relatóriu konstatasaun sira - USAID School Dropout Prevention Pilot

Transcrição

relatóriu konstatasaun sira - USAID School Dropout Prevention Pilot
Prevene Abandonu Eskolár
RELATÓRIU KONSTATASAUN SIRA
PROGRAMA PILOTU PREVENSAUN ABANDONO ESKOLÁR
Los kalae katak Sistema Avizu sedu no
Atividade Envolvimentu Estudante nian
Hamenus sira nia Husik Eskola?
Konstatasaun husi Avaliasaun Impaktu ba
Programa Pilotu Prevensaun Husik Eskola husi
Nasaun Ha'at nian
Hato'o ba:
Ajensia Estadus Unidus ba Dezenvolvimentu Internasional
Washington, DC
Hato'o husi:
Asosiadu Kriativu Internasional, Inc.
Washington, DC
Setembru 2015
Relatoriu ida nee habele husi Ema Amerikanu sira liu husi Ajensia Estadus Unidus ba
Dezenvolvimentu Internasional (USAID). Konteúdu husi relatoriu nee nudar responsabilidade
mesak husi Asosiadu Kreativu Internasional no la presiza tenke reflete opiniaun husi USAID ka
Governu Estadus Unidus.
DEC Submission Requirements
a.
b.
c.
d.
USAID Award Number
Titulu no Numeru
Objetivu USAID ninian
Titulu no numeru Projetu
USAID ninian
Area Programa no
Elementu Programa
USAID ninian
e.
Titulu Deskriptivu
f.
Naran autor (sira)
g.
Naran Kontratu nain
i.
Patrosina Unidade
Operasaun USAID nian
no COTR
Loron Publikasaun nian
j.
Lian iha Dokumentu
h.
No Kontaktu. EDH-I-00-05-00029-00
Orden Knaar nian AID-OAA-TO-10-00010
Investe iha Ema (IIP)
USAID nia Programa Pilotu ba Prevensaun Husik Eskola
(SDPP) ba Rejiaun Asia no Médiu Oriente.
Edukasaun (area programa 3.2)
Edukasaun Baziku (elementu programa 3.2.1)
Konstatasaun husi Avaliasaun Impaktu ba Programa
Pilotu Prevensaun Husik Eskola husi Nasaun Ha'at nian
Asosiadu Kriativu Peskiza Politiku Internasional
no Matematika
Asosiadu Kriativu Internasional, Inc.
5301 Wisconsin Avenue, NW, Suite 700
Washington, DC 20015
Telephone: 202 966 5804 Fax: 202 363 4771
Contact: [email protected]
Asia/TS
Eric Bergthold, COTR
Setembru 2015
Arabiku, Inglesh, Fransés, Lia-Hindi, Lia-Kambojanu,
Portugés, Lia-Rusu, Lia-Español, Lia-Tajike, Tetum,
Lia-Urdú
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina ii
Índise
ACRÓNIMU
viii
REKOÑESIMENTU
ix
REZUMU EZEKUTIVU
x
A.
xi
B.
Konstatasaun Avaliasaun nian
Implikasaun sira husi konstatasaun avaliasaun ninian
1. Fator sira nebe mak bele relasiona ba konstatasaun impkatu nebe observadu
2. Implikasaun konstatasaun sira estudu nian
3. Peskiza iha futuru konstatasaun sira husi SDPP mak sujere
xx
xx
xxi
xxiii
I.
Introdusaun
1
II.
Vizaun Jeral ba Intervensaun
3
A.
Husik Eskola ba iha Nasaun SDPP sira
3
B.
Intervensaun sira
1. Selesaun Intervensaun SDPP
2. Sistema Avizu Sedu
3. Intervensaun sira ba Envolvimentu
8
8
12
13
C.
Implementasaun Programa nian
15
D.
Fiar-metin Implementasaun
18
III.
Dezeñu Avaliasaun Impaktu
22
A.
SDPP nia Teoria Mudansa
22
B.
Pergunta sira ba Peskiza
23
C.
Dezeñu
23
IV.
V.
VI.
A.
Amostrajen no Kolesaun Dadus
Karaterístika sira husi amostra
SDPP nia impaktu sira
Impaktu sira sobre rezultadu ba edukadór
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
29
30
32
32
Pajina iii
1.
2.
3.
B.
33
38
41
1.
2.
Impaktu sobre estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru eskola
Impaktu sobre sasukat prinsipál husi estudante nia hahalok sira hasoru eskola
Impaktu sira kona-bá sasukat adisionál sira husi estudante nia hahalok hasoru eskola
45
45
57
1.
2.
Impaktu sira kona-bá estudante nia envolvimentu iha eskola
Impaktu sira kona-bá estudante nia prezensa lor-loron iha eskola
Impaktu sobre sasukat adisionál sira ba estudante nia envolvimentu iha eskola
61
61
68
C.
D.
Impaktu kona-bá edukadór hahú prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár
Rezultadu adisionál sira ba edukadór
Rezultadu adisionál sira ba administradór eskola nian
Impaktu sira sobre abandonu eskolár
1. Impaktu sira sobre sasukat prinsipál husi abandonu eskolár
2. Impaktu sobre sasukat adisionál sira husi abandonu eskolár
VII.
74
74
81
Implikasaun sira husi Konstatasaun Avaliasaun
87
A.
Sumáriu Konstatasaun sira
87
B.
Fatór kontekstuál sira ne’ebé posivel relasiona ho rezultadu impaktu hirak ne’ebé observadu
92
C.
Implikasaun husi rezultadu estudu sira
93
D.
Peskiza iha futuru konstatasaun sira husi SDPP mak sujere
96
Referénsia
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
97
Pajina iv
TABELA
Tabela ES.1. Impaktu programa SDPP ba sasukat prinsipál husi programa nia efetividade..... xviii
Table ES.2. Impaktu pograma SDPP ba sasukat rezultadu adisionál .......................................... xix
Tabela II.A.1. Área Alvu, Tinan Eskolár sira, Eskola sira no Estudante sira tuir Nasaun ............ 5
Tabela II.1. Karaterístika sira husi intervensaun ba envolvimentu iha Kamboja, Tajikistaun,
India, no Timor-Leste ........................................................................................................... 14
Tabela III.1. Sasukat prinsipál no sekundária/adisionál sira husi efetividade programa SDPP ... 27
Tabela III.2. Análize subgrupu prinsipál no adisionál .................................................................. 28
Table IV.1. Medida amostra ......................................................................................................... 29
Tabela IV.2. Dimensaun análize amostra ..................................................................................... 30
Tabela V.1. Média eskola, edukadór, no estudante sira nia karaterístika liña-baze sira, tuir nasaun
(signifika exseptu pelu-kontrariu indikadu). ......................................................................... 31
Tabela VI.A.1. Programa SDPP nia impaktu kona-bá edukadór nia prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár, tuir sub-grupu .......................................................................................... 35
Tabela VI.A.2. Impaktu Programa SDPP ba rezultadu adisionál edukadór ................................. 44
Tabela VI.B.1. Programa SDPP nia impaktu ba sasukat prinsipál husi efektividade ba estudante
sira ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru eskola, tuir sub-grupu ........................................... 56
Tabela VI.B.2. Impaktu programa SDPP ba hahalok adisionál estudante ne’ebé iha rizku
hasoru eskola......................................................................................................................... 61
Tabela VI.C.1. Programa SDPP nia impaktu sira ba prezensa, liu husi sub-grupu ...................... 67
Tabela VI.C.2. Impaktu programa SDPP ba sasukat seluk envolvimentu estudante nian iha eskola. 73
Tabela VI.D.1. Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár, tuir sub-grupu ................... 79
Tabela VI.D.2. Impaktu programa SDPP ba sasukat seluk ne’ebé iha relasaun ho abandonu eskolár83
Tabela VII.1. Impaktu programa SDPP ba sasukat prinsipál husi efektividade programa........... 88
Table VII.2. Impaktu pograma SDPP ba sasukat rezultadu adisionál .......................................... 88
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina v
FIGURA SIRA
Figura ES.1: Impaktu Programa SDPP ba mestre nia pratika prevensaun hsusik eskola
Figura ES.2: Impaktu Programa SDPP ba sasukat prinsipál efetividade nian ba atitude
estudante sira nebe iha risku hasoru eskola
Figura ES.3: Impaktu programa SDPP ba prezensa iha eskola lor-loron, nudar jeral no iha sira
nebe iha risku nia let.
Figura ES.4: Impaktu programa SDPP ba husik eskola, iha jeral no iha estudante nebe iha risku
sira nia let.
Figura II.A.1: Numeru Husik Eskola iha Klase Alvu (2009–2010)
Figura II.A.2: Programa SDPP ba rejiaun alvu, tuir nasaun
Figura II.B.1: Kauza boot lima/Kauza potensiál atu husik eskola
Figura II.B.2: Absenteízmu bazeia ba Estudante sira ne’ebé Husik Eskola ka Iha Rizku
Figura II.B.3: Atendimentu husi Edukadór Estudante sira ne’ebé iha Rizku mak refere
Figura II.C.1: Implementasaun Programa SDPP, tuir nasaun
Figura II.D.1: EWS: Pursentajen Eskola sira Konsege hetan Limite FOI Pursentu 80 ka Liu tuir
Nasaun
Figura II.D.2: Pursentajen Media la Tetu husi Eskola sira ne’ebé Konsege Hetan ka Liutiha
Limite Pursentu 80 tuir Komponente EWS
Figura II.D.3: Programa Kapasitasaun: Pursentajen Eskola sira ne’ebé Konsege Hetan ka Liutiha
Limite FOI Pursentu 80
Figura III.1: SDPP nia modelu konseituál
Figura III.2: SDPP nia dezeñu pilotu randomizadu sira ne’ebé kontroladu
Figura VI.A.1: Programa SDPP nia impaktu kona-bá edukadór nia prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár
Figura VI.A.2: Programa SDPP nia impaktu sira kona-bá edukadór nia prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár, tuir sub-grupu
Figura VI.A.3: Impaktu programa SDPP nian ba edukadór sira nia sensu efikásia-an, tuir nasaun
Figura VI.A.4:Impaktu programa SDPP nian ba edukadór sira nia sensu responsabilidade, tuir
nasaun
Figura VI.A.5:Impaktu programa SDPP nian ba eskala pratika prevensaun abandonu eskolár
administradór nian, tuir nasaun
Figura VI.A.6:Impaktu programa SDPP nian ba administradór nia sensu efikásia-an, tuir nasaun
Figura VI.A.7:Impaktu programa SDPP nian ba administrador nia sensu responsabilidade, tuir
nasaun
Figura VI.B.1:Impaktu programa SDPP nian ba hahalok emosionál estudante sira hasoru eskola
Figura VI.B.2: Impaktu programa SDPP nian ba hahalok emosionál estudante sira hasoru eskola, tuir
sub-grupu
Figura VI.B.3:Impaktu programa SDPP nian ba estudante sira nia hahalok kognitivu hasoru
eskola.
Figura VI.B.4:Impaktu programa SDPP ba hahalok kognitivu estudante sira hasoru eskola, tuir
subgrupu
Figura VI.B.5: Impaktu programa SDPP nian ba estudante sira nia hahalok komportamentál hasoru
eskola
Figura VI.B.6:Impaktu programa SDPP nian ba estudante sira nia hahalok komportamentál
hasoru eskola, tuir sub-grupu
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina vi
Figura VI.B.7:
Figura VI.B.8:
Figura VI.B.9:
Figura VI.C.1:
Figura VI.C.2:
Figura VI.C.3:
Figura VI.C.4:
Figura VI.C.5:
Figura VI.D.1:
Figura VI.D.2:
Figura VI.D.3:
Figura VI.D.4:
Figura VII.1:
Impaktu programa SDPP nian ba estudante nia hanoin kona-bá edukadór nia
apoiu
Impaktu programa SDPP nian ba estudante nia hanoin kona-bá apoiu husi inanaman
Impaktu programa SDPP nian ba estudante nia hanoin kona-bá treinu
komputadór
Impaktu pograma SDPP nian ba prezensa lor-loron nian husi estudante einjerál no estudante sira ne’ebé iha rizku.
Impaktu programa SDPP nian ba prezensa lor-loron nian ba estudante ein-jerál,
tuir sub-grupu
Impaktu programa SDPP nian ba dezempeñu iha matematika
Impaktu programa SDPP nian ba dezempeñu iha lingua
Impaktu Programa SDPP nian ba estudante nia komportamentu
Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár ein-jerál no entre estudante
sira ne’ebé iha rizku.
Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár, tuir sub-grupu
Impaktu programa SDPP nian ba progresaun tinan eskolár
Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár entre tinan eskolár iha
Tajikistaun
Modelu Konseptual SDPP ho impaktu programa nian
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina vii
ACRÓNIMU
CARE
CARE International
EWS
Sistema Xamada-Atensaun Dahuluk
ICT
Teknolojia Informasaun no Komunikasaun
KAPE
Asaun Kampuchea ba Edukasaun Primaria
LAN
Rede Área Lokal
OECD
Organizasaun ba Kooperasaun no Dezenvolvimentu Ekonómiku
PTA
Asosiasaun Inan-Aman no Edukadór
QUEST
Aliansa Formasaun Edukasaun ho Abilidade no Kualidade
RCT
Pilotu Randomizadu ida ne’ebé Kontroladu
RTE
Direitu husi Labarik sira ba Edukasaun Livre no Obrigatóriu
SDPP
Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár
SMLP
Projetu Aprendizajen Motivasaun Estudante sira
STS
Eskola-ba-Eskola
USAID
Ajénsia Estadus Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina viii
REKOÑESIMENTU
Konstatasaun sira ne’e hanesan rezultadu serbisu husi ekipa koletivu Programa Pilotu
Prevensaun Abandonu Eskolár (SDPP) iha Estadus Unidus, Kamboja, India, Tajikistaun no
Timor-Leste iha etapa peskiza dezeñu, dezenvolvimentu instrumentu no rekolla dadus atu tama
hodi analiza no halo relatóriu. Ema sira tuirmai hala’o papel prinsipál iha prosesu ne’e:
Karen Tietjen
(Creative Associates International)
Nancy Murray
Quinn Moore
Emilie Bagby
Ali Protik
Mark Strayer
Kristine Johnston
Kathy Buek
Ebo Dawson-Andoh
Owen Schochet
Ron Palanca
Jeremy Page
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(uluk Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
(Mathematica Policy Research)
Chea Kosal
Carole Williams
Lork Ratha
(Asaun Kampuchea ba Edukasaun Primaria)
(Asaun Kampuchea ba Edukasaun Primaria)
(Asaun Kampuchea ba Edukasaun Primaria)
Aakash Sethi
Amitav Nath
(IDEAL ho Quest Alliance)
(IDEAL ho Quest Alliance)
Gulgunchamo Naimova Amirbekovna
Zarina Bazidova
(Creative Associates)
(Creative Associates)
Lotte Renault
Shoaib Danish
(CARE)
(CARE)
Mark Lynd
(Eskola-ba-Eskola)
Neangpouv Yi
Chantha Kuon
(Indochina Research Ltd – IRL, Kamboja)
(Indochina Research Ltd – IRL, Kamboja)
Kahramon Bakozoda (Sentru Zerkalo ba Peskiza Sosiolójiku, Tajikistan)
Pranav Chaudhary
(Konsultadoria Sunai, India)
Relatóriu ikus preparadu husi Nancy Murray, Quinn Moore, Emilie Bagby, Ali Protik, Mark
Strayer, Kristine Johnston no Karen Tietjen.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina ix
REZUMU EZEKUTIVU
Pilotu ba Prevensaun Husik Eskola (SDPP), programa tinan lima ba multi-nasaun nebe hetan
fundu husi Ajensia Estadus Unidus ba Dezenvolvimentu Internasional (USAID), planu atu
identifika meius nebe diak liu atu hamenus numeru estudante sira nebe husik eskola iha primaria
no sekundaria.1 Ninia objetivu mak atu fornese programasaun konsellu ho basea evidensia ba
misaun sira USAID nian no nasaun sira iha Asia no Médiu Oriente kona ba prevensaun estudante
sira nebe husik eskola hodi halao pilotu no halo teste ba efektividade intervensaun ba
prevevensaun husik eskola iha nasaun alvu sira: Kamboja, India, Tajikistaun no Timor Leste.
Atu komprende métodu nebe justifika husik eskola iha nasaun hat nebe nudar alvu, SDPP uza
prosesu etapa tolu: (1) Halao ezamina literatura atu identifika pratika husi nivel internasional
nebe mak diak liu iha area prevensaun husik eskola nian; (2) analiza moda husik eskola no
identifika fator risku sira no kondisaun sira nebe mak asosiadu ho husik eskola iha nasaun idaidak nudar parte analisa situasional; no (3) planu, implementa no avalia lolos intervensaun sira
atu tahan netik estudante sira nebe mak iha risku atu husik eskola.
Programa SDPP nebe implementa iha Kamboja, India, Tajikistaun no Timor Leste intende atu
hamenus husik eskola hodi intervensaun iha nebe Sistema Avizu Sedu (EWS) halao hamutuk ho
programa envolvimentu komplementár estudante nian. Intervensaun EWS envolve identifika
estudante nebe iha risku atu husik eskola (estudante iha risku), halo monitor ba progresu estudante
hirak nee hodi uza dokumentasaun eskola nebe mak hafoun nafatin, no depois hola aksaun
“resposta dahuluk” wainhira estudante sira nee fo sai sinal katak sira araska hela. Komponente
espesifiku husi EWS la hanesan depende ba kontestu nasaun nian. Intervensaun envolvimentu
komplementár planu atu motiva envolvimentu estudante boot liu tan, tama eskola dala barak liu
tan, no iha hakarak atu hela iha eskola -- laboratóriu komputador iha Kamboja, atividade oioin iha
India, kursu depoizde eskola iha Tajikistaun, no atividade estra-kurikuler halimar nian iha Timor
Leste.
Ipóteze SDPP nian mak nee katak suporta akademiku no sosial, hamutuk ho atividade envolvimentu
ba estudante nebe mak iha risku husik eskola no mudansa iha mestre nia pratika sira, bele hadi'ak
estudante nia atitude no hahalok sira, nebe dehan katak bele aumenta envolvimentu estudante no
hamenus husik eskola. Avaliasaun SDPP ezamina efetividade programa SDPP hodi uza provasaun
nebe kontroladu no kazualisadu iha nebe rezultadu estudante no mestre sira iha eskola nebe haruka
atu fornese servisu SDPP nian sei kompara ba mestre no estudante sira husi eskola iha grupu nebe
kontroladu nebe fornese servisu hanesan bai-bain.
SDPP ezamina efetividade programa SDPP iha rezultadu nebe iha relasaun ho mestre sira nia pratika,
atitude estudante sira nebe mak iha risku, envolvimentu estudante iha eskola no husik eskola. SDPP
ezamina efetividade programa SDPP iha rezultadu ne’ebé iha relasaun ho edukadór sira nia prátika
sira, estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru eskola, estudante sira nia envolvimentu iha
eskola no abandonu eskolár. Iha nasaun haat hotu, SDPP halibur dadus husi eskola programa SDPP
no grupu kontrolu nian, inklui mós estudante sira iha tinan eskolár ida-idak alvu iha pontu rekolla
1
SDPP nee implementa husi Asosiadu Kreativu Internasional hamutuk ho Parseiru Internasional Peskiza Politiku
Matematika (Matematika) no Eskola ba Eskola Internasional (STS) no parseiru lokal Aksaun Kampuchean ba
Eskola Primaria (KAPE) iha Kamboja, Aliansa Quest (QUEST) iha India, no Tau matan Internasional (CARE) iha
Timor Leste. Asosiadu Kreativu maintein eskritoriu koletivu iha Tajikistaun, nebe mak kaer responsabilidade ba
parseiru lokal iha nasaun neba.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina x
dadus ida-idak. SDPP analiza dadus husi rejistu eskolár husi eskola atus ualu, sianulu resin hitu
(897), besik estudante rihun atus rua limanulu (250.000) no hala’o entrevista ho estudante sira ne’ebé
iha rizku rihun ruanulu resin tolu (23.000), edukadór rihun ualu (8.000) no administradór rihun rua
(2.000).
A. Konstatasaun Avaliasaun nian
Modelu konseituál ida husi programa SDPP nia atividade sira no oinsá sira bele afeita estudante
no edukadór nia rezultadu sira dirije dezeñu husi programa no impaktu husi avaliasaun. Modelu
ida ne’e bazeia ba prinsípiu katak edukadór no inan-aman nia koñesimentu no prátika sira—
ne’ebé fahe no reforsa husi komunidade ein-jerál—hatama nu’udar aspirasaun edukasionál no
influénsia sobre estudante sira nia hahalok hasoru eskola. Estudante nia hahalok hirak ne’e
traduzidu ba estudante sira nia envolvimentu iha eskola, inklui mós prezensa, komportamentu,
no dezempeñu akadémiku. Interasaun kompleksu no kumulativu husi fatór hirak ne’e hatama ba
estudante sira nia abilidade, hakarak no desizaun atu eskola nafatin ka husik eskola.
Kaixa testu no figura sira tuir mai nee mak sumariu ba konstatasaun sira ba sasukat prinsipál husi
efetividade iha area nebe iha relasaun ba mestre nia pratika, atitude estudante nebe iha risku
hasoru eskola, envolvimentu estudante iha eskola no husik eskola. Estimativa impaktu husi
programa SDPP bazeia ba diferensa entre rezultadu médiu husi edukadór no estudante SDPP no
grupu kontrolu sira. Estimativa impaktu hirak ne’e hanesan diferensa rezultadu interese nia liñarohan bele fó ba programa SDPP tuir status quo. Estimativa hanesan diferensa pontu pursentajen
entre grupu atendidu no kontrolu sira. Ami mós hatudu pursentajen ne’ebé aumenta ka hamenus
kona-bá rezultadu prinsipál husi grupu atendidu no kontrolu sira. “Mudansa pursentajen” hirak
ne’e labele interpreta hanesan “mudansa” pursentajen ne’ebé kalkula tuir mudansa pré-pós ka
liña-baze/liña-rohan, maibé hanesan sasukat rezultadu grupu atendidu ne’ebé aumenta ka
hamenus ho relasaun ho grupu kontrolu iha liña-rohan.
Teste estatístiku hala’o ona hodi sukat impaktu ida-idak ne’ebé la hanesan zero ho signifikante.
Estimativa impaktu hanesan signifikante tuir estatístiku se iha probabilidade 5 pursentu ka menus
ne’e hamosu porakazu (no la’ós tanba iha programa SDPP). Estimativa impaktu hanesan
signifikante natoon de’it tuir estatístiku se iha probabilidade entre 5 no 10 pursentu ne’e hamosu
porakazu (no la’ós tanba iha programa SDPP).
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xi
Efetividade SDPP atu influensia rezultadu mestre nia
Pergunta prinsipál peskiza nian
SDPP nee afeta mestre sira nian pratika prevensaun husik eskola nian kalae?
Sasukat prinsipál ba efetividade programa SDPP
Eskala mestre nia pratika prevensaun husik eskola. Rezultadu ida nee, basea ba buat walu husi
kestionáriu nebe mak foka ba hahalok mestre nian nebe mak karik bele ajuda estudante sira nebe iha
risku atu hetan susesu iha eskola, hanesan se mestre sira halo dokumentasaun loron-loron ba estudante
sira nia presenza no se mestre hola aksaun wainhiraestudante la tama eskola loron tolu iha fulan ida.
Konkluzaun ba sasukat prinsipál efetividade nian.
Programa SDPP fo impaktu pozitivu nebe signifikativu ba mestre nia pratika prevensaun husik eskola
nian iha grupu sira SDPP nian iha Kamboja no impaktu positivu kiik iha Timor Leste (Figura ES.1).
Programa SDPP la fo impaktu ba ihamestre nian pratika prevensaun husik eskola iha India no
Tajikistaun.
Konstatasaun kona-bá rezultadu adisionál edukadór sira.
Programa SDPP fó impaktu pozitivu signifikante tuir estatístiku ba edukadór nia sensu efikásia-an iha
Timor-Leste no impaktu estatístiku pozitivu ne’ebé signifikante natoon ba grupu EWS+Komputadór iha
Kamboja.
• Programa iha impaktu estatístiku pozitivu ida ne’ebé signifikante ba edukadór nia sensu
responsabilidade iha Kamboja no impaktu negativu ne’ebé signifikante natoon iha Tajikistaun.
• SDPP hadi’ak ho estatístiku signifikante prátika prevensaun abandonu eskolár husi administradór
sira iha Kamboja no Tajikistaun no administradór nia sensu responsabilidade iha eskola sira
EWS+Komputadór iha Kamboja.
Figura ES.1.Impaktu Programa SDPP ba mestre nia pratika prevensaun hsusik eskola
Fonte:
SDPP nia liñadefundu no tuir kestionáriu nebe mestre sira kompleta mesak.
Nota:
Relatu analiza ba grupu mestre sira iha eskola laran. Diferensia entre meiu SDPP no grupu nebe kontroladu (ka
EWS + Envolvimentu, EWS deit, no meiu grupu kontroladu, se aplikavel) nee avalia hodi uza rohan rua testu-t
nian (two-tailed t-tests). Valor meiu regresaun ajustadu.
***/**/* Estimasaun impaktu mak tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
Diferensia entre grupu EWS deit no EWS + grupu Envolvimentu tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xii
Efetividade SDPP iha ninia influensa ba iha rezultadu atitude estudante ninian
Pergunta prinsipál peskiza ninian
SDPP afeta atitude estudante sira nebe mak iha risku hasoru eskola ka lae?
Sasukat Prinsipál ba efetividade programa SDPP
Atitude emosional hasoru eskola. Eskala ida nee basea ba resposta estudante sira nia ba
pergunta nen iha levantamentu nebe iha relasaun ho oinsa estudante sira sente kona ba eskola,
inklui deklarasaun hanesan nee: “eskola nee fatin kontenti nian”, “iha neba iha mestre sira nebe
hau bele koalia ho”, “hau hein duni atu ba eskola”. Resposta sira nee hahu husi 1 (la konkorda
liu too 4) (konkorda liu). Valor aas liu koresponde ho atitude emosional nebe diak liu hasoru
eskola.
Atitude konitivu hasoru eskola. Cognitive attitudes toward school. Eskala ida nee basea ba
resposta estudante sira nia ba pergunta sia iha levantamentu nebe iha relasaun ho oinsa
estudante sira sente kona ba eskola, inklui deklarasaun hanesan nee: “Halo hau nia deverdekaza
ajuda hau halo diak liu iha eskola”, no “hau hare fila fali hau nia servisu iha eskola atu hare se
iha buat ruma sala.” Valor aas liu koresponde ba atitude konitivu diak liu hasoru eskola.
Atitude hahalok hasoru eskola. Eskala ida nee basea ba resposta estudante sira nia ba pergunta
sanolu iha levantamentu nebe iha relasaun ho oinsa estudante sira sente kona ba eskola, inklui
deklarasaun hanesan nee: “Hau sei kompleta hau nia klase,” “Hau atende regularmente,” “Hau
too eskola iha oras,” no “hau halo hau nia deverdekaza.” Valor aas liu koresponde ba atitude
hahalok nebe diak liu hasoru eskola.
Konkluzaun ba sasukat prinsipál efetividade nian.
Programa SDPP iha impaktu positivu nebe boot ba atitude emosional estudante sira nebe iha
risku hasoru eskola iha India no Tajikistaun, maibe la'os iha sasukat seluk ba atitude estudante
nian iha nasaun rua nee (Figura sira ES.2 no ES.3). Programa SDPP iha impaktu positivu atitude
hahalok nian hasoru eskola iha Timor Leste maibe la'os iha sasukat seluk atitude estudante sira
nian. Programa SDPP la afeta estudante nia atitude iha Kamboja.
