qarTuli enisa da literaturis, bunebismetyvelebisa da maTematikis
Transcrição
qarTuli enisa da literaturis, bunebismetyvelebisa da maTematikis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa dawyebiTi (I-IV) klasebis maswavleblebisTvis qarTuli enisa da literaturis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa (I _ IV) a) qarTuli ena zogadi cnobebi enisa da damwerlobis Sesaxeb (muxli 15. a) enis raoba da funqciebi. qarTuli enis buneba. qarTuli enis adgili msoflio enaTa Soris. qarTveluri enebi. qarTuli enis dialeqtebi. qarTuli enis roli qarTveluri tomebis erovnuli da saxelmwifoebrivi Camoyalibebis procesSi. qarTuli damwerlobis warmoSoba. qarTuli damwerlobis saxeebi da ganviTarebis safexurebi. qarTuli damwerlobis uZvelesi nimuSebi. qarTuli saliteraturo enis ganviTarebis ZiriTadi etapebi. Tanamedrove saliteraturo qarTuli, rogorc saqarTvelos saxelmwifo ena. fonetika (muxli 15. b) Tanamedrove qarTuli saliteraturo enis bgeriTi Sedgeniloba. bgera da fonema. qarTuli anbani. bgeraTa daxasiaTeba warmoTqmis adgilisa da ragvarobis mixedviT. TanxmovanTa da xmovanTa sistemebi. damarcvlis safuZveli da gadatanis wesebi. Ria da daxuruli marcvali. ZiriTadi fonetikuri movlenebi: asimilacia, disimilacia, metaTezisi, bgeris dakargva. morfologia (muxli 15. g.a) sityva. formacvalebadi da formaucvleli sityvebi. gramatikuli kategoriis raoba. sityvis morfologiuri agebuleba: Ziri, fuZe, morfema, afiqsebi. metyvelebis nawilebi. maTi klasifikaciis safuZveli. arsebiTi saxeli. arsebiT saxelTa dajgufeba Sinaarsis mixedviT. ricxvi. bruneba. brunvebi da maTi niSnebi. boloTanxmovnian da boloxmovnian saxelTa bruneba. sakuTar saxelTa bruneba. Tandebuliani brunvebi. nawilakiani brunvebi. arsebiTi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. zedsarTavi saxeli. TanxmovanfuZiani da xmovanfuZiani zedsarTavi saxelis bruneba. zedsarTavi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. 1 ricxviTi saxeli. ricxviTi saxelis saxeebi. ricxviTi saxelis bruneba. ricxviT saxelTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. nacvalsaxeli. nacvalsaxelTa jgufebi. nacvalsaxelTa bruneba. nacvalsaxelTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. zmna. zmnis kategoriebi. pirisa da ricxvis asaxva zmnaSi. subieqturi da obieqturi piris niSnebi. zmniswini. dro. kilo. aspeqti. gardamavloba. gvari. qceva. kontaqti. seriebi da mwkrivebi. zmnis Ziri, fuZe, Tema. Temis niSnebi. uRleba. zmnis formawarmoebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. saxelzmna. sawyisi da mimReoba. maTi warmoeba. zmnizeda. zmnizedaTa dajgufeba. Tandebuli. calke mdgomi da saxelTan Serwymuli Tandebulebi. kavSiri. kavSiris saxeebi. nawilaki. nawilakTa jgufebi. Sorisdebuli. SorisdebulTa jgufebi. sintaqsi (muxli 15. g.a) sintaqsis sagani. winadadeba. sityvaTa sintaqsuri SekavSireba. Sesityveba. winadadebis wevrTa dawyvileba. winadadebis tipebi modalobis mixedviT: TxrobiTi, kiTxviTi, Zaxilisa, brZanebiTi da kiTxviT-Zaxilisa. maTi gamoxatvis saSualebani: intonacia, sityvaTa wyoba, damxmare sityvebi da nawilakebi. winadadebis tipebi agebulebis mixedviT: martivi, Serwymuli da rTuli. winadadebis wevrebi. winadadebis mTavari (qvemdebare, Semasmeneli, pirdapiri da iribi damatebebi) da meorexarisxovani (ubralo damateba, gansazRvreba da garemoebebi) wevrebi. sityvaTa wyoba winadadebaSi. sityvaTa wyobis mniSvneloba stilistikisTvis. gankerZoebuli sityvebi da gamoTqmebi. sasveni niSnebis xmareba gankerZoebul sityvebTan da gamoTqmebTan. sasveni niSnebis xmareba rTul Tanwyobilsa da qvewyobil winadadebebSi. pirdapiri da iribi naTqvami. sxvaTa sityvis nawilakebi. sasveni niSnebi. sxvaTa sityvis marTlwera. leqsikologia (muxli 15. d) leqsikologiis sagani. leqsikuri erTeuli. sityva mniSvnelobis TvalsazrisiT. sityvis gamoyeneba ZiriTadi da gadataniTi mniSvnelobiT. sityvis mniSvnelobis cvla istoriulad. 2 sityvis etimologia. sityvis polisemiuroba. polisemia da omonimia. sinonimia, antonimia. frazeologizmebi da idiomebi. dialeqtizmebi, profesiuli leqsika, Jargoni, barbarizmebi, neologizmebi, arqaizmebi. sityvawarmoeba, rogorc leqsikologiis sagani. Zireuli da warmoqmnili saxelebi. warmoqmnil saxelTa jgufebi mawarmoebeli afiqsebisa da Sinaarsis mixedviT. kompozitebi. kompozitebis marTlwera. stilistika (muxli 15. e.g) stilistikis sagani. stilis raoba. funqciuri stilistika. mwignobruli da sasaubro stili. publicisturi da mxatvruli stili. samecniero da oficialursaqmiani stili. oratoruli stili. leqsikuri stilistika. sityvaTa SerCeva mniSvnelobis mixedviT. Tavazianobis gamomxatveli sityvebi. stilisturi xarvezebi. b) literatura (muxli 15. v da i) literaturismcodneobiTi terminebi: tropi, metafora, hiperbola, ganmeoreba, gapirovneba, epiTeti, Sedareba, simbolo, mxatvruli ena, mxatvruli saxe, peizaJi, portreti, personaJi, groteski, ironia, iumori, satira, xatovani Tqma, intonacia, alegoria, aliteracia, perifrazi; Janri, poezia, proza, romani, lirika, leqsi, elegia, balada, eposi, himni, poema, zRapari, Tqmuleba, igav-araki, legenda, miTi, moTxroba, novela, andaza, aforizmi, piesa, ese, biografia, memuarebi, drama, komedia, tragedia; siuJeti, kompozicia, prologi, epilogi, epigrafi, dialogi, monologi, strofi, taepi, fabula, citata, Sairi, riTma, ritmi. rekomendebul avtorTa CamonaTvali*: SoTa rusTaveli, sulxan-saba orbeliani, daviT guramiSvili, ilia WavWavaZe, akaki wereTeli, vaJa-fSavela, iakob gogebaSvili, galaktion tabiZe, giorgi leoniZe, simon Ciqovani, ioseb griSaSvili, giorgi SatberaSvili, lado asaTiani, guram rCeuliSvili, irakli abaSiZe, murman lebaniZe, nodar dumbaZe, revaz inaniSvili, arCil sulakauri, goderZi Coxeli, ana kalandaZe, muxran maWavariani, oTar WilaZe, otia ioseliani. hans kristian anderseni, Zmebi grimebi, Sarl pero, astrid lindgreni, rediard kiplingi, alan aleqsandr milni, karel Capeki, oskar uaildi, 3 ernst Teodor hofmani, mark tveni, Jiul verni, jani rodari, aleqsandr puSkini, kornei Cukovski, aleqsei tolstoi. * CamonaTvalSi warmodgenilni arian is qarTveli Tu ucxoeli avtorebi, romelTa SemoqmedebaSic gvxvdeba sabavSvo literaturuli nawarmoebebi. 4 maTematikis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa (I _ IV) mimarTuleba: ricxvebi da moqmedebebi naturaluri ricxvebi, martivi da Sedgenili ricxvebi, gamyofi da jeradi (muxli 18. a.a) ricxvis raoba (ricxvi, rogorc raodenobis aRmniSvneli). ricxvis Cawera cifrebiT, sityvebiT, ricxvis Caweris romauli sistema ariTmetikuli moqmedebebi naturalur ricxvebze. naSTiani gayofa. naturaluri ricxvis daSla martiv mamravlebad. daSlis erTaderToba (ariTmetikis ZiriTadi Teorema). ramdenime naturaluri ricxvis udidesi saerTo gamyofisa da umciresi saerTo jeradis povna. gayofadobis niSnebi da maTi kavSiri aTobiT poziciur sistemasTan. mTeli da racionaluri ricxvebi (muxli 18. a.b). dadebiTi da uaryofiTi ricxvebi, racionaluri ricxvebis warmodgena wiladebisa da aTwiladebis saxiT, ricxvis Caweris aTobiTi poziciuri sistema. racionaluri ricxvebis Sedareba, ricxviTi utolobebi da maTi Tvisebebi. ariTmetikuli moqmedebebi racionalur ricxvebze, ariTmetikul moqmedebaTa Tvisebebi. ricxviTi gamosaxulebebi, moqmedebaTa Tanmimdevroba ricxviT gamosaxulebebSi. ricxvTa RerZi, ricxviTi Sualedebi (muxli 18. a.g) wertilis koordinati ricxvTa RerZze, racionaluri ricxvis Sesabamisi wertilis gamosaxva ricxvTa RerZze. proporcia (muxli 18. a.e) proporciuloba, proporciis Tvisebebi, proporciis ucnobi wevris povna, ricxvis dayofa mocemuli SefardebiT, pirdapirproporciuli da ukuproporciuli damokidebuleba sidideebs Soris. ricxvis nawili, procenti (muxli 18. a.v) ricxvis nawilis povna, ricxvis povna misi procentiT/nawiliT, ricxvis nawilis Cawera procentis saxiT. xarisxi (muxli 18. a.z) ricxvis xarisxi naturaluri maCvenebliT. 5 zomis erTeulebi (muxli 18. a.T) sigrZis, masis, drois, siCqaris erTeulebi. erTi da imave sididis erTeulebs Soris kavSiri. mimarTuleba: kanonzomiereba da algebra simravle, simravleebs Soris mimarTebebi, moqmedebebi sasrul simravleebze (muxli 18. b.a) simravle, qvesimravle, carieli simravle. operaciebi simravleebze: simravleTa gaerTianeba, TanakveTa. algebruli gamosaxuleba (muxli 18. b.b) moqmedebebi gamosaxulebebze, gamosaxulebis gardaqmna, algebruli gamosaxulebis mniSvnelobis gamoTvla asoebis miTiTebuli mniSvnelobisaTvis. gantoleba (muxli 18. b.g) gantoleba da misi amonaxsni, tolfasi gantolebebi, wrfivi gantolebis amoxsna. amocanebis amoxsna gantolebis gamoyenebiT. mimarTuleba: geometria da sivrcis aRqma ZiriTadi geometriuli obieqtebi da cnebebi (muxli 18. g.a) wertili, wrfe, sxivi, monakveTi, texili. monakveTis sigrZe, texilis sigrZe, manZili or wertils Soris, manZilis Tviseba. kuTxe, kuTxis gradusuli zoma, marTi, maxvili, blagvi da gaSlili kuTxeebi. wrfeebis urTierTganlageba sibrtyeze (muxli 18. g.b) wrfeTa TanakveTa, paraleloba, marTobuloba. mravalkuTxedi (muxli 18. g.g) mravalkuTxedis gverdi, wvero, kuTxe, diagonali, perimetri. geometriuli gardaqmnebi sibrtyeze (muxli 18. g.g) figuraTa toloba. RerZuli da centruli simetriebi. samkuTxedi (muxli 18. g.e) samkuTxedis gverdi, kuTxe, wvero, mediana, biseqtrisa, simaRle marTkuTxa, maxvilkuTxa, blagvkuTxa, tolferda, tolgverda samkuTxedebi da maTi Tvisebebi. 