teqnikuri davaleba garemosdacviTi da socialuri Sefasebis

Transcrição

teqnikuri davaleba garemosdacviTi da socialuri Sefasebis
teqnikuri davaleba
aWaris avtonomiur respublikaSi (saqarTvelo) SerCeul
teritoriaze
subalpuri mTis tyeebis mdgradi gziT aRdgenis uzrunvelyofis
mizniT
garemosdacviTi da socialuri Sefasebis Catareba
1
sarCevi
FLEG II programa ........................................................................................................... 3 specifiuri miznebi .................................................... Error! Bookmark not defined. funqciebi da valdebulebebi ...................................................................................... 5 piloturi proeqtiT gaTvaliswinebuli qmedebebi (proeqtis teritoriaze
dagegmili qmedebebi) ................................................................................................... 5 Serbilebis RonisZiebebi da monitoringi (garemosdacviTi marTvis gegma da
moqmedebaa gegma) ............................................................................................................ 9 danarTi 1 tyis aRdgenis ruka. aWara, saqarTvelo .............................................. 11 2
FLEG II programa evrokavSiris (EU)mier dafinansebuli “satyeo seqtorSi kanonierebis dacvisa da
mmarTvelobis gaumjobesebis programa evropis samezoblo da sapartnioro
instrumentiT (ENPI) moculi aRmosavleTis qveynebisTvis - meore faza (FLEGII)”
(“programa”) miznad isaxavs monawile qveynebis daxmarebas tyis marTvis gaZlierebis
sferoSi satyeo politikis, kanonmdeblobisa da institucionaluri mowyobis
gaumjobesebis meSveobiT da tyis mdgradi marTvis modelebis SemuSavebas piloturi
proeqtis safuZvelze. programa ganxorcielebul iqneba evrokavSiris samezoblo
politikis da partniorobis instrumentis (ENPI) aRmosavleT regionSi, Svid
qveyanaSi: somxeTSi, azerbaijanSi, belorusSi, saqarTveloSi, moldovaSi, ukrainaSi
da ruseTis federaciaSi.
programa efuZneba evrokavSiris mier dafinansebuli FLEG II programis Sesabamisad
wamowyebul iniciativebs. igi ganxorcieldeba oTxi wlis ganmavlobaSi da dasruldeba
2016 wlis 31 dekembers. evrokomisiis mxardaWeriT programa daxmarebas gauwevs
msoflio bankis administrirebis qveS myof erTi donoris mier dafuZnebul satrasto
fonds. programis ganxorcielebas uxelmZRvnelebs msoflio banki, romelic
TanamSromlobs bunebis dacvis saerTaSoriso kavSirsa (IUCN) da bunebis dacvis
msoflio fondTan (WWF).
avstriis ganviTarebis TanamSromlobis saagento avstriis ganviTarebis saagentos
(ADA) meSveobiT uzrunvelyofs damatebiT saxsrebs somxeTsa da saqarTveloSi FLEG
II qmedebebis gansaxorcieleblad.
programas aqvs ganviTarebis sami mizani:
1) warmatebas miaRwios monawile qveynebSi 2005 wlis sankt-peterburgis FLEG
Sesaxeb ministrebis mier miRebuli deklaraciis amoqmedebaSi da daexmaros
monawile qveynebs droSi gansazRvruli samoqmedo gegmis danergvaSi am gegmisa
