Show publication content!

Transcrição

Show publication content!
ist tot. „Er war wie ein See, in
Bühne frei für kleine Künstler:
Die Brücke von Remagen – 70.
dem so vieles tief verankert war.
In Tworkau präsentierten sich Kinder
Jahrestag: Eine der erstaunlichsten
Sein
Nachlass
muss
erhalten
bei
einem
Festival.
Mit
deutschen
des Kriegsendes im Westen
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposóbGeschichten
zabronione.
bleiben.”
Kinderliedern zeigten sie ihr sprachliches
hat sich an der Brücke von Remagen
LARES: Diese Materialien
lediglich
zum Lesen bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
Können.
Lesen Sie auf
S. 1
Lesensind
Sie auf
S. 6
abgespielt. WDRuntersagt.
7. März um 12:55 Uhr
Nr 10 (1196), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202
6 – 12 III 2015, cena 2,40 zł (VAT 5%)
WOCHENBLATT.pl
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Zeitung der Deutschen in Polen
Nanu
Halicki macht
den Tisch rund
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
„Lewy”
R
oczna gaża Roberta Lewandowskiego w Bayernie Monachium
wynosi ponoć 10 mln euro, a jeszcze
w minionym sezonie w Dortmundzie
zarabiał 1,8 mln euro. A zatem progresja w zarobkach ogromna, w przeciwieństwie do gry! Stąd nie dziwi,
że w Niemczech coraz częściej słychać
krytykę pod jego adresem. Pojawiają
się nawet głosy, że jest on za słaby, by
występować w Bayernie, a wydawane
na niego pieniądze to marnotrawstwo. W jakimś stopniu potwierdzili
to dziennikarze goal.com, którzy
stworzyli ranking zawodników,
którzy zmarnowali w ligach europejskich najwięcej klarownych sytuacji
strzeleckich. Wśród nich 8. miejsce
zajął „Lewy”, który zdobył 11 bramek w 21 meczach, marnując aż 13
stuprocentowych okazji.
Krzysztof Świerc
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób zabronione.
Retter in der Not? –
Minister Andrzej
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
Halicki in Gespräch
mit Ryszard Galla und
Norbert Rasch.
Foto: Ministerium für
Verwaltung und Digitalisierung (MSZ)
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie wNorbert
jakikolwiek
sposób
Rasch
– zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
hier im Gespräch
Werbung / Reklama
mit Minister
Halicki – hat
Lange sahLARES:
es danach
aus,materiał
dass diesłuży
Gespräche
desdo czytania. Powielanie w jakikolwiek
angekündigt,
Niniejszy
wyłącznie
sposób zabronione.
„Runden
Tisches“
mit
deutscher
und
polnischer
im
Mai
nicht
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Regierungsseite, deutscher Minderheit in Polen
erneut für den
und Polonia in Deutschland ins Stocken geraten.
SKGD-Vorsitz zu
Moderiert Minister Halicki die schwierigen
kandidieren.
Themen aus
der Niniejszy
Krise? materiał służy Lesen
Sie do
S. 5czytania. Powielanie w jakikolwiek
Lesen Siesposób
S. 6 zabronione.
LARES:
wyłącznie
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
Poszukujemy
pracowników fizycznych ze znajomością języka niemieckiego do prac:
n magazynowych
n recyclingowych
n na produkcji
oraz specjalistów z j. niemieckim:
elektryków, spawaczy, kierowców
C+E, ślusarzy, operatorów koparek
i ładowarek
warsztat
Bernard Czok
l
mechanika pojazdowa
l
wynajem samochodów
l części
używane sposób zabronione.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w
jakikolwiek
l lakiernictwo
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
l blacharstwo
Oferujemy:
atrakcyjne wynagrodzenie
zakwaterowanie na terenie
Niemiec
n opiekę polskiego biura
n
n
46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b
tel./fax: 77 456 86 58
kom. 602 369 462 (A4)
661 333 777
604 963 702
CENTRUM
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie POMOCY
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Zainteresowanych prosimy o wysyłanie CV
DROGOWEJ
www.autoczok.pl
LARES:
Diese
Materialienlub
sind
ist strengstens
untersagt.
na e-mail:
[email protected]
tel.lediglich
32 279 96 80zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
7877
7963
8107
Nowy punkt:
Zakład Kamieniarski PPHU Sati
46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24
tel. kom. 880 370 130, 784 518 593
tel. (+48) 77 546 22 78
[email protected]
Oddział
Ekspozycja nagrobków
46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8
tel. kom. (+48) 666 523 384
tel. (+48) 77 546 21 84
[email protected]
Nagrobki
Płytki granitowe
Schody
Blaty
Kominki
Tarasy
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
od 1499 zł
od 76 zł/m² Vervielfältigung
od 280 zł/m²
od 320
od 280 zł/m²
od 76 zł/m²
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
Jegliche
istzł/m²
strengstens
untersagt.
I S S N
2 0 8 2 - 8 1 9 5
Der Vorstand, der Geschäftsführer
langjährigem Mitglied der kommunalen
und die Mitarbeiter des Hauses
Selbstverwaltung, Vorstandsmitglied
der Deutsch-Polnischen
der SKGD im Oppelner Schlesien und
Zusammenarbeit
sprechen
ihre
tiefe
Preisträger der Brücken
des Dialogssposób
2013 zabronione.
LARES: Niniejszy materiałMöge
służyerwyłącznie
do czytania. Powielanie
w jakikolwiek
in Frieden ruhen
Betroffenheit über den Tod von
in der Kategorie „Mensch“ aus.
8135
Bernhard Kuss,
    
  
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7706
www.wochenblatt.pl
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Tausende Seiten
STIMME
LARES: Diese Materialien
sind Kuss
lediglich zumOBERSCHLESISCHE
Lesen bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Vermächtnis: Bernhard
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zumMeinungenopinie Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
2 LARES:
Wochenblatt.pl
6. – 12. März 2015
Węzeł gordyjski
Śląsku,
moja!służy wyłącznieałkowicie
zagmatwanaPowielanie
wydaje się
LARES: ojczyzno
Niniejszy materiał
do czytania.
w jakikolwiek sposób zabronione.
C
sytuacja mniejszości niemieckiej w
powiecie raciborskim. W grudniu 2014
roku rozpętał się dziwaczny spór o to,
kto z województwa śląskiego będzie reprezentował tamtejsze koło DFK w radzie VdG. Już podczas konferencji VdG
(patrz „Wochenblatt.pl” nr 1157) delegatom przybyłym ze wszystkich części
kraju puszczały nerwy. Relacje między
organizacją powiatową w Raciborzu – z
wyjątkiem koła DFK Racibórz-Centrum
– a organizacją wojewódzką są mocno
nadwerężone. Jednocześnie organizacja
powiatowa w Raciborzu przejawia dużą
aktywność, a większość jej członków popiera Agnieszkę Neuwald-Piechę, która
jednak może zostać ponownie przyjęta do
organizacji (i tym samym de facto działać
jako jej przewodnicząca) tylko wtedy,
jeżeli pokornie poprosi ona o wybaczenie
zarząd, któremu wytknęła, że niektórzy
z jego starszych członków nie wywiązują
się ze swoich obowiązków i działając poniekąd w duchu bezkrytycznej „wierności
Nibelungów” podpisują dokumenty, w
ogóle ich nie czytając. Jednak pętla się
zaciska, bo akurat z grona członków DFK
Racibórz-Centrum zostanie powołany komisaryczny zarząd powiatowy. Zaczyna
panować ogólna rezygnacja. Swego czasu organizacja powiatowa w Raciborzu
wyrażała pretensje o to, że działając na
gruncie statutowym, nie ma szans stawić
czoła „putinizmowi” centrali wojewódzkiej, skoro ta posługuje się sfingowanymi
kluczami w doborze delegatów.
Jeśli jednak zaistniały spór zostanie zamieciony pod dywan, a odpowiedzią nań
będzie totalna blokada i doktrynerstwo,
to na dłuższą metę nie da się znaleźć
obsady zarządu, która uzyska poparcie wszystkich. A jeśli na listopadowym
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gordischer Knoten
öllig verfahren stellt sich derzeit die
Situation der deutschen Minderheit im Kreis Ratibor dar. Im Dezember
2014 hatte ein juristisch bizarres Spiel
seinen Lauf genommen, wer aus der
Woiwodschaft Schlesien den dortigen
DFK im VdG-Verbandsrat vertritt. Die
VdG-Delegierten aus allen Landesteilen
waren bei der Verbandsratstagung (siehe Wochenblatt 1157) bereits überaus
genervt. Das Verhältnis zwischen dem
Kreisverband Ratibor – mit Ausnahme
des der Bezirksgeschäftsstelle ergebenen DFK Ratibor-Zentrum – und dem
Woiwodschaftsverband ist zerrüttet.
Dabei gibt es im Kreisverband Ratibor
viele Aktivitäten, die Mitglieder stehen
mehrheitlich hinter Agnieszka NeuwaldPiecha, die jedoch nur in den Verband
wiederaufgenommen und so faktisch als
Vorsitzende wirken könnte, wenn sie sich
im Vorstand unterwürfig entschuldigt. Sie
hatte bemängelt, dass manche ältere Mitglieder ihren Pflichten nicht nachkommen
und in quasi kritikloser Nibelungentreue
Dokumente ungesehen einfach unterschreiben. Doch die Daumenschrauben
sind angelegt: Ausgerechnet aus dem
DFK Ratibor-Zentrum wird nun ein
kommissarischer Kreisvorstand eingesetzt – Resignation macht sich breit. Der
Kreisverband Ratibor bemängelt, dass er
satzungsmäßig auch gar nicht gegen den
„Putinismus“ aus der Bezirksgeschäftsstelle ankäme, wenn doch mit fingierten
Delegiertenschlüsseln gearbeitet werde.
Wenn man den Streit aber unter den
Teppich kehrt und mit Totalblockade sowie Prinzipienreiterei beantwortet, lässt
sich auf Dauer keine Vorstandsbesetzung
finden, die alle mittragen können. Wenn
es am Ende bei der Bezirkswahlversammlung im November heißen sollte: „Vogel
friss oder stirb“, dann wäre ein aktiver
Kreisverband zu Tode verwaltet worden.
Aber wieso ist die Wahljahresversammlung überhaupt auf einmal für den November vorgesehen? Etwa, weil nun ein
Deal, wer in die Politik vorpreschen darf
und wer im Verband an der Spitze steht
– ein potentiell anderer Konfliktherd –
besteht? Im Schwabenland würde man
sagen: So etwas hat ein „Geschmäckle“.
Momentan scheint vieles vorstellbar.
Ein Komplettaustritt eines aktiven und
entnervten Kreisverbandes, der dann
ohne finanzielle Mittel dastünde. Ein
Übertritt zur Oppelner SKGD oder mal
ganz quer gedacht zu Versöhnung und
Zukunft? Wäre das Drama in Ratibor
nicht die beste Gelegenheit sich JETZT zusammenzusetzen und über einen schlagkräftigen gesamtoberschlesischen Verband
nachzudenken? Denn auch in der Oppelner SKGD stehen dieses Jahr Neuwahlen
an. Eine historisch fast einmalige Chance
bräuchte man jetzt eigentlich nur ergreifen und den Gordischen Knoten zerschlagen. Sind die Oberschlesier nicht ständig
mutwillig geteilt worden? Wenn sich jetzt
nur einer hervortraut und viele den Mut
haben mitzumachen...
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Rys. Andrzej Sznejweis
V
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zgromadzeniu wyborczym organizacji
wojewódzkiej padnie ostatecznie hasło:
„albo rybki, albo akwarium”, to może się
okazać, że organizacja powiatowa pomimo swojej aktywności została zaadministrowana na śmierć. I w ogóle – dlaczego
ni stąd, ni zowąd wyznaczono termin
zgromadzenia wyborczego na listopad?
Czyżby dlatego, że istnieje jakaś umowa
co do tego, komu będzie wolno wypłynąć na wody polityki, a kto będzie stał
na czele związku? Bo to byłoby kolejne
potencjalne ognisko konfliktu, któremu
zresztą nie można odmówić specyficznego
„smaczku”.
Jest dziś sporo możliwych opcji. Jedną z nich jest całkowite wystąpienie organizacji powiatowej – aktywnej, lecz
wyczerpanej nerwowo – ze struktur
związku, co pozbawiłoby ją środków
finansowych. Inną byłoby przejście do
opolskiego TSKN, a jeszcze inną, zgoła
nonkonformistyczną – przystąpienie do
organizacji Pojednanie i Przyszłość… Czy
jednak dramat w Raciborzu nie jest najlepszą okazją do tego, by TERAZ zasiąść
przy jednym stole i zastanowić się nad
stworzeniem jednego silnego związku dla
całego Górnego Śląska? Wybory nowych
władz czekają bowiem w tym roku także
opolski TSKN. Jawi nam się zatem wręcz
historyczna szansa, by przeciąć ów gordyjski węzeł. Czyż nie jest tak, że ludzi
na Górnym Śląsku zawsze rozmyślnie
dzielono? Teraz możemy odnieść autentycznie przełomowy sukces, jeśli tylko
znajdzie się jeden odważny, który wystąpi
przed szereg, a wielu innych odważy się
pójść za nim!
Till Scholtz-Knobloch
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Prosto z Sejmu
Die Gedanken sind frei
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Ein Freund
der Geschichte des deutschen Kulturkreises verbunden ist. Er hat es aber
auch deswegen getan, um zu zeigen, wie
sehr der deutsche Kulturkreis an seinen
Grenzen durch die slawischen Nachbarn
bereichert wurde. Er träumte davon,
dass man die Last der Vergangenheit bewältigen kann und deswegen vermittelte
er auch den Kontakt und die Versöhnung zwischen den deutschen und den
polnischen Soldaten der Schlacht von
Mokra. Aber er akzeptierte auch nicht
die Unwahrheit und deswegen bezeugte
er einer bekannten Polin nicht, dass sie
in den Jahren vor dem Krieg und während des Krieges auf dem Bauernhof
seines Vaters zu einer Sklavenarbeit
zwangsverpflichtet gewesen sei. Er erinnerte sich daran, dass sie mit Würde
behandelt und gerecht bezahlt wurde. Er
wusste, dass mit jedem neuen Tag der
vergangene Tag zur Geschichte wird,
deswegen dokumentierte er jeden Tag
am Abend. Heute wurde er selber zur
Geschichte. Ich hoffe, dass der Reichtum
seiner Notizen und von ihm selber mit
uns bleiben wird. Er war ein Vorbild
der Liebe zu Gott, dem Menschen und
der Heimat.
na uniwersalności niemieckiej kultury
i szacunku dla odmienności. Bernhard
obdarzył mnie przyjaźnią w 1998 roku,
gdy jako radni powiatu oleskiego z listy
mniejszości niemieckiej zasiedliśmy na
cztery lata obok siebie jako przewodniczący i zastępca w radzie powiatu. Wtedy zacząłem się od niego uczyć wielu
cech, wiele odnajdowaliśmy w sobie
wspólnego.
Historia była jego pasją nie dla samej wiedzy, ale dlatego, że znał jej wagę,
dla budowania tożsamości. Bolały go
ostatnie lata, gdy czuł, że jego klarowna
tożsamość Ślązaka bywa rozumiana jako
coś innego niż tożsamość niemiecka. Zaangażował się w popularyzację historii
Śląska, by zwłaszcza młodym pokazywać
jego nieodłączny związek z historią niemieckiego kręgu kulturowego. Ale też
po to, by pokazać, jak na swych kresach
ubogacał się wpływami słowiańszczyzny.
Marzył o przezwyciężeniu balastu przeszłości i stąd pośredniczył w kontakcie
i pojednaniu pomiędzy niemieckimi i
polskimi żołnierzami wrześniowej bitwy
pod Mokrą. Ale nie akceptował nieprawdy i dlatego nie poświadczył znajomej
Polce, która pracowała przez lata przedwojenne i wojenne na gospodarstwie
jego ojca, że wykonywała przymusową
pracę niewolniczą, gdyż pamiętał, że
była traktowana z godnością i sprawiedliwie opłacana. Wiedział, że z każdym
kolejnym dniem dzień wczorajszy staje
się historią, dlatego wieczorami każdy z
nich dokumentował. Dziś on sam stał
się historią. Mam nadzieję, że bogactwo
jego notatek i jego samego pozostanie z
nami. Był wzorem miłości Boga, ludzi
i Heimatu.
Bernard Gaida
Duży postęp
P
Poseł Ryszard Galla
odczas ubiegłotygodniowego posiedzenia plenarnego okrągłego stołu
w Warszawie, które dotyczyło wspierania obywateli niemieckich polskiego
pochodzenia i Polaków w Niemczech
oraz mniejszości niemieckiej w Polsce,
przedstawiciele obu rządów dokonali
podsumowania realizacji zobowiązań
zawartych we wspólnym oświadczeniu
podpisanym 12 czerwca 2011 r. Pokazało ono, że zrobiliśmy duży postęp w
realizacji wcześniejszych postanowień,
a szczególnie cieszy fakt, że zdołaliśmy
przejść z fazy wypominania sobie różnych nie podjętych działań, poprzez obrażanie się na siebie, do realnej oceny
realizacji założeń i celów, z większym
lub mniejszym zadowoleniem.
Optymizmu dodają też konkretne
ustalenia, co robić w przyszłości w tej
kwestii, oraz wyraźne zrozumienie potrzeb strony niemieckiej i polskiej, a także problemów mniejszości niemieckiej
w Polsce, Polaków w Niemczech i chęć
merytorycznej rozmowy na te tematy,
często bardzo trudne. Widać zatem, że
nie był to zmarnowany czas, a wręcz
przeciwnie, dostrzegam wyraźny postęp
we wzajemnych relacjach, bo zarówno
strona niemiecka, jak i polska wykazują
dobrą wolę i chęć, aby do czegoś konkretnego i pożytecznego w tych tematach
dojść. Prawdopodobnie jest to efekt tego,
że regularnie się spotykamy, rozmawiamy, a co za tym idzie – nabieramy do
siebie potrzebnego zaufania, ale...
Jeśli chodzi o mniejszość niemiecką, istnieją też sprawy niedokończone,
względem których mamy swoje oczekiwania i które należy jak najszybciej
poprawić. Mowa m.in. o potrzebie
dokonania pogłębienia i aktualizacji
funkcjonującej już od kilku lat w Polsce
strategii rozwoju oświaty mniejszości
niemieckiej. Jej obecne efekty nie w
pełni nas bowiem satysfakcjonują, co
zresztą podczas ostatniego posiedzenia
okrągłego stołu akcentowaliśmy.
der Unterstützung von polnischstämmigen Staatsbürgern in Deutschland sowie der deutschen Minderheit in Polen
haben die Vertreter beider Regierungen
ein Resümee über die Umsetzung der
Verpflichtungen aus der gemeinsamen
Erklärung vom 12. Juni 2011 gezogen.
Dieses zeigte, dass wir bei der Umsetzung früherer Bestimmungen einen großen Fortschritt gemacht haben. Ganz
besonders erfreulich dabei: Es ist uns
gelungen, von anfänglichen gegenseitigen Vorhaltungen wegen versäumter
Maßnahmen über allgemeines Beleidigtsein nun endlich zu realistischen
Urteilen über die Umsetzung der Vorgaben und Ziele überzugehen, wobei
alle Beteiligten nun mehr oder weniger
zufrieden sind.
Optimistisch machen auch die konkreten Ansätze, was in Zukunft in
dieser Frage zu tun ist, und das klare
Verständnis für die Bedürfnisse der
deutschen und der polnischen Seite
und für die Probleme der deutschen
Minderheit in Polen und der Polen in
Deutschland sowie auch der Wille zu
einem sachlichen Dialog über diese oft
sehr schwierigen Themen. Wie man
sieht, war die Zeit nicht vertan. Ganz
im Gegenteil, ich sehe einen klaren
Fortschritt in den gegenseitigen Beziehungen, denn sowohl die deutsche,
als auch die polnische Seite zeigen guten Willen und den Wunsch, hier zu
etwas Konkretem und Nützlichem zu
kommen. Dies liegt vermutlich daran,
dass wir uns regelmäßig treffen, miteinander reden und dadurch das nötige
Vertrauen zueinander gewinnen.
Und dennoch: Was die deutsche Minderheit angeht, so gibt es noch offene
Fragen, bei denen wir unsere Erwartungen haben und wo Verbesserungen dringend notwendig sind. Gemeint ist damit
u.a. eine Vertiefung und Aktualisierung
der inzwischen seit einigen Jahren in
Polen funktionierenden Bildungsstrategie für die deutsche Minderheit. Die
Großer Fortschritt
jetzigen Ergebnisse sind für uns nicht
ganz zufriedenstellend, was wir übrigens
In der vorigen Plenarsitzung des Run- zuletzt am Runden Tisch betont haben.
den Tisches in Warschau zum Thema
Notiert von Krzysztof Świerc
Den am Sonntag verstorbenen Bernhard Kuss erlaube ich mir meinen
Freund zu nennen und hoffe, dass
LARES:
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
er damit einverstanden
seinNiniejszy
würde. Dieser
Landwirt
aus Psurow
verLARES:
Diese
Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
blüffte mit seiner Gelehrtheit und
seiner sprachlichen Eleganz sowohl
in deutscher als auch in polnischer
Sprache.
E
r schien ein Mensch der Renaissance
zu sein, doch er selber meinte, er sei
nur ein schlesischer Landwirt, der ähnlich wie sein Vater offen der Welt gegenüber steht, der das Wissen schätzt und
der gemäß der universellen deutschen
Kultur und der Achtung gegenüber der
Andersheit erzogen wurde. Bernhard
schenkte mir seine Freundschaft im
Jahr 1998, als wir als Ratsmitglieder des
Kreises Rosenberg von der deutschen
Minderheit vier Jahre nebeneinander
gesessen haben, als Vorsitzender und
stellvertretender Vorsitzender des Kreistages. Damals habe ich mir viele Eigenschaften von ihm abschauen können,
viel Gemeinsames haben wir aber auch
in uns gegenseitig gefunden.
Die Geschichte war seine Leidenschaft, nicht nur wenn es um das Wissen
an sich geht, sondern weil er wusste, wie
wichtig sie für den Aufbau der Identität
ist. Ihn schmerzten die letzten Jahre, als
er gefühlt hat, dass seine klare Identität
als Schlesier, nicht als die deutsche Identität, sondern anders verstanden wird.
Er engagierte sich in Sachen Popularisierung der schlesischen Geschichte,
vor allem unter den Jüngeren, um zu
zeigen, wie untrennbar die Region mit
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Przyjaciel
LARES: Niniejszymarłego
materiał
służy
wyłącznie
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
w niedzielę
Bernharda
KusZ
sa pozwolę sobie nazwać przyjacieLARES: Diese Materialien
sindnadzieję,
lediglich
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
lem i mam
że On byzum
się na Lesen
to
zgodził. Ten rolnik z Psurowa zadziwiał
erudycją i elegancja językową zarówno
po niemiecku, jak i po polsku. Wydawał się człowiekiem renesansu, ale sam
uważał, że jest tylko śląskim rolnikiem,
podobnie jak jego ojciec otwartym na
świat, ceniącym wiedzę i wychowanym
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Mit erfrorenen Fingern macht man keinen Knoten auf; mit erkaltetem Gemüt
wird Leichtes schwer vollbracht.
Jeremias Gotthelf (1797-1854), eigentlich Albert Bitzius, Schweizer Pfarrer und Literat
Zmarzniętymi
nie rozsupłasz
węzła,
zaś ostygły
umysł łatwe
trudnym uczyni.
LARES:palcami
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do czytania.
Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Jeremias Gotthelf (1797–1854), właściwie Albert Bitzius, szwajcarski duchowny i literat
LARES: Diese
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind
lediglich
Lesen bereitgestellt. Jeglichei społeczeństwo Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 10/1196
Politik
undzum
GesellschaftPolityka
Wochenblatt.pl 3
Z Vaterlandu
Polen: Der Mythos des katholischen Polen stirbt
Pole ist nicht gleich Katholik
LARES: Niniejszy
materiał
służyzagadnień
wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
ruszono
też temat włączenia
związanych z ucieczką, wypędzeniem i
LARES: Diese Materialien
sind lediglich
zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
późną repatriacją
do treści podręczników
Lange
Jahre galt ein Mythos
als
Mehr als
die Hälfte
Najstarsza Niemka już nie z Górnego Śląska
Od chwili śmierci 112-letniej Johanny
Klink najstarszą kobietą w Niemczech
jest licząca 111 lat Charlotte Klamroth
z Ludwigshafen. Johanna Klink urodziła
się 17 stycznia 1903 roku na Górnym
Śląsku jako córka starszego księgowego. Pod koniec wojny, uciekając z
rodzinnych stron, dotarła do saksońskiego miasta Oschatz, gdzie mieszkała do końca swoich dni. W wywiadzie
udzielonym rozgłośni MDR Johanna
Klink stwierdziła, że chce przynajmniej
przeżyć Johannesa Heestersa, co jej się
udało, aktor zmarł bowiem w grudniu
2011 roku, mając 108 lat. Warto nadmienić, że już poprzedniczka Johanny
Klink, będąca swego czasu najstarszą
Niemką, również była Górnoślązaczką.
szkolnych w Hesji, zaznaczając, że jeśli
na przykład bezpośredni świadkowie
wydarzeń nie będą zgadzać się z zamieszczonymi tekstami, to nie można będzie
tego nie uwzględnić.
unumstößlich – nämlich der vom
der Polen glaubt an
gläubigen katholischen Polen. Wer
Gott, doch an einen
hätte auch daran gezweifelt, da ja
Himmel oder eine Hölle
Johannes Paul II. ein Papst aus Ponach dem Tod glauben
len gewesen
ist. NeuestePowielanie
Umfragen
LARES: Niniejszy
do czytania.
w jakikolwiek sposób zabronione.
