ñang phaùt
Chaâu cho vieäc hôïp taùc an ninh döïa trieån ñeå ñoái choïi laïi aûnh höôûng cuûa
treân moät nhoùm quoác gia Trung AÙ, Myõ cuõng nhö caùc quoác gia Taây
goàm caû Nga vaø Iran, nhöng khoâng Phöông treân toaøn theá giôùi.
coù Myõ.
Caû hai oâng Putin vaø Taäp Caän
OÂng Taäp Caän Bình ñöa ra lôøi Bình ñeàu ñang phaûi ñoái phoù vôùi
keâu goïi naøy taïi cuoäc hoïp ôû Thöôïng nhöõng thöû thaùch chính trò vaø kinh teá
Haûi, mang teân “Hoäi Nghò veà Phoái trong nöôùc. Caùc quan saùt vieân cho
Hôïp vaø Xaây Döïng Loøng Tin ôû AÙ raèng hai nhaø laõnh ñaïo naøy toû ra coù
Chaâu (CICA),” moät toå chöùc tröôùc thaùi ñoä hung haêng ôû ngoaøi nöôùc
ñaây ít ñöôïc bieát ñeán cuûa moät nhoùm cuõng laø caùch ñeå coù ñöôïc söï uûng hoä
quoác gia coù söï tham döï cuûa Nga vaø cuûa daân chuùng trong nöôùc.
Trung Quoác, nhöng nay boãng coù
Hôn nöõa, hoâm Thöù Tö
taàm möùc quan troïng hôn khi Baéc 21.05.2014, Trung Quoác cuõng kyù
Kinh tìm caùch môû roäng aûnh höôûng moät thoûa thuaän mua khí ñoát cuûa
cuûa mình ñeå ñoái ñaàu vôùi Myõ.
Nga trò giaù khoaûng $400 tæ trong
“Chuùng ta caàn caûi tieán söï hôïp taùc thôøi haïn 30 naêm, giuùp oâng Putin phaù
an ninh vaø thaønh laäp moät cô cheá an voøng vaây coâ laäp cuûa Taây Phöông vaø
ninh môùi cho khu vöïc,” oâng Taäp noùi môû roäng moái lieân heä cuûa Nga vôùi AÙ
tröôùc cöû toïa goàm caû Toång Thoáng Chaâu.
Nga Vladimir Putin vaø giôùi laõnh
Thoûa thuaän naøy seõ giuùp cho
ñaïo caùc quoác gia Trung AÙ.
Moscow coù moät thaéng lôïi kinh teá vaø
OÂng Taäp khoâng ñeà caäp ñeán cuoäc ngoaïi giao giöõa luùc bò caùc bieän phaùp
ñoái ñaàu quan troïng hieän nay giöõa tröøng phaït cuûa Taây Phöông. Boä
Trung Quoác vaø Vieät Nam do vieäc tröôûng Taøi Chaùnh Myõ, oâng Jacob
Baéc Kinh keùo moät daøn khoan Lew, khi vieáng thaêm Trung Quoác
khoång loà vaøo vuøng bieån Hoaøng Sa hoài tuaàn qua keâu goïi Baéc Kinh ñöøng
cuûa Vieät Nam.
coù haønh ñoäng phaù vôõ caùc bieän phaùp
Nhoùm CICA, vôùi 24 thaønh vieân, tröøng phaït Nga.
goàm caû Nam Haøn, Thaùi Lan vaø Thoå
Taïi Thöôïng Haûi, Taäp Caän Bình
Nhó Kyø, ñang trôû thaønh “moät dieãn vaø Putin cuõng döï truø seõ khai maïc
ñaøn thaûo luaän vaø hôïp taùc an ninh” cuoäc taäp traän cuûa haûi quaân hai nöôùc
vaø coù tham voïng “thaønh laäp moät cô trong vuøng phía Baéc cuûa Bieån Hoa
cheá tham khaûo quoác phoøng,” theo Ñoâng (East China Sea) vaøo cuoái
Trang 143
Thaùng Naêm, trong luùc coù tình traïng
caêng thaúng do tranh chaáp bieån ñaûo
giöõa Trung Quoác vaø moät soá quoác
gia trong vuøng AÙ Chaâu.
Baûn thoâng caùo cuûa Boä Quoác
Phoøng Trung Quoác hoâm Thöù Naêm
01.05.2014 noùi raèng ñaây laø cuoäc taäp
traän môùi nhaát trong moät loaït caùc
cuoäc thao döôït chung nhaèm “taêng
cöôøng vieäc hôïp taùc thöïc teá vaø gia
taêng khaû naêng hoaït ñoäng chung ñeå
ñoái phoù vôùi caùc ñe doïa treân bieån.”
Khu vöïc Bieån Hoa Ñoâng coù moät
chuoãi ñaûo khoâng ngöôøi ôû, hieän do
Nhaät kieåm soaùt nhöng Trung Quoác
cuõng coi laø cuûa mình vaø thöôøng
xuyeân ñöa taøu chieán ñeán ñoái ñaàu
vôùi taøu tuaàn duyeân Nhaät trong
vuøng.
Cuoäc tranh chaáp keùo daøi töø
nhieàu naêm nay veà nôi Nhaät goïi laø
Senkaku, vaø ñöôïc bieát döôùi teân
Ñieáu Ngö ôû Trung Quoác, roài trôû neân
caêng thaúng hôn keå töø khi Nhaät, moät
ñoàng minh thaân caän vôùi Myõ, quoác
höõu hoùa moät soá ñaûo ôû nôi naøy naêm
2012.
Trung Quoác cuõng bò Nhaät, Myõ
vaø nhieàu quoác gia khaùc leân aùn sau
khi baát ngôø loan baùo hoài Thaùng
Möôøi Hai naêm ngoaùi veà vieäc thaønh
laäp vuøng nhaän dieän phoøng khoâng,
bao truøm phaàn lôùn bieån naøy, keå caû
treân caùc ñaûo tranh chaáp. Caû Tokyo
vaø Washington ñeàu noùi raèng khoâng
coâng nhaän ñoøi hoûi cuûa Baéc Kinh laø
phi cô bay ngang qua khu vöïc naøy
phaûi töï thoâng baùo vaø tuaân theo chæ
thò cuûa giôùi chöùc ñieàu haønh Trung
Quoác.
NHAÄT MÔÛ ROÄNG KHU VÖÏC
ÑOÙNG QUAÂN LAÀN ÑAÀU TÖØ 40
NAÊM QUA, ÑEÅ COÙ THEÅ ‘BAÛO
VEÄ CAÙC QUOÁC GIA KHAÙC’
Hoâm Thöù Baûy 19.04.2014, Nhaät
ñöa quaân ñeán ñoùng taïi moät hoøn ñaûo
ngoaøi khôi Ñaøi Loan, khôûi söï vieäc
môû roäng khu vöïc hoaït ñoäng laàn ñaàu
tieân töø hôn 40 naêm qua. Haønh ñoäng
naøy taïo phaûn öùng gay gaét töø phía
Trung Quoác, hieän ñang coù tranh
chaáp vôùi Nhaät veà moät chuoãi caùc ñaûo
gaàn ñoù.
Boä tröôûng Quoác Phoøng Nhaät,
oâng Itsunori Onodera, khi ñeán tham
döï leã ñoäng thoå treân ñaûo Yonaguni
ñeå xaây ñaøi radar, noùi raèng söï hieän
dieän quaân söï cuûa Nhaät coù theå môû
roäng sang caùc ñaûo naèm xa hôn veà
phía Taây Nam.
“Ñaây laø laàn ñaàu tieân coù söï ñieàu
ñoäng môùi keå töø khi Myõ traû laïi ñaûo
Okinawa vaøo naêm 1972, vaø coù gia
taêng vieäc canh phoøng chaët cheõ
hôn,” oâng Onodera tuyeân boá vôùi
baùo chí. “Toâi muoán xaây döïng moät
heä thoáng coù theå baûo veä ñuùng möùc
caùc ñaûo thuoäc laõnh thoå Nhaät.”
Ñaøi radar quaân söï ôû Yonaguni,
moät phaàn cuûa keá hoaïch ñaõ coù töø laâu
nhaém caûi thieän söï phoøng veä vaø
thaùm saùt, seõ cho Nhaät coù khaû naêng
quan saùt ôû nôi chæ caùch 150 km caùc
ñaûo ñang do Nhaät giöõ nhöng Trung
Quoác cuõng cho laø cuûa mình.
Hôn nöõa, ñaøi naøy ñaët treân caên cöù
Yonanguini roäng 30 caây soá vuoâng,
cuõng seõ giuùp Nhaät taêng cöôøng thaùm
saùt luïc ñòa Trung Quoác vaø theo doõi
hoaït ñoäng taøu beø cuõng nhö phi cô
Trung Quoác quanh quaàn ñaûo
Trang 144
Senkaku, nôi Trung Quoác goïi laø
Ñieáu Ngö.
Neâu leân moái ñe doïa töø Trung
Quoác vaø Baéc Haøn, moät UÛy Ban cuûa
chính phuû Nhaät keâu goïi haõy xem
xeùt laïi baûn Hieán Phaùp, ñöôïc ñöa ra
sau khi Nhaät baïi traän thôøi Ñeä Nhò
Theá Chieán, ñeå cho pheùp Nhaät ñöôïc
duøng khaû naêng quaân söï baûo veä caùc
quoác gia khaùc trong vuøng.
Thuû töôùng Nhaät, oâng Shinzo
Abe, chính thöùc nhaän baûn baùo caùo
cuûa UÛy Ban hoâm Thöù Naêm
01.05.2014 vaø höùa seõ tìm caùch cho
quaân ñoäi coù theâm vai troø giöõ gìn an
ninh trong laõnh vöïc quoác phoøng vaø
baûo veä hoøa bình theá giôùi. OÂng Abe
noùi raèng ngaøy nay khoâng quoác gia
naøo coù theå hoaøn toaøn töï baûo veä
chính mình.
Vaû laïi, “chuùng ta phaûi nghieân
cöùu xem söï dieãn dòch yù nghóa cuûa
baûn Hieán Phaùp nhö hieän nay coù coøn
hôïp lyù trong vieäc baûo veä ngöôøi daân
vaø ñôøi soáng thanh bình cuûa hoï hay
khoâng,” oâng Abe noùi. Chaúng haïn
quaân ñoäi Nhaät lieäu coù theå duøng voõ
löïc giaûi cöùu coâng daân Nhaät neáu bò
keït treân moät chieác taøu Myõ trong
vuøng giao tranh neáu chieác taøu naøy
bò taán coâng. Tuy nhieân, oâng cuõng
tìm caùch traán an söï lo ngaïi, ôû caû
trong nöôùc vaø ngoaïi quoác, raèng oâng
muoán ñöa Nhaät trôû laïi cheá ñoä quaân
phieät tröôùc ñaây.“Hieän ñang coù söï
hieåu laàm laø Nhaät seõ trôû laïi thaønh
quoác gia gaây chieán tranh, nhöng
ñieàu ñoù seõ khoâng bao giôø xaûy ra,”
oâng noùi. “Nhaät giöõ gìn lôøi höùa duy
trì hoøa bình ñaõ ñöa ra keå töø khi
chieán tranh chaám döùt.”
Ngoaøi ra, Nhaät, Myõ vaø Nam Haøn
döï truø seõ môû cuoäc hoïp tay ba beân leà
moät cuoäc hoïp an ninh dieãn ra ôû
Singapore vaøo cuoái thaùng 5 naøy,
nhaèm thaûo luaän veà vaán ñeà nguyeân
töû vaø moái ñe doïa hoûa tieãn cuûa Baéc
Haøn, cuøng laø caùc vaán ñeà khaùc coù söï
lo ngaïi chung, theo moät giôùi chöùc ôû
Seoul hoâm Chuû Nhaät 11.05.2014.
Trong cuoäc hoïp Thöôïng Ñænh
An Ninh AÙ Chaâu, coøn coù teân laø
“Thaûo Luaän Shangri-La,” cuoäc hoïp
thöôøng nieân cuûa caùc boä tröôûng quoác
phoøng khu vöïc taïi Singapore, döï truø
khai maïc hoâm 30 Thaùng Naêm, giôùi
chöùc quoác phoøng ba quoác gia naøy
cuõng seõ thaûo luaän veà vieäc hôïp taùc
tình baùo, moät ñieàu maø phía Nam
Haøn vaø Myõ ñaõ ñoàng yù hoài thaùng qua
laø seõ phaùt trieån hôn nöõa.
Moái ñe doïa nguyeân töû cuûa Bình
Nhöôõng seõ laø moät vaán ñeà haøng ñaàu
giöõa khi coù caùc tin töùc cho hay Baéc
Haøn haàu nhö hoaøn taát vieäc chuaån bò
thöû nguyeân töû laàn thöù tö, laøm cho
coäng ñoàng quoác teá lo ngaïi seõ gia
taêng khaû naêng taán coâng cuûa quoác
gia naøy.
VIEÄT NAM MAÁT MAÙT NHIEÀU
TÖØ VUÏ TQ ÑAËT GIAØN KHOAN
HD-981 GAÀN HOAØNG SA, NAY
PHAO TIN SEÕ KIEÄN TQ
Cuoäc tranh chaáp ôû Bieån Ñoâng,
xoay quanh vieäc Trung Quoác ñöa
giaøn khoan HD-981 trong khu vöïc
thuoäc ñaëc quyeàn kinh teá vaø theàm
luïc ñòa Vieät Nam, chöa bieát seõ ñi veà
ñaâu ñang khi Haø Noäi bò coâ laäp treân
chính tröôøng quoác teá vaø phao tin seõ
toan tính kieän Trung Quoác ra toaø aùn
quoác teá.
Trang 145
Hieän nay ngöôøi ta ñaõ thaáy roõ VN
luùng tuùng vaø maát maùt raát nhieàu. Maát
maùt ñaàu tieân, thuoäc veà chính quyeàn
Haø Noäi, laø uy tín veà khaû naêng ñoái
phoù vôùi hieåm hoïa xaâm laán bieån vaø
ñaûo cuûa Trung Quoác. Töø caû chuïc
naêm nay, moät soá khaù ñoâng giôùi trí
thöùc Vieät Nam ñaõ nhaän ra sai laàm
cuûa nhaø caàm quyeàn Vieät Nam trong
caùc chính saùch lieân quan ñeán Trung
Quoác, chuû yeáu chæ taäp trung vaøo
khaåu hieäu Boán Toát vaø phöông chaâm
16 Chöõ Vaøng. Nhöng chính quyeàn
Haø Noäi vaãn baát chaáp nhöõng lôøi pheâ
phaùn vaø caûnh baùo aáy.
chöùc xuoáng ñöôøng bieåu tình choáng
Trung Quoác taïi ba thaønh phoá lôùn:
Haø Noäi, Saøi Goøn vaø Ñaø Naüng. Sau
caùc cuoäc baïo loaïn cuûa caùc coâng
nhaân ôû Bình Döông vaø Haø Tónh,
nhaân danh vieäc taùi laäp traät töï vaø an
toaøn xaõ hoäi, chính quyeàn ra tay baét
bôù nhöõng ngöôøi hoï cho laø ñöùng sau
löng xuùi giuïc quaàn chuùng. Vaø, teä
haïi hôn, chính quyeàn ñang taêng
cöôøng theo doõi ñoái vôùi nhöõng ngöôøi
voán thöôøng xuyeân mang tö töôûng
choáng Trung Quoác. Chuùng ta khoâng
theå loaïi tröø khaû naêng, saép tôùi, coù theå
seõ coù raát nhieàu ngöôøi bò baét vôùi vu c
Maát maùt thöù hai, thuoäc laõnh vöïc aùo laø xuùi giuïc daân chuùng baïo loaïn.
kinh teá, qua caùc cuoäc xuoáng ñöôøng
Moät trong nhöõng luaän ñieåm nhaø
baïo ñoäng cuûa caùc coâng nhaân Bình caàm quyeàn thöôøng ñöa ra nhieàu
Döông vaø Haø Tónh khieán nhieàu nhaø nhaát laø: Ñeå baûo veä ñoäc laäp vaø chuû
maùy vaø coâng ty bò ñaäp phaù, hoâi cuûa, quyeàn, caàn, tröôùc heát, ñaùnh thaéng
hoaëc phaûi ñoùng cöûa.
keû thuø; muoán ñaùnh thaéng keû thuø,
Tröôùc maét, caùc cuoäc baïo loaïn caàn söï ñoaøn keát; ñeå ñoaøn keát, moïi
naøy seõ daãn ñeán ba caùi haïi: Moät, soá ngöôøi phaûi uûng hoä chính quyeàn; vaø
coâng nhaân thaát nghieäp seõ gia taêng; ñeå uûng hoä chính quyeàn, moïi ngöôøi
hai, soá nhaø maùy vaø coâng ty caàn moät phaûi töï hy sinh nhöõng söï khaùc bieät
thôøi gian môùi phuïc hoài laïi nhòp ñieäu veà quan ñieåm, hay roäng hôn, tö
saûn xuaát nhö tröôùc; vaø ba, nhieàu töôûng; noùi caùch khaùc, hy sinh töï do.
coâng ty vaø nhaø maùy cuûa Trung Vaø khi moãi ngöôøi töï hy sinh töï do
Quoác seõ ngaàn ngaïi trong vieäc ñaàu tö cuûa mình, caû nöôùc seõ hy sinh daân
vaøo Vieät Nam. Ñieàu naøy chaéc chaén chuû. Ñoù laø lyù do taïi sao, treân khaép
seõ coù aûnh höôûng xaáu ñeán tieán trình theá giôùi, töø tröôùc ñeán nay, taát caû caùc
phaùt trieån kinh teá cuûa Vieät Nam cheá ñoä ñoäc taøi ñeàu muoán baøy ra
trong thôøi gian tôùi. Khi söï phaùt trieån chieán tranh: Hoï duøng chieán tranh
chaäm laïi, gaùnh naëng seõ oaèn leân, beân ngoaøi ñeå traán aùp ngöôøi daân
tröôùc heát, treân ñoâi vai cuûa giôùi lao trong nöôùc. Chaéc chaén chính quyeàn
Vieät Nam ñaõ hoïc vaø öùng duïng baøi
ñoäng, thôï thuyeàn.