da Semdgomi qmedebebis (regionul doneze) ganxorcielebis uzrunvelsayofad.
2) ganixilos an gadaxedos (Camoayalibos droSi gansazRvruli samoqmedo gegma
ganxilvis an gadaxedvis mizniT) satyeo seqtoris politikas da samarTlebriv
da administraciul struqturebs; gaaumjobesos tyis mdgradi marTvis Sesaxeb
informirebuloba da tyis mdgradi marTvis da tyis saTanado marTvis
mxardaWera monawile qveynebSi (erovnul doneze).
3) gamoscados da moaxdinos tyis mdgradi marTvis saukeTeso praqtikis da tyis
marTvis gaumjobesebuli praqtikis ganxorcielebadobis demonstrireba yvela
monawile qveyanaSi (qve-erovnul doneze) savele eqsperimentuli Seswavlis
safuZvelze.
3
bunebis dacvis msoflio fondis (WWF) kavkasiis program ofisis (WWF-CauPO)1
mier saqarTveloSi gansaxorcielebeli programis ZiriTadi qmedebebi moicaven
biomravalferovnebis da tyeebis ekosistemuri funqciebis Sefasebas, nebayoflobiTi
sertificirebis potencialis kvlevas, tyis mdgradi marTvis dagegmarebis, bunebrivi
tyeebis aRdgenas da tyis biomravalferovnebis konservaciis xelSewyobas. aseve
Catarebul iqneba tyis mniSvnelobis Sesaxeb cnobierebis amaRlebis qmedebebi.
programis qmedebebis da miRweuli Sedegebis mdgradoba moimatebs
garemosdacviTi da socialuri usafrTxoebis zomebis uzrunvelyofis
meSveobiT, da SesabamisobaSi iqneba garemosdacviTi da socialuri
usafrTxoebis Sefasebis strategiul sistemasTan (SESAF), iseve rogorc
garemosdacviTi Sefasebisa da marTvis (EAMF) da procedurebis sistemasTan
(PF)2.
specifiuri miznebi
saqarTveloSi, aWaris avtonomiur respublikaSi SerCeul adgilze sub-alpuri
mTis tyeebis aRdgenis damxmare qmedeba skriningis fazaSi Sefasda, rogorc B
kategoria (rac niSnavs zomier zemoqmedebas, romelmac SesaZlebelia
gamoiwvios arapirdapiri da/an kumulaciuri zemoqmedebebi). am qmedebis
prezumirebuli xasiaTis gamo igi savaraudod unda moqceuliyo EAMF da PF
farglebSi.
skriningis fazas mohyveba skopingis faza, romelic gansazRvravs kvlevis
farglebs, potenciuri sakiTxebis identificirebas da im qmedebisaTvis saWiro
Sefasebis tipisa da donis Sesaxeb gadawyvetilebas, rac uzrunvelyofs
saqarTveloSi, aWaris avtonomiur respublikaSi SerCeuli sub-alpuri mTis
tyeebis aRdgenas.
1
http://wwf.panda.org/what_we_do/where_we_work/black_sea_basin/caucasus/p
rojects/enpi_fleg_caucasus/
2http://www.enpi‐fleg.org/news/environmental‐assessment‐and‐management‐
framework‐of‐pilot‐projects‐under‐the‐enpi‐fleg‐ii‐program/
4
funqciebi da valdebulebebi
garemosdacviTi Sefasebis procesi warimarTeba saTanado meTodis gamoyenebiT,
msoflio bankis garemosdacviTi da socialuri usafrTxoebis procedurebis da
instrumentebis Sesabamisad, esenia: garemosdacviTi Sefasebisa da marTvis sistema
(EAMF) da procedurebis sistema (PF).
msoflio bankis ZiriTadi funqciaaEAMF-is da PF-is Sesrulebis zedamxedveloba da
imis uzrunvelyofa, rom EA iyos maRalxarisxovani da Seesabamebodes programiT
gaTvaliswinebuli qmedebebis kategorizacias.
WWF-is ZiriTadi valdebulebebia saqarTveloSi mimdinare qmedebis skriningi,