Niemcymateriał
celem zamachu?służy wyłącznie
nur 36 Prozent.
Według oceny przewodniczącego zeigen aber ein anderes Bild des
LARES: Diese Materialien
sind
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Urzędu
Ochrony
Konstytucji
HansaOtto-Normal-Polen,
ein weniger
-Georga Maassena, należy wcześniej czy
później spodziewać się, że również w katholisches Bild.
Niemczech zostanie dokonany zamach o
podłożu islamistycznym. Na międzynarodowej konferencji policyjnej w Berlinie
stwierdził on, że Niemcy nie są enklawą
bezpieczeństwa, przyznając jednak, że
obecnie brak jest informacji o konkretnych planach dokonania zamachów.
Niemniej, według posiadanych przezeń
danych około 600 młodych ludzi wyjechało do Syrii i Iraku, by wziąć udział
w działaniach wojennych. Około 200 z
nich powróciło, z tego 70 osób doznało
daleko posuniętej brutalizacji, co czyni
ich potencjalnymi sprawcami zamachów.
Z
war glauben von allen durch das
Meinungsforschungsinstitut CBOS
Befragten nur drei Prozent gar nicht
an Gott, lediglich vier Prozent können
nicht entscheiden, ob es einen Gott gibt
und sie sehen auch keine Möglichkeit
dies nachzuprüfen. Und das wäre kein
schlechtes Ergebnis, denn auch im vermeintlich katholischen Polen müssen
sich schwarze Schafe finden. Aber dann
kommt man bei der Umfrage, die im
Februar durchgeführt wurde, zu den
anderen, sehr aufschlussreichen Zahlen.
Und diese besagen, dass in Polen 56 Prozent fest an Gott glauben und 27 Prozent
schon mal Zweifel an ihrem Glauben
gehabt haben. Lässt man die sporadisch Zweifelnden einmal außer Acht,
so kommt man zu dem Schluss, dass der
Mythos vom katholischen, gläubigen
Polen nur noch von etwas mehr als der
Hälfte der Bevölkerung gelebt wird. Und
das sind ca. fünf Prozent weniger, als
bei der letzten Umfrage des Instituts zu
diesem Thema im Jahr 1997.
Also ist der Rückgang nicht so brisant
und es wäre demnach noch kein so großes Problem für die Kirche. Doch die
Meinungsforscher fragten leider weiter
und zwar nach den Glaubenspraktiken,
also der Teilnahme der Befragten an den
Gottesdiensten. Und da sieht es leider
düster aus. Der jeden Sonntag in die
als 60 Prozent regelmäßig zur Kirche,
ein Fünftel dagegen gab an, niemals die
Kirche zu besuchen.
Und die Umfrage zeigt noch mehr:
Mag sein, dass noch etwas mehr als die
Hälfte der Polen an Gott glaubt, doch an
einen Himmel oder eine Hölle nach dem
Tod glauben nur 36 Prozent. Etwa gleich
so viele glauben zwar daran, dass etwas
nach ihrem Tod geschieht, sie können
es aber nicht benennen. Und ganze 18
Prozent der Polen meinen, der Tod
sei ein definitives Ende. Ebenso wird
deutlich sichtbar, dass auch unter den
Kirchengängern und überzeugten Gläubigen manche Praktiken und Kir­chen­
dok­tri­nen nicht verinnerlicht, ja sogar
als falsch angesehen werden.
Viele – vor allem Politiker verschiedener Lager – erinnern also gern an den
verstorbenen Papst Johannes Paul II. und
haben nichts dagegen, wenn Polen immer noch als katholisches Land und die
Menschen als gläubig angesehen werden.
Gleichzeitig zeigt sich aber ein Bild, das
mit diesen Deklarationen nicht übereinstimmt. Der Abwärtstrend ist sichtbar,
vor allem in der aktiven Teilnahme an
den Gottesdiensten. Und dieser Trend
wird sich wohl auch verstärken, je weiter
zurück der Tod des polnischen Papstes
liegt, der ja eine deutliche Zäsur in Polen
gewesen ist.
Rudolf Urban
Foto: © Kancelaria Stanu Hesji
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Unikalna
gwarancjaDiese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES:
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Azyl dlasind
Amerykanina?
LARES: Diese Materialien
lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niemieckie sądy, które zajmą się
Zdjęcie grupowe w Kancelarii Stanu Hesji
Premier Hesji Volker Bouffier, którego matka była wypędzoną „Szwabką
naddunajską”, heski minister oświaty
Ralph Alexander Lorz oraz pełnomocnik
rządu Hesji ds. wypędzonych Margarete
Ziegler-Raschdorf przeprowadzili noworoczne rozmowy z grupą około 50 przedstawicieli organizacji wypędzonych.
Podsumowując ich wyniki, Bouffier podkreślił: „Żaden inny kraj związkowy nie
ma tego, co ma Hesja, bowiem umowa
koalicyjna udziela gwarancji dalszego
funkcjonowania zarówno pełnomocnikowi rządu Hesji ds. wypędzonych
i późnych repatriantów, jak i Krajowej
Radzie Doradczej ds. Wypędzonych”. Po-
sprawą amerykańskiego żołnierza André Shepherda, będą musiały rozpatrzyć
kwestię, czy Stany Zjednoczone popełniły w Iraku zbrodnie wojenne. Taką
decyzję podjął 26 lutego Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu. Wniosek azylowy może zostać
rozpatrzony pozytywnie, jeśli okaże się,
że Shepherdowi, z zawodu mechanikowi, groziło choćby w pośredni sposób
wplątanie w tego rodzaju zbrodnie.
Amerykański żołnierz zdezerterował w
2007 roku, gdy otrzymał rozkaz wzięcia
udziału w operacjach w Iraku, po czym
złożył wniosek o azyl w Niemczech, argumentując, iż wojna w Iraku stanowi
naruszenie prawa międzynarodowego.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Ein solches Bild sieht man in Polen auch heute noch,
aber der Glaube im Alltag ist nicht mehr das was er
einmal war
Foto: Piotr Drabik
Kirche gehende Pole bildet nicht einmal
die Hälfte der Bevölkerung. Denn von
den 56 Prozent fest an Gott glaubenden
Polen gehen gerade einmal etwas mehr
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8131
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum AktuellesAktualności Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
4 LARES:
Wochenblatt.pl
6. – 12. März 2015
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Kultura i szkolnictwo mniejszoœciowe ok. 1930 r.
Kultur
und Minderheitenschulwesen
umPowielanie
1930
LARES: Niniejszy
materiał
służy wyłącznie do czytania.
w jakikolwiekWsposób
zabronione.
podpisanej w 1922 r. w Genewie
Konwencji
Górnośląskiej untersagt.
Niemcy
LARES: Diese Materialien sind
lediglich zumLesen
bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung
ist strengstens
i Polska zobligowane zostały m.in.

     do utworzenia szkół mniejszościowych na przyznanych sobie ziemiach
górnośląskich. Wiele z nich, przede
wszystkim małych polskich szkół
w Niemczech, zamknięto wkrótce po
otwarciu ze względu na brak chętnych.
W regionie ukazywało się szereg tytułów prasowych w językach mniejszości. Pierwsza na Górnym Śląsku
radiostacja (Schlesische Funkstunde)
uruchomiona została w niemieckich
Gliwicach w 1925 r. Dwa lata później
nadawanie zaczęło Polskie Radio Katowice.
­€
‚ƒ
LARES: Niniejszy materiał służy wyłączniedo
czytania.
Powielanie
w jakikolwiek
sposób zabronione.
„ Jegliche
LARES: Diese
Materialien sind lediglich zum Lesenbereitgestellt.
Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
    ‚ „  ‚ „† ‡ ­ ˆ
‰ ‡ ƒŠ€ ‹ ŒŽ „ ‰  ‘Ž ‹ ­   LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Mit ist
der Unterzeichnung
der untersagt.
Genfer
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
strengstens
Konvention über Oberschlesien von 1922 wurden Deutschland
und Polen u.a. dazu verpflichtet, in dem jeweils eigenen Teil der
Region Minderheitenschulen zu gründen. Viele von ihnen, vor
allem viele polnische Schulen in Deutschland, wurden kurz nach
ihrer Eröffnung wegen mangelnder Nachfrage geschlossen. In
der Region erschienen zahlreiche Zeitungen in Minderheitensprachen. Der erste Rundfunksender Oberschlesiens (Schlesische Funkstunde) wurde 1925 im deutschen Gleiwitz in Betrieb
genommen. Zwei Jahre später nahm das Polskie Radio Katowice
seine Arbeit auf.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum AktuellesAktualności Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 10/1196
Wochenblatt.pl 5
Uzupełnienie do historii
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Z Dawidem Smolorzem, który razem z Marcinem Kordeckim wydał „Atlas historyczny Górny Śląsk w XX wieku”, rozmawia Till Scholtz-Knolboch.
Już w 2011 roku ukazało się polskojęzyczne opracowanie o dziejach Górnego
Śląska, którego okładka przypomina
nowo wydany atlas. Czy został on pomyślany jako swego rodzaju uzupełnienie do historii Górnego Śląska?
Obie publikacje łączy temat i wydawca, czyli Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej. W jakimś sensie atlas może
być więc oczywiście postrzegany jako
kontynuacja działalności tej instytucji
w obszarze historii Górnego Śląska i
uzupełnienie wspomnianej publikacji. W rzeczywistości jednak mówimy
o dwóch różnych projektach, w które
zaangażowani byli różni autorzy.
Podtytuł publikacji brzmi: „Zbiór
map edukacyjnych”. Kim dokładnie są
jej adresaci i jak sprawić, aby faktycz-
nie posługiwali się oni atlasem czy to
w szkole, czy na studiach?
Atlas kierujemy do wszystkich zainteresowanych historią Górnego Śląska.
Życzeniem autorów i wydawców byłoby, aby atlas trafił do możliwie wielu
młodych odbiorców w regionie. Stąd
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej
zadeklarował, iż przekaże nieodpłatnie
każdej zainteresowanej szkole w województwie śląskim i opolskim jeden
egzemplarz naszego wydawnictwa.
Co było powodem ograniczenia się
do okresu XX stulecia? Bądź co bądź
struktura społeczna, której wyrazem
był np. boom gospodarczy w XIX wieku
czy też nieprzerwana transformacja
językowa trwająca od czasów średniowiecza, odciskają do dziś swoje piętno
na obliczu regionu.
To oczywiście racja. Lecz XX wiek
zmienił na Górnym Śląsku praktycznie
wszystko: strukturę etniczną, wyznaniową i społeczną. W dwudziestym
stuleciu kilkakrotnie zmieniały się tu
nie tylko granice administracyjne, lecz
także granice państwowe. Naszym zamierzeniem od początku było ukazanie
w formie kartograficznej także mniej
znanych wydarzeń i procesów, takich
jak miejsca kuriozalnego przebiegu
polsko-niemieckiej granicy po 1922 r.,
szkolnictwo mniejszościowe w okresie
daje technicznych możliwości, by powiedzieć wszystko. Chcieliśmy zwrócić
uwagę naszych odbiorców na określone,
naszym zdaniem ważne tematy, z takim
założeniem, że zainteresowani sięgną
następnie do wydawnictw o charakterze
szczegółowym.
Wszystkie teksty i legendy zostały
opracowane dwujęzycznie. Czy patrząc
z tej perspektywy atlas nie prezentuje
zniekształconego obrazu, skoro pomimo konkordancji nazw miejscowych
polskich, niemieckich i czeskich nazwy na mapie widnieją tylko w języku
polskim?
To uzasadniona uwaga. Bardzo chcieliśmy, aby atlas był w 100 procentach
dwujęzyczny, to znaczy aby na mapach
znajdowały się każdorazowo polskie
i niemieckie nazwy miejscowe. Ostateczna forma atlasu jest wynikiem – że
się tak wyrażę – pewnego kompromisu technicznego. Na stosunkowo niewielkich mapach nie udało się umieścić podwójnych nazw miejscowych.
Gdybyśmy to zrobili, mapy stałyby się
po prostu w dużej mierze nieczytelne.
Jakimś wyjściem, choć zapewne nie idealnym, było więc dwujęzyczne opracowanie legend i komentarzy do map oraz
umieszczenie na końcu wydawnictwa
polsko-niemiecko-czeskiego zestawienia
nazw miejscowych w regionie. q
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Przedrukowana na sąsiedniej stronie mapa z „Atlasu historycznego
Górny Śląsk w XX wieku” wybrana została przez czytelników „Wochenblattu”
na platformie Facebooka.
„Atlas historyczny Górny Śląsk w XX
wieku” powstał we współpracy Domu
Współpracy Polsko-Niemieckiej i oddziału katowickiego Instytutu Pamięci
Narodowej.
Atlas w cenie 25 zł można nabyć
w siedzibie IPN Katowice.
Dawid Smolorz, współautor „Atlasu historycznego Górny Śląsk w XX wieku”
Foto: Dariusz Panza
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
międzywojennym, rozwój miast czy też
ruchy antykomunistyczne w regionie.
Było to możliwe tylko przy ograniczeniu
się do stosunkowo krótkiego okresu.
Akurat jedna z najważniejszych map,
dotycząca przemieszczeń ludności, poprzestaje na samych strzałkach, jakie
znajdujemy w dotychczas wydanych
atlasach. Czy nie udało się pozyskać dokładniejszych danych o tym, w których
powiatach czy nawet gminach jaki od-
setek ludności został wypędzony tudzież
osiedlony bądź też ile procent ludności
opuściło region w charakterze późnych
przesiedleńców, a także z jakich regionów ludzie ci pochodzili czy też dokąd
wyjeżdżali?
Musimy pamiętać, że wydawnictwo,
o którym mówimy, nie ma charakteru
encyklopedycznego. Raczej ukazuje w
zarysie pewne procesy i wydarzenia,
nie opisuje ich wyczerpująco. Atlas nie
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Warschau: Wiederaufnahme der Rundtischgespräche
Halicki macht den Tisch rund
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese
sind
zummitLesen
bereitgestellt.
Jegliche
ist strengstens
untersagt.
Förderung
der deutschen Minderheit
in bei Vervielfältigung
der 2013 organisierten Konferenz
Vertreter der deutschen
Minderheit
LangeLARES:
sah es danach
aus,Materialien
dass die Gespräche
deslediglich
„Runden Tisches“
Tat umzusetzen. Acht Postulate sollte zu undemokratischen Praktiken in der nach der Rückkehr aus Warschau.
deutscher und polnischer Regierungsseite, deutscher Minderheit in Polen die
die Bundesrepublik für die Polonia in VRP fehlte, wie Rafał Bartek damals
Doch zwei Flecken bleiben auf der
und Polonia in Deutschland ins Stocken geraten sind.
Deutschland realisieren.
sagte, „eine wahre Analyse“. Langsam weißen Weste der Warschauer GespräNachdem man kurz nach der Un- aber sicher wurde von einem eckigen, che. Einerseits ist die polnische Seite
W
„Es geht eben auch
terzeichnung von einem historischen statt einem Runden Tisches gespro- immer noch entschlossen, die BildungsDokument sprach, kam schnell die chen.
strategie der Deutschen nur „zu beobdarum,
dass
man
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
do czytania.
waber
jakikolwiek
Ernüchterung.
Schon einPowielanie
Jahr nach
Jetzt
soll die polnischesposób
Unterstüt- zabronione.
achten“, wo doch in der Gemeinsamen
auch das Recht an
dem letzten Treffen der Parteien in zung für die Deutschen durch promi- Erklärung von einer „Aktualisierung und
LARES: Diese Materialien sich
sindändert,
lediglich
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist„Ich
strengstens
Warschau
gab die deutsche Mindernente
Aktivität Fahrt aufnehmen.
Vertiefung“ dieuntersagt.
Rede ist. Andererseits
um es zum Lesen
heit eine Erklärung heraus, in der sie sehe keinen Grund um Unzufrieden zu gibt es Bedenken, dass sich bei wechselnfreundlicher für die
zum Ausdruck brachte, dass sie über sein“, betont der Vorsitzende des VdG den politischen Konstellation – dieses
Minderheit zu machen.”
das Realisierungstempo der Verpflich- Bernard Gaida nach dem ersten Ge- Jahr steht die Sejmwahl an – Rückhalt
ährend die Postulate aus der
Gemeinsamen Erklärung zur
Förderung der deutschen Volksgruppe
in Polen und der polnischen Bevölkerung in Deutschland für letztere schon
weitgehend erfüllt wurden, befanden
sich die Deutschen in Polen mit ihren
Forderungen in einer Sackgasse. Jetzt
stand der zweite Anlauf endlich an und
es sieht danach aus, dass endlich Bewegung in die Sache kommt – auch dank
eines prominenten Fürsprechers.
Viel Zeit, viele Treffen und viele
Spekulationen hat es gebraucht, damit
die deutsch-polnischen Gespräche des
Runden Tisches endlich wiederaufgenommen werden. Schon am Tag der
Unterzeichnung der Gemeinsamen Erklärung im Juni 2011 einigte man sich
auf eine Liste der „noch zu erledigen“
Angelegenheiten, was eine Fortsetzung
der Gespräche schon damals ankündig-
tungen beunruhigt sei. Kein Wunder:
Während der Polonia schnell die
Finanzierung für ein Internetportal
oder eine Geschäftsstelle in Berlin gewährleistet wurde, kamen die der deutschen Minderheit besonders wichtigen
Angelegenheiten nicht im Geringsten
voran. „Die Entscheidungszentren in
Polen seien zu verworren, als das man
grundlegende Änderungen vornehmen
könnte“, hieß es von polnischen Beamten. Auch eine museale Präsentation
der Geschichte der Deutschen in Polen,
kam immer noch nicht zu Stande und
spräch beim zweiten Anlauf des Runden
Tisches, der am 26. Februar in Warschau
stattfand. Kein Wunder: Über das ganze
Treffen hinaus, war der für die Minderheiten ranghöchste Politiker in Polen,
Andrzej Halicki, anwesend. Der Verwaltungs- und Digitalisierungsminister
zeigte sich entschlossen, die nicht realisierten Postulate selber in die Hand zu
nehmen. Dafür kommt der PO-Politiker
sogar höchstpersönlich nach Oppeln,
um die Erarbeitung einer Realisierungsstrategie zu begleiten. Nicht euphorisch,
aber doch optimistisch zeigten sich die
aus Warschau wieder fehlen könnte, es
nicht wieder auch an der „Verzerrung
des polnischen Systems“ hängen bleibt.
„Diese Gefahr ist da“, meint auch der
Abgeordnete Ryszard Galla, aber: „Es
geht eben auch darum, dass man auch
das Recht an sich ändert, um es für die
Minderheit freundlicher zu gestalten.“
Ein weiterer Versuch dabei soll im
April in Berlin erfolgen. Dann wird die
Minderheit womöglich schon nach einem Treffen mit Minister Halicki klarer
sehen.
Łukasz Biły
te. Nicht
zu vergessen,służy
sind natürlich
die
LARES: Niniejszy
materiał
wyłącznie
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
„Hauptforderungen“ beider Gruppen an
die Regierungen
Polens und zum
DeutschLARES: Diese Materialien
sind lediglich
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
lands. So sollte die Republik Polen unter anderem eine museale Präsentation
der Geschichte der Deutschen in Polen
gewährleisten oder eine Analyse der undemokratischen Praktiken vornehmen,
denen die Deutschen in der Volksrepublik Polen ausgesetzt waren. Des Weiteren
galt es noch, sechs andere Postulate zur
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
Südhessische landwirtschaftliche Betriebe
(Raum Darmstadt)
suchen für die Spargel- und Erdbeersaison
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób zabronione.
von Ende April bis Ende Juni (2 Monate)
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
– Unterkunft und Essen werden gestellt
– Gute Deutschkenntnisse erforderlich
– Stundenlohn laut Tariff
Treffpunkt: Rathaus Oppeln, 11. April 2015, 12:00 Uhr
Voranmeldung bei Frau Olschok, 727 902 942
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
 Diagnostyka
 Protetyka
LARES: Diese Materialien sind
lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
 Profilaktyka
 Higiena
8116
 Somatologia
zachowawcza
i estetyczna
 Implantologia
 Biżuteria nazębna
 Zabiegi
w narkozie
w pełnym zakresie
8129
Mitarbeiter für den Verkauf
WOCHENBLATT.pl
zaprasza do odwiedzania strony internetowej
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
www.wochenblatt.pl
www.tanczak.pl, Opole, ul. Orląt Lwowskich 51/1
LARES: Diese Materialien sind
lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
7709
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum AktuellesAktualności Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
6 LARES:
Wochenblatt.pl
6. – 12. März 2015
Nachruf: Bernhard Kuss ist von uns gegangen
Tausende Seiten Vermächtnis
„Die Erinnerung ist das einzige Paradies,
aus dem
wir nichtzabronione.
vertrieben werden können“
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
istvon
strengstens untersagt.
Zum Tod
Es ist LARES:
nicht langeDiese
her, daMaterialien
hatte ich
Bernhard Kuss,
wieder einmal das Vergnügen, mich
mit Bernhard Kuss auszutauschen.
Bei jeder Unterhaltung, an die ich
dem langjährigen Vorstandsmitglied
mich erinnere, strahlte er Gelassenheit und Konzentration
gleichzeitig
LARES:
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób
der SKGD
imzabronione.
Oppelner Schlesien
aus.
und des VdG, einem der Gründer
A
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
der deutschen Minderheit
und engagiertem Aktivisten des Kreises Rosenberg
sprechen wir der Ehefrau und den Kindern
unser tiefes Mitgefühl und herzliches Beileid aus.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Der VdG-Vorstand
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
strengstens
untersagt.
und dieist
Mitarbeiter
der Geschäftsstelle
ls mich vorhin Bruno Kosak in
der Redaktion aufsuchte, brachte
es dieser auf den Punkt: „Bernhard Kuss
war wie ein See, in dem so vieles tief
verankert war. Wenn ich mir eines wünschen könnte, dann, dass wir das Erbe,
das er hinterlassen hat, nicht verlieren.
Die Familie hat schon einiges in einem
Buch herausgegeben, aber es gibt immer
noch tausende handschriftliche Seiten,
die wir unbedingt analysieren und der
Nachwelt erhalten müssen. Er ergriff bei
Versammlungen selten das Wort, aber
wenn er etwas gesagt hat, dann hat das
gesessen.“
In einem Aufsatz des vom VdG herausgegebenen Sammelbandes „In Polen
ein Deutscher zu sein“ beschrieb er, wie
die Tragödie 1945 über seine Familie hereinbrach. Auf dem Weg in den Westen
fanden Sie Unterkunft in der Lausitz bei
einer Sorben/Wendenfamilie. Neben
den ergreifenden persönlichen Darstellungen scheute er sich nicht anzumerken: „Es ist nachgewiesen, dass während
der strengen Nazizeit die Lausitzer Wenden trotz der gesetzlich eingeführten
Rassendoktrin keineswegs mit einem
Sprachverbot belegt waren. Im Ver-
Bernhard Kuss 2002 bei einer Diskussion in Warschau
gleich dazu war es Hunderttausenden
der dagebliebenen und zum Polentum
„verifizierten“ Deutschen nicht vergönnt
die Muttersprache ohne panische Angst
zu gebrauchen.“ Ich sehe Bernhard Kuss
vor mir, wie er diese Lebensgeschichte
auf dem Annaberg vortrug und sein
Publikum im Handstreich ergriff.
Schon zu Zeiten der Volksrepublik
engagierte sich Kuss in der Politik und
zog in den Sejm ein, in dem er drei
Legislaturperioden wirkte. In seiner
Tätigkeit für die deutsche Minderheit
trat er vor allem als deren Gründer in
der ehemaligen Woiwodschaft Tschenstochau hervor. Auch in der Kommunalpolitik setzte der passionierte Chronist
seiner Region Akzente – vor allem aber
Foto: Till Scholtz-Knobloch
8132
im Ausgleich mit einstigen Feinden.
Er brachte einstige Kriegsgegner der
Schlacht von Mokra zusammen. Im
Wochenblatt hatte er noch in Ausgabe
1165 über das erste deutschen Opfer
des Ersten Weltkrieges berichtet, das
in seinem Nachbarort den Tod fand.
Am 1. März hörte das Herz von Bernhard Kuss auf zu schlagen. Das langjährige SKGD-Vorstandsmitglied musste
auch die Polonisierung seines Namens
erdulden und wünschte sich nun, dass
sein Grabstein den Vor- und Familiennamen ausweist, unter dem er am 20.
