Documentatie over pijpenmakerij

Documentatie over pijpenmakerij
INVENTARIS
NEHA-Bijzondere collecties 687
A. Verordening
ZUIDELIJKE NEDERLANDEN
1
Amende de 10 florins par douzaine sur l’importation de pipes à tabac sans avoir acquitté les
droits d’entrée, Bruxelles 20.08.1753. Copie.
B. Artikelen
NEDERLAND
2
Goedewaagen, D.A., “Schoonhoven als concurrent van de Goudsche pijpenstad” in Bijdragen
Oudheidkundige kring “Die Goude” 4 (1943), 144-148.
3
Gouda had er tabak van. Aspecten van een verdwenen cultuur, met terugblik op 25 jaar
Pijpelogische Kring Nederland, october 2003.
4
Grootenhuis, J.A., De pijpmerken van het pijpmakersgilde van Gouda, tabellarisch overzicht in
systematische volgorde en in de tijd gerangschikt. Uitgave van de Vereniging van vrienden van
de musea voor de IJsselmeerpolders, 1973.
5
Haan, Ron de, “Roken aan de Oostenburgermiddenstraat” in Jansen, P.C., Van VOC tot
Werkspoor: het Amsterdams industrieterrein Oostenburg, Utrecht 1986, 126-132
6
Helbers, G.C., “Gorinchem als concurrent van de Goudse pijpenstad in de tweede helft van de
achttiende eeuw” in Bijdragen oudheidkundige kring Die Goude 6 (1949), 118-122.
7
Kleipijpen uit de verzameling van Peter Ritmeester, Amsterdam 1986, 10 p.
8
Laansma, S., “Oranje Pijpen” in Vrienden van de nederlandse ceramiek mededelingenblad 22
(april 1961), 5-7.
9
Loo, Ivo van, “Pijpfabricage te Nederweert omstreeks 1850" in Nederweerts verleden. Jaarboek
1989, 145-153.
10
Meulen, J. van der, “De pijpmakerijen in de Franse tijd” in Pijpelogische kring Nederland 5
(1982) nr.17, 5 p.
11
Meulen, J. van der, “Pijpenmakers en hun merken in de eerste helft van de 19de eeuw” in
Pijpelogische kring Nederland 8 (1985) nr.30, 14 p.
12
Oostveen, Jan van, “‘t Kalfje, 17e eeuwse kleipijpen” in Het profiel. Mededelingenblad van de
AWN afdeling Amsterdam en omstreken, december 1996, 3-32.
13
Oostveen, Jan Ph. van en Annemieke W.J. Bonnema, “Kleipijpenonderzoek in een nieuw
daglicht” in Westerheem 45 (1996), 316-320.
14
Roest, L., “Vijftig jaar ceramiek, een nieuwe ontwikkeling van een oud bedrijf” in Vrienden van
de nederlandse ceramiek mededelingenblad 46 (maart 1967), 29-44.
15
Rutten, H.G.M., “Een fabriek voor tabakspijpen te Stevensweert. De familie Hölzenspies in
relatie tot de gemeente Stevensweert” in Echter landj. Heemkundige bijdragen over Echt en
omgeving 1989, 102-106.
16
Stam, Maarten en Ruud, “Twee bijzondere vondsten uit Reeuwijk” in Pijpelogische kring
Nederland 11 (1988), 67-68.
17
Stam, Ruud, “Op een pijpenpot past een deksel” in Pijpelogische kring Nederland 12 (1989),
126-143.
18
Stam, Ruud, The current state of clay pipe research in the Netherlands. Paper of the First
International Meeting of Clay Pipe Researchers, Leiden 8-10 october 1993.
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Stam, Ruud, “Gouda tobacco pipes, pijpen van uitzonderlijke kwaliteit ” in Pijpelogische kring
Nederland 17 (1995), 674-684.
Stam, Ruud, “Een bezoek van P.A. Nemnich aan de pijpenfabriek van Hendrik Herbus te
Gouda” in Pijpelogische kring Nederland 18 (1995), 745-748.
Stam, Ruud, “Robert Bon, een pijpenmaker van bovenregionale betekenis” in Pijpelogische
kring Nederland 20 (1997), 926-928.
