INVENTARIS van het archief ANNA CRAMER (1873

INVENTARIS van het archief
ANNA CRAMER (1873-1968)
Nederlandse Muziekarchieven no.36
samengesteld door Drs.
december 1993
H. Metzelaar
Muziekafdeling Haags Gemeentemuseum
Inhoudsopgave
Het archief
Biografie
2
3
Inventarislijst
4
Vocale muziek
I. Zang en piano
II. Koor met begeleiding
III. Opera's
4
4
10
10
Instrumentale muziek
IV. Orkest
11
11
Overige archivalia
11
1
Het archief
Het archief van Anna Cramer is door de Algemene Bank Nederland in 1972 aan het
Sweelinck Conservatorium te Amsterdam geschonken. Dit heeft het op 11 oktober 1972 aan
het Haags Gemeentemuseum afgestaan.
Drs. Helen Metzelaar heeft het archief beschreven. Deze werkzaamheden werden verricht in
het kader van onderzoek naar Nederlandse componistes in verband met toekomstige
publikaties.
1
ANNA CRAMER (Amsterdam 15 July 1873 - Blaricum 4 June 1968)
In spite of the fact that Anna Cramer died comparatively recently, personal information is
extremely scanty. The period in which she succeeded in having thirty lieder published is a
short, between 1907 and 1910. After opus 4 nothing more was printed. Thereafter, although
she continued to compose, she seems to have disappeared from public life until she died in
complete obscurity. Her biography must therefore be constructed from sources such as city
records and an occasional early review of her lieder. Perhaps Cramer had saved
correspondence and other information, but because she died in total anonymity, without
known family, no one took care to save her personal belongings. Luckily Cramer did deposit
her manuscripts in a bank safe; these were eventually given to the Hague Municipal Museum
in 1972.
She studied piano and perhaps composition at the Amsterdam Conservatory, graduating in
1897. By 1903 she had apparently left for Germany as in that year one of her songs, Wenn die
Linde blüht, was selected for publication in Die Woche: a caption under her photograph (the
only one known to us) read "Studierende d. Musik in Meiningen". In 1906 a review mentions
her residence in Berlin. A concert organized in 1907 in Berlin by Jan Ingenhoven included
lieder by Cramer, but critics were not impressed with these songs. In 1909 Cramer returned
to Holland to give a series of concerts with twenty-two of her own lieder, Cramer herself
accompanying the two soloists, Gerard Zalsman and Johanna van de Linde. Some reviews
were enthusiastic, others were disturbed by the lack of melody, chromaticism, and complex
harmony and rhythm.
A Dutch registration card lists her as living in Vienna before 1934, the year she returned to
Amsterdam, by then age sixty-one. Once back in Amsterdam she led a reclusive life, with no
contacts in the Dutch musical world. It is unclear what her source of income was; piano
teaching seems likely, although there are no known pupils. Her upstairs neighbour
remembers her as a sweet, shy old lady, who often played her grand piano and lived in a very
dirty appartment. In 1958 she deposited a suitcase with music manuscripts and a few of the
published songs in a bank. Not long after she was forcibly moved to a nursing home in
Blaricum, no longer able to take care of herself. Here she remained until her death just before
her 95th birthday.
The manuscripts which Cramer left behind are striking in that they have undergone countless
revisions over a great number of years. Both the state of some revisions and the use of scotch
and adhesive tape lead us to conclude that Cramer was still revising both operas and various
lieder long after World War II. Cramer never dated her works, so that establishing a
chronology is impossible. Recently interest in her music has grown, with both critics and
public highly enthusiastic.
Copyright January 1994
Helen Metzelaar
1
INVENTARISLIJST VAN HET ARCHIEF VAN ANNA CRAMER
Vocale muziek
I. Zang en piano
Bij de nummers 1-11 hoort een blauwe map, voorzien van inhoudsopgave in autograaf.
1.
Fünf Gedichte : op.1 / von Klaus Groth ; für eine Singstimme und Klavier komp. von
Anna Cramer ; Ed. by Otto Taubmann
Partituur-uitgave. - Berlin : Fürstner, cop. 1907. - 17 p. ; 17 x 34 cm1
Twee exemplaren.