Konstatasaun kona-bá rezultadu adisionál estudante sira nia hahalok
• Programa SDPP iha impaktu pozitivu ne’ebé signifikante tuir estatístiku ba hanoin kona-bá
inan-aman no edukadór sira nia apoiu iha India, no hanoin edukadór nia apoiu iha eskola
sira EWS iha Kamboja no hanoin edukadór nia apoiu no formasaun komputadór iha
EWS+Komputadór iha Kamboja.
•
La iha impaktu ba sasukat adisionál estudante sira nia hahalok iha Timor-Leste no
Tajikistaun.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xiii
Figura ES.2. Impaktu Programa SDPP ba sasukat prinsipál efetividade nian ba atitude estudante sira
nebe iha risku hasoru eskola
Atitude emosional hasoru eskola
Atitude hahalok hasoru eskola
Sources:
SDPP nia liñadefundu no tuir kolesaun dadus husi eskola nia dokumentasaun no levantamentu estudante sira nebe
iha risku.
Note:
Diferensia entre meiu SDPP no meiu grupu nebe kontroladu (ka EWS + Envolvimentu, EWS deit, no meiu
grupu kontroladu, se aplikavel) nee avalia hodi uza rohan rua testu-t nian (two-tailed t-tests). Valor meiu nian
nee regresaun ajustadu.
***/**/* Estimasaun impaktu mak tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xiv
Efetividade SDPP iha ninia influensia ba envolvimentu estudante
Pergunta prinsipál peskiza ninian
SDPP afeta ka lae prezensa eskola nian, jeralmente ka ba estudante sira nebe iha risku?
Sasukat prinsipál ba efetividade programa SDPP
Prezensa. Prezensa nia rezultadu ba nasaun hat nee hotu durante tinan eskola nian mak média.
Konkluzaun ba sasukat prinsipál efetividade nian
Programa SDPP iha impaktu positivu nebe sinifikativu ba estudante nia prezensa lor-loron iha
India, Timor Leste no mos area marjinal balun iha Tajikistaun hetan impaktu positivu iha
estudante nia prezensa (Figura ES.3). Programa SDPP la afeta prezensa eskola ija Kamboja.
Konstatasaun kona-bá rezultadu adisionál envolvimentu estudante sira
Programa SDPP iha impaktu ne’ebé signifikante natoon tuir estatístiku ba dezempeñu áljebra
iha Tajikistaun, maibé la iha impaktu ba dezempeñu akadémiku ka komportamentu iha
Kamboja, India no Timor-Leste.
Figura ES.3. Impaktu programa SDPP ba prezensa iha eskola lor-loron, nudar jeral no iha sira nebe iha
risku nia let.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xv
Fonte:
SDPP nia, no haktuir koleksaun dadus eskola nia dokumentasaun
Note:
Diferensia entre meiu SDPP no meiu grupu nebe kontroladu (ka EWS + Envolvimentu, EWS deit, no meiu grupu
kontroladu, se aplikavel) nee avalia hodi uza rohan rua testu-t nian (two-tailed t-tests). Valor meiu nian nee regresaun
ajustadu. Estatutu estudante nebe mak iha risku determina hodi uza karakteristiku liñadefundu.
***/**/* Estimasaun impaktu mak tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+ Diferensia entre grupu EWS deit no EWS + grupu Envolvimentu tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xvi
Efetividade SDPP iha ninia influensia ba husik eskola
Pergunta prinsipál peskiza ninian Primary research question
SDPP afeta ka lae husik eskola nian, jeralmente ka ba estudante sira nebe iha risku?
Sasukat prinsipál ba efetividade programa SDPP
Husik Eskola. Iha nasaun hotu, husik eskola nee nia bazea mak se estudante nee husik eskola
ona wainhira dadus eskola nian foti ona. Definisaun los nian muda nafatin tuir nasaun idaidak:
•
India. Entre klase husik eskola ba estudante kintu anu nebe mak nudar alvu, Estudante
nebe mak la rejista iha tinan eskola tuir mai konsidera katak nia husik ona eskola.
•
Tajikistaun. Iha klase nia laran, husik eskola ba klase dasiak nebe mak nudar alvu; Klase
dasiak mak klase ikus nian ba edukasaun baziku. Estudante kompleta klase dasiak hodi
hola ezame tinan ikus nian; estudante sira nebe mak la hola ezame lima hotu bele dehan
katak sira nee husik eskola ona.
•
Kamboja. SDPP halao ona iha klase alvu tolu (klase 7, 8, no 9), inklui klase ikus iha
edukasaun baziku (klase 9). Estudante sira nebe konsidera nudar husik eskola wainhira
sira la kontinua sira nia edukasaun iha tempu posivel ikus nian wainhira ami hare sira.
Estudante sira nebe hahu programa iha klase 7 konsidera nudar husik eskola wainhira sira
la rejistu fila fali iha tinan ikus koleksaun dadus nian. Estudante nebe hahu programa iha
klase 8 konsidera atu husik eskola wainhira sira la hola sira nia ezame hotu iha semestre
daruak iha sira nia klase 9. Laiha estudante nebe mak hahu programa iha klase 9 no simu
servisu programa tinan ida tomak nian.
•
Timor-Leste. SDPP iha klase alvu tolu (klase 4, 5, no 6), inklui tinan ikus iha eskola
primaria (klase 6). Estudante sira konsidera husik eskola wainhira sira la kontinua tan sira
nia edukasaun temou ikus liu wainhira ami hare sira. Estudante sira nebe mak hahu
programa iha klase 4 no 5 iha tinan dahuluk implementasaun nian konsidera katak sira
husik eskola ona wainhira sira la kompleta sira nia ezame iha klase 6 iha tinan hirak nebe
tuir mai. Estudante nebe hahu programa iha klase 4 ihatinan daruak no datoluk
implementasaun nian konsidera atu husik eskola ona wainhira sira la tau naran fila fali ba
tinan eskola 2015 (nudar estudante klase 5 no 6 tui-tuir malu).
Konkluzaun ba sasukat prinsipál efetividade
Iha Kamboja, programa SDPP hatun husik eskola nian ho numeru sinifika tebes iha estudante
sira nebe mak iha eskola EWS no area la dun boot maibe sinifikadu iha impaktu ba estudante
sira nebe iha eskola EWS ho buat oioin. Programa SDPP la afeta husik eskola iha India,
Tajikistaun ka Timor Leste.
Konstatasaun kona-bá rezultadu adisionál abandonu eskolár
•
•
Programa SDPP iha impaktu pozitivu ne’ebé signifikante natoon tuir estatístiku iha
progresaun tinan eskolár iha eskola EWS+Komputadór sira iha Kamboja, maibé la afeita
progresaun tinan eskolár iha India, Tajikistaun no Timor-Leste.
SDPP iha impaktu pozitivu ne’ebé signifikante natoon tuir estatístiku ba abandonu eskolár
entre tinan eskolár husi estudante sira ne’ebé la iha rizku iha Tajikistaun.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xvii
Figura ES.4. Impaktu programa SDPP ba husik eskola, iha jeral no iha estudante nebe iha risku sira nia let.
Fonte:
SDPP nia liñadefundu, no tuir kolesaun dadus dokumentasayb eskola nian.
Note:
Husik eskola nee defini la hanesan iha nasaun ida-idak. Diferensia entre meiu SDPP no meiu grupu nebe kontroladu
(ka EWS + Envolvimentu, EWS deit, no meiu grupu kontroladu, se aplikavel) nee avalia hodi uza rohan rua testu-t
nian (two-tailed t-tests). Valor meiu nian nee regresaun ajustadu. Estatuta estudante nebe iha risku determina hodi uza
karakteristiku liñadefundu.
***/**/* Estimasaun impaktu mak tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensia entre grupu EWS deit no EWS + grupu envolvimentu tuir estatístiku signifikativu iha nivel .01/.05/.10.
Tabela ES.1. Impaktu programa SDPP ba sasukat prinsipál husi programa nia efetividade
INDIA
EWS de’it
TAJIKISTAUN
TIMORLESTE
○
+++
KAMBOJA
EWS +
Envolvimentu
(Komputadór)
EDUKADÓR NIA PRÁTIKA SIRA
PREVENSAUN ABANDONU
+++
+++
○
ESKOLÁR
ESTUDANTE SIRA NE’EBÉ IHA RIZKU NIA HAHALOK HASORU ESKOLA
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xviii
HAHALOK EMOSIONÁL
○
○
+++
HASORU ESKOLA
HAHALOK KOGNITIVU
○
○
○
HASORU ESKOLA
HAHALOK
KOMPORTAMENTÁL
○
○
○
HASORU ESKOLA
PREZENSA
TOTAL
○
○
+++
IHA RIZKU
○
○
+++
ABANDONU ESKOLÁR
TOTAL
——
—
○
IHA RIZKU
———
○
○
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
○ Ho estatístika, la iha impaktu signifikante.
++
○
○
○
○
+++
+
○
++
+++
○
○
○
○
TAJIKISTAUN
TIMORLESTE
○
—
++
○
++
○
○
○
○
○
○
○
○
○
N/A
N/A
++
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
N/A
Table ES.2. Impaktu pograma SDPP ba sasukat rezultadu adisionál
INDIA
EWS de’it
KAMBOJA
EWS +
Envolvimentu
(Komputadór)
REZULTADU SIRA EDUKADÓR
EDUKADÓR EFIKÁSIA-AN
○
+
○
EDUKADÓR SENSU
+++
+++
○
RESPONSABILIDADE
ADMINISTRADÓR NIA PRÁTIKA
+++
+++
○
PREVENSAUN ABANDONU
ESKOLÁR
ADMINISTRADÓR EFIKÁSIA-AN
○
○
○
ADMINISTRADÓR SENSU
○
+++
○
RESPONSABILIDADE
ESTUDANTE SIRA NIA HAHALOK HASORU ESKOLA
ESTUDANTE SIRA NE’EBÉ IHA
○
+
+++
RIZKU NIA HANOIN KONA-BÁ
INAN-AMAN NIA APOIU
ESTUDANTE SIRA NE’EBÉ IHA
+++
○
+++
RIZKU NIA HANOIN KONA-BÁ
EDUKADÓR NIA APOIU
HANOIN KONA-BÁ TREINU
○
++
N/A
KOMPUTADÓR
ENVOLVIMENTU ESTUDANTE SIRA
DEZEMPEÑU MATEMÁTIKA
○
○
○
DEZEMPEÑU LÍNGUA
○
○
○
DEZEMPEÑU LÍNGUA 2
○
○
○
KOMPORTAMENTU
○
○
○
ABANDONU ESOLÁR
PROGRESAUN
○
+
○
ABANDONU ESKOLÁR ENTRE
N/A
TINAN ESKOLÁR
N/A
N/A
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
○ Ho estatístika, la iha impaktu signifikante.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xix
B. Implikasaun sira husi konstatasaun avaliasaun ninian
Importante liu, iha nasaun haat ida-idak, SDPP hetan impaktu iha ida husi rezultadu rua nível aas
liu – abandonu eskolár no prezensa. Iha Kamboja, abandonu eskolár hetan redusaun; iha India,
Tajikistaun no Timor-Leste, mellora prezensa. Iha nasaun haat hotu, SDPP afeita ho pozitivu
oioin kuaze indikadór rezultadu prinsipál hotu no maiorparte husi rezultadu adisionál. Impaktu
ne’ebé hakarak hamosu iha indikadór prinsipál 7 husi 8 no indikadór adisionál 9 husi 14.
1. Fator sira nebe mak bele relasiona ba konstatasaun impkatu nebe observadu
Programa SDPP iha impaktu diak ba husik eskola nia iha Kamboja, maibe laos iha India,
Tajikistaun, ka Timor Leste. Seksaun tuir mai sei diskute interpretasaun no implikasaun impaktu
nebe favoravel ba husik eskola iha Kamboja. Maske nunee diak se konsidera mos fator sira -diskute iha tuir mai nee -- nee bele esplika tamba sa mak SDPP la konsege hatun husik eskola
jeralmente iha India, Tajikistaun no Timor Leste.
Durasaun Espozisaun nian. Iha India, Tajikistaun no Timor Leste, programa SDPP susesu hodi
hadiak rezultadu xave ba estudante intermediáriu, inklui ba prezensa iha eskola no sasukat
balun ba atitude estudante nebe ho risku. SDPP foka ba klase ida iha India no Tajikistaun,
habele espozisaun másimu durante tinan ida deit ba partisipante (estudante) sira. Iha Timor
Leste no Kamboja, programa foka ba klase tolu iha nebe grupu balun simu espozisaun besik
ba tinan rua. Maske programa SDPP iha India, Tajikistaun no Timor Leste la hatun numeru
husik eskola nian, ho faktu katak programa hirak nee fo influensia ba rezultadu intermediáriu
nebe sira intende atu hetan iha nasaun hirak neba, no afeta husik eskola nian ida iha Kamboja,
bele sujere katak durasaun espozisaun nebe naruk liu iha programa nee bele fo rezultadu nebe
ita hakarak no bele afeita husik eskola.
• Haka'as edukasaun obrigatóriu iha India no Tajikistaun. Impaktu ba husik eskola bele sai
kiik liu duké ida nebe ita hein tamba mudansa nebe akontese hamutuk iha seitor edukasaun.
Iha India, Aktu 2009 kona ba Direitu Labarik sira atu hetan Edukasaun Obrigatóriu no
Gratuitu (RTE) hateten katak labarik sira ho tinan 6 too 14 la bele hapara ka hasai husi eskola
to'o sira kompleta sira nia eskola primaria. Maske laiha evidensia impaktu husi lei ida nee ba
numeru husik eskola iha nasaun tomak, SDPP deskobre katak labarik husik eskola iha klase 5
iha ami nia ezemplu eskola iha tinan eskola 2012-2013 no 2013-2014 tun liu duké numeru
nebe hein atu hetan durante etapa planeamentu avaliasaun ninian. Aumenta ho ida nee, molok
SDPP komesa fornese sira nia servisu, Tajikistaun haforsa sira nia politika edukasaun
obrigatóriu nebe mak husu ba estudante hotu atu kompleta eskola sekundariu baixu, nebe mak
hotu iha klase 9. SDPP hetan katak numeru husik eskola nian bazea ba informasaun nivel
estudante nian tun liu durante periodu estudu nee halao (porsentu 8.3 iha India no porsentu 8.8
iha Tajikistaun) duké numeru husik eskola bazea ba dadus administrativu hotu iha periodu
molok estudu nee halao (porsentu 26.8 iha rejiaun alvu iha India no porsentu 18.7 iha
Tajikistaun2). Redusaun iha numeru husik eskola hirak nee halo sai susar liu tan atu SDPP
2
Iha Tajikistaun, distritu tolu nebe SDPP planu uluk mak Vose, Temurmalik, no Baljuvon nebe numeru husik
eskola nian mak porsentu 16.02, 19.02, no 21.04 tui-tuir malu hanesan haktuir análize nian. Figura sira sujere katak
estudu ba eskola (hirak nebe mak halao hela iha distritu tolu nee inklui Dangara no Kovaling) lolos numeru husik
eskola mak porsentu 18.7.
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xx
hatun liu tan numeru husik eskola nian, tanba estudante sira seluk ne’ebé husik eskola karik
iha problema boot liu hanesan mukit tebetebes, inkapasidade no susar liu atu tulun oin seluk.
• Implementasaun SDPP nebe la konsistente iha Timor Leste. Tuir estudu implementasaun
nian, eskola sira iha Timor Leste parese implementa EWS la konsistente, liu-liu kona ba
komunikasaun ho aman-inan no foti aksaun tuir nian. Implementasaun atividade depoizde
eskola iha Timor Leste bele dehan katak diak liu, maske iha deit porsentu 76 husi eskola sira
fo relatoriu katak sira halo atividade depoizde eskola domingu ida dala ida, nebe mak nudar
frekuénsia tuir planu (Eskola ba Eskola Internasional 2014). Maske atividade depoizde eskola
bele mos hadiak atitude no envolvimentu hasoru eskola, implementasaun nebe la konsistente
ba hola aksaun husi mestre sira no komunikasaun ho mestre sira bela afeta ona programa nia
abilidade atu afeta husik eskola.
• Kompleksidade fator sira nebe relasiona ba husik eskola. Hare tiha kompleksidade dalan no
entrada nebe mak lori too ba husik eskola, nee posivel katak impaktu ba resultadu intermediáriu
nebe mak seervisu SDPP hakarak atu fo influensia nee la too atu afeta desizaun husik eskola nian.
Liu-liu fator sira ekonomia nebe mak SDPP tuir kontratu bandu atu direitamente kualia kona -hanesan gastu nebe relasiona ho eskola no nesesidade atu aumenta rendimentu liu husi servisu
uma laran nian ka servisu domestika--no hirak nee mosu nudar buat nebe relevante liu-liu iha
desisaun atu husik eskola (Asosiadu Kreativu International 2014c). Tanba iha ona evidénsia
maka’as kona-bá impaktu husi intervensaun oioin atu trata fatór ekonómiku sira, hanesan
transferensia osan ho kondisionál no subsidiu sira, SDPP foka ba fatór akadémiku no relasiona ho
eskola sira.
2. Implikasaun konstatasaun sira estudu nian
Hamutuk tiha, konstatasaun fo implikasaun importante ba buat diak ida husi EWS atu hatun
husik eskola no sujere sirkunstánsia nebe mak iha nia laran EWS bele sai susesu liu.
Nivel aas husi abandonu eskolár no nivel ki’ik husi prátika prevensaun sira husik ambiente
ne’ebé favorável ba impaktu. EWS ida susesu hatun husik eskola iha nasaun nebe numeru
husik eskola aas liu sira seluk no iha rezultadu tun liu iha mestre sira nia pratika prevensaun
husik eskola nian. Interpretasaun ida nebe posivel ba konstatasaun SDPP kona ba husik eskola
nia mak katak intervensaun EWS efetivu liu iha nasaun hirak nebe nia mestre sira halao pratika
prevensaun husik eskola nian la ho diak hodi nunee husik eskola nee problema boot liu ba sira.
Kamboja mak nasaun SDPP nian iha nebe SDPP hatun numeru husik eskola. Kamboja mos
tempu neba numeru husik eskola nian aas liu duké nasaun SDPP hotu (porsentu 41 ba grupu
kontraladu kompara ho porsentu 8, 9, 16 iha India, Tajikistaun no Timor Leste tui-tuir malu) no
too iha nee rezultadu mestre sira nia prevensaun husik eskola nian (5.94 iha eskala pontu 8 ba
grupu kontroladu kompara ho 7.40, 7.70, no 7.72 iha India, Tajikistaun, no Timor-Leste tui-tuir
malu).
Intervensaun EWS bele halo diferensia boot liu iha konestu ida iha nebe fator sira balun
nebe afeta estudante sira nia abilidade atu nafatin tuir eskola, inklui estudante sira nebe iha risku
la sente iha suporta ba sira no la envolve sira. Iha nasaun nebe iha numeru husik eskola tun, no
rezultadu mestre nia pratika prevensaun aas liu, estudante sira bele husik eskola tamba fator sira
(hanesan forsa ekonomia ka fator sira relasiona ho fíziku ka inkapasidade de aprendizajen) nebe
mak programa EWS karik la bele fo influensia. Se hanesan nee, konstatasaun nebe iha nee
importante tebes tamba nasaun barak karik tau perfíl nebe serve ba EWS no, hanesan diskute tiha
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xxi
ona iha oin, implementasaun EWS nian bele mos katak intervensaun mitigasaun atu husik eskola
nian bele sai la dun karu. Estudu iha futuru tenke ezame konstatasaun hirak nee nia forsa iha
nasaun seluk nebe hanesan perfíl Kamboja ninian nebe mak iha numeru husik eskola nian aas liu
nomos ho mestre sira nia pratika prevensaun husik eskola nebe mak fraku liu.
Iha India, Tajikistaun no Timor Leste, intervensaun EWS kombina ho atividade oioin nebe
mak iha elementu halimar no kontenti nian hetan susesu atu hadiak resultadu
intermediáriu hanesan atitude estudante no prezensa iha eskola maibe la susesu atu hatun
numeru sai eskola nian. Iha nasaun tolu iha nebe mak EWS kombina ho atividade oi-oin no
buat halimar nian (India, Tajikistaun, no Timor Leste), SDPP hadiak balun (laos hotu) atitude
hasoru eskola no aumenta prezensa iha eskola. Maske SDPP la hatun numeru husik eskola iha
nasaun tolu nee, konstatasaun sira hatudu katak intervensaun EWS kombina ho atividade oi-oin
no buat halimar nian bele halo impaktu positivu ba esperiensia edukasional ba estudante sira
nebe iha risku. Los katak atitude no prezensa estudante nee nudar rezultadu intermediáriu nebe
importante nebe karik iha relasaun ho husik eskola iha longuprazu, iha posibilidade katak
impaktu positivu ba husik eskola nian bele akontese hodi prolonga espozisaun ba servisu SDPP
duké posibilidade nebe posivel nudar parte iha estudu nee.
Maske impaktu longuprazu ba husik eskola nian la sai realidade, impaktu positivu ba estudante
nian atitude no prezensa iha eskola nee buat nebe iha folin boot iha nia an rasik. Tamba
intervensaun depende ba dadus administrativu nebe iha atu haforsa abilidade mestre sira atu
konsentra ba estudante sira nebe iha risku, SDPP bele mos katak la karu liu atu implementa duké
intervensaun susesu seluk nebe mos hakarak atu hadiak estudante sira nia envolvimentu iha
eskola (hanesan transferensia osan kondisionál).
Treinamentu komputador kombina ho EWS ida la prodús impaktu importante liu fali se
ho EWS deit. Iha Kamboja, estudante sira no mestre sira iha grupu EWS + laboratóriu
komputador nebe simu EWS nomos laboratoriu komputador lolos la esperiensia impaktu
positivu barak liu ba sasukat prinsipál ba efetividade programa se kompara ho grupu nebe simu
EWS deit. Sujestaun mak nee katak treinamentu komputador no laboratoriu komputador nebe
mak iha hela, la prodús benefisiu edukasional nebe apresiavel ba estudante sira nebe iha risku.
Konstatasaun ida nee importante tamba atu aumenta laboratoriu komputador nee partikularmente
intervensaun ida nebe mak karu ida nebe mak dala barak ita hare nudar ida nebe mak fo
benefisiu ba estudante sira. Konstatasaun sira husi estudu SDPP karik sujere katak treinamentu
komputador nee karik la vale atu sai nudar investimentu nebe importante se objetivu
investimentu nee atu hatun husik eskola.
Programa sira SDPP nian fo impaktu importante ba rezultadu prinsipál balun nebe mak sira
intende atu afeta iha nasaun haat SDPP nian, maske modelu impaktu spesifiku mak la hanesan
iha nasaun haat hotu. Maske nunee, konstatasaun husi avaliasaun sujere katak halao programa
nee hodi fo EWS hamutuk programa komplementário oferese promesa atu hadiak rezultadu
edukasional ba estudante sira nebe mak ho risku atu husik eskola iha sirkunstánsia nebe los. Liuliu, intervensaun EWS nebe mak komplementa ho programa ho atividade oi-oin karik bele sai
efetivu liu wainhira implementa (1) ho komponente rekreasional ka halimar nian, (2) iha nasaun
nebe iha nivel husik eskola nian aas tebes no nivel mestre sira nia pratika prevensaun husik
eskola nian tun liu, no (3) ho tempu nebe naruk liu tan iha programa nee atu nunee impaktu ba
rezultadu intermediáriu iha tempu atu nakfila ba impaktu ba husik eskola nian. Peskiza iha futuru
nebe mak buka atu identifika aspeitu hirak nee ida nebe mak husi programa sira hanesan nee
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xxii
importante liu sei iha folin atu hetan intervensaun nebe susesu hodi uza programa EWS no
programa ho atividade oi-oin.
3. Peskiza iha futuru konstatasaun sira husi SDPP mak sujere
Susesu husi programa SDPP sira atu influénsia rezultadu sira oioin relasiona ho abandonu
eskolár iha kontekstu nasaun ketaketak foti kestaun sira ne’ebé importante no tenke trata iha
peskiza iha futuru kona-bá oinsá atu prevene abandonu eskolár liu husi intervensaun EWS
hamutuk ho programa kapasitasaun bele refina atu hamoris impaktu kona abandonu eskolár
ne’ebé konsistente no ho signifikadu. Ne’e inklui:
•
Periodu intervensaun no durasaun espozisaun naruk liu bele halo rezultadu ne’ebé
favorável liu?
•
Impaktu favorável sira kona abandonu eskolár ne’ebé bele hetan iha Kamboja mós hetan
iha nasaun sira seluk ho perfil hanesan Kamboja (edukadór nia prátika prevensaun
abandonu eskolár ne’ebé fraku hamutuk ho nivel abandonu eskolár ne’ebé aas)?
•
Kombinasaun oin seluk husi atividade EWS no kapasitasaun sira mós hamoris efeitu
hanesan? Komponente EWS no kapasitasaun iha efeitu ketak saida? Komponente
kapasitasaun oin seluk hetan efeitu ketak, no intervensaun ne’ebé organiza didi’ak liu
bele fó impaktu hanesan?
Rezultadu sira husi Avaliasaun Impaktu ba Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár husi Nasaun Ha'at ninian
Pajina xxiii
I.
Introdusaun
Iha dékada rua liu ba, progresu barak nebe mak halao tiha ona atu aumenta matríkula/tau naran
iha eskola iha mundu tomak. Husi tinan 2000 too 2001, numeru labarik sira nebe mak tau naran
iha eskola iha mundu tun husi millaun 102 ba millaun 57--redusaun atu too porsentu 45
(Relatoriu Objetivu Dezenvolvimentu Miléniu 2013). Esforsu ida nee hetan suporta peskiza
estensu atu avalia intervensaun sira nebe foka ba aumenta asesu ba eskola iha nasaun sei
dezenvolve sira (Petrosino, Anthony, Claire Morgan, Trevor Fronius, Emily Tanner-Smith
2012). Maske nunee, labarik barak mak la halo hotu sira nia síklu primaria no sekundaria
wainhira sira tau naran tiha.; husi labarik millaun 137 nebe mak tama ba klase 1 iha 2011 iha
mundu tomak, millaun 34 iha posibilidade atu husik eskola molok atu tama ba klase ikus iha
eskola primaria (Relatoriu Objetivu Dezenvolvimentu Miléniu 2013). Iha nasaun no rejiaun
barak, persentajen labarik sira nebe la'os iha eskola, barak liu husi sira nee mak sira nebe husik
eskola duké sira nebe nunka tau naran iha eskola. Intervensaun halao tiha ona iha Estadus Unidus
no iha rai liur atu prevene husik eskola; maske nunee, iha evidensia nebe limitadu kona ba diak
oinsa intervensaun sira nee halao ona no liu-liu iha nasaun sei dezenvolve sira.
Pilotu ba Prevensaun Husik Eskola (SDPP), programa tinan lima ba multi-nasaun nebe hetan
fundu husi Ajensia Estadus Unidus ba Dezenvolvimentu Internasional (USAID), planu atu
identifika meius nebe diak liu atu hatun numeru estudante sira nebe husik eskola iha primaria no
sekundaria.3 Ninia objetivu mak atu fornese programasaun konsellu ho basea evidensia ba
misaun sira USAID nian no nasaun sira iha Asia no Médiu Oriente kona ba prevensaun estudante
sira nebe husik eskola hodi halao pilotu no halo teste ba efektividade intervensaun ba
prevevensaun husik eskola iha nasaun alvu sira: Kamboja, India, Tajikistaun no Timor Leste.
Atu komprende métodu nebe justifika husik eskola iha nasaun hat nebe nudar alvu, SDPP uza
prosesu etapa tolu: (1) Halao ezamina literatura atu identifika pratika husi nivel internasional
nebe mak diak liu iha area prevensaun husik eskola nian; (2) analiza moda husik eskola no
identifika fator sira risku no kondisaun sira nebe mak asosiadu ho husik eskola iha nasaun idaidak nudar parte analisa situasional; no (3) planu, implementa no avalia lolos intervensaun sira
atu tahan netik estudante sira nebe mak iha risku atu husik eskola.
