Folder NL-PT

NL
PT
Nederlands
Português
Een bijzondere start
Um precioso início
This
flyer is
available in
several languages.
P www.vvoc.be
Met de steun van de Koning Boudewijnstichting
Com o apoio do Fundação Rei Baudouin
Nederlands
Dag beste ouders
Een vroeggeboorte, een risicovolle bevalling,
een opname op neonatologie door ziekte, het
zijn erg ingrijpende gebeurtenissen voor het
kind én de ouders. Noch de ouders noch het
kind zijn fysisch of psychisch klaar om deze
stap te zetten en toch gebeurt het. Het veilig samen-zijn van moeder en kind wordt
verbroken. Iedereen gaat hier anders mee om, sommigen schakelen over op automatische piloot en
hebben de indruk dat alles aan hen voorbij gaat, anderen zijn al hun woorden en emoties kwijt en nog
anderen worden overspoeld door angst, verdriet,
woede, teleurstelling, schuldgevoelens, … Het zijn
allemaal normale reacties.
Gun jezelf tijd en ruimte om deze overdonderende
gebeurtenis een plaats te geven. Praat erover en
schrik er niet voor terug om bijvoorbeeld druk familiebezoek nog wat uit te stellen. Zo zal je ook tijd
en ruimte vinden om kennis te maken met jouw
kindje.
De afdeling zorgt dan wel voor de medische en verzorgende taken, maar kan nooit jouw taak als ou-
Português
Queridos Pais
Um nascimento prematuro, um parto de alto risco, uma admissão na unidade neonatal devido a
uma doença, é uma experiência intensa para a
criança e seus pais. Nem os pais nem a criança estão fisicamente ou psicologicamente preparados
para este evento e mesmo assim isto acontece.
O sentimento seguro de estar juntos entre a mãe
e a criança é abruptamente interrompido.
Cada pessoa reage diferentemente nesta situação, alguns mudam para o piloto automático, e
sentem que tudo acontece fora do controle deles,
outros perdem suas palavras e emoções e ainda
outros são invadidos por ondas de medo, tristeza,
ressentimento, desapontamento, sentimento de
culpa... Todas estas reações são normais.
Dê a si mesmo tempo para processar esta esmagadora experiência. Converse a respeito disto e
não
2
De afdeling
A Unidade
der overnemen. Zelfs de kleinste kinderen voelen
en horen wanneer hun ouders bij hen zijn. Samen
met het team van neonatologie kan jij voor jouw
kindje zorgen.
Met deze folder hopen we je een kleine reisgids
te kunnen aanbieden voor deze onbekende wereld van de dienst neonatologie. Hij geeft je een
overzicht van hoe je kindje wordt geholpen, wat
er zoal staat en gebeurt op de afdeling, wat je zelf
kan doen, ... Blijf nooit zitten met vragen. Stel ze
gerust en schrik er niet voor terug om ze opnieuw
te stellen als het niet duidelijk is of als je iets vergeten bent.
Ook zijn er misschien gebruiken uit je land, cultuur of geloof die je belangrijk vindt. Zo mogen
in sommige culturen vaders hun kind de eerste
dagen niet aanraken, of krijgt het kind nog geen
naam, of moet het hoofdje van het kind worden
kaalgeschoren. Bespreek dit tijdig met de artsen
of verpleging indien je wenst dat ze met deze
gebruiken rekening houden. In onze cultuur
zijn ze mogelijk onbekend, maar ze zijn steeds
bespreekbaar.
hesite em prorrogar as visitas movimentadas de
familiares. Assim você também encontrará tempo
e espaço para conhecer melhor seu bebê.
O departamento se encarregará dos cuidados médicos e de enfermagem, mas este nunca poderá
substituir a função de vocês como pais. Até mesmo as crianças mais pequenas sentem e ouvem
quando seus pais estão com eles. Juntos com a
equipe da neonatologia você pode cuidar de seu
bebezinho.
Com este manual, desejamos oferecer a vocês um
pequeno guia de viagem para este desconhecido
mundo do departamento neonatal, que dará uma
visão de como o seu bebê está sendo tratado, o
que acontece no departamento, e o que vocês
mesmos podem fazer...
Não deixem qualquer dúvida sem esclarecimento. Façam as perguntas e não se envergonhem de
pedir por mais respostas ou se você se esqueceu
do que já foi respondido anteriormente.
Pode haver alguns costumes
próprios de seu país, cultura
ou religião que vocês considerem importantes. Em algumas culturas o pai não pode
tocar o bebê nos primeiros
dia de vida, ou o bebê não
recebe nome, ou a cabecinha
da criança deve ser raspada.
Converse sobre isto a tempo
com os médicos ou a enfermagem se vocês desejam
que a equipe leve em consideração os seus hábitos. Na
nossa cultura estes hábitos
podem ser desconhecidos,
mas sempre haverá espaço
para discussões a respeito.
Bij vroeggeboorte
of andere ernstige
medische problemen
wordt de baby
opgenomen op de
neonatale intensieve
zorgafdeling (NICU =
Neonatal Intensive Care
Unit) waar hij extra
zorg kan krijgen tot hij
zelfstandig genoeg is
om naar huis te mogen.
De baby’s liggen in
een couveuse waar
hun temperatuur op
peil wordt gehouden
en extra zuurstof kan
worden toegediend.
De klok rond worden
de kinderen intensief
opgevolgd door artsen
en verpleegkundigen.
A Unidade de Terapia
Intensiva Neonatal
(UTIN)
Bebês prematuros ou
bebês nascidos com
problemas sérios de
saúde são admitidos
no UTIN onde eles
receberão cuidado
e atenção extra até
que eles estejam
suficientemente
estáveis para ir para
casa.
Eles são acomodados
em uma incubadora
para mantê-los
aquecidos ou para
fornecer oxigênio
quando necessário.
As crianças são
acompanhadas
pela equipe médica
e de enfermagem
intensivamente 24
horas por dia.
3
De kinderen op de afdeling
neonatologie
Op een couveuseafdeling worden kinderen opgenomen die na de geboorte extra medische hulp
nodig hebben. Er liggen vroeggeboren kinderen,
maar ook kinderen die problemen hebben na de
geboorte (infecties, zuurstofnood, …) of waarvan
de artsen vermoeden dat ze een aangeboren aandoening hebben.
Vroeggeboren kinderen
Wanneer spreken we van een
vroeggeboren kind (prematuur, preterm)?
