Mobil in deutsch-polnischen Sprachraum (PDF- 3,8 MB)
Transcrição
Mobil in deutsch-polnischen Sprachraum (PDF- 3,8 MB)
Schmachtenhagen Oranienburg E26 Leegebruch Oberkrämer Paulinenaue b Birkenwerder Velten Hennigsdorf SchönwaldeGlien Nauen Brieselang Wustermark E26 Q b Werder (Havel) E30 Potsdam Schwielowsee 3 SXF Erkner Ludwigsfelde 7a Königs Wusterhausen Trebbin Rietz-Neuendorf Wendisch Rietz E51 Teupitz Nuthe-Urstromtal Treuenbrietzen Halbe Luckenwalde Jüterbog Europastraße 3 Golssen E36 Schönwald g trasa europejska Schwielochsee b Lübben (Spreewald) C Schenkendöbern Lübbenau/Spreewald drogi wojewódzkie / gminne Q Naturpark Niederlausitzer Landrücken Schönewalde kraje związkowe / województwa / Wojewodschaften Bundesländer Jessen (Elster) Holzdorf g przejście graniczne drogowe Kremitzaue kolejowe piesze i rowerowe Grenzübergang Straße Annaburg Bahn Fuß- und Radweg Gahro C Cb C Peitz Drzonów Kargowa h Przedmieście 14 Kolkwitz C g E55 E36 g Zabór h Senftenberg Schwarzheide Lauchhammer Ruhland Lauta 3 Elsterheide Hoyerswerda b Leippe-Torno Lohsa Knappensee Ortrand Sehenswerte Kirche / Ruine Sehenswertes Bauwerk / Ruine Bedeutendes Museum Fernradwanderweg Fernwanderweg Reizvoller Wasserwanderweg Wassersportrevier g g b b zamek lub dworek warty obejrzenia / ruiny Ä ` 3 znaczące muzeum rowerowa trasa turystyczna DRS atrakcyjny wodny szlak turystyczny b g C Q obszar sportów wodnych Wege im Lebuser Land Europa-Garten-Kultur-Region Dürrröhrsdorf-Dittersbach Via Montana Bischofswerda Neukirch/Lausitz Schmölln-Putzkau 5 10 15 20 25 Krasna Lipa Reinhardtsdorf-Schöna Bad Gottleuba-Berggiesshübel Rosenthal-Bielatal Dolni Podluzi Chribska CHKO Labské pískovce Ceska Kamenice Altenberg Libouchec Jilove Déčín b CHKO České středohoří Mirsk Frýdlant Benesov nad Ploucnici Nove Město pod Smrkem 25 Świeradów-Zdrój g Wleń Dziwiszów b Siedlęcin Szklarska Poręba Podgórzyn Sosnówka Miłków Josefův Důl Liberec Jablonné v Podještědí Jakuszyce Janov nad Nisou Smržovka Lucany nad Nisou b Karpacz Desná Mytiny Korenov Karkonoski Park Narodowy Harrachov (Nationalpark Riesengebirge) Krkonošký národní park Spindlerův Mlýn Smolec Kąty Wrocławskie Witków Śląski 23c b Kobierzyce Bystrzyca Żurawina Pastuchów Oława g 28 Wałbrzych Lubsza E67 Sobótka bŚ Brzeg widnica Ślężański Park Krajobrazowy 23b E40 Jordanów Śląski Wiązów Łagiewniki Strzelin Mościsko Czarny Bór Krzeszów Jelcz-Laskowice Święta Katarzyna Gniechowice Park Krajobrazowy Doliny Bystrzycy Jaroszów Świebodzice Sędzisław Kamienna Góra Bielany Wrocławskie Żarów Stare Bogaczowice 27 Bierutów Radwanice Jaworzyna Śląska Rudawski Park Krajobrazowy hQ E40 Jawor Bolków Ciechanowice Wrocław C b Ciechów Książański Park Krajobrazowy Janowice Wielkie Łomnica CHKO Jizerské hory 23a E67 Długołęka Mrozów Snowidza Strzegom E65 Jelenia Góra Stara Kamienica Miękinia Środa Śląska Roztoka 24 Wojcieszów 26 Piechowice Mniščk Szczepanów Świerzawa ER6 Boguszyce Oleśnica Malczyce Goczałków Ä Dobroszyce P ę gó w WRO b b 23d Kunice Legnickie Pole Park Krajobrazowy Chełmy Grabowno Wielkie Trzebnica Legnica Bogatynia Chrastava Oborniki Śląskie Odra Cb Iwiny Hejnice Cvikov Novy Bor Kruszyn Ubocze Jindrichovice pod Smrkem Wołów Brzeg Dolny Miłkowice Twardogóra Prusice Prochowice Nowy Kościół Giebułtów b Sieniawka Chojnów Lwówek Śląski Boleslav Višnová CHKO Lužické hory Kamenický Senov gb Park Krajobrazowy Doliny Jezierzycy 22Złotoryja Via Montana Jonsdorf Oybin Bukowice Lubin Zagrodno Lubomierz Hirschfelde Olbersdorf C Krośnice Park Krajobrazowy Doliny Baryczy Ścinawa Chocianów Ä Sułów Żmigród E65 Leszno Górne ER6 Leśna Schlegel Zittau Národní park České Švýcarsko Lubań Zawidów Grosshennersdorf Seithennersdorf Mittelherwigsdorf Varnsdorf Barycz Polkowice Przemkowski Park Krajobrazowy Sulików Ostritz Eibau Milicz Rudna za Kac Olszyna Berthelsdorf Jirikov Rumburk Siekierczyn Bernstadt a.d. Eigen Stare Krecany Nationalpark Sächsische Schweiz g Zgorzelec Straz nad Nisou Geising 0 Cb Zaręba Górna Niedercunnersdorf Wąsosz wa Pisarzowice Sulmierzyce Szkaradowo Przemków Milików Sohland a. Rotstein Löbau Lawalde Vilemov Königsstein E55 km Sluknov Sebnitz Porschdorf Via Montana 1 b Nowogrodziec Görlitz 21 Cunewalde Wykroty Czerna E40 Zduny Konary Mojęcice Bolesławiec Czerwona Woda Jutrosin