Maát maùt thöù ba quan troïng nhaát: hoïc aáy, khoâng phaûi baây giôø, maø töø
daân chuû vaø nhaân quyeàn coù nguy cô caû saùu, baûy chuïc naêm qua.
bò ñe doïa naëng neà. Khi cuoäc tranh
Sau naêm 1975, coù luùc coù ngöôøi
chaáp môùi buøng noå, chính quyeàn cho ñoå traùch nhieäm laøm maát mieàn Nam
pheùp moät soá nhoùm xaõ hoäi daân söï toå cho nhöõng ngöôøi hay leân tieáng
Trang 146
choáng laïi chính quyeàn VNCH. Hieän vaøng ñeán theá thì khoâng coøn gì ñeå
nay, khoâng ít ngöôøi cuõng haêm he noùi nöõa! ª
nhö theá khi cho raèng trong cuoäc ñaáu
tranh choáng laïi Trung Quoác, khoâng
TIN THUÏY SÓ
nhöõng moïi söï pheâ phaùn nhaém vaøo
NHAÄN COÙ GIUÙP DAÂN MYÕ
chính quyeàn seõ coù haïi maø baát cöù yù
TROÁN THUEÁ
kieán ñöôïm veû hoaøi nghi naøo cuõng
NGAÂ
N
HAØ
NG CREÙDIT SUISSE
ñeàu coù taùc duïng tieâu cöïc. Hoï laøm
CHÒU
PHAÏ
T $2.8 TÆ, ÑEÅ VAÃN
naûn loøng nhöõng ngöôøi yeâu nöôùc ñeå
ÑÖÔÏC PHEÙP HOAÏT ÑOÄNG
phaûi chaáp nhaän thua cuoäc ngay caû
Hoâm Thöù Hai 19.05.2014, Ngaân
tröôùc khi thöïc söï chieán ñaáu. (Vieát
haøng Credit Suisse nhaän toäi tröôùc
theo Nguyeãn Höng Quoác)
Toøa Lieân bang Myõ ôû Virginia laø ñaõ
Ñeå vôùt vaùt nhöõng maát maùt noùi giuùp coâng daân Myõ troán thueá vaø
treân, Boä Ngoaïi Giao Vieät Nam xaùc nhaän traû $ 2,815 tæ tieàn phaït (töông
nhaän trong buoåi hoïp baùo môùi ñaây, ñöông vôùi 2,51 tæ quan) ñeå chaám döùt
hoâm 23 thaùng 5-2014, raèng VN seõ cuoäc ñieàu tra keùo daøi quaù laâu. Tieàn
kieän TQ ra Toøa aùn Coâng lyù Quoác teá, phaït kyû luïc naøy ñaåy ngaân haøng lôùn
laø moät trong hai nôi maø Vieät Nam nhaát nhì Thuïy Só vaøo soá ñen: bò
coù theå nhôø ñeán trong vuï tranh chaáp thaâm huït 1,6 tæ quan vaøo luïc caù
nguyeät thöù hai naêm nay, theo thoâng
Bieån Ñoâng.
caùo cuûa ngaân haøng vaøo ngaøy Thöù
Tröôùc ñoù, oâng thuû töôùng Nguyeãn
Ba 20 thaùng ba.
Taán Duõng cuõng ñaõ tuyeán boá löûng lô
Boä tröôûng Tö phaùp Myõ, Eric
taïi Philippines raèng VN “khoâng
Holder,
noùi roõ laø ngaân haøng Credit
loaïi tröø vieäc söû duïng baát cöù bieän
phaùp hoøa bình naøo ñeå giaûi quyeát Suisse ñaõ tích cöïc giuùp khaùch haøng
tranh chaáp”, ñeå traû lôøi cho nhöõng Myõ man khai vôùi cô quan thueá vuï
caâu hoûi Vieät Nam seõ laøm gì khi maâu Myõ veà soá taøi khoaûn vaø lôïi töùc cuûa
thuaãn Vieät -Trung veà chuû quyeàn gia hoï, ñang khi môû tröông muïc phi
taêng. Vôùi tö caùch laø moät quoác gia phaùp vaø chuyeån giao hoà sô moät
thaønh vieân cuûa Lieân Hieäp Quoác, caùch bí maät ra ngoaøi nöôùc. OÂng
thaønh vieân Coâng öôùc Luaät Bieån Holder cuõng traùch cöù ngaân haøng
1982, Vieät Nam coù quyeàn söû duïng Credit Suisse thieáu hôïp taùc trong
taát caû caùc cô cheá giaûi quyeát tranh vieäc ñieàu tra.
Trong moät cuoäc ñieän ñaøm “baøn
chaáp ñöôïc quy ñònh trong Hieán
chöông Lieân Hieäp Quoác, Coâng öôùc troøn aûo”, oâng Brady Dougan, Toång
Luaät Bieån 1982 ñeå giaûi quyeát tranh Giaùm ñoác Credit Suisse, tuyeân boá:
chaáp lieân quan ñeán mình. Nhöng “Chuùng toâi khoâng lo thöông vuï
VN chöa xaùc ñònh luùc naøo laø thôøi chuùng toâi bò taùc ñoäng maïnh”. OÂng
ñieåm thích hôïp ñeå ñeä ñôn kieän TQ, ngöôøi Myõ naøy noùi khoâng heà nghó
duø bieát raèng chæ kieän maø thoâi cuõng ñeán vieäc töø chöùc vaø seõ coøn laøm vieäc
khoâng ñi tôùi ñaâu caû. Löûng lô con caù baïo hôn cho ngaân haøng ôû Myõ, vaãn
Trang 147
ñöôïc hoaït ñoäng sau vuï naøy.
OÂng noùi: “Chuùng toâi ñaõ daày
coâng giaûi quyeát vuï naøy. Chuùng toâi
ñaõ laøm raát toát. Rieâng toâi, vuï naøy laø
öu tieân soá 1 cuûa toâi”. Tuy nhieân,
tröôùc ñoù oâng coù nhìn nhaän trong
moät thoâng caùo laø “Chuùng toâi raát laáy
laøm tieác ñaõ coù tröôùc ñaây nhöõng
khieám khuyeát trong khuoân khoå
chuyeån tieàn vöôït bieân Myõ”.
Duø sao, ñaây laø laàn ñaàu tieân moät
ngaân haøng coù haïng ñaõ chòu nhaän toäi
hình söï, sau 20 naêm bò ñieàu tra, laø
ñaõ coù yù coá vaán vaø giuùp ñôõ khaùch
haøng cuûa mình òman khai thueá vuïEÅ
ñeå troán thueá phaûi ñoùng cho Myõ.
Theo moät baûn töôøng trình ôû Thöôïng
Vieän Myõ, thì Credit Suisse ñaõ bao
che cho ña soá trong 22 ngaøn khaùch
haøng ngöôøi Myõ vaøo naêm 2006, maø
toång soá tieàn khoâng khai baùo leân ñeán
töø $10 deán $12 tæ.
“Con soá (tieàn phaït) naøy coù veû
cao hôn möùc maø moïi ngöôøi chôø
ñôïi”, theo lôøi oâng William Sharp,
moät luaät sö Myõ chuyeân veà thueá, coù
vaên phoøng ôû Thuïy Só vaø Myõ. “Thoûa
thuaän naøy coù lôïi cho caû phía Credit
Suisse vaø chính phuû Myõ ñeå sôùm
giaûi quyeát vaán ñeà. Cuoäc ñieàu tra
keùo daøi ñaõ maáy naêm nay vaø neáu
khoâng tìm caùch ñaït thoûa thuaän thì
coù theå keùo theâm maáy naêm nöõa.”
Soá tieàn phaït Credit Suisse ñöôïc
coi laø naëng nhaát ñoái vôùi moät ngaân
haøng keå töø khi UBS bò phaït $780
trieäu veà nhöõng toäi töông töï vaøo naêm
2009, duø khoâng nhaän toäi. Hoài
Thaùng Moät naêm 2004, moät ngaân
haøng quoác teá taïi Myõ laø ngaân haøng
Credit Lyonais ñaõ nhaän toäi cung
caáp döõ kieän sai traùi cho Ngaân Haøng
Trung Öông Myõ -Fed-. Trong
nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc ngaân haøng
nhö Credit Suisse, UBS AG, HSBC
Holdings Plc vaø JPMorgan Chase
& Co ñeàu traùnh bò ñöa ra toøa nhôø
ñaït thoûa thuaän vôùi cô quan ñieàu tra.
Cuõng nhö oâng Brady Dougan,
oâng Chuû tòch Hoäi ñoàng Quaûn trò
Credit Suisse, Urs Rohner, tuyeân
boá oâng khoâng nhìn nhaän coù traùch
nhieäm rieâng gì trong vuï beâ boái naøy.
Sau lôøi tuyeân boá naøy, coå phaàn cuûa
Credit Suisse taêng giaù 3% vaøo luùc
môû saøng chöùng khoaùn hoâm Thöù Ba
20 Thaùng Ba 2014. Ñeán tröa 14g15
hoâm aáy, coøn laïi 1,1% vôùi giaù 26,35
quan... Ñöôïc bieát tröôùc ñoù, trong
voøng 30 ngaøy, coå phaàn Credit
Suisse maát giaù 7%, töùc baèng 2 quan.
Chính phuû Lieân bang Thuïy Só toû
ra haøi loøng vôùi keát cuoäc ñaït ñöôïc
giöõa Credit Suisse vaø Cô quan Tö
phaùp cuûa chính phuû Myõ. Ngaân haøng
Trung Öông Thuïy Só (BNS) cuõng
nheï nhoõm coi nhö “moät trang ñaõ laät
qua”.
Coøn caùc ñaûng phaùi chính trò
Thuïy Só, keû thì keâu goïi bình tónh,
ngöôøi thì keâu goïi oâng Brady
Dougan haõy töø chöùc; coù tieáng phaûn
ñoái löông boång caùc vò laõnh ñaïo
Credit Suisse sao cöù thaêng tieán leân
maõi...!
BA TRONG SOÁ 4 ÑAÛNG CAÀM
QUYEÀN TRONG CHÍNH PHUÛ
LIEÂN HIEÄP TS ÑOØI PHAÛI BAÛO
VEÄ “BÍ MAÄT NGAÂN HAØNG”
Ñang khi baø Boä tröôûng Taøi
chaùnh Lieân bang Eveline
Widmer-Schlumpf lo ngaïi cho taát
Trang 148
caû caùc ngaân haøng Thuïy Só, caùch
rieâng laø caùc ngaân haøng tieåu bang
(banques cantonales), vaãn coøn bò
ñaët trong tieán trình ñieàu tra cuûa Myõ
veà caùc toäi giuùp khaùch haøng Myõ troán
thueá, thì caùc ñaûng caùnh höõu vaø
trung höõu trong Chính phuû Lieân
bang Thuïy Só vaãn moät möïc ñoøi giöõ
luaät òbí maät ngaân haøngEÅ, bò xem laø
caùnh cöûa boû ngoû cho caùc vuï troán
thueá.
Soá laø nhaân kyø hoïp ñònh kyø
Watteville 4 naêm 1 laàn giöõa 4 ñaûng
caàm quyeàn vôùi Chính phuû Lieân
bang Thuïy Só ngaøy Thöù Saùu
16.05.2014 taïi Bern, vaán ñeà “bí maät
ngaân haøng” ñöôïc caùc ñaûng, ngoaïi
tröø ñaûng Xaõ Hoäi TS, neâu ra nhö laø
moät böûu boái truyeàn thoáng cuûa leà loái
laøm aên nghieâm tuùc nhaát cuûa caùc
ngaân haøng Thuïy Só laâu nay vaø caàn
ñöôïc duy trì.
Ñang khi baø Widmer-Schlumpf
muoán tham khaûo veà moät döï aùn
nhaèm ngaên trôû nhöõng keû muoán troán
thueá baèng caùch lôïi duïng thuû tuïc giöõ
“bí maät ngaân haøng” ñeå traùnh neù
vieäc ñoùng thueá, thì caùc ñaûng caùnh
höõu vaø trung höõu laïi doïa seõ ñöa ra
kieán nghò ñeå tröng caàu daân yù veà vuï
naøy.
Bôûi döï aùn cuûa baø Boä tröôûng Taøi
chaùnh Lieân bang nhaèm cho pheùp
caùc chính quyeàn tieåu bang coù
quyeàn ñoøi caùc ngaân haøng phaûi giao
noäp caùc döõ kieän lieân quan ñeán caùc
vuï troán thueá, töùc laø huûy boû vaán ñeà bí
maät ngaân haøng trong tröôøng hôïp
naøy.
Hôn nöõa, baø Eveline Widmer
Schlumpf nhaán maïnh ñeán taàm quan
troïng cuûa thò tröôøng kyõ ngheä Thuïy
Só caàn phaûi ñöôïc thaâm nhaäp haøi hoøa
vaøo caùc thò tröôøng ngoaøi nöôùc, nhôø
bieát tuaân thuû moät chöông trình ñieàu
hôïp thueá vuï giöõa trong nöôùc vaø
ngoaøi nöôùc, bieát raèng chính quyeàn
Myõ vaø Thuïy Só cuõng ñang tieán daàn
ñeán moät thoûa thuaän chung veà moät
chöông trình nhaèm ñieàu hôïp thueá
khoùa daønh cho caùc ngaân haøng Thuïy
Só, nhaân coù caùc vuï toá giaùc veà caùch
laøm aên gian laän ñeå giuùp ngöôøi Myõ
troán thueá.
“YÙ DAÂN NGAØY 18.05.2014”
ÑAÕ BAÙC BOÛ VUÏ MUA 22
CHIEÁU ÑAÁU CÔ GRIPEN
VAØ MÖÙC LÖÔNG TOÁI THIEÅU
4000 QUAN
Trong 4 kieán nghò ñeå xin bieát yù
daân ngaøy Chuû Nhaät 18.05.2014 vöøa
qua, chæ coù hai ñöôïc daân uûng hoä; ñoù
laø kieán nghò caám ngöôøi coù tieàn aùn
aáu daâm khoâng ñöôïc laøm vieäc vôùi treû
em vaø kieán nghò nhaèm cuûng coá
quyeàn lôïi giôùi baùc só y khoa toång
quaùt, coøn goïi laø baùc só gia ñình.
Coøn laïi, kieán nghò mua 22 chieán
ñaáu cô Gripen cuûa SAAB, (Thuïy
Ñieån), ñeå phaùt trieån khaû naêng quoác
phoøng treân khoâng phaän Thuïy Só ñaõ
bò ñaïi ña soá caùc cöû tri vaø caùc tieåu
bang choáng ñoái. Thaát baïi naøy, theo
dö luaän, naèm ôû vai troø vaän ñoäng yeáu
keùm cuûa Boä tröôûng Quoác phoøng
Lieân bang, oâng Ueli Maurer
(UDC).
Heát 53,4% cöû tri ñi baàu ñaõ baùc
boû kieán nghò naøy, cho raèng khoâng
caàn thieát cho moät nöôùc trung laäp
nhö Thuïy Só. Tôø Liberteù cuûa
Fribourg thì cho raèng daân chuùng
Trang 149
Mieàn Thuïy Só Phaùp khöôùc töø vuï
mua Gripen ñeå traû ñuõa caùnh höõu
(UDC) ñaõ thaéng cuoäc tröng caàu daân
yù ngaøy 09.02 trong vieäc choáng di
daân aøo aït vaøo Thuïy Só... töùc laø
choáng hieäp öôùc töï do löu thoâng
nhaân löïc vaø taøi saûn trong Lieân Hieäp
AÂu Chaâu maø Thuïy Só coù kyù keát theo
kieåu song phöông.
Coù taát caû 56% treân toång soá cöû tri
ñaõ ñi baàu laàn naøy; khoâng coù tieåu
bang naøo coù soá cöû trò ñi baàu döôùi
50% toång soá cöû tri caû.
Ngoaøi ra, trong cuoäc tröng caàu
daân yù ngaøy 18.05.2014, 2,2 trieäu cöû
tri ñi baàu (töùc 73,6% treân toång soá cöû
tri) ñaõ baùc boû kieán nghò ñaët möùc
löông toái thieåu laø 4000 quan roøng.
Kieán nghò naøy do caùc nghieäp ñoaøn
ñeà ra, nhaèm naâng ñôõ caùc giôùi lao
ñoäng bò thieáu huït phöông tieän sinh
soáng coù nhaân phaåm.
Nhö vaäy, roõ raøng laø daân chuùng toû
ra thoâng caûm vôùi giôùi chuû nhaân coi
vieäc ñaët ñeå möùc löông toái thieåu nhö
laø “töï ñaù traùi banh vaøo khung thaønh
mình”. Nghóa laø, noù caûn trôû vieäc töï
do kinh doanh. Vaø, cuï theå laø noù seõ
taïo ra naïn thaát nghieäp vaø suy yeáu
kinh teá. Treân thöïc teá, coù moät soá cô
sôû kinh doanh nhö Lidle vaø Aldi ñaõ
töï ñoäng traû löông cho coâng nhaân
theo möùc 4000 quan moät thaùng roài.
Neân ñeå cho caùc qui öôùc chung veà
lao ñoäng (CCT) töï ñieàu chænh vôùi
nhau veà möùc löông theo nhu caàu
cuûa tình theá.
Boä tröôûng Kinh teá Johann
Schneider-Ammann toû ra haøi loøng
vôùi keát quaû naøy. OÂng noùi vôùi baùo
chí: “Ñoù laø daáu chæ roõ raøng uûng hoä
neàn kinh teá chuùng ta, thò tröôøng lao
ñoäng vaø theå cheá xaõ hoäi linh ñoäng
cuûa chuùng taEÅ. OÂng coøn phaûn ñoái
moïi giaûi phaùp cöùng nhaéc coù theå ñöa
ñeán thaát nghieäp trong tình hình coù
khuûng hoaûng kinh teá toaøn caàu:
“Vieäc laøm laø lieàu thuoác toát nhaát
choáng ngheøo ñoùi”.
ÑAÛNG LIEÂN HIEÄP DAÂN CHUÛ
TRUNG TAÂM (UDC) VAÃN ÑOØI
AÙP DUÏNG BIEÄN PHAÙP HAÏN
CHEÁ MÖÙC DI DAÂN
Hoâm Thöù Saùu 23.05.2014, sôï
raèng Chính phuû Lieân bang TS
khoâng aùp duïng sít sao kieán nghò
choáng di daân oà aït maø daân chuùng ñaõ
chaáp thuaän trong cuoäc tröng caàu
daân yù 09.02.2014 vöøa qua, Ñaûng
UDC ñaõ neâu leân quan ñieåm cho
raèng caàn ñaët moät giôùi haïn cho vieäc
di daân maø khoâng coi ñoù laø möùc traàn.