Van vroeggeboorte is sprake als een kind geboren
wordt na een zwangerschap van minder dan 37
weken. Hoe korter de zwangerschap, hoe kwetsbaarder het kind is. Een kind geboren na minder
dan 32 weken wordt opgenomen op een speciale
afdeling intensieve zorgen voor baby’s (NICU =
Neonatal Intensive Care Unit), waar de medische
zorg uiterst gespecialiseerd is en bijvoorbeeld beademing mogelijk is. Een kind dat geboren wordt
Os bebes na Unidade Neonatal
Bebes que exigem cuidados médicos extras após o
nascimento são admitidos na UTIN. Não sómente bebes prematutos mas também bebes que tem
problemas apos o nascimento (infecções, necessidade de oxigênio...) ou na suspeita de doenças
congênitas.
Bebes prematuros
Quando um bebê é considerado
prematuro, pretermo?
Prematuridade é quando um bebê nasce antes
de 37 semanas de gravidez. Quanto mais curto o
período de gravidez, mais frágil é o bebê. Um bebê
nascido antes de 32 semanas é admitido na UTIN,
onde o cuidado médico é extremamente especializado e ventilação artificial é possível.
Um bebê que nasce entre mais ou menos 32 e 36 semanas é normalmente admitido na unidade de cuidados especiais de um hospital (cuidados médios).
4
tussen ongeveer 32 en 36 weken wordt normaal
opgenomen op de couveuseafdeling van een gewoon ziekenhuis (medium care).
Oorzaken van een vroeggeboorte
“Waarom is mijn kind te vroeg geboren?” is een
vraag die iedere ouder zich stelt. Jammer genoeg
is de oorzaak heel vaak niet duidelijk. Mogelijke
oorzaken kunnen zijn:
De kwetsbaarheid van het preterme kind
Na de geboorte van een te vroeg geboren kind
vormt de onrijpheid het grootste probleem. Het
team van de dienst neonatologie probeert het kind
dat fysiek nog niet klaar is om zelfstandig te overleven zo goed mogelijk te helpen en tijd te geven om
verder te ontwikkelen tot het zelf alle taken kan
overnemen.
Zieke kinderen
Bij zieke kinderen concentreert de behandeling
zich vooral op de ziekte van het kind. Of een ziek
kind wordt opgenomen op de afdeling intensieve
zorgen of op een ‘gewone’ couveuseafdeling, hangt
van de situatie af.
• de weeën starten te vroeg
• de vliezen breken vroegtijdig
• de navelstreng is niet meer goed doorbloed
• de placenta werkt niet goed of laat los
• de moeder heeft een gevaarlijk hoge bloeddruk
…
De oorzaak kan ook bij het kind liggen. Als het niet
goed gaat met het kind, moet het soms geboren
worden.
Als het mogelijk is, wordt een te vroege bevalling
tegengehouden met behulp van weeënremmers,
en krijgt de moeder een injectie met een hormoonpreparaat, corticosteroïden, om de longen van het
kind versneld te laten rijpen.
Causas da prematuridade
“Por que a minha criança nasceu prematura?” é
uma pergunta que todos os pais perguntam a si
mesmos. Infelizmente a causa é frequentemente
desconhecida. Possíveis causas são:
• As contrações começam precocemente.
• As membranas se rompem precocemente.
• A circulação sanguínea é diminuída no cordão
umbilical.
• Mau funcionamento da placenta ou descolamento prévio.
• A mãe tem uma acentuada pressão alta.
O bebê pode ser a própria causa também. Em situações em que o bebê não vai bem, às vezes este
deve nascer apesar da prematuridade.
Se possível, o parto prematuro é contido com a
ajuda de inibidores de contrações e a mãe recebe
uma injeção com um preparado hormonal a base
de corticóide, para acelerar o amadurecimento dos
pulmões do bebê.
In de couveuse krijgt de baby een tutje
op maat en is er plaats voor persoonlijke
knuffels.
Ondanks de hoogtechnologische
omgeving is er ook ruimte om te genieten.
A vulnerabilidade do bebê prematuro
Após o nascimento de um bebê prematuro a imaturidade é o maior problema. A equipe do departamento de neonatologia tenta da melhor forma
possível ajudar o bebê que fisicamente ainda não
está preparado para sobreviver independentemente, dando ao bebê o tempo que ele precisa
para desenvolver-se e se tornar capaz de assumir
sozinho todas a suas funções vitais.
Na incubadora o bebê recebe uma
chupeta sob medida e tem um espaço
reservado para bichinhos de pelúcia. A
despeito do ambiente de alta tecnologia
há também um espaço a ser desfrutado
pelo bebê e seus pais.
Crianças doentes
O tratamento do bebê doente se concentra especialmente na doença. Dependendo da condição
médica da criança, a mesma será admitida na
unidade de terapia intensiva ou na unidade de
cuidados especiais
5
Zorg en geborgenheid
Segurança e cuidado
Het kindje wordt in
een nestje gelegd
zodat het geborgen
ligt en zijn houding
die van in de buik
benadert.
Ook inbakeren
kan het kind tot
rust brengen en
een gevoel van
geborgenheid geven.
6
O bebê é acomodado
em um “ninho,” de
maneira similar
ao ambiente intra
uterino, assegurando
desta forma uma
posição confortável e
aconchegante .
A técnica de envolver
o bebê também pode
ser utilizada para
acalmá-lo e fazê-lo
sentir-se seguro.
Medische opvolging
Acompanhamento médico
Beademing:
Het kind kan
beademd worden
en de lucht
wordt verwarmd,
bevochtigd en
indien nodig verrijkt
met zuurstof. Bij
beademing neemt
een machine de
ademhaling over, bij
CPAP ademt het kind
zelfstandig met extra
ondersteuning om
de longetjes open te
houden.
Voor het
comfort van
de baby wordt
de couveuse
afgedekt met
een hoes om
licht en geluid
te beperken
zoals in de
baarmoeder.
Para o
conforto
do bebê, a
incubadora é
coberta com
uma capa
para restringir
os ruídos e a
luminosidade
como no útero
materno.
Ventilação artificial:
O bebê pode necessitar de ventilação artificial e o ar ser aquecido e úmido e se necessário enriquecido com
oxigênio. O aparelho
respiratório assumirá
o processo respiratório completamente.
No caso de CPAP ( pressão positiva contínua
de ar) o aparelho respiratório proverá um
suporte extra para
manter os pulmões
abertos enquanto o
bebê mantém a própria respiração.
Elk kind wordt bewaakt en ondersteund door apparatuur.
Hartslag, ademhaling, zuurstofgehalte, temperatuur en
bloeddruk worden gemeten. Via infuuspompen kunnen
vocht en medicatie langzaam toegediend worden. Met het
aspiratietoestel worden storende slijmpjes weggezogen.