Bevat: No.1: Bispill : C dur. No.2: Bussemann : B dur. No.3: Wa heet se doch? :
D dur. No.4: De Jäger : Es dur. No.5: Int Holt : G moll.
2.
Fünf Gedichte : op.2 / von O.J. Bierbaum ; für eine Singstimme und Klavier komp.
von Anna Cramer
no.1: Glaube nur : A dur
Partituur-autograaf. - s.d. - 8 p. ; 24,5 x 32 cm
Twee exemplaren.
no.2: Flieder : Ges dur
a. partituur-uitgave. - Berlin : Fürstner, [1907]. - 3 p. ; 26 x 33,4 cm
Met opgeplakte revisies in autograaf.
b. partituur-autograaf. - 5 p. ; 24,5 x 32 cm.
c. partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 33,8 cm.
As groot : "für Tenor"
Twee exemplaren.
no.3: Gefunden : [F moll]
a. partituur-autograaf. - 5 p. ; 24,5 x 32 cm.
Met twee losse fragmenten.
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 25,5 x 33,5 cm.
c. partituur-autograaf. - 4 p. ; 24 x 33,5 cm.
no.4: Glück im Traum : [Des dur]
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 24 x 32 cm.
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,7 x 33,8 cm.
no.5: Weisst du noch? : E dur
Partituur-uitgave. - Berlin : Fürstner, cop. 1907. - [2] p ; 26,7 x 34 cm.
Twee exemplaren. Pagina's genummerd 14-15.
1
Afmetingen in breedte x hoogte.
1
3.
[Volkslieder : op. 3]
Met omslag, voorzien van inhoudsopgave in autograaf.
1. Der Rautenkranz / Julius Roger ; aus dem Polnische übersetzt
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26 x 33,7 cm.
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 24,3 x 31,7 cm.
2. Sah im Traum...../ Julius Roger ; aus dem Polnische übersetzt
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 24,3 x 32 cm.
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,7 x 33,8 cm.
3. Hirse sät' ich.... / Julius Roger ; aus dem Polnische übersetzt
a. partituur-autograaf. - 3 p. ; 25,8 x 33 cm.
b. partituur-autograaf. - 3 p. ; 25,8 x 33,6 cm.
4. Samstag, jeden Samstag / Julius Roger ; aus dem Polnische übersetzt
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,9 x 33,6 cm.
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 33,7 cm.
5. Girre, graues Täubchen / Julius Roger ; aus dem Polnische übersetzt
Partituur-autograaf. - 2 p. ; 26,8 x 33,5 cm.
Twee exemplaren.
6. Es ist ein Brünnlein geflossen / Anton Naaff
Partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,8 x 33,5 cm
Twee exemplaren.
7. Dore am Bühl / J.G. Fischer
a. partituur-autograaf. - 2 p. ; 27 x 33,8 cm.
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,9 x 33,8 cm
8. Der welke Kranz / Wilhelm Hertz
Partituur-autograaf. - 4 p. ; 24,7 x 32 cm
Twee exemplaren.
9. Lebe wohl / Ludwig Uhland
Partituur-autograaf. - 2 p. ; 24,7 x 32 cm
Twee exemplaren.
10. Volksweise / Anna Klie
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 25,4 x 33,7 cm
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 24,3 x 31,6 cm
11.Ond's kommt au emôl e Zeit / Cäsar Flaischlen ; Schlesisch
Partituur-autograaf. - 6 p. ; 24,3 x 31,9 cm
Twee exemplaren.
1
4.
Sechs Lieder : op.4 : für eine Singstimme und Klavier / komp. von Anna Cramer
no.1: Erwachen in den grellen Tag / O.J. Bierbaum
Partituur-uitgave. - Berlin : Fürstner, cop. 1910. - [2] p. ; 26,9 x 33,7 cm
Alleen de eerste en laatste pagina, resp p.2 en 15 zijn bewaard.