Ñaûng naøy ñeà nghò giôùi haïn nhö
sau: Giaáy pheùp taïm truù (Permis B)
coù theå caáp töøng naêm moät (thay vì 5
naêm lieàn) cho ngöôøi di daân; vaø vôùi
giaáy pheùp 1 naêm taïm truù naøy hay
giaáp pheùp cö truù 5 naêm hoï coù theå
höôûng qui cheá cho pheùp sum hoïp
gia ñình. Moät hôïp ñoàng lao ñoäng
döôùi 12 thaùng khoâng baûo ñaûm coù
giaáy pheùp taïm truù. Caùc tieåu bang
phaûi cho Chính phuû Lieân bang bieát
soá nhaân coâng caàn coù ñeå ñònh möùc
caàn thieát. Rieâng veà möùc nhaân coâng
caän bieân, Chính phuû Lieân bang seõ
ñònh möùc nhu caàu, vôùi giaáy pheùp
giôùi haïn töøng naêm moät. Ñaûng UDC
ñoøi buoäc ngöôøi di daân phaûi coù ñuû 2
naêm sinh soáng ôû Thuïy Só môùi ñöôïc
höôûng qui cheá trôï caáp thaát nghieäp
hoaëc tuoåi thoï (AVS). Rieâng vôùi
Trang 150
nhoùm ngöôøi caàu cö hay tò naïn,
Chính quyeàn Lieân bang cuõng phaûi
ñaët möùc giôùi haïn haèng naêm cho thaät
roõ raøng.
Ñoái vôùi nhoùm nghieân cöùu veà di
daân, ñeà nghò cuûa ñaûng UDC ñaåy
Thuïy Só lui trôû laïi thôøi kyø tröôùc khi
coù hieäp öôùc veà töï do löu thoâng vôùi
Lieân AÂu, nhöng gaét gao hôn trong
vieäc chaáp nhaän ngöôøi ngoaïi quoác
ñöôïc taïm cö ôû Thuïy Só vôùi soá thôøi
gian hôïp phaùp ñöôïc ôû laïi Thuïy Só,
vaø trong vieäc ñöôïc sum hôïp gia
ñình vôùi vôï vaø con coøn vò thaønh
nieân.
Ñang khi ñoù, caùc baûn nghieân cöùu
cuûa ba “Nhoùm Quan saùt quyeàn tò
naïn vaø di daân” toá caùo raèng Thuïy Só
coù chính saùch “hai maët” ñoái vôùi
ngöôøi ngoaïi quoác ñeán nöôùc naøy.
Moät maët laø khaûo saùt nhanh caùc hoà
sô di daân ñöôïc coi laø thieáu cô sôû vaø
toáng khöù hoï veà nguyeân quaùn thaät
sôùm, nhö hoà sô ñeán töø caùc nöôùc
vuøng Balkan, Georgia, Algeùria,
Maroc, Nigeria, hay Tunisia.
Coøn maët khaùc, ñoái vôùi caùc hoà sô
ñöôïc coi laø coù cô sôû ñeå ñöôïc laøm di
daân, thì cöù bò “ngaâm toâm” daøi daøi,
coù khi ñeán 2 naêm môùi ñöôïc Phoøng
Lieân bang veà Di daân (ODM) khaûo
saùt.
Hoâm Thöù Ba 20.05.2014, Nhoùm
Quan saùt naøy cho raèng caùch ñoái xöû
nhö treân toû ra baát nhaân vaø baát coâng
ñoái vôùi ngöôøi nöôùc ngoaøi caàn ñöôïc
di daân vaøo Thuïy Só. Ba nhoùm quan
saùt naøy nhaéc laïi raèng muïc ñính chuû
yeáu cuûa chính saùch di daân laø cung
caáp söï baûo veä cho nhöõng ngöôøi caàn
ñeán, chôù khoâng phaûi laø toáng khöù
nhanh nhöõng ngöôøi khoâng caàn ñeán.
Vieäc giam giöõ laâu ngaøy nhöõng
ngöôøi caàu cö tò naïn seõ ñöa ñeán heä
quaû ñau loøng laø hoï khoâng ñöôïc
quyeàn coù vieäc laøm, coù nôi ôû, hay
ñöôïc hoïc thöïc taäp trong thôøi gian
chôø ñôïi khaûo saùt. Sau ñoù, hoï trôû
thaønh ngöôøi thaát nghieäp daøi haïn.
Hôn nöõa, thaät laø baát nhaãn ñoái vôùi treû
em bò bieät xöû vaø ngöôøi lôùn bò giam
giöõ theo luaät haønh chaùnh...
Ngoaøi ra, ñöôïc bieát oâng
Christoph Blocher, phoù chuû tòch
ñaûng UDC, ñaõ tuyeân boá choáng laïi
ñeà nghò cuûa Chuû tòch Nhaø nöôùc
Thuïy Só Didier Burkhalter. Hoâm
Thöù Baûy 10.05.2014, oâng
Burkhalter yeâu caàu neân toå chöùc
tröng caàu daân yù trong voøng hai naêm
tôùi ñeå bieát yù daân veà moät kieán nghò
uûng hoä caùc hieäp öôùc song phöông
kyù keát vôùi Lieân AÂu. OÂng Blocher ñaõ
tuyeân boá töø nhieäm chöùc vuï daân bieåu
ôû Haï Vieän ñeå doàn söùc choáng laïi
Lieân AÂu. ª
S I N H - H O AÏ T
COÄNG ÑOAØN
COÄNG ÑOAØN WATTWIL
RÖÔÙC KIEÄU ÑÖÙC MEÏ
LAÀN THÖÙ HAI
Saùng ngaøy chuùa nhaät, muøng 4
thaùng 5 naêm 2014, trong luùc ñaïi ña
soá ngöôøi lao ñoäng coøn ñang trong
chaên aám neäm eâm thì toâi ñaõ söûa soaïn
leân ñöôøng. Treân con ñöôøng vaéng
khaùc haún vôùi ngaøy thöôøng, toâi chaïy
xe doïc treân khuùc ñöôøng quanh co
xuyeân thò traán nhoû Rapperswil.
Chaúng bao laâu thì ñiaï ñieåm maø toâi
Trang 151
phaûi ñeán ñaõ naèm trong taàm maét treân giaùo ñöôøng naày, coäng ñoaøn coâng
caùc baûng chæ ñöôøng.
giaùo Vieät Nam taïi Wattwil seõ moät
Döôùi moät thung luõng giöõa röøng laàn nöõa noâ nöùc ñoùn röôùc Ñöùc Meï
nuùi xanh truøng ñieäp moät ngoâi laøng Thaùnh-du töø Zušrich gheù qua thaêm
nhoû beù ñang naèm im lìm söôûi aùnh ñoaøn con caùi cuûa Meï ñang soáng
naéng ban mai. Ngoâi laøng naày mang trong giaùo xöù ’ñeøo heo huùt gioù naøy’
teân Wattwil. Moät caùi teân raát ngaén nhoû beù naày. Ñaây laø moät ngaøy vui
chæ coù hai vaàn xöùng vôùi khung caûnh maø con caùi cuûa Meï phaûi chôø töø hai
cuûa ngoâi laøng xinh xinh beù nhoû, naêm qua. Ngöôøi ta thöôøng noùi, heã
nhöõng neùt vaên hoaù hieän roõ vôùi caên thôøi gian chôø ñôïi caøng laâu, thì nieàm
nhaø truyeàn thoáng coå kính, coù moät vui khi gaäp laïi caøng lôùn hôn.
con suoái trong xanh, roùc raùch nhö
Hai anh baïn phuï giuùp toâi ñeå
lôøi tình töï moät ngöôøi yeâu thích soáng trang trí kieäu Ñöùc Meï cuõng vöøa ñeán
caû ñôøi trong caùi laøng naøy, chaûy nôi. Theá laø maáy anh em chuùng toâi
xuyeân qua giöõa laøng.
lieàn baét tay vaøo vieäc ngay. Laáy
Toâi cho xe döøng laïi treân baõi ñaäu khaên traéng laøm neàn, khaên vaøng
beân caïnh giaùo ñöôøng coâng-giaùo ñeäm leân treân, töøng caønh hoa töôi töø
trong laøng, moät laøn gioù nheï thoåi qua töø caém leân kieäu Ñöùc Meï töôïng
laøm ñong ñöa nhöõng chieác laù xanh tröng cho loøng con thaûo daâng kính
nhö reo vui vaãy chaøo ngöôøi töø Meï. Nhöng, cho duø hoa coù töôi caùch
phöông xa ñeán. Cuõng taïi nôi naày, 2 maáy, duø hoa coù ñeïp caùch maáy, cuõng
naêm veà tröôùc toâi ñaõ ñeán moät laàn. naøo ñaâu daùm so saùnh vôùi nhan
Nhìn laïi caûnh xöa, vöøa quen vöøa laï. Thaùnh Meï, vaø caøng khoâng theå so
Toâi cuõng töï caûm thaáy vui vui, vì toâi saùnh vôùi nhöõng ôn laønh Meï haèng
ñaõ giöõ ñuùng lôøi höùa laø seõ trôû laïi ñaây ban cho chuùng con.
khi coäng-ñoaøn Wattwil toå chöùc
Thôøi gian cöù theá maø qua ñi, kieäu
röôùc kieäu Ñöùc Meï laàn nöõa.
hoa ñöôïc hoaøn taát luùc 13giôø00. Anh
Toâi coøn nhôù, cuõng taïi nôi naày, Mai Döông Haûi, Anh Nguyeãn Traàn
hai naêm veà tröôùc, trôøi hoâm ñoù möa Maãn, gia ñình vaø caùc anh chò trong
rôi taàm taõ. Cha Giuse Phaïm Minh ca ñoaøn Zušrich cuõng vöøa ñeán nôi.
Vaên raát lo laéng, khoâng bieát mình coù Sau nhöõng caâu chaøo hoûi thì ca ñoaøn
theå ñi röôùc kieäu beân ngoaøi nhaø thôø vaøo trong nhaø thôø vaø baét ñaàu taäp
ñöôïc hay khoâng. Theá nhöng ñeán haùt.
giôø röôùc kieäu thì trôøi heát möa vaø
Moïi söï chuaån bò ñöôïc hoaøn taát
aùnh maët trôøi cuõng quaûng ñaïi toaû ñuùng nhö thôøi gian ñaõ döï ñònh.Toaøn
saùng cho coäng ñoaøn. Coøn hoâm nay theå coäng ñoaøn coâng giaùo Vieätnam
trôøi trong maây taïnh, gôïi leân trong taïi Watwil ñaõ coù maët tröôùc saân nhaø
loøng ngöôøi vieãn xöù nhö toâi moät thôø. Nôi maø caùch ñaây vaøi tieáng
nieàm vui khoâng teân. Nhöng coù leõ ñoàng hoà chæ trô trô moät neàn xi maêng
ñaây laø caûm giaùc cuûa rieâng toâi vaø vaéng veû im lìm, thì giôø naày ñaõ rôïp
trong luùc naày, chöù laùt nöõa, taïi ngoâi nhöõng maøu saéc töôi thaém cuûa
Trang 152
nhöõng chieác aùo daøi do caùc chò em
Vieätnam. Nhö theá cuõng chöa ñuû ñeå
dieãn taû nhöõng khuoân maët töôi vui
cuûa ñoaøn con caùi cuûa Meï ñang tuï
hoïp veà ñaây ñeå cung ngheânh vaø
möøng kính Ñöùc Maria.
Ñuùng 15 giôø 30, Cha chuû teá
Phaïm Minh Vaên trong boä leã phuïc
maøu vaøng töôi tuyeân boá vaø höôùng
daãn coäng ñoaøn vaø nhaéc nhöõng yù
nghóa cuûa cuoäc röôùc kieäu Ñöùc Meï
naêm 2014 naày. Ngay sau ñoù cuoäc
röôùc kieäu baét ñaàu. Thaùnh-giaù Chuùa
Gieâsu vaø hai caây neán cao ñi ñaàu.
Kieäu hoa Ñöùc Meï naêm nay ñöôïc
ñaët treân vai cuûa 4 chò phuï nöõ ñeán töø
coäng ñoaøn Zušrich. Ñi ngay sau kieäu
Ñöùc Meï laø Cha Phaïm Minh Vaên,
cuõng laø vò chuû chaên kính yeâu cuûa
chuùng con taïi Thuïy só töø 35 naêm
qua. Ca ñoaøn vaø coäng ñoaøn ñoàng
noái böôùc theo Cha, ngöôøi ñang tieáp
böôùc theo chaân Ñöùc Meï, vaø hình
aûnh naøy ñaõ laøm chuùng con khoâng
caûm thaáy sôï haõi lo aâu vì laïc loái. Trôøi
hoâm nay raát ñeïp, neân ñoaøn röôùc
kieäu ñi moät khuùc ñöôøng xa hôn naêm
tröôùc.
aùnh nhìn ñaày tình maãu töû cuûa Meï
thoâi, chuùng con cuõng ñuû vöõng tin vaø
vui soáng. Duø thôøi gian coù gaäm moøn
söùc khoûe cuûa con, duø noåi lo aâu buoàn
phieàn ñang haèn saâu treân khoeù maét
cuûa con, chuùng con vaãn töôi vui, vì
ñaõ coù Meï luoân luoân ôû beân con. Öôùc
chi giôø phuùt linh thieâng ñöôïc Meï
Thieân Chuùa ôû cuøng naày seõ keùo daøi
voâ taän, thì chuùng con vui söôùng bieát
bao. Trong taâm tình naày coäng ñoaøn
daâng leân Meï 12 kinh Kính möøng,
tröôùc laø daâng leân Meï toaøn theå Giaùo
hoâi, tieáp theo laø coâng ñoaøn Wattwil,
vaø sau cuøng laø töøng ngöôøi trong
coäng ñoaøn, keå caû nhöõng ngöôøi vì
hoaøn caûnh naøo ñoù maø khoâng theå
ñeán döï Thaùnh leã hoâm nay.
Thaùnh leã chuùa nhaät thöù 3 muøa
phuïc sinh baét ñaàu nhö thöôøng leä.
Baøi Phuùc aâm hoâm nay noùi veà hai
toâng ñoà ñöôïc Chuùa hieän ra vaø ñoàng
haønh treân ñöôøng Emmau. Cha
Phaïm minh Vaên gôïi yù vôùi moïi
ngöôøi trong baøi giaûng raèng, haõy
vöõng taâm maø lo soáng ñaïo trung
kieân. Bôûi chính luùc chuùng ta chaùn
naûn nhaát, luùc chuùng ta thaát voïng vaø
muoán lìa xa coäng ñoaøn daân Chuùa,
ñoù laïi laø luùc Chuùa ñang hieän dieän
beân chuùng ta, chæ sôï laø chuùng ta
khoâng nhaän bieát söï hieän dieän cuûa
Ngaøi. Cuoái cuøng Cha khuyeân
chuùng ta phaûi hoïc theo 2 vò toâng ñoà
aáy, laø bieát thaân thöa vôùi Chuùa raèng:
Thöa Ngaøi, trôøi ñaõ toái, xin Ngaøi haõy
ôû laïi cuøng chuùng con.
Sau khi ñoaøn röôùc kieäu tieán vaøo
nhaø thôø, kieäu Ñöùc Meï ñöôïc ñaët
ngay beân phaûi baøn thôø. Trong luùc
Linh muïc chuû teá daâng höông cho
Ñöùc Meï thì coäng ñoaøn chaøo kính
Ñöùc Meï baèng baøi haùt “voøng hoa
daâng Meï”. Noäi dung baøi haùt ñaõ goùi
gheùm taát caû loøng thaønh vaø nieàm tin
cuûa ñoaøn con phoù thaùc nôi Meï. Bao
nhieâu lo aâu, bao nhieâu buoàn phieàn,
Sau phaàn röôùc leã, Chò Ngoïc
bao nhieâu ñieàu caàn caàu xin, thì giôø Ñieäp thay maët cho coäng ñoaøn
naày ñaây hình nhö khoâng coøn yù Wattwil caùm ôn Cha, caùm ôn anh
nghóa nöõa. Vì chæ caàn aùnh nhìn, moät Mai Döông Haûi, caùm ôn coäng ñoaøn
Trang 153
Zurich cuøng taát caû nhöõng ngöôøi ñaõ
giuùp lo toå chöùc cuoäc röôùc kieäu Ñöùc
Meï hoâm nay.
Thaùnh leã keát thuùc baèng moät baøi
haùt quen thuoäc ñeå nhaân dòp naày moïi
ngöôøi cuøng daâng coäng ñoaøn
Wattwil leân cho Meï.
“Meï ôi, xöù ñaïo con ñaây, nguyeän
xin daâng hieán Meï töø bi
Xin Meï luoân ñôõ naâng phuø trì, vaø
luoân daãn daét treân ñöôøng ñi...”
Baøi haùt ñaõ heát, cuõng nhö Thaùnh
leã keát thuùc, nhöng tieáng vang voïng
vaãn coøn ñaâu ñaây. Ban toå chöùc ñaõ
leân tieáng môøi nhieàu laàn sang beân
hoäi tröôøng duøng böõa aên toái, theá
nhöng vaãn coøn ngöôøi tieáp tuïc ôû laïi
trong nhaø thôø, raâm ræ caàu kinh. Coù
ngöôøi thì lo chuïp hình löu nieäm. Toâi
laø ngöôøi coù traùch nhieäm phaûi thu
doïn, cuõng ñaønh phaûi khoanh tay
ñöùng chôø moät beân cho ñeán ngöôøi
cuoái cuøng ra khoûi nhaø thôø roài chuùng
toâi môùi baét ñaàu thaùo gôõ kieäu ñeå
mang veà.
Buoåi aên toái hoâm nay ñöôïc goïi laø
“Imbiss” theá nhöng ñaõ khoâng thieáu
nhöõng moùn aên thuaàn tuyù daân gian
Vieätnam. Coù côm traéng, rau töôi vaø
raát nhieàu moùn ngoït ñöôïc caùc gia
ñình trong coäng ñoaøn Wattwil
mang ñeán. Nhôø ñoù maø buoåi aên toái
ñaõ trôû neân moät buoåi hoïp maët gia
ñình raát laø vui.
Vì hoâm nay ñaõ laø chieàu chuùa
nhaät, ñaïi ña soá ngöôøi hieän dieän ñeàu
phaûi ñeán sôû ñi laøm ngaøy mai, neân
tieäc möøng kính Ñöùc Meï Thaùnh-du
naêm nay ñöôïc keát thuùc sôùm hôn
moïi khi.