Basea ba konstatasaun husi ezamina literatura no analiza situasional, nomos dadus husi parte
xave nebe iha interese husi nasaun alvu hat sira, SDPP servisu hamutuk ho ministeriu edukasaun
nasaun sira nee nian atu identifika intervensaun rua nebe mak bele trata asuntu husik eskola nee.
Iha nasaun hat hotu, SDPP aprezenta Sistema Avizu sedu (EWS) no intervensaun envolvimentu
estudante atu motiva estudante sira atu hela metin iha eskola.
EWS nee nudar estratéjia prevensaun husik eskola nebe mak hatudu ona susesu iha Estadus Unidus,
maibe iha laran evidensia internasional la dun eziste.4 Intervensaun EWS envolve identifikasaun
3
SDPP nee implementa husi Asosiadu Kreativu Internasional hamutuk ho Parseiru Internasional Peskiza Politiku
Matematika (Matematika) no Eskola ba Eskola Internasional (STS) no parseiru lokal Aksaun Kampuchean ba
Eskola Primaria (KAPE) iha Kamboja, Aliansa Quest (QUEST) iha India, no Tau matan Internasional (CARE) iha
Timor Leste. Asosiadu Kreativu maintein eskritoriu koletivu iha Tajikistaun, nebe mak kaer responsabilidade ba
parseiru lokal iha nasaun neba..
4
SDPP nian intervensaun prevensaun husik eskola tuir kontratu hetan bandu atu inklui transferensia osan ho
kondisaun ka insentivu ekonomiku, nebe mak peskiza uluk hatudu ona katak ida nee efetivu.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 1
estudante sira nebe mak iha risku atu husik eskola (“estudante ho risku”), superviziona progresu
estudante sira nee hodi uza dokumentasaun eskola nebe atualizadu, depois hola aksaun “resposta ba
dala uluk” wainhira estudante sira hatudu sinal katak sira hetan ona susar. Komponente espesifiku
husi EWS la hanesan husi depende ba kontestu nasaun nian. Iha rezeña ba peskiza prevensaun husik
eskola nian nebe halao husi What Works Clearinghouse, departamentu edukasaun nian Estadus
Unidus, versaun rua husi EWS, programa Kontrola no Hatutan nomos programa ALAS, mosu
hanesan buat nebe ajuda estudante mediariu no secundaria atu la husik eskola no bele ajuda sira halo
progresu iha eskola. (Peskiza Institutu Amerikanu 2006a, 2006b). Maske nunee peskiza ida nee la
dehan ba ita se EWS bele mos iha impaktu nebe hanesan iha nasaun sira nebe sei dezenvolve, tamba
kontestu kultural no edukasional nebe la hanesan iha nasaun sira nee. Hanesan mos, efetividade ba
tipu programa sira hanesan nee ba estudante sira nebe ho tinan sei kiik no klase nebe sei kiik ita
seidauk bele hatene.
EWS kombina hamutuk ho intervensaun daruak (EWS + atividade oi-oin) nia planu atu motiva
envolvimentu nebe boot liu husi estudante sira, hadiak sira nia prezensa iha eskola, no hakarak atu
nafatin iha eskola--laboratoriu komputador iha Kamboja, atividade oi-oin iha India no kursu
depoizde eskola iha Tajikistaun no atividade rekreasional depoizde eskola iha Timor Leste.5
Intervensaun SDPP aprezenta ba klase alvu iha eskola nebe mak halao hela programa iha nasaun idaidak iha médiu tinan 2012 no kontinua too ba tinan 2014 nebe mak ekivalente ho tinan akademiku
rua.
Maske programa SDPP hotu inklui EWS, programa sira nee momos duni serve ba avaliasaun
independente iha nasaun ida-idak. Implementasaun intervensaun EWS nian iha nasaun nebe la
hanesan permite avalisaun nebe rigorozu ba efetividade intervensaun iha kontestubalun iha
populasaun nebe la hanesan nia let. Iha nasaun ida-idak, SDPP identifika no rekruta ema atu
partisipa iha estudu eskola nian nebe mak iha direitu atu simu programa nee. SDPP depois fo
eskola nebe partisipa ho grupu ida nebe atu iha pakote intervensau grupu kontroladu nebe la
simu pakote nee. Ba nasaun ida-idak, SDPP avalia efeitu programa nian hodi kompara rezultadu
estudante no mestre sira nebe mak iha eskola SDPP ho rezultadu iha sira nebe iha eskola
kontoladu. Avaliasaun SDPP ezamina efetividade husi atividade sira programa nian ba rezultadu
nebe mak intervensaun intende atu afeta, hodi konsentra iha atitude no pratika mestre sira nian,
atitude estudante sira nebe iha risku hasoru eskola, estudante sira nia envolvimentu iha eskola no
asuntu husik eskola.
Relatoriu nee organiza hanesan tuir mai nee: Seksaun II deskreve intervensaun SDPP iha nasaun
haat. Seksaun III deskute planu avaliasaun impaktu nian no deskrive tipu area rezultadu nebe uza
atu avalia SDPP. Seksaun IV kualia kona ba prosesu koleksaun ezemplu no dadus iha nasaun
haat nee. Seksaun V deskreve karakteristiku ezemplu nian molok implementasaun programa.
Seksaun VI aprezenta impaktu sira programa SDPP ba rezultadu ba mestre sira, atitude hasoru
eskola, envolvimentu iha eskola, no husik eskola iha nasaun haat nee hotu. Seksaun VII deskute
konstatasaun no konkluzaun.
5
Estudu intervensaun nebe mak hatama atividade akademiku hanesan hanorin, laboratoriu komputador no atividade
depoizde eskola seluk tan fo rezultadu nebe kahur malu, maske iha evidensia kiik husi avaliasaun nebe foka ba
atividade sira nee (Banerjee, Abhijit, Shawn Cole, Esther Duflo, no Leigh Linden 2007; Brush, Lorie, Jennifer Shin,
Rajani Shrestha, no Karen Tietjen 2011).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 2
II. Vizaun Jeral ba Intervensaun
A. Husik Eskola ba iha Nasaun SDPP sira
Iha preparasaun ba planu intervensaun sira nian, SDPP halao analiza detalla ba dadus nebe iha kona
ba moda husik eskola iha nasaun ida-idak atu identifika klase, grupu no rejiaun nebe husik eskola
barak liu--no karik presiza liu no bele iha benefisiu boot liu husi intervensaun SDPP.6 Analiza moda
hetan katak estudante sira iha Kamboja no Tajikistaun provavel liu atu husik eskola iha siklu ikus
edukasaun baziku nian; Estudante sira iha India no Timor Leste provavel liu atu husik eskola iha
nivel ikus eskola primaria. Basea ba konstatasaun hirak nee, SDPP implementa intervensaun sira iha
klase 7 too 9 iha Kamboja, klase 9 iha Tajikistaun no iha klase 5 iha India no husi klase 4 too klase 6
iha Timor Leste. Iha nasaun ida-idak, SDPP implementa intervensaun sira iha rejiaun sira iha nebe
husik eskola iha klase hirak nee aas liu (Figura II.A.1). Tabela II.A.1 no Figura II.A.2 fó informasaun
kona-bá área alvu ba nasaun ida-idak.
Figura II.A.1. Numeru Husik Eskola iha Klase Alvu (2009–2010)
Kamboja
6
Haré Shin, Jennifer, Rajani Shrestha, nomos Karen Tietjen (2011a nomos 2011b) no Shrestha, Rajani, Jennifer
Shin, no Karen Tietjen. (2011a no 2011b) ba konstatasaun kompletu husi moda análize nisn.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 3
India
Tajikistaun
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 4
Timor-Leste
Fonte:
Asosiadu Kriativu Internasional (2014a, 2014b, 2014d, 2014e).
Tabela II.A.1. Área Alvu, Tinan Eskolár sira, Eskola sira no Estudante sira tuir Nasaun
Area alvu
Kamboja
Provinsia neen:
•
•
•
•
•
•
India
Tajikistaun
Timor-Leste
Estudante
sira ne’ebé
hetan
75,000
5
113
107
11,000
9
82
83
7,500
4–6
93
93
16,000
Danghara
Temurmalik
Vose
Baljuvon
Khovaling
Distritu lima:
•
•
•
•
•
Eskola
Kontrolu
sira
107
Distritu Samastipur (Bloku
nain 13)
Distritu lima, Rejiaun
Khatlon:
•
•
•
•
•
Eskola
Atendidu
sira
107 EWS
108 EWS
+ lab
komputad
ór
Banteay Meanchey
Battambang
Pursat
Kampong Speu
Prey Veng
Svay Rieng
Distritu ida, Bihar State
•
Tinan
eskolár
alvu
7–9
Liquica
Bobonara
Ermera
Manatuto
Viqueque
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 5
Figura II.A.2.Programa SDPP ba rejiaun alvu, tuir nasaun
Kamboja
India
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 6
Tajikistaun
Timor-Leste
Fonte:
Asosiadu Kreativu Internasional (2014c).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 7
B. Intervensaun sira
1. Selesaun Intervensaun SDPP
SDPP hili intervensaun prevensaun husik eskola atu implementa iha nasaun haat nebe halao
estudu ho basea sira tuir mai: (1) hare fila-fali ba evidensia domestika no internasional nebe iha
nebe planu atu hatun husik eskola. (2) análize situasional ba fator no kondisaun sira nebe
asosiadu ho asuntu husik eskola iha nasaun ida-idak, no (3) dadus husi parte sira nebe interese
iha nasaun ida-idak. Ezamina literatura hetan evidensia nebe la dun maka'as kona ba
intervensaun prevensaun iha kontestu internasional.7 Intervensaun transferensia osan ho
kondisaun hatudu ho konsistente impaktu positivu ba husik eskola, maibe evidensia seluk hatudu
kahur malu ka konsentra ba intervensaun sira bazea iha Estadus Unidus.
SDPP hala’o peskiza prinsipál iha nasaun haat hotu ida-idak iha tinan eskolár iha foku no rejiaun
jeográfiku ne’ebé identifika iha análize tendénsia abandonu eskolár atu identifika fatór no
kondisaun xave relasiona ho abandonu eskolár. Análize situasional nebe mak foka ba klase alvu
sira no rejiuan jeográfiku nebe mak identifika iha análize numeru husik eskola atu identifika
fator no kondisaun xave sira nebe asosiadu ba husik eskola nian. Análize identifika grupu fator
rua nebe mak asosiadu ho asuntu husik eskola iha nasaun haat mak: (1) ekonomia, (2)
akademiku. Ida nebe prinsipál liu husi sira mak fator sira ekonomiku, inklui nesesidade atu
labarik ba servisu atu suporta familia no inkapasidade atu selu eskola, hahan, no buat seluk tan
nebe mak iha relasaun ho gastu familia nian. Fator akademiku mak inklui lala'ok iha eskola,
repete klase, la tama eskola, tinan boot liu ba klase, laiha vontade ba eskola, dezánimu husi
mestre sira, ambiente eskola nebe indesezadu (Figura II.B.1).8
7
Hare Brush, Lorie, Jennifer Shin, Rajani Shrestha, no Karen Tietjen (2011) ba konstatasaun kompletu husi ezamina
literatura.
8
Hare Asosiadu Kriativu Internasional (2014c) ba konstatasaun kompletu husi análize situasional.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 8
Figura II.B.1. Kauza boot lima/Kauza potensiál atu husik eskola
Kamboja
India
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 9
Tajikistaun
Timor-Leste
Fonte: Asosiadu Kreativu Internasional (2014c)
Razaun sira ne’e lori ba absenteízmu aas husi estudante sira. 30-56 pursentu husi labarik sira
ne’ebé husik eskola ka iha rizku auzente husi eskola liu duke loron 15 nafatin – maizumenus
fulan ida husi eskola (Figura II.B.2). Entre tersu-ida ka tersu-rua husi inan-aman la hatene sira
nia oan la ba eskola, maibé maioria konfesa katak husik sira nia oan hela iha uma mezmuke la
moras.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 10
Figura II.B.2. Absenteízmu bazeia ba Estudante sira ne’ebé Husik Eskola ka Iha Rizku
Auzente husi eskola liu duke loron 15 nafatin
Pursentajen ema ne’ebé responde
Pursentajen importante husi estudante sira ne’ebé husik eskola no iha rizku mós hatudu problema
komportamentál, husi komportamentu estragadór, hetan problema, intimida/hetan intimidasaun,
no envolvimentu ne’ebé fraku iha atividade eskola sira. Estudante barak refere atendimentu fraku
husi edukadór sira no ambiente eskolár ne’ebé la fó apoiu (Figura II.B.3). Maioria edukadór sira
fiar katak la iha buat barak sira bele halo hodi prevene abandonu no sira tenke foka ba estudante
sira ne’ebé di’ak liu no sira ne’ebé harakak kontinua eskola. Edukadór oituan de’it mak simu
treinu hodi lida ho abandonu eskolár.
Figura II.B.3. Atendimentu husi Edukadór Estudante sira ne’ebé iha Rizku mak refere
Pursentajen ema ne’ebé responde
Atendimentu liu husi Edukadór sira: Estudante sira ne’bé iha rizku
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 11
Iha parte ikus tinan 2011 no komesu tinan 2012, SDPP halao semináriu konsulta kona ba planu
programa iha nasaun ida-idak atu buka idea no determina intervensaun prevensaun husik eskola
ho bazea iha eskola sira ho posibilidade aas liu katak sira sai susesu no sustenavel. SDPP lidera
sira hotu nebe iha interese--inklui organizasaun non-govermental, organizasaun aman inan,
autoridade edukasaun reijional, reprezentante nasional husi ministerio edukasaun ninian--liu husi
konstatasaun prinsipál husi ezame literatura no análize situasional. Parametru sira husi kontratu
SDPP – ne’ebé hasai subsidiu ekonómiku, formasaun professional, hadi’ak
konstrusaun/infraestrutura no treinu jerál ba edukadór – korrije ona9. Partisipante sira husi
semináriu planeamentu nian koloka opsaun intervensaun nian. SDPP depois hili intervensaun
sira ba nasaun ida-idak hodi uza opsaun sira nee hamutuk ho konsiderasaun programa adisional.
Mezmuke la halo plano uluk, nasaun haat ketaketak foti desisaun hanesan kona-bá intervensaun
sira, no hili ida atu hamenus komportamentu negativu estudante sira ho relasaun ho abandonu
eskolár, hanesan prezensa, no ida seluk atu motiva estudante sira, bazeia ba konstatasaun sira
husi análize situasionál nasaun ninian, ne’ebé hetan nível aas absenteízmu no envolvimentu
fraku husi estudante sira. Nasaun hotu hili EWS nudar komponente prinsipál programa nian.
Nasaun hotu hili mos komponente suplementu --EWS + envolvimentu. Parte nebe interese sira
iha Kamboja hili laboratoriu komputador no treinamentu literasia komputador nudar komponente
adisional programa nian. Parte nebe interese sira iha India no Timor Leste hili atividade oi-oin no
halimar. Parte nebe interese iha Tajikistaun hili hanorin akademiku no atividade halimar ba
estudante sira bele tuir nudar individu ka nudar grupu.
2. Sistema Avizu Sedu
Objetivu EWS nee atu identifika no fornese suporta alvu ba estudante sira nebe iha risku atu
husik eskola. EWS uza dadus eskola nian nebe iha husi dokumentasaun sira no mestre sira atu
identifika estudante sira nebe iha risku, monitor didiak sira, no halo sira nudar alvu ba suporta
adisional. EWS sai atu haboot kapasidade eskola atu hare nesesidade labarik sira nebe iha risku
no haforsa servisu hamutuk entre aman inan/protetor no pesoal eskola nia atu monitor no hadiak
prezensa iha eskola, hahalok no halo diak iha eskola. EWS mos buka atu haboot koñesimentu iha
aman inan/protetor no membru komunidade nia leet kona ba importánsia labarik sira nia
kontinuasaun iha eskola no oinsa sira suporta sira nia labarik sira nia eskola. EWS iha
komponente tolu: (1) Identifikasaun estudante sira nebe iha risku atu husik eskola, (2) estratéjia
resposta-dahuluk, (3) Envolvimentu komunidade.
Komponente 1 hakarak atu identifika estudante sira nebe mak ho risku atu husik eskola. Iha nasaun
ida-idak, SDPP dezenvolfe indikador nen atu identifika no monitor lalais estudante ruma nebe hatudu
avizu sinal xave katak sira karik atu husik eskola. Nasaun SDPP hotu uza husik eskola ABC-Prezensa iha eskola (Attendance), Hahalok (Behaviour) no edukasaun kurikular (Coursework) nebe
mak rekoñese iha fatin hotu--aumenta ho indikador espesifiku nebe mak tuir kontestu. Indikador sira
nee inklui tama eskola tarde no fila eskola sedu (India no Timor Leste), halo deverdekaza
(Tajikistaun no Timor Leste), distansia estudante nia viajen ba eskola (Kamboja), tinan boot liu iha
9 Mezmuke Gabinete Rejionál AME husi USAID rekoñese papél husi impedimentu ekonomia,
infraestrutura/konstrusaun, no kualidade eskola nian ba desizaun familia atu haruka sira nia oan ba eskola , tipu
intervensaun hirak ne’e la inklui tanba razaun balu. Baze peskiza ne’ebé sólidu iha on aba subsidiu ekonómiku no
medida hamenus kustu sira. Atu mellora infraestrutura no konstrusaun liu duke interese USAID mak bele garante.
Tanba hakarak foka ba intervensaun ho relasaun ho abandonu eskolár, la halo treinu jerál ba edukadór sira atu
mellora instrusaun, ne’ebé fó osan ona iha programa sira seluk nia okos. Ikus mai, finansiamentu na USAID
Edukasaun Báziku la husik gasta osan husi orsamentu SDPP ba atividade edukasaun profesionál.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 12
klase (Kamboja), planu ba planu sira ba eskola depoizde klase 9 (Tajikistaun), estudante nian
obrigasaun halo servisu (India), Nivel literasia husi estudante sira nia aman inan ka protetór (India).
SDPP servidu ho mestre sira atu marka no koloka nivel estudante sira nia risku relativu. Hanoin
katak EWS uza informasaun nebe iha ona husi eskola, aplikasaun ba indikador monitor nia iha
komponente 1bele kontinua depoizde konkluzaun programa SDPP.
Komponente 2 uza aproksimasaun “buka no loke” atu monitor besik liu progresu estudante sira
nebe iha risku no hahu atividade “resposta dahuluk” wainhira estudante sira hatudu sinal araska
nian. Mestre sira dokumenta no buka hahalok estudante nebe mak nudar xave hanesan prezensa
iha eskola, hahalok no edukasaun kurrikula. Sinal sira problema nian hanesan la tama eskola dala
barak ka la pasa klase, hamosu lalais aksaun resposta, hahu husi atensaun iha klase too kontaktu
liu husi karta, telefone no/ka visita uma ho aman inan atu halo enkontru diresaun kazu nian ho
pesoal eskola nian atu halo programa intervensaun nebe pesoal.
Komponente 3 foka ba aumenta koñesimentu iha komunidade nia laran kona-bá importánsia
eskola no problema husik eskola. SDPP serbisu hamutuk ho PTA no grupu komunitária seluk
kona-bá atividade defeza no alista sira nia apoiu iha implementasaun balu husi atividade
atendimentu primeiru sira ho kolaborasaun ho eskola sira. Purezemplu, iha Timor-Leste,
komunidade husi membru komisaun “Kontinua Eskola” halao visita ba uma. Atividade hakbesik
sira mós inkluidu iha Komponente 3, mak hanesan hala’o “eventu ou komemorasaun” iha eskola
hodi hatudu estudante sira nia óbra no diskute sobre oinsá inan-aman sira bele apoia sira nia oan
iha eskola. Iha India, sistema ida hodi hato’o mensajen lian fornesidu ba inan-aman sira ho
informasaun kona-bá atividade eskolár sira, dika sira sobre oinsá apoia sira nia oan nia estudu.
Atividade hirak ne’e dezeñadu hodi muda diretamente hahalok membru komunitária, inan-aman,
no estudante sira nian.
3. Intervensaun sira ba Envolvimentu
Adesaun ba EWS, intervensaun daruak ida implementadu iha kada nasaun. Intervensaun hirak ne’e
intendidu hodi fortalese estudante sira ne’ebé iha rizku nia experiensia iha eskola, liu husi halo eskola
sai relevante, atrativu, no divertidu liu, ho objetivu ikus mak atu mellora estudante ninia prezensa,
envolvimentu no abilidade hodi aprende. Atividade hirak ne’e, sumarizadu iha Tabela II.1, adaptadu
ba interese no nesesidade husi estudante sira iha tinan eskolár alvu iha kada nasaun.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 13
Tabela II.1. Karaterístika sira husi intervensaun ba envolvimentu iha Kamboja, Tajikistaun,
India, no Timor-Leste
Kamboja
India
Tajikistaun
Timor-Leste
Tinan eskolár
alvu
7,8,9
5
9
4,5,6
Intervensaun
Lab/treinu
Komputadór
Programa
kapasitasaun iha
eskola (EP)
Atividade tutória no
rekreativu sira tuir
mai eskola
Atividade extrakurikulár
sira
Atividade
Treinu
koñesimentu
komputadór
Atividade sira iha
área luan: língua,
dezportu no jogu,
arte no artezanatu
Matéria hanorin iha
eskola durante óras
dahuluk; atividade
divertidu (dezportu,
jogu extensivu no lee
rekreativu) durante
oras daruak
Atividade divertidu mak
hanesan: kanta, jogu, no
sesaun artezanatu sira
Durasaun no
frekuensia
Óras rua, semana
ida dala ida
Sesaun rua ho
minutu-45, kada
semana iha sesaun
rua ho minutu-90
Óras rua, loron haat
semana ida-idak
Óras ida, semana ida dala
ida; tranzisaun ba semana
ida dala rua iha tinan
daruak
Tempu
reuniaun
Durante óras
eskola nian sira
Durante eskola iha
periódu la
programadu
Tuir mai eskola
Antes ou tuir mai eskola,
depende ba oráriu
instrusionál
Fasilitadór
sira
Edukadór sira
Edukadór EP iha
tinan eskolár alvu
(aparte-husi diretór
klase sira) no
Kampiaun
Komunidade sira
Edukadór matéria
sira
SDPP nia fasilitadór sira;
tranzisaun iha tinan daruak
ba edukadór no serbisunain komunitária sira ba
sesaun semanál adisionál
Partisipante
sira
Estudante sira hotu
iha tinan eskolár
alvu
Estudante sira hotu
iha tinan eskolár
alvu, enkorajamentu
espesiál ba estudante
sira ne’ebé iha rizku
Estudante sira ne’ebé
identifikadu iha rizku
liu husi EWS ba óras
dahuluk.
Estudante sira hotu iha
tinan eskolár,
enkorajamentu espesiál ba
estudante sira ne’ebé iha
rizku
Iha Kamboja, SDPP instala lab komputadór no fornese treinu koñesimentu komputadór ba
estudante hotu-hotu iha tinan eskolár 7, 8, no 9 iha divizaun ida ne’ebé selesiona ho randomizadu
iha eskola hirak ne’ebé SDPP kobre. Kada eskola ne’ebé simu serbisu adisionál hirak ne’e iha
sala komputadór dedikadu ida ho komputadór máster/prinsipál ida ne’ebé serve hanesan
edukadór nia estasaun-serbisu, impresora/printer laser ida no komputadór adisionál 16—konekta
ho komputadór máster liu husi Redi Área Lokál (LAN) ida10—ba estudante sira. Painel-solár
instaladu iha telladu husi sala komputadór ne’ebé fornese eletrisidade. Edukadór hetan treinu
kona-bá uza komputadór husi SDPP, no fornese hikas treinu koñesimentu komputadór báziku ba
estudante sira iha tinan eskolár alvu sira. Estudante sira hetan asesu ba iha lab komputadór óras
rua pur semana durante loron eskola regulár.
10
Númeru kiik ida husi eskola sira ne’ebé espesialmente luan simu komputadór adisionál haat hodi nune’e eskola
sira sei bele fornese ba estudante sira hotu iha tinan eskolár alvu ho montante óras ne’ebé hanesan hodi asesu ba iha
lab komputadór (óras rua) pur semana, hanesan ho eskola sira seluk ne’ebé simu intervensaun ida ne’e.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 14
Iha India no Timor-Leste, estudante sira oferesidu ho atividade rekreativu sira—arte no artezanatu,
língua, múzika, no dezportu—ne’ebé aumenta sira nia koñesimentu aprendijazen no sosiál.
Atividade hirak ne’e intendidu atu fornese oportunidade ida ba estudante sira hodi animadu iha
eskola aumezmutempu permite mós sira hodi hetan no demonstra koñesimentu foun. Purezemplu,
estudante sira bele dezenvolve sira nia abilidade hodi serbisu iha ekipa liu husi partisipa iha projetu
sira ho grupu kiik. Atividade sira iha kada nasaun hetan elementu diverjente sira ne’ebé refleta ba
kontextu kulturál no idade ne’ebé la hanesan husi estudante sira iha tinan eskolár alvu. Estudante
sira iha India halimar jogu grilu/cricket, purezemplu, dezportu ida ne’ebé la halimar iha nasaun sira
seluk ne’ebé SDPP kobre. Atividade kapasitasaun sira hala’o durante óras ne’ebé la xoke-malu ho
oras eskola regulár. Iha India, atividade hirak ne’e hala’o durante klaze ikus liu husi loron refere,
ne’ebé dezignadu tiha ona ba atividade sira sobre kbiit-moris. Iha Timor-Leste, atividade
extrakurikulár sira hala’o antes ou tuir mai eskola. Edukadór no/ka fasilitadór sira iha nasaun rua
hirak ne’e dirije atividade kapasitasaun sira, monitoriza progresu husi estudante sira ne’ebé iha
rizku, rejista nivel partisipasaun, no halo reuniaun pelumenus kada fulan hodi diskute kona-bá
progresu ne’e ho diretór klase sira. Sesaun kapasitasaun sira hala’o semana ida dala haat iha India,
no iha Timor-Leste hala’o dala ida —dalaruma dala rua—iha semana ida. Estudante hotu-hotu iha
tinan eskolár alvu iha nasaun rua hirak ne’e permitidu hodi partisipa iha atividade kapasitasaun
sira.
Iha Tajikistaun, programa tutória ida ba estudante sira ne’ebé iha rizku oferesidu tuir mai eskola iha
série tomak ida husi matéria akadémiku nune’e hodi mellora sira nia dezempeñu akadémiku no
envolvimentu iha eskola Edukadór matéria sira iha eskola rekrutadu nu’udar tutór, ne’ebé treinadu ho
métodu interativu, no fornesidu ho planu lisaun no matéria sira. Programa tutória hala’o loron lima
iha semana ida. Atu motiva estudante sira hodi atende sesaun sira ho óras ida, óras daruak ida
alokadu ba atividade rekreativu no rekreiu sira hodi-nune’e estudante sira bele atende hamutuk ou
individualmente. SDPP fornese ekipamentu dezportivu, jogu (purezemplu jogu xadrez no dominó)
no lee matéria sira (mak hanesan revista/jornál, novela, no poezia). Mazke inisialmente fornesidu
de’it ba estudante sira ne’ebé iha rizku, tuir mai eskola, loke ba estudante hotu-hotu kuandu espasu
disponivel (iha kada pursentu 50 husi eskola sira ne’ebé partisipa).
C. Implementasaun Programa nian
Iha nasaun hotu-hotu ne’ebé SDPP kobre, implementasaun hahú husi periódu klaran-to’o-ikus husi
tinan 2012, hanesan hatudu iha Figura II.1. Programa ne’e ativu iha eskola sira ba periódu tempu
ida ekivalente ho tinan akadémiku rua. SDPP oferese durante tinan akadémiku tolu iha India no
Timor-Leste, no tinan akadémiku rua iha Kamboja no Tajikistaun. Formasaun ba edukadór hala’o
iha fulan sira molok tinan akadémiku 2012–2013 iha Kamboja no Tajikistaun, no durante feriadu
iha tinan 2012–2013 no tinan akadémiku 2012 iha India no Timor-Leste, respetivamente. Fornese
formasaun dala ida tan ba edukadór no administradór eskola nian sira (refresher training) ho
periódiku kona-bá intervensaun programa iha inisiu no durante tinan sira husi implementasaun
programa, bazeia ba supervizaun loron-loron husi ekipa SDPP sira iha rai no verifikasaun fiarmetin implementasaun ne’ebé hala’o tinan daruak implementasaun nian.11
Intervensaun EWS hala’o la kleur tuir mai formasaun iha nasaun hotu-hotu exseptu Kamboja.