Rawicz 20 Krotoszyn Grebocice Radwanice g Pieńsk Kobylin Biadki Miejska Górka E261 b Gromadka Stary Węgliniec Węgliniec Schöpstal Markersdorf Friedersdorf Velky Senov Pirna Struppen Müglitztal Dohma Vierkirchen Hochkirch Oppach Hohnstein Bahretal cel turystyczny ważny dla regionu przygranicznego (patrz strona odwrotna) Weissenberg Obercunnersdorf Baerenstein Für den Grenzraum bedeutsames Ausflugsziel (siehe Rückseite) Wilthen Hohwald Stolpen Liebstadt IBA Fürst-Pückler-Land Bautzen Obergurig Lohmen Reinhardtsgrimma Łuk Mużakowa IBA Fürst-Pückler-Land E40 Frankenthal Heidenau Dohna Deschka Waldhufen Göda Głogów Smolice Niegosławice 3 E36 Ruszów 18 ú 19 b Horka Hohendubrau Guttau Neustadt i. Sa. Europejski Region Kultury Ogrodowej Muskauer Faltenbogen Radibor b b Dresden Szlaki na Ziemi Lubuskiej Neschwitz Góra Kliczków Quitzdorf am See Crostwitz PanschwitzKuckau Arnsdorf Radebeul b Biosphärenreservat Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft Burkau Demitz-Thumitz Radeberg 3 Hähnichen Uhyst hg Iłowa Gozdnica Rietschen Mücka Ohorn Wachau Jazda konna bez granic Reiten ohne Grenzen Elstra b Steina Ottendorf-Okrilla Lichtenberg Moritzburg Odra-Szlaki Wodne Odra-Culinarium Oder-Wasser Oder-Culinarium Haselbachtal Oberlichtenau Grossnaundorf Radeburg piesza trasa turystyczna Kamenz Königsbrück Tauscha OderNeiße Ä Ralbitz-Rosenthal Neukirch E55 C C budowla warta obejrzenia / ruiny Q Königswartha Schönfeld Thiendorf Wymiarki Klitten Schwepnitz kościół warty obejrzenia / ruiny Weisskeissel Boxberg/O.L. Wittichenau Wiednitz Ossling Sehenswertes Schloss bzw. Gutshaus / Ruine Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa Lausitzer Seenland port lotniczy Grosskmehlen 17 Weisswasser/O.L. Spreetal Hohenbocka Światowe Dziedzictwo Kulturowe UNESCO UNESCO-Welterbe Schleife Poniec Pępowo Bojanowo Szprotawa Małomice Bad Muskau Łęknica Schipkau g Szlichtyngowa Żary Mirostowice Dolne Krobia Kotla 15 Bóbr Spremberg úú prom / w zamierzeniu WRO 17 Tschernitz Muskauer Faltenbogen / Łuk Mużakowa Pudliszki Siedlisko Bytom Odrzański Wały Śląskie Rozdrażew Kłoda Duża Żagań Lipinki Łużyckie Guben - Gubin Rydzyna Kożuchów Park Krajobrazowy Doliny Bobru Flughafen g Welzow g Döbern b Wilkowice Wschowa h 16 Cb g g b b C b b g Sieniawa Żarska Trzebiel Kwisa Fähre / geplant przystań Sallgast 17 IBA Fürst-Pückler-Land Neupetershain Neu-Seeland b Sława Nowa Sól C Nysa jezioro Neisse-Malxetal Massen-Niederlausitz Finsterwalde Przemęcki Park Krajobrazowy Stare Strącze Nowogród Bobrzański Tuplice Wiesengrund Neiße kanał h g Wijewo Nowe Miasteczko ree Sp rzeka See Anlegemöglichkeiten Naturpark Niederlausitzer Heidelandschaft Park Krajobrazowy Kanal Brenno Konotop Niedoradz Jasień Forst (Lausitz) Drebkau Fluss Bojadła Otyń Cg b Brody Mochy Kaszczor 12 Stary Kisielin Lubsko Q Altdöbern Park Narodowy Naturpark Świętno Klenica Ochla Teichland Cottbus Wielichowo Kębłowo Przylep Jänschwalde Rakoniewice Rostarzewo Obra Wroniawy Zielona Góra Q Europäische Garten-Kultur-Region / Europejski Region Kultury Ogrodowej rezerwat biosfery Nationalpark Karpicko Wolsztyn Gross Schacksdorf-Simmersdorf Biosphärenreservat Siedlec Cigacice Nietków Świdnica Burg (Spreewald) Werben Dissen-Striesow Raddusch Vetschau/ Spreewald Calau Crinitz Turnow-Preilack Biosphärenreservat Spreewald 13 Luckau państwa Staaten Grodzisk Wielkopolski IEG Odra 3 Straupitz Zbąszyń Zbąszynek Zawada Neu Zauche Dahme/Mark Landes- / Gemeindestraßen b Szczaniec Świebodzin Babimost h Gubin E30 Nowy Tomyśl b Gryżyński Park Krajobrazowy Krosno Odrzańskie C Guben Poznań Gościkowo Sulechów 11 Lieberose POZ Bolewice Wąsowo E65 Krzesiński Park Krajobrazowy Naturpark Schlaubetal 3 Lwówek Racula Mühlanger Trebitz b g drogi krajowe Nationalstraßen Seyda Elster (Elbe) g Dahme - Spree Niederer Fläming Zahna Międzyrzecz Trzciel Debrznica Wege im Lebuser Land / Szlaki na Ziemi Lubuskiej Märkische Heide 10 autostrada 7c Toporów Mobilność w polsko-niemieckim obszarze przygranicznym Pniewy Pszczew a Neuzelle linia kolejowa Autobahn h b Friedland Brand Kropstädt br Cybinka Schlaubetal E55 E36 Baruth/Mark Niedergörsdorf Bahnlinie a Pliszk Eisenhüttenstadt Spree b Wiesenau Siehdichum Tauche g OderNeiße Mixdorf Naturpark Dahme-Heideseen E30 Ziltendorf Beeskow Dahme