re-gat USŁUGI POGRZEBOWE
Transcrição
re-gat USŁUGI POGRZEBOWE
Zakład Kamieniarski PPHU Sati 46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 tel. (+48) 77 546 22 78 [email protected] Ekspozycja nagrobków 46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 tel. kom. (+48) 666 523 384 tel. (+48) 77 546 21 84 [email protected] Nr 6 (1244), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 7706 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. od 1499 zł od 76 zł/m² od 280 zł/m² od 320 zł/m² od 280 zł/m² od 76 zł/m² LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 5 – 11 II 2016, cena 2,40 zł (VAT 5%) WOCHENBLATT.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zeitung der Deutschen in Polen Akt hoher Symbolkraft LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. VdG: Przyszłość finansowania bieżącej działalności organizacji mniejszości niemieckiej w Polsce stała od kilku LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. lat pod znakiem zapytania. Zabiegi przedstawicieli mniejszości oraz ostatnie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. decyzje niemieckiego MSW sprawiły, że finansowanie jest jednak zapewnione. Więcej na s. 6 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Konsulat: Das 25. Jubiläum des LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. deutsch-polnischen NachbarschaftsNicht nur in Lamsdorf vertrages stand untersagt. im Mittelpunkt des LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens diesjährigen Neujahrskonzertes des und Schwientochlowitz, deutschen Konsulats in Oppeln und des sondern auch an Oppelner Marschallamtes. Und auch die Musiker der beiden Partnerschulen aus einigen anderen Oppeln und Mainz feierten ihr eigenes Partnerschaftsjubiläum. Orten gedachten am LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Lesen Sie mehr auf S. 9 vergangenen Wochenende LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama die Oberschlesier der Firma MAX BAU zatrudni do pracy Opfer der Roten Armee na terenie Niemiec osoby und des polnischen ze znajomością j.niemieckiego: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. kommunistischen n brukarzy n operatorów koparek LARES: Diese Materialien untersagt. Apparates in den ersten sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens n brygadzistów wod.-kan. Nachkriegsjahren. Einige n pracowników drogowych Bernd Fabritius sitzt seit 2013 im Deutschen Oferujemy najwyższe der Opfer können nun auch Bundestag. wynagrodzenie w kraju auf eine Entschädigung CV prosimy wysyłać na adres LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. E-mail: [email protected] seitens Deutschlands T: 77 474 43 untersagt. 83 KOM: 516 006 661 LARES:wie Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens hoffen, der BdVVorsitzende Dr. Bernd Fabritius im Interview Lesen Sie auf den Seiten 4 und 5 zabronione. verrät. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób Foto: Patrick Levin 8309 www.wochenblatt.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nagrobki Płytki granitowe Schody Blaty Kominki Tarasy LARES: Diese Materialien sind lediglich Nowy punkt: Oddział zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. – bramy – schody LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. – ogrodzenia – wyroby ze stali Werbung / Reklama USŁUGI POGRZEBOWE re-gat – automatyka 8263 Bernard Czok tel. +48 77 461 76 53 kom. +48 606 529 301 www.bramy-krosnica.dlk.pl [email protected] warsztat l l l l l nierdzewnej mechanika pojazdowa części używane lakiernictwo blacharstwo wynajem samochodów LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nadajemy stali formę LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. – kompleksowe usługi pogrzebowe i kremacyjne – krajowy i międzynarodowy transport zwłok 8304 46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b tel./fax: 77 456 86 58 kom. 602 369 462 (A4) ® 661 333 777 604 963 702 I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5 CENTRUM POMOCY LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. DROGOWEJ telefony całodobowe Strzelce Opolskie, plac Targowy 17 463 86 52,sind + 48lediglich 509 938zum 737Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung www.autoczok.pl LARES: Diese77 Materialien ist strengstens untersagt. 7877 Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zumMeinungenopinie Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 2 LARES: Wochenblatt.pl 5. – 11. Februar 2016 Mein Senf dazu D LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Freude und Herausforderung LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. as Jubiläumsjahr des Deutsch-Polnischen Nachbarschaftsvertrages scheint in Polens offizieller Politik noch nicht so recht auf Touren gekommen zu sein. Von der Freude darüber, dass man nach der schmerzhaften Geschichte seit nunmehr 25 Jahren ein relativ entspanntes, partnerschaftliches und oft auch freundschaftliches Verhältnis pflegt, ist wenig zu hören. Das kam auch in der jüngsten Grundsatzrede des polnischen Außenministers Witold Waszczykowski im Sejm zur Geltung, als er Deutschland zwar als wichtigen Partner genannt hatte, gleichzeitig aber das silberne Jubiläum des Freundschaftsvertrages vor allem als Moment ansieht, in dem man eine Bilanz ziehen sollte. Dem ist natürlich nicht zu widersprechen, da ja die Beziehungen zwischen Polen und Deutschland mit dem Vertrag vor 25 Jahren nicht einfach so als reibungslos und gut abzutun sind. So ist gewiss im Zuge des Jubiläumsjahres ein offenes Gespräch, eine Bilanz des bisher Erreichten und eine Zielsetzung für die Zukunft vonnöten. Im Vordergrund sollte aber doch meiner Meinung nach die Freude darüber Überhand nehmen, dass diese beiden Länder und Nationen sich in den letzten 25 Jahren wirklich näher gekommen sind und sich wohl auch besser verstehen. Das Feiern übernehmen wohl aber eher die Kommunen, die vielen deutsch-polnischen Partnerschaften und erfolgreichen Projekte, die durch die Geschichte ihres persönlichen Engagements zeigen, dass der Nachbarschafts- und Freundschafts- vertrag nicht nur ein leeres Dokument ist, sondern jeden Tag mit Leben erfüllt wird. Ein gutes Beispiel dafür ist die musikalische Zusammenarbeit zwischen dem Willigis-Gymnasium in Mainz und der Musikschule in Oppeln. Die jungen Musiker aus den Partnerregionen sind es auch, die beim traditionellen Neujahrskonzert des deutschen Konsulats in Oppeln die musikalischen Eindrücke liefern und damit beweisen, dass eine Partnerschaft auf vielen Ebenen stattfinden kann. Bei dem diesjährigen Konzert wurde aber auch die Rolle der deutschen Minderheit beim Aufbau und der Bewahrung der guten deutsch-polnischen Beziehungen hervorgehoben. Damit hat die deutsche Konsulin Sabine Haake nicht nur die Minderheit als wichtigen Akteur in der Vergangenheit vorgestellt, sondern vielmehr dieser Gemeinschaft - ihrer Führung, aber auch all ihren Mitgliedern - die Aufgabe mitgegeben, diese Partnerschaft in Zukunft weiterhin auszubauen und sie zu schützen. Keine leichte Aufgabe, da sich ja die Minderheit vor allem in der Oppelner Region auch als politischer Akteur und damit als Konkurrent gegenüber den polnischen Parteien sieht. Es ist also ein schwieriges Kunststück für die Deutschen in Polen die Interessen der eigenen Mitglieder zu wahren und gleichzeitig als wirkliche Brücke zwischen Polen und Deutschen anzutreten. Es ist aber zu schaffen, wenn man Wohlwollen von allen Seiten bekommt. Radość i wyzwanie M ożna odnieść wrażenie, że rok jubileuszu podpisania polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie jeszcze się dobrze nie rozkręcił w oficjalnych kręgach politycznych w Polsce. Niewiele można bowiem usłyszeć o radości z faktu, iż po bolesnych doświadczeniach historii obie strony już od 25 lat pielęgnują więź cechującą się stosunkowo niewielką ilością napięć, wzajemnie partnerskim podejściem, a często i przyjaźnią. Znalazło to swoje odzwierciedlenie także w niedawnym wystąpieniu w Sejmie ministra spraw zagranicznych RP Witolda Waszczykowskiego, w którym określił on Niemcy wprawdzie mianem ważnego partnera, jednocześnie jednak dając wyraz przekonaniu, że srebrny jubileusz traktatu o przyjaźni stanowi przede wszystkim moment, w którym należałoby sporządzić bilans wzajemnych relacji. Trudno się z tym oczywiście nie zgodzić, bo przecież stosunków Polski z Niemcami nie można po prostu skwitować twierdzeniem, że wraz z zawarciem traktatu przed 25 laty wszystko zaczęło iść gładko i bez przeszkód. Z pewnością więc w trakcie tego jubileuszowego roku będzie potrzeba nawiązania otwartej rozmowy, zbilansowania tego, co dotychczas udało się osiągnąć, oraz wytyczenia celów na przyszłość. W pierwszym rzędzie jednak powinna moim zdaniem dominować radość z faktu, że przez ostatnie 25 lat oba kraje Rys. Andrzej Sznejweis LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. i narody naprawdę się do siebie zbliżyły zabronione. rolę mniejszości niemieckiej w budowaLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób i chyba lepiej się rozumieją. Co się zaś niu i podtrzymywaniu dobrych kontaktyczy świętowania jubileuszu, toist zajmą tów polsko-niemieckich, przedstawiając LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens untersagt. się tym chyba raczej samorządy oraz liczne polsko-niemieckie stowarzyszenia, które na przestrzeni historii swoim zaangażowaniem pokazały, że traktat nie jest li tylko gołosłownym dokumentem, lecz każdego dnia jest napełniany życiem. Dobrym tego przykładem jest współpraca na niwie muzycznej między Gimnazjum im. Willigisa z Moguncji a Szkołą Muzyczną z Opola. To właśnie m.in. młodzi muzycy z obu partnerskich regionów są dostarczycielami muzycznych impresji podczas tradycyjnego koncertu noworocznego organizowanego przez konsulat RFN w Opolu, czym dowodzą, że partnerstwo może odbywać się na wielu płaszczyznach. W trakcie tegorocznego koncertu konsul Sabine Haake zaakcentowała ponadto tym samym mniejszość nie tylko jako ważnego uczestnika wydarzeń, jakie miały miejsce w przeszłości, lecz nade wszystko powierzając tej społeczności – zarówno jej liderom, jak i wszystkim jej członkom – zadanie dalszego rozwijania i ochrony istniejących więzi partnerskich także w przyszłości. Nie jest to zadanie łatwe, jako że mniejszość, zwłaszcza na Opolszczyźnie, postrzega siebie również jako podmiot polityczny, a zatem jako konkurenta wobec polskich ugrupowań. Dla Niemców w Polsce jest więc niełatwą sztuką strzec interesów własnych członków i jednocześnie występować w roli autentycznego pomostu łączącego Polaków i Niemców. To się jednak może udać, jeśli będziemy mogli liczyć na powszechną przychylność. Rudolf Urban LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Prosto z Sejmu Die Gedanken sind frei LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. A Mamy budżet Wozu das Gedenken? ls deutsche Minderheit haben wir durch die langjährigen Gedenkfeiern an die früher verschwiegene Tragödie des Nachkriegsterrors gegenüber den Deutschen erreicht, dass sogar die jüngere Generation sich dabei engagiert und das diese Veranstaltungen bis in die lokale Ebene reichen. Ein Beispiel kann etwa meine Stadt Guttentag sein, wo wir es geschafft haben, ein Denkmal an einem Massengrab aufzustellen. Es ist ein Grab der Opfer des Nachkriegsterrors und schon dieses Jahr versammelten sich bei der Kranzniederlegung am vergangen Sonntag zahlreiche Bewohner. Wichtig sind vor allem die Feierlichkeiten an den Orten, die besonders von den Verbrechen an der deutschen Bevölkerung nach dem Krieg gekennzeichnet sind. Dies sind Orte wie Lamsdorf oder Schwientochlowitz, aber erst die kleinen Feierlichkeiten in Hunderten von Dörfern und Städten Schlesiens, Pommerns oder Masurens versammeln an solchen Gräbern unzählige heutige Bewohner und geben uns ein Bild vom Ausmaß des Terrors. Es gab nämlich fast keine Ortschaft, in der die Deutschen, die hinter der Fort geblieben waren und später in den eroberten Gebieten gelebt haben, nicht in einem größeren oder kleineren Ausmaß Opfer von Verfolgung, Vergewaltigung und Mord wurden. Doch die Gedenkfeierlichkeiten sollte man nicht nur veranstalten, um die Vergangenheit in Erinnerung zu bringen oder nur um das Gefühl des Leides und des Hasses zu pflegen. Deswegen verbinden wir in der deutschen Minderheit diese Veranstaltungen mit einem Gebet, einer Andacht und mit dem Zeichen des Kreuzes. Bei der Andacht in Lamsdorf haben wir nicht nur für die Opfer gebetet, sondern auch für die Täter. So gelingt es uns diese schmerzhafte Erinnerung von politischen oder nationalen Schemen zu befreien. In diesen Schemen würde nämlich der vielseitige Charakter dieser Erinnerung banalisiert werden. Und die Vielseitigkeit der Botschaft wird gebraucht, um das wichtigste Ziel des Gedenkens zu erreichen. Dieses Ziel ist die Lehre für die Zukunft. Wenn wir die Verbrechen an der deutschen Zivil- N ajważniejszym wydarzeniem minionego tygodnia było uchwalenie budżetu państwa na 2016 r. Był to potężny wysiłek, który czuję osobiście, bo będąc członkiem Komisji Finansów Publicznych, brałem udział w pracach od podstaw nad tym budżetem, zarówno w komisji, jak i później na posiedzeniach plenarnych, czyli w pierwszym, drugim i trzecim czytaniu, które było już głosowaniem. Oczywiście jak zawsze zgłoszono wiele poprawek. Wśród nich były też poprawki złożone przeze mnie, które dotyczyły budżetu konserwatora zabytków, a także większych środków na zadania melioracyjne oraz kwoty 20 mln zł na bieżące utrzymanie infrastruktury odrzańskiej. Nie występowałem natomiast o zwiększenie środków na działania w zakresie mniejszości narodowych i etnicznych. Wiedziałem bowiem, że te, które zostały zaplanowane jeszcze przez poprzedni rząd, zostały utrzymane przez obecny, nie chciałem więc wkładać kija w mrowisko. Tym bardziej że doszedłem do wniosku, że pieniądze zostały już podzielone, a MN nie została pokrzywdzona. Należy dodać, że w nowym budżecie jest wiele elementów, które dla społeczeństwa mogą być pozytywne i brzmią optymistycznie – chociażby tzw. 500+, które będzie wspomagało wiele rodzin, szczególnie te, gdzie jest dwójka dzieci i więcej, ale... Jako członek komisji finansów patrzę na to z zatroskaniem, jak będzie wyglądała strona dochodowa budżetu państwa, który obowiązuje ta sama zasada, co budżet rodzinny. Otóż żeby komuś coś dać, cokolwiek kupić czy poczynić jakąś inwestycję, najpierw trzeba te pieniążki zarobić, chyba że chce się żyć na kredyt, ale to akurat jest niebezpieczne. Wiem poza tym, że środki na 500+ to rocznie wydatek ok. 20 mld zł! A więc łatwo nie będzie, a moje obawy są zasadne. des Haushalts für das Jahr 2016. Es ist eine gewaltige Anstrengung gewesen, die ich am eigenen Leib spüre, denn ich habe als Mitglied des parlamentarischen Ausschusses für öffentliche Finanzen von Grund auf an diesem Haushalt mitgewirkt, sowohl im Ausschuss, als auch später in Plenarsitzungen, also in der ersten, zweiten und in der dritten Lesung, auf die dann bereits unmittelbar die Abstimmung folgte. Wie immer gab es bis dahin natürlich auch viele Änderungen. Einige Änderungsvorschläge kamen von mir und bezogen sich auf den Etat der Denkmalschutzbehörde, mehr Geld für Meliorationsmaßnahmen und die Bereitstellung von 20 Millionen Złoty für die Instandhaltung der Infrastruktur der Oder. Nicht beantragt habe ich hingegen eine höhere Förderung der nationalen und ethnischen Minderheiten, da ich wusste, dass die noch von der Vorgängerregierung eingeplanten Fördermittel von der jetzigen Regierung aufrechterhalten worden waren, so dass ich hier nicht ins sprichwörtliche Wespennest stechen wollte. Zumal ich der Meinung bin, dass die deutsche Minderheit bei der Geldverteilung nicht zu kurz gekommen ist. Im neuen Haushalt gibt es übrigens auch vieles, das in gesellschaftlicher Hinsicht positiv und optimistisch anmutet, etwa die sog. „500+“-Regelung zur Unterstützung von Familien mit zwei und mehr Kindern. Als Mitglied des Finanzausschusses bin ich allerdings besorgt darüber, wie die Einnahmeseite des Staates aussehen wird. Denn im Staatshaushalt gilt ja dasselbe Prinzip wie in einem Familienhaushalt: Um jemandem etwas zu geben, um irgendetwas zu kaufen oder eine Investition zu tätigen, muss man das liebe Geld ja zuerst verdienen. Es sei denn, man will auf Pump leben, was aber gefährlich ist. Und da der Staat sich das „500+“-Kindergeld jährlich ca. Haushalt beschlossen 20 Milliarden Złoty kosten lassen will, könnte dies, fürchte ich, sehr probleDas wichtigste Ereignis der vergan- matisch werden. Notiert von Krzysztof Świerc genen Woche war die Verabschiedung LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: M. Leibig bevölkerung verurteilen, dann bringen wir zum Ausdruck, dass wir die Kollektivschuld nicht akzeptieren. Zugleich können wir aber diese Regel auch nicht im Hinblick auf die heutigen Flüchtlinge und Immigranten akzeptieren. Das ist eine schwierige, aber doch wichtige Lehre, die gebraucht wird. rzesze dzisiejszych mieszkańców i dają obraz skali tego terroru. Bo przecież nie było niemal żadnej miejscowości, w której pozostali za linią frontu, a później na zdobytym terenie Niemcy nie byliby poddani w mniejszym czy większym stopniu prześladowaniom, gwałtom czy mordom. Jednak upamiętnień nie powinno się organizować jedynie dla celebrowania przeszłości czy jedynie dla pielęgnowania poczucia krzywdy lub uczucia nienawiści. Dlatego w mniejszości niemieckiej łączymy je z modlitwą, nabożeństwem i znakiem krzyża. W nabożeństwie w Łambinowicach modliliśmy się nie tylko za ofiary, ale także za sprawców. Dzięki temu udaje się tę bolesną pamięć oderwać od politycznych czy narodowościowych schematów, w których ich uniwersalny charakter uległby spłaszczeniu. A uniwersalność przekazu jest potrzebna, by osiągnąć najważniejszy cel upamiętnienia. Jest nim nauka dla przyszłości. Ona sprawia, że potępiając zbrodnie na niemieckiej ludności cywilnej, dajemy wyraz, że nie akceptujemy zasady odpowiedzialności zbiorowej, ale tym samym nie możemy jej akceptować współcześnie na przykład wobec dzisiejszych uciekinierów i imigrantów. To trudna, ale potrzebna nauka. Bernard Gaida LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Po co nam upamiętnienia? wyniku wieloletnich działań upoLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. W wszechniających temat wcześniej przemilczanej tragedii terroru powojenLARES: Diese Materialien sindNiemców lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nego wobec w środowisku mniejszości niemieckiej, osiągnęliśmy to, że także ludzie z młodszego pokolenia angażują się w upamiętnienia. Przykładem jest choćby moje miasto Dobrodzień/Guttentag, gdzie udało nam się w listopadzie postawić pomnik na masowym grobie ofiar powojennego terroru, a już w tym roku złożenie wieńców w ostatnią niedzielę stycznia zgromadziło sporą grupę mieszkańców. Ważne są uroczystości w miejscach szczególnie naznaczonych zbrodniami popełnianymi po wojnie wobec niemieckiej ludności cywilnej, takie jak Łambinowice czy Świętochłowice, ale dopiero małe akty upamiętnienia w setkach wsi i miast Śląska, Pomorza czy Mazur gromadzą nad tymi grobami całe Poseł Ryszard Galla LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sindPolitik lediglich Lesen bereitgestellt. Jeglichei społeczeństwo Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 6/1244 undzum GesellschaftPolityka Wochenblatt.pl 3 Finanzen: Den Polnischen Haushalt soll eine neue Steuer entlasten Bankensteuer kommt Schwarz Rot Gold LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. So nicht, junge Dame! Foto: Lestat (Jan Mehlich)/Wikimedia Commons Ab Februar werden in Polen die Mit der Bankensteuer Banken mit einer Sondersteuer besollen die teuren legt, wie es vorher bereits Ungarn Wahlversprechen getan hat. Damit soll ein Teil der finanziert werden. geplanten Sozialausgaben gesichert LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. werden. Gleichzeitig soll demnächst Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ein TeilLARES: der Kreditnehmer entlastet Es kann aber noch schlimmer komwerden. Experten warnen. N icht erst seit gestern lugt die polnische Regierung gen Ungarn und die dortige Fidesz-Regierung. Auch im Steuerwesen ist es nicht anders, was die jetzt eingeführte Bankensteuer beweist. Diese greift ab Februar und betrifft sowohl Banken als auch andere Kreditinstitute und Versicherungsanstalten. Dem neuen Gesetz zufolge werden die Institutionen 0,44 Prozent der Summe ihrer Aktiva an den Staat abtreten müssen, was dem Haushalt - so schätzen Regierungsvertreter - etwa sechs Milliarden Złoty Mehreinnahmen sichern soll. Diese sollen vor allem für die kostspieligen Sozialausgaben (u.a. 500 Złoty monatlich für jedes Kind und kostenlose Medikamente für Rentner) verwendet werden, damit diese Wahlkampfversprechen eingelöst werden können. Experten warnen jedoch, dass diese Steuer mehr schaden als nützen wird, da die Banken nun höhere Margen und Gebühren erheben könnten, was generell zu weniger Kreditvergaben führen kann. Die mögliche Folge ist, dass die men, wie u.a. der Präsident der Polnischen Nationalbank Leszek Balcerowicz meint. Denn geplant ist ein Gesetz das den sog. Frankowicze (Menschen, die einen Kredit in Schweizer Franken aufgenommen haben) bei der Abzahlung ihres Kredits helfen soll. Da in den letzten Jahren der Wechselkurs dieser Währung gegenüber dem Złoty deutlich gestiegen ist, zahlen diese Kreditnehmer nun viel höhere Raten. Der polnische Präsident legte deshalb eine Gesetzesvorlage vor, nach der für jeden Kreditnehmer ein fairer Wechselkurs berechnet werden soll. Gleichzeitig werden die daraus resultierenden Mindereinnahmen die Banken selbst tragen müssen, was ihre Gewinne verringert und damit auch die Bankensteuer. Wann das Gesetz verabschiedet wird, ist noch nicht klar, denn zunächst sollen Experten die möglichen Kosten errechnen. Balcerowicz warnt allerdings, dass die Neuregelungen eine reale Gefahr für den Bankensektor sind, was die polnische Wirtschaft zum Erliegen bringen kann. Rudolf Urban LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nationalbankchef Balcerowicz kritisiert die Einmischung in den Bankensektor. Zahl der vergebenen Kredite schrumpft, damit die Konjunktur deutlich sinkt und letztendlich die geplanten Steuereinnahmen geringer ausfallen. Davon konnte sich bereits Ungarn überzeugen und ruderte in der letzten Zeit durch die Verringerung der Bankensteuer zurück. Und auch die ersten Banken in Polen hoben ihre Gebühren bereits an, was sie allerdings offiziell nicht mit der neuen Steuer begründen, sondern mit langfristigen Finanzplänen. Der Eindruck ist allerdings klar: Am Ende sind es die Bankkunden, die die Steuer entrichten werden. Foto: Norbert Nieslony LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Z Vaterlandu miałaby poważne problemy. Gabriel 79,5 mln hektolitrów. Za granicą nie- (Der Aufenthalt) Franka Beyera z 1983 r. nie takiej broni są w Niemczech bardzo LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie dopiwo czytania. Powielanie jakikolwiek sposób zdradził w niedawnych wypowiedziach mieckie najpopularniejsze jest Filmw opowiada o losach żołnierza Mar- zabronione. surowe. Dane każdej osoby planującej zamiar sprawdzenia działalności AfD w Stanach Zjednoczonych, gdzie ku- ka Niebuhra, który pod koniec wojny kupno są skrupulatnie sprawdzane. PoLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens pod względem zgodności z konstytupuje się go coraz więcej. W krajach Unii niewinnie oskarżony o udziałist w rozlicja podaje, żeuntersagt. wnioski o pozwolenie W Westfalii chwalą ludzi z Polski Najnowsze wypowiedzi niemieckich polityków wskazują na to, iż ludzie z Polski są coraz lepiej postrzegani, zwłaszcza w zachodnich landach RFN. Opinia publiczna bardzo zmieniła się w latach 90., kiedy okazało się, że ludzie przyjeżdżający zwłaszcza ze Śląska są dobrze wykształceni, pracowici i szybko się integrują. Szczególne znaczenie ma to w Nadrenii Północnej-Westfalii (NRW), gdzie mieszka najwięcej ludzi, którzy do Niemiec zdecydowali się przyjechać z Polski. Sekretarz stanu ds. integracji NRW Torsten Klute podkreślił niedawno w wywiadzie, że osoby z Polski w bardzo niskim stopniu korzystają z zasiłków socjalnych. W większości są to ludzie czynni zawodowo, dobrze odnajdujący się w niemieckiej rzeczywistości. Jeszcze lepiej jest z ich dziećmi, które rodzą się w Niemczech, jednak nie tracą związku z regionem pochodzenia. cją. Według polityka SPD partia ta jest skrajnie prawicowa i populistyczna, a jej wypowiedzi powinny być usunięte ze środków masowego przekazu. Oburzenie Gabriela oraz innych polityków wywołała przede wszystkim wypowiedź przewodniczącej partii Frauke Petry, która stwierdziła, iż policja w razie nielegalnego przekraczania granic przez uchodźców powinna w ostateczności użyć broni palnej. Petry pochodzi z byłej NRD i zdaniem przeciwników „lepiej powinna rozumieć sytuację zdesperowanych ludzi”. Europejskiej popularność w zeszłym strzeliwaniach Polaków zostaje przez roku spadła o 2,5% w stosunku do lat nich aresztowany. Film miał być „enerubiegłych. dowskim” akcentem festiwalu Berlinale 1983. W wyniku interwencji ówczesneHistoria na taśmie filmowej go rządu polskiego nie wziął udziału w festiwalowej prezentacji. Kolejnym filmem w cyklu Muzeum Śląskiego 15 lutego będzie projekcja pt. „Synowie” (Söhne) Volkera Koeppa, poruszający temat ucieczki i wypędzeń, a 7 marca pokazany zostanie projekt „Dzieciństwo” (die Kindheit) Siegfrieda Kühna (na zdjęciu) z 1987 r., poświęcony wydarzeniom na krótko przed końcem wojny w małej wiosce na Śląsku. na broń tylko w ciągu ostatnich tygodni złożyło w sumie dwa razy więcej ludzi niż w całym roku 2015. W obliczu tych danych funkcjonariusze nawołują do spokoju, zapewniając, że nie ma powodów do obaw. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Arte zawiesza współpracę z TVP LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niemiecka telewizja Arte nie będzie już współpracować z Telewizją Polską. Współpraca została wstrzymana po 15 latach, po tym jak zaognione zostały w ostatnich tygodniach stosunki polsko-niemieckie. Jak podało kierownictwo stacji, głównym powodem wstrzymania współpracy było uchwalenie przez polski Sejm ustawy medialnej, dzięki której rząd mógł na nowo obsadzić stanowiska szefów redakcji telewizji publicznej. Arte bierze pod uwagę wznowienie współpracy, gdy tylko uzna, że sytuacja w Polsce uległa dostatecznej zmianie. Niezależnie od rozwoju dalszej współpracy Arte ma jednak zamiar wkrótce oferować wybór programów z napisami po polsku. Łukasz Biły Sigmar Gabriel ostro o AfD Gdyby w Niemczech o polityce decydował wicekanclerz Sigmar Gabriel, to eurosceptyczna i kontrowersyjna partia Alternatywa dla Niemiec (AfD) liczyć do udanych. Wiąże się to przede wszystkim z rosnącą popularnością niemieckich piw za granicą. Eksport do innych krajów był jedną z najbardziej lukratywnych transakcji roku 2015, gdyż wzrósł aż o 4%. Rodzima konsumpcja spadła tymczasem o 0,7% i wyniosła Foto: defa-stiftung.de Udany rok niemieckich browarników LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Sprzedaż broni rośnie Mimo że Niemcy wypili w ubiegłym roku mniej rodzimego piwa niż zwykle, Niepokój niektórych Niemców LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istzwiąstrengstens untersagt. to niemieccy producenci rok mogą zazany z napiętą sytuacją po napaściach Muzeum Śląskie w niemieckiej części Europejskiego Miasta Zgorzelca rozpoczęło cykl filmów o tematyce polsko-niemieckiej. Pierwszym filmem była produkcja DEFA-Film „Miejsce pobytu” na kobiety w sylwestra sięga tak daleko, że niektórzy decydują się nawet na zakup broni. Jak podała niemiecka policja, od początku roku znacznie zwiększyła się sprzedaż nie tylko gazu pieprzowego, ale także pistoletów gazowych czy hukowych. Przepisy sankcjonujące posiada- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama 7919 Usługi Pogrzebowe LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Sprowadzanie zmarłych z zagranicy LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Załatwianie formalności Transport mebli Usługi transportowe, przeprowadzki Niemcy – Polska Polska – Niemcy Walce, województwo opolskie Opieka nad grobami Machnik N. Ozimek, Schodnia Nowa, www.machnik.ozimek.pl Tel./fax: (077) 46-52-456 Nowy punkt w Opolu przy ul. Książąt Opolskich 32 8256 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. tel. 77 46 60 158 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jeglichenr Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WOCHENBLATT.pl 8295 zaprasza do odwiedzania strony internetowej LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. www.wochenblatt.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 7709 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheGórnośląska Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 4 LARES: Wochenblatt.pl Oberschlesische TragödieTragedia 5. – 11. Februar 2016 Akt hoher Symbolkraft LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Materialien sind lediglich zumder Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Mit Dr. BerndDiese Fabritius, dem Vorsitzenden des Bundes Vertriebenen (BdV) und Bundestagsabgeordneten (CSU), sprach Rudolfuntersagt. Urban über die Entscheidung des Deutschen Bundestages zivile deutsche Zwangsarbeiter in den Nachkriegsjahren zu entschädigen. Der Deutsche Bundestag hat in seinem Haushalt eine Summe für deutsche Staatsbürger eingeplant, die nach 1945 Opfer von Zwangsarbeit und Verschleppung in die Sowjetunion gewesen sind. Diese Entscheidung kommt relativ spät, weil erst 70 Jahre nach Kriegsende. Damit sind viele Opfer gar nicht mehr am Leben. War diese Entscheidung also heute immer noch nötig? Richtig, der Deutsche Bundestag hat Ende November 2015 mit der Verabschiedung des Haushaltsgesetzes für 2016 endlich auch Bundesmittel zur Entschädigung ziviler deutscher Zwangsarbeiter beschlossen. Obwohl es sich dabei nur um eine symbolische Geste gegenüber dieser Opfergruppe handelt, sind wir als BdV, ja bin auch ich ganz persönlich glücklich, dass es uns damit gelungen ist, eines unserer Hauptanliegen umzusetzen. Wir fordern dies ja bereits seit vielen Jahren. Die Entschädigung kommt, 70 Jahre nach Kriegsende, tatsächlich sehr, sehr spät. Trotzdem ist es ein Akt von hoher Symbolkraft. Die Betroffenen, von denen nur noch wenige leben, erfahren damit schließlich auch eine offizielle Anerkennung. Diese ist sowohl überfällig als auch absolut notwendig und im Sinne des Gerechtigkeitsempfindens der Betroffenen unverzichtbar. Zivile deutsche Zwangsarbeiter – das waren ja vor allem Frauen, alte Menschen und Kinder, die verschleppt und unter unmenschlichen Bedingungen zur Arbeit gezwungen wurden. Tod, Kälte, Hunger, Krankheit und Entkräftung haben viele das Leben, alle aber Lebenszeit und Lebensqualität gekostet. Diese Schicksale, die weit über das allgemeine Kriegsfolgenschicksal hinausgehen, sind Teil vieler deutscher Familiengeschichten. Die Betroffenen bedurften einer deutlichen Geste der Anerkennung und Würdigung durch Deutschland, für das sie stellvertretend in Haftung genommen wurden. Sie als Chef des BdV können gewiss einschätzen, wie viele Menschen von dieser Entscheidung „profitieren“ werden. Werden auch die Menschen bedacht, die nach 1945 nicht in das heutige Deutschland ausgesiedelt, vertrieben oder geflüchtet sind? Auch östlich von Oder und Neiße leben heute noch Menschen, die in Lagern gewesen sind oder als Gefangene in die Sowjetunion gebracht wurden. Zunächst einmal kann auch der BdV die genaue Zahl nur schätzen. Wir gehen davon aus, dass heute noch zwischen 10.000 und 20.000 der zur Zwangsarbeit Herangezogenen unter uns sind. Ich bedauere unendlich, dass viele Betroffene diese Entschädigung nicht mehr erleben können. Umso mehr freue ich mich mit denen, die diese symbolische Anerkennung ihres Leides – der unmenschlichen und brutalen Haft-, Lager- und Lebensbedingungen sowie der Traumatisierung – noch erfahren. Was den zweiten Teil Ihrer Frage betrifft, so umfasst die Entschädigung laut Beschluss ausdrücklich alle damaligen zivilen deutschen Zwangsarbeiter. Der BdV geht derzeit davon aus, dass somit auch die Heimatverbliebenen, also die heute noch in den Heimatgebieten lebenden Deutschen, gerechterweise in diese Entschädigung mit einbezogen werden. Jeder, der damals nur aufgrund seiner ethnischen Zugehörigkeit als „menschliche Kriegsreparation“ verschleppt wurde, muss anspruchsberechtigt sein. Darüber kann nicht der heutige Wohnort entscheiden. Um wieviel Geld handelt es sich? Und wer wird sich wie um eine Entschädigung bemühen können? Werden auch Nachfahren berücksichtigt, oder nur die Opfer persönlich? In den Jahren 2016 bis 2018 sollen für die Entschädigung insgesamt 50 Millionen Euro eingesetzt werden – in diesem Jahr 20 Millionen Euro, in den zwei folgenden Jahren jeweils 15 Millionen Euro. Im Hinblick auf die Umsetzung LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Der Deutsche Bundestag hat entschieden die deutschen Zwangsarbeiter zu entschädigen. Foto: Sebastian Dobberstein przez niemiecki parlament decyzji Niemiec lub tam uciekły? Również o odszkodowanie powinny być możDie Betroffenen, o wypłacie odszkodowań niemieckim na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej liwe do spełnienia, biorąc pod uwagę von denen nur noch robotnikom przymusowym z okresu lat żyją do dziś ludzie, którzy byli w obo- zaawansowany wiek poszkodowanych LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie sposób powojennych rozmawia Rudolf Urban. zachw lubjakikolwiek zostali zabrani do ZSRR jako zabronione. i członków ich rodzin. wenige leben, erfahren więźniowie. Bliższe szczegóły – czyli wysokość eine offizielle LARES: Diese Materialien damit sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheMuszę Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niemiecki Bundestag zaplanował przyznać, że i BdV może je- wypłacanych kwot, kto dokładnie będzie Anerkennung. Diese w swoim budżecie przeznaczenie dynie podać szacunkową liczbę ofiar. uprawniony do złożenia wniosku, jak pewnej sumy na rzecz obywateli nie- Zakładamy, że obecnie jest wśród nas będą wyglądały wnioski czy też gdzie ist sowohl überfällig mieckich, którzy po 1945 roku byli jeszcze 10–20 tys. osób, które poddano trzeba je będzie składać – ureguluje als auch absolut ofiarami pracy przymusowej i depor- przymusowej pracy. Żałuję niezmiernie, dyrektywa, która zostanie opracowana tacji do ZSRR. Decyzję o tym podjęto że wielu poszkodowanych nie docze- pod kierownictwem Federalnego Mininotwendig. stosunkowo późno, bo dopiero 70 lat kało tego aktu zadośćuczynienia. Tym sterstwa Spraw Wewnętrznych. Władze LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób po zakończeniu wojny, co oznacza, bardziej raduję się wraz z tymi, którym zabronione. BdV wstępnie rozmawiały na te tematy że wiele ofiar już dawno nie żyje. Czy przypadł w udziale ten symboliczny z przedstawicielami MSW. Zakładam, LARES: Diese Materialien lediglich zum Lesen ist strengstens untersagt. dürfensind nur erfüllbare Antragsbedinzatembereitgestellt. podjęcie takiej decyzji Jegliche właśnie akt Vervielfältigung uznania ich cierpień – nieludzkich że niebawem dowiemy się z ministerteraz było w ogóle potrzebne? Rzeczywiście, niemiecki Bundestag, uchwalając pod koniec listopada 2015 roku ustawę o budżecie na 2016 rok, postanowił też wreszcie przeznaczyć środki budżetowe na odszkodowania dla niemieckich robotników przymusowych. Chociaż jest to tylko symboliczny gest wobec tej grupy ofiar, to członkowie BdV, w tym ja osobiście, jesteśmy bardzo szczęśliwi, że w ten sposób udało nam się zrealizować jedną ze spraw, które najbardziej leżą nam na sercu. Postulowaliśmy o to bowiem już od wielu lat. Decyzja o przyznaniu odszkodowań pojawia się 70 lat po zakończeniu wojny – to faktycznie bardzo, bardzo późno. Mimo to jest ona aktem wysoce symbolicznym, który oznacza, że poszkodowane osoby, z których już niewiele żyje, doczekały się wreszcie oficjalnego uznania, które jest z jednej strony aktem spóźnionym, z drugiej zaś absolutnie koniecznym oraz nieodzownym w sensie poczucia sprawiedliwości osób poszkodowanych. Niemieccy robotnicy przymusowi – to byli przede wszystkim starzy ludzie, kobiety i dzieci. Ludzie poddani deportacji i zmuszeni do pracy w nieludzkich warunkach. Wielu z nich poniosło śmierć z zimna, głodu i wycieńczenia, a ci, którzy przeżyli, stracili lata życia. Losy te, które wykraczają daleko poza ogólnie rozumiane następstwa wojny, są częścią przekazu wielu niemieckich rodzin. Poszkodowanym potrzeba było wyraźnego gestu uznania i docenienia ich przez państwo niemieckie, w zastępstwie którego zostali pociągnięci do odpowiedzialności. Akt wysoce symboliczny Jako szef BdV może Pan z pewnością ocenić, ile osób skorzysta na tej decyzji. Z dr. Berndem Fabritiusem, prze- Czy będą wśród nich także osoby, które wodniczącym Związku Wypędzonych, po 1945 roku nie zostały wysiedlone posłem do Bundestagu, o podjęciu bądź wypędzone na teren dzisiejszych gungen gestellt werden, die dem hohen Lebensalter der Betroffenen und deren Angehörigen Rechnung tragen. Näheres – also wie hoch die Auszahlungsbeträge sein werden, wer genau antragsberechtigt sein wird, wie die Anträge aussehen oder wo sie gestellt werden müssen – soll eine Richtlinie regeln, die unter Federführung des Bundesministeriums des Innern erarbeitet wird. Der BdV hat im Vorfeld mit dem Bundesinnenministerium über die Modalitäten gesprochen. Ich gehe davon aus, dass wir von dort bald Genaueres erfahren werden. Die Entschädigungszahlung ist nicht nur für ein Jahr geplant. Wie lange werden sich die Opfer melden können? Formal wird die Entschädigung als Einmalzahlung einer nach Antragstellung festzusetzenden Summe erfolgen. Nach der vorliegenden Beschlusslage des Deutschen Bundestages ist davon auszugehen, dass berechtigte Anträge in den Jahren 2016 bis 2018 zu Auszahlungen führen werden. Aber auch hier ist die Richtlinie des Bundesinnenministeriums abzuwarten. Wichtig bleibt, dass die Entschädigung politisch beschlossen ist und nun möglichst schnell administrativ umgesetzt werden muss. Der BdV wird die Betroffenen mit seinen zur Verfügung stehenden Mitteln darüber informieren, sie zur Antragstellung ermutigen und sie gegebenenfalls auch dabei unterstützen. Als kompetente Ansprechpartner stehen wir hier auch den Landsmannschaften und den Organisationen der deutschen Volksgruppen zur Verfügung. i brutalnych warunków przebywania w więzieniach i obozach oraz doznanej traumy. Co się tyczy drugiej części pytania, to zgodnie z podjętą uchwałą decyzja obejmuje jednoznacznie wszystkich ówczesnych cywilnych niemieckich robotników przymusowych. Kierownictwo BdV wychodzi obecnie z założenia, że odszkodowania sprawiedliwie obejmą zatem także Niemców, którzy pozostali w rodzinnych stronach. Każdy, kto był wówczas deportowany wyłącznie za swoją przynależność etniczną jako „reparacja wojenna”, powinien być uprawniony do otrzymania odszkodowania. Nie może o tym decydować dzisiejsze miejsce zamieszkania. O ile pieniędzy chodzi? I kto będzie mógł się starać o odszkodowanie? Czy zostaną uwzględnieni także potomkowie, czy też tylko ofiary osobiście? W latach 2016–2018 na odszkodowania ma być wydatkowana kwota ogółem 50 mln euro – w tym roku 20 mln euro, a w kolejnych dwóch latach po 15 mln euro. Co się tyczy praktycznej realizacji tych działań, to warunki wnioskowania stwa bliższych szczegółów. Planuje się, że wypłacanie odszkodowań nie ograniczy się do okresu jednego roku. Jak długo ofiary będą mogły się zgłaszać? Formalnie rzecz biorąc, wypłacenie odszkodowania nastąpi w drodze jednorazowej wypłaty sumy, której wysokość zostanie ustalona po złożeniu wniosku. Na obecnym etapie uchwały niemieckiego Bundestagu można założyć, że wniesienie uprawnionych wniosków będzie skutkowało wypłaceniem środków w latach 2016–2018, ale i w tej kwestii trzeba poczekać na dyrektywę MSW. Istotnym faktem pozostaje to, że przyznanie odszkodowań stanowi decyzję polityczną, którą należy teraz jak najszybciej wprowadzić w życie na szczeblu administracyjnym. BdV będzie informował poszkodowane osoby o postępach sprawy w miarę dostępnych środków, będziemy zachęcać takie osoby do złożenia wniosku i w razie potrzeby pomagać im w tym. Mogą się z nami kontaktować w tej sprawie również ziomkostwa oraz organizacje mniejszości niemieckiej. q LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Dr. Bernd Fabritiuswurden 1965 in Agnetheln, Siebenbürgen (Rumänien), geboren. Seit 2013 ist er CSU-Abgeordneter des Deutschen Bundestages und seit November 2014 Vorsitzender des Bundes der Vertriebenen. Daneben ist er Präsident des Verbandes der Siebenbürger Sachsen in Deutschland sowie der Föderation der Siebenbürger Sachsen in aller Welt. Fabritius ist auch in der Parlamentarischen Versammlung des Europarates u.a. Mitglied des Ausschusses Rechtsangelegenheiten und Menschenrechte und des Ausschusses für Gleichstellung und Nichtdiskriminierung. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Dr Bernd Fabritiusurodził się w 1965 r. w Agnicie, Siedmiogóra (Rumunia). Od 2013 r. jest posłem do Bundestagu z ramienia CSU, a od listopada – przewodniczącym Związku Wypędzonych. Jest też przewodniczącym Związku Sasów Siedmiogrodzkich w Niemczech oraz Ogólnoświatowej Federacji Sasów Siedmiogrodzkich. Fabritius jest również członkiem Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i zasiada tam m.in. w komisji ds. regulacji prawnych i praw człowieka oraz w komisji ds. równouprawnienia. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheGórnośląska Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 6/1244 Oberschlesische TragödieTragedia Wochenblatt.pl 5 Górny Śląsk: Uczczono ofiary Tragedii Górnośląskiej Pamięć o pomordowanych przetrwała LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. W wielu miastach i wsiach Górnego Nakło: Mniejszość niemiecka z Nakła czterech lat organizuje w ostatnią Śląska odbyły się w miniony week- od sobotę stycznia nabożeństwo na cmentaend uroczystości upamiętniające rzu parafialnym, aby w ten sposób upaofiary tragicznych wydarzeń stycz- miętnić ofiary Tragedii Gornośląskiej. Jak przypominano w tym roku, tragedia nia 1945 roku. LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. to nie materiał tylko wypędzenia i wysiedlenia, Łambinowice: Opolscy Niemcy za ofiary Tragedii Górnośląskiej modlili się podczas nabożeństwa, które tradycyjnie odbyło się w kościele w Łambinowicach. Przewodniczył mu duszpasterz mniejszości narodowych, ksiądz Piotr Tarlinski. Później przedstawiciele mniejszości niemieckiej z przewodniczącym TSKN Rafałem Bartkiem, wicemarszałkiem Romanem Kolkiem w obecności konsul Niemiec Sabine Haake złożyli kwiaty i zapalili znicze pod krzyżem na terenie byłego obozu jenieckiego w Łambinowicach. Uroczystości zwieńczyła projekcja filmu „Nieopowiedziany 45”. Chorzów: Pierwszy raz ofiary Tragedii Górnośląskiej upamiętniono w Chorzowie mszą świętą w intencji ofiar w kościele św. Jadwigi. Następnie zebrani przeszli pod budynek ZUS przy ul. Dąbrowskiego, gdzie od roku 1945 do lat pięćdziesiątych mieściła się siedziba UB. Pod budynkiem zebrani złożyli kwiaty i zapalili znicze. W uroczystości wzięli udział m.in. przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Chorzowa i Związku Ślązaków. Krapkowice: Od 25 lat mniejszość niemiecka w Krapkowicach-Otmęcie w czasie mszy św. w języku niemieckim modli się za ofiary stycznia 1945 roku: dziekana Huberta Dembczaka, pięć sióstr zakonnych, gospodynię Elżbietę Matejczyk i kilkudziesięciu zamordowanych mieszkańców. – Potem idziemy na cmentarz, modlimy się, składamy kwiaty, zapalamy znicze pod pomnikiem – informuje Zuzanna Donath-Kasiura. internowanie w obozach, mordy i gwałty z jakimi borykali się Górnoślązacy w kolejnych latach po wojnie. W uroczystości w Nakle udział wzięli nie tylko mieszkańcy tej wioski, ale także sąsiednich sołectw. Mysłowice: Upamiętnienie w sobotę odbyło się tradycyjnie na promenadzie przy tzw. Ogrodzie Róż, czyli w miejscu, gdzie znajdował się powojenny obóz dla ludności niemieckiej i tych, których za nich uznawano i w którym dochodziło do niewyobrażalnych tortur. Organizatorem było stowarzyszenie Ślōnskŏ Ferajna, lecz obecni byli także przedstawiciele mniejszości niemieckiej z województwa śląskiego. Tragedię w tym miejscu upamiętniały także lokalne władze samorządowe. Świętochłowice-Zgoda: Sobotni Marsz na Zgodę był znów jedną z największych uroczystości upamiętniających w województwie śląskim. Oprócz członków DFK i innych przedstawicieli mniejszości niemieckiej obecni byli także samorządowcy i parlamentarzyści. W marszu, który ruszył z katowickiego placu Wolności, oprócz barw Śląska można było zobaczyć także flagi niemieckie. Głównym organizatorem był Ruch Autonomii Śląska. Bytom-Miechowice: Upamiętnienie w Bytomiu-Miechowicach zostało w całości zorganizowane przez bytomski oddział TSKN Województwa Śląskiego i było jednym z najbardziej rozbudowanych. Bytomskie ofiary jednej z największych Foto: DFK Ruda LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Członkowie DFK Ruda, od lewej: Andrzej Umlauf, Marcin Buballa, szef mniejszości niemieckiej w Rudzie, i Jan Schwan podczas uroczystości upamiętnienia ofiar stycznia 1945. Foto: Bernard Gaida LARES: Diese Materialien sindfrontu, lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. po przejściu ale także trudności, Przedstawiciele Ślonskiej Ferajny przed pomnikiem przy Ogrodzie Róż. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Mniejszość niemiecka z Opolszczyzny pamięć ofiar Tragedii Górnośląskiej uczciła w Łambinowicach. Foto: Manuela Leibig Od czterech lat w Nakle upamiętnia się ofiary Tragedii Górnośląskiej. Foto: K. Urban tragedii roku 1945 upamiętniono naj- odbyła się msza święta w języku nie- w roku 1945. Całość zwieńczyło spotkapierw złożeniem wieńców na cmentarzu mieckim oraz pokazana została prezen- nie ze świadkami czasu. A. Durecka, Ł. Biły, R. Urban parafialnym w Miechowicach, następnie tacja multimedialna dotycząca wydarzeń LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Erinnerungen: Die „Oberschlesische Tragödie 1945“ – aus Sicht eines Gleiwitzer Jungen Wojciechów: DFK przypomina o obozie pracy Der Schreckensort Zgoda Szukają śladów LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Die Deklaration eines „Jahres der Mniejszość niemiecka w WojciechoLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche strengstens untersagt. Oberschlesischen Tragödie“ hat in wieVervielfältigung (gmina Olesno) zamierzaist w tym Polen bewirkt, daß das Leid und roku zebrać relacje świadków zwiądie Ausweglosigkeit der Bewohner zane z obozem pracy dla ludności Oberschlesiens im Jahr 1945 von niemieckiej, który po wojnie funkeiner größeren Öffentlichkeit als cjonował w miejscowości. – Chcemy bisher wahrgenommen worden ist. przypomnieć o historii tegosposób miejsca, zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek spisać wspomnienia osób, które ie erlebte ein vierzehnjähriger LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istpastrengstens untersagt. w tym obozie przebywały, żeby Junge jene oberschlesische Tramięć o obozie przetrwała – mówi gödie? Zuallererst in Form einer großen Enttäuschung. Vaters Glaubenssatz Damian Hutsch, przewodniczący beim Vorrücken der Sowjettruppen TSKN w powiecie oleskim. auf Oberschlesien lautete: „Wir blei- W ny w maju 1945 roku był prawdo- zabronione. O LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób podobnie jedynym takim w powiecie oleskim. Nie doczekał się praktycznie LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. żadnych naukowych opracowań. – Jedy- ben, schlimmer als unter Hitler kann es nicht werden“. Die Sowjets kamen und mit ihnen die Plünderungen, Vergewaltigungen, Erschießungen und die Brandlegungen. Und es gab jenen Ukas, nach dem sich alle Männer zwischen 16 und 50 Jahren an einem bestimmten Tag und Ort einzufinden hätten, mit Verpflegung für 14 Tage. Solange würde ihr Arbeitseinsatz im Hinterland der Front dauern. Der Vierzehnjährige sah in den nächsten Tagen immer wieder Kolonnen von Männern durch die Stadt in östliche Richtung ziehen. Sie ahnten noch nicht, welchem Schicksal sie entgegengingen. Und da gab es damals auch noch die leergewordenen Gefangenenlager und Gefängnisse. Der Rachedurst williger Helfershelfer der Sowjets war groß, sodass diese Lager und Gefängnisse bald wieder gefüllt – überfüllt waren. Von der Verhaftungswelle, die auf die Deportationen folgte, wurde auch der Vierzehnjährige überspült. Eine Woche NKWD, eine weitere Woche UB in seiner Heimatstadt, dann das inzwischen in ganz Oberschlesien zum Schreckenswort gewordene Lager Zgoda. Seine ganz persönliche Tragödie dabei – er war ein aus dem sogenannten Deutschen Jungvolk „unehrenhaft“ Ausgestoßener. bóz pracy w Wojciechowie założo- Gerhard Gruschka ist Sprecher der ehemaligen Zgodahäftlinge. Im Lager Zgoda aber wurde er Hitlerjunge, HJczik, und er kam in den berüchtigten „Braunen Block“. An Folterungen bei Verhören war er bereits in seiner Heimatstadt gewöhnt worden. Aber nun brach alles in einem noch größeren Ausmaß über ihn herein, in den Nächten hemmungsloses Schlagen, Prügeln mit Stöcken und Gummiknüppeln, mitunter auch mit Holzschemeln. Die Bewacher waren zusätzlich sehr erfinderisch mit Demütigungen und Erniedrigungen. Seine ganze Kinderwelt begann von nun an mehr und mehr zusammenzubrechen, zumal er gleich in der ersten Nacht schmerzende Schläge erhalten hatte, weil er die 2. und 3. Strophe des sogenannten Horst-Wessel-Liedes nicht mitsingen konnte. Im Sommer 1945 wütete im Lager eine Typhusepidemie, bei der ein Großteil der Häftlinge den Tod fand. Im Oktober kam für den Jungen aus Gleiwitz dann der letzte Akt seiner persönlichen Tragödie. Es gab eine Entlassungsaktion, die für ihn damit endete, daß er im Lager Foto: Johannes Rasim zurückbleiben und erst noch das Lager Jaworzno und ein Krakauer Gefängnis kennenlernen mußte. Er hatte dem vernehmenden Prokurator gegenüber seinem Wissensstand entsprechend darauf beharrt, daß Gleiwitz, Gliwice wie es der Staatsanwalt nannte, eine deutsche Stadt sei und keine urpolnische, und er hatte die Frage, ob er nicht Pole werden wolle, verneint. Die Oberschlesische Tragödie hatte für ihn nunmehr endgültig ihren konkreten klassischen Wortsinn erlangt – sie war ein unabwendbares leidvolles Geschehen geworden. Seit alledem sind sieben Jahrzehnte vergangen. In den beiden letzten sind in Oberschlesien Erinnerungsorte an die Oberschlesische Tragödie entstanden, die zu Menschlichkeit und Versöhnung mahnen. Auch wenn es hie und da Ausdeutungen gibt, die den historischen Realitäten kaum standhalten – letztlich trugen die Opfer der Oberschlesischen Tragödie alle den einigenden Namen Mensch. Gerhard Gruschka ną osobą, która pod tym kątem zajmowała się obozem pracy w Wojciechowie, jest prof. Edmund Nowak, który dotarł do świadków i dokumentów i napisał artykuł na ten temat. Dlatego jego też zamierzamy zaprosić do współpracy w tej sprawie – podkreśla Damian Hutsch. Dzięki prof. Nowakowi wiadomo, że w obozie przebywało około 900 osób, w tym aż 200 dzieci. Liczba ta na przestrzeni miesięcy się zmieniała. Przetrzymywani w obozie wykonywali prace polowe, a także pracowali w miejscowej roszarni. Do obozu trafiały osoby narodowości niemieckiej zakwalifikowane do wysiedlenia, podejrzani o przynależność do NSDAP i innych organizacji prohitlerowskich, członkowie tychże organizacji oraz ich rodziny. W obozie przebywała też prawdopodobnie grupa jeńców niemieckich. Oficjalna dokumentacja, do której dotarł prof. Nowak, nie wspomina o żadnych ofiarach śmiertelnych obozu. Według jego badań obóz zlikwidowano latem 1946 roku. DFK z przewodniczącą Anetą Pyką, przy współpracy mniejszości z Borek LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Damian Hutsch ma nadzieję, że uda się dotrzeć do świadków i osób, które przebywały w obozie w Wojciechowie. Foto: A. Durecka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wielkich chce w tym roku zebrać relaLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. cje świadków, osób, które przebywały w obozie albo o nim słyszały. – Wiemy, że są jeszcze takie osoby. Chcemy także zorganizować konferencję poświęconą obozowi. Być może uda się też ufundować tablicę upamiętniającą to miejsce. Oprócz prof. Nowaka zamierzamy do współpracy zaprosić młodzież z Olesna – zapowiada Damian Hutsch. Anna Durecka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum AktuellesAktualności Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 6 LARES: Wochenblatt.pl 5. – 11. Februar 2016 Berlin: Bundesinnenministerium gewährt der Minderheit finanzielle Unterstützung Zukunft gesichert LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. „Das ist mit Sicherheit ein Erfolg. Man kann jetzt nicht nur über die Finanzierung beruhigt sein, sondern man kann nun auch die übrigen Rückflussmittel der Stiftung für Entwicklung Schlesiens einsparen, denn wir bekommen die Unterstützung des deutschen Ministeriums noch in diesem Jahr“, sagt der Vorsitzende des Verbandes deutscher Gesellschaften (VdG), Bernard Gaida, zufrieden. Eine unsichere Finanzierungsperspektive hatte die Spitze der Minderheit bereits 2013 signalisiert. Seit offiziellem Bestehen unserer Organisationsstrukturen wurden Kostenpunkte wie z.B. Bürokosten, Mietkosten für Räume oder Mitarbeitergehälter von der Stiftung für Entwicklung Schlesiens getragen. Die Stiftung war mithilfe von Fördergeldern der Regierung von Bundeskanzler Kohl ins Leben gerufen worden. Das Kapital war für verzinste Zuwendungen bestimmt und aus den Zinsen sollten unsere Strukturen finanziert werden. Eine schlechte Situation auf dem Finanzmarkt ließ die Zinserträge jedoch allmählich schmelzen. Laut Analysen würde das Geld nur noch bis 2017 reichen. Über seine finanziellen Befürchtungen setzte der VdG wiederholt deutsche Regierungsvertreter, vor allem Hartmut Koschyk, in Kenntnis. Bereits 2014 ka- Foto: Büro Hartmut Koschyk dzięki dotacji rządu kanclerza KohNach jahrelanger Ungewissheit la. Kapitał ten miał być przeznaczony kann die deutsche Minderheit in na oprocentowane kredyty, a z zysku Polen nun gelassen in die Zukunft finansowane miały być struktury MN. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wskutek złej sytuacji na rynku finansoihrer Organisationsstrukturen wym pieniądze z odsetek jednak stopschauen. Die Aktivitäten ihrer FühLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens niowo malały, untersagt. a według analiz miały rung und die Mithilfe des Minderstarczyć tylko do roku 2017. Obawy o finansowanie zarząd VdG heitenbeauftragten der deutschen zgłaszał przedstawicielom rządu RFN, Bundesregierung, Hartmut Koschyk, zwłaszcza Hartmutowi Koschykowi. haben für neue Fördermittel vom Już w roku 2014 spływały – jak mówiBundesinnenministerium gesorgt, li liderzy MN – „pozytywne sygnały”, mówiące o tym, że politycy chcą przeLARES: materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. so dass wir nun auch über dasNiniejszy Jahr znaczyć dla Niemców w Polsce nowe 2017 hinaus als Organisation aktiv fundusze, podobne do tych, które już LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. bleiben können. od 2010 niemieckie MSW corocznie Vertreter der deutschen Minderheiten in Europa mit dem Minderheitenbeauftragten Hartmut Koschyk bei Gesprächen über deutsche Unterstützungsgelder. men – wie Spitzenvertreter der Minderheit sagten – erste „positive Signale“, wonach die Bundesregierung den Deutschen in Polen neue Frischmittel zukommen lassen wollte, ähnlich denen, die das deutsche Ministerium schon seit 2010 alljährlich für unsere Kulturprojekte zur Verfügung stellt. Kurz vor Ende 2015 bestätigte Hartmut Koschyk eine Erhöhung des Etats für die Unterstützung der deutschen Minderheit um zwei Millionen Euro. Bei Gesprächen, die anschließend zu Beginn dieses Jahres stattfanden, wurde dem VdG mitgeteilt, dass die Mittel für unsere Organisationsstrukturen noch in diesem Jahr bereitgestellt werden sollen, und zwar in einem Umfang, der es ermöglicht, alle Bedürfnisse zu decken. Eine Unterstützung für 2016 ist nun auch aus Mitteln des Bundesinnenministeriums gesichert. Die Mittel werden jedes Jahr über die Konsulate an die Vereinigungen der Minderheit vergeben, doch sie stehen auch den Goethe-Instituten und dem Institut für Auslandsbeziehungen (ifa) zur Verfügung. „Diese Mittel sollen Projekte der Deutschen hier vor Ort unterstützen, um u.a. das zu erfüllen, was im deutsch-polnischen Nachbarschaftsvertrag festgeschrieben Die Mittel für unsere ist, d.h. um der deutschen Minderheit Organisationsstrukturen die Möglichkeit zu bieten, ihre Kultur und Sprache zu pflegen“, sagte die deutwerden noch in diesem sche Konsulin in Oppeln, Sabine Haake, Jahr bereitgestellt, und über die Gelder. zwar in einem Umfang, Die Führung der Minderheit geht davon aus, dass sowohl die Mittel vom der es ermöglicht, alle Bundesinnenministerium, wie auch die Bedürfnisse zu decken. vom Auswärtigen Amt nun auf Jahre hinaus gesichert sind. Denn in Deutschland sehe sich jede Regierung, so die Überzeugung, immer für die Entscheidungen der jeweiligen Vorgängerregie– Jest to z pewnością sukces. Nie rung verantwortlich. tylko można być spokojnym o finansowanie, ale też uda się zaoszczędzić Berlin: Niemieckie MSW przyznało pozostałe środki zwrotne Fundacji wsparcie dla mniejszości – Przyszłość Rozwoju Śląska, gdyż wsparcie niezapewniona mieckiego MSW otrzymamy już w bieżącym roku – mówi z zadowoleniem o latach niepewności członkowie przewodniczący Związku Niemieckich mniejszości niemieckiej w Polsce Stowarzyszeń (VdG) Bernard Gaida. o przyszłość swoich struktur mogą być Niepewną perspektywę finansowaspokojni. Aktywność jej liderów oraz nia struktur liderzy MN zgłaszali już pomoc pełnomocnika rządu RFN ds. od roku 2013. Od początku oficjalnemniejszości Hartmuta Koschyka zapew- go istnienia struktur pozycje takie jak niła dotację niemieckiego Ministerstwa koszty biurowe, wynajem pomieszczeń Spraw Wewnętrznych, dzięki której bę- czy pensje pracowników były finansodzie możliwa działalność struktur także wane ze środków Fundacji Rozwoju po 2017 roku. Śląska. Fundacja powołana została przeznacza na swoje projekty kulturalne. Z końcem 2015 Hartmut Koschyk potwierdził zwiększenie wsparcia na rzecz MN w budżecie MSW o 2 miliony euro. W czasie rozmów, które odbyły się na początku bieżącego roku, przedstawiciele VdG otrzymali informację, że środki na struktury będą przekazane już w tym roku i w wysokości, która pozwoli na pokrycie dotychczasowych potrzeb. Wsparcie na rok 2016 zapewnione jest także z budżetu niemieckiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Co roku te pieniądze przydzielane są stowarzyszeniom MN przez konsulaty, lecz dysponuje nimi także Instytut Goethego oraz Instytut ds. Stosunków z Zagranicą (IfA): – Te środki mają wspierać projekty Niemców tutaj, aby wypełniać m.in. to, co jest zapisane w polsko-niemieckim traktacie, czyli dawać MN możliwość pielęgnacji swojej kultury i języka – mówi o środkach konsul RFN z Opola Sabine Haake. Liderzy mniejszości wychodzą z założenia, że dotacje zarówno z MSW, jak i MSZ z Niemiec będą zapewnione także na kolejne lata, gdyż panuje przekonanie, iż w Niemczech każdy kolejny rząd poczuwa się do odpowiedzialności za decyzje poprzedniego. Łukasz Biły LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie P do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niemiecki głos rozsądku w polskim Sejmie Z Ryszardem Gallą, posłem mniejszości niemieckiej, rozmawia Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wspomniałem też o konieczności poStarałem się prawy infrastruktury przygranicznej LARES: Diese Materialien wskazać sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. dorobek, Polski z Niemcami, zarówno kolejowej, Co było powodem Pańskiego piątkowego wystąpienia w Sejmie? Skłoniła mnie do tego informacja ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego o planowanej polityce międzynarodowej RP, a jedną ze składowych elementów tej polityki jest współpraca bilateralna z Niemcami. Wiedząc przy tym, że pewne kierunki działania PiS we współpracy zagranicznej są odmienne od tych, które były prowadzone przez poprzedni rząd, uznałem, że jako przedstawiciel mniejszości niemieckiej w polskim parlamencie powinienem zabrać głos. Tym bardziej że omawiany rok 2016 jest rokiem jubileuszu 25-lecia traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy pomiędzy Niemcami i Polską. O czym konkretnie Pan mówił? Starałem się wskazać dorobek, jaki wypracowały Polska i Niemcy w minionym 25-leciu w oparciu o wspomniany traktat i uczynić to z umiarem, aby nie wywołać burzy. Moim głównym celem było zwrócenie uwagi na to, jak duża jest to wartość w obszarze gospodarki, różnych instytucji i życia mieszkańców obu krajów, a jednocześnie podkreśliłem, ile jest jeszcze do zrobienia. Zadanie, którego się podjąłem, nie było łatwe, bo limit czasowy dla posłów niezrzeszonych jest ograniczony do zaledwie 6 minut, a zatem musiałem się mocno streszczać. Na jakie aspekty położył Pan największy nacisk? Przede wszystkim na to, że w minionych latach dobrej współpracy zrodziło się szereg inicjatyw pomiędzy wieloma jaki wypracowały Polska i Niemcy w minionym 25-leciu. jak i drogowej. Podjął Pan też temat okrągłego stołu. Jako uczestnik okrągłego stołu, zwróciłem uwagę na to, że artykuły 20 i 21 umowy granicznej wyraźnie mówią o bycie MN w Polsce i Polaków w Niemczech, co jednak nie zmienia faktu, że w tym temacie ciągle pojawiają się jakieś spory, które w tej chwili w rozmowach z obecnym rządem w Polsce mogą nawet być bardziej widoczne. Dlatego podkreśliłem, że czas, który poświęciliśmy w ramach prac okrągłego stołu, dał wiele pozytywnych efektów, choć nie zadowalają one wszystkich, zarówno nas – MN w Polsce – jak i Polaków w Niemczech. Powiedziałem jednak, że na tę kwestię należy spojrzeć pozytywnie – co już zostało zrobione, a choćby w ostatnim czasie powstało m.in. biuro dla Polaków w Berlinie, Dom Polski w Bochum i kilka innych konkretów. Nie można tego nie zauważać, ale oczywiście trzeba dalej pracować nad tym, co jest jeszcze do zrobienia. Jakie były reakcje po Pana wystąpieniu? Uważam, że nie wzbudziło agresji ze strony polskiego rządu, a jednocześnie spowodowałem, że parę kwestii w najbliższym czasie będzie podjętych. M.in. w najbliższym czasie rozpocznie działalność w polskim parlamencie grupa bilateralna, a ja, pracując w Sejmie, będę mógł pilnować spraw, które dotyczą współpracy polsko-niemieckiej.q LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. niemieckimi a województwami LARES: Diese Materialien sindlandami lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w Polsce oraz samorządami, instytucjami itd. Dzięki temu stereotypy spojrzenia Polaka na Niemca i odwrotnie uległy zmianie. Dzięki temu dzisiaj Niemcy postrzegają Polskę jako stabilnego, godnego zaufania, profesjonalnego i przewidywalnego partnera. Zwróciłem też uwagę na to, że jesteśmy do siebie zbliżeni nie tylko za sprawą położenia geograficznego, ale też mentalnościowo, a np. w obszarze gospodarki stanowimy wręcz jeden organizm, bo dobra sytuacja gospodarki niemieckiej powoduje, że dobrze się ma też polska gospodarka. Podkreśliłem również fakt, że Polska jest na wysokim miejscu, jeśli chodzi o handel z RFN i dodałem, by w tym roku oraz latach następnych Polska nie budowała współpracy z Niemcami jedynie w oparciu o tematy problematyczne, lecz w oparciu o patrzenie w przyszłość, koncentrowanie się na rozwoju i elementach pozytywnych, których jest przecież bardzo dużo. A na takim gruncie można też skutecznie rozwiązywać problemy, które nas w jakimś stopniu różnią. W swoim wystąpieniu poruszył Pan też kwestie rzeki Odry. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Poseł Ryszard Galla podczas wystąpienia w polskim parlamencie. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheIVervielfältigung ist tastrengstens untersagt. Owszem, bo jako poseł z województo zdecydowanie, a szczególnie Foto: Biuro poselskie posła Ryszarda Galli twa opolskiego od wielu lat bardzo ważnym dla mnie tematem jest przyszłość Odry i nie tylko pod kątem bezpieczeństwa powodziowego, ale też jeśli chodzi o oś rozwoju transportu, gospodarki czy przemysłu. Stąd wskazałem na podpisaną w ub. roku umowę pomiędzy rządem Polski i Niemiec o utrzymaniu wspólnej części Odry granicznej. Umowa, o której wspomniałem, rodziła się długo – 10 lat, bo z różnym nasileniem nad nią pracowano, ponieważ w pewnym okresie widać było nawet niechęć do tej rzeki ze strony rządu niemieckiego, szczególnie ministerstwa infrastruktury. Ale w ciągu tej dekady, o której Pan wspomniał, klimat po stronie niemieckiej w stosunku do Odry się zmienił. kich landów jak Brandenburgia i Meklemburgia-Przedpomorze, które doszły do wniosku, że Odra jest też ważną osią rozwojową dla nich i dzięki temu wspomniana przeze mnie umowa została podpisana, ale... sukces dla mnie będzie dopiero wtedy, kiedy umowę tę właściwie się skonsumuje, czyli przekuje w konkretne działania i inwestycje. Dlatego zaapelowałem, aby rząd Polski nie zaprzepaścił tej okazji i stanął na wysokości zadania. Zadania trudnego, bo wiemy, że po stronie Polski są spore problemy, w tym finansowe, a zatem przeciwnie do Niemców, którzy są bardzo dobrze przygotowani, dograne mają wszystkie sprawy zarówno zadaniowo, jak i finansowo. Korzystając z okazji, LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 6/1244 Glaubezum undLesen ReligionWiara i religia Wochenblatt.pl 7 Mainz: Tagung des Heimatwerkes Schlesischer Katholiken Kronika Parafialna LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQ Vertreibung aus der Kirche LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Kardynał Marx: Arcybiskup Monachium i przewodniczący niemieckiego episkopatu Reinhard Marx jest spokojny Geistliche zu suchen, die uns seelsorgerisch in die Zukunft begleiten“, erklärte der Vorsitzende des Heimatwerkes Dr. Bernhard Jungnitz (Holzwickede). Im zweiten Teil der Tagung sprach unter anderem Weihbischof Dr. Reinhard Hauke (Erfurt) über die Zukunft der Vertriebenenseelsorge, die nach dem Vorhaben der Deutschen Bischofskonferenz sich im kommenden Jahr entscheidend ändern soll. Geplant ist die Abschaffung der Visitaturen, die vielen Vertriebenen einen Heimatersatz bieten, was von zahlreichen Teilnehmern heftig kritisiert wurde. Vertreter der Grafschaft Glatz haben seit 2006 ihren Sitz in einem gemeinsamen Verwaltungshaus, im Ermlandhaus Münster. Die Visitaturen vertreten nach eigenen Angaben mehr als zwei Millionen heimatvertriebene Katholiken und deren Nachkommen. Das Heimatwerk Schlesischer Katholiken entstand 1959 in Münster als Dachorganisation für alle katholischen Verbände aus dem ehemaligen Erzbistum Breslau. 2015 wurde es satzungsmäßig neu als „Heimatwerk Schlesischer Katholiken e. V.“ gefasst. Johannes Rasim/Klaudia Kandzia Foto: Wolfgang Roucka/Wikimedia Commons D ie geplante Umstrukturierung stieß auf heftige Kritik. Anders als in den Vorjahren bot der erste Tag der Jahrestagung eine Vielzahl von Kurzreferaten, in denen mehrere Vereine und Organisationen, die Schlesien und Schlesier in Deutschland und in Polen vertreten, ihre Arbeit vorstellten. So sprach unter anderem für das Heimatwerk Grafschaft Glatz e. V. Großdechant Prälat Franz Jung (Münster), für den Arbeitskreis Schlesische Musik e. V. Ulrich Gorki, für die Seelsorge der Deutschen Katholiken in Niederschlesien Pater Dr. Mari- Foto: Johannes Rasim nannte einen Beauftragten und richtete Unter dem Motto „Gemeinsam sind an Arndt (OFM) und für den Verband Gesellschaften Monika Wittek. eine Arbeitsstelle ein, die sich den Thewir stark“ fand am letzten Januar- deutscher Die kirchliche Seelsorge für Vermen der Vertriebenen- und Aussiedlerwochenende die Jahrestagung des triebene wurde zum Hauptthema der seelsorge zuwandten. Darüber hinaus wurden Visitaturen zur Seelsorge für die Heimatwerkes Schlesischer Katho- Diskussionen. „Sie befindet sich am Wendepunkt, weil das bisherige System heimatvertriebenen deutschen Katholiken statt. NebenLARES: dem Vorstellen Niniejszy materiał wyłącznie do czytania. Powielanie sposób der Seelsorge über diesłuży Visitaturen Ende likenw ausjakikolwiek den Gebieten Ostmittelund zabronione. der Arbeit mehrerer Organisationen 2016 wegbrechen wird. Wir sind in der Südosteuropas eingerichtet. Drei VisiLARES: Diese sind zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung istund strengstens untersagt. dasslediglich wir gehalten sind, eigene taturen: Ermland, Breslau-Branitz richtete sich der Blick in dieMaterialien Zukunft. Situation, o obecne stosunki polsko-niemieckie. Mimo że – jak stwierdził w jednym z wywiadów – stosunki określa jako napięte, to jednak nie spodziewa się rozłamu. Marx stwierdził, iż zwłaszcza niemieccy katolicy będą przyczyniać się do uspokojenia obecnych konfliktów. Arcybiskup nawoływał m.in. do zintensyfikowania partnerstwa pomiędzy polskimi i niemieckimi parafiami. Według niego księża powinni się nawzajem zapraszać, a parafianie powinni podróżować do drugiego kraju. Oprócz stosunków polsko-niemieckich Marx wypowiedział się także na temat kryzysu migracyjnego. Zaapelował przede wszystkim o solidarność i zrozumienie dla uchodźców. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Vertriebenenbischof Dr. Reinhard Hauke (links) mit dem Vorsitzenden des Heimatwerkes Dr. Bernhard Jungnitz LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Erlebnisgeneration sprachen von einer „Vertreibung aus der Kirche“. Seit der politischen Wende siedelten mehr als 650.000 deutsche Katholiken aus Osteuropa nach Deutschland um. Die Deutsche Bischofskonferenz be- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Publikacja: Śląskie Loreto. Sanktuarium Matki Bożej Czarna Madonna… z Głogówka QQOpole: Wydział Teologiczny Uni- wersytetu Opolskiego oraz Państwowa Medyczna Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu zapraszają na cykl Wielkopostnych Wykładów Otwartych, które odbywać się będą w kolejne soboty wielkiego postu o godz. 17 w Auli Błękitnej Uniwersytetu Opolskiego przy placu Kopernika 11. Tegoroczny temat cyklu brzmi: „Wiara a zdrowie II”. Jest to kontynuacja cyklu wykładów z ubiegłego roku. Wykład inaugurujący cykl nt. „Posługa uzdrawiania w Kościele. Charyzmat i modlitwa” wygłosi bp Andrzej Czaja w sobotę 13 lutego. sztuki.do Niewielu mieszkańców miało Głogówek jest jednym z najciekawszych miast województwa opolskiego. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. okazję zobaczyć międzymurze z klatZe względu na liczne i piękne zabytki sakralne otrzymał nazwę „górnoślą- ką schodową, „schowane” w kaplicy Diese Materialien lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. skiegoLARES: Rzymu”. Pierwsze miejsce wśród nichsind zajmuje Domek Loretański, loretańskiej. W albumie na fotografii wygląda ono bardzo tajemniczo i jest ufundowany przez Georga Oppersdorffa. T świadectwem wielowiekowego trwania tego miejsca. Krucyfiks z Ziemi Świętej, Fotografie współczesne wiszący na północnej ścianie kaplicy upamiętniają też ważne od ponad czterystu lat, po konserwacji odzyskał pierwotne barwy. dla głogóweckiego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie dopoświęcony czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Album Czarnej Madonsanktuarium nie z Głogówka cieszy mieszkańców LARES: Diese Materialien uroczystości. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. tego regionu i jest wartościowym preQQOdpowiedzialna za ekumenię: 24 stycznia w Reutlingen odbyło się uroczyste nabożeństwo, podczas którego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wort zum Sonntag Pfr. Dr. Peter Tarlinski 7. Februar 2016 5. Sonntag im Jahreskreis Lesejahr C Erste Lesung: Jes 6,1-2a.3-8 Zweite Lesung: 1 Kor 15,1-11 Evangelium: Lk 5,1-11 des Bischöflichen Willigis-Gymnasiums aus Mainz und der Staatlichen Musikschule Oppeln. Seit 25 Jahren wird diese Freundschaft gepflegt. Zu den tragenden Säulen der Begegnungen gehören - neben den Leitungsgremien beider Schulen - die Dirigenten der Orchester aus Mainz und Oppeln: Hannelore Swartman und Hubert Prochota, die Thomas Grasse ergänzt. Menschen, die ihr Leben als Berufung verstehen. In diesem Sinne trafen sich auch am 1. Februar die Kulturmoderatoren der Deutschen Minderheit der Woiwodschaft Oppeln. Einige setzen sich seit über zwei Jahrzehnten für die Deutsche Kultur ein. Andere sind nach und nach dazu gekommen. Gemeinsam leisten sie Beeindruckendes - und das aus Überzeugung, eben als Berufung. In den Religionen, im Judentum, Christentum und dem Islam, kommt der Berufung durch Gott eine große Ebenso berufen waren Simon PetBedeutung zu. Als Gott für das Volk rus, Jakobus und Johannes, die Fischer Israel einen mutigen Propheten suchte am See Genezareth. Sie sollten so viele (1. Lesung), wandte er sich an Jesaja Menschen wie möglich für das Evangeund fragte: „Wen soll ich senden? Wer lium Jesu gewinnen. Für diesen Dienst wird für uns gehen?“ Jesaja antwortete: haben sie alles Bisherige aufgegeben. „Hier bin ich, sende mich!“ Er erfüllte „Sie zogen die Boote an Land, ließen getreu die Aufgaben, die Gott im alles zurück und folganvertraut hat. Die Berufung hat ten ihm nach.“ Diese Hier bin ich, es nämlich in sich. In der zweiten Entschlossenheit war sende mich! Lesung aus dem Brief an die Komöglich, weil Jesus sie rinther erfahren wir, dass der Heilige von ihren Zweifeln befreite. Er sagte zu Paulus die gute Botschaft von der Auf- Simon Petrus: „Fürchte dich nicht!“, von erstehung Jesu Christi verkündete. Keine nun an wirst du dich den Menschen leichte Aufgabe - damals wie heute. Und widmen. dennoch, durch seine Umkehr und BeJeder von uns hat im Leben so Manrufung zugleich, die er bei Damaskus ches zu erfüllen. Wir stehen oft vor Auferlebte, wurde er zum eifrigen Botschaf- gaben, die auf uns zukommen, und die ter der Lehre Jesu. Er schreibt: „Durch nur dann erfüllt werden können, wenn Gottes Gnade bin ich, was ich bin, und sie als Berufung angenommen werden. sein gnädiges Handeln an mir ist nicht Daher: „Fürchtet Euch nicht!“ Lasst uns ohne Wirkung geblieben.“ als Berufene leben! q wprowadzono dr Iwonę Baraniec w obowiązki pracownika ekumenicznego w Biurze ds. Misji, Ekumenii i Rozwoju w Ewangelickim Kościele Krajowym Wirtembergii. Dr Baraniec ukończyła teologię w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie oraz filologię francuską na Uniwersytecie Warszawskim. Pracowała w Polskiej Radzie Ekumenicznej oraz Biurze Diakonii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Była wolontariuszką Ewangelickiego Domu Opieki „Sarepta” oraz angażowała się w pracę z dziećmi w parafii Świętej Trójcy w Warszawie. Od 2010 r. reprezentuje Europę Środkowo-Wschodnią w Radzie Światowej Federacji Luterańskiej. Dr Baraniec jest jednym z trzech pracowników ekumenicznych zatrudnionych w Biurze ds. Misji, Ekumenii i Rozwoju, a jej służba potrwa trzy lata. q LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. P ersonen, die eine wichtige Rolle zu Gunsten der gesamten Menschheit gespielt haben, sind „zahlreich wie Sandkörner am Strand“. Über diese Persönlichkeiten spricht man, sie seien berufen. Dass Menschen Aufgaben übernehmen, sie gut ausführen und zum Gemeinwohl beitragen, kennen wir aus eigener Erfahrung. Am 30. Januar fand das traditionelle Neujahrskonzert des Konsulats der Bundesrepublik Deutschland in Oppeln und des Oppelner Marschallamts statt. In der Oppelner Philharmonie spielte das Jugendorchester LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama WOCHENBLATT.pl Zeitung der Deutschen in Polen Bestellen Sie jetzt eine Online-Ausgabe des Wochenblattes! Niniejszy materiał służy doIhren czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wir bieten unsereLARES: Zeitung Wochenblatt.pl auch als E-paper an. Sowyłącznie können Sie über persönlichen Zugang alle aktuellen Ausgaben des Wochenblatt.pl lesen. 1 4 13 26 52 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 1 numer (tydzień)........................................1,50 zł Nummer (Woche).................................. 1,10 EUR Nummern (ein Monat)........................... 4,00 EUR Nummern (ein Quartal)....................... 12,00 EUR Nummern (ein halbes Jahr)................. 20,00 EUR Nummern (das ganze Jahr)................. 40,00 EUR 4 12 26 52 WY * O R E UT AW KOMP OBÓR OPR D numery (miesiąc)......................................5,00 zł numerów (kwartał).................................16,00 zł numerów (pół roku)................................32,00 zł numery (cały rok)....................................64,00 zł 8305 Jeder, der sein digitales Abonnement beginnt oder verlängert bekommt ein Geschenk. Ausführliche Infos:LARES: Tel.: 0048/77 454 65 56, E-mail: [email protected],www.wochenblatt.pl Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wir freuen uns Sie als neue/n LARES: Diese Materialien sindauflediglich zum Leser/in! Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.7033 Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Foto: dimoe.de hrabiego Oppersdorffa oraz rysunek jego autorstwa, prezentujący cudowną figurę Czarnej Madonny i świętych patronów miasta. W drugiej części zamieszczono fotografie ukazujące detale zentem. Szkoda, że nie przetłumaczono tekstu opracowania na języki niemiecki i czeski, po to, by odwiedzający nasze miasto turyści i pielgrzymi mogli wzbogacić swoją wiedzę o bogatej historii i kulturze tej przygranicznej miejscowości. Fotografie albumu zachwycają, gdyż na co dzień w czaHenryka Młynarska/kan sie modlitwy nie zauważamy detali sztuki. Foto: H. Młynarska ak z nieukrywaną dumą pisze gwardian klasztoru franciszkańskiego o. Krzysztof Hura w albumie prezentującym sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej. Nowa publikacja „Śląskie Loreto” to przede wszystkim zbiór fotografii autorstwa Małgorzaty Bełdowskiej z wrocławskiego wydawnictwa ZET oraz unikalnych materiałów archiwalnych parafii Głogówek. Część historyczna publikacji cieszy oko miłośników regionu. Znajdują się tu: stara pocztówka z widokiem kompleksu klasztornego, fotografia mecenasa sztuki, fundatora i ordynata Głogówka LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich bereitgestellt.regionów Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 8 LARES: Wochenblatt.pl Auszum denLesen RegionenZ 5. – 11. Februar 2016 Stettin: 1909 gründete ein Deutscher das erste Kino in der Stadt. Es existiert bis heute Das älteste Kino der Welt Schwere Kinosessel, alte Filmplakate, ratternde Projektoren: Im Filmtheater Pionier in Stettin Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. fühlt man sich wieLARES: in eine andere Zeit versetzt. Doch trotz der langen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Geschichte und der vielen historischen Exponate, wirkt es hier keineswegs verstaubt. Schließlich ist das älteste Kino der Welt, wie das Team stolz betont, immer noch in LARES:derNiniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Betrieb. Die Konkurrenz Popcorn-Blockbuster aus Hollywood LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. macht dem Programmkino aber spürbar zu schaffen. 22 Grundschulkinder stürmen das Foyer des alten Filmtheaters. Aufgeregt betreten sie den Kinosaal, kämpfen um die begehrtesten Plätze in der Mitte des Raumes, weil sie dort wohl die vermeintlich beste Sicht auf die Leinwand vermuten. Der Saal wird seit mehr als einem Jahrhundert für Filmvorführungen genutzt, dabei hat das Kino seit seiner Gründung als deutsches „Welt-Theater“ eine wechselvolle Geschichte hinter sich. Foto: Holger Lühmann LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Alter Filmprojektor: Betreiberinsłuży Wanda Szewczyk im alten Kinosaal ihres Pionier“ Kino und Das Gedicht „Kleine Kinos“ (rechts) zeugt von der faszinierenden Atmosphäre des Kinos. LARES: Niniejszy materiał wyłącznie do„Kinoczytania. Powielanie wMuseum: jakikolwiek sposób zabronione. Konstanty Ildefons Gałczyński 1947 als pianino jest z niej dobywane, naist szczekina w Szczecinie. Czytamy w nim, „Wir setzen auf GenreLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens untersagt. Hommage an das Kino in Stettin vergólne okazje. Później, w latach 30. i 40. że najpiękniej jest w mroku kina, gdzie fasste. In der Dunkelheit des Kinos, wo man alles vergesse – heißt es dort – sei es am schönsten. Kino, kleine Filmperlen, für die es sich lohnt, zu uns zu kommen.“ Konkurrenzdruck durch Popcorn-Kinos ubiegłego stulecia, na ekranie można było obejrzeć niemieckie komedie i propagandówki, co prawda przeważnie w formie udźwiękowionej, ale wciąż jeszcze czarno-białe. – O filmach, które były wówczas na topie, świadczy mała stara książeczka – wyjaśnia prowadząca kino Wanda Szewczyk. Na przykład „Quax, der Bruchpilot” z Heinzem Rühmannem czy „Geld, Geld, Geld” z Heinrichem George, ojcem Götza George, odtwórcy roli komisarza Schimanskiego, i zarazem synem miasta Szczecina. Po wojnie prezentowano tu filmy rosyjskie i polskie, bo w 1945 roku kino przeszło pod zarząd władz radzieckich, od których wkrótce potem przejęła je administracja polska. Lata 50. i 60. zaliczają się do okresów rozkwitu kina, wówczas bowiem nie miało ono znaczącej konkurencji, a telewizory posiadało bardzo niewiele osób. Do dziś przetrwało wiele przedmiotów z ery powojennej, jak choćby plakaty filmowe czy broszurki z programem, a także źródło dumy Wandy Szewczyk, którym jest wiersz „Małe kina”, napisany w 1947 roku przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego jako hołd na cześć o wszystkim zapominamy… nachweisen, dass schon seit 1907 erste Filme in dem Kino gezeigt wurden, damals aber noch unter dem Namen HeliosTheater. Die Guiness-Buch-Jury hat dies aber (noch) nicht anerkannt. Księgi rekordów Guinnessa uznało to kino oficjalnie za najstarszy kinoteatr świata. Tytuł ten kino utraciło, gdy pewien duński właściciel kina przedłożył dokumenty zaświadczające, że jego kino zostało założone o rok wcześniej. Jednak Wanda Szewczyk może udokumentować, że już od 1907 roku w kinie były wyświetlane pierwsze filmy, choć nosiło ono wówczas nazwę Helios-Theater. Obecnie kino czeka na uznanie tego faktu przez jurorów Księgi Guinnessa. Presja konkurencyjna ze strony kin popcornowych Dziś na rynku dominują wielkie pałace filmowe, multipleksy kinowe z efektami dźwiękowymi, wrażeniami optycznymi w konwencji 3D i hollywoodzką aurą. Wandzie Szewczyk, która przejęła kino po jego prywatyzacji, niełatwo jest obronić się przed tymi potężnymi rywalami: – Stawiamy na kino dla koneserów, filmowe perełki, dla których warto do nas przyjść – mówi. Ponadto Szewczyk nawiązała ścisłą współpracę z przedszkolami i szkołami, co sprawia, że kino regularnie otwiera podwoje dla dzieci i młodzieży w asyście nauczycieli. Pani Szewczyk prezentuje filmy o wysokiej wartości pedagogicznej, a przed projekcją oprowadza swoich małych gości po starych pomieszczeniach dawnego „Teatru Światowego”. Tak też i grupa 22 uczniów pierwszych klas, którzy są tu dziś, będzie miała okazję obejrzeć film dostosowany do ich wieku, pouczający, a przy tym ciekawy! Holger Lühmann Heute dominieren große LARES: Niniejszy materiał służyFilmpaläste wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Erst deutsches, dann russisches und den Markt, Cineplexe mit Klangeffekten, schließlich polnisches Filmtheater 3D-Optiken und Hollywood-Ambien- raźnie daje mu się we znaki konkurencja LARES: Diese Materialien Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zu Beginn des 20. Jahrhunderts lie- te. Fürsind Wandalediglich Szewczyk, diezum das Kino ze strony popcornowych blockbusterów fen hier zunächst Stummfilme, meist begleitet von einem Pianisten, dessen Instrument immer noch im Keller steht. Gelegentlich wird das Klavier für besondere Anlässe heraufgeholt und genutzt. Später, in den 1930er und 1940erJahren liefen deutsche Komödien und Propagandafilme über die Leinwand, zwar meist schon mit Ton, aber immer noch schwarz-weiß. „Ein altes Büchlein zeugt noch von den Filmen, die damals angesagt waren“, erklärt KinoBetreiberin Wanda Szewczyk: „Quax, der Bruchpilot“ mit Heinz Rühmann zum Beispiel oder „Geld, Geld, Geld“ mit Heinrich George, dem Vater von Schimanski-Darsteller Götz und Sohn der Stadt Stettin. Nach dem Krieg wurden hier russische und polnische Filme gezeigt. Das Kino ging nämlich 1945 in die Verwaltung der Sowjets über, kurze Zeit später übernahm der polnische Staat den Weiterbetrieb. Die 1950er und 1960er-Jahre zählen zu den Blütezeiten des Kinos, denn damals gab es nur wenig Konkurrenz in Stettin und Fernseher hatten die wenigsten Menschen. Aus der Nachkriegsära haben viele Gegenstände die Zeiten überdauert, Filmplakate und Programmhefte etwa – und der ganze Stolz von Wanda Szewczyk: Das Gedicht Małe Kina (Kleine Kinos), das der Lyriker nach der Privatisierung übernahm, ist es schwierig, sich gegen diese großen Rivalen zu behaupten: „Wir setzen darum auf Genre-Kino, kleine Filmperlen, für die es sich immer lohnt zu uns zu kommen.“ Darüber hinaus arbeitet Szewczyk eng mit Kindergärten und Schulen zusammen, so dass sie ihre Türen regelmäßig für Kinder und Jugendliche mit deren Lehrern öffnet. Sie präsentiert pädagogisch wertvolle Filme und führt die kleinen Besucher zuvor natürlich noch durch die alten Räume des ehemaligen „Welt-Theaters“. Und so können sich auch die 22 Grundschüler, die heute da sind, auf einen Film freuen, der lehrreich ist, aber trotzdem kindgerecht und spannend. Film ab! rodem z Hollywoodu. Grupa 22 dzieci z podstawówek szturmuje hall starego kinoteatru. Podekscytowane wchodzą do sali kinowej, walczą o miejsca pośrodku pomieszczenia, przypuszczając, że będą z nich miały najlepszy widok na ekran. Sala jest od ponad stulecia wykorzystywana do projekcji filmowych, a samo kino od chwili swojego powstania jako niemiecki Welt-Theater ma za sobą zmienne koleje historii. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Najpierw niemiecki, potem rosyjski, a na koniec polski kinoteatr W początkach XX wieku pokazywano tu najpierw filmy nieme, przeważnie przy akompaniamencie pianisty, którego instrument wciąż stoi w piwnicy. Niekiedy LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Szczecin: W 1909 roku Niemiec założył pierwsze kino w mieście, które do dziś istnieje – Najstarsze kino świata Ältestes Kino der Welt?Das Kino Pionier in Stettin wurde 1909 vom deutschen Unternehmer Albert Pitzke als „Welt-Theater“ eröffnet. Damit gilt es als eines der ältesten noch in Betrieb befindlichen Kinos überhaupt. In dieser Folge hat das Guinessbuch der Rekorde das Kino 2005 offiziell zum ältesten Lichtspieltheater der Welt erklärt. Als ein dänischer Kinobesitzer Unterlagen vorweisen konnte, nach denen sein Haus ein Jahr früher gegründet wurde, ging der Titel verloren. Doch Wanda Szewczyk kann C we, turkoczące projektory: w kinoLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. teatrze Pionier w Szczecinie czujemy się niczymsind przeniesieni do innej epoki. LARES: Diese Materialien lediglich zumJed-Lesen bereitgestellt. JeglicheNajstarsze Vervielfältigung strengstens untersagt. kino świata?Kino ist Pionier nak pomimo długiej historii i ogromu iężkie siedzenia, stare plakaty filmo- historycznych eksponatów nie ma się tu bynajmniej wrażenia staroświeckości. Ostatecznie to najstarsze kino świata, jak z dumą podkreślają członkowie zespołu pracowniczego, nadal działa, choć wy- w Szczecinie zostało otwarte w 1909 roku przez niemieckiego przedsiębiorcę Alberta Pitzke, nosiło wówczas nazwę Welt-Theater. Jest to więc jedno z najstarszych kin funkcjonujących do dziś. W 2005 roku jury LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind we lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Filharmonia Szczecińska: Na wystawie Wrocławiu Europejska tożsamość w architekturze Filharmonia Szczecińska jest pierwszym polskim zwycięzcą konkursu Mies zwycięskich realizacji – Filharmonii Szczecińskiej (nagroda główna) i domu van der Rohe Award w 25-letniej historii tejmateriał najważniejszej europejskiej LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. w jakikolwiek sposób zabronione. mieszkalnego Luz HousePowielanie w Cilleros nagrody w dziedzinie architektury współczesnej. na zachodzie Hiszpanii czy Muzeum A LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Sztukibereitgestellt. w Ravensburgu. Uzupełnieniem by podziwiać obiekt na tle innych nagrodzonych dzieł architektury europejskiej, wystarczy pojechać do Europejskiej Stolicy Kultury. 15 lutego Muzeum Architektury we Wrocławiu (ul. Bernardyńska 5) zaprezentuje wystawę „Mies van der Rohe Award 2015”, która zostanie tam do 27 marca. Na „shot liście” konkursu znajdują się trzy projekty zrealizowane w Polsce: kompleks nowego Muzeum Śląskiego w Katowicach zaprojektowany w austriackiej pracowni Riegler Riewe Architekten, budynek Muzeum Historii Żydów Polskich „Polin” w Warszawie zrealizowany według projektu fińskiego architekta Rainera Mahlamäkiego oraz właśnie Filharmonia Szczecińska, dzieło Na liście konkursowej były też Katowice i Warszawa. Zwyciężył Szczecin. wystawy będą filmy przedstawiające realizacje i proces wyłaniania zwycięzców. Nowy gmach filharmonii szczecińskiej zbudowano w miejscu XIX-wiecznego Konzerthausu projektu architekta Franza Schwechtena, który został zniszczony w 1944 roku przez naloty alianckie. Mimo późniejszych prób odbudowy w roku 1962 budynek rozebrano, a na jego miejscu przez ponad 50 lat mieścił się parking. Czy nagrodzony budynek jest częścią wspólnej europejskiej tożsamości i czy będzie się jeszcze podobał za parędziesiąt lat – wystawa we Wrocławiu oraz towarzyszące jej cykle dyskusyjne będą próbowały znaleźć na to odpowiedź. W miejscu XIX-wiecznego domu koncertowego stoi wyróżniona nagrodą główną w konkursie „Mies van der Rohe Klaudia Kandzia Award” nowa filharmonia. Foto: filharmonia.szczecin.pl LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zumbiu-Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. duetu architektów z barcelońskiego ra Veiga/Barozzi – Alberto Veiga z Hiszpanii i Fabrizio Barozzi z Włoch, która jako pierwszy w historii polski budynek, otrzymała nagrodę główną konkursu. Wszystkie wyróżnione w ostatniej edycji konkursu Mies van der Rohe Award obiekty zaprezentowane są w formie szkiców, zdjęć, planów, map i informacji – oraz 40 modeli, w tym dwóch LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Nr. 6/1244 Schlesienśląsk Wochenblatt.pl 9 Oppeln: Neujahrstreffen der Kulturschaffenden Oppeln: Neujahrskonzert des deutschen Konsulats LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Eine neue Tradition Gelebte Nachbarschaft LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Fast war es wie immer: Die Oppelner Chopin-Musikschule und das Williges Gymnasium in Mainz stehen zum Neujahrskonzert des Oppelner Konsulats im Zeichen der LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do gemeinsam czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. deutsch-polnischen Freundschaft auf LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Bühne. Das Besondere inJegliche diesem Jahr: die musikalische Partnerschaft hat ihr 25. Jubiläum. Genau wie der deutsch-polnische NachbarschaftsDie Jugendlichen aus Friedersdorf zeigten auf der Bühne ihr eigenes Stück. Foto: R.Urban vertrag vom 17. Juni 1991. Konsulin Sabine Haake überreichte den Leitern der Orchester aus Mainz und Oppeln, Hannelore Swartman und Nachdem die Oppelner Sozial- zu kommen. „Es ist eine wichtige IniHubert Prochota, eine Dankesurkunde der deutschen Botschaft für ihren Einsatz um die deutsch-polnische Verständenn so können die Menschen „Zusammen mit dem Vertrag über digung.w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Foto: Marie Baumgarten Kulturelle Gesellschaft der Niniejszy Deut- tiative, in ungezwungener Atmosphäre ihre Er- die Bestätigung unserer gemeinsamen schenLARES: (SKGD) die Diese VertreterMaterialien der Basis fahrungen und zum vielleicht Grenzen von 1990 legt er dasJegliche Fundadie Menschenuntersagt. deutscher und polnisindaustauschen lediglich Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens Sabine Haake: scher Abstammung schreiten, um sich jährlich zu einem Neujahrstreffen auch Kooperationen schließen“, sagt ment für Aussöhnung, gute Nachbar„Ohne die deutsche Zgorzelska aus Friedersdorf, die schaft, Partnerschaft und Freundschaft im gegenseitigen Verständnis zu finden einlädt, kam nun die Idee, auch die Róża neben diesen Erwartungen auch ihre zwischen unseren beiden Staaten,“ sagund gemeinsam eine freundschaftliche Minderheit wäre die Kulturschaffenden am Anfang des Jugendgruppe mitgebracht hatte. Diese te in ihrer Rede die deutsche Konsulin und friedliche Zukunft zu gestalten. deutsche Sprache in Ihr gehören unser Dank und unsere Jahres an einem Ort zusammenzu- zeigte auf der Bühne der Musikschule in Oppeln, Sabine Haake. Aus diesem der Region längst Anerkennung.