Cada criança é monitorizada e auxiliada através de aparelhos.
Freqüência cardíaca, respiração, nível de oxigênio, temperatura
e pressão arterial são verificados. Através da bomba infusora,
o fluído intravenoso e medicação podem ser administrados
lentamente. Com o aparelho de sucção as secreções são aspiradas.
7
Hoe wordt een kind geholpen op
de afdeling neonatologie?
Voeding
Een baby die veel te vroeg geboren wordt, kan nog
niet zelf drinken, maar zijn maag mag gestimuleerd worden. Daarom begint men ermee hele
kleine beetjes voeding met een slangetje (sonde)
rechtstreeks in de maag te geven. Ook voor een te
vroeg geboren kind is moedermelk de beste keuze,
daarom is het heel goed als de moeder start met
afkolven! Als dit niet kan of niet lukt, is er aangepaste kunstvoeding voorhanden. In de tussentijd
krijgt het kind zijn voeding via een infuus in een
ader van de arm, het been, op het hoofdje of soms
in de navel.
Als de baby 33 of 34 weken is (gerekend in zwangerschapsweken) wordt geprobeerd of het kind
zelf wil drinken. Rechtstreeks aan de borst, of met
een flesje.
Qual é o tratamento oferecido
no departamento neonatal ?
Alimentação
Um bebê que nasce extremamente prematuro
não consegue beber, mas o seu estômago pode
ser estimulado. Por isso uma pequena quantidade de alimento é introduzida diretamente no
estômago do bebê com o uso de um tubo (sonda).
Também para uma criança extremamente prematura o leite materno é a melhor escolha, por isto
é muito importante a mãe iniciar a extração do
leite. Quando isto não é possível ou não dá certo,
a alimentação é substituída por alimentação artificial. Neste meio tempo a criança recebe sua
necessidade nutritiva através de infusão em uma
veia do braço, da perna, da cabeça ou algumas
vezes do umbigo.
Se o bebê já tem 33 ou 34 semanas (idade gestacional) é verificado se o bebê é capaz de beber
por si mesmo. Diretamente no peito ou com uma
mamadeira.
8
Infecties
Aan het voetje zit de saturatiemeter, die
het zuurstofgehalte in het bloed meet.
De plakkers op het lichaam meten de
temperatuur en de hartslag. Aan de neus
is de maagsonde zichtbaar.
Door de vroeggeboorte en het verblijf op een NICU
is er een risico op het oplopen van infecties. Preterme kindjes zijn daar extra gevoelig voor omdat
ze minder afweerstoffen meegekregen hebben. Als
de arts vermoedt dat uw kind een infectie heeft
opgelopen, wordt er gestart met antibiotica.
O sensor do nível de oxigênio no sangue
está fixado no pézinho do bebê. Os
adesivos sobre o tórax do bebê medem
a temperatura e a frequência cardíaca.
O tubo que vai até estômago é visível no
nariz do bebê.
Longen
Een vroeggeboren kind heeft vaak onrijpe longen
die de neiging hebben om niet voldoende open
te blijven. Daarvoor krijgt het medicijnen. Ook
komt het nog wel eens voor dat de baby ‘vergeet’
te ademen, dat heet ‘apneu’. Via de monitor wordt
de ademhaling opgevolgd en kan er ingegrepen
worden als de baby stopt met ademen. Als het
nodig is, zal je kindje aan de beademing worden
gelegd, of krijgt het ademhalingsondersteuning
met behulp van slangetjes in zijn neus (CPAP of
NPAP). Als ook de hartslag daalt als gevolg van
ademhalingstekort, heet dat bradycardie (meestal
afgekort tot ‘brady’).
Infecção
Devido ao nascimento prematuro e a permanência em uma UTIN, aumenta-se o risco de adquirir infecções. Crianças prematuras são extremamente sensíveis porque seu sistema imunológico
ainda é deficiente. Se a equipe médica suspeita
que seu bebê está desenvolvendo uma infecção
o tratamento com antibiótico é iniciado imediatamente.
Pulmões
Bebês prematuros têm frequentemente tecidos
pulmonares imaturos que ocasionam a expansão
insuficiente dos pulmões. Para isto eles são tratados com medicamentos. Também é muito comum
que os bebês “se esqueçam” temporariamente de
respirar, Isto é chamado de “apnéia”. Através do
monitor a respiração é monitorada e a equipe
de enfermagem pode intervir se o bebê parar de
respirar. Se necessário o bebê será ventilado artificialmente ou receberá um suporte ventilatório
com o auxílio de pequenos tubos em seu nariz.
Este sistema se chama (pressão positiva contínua
Het gewicht wordt
regelmatig gemeten.
Aangezien dit
een ingrijpende
gebeurtenis is voor
het kind wordt dit
niet altijd dagelijks
gedaan.
Visto que a
verificação do peso
é um acontecimento
que exige muito
do bebê, o peso
não é verificado
diariamente.
Wanneer
voeding nog
niet mogelijk is
of de vertering
onvoldoende
is, krijgt het
kind vocht en
calorieën via een
infuus.
Quando a
alimentaçao
ainda não é
possível ou
a digestão é
insuficiente,
o bebê recebe
fluídos e calorias
através de
infusão venosa.
9
Hart, bloedvaten, hersenen
De hersenen en bloedvaten zijn nog niet voldoende rijp bij veel te vroeg geboren baby’s. Door
regelmatig een echo van het hoofd en het hart te
maken, houdt de arts de situatie in het oog.
Spieren
Nu het kindje geboren is, ligt het niet meer opgerold in het vruchtwater van de baarmoeder.
Omdat deze houding belangrijk is voor de spierkracht, wordt je kindje in de couveuse meestal
in een ‘nestje’ gelegd. Ter ondersteuning wordt
er soms ook een fysiotherapeut/kinesitherapeut
ingeschakeld.
Preterme kindjes zijn nog erg gevoelig voor licht
en lawaai. De couveuse wordt daarom afgedekt
om hen te beschermen tegen overmatig licht en
het geluidsniveau wordt zo veel mogelijk beperkt.
Bij een vroeggeboorte zijn de bloedvaten van het
netvlies nog niet volledig ontwikkeld. Om te zien
of de groei van die bloedvaatjes goed verloopt,
worden de oogjes regelmatig nagekeken door de
oogarts. Ook het gehoor wordt getest voor het
ontslag.
Vroeggeboren baby’s worden sneller geel
(icterus neonatorum) dan andere kinderen.
Ze worden dan een aantal dagen onder een
lamp gelegd met de huid zoveel mogelijk vrij
en de oogjes afgedekt tegen het felle licht.