Stam, Ruud, “Doelgroepen uit de 18e eeuw” in Pijpelogische kring Nederland 22 (1999), 11411143.
Stam, Ruud, “Max Euwe wereldkampioen” in Pijpelogische kring Nederland 22 (2000), 11821183.
Stam, Ruud en Freek Mayenburg, “Een stort van Adrianus van Duijn” in Pijpelogische kring
Nederland 13 (1990), 226-232.
Starreveld, Jaqueline, Goudsche Pijpen Halen, Werkgroep Gouda in de winter, Gouda 1989.
Stedelijke musea Gouda, Zenith. Plateelbakkerij en pijpenfabriek sinds 1749. De geschiedenis
van een aardewerkfabriek, een keuze uit de productie van de laatste 70 jaar van een Gouds
familiebedrijf (tentoonstelling 1985), Gouda 1985.
Tempelman, H.A.J., “Zeven generaties Van der Want” in Vrienden van de nederlandse
ceramiek mededelingenblad 46 (maart 1967), 2-28.
Tymstra, F., Hoe worden (werden) Goudse pijpen gemaakt?, Gouda 1983, 1 p.
Verhoeven, G. (ed.), Delftse pijpenmakers (tentoonstelling 16.01-29.03.1996), Delft 1996, 26 p.
Want, I. van der, “Goudsche pijpen” in De natuur: populair geïllustreerd maandschrift, gew−d
aan de natuurkundige wetenschappen en hare toepassingen, 15.01.1906, 13-16.
BUITENLAND
31
Åkerhagen, A. (ed.), Kritpipor. Historien kring ett fynd vid Södermalmstorg.
Utställningskatalog av Stockholms Stadsmuseum, 1985, 46 p. [met Nederlandse vertaling]
32
Åkerhagen, Arne, Pipmakare i Värmlandsskogarna. Den sista kritpipsmakarna i Sverige,
Haninge 1994, 36 p. [with an english summary].
33
Ayto, Eric G., Clay tobacco pipes, Princes Risborough 1979, 32 p.
34
Barton, J. Trevor and Ben Rapaport, Naga pipes. Sonderausstellung des Österreichischen
Tabakmuseums 1.12.1993-15.01.1994, 12 p.
35
Blieck, G., “Annexe. Pipiers de l’extrême fin du XVIIe et du XVIIIe siècles à Lille ”, dans
Blieck, Gilles (ed.), Actes du Colloque de Lille (26-27 Mars 1988), 178-180.
36
Brongers, G.A., Le Pot à Tabac, un peu d’histoire, Niemeyer nederlands tabacologisch
museum, Amsterdam s.d. [met folder van het museum]
37
Buchholz, Rita, “Tonpfeifen des 17.-19. Jahrhunderts als Bodenfunde aus dem Wismarer
Stadtkern” in Wismarer Studien zur Archäologie und Geschichte 2 (1992), 73-84.
38
Calmettes, P., “Les pipes Marseillaises” in id., Excursions à travers les métiers (Librairie
d’éducation de la jeunesse), Paris 1904, 172-178.
39
Deloffre-Roumegaux, V., “Les productions de pipes en terre dans le Nord de la France”, dans
Blieck, Gilles (ed.), Actes du Colloque de Lille (26-27 Mars 1988), 173-177.
40
Döry, Baron Ludwig, “Ein Mainzer Pfeifenbäcker im Dreissigjährigen Krieg. Zur bislang
ältesten bekannten deutschen Tonpfeife” in Mainzer Zeitschrift 86 (1991), 73-76, Mainz 1996.
41
Duco, Don und Michael Schmaedecke, “Tonpfeifenfunde aus der Grabung Kapuzinergasse in
Breisach am Rhein” in Fundberichte aus Baden-Württemberg 13 (1988), 777-795.
42
Fletcher, Edward, Clay pipes, Southampton 1977, 26 p.
43
Fraikin, Jean, “Armand Tombu et les pipiers d’Andenelle” in Tradition Walonne 2 (1985), 40 p.
44
Goedewaagen, D.A., “Een figuurpijp met historie” in Vrienden van de nederlandse ceramiek
mededelingenblad 15 (juli 1959), 16-17.
45
Hoonacker, F.J. van, “Kortrijkse pijpen” in De Leiegouw XIII (1971), 239-248.