April 1934 in Gleiwitz das Licht der Welt
erblickt hatte. Seine Beisetzung findet am
8. März um 12:00 Uhr in Sternalitz statt.
Till Scholtz-Knobloch
Mit großer Trauer
erfüllt
uns die Nachricht
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób
zabronione.
vom Tode von
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Bernhard Kuss
langjährigem Vorstandsmitglied der SKGD
Oppeln,
Kreisratsvorsitzender
in Rosenberg,
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób zabronione.
einem Mann mit großen Verdiensten
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung
strengstens
umist
unsere
Heimat. untersagt.
Unser tiefstes Beileid und Mitgefühl an die
Familie und Verwandten
Zaskoczenie: Norbert Rasch ustąpił ze stanowiska szefa TSKN
Ryszard Galla, Sejm-Abgeordneter
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób zabronione.
Norbert Rasch, Vorsitzender der SKGD
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Oddaję kierownicę
8134
Z dniem 15 marca Norbert Rasch
wypowiedział umowę dotyczącą
In tiefer Trauer fühlen wir
sprawowania funkcji przewodnicząmit
der Familie des Verstorbenen
cego opolskiego TSKN i nie będzie
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób zabronione.
ponownie kandydował na ten urząd
podczas
zgromadzenia
LARES:
Diesewyborczego,
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
jakie odbędzie się 23 maja w Zakrzound sprechen den Angehörigen
wie k. Koźla.
Bernhard Kuss
unser herzliches Beileid aus.
Die Stiftung
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek
sposób
zabronione.
für die Entwicklung
Schlesiens
und
Förderung
lokaler
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstensInitiativen
untersagt.
Werbung / Reklama
Kondolenzen / Kondolencje
W
iadomość gruchnęła na początku
tygodnia, zaskakując wiele osób
działających w strukturach mniejszości
niemieckiej. Już w ubiegły poniedziałek prószkowianin w rozmowie z „Wochenblatt.pl” potwierdził swój zamiar,
mówiąc: „Tak, to prawda, że zakończę
sprawowanie swojej funkcji i nie zgłoszę
ponownie swojej kandydatury podczas
zgromadzenia w Zakrzowie”. Rasch podkreśla jednak, że nie będzie to miało
wpływu na jego działalność w Sejmiku
Województwa Opolskiego, gdzie przewodniczy klubowi MN, chociaż przyznaje, że niektóre aspekty współpracy
politycznej „z koalicjantami, którzy koalicjantami nie są”, przypominają raczej
nużącą przepychankę. W dalszym ciągu
widzi też dla siebie szanse wpływania
na kształt polityki komunalnej. Dodał,
że już od dłuższego czasu dojrzewała
w nim decyzja o rezygnacji z funkcji
przewodniczącego TSKN i tym samym
ograniczenia zakresu ciążących na nim
obowiązków, co jednak nie oznacza całkowitego wycofania się z życia mniejszości. Podjęciu tej decyzji towarzyszy
zamiar skupienia się na pracy zawodowej, której dokładnych szczegółów
na razie nie ujawnia, dając wszakże do
zrozumienia, że będzie to działalność
na rzecz niewielkiego przedsiębiorstwa
mającego siedzibę w Opolu, przy czym
mile widziana będzie jego znajomość
spraw niemieckich.
W szeregach organizacji MN decyzja
Rascha wywołała powszechne ubolewanie. Na przykład Krzysztof Wysdak
podkreślił, że Rasch, przewodząc jej,
wykazywał wiele zrozumienia dla zróżnicowanych oczekiwań przedstawicieli
poszczególnych pokoleń, co sprawia, że
jego odejście stanowi bardzo dużą stratę.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien
sind
lediglich
zum
Norbert Rasch
przekazuje
ster władzy w inne
ręce. Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Foto: Till Scholtz-Knobloch
Decyzja Rascha
wywołała powszechne
ubolewanie.
inne osoby, które zaskoczą nas w 2015
roku?
Na pytanie, czy powyższa wypowiedź
nie była przypadkiem wyrazem skrytego
pragnienia, by powstał związek mniejszości niemieckiej jednoczący wszystkie organizacje działające na Górnym
Śląsku, Rasch odpowiada: „W gruncie
rzeczy chciałem połączyć opolski TSKN
z DFK woj. śląskiego już na 20. jubileusz opolskiego TSKN. Jeżeli aktualnie
ktoś chciałby, aby tak się stało, to już
on będzie musiał popchnąć ten projekt. Ja natomiast w najbliższych dniach
chciałbym jeszcze posunąć do przodu
kilka spraw, które nie powinny pozostać
niezałatwione. Mam tu na myśli choćby pomysł domu seniora czy też to, by
wraz z Klaudią Kluczniok ze Związku
Śląskich Rolników zrobić coś na rzecz
pielęgnowania tradycji w zakresie strojów. Denerwuje mnie, że na Oktoberfest
wszyscy przychodzą w przebraniu, co
jednak nie ma miejsca podczas dożynek,
na które mało kto przyjdzie w regionalnym ubiorze”.
Till Scholtz-Knobloch
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Lecz co dalej? W kwestii potencjalLARES: Diese Materialien
sind lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
nych następców
możemy w pierwszym
rzędzie podać dwa nazwiska, które wielokrotnie padały w łonie organizacji:
Rafał Bartek i Józef Kotyś. W każdym
razie jedną z ważnych cech potencjalnego następcy będzie zapewne ponownie
młodość idąca w parze z dobrymi kontaktami także ze starszym pokoleniem.
Niemniej, podobnie jak w przypadku
niespodziewanego niegdyś zwycięstwa
wyborczego Norberta Rascha, nic nie
jest z góry przesądzone, a zatem i inni
mogą stanąć w szranki.
Jednego Norbert Rasch jest jednak
pewien: „W zależności od tego, jaka zapadnie decyzja, może ona mieć wpływ
na obsadę także innych stanowisk”.
Czyżby była to aluzja do wyborów do
Sejmu, a może chodzi o jakieś zupełnie
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8130
8133
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich
bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 10/1196
Glaubezum
undLesen
ReligionWiara
i religia
Wochenblatt.pl 7
Nachruf: Prof. Joachim Piegsa MSF ist von uns gegangen
Schöpfer des „Weg in den Himmel“
Kronika Parafialna
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
QQOpole: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego zaprasza na proLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
mocję książki „Etyka
życia. Podstawy i
Foto: Johannes Rasim
J
oachim Piegsa wurde am 30. September 1930 in Vossowska (heute ein
Stadtteil von Colonnowska) geboren.
Nach dem Krieg musste die Familie ihr
Haus verlassen und nach Schwinowitz
(Świnowice) bei Langendorf (Wielowieś)
in das Elternhaus der Mutter, Elisabeth
geb. Bujara, umziehen. Nach seinen
Gymnasialstudien in Niederschlesien
bei den „Missionaren von der Heiligen
Familie“ nahm er das Philosophie- und
anschließend Theologiestudium auf,
empfing 1955 die Priesterweihe und
trat in den Orden der „Missionare von
der Heiligen Familie“ ein. 1956 bis 1959
studierte Piegsa an der Katholischen
Universität zu Lublin das Fach Moraltheologie, das er 1962 mit Promotion
abschloss. Anschließend wurde er Rektor des Priesterseminars seines Ordens
in Bąblin (Bomblin) bei Posen, wo er
Ethik und Moraltheologie lehrte. 1968
wechselte er nach Mainz und dozierte
an der Johannes Gutenberg-Universität.
Er habilitierte sich 1970 dort mit der
Habilitationsschrift „Freiheit und Gesetz
bei Franz Xaver Linsenmann“ und hielt
dort von 1971 bis 1977 Vorlesungen in
Leben in den neuen Gemeinden und an
Heiligen Messen beteiligen. Auf Grund
der alarmierenden Berichte des katholischen Lagerpfarrers in Unna-Massen,
Manfred Erdmann (1935-2002), entwarf
Prof. Piegsa eine Notlösung und gab ein
zweisprachiges Gebet- und Gesangsbuch
mit alten schlesischen Kirchenliedern
heraus (Augsburg 1989). Damit schuf
Prof. Piegsa eine große Abhilfe bei der
Integration der Neuankömmlinge.
Joachim Piegsa blieb mit seiner Heimat stets verbunden. So lange es die
Gesundheit zuließ, besuchte er seine
Heimatgemeinden in Vossowska und
in Schwinowitz. Dort feierte er auch
sein 40. und sein 50. Priesterjubiläum.
Im Westen Deutschlands engagierte er
sich unter anderem bei den Schlesierwallfahrten, vor allem in Burrweiler
bei Mannheim (Bistum Speyer) und
bemühte sich Zeit seines Lebens um
die Aussöhnung zwischen Deutschen
und Polen. Prof. Joachim Piegsa hat
sein priesterliches Leben mit besonderer Hingabe wahrgenommen und
übernahm bis zum Schluss zahlreiche
Vertretungen in vielen Pfarrgemeinden.
Johannes Rasim
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien
sind
zumwarLesen
bereitgestellt.
untersagt.
nowe wyzwania”
ks. prof. Eberharda
Mit der Kapelle
Mariälediglich
Empfängnis in Schwinowitz
Joachim Piegsa
Zeit seines Lebens verbunden. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
Foto: ethikrat.org
Foto: Visitatur Breslau in Münster
zweisprachige Büchlein: „Weg in den
Am 20. Februar starb im Alter von
Himmel – Droga do Nieba“; Ende der
84 Jahren der Moraltheologe Prof.
80er Jahre, noch vor dem Fall des EiserJoachim Piegsa MSF. Die Beisetnen Vorhangs, begann ein beispielloser
Zustrom von Deutschstämmigen aus
zungszeremonie fand eine Woche
Polen nach Westdeutschland. Die allerspäter in der Pfarrkirche
St.
Bonifaz
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
w jakikolwiek
meisten
Spätaussiedler kamensposób
ohne jeg- zabronione.
in Ludwigshafen unter der Leitung
liche Deutschkenntnisse in den Westen
LARES:Alfons
DieseNossol
Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
ist strengstens untersagt.
undVervielfältigung
konnten sich kaum am religiösen
des Erzbischofs
statt.
Schockenhoffa, wydanej przez Redakcję
dozierte er ehrenamtlich an der kathoDas Requiem für
Wydawnictw Wydziału Teologicznego UO.
lischen Gustav-Siewerth-Akademie in
Spotkanie odbędzie się 18 marca w gmaProf. Piegsa findet
Weilheim-Bierbronnen.
chu wydziału teologicznego przy ul.
Prof. Piegsa gab zahlreiche Publikaam 7. März um 10:00
Drzymały 1a w sali nr 25. W ramach
tionen
heraus.
Bereits
während
seiner
Uhr in Langendorf
prezentacji książki ks. prof. Schockenhoff
Lehrtätigkeit
begann
er
Texte
seiner
VorLARES: Niniejszy materiał
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
wygłosi wykład nt. aktualnych debat na
(Wielowieś) służy
statt. wyłącznie
lesungen herauszugeben. In den Jahren
temat eutanazjiuntersagt.
i samobójstwa wspoma1996 bis
1998 gab Prof. Piegsa ein
dreiLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens
bändiges Handbuch unter dem Titel „Der
ganego w Niemczech.
Moraltheologie. 1977 trat er die Nachfolge des Prof. Franz Scholz (1909-1998)
an und lehrte als Ordinarius an der
Universität Augsburg Moraltheologie.
Als Lehrstuhlinhaber und als Emeritus betreute er zwei Habilitations- und
zahlreiche Promotionsprojekte. Nach
seiner Emeritierung 1998 vertrat er den
Augsburger Lehrstuhl bis 2001. Seit 2004
Mensch – das moralische Lebewesen“
heraus. Ende der 90er-Jahre publizierte
er im Handbuch der Dogmengeschichte
(zusammen mit Michael Schmaus, Alois
Grillmeier und Kardinal Leo Scheffczyk)
einen Teilband über das Sakrament der
Ehe und anschließend den Ersten Band
der Reihe „Moraltheologische Studien
– Neue Folge“. Die bekannteste Publikation Prof. Piegsas wurde aber das
QQUSA: Chrześcijanie wyznania ewan-
gelickiego przestali być najliczniejszą
grupą wyznaniową w USA. Według badań „Public Religion Research Institute”
stanowią oni 47% obywateli. W latach 60.
na trzech mieszkańców USA przypadało
dwóch protestantów. Liczba katolików
szacowana jest na 22% społeczeństwa.
Znacząco wzrosła liczba osób niezwiązanych z kościołami. W 13 stanach są
oni najliczniejszą grupą społeczeństwa.
Ankietę przeprowadzono telefonicznie
wśród 50 000 respondentów.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Würzburg: Kongress der Organisation Kirche in Not
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
QQNowy trend:
Jak poinformowała
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
Niemiecka Konferencja Biskupów, coraz
Treffpunkt Weltkirche
więcej studentów teologii kończy studia
w seminarium duchownym. Obecnie co
czwarty seminarzysta rozpoczął studia
teologii świeckiej, zanim wstąpił do seminarium. Liczba przyszłych duchownych
w Niemczech w roku 2013 wynosiła 649
mężczyzn, rok później wzrosła do 653.
Zmalała za to liczba kobiet i mężczyzn,
którzy od początku wybierają drogę życia
konsekrowanego. Jeżeli sytuacja ta się nie
zmieni, w przyszłości wiele seminariów
w Niemczech zostanie zamkniętych bądź
przeorganizowanych.
Kirche in Not veranstaltet im März einen internationalen Kongress „Treffpunkt Weltkirche”. Er findet vom 12. bis 15. März im Congress-Centrum
in Würzburg statt.
LARES: Niniejszy materiał
Gegen die służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
D LARES: Diese
und Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Materialien Meinungsdiktatur
sind lediglich zum
ie Veranstaltung steht unter dem
Leitthema „Ihr werdet die Kraft
des Heiligen Geistes empfangen, der
auf euch herabkommen wird; und ihr
werdet meine Zeugen sein bis an die
Grenzen der Erde” (Apg 1,8).
Neben weltkirchlichen Berichten
stehen aktuelle gesellschaftliche Herausforderungen im Zentrum des Kongressprogramms. In Podiumsgesprächen
geht es unter anderem um die Themen
„Arabischer Winter – Islamisierung des
Nahen Ostens”, „Katholisch-Orthodoxe
Ökumene”, „Aberglaube im aufgeklärten
Europa und die christliche Sicht” sowie
„Gegen den Strom von Meinungsdiktatur und Political Correctness”.
Bei einem „Abend der Weltkirche”
berichten internationale Gäste über die
Brennpunktthemen Christenverfolgung,
katholische Medienarbeit, Lage der
Berufungen und Entwicklungshilfe in
aller Welt. Feierliche Gottesdienste im
römischen und byzantinischen Ritus
und eine unterhaltsame Glaubenskundgebung „Spirit 2015” am Samstagabend
Political Correctness,
darüber wird in
Würzburg diskutiert.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
QQKatowice: W kościele Zmartwychrunden das Programm ab. Bischöfe,
wstania Pańskiego w Katowicach 22 luMissionare,
Wissenschaftler
LARES: Diese Materialien
sindKünstler,
lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
tego przybliżono
postać i dzieła kompound Schriftsteller aus vier Kontinenten
haben ihr Kommen bereits zugesagt.
Unter ihnen ist beispielsweise der Breslauer Joachim Kardinal Meisner, Bischof
Kyrillos William Samaan aus Ägypten
oder Weihbischof Saad Sirop Hanna
aus dem Irak.
Parallel zum Kongressprogramm gibt
es auch wieder einen Kinder- und Jugendkongress.
Das genaue Programm und Informationen zu den Eintrittskarten gibt es
auf der Internetseite: kirche-in-not.de Großerzbischof Sviatoslav Shevchuk von Kiew-Halytsch bei der Feier der Heiligen Messe beim letzten „Treffpunkt
kan Weltkirche“. Der Kongress findet seit 2004 statt. Veranstalter ist das katholische Hilfswerk Kirche in Not.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Wort
zum Sonntag
LARES: Diese Materialien
sind lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Pf. Bronisław Żuchowski
Dritter
Fastensonntag B
08.03.2015
1. Lesung: Ex 20,13,7-8.12-17
2. Lesung:
1Kor 1,22-25
Evangelium: Joh 2,13-25 „Er meinte
den Tempel seines Leibes.“
die zu ihm pilgern: die Viehhändler, die
Geldwechsler, die Gastwirte und Andenkenverkäufer, nicht zuletzt auch die
Priester, die gegen Bezahlung lange Gebete sprechen und ihren Anteil am Opferfleisch bekommen. Ein unbeteiligter
Zuschauer könnte sich im stillen fragen,
ob der Tempel wirklich noch der Ort
ist, an dem Gott wohnen und verehrt
werden will, oder ob all das nur noch
fromme Fassade für Geschäftemacherei geworden ist. Umso mehr regt sich
Jesus über diesen Tempelbetrieb auf.
Doch damit nicht genug. Er behauptet
auch noch, er selbst sei der neue Tempel. In ihm, Jesus, habe Gott Wohnung
genommen. In Jesus sei Gott gegenwärtig unter den Menschen. Aus seinem
Mund spreche Gott. Mit seinen Händen ben wir sowenig Zulauf, weil bei uns zu
tue Gott Wunder. Tempel Gottes, ein viel Leerlauf herrscht, so viel, dass sich
Ort, wo der Heilige Geist wohnt - das unser Betrieb noch totläuft? Herrscht in
ist nach Paulus die Kirche insgesamt. unseren Gemeinden womöglich auch so
Entsprechend versteht sich die Kirche ein Ungeist, der in krassem Widerspruch
heute auch als Leib Chriszu dem steht, was Jesus
ti. Wenn aber die Kirche,
eigentlich wollte? EgoDer Tempel Gottes
wenn jede Gemeinde
ismus, Gleichgültigkeit
- ein Ort, wo der
Leib Christi ist, dann
dem anderen gegenüber,
Heilige Geist
müssen wir uns fragen:
Ungerechtigkeit, üble
wohnt, das ist nach
Sind wir - als Kirche, als
Nachrede, Verachtung?
Paulus die Kirche
Gemeinde - ein Haus des
Schließlich: Nach Paulus
insgesamt.
Gebetes? Sind wir denn
ist nicht nur die Kirche
ein Ort, wo Gott wohnt?
insgesamt, sondern jeder
Oder sind unsere Gemeinden auch nur einzelne Gläubige ein Tempel Gottes,
große Läden, wo alles Mögliche läuft in dem der Heilige Geist wohnt. Also
und funktioniert, wo aber der Geist müssen wir auch fragen: Wie sieht es
und der Glaube fehlen? Vielleicht ha- denn in mir, in diesem Tempel aus? q
zytora, dyrygenta i organisty Justina
Heinricha Knechta (1752–1817). Jerzy
Siechowski wykonał cztery preludia,
andante a i e-moll, Fughettę a-moll. Już
jako 19-latkowi powierzono Knechtowi
stanowisko dyrektora muzycznego oraz
organisty w Biberach (dziś Badenia-Wirtembergia). W tym czasie podejmuje
pierwsze próby kompozytorskie, tworząc
przedstawienia muzyczne i opery. Jego
dorobek kompozytorski jest znaczny i
obejmuje różne gatunki muzyki kościelnej, symfonie, opery, operetki, liczne
kompozycje chóralne i muzykę organową.
Redagował również pisma z zakresu pedagogiki muzycznej i teorii muzyki.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
J
esus tritt dafür ein, dass der Tempel
ein Haus des Gebetes sein soll und
keine Markthalle und keine Räuberhöhle. Der Tempel in Jerusalem ist zu
einem riesigen Betrieb geworden, zu
einem Laden, der gut funktioniert. Viele
leben vom Tempel und den Menschen,
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Foto: Andreas Praefcke
Foto: kirche-in-not.de
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich
bereitgestellt.regionów Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8 LARES:
Wochenblatt.pl
Auszum
denLesen
RegionenZ
6. – 12. März 2015
Königsberger Express: Vom Nostalgie- zum Zukunftsblatt
Deutsch aus Ostpreußens Norden
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
„Wollen wir die historische Chance
wahrnehmen?“, titelte die Erstausgabe des „Königsberger Express“ im Mai
1993. Dieser damalige Ansporn zeigte
Wirkung, wie Helena Lebiedewa, die
Chefredakteurin der Zeitung, mit einem fröhlichen Lachen kommentiert:
„Wir feiern schon das 22. Jubiläum.
Dabei haben wir nicht gedacht, dass
wir so lange auf dem Zeitungsmarkt
bleiben.“ Auch das Zitat von Horst
Waffenschmidt in der ersten Ausgabe
„Die Lage Königsbergs ruft nach Brückenschlag, nicht nach Einkapselung“,
haben sich die Macher der Zeitung zu
Herzen genommen. War der „Königsberger Express“ am Anfang noch als
„Nostalgiezeitung“ (Zitat Lebiedewa) an
ehemalige Einwohner Königsberg und
Ostpreußens gerichtet, hat er inzwischen
Abonnenten in 27 Ländern. „Heute berichten wir aktuell über Kaliningrad als
westlichste Region Russlands“, erklärte
Helena Lebiedewa, „dank des Internets
haben wir viele Leser, die weniger mit
Ostpreußen zu tun haben, sondern sich
für das Schicksal dieses einzigartigen
Orts in Europa interessieren.“ Und zwar
nicht nur für die besondere Geschichte
Königsbergs, sondern auch für seine
besondere Zukunft: „Ich weiß nicht, wie
es hier bei der aktuellen politischen Lage
weitergeht. Wir hoffen, dass wir eine
Brücke zu Europa sind, und mit der
Zeitung eine Brücke machen.“
Foto: Commons Wikimedia
interesują się losami tego unikalnego
Ostpreußen ist heute zum einen
zakątka Europy”. I to nie tylko niepolitisch-geographisch geteilt, zum
zwykłymi dziejami samego Królewca,
anderen wird es in vielen Köpfen nur
lecz także jego niezwykłą przyszłością:
„Nie wiem, co się tu będzie działo danoch selten als Einheit betrachtet.
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
lej, biorąc pod uwagę obecną sytuację
Über Ermland, Masuren oder die
polityczną. Mamy nadzieję, że będziemy
dortigen
Deutschen
kannMaterialien
man sich
LARES:
Diese
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
pomostem łączącym
nas z Europą, a gazeta przyczynia się do jego budowania”.
in Polen einfach auf Deutsch inforPomimo istnienia tzw. małego ruchu
mieren, doch wie sieht es mit dem
granicznego, który od ponad dwóch lat
Gebiet um Immanuel Kants Stadt
łączy Obwód Królewiecki z północnyKönigsberg aus, das heute zu Russmi terenami Polski, niewiele jest więzi
łączących oba terytoria – mówi Helena
land gehört? Dort gibt es seit beiLebiedewa: „Niestety nie mamy dobrych
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
nahe 22 Jahren den „Königsberger
kontaktów z polskimi mediami, a bardzo
Express“,
der aufDiese
DeutschMaterialien
über Gechętnie byśmy je
nawiązali”. O wiele leLARES:
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
piej jest z tworzeniem sieci kontaktów w
schehnisse in der Region berichtet.
Erinnerungen an eine untergegangene Welt: Königsberg i. Pr. beim Besuch Kaiser Wilhelms II. 1894.
Die erste Ausgabe vor einem historischen Stadtplan der
Stadt
Foto: koenigsberger-express.com
obrębie samego Królewca, na przykład z
mniejszością niemiecką: „A jakże! Mamy
na tym terenie około 6–8 tysięcy Niemców rosyjskich, którzy czytają naszą gazetę, utrzymujemy bardzo dobre relacje z
Domem Niemiecko-Rosyjskim i piszemy
o działalności osób, które w nim pracują”. Czytelników można znaleźć również
na Uniwersytecie w Królewcu – mówi
z dumą Helena Lebiedewa: „Naszymi
abonentami są zarówno studenci, którzy
studiują germanistykę, język i kulturę
niemiecką, jak i osoby zainteresowane
przeszłością Królewca”. Jest też coś więcej
niż samo zainteresowanie, bowiem pomimo nieprzychylnych czasem postaw
polityków, wśród zwykłych mieszkańców
panują ogólnie dobre nastroje wobec
Niemców i ich kultury.
Uwe Hahnkamp
ten derdo
Menschen,
die dort
arbeiten.“ niemieckim
relacjonuje wydarzenia
w zabronione.
LARES: Niniejszy materiał
służy wyłącznie
czytania.
Powielanie
w jakikolwiek
sposób
Helena Lebiedewa,
Auch an der Universität von Königs- regionie.
des Internets
berg finden
sich Leser, berichtetJegliche
Helene
„Czy
wykorzystamy historyczną
LARES: Diese Materialien „Dank
sind
lediglich
zum Lesen
bereitgestellt.
Vervielfältigung
istszanstrengstens untersagt.
Lebiedewa stolz: „Die Studierenden, sę?” – brzmiał tytuł artykułu opublikohaben wir viele Leser,
die Germanistik, deutsche Sprache, wanego na stronie tytułowej pierwszego
die weniger mit
deutsche Kultur studieren, sind unsere wydania „Königsberger Express”, które
Ostpreußen zu tun
Abonnenten, und auch Leute, die sich ukazało się w maju 1993 roku.
für die Vergangenheit von Königsberg
Zachęta, jaka przebijała z tych słów,
haben, sondern sich
interessieren.“ Es ist aber nicht nur In- dała efekt – komentuje z wesołym
für das Schicksal dieses
teressedo
vorhanden,
auch diePowielanie
allgemeine uśmiechem
Helena Lebiedewa,
redaktor zabronione.