Bebês prematuros se tornam amarelos mais
rapidamente (icterícia do recém nascido)
que outros bebês. Então, por alguns dias eles
são expostos à fototerapia somente usando
uma fraldinha e com os olhinhos protegidos
contra a luz intensa.
de ar) - CPAP ou NPAP. Se a freqüência cardíaca diminui em conseqüência da respiração deficiente,
nós chamamos isto de bradicardia (normalmente
abreviado `‘brady”).
Coração, vasos sanguíneos e
cérebro
O cérebro e os vasos sanguíneos ainda não estão
totalmente maduros em muitos dos bebês prematuros. Através do controle ecográfico regular
da cabeça e do coração, os médicos têm controle
da situação.
Músculos
10
Uma vez que o bebê nasceu, ele não está mais
envolvido pelo líquido amniótico do útero. Este
Testen en onderzoeken
Testes e exames
Ogen en oren
posicionamento é importante para o desenvolvimento do tônus muscular, por isto o seu bebê é
normalmente acomodado em um “ninho”. Algumas vezes o fisioterapeuta é envolvido para proporcionar o posicionamento mais apropriado.
Olhos e ouvidos
Os bebês prematuros são ainda muito sensíveis à
luz e ao barulho. Por isso a incubadora é coberta
para protegê-los da luz excessiva e do barulho.
Nos prematuros os vasos sanguíneos da retina
ainda não estão completamente desenvolvidos.
Para acompanhar o bom desenvolvimento destes vasos, os olhos são regularmente examinados
pelo oftalmologista. A audição também é testada
antes da alta hospitalar.
Om de medische
toestand van het
kind maximaal te
kunnen volgen,
zijn meestal een
aantal testen
of onderzoeken
noodzakelijk.
Met een RX-foto
krijgen artsen
een beeld van de
toestand van de
longen en/of de
buik. Zo kan men
ook nagaan of
een katheter of
beademingstube
goed geplaatst is.
Para
acompanhar
melhor o
estado de
saúde do bebê,
normalmente
são necessários
alguns exames.
Com o Raio X,
os médicos têm
uma imagem
do estado dos
pulmões e/ou do
abdómen. Desta
mesma forma, o
posicionamento
correto de
um cateter
intravenoso
ou do tubo
de respiração
podem ser
controlados.
Via een echografie
worden de hersenen
bekeken en kunnen
ook andere organen
onderzocht worden, bv.
het hart, de nieren, de
darmen, ...
Através da ecografia o
cérebro é observado
e outros órgãos
também podem ser
examinados, por
ex. coração, rins,
intestino...
11
Liefde van de ouders
Amor dos pais
De kwetsbare
oogjes worden
zorgvuldig
opgevolgd.
Os olhinhos
vulneráveis são
cuidadosamente observados.
Ook de liefde van de ouders is
levensnoodzakelijk voor deze kleine baby’s.
Vanaf het begin kan je contact maken met
je kindje in de couveuse, door bijvoorbeeld
zachtjes te praten.
O amor dos pais é vital para estes pequenos
bebês.
Desde o início você pode fazer contato com
seu bebezinho na incubadora, por exemplo,
conversando suavemente.
De verpleegkundigen
staan klaar om vragen te
beantwoorden en je te helpen
om je kindje stap voor stap te
leren kennen en te verzorgen.
Ook het gehoor wordt getest.
A enfermagem está pronta
a responder perguntas e a
ajudá-los a conhecer melhor
passo a passo o seu bebezinho
e a ensiná-los a prestar os
cuidados.
A audição também é testada.
Voor het vertrek naar huis wordt de
wiegendoodtest afgenomen.
Antes da partida para casa o teste da
síndrome da morte súbita infantil é
realizado.
12
13
Wat kan je zelf doen?
Je rol als ouder
Vele ouders hebben het moeilijk om contact te
maken met hun kindje. Ze zijn bang om hun kind
nog te verliezen. Het kind ziet er nog zo klein en
kwetsbaar uit en vaak is fysiek contact maar beperkt mogelijk. Ze worden afgeschrikt door de
apparatuur en de drukte. Ze hebben het gevoel
dat het kind niet van hen is en dat ze het komen
bezoeken. Onderschat echter niet het belang van
jezelf als ouder. Zelfs de kleinste kinderen voelen,
ruiken en horen wanneer hun ouders bij hen zijn
en vaak is dit merkbaar in hun medische waarden. Ze worden rustiger, ademen beter, … Probeer
daarom zo vaak mogelijk je kindje te bezoeken.
De verpleging kan je tips geven hoe je het best
contact kan maken met je kindje. Ook zullen ze
je stap voor stap leren je kind zoveel mogelijk zelf
te verzorgen: verschonen, temperatuur opnemen,
een badje geven, ... De verpleging is er voor je kind,
maar ook voor jou.
Como você pode ajudar?
A função dos pais
Muitos pais têm dificuldade em manter contato
com seus bebezinhos. Eles ainda temem perder
o bebê. O bebê tem a aparência tão pequena e
vulnerável e frequentemente o contato físico é
limitado. A correria e os aparelhos os atemorizam. Eles têm o sentimento de que o bebê não os
pertence e somente vem visitá-lo. Não subestime
a importância de vocês como pais.
Até mesmo os mais pequeninos bebês sentem,
cheiram e ouvem quando seus pais estão com
eles e com freqüência isto é percebido através dos
sinais vitais do bebê (batimento do coração, respiração..). Eles se tornam mais calmos, respiram
melhor... Tente portanto, visitar o mais frequentemente possível o seu bebezinho.
A Enfermagem pode dar dicas a vocês como melhorar o contato com seu bebezinho. A Enfermagem também ensinará a vocês passo a passo para
que possam prestar o máximo de cuidados pos-
14
Hygiëne
Bij zulke kleine kindjes is uiterste hygiëne heel
belangrijk om infecties te proberen voorkomen.
Met name sieraden (ringen, armbanden, horloges) bevatten veel bacteriën omdat ze niet goed
schoon te houden zijn en worden bijgevolg niet
gedragen bij een bezoek aan je kindje. Nagellak
is op veel afdelingen ‘verboden’ omdat daar veel
bacteriën onder zitten.
Volg nauwkeurig de richtlijnen van de afdeling
op, in verband met het wassen van de handen,
het dragen van beschermende kledij, ...