46
Javaux, Henri, La pipe en terre d’Andenne. Sa fabrication en son histoire, Namur 1935, 25 p.
47
Jean-Leo [ps.], Les pipes en terre françaises (Le grenier du collectioneur), Bruxelles 1971.
48
Jensen, Inken, “Zu den Anfängen der Mannheimer Tonpfeifen-Produktion im 17. Jahrhundert”
in Mannheimer Hefte 1990/1, 90-100.
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
Kerkhoff-Hader, Bärbel, “Die Pfeifenbäckerei im Abriss” in id., Lebens- und Arbeitsformen der
Töpfer in der Südwesteifel. Ein Beitrag zur Steinzeugsforschung im Rheinland, Bonn 1980, 247261 + afb.
Kügler, Martin, “Tonpfeifenfunde in Uelzen” in Uelzener Beiträge 12. 5 Jahre
Stadtarchäologie in Uelzen, Uelzen 1992, 131-158.
Lebeau, Bernard, “La piperie Crétal-Gaillard: contribution à l’étude de l’industrie des pipes en
terre à Rennes au XIXme siècle” in Memoire de Bretagne de la Société d’Histoire et
d’archéologie LXV (1988), 252-274.
Loftus, John and Edgar Ring, Die Truckene Trunckenheit. Die Geschichte des Rauchens und
der Pfeifenbackerei, Uelzen 1989, 46 p.
Merl, Günter, “Tonpfeifenfunde aus der Umgebung von Parensen.Versuch einer
interdisziplinären Zusammenarbeit von Archäologie und Volkskunde” in Südniedersachsen.
Zeitschrift für regionale Forschung und Heimatpflege 22 (1994) nr. 1, 7-12.
Mik»aszewicz, Dorota, “Fajki z wraków zalegajcych na dnie zatoki gdánskiej” in Pomorania
antiqua XV, [Gdánsk ca. 1993].
Museum fúr Archäologie und Völkerkunde imn Reiss-Museum der Stadt Mannheim, Rauchen
und Schnupfen in der Kurpfalz und andernorts, Mannheim 1994, 2 p.
Parys, Fr. van, Les pipes en terre Belges. Des images à fumer!, Liège 1993, 48 p.
“De pijp door de eeuwen heen” in Ons heem 17 (1963) no. 5, 149-194.
Raphaël, Maurice en Ruud Stam, “De reclamepijpen van Bonnaud” in Pijpelogische kring
Nederland 18 (1994), 741-744.
Reiff, Ekkehard, “Tonpfeifenforschung. Ein kleiner Beitrag zu Kulturgeschichte des
Oberharzes” in Südniedersachsen. Zeitschrift für regionae Forschung und Heimatpflege 22
(1994) nr. 1, 12-14. [bij no. 53]
Robinson, Rebecca C.W., “Clay tobacco pipes from the Kerameikos” in Mitteilungen des
deutschen archäologischen Instituts Athenische Abteilung 98 (1983), 265-285 + Tafel 51-56.
Robinson, Rebecca C.W., “Tobacco pipes of Corinth and of the Athenian agora” in Hesperia.
Journal of the American School of Classical Studies at Athens 54 (1985), 149-203 + Plate 3364.
Sarri, Kalliope, “Neue Genüsse. Tabak, Tee, Kaffee” in Vor dem großen Brand. Archäologie zu
Füßen des Heidelberger Schlosses, Stuttgart 1992, 114-117.
Schmaedecke, M., “Tonpfeifenfunde vom Schloßberg in Freiburg im Breisgau” in
Archäologische Nachrichten aus Baden 42 (1989), 27-33.
Schmidt, Harry, “Der ehemalige Klosterhof von St. Johannis in Stralsund. Notbergungen und
Einzelfunde 1982 bis 1984”, in Küstenbilder. Beiträge zur Heimatgeschichte und zur
Denkmalpflege im Bezirk Rostock, 1986, 60-64.
Scott, Amoret and Christopher, Smoking antiques, Princes Risborough 1996 (reprint from
1981), 32 p.
Seeliger, Matthias, Tonpfeifen aus Uslar, Uslar 1989, 32p.
Smith, Robin H., “Robert Bannerman and the Bannerman family of Clay Tobacco Pipe
Makers”, Oakville (Ontario) July 2001, 47 p.