“ bringen und ihnen für ihre Arbeit ein eigens geschriebenes Theaterstück, Anlass richtete das Konsulat diesmal das diemateriał Jugendlichensłuży im Rahmen des das alljährliche Neujahrskonzert geLARES: Niniejszy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. nicht so verbreitet zu danken. Gelebte Nachbarschaft VdG-Projektes Jugendbox auf die Beine meinsam mit dem Oppelner Marschall R und die Region wäreist strengstens Die Konsulinuntersagt. überreichte außerdem gestelltsind haben.lediglich zum Lesen Andrzej Buła aus. Dieser betonte die LARES: Diese Materialien bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Doch es ging nicht nur darum, die guten deutsch-polnischen Beziehungen den Leitern der Orchester aus Mainz kulturell eine ärmere.“ afał Bartek, der Chef der SKGD im Oppelner Schlesien, kam auf die Idee eines Treffens für die Kulturschaffenden und die erst kürzlich aktiv gewordenen Sportbegeisterten bei einem Besuch beim Oppelner Bischof Andrzej Czaja. „Wir wurden von ihm zu einem ähnlichen Treffen eingeladen und ich habe dann gleich gedacht, dass wir ebenfalls all die aktiven Menschen, die die Kulturarbeit an der Basis machen, besonders würdigen müssten“, sagt Bartek. Etwa einhundert dieser engagierten Kulturschaffenden kamen deshalb am vergangenen Montag in die Oppelner Musikschule und hatten da die Gelegenheit miteinander, aber auch mit den Vertretern der Organisationen der Deutschen und der deutschen Konsulin in Oppeln Sabine Haake ins Gespräch Kulturschaffenden und Sportbegeisterten – zum Treffen kamen auch Vertreter der Miro Deutschen Fußballschulen – zu würdigen, sondern ihnen auch die Erwartungen der Organisation der Deutschen auf den Weg zu geben. „Egal wo und wann ihr auftretet, schämt Euch nicht zu betonen, dass ihr im Rahmen der Kulturarbeit der SKGD tätig seid. Und sagt den Menschen, wie viel die gelebte Zweisprachigkeit bei der persönlichen Entwicklung weiterhilft“, ermunterte die Anwesenden Rafał Bartek. Das erste Treffen der Kulturschaffenden soll keine Eintagsfliege bleiben. Es soll ein fester Bestandteil des Kulturkalenders der Oppelner SKGD werden. Rudolf Urban in der Oppelner Region: „Das beste Beispiel für gelungene deutsch-polnische Beziehungen ist die Partnerschaft der Oppelner Woiwodschaft mit Rheinland Pfalz – eine sehr befruchtende und generationsübergreifende Zusammenarbeit – jeder, der daran beteiligt ist, kann stolz darauf sein.“ Darüber hinaus betonte Buła die gute Zusammenarbeit mit der deutschen Minderheit. Mitgliedern aktiv seit nunmehr 25 Jahren durch ihr Engagement an der Entwicklung der Region teilhaben, wäre die Zweisprachigkeit wahrscheinlich nicht so verbreitet und die deutschen Traditionen, die zur Vermittlung der Sprache beitragen, ebenfalls in den Hintergrund getreten. Und die Region wäre kulturell eine ärmere. Wie sähe der Standortvorteil dann aus?“ Die deutsche Minderheit leiste einen „unschätzbar wertvollen Beitrag“ zur deutsch-polnischen Versöhnung und Verständigung, so Haake weiter. „Sie ist die Brücke in die Gesellschaft, über und Oppeln, Hannelore Swartman und Hubert Prochota, eine Dankesurkunde der deutschen Botschaft für ihren Einsatz um die deutsch-polnische Verständigung, die gerade in diesen für Europa schwierigen Zeiten besonders wichtig sei. Für Dirigentin Hannelore Swartmann war es der letzte gemeinsame Auftritt in Oppeln, sie geht in den verdienten Ruhestand. Das Zepter übergab sie ihrem Nachfolger Thomas Grasse: „Ich trete in große Fußstapfen, freue mich aber auf die neue Herausforderung“, so Grasse. Das deutsch-polnische Orchester verabschiedete sich traditionell mit der Europahymne. Marie Baumgarten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Deutsche Minderheit bereichert Region Dass die Zweisprachigkeit einen enormen Standortvorteil für die Oppelner Region darstellt und Investoren anlockt, unterstrich Sabine Haake. „Ohne die deutsche Minderheit und ihre Organisationen, die mit ihren LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Opole: Finał olimpiady z języka niemieckiego Tydzień w DFK Dominik najlepszy LARES: Niniejszy materiał służy czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 23 stycznia mniejszość we wyłącznie Wrocła- Wieczórdo kolęd wiu zorganizowała dla dzieci zabawę W gminie Chrząstowice ostatnim LARES: Diese Materialien sind lediglich zumkon-Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. karnawałową. Były gry, zabawy, świątecznym akcentem był wieczór ko- Koncert organowy DFK Chrząstowice, wójt gminy i rada parafialna parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Chrząstowicach zapraszają na koncert organowy w wykonaniu Stephana Hadulla. Koncert odbędzie się 6 lutego (sobota) o godz. 18 w kościele w Chrząstowicach (ul. Szkolna 3). Wydarzenie związane jest z oddaniem do użytku wyremontowanych organów z 1928 roku. kursy i kolorowe przebrania. Przy okazji lęd, który odbył się 27 stycznia w chrząmaluchy nauczyły się też kilku nowych stowickim przedszkolu. Wydarzenie desłówek w języku niemieckim. dykowane było babciom i dziadkom. Kolędy zaśpiewali rodzice, pracownicy Bal przebierańców przedszkola, biblioteki, urzędu gminy DFK Pietna zaprasza wszystkie dzieci i koła DFK Chrząstowice. Dzieci wraz z Pietny na bal przebierańców, który z rodzicami i nauczycielami przygotoodbędzie się 7 lutego o 16 w sali spo- wali słowno-muzyczne przedstawienie tkań we wsi. nawiązujące tematycznie do Bożego Narodzenia. Nie obyło się bez pyszneDzień babci i dziadka go poczęstunku oraz upominków dla dziadków. adur LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Karnawałowy Schlagertanz Foto: Rudolf Zmarzły Pożegnanie basa Foto: Facebook/DFK Otmice LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. W czwartkowym finale wzięło udział 59 finalistów, uczniów szkół podstawowych. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Językiem niemieckim oni wszyscy dnia wypadł Dominik Matuschek z Ka- Foto: TSKN Foto: M. Leibig Śląskiego, który zdobył aż 99 władają świetnie. Żeby dostać się mienia punktów na 100 możliwych. Drugie do finału Wojewódzkiego Konkursu miejsce zajęły Laura Qaschniok-Quade Języka Niemieckiego dla uczniów z Krasiejowa razem z Kornelią Sygusz Kujakowic Dolnych. Obie uczennice szkół podstawowych, który odbył się zmiały 98,25 punktu. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Mniejszość niemiecka z Obrowca, w zeszły czwartek w Opolu, trzeba Laureatami konkursu zostało 51 osób Dąbrówki i Zakrzowa zorganizowała było zwyciężyć w etapie szkolnym, spośród 59 biorących udział. – Tytuł LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. w minioną sobotę wodzenie niedźwielaureata dostał każdy, kto osiągnął a potem gminnym. Karnawałową zabawę w rytm znanych niemieckich szlagrów zorganizował w zeszłym tygodniu zarząd gminny TSKN w gminie Prószków. W imprezie, która odbyła się w Ligocie PrószkowW minioną niedzielę odbyło się skiej, wzięło udział kilkadziesiąt osób. spotkanie sprawozdawcze koła DFK Otmice. Spotkanie było połączone Ferie z NTKS ze świętowaniem Dnia Babci i Dziadka. Przybyli umilili sobie czas śpiewem piosenek w języku niemieckim, któremu przewodziła pani Gluck. W spotkaniu wziął udział przewodniczący zarządu gminnego, Krzysztof Ralla, który przekazał panu Kurtowi Wysdakowi specjalne odznaczenie dla zasłużonych na rzecz mniejszości niemieckiej. Na zebranych czekała kawa, kołocz śląski oraz bigos. dzia przez wspomniane trzy miejscowości. Mieszkańcy zatańczyli z niedźwiedziem, by na końcu zgodnie z tradycją go „zabić”. W późne sobotnie popołudnie w sali ochotniczej straży pożarnej odbyło się pożegnanie basa. W imprezie nie mogło zabraknąć śmierci, diabła i żałobników, w których wcieliło się 20 młodych ludzi. 23-letni sołtys Obrowca, Patryk Blania, przebrany za księdza, śpiewał razem ze swoim „wikarym” Pawłem Szulcem pieśni nad trumną z basem. Tradycja pożegnania basa jest kultywowana tylko w kilku miejscowościach na Śląsku. W zamyśle pożegnanie basa ma pobudzić do życia naturę i zapewnić dobre żniwa. Manuela Leibig D o ścisłego finału, który składał się z części ustnej i pisemnej, zakwalifikowało się 61 uczniów. – W finale mogły wziąć udział osoby, które zwyciężyły w etapach gminnych. Na sam finał z zakwalifikowanych 61 osób dojechało 59 – informuje Zuzanna Donath-Kasiura, organizatorka konkursu. Część pisemna składała się w tym roku z rozumienia tekstu ze słuchu oraz z testu sprawdzającego wiedzę z zakresu gramatyki. Podczas części ustnej egzaminatorzy pytali uczniów o ich zainteresowania, rodzinę, plany na przyszłość, oceniając zasób słownictwa, poprawność językową i swobodę w posługiwaniu się językiem niemieckim. Najlepiej tego minimum 85 procent punktów. Sztuka ta udała się znakomitej większości, co na pewno dobrze świadczy o poziomie wiedzy i umiejętnościach językowych naszej młodzieży – mówi Zuzanna Donath-Kasiura. Najlepsza dwunastka finalistów z największą ilością punktów w nagrodę pojedzie niebawem do stolicy Austrii, Wiednia, na wycieczkę. Już 24 lutego o miano najlepszego z języka niemieckiego powalczą też gimnazjaliści. Finał Wojewódzkiego Konkursu z Języka Niemieckiego dla uczniów gimnazjów, do którego zakwalifikowało się 80 osób, rozpocznie się o godz. 10 w Młodzieżowym Domu Kultury w Opolu. Anna Durecka Foto: NTKS LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wszystkie dzieci, które zostają we Wrocławiu lub jadą na ferie tylko na tydzień, Niemieckie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne zaprasza na popołudnia w siedzibie mniejszości. W programie bastlowanie (wtorki) i gry planszowe (czwartki). Spotkania odbędą się między 14:30 a 16:00. Udział jest bezpłatny. Karnawałowo w Leśnicy Karnawał przywitało w miniony weekend także koło DFK w Leśnicy. Były wspólne śpiewy, tańce i występy artystyczne. Gości zabawiały zespoły taneczne i wokalne, a w dobry nastrój wprowadził zebranych duet Aneta Lissy-Kluczny i Norbert Rasch, a także Studio Wokalne BIS z Leśnicy. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 10LARES: Wochenblatt.pl Schlesienśląsk 5. – 11. Februar 2016 BJDM: Die deutschen Jugendlichen wurden für einen deutsch-polnischen Preis nominiert TERMINE Dabei sein ist alles LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQ LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Gliwice: Muzeum w Gliwicach zaprasza 4 lutego o godz. 18 na wykład do Domu Pamięci Żydów Górnośląskich pt. „Gliwice na trasie wojennej ewakuacji na zachód. Ostatnie miesiące drugiej wojny światowej i marsze śmierci”, a dzień później o godz. 17 na wernisaż wystawy „Wiek pary. Maszyny, które zmieniły świat”. Wernisaż odbędzie się w Willi Caro. Das Projekt vom Bund der Jugend Das Deutsch-Polnische Jugendwerk der Deutschen Minderheit hat nicht zeichnet seit 2004 alle drei Jahre die gewonnen. Der Deutsche Botschafter besten Projekte im Bereich der Zuin Polen, Rolf Nikel, ist der Auffassung, dass aktives Dabei sein das Wichtigste sammenarbeit von Jugendlichen aus LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. ist: „Es waren natürlich sehr viele ProPolen und Deutschland aus. Letzte jekte die hier vorgestellt worden sind. Wochesind wurdelediglich in Warschauzum im CapiMaterialien Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQLARES: Breslau: ImDiese Ethnographischen Aber jedes Projekt hat seine eigenen Vorteile und man merkt, dass alle mit tol Theater der Deutsch-Polnische Museum in Breslau kann man noch bis großem Engagement dabei gewesen zum 14. Februar die Ausstellung „Durch Jugendpreis für die Projekte aus sind, und das ist das, was am Ende viel Schlesien, Oberlausitz und die 900 Jahre dem Zeitraum 2014-2016 verliehen. mehr zählt. Natürlich ist es schön zu alte kulinarische Kultur Mitteleuropas“ besichtigen. gewinnen, aber es gilt das Olympische Prinzip: Dabei sein ist wichtiger als siegen.“ Manuela Leibig/adur A materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy QQZabrze: Muzeum Miejskie w Zabrzu zapraszaDiese 4 lutego oMaterialien godz. 18 LARES: sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. na promocję książki „W kręgu kultury i przemysłu. Studia z dziejów Zabrza w XX wieku”. Tom zawiera materiały z konferencji naukowych: „Zabrzańska gospodarka w cieniu polityki i ideologii” oraz „Pomiędzy przymusem a niezależnością. Kultura w Zabrzu w XX w.”. us 87 Projekten, die alle mit der Berufsausbildung zu tun haben, haben sich 18 ins Finale qualifiziert. Auch das Projekt „Ausbildung. Abschluss. Arbeit“ vom Bund der Jugend der Deutschen Minderheit in Oppeln und der Jugendbildungsstätte/Bezirksjugendring Unterfranken in Würzburg schaffte es bis ins Finale, in die Kategorie Von links: Magdalena Stawiana, Magdalena Prochota, Tomasz Polednia, Joanna Ratuszna, Tiberiu Garagaianu, „Außerschulischer Austausch“. Franziska Isack und Anna Szymanska-Rüppel. Das Team des Projekts „Ausbildung. Abschluss. Arbeit“ vom BJDM In der Kategorie „Schulischer Austausch“ belegte den ersten Platz das Projekt „Fühle den Geschmack der ZusammenARBEIT!“ des Polnischen Hauptverbandes der Gehörlosen in Warschau in Zusammenarbeit mit der Schule beim Jakobsweg in Winnenden (B-W). Die Jugendlichen haben vor der Kamera deutsche und polnische Gerichte gekocht. Der Film war in vier Sprachen: Deutsch, Polnisch und in der deutschen und polnischen Zeichensprache. Das Rennen in der Kategorie „Außerschulischer Austausch“ machte das Projekt „Berufsschule – meine positive Wahl“, vom Schulisch-Erziehendem Sonderzentrum Franciszka Ratajczyka aus Reisen (Rydzyna) und dem Gemeinnützigen Berufsbildugsverein Guben e.V.. Bei dem Projekt erfuhren die Teilnehmer wie der globale Arbeitsmarkt funktioniert, es gab Workshops mit Berufsberatern und Psychologen, außerdem wurden Berufsbildungsstätten und Betriebe besucht. Oppeln und Jugendbildungsstätte Unterfranken LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie doder czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Konkrete Zukunftspläne Im Rahmen des BJDMIm Rahmen dieses Projekts durfsereVervielfältigung Antwort war klar: nach demist Projekt DiesedesMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche strengstens untersagt. QQLARES: Oppeln: Im Museum Oppelner ten 20 Jugendliche aus Schlesien und haben fast alle aus unserer Gruppe kon- Schlesiens findet am 5. Februar um 17:00 Uhr eine Begegnung mit Dr. Marcin Zaremba, Autor des Buches „Große Angst. Polen 1944-47. Reaktion des Volkes auf die Krise“ statt. Der Eintritt ist frei. Foto: M. Leibig Projekts durften Unterfranken hinter die Kulissen von 20 Jugendliche verschiedenen Firmen in Polen und Deutschland schauen, sowie mit Beaus Schlesien und rufsberatern eigene Kompetenzen, Unterfranken Stärken und Schwächen kennenlernen. hinter die Kulissen Dieses innovative Konzept schaffte es in die engere Auswahl des Jugendwerkvon verschiedenen Wettbewerbs. Die 16 -jährige Joanna Firmen in Polen und Ratuszna aus Oppeln war eine von vier Teilnehmern des Projektes „Ausbildung Deutschland schauen. Abschluss Arbeit“, die bei der Tagung der Jury in Warschau dabei war: „Zur Verfügung hatte jede Projektgruppe einen Tisch und eine Pinnwand. Wir Die Jury fragte z.B. warum wir uns für haben dort Bilder aus unseren Semi- die Teilnahme am Projekt entschieden naren und Firmenbesuchen platziert. haben und was es uns gebracht hat. Un- krete Vorstellungen, was wir beruflich machen wollen.“ Alle sind Sieger Die Ehefrau des polnischen Präsidenten, Agata Kornhauser-Duda sieht in dieser Art von Jugendaustausch klare Vorteile für beide Länder: „Bei Jugendaustauschen geht es hauptsächlich darum, dass die deutsch-polnische Zusammenarbeit immer besser wird. Die Jugendlichen lernen sich gegenseitig kennen und erfahren über ihre Kultur und Traditionen. Ich glaube, dass das sehr wichtig ist, und auch in Zukunft Früchte tragen wird.“ LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. QQGogolin: Urząd Miejski w GogoDiese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. linie LARES: zaprasza 9 lutego na „Gogolińskie Ostatki na sportowo” czyli śledzikowy marsz nordic walking. Początek o godz. 16.30 na stadionie miejskim. Marsz na trasie około 5 km, później zabawa przy ognisku. Wpisowe wynosi 5 złotych, zapisywać można się do 5 lutego u Piotra Giecewicza (77 407 68 33). LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQPopielów: Urząd gminy w Popielowe organizuje w okresie ferii zimowych 10 bezpłatnych wyjazdów na lodowisko Toropol do Opola dla uczniów szkół z terenu gminy. Zajęcia na lodowisku pod okiem instruktorów będą się odbywać od poniedziałku do piątku w godzinach od 12.15 do 13.15. Kalender 2016 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. er Februar beginnt und damit D gibt es in dieser Ausgabe des LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblattesuntersagt. auch ein weiteres Blatt aus dem Bauernkalender QQChrząstowice: 9 lutego odbędzie 2016. Viel Spaß! się w klubie samorządowym w Chrząstowicach Śledzik 50+. Początek o godz. 19.30, imprezę poprowadzi Tolek. Zgłoszenia pod nr tel. 77 421 94 56. Przekąski i napoje we własnym zakresie. Das jeweilige Kalenderblatt finden Sie auch auf www.facebook. com/ZwiazekSlaskichRolnikow. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQLARES: Breslau: AmDiese 4. FebruarMaterialien findet um 18:00 Uhr ein Treffen mit dem Buchautor Maciej Wlazło zum Thema „Stadtführer durch Breslau“ statt. Dieser erzählt, wie man sich auf die Spurensuche nach dem alten Breslau im neuen Wrocław begeben kann. Ort der Veranstaltung ist die Galerie Dizajn (ul. Świdnicka 2-4). LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQOppeln: Das Museum des Oppelner Schlesiens veranstaltet am 10. Februar um 17:00 Uhr ein Treffen mit Jan Cofałka, Politikwissenschaftler und Autor des Buches „Schlesier in der Welt“. Auszüge aus dem Buch liest Janusz Wójcik vor. Die Veranstaltung wird von Prof. Stanisław S. Nicieja moderiert. Der Eintritt ist frei. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQOpole: 5 lutego Filharmonia Opolska zaprasza na „Wiedeńską Galę Noworoczną – Tak to się zaczęło”. W programie najpiękniejsze dzieła Johanna Straussa II. Początek o godz. 19. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Kalendarz na 2016 QQLARES: Wrocław: W ramach cyklu konDiese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.się raz z rozpoczynającym certów „1000 lat muzyki we Wrocławiu” publiczność co miesiąc będzie mogła się zapoznać z wrocławską muzyką dawną. Następny koncert już 18 lutego pod hasłem „Johann Freiherr von Eichendorff – śląski romantyk”. Początek o godz. 19 w Oratorium Marianum. Bilety w cenie 20 i 10 złotych. adur Januar W nowym miesiącem prezentujemy kolejną kartkę z kalendarza rolników śląskich. Kalendarz można obejrzeć również na stronie www.facebook.com/ ZwiazekSlaskichRolnikow R.U. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. www.facebook.com/Zw www.silesia.agro.pl Der Abruckzum erfolgt dank der freundlichen Unterstützung des Verbandes SchlesischerVervielfältigung Bauern. | Przedruk legend dzięki wsparciu Związku Śląskich Rolników. LARES: Diese Materialien sind lediglich Lesen bereitgestellt. Jegliche ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.11 Nr. 6/1244 Schlesienśląsk Mechnitz: Karnevalworkshop und Maskenball für die Jüngsten Oppelner LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Nachrichten LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQFußball: Sechs Fußball-MannNur Spaß und Spiele standen auf Begeisterung pur! schaften trafen sich am Samstag beim „Wir wollten, dass die Kinder an diesem Tag ihrer Phantasie freien Lauf lassen, sich kreativ betätigen können und natürlich dabei auch viel Spaß haben“, erklärt Natalia Jasik, die DFK-Chefin. Zuerst konnten die Kleinen an einem Bastelworkshop teilnehmen. „Meine Schwester Karolina hat einige fertige Masken und lustige Hüte zum Workshop mitgebracht und zusammen mit den Kindern haben wir dann versucht diese nachzumachen. Wir hatten buntes Papier, viel Glitzer und hübsches Deko. Die Kleinen waren begeistert“, sagt Natalia Jasik. Als jeder mit einer Maske und einem Hut gewappnet war, haben alle zusammen den Saal aufgeräumt und sind essen gegangen. „Wir haben für alle Pizza bestellt, die wir dann in der Cafeteria der Schule, wo das ganze stattgefunden hat, gegessen haben“, berichtet die DFK-Vorsitzende. Anschließend begann der eigentliche Maskenball. „Wir mussten uns als Spaßmacher wirklich reinhängen, weil die Kinder amüsiert werden wollten. Das hing auch damit zusammen, dass die Kinder im verschiedenen Alter waren. Das jüngste Kind war dreieinhalb, die ältesten Teilnehmer waren über zehn. Die Interessen liegen da auch schon in verschiedenen Bereichen. Doch wir haben festgestellt, dass die einfachsten Spiele und Wettbewerbe allen am besten gefallen haben“, sagt Natalia Jasik. Nichtsdestotrotz hatten die acht Betreuer aus dem DFK mit den 23 kleinen Teilnehmern alle Hände voll zu tun. „Wir haben gegen 13:30 Uhr begonnen und 19:00 Uhr war dann Schluss mit dem Ball. Wir Erwachsenen waren alle Foto: Facebook/Fussballschule.pl dem Programm der KarnevalsverErsten Internationalen Turnier, das von anstaltung, die der DFK in Mechnitz für Kinder durchgeführt hat. Zuerst LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. haben die Kleinen ihre Verkleidung selbstLARES: gebastelt,Diese um dannMaterialien gemeinsind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. sam den Maskenball zu beginnen. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der Miro Fussballschule Chronstau organisiert wurde. Teilgenommen haben auch junge Spieler vom SK Zator (Seifersdorf) aus Tschechien. Gewonnen hat das Team aus Krascheow. Dabei stehen die Chancen nicht schlecht, dass die Familie der MiroSchulen wieder Zuwachs bekommt. Der SKGD-Vorsitzende Rafał Bartek und der Koordinator der Miro-Schulen Damian Serwuschok haben bereits ein erstes Gespräch über eine weitere deutsche Fußballschule mit dem Bürgermeister von Ujest, Tadeusz Kauch, geführt. Die Kleinen haben ihre Masken selbst LARES: Niniejszy materiał wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Am Maskenball haben 23 Kindersłuży teilgenommen. vorbereitet. LARES: Diese Materialien „Wir sindErwachsenen lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. waren erledigt, ganz im Gegensatz zu den Kindern. Die fragten gleich, wann denn QQBiblioteka z klasą: Biblioteka die nächste Party LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Austriacka w Opolu zaprasza od 22 do 26 für sie geplant sei“, lutego na prelekcje i warsztaty nauki języLARES: Diese Materialien sagt sindNatalia lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Jasik ka niemieckiego. Spotkania edukacyjne komplett erledigt, ganz im Gegensatz zu den Kindern. Die wollten nicht nur weitermachen, sondern haben gleich schon gefragt, wann denn die nächste Party für sie geplant sei“, sagt Natalia Jasik und lacht dabei. Der DFK in Mechnitz will diese Wünsche auch erfüllen. „Wir werden bestimmt wieder was für die Kinder in nächster Zeit veranstalten“, verspricht die DFK-Chefin. Anna Durecka Jeder konnte sich an diesem Tag kreativ betätigen. odbędą się w godzinach porannych i skierowane są do dzieci i młodzieży. W programie planowany jest multimedialny wykład „Austria bliżej” oraz warsztaty literackie dla dzieci „Moja pierwsza podróż po Austrii”, przygotowujące do XIX edycji konkursu „Austria – kraj i mieszkańcy”. Będzie można wysłuchać prelekcji o zwyczajach wielkopostnych i wielkanocnych w krajach niemieckojęzycznych, a warsztaty literacko-językowe dla dzieci poświęcone będą książce Mario Ramosa „Wilk w koszuli nocnej”. Na zakończenie akcji odbędzie się wykład „Niemcy bliżej”, w którym przedstawiona zostanie kultura i ciekawostki dnia codziennego zachodniego sąsiada. Udział w spotkaniach jest nieodpłatny, ale ilość miejsc ograniczona. Zainteresowani proszeni są o kontakt telefoniczny pod nr. 77 47 47 085. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Fotos: DFK Mechnitz LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Gliwice: DomDiese Pamięci Żydów Górnośląskich Drugie otwarcie N Karolin łůnaczi ie wiam, czymu to tak w życiu je, że einfach nie może być za dugo dobrze, bo jak już se czowiek cieszi, że tak je, to zajś sie musi cojś stać, cojś se musi popsuć. I nie chodzi tu yno o jaky sprzynty elektroniczny, co se zepsujům, chociaż o to tyż, a naprawa takygo sprzyntu za tůnioł nie je, trocham inaczi, jak se cojś we rodzinie abo miyndzi znajůmymi abo przijacielůma stanie, jak sie powadzům abo co gorsza nawet rozyńdům, wtedy to nic nie kosztuje, ale czasu i zaufania bardzo dużo, coby zajś wszystko prziszło do starygo, a to nierołz wiynci kosztuje niż naprawa niejednygo sprzyntu. Ale nojważniejszy, że po burzi świyci słůńcy. Przinajmnij teoretycznie. Jakojś tak dzisiej mi się trocham na użołlaniy wezło. Nie, że cojś se stało u mie, ale jak widzam, co naokoło se dzieje, to nie je dobrze. Nie yno we polityce, bo o tym to już nie spůmnam, ale einfach miyndzi ludźmi. Jakojś takoł zawiść, walka o to, żeby być lepszym od drugygo, żeby mieć cojś wiynci jak inksi, a to przeca nie o to chodzi. Cza se cieszyć z tygo, że je se zdrowym, że moł se dach nad głowům, a to już je przeca prawie wszystko. Naja… piniůndzy tyż sům potrzebny, ale nie idzie se dać zwariować, bo wiadůmo, jak czowiek moł wszystko, co potrzebuje, to chciołby potym jeszcze yno wiynci. Tak było, je i baje. Według mie to nie do kůńca dobrze i jak widzam taky zachowaniy, takoł zawiść, to powiam wům, że nawet nóż we kabzie mi se otwiyroł, choć go tam ani niy mům. Ale… zawsze idzie se we taki nóż wyposażyć. Niy ma lekko. Joł wům powiam, że joł to tera mům tyż jedyn wielki QQDeutsch-polnisch: Am verganW żydowską grę „dreidel” mogły LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. genen Sonntag fand im Städtischen Kulzagrać dzieci podczas uroczystego turhaus in Oberglogau ein gemeinsames otwarcia Domu Pamięci Żydów GórLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. des Konzert des Jugendsinfonieorchesters nośląskich, które odbyło się w zeWilligis-Gymnasiums Mainz und des Sinszłą niedzielę w Gliwicach. Dom fonieorchesters der Musikschule Oppeln statt. Die Jugendlichen spielten Werke jest nowym oddziałem Muzeum von Schubert, Dworak, Tschaikowski w Gliwicach. und Filmmusik von Wojciech Klar sowie Melodien aus „Jurassic Park“ und „Fluch der Karibik“. Das vereinigte Orchester wurde von Hubert Prochota, Hannelore Swartman und Thomas Grasse dirigiert. Das Motto des Konzerts lautete „Musik heute und gestern“. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. QQStudia śląskie: W księgarni Instytutu Śląskiego w Opolu można od niedawna nabyć 76. tom „Studiów Śląskich” LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. pt. „Druga wojna światowa na Górnym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Śląsku”. Osiemnastu autorów z kilku Foto: Muzeum w Gliwicach P lacówka mieści się w odrestaurowanym Żydowskim Domu Przedpogrzebowym przy ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 14, który jest prawdziwą perełką architektoniczną. Został zbudowany według projektu wiedeńskiego architekta Maxa Fleischera. Budynek niszczał do czasu, gdy w 2008 roku przejęło go miasto i poddało renowacji. Na szczególną uwagę zasługuje odnowiona sala główna z odtworzonymi tam polichromiami. Sklepienie sali przedstawia rozgwieżdżone niebo; na posadzce ułożono biało-czarne płytki. Misją Domu Pamięci Żydów Górnośląskich jest upowszechnianie wiedzy na temat historii Żydów na Górnym Śląsku oraz ich wkładu w rozwój Górnego Śląska. Tej tematyce poświęcona będzie także wystawa stała, na którą muzeum zbiera właśnie fundusze. Podczas niedzielnego otwarcia przewodnicy opowiadali zwiedzającym historię tego miejsca. Można też było przyjrzeć się efektom renowacji, porozmawiać o najbliższych planach muzealników odpowiedzialnych za program nowego oddziału. Ci byli zresztą wręcz bombardowani pytaniami. Wyjątkową atmosferę niedzielnego ponownego otwarcia budynku podkreślała Boże- Nowa placówka Muzeum w Gliwicach mieści się w odrestaurowanym Żydowskim Domu Przedpogrzebowym przy ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 14. problym: muszam napisać moja praca magisterskoł, a jeszcze coby mi tak taki zapał prziszoł, to by było dobrze, a joł mům durch co lepszygo do roboty, wolam być przeca z małym, ze chopym, spyndzać czas z rodzinům, niż pisać praca, ale niestety i to bandam musiała zrobić, bo bez tygo tera do roboty ani rusz. A i tak niy ma pewnojści, czy potym se cojś znejdzie, co baje człowieka satysfakcjonować. Jakby to było taky prosty, to kożdi by mioł takoł robota, jakoł se zażyczi. Fajnie tym, co to już majům za sobům, ale jak sie już w kůńcu dům, to myślam, że nie baje tak źle. Cza chycić ta wena, a nojlepi wena, do tygo czas i chynci. Nojważniejszy, że nie yno mie tak idzie, besto jakojś mie to pocieszoł. A tera już wům nie marudzam, yno życzam wům, cobyjście mieli wiynci chynci do takych spraw jak joł. q ośrodków naukowych w Polsce i Czechach w 70-lecie zakończenia drugiej wojny światowej po raz kolejny podejmuje z perspektywy Śląska zagadnienie dróg wiodących do konfliktu oraz przedstawienie czasów wojennych i różnorodnych konsekwencji wojny dla regionu i jego mieszkańców – także tych wywodzących się z byłych Kresów Wschodnich, którzy w efekcie decyzji jałtańskich zostali przymusowo przeniesieni na Śląsk. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. na Kubit, kustoszka muzeum. Według niej było prawie jak 15 listopada 1903 LARES: Diese Materialien sindto lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. roku, kiedy budynek otworzył swoje drzwi po raz pierwszy. Być może tylko zainteresowanie było w styczniowe popołudnie większe niż sto lat temu – ponad 800 osób zjawiło się tego dnia, by podziwiać efekty renowacji. Obiekt będzie czynny od wtorku do piątku w godz. 10–16, w soboty 11–17, w niedziele 10–15. Anna Durecka adur Oppelner Nachrichten LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. war eine Zeitung, die von 1895 bis 1935 im Oppelner Land erschien. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 12LARES: Wochenblatt.pl RAtgeberPorady 5. – 11. Februar 2016 Porady: Reforma podatkowa 2015/2016 w Austrii LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Najważniejsze zmiany w podatku dochodowym LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. rocznie. Obowiązywać będzie limit Ponieważ coraz więcej osób decyduemisji przypadający na rok zakupienia je się na pracę w Austrii, jak również pojazdu. Użytkowanie do celów prywatsystematycznie zwiększa się liczba nych pojazdów służbowych o napędzie elektrycznym będzie zwolnione z podatosób otwierających tam firmy, w dziku. Ulga ta obowiązywać będzie do 2020 siejszym artykuleLARES: postanowiliśmy Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. roku. Jeśli chodzi o pojazdy o napędzie zebrać najważniejsze zmiany wprohybrydowym, podlegać one będą opoLARES: Diese datkowaniu. untersagt. wadzone w nowym roku.Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens S ą to zmiany istotne, które każdy zainteresowany powinien gruntownie przestudiować, a najlepiej zapamiętać. Tytułem wstępu: z dniem 1 stycznia 2016 roku weszła w życie ustawa o reformie podatkowej 2015/2016, uchwalona przez austriacki parlament 7 lipca 2015 roku. Poniżej prezentujemy przegląd najważniejszych i najistotniejszych naszych zdaniem zmian w zakresie podatku dochodowego w Austrii. Wprowadzona została kwota wolna od podatku w wysokości 186 euro rocznie na świadczenie rzeczowe (nie pieniężne!) dla pracowników z okazji jubileuszu firmy lub jubileuszu pracy w firmie. Do tego dochodzą również wcześniejsze świadczenia rzeczowe, które dotychczas były nieopodatkowane do kwoty 186 euro – jak na przykład prezenty świąteczne. W dalszym ciągu będzie można je otrzymywać jako zwolnione z podatku. Z dniem 1 stycznia 2016 roku została zniesiona sześcioprocentowa ulga podatkowa na premie za tak zwane wynalazki pracownicze. Kwota wolna od podatku obejmująca partycypację finansową pracowników podniesiona została z 1460 do 3000 euro. Koszty podróży zwracane radzie zakładowej w związku z wykonywanymi obowiązkami służbowymi będą zwolnione z podatku. Maksymalna wolna od podatku kwota to 26,40 euro dziennie i 0,42 euro za kilometr. Jeśli chodzi o bony żywieniowe na bezpłatne posiłki, zniesione zostało dotychczasowe obostrzenie, zgodnie z którym należało korzystać jedynie ze znajdujących się w pobliżu barów/ restauracji. Od teraz bony na posiłki o wartości do 4,40 euro na dzień są zwolnione z podatku, jeśli zakupione za nie dania będą spożywane w miejscu pracy bądź też bezpośrednio w restauracji. Jeśli pracownik ponosi część udziału w kosztach zakupu samochodu służbowego, zgodnie z nowymi uregulowaniami wkład ten pomniejsza koszty zakupu pojazdu, będące podstawą obliczeniową dla podlegających opodatkowaniu świadczeń rzeczowych. Zniesione zostaje jednak prawo do rozłożenia wkładu na zakup pojazdu na 8 lat, jak było to dotychczas. Od początku tego roku wszedł w życie również przepis, zgodnie z którym nie jest już dozwolone wypłacanie wynagrodzeń w formie gotówkowej w przemyśle budowlanym. Wypłaty mogą być realizowane jedynie w formie przelewów na konto pracownika. W przypadku ekspatriantów wprowadzone zostały zryczałtowane koszty uzyskania przychodu w wysokości 20 procent poborów brutto (nie wliczając nie opodatkowanych oraz pozostałych poborów) do maksymalnej wysokości kwoty, a więc maksymalnie 480 euro. 2500 euro rocznie. Pracodawca może W przypadku pojazdów o wartości to uwzględnić już w momencie naliemisji dwutlenku węgla nie przekra- czania wynagrodzenia. czającej 130 g na kilometr w dalszym Rubryka jest tworzona przez ciągu obowiązywać będzie stawka Krzysztofa Świerca procentowa w wysokości 1,5 procent oraz firmę Smuda Consulting. kosztów nabycia pojazdu, maksymalZachęcamy również do odwiedzenia nie 720 euro rocznie. Od roku 2017 strony www.intertax24.com obowiązujący wskaźnik emisji CO₂ oraz www.smuda-consulting.com. na kilometr zmniejszać się będzie o 4 g LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Rys. Andrzej Sznejweis LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Od początku tego roku czących usługi przewozowe. Zamiast tego zdo podatku zostają zwolnione raLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. wszedł w życie również baty dla pracowników, jeśli będą one udzielane wszystkim zatrudnionym lub zgodnie zum Lesen LARES: Diese Materialien przepis, sind lediglich bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. też pewnym grupom personelu. Rabat z którym nie jest już taki w pojedynczym przypadku nie dozwolone wypłacanie może jednak przekroczyć 20 procent. Jeśli granica ta zostanie przekroczona wynagrodzeń i udzielony upust będzie wyższy niż 20 w formie gotówkowej procent, podlegać on będzie opodatkowaniu w momencie, gdy łączna suma w przemyśle LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. udzielonych pracownikowi rabatów budowlanym. przekroczy kwotę wolną w wysokości islang benötigte in Deutschland Arbeitnehmer, der länger als sechs Wochen LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheBVervielfältigung isteinstrengstens untersagt. 1000 euro rocznie. arbeitsunfähig war und deswegen Krankengeld aus seiner Krankenkasse bezog, Z początkiem nowego roku zwolniona z podatku jest również dotacja pracodawcy na pogrzeb pracownika, jego małżonka/partnera lub dziecka. Zniesiona została ulga podatkowa na napoje nie przeznaczone do sprzedaży, produkowane z myślą o własnych pracownikach w przemyśle browarniczym. To samo odnosi się do transportu pracowników w przypadku firm świad- Stawka procentowa na świadczenia rzeczowe obejmujące prywatne użytkowanie samochodu służbowego (wraz z dojazdami pomiędzy mieszkaniem a miejscem pracy) została podniesiona z 1,5 procent do 2 procent kosztów nabycia pojazdu, maksymalnie do 960 euro. Jeśli łączna trasa miesięcznych przejazdów w celach prywatnych będzie ewidentnie krótsza niż 500 kilometrów, obowiązywać będzie połowa powyższej neben einer Arbeitsunfähigkeitsbescheinigung auch ein spezielles Formular, damit das Krankengeld für die Dauer der Erkrankung ausgezahlt werden konnte. Das hat sich nun zum Jahresanfang geändert. Jetzt ist nur noch ein Formular mit Kopie für den Arbeitgeber obligatorisch. Die ärztlich ausgestellte Arbeitsunfähigkeitsbescheinigung ist vom Arbeitnehmer unverzüglich dem Arbeitgeber vorzulegen. Die Einreichungsfrist ist unterschiedlich und hängt vom jeweiligen Tarifvertrag ab. Mit der neuen Regelung, die mit Beginn dieses Jahren in Kraft getreten ist, soll die Bürokratie rund um die Arbeitsunfähigkeitsbescheinigungen reduziert werden. Damit können viele Missverständnisse vermieden und der Dokumentenumlauf beschleunigt und vereinheitlicht werden. Mehr dazu in der nächsten Ausgabe des Wochenblattes. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Wirtschaft: Unternehmerstimmung in Deutschland verschlechtert sich Trotz Wirtschaftswachstums LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Die Stimmungslage unter deutschen Unternehmern hat sich nach vorheriger Hochkonjunktur mit Beginn dieses Jahren überraschend verschlechtert. Die Krise in China, sinkende und diemateriał Baisse an densłuży Börsenwyłącznie führen LARES:Ölpreise Niniejszy do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. dazu, dass trotz des erheblichen Wirtschaftswachstums in Deutschland LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. die Ängste dennoch zunehmen. D Eine gute bis sehr gute Stimmung herrscht im Handel, und zwar im Groß- wie im LARES: Niniejszy materiał służy Einzelhandel. Hier wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. deutet momentan LARES: Diese Materialien auch sindnichts lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. auf eine Verschlechterung in den kommenden Monaten hin. OK in Chemiebranche und Handel as bekannte Stimmungsbarometer des angesehenen Münchner IfoInstitutes ist nun erneut um einen Punkt auf 107 gefallen. Dies ist der niedrigste Stimmungswert seit einem Jahr. Die Studie umfasst siebentausend deutsche Unternehmen aus Industrie, Handel und Baubranche. Der größte Rückgang der Erwartungen ist bei den Prognosen zur wirtschaftlichen Entwicklung in den nächsten sechs Monaten zu erkennen – diese sind um 2,2 Prozent gesunken. „Wenn ich mir die neuesten Prognosen und Analysen anschaue, muss ich mit Besorgnis sagen, dass die deutsche Wirtschaft mit Entsetzen in das neue Jahr blickt“, kommentierte Prof. Werner Sinn, Chef des Ifo-Institutes, die Daten. Die Stimmungsverschlechterung ist insbesondere im verarbeitenden Gewerbe, im Dienstleistungssektor und der Bauindustrie erkennbar. Aber auch die Perspektiven wichtiger Industriezweige wie z.B. der Maschinenbranche sehen nicht sehr gut aus. Hier fürchten die Unter- Die deutsche Wirtschaft hat trotz guter Verfassung dennoch Befürchtungen. Foto: Avij/wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób – auchdo perfekt zu nutzen versteht. Eine die nächsten Monate die größten Tur- zabronione. schaftswachstum um 1,7 Prozent herum ebenso gute bis sehr gute Stimmung gibt bulenzen. Zu einem weiteren Problem aus – und hieraus spricht keineswegs ein LARES: Diese Materialien sind lediglich Lesen Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. nehmer vor allem die Folgenzum der Krise es im bereitgestellt. Handel, und zwar im Großwie könnte auch eine weitere wirtschaftliche Hurra-Optimismus, sondern vielmehr in China. Das Land ist derzeit Hauptabnehmer der deutschen Maschinen- und Automobilexporte, und das könnte sich negativ auf das jeweilige Exportvolumen auswirken. Zufriedenheit herrscht hingegen in der Chemiebranche, die in besonderem Maße von den niedrigen Weltmarkt-Ölpreisen profitiert und diesen Umstand – direkt gesprochen im Einzelhandel. Hier deutet momentan Destabilisierung etwa in Russland werauch nichts auf eine Verschlechterung in den, was vorwiegend auf die gesunkeden kommenden Monaten hin. nen Ölpreise zurückzuführen ist. Trotz dieser Befürchtungen hoffen Experten Sorgenkind Börse dennoch, dass die deutsche Wirtschaft Starke Beunruhigung besteht unter- auch weiterhin wachsen und sich ähndessen rund um die hohen Kursschwan- lich schnell wie in den letzten Jahren kungen an der Börse. Gerade im Finanz- entwickeln wird. Für das laufende Jahr sektor erwarten deutsche Ökonomen für gehen die Prognose von einem Wirt- die Vernunft. Positive Auswirkungen auf die Wirtschaft in der Bundesrepublik dürfte auch der steigende Konsum haben. Diesen erklären sich deutsche Ökonomen wiederum mit dem rekordverdächtig hohen Beschäftigungsstand, dem Anstieg der Löhne sowie den niedrigen Energiepreisen. Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zumWirtschaftGospodarka Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.13 Nr. 6/1244 Schlesische Wirtschaftsschau LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 70 neue Arbeitsplätze Die deutsche Firma EJOT, die in Cziasnau (Woiwodschaft Schlesien, Kreis Lublinitz) eine eigene Betriebsstätte hat, will noch in diesem Jahr mit einem Ausbau der Produktionsanlage beginnen. Das Vorhaben soll etwa 20 Millionen Złoty kosten, der Produktionsstart ist für Januar 2017 vorgesehen. Die Ausbaufläche beträgt ca. 4.000 Quadratmeter. Hierzu gehören sollen eine Fertigungshalle, eine Lagerhalle und ein dreistöckiges Sozial- und Bürogebäude. Es ist geplant, in der neuen Fertigungshalle 17 Maschinen für die Herstellung von Verbindern in Betrieb zu nehmen und den Maschinenpark in den Folgejahren schrittweise zu erweitern. Mit dem Betriebsausbau werden auch neue Mitarbeiter benötigt, denn die Firma will die Zahl ihrer Beschäftigten um etwa 70 steigern, was langfristig, bis 2020, insgesamt 250 Mitarbeiter ergeben soll. In der Fertigungshalle soll künftig in drei Schichten gearbeitet werden. Gesucht werden sollen Arbeitskräfte u.a. für die Bereiche Buchhaltung, Vertrieb, Lager, Produktion und Produktionsvorbereitung, technische Abteilung, Qualitätskontrolle und Instandhaltung, außerdem Informatiker, Elektriker und Werkzeugschlosser. Die neuen Mitarbeiter sollen teilweise noch während dieses Jahres eingestellt werden, damit sie die entsprechende Qualifikation erwerben und so im Januar 2017 bereits selbstständig arbeiten können. Die übrigen neuen Mitarbeiter kommen ab 2017 hinzu. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien lediglich zum Lesen(im Hintergrund bereitgestellt. Jegliche Hier in dersind Krakowska-Straße in Oppeln befindet sich Delikatesy links) Eine Vervielfältigung der europaweit vielen Fabriken der Firmaist EJOT strengstens untersagt. Foto: Daviidos/wikipedia lang von der Genossenschaft „Społem“ betrieben wurde, steht seit Frühjahr 2015 verlassen da. Die Stadt hat den Laden bereits drei Mal ausgeschrieben, um einen geeigneten Mieter zu finden. Bis jetzt allerdings ist das Ergebnis dieser Bemühungen gleich Null. Misslungen sind auch die Gespräche mit Firmen, die das Delikatessengeschäft z.B. in kleine Büros umwandeln könnten – ein solches Konzept gab es ebenfalls. Aber warum eigentlich will niemand die Räumlichkeiten haben? Ein ernsthafter Nachteil ist, dass man Delikatesy nur schwer mit einem Auto erreichen kann, es fehlt also passender Platz, um ungehindert Waren hinzubringen, und das schreckt vor allem große Handelsketten ab. Erschwerend kommt hinzu, dass die Stadt Oppeln die Räumlichkeiten z.B. nicht finanziellen Aktivitäten oder dem Verkauf billiger Kleidung zur Verfügung stellen will. Foto: Alexander Blecher/wikipedia Inbetriebnahmearbeiten und elektrische Versuche voraus. Bereits zwei Wochen zuvor, am 12. Januar, wurde übrigens bei Inbetriebnahmetests erstmals Fernwärme aus dem neuen Kraftwerksblock in das Tichauer Fernheizsystem gespeist. Die Investition ist die zweite Phase eines Projekts zum Aufbau neuer Kapazitäten am Standort Tichau. Zuvor (200812) hatte man im Rahmen der ersten Phase den Kohlekessel des Blocks auf hundertprozentig biomasseverbrennend umgestellt und einen Rostkessel eingebaut. Der neue, ca. 618,5 Millionen Złoty teure Kraftwerksblock soll die Hauptquelle der Fernwärme für die Stadt Tichau werden. Generalauftragnehmer für den Block ist Elektrobudowa. Das Unternehmen begann im Dezember 2013 mit den Bauarbeiten und hat diese inzwischen plangemäß realisiert. Der Abschluss des Projekts und die betriebstechnische Übernahme des Blocks durch TAURON Ciepło sind für das Ende des ersten Halbjahres 2016 geplant. nung wird alljährlich vom Polnischen Verband der Beleuchtungsindustrie in einem Wettbewerb für die am besten beleuchtete Gemeinde und Stadt sowie die beste Investition vergeben. Den Preis für die Beleuchtung der Brücke nahm die Firma Spot-Light aus Czissek entgegen. Die Wettbewerbskommission hob in ihrer Begründung den guten visuellen Effekt trotz sparsamer Beleuchtungsmittel hervor: „Wir freuen uns über diese Auszeichnung, nachdem die Experten die LED-Beleuchtung unserer Brücke als landesweit innovativ bewertet haben – und herzlichen Glückwunsch für die Firma Spot-Light“, sagte Józef Gisman, Vizelandrat von Kandrzin-Cosel, der während der Messe persönlich dem Spot-Light-Geschäftsführer Christian Ortlieb dankte. Die neue Brücke in Czissek gehört zu den größten Bauprojekten des Kreises Kandrzin-Cosel. Sie hat 20 Millionen Złoty gekostet. rung eines neuen Heizkraftwerksblocks Eine 2014 in Czissek im Kreis Kanmit dem landesweiten Starkstromnetz drzin-Cosel gebaute Brücke ist bei einer erfolgreich durchgeführt worden. Der Licht-Messe in Warschau ausgezeichnet Synchronisierung gingen notwendige worden. Die prestigeträchtige Auszeich- Firma LELLEK derzeit ein Gebrauchtwagen-Zentrum und will dieses bereits nächsten Monat eröffnen. Das Gebrauchtwagen-Zentrum ist die 16. Niederlassung der LELLEK-Gruppe und eine weitere Station beim Ausbau der bestehenden Automotive-Anlage des Volkswagen-Händlers. In der neuen Anlage kommen auf ca. 2.000 Quadratmetern 140 Fahrzeuge unter. Der Automobilmarkt wächst, so dass der Kauf eines Wagens zunehmend zur Qual der Wahl wird, ganz besonders bei Gebrauchtautos. „Hierbei ist auch zu bedenken, dass durch den Erwerb des Autos aus einer sicheren Quelle das Risiko, auf ein mangelhaftes Exemplar zu stoßen, minimiert wird“, hieß es aus der Firma LELLEK, die ein Partner der Programme Das WeltAuto und Audi Select Plus ist. Ein Schlüsselkriterium bei der Bewertung eines Fahrzeugs vor dessen Kauf bei LELLEK ist übrigens eine Überprüfung anhand von 117 Kontrollpunkten, wodurch so gut wie alle Mängel entdeckt werden können. Auf diese Weise wird jedes Auto einem rigorosen Test und evtl. auch einer Reparatur unterzogen, bevor es im Angebot der Firma erscheint. Das Unternehmen verfügt dadurch über ausgewählte Fahrzeuge mit geprüfter Qualität und einer Zweijahres-Garantie, die genauso wie bei einem Neuwagen honoriert wird. Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ehemaliges Delikatessengeschäft ist nicht gefragt Mehr als 170 Restaurateure, darunter Giganten wie McDonald’s, Burger King, KFC und Starbucks, haben das Angebot erhalten, den ehemaligen Kult-Laden Delikatesy in Oppeln an der KrakowskaStraße zu mieten. Man will die Straße neu beleben, denn diese zentrale Fußgängerzone der Woiwodschaftshauptstadt liegt seit Jahren im Sterben. Bis jetzt fehlen zwar Interessierte, aber die Stadt verliert nicht die Hoffnung. Das Delikatessengeschäft, das fünfzig Jahre LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie winvestiert jakikolwiek sposób zabronione. LELLEK Neuer Kraftwerksblock Im Erzeugungsbetrieb Tychy TAUAn der Ringstraße Nord in Oppeln, LARES: Diese Materialien sindistlediglich zum Lesen ist die strengstens untersagt. Brückebereitgestellt. in Czissek ausgezeichnet Jegliche RON Ciepło die erste SynchronisieaufVervielfältigung Höhe des Makro-Ladens, baut LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Wirtschaft: Hindenburg wartet nach wie vor auf IKEA Bau noch immer nur auf dem Papier Knapp anderthalb Jahre sind vergangen, seit der schwedische Konzern LARES: Niniejszy służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. IKEA ein Stück Land in Hindenburg gekauftmateriał hat, und zwar 25 Hektar an der Schnellstraße im Stadtteil Zaborze, wosind ein neues Einkaufszentrum LARES: Diese Materialien lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. mit integriertem IKEA-Geschäft geplant ist. Noch immer aber steht nicht fest, wann es entsteht, wie es letztlich aussehen wird und welche anderen Geschäfte sich dort befinden werden. Unterdessen fragen immer mehr Hindenburger, ob das Thema überhaupt noch aktuell sei. O IKEA Centressłuży Polandwyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał erwarb im Juni 2014 LARES: Diese Materialien für sind zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 22 lediglich Millionen Złoty ffenbar ja, denn immerhin hat IKEA einen Vertrag im Hindenburger Rathaus unterzeichnet, kraft dessen die Stadt die Investitionsfläche an der Schnellstraße herrichtete. Und inzwischen informiert dort eine Hinweistafel über das geplante Einkaufszentrum. Das ist aber auch im Prinzip alles, was bei dem Vorhaben bislang getan wurde. Der schwedische Möbelriese hüllt sich über weitere Details unterdessen in Schweigen und beschränkt sich lediglich auf lakonische Pressemitteilungen mit der Zusicherung, dass seine Pläne in Hindenburg weiterhin aktuell seien und das Projekt ganz bestimmt zur Umsetzung kommen werde. ein 25 Hektar großes Grundstück an der Schnellstraße in Hindenburg-Zaborze. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Es ist das größte LARES: Diese Materialien Immobiliengeschäft sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Auf unsere Einkäufe bei IKEA in Hindenburg müssen wir noch warten Foto: Atlantacitizen/wikipedia in der Geschichte der Stadt. die Bauarbeiten schon in nächster Zeit Centres Poland ist übrigens das meiste Stadtkasse geflossen. Allerdings musste beginnen. Inoffiziell heißt es sogar, dass Geld in der Staatskasse gelandet, da der die ersten Spatenstiche frühestens 2017 Staat einen Löwenanteil am Eigentum an getan werden können. dem Grundstück hatte (es war ehemaliges Bergwerksgelände). Die Stadt HinGrößte Transaktion der Geschichte denburg hat an der Transaktion direkt Zur Erinnerung: IKEA Centres Poland vier Millionen Złoty verdient. Das ist erwarb im Juni 2014 für 22 Millionen aber nicht alles: Nach dem Gesetz stehen Złoty ein 25 Hektar großes Grundstück bei solchen Transaktionen 25 Prozent an der Schnellstraße in Hindenburg- der Gewinne aus der Verkauf staatliZaborze. Es ist das größte Immobilien- cher Grundstücke derjenigen Gemeinde geschäft in der Geschichte der Stadt. Ver- zu, in der diese sich befinden. Das sind gleichbar teuer war nur der Verkauf von also weitere vier Millionen Złoty für Bauland für ein M1-Einkaufszentrum Hindenburg. Hinzu kommt noch eine im Jahr 1997. Das Grundstück kostete Schenkung des Käufers in Höhe von 2,5 den Investor damals 19 Millionen Złoty. Millionen Złoty. Insgesamt sind also 10,5 Von den 22 Millionen Złoty von IKEA Millionen Złoty in die Hindenburger die Stadt das Gelände zunächst einmal auf eigene Kosten erschließen, was immerhin ca. 5 Millionen Złoty kostete. Final bedeutet dies einen Nettoertrag von 5,5 Millionen Złoty. Resümierend: In Hindenburg soll ein in ein Einkaufszentrum integriertes IKEA-Geschäft entstehen, das zweite in der Woiwodschaft Schlesien. Nebenan will der schwedische Konzern auch eine 5 Hektar große Freizeitfläche einrichten. Schön und gut, für den Moment aber bleiben alle diese Pläne nur auf dem Papier – für manch einen also im Bereich der Träume. Krzysztof Świerc soll“, erklärt Rafał Kobos, InvestorenbeLARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. auftragter der Stadt Hindenburg. „IKEA hat uns dazu zwei Konzepte vorgestellt. LARES: Diese Materialien sind lediglich zumdassLesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Im Augenblick kann ich nur sagen, Gute Zusammenarbeit Kurz bestätigt hat dies u.a. Izabela Sawicka, Managerin von IKEA Centres Poland: „Ich bitte um etwas Geduld. Wir sind derzeit dabei, eine Passage mit integriertem IKEA-Geschäft zu projektieren.“ Deutlich mehr zu sagen haben Hindenburger Beamte. Man sei ständig mit IKEA in Kontakt und alles bewege sich in eine gute Richtung: „Unsere Zusammenarbeit ist meines Erachtens sehr gut. Zurzeit vereinbaren wir u.a., wie künftig die Straßenanordnung dort sein uns eines davon besser zusagt, sei es in punkto Verkehrsintensität oder Sicherheit. Die endgültige Entscheidung folgt aber etwas später, vermutlich innerhalb weniger Wochen.“ Es ist somit zu hoffen, dass wir innerhalb dieser Wochen endlich einmal mehr Einzelheiten über das künftige Zentrum erfahren. Wir sollten allerdings nicht erwarten, dass LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 14LARES: Wochenblatt.pl SportSport 5. – 11. Februar 2016 Handball-EM: Gold für die Sensation des Turniers Deutschland ist Champion LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. der zweiten Halbzeit, als die deutschen In Krakau ging am Sonntag die 12. Handball-Europameisterschaft mit ren Elan wieder – in die Pause gingen die Deutschen nur noch mit einem Tor Handballer in der 44. Minute einen einer Teilnahme der deutschen Nationalmannschaft im Kampf ums Gold Vorsprung (14:13). Die zweite Halbzeit Vorsprung von sechs Toren erreichten, zu Ende. Nach der einzigen Niederlage im Auftaktspiel gegen Spanien war war ein unablässiger Schlagabtausch wurde schließlich ganz klar, dass nur LARES: materiał służy wyłącznie doAusgleich czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. auf 27:27 durch eine Naturkatastrophe ihnen noch in die eine Serie von sieben SiegenNiniejszy gefolgt. Krönender Abschluss war dann im bis zum das Sigurðsson-Team unmittelbar vor Quere kommen könnte. Nichts dergleiFinaleLARES: schließlich eine gelungene Revanche an den Spaniern im beeinDiese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. dem Abpfiff. Also Verlängerung! Nach chen jedoch geschah und sieben Minudruckenden Ausmaß von 24:17! den ersten fünf Minuten lautete das ten vor Spielschluss war auf der Anzei- E s ist der größte Erfolg des deutschen Teams beim KontinentalChampionat seit dem Titel von 2004 in Slowenien. Ganz besonders überrascht dabei der Triumph einer so jungen und unerfahrenen Mannschaft. Zusätzlicher Doppelpreis: direkter Einzug in die WM 2017 in Frankreich und vor allem die sichere Teilnahme an den Olympischen Spielen in Rio de Janeiro in knapp fünf Monaten! Die meisten Tore im Finale erzielte Häfner, und zwar sieben Treffer. Ergebnis 31:30. In den nachfolgenden ging es ähnlich weiter: Die Deutschen übernahmen jeweils die Führung und die Skandinavier schafften jedes Mal den Ausgleich. Beim Spielstand 33:33 nur drei Sekunden vor Ende der Verlängerung platzierte der zusätzlich vor der Begegnung mit Dänemark berufene Häfner mit einem fantastischen Wurf den Ball in die Maschen. Den Gegnern fehlte nun ganz einfach die Zeit für eine wirkungsvolle Reaktion. Und so erreichten die Deutschen das Finale! getafel das Zwischenergebnis 21:13 zu sehen – da konnte man schon eigentlich anfangen zu feiern. Die meisten Tore in Finale erzielte Häfner, und zwar sieben Treffer. Den Spaniern blieb nach ihrem vierten verlorenen Finale (davor 1996, 1998 und 2006), dass Raúl Entrerríos zum wertvollsten Spieler des Turniers erklärt wurde. Aber auch Deutsche kamen in die Liste der Gewürdigten: Reichmann, der zweitbeste Torschütze (46) nach dem Spanier Rivera (48), wurde zum besten Rechtsaußen und Wolff zum besten Torwart der Veranstaltung gekürt. In der 22-jährigen Geschichte des kontinentalen Ringens konnten nur fünf Teams in der Medaillenwertung triumphieren. Ganz vorn liegen die Schweden mit ihren alten Erfolgen von 1994, 1998, 2000 und 2002, gefolgt von den Franzosen (2006, 2010 und 2014). Die Deutschen (2004 und 2016) haben, ebenso wie Dänemark (2008 und 2012) jeweils zwei Titel auf ihrem Konto. Eine Goldmedaille können zudem die Russen (1996) vorweisen. Witold Wolak Auf dem Weg ins Finale Der Erfolg gegen das bis dahin im Turnier unbesiegte Dänemark öffnete zunächst die Tür zum Kampf um die vier höchsten Plätze. Nach der ersten, ausgeglichenen Spielhälfte, hatten sie noch ein Tor Rückstand (12:13), in der zweiten Halbzeit lagen beide Mannschaften jeweils höchstens zwei Tore vorn – die Deutschen 15:13, die Dänen 16:18 und 21:23. Nach dem letzteren Zwischenergebnis ließen sich die Schützlinge von Dagur Sigurðsson kein einziges Tor mehr schießen und beendeten das Spiel mit einem wohlgezielten Wurf von Fabian Wiede in der letzten Minute. Die anstelle von Weinhold und Dissinger neu eingesetzten Kai Häfner und Julius Kühn erwiesen sich dabei als großartige Neuerwerbungen. An den Ersteren werden sich auch die Norweger und Spanier noch lange erinnern. Nach sechs Treffen in der Breslauer Jahrhunderthalle wurden die Begegnungen anschließend ab dem Halbfinale in der Tauron Arena in Krakau ausgetragen, wo die vier Entscheidungsspiele dieser EM stattfanden. Besonders dramatisch wurde dabei der Kampf ums Finale gegen Norwegen – ein Schauspiel nur für Leute mit einem starken Nervenkostüm. Die beste Zeit in der ersten Spielphase war die Führungsübernahme zu 9:5 (16. Min.) nach vorherigem Gleichstand, doch dann gewannen die Norweger ih- Foto: Miuchael Frey/wikipedia LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Spanierdo deklassiert LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Im letzten Match des Turniers spielte Tobias Reichmann traf 46 Mal ins gegnerische Tor und wurde damit zum treffsichersten Spieler der deutschen Deutschland um Gold gegen Spanien, LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. das sich im Halbfinale gegen Kroatien Nationalmannschaft bei der EM 2016 durchgesetzt hatte (33:29). Die Rache für die Auftaktniederlage war süß: Unsere Mannschaft begann mit einem schnellen 2:0, während die Gegner erst in der sechsten Minute einen ersten Treffer verbuchen konnten. Zur Hälfte der ersten Halbzeit stand es dann aber bereits 7:2 für Deutschland. Von Anfang an leistete dabei die Abwehr fantastische Arbeit, indem sie wie eine unzerstör- bare Mauer die meisten Aktionen der offensiven Spanier zunichtemachte. Und sooft dies nicht genug war, brillierte Torwart Andreas Wolff mit zuverlässigen Paraden. Im Angriff wiederum tobte der formstarke Häfner. Die Spanier versuchten um jeden Preis, den Rückstand zu verringern, lagen zur Pause aber dennoch deutlich 6:10 zurück. Und später wurde es für sie noch schlimmer. In LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Piłka nożna: Ogłoszono 31-osobową kadrę piłkarskiej reprezentacji Niemiec na Euro 2016 „Jogi” widzi więcej? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Leverkusen, Mitchell Weiser z Herthy wości zapewne mieć nie będzie, bo seW minionym tygodniu selekcjoner BSC Berlin czy Julian Weigl z Borussii lekcjoner woli Mario Gomeza, Lukasa piłkarskiej reprezentacji Niemiec Dortmund. Niestety żaden z wymienio- Podolskiego, Kevina Vollanda, Maxa Joachim Löw ogłosił szeroką Niniejszy kadrę LARES: materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie jakikolwiek nychw zawodników młodegosposób pokolenia zabronione. Kruse, którzy – mówiąc najogólniej nie znalazł się w 31-osobowej kadrze – są bez formy. Jeśli nic się w najbliżna zbliżające się mistrzostwa Europy LARES: Diese sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens untersagt. Joachima Löwa! To jednak nieist koniec szych tygodniach bądź miesiącach nie we Francji. Jednak wszyscyMaterialien ci, którzy znaków zapytania. Wiele bowiem wska- zmieni, to kto wie, czy po Euro 2016 liczyli na znaczne zmiany w powozuje na to, że „Jogi” nie interesuje się nie będzie trzeba powiedzieć: nie tylko też tak klasowymi piłkarzami jak Lars Polak mądry po szkodzie. Oby nie, ale łaniach po słabym w wykonaniu Stindl i Patrick Herrmann z Borussii Joachim Löw jakby celowo prowokoNiemców i jak na ich możliwości Mönchengladbach, bracia Sven i Lars wał niepowodzenie, powołując tych, eliminacjach do Euro 2016, z pewBenderowie z Borussii Dortmund i Bay- których lubi, są mu posłuszni, bezgranością się zawiedli.LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie eru 04 Johannes Geis i Leon zabronione. nicznie go słuchają, oraz zasłużonych wLeverkusen, jakikolwiek sposób Goretzaka z FC Schalke 04 czy środkowy rencistów, a nie faktycznie najlepszych, sumie na liście nominowanych obrońca Leicester City, które jest ist liderem którzy mogą triumfować nad Loarą, Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens untersagt. WLARES: znalazło się 31 piłkarzy, ale angielskiej Premier League – Robert a tego przecież oczekujemy od naszych w ostatecznym rozrachunku z tego grona odpadnie ośmiu. Nie jest to jednak specjalne pocieszenie, bo w kadrze znalazło się tak wielu średniej klasy piłkarzy, którzy nie znajdują się nawet w pierwszych jedenastkach przeciętnych klubów, że i tak sporo z nich pojedzie na francu- Ciekawe, czy Joachim Löw rzeczywiście widzi i wie lepiej... Foto: Steindy (talk)/Wikipedia ski turniej. Do tego wielu z nich nie jest w pełni sił, a są też tacy, którzy obecnie Familienbetrieb Löwa? Pytanie, czy drużyna borykają się z kontuzjami lub są świeżo Poza tym „Schweini” (32 lata), ponarodowa Niemiec po przebytych poważnych urazach! dobnie jak Lukas Podolski (31 lat) czy Mario Gomez (31 lat) są dość zaawannie stała się aby Ślepi śmiertelnicy sowani wiekowo, stąd też nie dociera familienbetrieb Cóż jednak z tego – wszystko wskazuje do mnie argumentacja Joachima Löwa Joachima Löwa, jest na to, że Joachim Löw widzi w nich to, odnośnie do niektórych piłkarzy, którzy czego my, przeciętni, zwykli śmiertelnimając na karku po 26–27 lat, są jego coraz bardziej zasadne. cy, nie dostrzegamy, a widzimy w nich zdaniem zbyt wiekowi i że na podobjedynie mizerię przeciętnych kopaczy nym poziomie ma kilku młodszych. oraz takich, którzy od dłuższego już A jeśli chodzi o młodych, wyjątkowo czasu próbują się „wskrzesić”, ale nie uzdolnionych zawodników, mogących potrafią. O kim mowa? O Sebastianie fsburg. Poza tym w ogłoszonej kadrze już grać dla pierwszej reprezentacji NieRudym i Kevinie Vollandzie z TSG 1899 znaleźli się także poważnie kontuzjowa- miec, są takie perełki jak Leroy Sane Hoffenheim, zespołu, który jest na skraju ni Benedikt Höwedes z FC Schalke 04, z FC Schalke 04, którego cena rynkowa degradacji do 2. Bundesligi; Christophie Jerome Boateng z Bayernu München, urosła już do 55 milionów euro, MahKramerze z Bayeru 04 Leverkusen, za- kurujący się obecnie po urazie Mario moud Dadoud z Borussii Mönchenwodniku wyjątkowo topornym i wol- Götze (obecność dwóch ostatnich nie gladbach czy Julian Brandt z Bayeru 04 nym, który mecz w mecz otrzymuje niż- dziwi), a przede wszystkim Erik Durm, Leverkusen. Wszyscy trzej wymienieni sze noty od swoich partnerów w drugiej który w piłkę nie gra od roku z powodu piłkarze znaleźli się w gronie 25 najbarlinii „aptekarzy” pełniących tę sama rolę kontuzji i choć obecnie jest już zdrowy, dziej uzdolnionych na świecie piłkarzy w zespole – Larsa Bendera czy Kevina to pełni tylko rolę rezerwowego w Bo- do lat 20 według „Gazzetta dello Sport”! Kampla. Mowa też o Lukasie Podolskim russii Dortmund, bo jest bez formy. Poza tym w gronie wielkich talentów z Galatasaray Stambuł, Mario Gomezie Kontrowersyjne jest także ciągłe stawia- występujących w Bundeslidze, którzy z Besiktasu Stambuł, którzy musieli uciec nie na Bastiana Schweinsteigera, który gotowi są na grę w ekipie mistrzów świaaż do Turcji, by nie przejść już na pił- od dawna nie jest w pełni zdrów, do tego ta, są: Maxi Arnold z VfL Wolfsburg, karską emeryturę, Antonio Rüdigerze wiekowy i stracił miejsce w pierwszym Daniel Didavi i Timo Werner z VfB Stuttgart, Jonathan Tah z Bayeru 04 z AS Roma czy Maksie Kruse z VfL Wol- zespole Manchesteru United. Huth, który w momencie kontuzji Jerome Boatenga i Benedikta Höwedesa wydaje się rozwiązaniem wręcz idealnym! W tej sytuacji pytanie niemieckich fanów, które coraz częściej się pojawia: czy drużyna narodowa nie stała się aby familienbetrieb Joachima Löwa – jest coraz bardziej zasadne. mistrzów świata! Szeroka kadra reprezentacji Niemiec na Euro 2016 Bramkarze: Manuel Neuer (Bayern München), Bernd Leno (Bayer 04 Leverkusen), Kevin Trapp (Paris SG), Ron-Robert Zieler (Hannover 96), Marc-Andre ter Stegen (FC Barcelona). Obrońcy: Erik Durm (Borussia Dortmund), Matthias Ginter (Borussia Dortmund), Mats Hummels (Borussia Dortmund), Shkodran Mustafi (CF Valencia), Antonio Rüdiger (AS Roma), Emre Can (FC Liverpool), Benedikt Höwedes (Schalke 04), Jerome Boateng (Bayern München), Sebastian Rudy (TSG 1899 Hoffenheim), Jonas Hector (1.FC Köln). Pomocnicy: Lukas Podolski (Galatasaray Stambuł), Andre Schürrle (VfL Wolfsburg), Julian Draxler (VfL Wolfsburg), Marco Reus (Borussia Dortmund), Sami Khedira (Juventus) Turyn), Mesut Özil (Arsenal Londyn), Toni Kroos (Real Madryt), Thomas Müller (Bayern München), Karim Bellarabi (Bayer 04 Leverkusen), Ilkay Gündogan (Borussia Dortmund), Bastian Schweinsteiger (Manchester United), Christoph Kramer (Bayer 04 Leverkusen). Napastnicy: Mario Götze (Bayern München), Max Kruse (Wolfsburg), Mario Gomez (Besiktas Stambuł), Kevin Volland (TSG 1899 Hoffenheim). Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Snajper poszukiwany Warto także zadać pytanie, co z napastnikami. Obecnie w niemieckim futbolu jest z nimi krucho, stąd rolę typowej „dziewiątki” w drużynie mistrzów świata pełnią obecnie na zmianę Thomas Müller lub Mario Götze. Może zatem warto się przełamać, Herr Löw, i dać szanse najlepszemu chyba dzisiaj niemieckiemu snajperowi, który od kilku sezonów utrzymuje wysoką formę – Alexandrowi Meierowi z Eintrachtu Frankfurt, choć ma już 33 lata? Snajper ten w 14 meczach, jakie rozegrał w bieżącym sezonie dla teamu z Hesji, 10-krotnie wpisywał się na listę strzelców i jest obecnie po Müllerze najskuteczniejszym niemieckim piłkarzem w Bundeslidze. Być może jednak, gdyby grał w silniejszym zespole niż Eintracht, np. w Bayernie, Dortmundzie, Leverkusen czy Wolfsburgu, zdobyłby jeszcze więcej bramek? Skoro jednak nie jest mu to dane, to mógłby pokazać się w kadrze narodowej, choćby w meczach kontrolnych poprzedzających mistrzostwa Europy. Ale i tej możli- LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Wochenblatt.pl untersagt.15 Nr. 6/1244 SportSport Tennis: Nach 22 Jahren triumphiert erneut eine Deutsche beim Australian Open! LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Angelique – Serena Williams 3:6 6:4! LARES: Diese MaterialienKerber sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist6:4 strengstens untersagt. die Meinung, dass die Amerikanerin Kaum jemand hatte vor dem diesjährigen Finale des Grand-Slam-Tennisdieses Match nun schon souverän zu turniers Australian Open erwartet, dass die Deutsche Angelique Kerber einem Sieg über die Bremerin führen die weltbeste Tennisspielerin der letzten Jahre und Nummer 1 der WTAwürde. Doch das geschah nicht: Angelique Kerber schwang sich zu HöchstRangliste – die US-Amerikanerin Serena Williams – besiegen würde. Und leistungen auf, so dass die Partie nun doch hat sie gewonnen 6:4, 3:6, 6:4. Dies ist umso sensationeller, als es LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. auf höchstem Weltniveau stand. Die für die 28-jährige Deutsche das erste Grand-Slam-Finale überhaupt war! Vorstellung war so hinreißend, dass V LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. man als Zuschauer vom unablässigen Ein eisernes or dem Match zitierten viele Journalisten die Worte der polnischen Nervenkostüm hat Tennisspielerin Agnieszka Radwańska, die Deutsche zu ihrem die im Halbfinale Serena Williams unterlegen war. Hinterher sagte sie, die Erfolg geführt – dem Amerikanerin sei so ungeheuer stark, ersten Grand-Slamdass sie momentan von keiner TenTitel ihrer Karriere. nisspielerin der Welt besiegt werden könne. Doch Angelique Kerber scheint dies nicht geglaubt zu haben: Sie spielte von Anfang an selbstbewusst, sehr konzentriert, intelligent und technisch war sehr überraschend, hatte sie doch einwandfrei. Und wirkungsvoll. bis zu diesem Duell alle Gegnerinnen eher problemlos „weggefegt“ und es lasNervosität bei Williams tete auf ihr auch keinerlei psychischer Zur Erinnerung: Ihre ersten Spiele Druck aufgrund der Wichtigkeit des beim diesjährigen Turnier in Melbourne Turniers. Die Nervosität der Amerikahatte Serena Williams ohne die gerings- nerin war umso überraschender, als es ten Probleme gewonnen, ohne einen ja Angelique Kerber war, die da in einem einzigen Satz zu verlieren. Auch im Grand-Slam-Finale ihr Debüt gab, und Halbfinale gab sie der WTA-Finals-Sie- sie war es ja, die sich angespannter fühgerin Agnieszka Radwańska keine nen- len durfte. Das war aber nicht der Fall. nenswerte Chance. Doch an der letzten Selbst nach guten Aktionen von Serena Hürde rutschte sie gehörig aus. Schon Williams, was diese immer wieder mit im ersten Satz hatte Serena Williams einem lauten „c’mon!