kategoriebad klasificireba, Sefaseba, sanqcireba, monitoringi da masTan
dakavSirebuli informaciis gamJRavneba arsebul dokumentaciaze dayrdnobiT. garda
amisa, WWF-ma unda uzrunvelyos, rom es qmedeba Seesabamodes EA-s moTxovnebs,
risTvisac gaTvaliswinebulia adgilobriv xelisuflebebTan kontraqtis an
urTierTgagebis memorandumis gaformeba.
piloturi proeqtiT gaTvaliswinebuli
teritoriaze dagegmili qmedebebi)
qmedebebi
(proeqtis
am proeqtis farglebSi sub-alpuri tyeebis aRdgenis RonisZiebebis Catareba
SemoTavazebuli iyo aWaris avtonomiuri respublikis (saqarTvelo) satyeo
saagentos mier, rac gulisxmobs bunebrivi ganaxlebis xelSewyobas dargvis
gareSe. sub-alpuri tyeebi gansakuTrebiT mowyvladia saqarTveloSi, radganac
isini ganicdian negatiur zemoqmedebas ukanono Wrebisa da Warbi Zovebis saxiT.
Sedegad, am tyeebis bunebrivi zeda sazRvari daweulia 200-300 metriT da
amis gamo es tyeebi saWiroeben saswrafo aRdgenas.
tyis aRdgenis piloturi proeqtis teritoriis maxasiaTeblebia:
-
adgilmdebareoba: xulos municipaliteti, aWaris avtonomiuri respublika,
saqarTvelo. grZedi aRmosavleTiT – X 286840; ganedi CrdiloeTiT - Y
4610414 (WGS 1984 UTM Zone 38N); tabaxmelasa da boZaurTan axlos
(saproeqto teritoriidan daaxloebiT 2.5 km manZilze; ix. ruka danarT 2Si). aWaris dedaqalaqidan, baTumidan daaxloebiT 100km manZilze.
- satyeo erTeuli: aWaris avtonomiuri respulikis garemos dacvisa da
bunebrivi resursebis sammarTvelos ssip satyeo saagento; xulos satyeo
administracia; zeganis satyeo, kvartali 17.
5
-
farTobi: daaxloebiT 100 heqtari
-
SesaRobi perimetri: daaxloebiT 4000 m
-
simaRle zRvis donidan: daaxloebiT 1800 m
-
mimdebare teritoriaze mcxovrebi mosaxleoba ZiriTadad tabaxmelidan da
boZauridan aris; daaxloebiT 200 komlis sakuTrebaSi 1000 meti Zroxaa;
saqonlis nawilis Zoveba saproeqto teritoriaze xorcieldeba. zafxulis
sezonze (maisi-oqtomberi) mosaxleoba cxovrobs im soflebSi, romlebic
mdebareobs tyis aRdgenis teritoriis mezoblad; danarCen TveebSi
teritoria 2-3 metri sisqis Tovlis safariT aris dafaruli; saqonlis
Zoveba ZiriTadad zafxulis periodSi xorcieldeba.
-
ZiriTadi satyeo problemebi: adgili aqvs ukanono Wras, Tumca umniSvnelo
masStabiT; saqonlis Zoveba ufro seriozul problemas warmoadgens saqoneli aferxebs wiflis da naZvis bunebrivi regeneraciis process; es
am adgilisaTvis damaxasiaTebeli tyis ZiriTadi saxeobebia. aWaraSi subalpur zonaSi ganlagebuli tyeebi umetesad degradirdeba ukanono Wrisa
da
Zovebis
gamo,
rac
kargad
aris
aRwerili
metyeveobis
saxelmZRvaneloebSi.
FLEG II programis farglebSi, WWF daxmarebas gauwevs aWaris satyeo
saagentos tyis aRdgenis samuSaoebis CatarebaSi, specifikuri masalebis SeZenis
(msoflio bankis Sesyidvis Sesaxeb instruqciebis Sesabamisad) meSveobiT.
kerZod, WWF ganxorcielebs Semdeg qmedebebs:
1. aWaris satyeo saagentosTvis SesaRobi masalebis (xis boZebi da
mavTuli) SeZena da