Contact
Buidelen/Kangoeroeën is heel belangrijk. Het
kind ligt dan tegen de blote borst van zijn vader
of moeder, voelt de ademhaling van zijn ouder,
hoort de hartslag en ruikt de geur. Het komt op die
manier vaak tot rust. Net als elk ander lichamelijk
contact levert buidelen geen extra hygiënerisico’s
op, en is het heel belangrijk voor het hechtingsproces tussen ouders en kind.
síveis ao seu bebezinho: Trocar fraldas, verificar
temperatura, dar banhozinho... A Enfermagem
está presente para o seu bebê assim como para
vocês também.
Higiene
Na tentativa de prevenir infecções, a higiene
rigorosa é muito importante para os pequenos
bebês. Especialmente adornos (anéis, pulseiras,
relógios) estão cheios de bactérias porque não
é simples mantê-los limpos. Por isso não é permitido usá-los durante a visita ao bebê. Esmalte
de unha é proibido em muitos departamentos
porque pode abrigar muitas bactérias.
Hygiëne is erg belangrijk! Doe je juwelen uit, was je
handen grondig en ontsmet ze bij elk contact met je kind.
Deze kleine baby’s zijn immers gevoelig voor infecties.
Higiene é muito importante! Retire as jóias, lave
rigorosamente suas mãos e desinfete-as antes de cada
contato com seu bebê. Bebês prematuros são muito
vulneráveis a infecções.
Zodra de medische
toestand het toelaat,
mag het kindje op schoot
bij mama of papa.
Quando as condições
médicas permitirem, você
poderá ter o seu bebê no
colo.
Siga rigorosamente as instruções do departamento, em relação ao lavar das mãos, o uso de aventais
protetores...
Contato
O método “canguru” é essencial. A criança é posicionada verticalmente contra o peito desnudo do
pai ou mãe e assim batem juntos dois corações,
15
Je kan ook praten tegen je kind, een verhaal voorlezen of liedjes zingen. Het zal je niet verstaan,
maar het voelt je aanwezigheid en je steun. Vooral
de stem en de hartslag van de moeder zijn vertrouwde geluiden voor het kind.
Elke vorm van contact dat je maakt met je kind
geeft je de gelegenheid je kindje te leren kennen.
Ook je kindje geraakt zo vertrouwd met je stem,
je geur, je aanrakingen, ...
Kleding
Wil je graag zelf kleertjes kopen voor je kindje of
wil je zelf iets maken? Dat kan zeker. Op sommige afdelingen zijn patroontjes te verkrijgen. In
gespecialiseerde babyzaken zijn kleertjes te koop,
maar ook gewone kledingwinkels hebben steeds
vaker kleinere babymaatjes. Ook via het internet
zijn adressen te vinden. Op www.vvoc.be vind je
een aantal links.
Voeding
Borstvoeding is heel belangrijk voor een kind in de
couveuse. Alleen in moedermelk zitten stoffen die
het kunnen beschermen tegen bepaalde infecties.
Dat betekent heel vaak afkolven, en dat vergt veel
van een moeder. Soms heeft het kind meer nodig
dan alleen borstvoeding, dan worden er eiwitten, mineralen en vitamines aan toegevoegd die
je kind helpen. Maar de basis blijft jouw borstvoeding. Uiteraard is er kunstvoeding beschikbaar,
als afkolven of borstvoeding geven niet lukt.
o bebê sente a respiração e o cheiro de seus pais,
pais e filhos permanecem em contato , dividem
calor, carinho, conforto e segurança. O método
“canguru” é um ato de amor. Frequentemente
o bebê se sente muito bem e se acalma. Como
qualquer outro contato físico, não causa risco
extra de higiene e é muito importante para o desenvolvimento do vínculo afetivo entre os pais
e os bebês.
Vocês também podem conversar com seu bebê,
ler estórias ou cantar canções. O bebê não entende vocês, mas sente a presença de vocês e ouve as
suas vozes. Principalmente a voz e o batimento
cardíaco da mãe é um som familiar para o bebê.
Qualquer forma de contato com seu bebê oferece a você a oportunidade de conhecer melhor o
seu bebê. Como resultado o seu bebê também se
familiariza com sua voz, cheiro, toque...
Alimentação
O leite materno é muito importante para uma
criança prematura. Somente o leite materno con-
16
tém muitas propriedades imunológicas valorosas
que protegerão o seu bebê contra infecções.
Para tanto, a mãe terá que extrair o leite com freqüência, e isto significa muito esforço. Às vezes
o bebê necessitará de complementação ao leite
materno, neste caso serão adicionados proteínas,
minerais e vitaminas. Mas a base continua sendo
seu leite materno. Leite artificial será disponibilizado caso a extração do leite materno não seja
possível.
Vestuário
Você deseja comprar roupinhas para o seu bebê
ou você deseja costurá-las? Você pode! Em alguns
hospitais é possível obter modelinhos. Em lojas
especializadas para bebês prematuros você pode
encontrar roupinhas, assim como em lojas normais de roupas você encontra hoje em dia com
freqüência pequenos tamanhos. Também através
da internet você pode encontrar endereços. No
www.vvoc.be você pode encontrar alguns links.
Is het kindje medisch gestabiliseerd,
dan wordt kangoeroeën mogelijk. Je
kindje mag dan naakt op de naakte
borst van mama of papa liggen. Voor je
kind is dit heel rustgevend. Het ruikt
de huid van zijn ouders, hoort hun
hartslag en wordt warm gehouden
door hun lichaamswarmte. Ook als
ouder is dit een unieke kans om je kind
te voelen, te knuffelen, te koesteren.
Dit kan helpen om een goede band op
te bouwen.
Se as condições médicas do bebê são
estáveis o método “canguru” é possível.
O seu bebê pode sem roupinha ser
colocado sobre o peito descoberto da
mamãe ou papai. Para a criança isto é
muito confortável. O cheiro da pele de
seus pais, ouvir os batimentos cardíacos
e serem mantidos quentinhos através
do calor físico dos pais. Além de ser uma
ótima chance de sentirem seu bebê,
abraçarem e acalentarem, isto pode
ajudar a formar um forte vínculo afetivo.
Een hand op het hoofdje of de buik en een hand aan
de voetjes geeft een geborgen gevoel aan je kindje.
Deze kindjes zijn in het begin erg kwetsbaar, zodat
strelen al te prikkelend kan zijn.
Uma mão sobre a cabeça ou sobre a barriguinha e
uma mão sobre os pezinhos fará o bebê se sentir
seguro. Estes bebezinhos são no início muito
sensíveis, o que significa que acariciar pode ser
estimulador demais.
17
Ook de verzorging van je kindje is een
leerproces. De verpleegkundigen staan klaar
om ouders stap voor stap te begeleiden en
te helpen om dit meer en meer zelfstandig
te doen.