6 samkuTxedis kuTxeebis jami. samkuTxedis utoloba. paralelogrami (muxli 18. g.v) paralelogramis gverdebis, kuTxeebisa da diagonalebis Tvisebebi. rombi, marTkuTxedi, kvadrati da maTi Tvisebebi. trapecia (muxli 18. g.z) trapeciis fuZe, ferdi, simaRle. brtyeli figuris farTobi (muxli 18. g.T) toli figurebis farTobebis toloba, brtyeli figuris farTobis kavSiri misi Semadgeneli nawilebis farTobebTan. kvadratis, marTkuTxedis, samkuTxedis farTobis gamoTvla. wrewiri da wre (muxli 18. g.i) wrewiris da wris centri, radiusi, diametri, qorda, rkali, seqtori. marTkuTxa koordinatTa sistema sibrtyeze (muxli 18. g.k) wertilis koordinatebi, ricxvTa wyvilis Sesabamisi wertilis gamosaxva sakoordinato sibrtyeze. sivrciTi sxeulebi da maTi Slilebi (muxli 18. g.l) mravalwaxnaga. mravalwaxnagas wvero, wibo, waxnagi. kavSiri mravalwaxnagas Semadgeneli nawilebis raodenobebs Soris. kubis, marTkuTxa paralelepipedis, marTi prizmis, piramidis, cilindris da konusis Slilebi. sivrciTi sxeulis moculoba da zedapiris farTobi (muxli 18. g.m) sxeulis moculoba, kavSiri sxeulis moculobasa da misi Semadgeneli sxeulebis moculobaTa Soris. kubis da paralelepipedis gverdiTi da sruli zedapiris farTobisa da moculobis gamoTvla. zomis erTeulebi (muxli 18. g.n) sigrZis, farTobis, moculobis erTeulebi da kavSirebi maT Soris. monacemTa analizi, albaToba da statistika (muxli 18. g.o) monacemTa warmodgenis xerxebi: sia, cxrili, piqtograma, diagrama (wertilovani, xazovani, svetovani, wriuli). monacemTa saSualo. 7 bunebismetyvelebis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa (I _ IV) sicocxlis damaxasiaTebeli niSnebi (muxli 20. a) cocxali organizmebis kveba, sunTqva, zrda, sasicocxlo procesebis zogadi daxasiaTeba. moZraoba, gamravleba. mcenareTa samyaro (muxli 20. d) mcenareTa mravalferovneba (wiwvovani da yvavilovani mcenareebi). mcenaris zrdis organoebi: fesvi, Rero, foToli; gamravlebis organoebi: yvavili, nayofi, Tesli; mcenaris gavrceleba TesliT. botanikuri baRi. cxovelTa samyaro (muxli 20. e) uxerxemlo cxovelebi (mwerebi). xerxemliani cxovelebi (Tevzebi, amfibiebi, qvewarmavlebi, frinvelebi, ZuZumwovrebi), maTi agebuleba da Segueba garemosTan. Sinauri da gareuli cxovelebi. zooparki. adamiani (muxli 20. v) agebuleba (sxeulis nawilebi), jansaRi cxovrebis wesi (kveba, dasveneba, sporti), janmrTelobisTvis saziano faqtorebi da maTgan dacvis wesebi, Sesabamisi gamafrTxilebeli niSnebi. piradi higiena. usafrTxoeba, usafrTxo qcevis wesebi. baqteriuli da virusuli daavadebebi. garemo da misi dacva (muxli 20. C) mcenareebis mniSvneloba. cxovelebi (mcenarismWamelebi, mtaceblebi, anu xorcismWamelebi da nairmWamelebi). garemos dabinZureba, garemos dacva. wiTeli wigni. daculi teritoriebi. mniSvnelovani geografiuli obieqtebi da maTi nawilebi (muxli 20. k) dedamiwis forma da sidide, xmeleTi da wyali (kontinentebi da okeaneebi). reliefis mniSvnelovani formebi (mTa, mTaTa sistema, qedi, zegani, borcvi, vake, dablobi, qvabuli da sxv.). hidrosferos Semadgeneli nawilebi (okeane, zRva, tba, mdinare da sxv.) da maTi gamoyeneba. geografiuli obieqtebis maxasiaTeblebi (forma, simaRle, siRrme, Cqari, mdore, cicabo, damreci da sxv.), niadagi da misi Tvisebebi (feri, gamtarianoba). dasaxlebuli punqtebi (qalaqi, dedaqalaqi, daba, sofeli). msofliosa da saqarTvelos mniSvnelovan geografiul obieqtTa nomenklatura. bunebrivi resursebi (muxli 20. m) bunebrivi resursebis racionaluri gamoyeneba, klasifikacia. saqarTvelos ZiriTadi wiaRiseulis geografia (qvanaxSiri, navTobi, manganumi). 8 bunebrivi movlenebi, garemos cvlileba (muxli 20. n) erozia da gamofitva; stiqiuri movlenebi (vulkani, miwisZvra, wyaldidoba, mewyeri, Rvarcofi, zvavi da sxv.); bunebrivi da anTropogenuli (xelovnuri) garemo. sivrceSi orientacia (muxli 20. o) globusi, adgilis gegma, ruka (saswavlo rukebi, atlasi), rukis legenda (gamoyenebuli simboloebi, pirobiTi niSnebi). horizontis mxareebi, adgilis gagneba, kompasi, masStabi. Zveli xalxebis (berZnebis, indoelebisa da finikielebis) warmodgenebi dedamiwis Sesaxeb. geografiul aRmoCenaTa mniSvneloba da Sedegebi (didi geografiuli aRmoCenebis epoqa XV-XVII ss.). perioduli movlenebi da amindi (muxli 20. p) dedamiwis brunva RerZisa da mzis garSemo da misi Sedegebi (dRe-Ramis cvla, weliwadis droebi). amindis komponentebi (haeris temperatura, naleqebi, qari, moRrubluloba) da prognozi (tradiciuli xalxuri meTodebi), meteorologiuri xelsawyoebis (Termometri, flugeri) gamoyenebis principi. kosmosuri sxeulebi da astronomiuli movlenebi (muxli 20. J) mzis sistemis planetebi da maTi Tanamgzavrebi, varskvlavebi, kometebi, asteroidebi, meteorebi, meteoritebi, galaqtika (irmis naxtomi). kosmosis Seswavlis istoria da teqnikis ganviTareba. ZiriTadi fizikuri sidideebi (muxli 20. r) dro, sigrZe, farTobi, moculoba, masa, simkvrive, temperatura. maTi ganzomilebebi, gazomva da gamoyeneba. kavSiri erTeulebs Soris. simkvrivis gamosaTvleli formula. energia (muxli 20. s) siTbos da sinaTlis bunebrivi da xelovnuri wyaroebi. erTi saxis energiis meoreSi gadasvla. energiis mudmivobis kanoni. nivTiereba, agregatuli mdgomareobebi, siTburi movlenebi (muxli 20. t) nivTierebaTa fizikuri Tvisebebi (feri, suni, gemo). nivTierebis agregatuli mdgomareobebi, erTi agregatuli mdgomareobidan meoreSi gadasvla: gamyareba-dnoba; aorTqleba-kondensacia. 