2. satyeo saagentosTvis tyis aRdgenis xelsawyoebis SeZena (konkretuli
xelsawyoebi detalurad unda iqnas aRwerili da momzaddes sia;
SesaZlebelia, am siaSi Sevides patara zomis traqtori an niadagis
mosamzadeblad saWiro guTani, an burRi nergebis dargvisa da boZebis
Casasmelad).
3. Seiqmnas xarisxiani ruka aRsadgeni tyis teritoriis Sesaxeb detaluri
informaciiT).
garda amisa, radgan tyis aRdgenis procesi iTvaliswinebs socialurekonomikuri da garemosdacviTi sakiTxebis irgvliv adgilobriv
6
mosaxleobasTan konsultaciebs, rogorc garemosdacviTi
procesis nawils, WWF daxmarebas gauwevs:
Sefasebis
1. adgilobriv mosaxleobasTan Sexvedrebis Catarebas:
2. adgilobriv mosaxleobasTan erTad ganixilavs yvela potenciur
problemas da /an saCivrebs (saWiroebis SemTxvevaSi, aWaris avtonomiuri
respublikis satyeo saagentos mier tyis aRdgenis samuSaoebis
dawyebamde momzaddeba garemosdacviTi menejmentis gegma (EMP);
3. socialur-ekonomikuri da garemosdacviTi usafrTxoebis danergvis
mizniT Catardeba am qmedebebis ganxorcielebis monitoringi.
skriningis Semdeg, EAMF da PF perspeqtivis TvalsazrisiT es komponenti
Sefasda, rogorc B kategoria. SeRobvis komponenti gaTvaliwinebul iqna,
rogorc aRdgenis qmedebis nawili, romelic daeqvemdebareba proeqtis
socialuri usafrTxoebis normebs. Sedegad, aWaris avtonomiuri respublikis
satyeo saagentosa da tabaxmelisa da boZauris mosaxleobis sawyisi
Sexvedrebis etapze (2015 wlis ianvarSi) pasuxi gaeca Semdeg kiTxvebs:
1. moaxdens Tu ara zemoqmedebas an Seuqmnis Tu ara safrTxes es qmedeba
kritikul bunebriv habitatebs (biomravalferovnebis konservaciisTvis
maRali Rirebulebis mqone bunebriv habitatebs, rac ar Semoifargleba
daculi teritorebiT)?
kritikuli bunebrivi habitatebi ar warmoadgenen dagegmili piloturi
proeqtiT gaTvaliswinebuli qmedebis obieqts, radgan saproeqto
teritoriaze
aseTi
habitati
ar
arsebobs.
garemosdacviTi
TvalsazrisiT uaryofiTi Sedegebi ar aris mosalodneli, radgan tyis
aRdgenis qmedebebi iTvaliswineben mxolod bunebrivi regeneraciis
xelSewyobas. es qmedebebi moicaven SeRobvis RonisZiebebs da saWiroebis
SemTxvevaSi, SemoRobil teritoriaze garkveul adgilebSi niadagis
mineralizacias
(balaxis
safaris
aCiCqvna
Teslis
gaRvivebis
xelSewyobis mizniT). am Carevebis Sedegad, mosalodnelia xeebis da
buCqebis im saxeobebis aRdgena, romlebic damaxasiaTebelia am adgilis
potenciuri bunebrivi vegetaciisTvis.
2. mosalodnelia
SezRudvebi?
Tu
ara
mosaxleobis
gadaadgilebis
potenciuri
adgilobriv mosaxleobas gadaadgilebaze aranairi SezRudvebi ar
Seeqmneba. Tumca, SemoRobili teritoria saqonlis gadaadgilebisTvis
7
saWiro ramdenime biliks dablokavs. es problema gadawydeba SemoRobil
teritoriaze derefnebis mowyobiT. amis Sedegad, saqoneli SeZlebs
gadaadgilebas am derefnebis da aseve SemoRobili teritoriis gareT
darCenili bilikebis meSveobiT.
arsebuli saZovris teritoria (daaxloebiT 5,300 heqtari, maSin
rodesac tyis aRdgenis saproeqto teritoria moicavs 100 heqtars)