Al vrij snel mag je als ouder je kindje
verschonen, het mondje verfrissen, de
temperatuur opnemen, de saturatiemeter
verplaatsen, … Dit alles kan zelfs bij
kinderen die de couveuse nog niet mogen
verlaten.
Também o cuidado de seu bebê
é um processo de aprendizado. A
enfermagem está pronta para passo
a passo acompanhar os pais e ajudálos a gradativamente a se tornarem
independentes .
Antes que vocês percebam vocês poderão
trocar as fraldinhas, fazer a higiene da
boquinha, verificar a temperatura e mudar
o sensor de saturação de oxigênio de lugar.
Isto é permitido mesmo que a criança
ainda não possa deixar a incubadora.
Ook via oogcontact leren
kind en ouder elkaar kennen.
Através do contato dos olho,
os bebês e os pais aprendem
a se conhecerem melhor.
Knuffelen zorgt
voor een nauw
contact tussen
kind en ouder.
Abraçar
aprofunda o
contato entre os
pais e o bebê.
Wanneer je kindje voldoende stabiel
is en het de couveuse een tijdje mag
verlaten, leer je het een badje geven.
Dit geeft ook de mogelijkheid om het
kindje aan- en uit te kleden.
18
Quando o seu bebezinho já está
bastante estável e pode sair da
incubadora por um tempinho, você
aprenderá a dar um banhozinho. Você
aprenderá também a vestir e a despir o
seu bebezinho.
19
Voeding
Alimentação
Leren eten is bij
deze kinderen
meestal een proces
van verschillende
weken.
In het begin
wanneer het
kind nog niet kan
drinken, geeft het
kangoeroeën de
baby de kans om
op verkenning te
gaan. Het ruikt
de geur van de
huid en de melk
van moeder. Het
voelt de borst en
kan eraan likken
of sabbelen.
Tijdens dit proces
kan de voeding
toegediend
worden via een
sonde zodat het
kind dit contact
leert te associëren
met eten.
Para bebês
prematuros,
aprender a beber
normalmente é
um processo que
demora semanas.
No início, quando
o bebê ainda não
sabe beber, o
método “canguru”
permite ao bebê
explorar. O bebê
descobre o cheiro
da pele e do leite
materno. O bebê
sente o seio e pode
lamber ou mamar
o peito. Durante o
método “canguru”
o bebê pode ser
alimentado através
de uma sonda, e
isto pode ajudá-lo a
associar o “contato”
com o “alimentarse”.
Nadien wordt geprobeerd de borst of een flesje
met moedermelk aan te bieden. Er bestaan ook
volwaardige melkpoeders voor prematuren als
alternatief.
Posteriormente o seio materno ou uma mamadeira
de leite é oferecido. Existem também fórmulas
nutritivas para prematuros como alternativa.
20
Wanneer het kind te snel moe is, kan
een deel van de voeding nog steeds via
de maagsonde toegediend worden.
Se a criança se cansar facilmente,
uma parte do leite pode sempre ser
administrada via sonda gástrica.
Volledige borstvoeding is meestal
mogelijk na 34 à 36 weken.
Als mama er niet is, kan de afgekolfde
melk verder via flesjes aangeboden
worden.
Leite materno exclusivo é normalmente
possível apos 34 a 36 semanas.
Se a mãe não pode estar presente, o
leite extraído pode ser oferecido através
da mamadeira.
21
Van couveuse naar bedje thuis
Da incubadora para o bercinho
De meeste kinderen starten in een
gesloten couveuse waar maximale zorg
mogelijk is.
Os cuidados da maioria dos bebês
começam dentro de uma incubadora
onde a prestação máxima de cuidados
é possível.
Overplaatsen naar een ander
ziekenhuis
Als je kind opgenomen is op een NICU en het gaat
goed met hem/haar, dan heeft het de intensieve
zorg niet meer nodig. De arts zal je vertellen dat
het kind overgebracht zal worden naar een andere
afdeling of een ander ziekenhuis, waar het verzorgd zal worden tot het sterk genoeg is om naar
huis te gaan. Veel ouders schrikken daar in eerste
instantie van. Ze zijn vertrouwd geraakt met de
huidige situatie en net nu het beter gaat met hun
kind, moeten ze weg. Het is goed te bedenken dat
het juist goed gaat met je kindje en dat het voldoende heeft aan de zorg op de andere afdeling of
in het andere ziekenhuis. Het is belangrijk dat de
intensieve couveuseplaatsen voorbehouden blijven voor kinderen in kritieke toestand. Bovendien
is het nieuwe ziekenhuis meestal dichter bij huis,
zodat je makkelijker bij je kind kan zijn.
Depois são
transferidos para
um caminha aberta.
O colchão pode ser
aquecido.
Als je kindje eraan toe is, zal het van de bewakingsapparatuur af worden gehaald. Daarna
mag het in een wiegje. Als dat ook goed gaat en
je kindje drinkt goed en zelfstandig, is het meestal
tijd om de stap naar huis te zetten.
Als je kan, is het goed om vooraf in het andere
ziekenhuis eens te gaan kijken. Vaak gelden er andere regels voor bezoek, hygiëne, ... Zo zal je kind
Transferência para outro hospital
Daarna verhuizen ze
naar een open bedje.
Het matrasje kan
eventueel verwarmd
worden.
meer en meer moeten wennen aan de huiselijke
hygiëne. Ook zijn er minder verpleegkundigen per
kind. Soms is er niet steeds een verpleegkundige
op de couveuseafdeling aanwezig, maar hebben
ze een pieper bij zich die piept als een van de alarmen bij het kind afgaat.
Se o seu bebê esta internado na UTIN e a evolução é boa, então seu bebê não necessita mais de
cuidado intensivo. Os médicos notificarão você
e o bebê será transferido para um outro departamento do hospital, onde o bebê receberá cuidados
até que esteja forte o suficiente para ir para casa.
Muitos pais se assustam no primeiro momento.
Eles se tornaram confiantes com a situação presente e justo agora que tudo vai bem com o bebê
deles, eles precisam se mudar.
seu bebê deverá se acostumar com a higiene local. Também terá menos pessoal de enfermagem
por criança. Nem sempre uma enfermeira estará
presente na unidade de cuidados especiais, mas
a enfermagem tem um sistema de mensagem que
será acionado se o monitor do bebê alarmar.
Os monitores serão desconectados, quando seu
bebê estiver pronto para isto. Depois pode ser
colocado em um berço. Se tudo vai bem e o bebezinho beber bem e é independente, é tempo
de ir para casa.