Aantekening op het voorblad bij no.2-4: "neu gearbeitet".
no.2: Ave Rosa / O.J. Bierbaum
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,5 x 33,7 cm
Met overplakkingen, die gedeeltelijk uit gedrukte fragmenten bestaan.
b. partituur-autograaf. - 5 p. ; 24,7 x 34 cm
no.3: Michel mit der Lanze / O.J. Bierbaum
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 34 cm
b. partituur-autograaf. - 5 p. ; 27 x 34 cm
no.4: Vale Carissima / Karl Stieler
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 24,5 x 32 cm
Twee exemplaren
b. partituur-autograaf. - 3 p. ; 27 x 34 cm
no.5: Auftrag / Hölty
Partituur-uitgave. - Berlin : Fürstner, cop. [1910?]. - 5 p. ; 27 x 34 cm
Drie exemplaren.
no.6: Waldhornklänge / C. Busse
Partituur-uitgave. - Berlin : Fürstner, cop. [1910?]. - 5 p. ; 27 x 34 cm
Twee exemplaren.
5.
[Twee liederen / tekst: Carl Busse]
Met omslag, voorzien van inhoudsopgave in autograaf
[1.]: Abendfrieden
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,8 x 33,7 cm
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 34 cm
[2.]: Schlafliedchen für's Peterle
Partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,8 x 33,8 cm
Twee exemplaren.
1
6.
[7 Gedichte aus "Die Ewige Hochzeit"] / Max Dauthendey
Met omslag, voorzien van inhoudsopgave in autograaf
No.1: Du blühst wie die Julirosen
a. partituur-autograaf. - 7 p. ; 26,8 x 33,8 cm
b. partituur-autograaf. - 7 p. ; 27 x 33,8 cm
No.2: Ueberall blüht nur die Liebe
Partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,8 x 33,8 cm
Twee exemplaren.
No.3: Geliebte, mein Garten ladet dich ein
Partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,8 x 33,8 cm
Twee exemplaren.
No.4: Ich bin entbrannt für Deine lustigen Füsse
a. partituur-autograaf. - 6 p. ; 25,2 x 33,8 cm
b. partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,5 x 33,8 cm
No.5: In meinen Ohr wohnt nur Dein Name
a. partituur-autograaf. - 5 p. ; 26,7 x 33,6 cm
b. partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,7 x 33,6 cm
No.6: Seit ich dich Küsse
a. partituur-autograaf. - 5 p. ; 26,7 x 33,6 cm
b. partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,7 x 33,6 cm
No.7: Jedem durchsichtig wird ein Verliebter bald
Partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,7 x 33,6 cm
Twee exemplaren
1
7.
[10 Gedichte : für Bariton / Liliencron]
Met omslag, voorzien van inhoudsopgave in autograaf
No.1: Souvenir de Malmaison
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,7 x 33,6 cm
b. partituur-autograaf. - 5 p. ; 24,5 x 32 cm
No.2: In einer grossen Stadt
a. partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,7 x 33,6 cm
b. partituur-autograaf. - 6 p. ; 24,5 x 32 cm
Twee exemplaren.
No.3: Blümekens
a. partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,7 x 33,6 cm
b. partituur-autograaf. - 6 p. ; 24,5 x 32 cm
c. partituur-autograaf. - für Tenor. - 5 p. ; 24,5 x 32 cm
Twee exemplaren
No.4: Briefwechsel
Partituur-autograaf. - 4 p. ; 26,7 x 33,6 cm
No.5: Spruch
a. partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 34 cm
b. partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 33,5 cm
Andere toonsoort dan a.
Drie exemplaren.
No.6: Meiner Mutter
a. partituur-autograaf. - 7 p. ; 26 x 33,7 cm
b. partituur-autograaf. - 7 p. ; 24,5 x 32 cm
c. partituur-autograaf. - 7 p. ; 27 x 34 cm
No.7: Auf einer grünen Wiese
Partituur-autograaf. - 3 p. ; 24,5 x 32 cm
Twee exemplaren.
No.8: Nach dem Balle
Partituur-autograaf. - 6 p. ; 26,7 x 33,7 cm
Twee exemplaren.
No.9: Siegenfest
Partituur-autograaf. - 4 p. ; 27 x 34 cm
Twee exemplaren.