Toâi mang haønh lyù ra xe trong khi
aùnh taø döông haõy coøn traûi daøi treân
thaûm coû tröôùc saân giaùo ñöôøng. Toâi
cho xe töø töø laên baùnh, nhöõng ngöôøi
thaân quen ñöa tay vaãy chaøo chuùc toâi
ñi ñöôøng bình an vaø heïn gaëp laïi
nhau trong laàn röôùc kieäu naêm tôùi.
Toâi thaàm caàu chuùc moïi ngöôøi luoân
luoân ñöôïc Ñöùc Meï ban nguoàn an
bình, hieäp nhaát vaø yeâu thöông, ñeå
moãi dòp muøa hoa nôû, chuùng ta laïi
ñöôïc quaây quaàn beân nhau toå chöùc
cuoäc cung ngheânh Ñöùc Meï
Thaùnh-du taïi vuøng ñaát nhoû beù vaø an
bình naày.
Chieàu Chuùa nhaät, ngaøy 04 thaùng
5 naêm 2014.
(N.K.T. soá 1)
VAØI CAÛM NGHÓ
VEÀ TÓNH TAÂM MUØA CHAY
2014 TAÏI ORSONNENS
Trôøi ñeïp vaø aám aùp haún leân trong
cuoái tuaàn leã laù, nhöõng khuoân maët
quen thuoäc laïi heïn nhau veà khuoân
vieân nhaø doøng Orsonnens, ñaây laø cô
hoäi hieám coù maø haèng naêm toâi mong
ñôïi, laø dòp ñeå taâm hoàn coù vaøi ngaøy
thöùc tænh, söûa soaïn böôùc vaøo soáng
Tuaàn Thaùnh vaø ñoùn nhaän leã Phuïc
Sinh.
Cha giaûng phoøng Vuõ Haûi Ñaêng
naêm nay vôùi chuû ñeà Soáng Ñaïo
Giöõa Ñôøi, baèng nhöõng phöông tieän
internet linh hoaït keát hôïp giöõa phuùc
aâm, lôøi giaûng giaûi, thaùnh nhaïc...
khieán caùc tónh taâm vieân tænh taùo,
khoù maø nguû guïc nhö thöôøng leä ñöôïc
laém, toäi loãi, toäi loãi!
Ngoaøi phaàn nghe giaûng, thaûo
luaän chung roài chia seû töøng nhoùm
khoâng phaân bieät tuoåi taùc, giaø treû boå
tuùc cho nhau nhöõng kinh nghieäm
soáng ñaïo giöõa ñôøi (dó nhieân laø raát
Trang 154
vui, raát soâi noåi) vaø caâu hoûi thöù hai
ñaõ gaây nhieàu öu tö laãn nieàm tín thaùc
vaøo söï Phuïc Sinh cuûa Chuùa Kitoâ laø:
Neáu ngaøy mai khoâng coøn nöõa thì toâi
seõ laøm gì trong ngaøy hoâm nay?
Ñænh cao vaãn laø chieàu thöù baûy,
trong taâm tình saùm hoái, moïi ngöôøi
ñaõ ñöôïc xöng toäi laøm hoøa vôùi Chuùa,
vôùi nhöõng ngöôøi ít coù dòp xöng toäi
trong naêm hay chuû tröông: “xöng
toäi moät naêm ít nhaát laø moät laàn” nhö
toâi, thì ñaây chính laø ngaøy toâi caûm
thaáy xöùng ñaùng nhaát trong naêm ñeå
ñöôïc keát hieäp cuøng Chuùa Gieâsu
Thaùnh Theå.
Toái hoâm ñoù döôùi söï höôùng daãn
cuûa Cha H.Ñaêng, cha Thanh, thaày
Saùu C.B.Duyeät moïi ngöôøi ñi ñaøng
thaùnh giaù moät caùch soát meán, ñaëc
bieät höôùng veà naêm gia ñình, caùc gia
ñình boá meï con caùi chaùu chaét xuùm
laïi naâng vaø cuøng böôùc ñi, treân vai
hoï laø caây Thaäp Töï yeâu thöông
nghieâng nghieâng trong trôøi chieàu
ñang daàn taét naéng.
Raát tieác giôùi treû naêm nay ñi
khoâng ñoâng, vì cha giaûng phoøng ñaõ
chu ñaùo daønh thôøi giôø noùi chuyeän
vaø giaûi ñaùp nhieàu suy tö, thaéc maéc
veà ñaïo laãn ñôøi cho caùc em. ÔÛ caùc
em, nhöõng khuoân maët töôûng chöøng
raát ngaây ngoâ nhöng laïi coù nhöõng
caâu hoûi nhö: “Taïi sao chuùng con
phaûi ñi leã ngaøy Chuùa nhaät trong khi
caùc baïn khaùc khoâng bò boá meï hoï baét
ñi” hay “Taïi sao luaät caám ñaùnh con
caùi maø chuùng con vaãn bò boá meï
ñaùnh...” Khieán chuùng ta, caùc baäc
phuï huynh phaûi ngôõ ngaøng nhaän ra:
Thì ra chuùng noù khoâng chæ lôùn veà
theå xaùc maø coøn raát tröôûng thaønh
trong tö duy nöõa.
Hy voïng qua laàn tónh taâm naøy,
töông qua giöõa moïi ngöôøi trong gia
ñình laïi coù dòp xích laïi vaø hieåu nhau
nhieàu hôn nöõa.
Chuùa nhaät leã Laù, naéng aám neân
thaùnh leã ñöôïc cöû haønh ngoaøi saân tu
vieän, quyù tu só nam nöõ vaø moïi tín
höõu töø khaép caùc canton keùo veà haân
hoan tay caàm nhaønh laù ca vang
chuùc tuïng ñaáng nhaân danh Chuùa
maø ñeán, sau phaàn röôùc laù, moïi
ngöôøi tham döï thaùnh leã... Keát thuùc
laø böõa aên buùn thòt nöôùng vöøa ngon
vöøa thaân maät, heïn gaëp laïi muøa tónh
taâm naêm sau.
Xin caûm ôn cha Tuyeân UÙy Vaên,
cha beà treân Tuù, cha Thanh, Cha Haûi
Ñaêng, caùc cha, caùc thaày cuûa ñan
vieän vaø thaày Saùu Duyeät cuøng taát caû
caùc anh chò trong ban toå chöùc, ban
aåm thöïc... ñaõ thöïc söï ñem ñeán cho
chuùng con moät tuaàn thanh thaûn, vui
töôi, yù nghóa.
Xin Chuùa Phuïc Sinh ban phöôùc
laønh cho caùc ñaáng baäc vaø moãi moät
gia ñình cuûa chuùng con. (PC)
LEÃ RÖÔÙC KIEÄU ÑÖÙC MEÏ
LA VANG GIAÙO ÑOAØN
ANTOÂN QUYØNH
Nhö trong lôøi ngoû trong thaùnh leã
cuûa anh chuû tòch giaùo ñoaøn Voû Tieát
Cöông (töông lai laõnh nhaän chöùc
phoù teá vónh vieãn vaøo ngaøy
29.6.2014 taïi Lausanne) keå raèng:
“Nhôø coù Cha Jos. Huyeân khôûi coâng
röôùc kieäu töø caùch ñaây 20 naêm, maø
giaùo ñoaøn thaùnh Antoân Quyønh lieân
tuïc coù ñöôïc thaùnh leã röôùc kieäu Ñöùc
Meï La Vang keå töø ñoù ñeán nay”.
Vaâng, ñuùng theá, heã cöù vaøo thaùng
Trang 155
hoa, trung tuaàn thaùng naêm laø baø con
khaép caùc coäng ñoaøn coâng giaùo vuøng
Thuïy Só Phaùp, vaø cuõng coù moät soá
thaân höõu cuûa caùc coäng ñoaøn vuøng
Thuïy Só Ñöùc, keùo veà Notre Dame
de Tours ñeå tham döï leã röôùc kieäu vaø
thaùnh leã kính möøng Meï.
Vì laø traùch nhieäm cho moät coäng
ñoaøn, neân chuùng toâi ñeán Tours sôùm.
Thuù thaät khi ñeán nôi, chuùng toâi hôi
naûn loøng vì soá xe coä vaø soá ngöôøi ñeán
khoâng maáy ñoâng. Chuùng toâi lo sôï
côn gioù Bise maïnh (gioù baác), seõ laøm
naûn loøng baø con chaêng? Quan saùt
thaáy anh taân chuû tòch Khieát cöù ñi ra,
ñi vaøo coù veû lo laéng...
Ñuùng 14h00, hoäi phaït taï ñoïc
kinh, sau ñoù laø hoäi Loøng Thöông
Xoùt Chuùa, roài chaàu mình thaùnh, roài
ca ñoaøn taäp haùt, cho ñeán ñuùng
15h30 thì cuoäc röôùc kieäu baét ñaàu.
Duø sao cuõng phaûi coù lôøi khen ngôïi
giôø giaác ñöôïc toå chöùc raát ñuùng.
Trong khi baø con vaøo ñoïc kinh
thì ôû ngoaøi troáng nhö chuøa Baø
Ñanh, vaøi em nhoû chôi banh trong
saân, moät soá em khaùc thì ñang ñöïôc
caùc coâ, caùc baø trang ñieåm... OÂng
Thaéng, ngöôøi phuï traùch quay phim
cho giaùo ñoaøn cöù ñeán hoûi toâi: - Sao
vaéng theá?
Taï ôn Chuùa, vaøo khoaûng 15h15
khi caùc hoäi ñoaøn ñoïc kinh xong, baét
ñaàu ra ngoaøi saân thì cuõng laø luùc maø
luõ löôït caùc xe keùo ñeán, ña phaàn laø
xe baûng soá FR. Thì ra, baø con töø caùc
nôi xa khoâng quen ñöôøng phaûi ñeán
sôùm, coøn baø con FR ôû gaàn ñaõ quen,
thuoäc ñöôøng yû laïi neân canh giôø maø
ñeán. ÔÛ Tours hôi baát tieän cho ngöôøi
töø xa ñeán vì GPS khoâng chæ ñeán nôi.
Ñuùng 15h30 cuoäc röôùc kieäu
ñöôïc baét ñaàu. Ñaàu tieân vaãn laø thaùnh
giaù neán cao, nhöõng ngöôøi caàm neán
cao thì coù thay ñoåi, coøn caây thaùnh
gía thì hình nhö naêm naøo toâi cuõng
thaáy laø baùc Trònh Ngoïc Chí. Baùc ñaõ
quen thuoäc, soát saéng vaø khoâng phaûi
taäp taønh. Nhöõng ngöôøi neán cao thì
cöù theo baùc maø ñi. Roài 2 ngöôøi goõ
troáng, chieâng. Goõ troáng cuõng vaäy,
vaãn chuyeân gia Thi. Phaûi khen anh
Thi moät ñieàu raèng anh cheá giaøn
baùnh xe raát tieän, ñeå coù theå ñaåy troáng
ñi moät caùch deã daøng.
Cuoäc röôùc töø cuoái ñöôøng leo
doác, röôùc leân treân nhaø thôø, roài hoäi
tröôøng, moät ñoaïn ñöôøng khoaûng
200m, thaät laø soát saéng vaø veà phaàn
ñôøi thì phaûi noùi laø raát ñeïp maét, vôùi
nhöõng taø aùo daøi tha thöôùt vaø lung
lay trong côn gioù baác. 4 coâ vôùi 4
maøu aùo daøi khaùc nhau khieäng kieäu
thaät laø ñeïp maét vaø trang nghieâm.
Naêm nay, soá ngöôøi thueâ nhaø ôû
Tours khaù ñoâng, hoï ngoài thaønh
haøng töø haøng hieân, theo doõi troá maét
nhìn meâ say nhöõng hình aûnh vaø maøu
saéc laï luøng, khaùc bieät, neân toû ra raát ö
laø thích thuù.
Thaùnh leã thì khoâng coù nhieàu
thay ñoåi. Cha Löu laøm chuû teá thay
cha Vaên, maéc baän vaøo nhöõng ngaøy
choùt vì chöông trình muïc vuï cuûa
Ngaøi luoân baän roän vaø chaät cöùng..
Ngoaøi ra coù cha Thanh vaø moät soá
cha doøng Xitoâ vaø cha khaùch ñeán töø
Geneøve.
Leã naêm nay, cuõng coù maøn caùc
em nhoû daâng hoa vaø 4 chaùu thieáu nöõ
cuøng vôùi chò Uyeân Ly daâng cuûa leã.
Maøn daâng hoa coù chuùt ít thay ñoåi
Trang 156
nhöng caùc chaùu coù veû quen thuoäc
vaø linh hoaït hôn. Cuõng nhöõng chaùu
aáy maø naêm truôùc, so vôùi naêm nay ñaõ
cao lôùn quaù roài. Chaéc ban toå chöùc
laïi phaûi thay ñoåi aùo daøi cho caùc
chaùu. Ca ñoaøn thì khoûi phaûi vieát
theâm, anh chò em luoân coù nhöõng baøi
haùt môùi laï, du döông traàm boång vaø
cung tieán.
Gheá ngoài trong nhaø thôø tuy
khoâng chaät kín nhöng cuõng khaù
ñoâng, öôùc löôïng khoaûng 200 ngöôøi.
Sau thaùnh leã laø phaàn aåm thöïc töï
tuùc (picque-nique Canadien),
nhöng thay vì toå chöùc ôû ngoaøi,
nhöng vì coù gioù bise maïnh, neân
buoäc loøng phaûi toå chöùc ôû trong hoäi
tröôøng. Phaûi coù lôøi khen ngôïi quyù
anh chò em raát tích cöïc, chæ trong vaøi
phuùt, anh chò em ñaõ doïn, baøy baøn
gheá cho 200 ngöôøi ngoài aên.
Tuy nhieân, cuõng coù moät nhoùm
thanh nieân baát keå gioù baõo maø ñöùng
nöôùng thòt ngoaøi trôøi, muøi thòt
nöôùng thôm phöùc boác toûa muoân nôi
vaø qua caùc anh em, nhieàu ngöôøi
ñöôïc thöû neâm moùn thòt beâ vaø thòt
heo maø caùc anh öôùp raát ngon.
Ngoaøi phaàn aên uoáng töï tuùc, caùc
em thanh thieáu nieân cuõng baøy haøng
baùn creâpes, cafeùs... Nghe ñaâu caùc
em cuõng kieám ñöôïc 500 quan, laøm
quyõ sinh hoaït.
Xin Chuùa, Meï Lavang traû coâng
boäi haäu cho quùy vò. H.N.L
CUNG NGHINH ÑÖÙC MEÏ
TAÏI NOTRE-DAME
DE TOURS 2014
Ñaây laø laàn haønh höông thöù 20
cuûa giaùo ñoaøn thaùnh Antoân Quyønh,
keå töø laàn ñaàu tieân vaøo thaùng naêm
1994 da cha coá Vuõ Xuaân Huyeân toå
chöùc. Thôøi gian thaám thoaùt qua
mau, bao gioâng toá ñaåy ñöa con
thuyeàn cuûa giaùo ñoaøn, cuûa töøng
coäng ñoaøn, töøng gia ñình, töøng
ngöôøi trong chuùng con luoân coù baøn
tay Meï La Vang giuùp ñôõ cheøo
choáng, soùng gioù naøo roài cuõng phaûi
yeân ñeå ngaøy hoâm nay chuùng con
vaãn coøn ñaây, laïi moät laàn nöõa ñöôïc
quaây quaàn döôùi boùng meï, chæ caàn
veà ñaây ñeå ñöôïc nhìn ngaém meï cuõng
ñaõ laø moät ñaëc aân cho chuùng con roài.
Trôøi quang ñaõng trong xanh tuy
coù nhöõng ñôït gioù buoát raát maïnh
nhöng vaãn thaáy ñoù ñaây nhöõng taø aùo
daøi nhieàu maøu thaáp thoaùng, gioù chæ
laøm cho nhöõng taø aùo tung bay nhö
nhöõng caùnh böôùm theâm phaàn ñeïp
maét. Phaàn cung nghinh Ñöùc Meï raát
trang troïng, bao nhieâu hoa neán
daâng leân meï vôùi loøng bieát ôn cuûa
chuùng con, caùc em nhoû cuõng ñöôïc
coâ Hoàng taäp muùa daâng hoa, nhö
nhöõng ñoùa hoa loøng trong traéng caùc
em daâng cho ngöôøi meï chung cuûa
Toùm laïi, thaùnh leã vaø cuoäc röôùc giaùo hoäi Vieät Nam.
kieäu ñaõ ñöôïc toå chöùc raát soát saéng.
Nhìn leân baøn thôø coù cha chuû teá
Nhieàu ngöôøi phuï giuùp, caùng ñaùng Löu, cha Thanh, cha Tuaán, cha
nhieàu coâng vieäc khaùc nhau, nhaát laø Duõng, thaày Saùu Duyeät vaø ñaëc bieät
quyù anh chò em ôû Fribourg. Töø oâng coøn coù söï hieän dieän cuûa taân linh
truøm, ban haønh giaùo tôùi moïi thaønh muïc Toaøn töø Geneøve ñeán daâng leã
phaàn...
chung.
Trang 157
Ca ñoaøn vaø giaùo daân cuøng nhau
taùn tuïng danh meï baèng nhöõng baøi
haùt raát quen thuoäc, vôùi taát caû taâm
tình chuùng con kính tin, vôùi heát traùi
tim hoâng chuùng con kính daâng, ca
vang leân danh meï luoân hieån vinh.
Keát thuùc thaùnh leã laø lôøi caùm ôn
cuûa anh chuû tòch giaùo ñoaøn gôûi ñeán
caùc tu só nam nöõ, gia ñình Phaït Taï
Fribourg, hoäi Ñoïc Kinh Toân Vöông
Ñöùc Meï Geneøve, hoäi Kính Loøng
Thöông Xoùt Chuùa, ca ñoaøn, ñoäi
daâng hoa, ñoäi khieâng kieäu... Vaø
cuõng khoâng queân hai anh chieâng vaø
anh troáng ñaõ goùp phaàn cho buoåi leã
theâm neùt uy nghi truyeàn thoáng. Taát
caû chuùng ta ñaõ cuøng nhau daâng leân
meï loøng thaønh cuûa moãi ngöôøi trong
chuùng ta, cuõng ñöøng queân nheù! Lôøi
höùa (vôùi cha Löu) laø röôùc meï vaøo
nhaø vaø nhöõng traøng chuoãi Maân Coâi
haèng ngaøy (hay luùc naøo coù theå) ñeå
daâng leân meï.