É bom considerar que vai tudo bem com seu bebê
e ele receberá o cuidado necessário em outro departamento ou em outro hospital. É importante
manter as vagas de cuidados intensivos para bebês em estado crítico. Além do mais, o hospital
para onde o seu bebê será transferido na maioria
das vezes será mais próximo à sua casa, sendo assim, você pode facilmente estar com seu bebê.
Se for possível, é bom que você visite o outro hospital com antecedência. Frequentemente vigoram
outras regras para visitas, higiene ... Mais e mais
22
23
En daarna: thuis!
Het kamertje
Zorg dat je kind het niet te warm heeft. In de slaapkamer is 20-22° C voldoende. Gebruik geen dekbedje of kussen en vermijd te veel dekentjes. Zorg
voor frisse lucht door regelmatig te verluchten.
Laat je kind op de rug slapen, niet op zijn buik. Leg
het ook niet op de zij te slapen want dan kan het
op de buik rollen. Laat je kind niet in het ouderlijke bed slapen. Het kind kan zijn temperatuur
nog niet goed regelen, en kan het zo in het grote
bed te warm krijgen. Bovendien kan het kind niet
onder de kussens of het dekbed uit als die op hem
komen te liggen.
Het badje en de kleding
De ruimte waar je een badje geeft, mag wel lekker
warm zijn. Probeer er voor te zorgen dat je kind
niet te veel afkoelt na het badje.
E então : casa!
O quartinho
Cuide para que a criança não sinta muito calor. No
quarto de dormir 20-22 graus é o suficiente. Não
use edredom ou travesseiro e diminua cobertores
demais. Ventile o quarto regularmente para obter
ar fresco.
Faça seu bebê dormir de costas e não de barriga para
baixo. Também não o deite de lado porque assim ele
pode rolar de barriga para baixo. Não deixe seu bebê
dormir juntos na cama dos pais. O bebê ainda não
consegue regular bem sua temperatura e pode assim
obter muito calor na cama grande. Além do mais o
bebê não consegue sair de debaixo do edredom ou
travesseiro caso eles estejam sobre ele.
O banhozinho e o vestuário
O ambiente onde você dá o banho, pode ser bem
quente. Tente cuidar com antecedência para que o
seu bebê não se resfrie demais após o banho.
24
Kies de kleding zo uit dat je kindje het niet koud
heeft maar zeker ook niet te warm.
Graag rust, regelmaat en reinheid.
Gun je kind voldoende rust! Naar huis gaan betekent immers voor je baby aankomen in een volledig onbekende omgeving. Met rust en regelmaat
help je je kindje om deze nieuwe plek met mondjesmaat te ontdekken. Als het geen belangstelling
meer heeft voor wat er rond hem gebeurt, is dat
vaak het signaal dat het moe is. Gun het dan de
nodige rust.
Probeer ook te veel prikkels te vermijden. Zo is
het voeden erg vermoeiend en heeft het kindje
zelden nog energie om daarna nog te spelen. Ook
kan bijvoorbeeld wiegen, door de kamer lopen en
tegelijkertijd tegen hem praten te veel zijn. Laat je
baby rustig naar je kijken, dat is vaak voldoende.
Geef je kind tijdens het bezoek niet steeds door
van de ene persoon naar de ander. Dat is erg vermoeiend waardoor het gaat huilen. Bovendien is je
kind nog kwetsbaar waardoor je contact met zieke
Escolha as roupinhas de modo que o bebê não tenha frio mas também não sinta calor demais.
Descanso, regularidade e asseio
Ofereça ao seu bebê descanso suficiente! Ir para casa
significará, com efeito, algo diferente, um ambiente
desconhecido para seu bebê. Com descanso e regularidade você ajuda seu bebezinho a descobrir
este novo ambiente gradativamente. Se ele já não
se importa mais com o que acontece ao redor dele,
isto significa que ele está cansado. Dê a ele então o
descanso necessário.
Tente também diminuir estímulos demais. A alimentação já é bastante cansativa e o bebezinho
raramente tem energia sobrando para depois dela
ainda brincar. Também por exemplo, ninar o bebê
enquanto anda pelo quarto e conversar ao mesmo
tempo pode ser demais. Deixe seu bebê calmamente
olhar para você, isto é frequentemente suficiente.
Não dê seu bebê de uma pessoa para outra durante a
visita. Isto é cansativo demais e pode ser que devido
a isto, seu bebê venha a chorar. Além do mais, seu
Vervolgens is het tijd om naar huis te
gaan. Veel ouders zijn blij dat ze naar huis
mogen met hun kindje, maar voelen zich
nog onzeker en angstig. Het team van de
afdeling blijft bereikbaar en staat open
voor je vragen en bezorgdheden.
O passo seguinte é levar o seu bebê para
casa. Muitos pais estão felizes que eles
podem ir para casa com seu bebezinho,
mas sentem-se ainda inseguros e
temerosos. A equipe do departamento
permanece disponível e estão abertos
para perguntas e conversar sobre as
preocupações dos pais.
Veel afdelingen werken
met een dagboekje waar
de dagelijkse evolutie en
belangrijke stappen van het
kindje in genoteerd kunnen
worden en waar foto’s een
plaatsje krijgen.
Het vormt een mooie
herinnering voor de ouders
en een boeiend boek voor het
kindje later.
Muitos departamentos
trabalham com um diariozinho
onde a evolução diária e
avanços importantes de seu
bebê podem ser registrados e
onde você pode colar fotos.
O diário é uma ótima
lembrança para os pais e um
interessante livro para o seu
bebezinho no futuro.
25
en verkouden mensen dient te vermijden. Voel je
hierover niet schuldig, je mag best streng zijn want
het gaat immers om het welzijn van je kind. Roken
in de buurt van de baby of in de ruimtes waar het
kind eventueel op andere momenten verblijft, is
ontoelaatbaar. Neem het kind ook niet mee naar
plaatsen waar er gerookt wordt.
Gezondheid en medische
opvolging
Inentingen worden het best volgens het normale
schema gegeven en volgens de kalenderleeftijd.
De kinderarts of neonatoloog is de eerste verantwoordelijke arts van je kind. Maak je je zorgen over
je baby, neem dan contact op met hem/haar. Als
ouder heb je immers goed zicht op het gedrag
van je kind en eventuele veranderingen. Er zijn
geen domme vragen. Je kan maar horen dat alles
in orde is. Is er toch iets aan de hand dan zal de
arts je kindje verder onderzoeken en eventueel
doorverwijzen naar andere hulpverleners zoals
collega artsen, een kinesist, een logopedist, ... Laat
de consultatiebureau-arts en/of huisarts contact
opnemen met de kinderarts als er onduidelijkheden zijn.