9 masalebi da maTi Tvisebebi (muxli 20. u) masala da nedleuli. bunebrivi da xelovnuri masalebi. farTod gamoyenebuli masalebis Tvisebebi (feri, Tbogamtaroba, drekadoba, gamWvirvaloba da sxv.), maTi gamoyeneba. Tbogamtarebi da Tboizolatorebi. sxeulTa moZraoba da urTierTqmedeba (muxli 20. f) sxeulis moZraobaze moqmedi faqtorebi (forma, zoma, simZime, zedapiri da a. S.); moZraobis saxeebi (wrfivi, mrudwiruli, rxeviTi, brunviTi). traeqtoria. gavlili manZili da gadaadgileba. wrfivi Tanabari moZraobis siCqare da misi gamoTvla, siCqaris erTeulebi. gavlili manZilis formula. msoflio mizidulobis movlena. sxeulTa urTierTqmedeba da Zala. erTi wrfis gaswvriv mimarTuli Zalebis Sekreba. simZimis centri, wonasworoba da misi saxeebi. martivi meqanizmebis (berketi, pinebiani saswori) moqmedebis principebi. meqanikuri rxevebi da talRebi (muxli 20. q) bgera, bgeris wyaroebi, bgeris warmoqmna, gavrceleba da aRqma; bgeris gavrcelebis siCqare sxvadasxva garemoSi. bgeriTi signalebis gadacema da miReba organizmebSi; smenis organoebi. eqos warmoqmna. bgeris xmamaRloba _ amplituda, simaRle _ sixSire. magniti (muxli 20. S) magniti, magnituri polusebi, magnitebis urTierTqmedeba da gamoyeneba. 10 qarTuli enisa da literaturis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa (I _ VI) qarTuli enisa da literaturis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa efuZneba ,,maswavleblis profesiuli standartis damtkicebis Sesaxeb” saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros 2008 wlis 21 noemberis #1014 brZanebiT damtkicebul dawyebiTi safexuris maswavleblis profesiul standarts a) qarTuli ena zogadi cnobebi enisa da damwerlobis Sesaxeb (muxli 15. a) enis raoba da funqciebi. qarTuli enis buneba. qarTuli enis adgili msoflio enaTa Soris. qarTveluri enebi. qarTuli enis dialeqtebi. qarTuli enis roli qarTveluri tomebis erovnuli da saxelmwifoebrivi Camoyalibebis procesSi. qarTuli damwerlobis warmoSoba. qarTuli damwerlobis saxeebi da ganviTarebis safexurebi. qarTuli damwerlobis uZvelesi nimuSebi. qarTuli saliteraturo enis ganviTarebis ZiriTadi etapebi. Tanamedrove saliteraturo qarTuli, rogorc saqarTvelos saxelmwifo ena. fonetika (muxli 15. b) Tanamedrove qarTuli saliteraturo enis bgeriTi Sedgeniloba. bgera da fonema. qarTuli anbani. bgeraTa daxasiaTeba warmoTqmis adgilisa da ragvarobis mixedviT. TanxmovanTa da xmovanTa sistemebi. damarcvlis safuZveli da gadatanis wesebi. Ria da daxuruli marcvali. ZiriTadi fonetikuri movlenebi: asimilacia, disimilacia, metaTezisi, bgeris dakargva. morfologia (muxli 15. g.a) sityva. formacvalebadi da formaucvleli sityvebi. gramatikuli kategoriis raoba. sityvis morfologiuri agebuleba: Ziri, fuZe, morfema, afiqsebi. metyvelebis nawilebi. maTi klasifikaciis safuZveli. arsebiTi saxeli. arsebiT saxelTa dajgufeba Sinaarsis mixedviT. ricxvi. bruneba. brunvebi da maTi niSnebi. boloTanxmovnian da boloxmovnian saxelTa bruneba. sakuTar saxelTa bruneba. Tandebuliani brunvebi. nawilakiani brunvebi. arsebiTi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. 11 zedsarTavi saxeli. TanxmovanfuZiani da xmovanfuZiani zedsarTavi saxelis bruneba. zedsarTavi saxelis brunebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. ricxviTi saxeli. ricxviTi saxelis saxeebi. ricxviTi saxelis bruneba. ricxviT saxelTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. nacvalsaxeli. nacvalsaxelTa jgufebi. nacvalsaxelTa bruneba. nacvalsaxelTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. zmna. zmnis kategoriebi. pirisa da ricxvis asaxva zmnaSi. subieqturi da obieqturi piris niSnebi. zmniswini. dro. kilo. aspeqti. gardamavloba. gvari. qceva. kontaqti. seriebi da mwkrivebi. zmnis Ziri, fuZe, Tema. Temis niSnebi. uRleba. zmnis formawarmoebasTan dakavSirebuli marTlweris sakiTxebi. saxelzmna. sawyisi da mimReoba. maTi warmoeba. zmnizeda. zmnizedaTa dajgufeba. Tandebuli. calke mdgomi da saxelTan Serwymuli