Iha Tajikistaun no Timor-Leste, prosesu identifikasaun estudante ne’ebé iha rizku hahú iha
Setembru 2012—komesa husi tinan akadémiku 2012–2013 iha Tajikistaun no komesa husi
11
Haree Creative Associates International no School to School International (2015).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 15
trimestre datoluk husi tinan akadémiku 2012 iha Timor-Leste.12 Iha India, EWS implementa
hahú iha Jullu 2012—iha fulan ne’ebé normalmente tama-hikas eskola. Tanbá ho interupsaun
oioin iha kalendáriu eskolár, Kamboja la implementa intervensaun EWS to’o Janeiru 2013.13
Intervensaun adisionál hala’o ba estudante sira iha Setembru 2012 iha India, no iha nasaun sira
seluk hala’o iha Outubru 2012. Instalasaun lab komputadór iha Kamboja hahú iha Jullu 2012 no
implementa ba estudante sira hahú iha Outubru 2012.
Implementasaun SDPP kontinua hala’o iha Kamboja no Tajikistaun to’o ikus husi tinan
akadémiku 2013–2014, remata iha Juñu no Jullu, respetivamente. Implementasaun intervensaun
konklui iha Timor-Leste iha Setembru 2014, no iha India iha Marsu 2015 (mazke-nune’e, dadus
finál ba avaliasaun impaktu koletadu iha Novembru 2014.
12
Prosesu identifikasaun estudante ne’ebé iha rizku iha Timor-Leste inklui identifika estudante sira ne’ebé iha rizku
iha grupu rua. Primeiru, prosesu identifikasaun estudante sira ne’ebé iha rizku iha tinan eskolár 4, 5, no 6 durante
tinan akadémiku 2012 hahú iha Setembru 2012 no remata iha Novembru tinan ida ne’e. Ho adisionál, prosesu marka
eskore estudante ne’ebé iha rizku no tama ona ba tinan eskolár 4 iha tinan akadémiku 2013 hahú iha Janeiru 2013 no
remata iha Marsu 2013.
13
Programa ida ne’e introduzidu iha Outubru 2012, ho experiensia tarde tanbá feriadu nasionál no eskola taka, liurai
nia aman mate, no mota boot. Lab komputadór nian sira loke iha Outubru 2012; intervensaun EWS hala’o bainhira
eskola reasume hikas oráriu regulár iha Janeiru 2013 (Creative Associates International 2013). Prosesu
identifikasaun estudante ne’ebé iha rizku iha Kamboja inklui identifika estudante sira ne’ebé iha rizku iha faze rua
bainhira hahú tinan akadémiku rua. Prosesu identifikasaun primeiru foka ba estudante sira iha tinan eskolár 7, 8, no
9 durante tinan akadémiku 2012–2013. Prosesu daruak ba marka eskore estudante ne’ebé iha rizku hala’o ba
estudante sira ne’ebé tama daudaun ba tinan eskolár 7 iha tinan akadémiku 2013–2014.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 16
T
T
E
J
T
T
A
E
E
A
S
A
A
A
O
N D
EA
E
J
F
M
A
M
J
EA
J
2013
A
EA
S
EA
O
N
D
EA
J
F
M
A
EA
J
J
EOA
EOA
M
2014
A
S
EOA
O
EOA
N
D
J
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 17
T = hahú treinu edukadór no administradór eskola nian; E = Intervensaun EWS implementa ba estudante sira; A = intervensaun envolvimentu adisionál implementa ba
estudante sira; EOA = remata atividade.
F
2015
Tinan akadémiku iha Kamboja hahú husi Outubru to’o Juñu, iha Tajikistaun hahú husi Setembru to’o Maiu, iha India hahú husi Abril to’o Marsu, no iha Timor-Leste
hahú husi Janeiru to’o Novembru.
Tinan akadémiku 2011/2012
Tinan akadémiku 2012/2013
Tinan akadémiku 2013/2014
Tinan akadémiku 2014/2015
Nota:
Timor-Leste
Tajikistaun
India
Kamboja
J F M A M J
2012
Figura II.C.1. Implementasaun Programa SDPP, tuir nasaun
M
D. Fiar-metin Implementasaun
Hanesan parte dezeñu peskiza, Fiar-metin Implementasaun (FOI) sukat hodi hatudu se
intervensaun SDPP implementa hanesan dezeñu no to’o iha ne’ebé. Sasukat FOI sira nu’udar
rekerimentu iha peskiza intervensaun tanba sira fó informasaun kona-bá estensaun mudansa
hamosu tanba iha intervensaun hanesan dezeñu. Informasaun ne’e mós fó oportunidade ba ema
implementadór atu halo korresaun ruma bainhira implementa atu implementasaun sai fiar-metin
liu iha projetu nia laran.
Ba SDPP, konsidera katak implementasaun sai fiar-metin se pursentu 80 husi eskola sira iha
grupu atendidu hetan eskore 80 pontu sira iha eskore 100 pontu sira (i.e., pursentu 80) ka liu iha
intervensaun ida-idak. Avalia fiar-metin ba komponente xave sira iha intervensaun ida-idak, uza
limite 80 pontu sira, no halo media tuir mai atu haree se sira hetan 80 pontu sira ka liu.
Funsionáriu husi programa sira halo rekolla dadus FOI dala rua. Eskola hotu husi nasaun idaidak inklui dahuluk (Round 1). Eskola barak inklui daruak (Round 2) atu halo intervensaun rua.
Iha Kamboja no India, tanba eskore FOI aas liu, eskola atendidu sira de’it ne’ebé la konsege
hetan limite FOI Round 1 mak tama Round 2 ba intervensaun ida-idak. Iha Tajikistaun no TimorLeste, eskola atendidu hotu tama Round 2 EWS. Iha Tajikistaun, eskola hotu mós tama Round 2
husi Programa Kapasitasaun. Iha Timor-Leste, eskore aas iha Round 1 husi Programa
Kapasitasaun no enkuadramentu projetu hanetik Round 2 kolesaun dadus.14
Ba EWS, pursentajen eskola sira ne’ebé konsege hetan limite FOI nu’udar aas iha Kamboja,
India no Tajikistaun iha round rua (Figura II.D.1); liu duke pursentu 80 eskola sira hetan eskore
pursentu 80 ka liu iha EWS (Iha Kamboja, pursentajen kiik liu iha Round 2 bele esplika tanba
foka ba eskola sira ne’ebé fraku liu). Maibé iha Timor-Leste pursentajen eskola sira ne’ebé
konsege hetan limite EWS pursentu 80 ki’ik liu duni, mezmuke pursentajen ne’ebé konsege
hetan limite hadi’ak ho tempu, husi pursentu 45 to’o pursentu 69.
14
Haree Creative Associates International no School-to-School International (2015).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 18
Figura II.D.1. EWS: Pursentajen Eskola sira Konsege hetan Limite FOI Pursentu 80 ka Liu tuir Nasaun
Ba análize FOI, EWS fahe ba komponente haat, ne’ebé hatudu atividade xave sira – identifika
estudante sira ne’ebé iha rizku, akompaña no halo supervizaun husi estudante sira ne’ebé iha
rizku, ko’alia ho inan-aman husi estudante sira ne’ebé iha rizku no hala’o asaun akompañamentu
sira, nu’udar planu jestaun kazu ba estudante ida-idak. Iha nasaun haat hotu, pursentu 85 ka liu
eskola sira konsege hetan ka liutiha eskore limite ba komponente 1 (identifika estudante sira
ne’ebé iha rizku) no komponente 2 (akompaña estudante sira ne’ebé iha rizku). Baibain,
pursentajen ki’ik liu husi eskola sira ne’ebé konsege hetan ka liutiha limite ba komponente 3
(ko’alia ho inan-aman) no komponente 4 (asaun akompañamentu), mezmuke ne’e hadi’ak husi
Round 1 ba Round 2, ho pursentu 75 eskola sira ne’ebé konsege hetan limite ba komponente rua
(Figura II.D.2). Favor nota katak komponente 3 no 4 ezije liu husi funsionáriu eskola sira no
komunidade sira.15
15
Pursentajen media eskola sira ba komponente 3 no 4 hamenus tanba pursentajen ki’ik eskola sira ne’ebé konsege
hetan limite iha Timor-Leste (pursentu 8 eskola sira konsege hetan limite ba komponente 3 no pursentu 26 ba
komponente 4 iha Round 2).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 19
Figura II.D.2. Pursentajen Media la Tetu husi Eskola sira ne’ebé Konsege Hetan ka Liutiha Limite
Pursentu 80 tuir Komponente EWS
Ba Programa Kapasitasaun sira, pursentajen eskola sira ne’ebé konsege hetan limite FOI aas iha
Kamboja, India no Tajikistaun (Figura II.D.3); liu duke pursentu 91 eskola sira konsege hetan ka
liutiha eskore limite. (Iha India, eskola ida de’it mak tama Round 2 no la konsege hetan limite.)
Iha Timor-Leste de’it mak pursentajen eskola sira ne’ebé konsege hetan limite sai menus duke
pursentu 80.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 20
Figura II.D.3. Programa Kapasitasaun: Pursentajen Eskola sira ne’ebé Konsege Hetan ka Liutiha Limite
FOI Pursentu 80
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 21
III. Dezeñu Avaliasaun Impaktu
A.
SDPP nia Teoria Mudansa
Modelu konseituál ida husi programa SDPP nia atividade sira no oinsá sira bele afeita estudante
no edukadór nia rezultadu (outcome) sira (Figura III.1) dirije dezeñu husi impaktu avaliasaun.
Modelu ida ne’e iha ipóteze katak edukadór no inan-aman nia koñesimentu no prátika sira—
ne’ebé fahe no reforsa husi komunidade ein-jerál—hatama nu’udar aspirasaun edukasionál no
aspirasaun sobre estudante sira nia hahalok hasoru eskola. Estudante nia hahalok hirak ne’e
traduzidu ba iha estudante sira nia envolvimentu iha eskola, prezensa, komportamentu, no
dezempeñu akadémiku. Interasaun kompleksu no kumulativu husi fatór hirak ne’e hatama ba iha
estudante sira nia abilidade, hakarak no desizaun atu eskola nafatin ka husik eskola.
Figura III.1. SDPP nia modelu konseituál
Abandonu
Eskolár
Husik Eskola
Estudante nia
envolvimentu iha
eskola
Prezensa
Dezempeñu
Estudante nia
Atitude no
Aspirasaun
Estudante nia Atitude
Outcome kona-bá
Edukadór nia atitude
no komportamentu
Komportamentu
Edukadór nia
prátika sira ba
prevensaun
Inan-aman nia
prátika sira ba
prevensaun
Edukadór, Inan-aman no Komunidade– Koñesimentu no Konsiénsia
Objetivu ikus husi programa SDPP mak atu reduz nivel abandonu eskolár. Rekoñese prosesu
kompleksu sira ne’ebé lida ba husik eskola, liu husi mekanizmu oioin husi SDPP nia intervensaun
sira ne’ebé intende ba reduz husik eskola, no foka ba iha influensia rezultadu intermédiu sira—
espesífikamente sobre edukadór, inan-aman, no estudante sira nia atitude, prátika, no komportamentu
ne’ebé karik relasiona ho husik eskola. Programa SDPP oferese formasaun ba edukadór no inanaman sira, intende atu influensia sira nia atitude no prátika hasoru estudante sira ne’ebé iha rizku ba
husik eskola. SDPP nia EWS intende atu mellora estudante nia atitude no prezensa hasoru eskola,
direitamente liu husi interasaun ho estudante, no indireitamente liu husi interasaun ho edukadór no
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 22
inan-aman sira. SDPP nia atividade sira sobre envolvimentu estudante mós intende atu mellora
estudante nia atitude hasoru eskola no komportamentu, liu husi ajuda estudante sira hadi’a sira nia
fiar-an, abilidade hodi aprende no/ka dezempeñu akadémiku, liu husi hasa’e sira nia motivasaun hodi
tama eskola, no liu husi halo eskola sai interesante, divertidu no/ka relevante liu. Ho mellora
estudante nia atitude no envolvimentu iha eskola, intende atu tradús ba iha redusaun husik eskola iha
tempu ne’ebé naruk (longu-termu).
B.
Pergunta sira ba Peskiza
Bazeia ba modelu konseituál ida ne’e, avaliasaun impaktu husi programa SDPP sira iha nasaun
haat hirak ne’e, mak dezignadu atu responde ba pergunta peskiza prinsipál lima tuir mai ne’e:
C.
•
Karik SDPP mellora edukadór nia komportamentu no atitude?
•
Karik SDPP mellora estudante nia atitude hasoru eskola?
•
Karik SDPP mellora estudante nia envolvimentu iha eskola asosiadu ho retensaun, mak
hanesan prezensa?
•
Karik SDPP mellora nivel abandonu eskolár?
•
Sa’ida de’it mak programa SDPP nia impaktu sira ba estudante hirak ne’ebé iha rizku liu
ba husik eskola?
Dezeñu
Atu responde perguntas hirak ne’e, SDPP uza dezeñu pilotu randomizadu ida ne’ebé kontroladu,
hanesan hatudu iha Figura III.2. Iha India, Tajikistaun, no Timor Leste, SDPP ho randomizadu
hili eskola sira hodi tama ba iha grupu SDPP ida ne’ebé fornese programa SDPP, ou ba iha grupu
kontrolu ida ne’ebé operadu hanesan baibain. SDPP halo sasukat ba programa nia impaktu sira
liu-husi kompara rezultadu relevante sira sobre estudante no edukadór iha grupu SDPP ho
rezultadu sira sobre estudante no edukadór iha eskola sira ne’ebé hili ho kahur-malu ba grupu
kontrolu. Dezeñu avaliasaun iha Kamboja la hanesan ho dezeñu iha nasaun tolu sira seluk ne’ebé
SDPP kobre, katak eskola sira hili ho kahur-malu ba iha ida husi grupu fornesidu tolu hirak ne’e,
tantu ba EWS (grupu EWS de’it), ka ba EWS+treinu komputadór (grupu EWS+Komputadór), ka
ba serbisu regulár sira (grupu kontrolu).
Iha grupu kontrolu ida ne’ebé selesionadu ho kahur-malu hanesan elementu krusiál husi
avaliasaun impaktu rigorozu ida, tanbá ne’e permite avaliadór hodi ipotetiza/imajina ona sa’ida
mak sei akontese kuandu programa ida ne’e la eziste. Bainhira selesaun ho kahur-malu
implementadu ho diak, estudante no edukadór iha eskola atendidu sira sei hanesan ho hirak
ne’ebé iha eskola kontroladu sira relasiona ho sira nia karaterístika ne’ebé iha nanis ona. Iha de’it
diferensa sistemátika entre grupu hirak ne’e, mak hanesan, estudante no edukadór iha eskola
atendidu sira oferesidu ho programa SDPP, no ba grupu kontrolu la oferesidu. Nia rezultadu mak
hanesan diferensa ruma ne’ebé observadu iha rezultadu sobre grupu rua ne’e (atendidu no
kontrolu), bele atribuidu ba iha programa SDPP, no la’ós ba diferensa sira ne’ebé iha nanis tiha
ona relasiona ho estudante, edukadór, no eskola sira nia karaterístika hanesan amostra.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 23
Tuir dezeñu RCT, avaliasaun efetividade husi programa SDPP foka ba diferensa sira rezultadu
mediu husi Ami nia akompañamentu final entre estudante no edukadór sira selesiona
randomizadu ba grupu SDPP ka ba grupu kontrolu (ka, iha Kamboja, diferensa entre
EWS+Komputadór, EWS no grupu kontrolu sira). Tanba selesaun randomizadu signifika katak
la iha diferensa sistematika entre karaterístika liña-base entre grupu SDPP no kontrolu, diferensa
simples de’it iha rezultadu grupu sira fó estimativa rigorozu no independente husi programa
SDPP nia impaktu. Mazke, Ami bele aumenta presizaun husi estimativa impaktu no ami nia
abilidade atu identifika impaktu ne’ebé signifikante tuir estatístiku liu husi modelu estatístiku
sira ne’ebé ajusta ba diferensa oituan iha karaterístika inisiál husi grupu estudu sira ne’ebé
aumenta porakazu ka tanba inkéritu la responde. Hanesan ne’e, estimativa impaktu ajusta tuir
valór liña-baze husi rezultadu interese, no mós karaterístika individuál no ho relasaun ho eskola.
Estimativa impaktu RCT konsidera nu’udar padraun di’ak liu atu avalia efetividade programa.
Estimativa impaktu ne’e hanesan diferensa entre
rezultadu interese iha liña-rohan ne’ebé bele fó ba
SDPP tuir status quo. Estimativa hatudu hanesan
diferensa pursentajen entre grupu atendidu no kontrolu.
Estimativa impaktu estudu ne’e mak hatudu tenke
interpreta tuir diferensa rezultadu hasai husi espozisaun
ba SDPP. Purezemplu, impaktu favorável ho
pursentajen “X” ba abandonu eskolár hatudu katak, iha
media, taxa abandonu eskolár tuir SDPP sai
pursentajen “X” ki’ik liu duke se la iha SDPP. Ami
mós hatudu pursentajen ne’ebé aumenta ka hamenus
tuir rezultadu prinsipál ba grupu atendidu no kontrolu.
“Mudansa pursentajen” hirak ne’e labele interpreta
hanesan “mudansa” pursentajen ne’ebé kalkula tuir
sasukat pré-pós ka mudansa liña-baze/liña-rohan,
maibé hanesan sasukat rezultadu grupu atendidu ne’ebé
aumenta ka hamenus ho relasaun ho grupu kontrolu iha
liña-rohan.
Sa’ida mak avaliasaun impaktu?
§
Meta: avaliasaun ida dezeñadu
hodi fornese resposta sira ba
polítika ka efetividade programa
ho objetivu atu prodús evidensia
rigorozu hodi responde pergunta
sira kona-bá progrma nia impaktu.
§
Intensaun: estabelese efeitu
fundamentál husi intervensaun ida
liu husi uza kontrafaktuál ida.
§
Mekanizmu: selesaun
randomizadu ba grupu atendidu
no kontrolu sira.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 24
Figura III.2. SDPP nia dezeñu pilotu randomizadu sira ne’ebé kontroladu
a
b
Dezeñu ba India, Tajikistaun, no Timor-Leste
c
Schools
EskolaEligible
sira ne’ebé
elijível
Hili ho Kahur-malu
SDPP nia grupu
EWS+Envolvimentu
Grupu Kontrolu
Dezeñu ba Camboja
d
Eskola sira ne’ebé elijível
Hili ho Kahur-malu
Grupu Kontrolu
SDPP nia grupu EWS de’it
SDPP nia grupu
EWS+Envolvimentu
a
Husi eskola elijível 220 iha India, eskola 107 hili ho kahur-malu ba iha grupu kontrolu, no eskola 113 hili ho kahur-malu ba iha
grupu SDPP nian. Durante iha nia implementasaun, dadus projetu nian koletadu husi estudante individúal no edukador hamutuk
19,541 no 1,199 iha eskola kontrolu sira; 20,713 no 1,295 iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre.
b
Husi eskola elijível 165 iha Tajikistaun, eskola 83 ho kahur-malu ba iha grupu kontrolu, no eskola 82 hili ho kahur-malu ba iha
grupu SDPP nian. Durante iha nia implementasaun, dadus projetu nian koletadu husi estudante individúal no edukador hamutuk
8,653 no 2,196 iha eskola kontrolu sira; 8,000 no 2,055 iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre.
c
Husi eskola elijível 190 iha Timor-Leste, eskola 93 hili ho kahur-malu ba iha grupu kontrolu, no eskola 97 hili ho kahur-malu ba
iha grupu SDPP nian. Durante iha nia implementasaun, dadus projetu nian koletadu husi estudante individúal no edukador
hamutuk 19,255 no 1,216 iha eskola kontrolu sira; 18,606 no 1,182 iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre.
d
Husi eskola elijível 322 iha Kamboja, eskola 107 hili ho kahur-malu ba iha grupu kontrolu, eskola 107 hili ho kahur-malu ba iha
SDPP nia grupu EWS-de’it, no eskola 108 hili ho kahur-malu ba iha SDPP nia grupu EWS+Envolvimentu (Komputadór).
Durante iha nia implementasaun, dadus projetu nian koletadu husi estudante individúal no edukador hamutuk 60,826 no 2,516 iha
eskola kontrolu sira, estudante 65,145 no edukadór 2,677 iha SDPP nia eskola sira ho EWS-de’it; estudante individuál 66,041 no
edukadór 2,810 iha eskola sira ho EWS+Envolvimentu (Komputadór).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 25
Avalisasaun ne’e mós inklui análize separadu ida sobre estudante sira ne’ebé iha rizku liu ba
husik eskola bazeia ba informasaun kona-bá sira nia karaterístika ne’ebé disponivel iha eskola
nia relatóriu sira nu’udar liña-baze molok tama ba iha tinan eskolár alvu. Ho importante,
estudante sira identifikadu iha rizku bazeia ba sira nia karaterístika liña-baze ba análize impaktu
la nesesariamente hanesan ho estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku husi SDPP nia EWS,
no hirak ne’ebé projetadu hodi simu EWS nia atividade apoiu atendimentu primeiru sira (mazke
iha sobrepozisaun substansiál). Ne’e tanbá la iha prosesu EWS atu identifika estudante sira
ne’ebé iha rizku iha grupu kontrolu, importante liu, tanba mantein integridade husi dezeñu
selesaun ho randomizadu, rekere análize ne’ebé
bazeia ba karaterístika liña-baze ne’ebé determinadu
Abandonu eskolár entre tinan
molok simu serbisu programa sira.
eskolár. Sasukat ida ne’e kalkuladu
durante tinan akadémiku sira no
Rezultadu sira ne’ebé ezaminadu iha análize ida ne’e
expresadu kona-bá karik labarik ida
bele agrupadu ba iha domíniu porinsipál haat ne’ebé
ne’ebé tama eskola iha inisiu husi
tinan akadémiku dahuluk, tama-hikas
aliña ho SDPP nia modelu konseituál: (1) rezultadu
eskola iha inisiu husi tinan akadémiku
sira sobre edukadór nia komportamentu no hahalok,
tuir tan. Estudante ida ne’ebé falla
(2) estudante nia hahalok, (3) estudante nia
tama
eskola iha tinan akadémiku tuirenvolvimentu iha eskola, no (4) abandonu eskolár.
tan, konsideradu husik eskola entre
Avaliasaun ida ne’e avalia efetividade programa
tinan eskolár.
SDPP iha husi domíniu hirak ne’e liu-husi ezamina
impaktu sira iha aranjamentu kiik ida husi rezultadu
Abandonu eskolár durante tinan
prinsipál sira ne’ebé identifikadu molok hahú
eskolár. Estudante ida konsideradu
análize. Rezultadu prinsipál hirak ne’e mak
husik ona eskola durante iha tinan
programa SDPP dezeñadu atu direitamente tebes
akadémiku ida. Se estudante ida tama
eskola iha inisiu husi tinan akadémiku
afeita bá. Hatudu iha Tabela III.1, rezultadu prinsipál
ida, no la mantein eskola to’o ezame
sira iha kada domíniu. Rezultadu prinsipál iha
ikus semestre/trimestre ou ezame
edukadór nia rezultadu sira, estudante nia hahalok,
tinan ikus-liu akadémiku nian.
no estudante nia envolvimentu iha eskola nia
domíniu sira, ho konsistente definidu iha nasaun sira.
Sasukat prinsipál husi abandonu eskolár varia tuir nasaun tanba iha diferensa sobre oinsá husik
eskola definidu iha kada nasaun, no bainhira mak SDPP observa estudante sira.
Aleinde rezultadu prinsipál sira, avaliasaun ne’e analiza rezultadu adisionál sira hodi fornese
kontekstu ba iha análize prinsipál no aumenta koñesimentu sobre maneira sira ne’ebé programa ida
ne’e toma, ma’ibé la efetivu iha influensia domíniu partikulár ida. Tabela III.1 alista rezultadu
adisionál hirak ne’e, ne’ebé inklui edukadór nia atitude no prátika sira, estudante nia hanoin kona-bá
edukadór no inan-aman sira, dezempeñu akadémiku, komportamentu, no progresaun tinan eskolár.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 26
Tabela III.1. Sasukat prinsipál no sekundária/adisionál sira husi efetividade programa SDPP
Domíniu
Rezultadu sira ba
edukadór
Estudante ne’ebé
iha rizku nia
hahalok
Envolvimentu iha
eskola
Abandonu
eskolár
Sasukat prinsipál husi efetividade
programa
Eskala edukadór nia prátika ba prevensaun
abandonu eskolár
Hahalok emosionál, kognitivu, no
komportamentál hasoru eskola
Prezensa lor-loron durante tinan akadémiku
Karik estudante husik ona eskola iha tempu
akompañamentu ho kolesaun dadus; sasukat
prinsipál sira sobre abandonu eskolár, varia tuir
nasaun:
• India. Abandonu eskolár entre tinan eskolár
ba estudante sira iha tinan eskolár 5 (alvu).
• Tajikistaun. Husik eskola durante tinan
eskolár ba estudante sira iha tinan eskolár
9 (alvu).
• Kamboja. Karik estudante sira iha tinan
eskolár alvu (7, 8 no 9) husik tiha ona
eskola iha pontu finál husi observasaun
ba sira.
• Timor-Leste. Karik estudante sira iha tinan
eskolár alvu (4, 5 no 6) husik tiha
ona eskola iha pontu finál husi observasaun
ba sira.
Sasukat sekundária/adisionál
Edukadór nia sensu responsabilidade
Edukadór-nia sensu efikásia-an
Administradór nia prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár
Administradór nia sensu responsabilidade
Administradór nia sensu efikásia-an
Estudante nia hanoin kona-bá apoiu husi nia
edukadór no inan-aman
Dezempeñu: matemátika no língua a
Komportamentu (exseptu iha India)
Husik eskola entre tinan eskolár b
Progresaun b
a
Língua varia tuir nasaun, no iha nasaun balu, aprezenta dezempeñu iha língua rua: Khmer iha Kamboja, Hindi iha India, Tajike
no lian-inan iha Tajikistaun, Tetum no Portugés iha Timor-Leste.
b
Se posivel, ami konsidera abandonu eskolár entre tinan eskolár ka durante tinan eskolár hanesan sasukat sekundária ida iha
domíniu ida ne’e. Hanesan ho nia rezultadu prinsipál sira, ne’e varia tuir nasaun. Progresaun refleta karik estudante ida pasa ou la
pasa ba siklu edukasaun tuir mai liu husi promovidu husi tinan eskolár prezente ba iha tinan eskolár tuir mai, ou liu husi
promovidu de’it (bainhira la posivel hodi observa tinan eskolár tuir mai iha Kamboja no Tajikistaun).
Aleinde análize prinsipál ne’ebé foka ba estudante hotu-hotu, avaliasaun ne’e inklui análize subgrupu husi grupu sira, ne’ebé programa SDPP talvez iha tiha ona nia impaktu diferente sira.