Am Mellensee BrieskowFinkenheerd O 9 Łagów Łagowski Park Krajobrazowy ` Pszczewski Park Krajobrazowy Dolina Rzeki Kaminonki E11 Pszczewski Park Krajobrazowy Sulęcin Rzepin Ä Bielsko Bledzew R1 Torzym Reichenwalde Zossen Gross Köris Słubice Bad Saarow Heidesee b E11 Skwierzyna Ä Ośno Lubuskie 8 Müllrose Naturpark Nuthe-Nieplitz Górzyca h h Jacobsdorf g b `C Mobil im deutsch-polnischen Grenzraum Sieraków Przytoczna Lubniewice Lebus Teilergebnis einer Studie zu: / Wynik częściowy studium pt.: Warta Odra - Warta - Noteć Słońsk Podelzig Zeschdorf a Park Krajobrazowy Krzeszyce Ujścia Warty Kostrzyn 6b Lindendorf Steinhöfel Bestensee Brück Vierlinden Wa rt Dąbroszyn Park Narodowy Ujście Warty hC6a C Gorgast E30 Mittenwalde Beelitz Ä Berkenbrück Rauen Spreenhagen Wildau R1 5 2 Frankfurt O. Fürstenwalde/Spree g Seddiner See g Grünheide (Mark) Eichwalde Rangsdorf Borkwalde g Gusow-Platkow Seelow Müncheberg Gosen-Neu Zittau Zeuthen E55 5 Oder-Wasser Neuhardenberg 3 R1 Deszczno 5 g Ä Lipki Wielkie Bogdaniec Witnica Odra-Szlaki Wodne Reiten ohne Grenzen / Jazda konna bez granic Woltersdorf Nuthetal E30 4b Rehfelde 5 Neuenhagen Rüdersdorf b. Berlin Schöneiche b. Berlin Michendorf Kloster Lehnin 5 Hoppegarten Schönefeld Grossbeeren Letschin Fredersdorf-Vogelsdorf Kleinmachnow Teltow Stahnsdorf Ä 7b h E11 Buckow E55 Odra-Culinarium European Development Corridor III Via Regia european development corridor teć r Gross Kreutz (Havel) b g C E51 Oberbarnim Märkische Schweiz Strausberg Ahrensfelde-Blumberg Altlandsberg C Ketzin `g Naturpark Berlin Dębno OderNeiße Oder-Culinarium 3 Prötzel Werneuchen TXL Neulewin No Gorzów Wlkp. Boleszkowice Bliesdorf Panketal g Havel Höhenland b Qh 5 b Kłodawa Gozdowice 3 Wriezen Bernau bei Berlin Falkensee 1 ú Oderaue Rüdnitz E55 Roskow g Melchow Wandlitz Mieszkowice Drezdenko b Bó E55 Biesenthal E65 er Kremmen Bad Freienwalde Od Falkenberg E251 ra Naturpark Barnim Rhin Eberswalde E28 Zwierzyn 4a 5 Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy Cedyński Park Krajobrazowy Od Fehrbellin Biosphärenreservat Schorfheide-Chorin Schorfheide Marienwerder Dzierżoniów Niemcza i Allgemeine Informationen Informacje ogólne Diese Karte basiert auf den Ergebnissen einer Studie im Rahmen des von der EU unterstützten Projektes „European Development Corridor III – Via Regia“. Nähere Informationen über das Projekt sowie dessen Ziele und Ergebnisse sind der Internetseite www.edc-viaregia.eu zu entnehmen. Die Karte soll Ihnen einen Überblick für die Erkundung von Landschaft, Sehenswürdigkeiten und Kooperationsprojekten im deutsch-polnischen Grenzraum geben. Die dargestellten Angebote bilden eine Auswahl. Für die konkrete Tourenplanung benötigen Sie u. U. weitere Unterlagen. Angaben zur verkehrlichen Erreichbarkeit entnehmen Sie den Zielbeschreibungen, in denen die Luftlinienentfernungen zu Bahnhof, Flughafen und Europastraße aufgeführt sind. Weitere Informationen zu Bahnen, Bussen und Ausflugszielen hat der Verkehrsclub Deutschland (VCD) zusammengestellt. Niniejsza mapa bazuje na wynikach studium zrealizowanego w ramach wspieranego przez UE projektu „Europejski Korytarz Rozwoju III – Via Regia”. Więcej informacji na temat tego projektu, jego celów i wyników znaleźć można na stronie internetowej www.edc-viaregia.eu. Mapa stanowi wstęp do poznania krajobrazu, atrakcji turystycznych oraz projektów partnerskich w polskoniemieckim obszarze przygraniczym. Zaprezentowane oferty stanowią tylko podstawę do wyboru. Dla zaplanowania konkretnej wycieczki potrzebnych jest więcej informacji. Dane dotyczące dostępności komunikacyjnej znajdziecie Państwo w opisach celów wycieczek, w których podane są odległości w linii prostej od dworców, lotnisk oraz tras europejskich. Więcej informacji na temat połączeń kolejowych, autobusowych i celów wycieczek zebrał Verkehrsclub Deutschland (VCD). Tourenplanung / Planowanie konkretnej wycieczki: www.pttk.pl www.deutschertourismusverband.de www.dot.org.pl www.lotur.pl www.reiseland-brandenburg.de www.sachsen-tour.de Bahn- und Busverbindungen / Połączenia autobusowe i kolejowe: www.rozklad.pkp.pl www.reiseauskunft.bahn.de www.info.rozklad.com www.vbb-fahrinfo.de www.zvon.de Broschüre / Broszura „Via Regia – Den Süden Polens mit Bus und Bahn entdecken“ (www.vcdprojektentwicklung.de) Wandern und Radwandern Piesze i rowerowe szlaki turystyczne Wassertourismus Turystyka wodna 7 Das Lebuser Land Ziemia Lubuska Sehr gute Voraussetzungen zur Erkundung eines Großteils der Region bestehen auch vom Wasser aus, insbesondere in den gekennzeichneten Wassersportrevieren entlang von Spree, Oder, Warta, Noteć und im Lausitzer Seenland sowie Wasserwandertouren ohne Motorkraft entlang von Bóbr und Kwisa. Die Europastadt – gebildet durch das deutsche Guben und das polnische Gubin, die durch die Neiße verbunden sind – ist umgeben von einer schönen Landschaft. Die evangelisch-lutherische Kirche ist eines der bewundernswertesten Bauwerke der Stadt. Auch die umliegenden Häuser zeugen von der kunstvollen Baugeschichte der Stadt. Weitere Sehenswürdigkeiten: das Museum „Sprucker Mühle“, die Klosterkirche, der Kletterfelsen und das alljährlich stattfindende Gubner Appelfest. Bardzo dobre warunki do poznawania dużej części obszaru regionu dają również drogi wodne, w szczególności znajdujące się w zaznaczonych obszarach sportów wodnych wzdłuż Sprewy, Odry, Warty, Noteci oraz na Pojezierzu Łużyckim, jak również szlaki wodne wzdłuż Bobru i Kwisy. www.pttk.pl www.lrvbrandenburg.de www.oderlandkanuten.de www.kajak-geschke.de www.oderbruch-warthe.de www.canoemap.com Kloster/Klasztor Neuzelle „Die NaturFreunde Landesverband Brandenburg e.V.“ (7a), die Arbeitsinitiative Letschin e.V. (7b) und der „Lubuskie Porozumienie Oddziałów PTTK“ (7c) haben 12 thematische Routen durch das Lebuser Land beiderseits der Oder für Wanderer, Radfahrer und Wasserwanderer entwickelt. Diese Routen sind allesamt umweltfreundlich zu bereisen und stellen in ihrer Gesamtheit einen attraktiven Querschnitt durch die vielfältigen Aspekte der Kulturlandschaft „Lebuser Land“ dar. „Brandenburski Związek Przyjaciół Przyrody” (7a), Arbeitsinitiative Letschin e.V. (7b) wraz z „Lubuskim Porozumieniem Oddziałów PTTK” (7c) stworzyły wspólnie 12 pieszych, rowerowych i wodnych szlaków tematycznych na Ziemi Lubuskiej po obu stronach niemiecko-polskiej granicy. Szlaki te można przemierzyć w przyjazny dla środowiska sposób i stanowią one atrakcyjny przekrój przez różnorodność aspektów krajobrazu kulturowego Ziemi Lubuskiej. 1 2 Region „Oderland-Nadodrze“ 3 Sie ist eine durch die Oder und das Oderbruch geprägte deutsch-polnische Flusslandschaft. Seit Oktober 2007 besteht eine Fährverbindung (1) zwischen Gozdowice und Güstebieser Loose von April bis Oktober. Die Oderlandkanuten e.V. (2) fördern mit der Errichtung von Rastplätzen die naturverträgliche wassertouristische Nutzung des Oderlandes. Durch einen Zusammenschluss von 24 Gastwirten beiderseits der Oder im ODER-Culinarium (3) soll für regionale Produkte und lokale Gerichte begeistert werden. Region wypoczynkowy „Oderland-Nadodrze” jest ukształtowanym przez Odrę i przełom Odry krajobrazem rzecznym. Od października 2007 istnieje również połączenie promem (1) na Odrze między Gozdowicami i Güstebieser Loose, czynne od kwietnia do października. Stowarzyszenie Oderlandkanuten e.V. (2) stara się o stworzenie miejsc biwakowych do wodno-turystycznego wykorzystania terenów nadodrzańskich w zgodzie z naturą. Celem 24 restauratorów, zrzeszonych po obu stronach Odry w ramach projektu ODRA-Culinarium (3), jest zdobycie sympatyków regionalnych produktów kulinarnych i lokalnych potraw. 7c 8 Zur Erschließung der Gebirgsgebiete in der deutschpolnisch-tschechischen Grenzregion wird eine touristische Route unter dem Markennamen „Via Montana“ entwickelt. Auch in anderen Regionen gibt es vielfältige Möglichkeiten zum Wandern und Radfahren mit schöner Natur und Sehenswürdigkeiten. Die bedeutendsten Fernrouten sind hier aufgeführt. W celu turystycznego wykorzystania obszarów górskich w niemiecko-polsko-czeskim regionie przygranicznym utworzona została turystyczna trasa pod nazwą „Via Montana”. Również w innych regionach istnieje wiele rozmaitych możliwości do pieszych i rowerowych wędrówek pośród natury i zabytków. Najważniejsze szlaki zostały wymienione poniżej. E 11 Fernwanderweg E 11 Europejski szlak wędrówek E 11 www.fernwege.de Oder-Neiße-Radweg Szlak rowerowy Odra-Nysa www.oderneisse-radweg.de R1 Europaradweg R 1 Europejska trasa rowerowa R 1 www.euroroute-r1.de ER 6 Bobertalradweg ER 6 Szlak rowerowy „Dolina Bobru” ER 6 www.radwandern-oberlausitz.de f1 km (Guben) | A94 km (SXF) |H28 km (E 36) 12 Zielona Góra Das Oderland – die Region zwischen Berlin und Gorzów Wlkp. an Oder und Warthe – eignet sich hervorragend zum Wanderreiten. 