“ quittierte, um ihre Nerven nicht im Griff und machte sich die Sporen zu geben, blieb die erste eine Menge unerzwungener Fehler. Das linkshändige Teilnehmerin an einem Applaudieren Blasen an den Händen bekommen konnte. Beide Damen gestalteten ein Schauspiel, das gut und gern als Spiel des Jahres kandidieren kann, obwohl die Saison ja erst begonnen hat. Letztendlich konnte Angelique Kerber den dritten Satz nach äußerst hartem Kampf für sich entscheiden und imponierte zum Spielende hin mit einer schier unglaublichen psychischen Robustheit. Zweifellos hat gerade dieses eiserne Nervenkostüm die Deutsche zu ihrem Erfolg geführt – dem ersten Grand-Slam-Titel ihrer Karriere. Und diesen hat sie auch absolut verdient errungen, und das gegen die beste Tennisspielerin der Welt. Die 28-jährige Angelique Kerber ist übrigens die zweite Deutsche nach Steffi Graf (diese gewann in Melbourne zuletzt 1994), die ein Australian Open gewonnen hat. Und ganz nebenbei: Mit dem Sieg nahm der Schützling von Trainer Torben Beltz Serena Williams einen siebten Titel beim Australian Open und einen 22. Grand-Slam-Triumph weg. Krzysztof Świerc LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie wKarriere jakikolwiek sposób zabronione. Angeliquedo Kerberczytania. hat in Melbourne das Powielanie erste Grand-Slam-Turnier ihrer gewonnen. Australian-Open-Finale seit Jegliche Monika Eisernes Nervenkostüm LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Seles (1996) von diesem Theater der Die 21-fache Grand-Slam-Siegerin Foto: robbiesaurus/Wikipedia Amerikanerin völlig unbeeindruckt. Die Deutsche machte ganz einfach weiter „ihr Ding“ und gewann den ersten Satz verdient 6:4! Das allein schon war eine dicke Überraschung, nachdem keine der sechs vorangegangenen Begegnungen zwischen den beiden Spielerinnen drei Sätze lang geworden war. Serena Williams hatte allerdings noch gar nicht vor aufzugeben: Im zweiten Satz war sie bereits sie selbst, spielte hervorragend und obwohl die Deutsche kaum schlechter spielte als im ersten Satz, musste sie sich dennoch geschlagen geben und verlor den Satz am Ende 3:6. In dem Moment überwog LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Bundesliga: 19. seria spotkań LARES: Niniejszymęczarnia materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Zwycięska BVB LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Z walki o medal bieżącego sezonu nie „volkswageny” do 6 przedłużyły serię Druga siła niemieckiej ekstraklasy rezygnuje FC Schalke 04, które pokona- bez ligowej wygranej, ale z kolończyka– Borussia Dortmund, która jako ło na wyjeździe SV Darmstadt 98 2-0. mi są niepokonane od 8 spotkań. jedyny zespól ma jeszcze w bieżąO wygranej gości zadecydowała indywiA kolejny komplet oczek do swojedualna klasa dwóch młodych zawodni- go konta dopisał Bayern, choć nadal cym sezonie realne szanse nawiązać ków gości: Meyera i Sane. Pierwszy w 43. ma tzw. szpital w zespole, bo z powodu walkę o mistrzostwo Niemiec z Baymin wyprowadził ekipę z Gelsenkirchen kontuzji nie może grać wielu piłkarzy, ernem München, wLARES: 19. serii spotkań Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób na prowadzenie, a drugi 10 min później zabronione. w tym Boateng, Götze, Martinez, Bentaustalił wynik pojedynku. ia, Rafinha czy Ribery. Jednak ci, którzy pokonała u siebie FC Ingolstadt 2-0. LARES: Diese wMaterialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. JeglicheTrzeci Vervielfältigung ist(odstrengstens untersagt. komplet oczek z rzędu 5 pozostają do dyspozycji trenera Pepa Jednak pod nieobecność składzie kolejek bez porażki) dopisał do swojego Guardioli, wystarczyli, by po przeciętGündogana i Reusa podopieczni Thokonta VfB Stuttgart, który wygrał u sie- nym meczu pokonać u siebie przedostatmasa Tuchela nie zachwycili, ba, bie z HSV Hamburg 2-1. W pierwszej ni w tabeli Hoffenheim 2-0. Obie bramki odsłonie gospodarze raz po raz zagrażali zdobył wicelider klasyfikacji strzelców męczyli się z tegorocznym beniabramce gości, ale grali nieskutecznie. BL Lewandowski, w 32. i 64. min gry. minkiem, zwyciężając ostatecznie Po zmianie stron mecz się wyrównał, ale Dodajmy, że był to 10 mecz na własnym dość szczęśliwie. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie za tow stuttgartczycy poprawilisposób celowniki zabronione. stadionie monachijczyków w tym sezojakikolwiek G i w 66. min Didavi dał im prowadze- nie i 10. wygrana (bramki 34-3!), a TSG nie.Vervielfältigung Cieszyli się nim jednak tylkoist 9 min, pozostaje w historii potyczek (16 meLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche strengstens untersagt. wtedy to Rudnevs wyrównał, ale na 120 czów) z FCB bez zwycięstwa. oście z Ingolstadt od początku meczu koncentrowali się na defensywie, szukając swojej szansy w kontrach. Jak się okazało, taktyka ta była trafna, bo już przed przerwą „audiki” były bliskie zdobycia gola, a do tego w obronie grały na tyle skutecznie, że BVB sporadycznie przedostawało się na „szesnastkę” przyjezdnych. Po zmianie stron miejscowi przyśpieszyli, ale w 65. min doszło do kontrowersyjnej sytuacji, kiedy to obrońca Dortmundu Hummels, podając do swojego bramkarza, przelobował go i piłka wpadła do siatki Borussii. Arbiter jednak gola nie uznał. Jego zdaniem defensor miejscowych był wcześniej kopnięty przez napastnika FCI Lezcano, ale jak pokazały powtórki telewizyjne, snajper gości tylko lekko zahaczył o nogę Hummelsa i do tego dopiero po tym, jak ten kopnął piłkę w kierunku swojego bramkarza! A zatem gol powinien być uznany. Pierre-Emerick Aubameyang – najlepszy piłkarz Afryki w 2015 roku – zdobywając dwie bramki w meczu z FC Ingolstadt, zachował pozycję lidera klasyfikacji strzelców Bundesligi. Foto: Ultraslansi/Wikipedia sek. przed końcem potyczki debiutujący w BL Ukrainiec Kravets przechylił szalę w stronę lepszych w tym meczu gospodarzy i HSV jest od 5 spotkań bez wygranej (w tym 4 porażki). Krzysztof Świerc Dokumentacja kolejki Mainz – M’gladbach 1-0 (1-0) Dortmund – Ingolstadt 2-0 (0-0) Leverkusen – Hannover 3-0 (1-0) Augsburg – Frankfurt 0-0 Bremen – Berlin 3-3 (0-2) Darmstadt – Schalke 04 0-2 (0-1) Stuttgart – Hamburg 2-1 (0-0) Wolfsburg – Köln 1-1 (0-0) München – Hoffenheim 2-0 (1-0) Z walki o medal nie wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Niniejszy materiał służy Falstart „źrebiąt” rezygnuje FC Schalke Drugiej porażki w drugim ist meczu LARES: Diese Materialien 04, sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung strengstens untersagt. rundy rewanżowej doznała Borussia które pokonało na wyjeździe SV Darmstadt 98 2-0. mimo wszystko powędruje do stolicy Niemiec. Podopieczni Viktora Skripnika nie poddali się jednak, rzucili się do desperackiego ataku i na kwadrans przed końcem pojedynku znów przegrywali tylko jedną bramką, bo z rzutu karnego do siatki Herthy trafił Pizarro. W tym momencie gospodarze poczuli, że mogą to spotkanie zremisować i tak się stało po strzale Garcii w 77. min! Hertha jednak pomimo niewygrania tego meczu do 5 przedłużyła serię bez porażki w BL, ale od tylu samo potyczek czeka na zwycięstwo z Werderem. Mönchengladbach, która pomimo optycznej przewagi uległa w Mainz 0-1. Gola na wagę pierwszej wygranej od trzech spotkań zdobył dla Moguncji w 21. min Clemens. Bramka ta sprawiła, że gospodarze tego meczu są w potyczkach ze „źrebiętami” niepokonani od 4 meczów. Żadnej bramki nie zobaczyli natomiast kibice w Augsburgu, gdzie miejscowi podejmowali Eintracht Frankfurt. Sytuacji do umieszczenia piłki w siatce było w tym spotkaniu mnóstwo, większość mieli goście, m.in. Aigner i Meyer, ale fantastycznie interweniujący golkiper FCA Hitz bronił jak natchniony i to dzięki niemu ekipa Markusa Weinzierla do 7 przedłużyła serię bez porażki w BL i w tylu samo meczach nie dała się ograć Frankfurtowi. Podziałem oczek zakończył się też mecz w Wolfsburgu, gdzie gospodarze zremisowali z Köln 1-1. Optycznie przeważające „wilki” objęły prowadzenie w 67. min po trafieniu Draxlera, ale cieszyły się nim tylko 8 min, kiedy to wyrównał Modeste. Tym samym Tabela LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. widłowo już zdobył Aubameyang. A za1. München...............19.........52.......... 50-9 tem podopieczni Ralpha Hassenhüttla 2. Dortmund..............19.........44........ LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.52-24 nie zrewanżowali się BVB za jesienną Aubameyang razy dwa Na tym jednak nie koniec sędziowskich pomyłek w tym spotkaniu, bo w 77. min arbiter nie powinien był uznać gola zdobytego przez Aubameyanga, który przed oddaniem celnego strzału głową do siatki Ingolstadt stał na pozycji spalonej! Jednak pomimo protestów ekipy z Bawarii „sprawiedliwi” decyzji nie zmienili. Efekt? Goście poluzowali szyki obronne i ruszyli do ataku, chcąc doprowadzić do remisu, co jednak skończyło się dla nich utratą drugiego gola, którego w 86. min pra- porażkę u siebie 0-4, a dortmundczycy w drugim wiosennym meczu wywalczyli drugi komplet punktów. Wygrana ta jest tym cenniejsza dla Borussii, że dwa oczka straciła trzecia w tabeli Hertha, która tylko zremisowała w Bremen 3-3. Tylko, bo po pierwszej połowie berlińczycy prowadzili 2-0 po trafieniach Daridy w 29. min i Plattehardta na 3 min przed przerwą. W drugiej odsłonie stołeczna ekipa zaczęła grać zbyt zachowawczo, za co została ukarana w 67. min, kiedy to Bartels udokumentował przewagę Bremen, strzelając kontaktowego gola. Kiedy jednak 4 min później Kalou podwyższył prowadzenie teamu Pala Dardaia na 3-1, sądzono, że komplet oczek Bayer za mocny na outsidera Z remisu berlińczyków ucieszył się też Bayer 04 Leverkusen, który pokonał u siebie Hannover 96 3-0 i wskoczył na 4. miejsce w tabeli, tracąc do Herthy już tylko 3 pkt. „Aptekarze” od początku spotkania przeważali, ale prowadzenie objęli dopiero na minutę przed przerwą (Kiessling głową). Jednak w drugich 45 min przewaga Bayeru jeszcze wzrosła, a jej efektem były dwie bramki, które zdobył Hernandez. Pierwszą w 63. min z rzutu karnego, a drugą w 87. min i H96 przegrał 5. mecz z rzędu, pozostając outsiderem tabeli, a Bayer do 4 przedłużył serię bez porażki w BL. 3. Berlin.....................19.........34........ 29-21 4. Leverkusen............19.........31........ 29-21 5. Schalke 04.............19.........30........ 26-26 6. M’gladbach............19.........29........ 35-34 7. Wolfsburg..............19.........27........ 29-25 8. Mainz 05................19.........27........ 24-24 9. Köln.......................19.........25........ 20-25 10. Ingolstadt..............19.........23........ 12-20 11. Hamburg...............19.........22........ 21-27 12. Augsburg...............19.........21........ 21-26 13. Frankfurt...............19.........21........ 24-30 14. Darmstadt.............19.........21........ 19-29 15. Stuttgart................19.........21........ 27-39 16. Bremen..................19.........19........ 23-36 17. Hoffenheim...........19.........14........ 18-28 18. Hannover...............19.........14........ 19-34 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 16LARES: Wochenblatt.pl AllerleiRóżności 5. – 11. Februar 2016 X Konkurs z Bundesligą III edycja LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Znasz się na niemieckim futbolu, lubisz rywalizację i pragniesz się sprawdzić na tle najlepszych? Wystartuj w Konkursie z Bundesligą i zdobywaj bardzo atrakcyjne nagrody ufundowane przez sponsora konkursu – niemiecką firmę AIDE z München LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Dieseemocjonujące Materialien sind lediglich zum Lesen Vervielfältigung ist strengstens rzed nami niezwykle wiosenną (ostatnia kolejka rozegrana storii bereitgestellt. niemieckiego futbolu). Jegliche Współ- PUNKTACJA kiem kwietnia untersagt. będzie można wysyłać P futbolowe miesiące, trwa bowiem runda wiosenna Bundesligi i 2. Bundesligi. W związku z tym na łamach „Wochenblatt.pl” rozpoczynamy nasz tradycyjny Konkurs z Bundesligą, który potrwa od 20. kolejki rundy rewanżowej, czyli od 5 lutego przez całą rundę zostanie 14 maja 2016 roku) i zakończy się w pierwszym tygodniu czerwca, tuż przed rozpoczęciem mistrzostw Europy w piłce nożnej we Francji (po zakończeniu rozgrywek ligowych w Niemczech przewidziano jeszcze dwie serie pytań teoretycznych dotyczących hi- organizatorem i głównym sponsorem konkursu jest niemiecka firma AIDE z München, która ufundowała trzy niezwykle atrakcyjne nagrody główne, o których poinformujemy uczestników naszej zabawy w jednym z najbliższych wydań „Wochenblatt.pl”. Pytania konkursowe zawsze będą miały różne stopnie trudności. Za prawidłową odpowiedź na pierwsze, które naszym zdaniem będzie najtrudniejsze, bo najczęściej będzie polegało na wytypowaniu wyniku meczu najbliższej kolejki ligowej nad Renem, grający otrzyma 8 punktów. Natomiast następne REGULAMIN trzy punktowane będą kolejno: 4, 2 i 1 O kolejności miejsc grających punkt. A zatem maksymalna tygodniona końcu konkursu decydować będzie wa zdobycz wynosi 15 pkt. łączna liczba punktów, które uczestnicy naszej zabawy gromadzić będą do końca DLA GRAJĄCEGO konkursu. Odpowiedzi należy wpisywać na druCo tydzień publikować będziemy kowanych w naszej gazecie kuponach na łamach naszej gazety kupon z czte- (kopii ksero nie uwzględniamy), które rema pytaniami dotyczącymi Bunde- należy wysyłać na adres redakcji z dosligi, a także 2. Bundesligi lub III ligi piskiem „Konkurs z Bundesligą”. Terniemieckiej. Regularnie też, co tydzień min nadsyłania kuponów podajemy w wydaniach „Wochenblatt.pl” prezen- oddzielnie przy każdej serii pytań – natowana będzie klasyfikacja bieżącej leży pamiętać, że liczy się data stempla rundy oraz klasyfikacja łączna z imio- pocztowego. nami i nazwiskami grających oraz miejW każdej rundzie będzie można wyscowością ich zamieszkania. Nagrody słać maksymalnie 10 kuponów, ale tylko wręczymy zwycięzcom na uroczystym jeden – ten najlepszy – będzie zaliczany zakończeniu konkursu w drugiej poło- grającemu do klasyfikacji łącznej oraz wie czerwca 2016 roku. danego tygodnia. UWAGA! Z począt- dowolną liczbę kuponów, wtedy również tylko ten najlepszy będzie zaliczany grającemu do klasyfikacji danego tygodnia oraz klasyfikacji łącznej. Biorący udział w Konkursie z Bundesligą muszą wyrazić zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych przez Zespół Producencki Pro Futura. Warunkiem wręczenia nagród zwycięzcom jest podanie pełnych danych osobowych oraz okazanie dowodu osobistego w siedzibie redakcji „Wocheblatt.pl”. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. # Konkurs z Bundesligą Kupon konkursowy 2/1244, termin nadsyłania rozwiązań – 11.02.2016 r. 1. .......................................................................... Druga seria pytań (2/1244) LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. (termin nadsyłania: 11.02.2016 r.) 3. ........................................................................................................................................................ 1. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 21. kolejki Bundesligi VfB Stuttgart – Hertha 4. ........................................................................................................................................................ Imię, nazwisko: .................................................................................................................................. Miejscowość: ......................................................................Kod pocztowy: ........................................ Projekt i realizacja konkursu: Krzysztof Świerc 2. .......................................................................... BSC Berlin. 2. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu 21. kolejki 2. Bundesligi FC St. Pauli – RB Leipzig. 3. Wytypuj dokładnie (z bramkami) wynik meczu 21. kolejki Bundesligi 1.FC Köln – Eintracht Frankfurt. 4. W jakim niemieckim klubie występuje obecnie urodzony w Ozimku Waldemar Sobota? LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Ulica i nr domu: ...................................................................... Nr telefonu: ........................................ Für unsere Kunden aus Industrie & Handwerk im Raum Regensburg Dla naszych klientów z Regensburga suchen wir ab sofort (m/w): poszukujemy kandydatów na stanowisko: n Industriemechaniker / Schlosser n Zerspanungsmechaniker / Feinwerkmechaniker n Elektryk n Tokarz n Elektriker n Staplerfahrer / Lageristen n Ślusarz / Monter n Operator wózka widłowego LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. AIDe GmbH PersonalService | Im Gewerbepark A15, 93059 Regensburg | Herr Wodniok | +49 941/646407-14 | [email protected] | www.aide.de 8217 LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Pinnwand QQLet’s dance: Die RTL-Tanzshow geht QQGoldene Kamera: Ihre Fans haben es QQDschungelkönig: Es war ein überra- QQUnterwäsche: Model Heidi Klum am 11. März in die neunte Runde. 14 Stars bereits entschieden - Die Sängerin, Tänzerin gender Sieg von Menderes Bağcı. RTL veröf- steht in Sachen Unterwäsche auf knappe KleingeldLARES: Niniejszy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób Designs, zabronione. sollenmateriał diesmal mit von służy der Partie sein und die und Entertainerin Helene Fischer ist ihrer fentlichte nun die Abstimmungsergebnisse wie sie jetzt erzählt hat - zu viel Stoff Meinung nach „Beliebtester deutscher Musicsollte es jedenfalls nicht sein. Die 42-Jährige eit Montag ist das nordrheinLARES:Städtchen Diese Kleve Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Act 2015“. Dafür erhält sie am 6. Februar in hat jetzt in Australien ihre neue Dessous-Linie westfälische in aller Munde. Na zumindest die deutschen Einzelhändler sind alle aus dem Häuschen. Was Kleve gemacht hat, ist nämlich noch in keiner anderen Stadt in Deutschland passiert. Kleve hat als erste Ortschaft die Ein- und Zwei-Cent-Münzen aus den Kassen der Händler verbannt. Die Endsumme auf dem Kassenbon soll ab sofort auf Fünf-Cent-Beträge auf- oder abgerundet werden. Wieso haben die Einzelhändler aus Kleve genug vom lästigen Kleingeld? Die Abwicklung der Zahlvorgänge mit Kleingeld sei einfach zu teuer geworden, begründete die Vorsitzende des Händlerzusammenschlusses Klever City Netzwerk, Ute Marks, die „Initiative“.Die meisten Geldinstitute lassen sich inzwischen die Ausgabe von Münzrollen und das Zählen und Überprüfen eingezahlter Münzen honorieren. In den Niederlanden ist diese Praktik übrigens schon seit Jahren üblich. Ich bin auch kein Fan von Kleingeld. Es ist verdammt schwer die Dinger loszuwerden. Komisch, bei großen Beträgen hatte ich noch nie das Problem... Anna Durecka Foto: klatsch-und-tratsch.de S Hamburg die „Goldene Kamera“. Insgesamt 19 Konkurrenten aus der Pop-, Hip-Hop- und Remix-Szene hat die Schlagerqueen bei der ersten Publikumswahl zur Verleihung der begehrten TV-Trophäe ausgestochen. Fischer hat die „Goldene Kamera“ 2012 schon einmal erhalten. Die zweite Publikumswahl, die den beliebtesten deutschen Showmaster ermittelt, entscheidet sich per SMS und Telefon-Voting erst während der ZDF-Liveübertragung des Festabends (ab 20:15 Uhr) aus den Messehallen der Hansestadt. Nach Auszählung der Favoriten stehen dabei Günther Jauch, Kai Pflaume, Barbara Schöneberger und Eckart von Hirschhausen im Wettstreit. vorgestellt und bei dieser Gelegenheit ihre Vorlieben verraten. „Ich finde, mehr Haut ist besser. Ich mag es nicht, wenn zu viel bedeckt ist“, erklärte Klum. Andererseits hat sie aber auch genug von Push-Up-BHs: „Ich denke, 2016 ist eher eine natürlichere Form in Mode, als die Brüste so anzuheben. Ich denke, wir werden jetzt natürlichere Formen sehen.“ Auch ihr Valentinstagsgeschenk für Vito Schnabel hat die 42-Jährige preisgegeben. Und nein, es wird keine Unterwäsche. Sie sei gerade dabei, ein Wasserfarben-Gemälde für Schnabel fertigzustellen, verriet Klum. Das eine schließt aber das andere nicht aus. Tanzbein schwingen ab März auf jeden Fall: Schauspielerin Nastassja Kinski, Sängerin Sarah Lombardi, Moderator, Schauspieler und Autor Niels Ruf und Schlagersänger Michael Wendler. Wer noch dabei sein wird, zeigt sich in einigen Tagen. Quelle: RTL LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. ersten vier Kandidaten stehen schon fest. Das aller Folgen der 10. Staffel von „Ich bin ein Star – Holt mich hier raus!“. Am Ende war es dann eine klare Sache: Menderes Bağcı wurde von seinen Fans mit 81,11 Prozent im Finale zum Dschungelkönig gewählt. Die zweitplatzierte Sophia Wollersheim bekam nur 18,89 Prozent der Stimmen. adur LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Werbung / Reklama KRAZ 6933 Pro-Senior sp. z o.o. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. firma świadcząca usługi opiekuńcze za granicą LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. poszukuje opiekunek osób starszych tel. +48 77 442 83 38 LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Informacje: Pro-Senior z o.o., Opole, ul. Cygana 4/206, www.prosenior.pl LARES: Diese Materialien sind lediglich zumSp. Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. WOCHENBLATT.pl Impressum / Stopka redakcyjna Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. Redaktionsanschrift: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, E-Mail: sw@ wochenblatt.pl. Chefredakteur: Dr. Rudolf Urban, Redaktion: Anna Durecka: „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, „Wirtschaft“; Marie Baumgarten (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia Kandzia: „Kirche und Gesellschaft”. Übersetzung: Andrzej Szypulski. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela Mokrzycka, sw@ wochenblatt.pl. Vertrieb, Marketing: Sylwia Kołakowska, s.kolakowska@ wochenblatt.pl. Onlineredaktion: Marie Baumgarten, Łukasz Biły. Adres redakcji: ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole, e-mail: sw@wochenblatt. pl. Redaktor naczelny: dr Rudolf Urban. Redakcja: Anna Durecka – „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, „Gospodarka”; Marie Baumgarten (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”; Klaudia Kandzia – „Kościół i społeczeństwo”. Tłumaczenia: Andrzej Szypulski. Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela Mokrzycka, sw@ wochenblatt.pl. Sprzedaż, marketing: Sylwia Kołakowska, s.kolakowska@ wochenblatt.pl. Redakcja strony www: Marie Baumgarten, Łukasz Biły. Homepage: www.wochenblatt.pl Strona internetowa: www.wochenblatt.pl Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o., ul. M. Konopnickiej 6, 45-004 Opole. Nr indeksu 368202. Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000 0005 7800 0577 Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090 2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP. Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska Nakład/Auflage: 5850 Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą) Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec. 8307 wymagana dobra znajomość języka niemieckiego Kontakt: Biuro redakcji/Redaktionsbüro: tel./faks +48 77 45 46 556 Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA, Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00 Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.