LARES: Niniejszy materiał
służy
wyłącznie
czytania.
w jakikolwiek
sposób
Stimmung gegenüber den Deutschen naczelny miesięcznika: „Obchodzimy
einzigartigen
Orts in
und ihrer Kultur ist trotz der manchmal już jubileusz 22-lecia. Nie sądziliśmy,
interessieren.“
LARES: Diese Materialien Europa
sind lediglich
zum Lesen
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
etwasbereitgestellt.
unfreundlichen PolitikJegliche
bei den że uda
nam się tak długo utrzymać
na
einfachen Menschen positiv.
Trotz des Kleinen Grenzverkehrs,
der seit über zwei Jahren das Königsberger Gebiet mit dem Norden Polens
verbindet, sind Verbindungen dorthin
selten, so Helena Lebiedewa: „Leider
haben wir keine guten Kontakte zu polnischen Medien. Die hätten wir sehr
gerne.“ Sehr viel besser sieht es mit der
Vernetzung in Königsberg selber aus,
etwa mit der deutschen Minderheit:
„Aber sicher. Wir haben etwa 6. bis
8.000 Russlanddeutsche im Gebiet, die
unsere Zeitung lesen, haben sehr gute
Beziehungen zum Deutsch-Russischen
Haus und berichten über die Aktivitä-
Königsberger Express: Od nostalgii
w przyszłość – Niemiecki rodem z północy
Prus Wschodnich
rynku”. Twórcy periodyku wzięli sobie do serca zamieszczony na łamach
pierwszego wydania cytat z wypowiedzi
Horsta Waffenschmidta, który stwierdził: „Położenie Królewca woła o budowanie mostów, a nie o izolację”. O
ile na początku „Königsberger Express”
był „gazetą o charakterze nostalgicznym” (wg Lebiedewej) skierowaną do
dawnych mieszkańców Królewca i Prus
Wschodnich, to obecnie prenumerują
go osoby z 27 krajów. „Dziś piszemy
aktualne artykuły o Kaliningradzie jako
wysuniętym najdalej na zachód regionie
Rosji” – wyjaśnia Helena Lebiedewa i
dodaje: „Dzięki internetowi mamy wielu
czytelników, którzy są nie tyle związani
z Prusami Wschodnimi, co po prostu
D
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
er Philosoph Immanuel Kant (17241804) ist der wichtigste Denker
der deutschen Aufklärung und zählt
zu den bedeutendsten Vertretern der
abendländischen Philosophie. Zu seinem 100. Todestag wurde am Königsberger Schloss eine Gedenktafel angebracht, die nach 1945 verschwand.
1955 wurde in der Patenstadt Duisburg
eine Kopie der Kant-Tafel am Rathaus
enthüllt. 1994 konnte in Kaliningrad an
der neuen Brücke über den Pregel eine
zweisprachige Kant-Tafel angebracht
werden.
P bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
rusy Wschodnie są dziś po pierwsze
podzielone politycznie i geograficznie, po drugie zaś mało kto postrzega je
jako jedną całość. O Warmii, Mazurach
czy tamtejszych Niemcach można, będąc
w Polsce, z łatwością zasięgać informacji po niemiecku, a jak wygląda to na
terenach okalających miasto Kanta –
Królewiec (Königsberg), które obecnie
należy do Rosji? Tam mianowicie od
prawie 22 lat ukazuje się miesięcznik
„Königsberger Express”, który w języku
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Wolsztyn: Od marca regularne kursy historycznego parowozu
Notizen
Ortelsburg: Regionalflughafen wächst
Pełną parą przez Polskę
QQRuth Leiserowitz
geehrt:Niniejszy
Am
LARES:
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Erste Flüge 2016
24. Februar wurde die deutsche Historikerin
Ruth Leiserowitz
deutLARES:
Diesein der
Materialien
sind lediglich
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
W Wolsztynie
(Wollstein) pozum
niemal
Die Bauarbeiten
am Flughafen in
schen Botschaft in Warschau mit dem
Bundesverdienstorden ausgezeichnet.
Leiserowitz gründete 2004 den Verein
„Juden in Ostpreußen“. Dieser nimmt eine
Brückenfunktion zwischen den weltweit
verstreut lebenden Nachfahren der jüdischen Bevölkerung Ostpreußens und
den dort jetzt ansässigen Menschen ein.
In der Thematik Wolfskinder, deutsche
Kinder die zum Kriegsende im Baltikum
untertauchten, leistete Ruth Leiserowitz
wissenschaftliche Pionierarbeit. Sie
veröffentlichte dazu mehrere Publikationen und half als Historikerin bei der
Realisierung von zahlreichen Fernsehproduktionen.
rocznej przerwie zostaną wznowioGroß Schiemanen (Szymany) bei Orne regularne kursy lokomotywy
telsburg (Szczytno) schreiten nur
parowej. Niewielkie miasteczko
langsam voran.
położone w województwie wielkoas Terminal ist erst zu zehn Prozent
polskim jest mekką dla miłośników
fertiggestellt, weil die AusschreiLARES: Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
bung für diesen Bauabschnitt wiederholt
historycznych kolei żelaznych, a cowerden musste,untersagt.
schreibt das Ermlandrocznym
punktem
kulminacyjnym
LARES: Diese Materialien
sind
lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
Masuren Journal.
jest w nim parada parowozów.
Die erste Ausschreibung hatte die
D
J
eszcze przed rokiem na trasie między Wolsztynem a stolicą województwa wielkopolskiego, Poznaniem
(Posen), kursowała w ruchu pociągów
lokomotywa parowa. Z oferty oprócz
zwykłych podróżnych korzystało wielu miłośników parowozów. Regularne
kursy zostały wstrzymane przez spółkę
Przewozy Regionalne, która uznała je za
nieopłacalne. Obecnie jednak z inicjatywy władz miasta Wolsztyna zrodziła
się alternatywna propozycja pod nazwą
„Woltur“, w ramach której, począwszy od
26 marca 2015 roku, będą odbywały się
regularne kursy parowozu na trasach z
Wolsztyna do Zbąszynia (Bentschen) i
Leszna (Lissen). Rozkład jazdy zachowa
ważność do połowy grudnia. W okresie
od kwietnia do grudnia planowane są
też kursy do Poznania. Kolejnym celem
historycznych stalowych rumaków będzie stolica Dolnego Śląska, Wrocław,
która w okresie od maja do października
pięciokrotnie zagości w rozkładzie jazdy. Będą obowiązywały stawki taryfowe
Firma Skanska gewonnen, laut deren
Angabe die Arbeiten 60 Millionen Złoty
kosten sollten. Doch dagegen hatte das
unterlegene Konsortium Porr Polen
Beschwerde eingelegt. Die nationale
Beschwerdekammer hatte dem stattgegeben. Die daraufhin nötige zweite
Ausschreibung gewann aber Mostostal
aus Warschau. Als Gesamtkosten für
den neuen Regionalflughafen werden
205 Millionen Złoty veranschlagt, von
denen 121 Millionen Złoty von der EU
kofinanziert sind. Die ersten Passagierflüge werden im ersten Quartal 2016
erwartet, sagte kürzlich der Vorsitzende
der Flughafengesellschaft Leszek Krawczyk. Die Betreiber wollen neben innerpolnischen Verbindungen auch Flüge
nach Deutschland anbieten.
Seit Ende 2006 ist der reguläre Flugbetrieb in Groß Schiemanen eingestellt.
International bekannt wurde der Flughafen, da Polen hier dem US-Geheimdienst
CIA erlaubte, ab 2002 Gefangene einzufliegen, die für Folterverhöre auf eine
nahe Militärbasis gebracht wurden. jp
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
QQVortrag über Preußen: Der
Verband der deutschen Gesellschaften
in Ermland und Masuren lädt am 12. März
zum Vortrag „Ost- und Westpreußen im
Zweiten Weltkrieg“ nach Elbing (Elbląg)
ein. Der Kulturmanager des Instituts für
Auslandsbeziehungen (ifa) und Historiker Ralf Meindl geht auf die Annexion
polnischer Gebiete ein, die an Ost- und
Westpreußen angegliedert wurden, und
erläutert wie die Bevölkerung den Krieg
erlebt hat. Die Veranstaltung beginnt um
16 Uhr bei der Deutschen Gesellschaft
in Elbing.
Na doroczną Paradę Parowozów w Wolsztynie przybędą też miłośnicy kolejnictwa z Niemiec.
spółki Przewozy Regionalne, która znów
oficjalnie zajmie się realizowaniem przewozów na wymienionych odcinkach.
Na przykład przejazd w jedną stronę na
odcinku Wolsztyn – Zbąszyn, mającym
długość około 20 km, będzie kosztował
12 złotych.
W 1886 roku w niewielkim Wolsztynie otwarto parowozownię, którą później rozbudowano. Obiekt jest do dziś
użytkowany – zaprasza do odwiedzania
go jako Muzeum Techniki. Tabor obejmuje ponad 50 lokomotyw parowych,
wagonów oraz pojazdów specjalnych.
Foto: Wojtek Lis
Dla kolejarzy kulminację roku stanowi
Parada Parowozów, która w tym roku
odbędzie się w weekend na 2–3 maja.
Wezmą w niej udział także parowozy
zagraniczne. Oprócz okolicznościowych
przejazdów, pokazów technicznych oraz
wyborów Miss Lokomotyw na gości czeka obszerny program ramowy. Od kilku
lat przejazdy okolicznościowe z Berlina,
Drezna i Lipska na paradę do Wolsztyna
organizują też miłośnicy kolejnictwa z
Niemiec.
Polskie Biuro
Informacji Turystycznej/jp
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Nr. 10/1196
Schlesienśląsk Wochenblatt.pl 9
Głogówek: Wystawa obrazów Huberta Globischa
Breslau: Ausstellung über Reichskristallnacht
Krajobrazy duszy „Von Innen nach Außen“
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
In der Breslauer Synagoge „Zum
Weißen Storch“ kann man eine
Ausstellung über die Reichskristallnacht besichtigen. „Von Innen
nach Außen“
lautet der Powielanie
Titel.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
do czytania.
w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
SDiplomaten
auf die Vorgänge
1938
ie zeigt die Sicht von ausländischen
Hubert Globisch: Powódź 1997. Obraz olejny, 42×60 cm
in Deutschland. Die Ausstellung ist die
erste umfassende und systematische
Aufbereitung dieser Textquellen. Auch
die Reaktion des deutschen Staates auf
die Interventionen ausländischer Staaten nach der Reichskristallnacht wird
in der Ausstellung thematisiert. Eigens
für die Ausstellung in Polen wurden die
Reaktionen des polnischen Staates dokumentiert und in Breslau zum ersten
Mal gezeigt.
Initiiert wurde die Ausstellung vom
Direktor des Centrum Judaicum, Dr.
Hermann Simon, wissenschaftlich
begleitet wurde sie vom Ausstellungskurator Dr. Christian Dirks in enger
Zusammenarbeit mit einem eigens dafür
eingerichteten wissenschaftlichen Beirat,
dem auch ein Vertreter des Auswärtigen
Amts angehört.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Koncertem improwizacji do obrazów jego dziadkowie z obu stron. Mieszkali
rodzinnym
matki na zum
dzisiejszej
LARES:
Materialien
lediglich
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Huberta
GlobischaDiese
w Muzeum
Regio- w domusind
nalnym w Głogówku uświetniono
wystawę jego obrazów. Prace Globischa oglądać można do 23 marca.
A
rtysta był bardzo związany z Górnym Śląskiem, ojcowizną dziadów
ze strony matki. Wyraz temu niejednokrotnie dawał w obrazach i rysunkach.
Wystawa w Głogówku przygotowana
została przez Poczdamskie Towarzystwo
Sztuki, a jej kuratorem jest Thomas Michael Kumlehn. Zobaczyć na niej można
na przykład obrazy z powodzi tysiąclecia, czyli Odry– symbolu kataklizmu,
lecz również fali solidarności, która
wówczas połączyła poszkodowane kraje,
stając się inspiracją dla Huberta Globischa. Choć nigdy on nie był w miejscu
katastrofy, dokładnie dokumentował ją,
sięgając do relacji prasowych i telewizyjnych oraz zdjęć lotniczych.
Równolegle z wystawą w Głogówku,
Poczdamskie Towarzystwo Sztuki prezentuje prace Globischa w Muzeum w
Poczdamie (Potsdam Museum – Forum für Kunst und Geschichte am Alten
Markt 9). W stolicy Brandenburgii prezentowane są prace pokazujące Poczdam
oczami wyobraźni Globischa.
Hubert Globisch urodził się 13 marca
1914 roku w Poczdamie jako syn księgarza i późniejszego urzędnika skarbowego
Hugona Globischa i gospodyni domowej
Antonie zd. Heinisch. Po powołaniu ojca
do wojska Hubert przebywał do 1919
r. z matką w Prudniku, gdzie mieszkali
Foto: potsdamer-kunstverein.de
ulicy Młyńskiej 14, dziadek Johann Heinisch był szewcem, śpiewał w chórze
i był świetnym gawędziarzem. Z żoną
Johanną troszczył się o wnuka i córkę.
W pamięci Huberta pozostało na zawsze
„pięć szczęśliwych lat dzieciństwa” nacechowanych katolickim wychowaniem
babci, artystycznym zacięciem dziadka
oraz nadrzecznym krajobrazem Prudnika. Okazały się one jego „domem”,
z którym „łączyły go tajemne więzy”.
W 1919 Hubert wraca z rodzicami
do Poczdamu. Tam kształci się i oddaje
swojej pasji – szkicom i malarstwu. Jego
nauczyciel plastyki Walter Frobart w
1926 publikuje prace dwunastoletniego
Globischa. W latach 30. często odwiedza
Górny Śląsk w celach turystycznych,
malując ulubione krajobrazy.
Po wojnie Globisch zostaje w Poczdamie. W 1958 r. rozpoczyna pracę jako
pedagog sztuki w Poczdamie Babelsberg.
W roku 1973 Globisch po raz pierwszy
odwiedza Opole. Razem z nauczycielami
plastyki z okręgu poczdamskiego bierze
udział w polsko-niemieckim szkoleniu
dla nauczycieli. Przez wiele kolejnych lat
w ramach tychże szkoleń odwiedza Górny Śląsk. W tym okresie powstało wiele
szkiców i obrazów z motywami Opola.
Globisch i jego żona Sue Globisch-Ahlgrimm aż do roku 1998 wspierali finansowo spotkania nauczycieli plastyków.
Hubert Globisch zmarł 3 kwietnia
2004 roku w Poczdamie. Spoczął na
cmentarzu w Babelsbergu.
Klaudia Kandzia
„Von Innen nach Außen“ zeigt u. a. Reaktion des deutschen Staates auf die Interventionen ausländischer Staaten
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
wReichskristallnacht.
jakikolwiek sposób zabronione.
nach der
Die
Ausstellung in polnischer Sprache
anschließend inuntersagt.
weiteren Orten in Polen
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
ist noch bis 12. April in der Synagoge präsentiert werden.
Foto: Klaudia Kandzia
Marie Baumgarten
zum Weißen Storch zu sehen. Sie soll
Berlin: Ausstellung im Abgeordnetenhaus
Von Oppeln nach Berlin
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Foto: Engelbert Reineke, Bundesarchiv
Die Ausstellung präsentiert persönAm 3. März wurde die Ausstellung
liche Statements von Persönlichkeiten
„Hanna-Renate Laurien – eine
des öffentlichen Lebens, in denen die
deutsche Europäerin” im Festsaal
gebürtige Danzigerin Laurien gewürdigt
wird. Daneben zeigt die Ausstellung eine
des Abgeordnetenhauses von Berlin
Reihe von persönlichen Gegenständen
eröffnet.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
aus dem privaten Nachlass von Laurien.
„Anlässlich des fünften Todestages
Die Präsentation entstand im OkLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Vervielfältigung ist strengstens
tober 2013 ausuntersagt.
Anlass der Übergabe
von Dr.
Hanna-Renate LaurienJegliche
am 12.
März 2015 ist gerade das Abgeordnetenhaus von Berlin der richtige Ort, an
diese große politische Persönlichkeit zu
erinnern, die als Präsidentin die Geschicke des ersten Gesamtberliner Parlaments mit Klugheit und Kompetenz leitete, die als Bauherrin mit großem Elan
und Tatkraft die Wiederherstellung des
Gebäudes des ehemaligen Preußischen
Hanna-Renate Laurien 1978
Landtages vorantrieb und für einen reibungslosen Umzug des Landesparlaments vom Rathaus Schöneberg in die
Mitte Berlins sorgte”, so Ralf Wieland,
Präsident des Abgeordnetenhauses von
Berlin.
der Privatbibliothek Hanna-Renate
Lauriens, an die Theologische Fakultät
der Universität Oppeln, in Zuammenarbeit des Abgeordnetenhauses Berlin,
der Konrad-Adenauer-Stiftung und des
Vereins Gegen Vergessen – Für Demokratie e.V. und ist in Berlin bis zum 26.
März zu sehen.
K. Kandzia
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Restaurant Silesie in Freiwaldau-Gräfenberg
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Kalte
Dusche für schlesische Gourmets
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
uns, sondern auch das hier angebotene
Priessnitz-Bier und die angewärmten
Oblaten. Nachdem ich das PriessnitzBier getrunken habe, schaue ich auf das
Kleingedruckte des Etiketts: „Cannabis
Beer“.
Gut gelaunt bezahlen wir unsere Rechnung und gehen noch mal ins Kino –
heute gibt’s einen „Tschechischen Film“.
Johannes Rasim
Alleine der Name zieht jeden Schlesier, der nach Gräfenberg (Lázně
Jeseník) pilgert, um das VincenzPrießnitz-Museum zu besuchen, wie
magisch an: Silesie.
S
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
ilesie ist die abgewandelte tschechische Form von Silesia, doch alle
weiblichen Formen unterliegen bei
unserem südlichen Nachbarn der Veränderung: Die sprachliche Korrektheit
macht auch vor Sofie Priessnitzová, Steffi
Grafová oder Angela Merkelová keinen
Halt. Das Restaurant Silesie ist rappelvoll, aber schnell wird ein Platz für uns
frei. Die Liste der Menüs ist ausufernd
lang: Zahlreiche Schweine- und Hühnerfleischgerichte oder Fisch, ob nun
Lachs, Forelle, Neuseeländischer Hoki
und Goldmakrelen „Mahi-Mahi“, stehen
auf der Karte. Des Weiteren finden wir
hier Pizza und fleischlose Menüs mit
vielen Käsesorten, bestenfalls als gemeinsame Käsekomposition „Orion“
– geräuchert – natürlich. Als „Spezialitäten der Tschechischen Küche“ finden
wir: vepřové uzené koleno und pečená
kachna also Geräuchertes Eisbein und
Entenbraten. Etwas Schlesisches ist beim
besten Willen nicht zu entdecken. Auch
die Innenausstattung gibt uns keinerlei Hinweise darauf, dass wir uns auf
urschlesischem Gebiet befinden, das
Vincenz Prießnitz, den weltberühmten
Naturheiler und Entdecker der Kaltwasserkuren, hervorgebracht hat. Das einzig
Begriffsklärung
Das polnische Wort für Dusche (prysznic) wurde von Vincenz Prießnitz
abgeleitet.
„Czeski film“ (tschechischer Film) ist die
Entsprechnung für „Böhmisches Dorf“.
Kalte Dusche – Reinfall
Gourmet – Genießer
Sophie Prießnitz – Ehefrau des Entdeckers der Kaltwasserkuren Vincenz
Prießnitz
Böhmisches Dorf – Etwas, was einem
unverständlich erscheint
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Semmelknödel vs. Kartoffelknödel
Dank der Zutaten ist Heiterkeit garantiert.
LARES: Diese Materialien
sindin der
lediglich
Lesen
bereitgestellt.
Vervielfältigung
istsind,
strengstens untersagt.
Schlesische
Nähe ist daszum
Kurhotel
Supermarkt.
Die Enttäuschung Jegliche
sitzt tief, sowie
Salzgrotten untergebracht
Petr Bezruč: Der Sänger der MährischSchlesischen Beskiden hat es also auch
in diesen Kurort geschafft und darf wohl
in einem Atemzug mit Schriftstellergrößen wie Nikolaj V. Gogol (1809-1852)
oder Lev N. Tolstoj (1828-1910) genannt
werden, die sich hier Prießnitz’scher
Kaltwasserkuren unterzogen.
Doch zurück zu unserem Kohldampf.
Wir strecken die Waffen und bestellen
aus dem benachbarten Mähren den
vermeintlichen „Mährischen Spatz“
(Moravský vrábec) sowie den Klassiker
der Böhmischen Küche: svíčková (Lendenbraten). Serviert wird uns prompt
Schweinefleisch in Spinatsoße und Rindfleisch in einer undefinierbaren Tunke,
dazu Semmel- bzw. Kartoffelknödel a là
Foto: J. Rasim
Foto: J. Rasim
aus kulinarischer und aus schlesischer
Sicht. Den Namen Silesie hat das Lokal
an der Myslbeková nicht verdient – eher
die Bezeichnung Czech-Fast-Food, denn
auffallend ist, dass die Besucher in einem atemberaubenden Tempo bedient
werden und die Gäste hastig essen und
zügig Platz für Nachrücker machen. Wir
verlassen das „Silesie“, in das laut Verbotsschildern am Eingang keine Dackel
und „koloběžky“ (Tretroller/hulajnoga)
hinein dürfen, und gehen hinauf Richtung Priessnitz-Sanatorium – der von
Prießnitz geschaffenen Wasserheilanstalt. Unterwegs begegnen uns weitere
Merkwürdigkeiten. Wir sehen ein Gebäude, in dem in einer Etage das Postamt, in einer anderen ein Frisörsalon
ganz in der Nähe bewegliche Sitzbänke.
Diese erlauben uns einen, im wahrsten
Sinne, schwindelerregenden Blick auf
das Altvatergebirge und das Kurhaus
„Mír“, das eindeutig tschechoslowakisch-kommunistische Assoziationen
weckt. Wenn nicht der allgegenwärtige
Vincenz Prießnitz wäre, könnte man
meinen, wir befänden uns in einem böhmischen Dorf, denn das Caféhaus, das
wir ansteuern, beherbergt auch ein Kino.
Doch genug des Spotts: Das Caféhaus
„Cukrárna Sofie“ macht so manches
wieder wett, denn nicht nur das Ambiente mit Postern und vergrößerten
Bildern aus „Gräfenberg“ und „Gräfenberk“ (tschechischer Name vor national
bedingter Umbenennung) überzeugt
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Unsere Bewertung
Regionalkolorit
Preise
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Abwechslung
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich
bereitgestellt.regionów Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
10LARES:
Wochenblatt.pl
Auszum
denLesen
RegionenZ
6. – 12. März 2015
Fader Nachgeschmack
Pazurkiem
Kotysia
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Die Eröffnung des Dokumentationszentrums Deportation in Radzionkau hat manche Kontroverse hochgespült,
Szansa
dla węgla
P
olski rząd powrócił do koncepcji
budowy nowoczesnych instalacji
zgazowania węgla. Już na początku
roku, w reakcji na protesty górników, premier Ewa Kopacz w planie
naprawczym Kompanii Węglowej
zapowiedziała powrót do badań
nad innowacyjnym wykorzystaniem
czarnego kruszcu w budowie zeroemisyjnych elektrowni, które poza
prądem i energią grzewczą miałyby
również wytwarzać komponenty
do przemysłu chemicznego. W ubiegłym tygodniu Rada Ministrów
oficjalnie potwierdziła poparcie dla
przedsięwzięcia, które może spowodować powstanie w Kędzierzynie-Koźlu kilkuset nowych miejsc pracy.
O projekcie mówi się już od 2008
roku. Miał on się znaleźć w grupie
dwunastu flagowych inwestycji
wychwytywania dwutlenku węgla
w Europie. Komisja Europejska (KE)
była skłonna pokryć jednak zaledwie
20 procent wydatków na budowę
instalacji, co nie pozwoliło zarządowi ZAK spiąć przedsięwzięcia pod
względem finansowym. W międzyczasie pogorszyła się sytuacja polskiego górnictwa, a w Europie coraz
więcej mówi się o potrzebie energetycznego uniezależnienia się od Rosji.
Trzeba działać. Jeśli za poparciem
rządu pójdzie rzeczowe wsparcie,
to i KE może zapalić zielone światło!
Józef Kotyś
wie man die Geschichte der Verschleppten von 1945 deutet. Mit Ewald Swientek (Cosel), einem Betroffenen, sprach
Johannes Rasim.
Was können Sie über die Verschleppung ihres Vaters sagen?
Mein Vater Josef Swientek wurde
nicht als Soldat eingezogen und war
als Maurerpolier bei Bauarbeiten in
Schneidenburg, früher Ostrosnitz
(Ostrożnica) in der Gemeinde Gnadenfeld, im Auftrag der Wehrmacht tätig.
Im März 1945 wurde er zusammen mit
zwei weiteren Männern aus dem Dorf
aufgefordert, sich zum Arbeitsdienst bei
der Kommandantur in Schneidenburg
zu melden. Ab da begann seine Internierung. Zusammen mit einer Gruppe von
Internierten musste er zunächst zu Fuß
bis nach Brieg gehen. Sie kamen dann
in das Internierungslager in Laband,
wurden in Viehwaggons verfrachtet und
in die UdSSR verschleppt.