2005 haben sich 27 Reitbetriebe zusammengeschlossen, um grenzüberschreitende Routen zu erarbeiten und gemeinsam zu vermarkten. Oderland – region między Berlinem i Gorzowem Wlkp. nad Odrą i Wartą – jest idealnym obszarem dla przejażdżek konnych. W 2005r. 27 gospodarstw konnych po obu stronach granicy zrzeszyło się w celu opracowania transgranicznych wycieczek konnych w regionie oraz ich wspólnej promocji. Broschüre / Broszura „Reiten ohne Grenzen – Oderland Pferdeland“ www.reiten-ohne-grenzen.de Bogusław Świtała Zielona Góra ist der nördlichste Weinbauort Europas. Der Marschall sowie die Verwaltung der Woiwodschaft haben hier ihren Sitz. Sehenswert ist die sanierte Altstadt (Bild). Das Palmenhaus, ein weiteres Wahrzeichen der Stadt, ist 1961 aus dem Winzerhäuschen entstanden. Die Bahnstrecke nach Guben wird in einem Gemeinschaftsprojekt von Euroregion und PKP für den Personenverkehr reaktiviert. Als Vorstufe wurde im Dezember 2007 eine Busverbindung eingerichtet. Zielona Góra jest najbardziej na północ położonym miejscem upraw winorośli w Europie. Marszałek oraz administracja województwa mają tutaj swoją siedzibę. Warta zobaczenia jest odrestaurowana starówka (zdj.). Kolejny symbol miasta to palmiarnia, powstała w 1961r. z domku winiarskiego. Trasa kolejowa do Gubina zostanie otwarta dzięki wspólnemu projektowi Euroregionu oraz PKP dla ruchu pasażerskiego. Tymczasowo w grudniu 2007 uruchomione zostało połączenie autobusowe. www.zielona-gora.pl f15 km (Wriezen) | A68 km (SXF) |H40 km (E 28) f1 km (Zielona Góra) | A31 km (IEG) |H1 km (E 65) Johanniterburg Łagów 9 Zamek Joannitów w Łagowie 14 Cottbus Die Bahnstrecke (5) zwischen Berlin – Kostrzyn n. O. – Gorzów Wlkp. nach Krzyż Wlkp. verbindet interessante Städte und erschließt den Nationalpark Warthemündung. Die Partnergemeinden Zwierzyn (4a) und Rehfelde (4b) erarbeiten gemeinsame touristische Angebote. Als Angebot für Wanderer wurde der „Rehfelder Lilien-Rundweg“ mehrsprachig ausgeschildert. In Zwierzyn wurden mehrere Rad- und Wanderrouten entwickelt. Cottbus ist das kulturelle Zentrum der Lausitz. Der Altmarkt (Bild) mit seinen barocken Bürgerhäusern und das im Spätjugendstil erbaute Staatstheater bieten sich für einen lohnenswerten Rundgang an. Das ausgedehnte Parkareal des Fürst-Pückler-Parkes Branitz mit seinem Schloss, den ungewöhnlichen Pyramiden und dem naheliegenden Tierpark bilden einen interessanten Kontrast zum Stadtzentrum. Linia kolejowa (5) między Berlinem – Kostrzynem n. O. – Gorzowem Wlkp. do Krzyża Wlkp. łączy interesujące miasta i zapewnia dostęp do Parku Narodowego Ujścia Warty. Gminy partnerskie Zwierzyn (4a) i Rehfelde (4b) przygotowują wspólne oferty turystyczne. Pieszy szlak turystyczny „Rehfelder Lilien-Rundweg” został opisany wielojęzycznie. W Zwierzynie stworzono wiele szlaków pieszych i rowerowych. Cottbus jest kulturalnym centrum Łużyc. Starówka (zdj.) ze swoimi barokowymi kamienicami oraz zbudowany w stylu późnej secesji teatr miejski zachęcają do spacerów. Rozległy teren Parku Księcia Pücklera w Branitz wraz z zamkiem, niezwykłymi piramidami oraz położonym niedaleko ogrodem zoologicznym tworzą interesujący kontrast z centrum miasta. www.rehfelde.info www.zwierzyn.pl www.pnujsciewarty.gov.pl www.neb.de www.mol-t.de 4a 4b f 1 km (Zwierzyn) | A101 km (POZ) |H13 km (E 65) f 1 km (Rehfelde) | A31 km (SXF) |H11 km (E 55) Bogusław Świtała Auf einer Landenge, die zwei Seen miteinander verbindet, erhebt sich inmitten eines Parks die im 14. Jh. durch den Johanniterorden errichtete und von mächtigen Wehrmauern umgebene Burg Łagów (Bild). Der Aufstieg auf den Burgturm wird belohnt mit einer attraktiven Aussicht auf die waldreiche Umgebung. Broschüre / Broszura „Entdeckungen auf beiden Seiten der Neiße“ „Ciekawe odkrycia po obu stronach Nysy” www.cottbus.de www.lkspn.de f1 km (Cottbus) | A80 km (DRS) |H1 km (E 36) Na przesmyku dwóch jezior, na wzgórzu otoczonym parkiem wznosi się zbudowany w XIV wieku przez zakon joannitów i otoczony