Tandebulebi. kavSiri. kavSiris saxeebi. nawilaki. nawilakTa jgufebi. Sorisdebuli. SorisdebulTa jgufebi. sintaqsi (muxli 15. g.a) sintaqsis sagani. winadadeba. sityvaTa sintaqsuri SekavSireba. Sesityveba. winadadebis wevrTa dawyvileba. winadadebis tipebi modalobis mixedviT: TxrobiTi, kiTxviTi, Zaxilisa, brZanebiTi da kiTxviT-Zaxilisa. maTi gamoxatvis saSualebani: intonacia, sityvaTa wyoba, damxmare sityvebi da nawilakebi. winadadebis tipebi agebulebis mixedviT: martivi, Serwymuli da rTuli. winadadebis wevrebi. winadadebis mTavari (qvemdebare, Semasmeneli, pirdapiri da iribi damatebebi) da meorexarisxovani (ubralo damateba, gansazRvreba da garemoebebi) wevrebi. sityvaTa wyoba winadadebaSi. sityvaTa wyobis mniSvneloba stilistikisTvis. gankerZoebuli sityvebi da gamoTqmebi. sasveni niSnebis xmareba gankerZoebul sityvebTan da gamoTqmebTan. sasveni niSnebis xmareba rTul Tanwyobilsa da qvewyobil winadadebebSi. pirdapiri da iribi naTqvami. sxvaTa sityvis nawilakebi. sasveni niSnebi. sxvaTa sityvis marTlwera. leqsikologia (muxli 15. d) leqsikologiis sagani. leqsikuri erTeuli. 12 sityva mniSvnelobis TvalsazrisiT. sityvis gamoyeneba ZiriTadi da gadataniTi mniSvnelobiT. sityvis mniSvnelobis cvla istoriulad. sityvis etimologia. sityvis polisemiuroba. polisemia da omonimia. sinonimia, antonimia. frazeologizmebi da idiomebi. dialeqtizmebi, profesiuli leqsika, Jargoni, barbarizmebi, neologizmebi, arqaizmebi. sityvawarmoeba, rogorc leqsikologiis sagani. Zireuli da warmoqmnili saxelebi. warmoqmnil saxelTa jgufebi mawarmoebeli afiqsebisa da Sinaarsis mixedviT. kompozitebi. kompozitebis marTlwera. stilistika (muxli 15. e.g) stilistikis sagani. stilis raoba. funqciuri stilistika. mwignobruli da sasaubro stili. publicisturi da mxatvruli stili. samecniero da oficialursaqmiani stili. oratoruli stili. leqsikuri stilistika. sityvaTa SerCeva mniSvnelobis mixedviT. Tavazianobis gamomxatveli sityvebi. stilisturi xarvezebi. b) literatura (muxli 15. v da i) literaturismcodneobiTi terminebi: tropi, metafora, hiperbola, ganmeoreba, gapirovneba, epiTeti, Sedareba, simbolo, mxatvruli ena, mxatvruli saxe, peizaJi, portreti, personaJi, groteski, ironia, iumori, satira, xatovani Tqma, intonacia, alegoria, aliteracia, perifrazi; Janri, poezia, proza, romani, lirika, leqsi, elegia, balada, eposi, himni, poema, zRapari, Tqmuleba, igav-araki, legenda, miTi, moTxroba, novela, andaza, aforizmi, piesa, ese, biografia, memuarebi, drama, komedia, tragedia; siuJeti, kompozicia, prologi, epilogi, epigrafi, dialogi, monologi, strofi, taepi, fabula, citata, Sairi, riTma, ritmi. rekomendebul avtorTa CamonaTvali*: SoTa rusTaveli, sulxan-saba orbeliani, daviT guramiSvili, ilia WavWavaZe, akaki wereTeli, vaJa-fSavela, iakob gogebaSvili, galaktion tabiZe, giorgi leoniZe, simon Ciqovani, ioseb griSaSvili, giorgi SatberaSvili, lado asaTiani, guram rCeuliSvili, irakli abaSiZe, murman lebaniZe, nodar dumbaZe, revaz inaniSvili, arCil sulakauri, goderZi Coxeli, ana kalandaZe, muxran maWavariani, oTar WilaZe, otia ioseliani. 13 hans kristian anderseni, Zmebi grimebi, Sarl pero, astrid lindgreni, rediard kiplingi, alan aleqsandr milni, karel Capeki, oskar uaildi, ernst Teodor hofmani, mark tveni, Jiul verni, jani rodari, aleqsandr puSkini, kornei Cukovski, aleqsei tolstoi. * CamonaTvalSi warmodgenilni arian is qarTveli Tu ucxoeli avtorebi, romelTa SemoqmedebaSic gvxvdeba sabavSvo literaturuli nawarmoebebi. 14 maTematikis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa (I _ VI) maTematikis ,,maswavleblis maswavleblis profesiuli sasertifikacio standartis gamocdis damtkicebis programa Sesaxeb” efuZneba saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros 2008 wlis 21 noemberis #1014 brZanebiT damtkicebul dawyebiTi safexuris maswavleblis profesiul standarts mimarTuleba: ricxvebi da moqmedebebi naturaluri ricxvebi, martivi da Sedgenili ricxvebi, gamyofi da jeradi (muxli 18. a.a) ricxvis raoba (ricxvi, rogorc raodenobis aRmniSvneli). ricxvis Cawera cifrebiT, sityvebiT, ricxvis Caweris romauli sistema. ariTmetikuli moqmedebebi naturalur ricxvebze. naSTiani gayofa. naturaluri ricxvis daSla martiv mamravlebad. daSlis erTaderToba (ariTmetikis ZiriTadi Teorema). ramdenime naturaluri ricxvis udidesi saerTo gamyofisa da umciresi saerTo jeradis povna. gayofadobis niSnebi da maTi kavSiri aTobiT poziciur sistemasTan. mTeli da racionaluri ricxvebi (muxli 18. a.b) dadebiTi da uaryofiTi ricxvebi, racionaluri ricxvebis warmodgena wiladebisa da aTwiladebis saxiT, ricxvis Caweris aTobiTi poziciuri sistema. racionaluri ricxvebis