Wohin kam Ihr Vater und wann kam
er wieder zurück?
Über die Zeit seiner Verschleppung
hatte er kaum jemandem von uns etwas
erzählt, niemals irgendwelche Einzelheiten über die Haftbedingungen verraten. Er kam im Juni 1948 über Pirna in
der Sowjetischen Besatzungszone (SBZ)
wieder nach Hause. Bis zu seinem Tod
war das Thema seiner Verschleppung
gegenüber uns Kindern ein Tabu. Er
kam zurück als ein gebrochener Mann.
Zwölf Jahre nach seiner Rückkehr starb
werk, wo er arbeiten musste, wurde,
so vermute ich, radioaktives Material
abgebaut.
Mit der Eröffnung des Radzionkauer
Dokumentationszentrums entbrannte
eine Debatte über die nationale Zugehörigkeit der Opfer. Wie beurteilen
Sie diese?
Aus meiner Sicht kann ich das nur bedauern und kann nur die Worte Bernard
Gaidas bestätigen, dass wir das Gefühl
haben, dass heute ein Kampf um die
Seelen der Opfer stattfindet. Ich finde es schade, dass im Nachhinein die
Frage der Nationalität das Thema der
unrechtmäßigen Internierung und Verschleppung überschattet. Als mein Vater
nach seiner Rückkehr einen Antrag auf
einen Personalausweis stellte, gab er als
Nationalitätszugehörigkeit „deutsch“
an. Daraufhin kamen zwei UB-Leute
zu uns, die sich darüber beschwerten,
warum er nicht „polnisch“ angab. Mein
Vater sagte ihnen: „Ich kann nichts anderes schreiben, denn wir wurden als
Deutsche inhaftiert, und als Deutsche
in den Akten geführt. Für ihn war es
eine Selbstverständlichkeit, dass er ein
Deutscher war.“
Hat das Dokumentationszentrum
aus Ihrer Sicht als Betroffener den Sinn
verloren?
Nein, ich finde es wichtig, dass dieses Museum endlich entstehen konnte.
Dafür gebührt allen Beteiligten, vor
allem dem Bürgermeister von Radzionkau, Gabriel Tobor, und dem IPN in
Kattowitz großer Dank. Andererseits
bleibt bei mir beim Thema Dokumentationszentrum Radzionkau ein fader
Nachgeschmack. Nach meiner Einschätzung wäre es Aufgabe der Verantwortlichen der Deutschen Minderheit in
der Woiwodschaft Schlesien gewesen,
sich im Vorfeld bei der Entstehung des
Museums stärker zu engagieren. Die
Bedeutung des Museums wurde von
ihnen wohl nicht erkannt. Die zweisprachige Gedenktafel für Internierungsopfer in Laband zeigt, dass das Thema
Internierung und Deportation zwar ein
schwieriger Kampf ist, aber erfolgreich
abgeschlossen werden kann. In diesem
Fall haben wir es dem persönlichen
Einsatz von Peter Basan aus Laband zu
verdanken, dass die Erinnerungstafel in
der gewünschten Form und zweisprachig aufgestellt werden konnte. Andererseits beweist der bis heute leer stehende
Bahnhof von Peiskretscham, dass wir
auch weiterhin auf eine Würdigung der
Opfer hätten warten müssen, wenn da
nicht der engagierte Bürgermeister von
Radzionkau wäre.
q
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Ewald Swientek
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Foto: Klaudia Kandzia
Dem Bürgermeister
von Radzionkau,
Gabriel Tobor, und
dem IPN gebührt
ein großer
Dank.Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do
czytania.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
er. Für ihn waren es zwölf qualvolle
Jahre mit häufigen Aufenthalten in
verschiedenen Sanatorien. Die Ärzte
jedenfalls wussten sich keinen Rat. Das
Bild unseres Vaters, was uns Kindern in
Erinnerung blieb, ist, wie er bei heruntergelassen Fensterrollos im Bett unter
einer Steppdecke liegt. In dem Berg-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gliwice: Prezentacja książki w muzeum Willa Caro
„Mieli wrócić za czternaście dni…”
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien
lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
znajduje się lista
imienna z krótkimi
Tematsind
deportacji
mieszkańców
biogramami 279 ustalonych deportoOstropy do ZSRR mimo upływu 70 lat
wanych z Ostropy. W książce znajdują
jest wciąż żywy. Prezentacja książsię też niezwykle ciekawe relacje i wspomnienia osób pamiętających rok 1945,
ki i dyskusja z jej autorami cieszyła
szczególnie relacje dzieci osób deportoTERMINE
się z ogromnym zainteresowaniem
wanych. Teksty uzupełnia bardzo bogata
publiczności.
Jednak
wypowiedzi
QQŁubowice: Górnośląskie
LARES:Centrum
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
ikonografia obejmująca ponad 80 zdjęć
Kultury i Spotkań im. Josepha von Eicheni dokumentów.
świadków podczas żywej dyskusji
dorffaLARES:
zaprasza 7 marca
o godzinie
15.00
Diese
Materialien
sind
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
Współautor książki
Dariusz Węgrzyn
wskazują
na lediglich
fakt, że pieczołowicie
podsumował: – W Ostropie powstała
na uroczystości z okazji 227. rocznicy uroprzygotowywana lista ofiar nadal
inicjatywa oddolna, czyli inicjatywa kilku
dzin Josepha von Eichendorffa. W ramach
nie jest kompletna.
pań, które postanowiły zbadać ten temat
uroczystości msza święta, wykład oraz
występ muzyczny.
z poziomu najniższego. Udało się zgromadzić sporo ciekawych relacji, eksponatów, zdjęć, nie tylko dla tej miejscowości,
ale też dla opisania tego procesu w ujęciu
całego Górnego Śląska. Duża ilość trafiła
do Centrum w Radzionkowie i wzbogaciła ekspozycję. Jesteśmy zaskoczeni, że
książka, w nakładzie 500 sztuk, sprzedała
się w ciągu kilku dni. Dzisiaj pojawił się
człowiek, który może coś powiedzieć o
jednym z deportowanych z Ostropy, o
którym nie mieliśmy jeszcze informacji.
Mimo że staraliśmy się ująć wszystkich,
okazuje się, że do niektórych świadków
nie dotarliśmy – do osób, które mieszkały w Ostropie, a później się przeniosły.
Johannes Rasim
W
QQBielitz-Biala:LARES:
Die Pädagogische
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Woiwodschaftsbibliothek in Bielitz-Biala
lädt am 11. März um 16:30 Uhr zu einem
Vortrag von Andrzej Kowalczyk unter dem
Titel „Evangelische Pastoren aus dem Teschener Schlesien“ ein. Der Eintritt zur
Veranstaltung ist frei.
związku z wystawą IPN-u, którą zorganizowano 10 lat temu w
centrum edukacyjnym w Gliwicach,
zrodziła się idea, żeby zebrać wspomnienia ludzi, zrobić listę deportowanych
i ją zweryfikować. Panie dr Elżbieta
Borkowska, Urszula Dylong i Aniela
Jonderko zaczęły zbierać informacje o
deportowanych mieszkańcach Ostropy
przy pomocy księdza Michała Wilnera
i Piotra Góreckiego, który stworzył listę internowanych na podstawie ksiąg
parafialnych. Lista zastała uzupełniona
i zweryfikowana przez pracowników
katowickiego IPN. W niedzielę 1 marca w gliwickim muzeum Willa Caro
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Od lewej: Urszula Dylong, dr Elżbieta Borkowska, Aniela Jonderko.
przedstawiono publikację, która jest
częścią szerszego projektu badawczego
i dokumentacyjnego poświęconego deportacji mieszkańców Górnego Śląska
w głąb ZSRR. Książka „Mieli wrócić za
czternaście dni. Mieszkańcy Ostropy w
obozach pracy przymusowej w Związku
Sowieckim (1945–1949)” prezentuje losy
Foto: Johannes Rasim
grupy 279 osób deportowanych z Ostropy koło Gliwic. W publikacji zawarty
jest opis wkroczenia Armii Czerwonej
do Ostropy, deportacji mężczyzn z tej
miejscowości do pracy przymusowej w
ZSRR, ich pobyt w łagrach oraz trudny
powrót grupy tych, którzy przeżyli, do
domów rodzinnych. W kolejnej części
QQOpole: 10 marca Dom Współpracy
Polsko-Niemieckiej zaprasza
do Muzeum
LARES:
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Śląska Opolskiego na wernisaż wystawy
„Dziadek
z Wehrmachtu.
Doświadczenie
LARES:
Diese
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zapisane w pamięci”. Początek o 17.00.
QQKatowice: 10 marca o godzinie
19.00 w sali koncertowej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego wystąpi duet kontrabasowo-fortepianowy
Marek Romanowski i Natalia Tomecka.
Duet będzie wykonywał m.in. dzieła
Ludwiga van Beethovena.
Opole/Dobrzeń Wielki: Ciurlok przedstawia „Ich książęce wysokości”
Wielki Śląski Salon Kulturalny rozpoczęty
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
od jego barw wielu historyków wywodzi
Rozmowa z autorem i nowa książka na tematy śląskiej kultury, literatury i
obecne kolory flagi ukraińskiej: kolor
QQBreslau: Noch bis zum 5. April ist Jerzego Ciurloka „Ich książęce wy- historii.
Gościem pierwszego spotkania był
błękitny nawiązuje do barwy nieba i jest
im Breslauer Nationalmuseum die Ausstellung „Medaillenmeister der Renaissance und des Barock“ zu sehen. Unter
den Ausstellungsstücken finden sich auch
Werke deutscher Künstler.
sokości”, czyli popularnonaukowa Jerzy Ciurlok, znany prezenter radiowy i
symbolem pokoju, a żółty kolor, zboże,
jest symbolem bogactwa ziemi. Przeciwsynteza dziejów Piastów opolsko-ra- felietonista oraz satyryk (Kabaret Masztalskich),
który
zaprezentował
swoją
ko jego kandydaturze zbuntowała się
ciborskich,
Przemyślidów
LARES: Niniejszy
materiał
służyopawskich
wyłącznie
do czytania.
Powielanie
w jakikolwiek sposób zabronione.
najnowszą
książkę „Ich książęce
wysojednak szlachta mało- i wielkopolska,
oraz pozostałych książąt górnoślą- kości”. Połączenie dziejów książąt wraz
gdyż dał się poznać na swoich ziemiach
LARES: Diese Materialien
sind lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
z przypomnieniem
w pigułceJegliche
historii
władca, który
twardo egzekwował
skich zachwyciła
słuchaczy
i gości
QQOpole: W ramach XV Wiosny Au- w Opolu i w Dobrzeniu Wielkim. Górnego Śląska w niezwykle przystępny Jerzy Ciurlok zachwycił słuchaczy w Veroni Cafe na placu jako
prawo, co kłóciło się z ówczesną menstriackiej Biblioteka Austriacka w Opolu
zaprasza 9 marca o godzinie 9.00 na XII
Wojewódzki Przegląd Teatrów Obcojęzycznych pod hasłem „Miłość niejedno
ma imię”. Przegląd odbędzie się w Publicznym Gimnazjum nr 1 w Opolu.
W
ostatni wtorek lutego wydawnictwo Silesia Progress pod patronatem Ruchu Autonomii Śląska i Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej
zainaugurowało Śląski Salon Kulturalny,
który ma być cyklem comiesięcznych
spotkań ze znanymi osobistościami
sposób przybliżyło zebranym odległe
dzieje regionu, które przekładają się
jednak na tożsamość jej mieszkańców
do dziś. Autora pytano o to, którego z
książąt poleciłby na ciekawą lekcję historii wiedzy o regionie. Jerzy Ciurlok
zdecydowanie poleca postać Władysława Opolczyka, który nie ma dobrej prasy
Kopernika w Opolu.
Foto: Piotr Długosz
w polskiej historiografii, mimo że był
proponowany przez Ludwika Węgierskiego jako następca Kazimierza Wielkiego. Był to wybitny dyplomata, który
w nagrodę został m.in. zarządcą Rusi
Kijowskiej, czyli dzisiejszej Ukrainy. To
talnością szlachecką.
Bardzo dobra frekwencja publiczności pozwala z optymizmem patrzeć na
kolejne spotkania Śląskiego Salonu Kulturalnego. Następne spotkanie odbędzie
się pod koniec marca w Veroni Cafe na
placu Kopernika w Opolu.
Piotr Długosz/jr
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Łukasz Biły
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl
untersagt.11
Nr. 10/1196
Schlesienśląsk Oppeln: Zehn Jahre Großes Schlittern
Breslau: Eröffnung einer Veranstaltungsreihe
Oppelner
LARES: Niniejszy
służy wyłącznie
do czytania. Powielanie
w jakikolwiek sposób zabronione.
Ein Złoty,
der materiał
verbindet
Unbekanntes
Deutschland
Nachrichten
LARES:Toropol
DieseinMaterialien
sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Die Eishalle
Oppeln.
Ostfriesland
– was vielen sicher
zuSchwarz-rot-goldene Fahnen, Aprèserst in den Sinn kommt, sind KomiQQLech Kaczyński bekommt
Ski-Stimmung und ein Maskottchen
ker Otto und Ostfriesenwitze. Und
Grünfläche in Oppeln: Der Stadtrat
von Oppeln hat in seiner Sitzung vom
auf Kufen. Hier war der Bund der
sonst? Schon mal was von einer ost26. Februar entschieden, dass die GrünJugend der Deutschen Minderheit
friesischen Teezeremonie gehört?
fläche an der Ecke ul. Ozimska/ul. Reyam Werk. Denn am
SamstagNiniejszy
hieß
LARES:
materiał służy wyłącznieei do
czytania.
Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
der Deutschen
Sozial-Kulturelmonta den Namen des 2010 ums Leben
len Gesellschaft in Breslau konnes wieder: Eislaufen für den guten
gekommenen Staatspräsidenten Lech
LARES:
Diese
Materialien
sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
te man
bei einer solchen Zeremonie
Zweck.
Einen Złoty
kostete
der
Kaczyński tragen
wird. Von 25 Ratsmitdabei sein. Es war der Startschuss für
gliedern stimmten 13 dafür und neun
Spaß für jeden Teilnehmer, und der
die neue Projektreihe: „Reise ins undagegen, darunter auch Marcin Gambiec
kommt Sportstätten für Kinder mit
bekannte Deutschland“. Dabei sollen
aus der deutschen Minderheit. Es gab
unterschiedliche Regionen vorgestellt
geistiger Behinderung zugute.
eine Enthaltung und zwei Abwesende.
E
in Złoty Eintritt – das ist ein echtes
Schnäppchen für jeden Eisläufer und
gleichzeitig ein karitatives Erlebnis für
alle. Darüber freut sich auch der zwölfjährige Max: „Es ist sehr gut für uns,
dass wir wenig bezahlen müssen und so
viel Spaß haben können.“ Jeder profitiert
und das entpuppt sich als Erfolgsrezept,
um die deutsche Minderheit und die
polnische Mehrheit zusammenbringen.
Immerhin hält sich das große Schlittern seit zehn Jahren im Programm des
BJDM. „Das zeigt, dass die Organisation
lebendig ist und sich der polnischen
Mehrheit öffnet“, sagt Abgeordneter
Ryszard Galla. Auch wenn dabei nicht
jedem klar ist, was hinter dem großen
Event mit dem kleinen Preis steht und
wer es organisiert. „Ich habe den ehemaligen Abgeordneten Kaziemierz
Szczygielski und seine Familie in der
Halle getroffen“, berichtet Galla. Er fragte mich, was ich hier mache. Er wusste
Der Erlös vom Schlittern kommt Kindern mit geistiger
Behinderung zugute.
Foto: bjdm
werden. „Deutschland ist überraschend
vielfältig“, sagt ifa-Manager Ruben Gallé,
der das Projekt auf die Beine gestellt
hat. „Diese Erfahrung habe ich selbst
gemacht. Ich stamme aus einer Wein­
an­bau­re­gion in Hessen und habe in
Vorpommern, unweit von Stettin, studiert. Landschaften und Mentalitäten
unterscheiden sich enorm. Und auch
die Sprache. Hier habe ich gelernt, dass
das für mich gängige Wort Wingert gar
kein hochdeutsches Wort ist. Wingert,
so bezeichnet man in Hessen einen
Weinberg.“
Als erste unbekannte Region wurde
Ostfriesland präsentiert. Vor allem die
Teezeremonie sei eine Tradition, die außerhalb Ostfrieslands wenig bekannt
ist. Dabei hat die Teetied, die Teezeit,
in Ostfriesland einen hohen gesellschaftlichen Stellenwert. Und aus der
Teezubereitung hat sich eine eigene
Kultur entwickelt. So ist es üblich, sehr
dünne Tassen und gefiltertes Wasser für
Foto: Marie Baumgarten
B
Derweil warten wir seit fünf Monaten
Der Ostfriesentee mundete den Breslauern sehr.
bezüglich einer Ehrenbürgerschaft von
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
w jakikolwiek sposób zabronione.
Mirolav Klose. Inoffiziell hört man, diese
nicht, dass die deutsche Minderheit das
eine optimale Geschmacksentfaltung zu
könnte im Juniuntersagt.
stattfinden.
Große sind
Schlittern
organisiert und
zeigte
verwenden.
Zur Süßung nimmt
LARES: Diese Materialien
lediglich
zum
Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
istman
strengstens
sich positiv überrascht.“
Kluntjes, Kandiszucker, dann gießt man
Auch ganze Gruppen von Kindern
den frisch gebrühten Tee auf. Darauf
QQKandydat na prezydenta
samt Betreuern kamen zum Schlittern.
kommt Wulkje, ein Sahnewölkchen.
Darunter die 11-jährige Lara, die ganz
genau wusste, dass der Złoty, den sie
zahlt, eine Spende ist. „Die Kinder brauchen unsere Hilfe. Das ist eine gute Sache“, sagt sie
Neben dem Złoty Eintritt erhielt der
BJDM Sachspenden, die Schulen in der
Oppelner Woiwodschaft zusammengetragen haben. Darunter Schulmaterialien, Sportkleidung und Hygieneartikel.
Die Koordinatorin des Projektes, Sonia Piecek, ist zufrieden: „Unser BJDM
-Büro ist voll davon, und wir haben
noch nicht einmal alles erhalten, was
die Schulen gesammelt haben.“
Marie Baumgarten
„Man darf nicht umrühren. Das ist ein
typischer Fehler von Touristen“, sagt Referentin Karlonia Ślusarenka. „Man darf
den Löffel erst in die Tasse tun, wenn
man genug vom Tee hat. Und es gilt als
unhöflich, weniger als drei Tassen Tee
zu trinken.“ Auch die Eiserkuchen, die
man traditionell zum Tee reicht, haben
nicht gefehlt.
Als nächstes will die Deutsche Sozial-Kulturelle Gesellschaft die Region
Franken vorstellen. Die Veranstaltung
ist für Ende April geplant. Weitere Informationen folgen unter www.ntkswroclaw.vdg.pl.
Marie Baumgarten
chwali dwujęzyczne tablice: Kandydat na prezydenta RP Adam Jarubas
(PSL) chwalił otwartość opolskiej części
Górnego Śląska podczas swojej wizyty
w Opolu, a jako przykład podał dwujęzyczne polsko-niemieckie tablice z nazwami miejscowości. Jarubas podkreślił,
że tablice w Opolskiem są wzorem do
naśladowania dla innych regionów: „To
pokazuje, że ludzie mieszkający tutaj
mają na siebie otwartość. To jest coś, co
może pokazywać pewien wzorzec, jak my,
Polacy, powinniśmy się na siebie otwierać
i budować do siebie zaufanie” – mówił
kandydat PSL. Oprócz udziału w konferencji na Uniwersytecie Opolskim Jarubas
spotkał się także z biskupem opolskim
Andrzejem Czają.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Wrocław: Max Wislicenus w Pałacu Królewskim
QQBayer 04 lobt Chronstauer
Fußballschule: Nachdem der BundesLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
tagsabgeordnete Helmut Nowak bei der
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Malarz wrocławskiej secesji
Muzeum Miejskie we Wrocławiu
otwiera 6 marca pierwszą retrospektywną wystawę prac jednego z najciekawszych artystów działających
LARES:
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
w I poł. XX wieku na
Śląsku, twórcy
wrocławskiej
i propagatora
LARES:secesji
Diese
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
sztuki stosowanej.
M
ax Wislicenus, niemiecki malarz
i projektant gobelinów, plakatów,
druków, mebli oraz witraży, urodził się
w 1861 w Weimarze. Od dzieciństwa
wychowywał się w środowisku artystycznym, jego ojciec był bowiem cenionym
malarzem historycznym. Studiował malarstwo w Düsseldorfie i w monachijskiej
pracowni Bruno von Piglheina, jednego
z założycieli słynnego Stowarzyszenia
„Secesja”. Wislicenus także uległ urokowi
nowego stylu i swoje prace pokazywał
na wystawach zbiorowych „Secesji” oraz
publikował rysunki w czasopiśmie „Die
Jugend”.
W 1894 r. poślubił Else Freudenberg,
później cenioną artystkę hafciarkę. W
1896 został nauczycielem rysunku i sztuki włókienniczej w Królewskiej Wyższej
Szkole Sztuki i Rysunku Artystycznego
we Wrocławiu, a po czterech latach – jej
profesorem. W 1903 zorganizował w
szkole warsztaty tkackie, których kierownictwo powierzył swojej studentce, muzie i późniejszej drugiej żonie
(od 1949 roku), Wandzie Bibrowicz.
W okresie wrocławskim Wislicenusa
na równi z malarstwem interesowała
także sztuka dekoracyjna i tzw. sztuka
stosowana, projektował meble, witraże,
hafty, wyroby ze skóry, druki i plakaty,
ale przede wszystkim tkaniny dekoracyjne i gobeliny, które realizowała w
warsztacie tkackim Bibrowicz. „Okres
wrocławski pozostał czasem jego największych sukcesów. Był to także, w
jego własnej ocenie, czas najbardziej
produktywny w życiu. We Wrocławiu
pracował przez dwadzieścia pięć lat jako
pedagog i wykształcił wielu uczniów.
Tu zrealizował się jako malarz, przede
wszystkim jako oryginalny pejzażysta,
„wynalazca śląskiego pejzażu”, i portrecista” (Piotr Łukasiewicz, Malarstwo
Max Wislicenus w Parku Szczytnickim, zbiory Muzeum
Śląskiego w Görlitz.
MdB Helmut Nowak mit Kindern der Chronstauer
Fußballschule
Foto: VdG
rodziny, polskich wirtuozów występują-
Eröffnung der Chronstauer Fußballschu-
cychw
we jakikolwiek
Wrocławiu na początku
XX w., zabronione.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
sposób
le Garnituren offizieller Trikots des BunIgnacego Paderewskiego i Józefa Śliwińdesligisten Bayer 04 Leverkusen übergeskiego,
osoby ze świata artystycznego,
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
ben hatte, wirbtuntersagt.
der Werksklub jetzt auch
z którymi łączyła go bliższa znajomość
lub przyjaźń, oraz znanych lekarzy i
naukowców. Jednak głównym polem
malarskiej działalności Wislicenusa
były pejzaże ze szczególnym uwzględnieniem widoków Wrocławia i Karkonoszy. Ciekawym rozdziałem w jego
twórczości są obrazy powstałe podczas
I wojny światowej, gdy artysta jako tzw.
malarz wojenny przebywał przez wiele
tygodni 1915 roku na terenie Królestwa
Polskiego, na różnych odcinkach frontu
docierając aż do Warszawy. W tym czasie powstały pejzaże i widoki zabytków,
obrazy zniszczeń, obrazki rodzajowe
oraz ukazujące wojenne losy ludności.
Na wystawie we wrocławskim Pałacu
Królewskim pokazanych zostanie prawie
70 prac artysty pochodzących z różnych
lat jego działalności twórczej i reprezentujących wszystkie podejmowane
przez artystę tematy. Największą grupę
stanowi malarstwo olejne, uzupełniają je
projekty do gobelinów i same gobeliny
oraz projekt plakatu.
Wystawa Maxa Wislicenusa będzie
czynna od 6 marca do 31 maja 2015 r.
i jest kolejną ekspozycją z cyklu prezentującego twórczość artystów działających na Śląsku do 1945 roku. Do
tej pory Muzeum Miejskie Wrocławia
przygotowało wystawy Ludwika Meidnera, Eugena Spiro, Waltera Eberharta
Locha, Artura Wasnera, Theodora von
Gosena, Wolfganga von Websky, Bruno
Tschoetschela i innych.
Ewa Pluta / jr
selber für die Initiative. Auf seiner Homepage wurde ein Eintrag veröffentlicht,
der über die Eröffnung der oberschlesischen Fußballschule informiert. „Eine
tolle Aktion, wir haben das gerne unterstützt“, schreibt Bayer 04-Kommunikationsdirektor Meinolf Sprink. Des Weiteren heißt es, dass die Miro-Fuß­ball­schule
eine Initiative mit Vorbildcharakter sei.