Cha Löu cuõng thoâng baùo tin vui
cho giaùo ñoaøn laø thaùng saùu saép tôùi
anh chuû tòch giaùo ñoaøn töùc anh
Nguyeãn Tieát Cöông seõ ñöôïc chòu
chöùc phoù teá vónh vieãn, ñoàng thôøi
cuõng giôùi thieäu anh Khieát
(Fribourg) vaø chò Ly (Geneøve) seõ
nhaän chöùc chuû tòch vaø phoù chuû tòch
giaùo ñoaøn trong nhieäm kyø hai naêm,
baét ñaàu töø thaùng chín 2014.
Sau thaùnh leã vì trôøi vaãn coøn gioù
quaù maïnh neân moïi ngöôøi keâ baøn aên
uoáng ngay trong phoøng hoäi vöøa aám
aùp vöøa thaân tình, caùc cha caùc thaày
cuøng aên chung vui veû vôùi giaùo daân.
Caùc baïn trong nhoùm treû cuûa giaùo
ñoaøn cuõng tranh thuû gaây quyõ baèng
caùch baùn baùnh creâpes, cheø,
gateau... Noùng hoåi vöøa thoåi vöøa aên.
Ngay luùc ñoù ñöôïc tin thaân maãu
cuûa cha Tuaán ñöôïc Chuùa goïi veà,
cha phaûi voäi vaøng trôû veà nhaø doøng
ñeå hoâm sau qua Canada chòu tang
meï, chuùng con xin chia buoàn cuøng
cha vaø gia ñình.
Ngaøy vui qua mau, chuùng con
laïi tam bieät meï La Vang kính yeâu,
xin meï ñoàng haønh vôùi chuùng con
trong cuoäc soáng gian traàn naøy, xin
giuùp chuùng con bieát soáng noi göông
meï laø luoân bieát soáng ñeïp loøng
Chuùa. PC
LEÃ CAÀU
CHO CHA BERNARDIN
TRAÀN PHUÙC DÖÔÏC
Cha Bernadino Traàn Phuùc Döôïc
laø moät linh muïc raát kyø cöïu soáng laâu
naêm taïi Thuïy Só. Nhöõng ngöôøi ñeán
Thuïy Só tröôùc naêm 1986 haàu nhö
ñeàu bieát ñeán ngaøi.
Maáy naêm gaàn ñaây cha veà VN
höu döôõng vaø ñaõ qua ñôøi hoâm
13-4-2014. Nhaø doøng XitoâOrsonnens ñaõ toå chöùc daâng leã caàu
nguyeän cho cha ngaøy thöù baåy
3-5-2014 taïi Ñan vieän Fatima
Orsonnens. Caùc linh muïc quen thaân
vaø con chaùu cuûa cha töø xa ñaõ ñeán
tham döï ñoâng ñuû. Cha Robert
Tröông Hoaøng Böûu laø chaùu cuûa
Ngaøi ñaõ giaûng thaùnh leã vaø thay vì
vieát veà Ngaøi, Muïc Vuï xin ñaêng
nguyeân baøi giaûng cuûa cha chaùu cuûa
ngaøi laø LM Robert Tröông Hoaøng
Böûu cuõng nhö lôøi caùm ôn cuûa ngöôøi
chaùu vaø caû cha Beà treân nhaø doøng Leâ
Höõu Tuù.
Trang 158
BAØI GIAÛNG LEÃ CAÀU CHO
CHA TRAÀN PHUÙC DÖÔÏC
CUÛA LM ROBERT
TRÖÔNG HOAØNG BÖÛU
Töôûng nieäm cha coá
Bernardino
1920-2014
vaø khieám khuyeát.
1. Cha coá Traàn Phuùc Döôïc sinh
naêm 1920 taïi laøng Cao Xaù, Gio
Linh, Quaûng Trò. Ñöôïc cha xöù giôùi
thieäu ñi tu vaø gia nhaäp Doøng Xitoâ
Phöôùc Sôn, Quaûng Trò luùc môùi 13
tuoåi. Thaøy Döôïc khaán doøng laàn ñaàu
tieân luùc 22 tuoåi vaø mang teân thaùnh
Ñaáng saùng laäp ñan vieän Ñöùc Baø Bernardino. Thaøy tuyeân khaán troïn
ñôøi 3 naêm sau ñoù vaø thaøy ñöôïc keâu
Fatima, Orsonnens-Fribourg.
goïi laõnh nhaän chöùc linh muïc naêm
Cuoäc ñôøi traàn theá cuûa cha coá 1948, luùc ngaøi troøn 28 tuoåi ñôøi.
Bernardino Traàn Phuùc Döôïc ñaõ keát
2. Naêm 1953, chieán tranh Ñoâng
vaøo ngaøy 13.04.2014 sau 94 naêm
roøng raõ soáng trong ôn nghóa vaø tình Döông buøng noå khaép nôi, ñaát nöôùc
yeâu cuûa Chuùa Ba Ngoâi. Thaùnh leã an Vieät Nam bò ñe doaï chia ñoâi, caùc tu
taùng ñaõ ñöôïc cöû haønh taïi Ñan Vieän só cuûa Ñan Vieän Phöôùc Sôn buøi nguøi
Phöôùc Sôn, Baø Ròa Vuõng Taøu ngaøy chia lìa maùi nhaø toå aám ñeå di cö vaøo
16.04. Vaøo ngaøy 03.05 vöøa qua, taïi mieàn Nam, ñònh cö taïi xaõ Long
Tu Vieän Ñöùc Baø Fatima, baø con Thaïnh Myõ, Goø Coâng, Thuû Ñöùc. Cha
ruoät thòt cuûa cha coá, quyù thaân baèng treû Traàn Phuùc Döôïc laø moät trong
baïn höõu, nhöõng ngöôøi töøng gaëp nhöõng tu só haêng haùi nhaát, giuùp tu
maët, quen bieát ngaøi, ñaõ qui tuï veà Tu vieän mình xaây döïng laïi töø hai baøn
Vieän ñeå daâng lôøi caûm taï Chuùa vaø tay traéng.
caàu nguyeän cho linh hoàn ngaøi ñöôïc
3. Möôøi naêm sau ñoù, naêm 1963,
an nghæ trong tình yeâu Chuùa nhaân luùc moïi taïm oån ñònh trong ñôøi soáng
töø.
môùi, cha Döôïc ñöôïc cöû ñi du hoïc taïi
Caûm taï Chuùa vì bieát bao hoàng aân Thuî Só, phaûi maát 3 thaùng trôøi ñi
Chuùa daønh cho ngaøi, hoàng aân cao nhôø taøu cuûa Phaùp, ngaøi môùi ñaët
caû nhaát laø ñöôïc sinh ra laøm con chaân ñeán Ñan Vieän Hauterive/
Chuùa, ñöôïc taùi sinh trong pheùp röûa Fribourg. 43 tuoåi môùi laø laàn ñaàu
toäi, ñöôïc keâu goïi laøm ñan só Xitoâ tieân trong ñôøi caép saùch ñi hoïc, vì
chieâm nieäm, ñöôïc laõnh nhaän chöùc xöa nay ñöôïc tu hoïc trong Ñan
linh muïc vaø ñöôïc cheát trong tín Vieän, ngaøi vaøo thaúng ñaïi hoïc
nghóa cuûa moät ñôøi hieán daâng cho Fribourg Misericorde vaø 3 naêm
Chuùa qua baøn tay chaêm soùc ñaày sau, haõnh dieän mang veà cho Ñan
tình thöông meán cuûa anh em mình. Vieän baèng cöû nhaân trieát hoïc baèng
Caàu nguyeän cho linh hoàn ñan só tieáng la tinh. Naêm 1972, ngaøi coù dòp
Bernardino vì nhöõng thieáu soùt, trôû veà queâ höông thaêm anh em vaø
nhöõng sai laàm, nhöõng yeáu ñuoái cuûa baø con cuûa mình. Luùc baáy giôø ngoâi
moät ñôøi ngöôøi daâng cho Chuùa, nhaø Ñan Vieän luùc ngaøi ra ñi khoâng
nhöng chaéc chaén coù nhieàu baát toaøn coøn nöõa vì ñang ñöôïc xaây döïng laïi
Trang 159
vôùi soá tieàn ngaøi xin ñöôïc töø caùc vò
aân nhaân ôû AÂu Chaâu. Ñoù cuõng laø laàn
cuoái ngaøi nhìn thaáy Ñan Vieän chöa
hoaøn thaønh vì sau khi khaùnh thaønh
khoâng bao laâu thì bieán coá thaùng tö
1975 xaûy ñeán, vaø vaøo thaùng gieâng
naêm 1978, Ñan Vieän Xitoâ Phöôùc
Sôn, Thuû Ñöùc ñaõ bò tòch thu vónh
vieãn. Hai laàn xaây döïng giôø ñaây ñeàu
traéng tay nhöng caùc ñan só luoân tin
raèng Chuùa muoán cho mình soáng
caùch khaùc vaø phoù thaùc nhieàu hôn.
4. Naêm 1979, bieán coá troïng ñaïi
ñaùng ghi nhôù trong ñôøi tu trì cuûa cha
coá: nhôø söï hoã trôï vaø coá vaán cuûa caùc
ñan só Xitoâ, caùc cha ñang du hoïc taïi
Thuî Só, quyù sô vaø vôùi söï coå ñoäng
cuûa anh chò anh sinh vieân Vieät
Nam, ñöôïc pheùp cuûa Giaùm Muïc
giaùo phaän, cha coá ñaõ thaønh laäp Tu
Vieän Ñöùc Baø Fatima taïi laøng
Orsonnens thuoäc bang Fribourg,
chính thöùc hoaït ñoäng ngaøy
15.08.1979. Ñaây quaû laø moät söï
quan phoøng cuûa Chuùa soi saùng cho
cha coá vì nhôø coù ngoâi nhaø Tu Vieän
naøy maø ngaøi ñaõ tieáp nhaän caùc anh
em doøng Xitoâ Vieät Nam taûn maùc
khaép nôi veà qui tuï laïi ñeå soáng ñôøi tu
chieâm nieäm, keå caû caùc anh em ñaõ
ñònh cö ôû caùc quoác gia khaùc, cha coá
cuõng xin cho ñöôïc vaøo Thuî Só ñeå
chung soáng vôùi anh em.
Tu vieän khoâng nhöõng ñeå anh em
Xitoâ soáng ñôøi ñan tu, cha coá cuõng
môû roäng baøn tay ñoùn tieáp anh chò
em tò naïn khoâng phaân bieät toân giaùo,
laøm nôi gaëp gôõ, chia seõ, caám phoøng,
traïi heø thieáu nhi, caùc khoaù vaên
hoaù... Theá roài laøm sao chuùng ta
queân ñöôïc nhöõng ngaøy thaùng an
vui, nhöõng leã khaán höùa, leã chòu
chöùc, nhöõng muøa heø ñaày ñoàng
höông Vieät Nam ñeán thaêm Tu
Vieän: luùc naøo cuõng thaáy cha coá hieän
dieän ñoùn chaøo anh chò em vôùi nuï
cöôøi thaân thieän, ai ai cuõng xem nhö
ngöôøi cha cuûa mình vaø thaân tình goïi
ngaøi baèng Boá Döôïc.
Chuùng ta cuõng khoâng queân
nhöõng ngaøy thaùng khoù khaên vaø gaëp
nhieàu thöû thaùch: moät mình cha coá
phaûi gaùnh chòu thay cho anh em, vôùi
tính caùch laø beà treân phaûi chòu traùch
nhieäm. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc Vieän Phuï
Hoäi Tröôûng nhaéc ñeán tröôùc ñeâm leã
an taùng cha coá, caùc Vieän Phuï khaùc,
töøng laø beà treân cuûa cha coá ñoâi luùc
cuõng coù nhöõng lôøi leõ khaù naëng neà vì
moät soá ñan só ñaõ queân ôn cha coá,
hay noùi ñuùng hôn laø queân ôn Chuùa
ban qua baøy tay cuûa cha coá. Vieän
Phuï Vöông Ñình Laâm coøn noùi roõ
hôn: “voâ ôn vôùi Chuùa laø moät söï khoán
naïn, khoán naïn cho caû ñôøi naøy laãn ñôøi
sau”. Ngaøy an taùng cha coá, tröôùc
linh cöûu ngaøi, trong baàu khí thaät
trang nghieâm vaø caûm ñoäng, cha phoù
beà treân Phaïm Ñaêng Maãn ñaõ thay
maët anh em tu vieän Fatima ñeå caùm
ôn cha coá veà nhöõng gì ñaõ laøm cho
anh em, vaø ñaët bieät cuùi mình xin loãi
cha coá thay anh em veà nhöõng xuùc
phaïm vaø phieàn loøng ñaõ gaây ra, ñeå
giôø ñaây cha coá ñöôïc an giaác trong
tình yeâu nhaân töø cuûa Chuùa.
5. Moät bieán coá khaùc ñaùnh daáu
ñôøi ñan só boû mình vì Chuùa vaø cho
anh em cuûa cha coá: ngaøy cha coá
vónh vieãn rôøi Thuî Só vaøo thaùng 10
naêm 2007 sau 44 naêm soáng an laønh
treân maûnh ñaát thaân yeâu naøy ñeå trôû
Trang 160
veà queâ höông Vieät Nam. Cha coá
ñöôïc soáng haïnh phuùc trong Ñan
Vieän Meï Phöôùc Sôn, ngoâi nhaø ñöôïc
xaây döïng töø naêm 1975, hoâm nay ñaõ
thaønh hình toát ñeïp vôùi hôn 200 tu só,
ñeâm ngaøy chuyeân caàn caàu nguyeän.
Cha coá haêng say tích cöïc tham gia
ñaày ñuû caùc giôø kinh nguyeän, laøm
göông saùng cho anh em treû tuoåi môùi
vaøo tu.
6. Vaø roài bieán coá sau cuøng, bieán
coá quan troïng nhaát cuûa moät ñôøi
ngöôøi nhö thi haøo AÁn Ñoä Tagore
dieãn taû troâng baøi thô Taâm Tình
Hieán Daâng:
“Chaúng ai soáng ñôøi ñôøi kieáp kieáp,
Chaúng caùi gì vónh vieãn khoâng phai,
Naøy ngöôøi anh em, nhôù kyõ ñieàu
ñoù vaø vui leân maø soáng.
Cuoäc ñôøi ruõ xuoáng luùc hoaøng hoân
chieàu taøn ñeå chìm saâu vaøo boùng
chieàu vaøng öûng.
Moïi vieäc ñaõ ñöôïc hoaøn taát vaø an
baøi ôû treân trôøi vónh cöûu.
Caùi cheát ñaõ giöõ cho hoa aûo moäng
cuûa traàn gian vónh vieãn maùt töôi.
Naøy ngöôøi anh em, nhôù kyõ ñieàu
ñoù vaø vui leân maø soáng.”
Cha coá Bernardino Traàn Phuùc
Döôïc ñaõ vónh vieãn xa rôøi chuùng ta
sau 94 naêm taïi theá, gaàn 1 theá kyû
soáng trong aân tình vaø tín nghóa cuûa
Chuùa Ba Ngoâi, ñöôïc Meï Maria vaø
Thaùnh Caû Giuse hoä phuø treân ñöôøng
döông theá. Xin caûm taï Chuùa vì
muoân vaøn hoàng aân Chuùa ñaõ ban qua
baøn tay cuûa cha coá. Xin caùm ôn cha
coá veà nhöõng tinh thaàn vaø vaät chaát ñaõ
chia seû vôùi anh chò em. Xin Chuùa
ñoùn nhaän cha coá nhö lôøi Tin Möøng:
“Hôõi ñaày tôù toát laønh vaø trung tín,
ngöôi haõy vaøo höôûng an vui cuûa chuû
ngöôi”. Xin cho lôøi thaùnh Phaoloâ
ghi saâu vaøo taâm khaûm cuûa chuùng ta
vì ñaây laø nieàm xaùc tín cuûa nhöõng ai
tin vaøo Chuùa: “Chuùng ta soáng laø
soáng cho Chuùa, maø coù cheát cuõng laø
cheát cho Chuùa. Duø soáng hay cheát
chuùng ta luoân thuoäc veà Chuùa”.
Lm. Tröông Hoaøng Böûu, Geneva
20.05.2014 (leã thaùnh Bernardino)
OÂNG NGUYEÃN VAÊN DUEÄ,
THAY MAËT GIA ÑÌNH BAØY
TOÛ LÔØI CAÙM ÔN CUOÁI LEÃ.
Kính thöa Cha Beà Treân,
Kính thöa quyù Cha ñoàng teá, quyù
tu só nam nöõ,
Kính thöa quyù oâng baø, anh chò
em vaø caùc chaùu.
Thay maët cho gia ñình tang
quyeán con xin coù vaøi lôøi caùm ôn:
Tröôùc heát, chuùng con xin Taï ôn
Thieân Chuùa ñaõ cho chuùng con moät
ngöôøi Cha, moät Ñan Só Linh Muïc,
moät ngöôøi ñaõ daønh troïn cuoäc ñôøi
phuïc vuï Chuùa vaø phuïc vuï anh em
trong ñôøi soáng chieâm nieäm, caàu
nguyeän keát hieäp vôùi Chuùa, soáng
troïn veïn caùc lôøi khuyeân Phuùc AÂm
vaø nhaát laø chu toaøn lôøi khaán beàn ñoã
soáng cheát vôùi anh em trong Ñan
Vieän, caûi quaù töï taân haèng ngaøy vaùc
thaùnh giaù theo Chuùa.
Chuùng con caùm ôn Cha
Bernardino Traàn Phuùc Döôïc laø anh
ruoät cuûa caùc em Traàn Thò Thí, Traàn
Thò Thieát, Traàn Thò Höông, laø Baùc,
laø Chuù, laø caäu ruoät vaø OÂng cuûa caùc
chaùu ôû haûi ngoaïi vaø Vieät Nam.