No.10:Fatinga
a. partituur-autograaf. - 24,5 x 32 cm
b. partituur-autograaf. - 27 x 33,7 cm
1
De nrs. 8-11 in omslag, voorzien van inhoudsopgave in autograaf
8.
[Zwei notturno's : für Bariton / Walter Simlinger]
[1]. Im Pavillon : Notturno : [Es moll]
a. partituur-autograaf. - 8 p. ; 26,5 x 33,7 cm
b. partituur-autograaf. - 8 p. ; 26,5 x 32,5 cm
[2]. Am Meer : Notturno : [Es dur]
a. partituur-autograaf. - 10 p. ; 26,5 x 34 cm
b. partituur-autograaf. - 12 p. ; 26,5 x 33,5 cm
9.
Troubadour-Ständchen : [für Bariton] / Walter Simlinger
a. partituur-autograaf. - 6 p. ; 27 x 33,7 cm
b. partituur-autograaf. - 6 p. ; 27 x 34 cm
10.
Serenata : [für Bariton] / Walter Simlinger
Uit "Der Letzte Tanz"
a. piano-uittreksel-autograaf. - 6 p. ; 26,8 x 33,7 cm
b. piano-uittreksel-autograaf. - 6 p. ; 24,5 x 32 cm
c. piano-uittreksel-autograaf. - 6 p. ; 27 x 33,7 cm
11.
Episode : [für Tenor] / Max Rosenfeld
a. partituur-autograaf. - 8 p. ; 26,8 x 34,5 cm
b. partituur-autograaf. - 8 p. ; 24,4 x 32,2 cm
1
II. Koor met begeleiding
12a.
12b.
12c.
Zigeunerlied : für gemischten Chor, Tenor-solo u. Solo-violine / Bogdan Zaleski ;
aus dem Polnischen übersetzt. - Partitur
Met orkestbeg.
Partituur-autograaf. - [61] p. ; 27,7 x 34,3 cm
Na p. 13 komen p. 13a-13e. P.14 en 18-25 ontbreken.
idem. - Klavierauszug
Piano-uittreksel-autograaf. - 29 p. ; 27,3 x 34 cm
Envelop met tekst van Zigeunerlied (2x).
Autograaf.
III. Opera's
13.
Der letzte Tanz : Oper in einem Aufzug / Text von Walter Simlinger nach der
Novelle "Ihr letzter Tanz" von Marie Giese-Itzenplitz ; Musik von Anna Cramer
a. Libretto-autograaf. - [53] p. ; 16,5 x 20,5 cm
Pagina's onjuist genummerd.
Twee exemplaren.
b. Piano-uittreksel- autograaf. - 123 p. ; 27 x 34 cm +
6 losse pagina's schetsen in potlood
Zie ook nr. 15,16.
14.
Dr. Pipalumbo : Komische Oper in 3 Aufzügen u. einen Nachspiel / Dichtung von
Walter Simlinger; Musik von Anna Cramer. - Klavierauszug
Piano-uittreksel-autograaf.
a. Erster Aufzug. - 110 p. ; 27 x 34 cm
b. Zweiter Aufzug. - 114 p. ; 24 x 32 cm
c. Dritter Aufzug. - 169 p. ; 26 x 34 cm
d. Das Nachspiel. - 90 p. ; 24 x 32 cm
1
Instrumentale muziek
IV. Orkest
15.
Serenata : D moll : zum "Letzten Tanz" gehörig : für Tenor (Forti)
Bew. voor orkest.
a. partituur-autograaf. - 24 p. ; 26,7 x 34 cm
b. partituur-autograaf. - 23 p. ; 26,7 x 34 cm
Zie ook nr.13.
16.
Trinklied : aus "Der letzte Tanz / Text von Walter Simlinger. - Partitur
Bew. voor orkest.
a. partituur-autograaf. - 13 p. ; 26,5 x 34 cm
b. piano-uittreksel-autograaf. - 4 p. ; 26,5 x 34 cm
c. piano-uittreksel-autograaf. - 4 p. ; 24,5 x 32 cm
Zie ook nr. 13.
Overige archivalia
17.
Uitnodiging voor Paasdienst Amstelkerk, 6 april 1958.
1