Fotos: Muzeum Miejskie we Wrocławiu
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
QQDwujęzyczne tablice w Popie-
lowie już w kwietniu: Już w kwietniu
powiększy się pula dwujęzycznych tablic
w województwie opolskim. Gmina Popielów skorzysta z prawa, które dały jej
wyniki spisu powszechnego z 2011 roku,
i ustawi dwujęzyczne tablice z nazwami
miejscowości. Tablice pojawią się w sześciu
miejscowościach gminy Popielów. Będą
to: Popielów, Stare i Nowe Siołkowice,
Kaniów, Lubień i Popielowska Kolonia.
Nie wiadomo jednak, co z pozostałymi
miejscowościami gminy, które nie podjęły
jeszcze ostatecznej decyzji. Według informacji z drugiej połowy ubiegłego roku, w
pozostałych miejscowościach tablice raczej
nie zostaną ustawione, gdyż w konsultacjach społecznych ludność opowiedziała
się przeciw nim.
Łukasz Biły
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Portret damy
w białejlediglich
sukni, ok. 1900, olej,zum
płótno, zbiory
Muzeum Miejskiego
w Budziszynie.
LARES: Diese Materialien
sind
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
tejszym pałacu. Był współzałożycielem
Głównym polem
Związku Artystów Śląska. W czasie I
malarskiej działalności
wojny światowej służył w wojsku na
froncie wschodnim. Zmarł w 1957 roku,
Maxa Wislicenusa były
pochowany został na cmentarzu w Dreźpejzaże ze szczególnym
nie obok swoich dwóch żon.
LARES: Niniejszy materiał
służy wyłącznie
do czytania.
Powielanie
w jakikolwiek sposób zabronione.
uwzględnieniem
Szczególne
znaczenie w bogatym
dorobku artystycznym Maxa Wislicenusa
widoków
Wrocławia
LARES: Diese Materialien isind
lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zajmują
kompozycje figuralne, Jegliche
które on
Karkonoszy.
sam uważał za najważniejsze w swoim
Maxa Wislicenusa w „Max Wislicenus.
Malarz wrocławskiej secesji”).
W 1919 roku stworzył z Wandą Bibrowicz w Pillnitz pod Dreznem Warsztaty
Gobeliniarskie, mieszczące się w tam-
malarstwie. Ukazują one postaci kobiet w pejzażu, często o rysach dwóch
żon artysty, pełniących rolę kompozycji
alegorycznych, baśniowych lub religijnych. Wislicenus znany był również jako
genialny portrecista, nie ograniczający
się do jednego typu tych przedstawień.
Portretował członków swojej najbliższej
Oppelner Nachrichten
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
war eine Zeitung, die von 1895 bis
1935 im Oppelner Land erschien.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
12LARES:
Wochenblatt.pl
RAtgeberPorady
6. – 12. März 2015
Porady: Jak skutecznie uniknąć podwójnego opodatkowania
Umowa Polska – Niemcy
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Umowa o podwójnym opodatkowait der Einführung einer Betreuniu (właściwie umowa o unikaniu
ungsbeihilfe für pflegebedürftige
podwójnego opodatkowania) to odFamilienangehörige will die deutsche
LARES:
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Bundesregierung nun Arbeitnehmern
noszące się do prawa
międzynarobessere Voraussetzungen dafür schafdowego
porozumienie
pomiędzy
fen, sich in gesundheitlichen
KrisenLARES:
Diese
Materialien
sind
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
untersagt.
dwoma państwami. Określa ona,
situationen um ihre Angehörigen
kümmern zu können. Die Regelungen
w jakim zakresie jednemu z państw
sollen dies durch besseres verbinden
przysługuje prawo opodatkowania
von Familie, Verwandtenpflege und
dochodów tudzież majątku uzyskaBeruf ermöglichen. Die Deutschen werden nun mal immer älter, die Zahl der
nego w drugim z państw bilateralnej
Pflegebedürftigen nimmt zu – Grund
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
umowy.
genug, um die Pflegeversicherungsleis-
M
C
tungen entsprechend anzupassen und
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
auszubauen. Einzelheiten
dazu in der
elem tej umowy jest uniknięcie sytuacji, w której osoby fizyczne bądź
prawne uzyskujące dochody w obu państwach byłyby opodatkowane zarówno
w jednym, jak i w drugim kraju – a więc
podwójnie. Zakres obowiązku podatkowego w Niemczech uzależniony jest
od tego, czy pracobiorca podlega ograniczonemu czy też nieograniczonemu
obowiązkowi podatkowemu.
nächsten Ausgabe des Wochenblattes.
Ustawowe uregulowania
Wszystkie 3 powyższe warunki muszą być spełnione jednocześnie. Jeśli
nie zostanie dopełniony choćby jeden
z nich, prawo do opodatkowania przysługuje państwu, w którym wykonywana
była działalność zarobkowa. Umowa z
14 maja 2003 r. pomiędzy Republiką
Federalną Niemiec a Rzecząpospolitą
Polską w sprawie unikania podwójnego
opodatkowania w zakresie podatków
od dochodu i majątku weszła w życie z
dniem 1 stycznia 2005 r. Można w niej
znaleźć uregulowania dotyczące miejsca
obowiązku podatkowego w przypadku
podatku dochodowego, podatku od osób
prawnych czy też podatku od działalności przemysłowej i handlowej w takich
przypadkach jak np. opodatkowanie
zysków przedsiębiorstwa, transport
międzynarodowy, połączone przedsiębiorstwa czy wypłata dywidendy lub
opłaty licencyjne.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Rys. Andrzej Sznejweis
Zgodnie z ustawą
Według §1 ust. 1 niemieckiej ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych (EStG) osoby fizyczne mające
miejsce zamieszkania (par. 8 ordynacji
podatkowej) lub pobytu zwyczajowego
(par. 9 ordynacji podatkowej) na terenie
Republiki Federalnej Niemiec podlegają
nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, obejmującemu zarówno
krajowe, jak i zagraniczne dochody. Jeśli
pracownik ma swoje miejsce zamieszkania na terenie Niemiec lub przebywa
tam dłużej niż pół roku, podlega on zawsze nieograniczonemu obowiązkowi
podatkowemu, dlatego też otrzymuje
kartę podatkową (obecnie już w elektronicznej formie). Obywatelstwo nie
odgrywa przy tym jakiejkolwiek roli.
Za osobę, której miejsce zamieszkania
znajduje się na terenie Niemiec, uznaje
się osobę fizyczną posiadającą na terenie
tego kraju mieszkanie, którym może faktycznie dysponować i z którego korzysta
(nie tylko tymczasowo). Z kolei pobyt
zwyczajowy ma miejsce zawsze wtedy,
gdy pracownik przebywa na terenie
Niemiec powyżej 6 miesięcy.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
skarbowy, do którego odprowadza on
Pracobiorca nie może przebywać na
Umowa o unikaniu
podatek dochodowy. Wniosek o wysta- terenie danego zagranicznego państwa
podwójnego
wienie takiego zaświadczenia (ew. o jego dłużej niż 183 dni w danym roku kakorektę) może być złożony najpóźniej lendarzowym (podatkowym) tudzież
opodatkowania
do końca roku kalendarzowego, za który w przeciągu 12 miesięcy.
z
zasady
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
doobowiązywać.
czytania. PowielaniePracodawca
w jakikolwiek
ma ono
nie może miećsposób
swojej sie- zabronione.
przyznaje prawo
dziby w zagranicznym państwie, na tereLARES: Diese Materialien do
sind
lediglich zum
bereitgestellt.
Jegliche
ist strengstens untersagt.
Unikanie
podwójnego opodatkowania
–
nie Vervielfältigung
którego zatrudniony jest pracownik.
opodatkowania
płac, Lesen
umowa bilateralna pomiędzy Niemcami
Rubryka jest tworzona przez
Koszty wynagrodzenia pracownika
pensji i innego rodzaju
i Polską
Krzysztofa Świerca
nie mogą być ponoszone przez przedoraz firmę Smuda Consulting.
Umowa o unikaniu podwójnego siębiorstwo/zakład/instytucję, które
wynagrodzeń państwu,
Zachęcamy również do odwiedzenia
opodatkowania z zasady przyznaje są utrzymywane przez pracodawcę w
w którym miała
strony www.intertax24.com
prawo do opodatkowania płac, pensji zagranicznym państwie, w którym zamiejsce działalność
oraz www.smuda-consulting.com.
i innego rodzaju wynagrodzeń państwu, trudniony jest pracownik.
LARES: Niniejszy materiał
służyosoby.
wyłącznie
do czytania.
Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
w którym
miała miejsce działalność
zarobkowa danej
zarobkowa danej osoby. Państwo, w
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens untersagt.
którym
osoba ta ma swoje miejsce
zaWiedzieć
i pamiętać
które tam uzyskali. W przeciwieństwie
do pracowników podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, osoby podlegające ograniczonemu
obowiązkowi podatkowemu nie otrzymują w Niemczech karty podatkowej.
Zamiast niej pracownicy ci mogą na
własny wniosek otrzymać specjalne
poświadczenie, zawierające wszelkie
istotne informacje związane z potrąceniem podatku od wynagrodzenia (klasa
podatkowa, kwoty wolne od podatku
etc.). Tzw. zaświadczenie o potrąconym
podatku od wynagrodzenia wystawiane
jest na wniosek pracodawcy przez urząd
O
problemie podwójnego opodatkowania bardzo głośno było z momentem
pojawienia się na polskim rynku, głównie
na Górnym Śląsku, holenderskich agencji
pracy. Ludzie, którzy masowo wyjeżdżali
do Niderlandów w celach zarobkowych,
czuli się poszkodowani i głośno wyrażali
swoje niezadowolenie. Podobnie było,
kiedy podwójne opodatkowanie dotknęło
rzesze Polaków, którzy postanowili pracować na Wyspach Brytyjskich. Z tego
też powodu uważam, że dzisiaj – także
w wypadku od lat bardzo popularnej i
coraz popularniejszej pracy w Niemczech
– podjęcie tego tematu jest niezwykle
słuszne, należy też pamiętać, że każdy
obywatel Polski powinien
znać nie tylko swoje obowiązki, ale i prawa. Dlatego
zainteresowani powinni wiedzieć i pamiętać, że umowa
o unikaniu podwójnego
opodatkowania odnosi się
do prawa międzynarodowego i porozumienia pomiędzy dwoma państwami i że
określa ona, w jakim zakresie jednemu z
państw przysługuje prawo opodatkowania dochodów lub majątku uzyskanego
w drugim z państw bilateralnej umowy. A
jak to dokładnie wygląda między Niemcami a Polską? Przeczytacie powyżej.
Notował Krzysztof Świerc
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Foto: A. Durecka
Wniosek
Jeśli zagraniczny pracownik ma swoje
miejsce zamieszkania (zgodnie z powyższą definicją) na terenie Niemiec
lub jego pobyt zwyczajowy Niemczech
trwa dłużej niż 6 miesięcy, powinien
otrzymać kartę podatkową w celu potrącenia podatku od wynagrodzenia w
Niemczech. Zagraniczni pracownicy
nie mający miejsca zamieszkania na terenie Niemiec oraz nie przebywający na
terenie tego kraju dłużej niż 6 miesięcy
podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, a więc rozliczają się
w Niemczech wyłącznie z dochodów,
mieszkania, rezygnuje więc ze swojego
zasadniczego prawa do opodatkowania na rzecz drugiego kraju, w którym
uzyskiwane były dochody, zastrzegając
sobie przy tym prawo do zastosowania
tzw. metody wyłączenia z progresją. Jeśli
pracobiorca zatrudniony jest za granicą
jedynie tymczasowo, prawo opodatkowania pozostaje przy państwie rezydencji (tzw. reguła 183 dni). W przypadku
tymczasowego zatrudnienia na terenie
drugiego państwa bilateralnej umowy
(w tym wypadku Niemiec) prawo do
opodatkowania przysługuje państwu
zamieszkania/rezydencji (w tym wypadku Polsce). Muszą być jednak spełnione
poniższe warunki:
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gospodarka: Delegacja gospodarcza z Nadrenii-Palatynatu
Cel: kooperacja przedsiębiorstw
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Przedsiębiorstwa,
swoją europejską siedzibę ma właśnie w
Swoista ciekawostka
Od 9 doLARES:
11 marca Diese
(rano) w województwie
opolskim
11 i 12 marca
w KraMaterialien
sindoraz
lediglich
zum
Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
Otóż
na ich podstawie łatwiej
było Nadrenii-Palatynacie,
stąd ich wspólna
które wezmą
kowie przebywać będzie delegacja gospodarcza z Nadrenii-Palatynatu. określić potencjalnych rozmówców i wizyta w regionie opolskim i Małopolsce
udział w giełdzie
kooperacyjnej, chcemy
W gminie Dobrzeń Wielki
skojarzyć w pary –
Opolskie Centrum Rozwoju Gotakie pary, aby miało
spodarczego podczas pobytu delegaLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
jakikolwiekangażować
sposób zabronione.
cji z w
Nadrenii-Palatynatu
to jakiś sens i dobrze
się będzie i koncentrować głównie na
rokowało
na przyszłość.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist
strengstens
untersagt.
jej części gospodarczej i oprócz giełdy
W
jej skład wchodzić będą przedstawiciele pięciu firm (kilkanaście osób), które szukają kooperacji z
przedsiębiorstwami z regionu opolskiego
i Małopolski. Z tej okazji zorganizowana zostanie polsko-niemiecka giełda
kooperacyjna, która wstępnie przygotowywana jest na 10 marca w Opolu i
ma trwać kilka godzin, ale konkretnie
nie wiadomo jeszcze ile.
Zależy od firm
– Wstępnie zakładamy, że rozpocznie
się o godzinie 10.00, a zakończy około
15.00. Jednak tak naprawdę ile godzin
będzie trwała, uzależnione jest w głów-
nej mierze od firm, zarówno polskich,
jak i niemieckich. Nie bez znaczenia
jest także to, ile z tych przedsiębiorstw,
które wezmą w tej giełdzie udział, uda
nam się skojarzyć w pary – takie pary,
aby spotkanie to i rozmowy miały jakiś sens i procentowały na przyszłość
– twierdzi Roland Kulig z działu przedsiębiorczości Opolskiego Centrum Rozwoju Gospodarczego (OCRG), który
jest współorganizatorem tej wizyty.
Istnieje jednak duża nadzieja, że będą
to pary sensownie dobrane, bo strona
niemiecka przygotowała specjalne profile kooperacyjne, które już przyniosły
pierwszy pozytywny efekt.
partnerów po stronie polskiej, a dzięki temu do współpracy w pozyskiwaniu rozmówców na giełdę zaproszono
opolskie izby i stowarzyszenia związane z rozwojem gospodarczym. – Jeśli
chodzi o reprezentowane branże, to
nie zabraknie metalowej, budowlanej,
budowy maszyn i elektrotechnicznej –
twierdzi Roland Kulig i dodaje: – Swoistą ciekawostką będzie też obecność w
składzie delegacji z Nadrenii-Palatynatu
przedstawiciela stanu Iowa w USA. Jest
on koordynatorem na Europę i chce na
terenie województwa opolskiego nawiązać kontakty biznesowe z izbą gospodarczą z tego właśnie amerykańskiego
stanu. Warto też podkreślić, że izba ta
nie dziwi.
kooperacyjnej będzie koordynować wizytę roboczą na terenie gminy Dobrzeń
Wielki. – Dojdzie do niej na zaproszenie
wójta oraz rady tej gminy i będzie ona
połączona z prezentacją jej potencjału
inwestycyjnego i kooperacyjnego, który na pewno jest spory i systematycznie rośnie – podkreśla Roland Kulig.
W planie jest też spotkanie delegacji z
Nadrenii-Palatynatu z władzami miasta
Opola, być może nawet z jego prezydentem Arkadiuszem Wiśniewskim,
ale tę informację w najbliższych dniach
będziemy musieli jeszcze potwierdzić.
Krzysztof Świerc
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zumWirtschaftGospodarka
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl
untersagt.13
Nr. 10/1196
Niemiecki standard
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Z Ryszardem Gallą – posłem mniejszości niemieckiej oraz przewodniczącym Rady Fundacji Rozwoju Śląska oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych
w Opolu, która jest inwestorem powstającego w Opolu przy ulicy Wrocławskiej Centrum Biznesu – rozmawia Krzysztof Świerc.
We wrześniu ubiegłego roku po wmurowaniu aktu erekcyjnego pod budowę
Centrum Biznesu w Opolu przy ulicy
Wrocławskiej mówił Pan, że zakończenie prac zaplanowano na połowę
bieżącego roku. Czy dzisiaj możemy zapewnić, że termin zostanie utrzymany?
Absolutnie tak, termin zakończenia prac nie uległ zmianie. Nadal jest
to czerwiec 2015 roku i według stanu
zaawansowania prac jestem przekonany, że zostanie zachowany, a co za
tym idzie – już od lipca bieżącego roku
chcielibyśmy rozpocząć tam działalność.
Nie ma jednak do końca pewności, czy
w porozumieniu ze wszystkimi partnerami, którzy w tym projekcie będą
uczestniczyć. Jestem jednak przekonany,
że większość z nich, jak choćby Izba Gospodarcza „Śląsk”, zdoła zainaugurować
tam swoją działalność już w lipcu 2015
roku. Dzięki Fundacji Rozwoju Śląska
oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych w
Opolu (FRŚiWIL) zasady organizacji i
funkcjonowania Centrum Biznesu są
już gotowe, wskazano też zadania do
realizacji na rzecz przedsiębiorców.
Czy zatem działalność, jaką prowadzi obecnie FRŚiWIL na ulicy Słowackiego w Opolu, zostanie przeniesiona
do Centrum Biznesu na ulicę Wrocławską?
W tym miejscu trzeba bardzo wyraźnie podkreślić, że oferty, które skierowane są do przedsiębiorców, muszą się
znaleźć w Centrum Biznesu przy ulicy
Wrocławskiej, a więc kompleksowa usługa FRŚiWIL także! Jej obecna działalność pożyczkowa i funkcjonowanie jako
regionalnej instytucji finansującej są
bowiem potężnymi magnesami, które
będą do Centrum Biznesu przyciągać
potencjalnych klientów, jak choćby
szereg właścicieli przedsiębiorstw. Dlatego jesteśmy zmuszeni do tworzenia
usługi kompleksowej – od doradztwa
prawnego, finansowego, podatkowego,
budowlanego i pozyskiwania środków
począwszy, a kończąc na elemencie
wieńczącym, czyli udzielaniu pożyczek.
Żeby zadania te zostały uwzględnione i
były w Centrum Biznesu konsekwentnie
wykonywane, działalność ta musi być
tam prowadzona, rozwijana i doskonalona.
Ile będzie kosztowało wynajęcie jednego metra kwadratowego powierzchni
biurowej w Centrum Biznesu?
Dzisiaj jest zbyt wcześnie, aby mówić, jaka będzie konkretna cena. O tym
pozytywnie zaopiniowane, są regularnie
informowane przez szefostwo Fundacji,
kiedy będzie można się wprowadzać.
Dodam, że zebrane zostały też mniej
więcej potrzeby, jakie występują. Wiem
jednak, że mimo to firmy dopytują dokładnie o termin, kiedy będą mogły się
wprowadzać, ponieważ chcą się do tej
chwili odpowiednio przygotować. Dlatego w najbliższych tygodniach w Fundacji
Rozwoju Śląska odbędzie się z tymi potencjalnymi partnerami spotkanie, żeby
pewne rzeczy omówić bardziej szczegółowo, określić też pewne terminy, kiedy
będzie można zajmować pomieszczenia.
Nie ukrywam, że nam też zależy na tym,
aby już od pierwszych dni po oddaniu
tego obiektu do użytku pomieszczenia
w nim były przejęte i wykorzystywane,
a nie stały puste.
W czym to Centrum Biznesu będzie
lepsze od podobnych instytucji w województwie opolskim?
Czy będzie lepsze? To ocenią użytkownicy, którzy będą z naszego Centrum Biznesu korzystać. Od tej oceny
zależy, ilu tych potencjalnych klientów
się u nas pojawi.
To w takim razie czym się będzie różnić od podobnych instytucji?
Przede wszystkim tym, że będziemy
dysponować kompleksową ofertą, a poza
tym będzie ona oparta na standardach i
tradycji gospodarki niemieckiej – obowiązywać więc będzie stabilność, rzetelność. Są to elementy, które powinny
nas wyróżniać w podejściu do przedsiębiorców, którzy chcą zapoczątkować i
rozwinąć swoją działalność, ale także do
firm, które mają pewne problemy i należałoby usiąść do stołu i porozmawiać,
jak wprowadzić program naprawczy,
żeby dany podmiot gospodarczy mógł
się dalej rozwijać. Uważam, że bardzo
ważnym elementem w działalności
naszego Centrum Biznesu będzie też
kwestia szkoleń dla przedsiębiorców.
Chciałbym również, aby rola FRŚiWIL
była bardzo znacząca w takim obszarze
jak pomoc w sprawnym i skutecznym
przekazywaniu swojej firmy z pokolenia
na pokolenie. Czas ucieka, ludzie się
starzeją, chcą przekazać swoje przedsiębiorstwo i nierzadko zastanawiają
się, jak to zrobić. Jestem przekonany,
że ten element działalności, jak również wszystkie pozostałe, o których
wspomniałem wcześniej, uda nam się
sprawnie, z sukcesem i pożytkiem dla
naszych klientów prowadzić.
q
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Centrum Biznesu przy ulicy Wrocławskiej w Opolu – stan obecny
Foto: J. Stemplewski
Jesteśmy zmuszeni
do tworzenia usługi
kompleksowej
LARES: Niniejszy materiał
służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
– od doradztwa
LARES: Diese Materialien prawnego,
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
finansowego,
podatkowego,
budowlanego
i pozyskiwania
środków począwszy,
LARES: Niniejszy materiał
wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
a kończąc nasłuży
elemencie
czyli zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien wieńczącym,
sind lediglich
udzielaniu pożyczek.
Wizualizacja wnętrz Centrum Biznesu
możemy dyskutować dopiero z chwilą
pełnego zakończenia inwestycji i jej rozliczenia, bo dopiero wtedy będziemy
mogli konkretnie ustalić koszt jednego
metra kwadratowego. Uważam jednak,
że oferta cenowa będzie korzystna, ale
nie sądzę, że znacząco odbiegać będzie
od cen wynajmu pomieszczeń w Opolu.
Dlaczego?
Ponieważ musimy zapewnić pokrycie kosztów utrzymania tego obiektu i
wszystko dobrze rozliczyć. Chcę jednak
podkreślić, że nie jesteśmy nastawieni
na zysk i na pewno nie będziemy dzia-
Foto: FRŚiWIL
łali wyłącznie z taką myślą. Nie może
jednak być tak, że trzeba będzie do tego
interesu dokładać.
Jak wiele firm zadeklarowało chęć
funkcjonowania w Centrum Biznesu?
Sporo, między 12 a 14, ale dokładnie ile ich będzie ostatecznie, trudno
jeszcze powiedzieć. Mamy bowiem
określoną powierzchnię do wynajęcia,
a firmy, które zadeklarowały u nas chęć
funkcjonowania, jeszcze do końca nie
zdecydowały się, czy będą wynajmowały jedno pomieszczenie czy dwa, a to
będzie decydować, ile ostatecznie firm
znajdzie się w Centrum Biznesu. Wiemy
natomiast, że będą to firmy, które zagwarantują przedsiębiorcom kompleksową
usługę, a zatem biura rachunkowe, doradztwo podatkowe i projektowe, firmy
zajmujące się projektowaniem, pomocą
w wypełniania wniosków o uzyskanie
pożyczki itd.
Kiedy firmy będą mogły się wprowadzać do gmachu i rozpocząć działalność?
Firmy, które zadeklarowały na etapie
przygotowywania wniosku chęć funkcjonowania w Centrum Biznesu i zostały
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Schlesische Wirtschaftsschau
KSSE blüht
Die Gleiwitzer Teilzone der Sonderwirtschaftszone Kattowitz (KSSE) hat
mittlerweile 19 Investitionen im Wert
von insgesamt 751 Millionen Złoty gewonnen. Heute gibt es dort bereits rund
19.000 Beschäftigte, davon 16.400 allein
in Gleiwitz. Diese Statistiken sind aber
noch nicht alles: Es kommen die ganze Zeit neue Unternehmen hinzu. Seit
vergangenem Jahr gibt es zehn neue Investitionen mit Betriebseröffnungen u.a.
von Autorobot 2, European Packaging
Solutions Poland, Asuri, Vimex, Hüttenwerk Łabędy (Laband) und Marco.
Neun weitere Unternehmen haben sich
zu Neuinvestitionen entschieden, um
ihre Betriebsstätten in Gleiwitz weiterzuentwickeln bzw. zu vergrößern. Es sind
dies u.a. Aiut, GM Manufacturing Poland, Plastic Omnium Auto, ZWS Silesia,
NGK Ceramics Polska, Kirchhoff Polska
und BMZ Poland. Dadurch sollen in der
Gleiwitzer Teilzone schätzungsweise weitere 630 Arbeitsplätze entstehen.