sakmarisia imisaTvis, rom uzrunvelyos garkveuli sivrce SeRobisTvis
da tyis aRdgenisTvis. naleqebis raodenobis gamo bunebrivi regeneracia
sakmaod Zlieria. Robis damontaJebeba sakmarisi iqneba saqonlis
Zovebisagan teritoriis dasacavad.
3. iqoniebs Tu ara zegavlenas yovelive es adgilobriv mosaxleobaze? ra
saxis problemebi SeiZleba gaCndes?
sawyisi etapis Sexvedrebidan irkveva, rom adgilobrivi mosaxleobis
saarsebo wyaroebze es ar moaxdens uaryofiT zegavlenas. jer erTi,
arsebuli saZovrebi sakmarisia saqonlis gamosakvebad. es teritoria
saZovrebad mxolod zafxulSi gamoiyeneba. meorec, adgilobriv
mosaxleobas kargad esmis, Tu raoden mniSvnelovania tyis aRdgenis
procesi maTi saarsebo wyaroebis mxardaWeris mizniT grZelvadian
periodSi. maT kargad esmiT, Tu ramdenad seriozulia tyis degradaciiT
gamowveuli ekologiuri problemebi.
miuxedavad imisa, rom saproeqto teritorias ar gaaCnia formalurad
daculi teritoriis statusi, xe-tyis damzadebis (tyis kodeqsis
Sesabamisad) dasaSvebi formaluri SezRudvebi arsebobs 350 meti
daxrilobis ferdobebze da tyis safaris (zRvis donidan simaRlis
mixedviT) zeda sazRvridan qvemoT 300 metrze mdebare tyeebisTvis;
yovelive aRniSnuli gairkveva cifruli simaRlis modelis Seqmnisa da
adgilobriv metyeveebTan konsultaciebis Catarebis Semdeg.
zogadad, am Sexvedrebis Sedegad gamovlinda, rom adgilobrivi mosaxleob ar
aris tyis aRdgenis winaaRmdegi. garda amisa, isini miesalmebian degradirebuli
tyis ufro meti farTobis SemoRobvas. gaTvaliswinebulia Semdgomi Sexvedrebi
adgilobriv TemebTan (ZiriTadad tabaxmelas da boZauris mosaxleobasTan)
yvela SesaZlo socialur-ekonomikuri sakiTxebis ganxilvis da adgilobriv
mosaxleobaze nebismieri uaryofiTi zemoqmedebis Tavidan acilebis mizniT.
saWiroebis SemTxvevaSi, momzaddeba EMP. nebismier SemTxvevaSi (saWiro iqneba
Tu ara EMP), rogorc socialurad dadebiTi zemoqmedeba, adgilobrivi
8
mosaxleoba daqiravebul iqneba SeRobvis samuSaoebis Sesasruleblad, rac maT
miscems garkveuli Semosavlis miRebis saSualebas.
Serbilebis RonisZiebebi da monitoringi (garemosdacviTi marTvis
gegma da moqmedebaTa gegma)
Serbilebis RonisZiebebi da monitoringi CarTuli iqneba garemosdacviTi
marTvis gegmaSi (EMP), rogorc garemoze zemoqmedebis Sefasebis nawili. EMP
moicavs Serbilebis da monitoringis RonisZiebebs, romlebic unda Catardes
tyis aRdgenisaTvis saWiro qmedebis ganxorcielebis periodSi, raTa
aRmoifxvras garemos dacvasTan dakavSirebuli, socialuri da ekonomikuri
mosalodneli uaryofiTi zemoqmedeba, Sesabamisad Semcirdes an kompensirebul
iqnas misaReb donemde. es gegma aseve moicavs qmedebebs, romlebic saWiroa am
RonisZiebebis danergvis mizniT. EMP unda uzrunvelyos potenciur uaryofiT
zemoqmedebaze reagirebis identificireba, gansazRvros sapasuxo qmedebebis
efeqturad da droulad ganxorcilebisaTvis aucilebeli moTxovnebi da
daadginos am moTxovnebis dakmayofielbis saSualebebi.
EMP unda moicavdes Semdeg komponentebs:

tyis aRdgenis saproeqto teritoriis adgilmdebareobas da bunebriv
pirobebs.

socio-ekonomikur monacemebs (adgilobrivi
Semosavlis ZiriTad wyaroebs).

ZovebiT gamowveuli zaralis masStabebs.

garemoze moqmed mosalodnel dadebiT da uaryofiT zemoqmedebas.

Serbilebisa da monitoringisaTvis saWiro qmedebebis gegmas.
mosaxleobis
da
maTi
EMP unda moicavdes qmedebebis gegmas (PoA), potenciuri misawvdomobis
SezRudvebis Serbilebisa da monitoringis kuTxiT. PoA unda moicavdes Semdeg
komponentebs:

adgilobriv macxovreblebTan sawyisi Sexvedrebis Catarebis ganrigi.

satyeo da SesaRobi xelsawyoebis da masalebis Sesyidvis da maTi aWaris
avtonomiuri respublikis satyeo saagentosTvis gadacemis gegmebi
(ganrigi, masalebis da xelsawyoebis tipebi), SeRobvis da saproeqto
9
teritoriaze bunebrivi regeneraciis xelSewyobis (saWiroebisamebr)
grafiki.

specifikuri SezRudvebis danergva.

adgilobriv mosaxleobaze 100 heqtari farTobis SeRobviT gamowveuli
mosalodneli uaryofiTi zemoqmedeba.

adgilobrivi mosaxleobis (romelic ganicdis proeqtis Sedegad
gansaxorcielebeli RonisZiebebis zemoqmedebas) xelSewyobisaTvis
saWiro RonisZiebebis identificireba da Sesrulebis da monitoringis
gegmebis momzadeba (gansakuTrebiT, Serbilebis da saarsebo wyaroebis
aRdgenis RonisZiebebis warmatebis SefasebasTan dakavSirebiT, ise rom
warumateblobis SemTxvevaSi SesaZlebeli iyos damatebiTi RonisZiebebis
Catareba).

adgilobriv mosaxleobasTan Semdgomi Sexvedrebis Catarebis ganrigi
nebismieri problemebis/saCivrebis warmoqmnis SemTxvevaSi droulad
reagirebis mizniT.
RonisZiebebis efeqturobis gansazRvris mizniT SesaZloa gadaxedil iqnas PoA,
rac Tavis mxriv xels Seuwyobs dazarebuli pirebis saarsebo saSualebebis
gaumjobesebas (an winasaproeqto etapze maTi mdgomareobis aRdgenas mainc,
romelic ufro mniSvnelovania) bunebrivi resursis mdgradobis TvalsazrisiT.
im SemTxvevaSi, Tu adgilobrivi mosaxleobisTvis saWiro gaxdeba Serbilebis
Semdgomi RonisZiebebis Catareba (SemoRobvis samuSaoebSi mosaxleobis
daqiravebis garda) SemuSavdeba da ganxorcieldeba RonisZiebebis Catarebis
damatebiTi gegma.
10
danarTi 1. tyis aRdgenis ruka. aWara, saqarTvelo
SeniSvna: rukis centrSi mocemuli sazRvrebi aRniSnavs adgilis perimetrs,
romelic SemoiRobeba; zeda marcxena kuTxeSi aRniSnulia ori sofeli
11

Documentos relacionados

Tavisuflebis didi qartia

Tavisuflebis didi qartia sxvebze metad warmatebuli sazogadoeba cxovrobs. es mizezi am qveynebSi arsebuli politikuri sistema gaxlavT, romlis Sesaxeb qvemoT mogaxsenebT. wels, 2015 wlis 15 ivniss, erTi Zalian mniSvnelovani i...

Leia mais

ganaTleba: saSualo da grZelvadiani aRdgenis prioritetebi

ganaTleba: saSualo da grZelvadiani aRdgenis prioritetebi CamoTvlili aqtivobis Sesasruleblad 2 milioni laria saWiro (1,22 aSS dolari).

Leia mais

sazogadoebrivi mecnierebebi maswavleblis profesiuli standarti

sazogadoebrivi mecnierebebi maswavleblis profesiuli standarti ww-Si ; `perestroika~ da ssrk-s daSla; msoflio da saqarTvelo postsabWoTa epoqaSi.

Leia mais

socialuri muSakis raoba

socialuri muSakis raoba droebiTi Semosavlebis gamomuSavebiT imdenadaa dakavebuli, rom samomavlo danazogebsa da moxucebulobis usafrTxoebaze dafiqrebis dro aRar rCeba. efeqtur saxelmwifo sqemebs esaWiroeba Zlieri infrastruq...

Leia mais