Análize sub-grupu ne’ebé importante liu hotu relasiona ho estudante sira ne’ebé iha rizku ba
husik eskola. Programa SDPP espesífikamente projeta ba estudante sira ne’ebé iha rizku, nune’e
análize sub-grupu ida ne’e nu’udar parte husi análize prinsipál husi efetividade programa. Mazke
SDPP la dezeñadu hodi iha impaktu sira ne’ebé la hanesan ba sub-grupu espesífiku sira husi
estudante, edukadór ka eskola sira, dala ruma iha impaktu sira ne’ebé la hanesan ba estudante
sira ho karaterístika balu (mak hanesan diferensa iha jéneru, ba hirak ne’ebé nia tinan boot liu
normál ba sira nia tinan eskolár,16 ka husi grupu kasta diferente, hanesan kazu iha India17); ba
16
Estudante ida konsideradu idade boot liu liu se nia tinan rua boot liu idade apropriadu ba nia tinan eskolár,
kompara ho sira ne’ebé iha tinan rua nia laran husi idade apropriadu.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 27
tipu diferente husi eskola sira (mak hanesan pursentajen estudante sira ne’ebé iha rizku iha
eskola ida18 no eskola nia fatin19); ou ba tipu diferente husi edukadór sira (mak hanesan diferensa
iha jéneru ka iha estadu hanorin tempu-tomak/full-time. Análize sub-grupu adisionál hirak ne’e
fornese kontekstu interesante ba ita nia interpretasaun sobre konstatasaun prinsipál sira no
koñesimentu ba iha grupu sira ne’ebé programa SDPP sei halo susesu liu ou susesu natoon.20
Tabela III.2. Análize subgrupu prinsipál no adisionál
Subgrupu
Estudante iha rizku/ la
iha rizku
Feto/mane
Estadu hanorin temputomak
Tinan liu/la tinan liu
Kasta ki’ik/ kasta la
ki’ik
% aas iha rizku/ % ki’ik
iha rizku
Distánsia husi eskola
Tipu
subgrupu
Estudante
sira
Estudante
sira
Edukadór
sira
Edukadór
sira
Definisaun
Estudante sira identifika nu’udar iha rizku atu husik eskola
bazeia ba informasaun kona-bá sira nia karaterístika bele
hetan iha rejistu eskolár iha liña-baze uluk tama tinan
eskolár alvu.
Jéneru estudante bele hetan iha rejistu eskolár.
Edukadór serbisu tempu-tomak ka la tempu-tomak (parttime, kontratu, voluntáriu, ka edukadór sira oin seluk
ne’ebé la serbisu tempu-tomak)
Estudante Estudante konsidera nu’udar tinan liu se iha tinan rua liu
sira
duke tinan adekuadu ba nia tinan eskolár, kompara ho
estudante seluk iha intervalu tinan rua husi tinan adekuadu.
Estudante Estudante sira pretense ba kasta tuir kasta nia rejista ona,
sira
tuir mai halo subgrupu rua, ida hanesan “kasta ki’ik” se
minoria, kasta ka tribu espesífiku, no “kasta la ki’ik”
hanesan kasta jerál.
Eskola sira Eskola fahe ba grupu ida ho pursentu 70 ka liu husi
estudante sira ne’ebé iha rizku iha liña-baze eskola sira
grupu kontrolu nian (grupu pursentajen aas) no grupu
menus duke pursentu 70 (grupu pursentajen ki’ik).
Eskola sira Iha Kamboja, India no Tajikistaun, define eskola ho
distánsia ki’ik liu duke distánsia media husi eskola kontrolu
no kapital distritu hanesan “la remotas” no eskola hanesan
no liu duke media hanesan “remotas”. Iha Timor-Leste,
Ami define eskola ne’ebé bele to’o liu husi transporte hotu
hanesan “la remotas” no eskola labele to’o ho transporte
hotu hanesan “remotas”.
Tipu Análize
Prinsipál
Adisionál
Adisionál
Adisionál
Adisionál
Adisionál
Adisionál
17
Estudante sira kategorizadu ba iha grupu kasta ida depende ba relatóriu sobre sira nia kasta, no tuir mai agrupa
grupu hirak ne’e ba iha sub-grupu sira, mak hanesan: “kasta kiik” definidu nu’udar minoridade ida, kasta ida, ka
tribu ida, “kasta la kiik” definidu hanesan jerál, ou kasta seluk ne’ebé iha kotuk liu.
18
Eskola sira fahe ba iha grupu ida ne’ebé nia pursentajen 70 ka aas/boot liu sobre estudante sira ne’ebé iha rizku
iha liña-baze entre eskola sira iha grupu kontrolu (grupu ho pursentajen aas/boot) no grupu ida ne’ebé nia
pursentajen baixu/kiik-liu 70 (grupu ho pursentajen baixu/kiik-liu).
19
Iha Kamboja, India, no Tajikistaun, eskola sira ne’ebé baixu husi média ba eskola kontrolu, ho distánsia ba kapitál
distritu, ami define hanesan “la’ós remota” no eskola hirak ne’ebé hanesan ho média ka iha média nia leten ami
define hanesan “remota.” Iha Timor-Leste, eskola sira ne’ebé asesivel ho tipu viatura hotu-hotu, ami define hanesan
“la’ós remota” no eskola hirak ne’ebé la bele asesivel ho tipu viatura hotu-hotu, ami define hanesan “remota”.
20
Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, SDPP la ajusta kotan sira ne’ebé iha signifikasaun estatístika ba
komparasaun múltiplu bainhira halo daudaun komparasaun sub-grupu múltiplu (Schochet, Peter Z. 2009).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 28
IV. Amostrajen no Kolesaun Dadus
Análize impaktu bazeia ba dadus husi fonte sira: (1) relatóriu sobre estudante koletadu husi
eskola sira, (2) peskiza ne’ebé hala’o ba estudante sira ne’ebé iha rizku, no (3) peskiza ne’ebé
hala’o ba edukadór no administradór eskola nian sira. Iha kada nasaun, dadus koletadu iha síklu
balu mak hanesan: molok implementa programa SDPP, durante tinan akadémiku bainhira
implementa daudaun programa ne’e, no tuir mai implementa programa ida ne’e.
Iha kada nasaun, SDPP entrevista diretór eskola ka sira nia vise hodi halibur informasaun konabá eskola nia karaterístika, tempu tama eskola, no edukadór nia karaterístika durante iha kada
síklu kolesaun dadus. SDPP mós halo peskiza ba edukadór sira iha tinan eskolár alvu, diretór
eskola, no vise diretór eskola sira sobre sira nia experiensia no formasaun, koñesimentu sobre
fatór sira ne’ebé iha rizku ba husik eskola, hahalok no prátika sira uza hasoru estudante sira
ne’ebé iha rizku.
Durante kada síklu husi kolesaun dadus iha kada nasaun, SDPP hetan relatóriu ofisiál sira konabá estudante, relasiona ho tama eskola, prezensa, dezempeñu eskolár, no demográfiku sira. SDPP
mós entrevista grupu ida husi estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba husik eskola bazeia
ba sira nia karaterístika pre-programa. Entrevista estudante sira ne’ebé iha rizku ho inklui
pergunta sira kona-bá demográfiku; hahalok kognitivu, komportamentál, no emosionál hasoru
eskola; no sira nia hanoin kona-bá edukadór no inan-aman sira.
Ba nasaun haat sira ne’e hotu, SDPP koleta dadus husi nia programa hotu-hotu no husi eskola sira iha
grupu kontrolu, inklui populasaun husi estudante sira iha kada tinan eskolár alvu iha kada pontu
kolesaun dadus. Análize limitadu ba estudante no edukadór sira ne’ebé elijível ba estudu ida ne’e.
SDPP koleta no analiza informasaun husi eskola nia relatóriu sira ba kuaze estudante 250,000 iha
eskola besik 900 iha nasaun haat sira ne’e hotu. SDPP halo entrevista ho estudante sira ne’ebé iha
rizku kuaze 23,000, ho edukadór sira kuaze 8,000, no ho administradór sira kuaze 2,000.
Table IV.1. Medida amostra
Kamboja
Grupu EWS+Komputadór
Grupu EWS de’it
Grupu Kontrolu
Total
India
Grupu SDPP
Grupu Kontrolu
Totál
Tajikistaun
Grupu SDPP
Grupu Kontrolu
Totál
Timor-Leste
Grupu SDPP
Grupu Kontrolu
Totál
Nasaun hotu-hotu
Totál Tomak
Eskola
Relatóriu
Estudante
Entrevista
Estudante
Entrevista
Edukadór
Entrevista
Administradór
108
107
107
322
54,855
54,323
50,336
159,514
1,755
1,817
1,694
5,266
1,639
1,591
1,587
4,817
241
239
229
709
113
107
220
19,721
18,669
38,390
3,695
3,526
7,221
420
393
813
181
167
348
82
83
165
7,556
8,282
15,838
1,543
1,560
3,103
544
583
1,127
277
273
550
97
93
190
16,961
17,615
34,576
3,750
3,581
7,331
506
511
1,017
160
152
312
897
248,318
22,921
7,774
1,919
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 29
Tabela IV.2. Dimensaun análize amostra
Cambodia
Grupu
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
Grupu EWS
Grupu Kontrolu
Totál
India
Grupu
EWS+Envolvimentu
Grupu Kontrolu
Totál
Tajikistaun
Grupu
EWS+Envolvimentu
Grupu Kontrolu
Totál
Timor-Leste
Grupu
EWS+Envolvimentu
Grupu Kontrolu
Totál
Nasaun hotu-hotu
Totál tomak
Eskola
Relatóriu
Estudante
Entrevista
Estudante
Entrevista
Edukadór
Entrevista
Administradór
108
107
107
322
54,855
54,323
50,336
159,514
1,755
1,817
1,694
5,266
1,639
1,591
1,587
4,817
241
239
229
709
113
19,721
3,695
420
107
220
18,669
38,390
3,526
7,221
393
813
82
7,556
1,543
544
83
165
8,282
15,838
1,560
3,103
583
1,127
97
16,961
3,750
506
93
190
17,615
34,576
3,581
7,331
511
1,017
152
312
897
248,318
22,921
7,774
1,919
181
167
348
277
273
550
160
V. Karaterístika sira husi amostra
Hetan dadus kona-bá membru sira hodi sai hanesan amostra molok indika sira ba iha
intervensaun, hanesan elementu krusiál ida husi avaliasaun impaktu rigorozu ida; Ne’e fornese
informasaun kona-bá amostra nia karaterístika liña-baze no permite ita hodi verifika ekivalénsia
entre grupu atendidu no grupu kontrolu sira. Iha nasaun haat sira ne’e hotu, SDPP no eskola sira
iha grupu kontrolu iha nanis ona karaterístika ekivalente iha liña-baze ho la iha evidensia konabá diferensa sistemátiku entre grupu hirak ne’e.21
Tabela V.1 fornese karaterístika liña-baze ba eskola, estudante no edukadór hotu-hotu iha
amostra peskiza; Ne’e inklui membru amostra hotu-hotu, la haree ba karik sira selesionadu tiha
ona ba iha grupu SDPP ka grupu kontrolu ida.22 Medida eskola no nia karaterístika sira seluk
konsideradu varia iha nasaun haat hirak ne’e (Tabela V.1). Iha mós variedade ne’ebé
konsideravel iha nasaun hirak ne’e sobre estudante nia karaterístika sira ne’ebé posivel iha
relasaun ho husik eskola. Purezemplu, Kamboja no Tajikistaun relativamente iha pursentajen
kiik sobre estudante ho tinan boot liu—pursentu 3.2 de’it husi estudante sira ne’ebé iha amostra
konsideradu tinan boot liu idade apropriadu ba sira nia tinan eskolár iha kada nasaun. Nivel hirak
ne’e aas/boot liu iha India no Timor-Leste, respetivamente, iha pursentu 9.7 no 10.8. Pursentajen
21
Informasaun adisionál kona-bá ekivalénsia liña-baze disponivel iha relatóriu impaktu iha nasaun-espesífiku
22
Amostra estudu tomak luan oituan liu amostra análize tanbá falta de dadus.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 30
estudante sira karaterizadu hanesan iha rizku ba husik eskola, ho uza informasaun sobre sira nia
karaterístika liña-baze mak hanesan pursentu 71 iha Kamboja, pursentu 83 iha India, pursentu 56
iha Tajikistaun, no pursentu 42 iha Timor-Leste.
Tabela V.1. Média eskola, edukadór, no estudante sira nia karaterístika liña-baze sira, tuir
nasaun (signifika exseptu pelu-kontrariu indikadu).
Rezultadu
Kamboja
India
Tajikistaun
Timor-Leste
376.8
409.4
251.0
44.3
255.5
109.1
376.8
50.0
65.6
52.3
52.1
25.1
31.7
34.1
34.5
33.5
Eskola nia karaterístika sira molok intervensaun
Númeru estudante ne’ebé tama eskola a
Númeru estudante ne’ebé tama iha tinan eskolár
alvu(sira)
(%) eskola remota
(%) eskola ho pursentajen aas/boot sobre estudante
sira ne’ebé iha rizku
Karaterístika husi Matemátika no língua tinan eskolár, no diretór klase molok intervensaun
Númeru edukadór iha tinan eskolár alvu(sira)
Tinan
(%) feto
(%) experiensia liu tinan 10
Eskore liña-baze ba iha eskala prevensaun abandonu
eskolár
(%) edukadór tempu-tomak (full-time)
9.0
33.4
38.6
47.0
2.0
39.0
45.0
22.1
6.2
98.5
7.1
25.0
2.9
45.4
26.1
67.0
7.8
3.1
42.8
31.1
46.8
7.8
90.0
78.8
Tinan eskolár alvu (sira) ho estudante nia karaterístika molok intervensaun
(%) female
(%) tinan boot liu
(%) kategorizadu hanesan iha rizku ba husik eskola
Nivel prezensa lor-loron nian durante tinan akadémiku
48.5
3.2
70.7
91.2
50.7
9.7
82.5
63.4
46.0
3.2
56.4
90.4
49.0
10.8
42.0
81.5
322
131,872
4,070
220
40,254
653
165
16,653
858
190
28,654
862
Medida amostra
Eskola sira
Estudante sira
Edukadór sira
Fontes:
SDPP nia liña-baze kestionáriu sobre edukadór nia administra-an no kestionáriu sobre eskola.
Nota:
Tabela hatudu sumáriu estatístika iha liña-baze ba eskola, edukadór, no estudante iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre
no mós iha eskola kontroladu sira (ou iha Kamboja nia kazu, EWS +komputadór, EWS de’it, no eskola kontroladu
sira). Dadus estudante bazeia ba eskola nia relatóriu sira no foka ba estudante iha tinan eskolár alvu. Medida amostra
ba karaterístika balu talvez kiik liu tanbá falta de respostas.
a
Iha Kamboja, ne’e inklui tinan eskolár 7–9; iha India, tinan eskolár 1–6; iha Tajikistaun, tinan eskolár 5–9; no iha Timor-Leste,
tinan eskolár 1–6.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 31
VI. SDPP nia impaktu sira
Avaliasaun ne’e ipotetiza programa SDPP nia impaktu sira kona-bá rezultadu sira ba edukadór,
estudante nia hahalok, estudante nia envolvimentu iha eskola, no abandonu eskolár. Kapítulu ida
ne’e diskute sobre ámbitu ida ne’ebé programa SDPP kobre ho susesu iha melloramentu sasukat
prinsipál sira husi efetividade programa iha kada domíniu hirak ne’e, ba kada nasaun ne’ebé
SDPP kobre. Diskusaun ne’e organizadu husi domíniu rezultadu, hanesan tuir mai: (1) rezultadu
kona-bá edukadór nia komportamentu no hahalok, (2) estudante nia hahalok, (3) estudante nia
envolvimentu iha eskola, no (4) abandonu eskolár. Konstatasaun impaktu ba sasukat prinsipál no
adisionál sira husi efetividade programa, aprezentadu iha diagrama ne’ebé koresponde ba nivel
rezultadu média liu husi estadu grupu ne’ebé selesionadu ho randomizadu. Diferensa sira ne’ebé
tuir estatístika la hanesan ho zero, hatudu ho asterístiku sira.
Signifikasaun estatistikál
Ipotetiza impaktu husi programa SDPP bazeia ba diferensa rezultadu iha média ba SDPP no ba
estudante no edukadór sira iha grupu kontrolu. Atu interpreta ipóteze hirak ne’e, mak importante hodi
avalia karik sira luan natoon no la posivel hodi iha diferensa tanbá oportunidade (hatudu katak
programa SDPP iha impaktu ida). Ho hanoin ida ne’e, mak teste estatistikál hala’o hodi avalia karik
kada impaktu ho signifikante la hanesan ho zero. Ipóteze impaktu sira dezkreve signifikante tuir
estatístika se nia probabilidade menus husi pursentu 5 tanba porakazu (no la’ós ba programa SDPP).
Ipóteze impaktu sira dezkreve signifikante natoon se nia probabilidade entre pursentu 5 no 10 tanba
porakazu (no la’ós ba programa SDPP). Iha tabela no figura, impaktu sira signifikante tuir estatístika
iha nivel pursentu 1, pursentu 5, no pursentu 10 simbolizadu ho asterísku sira mak hanesan ***, ** ka
*.
Oportunidade (%1, %5 ka %10) ne’ebé konstatasaun relata ho la loos sobre impaktu sa’e durante hala’o
teste adisionál. Tanba ne’e, tenke uza atensaun bainhira interpreta signifikasaun husi ita nia análize
exploratóriu kona-bá rezultadu adisionál sira no sub-grupu, tanbá ita la korekta númeru totál husi
komparasaun ne’ebé halo daudaun. Teste individuál husi diferensa adisionál hirak ne’e sobre programa nia
efeitu sira ba sub-grupu sira seluk, fornesidu hanesan kontekstu adisionál ba konstatasaun prinsipál sira.
A. Impaktu sira sobre rezultadu ba edukadór
Edukadór sira bele karateriza estudante nia hahalok
no asaun liu husi sira nia asaun. Hanesan hatudu iha
modelu konseituál (Figura III.1), edukadór ida nia
asaun bele reprezenta nivel dahuluk husi mudansa
iha melloramentu rezultadu intermédiu ba estudante,
no hamenus abandonu eskolár. Programa SDPP
direitamente serbisu ho edukadór sira hodi mellora
sira nia koñesimentu no konsiénsia kona-bá
abandonu eskolár, treina sira hodi identifika
estudante sira ne’ebé iha rizku no serbisu ho
estudante no sira nia familia hodi fornese apoiu no
kapasita sira hodi mantein nafatin ba eskola.
Edukadór sira treinadu sobre oinsá uza EWS hodi
mellora sira nia prátika ba prevensaun abandonu
Rezultadu ba edukadór
Sasukat prinsipál husi efetividade programa
• Edukadór hahú prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár
Rezultadu adisionál sira
• Edukadór nia sensu efikásia-an hodi
atende problema abandonu eskolár
• Edukadór nia sensu responsabilidade
hodi rezolve problema abandonu
eskolár
• Administradór nia prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár, ninia
efikásia-an no sensu responsabilidade
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 32
eskolár, no sira simu treinu sobre oinsá atende estudante sira ho di’ak-liu liu-husi intervensaun
komplementáriu sira ne’ebé tenke mellora estudante nia hahalok no komportamentu. Mudansa
iha edukadór nia asaun bele sai hanesan indikadór dahuluk hodi halo mudansa ba estudante nia
komportamentu.
1.
Impaktu kona-bá edukadór hahú prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár
Indikadór prinsipál husi programa SDPP nia efetividade iha influensia rezultadu sira sobre
edukadór mak hanesan edukadór nia utilizasaun prátika sira ne’ebé mellora estudante nia
komportamentu negativu—falta eskola, komportamentu estragadór ka ladún interese, no
atividade eskolár ladi’ak—ne’ebé bele hamosu abandonu eskolár. Rezultadu ida ne’e sukat tuir
SDPP nia eskala ne’ebé dezenvolve tiha ona sobre edukadór nia prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár. Pergunta sira foka ba edukadór nia komportamentu ne’ebé posivel ajuda
estudante sira ne’ebé iha rizku hodi susesu iha eskola, mak hanesan karik edukadór rejista
estudante nia prezensa lor-loron, no karik edukadór foti asaun se estudante falta eskola loron tolu
iha fulan ida nia laran. Eskore konsekuente kombina resposta ba pergunta sira ne’ebé hato’o ba
diretór klase sira, ne’ebé hanesan foku husi intervensaun EWS, no hato’o ba edukadór
matemátika no língua sira.
Eskala edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár (sasukat prinsipál)
Edukadór responde pergunta sira. Marka eskore bazeia ba eskala ida ho pontu-8 koresponde ba
substánsia peskiza ualu ne’ebé hatudu karik edukadór adopta tiha ona prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár. Substánsia hirak ne’e inklui:
9
9
9
9
9
Rejista prezensa lor-loron nian
Foti asaun se estudante falta eskola loron tolu iha fulan ida nia laran
Fó akonsellamentu ba estudante sira ne’ebé fraku
Halo diskusaun ho edukadór sira seluk sobre apoiu ba estudante sira ne’ebé fraku
Dezenvolve planu hodi apoia estudante sira ne’ebé fraku
9 Komunika ho inan-aman husi estudante sira ne’ebé fraku
9 Reuniaun ho estudante sira ne’ebé fraku
9 Iha inisiativu hodi to’o sedu iha eskola ka hela kleur iha eskola hodi ajuda estudante sira ne’ebé
fraku
Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida ne’ebé signifikante sobre edukadór nia prátika
sira ba prevensaun abandonu eskolár iha Kamboja (ba grupu EWS de’it no grupu
EWS+treinu komputadór) no Timor-Leste, ma’ibé la iha impaktu signifikante ida iha
India ka Tajikistaun (Figura VI.A.1).
Iha Kamboja, edukadór sira iha grupu EWS de’it no grupu EWS+komputadór hetan eskore sira
husi prátika prevensaun abandonu eskolár, ho média, kuaze pontu ida aas/boot liu duke edukadór
sira iha grupu kontrolu (6.86 no 6.83 versu 5.94); Diferensa sira signifikante tuir estatístika.
Impaktu ipotetizadu hatudu katak, ho média, edukadór sira iha grupu SDPP iha Kamboja uza tiha
ona estratejia prevensaun abandonu eskolár ida tán duke edukadór sira iha grupu kontrolu.
Iha Timor-Leste, eskore sira husi prevensaun abandonu eskolár iha grupu atentidu no grupu
kontrolu sira aas/boot-liu Kamboja. Eskore iha eskala ba grupu kontrolu kuaze besik posivel
máximu (7.72 husi 8). Aleinde eskore grupu kontrolu nian ne’ebé aas/boot hirak ne’e, Programa
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 33
SDPP mós mellora edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár iha Timor-Leste.
Edukadór iha grupu SDPP hetan eskore sira husi eskala prátika prevensaun abandonu eskolár,
ne’ebé maizumenus pontu 0.15 aas/boot liu edukadór sira iha grupu kontrolu (7.87 versus 7.72),
diferensa signifikante ida tuir estatístika.
Hanesan iha Timor-Leste, eskore sira husi eskala prevensaun abandonu eskolár ba edukadór sira
iha grupu kontrolu iha India no Tajikistaun kuaze besik eskore posivel máximu (7.40 husi 8 iha
India no 7.70 husi 8 in Tajikistaun). Konstatasaun ida ne’e bele sujere katak mazke la’hó
programa SDPP, edukadór sira bele aplika maiória prátika sira ba prevensaun abandonu
eskolárne’ebé sukat husi eskala ida ne’e. Ho alternativu, eskore sira iha eskala, bele ho artifisiál
aas/boot tanba sira bazeia ba relatóriu individuál duke ho observasaun direita. Edukadór sira iha
grupu kontrolu talvez iha liu posibilidade atu uza relatóriu exesivu kona-bá prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár, dala ruma tanba, lahanesan edukadór sira iha grupu SDPP, sira
seidauk simu treinu kona-bá prátika hirak ne’e dirije ba saida. Edukadór sira iha grupu SDPP
talvez iha liu posibilidade hodi reduz montante husi sira nia relatóriu, dala ruma tanba sira rasik
no sira seluk iha eskola ne’ebé besik ba afeitadu liu husi asaun hirak ne’e, no verdadeiru liu
depois de simu treinu ne’e. Iha kazu ruma, impaktu sira husi programa SDPP sobre edukadór nia
prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár talvez iha menus posibilidade atu hetan rejistu ba
iha eskala prátika prevensaun abandonu eskolár ho relatóriu individuál.
Figura VI.A.1. Programa SDPP nia impaktu kona-bá edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu
eskolár
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu sira sobre edukadór ninia administra-aan.
Nota:
Sasukat análize ba agrupa edukadór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS +
Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu
sira mak hanesan regresaun ajustadu.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Atu fornese kontekstu adisionál ba rezultadu hirak ne’e, avaliasaun explora efeitu ba edukadór sira
iha sub-grupu diferente, inklui jéneru, estadu serbisu-nain tempu-tomak/full-time, kompozisaun
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 34
eskola, no eskola fatin. Análize ida ne’e hatudu katak impaktu husi programa SDPP kona-bá sasukat
prinsipál husi edukadór nia efetividade, jeralmente konsistente iha sub-grupu hirak ne’e iha
Kamboja, India, no Tajikistaun, maibé varia oituan iha Timor-Leste (Tabela VI.A.2).
Konsistente ho konstatasaun hotu-hotu iha Kamboja, impaktu husi edukadór nia prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár, pozitivu no signifikante tuir estatístika ba kuaze sub-grupu hotuhotu ne’ebé definidu husi karaterístika edukadór no eskola nian sira. Só de’it impaktu husi subgrupu ne’ebé la prienxe modelu ida ne’e iha Kamboja mak hanesan edukadór sira iha grupu
EWS ne’ebé la’ós serbisu-nain tempu-tomak/full-time (purezemplu, tempu-baluk/part-time,
kontratadu, voluntáriu, ka tipu edukadór seluk ne’ebé la’ós serbisu-nain full-time ) iha eskola
(Tabela VI.A.1).
Tabela VI.A.1. Programa SDPP nia impaktu kona-bá edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu
eskolár, tuir sub-grupu
Kamboja
EWS+
Komputadór
India
Tajikistaun
Timor-Leste
+++
+++
+++
+++
○
○
○
○
○
+++
+++
○
+++
+++
+
○
○
○
+++
○
+++
+++
+++
+++
○
○
○
○
○
+++
+++
+++
+++
+++
○
○
○
○
++
+
EWS de’it
Edukadór nia jéneru
Feto
Mane
Estadu edukadór tempu-tomak
Tempu-tomak
La’ós tempu-tomak
Pursentajen eskola iha rizku
Boot
Kiik
Eskola fatin
Remota
La’ós remota
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Análize kona-bá rezultadu edukadór bazeia ba diretór klase tinan eskolár alvu, edukadór matemátika no língua sira.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanbá análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, meiu
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Ho diferente, programa SDPP nia impaktu pozitivu ne’ebé signifikante sobre edukadór hotu-hotu
iha Timor-Leste nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár, konsentradu iha sub-grupu
balu sira. Ho espesífiku, iha impaktu pozitivu sira ne’ebé signifikante kona-bá prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár husi edukadór mane, tempu-tomak/full-time, no hanorin iha eskola
sira ho pursentajen baixu/kiik sobre estudante ne’ebé iha rizku. Impaktu la signifikante ba subgrupu komplementáriu sira (edukadór feto sira, tempu-baluk/part-time, hanorin iha eskola sira ho
pursentajen aas/boot sobre estudante sira ne’ebé iha rizku). Tuir estatístika, iha impaktu pozitivu
ida ne’ebé signifikante kona-bá prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár husi edukadór iha
eskola remota sira, no iha impaktu pozitivu ida ne’ebé signifikante natoon ba edukadór iha
eskola sira ne’ebé la’ós remota.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 35
Konsistente ho konstatasaun hotu-hotu iha India no Tajikistaun, impaktu sobre edukadór nia
prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár, tuir estatístika, la signifikante iha sub-grupu ruma
ne’ebé definidu husi karaterístika edukadór no eskola nian sira. Exsepsaun únika ida mak
edukadór tempu-tomak/full-time sira iha India, ne’ebé experiensia impaktu pozitivu ida ho
signifikante natoon/oituan kona-bá prátika sira ba prevensaun husik eskola.
Hanesan ho konstatasaun hotu-hotu, eskala impaktu iha sub-grupu sira nia laran luan liu hotu iha
Kambodia (Figura VI.A.2).