Immerhin aber nehmen die Zementver- sich reden. Zuletzt ist das Gebäude für
käufew
derzeit
günstigerweisesposób
gegenüber zabronione.
den Titel „Polnische Architektur des
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
jakikolwiek
dem Vorjahr zu”, sagte Andrzej Rybar- Jahres 2014“ nominiert worden. Um
czyk,
Vorstandschef des Zementwerks
die Trophäe streiten
u.a. auch das NatiLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
Odra in Oppeln. Im Jahr 2014 erreichte onale Sinfonieorchester des Polnischen
der Anstieg der Zementproduktion in
Polen 6,8 Prozent. Die Prognosen für
2015 gehen von einem weiteren Zuwachs um ca. sechs Prozent aus – das
macht optimistisch. Begünstigt werden
dürfte dies vom Inkrafttreten des neuen EU-Haushaltsjahres und den damit
verbundenen Infrastrukturprojekten,
die auf staatlicher Ebene wie auf der der
Woiwodschaft Oppeln geplant sind. Die
Kapazitäten der Zementindustrie können so in Verbindung mit den veränderten wirtschaftlichen Verhältnissen
vermutlich besser genutzt werden. „Für
mich steht außer Zweifel, dass wir nun
ein arbeitsreiches Jahr vor uns haben.
Wir planen aktuell neue Investitionen
mit der Aufgabe, Energie zu sparen,
die Klinkerherstellung zu steigern und
die Folgen der drastischen Begrenzung
der CO2-Emissionen zu mildern”, so
Rybarczyk.
Hörfunks Kattowitz (NOSPR) und das
Schlesische Museum. Das Museum des
Feuers in Sohrau an der Landesstraße
81 (sog. „Wiślanka“) gibt es seit dem
3. Dezember 2014. Seither wird es von
den Einwohnern Sohraus und Ortsfremden scharenweise besucht. Man ist
nicht nur an der landesweit einmaligen
interaktiven Ausstellung zur Geschichte
des Feuers interessiert, sondern auch
am Museumsgebäude selbst. Dieses
ähnelt von außen einer Flamme und
wird deshalb inzwischen als Feuerbau
bezeichnet. Obwohl das Museum übrigens nicht groß ist und nicht in einer
Großstadt liegt, bringen ihm Medien aus
aller Welt seit seiner Eröffnung sehr viel
Interesse entgegen. Alle international
bekanntesten Architekturportale haben
es beschrieben und auf Illustrationen
gezeigt. Zudem sind derzeit Veröffentlichungen in Magazinen und Zeitungen
in Polen, Europa, Asien, Australien und
Feuerbau
Amerika, die den Themen Architektur,
Das einzigartige Museum des Feuers, Kultur und Kunst, Design und Reisen
das für 7,4 Millionen Złoty in Sohrau gewidmet sind, in Arbeit.
Krzysztof Świerc
entstanden ist, macht zunehmend von
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Das Museum des Feuers in Sohrau In Breslaus Shoppingzentren allerdings
zeugen die Besucherzahlen keineswegs
von einer Übersättigung. Dort haben
im vergangenen Jahr diese Kolosse für
Handel, Dienstleistungen, Arbeitsplätze
und Unterhaltung steigende oder zumindest gleichbleibende Besuchsquoten
verzeichnet. Besonders viele Kunden
– ganze zwölf Millionen – besuchten
2014 das beliebteste Einkaufszentrum
der niederschlesischen Hauptstadt: die
Galeria Dominikańska. Den zweiten
Platz belegte Pasaż Grunwaldzki mit
10,5 Millionen Kunden. Interessanterweise hatten beide Shopping-Center be-
Foto: www.żory.pl
reits 2013 ein jeweils ähnliches Ergebnis
eingefahren. Auf die dritte Podeststufe
des Klassements kommt der Breslauer
Magnolii Park, der ca. zehn Millionen
Kunden zählen konnte, und damit einen leichten Anstieg der Besucherzahl
gegenüber dem Vorjahr verzeichnet hat.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Übersättigung?
Einkaufszentren sind in den letzten
Jahren polenweit wie Pilze aus dem Boden geschossen. Immer häufiger hieß
es daher, zu viel sei zu viel, und man
forderte vielfach einen Weiterbaustopp.
Optimistische Prognosen
„Das vergangene Jahr war für unser
Unternehmen ein gutes – es ist uns
gelungen, unsere Produktions- und
Marktvorgaben umzusetzen. Nicht
ganz zufrieden sind wir nur mit den
wirtschaftlichen Rahmenbedingungen.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
14LARES:
Wochenblatt.pl
SportSport 6. – 12. März 2015
Siatkówka: Ćwierćfinał Plus Ligi
Zaksa bez medalu
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
prezentować się tak, jak pamiętamy
W ostatnich kilku sezonach siatkarze nie swoich akcji, dzięki czemu szybko
zwiększała przewagę. Do tego w trakcie
ją z poprzednich sezonów i najlepZaksy Kędzierzyn-Koźle do ostatnich trwania tego seta wiatru w żagle nabrał
szych występów w bieżącym – grała
meczów walczyli o medal PlusLigi doskonale w tym meczu dysponowany
swobodnie, bez zbędnego usztywnienia, dobrze i skutecznie przyjmując.
i często po niego sięgali, a później Conte, który popisał się trzema z rzędu
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
asami
serwisowymi.
W
dużej
mierze
W efekcie goście dość szybko i łatwo
z powodzeniem występowali w eu- właśnie dzięki niemu miejscowi odskoobjęli czteropunktowe prowadzenie,
ropejskich
pucharach.
Jednak
w bie- czyli Zaksie
LARES:
Diese
Materialien
sindnalediglich
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
prowadzenie zum
13:7, a od
które utrzymywali
aż do stanu 20:16!
I kiedy wydawało się, że Zaksa wreszżących rozgrywkach marzenia tego tego momentu kędzierzynianie zupełnie
cie się przebudziła, wygra tę partię i
zespołu o tym, by stanąć na „pudle”, przestali wierzyć w możliwość nawiązania z rywalem wyrównującej walki. Brak
nawiąże jeszcze walkę z Bełchatowem,
prysły jak bańka mydlana i to już wiary zaś sprawił, że nasi gładko ulew teamie gospodarzy znów przebudził
w ćwierćfinale play-off.
gli w pierwszej partii 18:25. Jednak po
się Wlazły. Dzięki niemu Skra w oczach
P
zmianie stron w zespole Zaksy pojawił
zaczęła kruszyć przewagę gości, a ich
między innymi dali znać o sobie Witczak
i Gladyr, którzy imponował atomowymi,
skutecznymi serwami.
siatkarska wojna, punkt za punkt, którą
ostatecznie na przewagi 27:25 wygrali
bełchatowianie i cały mecz 3:0. Dzięki
temu wystąpią w półfinale i o awans do
wielkiego finału.
się bardzo
dobrze przyjmujący
Ruciak,
najlepszy zawodnik sam asem serwiLARES: Niniejszy
materiał
służy wyłącznie
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
co pozytywnie podziałało na grę całego
sowym doprowadził do remisu 23:23.
zespołu
Sebastiana
Świderskiego,
Od tego momentu
rozpoczęła się też
LARES: Diese Materialien
sind
lediglich
zumboLesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
odopieczni Sebastiana Świderskiego okazali się bowiem zdecydowanie słabsi od broniącej tytułu mistrza
Polski Skry Bełchatów. Pierwszy mecz
na własnym parkiecie kędzierzynianie
przegrali gładko 0:3 i podobnie było
w bełchatowskim rewanżu, w którym
Skra ponownie zwyciężyła 3:0. A że w
ćwierćfinale grało się do dwóch zwycięstw, oznacza to, że siatkarska duma
Opolszczyzny nie wywalczy w tym sezonie medalu i pozostała jej już tylko
walka o 5. miejsce. A to jak na ambicje
zespołu i jego wcześniejsze dokonania
jest zdecydowanie poniżej oczekiwań i
możliwości klubu.
Decydujący blok
Taka postawa na krótko wybiła z rytmu faworyzowanych gospodarzy, którzy
ku zdziwieniu miejscowej publiczności
przez moment przegrywali w drugim
secie 8:10. Od tego momentu jednak w
ekipie Skry nastąpiła pełna mobilizacja,
uszczelniona została także gra blokiem,
a ten element gry miał, jak się okazało,
kluczowe znaczenie w tej partii. Okazało
się, że aż trzy ataki Zaksy skończyły się
wywalczeniem punktów nie przez nią,
lecz przez miejscowych. W efekcie mistrzowie Polski dość szybko nie tylko
odrobili stratę dwóch oczek, ale objęli
prowadzenie 20:16. Od tego momentu, podobnie jak w pierwszej odsłonie,
mając wyraźną przewagę, spokojnie
kontrolowali przebieg wydarzeń i bez
problemów dowieźli wygraną do końca
Zaksa poza strefą medalową, to już fakt.
Foto: Jerzy Stemplewski
Zaksa zagra o honor
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
w jakikolwiek sposób zabronione.
Zaksie z kolei pozostała walka o hoo awans do półfinału zostały ostateczJuż początek spotkania
nieVervielfältigung
rozstrzygnięte. Jednak zbyt
duża
nor, czyli rywalizację
o miejsca 5-12.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
Jegliche
ist
strengstens
untersagt.
wskazywał, że Zaksie
pewność siebie i dekoncentracja, jaka Pierwszy mecz już w najbliższy weekend
w pewnej chwili wdarła się w szeregi team Sebastiana Świderskiego rozegra
będzie bardzo trudno
ekipy z Bełchatowa, sprawiły, że trze- na wyjeździe ze słabszym z pary AZS
zrewanżować się
cia partia tego meczu była najbardziej Warszawa – AZS Olsztyn. Rewanż odprzeciwnikom za
zacięta i interesująca.
będzie się 14–15 marca w KędzierzynieDobre wejście Skry
-Koźlu. Jeśli kędzierzynianie przebrną
przegraną na własnym
Wejście
Wlazłego
Już początek spotkania
w Bełchatotę przeszkodę, rozpoczną rywalizację
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w
jakikolwiek
sposób
zabronione.
parkiecie.
wie wskazywał, że Zaksie będzie bardzo
Kędzierzynianie w tej odsłonie zagrali o miejsca 5–8, a jeśli przegrają z ekipą
bez Kooya, który wcześniej prezentował z Warszawy lub Olsztyna, będą musieli
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
się bardzo
słabo, oraz bez Zagumnego,
rywalizować o miejsca
9–12. Jeśli tak by
trudno zrewanżować się przeciwnikom
za przegraną na własnym parkiecie. Skra
doskonale dowodzona przez Wlazłego błyskawicznie objęła trzypunktowe
prowadzenie, a później bez trudu je
utrzymywała, kiedy zaś nadarzała się
okazja, podkręcała tempo i zdecydowa-
tego seta, tym razem 25:20. Oznaczało
to, że podopieczni Migueala Falasca prowadzili już w tym meczu 2:0 i nabrali
przekonania, że losy meczu i rywalizacji
który też nie grał na swoim normalnym
poziomie. Jak się później okazało, decyzja trenera Sebastiana Świderskiego
posadzenia ich na rezerwie w tej partii
była słuszna. Zaksa zaczęła bowiem
się stało, wtedy już bez przesady będzie
można mówić o straconym sezonie w
wykonaniu kędzierzyńsko-kozielskich
siatkarzy.
Krzysztof Świerc
gen Ostrovia hinauskam. Weitere Ergebnisse: KSZO Ostrowiec Świętokrzyski
- MTS Chrzanów 28:21, AZS Grünberg - Czuwaj Przemyśl 29:26, ŚKPR
Schweidnitz - Viret Zawiercie 26:27,
MKS Kalisch - SPR Tarnów 34:23, Olimp
Grottkau - Siódemka Liegnitz verlegt
auf den 14. März. In der Tabelle führt
Gwardia Oppeln mit 38 Punkten, neun
Zähler vor KSSPR Końskie und jeweils
15 vor Siódemka Liegnitz und Olimp
Grottkau. Schlusslicht AZS Grünberg
(14. Platz) liegt mit seinen acht Punkten
einen Zähler hinter MTS Chrzanów und
zwei hinter ŚKPR Schweidnitz zurück.
Am nächsten Spieltag stehen sich
gegenüber: MTS Chrzanów - MKS
Kalisch, SPR Tarnów - Gwardia Oppeln, Olimpia Deutsch Piekar - Olimp
Grottkau, Siódemka Liegnitz - ŚKPR
Schweidnitz, Viret Zawiercie - Ostrovia Ostrowo, KSSPR Końskie - AZS
Grünberg, Czuwaj Przemyśl - KSZO
Ostrowiec Świętokrzyski.
Pogoń geschlagen
In der 1. Basketball-Liga erlitt Pogoń
Neustadt am jüngsten 22. Spieltag eine
Heimniederlage 63:82 gegen Sokół
Łańcut. Seinen Heimvorteil nutzte hingegen der GKS Tichau zum 78:56-Sieg
über Rosa Radom. Weitere Ergebnisse: Zagłębie Sosnowitz - Znicz Basket
Pruszków 71:60, SKK Siedlce - Miasto
Szkła Crossen 59:89, AZS Posen - Astoria Bromberg 62:73, Stal Ostrowo GTK Gleiwitz 88:61, Spójnia Stargard
- Legia Warschau 73:66. In der Tabelle
führen Miasto Szkła Crossen und Sokół
Łańcut mit jeweils 39 Punkten, einen
Punkt vor Stal Ostrowo und zwei vor
Znicz Pruszków. Der GTK Gleiwitz
liegt mit seinen 31 Zählern auf Rang
neun, der GKS Tichau ist Zehnter mit
einem Punkt weniger, Pogoń Neustadt
ist Zwölfter mit 29 Punkten. Schlusslicht
AZS Posen (14. Platz) kam bisher auf
27 Punkte.
Krzysztof Świerc
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
SportkaleidoskopJegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt.
Ruch gewinnt
Ihren zehnten Saisonsieg feierten
am 20. Spieltag der Handball-Superliga (höchste Spielklasse in Polen) die
Handball-Damen des Ruch Königshütte,
und zwar mit einem Heimerfolg 31:28
gegen Start Elbing. Eine jeweils komplette Punktausbeute konnten auch der
Tabellenführer und der Tabellenzweite verbuchen: Selgros Lublin gewann
beim SPR Olkusz 29:23, Vistal Gdingen bezwang in Dirschau Lokalmatador Sambor 29:20. Weitere Ergebnisse:
Zagłębie Lüben - Olimpia-Beskid Nowy
Sącz 32:27, Piotrcovianin Piotrków
Trybunalski - KPR Hirschberg 28:22,
Pogoń Stettin - AZS Köslin 30:23. In
der Tabelle führt Selgros Lublin mit 35
Punkten, drei Punkte vor Vistal Gdingen und jeweils acht vor AZS Köslin
und Zagłębie Lüben. Ruch Königshütte
liegt mit seinen 21 Zählern auf Rang
sieben. Schlusslicht (12. Platz) ist der
SPR Olkusz mit drei Punkten.
Foto: Krzysztof Świderski
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Gwardia Oppeln bleibt in der aktuellen Saison der 1. Handball-Liga noch ohne einen einzigen Punktverlust!
Gwardia mit voller Ausbeute
In der 1. Handball-Liga setzte sich am
vergangenen 19. Spieltag Gwardia Oppeln in der eigenen Halle mit 42:30 gegen
Olimpia Deutsch Piekar durch und führt
so mit kompletter Siegesausbeute die
Tabelle an. Einen Punkt büßte hingegen
der Tabellenzweite KSSPR Końskie ein,
indem er im großpolnischen Ostrowo
nicht über ein 30:30-Unentschieden ge-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Mistrzostwa świata: Narciarstwo klasyczne
Sukces niemieckiej ekipy!
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
sca i fantastycznym finiszem na miarę Francuza, jednak na skuteczny finisz kiwaniom naczelną postacią nie była
1 marca w szwedzkim Falun bie- Rydzek zluzował Frenzela
Carina Vogt (2, 0, 0) zakończyła star- brązu, nieosiągalni okazali się jedynie zabrakło mu sił.
legendarna Marit Bjørgen, ale jej kolega
giem LARES:
na 50 km stylem
Dieseklasycznym
Materialien
lediglich
zum Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung ist strengstens
ty wrazsind
z drugim
złotem uzyskanym
dominator
na skoczni Austriak
Gruz reprezentacjiuntersagt.
Petter Northug, który
mężczyzn zakończone zostały 50. 22 lutego w zawodach mieszanych. ber oraz jego główny oponent Fran- Łowca odległości
zebrał 4 złote krążki, natomiast wśród
Niezależnie od rozmiaru obiektu naj- pań najokazalszym złotym zbiorem
Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Dwa pozostałe asy niemieckiej ekipy cuz Braud. Zgodnie z oczekiwaniami
miały
okazję
nieco
dłużej
pozostać
na
niemiecki
duet
Frenzel/Rydzek
został
większym
łowcą odległości okazał się (3) zaimponowała jego inna rodaczka
Klasycznym. Dorobek niemieckiej piedestale. Johannes Rydzek (2, 1, 1) wystawiony w sprincie drużynowym. Po Severin Freund
(2, 1, 0). Podczas kon- – Therese Johaug.
reprezentacji przeszedł najśmielsze niespodziewanie zluzował największą skokach zajmował 3. miejsce ze stratą kursu na dużym obiekcie (HS 134) zaCzy to w ogóle możliwe, by podczas
gwiazdę kombinacji norweskiej ostat- 21 s do prowadzącej pary Braud/Chap- grało wszystko – zarówno fantastyczna tak wspaniałego występu niemieckiego
oczekiwania.
D
LARES: Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do czytania.
wjakjakikolwiek
sposób
nich lat
– Erica Frenzela.
Po czterech
puis. Druga
część zawodówPowielanie
polegała na forma,
i niezwykle sprzyjający
wiatr zabronione.
zespołu mogły zaistnieć jakiekolwiek
medalach w czwartym starcie zawodnik pięciokrotnym przebieganiu na zmia- pod narty. Ostateczny efekt – dwa naj- odczucia in minus? Chyba jedynie za
LARES: Diese Materialien
sind lediglich
zumuty-Lesen
bereitgestellt.
Jegliche
Vervielfältigung
strengstens
untersagt.
skoki: na odległość 134ist
i 135,5
SC Oberstdorf
został najbardziej
nę rundy
o długości 1,5 km (w
sumie dłuższe
sprawą braku medalu
drużyny skoczków
zięki 5 złotym medalom uzupełnionym o dwa srebra i brąz, w klasyfikacji medalowej ustąpiła pierwszeństwa
jedynie Norwegom (11, 4, 5), jednak zdecydowanie górowała nad gospodarzami
(2, 4, 3). To najlepszy występ Niemców
od 1974 roku (także w Falun), kiedy to
reprezentacja NRD ze zbiorem krążków
5, 6, 0 okazała się najlepszą ekipą. A przecież dwa lata temu w Val di Fiemme było
o niebo skromniej (7. pozycja – 1, 1, 3)!
tułowanym zawodnikiem dyscypliny
w tej imprezie! W pierwszym tygodniu
zapewnił sobie psychiczny komfort podwójnym złotem – indywidualnym i
w drużynie, ale potem nie spoczął na
laurach. Do zestawu dorzucił dwa medale z pozostałych kruszców. Najpierw
zaimponował niesamowitym pościgiem
po skokach na dużej skoczni z 17. miej-
7,5 każdy). Po minięciu japońskiego
rodzeństwa Watabe wykrystalizowała się naczelna zasada rywalizacji o
główne trofeum: co Frenzel tracił w
starciu z Braudem, Rydzek odrabiał w
konfrontacji z Chappuis. Podczas ostatniego kółka nowy niemiecki gwiazdor
podjął niesamowity wysiłek i zniwelował 12-sekundowa stratę do słynnego
m (rekord skoczni), dające łączną notę
268,7 pkt i ogromną przewagę 22,3 pkt
nad drugim – niespodziewanie odrodzonym Austriakiem Schlierenzauerem
oraz 25,8 nad głównym konkurentem z
mniejszej skoczni – Norwegiem Veltą.
O mocy norweskiej ekipy nie od dziś
stanowią sukcesy w biegach narciarskich, ale wbrew wcześniejszym ocze-
(mimo niebotycznej odległości Freunda
– 143 m w drugiej serii z podpórką) oraz
słabszej formy biegowej niezawodnego
dotąd na wielkich imprezach Frenzela,
który tym razem nie zdobył indywidualnego medalu. Poza tym czapki z głów
przed niemieckimi królami i królową
nart!
Witold Wolak
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl
untersagt.15
Nr. 10/1196
SportSport Bundesliga: 23. seria spotkań
Schalke zmiażdżone w Dortmundzie
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
1-0. Jak wskazuje wynik, łatwo nie było, giem w historii meczów o punkty BL.
Wydarzeniem minionej serii spotkań
ale należy pamiętać, że „aptekarze” kilka Pokonani z kolei pozostają od 4 spotkań
były 86. derby (w Bundeslidze) Zadni wcześniej toczyli wyczerpujący bój w bez zwycięstwa.
głębia Ruhry, w których Borussia DoLM z Atletico Madryt, też wygrany przez
Niepowodzenie augsburczyków wynich 1-0. W konfrontacji z Badeńczy- korzystał Hoffenheim, który wygrał u
rtmund pokonała u siebie FC SchalLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie
jakikolwiek
sposób
kamiw
napastnicy
Bayeru 04 grali
jednak zabronione.
siebie z Moguncją 2-0 i traci już do ekipy
ke 04 3-0. Tym samym podopieczni
bardzo nieskutecznie i w tej sytuacji gola z Bawarii tylko 2 pkt. Jednak z przebiegu
Jürgena
KloppaDiese
na dobreMaterialien
oddalili
LARES:
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
istw 33.
strengstens
na wagę
wygranej zdobył dla nich
gry przyjezdni untersagt.
byli zespołem lepszym,
min defensywny pomocnik Rolfes po ale grającym bardzo nieskutecznie,
się od strefy spadkowej, a przy tym
akcji Bellarabiego.
seryjnie marnującym stuprocentowe
utrudnili ekipie Roberto di Matteo
Szansę na walkę o medal bieżącego okazje bramkowe. A tego akurat zarzuwalkę o uplasowanie się w pierwszej
sezonu i bezpośredni awans do kolejnej cić ekipie Hoffenheim nie można było,
trójce tabeli, gwarantującej bezedycji Ligi Mistrzów zachowała także bo ona akurat najlepsze w tym meczu
Borussia Mönchengladbach, która w sytuacje bramkowe wykorzystała, konpośredni awans do gry w kolejnej
niedzielne
popołudnie pokonała
u siebie zabronione.
kretnie Volland w 55. min i Polanski w
LARES:
Niniejszy
materiał
służy
wyłącznie
do
czytania.
Powielanie
w jakikolwiek
sposób
edycji Ligi Mistrzów.
SC Paderborn 2-0, po trafieniach John- 76. min i jest od 3 spotkań niepokonana.
D
sona
w 18. min i Herrmanna naist
9 min
Moguncja z kolei
przegrała 3 z 4 ostatLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
strengstens
untersagt.
ortmundczycy od pierwszych minut spotkania rzucili się do natarcia, osiągając miażdżącą przewagę, o
czym świadczy fakt, że w całym meczu
oddali na bramkę przyjezdnych aż 31
strzałów, a rywale tylko 3! Jednak defensywa Schalke długo skutecznie i szczęśliwie opierała się nawałnicy miejscowych,
bo aż do 78. min, kiedy to Aubameyang
znalazł sposób na bramkarza gości po
wcześniejszym zagraniu Mkhitaryana,
ale już minutę później było 2-0. Tym
razem zagrywał Guendogan, do siatki
gości trafił Mkhitaryan. Na 4 min przed
końcem tego meczu błąd bramkarza
gości wykorzystał Reus i 4. z rzędu wygrana BVB w meczu o ligowe punkty
stała się faktem.
Nie zwalnia tempa lider tabeli, Bayern Monachium. Tym razem ofiarą
podopiecznych Pepa Guardioli, którzy
obchodzili w tym meczu 115. urodziny,
padło 1.FC Köln, które uległo w stolicy
Bawarii 1-4. Biorąc jednak pod uwagę
dwie wcześniejsze wygrane mistrzów
Niemiec – 8-0 z HSV i 6-0 z Paderborn
– swoją porażkę kolończycy mogą uznać
za honorową. Bayern już w 3. min po
strzale głową Schweinsteigera objął prowadzenie, a 7 min później po trafieniu
Ribery’ego było 2-0. Od tego momentu miejscowi zwolnili, za co tuż przed
przerwą zapłacili utratą gola (Ujah), ale
po zmianie stron po akcji Ribery’ego
Robben podwyższył na 3-1, a w 75. min
zagranie Robbena na 4. gola zamienił
Po derbach Zagłębia Ruhry z FC Schalke 04 kibice Borussii Dortmund mogą czuć się usatysfakcjonowani grą swoich
pupili.
Foto: www.stadiony.net.pl
przed końcem potyczki. Tym samym be- nich meczów.
Krzysztof Świerc
niaminek z Westfalii w historii potyczek
ze „źrebiętami” pozostaje bez wygranej:
poniósł 3 porażki i raz zremisował (1-1
Dokumentacja kolejki
15.12.2007 r. w meczu o punkty 2.BL).
„„
Monachium – Kolonia 4-1 (2-1)
„„
Dortmund – Schalke 04 3-0 (0-0)
Stuttgart w 2.BL?