Sedareba, ricxviTi utolobebi da maTi Tvisebebi. ariTmetikuli moqmedebebi racionalur ricxvebze, ariTmetikul moqmedebaTa Tvisebebi. ricxviTi gamosaxulebebi, moqmedebaTa Tanmimdevroba ricxviT gamosaxulebebSi. ricxvTa RerZi, ricxviTi Sualedebi (muxli 18. a.g) wertilis koordinati ricxvTa RerZze, racionaluri ricxvis Sesabamisi wertilis gamosaxva ricxvTa RerZze. ricxvis moduli (muxli 18. a.d) modulis ZiriTadi Tvisebebi da misi geometriuli azri. proporcia (muxli 18. a.e) 15 proporciuloba, proporciis Tvisebebi, proporciis ucnobi wevris povna, ricxvis dayofa mocemuli SefardebiT, pirdapirproporciuli da ukuproporciuli damokidebuleba sidideebs Soris. ricxvis nawili, procenti (muxli 18. a.v) ricxvis nawilis povna, ricxvis povna misi procentiT/nawiliT, ricxvis nawilis Cawera procentis saxiT. xarisxi (muxli 18. a.z) ricxvis xarisxi naturaluri maCvenebliT, namravlis, fardobisa da xarisxis axarisxeba. tolfuZiani xarisxebis namravli da Sefardeba. zomis erTeulebi (muxli 18. a.T) sigrZis, masis, drois, siCqaris erTeulebi. erTi da imave sididis erTeulebs Soris kavSiri. mimarTuleba: kanonzomiereba da algebra simravle, simravleebs Soris mimarTebebi, moqmedebebi sasrul simravleebze (muxli 18. b.a) simravle, qvesimravle, carieli simravle. operaciebi simravleebze: simravleTa gaerTianeba, TanakveTa, sxvaoba. algebruli gamosaxuleba (muxli 18. b.b) moqmedebebi gamosaxulebebze, gamosaxulebis gardaqmna, algebruli gamosaxulebis mniSvnelobis gamoTvla asoebis miTiTebuli mniSvnelobisaTvis. gantoleba, utoloba (muxli 18. b.g) gantoleba da misi amonaxsni, utoloba da misi amonaxsni, tolfasi gantolebebi, wrfivi gantolebisa da wrfivi utolobis amoxsna. tolfasi gantolebebi; amocanebis amoxsna gantolebisa da utolobis gamoyenebiT. mimarTuleba: geometria da sivrcis aRqma ZiriTadi geometriuli obieqtebi da cnebebi (muxli 18. g.a) wertili, wrfe, sxivi, monakveTi, texili. monakveTis sigrZe, texilis sigrZe, manZili or wertils Soris, manZilis Tviseba. kuTxe, kuTxis gradusuli zoma, marTi, maxvili, blagvi da gaSlili kuTxeebi. 16 wrfeebis urTierTganlageba sibrtyeze (muxli 18. g.b) wrfeTa TanakveTa, paraleloba, marTobuloba. mravalkuTxedi, amozneqili mravalkuTxedi (muxli 18. g.g) mravalkuTxedis gverdi, wvero, kuTxe, diagonali, perimetri. amozneqili figuris gansazRvreba. amozneqili mravalkuTxedis kuTxeebis jami. geometriuli gardaqmnebi sibrtyeze (muxli 18. g.g) figuraTa toloba, moZraoba, RerZuli da centruli simetriebi, mobruneba, paraleluri gadatana. samkuTxedi (muxli 18. g.e) samkuTxedis gverdi, kuTxe, wvero, mediana, biseqtrisa, simaRle da maTi Tvisebebi. marTkuTxa, maxvilkuTxa, blagvkuTxa, tolferda, tolgverda samkuTxedebi da maTi Tvisebebi. samkuTxedis kuTxeebis jami, sakuTxedis gare kuTxis Tviseba. samkuTxedis Suaxazis Tvisebebi. samkuTxedis tolobis niSnebi. samkuTxedis utoloba. piTagoras Teorema. paralelogrami (muxli 18. g.v) paralelogramis gverdebis, kuTxeebisa da diagonalebis Tvisebebi. paralelogramobis niSnebi. rombi, marTkuTxedi, kvadrati da maTi Tvisebebi. trapecia (muxli 18. g.z) trapeciis fuZe, ferdi, simaRle, tolferda trapeciis Tvisebebi. brtyeli figuris farTobi (muxli 18. g.T) toli figurebis farTobebis toloba, brtyeli figuris farTobis kavSiri misi Semadgeneli nawilebis farTobebTan. kvadratis, marTkuTxedis, samkuTxedis, paralelogramis, rombis da trapeciis farTobis gamoTvla. wrewiri da wre (muxli 18. g.i) wrewiris da wris centri, radiusi, diametri, qorda, rkali, seqtori, segmenti, mxebi. marTkuTxa koordinatTa sistema sibrtyeze (muxli 18. g.k) 17 wertilis koordinatebi, ricxvTa wyvilis Sesabamisi wertilis gamosaxva sakoordinato sibrtyeze. sivrciTi sxeulebi da maTi Slilebi (muxli 18. g.l) mravalwaxnaga. mravalwaxnagas wvero, wibo, waxnagi. kavSiri mravalwaxnagas Semadgeneli nawilebis raodenobebs Soris. kubis, marTkuTxa paralelepipedis, marTi prizmis, piramidis, cilindris da konusis Slilebi. sivrciTi sxeulis moculoba da zedapiris farTobi (muxli 18. g.m) sxeulis moculoba, kavSiri sxeulis moculobasa da misi Semadgeneli sxeulebis moculobaTa Soris. kubis da paralelepipedis gverdiTi da sruli zedapiris farTobisa da moculobis gamoTvla. zomis erTeulebi (muxli 18. g.n) sigrZis, farTobis, moculobis erTeulebi da kavSirebi maT Soris. monacemTa analizi, albaToba da statistika (muxli 18. g.o) monacemTa warmodgenis xerxebi: sia, cxrili, piqtograma, diagrama (wertilovani, xazovani, svetovani, wriuli). monacemTa saSualo mediana, moda, sixSire. 