Figura VI.A.2. Programa SDPP nia impaktu sira kona-bá edukadór nia prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár, tuir sub-grupu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 36
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Sasukat análize sira ba agrupa edukadór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka
EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Tanbá análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, meiu estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba
komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 37
2.
Rezultadu adisionál sira ba edukadór
Aleinde explora impaktu husi programa SDPP nian kona-bá edukadór nia prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár, ami explora efeitu sira ne’ebé SDPP talvez iha tiha ona iha
rezultadu adisionál rua ba edukadór mak hanesan: sensu efikásia-an no sensu-responsabilidade.
a.
Edukadór nia sensu efikásia-an
Indikadór adisionál ida husi efetividade programa sira SDPP nian hodi rezolve abandonu eskolár,
mak influensia edukadór sira nia fiar katak sira bele influensia fatór sira ne’ebé asosiadu ho
estudante husik eskola, mak hanesan komportamentu ladi’ak, la iha interese iha klase laran, no
falta eskola. Rezultadu ida ne’e sukat tuir eskala edukadór nia sensu efikásia-an ne’ebé SDPP
dezenvolve tiha ona. Pergunta sira foka ba edukadór nia fiar katak sira bele ajuda estudante sira
ne’ebé iha rizku hodi kompleta sira nia eskola, mak hanesan karik edukadór ida hanoin katak nia
bele enkoraja estudante sira hodi valoriza aprendijazen no fornese asistensia ba familia sira hodi
Eskala edukadór nia sensu efikásia-an
Edukadór sira hetan pergunta sobre to’o barak oinsá sira bele halo hodi prevene ka rezolve fatór 12
asosiadu ho abandonu eskolár. Tuir mai ne’e, fatór sira iha eskala.
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Komportamentu estragadór iha klase laran
Motivasaun estudante nian hatudu iha interese kiik ba eskola
Enkoraja estudante sira hodi fiar katak sira iha abilidade hodi kompleta sira nia eskola
Ajuda estudante sira hodi valoriza aprendijazen
Halo lisaun sira sai interesante ba estudante sira
Reforsa regra sira ba iha klase
Enkoraja partisipasaun ativu husi estudante sira ne’ebé la iha interese.
Identifikasaun estudante sira ne’ebé presiza daudaun apoiu adisionál
Estudante nia prezensa
Modifikasaun atividade hanorin no aprendijazen sira hodi ajuda estudante sira ne’ebé nia
dezempeñu fraku ka ladi’ak
ü Asistensia ba familia sira para ajuda sira nia oan hodi halo di’ak iha eskola
ü Ajuda estudante sira ne’ebé nia dezempeñu ladi’ak hodi halo di’ak liu iha eskola
ajuda sira nia oan susesu iha eskola.
Resposta ba pergunta sira kona-bá edukadór nia sensu efikásia-an marka husi 1 (la iha liu) to’o 5
(aranjamentu boot ida) no akumula ba iha eskala ida ne’ebé valór sira boot liu koresponde ba
sensu efikásia-an ida ne’ebé aas liu.
Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida, ho estatístiku signifikante ba edukadór nia
sensu efikásia-an iha Timor-Leste (eskala ho média eskore 4.16 versu 4.08) no iha impaktu
ida signifikante natoon ba EWS+Treinu komputadór nia edukadór sira iha Kamboja
(eskala ho média eskore 3.55 versu 3.54) (Figura VI.A.3). La iha impaktu ba edukadór nia
sensu efikásia-an iha India ka Tajikistaun. Konsidera katak eskore média sira iha sasukat ida ne’e
boot natoon iha nasaun rua hirak ne’e, entaun iha oportunidade para hetan mudansa.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 38
Figura VI.A.3. Impaktu programa SDPP nian ba edukadór sira nia sensu efikásia-an, tuir nasaun
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Sasukat análize sira ba agrupa edukadór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka
EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
b. Edukadór nia sensu responsabilidade
Aleinde eskala edukadór nia sensu efikásia-an, SDPP dezenvolve tiha ona eskala ida hodi sukat
edukadór nia sensu responsabilidade ba estudante sira ne’ebé iha rizku atu husik eskola. Pergunta
sira iha eskala ida ne’e foka ba edukadór nia opiniaun sira kona-bá maneira sira hodi prevene
estudante sira husik eskola.
Eskala edukadór nia sensu responsabilidade ba estudante sira ne’ebé iha rizku
Eskala ida ne’e bazeia-ba edukadór nia konkordansia ho deklarasaun lima kona-bá estudante sira
ne’ebé iha rizku. Substánsia sira iha eskala ne’e mak hanesan:
ü Estudante sira ne’ebé iha rizku ba abandonu eskolár tenke halo esforsu makaas liu
ü Edukadór ka eskola bele halo oituan hodi ajuda estudante sira ne’ebé iha rizku ba abandonu
eskolár
ü Se estudante ida iha rizku ba abandonu eskolár, entaun ne’e prinsipalmente sala husi inan-aman ka
familia
ü Estudante sira ne’ebé iha rizku hasoru dezafiu oioin hodi kompleta sira nia eskola
ü Estudante sira ne’ebé iha rizku presiza liután apoiu duke edukadór sira nia tempu no rekursu sira
ne’ebé fornese.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 39
Resposta sira ba eskala ida ne’e marka husi 1 (aseita tebes) to’o 4 (la aseita tebes). Eskala nia
eskore mak hanesan média ba substansia lima. Valór sira boot liu koresponde ba sensu ida aas liu
husi edukadór nia responsabilidade ba estudante sira ne’ebé iha rizku.
Iha Kamboja, programa SDPP hadi’a edukadór sira nia sensu responsabilidade ba
estudante sira ne’ebé iha rizku, tantu ba edukadór sira nia EWS de’it inklui mós
EWS+Treinu komputadór (eskala ho média eskore 3.33 no 3.32 versu 3.25) (Figura
VI.A.4). Iha redusaun signifikante natoon ida ba edukadór sira nia eskore iha eskala, iha
Tajikistaun (eskala ho média eskore 1.73 versu 1.82), no la iha rezultadu signifikante seluk ba
edukadór sira iha nasaun sira seluk. Buat ne’ebé iha diferensa signifikante mak hanesan
edukadór sira nia sensu efikásia-an nia nivel aas iha India, Tajikistaun no Timor Leste, tantu
edukadór sira nia sensu responsabilidade nia nivel relativamente baixu/kiik iha nasaun tolu hirak
ne’e. Ho liafuan seluk, edukadór sira iha India, Tajikistaun no Timor-Leste realsa katak sira
hatene sobre oinsá atu rezolve fatór sira ne’ebé kauza abandonu eskolár, maibé sira sente la’ós
sira nia responsabilidade atu rezolve.
Figura VI.A.4. Impaktu programa SDPP nian ba edukadór sira nia sensu responsabilidade, tuir nasaun
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Note:
Sasukat análize sira ba agrupa edukadór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka
EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 40
3.
Rezultadu adisionál sira ba administradór eskola nian
Kalkula mós impaktu sira ba administradór eskola nian, sira nia: (1) prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár, (2) sensu responsabilidade ba estudante sira ne’ebé iha rizku, no (3) sensu
efikásia-an. Kada rezultadu hirak ne’e sukat ho maneira ne’ebé hanesan ho rezultadu sira ba
edukadór.
a.
Administradór nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár
Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida, ho estatístiku signifikante ba administradór nia
prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár tantu ba grupu EWS de’it inklui mós
EWS+Treinu komputadór iha Kamboja (prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár ho
média 7.16 no 7.09 versu 6.57) no iha Tajikistaun (7.80 versu 7.62), maibé la eziste iha India
ka Timor-Leste (Figura VI.A.5).
Figura VI.A.5. Impaktu programa SDPP nian ba eskala pratika prevensaun abandonu eskolár
administradór nian, tuir nasaun
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Sasukat análize sira ba agrupa administradór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira,
(ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 41
b.
Administradór nia sensu efikásia-an
Mazke SDPP iha impaktu pozitivu ida sobre edukadór sira nia sensu efikásia-an iha
nasaun balu, ho estatístika la iha impaktu signifikante sobre administradór sira nia sensu
efikásia-an iha nasaun ruma (Figura VI.A.6). Média eskore sira baixu/kiik liu iha Kamboja
(entre 3.63 no 3.71) no aas-liu iha India (entre 4.73 no 4.74).
Figura VI.A.6. Impaktu programa SDPP nian ba administradór nia sensu efikásia-an, tuir nasaun
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Note:
Sasukat análize sira ba agrupa edukadór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka
EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 42
c.
Administradór nia sensu responsabilidade
Hanesan mós ho rezultadu ba edukadór sira, SDPP iha impaktu pozitivu ida, ho estatístiku
signifikante ba administradór sira iha grupu EWS+Kapasitasaun iha Kamboja (eskala ho
média eskore 3.42 versu 3.30) (Figura VI.A.7). Mazke média eskore sira baixu/kiik liu iha grupu
kontrolu iha nasaun sira seluk, la iha impaktu signifikante ba administradór nia sensu
responsabilidade iha nasaun seluk ruma. Iha diferensa entre administradór sira nia sensu efikásia-an
no sensu responsabilidade iha India. Tajikistaun no Timor Leste tuir tipu ne’ebé hanesan ho
edukadór sira.
Figura VI.A.7. Impaktu programa SDPP nian ba administrador nia sensu responsabilidade, tuir nasaun
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Sasukat análize sira ba agrupa administradór sira iha eskola. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira,
(ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 43
Konstatasaun análize sira iha nasaun haat hirak ne’e hotu sumarizadu iha Tabela VI.A.2, ne’ebé
hatudu sinál no nivel signifikasaun estatistikál ba kada impaktu. Impaktu sira ne’ebé konsistente
liu-hotu observadu eziste iha Kamboja, ne’ebé SDPP hadi’a edukadór no administradór sira nia
prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár no edukadór nia sensu responsabilidade iha grupu
rua, hadi’a mós administrador nia sensu responsabilidade, no edukadór nia sensu efikásia-an iha
eskola sira ho EWS+Komputadór.
Tabela VI.A.2. Impaktu Programa SDPP ba rezultadu adisionál edukadór
EWS de’it
Eskala prátika prevensaun abandonu
eskolár
Administradór sira
+++
Sensu responsabilidade-an
Edukadór sira
+++
Administradór sira
○
Sensu efikasia-an
Edukadór sira
○
Administradór sira
○
Kamboja
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
India
Tajikistaun
Timor-Leste
+++
○
++
○
+++
+++
○
○
○
○
○
+
○
○
○
○
○
++
○
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Note:
Análize kona-bá rezultadu sira edukadór bazeia-ba aula tinan eskolár alvu, lingua sira no matemátika, edukadór no
administradór eskola nian sira.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize rezultadu adisionál hirak ne’e exploratóriu,
kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 44
B. Impaktu sobre estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru eskola
Estudante nia hahalok sira mak nu’udar xave rezultadu
intermediáriu
hodi
influensia
estudante
nia
komportamentu ne’ebé lori sira ba iha rizku hodi
abandonu eskolár, ka foti desizaun hodi kontinua eskola.
SDPP nia avaliasaun sukat hahalok estudante nian liu husi
estuda estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku
daudaun ba abandonu eskolár bazeia ba estudante sira nia
karaterístiku liña-baze ne’ebé disponivel iha eskola nia
relatóriu sira (tuir prosesu hanesan ida ho ida seluk ne’ebé
uza hanesan parte husi EWS iha eskola sira ne’ebé SDPP
kobre). Sasukat prinsipál tolu husi SDPP nia efetividade
iha influensia estudante nia atitude sira mak hanesan
hahalok emosionál, kognitivu, no komportamentál hasoru
eskola.
1.
Rezultadu sira husi Estudante
sira ne’ebé iha rizku nia Hahalok
Hasoru Eskola
Sasukat primeiru husi
efetividade programa
•
Hahalok emosionál, kognitivu, no
komportamentál hasoru eskola.
Rezultadu adisionál sira:
•
Estudante sira nia hanoin konabá edukadór nia apoiu
•
Estudante sira nia hanoin konabá inan-aman nia apoiu
Impaktu sobre sasukat prinsipál husi estudante
nia hahalok sira hasoru eskola
Barak husi intervensaun sira ne’ebé uza iha SDPP, ne’e katak atu halo eskola sai atrativu no
interesante liután ba estudante sira. SDPP nia eskala sobre hahalok emosionál hasoru eskola
sukat karik estudante sira gosta no sente pozitivu kona-bá eskola.
Hahalok emosionál hasoru eskola
Estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba abandonu eskolár hatán pergunta sira. Eskala ida ne’e
bazeia ba estudante nia resposta sira ba substánsia peskiza neen relasiona ho oinsá estudante sira sente
kona-bá eskola. Substánsia hirak ne’e inklui tuir mai ne’e:
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Eskola nu’udar fatin ida ne’ebé fó k’solok.
Iha edukadór sira ne’ebé hau bele ko’alia ho sira.
Depois de eskola, hau partisipa iha atividade sira eskola nian.
Hau ho k’solok partisipa iha atividade sira iha klase laran.
Hau haree ba oin hodi estuda.
Programa tutoria ida sei ajuda hau ho hau nia estudu sira.
Iha Kamboja no Tajikistaun, resposta sira ba kada substánsia husi eskala ne’ebé marka husi 1 (la
aseita tebes) to’o 4 (aseita tebes) no sukat nia média ba substánsia sira. Iha India no Timor-Leste,
eskala hirak ne’e bazeia ba peskiza substánsia sira ne’ebé hetan resposta husi estudante sira karik
sira aseita ho deklarasaun ida, ho uza resposta “Loos” ou “Lae”. Eskala sira konstruidu ho
kalkula pursentajen husi substánsia sira ne’ebé estudante ida aseita. Valór sira ne’ebé aas/boot liu
koresponde ba hahalok emosionál di’ak liu hasoru eskola.
SDPP iha impaktu pozitivu ida sobre estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok emosionál
hasoru eskola iha India no Tajikistaun, maibé la iha impaktu signifikante ida iha TimorLeste no Kamboja (Figura VI.B.1). Iha nasaun hotu-hotu, eskore sira kona-bá eskala ho relataan ida ne’e aas/boot, ho potensiál limita abilidade programa SDPP nian hodi ezerse impaktu sira.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 45
Iha Tajikistaun, estudante sira ne’ebé iha rizku iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre hetan eskore
3.58, kompara ho 3.51 ba estudante sira iha eskola kontroladu, nune’e iha diferensa signifikante
ida tuir estatístiku.23 Iha India, estudante sira ne’ebé iha rizku iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre
aseita ho pursentu 93 husi substánsia sira iha eskala, kompara ho pursentu 91.3 ba estudante sira
iha eskola kontroladu, ne’e mós tuir estatístiku iha diferensa signifikante ida.24 Pontu pursentajen
ne’ebé aumenta hanesan diferensa pursentu 2 husi grupu atendidu ba grupu kontrolu iha nasaun
ida-idak.
Figura VI.B.1. Impaktu programa SDPP nian ba hahalok emosionál estudante sira hasoru eskola
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé
iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu
sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Impaktu sira ajustadu ba komparasaun múltiplu sira ho uza
métodu Benjamini-Hochberg ninian. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Impaktu sira husi programa SDPP kona-bá hahalok emosionál hasoru eskola iha India no
Tajikistaun konsentradu iha sub-grupu balu sira (Figura VI.B.2). Impaktu pozitivu, signifikante
sira husi programa SDPP sobre hahalok emosionál hasoru eskola iha nasaun rua, India no
Tajikistaun, jeralmente mai liu husi estudante feto sira ka husi sira ne’ebé ho tinan boot liu, duke
husi sub-grupu komplementáriu sira (estudante mane sira ou husi sira ne’ebé ho tinan la boot
liu). Iha India, iha mós impaktu pozitivu, signifikante ba estudante sira ne’ebé ho kasta la kiik,
no iha eskola sira ne’ebé iha pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé iha rizku, maibé
la’ós ba estudante sira ne’ebé iha sub-grupu komplementáriu sira. Iha Tajikistan, iha impaktu
pozitivu, signifikante ba eskola sira ne’ebé la’ós remota, maibé la’ós ba eskola remota sira.
23
Eskore aas/boot liu hatudu iha liu sentimentu pozitivu sobre eskola.
24
Konkordánsia hatudu iha liu sentimentu no asaun pozitivu hasoru eskola.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 46
Figura VI.B.2. Impaktu programa SDPP nian ba hahalok emosionál estudante sira hasoru eskola, tuir sub-grupu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 47
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira
ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
EWS no mós programa kapasitasaun sira talvez hadi’a tiha ona estudante sira nia étika atividade
no disiplina akadémiku. SDPP nia eskala sobre hahalok kognitivu hasoru eskola sukat karik
mudansa hirak ne’e akontese duni, liu husi observasaun karik estudante sira prátika ona hahalok
estudu ne’ebé di’ak.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 48
Hahalok kognitivu hasoru eskola
Estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba abandonu eskolár hatán pergunta sira. Eskala ida ne’e
bazeia ba estudante nia resposta sira ba substánsia peskiza sia relasiona ho oinsá estudante sira nia
hanoin kona-bá eskola. Substánsia hirak ne’e inklui tuir mai ne’e:
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Hau sei kompleta klase 9.
Kompleta klase 9 sei sai benefisiál ba hau nia familia no ba hau.
Falta eskola afeita hau-nia dezempeñu iha eskola.
Kompleta trabalho-para-casa ajuda hau halo di’ak iha eskola.
Hau interesadu ba atividade ne’ebé hau hetan hodi halo iha hau nia klase sira.
Hau verifika karik iha sala ruma iha hau-nia kursu ka atividade eskolár.
Hau presiza apoiu adisionál ba hau nia estudu ka trabalho-para-casa sira.
Hau hasoru difikuldade kona-bá toma atensaun iha eskola.
ü Hau koko atu halo di’ak liu iha eskola, mazke ne’e la perfeitu.
Eskala sobre hahalok kognitivu konstruidu iha maneira ne’ebé hanesan ho eskala sobre hahalok
emosionál hasoru eskola.
Programa SDPP la signifikativamente afeita estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok
kognitivu hasoru eskola, iha nasaun hirak ne’e ruma. Eskore média sira ba eskala hahalok
kognitivu hasoru eskola hanesan ho estudante sira husi SDPP no husi grupu-kontrolu sira iha nasaun
haat sira ne’e hotu (3.03 no 3.04 versu 3.02 iha Kamboja, pursentu 82.6 versu pursentu 82.6 iha
India, 3.23 versu 3.22 iha Tajikistaun, no pursentu 71.3 versu pursentu 71.7 in Timor-Leste).25
Figura VI.B.3. Impaktu programa SDPP nian ba estudante sira nia hahalok kognitivu hasoru eskola.
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
25
Iha India no Timor-Leste, estudante responde pergunta sira ho uza ida husi opsaun resposta rua: “La aseita” no
“Aseita”. Iha Kamboja no Tajikistaun, estudante sira responde ba pergunta sira ho uza ida husi opsaun resposta haat:
“La aseita tebes,” “Ladun aseita,” “Aseita oituan,” no “Aseita tebes.” Eskala hirak ne’ebé refleta hahalok hasoru
eskola iha India no Timor-Leste, marka husi 0 to’o 100 husi pursentajen konkordánsia, aumezmu-tempu iha
Kamboja no Tajikistaun, sira marka husi 1 – 4. Ba nasaun hotu-hotu, eskore ida ne’ebé aas/boot liu, ne’e katak
estudante iha hahalok ida ne’ebé di’ak liu hasoru eskola.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 49
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Impaktu sira ajustadu ba komparasaun múltiplu sira ho uza métudu
Benjamini-Hochberg ninian. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Iha impaktu sira ba de’it sub-grupu ida iha nasaun hirak ne’e hotu sobre rezultadu ida ne’e,
nune’e la hatudu iha ne’e, diagrama ba sub-grupu refere (Figura VI.B.4). Iha Kamboja, tuir
estatístika iha efeitu ida signifikante natoon sobre hahalok kognitivu hasoru eskola husi estudante
sira ne’ebé nia tinan boot liu.
Figura VI.B.4. Impaktu programa SDPP ba hahalok kognitivu estudante sira hasoru eskola, tuir
subgrupu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 50
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Impaktu sira ajustadu ba komparasaun múltiplu sira ho uza métudu
Benjamini-Hochberg ninian. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Diferensa entre EWS de’it no
EWS+grupu Envolvimentu iha Kamboja mós testa se signifikante, maibé la signifikante.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Dezenvolve apoiu edukadór no inan-aman sira nian ba estudante sira ne’ebé iha rizku, no
dezenvolve envolvimentu ba iha treinu komputadór no atividade kapasitasaun sira, posivel hadi’a
tiha ona estudante sira nia hahalok komportamentál hasoru eskola. SDPP nia eskala sobre
hahalok komportamentál hasoru eskola sukat karik mudansa hirak ne’e akontese duni liu husi
observa karik estudante sira hatudu tiha ona katak sira valoriza eskola ho banati-tuir norma
rekeridu sira. Eskala sobre hahalok komportamentál konstruidu iha maneira ne’ebé hanesan ho
eskala sira sobre hahalok emosionál no kognitivu.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 51
Hahalok komportamentál hasoru eskola
Estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba abandonu eskolár hatán pergunta sira. Eskala ida ne’e
bazeia ba estudante nia resposta sira ba substánsia peskiza 10 relasiona ho oinsá estudante sira nia
hahalok hasoru eskola. Substánsia hirak ne’e inklui tuir mai ne’e:
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
ü
Hau hanoin tiha ona kona-bá abandonu eskolár.
Hau tama eskola ho regulár.
Hau to’o iha eskola tuir oras.
Hau la tama eskola no hela iha uma mazke hau la moras.
Hau sub-subar husik klase durante eskola.
Hau sub-subar husik eskola ka la tama klase sein fó hatene ba hau nia inan-aman.
Hau kompleta trabalho-para-casa ne’ebé fó mai hau.
Hau banati-tuir regra sira iha eskola.
Hau hetan problema iha eskola.
Hau hasoru difikuldade hala’o hamutuk ho estudante sira seluk.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 52
SDPP iha impaktu pozitivu ida sobre estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok
komportamentál sira hasoru eskola iha Timor-Leste, maibé la iha impaktu iha nasaun sira
seluk (Figura VI.B.5). Iha Timor-Leste, estudante sira ne’ebé iha rizku, iha eskola sira ne’ebé SDPP
kobre, pursentu 79.5 mak aseita ba pergunta sira, kompara ho pursentu 76.3 husi estudante sira
ne’ebé iha eskola kontroladu sira iha Timor-Leste, nune’e iha diferensa signifikante ida tuir
estatístiku.
Figura VI.B.5. Impaktu programa SDPP nian ba estudante sira nia hahalok komportamentál hasoru eskola
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Impaktu sira ajustadu ba komparasaun múltiplu sira ho uza métudu
Benjamini-Hochberg ninian. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Análize ida husi impaktu sira sobre estudante sira nia hahalok komportamentál hasoru eskola, liu
husi sub-grupu, la hatudu impaktu ruma iha rezultadu ida ne’e ba sub-grupu iha Kamboja no
India, maibé hatudu iha impaktu ida ba estudante sira iha eskola hirak ne’ebé ho pursentajen
aas/boot sobre estudante sira ne’ebé iha rizku iha Tajikistaun, no iha impaktu ba sub-grupu hotuhotu exseptu hirak ne’ebé iha eskola sira ho pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé
iha rizku iha Timor-Leste (Figura VI.B.6).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 53
Figura VI.B.6. Impaktu programa SDPP nian ba estudante sira nia hahalok komportamentál hasoru
eskola, tuir sub-grupu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 54
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé
iha rizku.
Note:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu
sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Konstatasaun husi sub-grupu hirak ne’e sumarizadu iha Tabela VI.B.1 ba nasaun hotu-hotu. Iha
efeitu sira ba estudante nia hahalok sira hasoru eskola iha nasaun balu maibé la iha nasaun sira seluk.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 55
Tabela VI.B.1. Programa SDPP nia impaktu ba sasukat prinsipál husi efektividade ba estudante
sira ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru eskola, tuir sub-grupu
EWS de’it
Kamboja
EWS+ Komputadór
India
Tajikistaun
Timor-Leste
Atitude emosionál hasoru eskola
Estudante nia jéneru
Feto
○
○
+++
+++
○
Mane
○
○
○
○
○
Estadu estudante ho tinan boot liu
Tinan boot liua
○
○
○
○
○
Tinan la boot liua
○
○
+++
+++
○
Estudante nia kasta
b
Kasta kiik
N/A
N/A
○
N/A
N/A
Kasta la kiikb
N/A
N/A
+++
N/A
N/A
Pursentajen eskola iha rizku
c
Pursentu rizku-boot
○
○
○
+
○
Pursentu rizku-kiikc
○
○
+++
+
○
Eskola-fatin
Remotad
○
○
++
○
○
La’ós remotad
○
○
++
+++
─
Atitude kognitivu hasoru eskola
Estudante nia jéneru
Feto
○
○
○
○
○
Mane
○
○
○
○
○
Estadu estudante ho tinan boot liu
Tinan boot liua
○
+
○
○
○
Tinan la boot liua
○
○
○
○
○
Estudante nia kasta
Kasta kiikb
N/A
N/A
○
N/A
N/A
Kasta la kiikb
N/A
N/A
○
N/A
N/A
Pursentajen eskola iha rizku
Pursentu rizku-bootc
○
○
○
○
○
Pursentu rizku-kiikc
○
○
○
○
○
Eskola-fatin
Remotad
○
○
○
○
○
La’ós remotad
○
○
○
○
○
Atitude komportamentál hasoru eskola
Estudante nia jéneru
Feto
○
○
○
○
+++
Mane
○
○
○
○
+++
Estadu estudante ho tinan boot liu
Tinan boot liua
○
○
○
○
+++
Tinan la boot liua
○
○
○
○
+++
Estudante nia kasta
Kasta kiikb
N/A
N/A
○
N/A
N/A
Kasta la kiikb
N/A
N/A
○
N/A
N/A
Pursentajen eskola iha rizku
Pursentu rizku-bootc
○
○
○
++
+++
Pursentu rizku-kiikc
○
○
○
○
○
Eskola-fatin
Remotad
○
○
○
○
+++
La’ós remotad
○
○
○
○
+
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Análize kona-bá atitude husi estudante sira ne’ebé iha rizku, bazeia ba estudante sira ne’ebé iha rizku iha tinan eskolár alvu.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel)
ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no iha tinan akadémiku nian,
no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la
ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 56
2.
Impaktu sira kona-bá sasukat adisionál sira husi estudante nia hahalok hasoru eskola
Aleinde sukat impaktu sira kona-bá estudante nia hahalok prinsipál tolu hanesan hato’o iha leten, iha
mós avaliasaun ba programa SDPP nia impaktu sira sobre rezultadu adisionál rua seluk ba estudante
sira ne’ebé iha rizku: sira nia hanoin kona-bá apoiu husi edukadór no inan-aman ba sira nia susesu
iha eskola. Eskore sira ne’ebé aas/boot liu iha eskala hirak ne’e reprezenta estudante nia hanoin sira
ne’ebé pozitivu liu sobre apoiu ne’ebé sira hetan husi edukadór no inan-aman. Eskala hirak ne’e mós
bazeia ba resposta sira iha peskiza estudante sira ne’ebé iha rizku.
a.
Estudante nia hanoin kona-bá edukadór nia apoiu
Estudante nia hanoin kona-bá edukadór nia apoiu
Estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba abandonu eskolár hatán pergunta sira. Eskala ida ne’e
bazeia ba estudante nia resposta sira ba substánsia peskiza 11 relasiona ho oinsá estudante sira nia
hanoin kona-bá edukadór sira nia apoiu. Substánsia hirak ne’e inklui tuir mai ne’e:
ü Hau hasoru difikuldade hala’o hamutuk ho hau nia edukadór(sira).
ü Hau nia edukadór(sira) tau-matan mai hau-nia lala’ok ou saida mak hau halo daudaun.