„„
Leverkusen – Freiburg 1-0 (1-0)
Coraz trudniejsza staje się sytuacja
„„
Hoffenheim – Moguncja 05 2-0 (0-0)
outsidera tabeli VfB Stuttgart, który nie
„„
Hanower – Stuttgart 1-1 (0-1)
wygrał meczu od 7 spotkań, remisując w
„„
Hertha BSC – Augsburg 1-0 (0-0)
minionej serii na wyjeździe z Hanowe„„
Frankfurt – Hamburg 2-1 (1-1)
rem 1-1, przerywając dzięki temu serię
„„
M’gladbach – Paderborn 2-0 (1-0)
3 porażek, ale... podobnie jak Hanower
„„
Brema – Wolfsburg 3-5 (3-2)
(od 7 kolejek bez zwycięstwa) Szwabi
pozostają w 2015 roku bez wygranej.
Tabela
Podobnie jak Stuttgart w złym poło1. Monachium..........23.........58........ 63-10
żeniu znajduje się Hamburg, który w 23.
2. Wolfsburg............23.........50........ 53-27
serii uległ zasłużenie we Frankfurcie 1-2.
3. M’gladbach..........23.........40........ 31-18
Na trafienia Meiera w 12. min z rzutu
4. Leverkusen...........23.........36........ 37-29
karnego i w 54. min ekipa znad Łaby
5. Schalke 04............23.........35........ 32-27
zdołała odpowiedzieć jedynie bramką
Stiebera w 45. min, a do tego od 64. min
6.Augsburg.............23.........35........ 32-30
musiała grać w dziesiątkę, bo czerwoną
7.Hoffenheim..........23.........33........ 36-35
kartkę ujrzał Ostrzolek. To 6. z rzędu nie
8. Frankfurt..............23.........31........ 42-45
wygrany przez HSV mecz z dumą Hesji.
9. Brema..................23.........30........ 39-49
Komplet oczek do swojego konta do10.
Dortmund............23.........28........ 31-31
pisała natomiast przedostatnia do tej
11.Hanower..............23.........27........ 26-34
serii w tabeli Hertha Berlin, pokonując u
12. Moguncja 05........23.........25........ 30-33
siebie FC Augsburg 1-0. Optycznie przeważali goście, którzy częściej też strzelali
13. Kolonia.................23.........25........ 21-29
na bramkę, ale defensywa miejscowych
14.Hertha BSC...........23.........24........ 28-42
była tym razem bezbłędna, a przy tym
15.Hamburg..............23.........24........ 16-33
na 120 sek. przed końcem meczu po
16.Paderborn............23.........23........ 23-43
akcji Hegelera Kalou zdobył bramkę na
17. Freiburg...............23.........22........ 24-32
wagę 3 pkt. Był to również gol na wagę
18. Stuttgart..............23.........19........ 24-41
pierwszej wygranej Herthy z Augsbur-
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
objęli prowadzenie. Tym razem po
Kroku liderowi
strzalebereitgestellt.
di Santo, ale znów po strzeleniu
LARES: Diese Materialien dotrzymał
sind lediglich
zum Lesen
Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
wicelider,
bramki nastąpiła dekoncentracja w ekiVfL Wolfsburg, który
wygrał z Werderem 5-3.
pie znad Wezery i ponownie wykorzystał
to Wolfsburg, doprowadzając do remisu (Arnold na 2-2) w zaledwie 120 sek.
Jednak w 28. min po zagraniu F. Kroosa, Vierinha wepchnął piłkę do własnej
siatki i na przerwę to Werder schodził,
prowadząc 3-2. Po zmianie stron goście
przystąpili do huraganowego natarcia, a
jego efektem było zdobycie przez nich
trzech goli i niestracenie żadnego. W 48.
min Dost doprowadził do remisu, 180
sek. później ten sam piłkarz wyprowadził
„volkswageny” na prowadzenie, a dzieła
zniszczenia gospodarzy dokończył w
53. min Caligiuri. Od tego momentu
VfL zwolniło i kontrolowało przebieg
meczu, nie pozwalając Werderowi na
powstanie z kolan.
LARES: Niniejszy
materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Lewandowski i „Geissbocke” na ligową
wygraną czekają już od 5 kolejek.
LARES: Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Żarłoczne „wilki”
Kroku liderowi dotrzymał w tej kolejce wicelider tabeli, VfL Wolfsburg,
który wygrał w Bremie 5-3 i jest z tym
zespołem w 7. z rzędu meczu niepokonany. Jednocześnie „wilki” pozostają od
11 ligowych meczów z rzędu bez porażki,
co jest nowym rekordem tego klubu w
BL. Werder podchodził do tego meczu
z serią 6 spotkań bez porażki (w tym 5
zwycięstw) i zamierzał tę serię utrzymać.
Stąd od pierwszych sekund meczu rzucił
się do ataku i od 9. min, po strzale Junuzovicia, prowadził 1-0, ale już minutę
później Caligiuri wyrównał. Miejscowych jednak strata gola nie zbiła z tropu,
nadal nacierali i w 16. min ponownie
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Kurs – Liga Mistrzów
Porażkę wspomnianego wcześniej
Schalke 04 wykorzystał Bayer 04 Leverkusen (oba teamy rywalizują o miejsce
gwarantujące start w następnej edycji
Ligi Mistrzów), pokonując u siebie walczący o pozostanie w BL SC Freiburg
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
2.Bundesliga: 23. seria spotkań
Seria rewelacji z Darmstadt
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Greuther,
które po raz pierwszy
czemu Lipsk udanie
zrewanżował się
LARES:
Diese
Materialien
sind lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche
Vervielfältigung
istgrało
strengstens
untersagt.
Nie zwalnia
tempa
beniaminek
tej klasy rozgrywkowej
SV Darmstadt
pod wodzą nowego trenera, Mike Bu- rywalom za jesienną porażkę 1-2 i wciąż
96, który w minionej kolejce pokonał u siebie tegorocznego spadkowicza
z Bundesligi Eintracht Brunszwik 1-0. Dzięki temu rewelacja rozgrywek
umocniła się w ścisłej czołówce tabeli.
Z
wycięska bramka w tym wyrównanym meczu padła w drugiej minucie
doliczonego czasu gry, kiedy to Rosenthal znalazł sposób na bramkarza gości,
Gikiewicza, który znakomicie w tym
meczu interweniował lub – jak w 57. i
67. min – miał szczęście, kiedy to piłka
po strzałach Hellera trafiała w słupek
bramki Eintrachtu. W ten sposób SVD
zrewanżowało się rywalom za porażkę
0-2 w pierwszej rundzie, kontynuuje
serię 14 meczów z rzędu bez porażki i
wskoczyło już na drugie miejsce w tabeli! Ostatniej porażki (1-4) podopieczni
Dirka Schustera doznali 5.10.2014 r. z
Fortuną Düsseldorf. Brunszwik z kolei przegrał 3 z 4 ostatnich potyczek i
powrót tego zespołu do Bundesligi po
rocznym pobycie na jej zapleczu staje się
coraz bardziej problematyczny.
Dotychczasowy
eskensa, prawdopodobnie definityw- jest w grze o BL.
Krzysztof Świerc
nie przekreśla marzenia tego teamu o
powrocie w tym sezonie do najwyższej
klasy rozgrywkowej w Niemczech.
Dokumentacja kolejki
„„
Kaiserslautern – Fürth 2-1 (1-0)
Nie rezygnują
„„
Bochum – Frankfurt 3-3 (1-0)
Z walki o awans do BL nie rezygnu„„
Darmstadt – Brunszwik 1-0 (0-0)
ją natomiast Fortuna Düssedorf i RB
„„
Norymberga – Karlsruhe 1-1 (1-1)
Lipsk. Po pierwszej części sezonu oba
„„
Sandhausen – Aalen 2-0 (0-0)
zespoły wydawały się pewniakami do
„„
St. Pauli – Aue 0-0
walki o najwyższe lokaty, ale po zimo„„
Heidenheim – Düsseldorf 1-2 (1-1)
wej przerwie popadły w kryzys, który
„„
Lipsk – 1.FC Union 3-2 (3-2)
zażegnały dopiero w minionej kolejce.
„„
Ingolstadt – TSV 1860 M. 1-1 (1-0)
Pierwsi pokonali w niej na wyjeździe
Heidenheim (3. porażka z rzędu) 2-1,
Tabela
odnosząc pierwsze zwycięstwo w 2015 r.
1. Ingolstadt............23.........45........ 36-19
Lipsk z kolei zasłużenie wygrał u
2. Darmstadt............23.........41........ 28-16
siebie 3-2 z 1.FC Union Berlin, odno3. Kaiserslautern......23.........41........ 32-22
sząc pierwszą wygrana od 5 kolejek i
4. Karlsruhe.............23.........39........ 31-18
pierwszą na własnym stadionie od 23
5. Düsseldorf............23.........35........ 35-30
listopada ub. roku, kiedy to pokonał St.
Pauli 4-1. Konfrontacja z 1.FC Union
6. Brunszwik............23.........34........ 31-27
rozpoczęła się dla RBL bardzo udanie,
7. Norymberga.........23.........34........ 29-33
bo już w 3. min Kaiser z rzutu karnego
8. Lipsk....................23.........33........ 26-18
wyprowadził Saksończyków na pro9. Frankfurt..............23.........31........ 32-37
wadzenie, a 4 min później Kimmich
10.
1.FC Union............23.........30........ 30-37
podwyższył na 2-0. Jednak zaledwie 60
11.Heidenheim.........23.........28........ 32-27
sek. później Skrzybski zdobył dla gości
12. Bochum...............23.........28........ 35-35
kontaktowego gola, na którego miejscowi odpowiedzieli 5 min później golem
13. Sandhausen.........23.........28........ 20-26
Teigla. Stołeczna ekipa nie zamierzała
14. Fürth....................23.........27........ 24-26
się jednak poddać i w 29. min Polter
15. TSV 1860 M..........23.........22........ 29-36
sprawił, że ekipa Achima Beierlorzera
16.Aue......................23.........21........ 21-32
prowadziła już tylko 3-2. Taki rezultat
17.Aalen...................23.........19........ 16-29
jednak pomimo starań obu zespołów
18.
St. Pauli................23.........18........ 23-42
utrzymał się do końca meczu, dzięki
LARES: Niniejszy materiał
służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
wicelider stawki,
Karlsruher,
w
szlagierze
LARES: Diese Materialien kolejki
sind lediglich
zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zremisował
w Norymberdze 1-1.
precyzji lub znakomicie interweniował
LARES: Niniejszy
materiał
do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
golkiper
przyjezdnychsłuży
Vollath.wyłącznie
Do tego
po strzale Polaka w 76. min i Bluma w
LARES: Diese Materialien
lediglich
zum
Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
89. minsind
piłka lądowała
na słupku
bramki
gości z Badenii, którzy kontynuują serię
5 meczów z rzędu bez porażki. Franki
natomiast straciły pierwsze punkty po
wcześniejszych dwóch wygranych po
3-1 z 1.FC Union i Fortuną Düsseldorf.
Ciekawostką jest fakt, że Karlsruhe nie
Rosenthal, były piłkarz Hannoveru 06, zdobył
przegrało z Norymbergą od 1.02.2004 Jan
zwycięską bramkę dla swojego obecnego klubu
r., a zatem od 11 lat!
Darmstadt 96.
Foto: Ina96/Wikipedia
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Szlagierowy remis
Z kolei dotychczasowy wicelider stawki Karlsruher SC w szlagierze kolejki
zremisował w Norymbergą 1-1. Początek
należał do miejscowych, którzy już od 4.
min po trafieniu Burgstallera objęli prowadzenie, ale tuż przed przerwą za sprawą Henningsa Karlsruhe doprowadziło
do wyrównania. Po zmianie stron Norymberga rzuciła się do ataku, bombardując wręcz bramkę KSC, ale brakowało
„Kaisersi” zareagowali
Po porażce 0-2 w 22. serii spotkań
we Frankfurcie z FSV jeden z głównych kandydatów do walki o awans do
Bundesligi, 1. FC Kaiserdlautern odpowiednio zareagował i pokonał u siebie
Greuther Fürth 2-1. „Kaisersi” przez cały
mecz przeważali, dominując w każdym
elemencie piłkarskiego rzemiosła, ale
skuteczność pozostawiała wiele do życzenia. Pomimo tego trafienia Zimmera
w 37. min po akcji Karla oraz Loewego
z rzutu karnego w 48. min (po faulu
na Zollerze) zapewniło podopiecznym
Kosty Runjajica zasłużone zwycięstwo.
Był to jednocześnie rewanż na ekipie z
Fürth za przegraną 1-2 w rundzie jesiennej. Dodajmy, że przegrana SpVgg
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
16LARES:
Wochenblatt.pl
AllerleiRóżności 6. – 12. März 2015
Der Maulwurf Gwarek buddelt sich quer
Pinnwand
durchs
Land
und
berichtet
von
seinen
Abenteuern
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. PowielanieQwQPojakikolwiek
sposób
leku na sům szczyt:
Zwyciynż- zabronione.
QQMuzyczni porachunek: Jasmin
Conni das Musical
C
onni, das sympathische
Mädchen mit der Schleife im
Haar, ist jetzt auf großer MusicalTournee! So steht sie in BerlinCharlottenburg am 17. Mai im
„UdK Konzertsaal Hardenbergstraße“ auf der Bühne.
Immer fröhlich, immer neugierig, immer aktiv… und immer
im rot-weißen Ringelpulli. Conni
erlebt jeden Tag tausend neue
Sachen. Es gibt einfach überall
so unglaublich viel zu entdecken und zu lernen: zu Hause, im
Kindergarten und beim Spielen
mit Freunden… Ganz wichtig
in Connis Leben sind natürlich
ihre Eltern und ihr kleiner Bruder,
aber auch ihr allerliebster Teddy
und Kater Mau sollten am besten
immer dabei sein!
„Conni – Das Musical“ zeigt,
wie Conni ihren Alltag mit all
den kleinen und großen Hindernissen, den Überraschungen, und natürlich auch den
ganz gewöhnlichen Dingen und
Verpflichtungen meistert. Sie begeistert durch ihre offene und
frische Art, stellt sich und dem
Publikum viele Fragen und sucht
mit ihm gemeinsam alle Antworten. „Conni – Das Musical“: Mit
tollen Liedern und viel Spaß ist
das Musical ein einzigartiges Er-
Foto: theater-am-aegi.de
W
er uns auf Facebook aufmerksam verfolgt, der wird schon
gelesen haben, dass bei der Vergabe
von Vornamen für uns Deutsche in
Polen nun weniger Ärger anstehen
könnte. Das polnische Innenministerium hat Gesetzesänderungen
veröffentlicht, die am 1. März in
Kraft treten. So werden künftig z.B.
Trauungen auch außerhalb von
Standesämtern möglich sein. Und:
„Ausländische Vornamen“ dürfen
nun von allen – ganz gleich ob
Minderheit oder Mehrheit – gewählt
werden. Bisher wurde in einem
Register stets überprüft, ob es eine
polnische Form gibt die Vorrang hat!
Der Verweis auf das Minderheitengesetz war oft ein mühseliger Weg,
da Standesbeamte dieses häufig nicht
kennen oder kennen wollen. Einschränkungen bestehen künftig nun
nur dahingehend, dass der gewählte
Vorname die Würde des Kindes nicht
verletzen darf oder eine Verniedlichungsform darstellt.
Im Grunde bleibt da nur die
Frage, ob deutsche Vornamen davon
tatsächlich profitieren. Oder gibt es
künftig statt den ganzen Dżastins
einfach nur mehr Justins? Wer
traut sich also auch zu Xaver statt
Ksawery oder Albert/Adalbert statt
Wojciech? An sich könnten wir ja
ein paar junge Deutsche mehr gut
gebrauchen. Do pracy rodacy!
Till Scholtz-Knobloch
Szwajcarii Beatrice Egli swoja kariera zawdziynczoł tak richtig szlagerům, a tera już
oprócz śpiywania i wydołwania nowych płyt
no i na dodatek skutecznyj diety baje miała
od lata swój show, w kerym to baje miała
zaszczyt gojścić znany gwiazdy niymiecky i
miyndzinarodowy, a przede wszystkim baje
w niyj odkrywać talynty rozmajtyj sorty.
Program tyn baje emitowani na antynie SRF
i ARD. Talynty ty baje Beatrice sama szukać i
we programie, przed milionowům publicznościům bandům miały okazja pokołzać, co
umiům. Już dzisiej kożdi, kto moł jaki talynt,
może se bez e-maila zgłaszać do programu.
A żeby tygo wszystkygo nie było za tela, to
sama Beatrice je tyż na liście osób, kery sům
brany pod uwaga, coby moderować nowi
„Musikantenstadl”. Ciekawy co z tygo baje.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Foto: 9EkieraM1/Wikipedia
dziesiůntyj edycji „Deutschland sucht Tawil, niymieckoł aktorka i piosynkarka,
Rodacy!
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglicheczyni
Vervielfältigung
ist strengstens
untersagt.
den
Superstar”, pochodzůncoł prosto
ze radzi se na swój sposób
ze rozstaniym ze
swojym chopym Adelym Tawilym, keri to
moł już nowoł dziołcha – Lena. Napisała,
nagrała i odśpiywała piosynka: „Ein Song
für Deine BITCH”, w ktoryj to opisuje, jak
zaczło se zdradzaniy jyj przez chopa i jak tera
se czuje, sama gołdoł, że niby ta piosynka
nagrała ze swojym chopym już w 2008 roku.
Dopiyro w walyntynki prziznała se do tygo,
jak źle jyj idzie, jak udostympniyła swojy
Z gołym brzuchym na wiyrchu: zdjynciy, na którym była bardzo zapłakanoł.
Na to nie kożdi może se pozwolić, ale Verona Pooth – ikona rozmaitych reklam w
Nowoł „Miss Germany” nie je z
Rajchu: W Europa-Parku w Rust wele Freiburga w nocy ze soboty na niydziela łostała
wybranoł nowoł Miss Germany, keroł zwyciynżyła ze 23 inkszymi kandydatkůma. Jak
se okołzało, nie je ůna wcale Niymkům, a
pochodzi prosto ze Ukrainy, nazywoł sie Olga
Hoffmann i moł 23 lata. Aktualnie miyszkoł w Münster. W Rajchu je już ze swojům
familiům od 2001 roku i co najważniejszy
– moł oczywiście pochodzyniy niymiecky,
coby wszystko było legalnie. Oprócz korůny
piynknoł blondynka ło niybieskych oczach
niymieckyj telewizji – tak włajśnie pokoł- wygrała jeszcze auto, biżuteria, moc klajdów
zała sie na rozdaniu „Złotyj Kamery” we i wycieczka na Kuba, do Brazylii i na wyspa
Hamburgu. A miała co pokołzać. Chopowi Borkum. Sama korůna wrynczůł jyj Harald
od niyj – Franjo Poothowi – tyż wyrajźnie Glööckler, znani projektant mody z Rajchu.
podobało se to, jak jygo żůna wyglůndała.
Na taki brzuch musiała aż trzi miesiůncy
Zero prywatnojści: Takoł decyzja
ćwiyczyć – prziznała sie, a sům klajd Elisa- podjyła Indira Weis, piosynkarka i aktorka,
betty Franchi tyż musiołby dostać „Złotoł keroł to jak yno moł na to okazja, publikuje
Kamera”, takoł furora zrobiůł.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
QQ
QQ
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Conni –bereitgestellt.
die beste Freundin aller Kinder – istJegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen
bekannt aus Büchern, Tonträgern, TV und jetzt
auch von der Bühne.
Foto: conni.de
Foto: Dirk Vorderstraße
lebnis nicht nur für Conni-Fans.
Übrigens kennen polnischsprachige Kinder das lustige und
kluge Mädchen aus Büchern des
Verlages Merlin.pl unter dem Namen Zuzia.
q
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Alltag, der – dzień
powszedni
Bühne, die, -n – scena
Verpflichtung, die, -en –
obowiązek
QQ
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Konzept: Klaudia Kandzia
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Werbung / Reklama
QQNieoczekiwani Heiratsantrag:
Junger Historiker kauft alte
Briefumschläge & Postkarten mit
Briefmarken und Briefmarkensammlung
(vor 1945) und alte deutsche Bücher.
Th. Hupka, Berlinerstr. 13, D-06188 Landsberg
Tel./Fax 034602/404970
epost: [email protected]
8127
Usługi
Pogrzebowe
Tygo, co se stało we łůnski łikynd, nie spodziywoł se żołdyn, a przede wszystkim nie
Inka Bause – moderatorka programu „Bauer
sucht Frau” – niymieckyj edycji „Rolnik szuka
żony”, keri to już od dziesiyńciu lołt mogymy
śledzić na antynie RTL. Jedyn z uczestników
programu Schäfer Heinrich, wlołz na scyna
galy, keroł Inka moderowała, i zacznůł śpiywać, po czym zapytoł jyj, czy chce se z niym
łożynić. Inka była nołprzód bardzo zdziwiůnoł i nie do kůńca zadowolůnoł z tygo, co
se stało, ale zachowała se cool i wiycie co,
nie padała ani ja, ani ni. A Heinrich padoł,
że tak dugo już kogojś szukoł, obaj se blank
dobrze dogadujům, obaj sům sami, to czamu
by nie mógli być do kupy. Ciekawy, jak se ich
losy potoczům.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Załatwianie formalności
Opieka nad grobami
Machnik N.
Ozimek, Schodnia Nowa,
www.machnik.ozimek.pl
Tel./fax: (077) 46−52−456
WOCHENBLATT.pl
Foto: Zeno Bresson
Sprowadzanie
LARES: Diese
Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
zmarłych
z zagranicy
8119
1765
swojy zdjyncia, ale nie taky zwykły, yno idzie
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
padać, że nawet niezwykły, einfach taky, co
pokazujům wiynci niż powinny, bo abo
LARES: Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens
untersagt.
http://www.facebook.com/wochenblattpl
pokazujům jům prawie
gołoł, abo samy jyj
piersi, abo wycinek łod jyj piersi. Jyj fani sům
bardzo zadowolyni, że kaj yno idzie, postuje taky zdjyncia i na dodatek jeszcze spotyUzależniůnoł od ćwiyczyń: Kim koł sie to z bardzo pozytywnymi komentaGloss-Debkowski mimo swoich 22 lołt całi rzůma. Obejrzymy, na jak dugo.
czas důnżi do tygo, coby być jeszcze chudszoł
Już bez lato baje tak daleko: We
tamtym roku jeszcze szukoł miłojści swojego życia we programie „Der Bachelor”, a
dzisiej już je szczynśliwie zakochani, a co
najważniejszy – tyż zarynczůni. Christian
Tews – Bachelor ze poprzedniyj edycji
tygo programu – w kůńcu znołd swoja
wielkoł miłojść Claudia Lösch. Oświadczůł
se jyj bardzo romantycznie w důma, przi
romantycznyj muzyce, świycach i prziznoł
sie, że bůł bardzo zestresowani przed tym, co
niż je. Na poczůntku chciała społlić zbyndny Claudia mu odpowiy. Na szczynściy wszystko
kaloriy i pozbyć se niepotrzebnygo szpeku, skůńczyło se tak, jak by se tygo życzůł. 4
a tera nie umie przestać. Wyglůndoł idealnie, lata modszi Christian padoł, że jeszcze nigdy
a chynć, żeby schudnůnć i dali ćwiczyć, jům niczygo nie bůł se w życiu tak pewni, jak
nie opuszczoł. Czy robi dobrze, tygo my nie tygo, że Claudia to je właśnie ta właściwoł
wiymy, ale kej czuje se tak dobrze, to niech kobiyta, ta, z ktorům chce spyndzić reszta
ćwiczi dali.
swojygo życia. Karolina Trela
Foto: Christine Lutz
QQ
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
QQ
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Oferujemy:
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Osinymateriał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES:46-070
Niniejszy
77 400 98 01, 607 312 555
ul. Opolska 3a
LARES: Diese Materialien
sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
8114
WOCHENBLATT.pl
Impressum / Stopka redakcyjna
Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung
des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie
des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich.
Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, E-Mail: sw@
wochenblatt.pl. Chefredakteur: Till Scholtz-Knobloch, Redaktion: Anna
Durecka: „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, „Wirtschaft“;
Juliane Preiß (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia Kandzia:
„Kirche und Gesellschaft”. Übersetzung: Andrzej Szypulski. Korrektur:
Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela
Mokrzycka, [email protected]. Vertrieb, Marketing: Agnieszka Szotka,
[email protected].
Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, e-mail:
[email protected]. Redaktor naczelny: Till Scholtz-Knobloch. Redakcja:
Anna Durecka – „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, „Gospodarka”;
Juliane Preiß (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”; Klaudia Kandzia
– „Kościół i społeczeństwo”. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Korekta:
Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela
Mokrzycka, [email protected]. Sprzedaż, marketing: Agnieszka Szotka,
[email protected].
Homepage: www.wochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß
Strona internetowa: www.wochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß
Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o.,
ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole. Nr indeksu 368202.
Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000
0005 7800 0577
Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko
Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090
2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP.
Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska
Nakład/Auflage: 5850
Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die
Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen.
Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie
prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie
zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.
LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.
Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji
i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą)
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.
Kontakt: Biuro redakcji/Redaktionsbüro: tel./faks +48 77 45 46 556
Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA,
Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00
Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione.
Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.

Documentos relacionados