Caùm ôn Cha ñaõ thöông yeâu lo
laéng cho chuùng con. Khi chuùng con
Trang 161
ñoùi, Cha ñaõ cho chuùng con aên. Cha
ñaõ nuoâi chuùng con baèng cuûa aên vaät
chaát vaø nhaát laø Cha ñaõ nuoâi döôõng
chuùng con trong ñôøi soáng thieâng
lieâng baèng ñôøi soáng göông maãu
trong kieân trì caàu nguyeän. Cuoäc
soáng noäi taâm cuûa Cha laø moät baøi
hoïc quyù hoùa cho chuùng con.
94 tuoåi ñôøi thaät laø hieám coù. 72
naêm kieân trì theo Chuùa, 66 naêm laøm
Linh Muïc, haèng ngaøy tìm Chuùa,
gaëp Chuùa qua kinh ñeâm, kinh saùng,
thaùnh leã, giôø ba, giôø saùu, giôø chín,
kinh chieàu, kinh toái . Moïi ngaøy cöù
nhö theá Cha kieân trì caàu nguyeän, hy
sinh, quaûng ñaïi. Cha thaêm hoûi, saên
soùc moãi ñöùa chuùng con veà phaàn vaät
chaát vaø tinh thaàn, moät con ñöôøng
thaät daøi theo Chuùa.
Chuùng con muoán möôïn nhöõng
lôøi cuoái ñôøi cuûa Thaùnh Phao Loâ ñeå
noùi vôùi Cha: Cha ñaõ chaïy cuøng
ñöôøng maø vaãn giöõ vöõng ñöùc tin, cha
ñang chôø trieàu thieân maø Chuùa ñaõ
daønh ñeã cho Cha. (2 Tim 4,8).
Chuùng con xin Cha caàu baàu
cuøng Chuùa cho chuùng con laø con
chaùu cuûa Cha bieát thöông yeâu nhau
vaø thoâng caûm vôùi nhau trong moïi
hoaøn caûnh cuûa cuoäc soáng.
Chuùng con xin nghieâng mình
tröôùc di aûnh cuûa Cha ñeå töø giaõ vaø
heïn gaëp laïi Cha trong ngaøy Chuùa
Quang Laâm soáng laïi.
Lôøi caùm ôn keát thuùc con xin thay
maët cho gia ñình tang quyeán, chuùng
con xin chaân thaønh caùm ôn Cha Beà
Treân tu vieän Ñöùc Meï Fatima, caùm
ôn quyù Cha, quyù thaày, quyù tu só nam
nöõ, caùm ôn quyù oâng baø, anh chò em
vaø caùc chaùu ñaõ bôùt thì giôø ñeán daâng
thaùnh leã caàu nguyeän vaø taï ôn Chuùa
cuøng vôùi Cha Bernardino Traàn
Phuùc Döôïc. Xin nhaän nôi ñaây loøng
bieát ôn chaân thaønh cuûa gia ñình
chuùng con.
CAÛM TAÏ CUÛA
CHA LEÂ HÖÕU TUÙ BEÀ TREÂN
ÑAN VIEÄN FATIMA
Ñan Vieän Xitoâ Thaùnh Maãu
Fatima xin chaân thaønh caûm taï quyù
Cha, quyù Cuï Saùu, tu só nam nöõ, cuøng
quyù OÂng baø vaø anh chò em, baïn höõu
khaép nôi xa gaàn ñaõ phaân öu hieäp
thoâng, chia seû, goïi ñieän thoaïi, göûi
Email chia buoàn, xin leã vaø tham döï
Thaùnh Leã caàu nguyeän cho Cha Coá,
Ñan só linh muïc chuùng con:
Fr. M. Bernardino
Veà Nhaø Cha luùc 3g15 ngaøy
13.04.2014 taïi Ñan Vieän Thaùnh
Maãu Phöôùc Sôn, Vieät Nam. Höôûng
thoï 94 tuoåi. Trong vieäc toå chöùc, neáu
coù gì thieáu soùt, xin taát caû quí vò nieäm
tình tha thöù.
TM. Coäng ñoaøn
Fr.M. Ephrem Leâ Höõu Tuù,
O.Cist
COÄNG ÑOAØN ST GALLEN
CUNG NGHINH MEÏ MRARIA
17-5-2014
Thôøi gian cöù thaém thoaùt troâi, theá
laø Thu ñaõ qua, Ñoâng tôùi roài Xuaân laïi
veà. Nhöõng tia naéng aám ñaàu muøa ñaõ
ñem laïi nguoàn naêng löôïng cho
muoân vaïn vaät. Caây coái ñaâm choài
naûy loäc, boâng hoa ñua nhau heù nôû
vaø loøng ngöôøi cuõng raïo röïc nhö
hoa... Chôït giaät mình, ñaõ vaøo thaùng
naêm roài, ñaây laø thaùng hoa, thaùng
maân coâi, thaùng kính Ñöùc Meï. Leã
Trang 162
haèng thaùng cuûa coäng ñoaøn cuõng gaàn
ñeán, moïi naêm coäng ñoaøn vaãn röôùc
kieäu vaø daâng hoa, naêm nay cuõng
vaäy ban haønh giaùo cuøng ñoàng taâm
nhaát trí vaãn giöõ truyeàn thoáng ñoù vaø
moïi ngöôøi vui veû saün saøng nhaän
nhieäm vuï ñöôïc ban haønh giaùo giao
phoù.
Coäng ñoaøn St. Gallen coù raát
nhieàu treû em, nhöng nay caùc em ñaõ
tröôûng thaønh vaø coù nhöõng vieäc
rieâng tö neân khoâng coøn nhieàu thôøi
gian sinh hoaït chung trong caùc dòp
toå chöùc cuûa coäng ñoaøn nöõa. Maëc duø
vaäy nhöng caùc baäc phuï huynh luoân
khuyeán khích con em mình cuøng
tham gia moät caùch tích cöïc. Hoï ñaõ
khoâng quaûn ngaïi ñöôøng xa ñöa con
em tôùi ñeå taäp dôït, ngoài chôø cho tôùi
luùc caùc em taäp xong vaø coøn luoân
nhaéc nhôû caùc em phaûi nghieâm trang
soát saéng.
kieäu Ñöùc Meï vaø dôït laïi cho ñoäi hoa.
Vì nhaø thôø coù leã, neân chuùng toâi ñaõ
heïn nhau luùc baûy röôõi toái taïi ñaây.
Sau giôø laøm vieäc moïi ngöôøi tranh
thuû thôøi gian laùi xe ñeán nhaø thôø cho
ñuùng heïn. Chuùng toâi nhö phaûi chaïy
ñua vôùi thôøi gian vaø töï bieán mình
thaønh nhöõng con laät ñaät luùc naøo
khoâng hay. Tuy vieäc thoâng baùo taäp
haùt raát treã, nhöng moïi ngöôøi ñaõ coù
maët ñoâng ñuû. Laï laø coäng ñoaøn
khoâng ai leân tieáng traùch moùc maø chæ
nhìn nhau cöôøi tröø, vaäy môùi noùi
coäng ñoaøn St. Gallen raát deã thöông.
Nghe phong phanh laø seõ coù nhaø
baùo ñeán tham gia buoåi röôùc kieäu,
neân caùc chò em ta quyeát ñònh moät
caùi raäp: laø phaùi nöõ phaûi maëc aùo daøi,
khoâng bieát tin naøy baét ñöôïc töø ñaâu
nhöng thaáy coù hieäu quaû toát thaät.
Xong coâng vieäc anh chò em chuùng
toâi ra veà thì trôøi ñaõ khuya vaø khoâng
Söï noã löïc cuûa caùc baäc phuï huynh queân heïn ngaøy mai luùc moät giôø röôõi
laø thaønh quaû maø chuùng ta ñaõ thaáy tröa gaëp laïi.
ñöôïc qua nhöõng coâng vieäc maø caùc
Roài thôøi gian laïi troâi qua caùi veøo,
em ñaõ goùp phaàn vaøo nhöõng buoåi toå chöa kòp nhaém maét thì ñaõ nghe
chöùc cuûa coäng ñoaøn, khoâng nhöõng chim hoùt baùo moät ngaøy môùi baét ñaàu,
vaäy maø coøn ñi xa hôn nöõa laø vieäc toâi cuõng khoâng queân môû cöûa soå xem
vun xôùi ñöùc tin cho con em mình thôøi tieát theá naøo vì trong loøng cöù
trong cuoäc soáng ñaïo cuûa chuùng.
canh caùnh lo aâu. Khi caùnh reøm cöûa
Chæ coøn coù moät tuaàn nöõa laø tôùi
ngaøy leã, coù leõ moïi ngöôøi trong coäng
ñoaøn cuõng nhö toâi ñeàu theo doõi thôøi
tieát vôùi hy voïng laø ñöôïc röôùc kieäu
Ñöùc meï ñi ngoaøi trôøi. Maëc daàu döï
baùo thôøi tieát laø cuoái tuaàn trôøi ñeïp
nhöng maø cuõng khoâng khaû quan
cho maáy vì chieàu thöù saùu vaãn coøn
möa laâm raâm. Anh chò em chuùng toâi
ñaõ heïn nhau ñeán nhaø thôø vaøo toái thöù
saùu ñeå chuaån bò caém hoa, trang trí
ñöôïc môû ra thì nhöõng tia naéng choùi
chang roïi saùng caû khoâng gian. Theá
laø ñaõ mô ñöôïc öôùc thaáy. Naïp theâm
naêng löôïng cuûa nhöõng tia naéng môùi
ngaøy baét ñaàu, toâi thaàm caûm ôn
Thieân Chuùa vì taát caû moïi ñieàu Ngaøi
ñaõ ban cho. Hoâm nay toâi quyeát taâm
ñi ñuùng giôø vì mình giöõ chìa khoaù
phoøng maø. Vaäy neân phaûi tranh thuû
hoái thuùc moïi ngöôøi trong nhaø chuaån
bò, cuõng may oâng xaõ toâi cuõng nhieät
Trang 163
tình neân khi ñeán nôi thì chuoâng
ñoàng hoà cuõng vöøa ñoå. Vöøa böôùc
xuoáng xe, ñem ñoà vaøo phoøng thì ñaõ
gaëp anh Huy vaø Chuù Quan Chí
Hoàng, ñang chôø. Anh Huy baûo laø
nghe moïi ngöôøi heïn luùc moät giôø,
neân aûnh tranh thuû chôû baùnh mì ñeán
sôùm. Moïi ngöôøi ñaõ ñeán ñuùng heïn,
moãi ngöôøi moãi vieäc tranh thuû laøm
cho xong. Vaø giôø röôùc kieäu ñaõ ñeán
maø chöa coù thôøi gian taäp laïi cho caùc
em ñoäi hoa nöõa. Luùc naøy thì moïi
vieäc ñeàu phoù thaùc cho Chuùa heát,
mình lo khoâng baèng trôøi lo...
Tröôùc khi röôùc kieäu Cha Tuyeân
Uyù laøm pheùp töôïng Ñöùc Meï, töôïng
naøy laø do chò Höông mua töø Myõ
ñem veà, töôïng Ñöùc Meï maëc aùo daøi
khaên ñoùng maøu xanh vaø treân tay
boàng Chuùa Gieâsu Haøi Nhi. Ñoaøn
ngöôøi röôùc kieäu Ñöùc Meï töø nhaø thôø
ra ngoaøi vôùi lôøi haùt Ave Maria con
daâng lôøi chaøo Meï. Sau ñoù chò Nhaâm
baét kinh caàu Ñöùc Baø vaø ñoïc cho tôùi
luùc vaøo laïi nhaø thôø. Theá laø ñöôïc
thoaû loøng mong öôùc, ñi theo con
ñöôøng Meï ñaõ ñi naêm xöa, nhöng
ñöôøng ñi hoâm nay sao trôn tru quaù,
coù leõ meï ñaõ doïn saün ñeå môøi goïi
chuùng con ñeán ñaây...
Nhieàu naêm qua moãi laàn coäng
ñoaøn röôùc kieäu laø trôøi möa vaø laïnh
nöõa, neân naêm nay ñöôïc nhö vaäy laø
raát quyù. Khi giaùo daân ñaõ vaøo choã
ngoài ngay ngaén, Kieäu Ñöùc Meï ñöôïc
röôùc leân cung thaùnh hoaø vaøo lôøi haùt
Nöõ vöông hoaø bình raát trong saùng
cuûa caùc em, tuy tuoåi ñôøi coøn raát nhoû
nhöng caùc em ñaõ theå hieän ca khuùc
naøy thaät tuyeät vôøi. Khi kieäu ñaõ ñöôïc
ñaët ngay ngaén, Cha xoâng höông vaø
baét ñaàu suy nieäm.
Tröôùc heát Cha ñaõ môøi goïi coäng
ñoaøn caàu nguyeän cho Baùc Thuaän laø
ba cuûa Chò Höông, Chieán, Thaéng...
ñöôïc bình an, vì baùc ñang naèm nhaø
thöông. Sau ñoù cha ñaõ giaûi thích vaø
truyeàn cho coäng ñoaøn nhöõng doøng
suy nghó veà naêm söï thöông, nhöõng
ñau khoå maø Meï ñaõ chòu khi thaáy
con mình phaûi nhaän aùn töû hình vì toäi
loãi theá gian, nhuïc nhaõ ñau ñôùn eâ
cheà. Thaùnh Simeâon noùi tieân tri veà
Ñöùc Meï: “Moät löôõi göôm seõ ñaâm
thaáu taâm hoàn Chò” (Lc 2:35), khi meï
daâng Chuùa Gieâsu trong Ñeàn Thaùnh.
Moãi ngaém Cha ñaõ cho Coäng ñoaøn
ñoïc kinh ñeå ngaãm laïi cuoäc ñôøi cuûa
Chuùa Gieâsu vaø nhöõng ñau thöông
cuûa meï. Nhôø ñöôïc ñoïc kinh maø taâm
hoàn mình boãng laéng ñoïng, nhöõng lo
laéng nhö tan bieán vaø ngöôøi nhö nheï
nhoõm vì ñaõ boû ñöôïc nhöõng gaùnh
naëng öu tö muoän phieàn treân ñoâi vai.
Toâi khoâng nhôù roõ ai ñaõ vieát nhöõng
caâu döôùi ñaây nhöng thaáy coù yù nghóa
neân mình trích ra ñaây cho moïi
ngöôøi ñoïc:
Chuoãi Maân coâi laø moät vuõ khí,
nhöng laø vuõ khí hoøa bình luoân ñem
laïi hieäu quaû tích cöïc:
- Ai yeáu ñuoái, kinh Maân coâi ñem
cho söùc maïnh;
- Ai toäi loãi, Kinh Maân coâi daét veà
ôn thaùnh;
- Ai baát haïnh, Kinh Maân coâi giuùp
bình tónh tìm ra höôùng loái vöôn leân;
- Ai khoâ khan, Kinh Maân coâi giuùp
khaùm phaù ra nhöõng aùnh löûa aám.
Sau khi suy gaãm heát maøu nhieäm
naêm söï thöông thì caùc em thieáu nhi
daâng hoa leân Ñöùc Meï. “Kính daâng
Trang 164
meï ñaây maøu hoa tím: Ñôøi con bao
ñaéng cay khoå ñau, öôùc mong hieäp
thoâng trong noåi ñau cuûa Meï.” Ñaây
laø moät trong nhöõng caâu trong baøi
haùt maø caùc em thieáu nhi daâng hoa.
Nhöõng saéc hoa caùc em daâng, nhö
nhöõng taâm tö, yù nguyeän maø chuùng
con muoán daâng leân cho Meï.
Thaùnh leã baét ñaàu, cha Tuyeân Uyù
ra hieäu cho coäng ñoaøn haùt nhaäp leã,
theo trong chöông trình thì khoâng
coù baøi nhaäp leã, neân moïi ngöôøi hôi
luùng tuùng, nhaát laø ngöôøi chôi ñaøn.
Nhôø vaäy môùi bieát ñöôïc phaûn öùng
cuûa mình nhanh nhö theá naøo, sau ñoù
coäng ñoaøn ñaõ khaéc phuïc ñöôïc söï
thay ñoåi. Trong thaùnh leã caùc chaùu
thieáu nhi ñaõ khoâng queân daâng lôøi
caàu nguyeän cho cha meï mình qua
baøi haùt: Tình meï cha. Hoâm nay
coäng ñoaøn ñaëc bieät caàu nguyeän cho
queâ höông ñöôïc thanh bình, moïi
ngöôøi ñeàu caát caâu haùt: Meï ôi ñoaùi
thöông xem nöôùc Vieät Nam, nghe
sao buoàn teâ taùi vaø thaáy chaïnh loøng
cho queâ höông cuûa mình. (baøi haùt
naøy chò Nhaâm vaø chò Hueâ ñaõ chuaån
bò taäp ñeå solo cuoái leã, nhöng cha
Tuyeân uùy khoâng bieát tröôùc laø ñaõ
phaân coâng cho hai chò, neân ñaõ caát
tieáng haùt laøm hai chò uoång ñôït chôø
vaø coâng taäp dôït. (cha xin loãi hai chò
nhe)
Thaùnh leå keát thuùc, caùc anh chò
trong ban aåm thöïc tranh thuû xuoáng
beáp laøm ñoà aên
döôùi söï chæ daãn cuûa Lan Anh.
Nhöõng oå baùnh mì noùng gioøn môùi ra
loø thôm phöùc. Coäng ñoaøn vöøa aên
vöøa noùi chuyeän roâm raõ. Hoâm nay
cuõng laø ngaøy sinh nhaät cuûa chò Lyù
Ngoc Giaøu, Hoaøi baét baøi haùt chuùc
möøng sinh nhaät chò, vaø caû coäng
ñoaøn cuøng haùt, khoâng khí soâi noåi
haún leân. Anh Thaønh kieám ñaâu ra
ñöôïc caùi voøng hoa taëng sinh nhaät
chò vaø thay maët coäng ñoaøn chuùc chò
luoân haïnh phuùc vaø luùc naøo cuõng vui
veû bình an trong hoàng aân cuûa Thieân
Chuùa. Leã thaùng naøy coù maët cuûa
Hoaøi neân coäng ñoaøn phaûi ñöa ra
quyeát ñònh ai laøm tröôûng ban haønh
giaùo vì thaùng Tö Coäng ñoaøn ñaõ boû
phieáu cho Anh Thaønh laø 50% vaø
Hoaøi laø 50%. Sau moät luùc baøn luaän
anh Thaønh ñaõ ñoàng yù ñaûm nhieäm
laïi chöùc vuï cuõ laø tröôûng ban haønh
giaùo, coøn Hoaøi laøm phoù. Coäng ñoaøn
haân hoan chuùc möøng hai anh vaø caàu
chuùc hai anh coù nhieàu nghò löïc, kieân
nhaãn vaø saùng kieán ñeå phuïc vuï cho
Coäng ñoaøn. Caùm ôn anh Long, gia
ñình chò Leä Hoa ñaõ lo phaàn aâm
thanh, caùc chò trong khaâu aåm thöïc.