ü Hau nia edukadór(sira) ko’alia ho hau kona-bá oinsá hau-nia dezempeñu iha trabalho-para-casa
no/ka iha ezame sira.
ü Hau nia edukadór(sira) ajuda hau se hau hasoru problema ruma kona-bá lisaun ida.
ü Hau sente konfortavel, husu hau nia edukadór(sira) hodi ajuda hau kona-bá hau nia lisaun sira.
ü Hau nia edukadór(sira) ko’alia ho hau se hau falta eskola ka la tama klase.
ü Hau nia edukadór(sira) iha hanoin katak hau bele kompleta hau nia tinan eskolár agora ne’e.
ü Hau nia edukadór(sira) ko’alia tiha ona ho hau kona-bá hau nia planu sira ba futuru.
ü Hau nia edukadór(sira) kontakta tiha ona ho hau nia inan-aman kona-bá hau nia atividade eskolár.
ü Hau nia edukadór(sira) kontakta tiha ona ho hau-nia inan-aman kona-bá hau nia prezensa.
ü Hau nia edukadór(sira) no hau nia kolega eskola sira enkoraja hau hodi labele husik eskola.
Pergunta sira iha eskala ida ne’e foka ba estudante sira nia hanoin kona-bá apoiu ne’ebé fornese
husi sira nia edukadór sira.
Iha Kamboja no Tajikistaun, resposta ba kada substánsia iha eskala, marka husi 1 (la aseita
tebes) to’o 4 (aseita tebes) no sukat nia média ba substánsia sira. Iha India no Timor-Leste,
eskala hirak ne’e bazeia ba substánsia peskiza sira ne’ebé hetan resposta husi estudante sira karik
sira aseita ho deklarasaun ida, ho uza resposta “Loos” ou “Lae”. Eskala sira konstruidu ho
kalkula pursentajen husi substánsia sira ne’ebé estudante ida aseita. Valór sira ne’ebé aas/boot liu
koresponde ba hanoin sira ne’ebé di’ak liu sobre edukadór nia apoiu.
Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida, ho estatístiku signifikante ba estudante nia
hanoin sobre edukadór nia apoiu iha India (eskala ho média eskore pursentu 89.6 versu
87.2) no ba estudante sira iha grupu EWS-de’it iha Kamboja (eskala ho média eskore 3.15
versu 3.05) (Figura VI.B.7).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 57
Figura VI.B.7. Impaktu programa SDPP nian ba estudante nia hanoin kona-bá edukadór nia apoiu
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu
sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize
hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
b.
Estudante nia hanoin kona-bá apoiu husi inan-aman
Aleinde konsidera estudante nia hanoin kona-bá apoiu ne’ebé sira simu husi edukadór sira,
avaliasaun ne’e mós explora efeitu sira ba persepsaun ne’ebé estudante sira talvez sente sobre
apoiu ne’ebé sira simu husi inan-aman sira. Eskala ida ne’e konstruidu iha maneira ne’ebé
hanesan ho rezultadu husi estudante nia hanoin sira kona-bá edukadór nia apoiu.
Estudante nia hanoin kona-bá inan-aman nia apoiu
Estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba abandonu eskolár hataan pergunta sira. Eskala ida ne’e
bazeia-ba estudante nia resposta sira ba substánsia peskiza 10 relasiona ho oinsá estudante sira nia
hanoin kona-bá inan-aman nia apoiu. Substánsia hirak ne’e inklui tuir-mai ne’e:
ü Hau-nia inan-aman hatene bainhira hau seidauk kompleta trabalho-para-casa no instrusaun sira.
ü Hau-nia inan-aman ko’alia tiha ona ho hau-nia edukadór kona-bá hau-nia eskore ezame ka hau falta
eskola.
ü Hau-nia inan-aman ko’alia tiha ona ho hau-nia edukadór kona-bá hau-nia prezensa.
ü Hau-nia inan-aman garante katak hau sei tama eskola lor-loron.
ü Importante ba hau-nia inan-aman katak hau halo di’ak iha eskola.
ü Hau-nia inan-aman partisipa iha iventu sira eskola nian.
ü Hau-nia inan-aman ko’alia ho hau kona-bá progresaun sa’e klaze.
ü Hau-nia inan-aman halo esforsu hodi apoia hau ho hau-nia estudu sira.
ü Hau-nia inan-aman fó tempu mai hau hodi kompleta atividade-eskolár
ü Hau-nia inan-aman hakarak hau atu toma susesu iha hau-nia klaze agora ne’e.
Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida, ho estatístiku signifikante ba estudante nia
hanoin sobre apoiu husi inan-aman iha India (eskala ho média eskore pursentu 92.1 versu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 58
89), no efeitu signifikante ida ba estudante sira iha grupu EWS+Kapasitasaun
(komputadór) iha Kamboja (eskala ho média eskore 3.39 versu 3.32) (Figura VI.B.8).
Figura VI.B.8. Impaktu programa SDPP nian ba estudante nia hanoin kona-bá apoiu husi inan-aman
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu
sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize
hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
c.
Estudante nia hanoin kona-bá treinu komputadór
Ba Kamboja, avaliasaun ne’e mós explora estudante sira nia hanoin kona-bá treinu komputadór.
Ida sei espera katak estudante sira nia hanoin sobre benefisiu sira husi simu treinu komputadór
sei aas/boot liu iha eskola hirak ne’ebé oferese treinu refere. Eskala ida ne’e konstruidu iha
maneira ne’ebé hanesan ho rezultadu husi estudante nia hanoin sira kona-bá edukadór nia apoiu.
Estudante nia hanoin kona-bá treinu komputadór
Iha Kamboja, estudante sira ne’ebé identifikadu iha rizku ba abandonu eskolár hatán pergunta sira
kona-bá benefisiu husi treinu komputadór no importánsia husi abilitasaun imformátika. Eskala ida ne’e
bazeia ba estudante nia resposta sira ba substánsia peskiza neen relasiona ho oinsá estudante sira nia
hanoin kona-bá treinu komputadór. Substánsia hirak ne’e inklui tuir mai ne’e:
ü
ü
ü
ü
ü
Aprende abilitasaun informátika bele ajuda hau hodi hetan serbisu ida.
Aprende abilitasaun informátika bele ajuda hau ho hau nia estudu sira.
Aprende abilitasaun informátika importante ba hau nia futuru.
Se hau nia eskola oferese treinu komputadór, hau sei tama eskola.
Se hau nia eskola oferese treinu komputadór, hau garante katak hau sei tama eskola iha loron
ne’ebé tuir oráriu hala’o treinu komputadór.
ü Se hau nia eskola oferese treinu komputadór, hau sei posivel kontinua nafatin eskola.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 59
Estudante sira iha grupu EWS+Kapasitasaun (komputadór) iha Kamboja mós iha hanoin
favorável kona-bá treinu komputadór duke estudante sira ne’ebé iha grupu kontrolu ka
estudante sira iha grupu EWS de’it (eskala ho média eskore 3.62 versu 3.52 no 3.53).
Figura VI.B.9. Impaktu programa SDPP nian ba estudante nia hanoin kona-bá treinu komputadór
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár no kestionáriu sira ba estudante ne’ebé iha rizku.
Nota:
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize hirak
ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 60
Ein-jerál, konstatasaun análize sira sobre rezultadu adisionál ba estudante ne’ebé iha rizku nia
atitude, sujere katak iha Kamboja no India, programa SDPP hadi’a estudante nia hanoin sira
kona-bá apoiu ne’ebé sira hetan husi edukadór no inan-aman sira, maibé ne’e sira la sente iha
Tajikistaun ka Timor-Leste (Tabela VI.B.2).
Tabela VI.B.2. Impaktu programa SDPP ba hahalok adisionál estudante ne’ebé iha rizku
hasoru eskola
Kamboja
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
India
Tajikistaun
Timor-Leste
+++
○
+++
○
○
Hanoin kona-bá apoiu inanaman
○
++
+++
○
○
Hanoin kona-bá treinu
komputadór
○
++
N/A
N/A
N/A
EWS de’it
Hanoin kona-bá apoiu edukadór
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Análize sira kona-bá estudante nia hanoin, bazeia ba estudante sira ne’ebé iha rizku iha tinan eskolár alvu.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
C. Impaktu sira kona-bá estudante nia
envolvimentu iha eskola
SDPP nia teória mudansa sujere katak melloramentu
ida ba estudante nia hahalok hasoru eskola sei rezulta
husi mudansa ida iha sira nia envolvimentu iha eskola.
Sasukat prinsipál husi SDPP nia efetividade iha
influensia estudante nia envolvimentu iha eskola mak
sira nia prezensa lor-loron durante iha tinan akadémiku.
Sasukat adisionál sira husi estudante nia envolvimentu
mak estudante nia dezempeñu akadémiku no
komportamentu.
Estudante nia envolvimentu iha
rezultadu eskola nian sira
Sasukat primeiru husi efetividade
programa
•
Prezensa lor-loron
Rezultadu adisionál sira
•
Estudante nia dezempeñu
iha eskola
•
Estudante nia komportamentu
iha eskola
1. Impaktu sira kona-bá estudante nia prezensa lor-loron iha eskola
Tanba SDPP buka atu mellora estudante nia prezensa, mak ne’e nu’udar sasukat prinsipál uza
hodi determina SDPP nia efetividade iha domíniu ida ne’e. Estudante sira ne’ebé iha rizku
posivel lakon tempu demais husi eskola, ne’ebé kauza sira nia dezempeñu ladi’ak iha atividade
eskolár, atraza sira nia estudu, dezanima no estraña sira husi estudu, eskola no estudante sira
seluk iha klase hanesan. SDPP sukat impaktu sira sobre prezensa husi estudante hotu-hotu no
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 61
Estudante nia prezensa
Sasukat prezensa ba nasaun haat sira ne’e hotu mak hanesan prezensa lor-loron nian ne’ebé média ba
tinan akadémiku tomak. Prezensa estudante sira hakerek iha rejistu eskolár loron-loron.
mós husi estudante sira ne’ebé iha rizku ba abandonu eskolár bazeia ba sira nia karaterístiku liñabaze. Eskola nia relatóriu sira uza hodi konstrui sasukat rezultadu.
Ein-jerál, SDPP iha impaktu pozitivu ida sobre prezensa iha tinan eskolár alvu husi
estudante hotu-hotu iha India no Timor-Leste, no iha impaktu pozitivu ida ho signifikante
natoon sobre prezensa iha Tajikistaun, maibé la iha efeitu signifikante sobre prezensa iha
Kamboja (Figura VI.C.1).
Nivel média husi prezensa lor-loron nian iha tinan eskolár alvu iha India mak pursentu 65.2 ba
estudante sira iha grupu SDPP nian kompara ho pursentu 63.5 ba estudante sira iha grupu
kontrolu, nune’e iha diferensa signifikante ida tuir estatístiku no mudansa ba di’ak liu pursentu
2.7 iha grupu atendidu komparadu ho grupu kontrolu.
Iha Timor-Leste, tuir estatístiku, nivel prezensa iha mós diferensa ne’ebé signifikante (pursentu
82 ba estudante sira iha tinan eskolár alvu iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre versu pursentu 80.3
ba hirak ne’ebé iha eskola kontrolu sira). Iha mudansa ba di’ak liu pursentu 2.1 iha grupu
atendidu komparadu ho grupu kontrolu.
Iha Tajikistaun, nivel média husi prezensa lor-loron mak pursentu 91.2 ba estudante sira iha tinan
eskolár alvu iha grupu SDPP nian kompara ho pursentu 90.4 ba estudante sira iha grupu
kontrolu. Iha mudansa ba di’ak liu pursentu 0.9 iha grupu atendidu komparadu ho grupu
kontrolu.
SDPP mellora prezensa husi estudante sira ne’ebé
iha rizku ba abandonu eskolár iha India no TimorLeste, maibé la eziste iha Kamboja, no iha entre subgrupu sira de’it iha Tajikistaun, maibé la’ós iha
Kamboja (Figura VI.C.1). Iha India, nivel prezensa
mak pursentu 62.7 ba estudante sira ne’ebé iha rizku iha
grupu SDPP kompara ho pursentu 60.8 ba estudante sira
ne’ebé iha rizku iha grupu kontrolu, nune’e iha diferensa
ida ne’ebé signifikante tuir estatístika ho mudansa ba
di’ak liu pursentu 3.1 kona-bá prezensa estudante sira
ne’ebé iha rizku iha grupu atendidu komparadu ho
grupu kontrolu. Iha Timor-Leste, diferensa nivel
prezensa ba estudante sira ne’ebé iha rizku ba abandonu
eskolár mós signifikante tuir estatístika (pursentu 78.9
ba hirak ne’ebé iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre versu
pursentu 76.6 ba hirak ne’ebé iha eskola kontrolu sira),
mudansa ba di’ak liu pursentu 3.0.
Impaktu iha Prezensa: Ne’e Signifika
Saida?
Impaktu pozitivu ba prezensa signifika
katak estudante sira hela iha eskola no
bele simu instrusaun dala barak liu duke
se la iha SDPP: Impaktu sira sobre
prezensa bele tradúz ba númeru loron
eskola adisionál sira estudante sira ne’ebé
simu programa SDPP tenke atende.
Entre estudante hotu-hotu, númeru loron
eskola adisionál sira ne’ebé estudante
atende mak hanesan:
83,000 iha India, 16,000 iha Tajikistaun,
no 77,000 iha Timor-Leste.
Entre estudante sira ne’ebé iha rizku,
númeru loron eskola adisionál sira ne’ebé
estudante atende mak hanesan:
80,000 iha India, no 45,000 iha
Timor-Leste.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 62
Figura VI.C.1. Impaktu pograma SDPP nian ba prezensa lor-loron nian husi estudante ein-jerál no
estudante sira ne’ebé iha rizku.
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár.
Nota:
Nivel prezensa lor-loron nian mak nu’udar rezultadu prinsipál ba efetividade programa iha estudante nia envolvimentu
ba iha domíniu eskolár. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no
meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu sira mak hanesan regresaun
ajustadu. Estadu estudante sira iha rizku determinadu ho uza karaterístiku liña-baze sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Programa SDPP la halo dezeñu atu hetan impaktu ketaketak ba grupu estudante sira ketaketak
(estudante sira ne’ebé iha rizku oin seluk); mazke, literatura mak sujere rezultadu no impaktu
bele varia ba tipu estudante sira oioin. Impaktu sira husi programa SDPP sobre prezensa iha
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 63
India no Tajikistaun hanesan oituan ba sub-grupu
sira, maibé impaktu iha Timor-Leste foka ba subgrupu partikulár sira (Figura VI.C.2 no Tabela
VI.C.1). Iha India, estudante iha maioria subgrupu sira, tuir estatístika, iha impaktu
signifikante sobre prezensa, exseptu ba estudante
iha eskola sira ne’ebé ho pursentajen aas/boot
sobre estudante sira ne’ebé iha rizku, no estudante
sira ne’ebé iha eskola remota. Iha Tajikistaun,
estudante iha eskola sira ne’ebé ho pursentajen
aas/boot sobre estudante sira ne’ebé iha rizku no
hirak ne’ebé iha eskola remota, tuir estatístika, la
iha impaktu signifikante sobre prezensa, maibé
estudante sira iha grupu ezaminadu hotu-hotu iha
impaktu.
Dadus Prezensa
SDPP rekolle dadus prezensa agregadu liu hosi
enumeradór sira durante maña balu ida durante
rekolla dadus ida-idak (tipikamente durante
terseiru periudu iha eskola). Valór ne’e hanesan
iha eskola SDPP no kontrolu.
Taxa prezensa liu hosi dadus ne’e kompara tuir
mai ho sasukat prezensa tuir dadus nivel
estudante husi rejistu eskolár. Maizumenus
hanesan ba nasaun hotu, taxa prezensa bazeia ba
enumerador kiik liu duke taxa bazeia ba rejistu
eskolár. Ne’e sujere katak rejistu eskolár la’ós
fonte ezatu konabá dadus prezensa.
Impaktu pozitivu sira husi programa SDPP nian ba estudante hotu-hotu iha Timor-Leste
konsentradu iha sub-grupu balu sira. Ho espesífiku, iha impaktu pozitivu ne’ebé signifikante
sobre prezensa ba estudante feto sira, ka iha eskola sira ne’ebé ho pursentajen baixu/kiik sobre
estudante sira ne’ebé iha rizku, maibé la’ós ba estudante sira ne’ebé iha sub-grupu
komplementáriu sira (estudante mane sira ka iha eskola sira ne’ebé ho pursentajen aas/boot sobre
estudante sira ne’ebé iha rizku). Iha impaktu pozitivu sira ne’ebé signifikante natoon sobre
prezensa ba estudante sira ne’ebé nia tinan boot liu, ka iha eskola remota sira, maibé la’ós ba
estudante iha sub-grupu komplementáriu sira (estudante sira ne’ebé nia tinan la boot liu ka iha
eskola remota sira).
Figura VI.C.2. Impaktu programa SDPP nian ba prezensa lor-loron nian ba estudante ein-jerál, tuir subgrupu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 64
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 65
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár.
Nota:
Nivel prezensa lor-loron nian mak nu’udar rezultadu prinsipál ba efetividade programa iha estudante nia envolvimentu
ba iha domíniu eskolár. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no
meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu,
kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 66
Sumáriu ida husi konstatasaun sira sub-grupu hirak ne’e nian ba nasaun hotu-hotu, aprezentadu
iha VI.C.1. Hanesan bele haree, la iha tipu konsistente ida iha efeitu sira husi SDPP sobre subgrupu espesífiku sira iha nasaun hirak ne’e.
Tabela VI.C.1. Programa SDPP nia impaktu sira ba prezensa, liu husi sub-grupu
Kamboja
India
Tajikistaun
Timor-Leste
EWS de’it
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
Feto
○
○
+++
++
++
Mane
○
○
++
○
++
○
○
++
○
++
○
○
+++
+
++
N/A
N/A
+++
N/A
N/A
N/A
N/A
++
N/A
N/A
○
○
○
○
○
○
○
+++
++
++
○
○
○
○
+
○
○
++
+
○
Estudante nia jéneru
Estadu estudante ho tinan boot liu
Tinan boot liua
Tinan la boot liu
a
Estudante nia kasta
Kasta kiikb
Kasta la kiik
b
Pursentajen eskola iha rizku
Pursentu rizku-bootc
Pursentu rizku-kiik
c
Eskola-fatin
Remotad
La’ós remota
d
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Análize sira ba prezensa, bazeia-ba estudante sira iha tinan eskolár alvu.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 67
2. Impaktu sobre sasukat adisionál sira ba estudante nia envolvimentu iha eskola
Aleinde prezensa, SDPP nia avaliasaun ezamina impaktu sira husi programa SDPP sobre
dezempeñu akadémiku no komportamentu iha kada nasaun.26
a.
Dezempeñu akadémiku
Rezultadu sira ba dezempeñu akadémiku kobre matemátika no lingua. Só iha Tajikistaun mak
halo intervensaun SDPP ida ne’ebé fornese apoiu instrusionál direita—liu husi programa Tutoria
Tuir mai eskola.
Dezempeñu iha matemátika no lingua
SDPP uza dadus dezempeñu ne’ebé ho típiku relata husi eskola sira. Dadus dezempeñu varia tuir nasaun:
•
Kamboja: dadus mai husi eskore semestre-daruak nian ba estudante sira. Eskola marka estudante
sira nia eskore iha eskala ida ho pontu-100, 1 to’o 100.
•
India: eskola uza sasukat dezempeñu diferente rua. Dadus mai husi eskore anuál ba estudante
sira. SDPP kria sasukat kumulativu ida ne’ebé kalkula karik estudante ida hetan eskore iha
matemátika liu tiha média. Variavel rezultadu mak pursentajen ba estudante sira ne’ebé hetan
eskore liu tiha eskore média husi sasukat dezempeñu relevante entre estudante sira ne’ebé tuir
teste rua hirak ne’e iha matemátika.
•
Tajikistan: dadus mai husi eskore trimestre-dahaat nian. Eskola marka estudante sira nia eskore
iha eskala ida ho pontu-4, husi 2 to’o 5: 2 katak “la satisfatóriu,” 3 katak “satisfatóriu,” 4 katak
“di’ak,” no 5 katak “di’ak-tebes.”
•
Timor-Leste: dadus mai husi eskore trimestre-datoluk nian. Eskola marka estudante sira nia
eskore iha eskala ida husi 1 to’o 10: 1 katak “aat-tebes” no 10 katak “di’ak-tebes”.
La surprende, programa SDPP iha impaktu pozitivu ida ne’ebé signifikante kona-bá
dezempeñu iha matemátika entre estudante hotu-hotu iha Tajikistaun. La iha impaktu
signifikante sobre dezempeñu iha matemátika iha Kamboja, India, ka Tajikistaun. Konstatasaun
husi análize hirak ne’e sumarizadu iha Figura VI.C.3.
26
Komportamentu la aprezentadu iha India dezde ne’e la relata iha eskola nia relatóriu sira nia laran ba estudante
individuál.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 68
Figura VI.C.3. Impaktu programa SDPP nian ba dezempeñu iha matematika
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár.
Nota:
Sasukat ba dezempeñu la hanesan iha kada nasaun. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS +
Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór
médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira
ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 69
Konstatasaun efeitu sira husi programa SDPP sobre dezempeñu iha língua sujere katak programa
SDPP la iha efeitu ba rezultadu ida ne’e iha nasaun ruma (Figura VI.C.4).
Figura VI.C.4. Impaktu programa SDPP nian ba dezempeñu iha lingua
EWS+Kapasit
asaun
Kontrol
u
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár.
Note:
Sasukat ba dezempeñu la hanesan iha kada nasaun. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS +
Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór
médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira
ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 70
b.
Komportamentu
SDPP mós explora nia efeitu sira kona-bá komportamentu hanesan edukadór sira relata iha
eskola nia relatóriu sira nia laran. Iha nasaun tolu—Kamboja, Tajikistaun no Timor-Lesteinformasaun kona-bá komportamentu relata ho rotina, eskore komportamentu ida ne’ebé
aas/boot liu reprezenta komportamentu ne’ebé rejista ho di’ak liu. Eskore sira kona-bá
komportamentu, la relata iha India.
Estudante nia komportamentu
Dadus sobre komportamentu, varia tuir nasaun:
•
Kamboja: dadus mai husi eskore komportamentu semestre-daruak nian ba estudante sira. Eskola
marka estudante sira nia eskore husi 1 to’o 3: 1 katak “di’ak/di’ak-tebes,” 2 katak “di’ak natoon,”
no 3 katak “ladi’ak.” Valór hirak ne’e marka ho kódigu-reversu hodi nune’e eskore sira ne’ebé
boot liu koresponde ba komportamentu ne’ebé di’ak liu.
•
India: La rejista eskore kona-bá komportamentu.
•
Tajikistaun: dadus mai husi eskore komportamentu trimestre-dahaat nian. Eskola marka estudante
sira nia eskore iha eskala ida ho pontu-4, husi 2 to’o 5: 2 katak “la satisfatóriu,” 3 katak
“satisfatóriu,” 4 katak “di’ak,” no 5 katak “di’ak-tebes.”
•
Timor-Leste: dadus mai husi eskore komportamentu trimestre-datoluk nian. Eskola marka
estudante sira nia eskore iha eskala ida husi 1 to’o 10: 1 katak “aat-tebes” no 10 katak “di’aktebes”.
Konstatasaun kona-bá efeitu sira husi programa SDPP nian ba komportamentu, sujere
katak programa SDPP la iha efeitu ba rezultadu ida ne’e iha nasaun ruma (Figura VI.C.5).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 71
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua.
Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize hirak ne’e
exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
Nota:
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár.
Fontes:
Figura VI.C.5. Impaktu Programa SDPP nian ba estudante nia komportamentu
Sumáriu ida sobre konstatasaun ba dezempeñu akadémiku no komportamentu iha nasaun hotuhotu, aprezenta iha Tabela VI.C.2. Hanesan bele haree, só Tajikistaun de’it mak hanesan nasaun
ida ne’ebé SDPP afeita dezempeñu matemátika.
Tabela VI.C.2. Impaktu programa SDPP ba sasukat seluk envolvimentu estudante nian iha eskola
Kamboja
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
India
Tajikistaun
Timor-Leste
○
○
○
○
○
○
++
+
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
N/A
○
○
○
○
○
○
○
○
N/A
N/A
○
○
○
○
EWS de’it
Dezempeñu iha
Matemátika
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
Dezempeñu iha Língua 1
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
Dezempeñu iha Língua 2
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
Komportamentu
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu edukadór administra-an.
Nota:
Análize sira sobre estudante nia dezempeñu, bazeia-ba estudante sira iha tinan eskolár alvu.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 73
D. IMPAKTU SIRA SOBRE ABANDONU ESKOLÁR
Reduz abandonu eskolár mak hanesan meta prinsipál husi
SDPP nia intervensaun. Estudante sira ne’ebé husik eskola
lakon tiha ona montante konsiderável ida iha rendimentu
anuál ba iha sira nia vida-serbisu (Duflo 2001), limita sira
nia asesu ba edukasaun no formasaun kontinuu, reduz sira
nia abilidade hodi kontribui ba sira nia komunidade nia
bein-estár, no mós gasta halimar de’it rekursu sira ne’ebé
investe tiha ona ba sira nia estudu.
1.
Impaktu sira sobre
abandonu eskolár
sasukat
prinsipál
husi
Rezultadu sira sobre
abandonu eskolár
Sasukat primeiru husi
efetividade programa
• Abandonu eskolár
Rezultadu adisionál sira
• Estudante nia progresaun
iha eskola
• Sasukat alternativu sira
sobre abandonu eskolár
Sasukat prinsipál husi SDPP nia efetividade iha hamenus
abandonu eskolár mak karik estudante husik ona eskola iha pontu ikus husi kolesaun dadus
estudante nian. SDPP uza relatóriu eskola nian sira hodi sukat abandonu eskolár.
Sasukat prinsipál sira sobre abandonu eskolár
Abandonu eskolár. Iha nasaun hotu-hotu, abandonu eskolár bazeia ba karik estudante sai ona husi eskola
iha tempu akompañamentu kolesaun dadus nia laran. Nia definisaun loloos, oioin iha kada nasaun:
•
India: Abandonu eskolár entre-tinan eskolár ba estudante sira ne’ebé iha tinan eskolár 5; estudante
sira ne’ebé la tama hikas eskola iha tinan akadémiku tuir mai konsideradu katak sira husik ona
eskola.
•
Tajikistaun: Abandonu eskolár durante tinan eskolár nia laran, ba alvu estudante sira ne’ebé iha
tinan eskolár 9 nu’udar tinan eskolár terminál ba ensinu-báziku. Estudante sira kompleta ona tinan
eskolár 9 liu husi tuir ezame avaliasaun ikus tinan akadémiku nian; Estudante hirak ne’ebé la tuir
ezame dala lima tomak definidu hanesan estudante ne’ebé husik ona eskola.
•
Kamboja: SDPP iha tinan eskolár alvu múltiplu (tinan eskolár 7, 8, no 9), tinan eskolár terminál
ba ensinu-báziku (tinan eskolár 9). Estudante konsideradu husik ona eskola se ita observa sira la
kontinua hikas sira nia estudu iha tempu posivel ikus liu. Estudante ne’ebé hahú sira nia programa
iha tinan eskolár 7 konsideradu husik ona eskola se sira la tama hikas eskola iha tinan prinsipál
ikus-liu husi kolesaun dadus. Estudante ne’ebé hahú sira nia programa iha tinan eskolár 8
konsideradu husik ona eskola se sira la tuir ezame tomak semestre daruak nian iha tinan eskolár 9.
La iha estudante ne’ebé hahú programa iha tinan eskolár 9 no simu serbisu programa sira durante
tinan ida tomak.