murami obronnymi zamek Łagów (zdj.). Wejście na wieżę warowną zostaje nagrodzone niepowtarzalnym widokiem na piękną leśną okolicę. f9 km (Toporów) | A40 km (IEG) |H4 km (E 30) www.zary.pl www.zary.info www.um.zagan.pl www.zagan.org 15 Bogusław Świtała 26 Jelenia Góra Seit im Jahr 1200 Gold entdeckt wurde, steht hier fast alles im Zeichen dieses Edelmetalls. Das Goldmuseum (Bild) macht mit den Techniken des Goldabbaus vertraut und zeigt eine Fülle von Goldschmiedearbeiten. Beim Goldschürfwettbewerb des immer in der letzten Maiwoche stattfindenden Stadtfestes kann jeder seine Geschicklichkeit im Goldschürfen unter Beweis stellen. Neben Gold gibt es die historischen Bürgerhäuser am Ring, die Stadtmauer aus dem 14. Jahrhundert, die Heilig-Kreuz-Kirche, das Rathaus sowie die Burg Grodziec in der Nähe von Złotoryja. Am Fuße des Riesengebirges im Bobertal gelegen, bildet Jelenia Góra einen idealen Ausgangspunkt für Wanderungen und Ausflüge. Im Zentrum der schönen, planmäßig angelegten Altstadt befinden sich Marktplatz und Rathaus mit barocken sowie klassizistischen Fassaden und Laubengängen. Die katholische Heilig-Kreuz-Kirche (Bild), eine der sechs protestantischen Gnadenkirchen, stellt eine Synthese aus protestantischem Klassizismus und römisch-katholisch geprägtem Barock nach dem Vorbild der Stockholmer Katharinenkirche dar. 16 www.jeleniagora.pl f1 km (Jelenia Góra) | A83 km (WRO) |H4 km (E 65) Od kiedy w roku 1200 odkryto złoto w Złotoryi, prawie wszystko w tym mieście nosi znak tego szlachetnego metalu. W muzeum złota (zdj.) zapoznać się można z technikami wydobycia złota oraz podziwiać prace kunsztu kowalskiego. W Międzynarodowych Otwartych Mistrzostwach Polski w Płukaniu Złota, odbywających się corocznie podczas święta miasta w ostatnim tygodniu maja, każdy może udowodnić swoją zręczność w poszukiwaniu złota. Obok złota miasto posiada historyczne kamienice mieszczańskie w rynku, mury miejskie z XIV w., kościół św. Krzyża, ratusz oraz położony w okolicy zamek Grodziec. www.um.walbrzych.pl www.ksiaz.walbrzych.pl f15 km (Chojnów) | A66 km (WRO) |H9 km (E 40) 23 f7 km (Weißwasser) | A81 km (DRS) |H13 km (E 36) 21 Görlitz – Zgorzelec Görlitz erlangte frühzeitig Bedeutung als Handels- und Verkehrsknotenpunkt an „Via Regia“ und „Ostsee-Böhmen-Handelsroute“. Davon zeugt die gut erhaltene Altstadt mit ihren Prachtbauten von Gotik bis Jugendstil. Besonders sehenswert sind Ober- und Untermarkt mit Renaissance-Fassaden, die beeindruckenden Kirchen, die Türme der Stadtmauer, der Jugendstil-Bahnhof sowie das „Schlesische Museum zu Görlitz“. Görlitz już dość wcześnie zyskało duże znaczenie jako węzeł handlowo-komunikacyjny szlaku Via Regia (Drogi Królewskiej) oraz traktu handlowego z Czech nad morze Bałtyckie. Świadectwem tego jest dobrze zachowana starówka ze swoimi wspaniałymi budynkami w stylach od gotyku do secesji. Szczególnie warte obejrzenia są Górny i Dolny Rynek z renesansowymi fasadami budynków, wspaniałe kościoły, wieże murów miejskich, secesyjny dworzec kolejowy oraz Muzeum Śląskie w Görlitz. f1 km (Görlitz) | A85 km (DRS) |H4 km (E 40) f1 km (Wałbrzych) | A54 km (WRO) |H20 km (E 65) Kirchen / Klöster in Niederschlesien Kościoły / klasztory na Dolnym Śląsku Weitere Ausflugsziele Inne atrakcje turystyczne Nr. Projekt Er ist ein während der Elstereiszeit entstandener, einmaliger Hügelzug beiderseits der Lausitzer Neiße. Neben dem Geopark, mehreren Radwanderrouten in der Region, dem Aussichtsturm am Felixsee, dem Infozentrum Jerischke und dem Handwerk- und Gewerbemuseum Sagar ist der Fürst-Pückler-Park Bad Muskau, seit 2004 UNESCO Welterbe, die Attraktion für Touristen in der Gegend. www.muskauer-faltenbogen.de www.muskauer-park.de Die malerische Lage von Wałbrzych mitten im Wałbrzycher Gebirge schafft zusammen mit weiteren Sehenswürdigkeiten sowie den Erholungs- und Wintersportmöglichkeiten einmalige Bedingungen für Sport, Tourismus und Erholung. Schloss Fürstenstein mit seinen Nebengebäuden (Bild) ist das größte Niederschlesiens und liegt nördlich der Stadt auf einer Bergspitze umgeben von einem schönen Park. Es wurde im Laufe der Jahrhunderte mehrmals umgestaltet und repräsentiert daher unterschiedliche Baustile. Malownicze położenie Wałbrzycha w Górach Wałbrzyskich wraz