Caùc chaùu trong ca ñoaøn vaø ñoäi daâng
hoa. Taát caû moïi ngöôøi tham döï buoåi
leã hoâm nay, ñaõ laøm cho buoåi leã trôû
neân long troïng vaø nhaát laø cha
Tuyeân Uyù ñaõ cho chuùng con thöùc aên
tinh thaàn raát quyù giaù. (Leä Nhung)
COÄNG ÑOAØN BERN
RÖÔÙC KIEÄU ÑÖÙC MEÏ
NGAØY 18-5-2014
Thaùng naêm laø thaùng hoa Maân
Coâi, röôùc hoa kính daâng leân Ñöùc
Meï Maria vaø thaùng naøy cuõng laø
thaùng ñeïp nhaát trong naêm vôùi muoân
hoa ñua nôû döôùi aùnh naéng lung linh
vaø aám aùp taïo neân moät böùc tranh ñeïp
nhieàu maøu saéc vaø moät khung caûnh
höõu tình, an bình cuûa ñaát nöôùc Thuïy
Só. Vôùi 9 daân toäc khaùc nhau hoäi tuï
Trang 165
veà nhaø thôø Heiligkreuz - Bern vaøo
ngaøy 18/05/2014 cuøng nhau thaønh
kính daâng leã leân Thieân Chuùa vaø
nhöõng traøng hoa töôi xinh leân
Thaùnh Maãu kính yeâu.
Ñieàu traân quyù vaø haïnh phuùc cuûa
CÑ laø vôùi söï goùp maët cuûa Lm. Phaïm
Minh Vaên khi Cha laøm leã ñoàng teá
vôùi 4 Linh Muïc khaùc. Ñaây laø moät
Thaùnh Leã vôùi nhieàu daân toäc cuõng
nhö maøu da vaø ngoân ngöõ khaùc nhau
nhöng cuøng chung moät con tim, moät
taâm tình vaø moät nieàm tin Kitoâ
quyeän hoøa vaøo nhau neân moät khoâng
khí soát saéng vaø trang nghieâm trong
ngaøy leã toân kính Meï naøy. Ñaëc bieät
duø ñoâng quoác tòch vaø ngoân ngöõ,
nhöng phaàn chính yeáu cuûa leã laø
Kinh tieàn tuïng vaø Kinh nguyeän
Thaùnh Theå baèng tieáng vieät.
Nhö laø Meï ñoàng haønh keà beân
neân khí trôøi thaät ñeïp, aám aùp vaø deã
chòu cho moïi ngöôøi khi cuoäc röôùc
kieäu khôûi haønh töøng ñoaøn ngöôøi noái
ñuoâi nhau thong thaû vaø eâm aû nhö
xaâu chuoãi traøng haït vì giaø treû lôùn beù
ñeàu coù. Cöù moãi CÑ laø moät voøng hoa
ñöôïc noái keát thaät töôi do ban toå chöùc
laøm neân vaø ñaïi dieän CÑ caàm voøng
hoa naøy daãn ñaàu CÑ mình, keá ñoù laø
hình aûnh Meï Maria ñöôïc trang trí
theo truyeàn thoáng vaên hoùa cuûa
rieâng töøng daân toäc. Coäng Ñoaøn
Bern thì vôùi hai thieáu nöõ xinh ñeïp
Nhung vaø Dung daãn ñaàu voøng hoa
cuøng 4 thanh nieân, anh Só, Tieán,
Danh, Sang vôùi chieác kieäu coù roàng
bay hai beân döôùi chaân Meï xinh ñeïp
hieàn töø laø nhöõng ñoùa hoa töôi. Theo
sau laø Cha nhaø vaø ñoaøn con yeâu daáu
cuûa Meï. Rieâng caùc baø, caùc coâ vaø
caùc chaùu gaùi nhoû vôùi nhöõng chieác
aùo daøi VN thöôùt tha ñöôïc nhieàu
ngöôøi nhìn ngaém vaø khen thöôûng.
Coøn caùc oâng vaø caùc anh cuõng nhö
nhöõng CÑ baïn vôùi nhöõng trang
phuïc raát ñeïp vaø chænh teà caøng laøm
buoåi röôùc kieäu long troïng hôn.
Ñöôøng ñi kieäu naêm nay thaät daøi vaø
quanh co theo nhöõng trieàn doác,
nhöng phong caûnh thaät ñeïp vaø thô
moäng. Töøng CÑ vöøa ñi vöøa ñoïc
kinh vaø haùt daâng Meï theo ngoân ngöõ
cuûa mình, nghe thaät nhòp nhaøng
nhöõng aâm thanh du döông traàm
boång cuûa ñoaøn ngöôøi xa gaàn laøm
taêng theâm söï toân nghieâm vaø loøng
suøng kính Meï. Khi ñoaøn ngöôøi quay
trôû laïi thaùnh ñöôøng laø Thaùnh Leã
ñöôïc baét ñaàu, moãi CÑ daâng lôøi
nguyeän cuûa rieâng ngoân ngöõ mình,
tuy khoâng hieåu tieáng noùi cuûa nhau
nhöng coù leõ lôøi nguyeän vaø caàu
nguyeän ñeàu gioáng nhau thoâi. Phaàn
daâng cuûa leã ñöôïc caùc em nhoû ñaùng
yeâu daâng leân baøn thôø naøo röôïu,
baùnh vaø hoa quaû vôùi loøng thaønh
kính cuûa töøng CÑ.
Thaùnh leã ñöôïc nguyeän caàu vaø
keát thuùc bôûi lôøi chuùc bình an cuûa
caùc Linh Muïc cho töøng ngöôøi hieän
dieän cuõng nhö khoâng theå hieän dieän.
Sau Thaùnh Leã CÑ ta cuõng nhö
CÑ baïn cuøng nhau chia seû thöùc aên
cuûa uoáng ña daïng vaø cuøng thöôûng
thöùc Vaên ngheä cuõng laø moät phaàn
ñôøi soáng trong sinh hoaït coäng ñoàng
daân Chuùa. Xin caûm ôn Cha tuyeân
uùy, chò Thieâng, chò Lan, anh Thoa
vaø Coäng Ñoaøn Bern (CÑB naêm nay
hôi ít ngöôøi, öôùc mong sang naêm seõ
ñoâng ñuû hôn) ñaõ cuøng coäng taùc vôùi
Trang 166
ban toå chöùc hoaøn thaønh moät
buoåi leã thaät toát ñeïp.
“Laïy Meï meán yeâu, meán yeâu
cuûa con. Meï nhö aùnh sao soi
ñöôøng daãn loái, veà vôùi Gieâsu
Ñaáng con troâng ñôïi. Veà vôùi
Gieâsu Ñaáng con toân thôø...“
(Sr. Traàm Höông).
Taï ôn Chuùa vaø Meï ñaõ daãn
daét ñoaøn daân 9 nöôùc cuûa
chuùng con veà vôùi nhau,
nguyeän caàu vaø keát hieäp vôùi
nhau trong lôøi kinh nguyeän
ñeå daâng leân Chuùa vaø Meï,
nguyeän xin Meï Maria caàu
baàu cho chuùng con nôi döông
theá naøy ñöôïc moïi söï toát ñeïp
may laønh. (T.Linh-M.Thi)
MÔØI QUÍ VÒ ÑEÁN UÛNG
HOÄ ÑEÂM TÖØ THIEÄN
GIUÙP VIEÄT NAM
Toái thöù baûy, ngaøy 28.6. 2014
Taïi giaùo xöù Christ-Roi
Rte du Comptoir 2
1700 Fribourg
Teùl: 078 619 17 73
• 18h30 thaùnh leã
• 19h30 – 23h00 Karaoke
• vaø caùc moùn aên VN
Hy voïng gaëp maët ñoâng ñaûo!
Thay maët ban toå chöùc
(LM Giuse Nguyeãn Vaên Hoäi)
thuaän lôïi khieán taâm traïng haén vui veû
khoâng ít. Moät ngaøy, ñaøn em cuøng haén
toå chöùc aên nhaäu, ñöùa nhoû nhaát trong
boïn leân gioïng tieác reû:
— Ñaïi ca, chieàu nay em xui quaù,
hoïc theo ñaïi ca, em thöû ra tay vôùi ngöôøi
ñi boä. Muï ñaøn baø naøy khoâng vöøa, gheâ
gôùm laém, cöù giöõ khö khö caùi gioû khoâng
chòu ñöa. Töùc quaù, em xoâ ngaõ muï
xuoáng, giöït boïc ñoà chaïy thaúng. Giôø coù
leõ muï baát tænh naèm queøo döôùi ñaát roài.
— Theá chuù maøy laáy ñöôïc bao
nhieâu? - Haén chæ quan taâm ñeán vaán ñeà
duy nhaát.
— Chaúng coù ñoàng naøo caû, chæ toaøn
laø goûi cuoán goùi trong boïc.
Tim haén töôûng nhö ngöøng ñaäp.
Döôøng nhö nhôù ra ñieàu gì ñoù, haén ngay
laäp töùc baét thaèng beù coi laïi chieác gioû
xaùch. Trôøi ôi! Laø cuûa meï haén!
Haén gaøo leân, ngay laäp töùc chaïy ñeán
con ñöôøng nôi baø meï ngaõ xuoáng. Vaãn
coøn veát maùu ñoïng laïi treân maët ñöôøng.
Taâm traïng hoaûng loaïn, haén chaïy nhö
bay ñeán beänh vieän.
Thì ra, meï haén muoán gaây baát ngôø
cho con. Töï mình baét xe ñoø leân thaønh
phoá, mang theo moät boïc goûi cuoán maø
haén thích, khoâng may laïi gaëp cöôùp.
Baø meï ñaõ qua ñôøi ngay treân ñöôøng
ñeán beänh vieän. ª
Trang 167
HÌNH AÛNH THAÙNG HOA CAÙC COÄNG ÑOAØN
Coäng ñoaøn Zušrich vaø Wattwil
Trang 168
Röôùc kieäu hoa Ñöùc Meï chung quanh nhaø thôø
Trang 169
Coäng ñoaøn St. Gallen
Trang 170
Caùc em thieáu nhi daâng hoa cuûa coäng ñoaøn St. Gallen
Trang 171
Coäng ñoaøn Bern vaø 9 coäng ñoaøn ngoaïi kieàu khaùc
möøng kính Ñöùc Meï
Trang 172
Giaùo ñoaøn Antoân Quyønh cung nghinh kieäu hoa möøng kính Ñöùc Meï
Trang 173
Caùc em thieáu nhi trong ñoäi vuõ daâng hoa
Trang 174
THÔNG TIN MỤC VỤ THÁNG 06 /2014
Mục vụ & sinh hoạt tháng 06 /2014
Mục vụ cộng đoàn Fribourg:
•
•
Chúa nhật 22.06, 16g: Thánh Lễ hàng tháng, Ste-Ursule
Tháng tới: Thứ bảy 26.07, 18g30, Plasselb (chung với CĐ địa
phương): Lễ giỗ 10 năm Cố LM. Tuyên úy Giuse Vũ Xuân Huyên
(28.07.2004-28.07.2014)
Sinh hoạt cộng đoàn Fribourg:
Lớp Việt ngữ :
• Sáng thứ bảy hàng tuần từ 9g45 đến 11g45, tại Ecole des Rochette,
Des Platanes 23-29, 1752 Villars-sur-Glâne.
Chầu mình Thánh Chúa:
•
Thứ sáu ngày 06.06, lúc 20g, tại nguyện đường đại học Fribourg
Đọc kinh Hội Phạt Tạ Nữ Vương Gia Đình:
• Thứ bảy 14.06, lúc 19g, nhà C. Huỳnh Thị Mỹ Nhân, Rubliweg 2,
3280 Murten
Mục Vụ cộng đoàn Lausanne:
•
•
•
Chúa Nhật 01.06, 16g: Đọc kinh kính Đức Mẹ, tại St- Joseph
Chúa Nhật 08.06: Thánh Lễ hàng, St-Joseph; 15g30: Tập hát ;
16g00: Thánh lễ.
Tháng tới: Chúa Nhật 13.07: Thánh Lễ hàng, St-Joseph
Trang 175
Sinh hoạt cộng đoàn Lausanne:
•
Lớp Tiếng Việt cho mọi lứa tuổi :
Mọi chi tiết xin vui lòng liên lạc với anh Nguyễn Thanh Tuấn:
Email: [email protected]
ĐT nhà: 021. 701 01 65 - ĐT di động: 079. 477 19 34
•
Lớp Pháp Văn:
Mọi chi tiết xin vui lòng liên lạc với anh Nguyễn Đình Lân:
Email: [email protected]
ĐT nhà: 021. 882 53 67
Mục Vụ & Sinh hoạt cộng đoàn Genève:
•
•
•
Chúa nhật 15.06, 15g: Thánh lễ hàng tháng, St-François de Sales
Thứ Bảy 28.06, 18h30: Đọc kinh Tôn Vương Đức Mẹ (18, avenue
Suisse, Thônex)
Tháng tới: nghỉ hè, không có Thánh lễ
Mục Vụ cộng đoàn Vevey:
•
•
Chúa nhật 22.6, tại phòng Pavillon:
- 14h: Đọc kinh lòng thương xót Chúa
- 15h: Thánh lễ
- Sau thánh lễ là tiệc trà thân mật.
Tháng tới: nghỉ hè, không có Thánh lễ
CẦU NGUYỆN CHO ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
Trong tháng 6-2014 cũng là tháng KÍNH THÁNH TÂM CHÚA
GIÊSU, lễ các cộng đoàn Việt Nam tại Thụy Sĩ, xin tất cả quí cha và
anh chị em khắp các cộng đoàn và trong các gia đình vui lòng cầu
nguyện cách riêng cho quê hương Việt Nam được an vui và thịnh
vương, mọi người dân sống trong thanh bình và biết yêu thương nhau
để đất nước thoát khỏi những chước độc của quỉ dữ. khỏi cảnh chiến
tranh điêu tàn.
Xin cám ơn anh quí cha và toàn thể anh chị em.
LM. Giuse Phạm Minh Văn
Trang 176
QUỸ GIÚP CÁC XỨ NGHÈO VÀ TRẠI CÙI TẠI VIỆT NAM
Sau đây là danh sách quí vị ân nhân gửi cho quỹ “Giúp Xứ Nghèo, Trại
Cùi, Trẻ mồ côi... tại Việt Nam” tiếp theo kỳ trước:
Bà Trịnh Tân Phước/Luzern
Một ẩn danh tại Lörach-Đức
Herr Phạm Dũng + Cháu Kiều Oanh/Basel
Frau Nguyễn Thị Oanh/Buchrain
Gia đình Nguyễn Thị Nhung Hạnh-Hùng/SG
Cộng Đoàn St. Gallen
30.50.-€
100.100.100.300.-
Xin chân thành tri ân những tấm lòng quảng đại đã luôn nghĩ đến những
khó khăn, đau khổ của tha nhân.
Gửi các học sinh nghèo qua các Sœurs Nguyễn Thị Lý St. Paul-Sàigòn
3000.-US
* Kế toán chính xác tính đến 25/5/2014 còn 15'000,80 (mười lăm
ngàn quan và 80 xu). Số tiền này chưa trừ những khoản đã chuyển đi
mà chưa nhận được trả lời.
ÂN NHÂN MỤC VỤ NĂM 2014
Để tránh những lầm lẫn phiền lòng, khi đóng góp cho Mục Vụ, xin quí
anh chị em độc giả ghi đúng như tên mình đã nhận Mục Vụ trên bao
thư, nếu không ghi đúng, chúng tôi không thể tìm ra tên quí vị trong
danh sách độc giả. Xin cám ơn.
HỘI BẢO TRỢ ƠN THIÊN TRIỆU ÐỨC MẸ MÂN CÔI
Nhiều anh chị em trong giáo xứ muốn tham dự Hội Bảo trợ Ơn Thiên
Triệu, nhưng vì công việc, sợ không giữ trung thành được chuỗi Mân Côi
hằng ngày. Để dễ dàng hơn, các Hội viên chỉ cần nhớ cầu nguyện cho ƠN
THIÊN TRIỆU bằng bất cứ cách nào. Việc tham gia đọc kinh trong chuỗi
Mân Côi là việc tình nguyện.
Trang 177
Các Linh Mục và Tu Sĩ được Hội bảo trợ giúp đỡ, sẽ dâng Thánh lễ và cầu
nguyện cho các Hội Viên, Ân nhân còn sống cũng như đã qua đời vào ngày
thứ năm mỗi tuần.
Ai muốn tham gia tinh thần này, xin ghi tên một trong những nơi:
- Bern
:
- Luzern :
- St. Gallen:
- Solothurn:
- Zürich:
Ông Nguyễn Văn Thọ, Chị Mộng Thi
Chị Trần Hoài Thơ, Chị Ðào Vũ Thị Tuyết
Chị Lệ Nhung Ziegler, Anh Phạm Hải Long
Chị Lê Thiên Hương.
Chị Mai Phi Loan
Mục Vụ những tháng trước đã đăng danh sách những anh chị em tự
nguyện nhận đọc chuỗi Môi Côi sống như một lời nhắc nhớ chúng ta
liên kết trong lời cầu. Những anh chị em nào không muốn giữ, hoặc vì
lý do nào đó không đọc thường ngày được, xin vui lòng thông báo để có
thể sắp xếp người khác thay thế.