18 bunebismetyvelebis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa (I _ VI) bunebismetyvelebis maswavleblis sasertifikacio gamocdis programa efuZneba ,,maswavleblis profesiuli standartis damtkicebis Sesaxeb” saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros 2008 wlis 21 noemberis #1014 brZanebiT damtkicebul dawyebiTi safexuris maswavleblis profesiul standarts sicocxlis damaxasiaTebeli niSnebi (muxli 20. a) cocxali organizmebis kveba, sunTqva, zrda, sasicocxlo procesebis zogadi daxasiaTeba. moZraoba, gamravleba. organizmTa klasifikaciis zogadi principebi da msxvili taqsonomiuri erTeulebi (muxli 20. b.) samefo, tipi, klasi; maTi damaxasiaTebeli niSnebi da tipobrivi warmomadgenlebi. mikroorgnizmebi (muxli 20. g) mikroorganizmebis mravalferovneba, maTi saarsebo garemo da cxovelqmedebis Sedegebi. mikroorganizmebis gamoyeneba sakvebi produqtebis warmoebaSi. daavadebis gamomwvevi mikroorganizmebi. mcenareTa samyaro (muxli 20. d) mcenareTa mravalferovneba (wiwvovani da yvavilovani mcenareebi). mcenaris zrdis organoebi: fesvi, Rero, foToli; gamravlebis organoebi: yvavili, nayofi, Tesli; mcenaris gavrceleba TesliT. fotosinTezis arsi da mniSvneloba. cxovelTa samyaro (muxli 20. e) uxerxemlo cxovelebi (mwerebi). xerxemliani cxovelebi (Tevzebi, amfibiebi, qvewarmavlebi, frinvelebi, ZuZumwovrebi), maTi agebuleba da Segueba garemosTan. xerxemlian cxovelTa klasebis SedarebiTi daxasiaTeba da gamravlebis Taviseburebebi. Sinauri da gareuli cxovelebi. adamiani (muxli 20. v) agebuleba. organoebisa da organoTa sistemebis daxasiaTeba da fuqciebi. jansaRi cxovrebis wesi (kveba, dasveneba, sporti), janmrTelobisTvis saziano faqtorebi da maTgan dacvis wesebi, Sesabamisi gamafrTxilebeli niSnebi. piradi higiena. usafrTxoeba, usafrTxo qcevis wesebi. baqteriuli da virusuli daavadebebi. 19 ekologia (muxli 20. T da i) ekosistema da misi komponentebi _ bioturi, abioturi da anTropogenuri faqtorebi. saqarTvelos tipobrivi ekosistemebi. saqarTveloSi gavrcelebuli saxeobebi. organizmebis urTierTkavSiri ekosistemaSi: producentebi, konsumentebi, reducentebi. kvebiTi jaWvebi. garemo da misi dacva (muxli 20. C) mcenareebis mniSvneloba. cxovelebi (mcenarismWamelebi, mtaceblebi, anu xorcismWamelebi da nairmWamelebi). garemos dabinZureba, garemos dacva. wiTeli wigni. daculi teritoriebi. mniSvnelovani geografiuli obieqtebi da maTi nawilebi (muxli 20. k da l) dedamiwis forma da sidide, xmeleTi da wyali (kontinentebi da okeaneebi). reliefis mniSvnelovani formebi (mTa, mTaTa sistema, qedi, zegani, borcvi, vake, dablobi, qvabuli da sxv.). hidrosfero da hidroresursebis gamoyeneba (okeane, zRva, tba, mdinare, wyaro, wyalsacavi, miwisqveSa wyali, Wa) da dacva. geografiuli obieqtebis maxasiaTeblebi (forma, simaRle, siRrme, siCqare, cicabo, damreci) da maTi Sedareba. niadagi da misi Tvisebebi (feri, gamtarianoba, nayofiereba). dasaxlebuli punqtebi (qalaqi, daba, sofeli, dedaqalaqi, administraciuli centri). msofliosa da saqarTvelos mniSvnelovani geografiuli obieqtebis nomenklatura. dedamiwaze gavrcelebuli bunebrivi zonebi (horizontaluri da vertikaluri zonebi): tyeebi (notio, musonuri, meCxeri, foTlovani, wiwvovani, Sereuli, taiga); velebi (stepi, pampasi, preria, kamposi, savana); udabnoebi (tropikuli, zomieri da polaruli), naxevradudabnoebi; tundra. bunebrivi resursebi (muxli 20. m) bunebrivi resursebis klasifikacia da racionaluri gamoyeneba. saqarTvelos ZiriTadi wiaRiseulis geografia (qvanaxSiri, manganumi, faradi liTonebi, mineraluri wylebi). navTobi, bunebrivi movlenebi, garemos cvlileba (muxli 20. n) erozia da gamofitva; stiqiuri movlenebi (vulkani, miwisZvra, wyaldidoba, mewyeri, Rvarcofi, zvavi da sxv.); bunebrivi da anTropogenuli (xelovnuri) garemo. sivrceSi orientacia (muxli 20. o) globusi, adgilis gegma, ruka (saswavlo rukebi, atlasi), rukis legenda (gamoyenebuli simboloebi, pirobiTi niSnebi). horizontis mxareebi, adgilze orientireba, kompasi, masStabi. saakordinato bade, ekvatori, 20 polusebi, tropikebi, polaruli wreebi, geografiuli obieqtebis urTierTganlageba; Zveli xalxebis armodgenebi dedamiwis Sesaxeb. geografiul aRmoCenaTa mniSvneloba da Sedegebi (didi geografiuli aRmoCenebis epoqa XV-XVII ss.). perioduli movlenebi da amindi (muxli 20. p) dedamiwis brunva RerZisa da mzis garSemo da misi Sedegebi (dRe-Ramis cvla, weliwadis droebi, ritmuloba). amindis komponentebi (haeris temperatura, naleqebi, qari, Weqa-quxili, elva, atmosferuli wneva, atmosferuli tenianoba, moRrubluloba) da prognozi (tradiciuli xalxuri meTodebi), meteorologiuri xelsawyoebis (Termometri, flugeri, barometri) gamoyenebis principi. amindsa da klimatze moqmedi faqtorebi; CrdiloeT da samxreT naxevarsferoebSi sezonuri cvils Taviseburebani; siTburi sartylebi. kosmosuri sxeulebi da astronomiuli movlenebi (muxli 20. J) mzis sistemis planetebi da maTi Tanamgzavrebi, varskvlavebi, kometebi, asteroidebi, meteorebi, meteoritebi, galaqtika (irmis naxtomi). dedamiwis, mTvarisa da planetebis moZraoba da moZraobis modelebi; mzisa da mTvarie dabneleba; Zveli xalxebis warmodgena kosmosis Sesaxeb; kosmosis Seswavlis istoria da teqnikis ganviTareba. ZiriTadi fizikuri sidideebi (muxli 20. r) dro, sigrZe, siCqare, farTobi, moculoba, masa, simkvrive, temperatura, Zala. maTi ganzomilebebi, gazomva da gamoyeneba. kavSiri erTeulebs Soris. simkvrivis gamosaTvleli formula. energia (muxli 20. s) energiis saxeebi _ meqanikuri, sinaTlis, siTburi, eleqtruli energia; energiis ganaxlebadi da araganaxlebadi wyaroebi, maTi gamoyeneba. siTbos da sinaTlis bunebrivi da xelovnuri wyaroebi. erTi saxis energiis meoreSi gadasvla. energiis mudmivobis kanoni. nivTiereba, agregatuli mdgomareobebi, siTburi movlenebi (muxli 20. t) nivTierebaTa fizikuri Tvisebebi (feri, suni, gemo, agregatuli mdgomareoba, simkvrive). atomi da molekula, rogorc nivTierebis Semadgeneli umciresi nawilakebi. difuzia da siTburi moZraoba. 21 nivTierebis agregatuli mdgomareobebi, erTi agregatuli mdgomareobidan meoreSi gadasvla: gamyareba-dnoba; aorTqleba-kondensacia, sublimacia da duRili. myar, Txevad da airad nivTierebaTa siTburi gafarToebis movlena, wylis Taviseburebebi. haeris Semagdenloba da Tvisebebi. nivTierebaTa cvlilebebi (agregatuli mdgomareobis Secvla, wva, haerze Jangva) da maTi gamomwvevi mizezebi. nivTiereba da narevebi. narevis komponentebad dayofis elementaruli meTodebi. masalebi da maTi Tvisebebi (muxli 20. u) masala da nedleuli. bunebrivi da xelovnuri masalebi. farTod gamoyenebuli masalebis Tvisebebi (feri, Tbogamtaroba, drekadoba, gamWvirvaloba da sxv.), maTi gamoyeneba. Tbogamtarebi da Tboizolatorebi. sxeulTa moZraoba da urTierTqmedeba (muxli 20. f) sxeulis moZraobaze moqmedi faqtorebi (forma, zoma, simZime, zedapiri da a. S.); moZraobis saxeebi (wrfivi, mrudwiruli, rxeviTi, brunviTi). traeqtoria. gavlili manZili da gadaadgileba. wrfivi Tanabari moZraobis siCqare da misi gamoTvla, siCqaris erTeulebi. gavlili manZilis formula. msoflio mizidulobis movlena. sxeulTa urTierTqmedeba da Zala. erTi wrfis gaswvriv mimarTuli Zalebis Sekreba. simZimis, xaxunis, drekadobis Zalebi, maTi gamoyeneba. simZimis centri, wonasworoba da misi saxeebi. martivi meqanizmebis (berketi, pinebiani saswori) moqmedebis principebi. meqanikuri rxevebi da talRebi (muxli 20. q) bgera, bgeris wyaroebi, bgeris warmoqmna, gavrceleba da aRqma; bgeris gavrcelebis siCqare sxvadasxva garemoSi. bgeriTi signalebis gadacema da miReba organizmebSi; smenis organoebi. eqos warmoqmna. bgeris xmamaRloba _ amplituda, simaRle _ sixSire. ultrabgerebisa da infrabgerebis gamoyenebis magaliTebi cocxal organizmebSi. sinaTle (muxli 20. R) sinaTlis gavrcelebis, arekvlisa da gardatexis movlenebi. eleqtruli deni (muxli 20. y) eleqtrogamtarebi da izolatorebi. denis wyaroebi, mudmivi da cvalebadi deni. Zabva, denis Zala da winaRoba. omis kanoni wredis ubnisaTvis. martivi 22 eleqtruli wredebi. paraleluri da mimdevrobiTi SeerTeba. eleqtruli energiis gadacemis gzebi. magniti (muxli 20. S) magniti, magnituri polusebi, magnitebis urTierTqmedeba da gamoyeneba. 23
Documentos relacionados
savaldebulo gamocdis programa qarTul enasa da literaturaSi
andaza, aforizmi, biografia, elegia, Tqmuleba, igav-araki, komedia, legenda, leqsi, memuari, miTi, moTxroba, muxambazi, novela, poema, publicistika, romani, soneti, tragedia, trioleti, Sairi; abzac...
Leia mais1 Tema V enis Seswavlis meTodebi. qarTuli enis istoria
(ix. gansak. sarjvelaZe, 253-256) imis mixedviT, Tu ra kriteriums iReben enis ganviTarebis sxvadasxva
Leia maisastrologia
da radgan maSin kibernetika da saerTod marTvis sistemebi jer CanasaxSi imyofebodnen k. g. iungi, zemoT moyvanili frensis bekonis aforizmis Tanaxmad, uZluri iyo amoexsna aTaswleulebis es amocana. ex...
Leia maisqeTevan jervaliZe minda giamboT anu oriode sityva Cemi da
genialur mignebad mimaCnda da qarTuli literaturis Semdgomi kvlevisa da misi istoriis daweris swor da marTebul gzad mesaxeboda, cxadia batoni miSa kvesalavas mier SemoTavazebulis paralelurad, pirovn...
Leia mais2010 wlis erTiani erovnuli sagamocdo programa maTematikaSi
ariTmetikuli moqmedebebi naturalur ricxvebze. ricxvis daSla martiv mamravlebad. ramdenime ricxvis udidesi saerTo gamyofisa da umciresi saerTo jeradis povna. 2-ze, 3-ze, 5-ze, 9-ze da 10-ze gayofado...
Leia maisSualeduri gamocdis programa, formati da Sefasebis kriteriumebi
2. mrudi: `Semosavali-moxmareba~
Leia mais