De eerste twee jaar is het goed om zelf met de gecorrigeerde leeftijd te werken. Dat geldt voor de
voedingsvoorschriften maar ook voor de ontwikkeling van je kind. De meeste kinderen lopen hun
‘achterstand’ steeds meer in om rond de leeftijd van
twee jaar gelijk te staan met leeftijdsgenootjes.
bebê é ainda suscetível a infecções por isso você deve
evitar contato com pessoas doentes e resfriadas. Não
sinta culpa por causa disto. Isto significará o bem
estar de seu bebê. Fumar ao redor de seu bebê ou
em ambientes onde seu bebê estará depois não é
permissível. Não leve seu bebê em ambientes onde
é permitido fumar.
gestacional corrigida. A idade cronologica do calendário é a idade que seu bebê tem se você inicia
a contagem a partir do nascimento., é o tempo de
vida extra-uterino. A idade gestacional corrigida é
a idade que o bebe teria se a tivesse nascido com 40
semanas de gestação.
Saúde e acompanhamento médico
O pediatra ou neonatologista é o médico titular
responsável pelo seu bebê. Se você está preocupado sobre o seu bebê, contate o médico. Como pais
vocês, com efeito, estão em boa posição para avaliar
o comportamento de seu bebê e eventuais mudanças. Não existem perguntas estúpidas. Você pode
ouvir que tudo esta em ordem. Porém se tiver algo
suspeito, o médico de seu bebê realizará investigações e eventualmente irá encaminhá-los a outros
colegas especialistas, a um fisioterapeuta, um fonoaudiólogo . Peça à clínica médica ou o médico de
casa contatar o pediatra se houver dúvidas.
26
Artsen werken meestal met twee leeftijden, de
kalenderleeftijd en de gecorrigeerde leeftijd. De
kalenderleeftijd is de leeftijd die je kindje heeft als
je begint te tellen vanaf zijn geboorte. De gecorrigeerde leeftijd krijg je door het aantal weken dat
je kind te vroeg geboren is af te trekken van de
kalenderleeftijd of door te beginnen tellen vanaf de
dag dat je kindje uitgerekend en verwacht was.
Os médicos trabalham normalmente com 2 idades, a idade cronológica do calendário e a idade
Soms blijft de groei wat achter, maar dat geeft
niet. Gezonde maaltijden met veel afwisseling,
en als het kan veel buitenlucht, maken het kind
sterk. Snoepen of vette voeding mag wel eens,
maar is geen goede manier om je kindje te laten
bijkomen.
Calcula-se a idade gestacional corrigida diminuindo
as 40 semanas da idade gestacional do nasimento.
Assim se um prematuro nasce após 28 semanas de
gestação, faltam 12 semanas para completar as 40
semanas, só quando tiver 3 meses de vida extrauterina atingirá as 40 semanas da idade corrigida.
Vacinações devem seguir o esquema regular e de
acordo com a idade do calendário.
Porém os primeiros 2 anos é aconselhável seguir a
idade corrigida. Isto se aplica para as orientações
alimentares e também para o desenvolvimento de
seu bebê. Com 2 anos a maioria das crianças tem
o mesmo desenvolvimento que outras crianças da
mesma idade.
Algumas vezes o crescimento permanece um pouco atrasado mas isto não é motivo de preocupação.
Alimentação saudável com muitas variações, e sem-
Gaatjes in de oren laten prikken
of sieraden dragen, stel je het best
uit tot na het eerste levensjaar. Je
kind is immers nog erg vatbaar
voor bacteriën en infecties.
Tot slot
Geef jezelf eerst de tijd om de
overdonderende ervaringen een
plaats te geven. Zo maak je ruimte
voor de ontmoeting met je kindje.
Je kind is in goede handen, maar
niets of niemand kan jou als ouder vervangen. Probeer het contact met je kindje op te bouwen
en vraag steeds hulp als je met iets
zit. Het team van de afdeling is er
niet alleen voor je kind, maar ook
voor jou.
pre que possível muito ar fresco faz
sua criança forte. Doces e comidas
gordurosas pode de vez em quando,
mas não é uma boa maneira de fazer sua criança ganhar peso.
Furar as orelhas ou uso de jóias é
recomendável deixar para mais tarde após o primeiro ano de vida. Sua
criança ainda é muito suscetível a
infecções.
Conclusão
Tome o tempo necessário a si
mesmo para se adaptar a esta esmagadora experiência. Crie oportunidade para visitar o seu bebê.
Seu bebê está em boas mãos, mas
nada ou ninguém pode substituir
vocês como pais. Tente edificar o
contato com seu bebezinho e peça
por ajuda sempre que você necessite. A equipe do departamento não
esta lá somente por seu bebê, mas
também por vocês.
Een opname op een NICU
is een hele beproeving
met veel hoogtes en
laagtes. Het is belangrijk
dat ouders de mooie
momenten proberen te
koesteren en proberen
te genieten van het
groeiende contact met
kun kind. Notities en
foto’s kunnen deze
momenten vastleggen
voor later.
Admissão em uma UTIN é
uma experiência cheia de
altos e baixos.
É importante que os pais
tentem lembrar e desfrutar
os bonitos momentos do
crescimento do contato
com seu bebê. Pequenos
lembretes e fotos podem
registrar estes momentos
para sempre.
Teksten: Yannic Verhaest, Anita Verhille, Rita Verhille, Zita Van der Heyden, Evelyne
Weckx met steun van het volledige VVOC bestuur.
Vertalingen: Ann Heyman en Evelyne Weckx
Foto’s: Fotografe Fie Vandevin (www.fievandevin.be) en persoonlijke foto’s van ouders.
Met dank aan de ouders, het medisch en paramedisch team van de ziekenhuizen GZA
campus Sint-Augustinus en UZLeuven die toelating gaven voor het gebruik van de foto’s.
Vormgeving: Imaginist | Uitgever: Dirk Smitz | Coördinatie: Els Buggenhout
Textos: Yannic Verhaest, Anita Verhille, Rita Verhille, Zita Van der Heyden, Evelyne Weckx
Com suporte total da administração da VVOC
Traduções: Clara Akemi Kussano, Elis C. Sayuri Akiyama, Wide Roeland Hogenhout.
Fotos: Fotógrafo Fie Vandevin (www.fievandevin.be) e fotos pessoais dos pais.
Agradecimentos aos pais, à equipe médica e paramédica dos hospitais GZA e
UZLeuvenque autorizaram o uso das fotos.
Design: Imaginist | Editor: Dirk Smitz | Coordenação: Els Buggenhout
27