z jego zabytkami i obiektami rekreacyjnymi stwarzają wyjątkowe warunki do uprawiania sportów zimowych, oraz innych form turystyki i wypoczynku. Zamek Książ wraz z przyległościami (zdj.) jest największym zamkiem Dolnego Śląska, położonym na wzgórzu na północ od miasta i otoczonym przepięknym parkiem. W ciągu wieków zamek był wielokrotnie przebudowywany i reprezentuje różne style architektoniczne. www.zlotoryja.pl www.grodziec.com Geopark Muskauer Faltenbogen 17 Park Krajobrazowy „Łuk Mużakowa“ Łuk Mużakowa jest powstałym podczas zlodowacenia środkowopolskiego unikatowym płaskim pasmem wzgórz po obu stronach Nysy Łużyckiej. Obok parku geologicznego, wielu tras rowerowych w regionie, wieży widokowej przy jeziorze Felixsee, centrum informacyjnego w Jerischke i muzeum „Rzemiosła i przemysłu” Sagar, park im. Księcia Pücklera w Bad Muskau, wpisany w 2004r. na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, jest w tym regionie atrakcją dla turystów. 28 Wałbrzych Położona u stóp Karkonoszy, w dolinie Bobru, Jelenia Góra stanowi idealny punkt wypadowy dla wycieczek i wędrówek. W centrum pięknej, idealnie rozplanowanej starówki znajduje się Rynek oraz ratusz z barokowymi i klasycystycznymi fasadami oraz arkadami. Dzisiejszy katolicki Kościół św. Krzyża (zdj.) był w przeszłości jednym z sześciu protestanckich kościołów łaski. Stanowi on połączenie protestanckiego klasycyzmu i rzymskokatolickiego bujnego baroku na wzór sztokholmskiego kościoła św. Katarzyny. f1 km (Żary) | A72 km (IEG) |H10 km (E 36) f1 km ( Żagań) | A67 km (IEG) |H13 km (E 36) www.goerlitz.de www.zgorzelec.eu www.gmina.zgorzelec.pl www.via-regia.org www.schlesisches-museum.de www.zamek-lagow.pl 22 Złotoryja Żary (15) ist das größte Wirtschafts- und Kulturzentrum im südlichen Teil der Woiwodschaft Lubuskie. Dort befinden sich die sehenswerte Schlossanlage aus dem Renaissance-Schloss „von Biberstein“ und dem barokken Palais „von Promnitz“ mit Schlosspark sowie die gotische Stadtkirche „Herz Jesu“ aus dem 15. Jahrhundert, die zu den größten Kirchen der Lausitz zählt. Das 1284 gegründete Augustiner-Chorherrenstift von Żagań (16) war im späten Mittelalter ein kultureller Mittelpunkt der Region. Nach einem Feuer im Jahre 1730 wurde es im barocken Stil mit prunkvoller Klosterbibliothek wiederaufgebaut. Ein Wahrzeichen der Stadt ist der 1630 von Wallenstein in Auftrag gegebene Renaissance-Palast (Bild), heute im Barock-Stil zu sehen, mit weiträumigem Park. Żary (15) są największym centrum gospodarczo-kulturowym w południowej części województwa lubuskiego. Znajduje się tam kompleks zamkowy z pięknym parkiem, składający się z renesansowego zamku rodu von Biberstein oraz barokowego pałacu rodu von Promnitz, jak również gotycki kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z XV w., który zalicza się do największych kościołów Łużyc. Założony w 1284r. przez augustianów klasztor w Żaganiu (16) był w późnym średniowieczu kulturalnym centrum regionu. Po pożarze w 1730r. został odbudowany w stylu barokowym i otrzymał wystawną bibliotekę klasztorną. Kolejnym symbolem miasta jest wybudowany w 1630r. na zlecenie Albrechta Wallensteina renesansowy pałac (zdj.), który obecnie podziwiać można w stylu barokowym wraz z jego obszernym parkiem. „Reiten ohne Grenzen“ „Jazda konna bez granic” „Oderland-Nixe“ 4 Die Oderlandbahn 5 Kolej Oderlandbahn www.guben-online.de f1 km (Międzyrzecz) | A36 km (IEG) |H1 km (E 65) (3) www.oderculinarium.com www.depore.de (Tel.: +49 (0)33452/49 388) 1 Euromiasto Guben-Gubin – utworzone przez niemiecki Guben i polski Gubin, połączone Nysą – otoczone jest przepięknym krajobrazem. Kościół ewangelicko-luterański jest jedną z najbardziej godnych podziwu budowli miasta. Również sąsiadujące domy świadczą o artystycznym budownictwie miasta. Inne atrakcje turystyczne, to np. muzeum „Sprucker Mühle”, Kościół Klasztorny „Klosterkirche”, skała do wspinaczki oraz corocznie organizowany „Gubeński Festyn Jabłek”. www.lebuser-land.org (1) www.barnim-oderbruch.de (2) www.oder-wasser.de www.oderbruch.eu www.oderlandkanuten.de (Tel.: +49 (0)33472/58 879) 15 Żary 16 Żagań 11 Guben-Gubin Die evangelischen Friedenskirchen in Jawor (23a) und Świdnica (23b) (Bild) gehören zu den bedeutendsten Sehenswürdigkeiten in