Stam, Ruud, “Drie hedendaagse pijpenmakers uit Frankrijk” in Pijpelogische kring Nederland
13 (1990), 210-211.
Stam, Ruud, “Een 19e eeuws stort in Höhr-Grenzhausen” in Pijpelogische kring Nederland 14
(1991), 339-344.
Stam, Ruud, “Zum Andenken an Gott” in Pijpelogische kring Nederland 14 (1991), 350.
Stam, Ruud, “Bedevaartspijpen uit een stort van Julius Wingender & Co, Hohr” in
Pijpelogische kring Nederland 14 (1991), 351-357.
Stam, Ruud, “De organisaties van pijpenmakers in het Westerwald in en rond de Tweede
Wereldoorlog” in Pijpelogische kring Nederland 16 (1994), 577-588.
Stam, Ruud, “Theodor Lamp” in Pijpelogische kring Nederland 17 (1994), 615-622 en 637648.
Stam, Ruud, “Ein Fund von Tonpfeifen des Pfeifenbäckers M.P. in Köln” in Knasterkopf 7
(1995), 2-20.
75
76
77
78
79
80
81
Stam, Ruud, “Een commercieel nevenproduct” in Pijpelogische kring Nederland 19 (1996),
802-808.
Stam, Ruud, “Aanvulling op Kaffeehauspijpen” in Pijpelogische kring Nederland 20 (1997),
902-911.
Stam, Ruud, “Culottage of een ‘Hänschen’ rauchen” in Pijpelogische kring Nederland 20
(1998), 976-981.
Stam, Ruud, “De veranderende positie van de politieke pijp door de eeuwen heen” in
Pijpelogische kring Nederland 22 (2000), 1163-1168.
Stam, Ruud, “Eredoctoraat voor Lewis R. Binford” in Pijpelogische kring Nederland 22 (2000),
1196.
Tymstra, F., Katalogus samengesteld t.g.v. de expositie stenen pijpen 14.06 - 07.07.1978,
Galerie Spaarbank voor de Stad Amsterdam, Amsterdam 1978, 22 p.
Voisin, Léon (ed.), Les pipes en terre de Givet. Petit étude de géographie locale, Charleville
s.d.
C. Tijdschriften
Briar. „asopis nejen pro pÍátele dýmky
82
Schilderijen met rokers: “Dýmka ve výtvarném umní”, Ro…ník 2 …íslo 2, Praha 1995, 13-15.
Pipe Club. Das Magazin für Tabaksgeniesser
83
Ernst Günther, Die älteste Meißener Porzellanpfeife, 18. Jahrgang Heft 1, Mainz 1991, 15.
Pipe Magazine. Supplément à la Revue des Tabacs, Paris.
84
a. Expositon de pipes en terre françaises, No. 100, Mars 2000, 12-13.
b. Exposition “La Pipe en terre” en Paray le Monial, No. 111, Juin 2000, 2.
Radford’s news. Das internationale Magazin für Pfeifen- und Tabaksfreunde
85
Tagung in Höhr-Grenzhausen, 12. Jahrgang no. 2, Landshut 1990, 10.
86
World Cup of Pipe Clubs Poznán 2005 - Brochure in het Pools.
D. Reclamemateriaal
NEDERLAND
87
Vijf reclamefoldertjes van Zenith-Van der Want, Gouda, z.j.
88
Gouda Tobacco Pipes - Gebruiksaanwijzing en hoes.
89
Amphora moments, reclamefolder van Douwe Egberts, z.j.
90
Art Enjoy, reclamefolder van Koninklijke Theodorus Niemeyer, Groningen.
1992 no. 1, 1994 no. 1 en 9e uitgave (1996) no. 1. [FOLIO]
BUITENLAND
91
Catalogue Gambier, Givet (France) 1839. Copie.
92
Erste K. u. K priv. Tonpfeifenfabrik K. Zachar, Selmeczbanya (Ungarn), vor 1918.
93
American Clay Pipe Works Inc., New York 1920. Reprint Bel Air 1988.
94
A. Pandevant et Roy, Catalogue général no. 76, Charenton 1937. Copie.
95
Dan Pipe Frickert und Behrens KG, Der Katalog 2004, Lauenburg 2003.