Danh sách những Hội Viên đóng góp cho năm 2013
Những hội viên danh dự vĩnh viễn:
1. Ông Nguyễn Kim Khánh/Jona (qua đời 18/9/2010)
2. Ông bà Nguyễn Văn Soạn/Đức (hai ông bà đã qua đời)
3. Bà Nguyễn Thị Hoa/Hamburg (đã qua đời)
6. Bà Nguyễn Thị An/ SG
7. Bà Nguyễn Khắc Chính/Lausanne
9. Madame Bùi Thị Dâng/Oslo
14. Bà Trần Thi Hương/ Efringen-Kirchen-Đức
15. Bà Maria Nguyễn Thị Tươi/Weil am Rhein-Đức.
16. Anh Chị Vũ Thị Phúc-Sơn (10 năm/2012)
17. Anh chị Vũ Đức Huy/St. Gallen (10 năm/2012)
18. Cụ cố Maria Nguyễn Thị Đức/Mels-SG
19. Ông bà Vũ Chí Thắng/Bern
20. Ông bà Võ Tiết Cương - Hạnh/Lausanne
21. Herr Quan Chi Hồng/Mels-SG
22. Frau Quan Đặng Thị Huệ/Mels-SG
23.Mme Đoàn Thị Hy/Fribourg
Cộng đoàn Luzern năm 2014
A- Hội viên đóng vĩnh viễn trong cộng đoàn:
1. Ông bà Đào Trọng Thủy/Sursee
2. Herr Nguyễn Lệ Tùng/Reiden
3. Ông bà Nguyễn Cường-Mai/Ettiswil
4. Chị Nguyễn Thị Mến/Stans (10 năm/2011)
Trang 178
5. Bà Nguyễn Thị Oanh/Buchrain 6. Chị Phạm Thị Hiền
7. Chị Nguyễn Thị Loan
8. ÔBà Hùynh Long Chính/Oberdorf
9. Frau Nguyễn Thị Đào
10. Frau Trần Thị Điều
11. Frau Lê Nguyễn Thị Thơm
B- Hội viên đóng thường niên năm 2014:
1. Bà Trịnh Tân Phước/Luzern.
3. Hr. Nguyễn Xuân Thuyết
5. Frau Nguyễn Thị Loan
7. Frau Trần Hoài Thơ
9. Frau Đào Bùi Thanh Dung
11. Frau Lê Nguyễn Thị Hạnh
13. Nguyễn Thị Kim Mai-Vinh
15. Frau Trần Thi Phong/Pháp
17. Frau Nguyễn Thị Minh
19. Herr Nguyễn Ngọc Thi
2. Frau Hàn Thị Mỹ
4. Frau Lý Thị Mỹ (2014)
6. Frau Pham Nguyễn Thị Nam
8. Herr Trần Thế Khanh /Phượng
10. Frau Đào Thị Tuyết
12. Herr Nguyễn Văn Đáng
14. Frau Nguyễn Văn Đô
16. Frau Nguyễn Thị H. Gấm
18. Frau Nguyễn Thị Chinh
Số còn lại chưa nhận đủ danh sách chính xác.
Cộng đoàn Bern 2014
Ông bà Đỗ Đại Độ (200); Ông bà Vũ Văn Chẩm; Frau Lê Thị Thương;
Frau Huỳnh Hà Thu Nguyệt; Chị Nguyễn Thị Lan (Anh Tuấn); Chi Đinh
Thị Tuyết Mai; Ông bà Lê Văn Hiệp; Frau Đinh Lý Thiêng
Các nơi khác năm 2014:
Mme Đặng Phạm Tâm Nga; Chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt/Basel; Frau
Nguyễn Thị Thoa/Eschenbach; Frau Lê-Thúy/Đức; Ông bà Trịnh Ngọc
Chí/Fribourg; Bà Vũ Đức Hoà/Fribourg; Ông bà Lu-Su/Eschenbach; Ông
Nguyễn Văn Phước/Đức (2013-2014); Gia đình Đặng Phạm Minh
Huyền/Basel (200.-); Ông bà Nguyễn Văn Ứng/Fribourg.
Cộng đoàn Solothurn 2014:
1. Bà Nguyễn Thị Tâm (qua đời) 2. Chị Nguyễn Thị Liên
3. F. Lê Nguyễn Xuân Lan
4. Chị Nguyễn Thị Thành
5. Chị Nguyễn Thị Lợi
6. Bà Đinh Thị Huệ (qua đời)
7. Chị Niggli Mê Ly
8. Ông bà Nguyễn Đa Kế
9. Anh chị Nguyễn Văn Ngọc
10. Anh chị Võ Thông
11. Anh chị Mai Dương Hải
12. Ông bà Ngô Bát Hải
13. Anh Chi Lê Huy Cường
14. A/chị Nguyễn Phú Sơn
15. ÔB Nguyễn V.Hùng-Thủy
16. Anh Võ Thiên Thanh 17. Anh chị Hùng-Dung/Seon 18. Anh chị Nguyễn Đa Vũ
19. Bà Phạm Đinh Thị Huệ (bà Đồng/Grenchen)
Trang 179
Cộng đoàn Zürich 2014: chưa có danh sách chính xác
Cộng đoàn St.Gallen 2014: Chưa có hết danh sách chính xác
1. Lê Tuấn Quốc/Thảo
3. Nguyễn Văn Du
5. Phạm Văn Cần
7. Nguyễn Văn Chòn
09. Lệ Nhung Ziegler-Nguyễn
11. Phạm Hải Long
2. Pham Thị Cẩm Nhung
4. Phạm Thái/Mỹ-Tiên
6. Lý Văn Nô
8. Lý Thị Ngọc Anh/Quyền
10. Nguyễn Văn Thành/Hương
12. Kim Văn Chiến
14. Chi Kim Thị Lượt
15. Chị Lê Tuyết Sương
CHƯƠNG TRÌNH NGÀY GẶP GỠ HỘI ĐỨC MẸ MÂN CÔI 2014
Ngày gặp gỡ Hội Bảo Trợ Ơn Thiên Triệu chúa nhật 8/6/2014 tại nhà
thờ St. Martin/Olten; Solothurnerstrasse 26, 4600 Olten. Tất cả sinh
hoạt trong ngày lễ sẽ do cha Joseph Hải Đăng Hướng dẫn với chương
trình bắt đầu từ:
*10giờ30: Gặp gỡ, học hỏi về Mẹ Maria, và trình bầy những yếu điểm của
việc bảo trợ ơn gọi tu sĩ và linh mục.
*11giờ30: Chầu Mình Thánh Chúa, cơm trưa. Sau cơm trưa, giải đáp thắc
mắc và thảo luận về phép mầu nhiệm Mân Côi.
*17giờ00: Tham dự màn hoạt cảnh của các em thiếu nhi St. Gallen và
Zürich.
*17 giờ 30: Thánh lễ
Xin quí anh chị em chủ tịch ban hành giáo hoặc trong ”Ban Liên Lạc” cho
biết sĩ số người tham dự của địa phương mình trước ngày 2/6/2014. Những
anh chị em không phải là hội viên, nếu muốn tham dự, cha Tuyên Úy rất
hân hoan kính mời.
Anh chị em hội viên của hội bảo trợ, xin phép lành toà thánh, trong dịp
này chúng tôi sẽ trao tay cho quí vị
CẦU NGUYỆN CHO ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM
Trong tháng 6-2014 cũng là tháng KÍNH THÁNH TÂM CHÚA
GIÊSU, lễ các cộng đoàn Việt Nam tại Thụy Sĩ, xin tất cả quí cha và
anh chị em khắp các cộng đoàn và trong các gia đình vui lòng cầu
nguyện cách riêng cho quê hương Việt Nam được an vui và thịnh
vượng, mọi người dân sống trong thanh bình và biết yêu thương nhau
để đất nước thoát khỏi những chước độc của quỉ dữ, khỏi cảnh chiến
tranh điêu tàn. Xin cám ơn anh quí cha và toàn thể anh chị em.
LM. Giuse Phạm Minh Văn
Trang 180
CHÚC MỪNG TÂN PHÓ TẾ VĨNH VIỄN
Pierre, m’aimes-tu? (Jn.21,17)
Hân hoan chúc mừng
Thầy Phêrô VÕ TIẾT CƯƠNG
Được Đức Giám Mục Alain de Reamy sẽ đặt tay trao tác vụ phó tế vĩnh
viễn tại nhà thờ Thánh Giuse/Lausanne Chúa nhật 29-06-2014.
Toàn thể Cộng đoàn công giáo tại Thụy Sĩ hiệp thông với gia đình và vợ
con thầy tạ ơn Thiên Chúa và cầu chúc cho Thầy luôn là nhân chứng của
Tình yêu Thiên Chúa giữa cộng đoàn.
PHÂN ƯU
Được tin buồn
Cụ Bà Anna NGUYỄN THỊ TÂM
Là hiền mẫu của gia đình các chị Nguyễn Thị Liên, Nguyễn Thị Hiệp,
Nguyễn Thị Thành, Nguyễn Thi Lợi, Nguyễn Thi Mỹ và Nguyễn Thi
Dung, đã chấm dứt hành trình dương gian đêm ngày 22.5.2014 tại nhà
thương Langenthal, thọ 78 tuổi.
Bà Anna Nguyễn Thị Tâm là một trong những người tỵ nạn sau năm 75
sống kỳ cựu nhất trong giáo xứ. Bà cũng là người Mẹ, người Bà sống âm
thầm chăm sóc và rất mực thương yêu con cháu. Với tình yêu này bà đã qui
tụ tất cả con cháu và đùm bọc nhau rất thắm thiết. Nhiều người đã không
khỏi ngạc nhiên vì tình đầm ấm trong gia đình giữa con cháu của bà. Bà đã
sống đúng ý nghĩa người Mẹ và đã là đèn sáng cho con cháu trong nhà.
Ngay từ ngày đầu tiên đến Thụy Sĩ, bà cũng như con cháu trong nhà đã là
những người đóng góp công sức rất tích cực trong việc xây dựng cộng đoàn
và giáo xứ cho đến hôm nay.
Giáo xứ chân thành phân ưu sự mất mát nơi trần thế với tang gia và các
chị em của chị Nguyễn Thị Liên.
Cám ơn bà Anna Nguyễn Thị Tâm đã sống với chúng tôi từ bao năm
qua.Tuy đau buồn vì chia ly, vì mất mát nơi trần thế, nhưng niềm hy vọng
vào Chúa Kitô Phục Sinh vẫn là sức mạnh và là niềm an ủi cho mỗi người
chúng ta.
Xin Ánh Sáng Chúa Kitô Phục Sinh toả sáng và dẫn đưa linh hồn Anna
Nguyễn Thị Tâm vào vương quốc tình yêu và hạnh phúc muôn đời.
(Cha tuyên úy đã thông tin cho nhà dòng và cho những người đã nhận
được sự nâng đỡ của Hội Bảo Trợ ơn Thiên Triệu cầu nguyện cho bà…)
Trang 181
LỊCH TRÌNH LỄ THÁNG 6 /2014
EUCHARISTIEFEIER in Juni 2014
LUZERN
15g00 thứ năm 19/6/2014 – tại Talstr. 6, 6020 Emmenbrücker
Tháng tới: 5/7/2014; 4/10/2014; 1/11/2014; 6/12/2014
KRIENS/Lu
16g00 chúa nhật 17/8/2014 - tại Alpenstr. 20, 6010 Kriens
Tháng tới: 21/9/2014; 19/10/2014; 16/11/2014
SCHAAN
11g00 chúa nhật 1/6/2014 – tại Duxgasse, 9494 Schaan
Tháng tới: 7/9/2014; 5/10/2014; 2/11/2014; 7/12/2014
WATTWIL
15g30 chúa nhật 5/10/2014–tại Grüenauweg 6, 9633 Wattwil.
Tháng tới: 5/10/2014; 2/11/2014 Pfäffikon: 1/6/2014; 7/9/2014
ZÜRICH
15g00 thứ bẩy 13/9/2014; tại Sunnetalstr. 4, 8117 Fällanden
Tháng tới: 8/11/2014; 20/12/2014
WINTERTHUR
15g30 thứ bẩy 18/10/2014 – tại Nägelseestr. 46, 8406 Winterthur
Tháng tới: 22/11/2014
BASEL
15g30 chúa nhật 14/9/2014 tại Stockackers. 36, 4153 Reinach.
Tháng tới: 9/11/2014; 14/12/2014
BERN
10g00 Chúa nhật 17/8/2014 – Segantinistr. 26a, 3006 Bern
Tháng tới: 19/10/2014; 16/11/2014; 21/12/2014
BUMPLIZ/Be
15g30 thứ bẩy 9/8/2014 tại Burgunderstr. 124, 3018 Bern
Lễ Tháng tới: 6/9/2014; 29/11/2014
ST. GALLEN
15g00 thứ bẩy – 30/8/2914 tại Grenzstr. 10, 9000 St. Gallen
Tháng tới: 27/9/2014; 15/11/2014; 13/12/2014
OBERGÖSGEN
15giờ00 Chúa nhật - 24/8/2014 Kirchweg 2,4653
Obergösgen.
Lễ tháng tới: 28/9/2014; 26/10/2014; 30/11/2014
EGERKINGEN
10:30 chúa nhật 14/9/2014 – tại Domherrenstr, 4622 Egerkingen
Tháng tới: 9/11/2014; 14/12/2014
LUGANO
15g00 Chúa nhật 15/6/2014 – Via Terzerina 1, 6963 Pregassona.
Tháng tới: 27/7/2014; 31/8/2014; 23/11…
PFÄFFIKON
15g00 Chúa nhật 1/6/2014 –Mühlematte 3, 8808 Pfäffikon/SZ
Tháng tới: 7/9/2014; 7/12/2014
Xin Lưu ý:
- Hội Bảo Trợ ơn Thiên Triệu họp mặt Chúa nhật lễ Chúa
Thánh Thần Hiện xuống ngày 8/6/2014.
- Hội Đồng giáo xứ họp thường niên thứ bẩy 20/9/2014. Bầu lại
Chủ tịch giáo xứ và các ban ngành cho nhiệm kỳ 2014-2016
- Lễ các Thánh Tử Đạo VN ngày 4-10-2014 tại Olten.
Trang 182
THEÅ LEÄ QUAÛNG CAÙO
Trang
TREÂN BAÙO MUÏC VUÏ
QUAÛNG CAÙO
MUÏC VUÏ
1/4 trang .............. 50 Fr./Thaùng
............... 350 Fr./Naêm
1/2 trang............. 100 Fr./Thaùng
.............. 600 Fr./Naêm
1 trang ............... 200 Fr./Thaùng
................1000 Fr./Naêm
v v v v v v v
Giaù bieåu treân ñöôïc tính cho moãi kyø
ñaêng. Tröôøng hôïp ñaêng daøi haïn, seõ
coù giaù ñaëc bieät.
Moãi khi muoán ñaêng, quí vò göûi theo
maãu quaûng caùo hoaëc baøi vieát roõ raøng
vaø gôûi tröôùc ngaøy 15 moãi thaùng cho
Vaên Phoøng MUÏC VUÏ.
ÑOÏ C VA
Ø
q Ñoäc giaû taïi Thuïy Só: 60 SFr.
q Ñoäc giaû taïi Chaâu AÂu: 50 (Euro)
q Ñoäc giaû ngoaøi luïc ñòa Chaâu AÂu : 70 USD
Ï C VUÏ
MOÄT NAÊM 10 SOÁ
Å ÑOÄNG BAÙO
O
C
MU
GIAÙ BIEÅU MUÏC V
VUÏ
THEÅ THÖÙC TRAÛ TIEÀN BAÙO
v Taïi Thuïy Só, quyù vò coù theå traû vaøo tröông muïc Postkonto: 46-2203-9
v Ngoaøi Thuïy Só xin chuyeån vaøo Konto treân vaø ghi theâm
IBAN: CH930 900.000046 00 2203-9
BIC: POFICHBE XXX
Xin chaân thaønh caùm ôn.
Trang 183
Nhôø Hoàng AÂn Thieân Chuùa
Qua söï ñaët tay vaø aân suûng cuûa Chuùa
Thaùnh Thaàn, ñeå phuïc vuï Chuùa Kitoâ
vaø rao giaûng tin möøng.
Ñöùc Cha Alain de Raemy
Giaùm Muïc Phuï Taù Giaùo Phaän
Lausanne, Geneøve & Fribourg
seõ truyeàn chöùc Phoù Teá vónh vieãn cho
Pheâroâ Voõ Tieát-Cöông
Ngaøy Chuùa Nhaät 29.6.2014
luùc 14g30 taïi nhaø thôø Thaùnh Giuse
avenue de Morges 66
1004 Lausanne
Pierre, m'aimes-tu?
(Jn 21,17)
Haân hoan baùo tin vaø traân troïng kính
môøi Quyù Cha, Quyù Thaøy Saùu, Quyù Tu
Só nam nöõ vaø Quyù Khaùch ñeán hieäp
daâng Thaùnh Leã vaø cuøng caàu nguyeän
vôùi taân chöùc.
Pheâroâ Voõ Tieát Cöông
Chemin des Bassettes 6
1026 Denges, Suisse
Teùl: 021 802 27 45
Sau Thaùnh leã, kính môøi Quyù Vuï ôû laïi
cuøng chia seû nieàm vui vôùi gia ñình
chuùng toâi.
PHAÂN ÖU
Coäng ñoaøn coâng giaùo Solothurn ñöôïc tin buoàn
Baø Anna NGUYEÃN
THÒ TAÂM
Laø thaân maãu cuûa caùc chò Nguyeãn Thò Lieân, Nguyeãn Thò Hieäp,
Nguyeãn Thò Thaønh, Nguyeãn Thò Lôïi, Nguyeãn Thò Myõ
vaø Nguyeãn Thò Dung,
ñaõ ñöôïc Chuùa goïi veà luùc 22g30 thöù naêm, ngaøy 22-5-2014
taïi Beänh vieän Langenthal/Thuïy Só, höôûng thoï 78 tuoåi.
Coäng ñoaøn Solothurn chaân thaønh phaân öu cuøng gia ñình caùc chò vaø tang
quyeán vôùi nieàm tieác thöông voâ cuøng moät ngöôøi baø, moät ngöôøi meï, moät
ngöôøi baùc ñaõ soáng trong coäng ñoaøn.
Nguyeän xin Chuùa Gieâsu Kitoâ Phuïc Sinh ñoùn nhaän cuï baø Anna Nguyeãn
Thò Taâm vaøo höôûng vinh phuùc trong vöông quoác Tình Yeâu cuûa Ngaøi nhö
baø haèng mong ñôïi suoát haønh trình ñöùc tin nôi traàn theá.
Coäng ñoaøn coâng giaùo Solothurn thaønh kính phaân öu
Trang 184

Báo Mục Vụ Tháng 6.2014

Transcrição

Documentos relacionados

Trưỡng Lão Thích Thông Lạc

St. Christopher House

Caùch Baàu Laù Phieáu Cuûa Quyù Vò

D:\My Documents\Nhac Tong Hop Nhieu Tac Gia\Sibelius\alleluia

Encore: F:\Sach nhac TT\Hoa Khuc Ta On

CNNam C

DONBOSCO