Niederschlesien. Sie befinden sich seit dem Jahr 2001 auf der Weltkulturerbe-Liste der UNESCO und überraschen mit ihrer barocken Pracht. Das Kloster Krzeszów (23c) ist als ehemalige Zisterzienserabtei die bedeutendste spätbarocke Klosteranlage Niederschlesiens mit Marienkirche und Josefskirche mit ihren Fresken von Michael Willmann d. Ä.. Das erste Zisterzienserinnenkloster in Polen wurde 1202 in Trzebnica (23d) gestiftet und ist heute mit der HedwigsBasilika im Spätbarock und Klassizismus zu erleben. Ewengelickie Kościoły Pokoju w Jaworze (23a) i Świdnicy (23b) (zdj.) należą do najbardziej znanych zabytków Dolnego Śląska. Od 2001r. wpisane są na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Ich wnętrze zaskakuje znanym wyłącznie z kościołów katolickich barokowym przepychem. Klasztor w Krzeszowie (23c) jest, jako byłe opactwo cystersów, najważniejszym późnobarokowym zespołem klasztornym Dolnego Śląska z kościołem p.w. Wniebowzięcia N.M.P. oraz kościołem św. Józefa z jego sławnymi freskami Michała Willmanna Starszego. Pierwszy na ziemiach polskich klasztor cysterek został ufundowany w 1202 r. w Trzebnicy, a obecnie jest Bazyliką św. Jadwigi w stylu późnobarokowym i klasycystycznym (23d). www.jawor.pl/miasto/zabytki_k_pokoju.php www.um.swidnica.pl www.kosciolpokoju.pl www.sgtbarycz.trzebnica.net/trzebnica 23a 23b 23c 23d f1 km (Jawor) | f1 km (Świdnica) | f8 km (Witków Śl.) | f11 km (Oborniki Śl.) | A47 km (WRO) |H1 km (E 65) A39 km (WRO) |H23 km (E 40) A71 km (WRO) |H21 km (E 65) A25 km (WRO) |H2 km (E 261) Ort / Miejscowość Informationen/ Informacje Bahnhof/ dworzec kolejowy 6a „Baltic Fort Route“ – Festung Kostrzyn „Baltic Fort Route” – Twierdza Kostrzyn Kostrzyn www.bfr.pl 2 km (Kostrzyn) 6b „Baltic Fort Route“ – Fort Gorgast „Baltic Fort Route” – Twierdza Gorgast Gorgast www.fort-gorgast.de 1 km (Gorgast) 10 Urlaubswelt „Tropical Islands“ Krausnick Park rozrywki i wypoczynku „Tropical Islands” www.tropical-islands.de 2 km (Brand) 13 Spreewald Spreewald Lübbenau www.spreewald-tourismus.de 1 km (Lübbenau) 18 Personenfähre über die Neiße Prom pasażerski na Nysie Neißeaue www.kulturinsel.com 6 km (Pieńsk) 19 Fußgängerbrücke über die Lausitzer Neiße Most dla pieszych na Nysie Łużyckiej Pieńsk / Deschka www.piensk.prx.pl www.neisseaue.de 2 km (Pieńsk) 20 Radweg – ER6 „Bobertal“ Ścieżka rowerowa – ER6 „Dolina Bobru” Bolesławiec www.um.boleslawiec.pl 1 km (Bolesławiec) 24 Radwege und touristische Infrastruktur Ścieżki rowerowe i infrastruktura turystyczna Wojcieszów www.wojcieszow.pl 7 km (Janowice Wielkie) 25 Schaffung eines grenzüberschreitenden Radweges Budowa transgranicznej ścieżki rowerowej Stara Kamienica www.starakamienica.pl 1 km (Stara Kamienica) 27 Ausbau des Webereimuseums Rozbudowa Muzeum Tkactwa Kamienna Góra www.kamiennagora.pl 4 km (Sędzisław) Impressum Herausgeber und Arbeitsgemeinschaft / Konsorcjum Copyright / Wydawca IPG Infrastruktur- und Projektentwicklungsgesellschaft mbH, Potsdam, Burgstr. 30, D-14467 Potsdam i prawa autorskie: NPKG Heike Uhe Wrocław, ul. Kleczkowska 50, Pl-50-227 Wrocław im Auftrag / na zlecenie Gemeinsame Landesplanungsabteilung der Länder Berlin und Brandenburg, Lindenstr. 34a, D-14467 Potsdam Druck / Druk: Brandenburgische Universitätsdruckerei und Verlagsgesellschaft Potsdam mbh, Karl-Liebknecht-Straße 24/25, 14476 Golm bei Potsdam Kartengrundlage /Mapy: INFRASTRUKTUR & UMWELT Professor Böhm und Partner sowie / oraz © EuroGeographics Stand / Stan: Januar 2008 / styczeń 2008 Auflage / Nakład: 10.000 Stück / szt. Fotos / Zdjęcia: Arbeitsinitiative Letschin e.V., M. Gesche, R. Hoff, IBA Fürst-Pückler-Land-GmbH, IPG mbH / E. Gröger, Archiwum miejskie w Jeleniej Górze, Niederbarnimer Eisenbahn AG, Bogusław Świtała, H. Uhe, C. Zenker/TOSS, Archiwum miejskie w Złotoryi Sämtliche Angaben sind mit größter Sorgfalt zusammengestellt. Für unvollständige oder fehlerhafte Angaben kann keine Haftung übernommen werden. Jede Art von inhaltlichen Informationen nimmt der Herausgeber dankend entgegen. Wszystkie zawarte tutaj dane zostały zebrane z należytą starannością. Za niepełne bądź nieprawidłowe informacje nie ponosi się odpowiedzialności. Redakcja dziękuje za wszelkie uwagi dot. treści. 1 GEMEINSAME LANDESPLANUNGSABTEILUNG NPKG Heike Uhe Wrocław