•
Timor-Leste: SDPP iha tinan eskolár alvu múltiplu (tinan eskolár 4, 5, no 6), inklui tinan eskolár
terminál ba ensinu-báziku (tinan eskolár 6). Estudante konsideradu husik ona eskola se ita
observa sira la kontinua hikas sira nia estudu iha tempu posivel ikus liu. Estudante ne’ebé hahú
sira nia programa iha tinan eskolár 4 no tinan eskolár 5 iha tinan dahuluk husi implementasaun
konsideradu husik ona eskola se sira la kompleta ezame sira tinan eskolár 6 ikus nian iha tinan
sira tuir mai. Estudante ne’ebé hahú sira nia programa iha tinan eskolár 4 iha tinan daruak no
datoluk husi implementasaun, konsideradu husik ona eskola se sira la tama hikas eskola iha tinan
akadémiku 2015 (respetivamente, estudante sira ne’ebé iha tinan eskolár 5 no tinan eskolár 6).
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 74
Programa SDPP hamenus abandonu eskolár ba grupu EWS de’it no grupu
EWS+Kapasitasaun(Treinu komputadór) iha Kamboja no iha sub-grupu ida iha India,
maibé la iha impaktu signifikante sobre abandonu eskolár iha Tajikistaun ka Timor-Leste
(Figura VI.D.1).
Iha Kamboja, estudante iha eskola sira ne’ebé
SDPP kobre ho EWS, husik tiha ona eskola
ho nivel pursentu 38.6, kompara ho nivel
pursentu 41.1 ba estudante iha eskola
• SDPP mantein maizumenus estudante
kontrolu sira, nune’e iha diferensa
1,500 (6% husi abandonu eskolár) iha
signifikante ida tuir estatístiku, ne’ebé tradúz
eskola sira ne’ebé iha EWS de’it, no
maizumenus estudante 1,200 (4% husi
ba iha redusaun ho pursentu 6 iha abandonu
abandonu eskolár) iha eskola sira ne’ebé
eskolár. Estudante iha eskola sira ne’ebé
iha EWS+Eskola komputadór.
SDPP kobre ho EWS+treinu komputadór
husik tiha ona eskola ho nivel pursentu 38.7.
• SDPP mantein maizumenus 2,000
Iha signifikante natoon sobre diferensa entre
estudante sira ne’ebé iha rizku (11% husi
abandonu eskolár) iha eskola sira ne’ebé
nivel ida ne’e ho nivel abandonu eskolár husi
iha EWS de’it.
grupu kontrolu, maibé hanesan redusaun
pursentu 4.4 ba abandonu eskolár. Hanesan
grupu ida, estudante sira ne’ebé iha rizku
husik tiha ona eskola iha nivel ne’ebé aas/boot iha grupu atendidu no kontroladu sira: Pursentu
54.1 iha eskola kontroladu, pursentu 48 iha eskola ho EWS, no pursentu 51.6 iha eskola ho
EWS+Treinu Komputadór. Diferensa entre grupu EWS no grupu kontrolu signifikante tuir
estatístika, tradúz ba iha redusaun ho pursentu 11 ne’ebé mai husi intervensaun EWS.
Impaktu sira husi Abandonu Eskolár iha
Kamboja: Ne’e Signifika Saida?
Nivel abandonu eskolár iha nasaun tolu sira seluk baixu/kiik liu, maizumenus pursentu 8 ba eskola
sira ne’ebé SDPP kobre no ba eskola kontroladu sira iha India, pursentu 9 iha Tajikistaun, no
pursentu 16 iha Timor-Leste. Nivel aas/boot oituan ba estudante sira ne’ebé iha rizku: maizumenus
pursentu 9 iha India, pursentu 10 iha Tajikistaun, no pursentu 18 iha Timor-Leste. Diferensa iha
abandonu eskolár entre eskola sira ne’ebé SDPP kobre no eskola kontroladu sira, tuir estatístika, la
signifikante iha nasaun hirak ne’e ruma, ein-jerál ka ba estudante sira ne’ebé iha rizku.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 75
Figura VI.D.1. Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár ein-jerál no entre estudante sira
ne’ebé iha rizku.
Fontes:
Note:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár
Abandonu eskolár definidu la hanesan iha kada nasaun. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS
+ Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu
sira mak hanesan regresaun ajustadu. Estadu estudante sira iha rizku determinadu ho uza karaterístiku liña-baze sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Impaktu sira husi programa SDPP sobre abandonu eskolár iha Kamboja oioin tuir sub-grupu
(Figura VI.D.2 no Tabela VI.D.1). Impaktu favorável sira ne’ebé signifikante husi programa
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 76
SDPP nian kona-bá abandonu eskolár ein-jerál ba estudante sira iha grupu EWS iha Kamboja
evidente ba estudante mane no feto, mazke-nune’e, nia impaktu favorável, ho de’it signifikante
natoon ba estudante feto sira. Iha variedade husi impaktu sira sobre abandonu eskolár ba subgrupu sira seluk husi estudante sira ne’ebé iha grupu EWS iha Kamboja. Iha impaktu favorável
sira ne’ebé signifikante ba estudante sira ne’ebé nia tinan la boot liu ou iha eskola hirak ne’ebé
ho pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé iha rizku, maibé la’ós ba estudante iha subgrupu komplementáriu sira (estudante sira ho tinan boot liu ou iha eskola sira ho pursentajen
aas/boot sobre estudante sira ne’ebé iha rizku).
Iha India, Iha impaktu favorável husi programa SDPP kona-bá abandonu eskolár ba estudante iha
eskola sira ne’ebé ho pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé iha rizku, maibé iha
impaktu ne’ebé la favorável ba estudante iha eskola sira ho pursentajen aas/boot sobre estudante
sira ne’ebé iha rizku. La iha tan sub-grupu seluk iha India ne’ebé tuir estatístika iha impaktu
signifikante sobre abandonu eskolár.
Iha Tajikistaun, ho amostra tomak, la iha impaktu sobre abandonu eskolár ba estudante sira iha
sub-grupu ruma.
Iha Timor-Leste, iha aumentu ida sobre abandonu eskolár ba estudante iha eskola sira ne’ebé
SDPP kobre ho pursentajen aas/boot husi estudante sira ne’ebé iha rizku, maibé la’ós ba
estudante iha eskola sira ho pursentajen baixu/kiik. La iha tan sub-grupu seluk iha Timor-Leste
ne’ebé tuir estatístika iha impaktu signifikante sobre abandonu eskolár.
Figura VI.D.2. Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár, tuir sub-grupu
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 77
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 78
Fontes:
Nota:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár.
Abandonu eskolár definidu la hanesan iha kada nasaun. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS
+ Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Tanba análize
sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Sumáriu ida sobre konstatasaun husi sub-grupu hirak ne’e ba nasaun hotu-hotu aprezenta iha
Tabela VI.D.1. Hanesan bele haree, la iha tipu konsistente ida iha SDPP nia efeitu sira sobre subgrupu espesífiku iha nasaun hirak ne’e.
Tabela VI.D.1. Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár, tuir sub-grupu
EWS de’it
Estudante nia jéneru
Feto
─
Mane
──
Estadu estudante ho tinan boot liu
Tinan boot liua
○
a
Tinan la boot liu
──
Estudante nia kasta
Kasta kiikb
N/A
Kasta la kiikb
N/A
Pursentajen eskola iha rizku
Pursentu rizku-bootc
○
c
Pursentu rizku-kiik
──
Eskola-fatin
Remotad
○
La’ós remotad
○
Kamboja
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
India
Tajikistaun
Timor-Leste
○
○
○
○
○
○
○
○
○
─
○
○
○
○
○
○
N/A
N/A
○
○
N/A
N/A
N/A
N/A
○
○
+++
──
○
○
++
○
──
○
○
○
○
○
○
○
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Análize sira ba abandonu eskolár, bazeia-ba estudante sira iha tinan eskolár alvu.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 79
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize sub-grupu hirak ne’e exploratóriu, kotan
estatístiku sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10. Nota katak ne’e signifika abandonu eskolár sa’e.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10. Nota katak ne’e signifika abandonu eskolár tun.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 80
2.
Impaktu sobre sasukat adisionál sira husi abandonu eskolár
a.
Progresaun Tinan Eskolár
Avaliasaun ne’e ezamina progresaun tinan eskolár ba estudante sira, ne’ebé karik estudante ida
tama hikas eskola iha tinan eskolár tuir tan ka aas/boot liu iha tinan(sira) depois-de kobre husi
SDPP. Sasukat ida ne’e fornese informasaun adisionál sobre estudante nia progresaun ne’ebé
Progresaun tinan eskolár
Estudante ida konsideradu iha progresu se hatama hikas ba iha tinan eskolár tuir mai ka ba iha tinan
eskolár boot liu iha tinan akadémiku tuir tan.
Kamboja: Análize ida ne’e inklui de’it estudante sira iha tinan eskolár 7 no 8, tanbá tinan eskolár 9
nu’udar tinan eskolár terminál iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre.
India: Análize ida ne’e inklui estudante sira iha tinan eskolár 5 ne’ebé sa’e daudaun ba tinan eskolár
6, tanbá eskola hotu-hotu ne’ebé SDPP kobre, inklui tinan eskolár 6.
Tajikistaun: Análize ida ne’e inklui estudante iha eskola sira ne’ebé oferese tinan eskolár 10. Eskola
hirak ne’ebé nia tinan eskolár 9 (tinan eskolár alvu) ne’ebé hanesan tinan eskolár terminál la inkluidu
iha análize ida ne’e.
Timor Leste: Análize ida ne’e inklui de’it estudante sira iha tinan eskolár 4 no 5, tanbá tinan eskolár 6
nu’udar tinan eskolár terminál iha eskola sira ne’ebé SDPP kobre.
susesu iha eskola.
Programa SDPP mellora oituan progresaun tinan eskolár entre estudante sira iha grupu
EWS+Treinu komputadór iha Kamboja. (pursentu 63.3 versu 61.5). Ne’e signifika katak
estudante sira posivel liu fila hikas ba eskola iha tinan eskolár tuir tan. Impaktu sira sobre
progresaun tinan eskolár la signifikante iha India ka Timor-Leste, nune’e mós ba estudante iha
eskola sira ne’ebé oferese tinan eskolár 10 iha Tajikistaun.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 81
Figura VI.D.3. Impaktu programa SDPP nian ba progresaun tinan eskolár
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár
Nota:
Abandonu eskolár definidu la hanesan iha kada nasaun. Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS
+ Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira, se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Valór médiu
sira mak hanesan regresaun ajustadu. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan estatistikál sira ne’ebé
signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
+++/++/+
Diferensa entre grupu EWS de’it no grupu EWS+ Envolvimentu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
b.
Abandonu Eskolár entre Tinan Eskolár
Sasukat ida seluk tan husi interese relasiona ho abandonu eskolár iha Tajikistaun mak abandonu
eskolár entre tinan eskolár ba estudante iha eskola sira ne’ebé oferese tinan eskolár 10. La’ós
eskola hotu-hotu iha Tajikistaun oferese tinan eskolár 10 tanba tinan eskolár 9 mak nu’udar tinan
eskolár terminál ba ensinu-báziku. Avaliasaun ne’e explora impaktu sira husi programa SDPP
nian ba abandonu eskolár entre tinan eskolár iha Tajikistaun, aumenta ba sasukat abandonu
eskolár durante tinan eskolár, ne’ebé uza iha avaliasaun prinsipál husi efetividade programa.
Sasukat alternativu ida ne’e disponivel de’it iha eskola sira ne’ebé oferese tinan eskolár 10.
Abandonu eskolár entre tinan eskolár iha Tajikistaun
Iha Tajikistaun, tinan eskolár 9 (tinan eskolár alvu) mak sai hanesan tinan eskolár terminál ba ensinubáziku. Estudante bele kontinua sira nia estudu ba iha tinan eskolár 10, mazke-nune’e la’ós modelu
eskola hotu-hotu oferese tinan eskolár 10. Sasukat alternativu ida ne’e sobre abandonu eskolár iha
Tajikistaun bazeia ba karik estudante tama hikas eskola iha inisiu husi tinan akadémiku tuir tan.
Rezultadu ida ne’e sukat de’it ba estudante sira iha eskola hirak ne’ebé oferese tinan eskolár 10.
Estudante sira la konsideradu abandonu eskolár se sira tama hikas eskola tantu iha tinan eskolár 9 ou
iha tinan eskolár 10.
Mazke programa SDPP iha Tajikistaun la iha impaktu signifikante ida sobre abandonu eskolár entre
tinan eskolár ba estudante hotu-hotu iha eskola sira ne’ebé oferese tinan eskolár 10 (pursentu 20.2
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 82
versu pursentu 22.1) (Figura VI.D.4). Programa SDPP produz impaktu ida ne’ebé signifikante
natoon sobre abandonu eskolár entre tinan eskolár ba estudante sira ne’ebé la iha rizku.
Figura VI.D.4. Impaktu programa SDPP nian ba abandonu eskolár entre tinan eskolár iha Tajikistaun
Fontes:
SDPP nia liña-baze, no akompañamentu kolesaun dadus relatóriu eskolár
Note:
Abandonu eskolár definidu la hanesan iha kada nasaun. Diferensa entre SDPP no meius grupu kontrolu ezaminadu ho
uza teste liña-rua. Valór médiu sira mak hanesan regresaun ajustadu. Estudante sira iha rizku determinadu ho uza
karaterístiku liña-baze sira. Tanba análize adisionál hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku sira ne’ebé signifikante
la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
***/**/* Estimativa impaktu, ho estatístika signifikante iha nivel .01/.05/.10.
Konstatasaun análize sobre rezultadu adisionál hirak ne’e sumarizadu iha Tabela VI.D.2, ne’ebé
hatudu sinál no nivel signifikasaun estatístikál ba kada impaktu.
Tabela VI.D.2. Impaktu programa SDPP ba sasukat seluk ne’ebé iha relasaun ho abandonu eskolár
EWS de’it
Progresaun tinan eskolár
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
○
N/A
Abandonu eskolár entre tinan eskolár
iha Tajikistaun
Hotu-hotu (ein-jerál)
N/A
Sira ne’ebé iha rizku
N/A
Kamboja
EWS+Kapasitasaun
(Komputadór)
India
Tajikistaun
Timor-Leste
+
N/A
○
○
○
○
○
○
N/A
N/A
N/A
N/A
○
○
N/A
N/A
Fontes:
SDPP nia relatóriu kolesaun dadus kona-bá liña-baze no akompañamentu eskolár, perguntas-no-respostas (kestionáriu)
akompañamentu estudante sira no liña-baze, no kestionáriu akompañamentu sira edukadór administra-an.
Nota:
Análize sira ba progresaun tinan eskolár no abandonu eskolár, bazeia-ba estudante sira iha tinan eskolár alvu. Só
estudante sira ne’ebé iha eskola ho tinan eskolár 10 iha Tajikistaun, mak inkluidu iha análize sobre abandonu eskolár
entre tinan eskolár hirak nee.
Diferensa entre SDPP no meiu grupu kontrolu sira, (ka EWS + Envolvimentu, EWS de’it, no meiu grupu kontrolu sira,
se aplikavel) ezaminadu ho uza teste liña-rua. Sasukat análize sira ba agrupa estudante no edukadór sira iha eskola no
iha tinan akadémiku nian, no mós iha grupu efeitu fiksu sira. Tanba análize hirak ne’e exploratóriu, kotan estatístiku
sira ne’ebé signifikante la ajustadu ba komparasaun múltiplu sira.
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 83
Konstatasaun Kualitativu Peskiza nian
Durante tinan daruak implementasaun intervensaun nian iha eskola atendidu sira, ekipa SDPP hala’o
Estudu Kualitativu Peskiza iha nasaun haat ida-idak atu: (1) komprende di’ak liu mudansa kona-bá
komportamentu no hahalok estudante no edukadór sira; no (2) oinsá bele benefisiáriu no alvu sira
(estudante, edukadór, diretór eskola, inan-aman no membru husi komunidade sira hotu) hatán no reaje ba
intervensaun sira. Konstatasaun balu subliña iha okos.
Saida mak benefisiáriu sira hatete kona-bá Sistema Xamada-Atensaun Dahuluk?
Opiniaun husi edukadór sira nasaun haat nian maizumenus hanesan. Maioria ko’alia ho pozitivu kona-bá
impaktu EWS no sira hakarak uza nafatin iha futuru. Purezemplu, pursentu 75 edukadór sira husi
Tajikistaun hakarak uza nafatin instrumentu pontuasaun EWS nian atu identifika estudante sira ne’ebé iha
rizku, no pursentu 88 hakarak sei akompaña estudante sira ne’ebé iha rizku no ko’alia ho sira nia inanaman. Hanesan, pursentu 90 edukadór sira iha Timor-Leste hakarak identifika no akompaña estudante sira
ne’ebé iha rizku iha futuru no sei ko’alia ho sira nia familia. Pursentu sianulu edukadór sira iha India
sente katak EWS efikás duni maibé maioria hatete katak sei presiza apoiu nafatin husi Kampiaun
Komunidade sira (voluntariu komunidade ne’ebé simu osan oituan atu fó tulun ba eskola sira iha
atividade SDPP sira).
Pursentajen edukadór sira ne’ebé aas iha nasaun haat nota katak EWS identifika didi’ak estudante sira
ne’ebé iha rizku (pursentu 85 iha Kamboja, pursentu 89 iha India, pursentu 81 iha Tajikistaun no pursentu
79 iha Timor-Leste). Edukadór sira iha nasaun hotu menus India hatudu hakfodak oituan kona-bá
estudante balu ne’ebé identifika nu’udar iha rizku. Sira nia reasaun mai husi pursentu 77 iha Kamboja
to’o pursentu 12 iha India. Edukadór sira kuase hotu konkorda katak di’ak liu atu uza prosesu EWS atu
identifika estudante sira ne’ebé iha rizku duke se la iha instrumentu pontuasaun sira. Bainhira husu tanba
sá EWS halo serbisu didi’ak, edukadór no diretór eskola sira hatete sira uluk la komprende abandonu
eskolár no fatór sira ne’ebé lori estudante sira ne’ebé iha rizku atu husik eskola. Kuase hotu, sira hatete
katak sira nia partisipasaun iha EWS muda sira nia komprensaun no konsiensializasaun, la’ós de’it konabá fatór sira ne’ebé kontribui ba abandonu eskolár maibé mós kona-bá sira nia responsabilidade atu fó
tulun ba estudante sira ne’ebé iha rizku atu kontinua eskola.
Bainhira husu kona-bá komponente efikás liu husi EWS, pursentajen aas funsionáriu eskola, inan-aman
no membru komunidade sira iha nasaun haat identifika komunikasaun di’ak liu entre eskola no familia
sira. Sira sente katak EWS fó tulun maka’as atu hadi’ak padraun prezensa estudante sira. Hanesan
edukadór husi India mak hatete, “Estudante sira iha konsiensia liu kona-bá importánsia atu mai eskola
tanba sira hanoin sira nia rejistu eskolár sei fahe ho inan-aman.” Ein-jerál, funsionáriu eskola no
membru komunidade sira iha nasaun haat indika fiar-metin aas bainhira implementa prosedimentu
komunikasaun sira.
Inan-aman no estudante sira konfirma nivel kontaktu liu ho eskola sira, liuliu kona-bá auzénsia estudante
sira. Purezemplu, pursentu 90 estudante sira iha Kamboja, India no Timor-Leste hatete katak sira nia
familia simu kontaktu bainhira sira la mai eskola no pursentu 83 estudante sira iha Tajikistaun konfirma
sira nia familia simu notifikasaun bainhira sira auzente. Mazke inan-aman dala balu la kontente kona-bá
razaun aumenta komunikasaun malu, maioria inan-aman iha nasaun hotu nota katak komunikasaun
maka’as liu halo sira komprende kona-bá importánsia atu halo supervizaun husi sira nia oan padraun
prezensa nian. Iha nasaun hotu menus India, inan-aman nota katak komunikasaun ho funsionáriu eskola
sira mós iha impaktu ba atividade eskolár no eskola husi sira nia oan. Mezmuke inan-aman barak konfesa
sira sente hakfodak no triste bainhira sira simu kontaktu husi eskola, ne’e fó tulun ba sira atu haree katak
se edukadór sira preokupa ho sira nia oan, edukadór sira mós preokupa ho sira nia edukasaun. Resposta
maka’as liu husi Kamboja, ne’ebé liu duke pursentu 95 edukadór no diretór eskola sira fiar katak kontaktu
ho inan-aman halo mudansa ba estudante sira nia komportamentu, sira nia prezensa hadi’ak, sira fó
atensaun liu iha klase, sira estuda liu no sira hatudu hahalok pozitivu liu hasoru eskola.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 84
Mazke sira dala balu la kontente ho supervizaun liu ba sira nia prezensa eskolár, estudante sira barak liu
iha Kamboja, Tajikistaun no Timor-Leste identifika apoiu inan-aman maka’as liu tanba sira simu
kontaktu. Maioria estudante iha India mós sente sira simu apoiu liu iha uma tanba sira nia inan-aman simu
kontaktu, mezmuke sira nia inan-aman rasik la konfesa impaktu ba apoiu sira fó ba sira nia oan. Estudante
barak liu husi nasaun haat mós temi relasaun di’ak liu no pozitivu liu ho edukadór sira hori EWS
implementa iha eskola sira nian.
Saida mak benefisiáriu sira hatete kona-bá Programa Kapasitasaun sira?
Lab Komputadór (CL) iha Kamboja
Kuase pursentu 100 estudante sira ne’ebé iha rizku sente orgullu tanba aprende abilidade IT no sujere
katak abilidade hirak ne’e fó tulun iha klase seluk no bele tulun atu buka serbisu iha futuru. Bainhira husu
oinsá partisipasaun iha CL bele hadi’ak dezempeñu eskolár, sira identifika buat hanesan kalkulasaun di’ak
liu, prátika iha Khmer no Inglés no oportunidade atu iha asesu ba informasaun kona-bá matéria sira seluk.
Sira nota CL nu’udar insentivu atu mai eskola no sira sente CL influénsia ho pozitivu inan-aman atu
hakotu sira nia partisipasaun nafatin iha eskola. CL popular liu ho estudante sira ne’ebé husik eskola.
Mezmuke sira husik eskola, klase CL sira hanesan impedimentu atu husik eskola. Edukadór sira sente
estudante sira gosta CL, nune’e CL fó tulun atu hamenus absenteízmu. Sira mós sujere katak CL fó tulun
ba edukadór matéria sira atu prepara klase sira ne’ebé di’ak liu. Kuaze edukadór no diretór eskola sira
hotu sente komputadór iha impaktu pozitivu ba desizaun inan-aman atu husik sira nia oan kontinua
eskola. Mazke kuaze pursentu 70 hatete sira konvida inan-aman atu vizita CL, pursentu 10 de’it inanaman mak hatete sira simu konvite atu haree CL. Mazke, pursentu 90 liu inan-aman hatene kona-bá sira
nia oan nia partisipasaun iha klase CL no hela kontente tanba sira iha oportunidade atu aprende
komputadór.
Atividade Kapasitasaun sira iha India no Timor-Leste (EA)
Estudante sira iha Timor-Leste kontente maka’as ho programa atividade extrakurikulár tuir mai eskola.
Liu duke pursentu 90 partisipa dala ida semana ida ka liu. Feto sira hili kanta no halo dezeñu no mane sira
hili liman-fatin no jogu sira. Bainhira husu oinsá mak atividade kapasitasaun hadi’ak sira nia dezempeñu,
feto no mane sira nota bele lee di’ak liu tanba sira manipula ho liman letra sira no organiza fali istória
sira, haluan sira nia koñesimentu kona-bá siensia no ambiente no harii sira nia konfiansa atu hakiak
partisipasaun ativu iha klase. Liu duke pursentu 85 inan-aman hatete sira haree programa no sira fiar
katak sira nia oan iha motivasaun liu atu ba eskola, “loke sira nia neon” ba idea foun no hadi’ak
konfiansa. Edukadór sira nota impaktu pozitivu mak hanorin no aprendizajen interativu iha ba estudante
sira. Pursentu 66 identifika katak sira fó tulun atu implementa EA, no sira hotu hatete sira buka atu uza
abordajen hanorin/aprende iha klase sira.
Konstatasaun hanesan iha India. Estudante sira kontente, nivel partisipasaun aas no abordajen prátika,
interativu ne’ebé uza atu implementa atividade sira mós uza iha klase sira tuir instrusaun husi edukadór
barak liu ne’ebé hatete katak EA hadi’ak duni estudante sira nia disiplina. Estudante sira indika ne’e fó
tulun ba sira iha sira nia estudu sira, liuliu Hindi. Maioria estudante sira (67%) hatete ne’e hadi’ak sira nia
prezensa. Mazke, estudante sira kuaze hotu ne’ebé abandona hatete EA la influénsia sira nia desizaun; iha
realidade, pursentu 38 estudante sira husik eskola hatete sira nia aman-inan hatete ba sira atu la partisipa
EA. Mazke, maioria inan-aman sente EA fó tulun ba sira nia oan iha estudu no hatete sira kontente liu atu
ba eskola iha loron sira ne’ebé EA mak oferese.
Tutoria Tuir mai Eskola iha Tajikistaun (AST)
Pursentajen aas edukadór no estudante sira nota influénsia pozitivu iha aprendizajen estudante sira
rezultadu husi AST. Kuaze 100% estudante sira (iha rizku no husik eskola) hatete abordajen interativu,
rezolve problema iha sesaun tutoria hadi’ak sira nia hanoin, harii sira nia konfiansa no hadi’ak sira nia
motivasaun atu aprende, no mós relasaun ho tutór sira – efeitu sira ne’ebé transfere ba klase sira. Sira
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 85
mós subliña katak sira gosta sesaun tutoria barak nune’e sira ba mesmuke la iha óras adisionál ho
diversaun. Maioria edukadór sira konfirma estudante sira nia hanoin: prezensa estudante sira hadi’ak;
disiplina iha klase sai di’ak liu; sira envolve liu; no estudante sira motivadu liu atu aprende. Edukadór
sira gosta metodu aprendizajen AST mak uza no kuaze pursentu 95 uza metodu hirak ne’e iha sira nia
klase. Inan-aman hotu hatete sira hatene AST no hanoin AST hadi’ak sira nia oan prezensa no dezempeñu
iha eskola. Sira nota sira nia oan nia hahalok di’ak liu hasoru eskola, valór husi matéria foun sira nia oan
aprende, sira nia oan aprende joga xadrés no iha prezensa di’ak liu. Inan-aman mós konkorda hotu sira
konsiensializa kona-bá importánsia atu fó tulun ba aprendizajen sira nia oan no sente AST instrumentu
importante atu hamenus abandonu eskolár iha sira nia komunidade.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 86
VII.
Implikasaun sira husi Konstatasaun Avaliasaun
Programa SDPP implementadu iha Kamboja, India, Tajikistaun, no Timor-Leste buka atu reduz
abandonu eskolár no rezultadu intermédiu sira asosiadu ho abandonu eskolár. Programa SDPP
iha nasaun haat sira hotu, nia intervensaun inklui EWS ida hodi identifika estudante sira ne’ebé
iha rizku ba abandonu eskolár, monitoriza sira nia progresu, no foti asaun bainhira sira hatudu
sinál sira katak sira luta daudaun. EWS ne’e akompañadu ho intervensaun daruak ida iha kada
nasaun, intende atu hasa’e estudante nia envolvimentu—motivasaun hodi tama eskola, partisipa
no aprende. Iha India, Tajikistaun, no Timor-Leste, kapasitasaun inklusivu ida ne’e (inklui
tutoria) no atividade rekreativu sira. Iha Kamboja, ne’e inklui treinu komputadór iha divisaun ida
husi programa eskolár.
SDPP halo ipóteze katak apoiu akadémiku no sosiál, kombinadu ho atividade envolvimentu sira
seluk ba estudante sira ne’ebé iha rizku, no mudansa iha edukadór nia prátika sira, mak sei
mellora estudante nia hahalok no komportamentu, tradúz ba iha estudante nia envolvimentu
ne’ebé sa’e, no abandonu eskolár ne’ebé tun. SDPP nia avaliasaun ezamina efetividade husi
programa SDPP uza teste randomizadu kontroladu ida ne’ebé rezultadu sobre estudante no
edukadór iha eskola sira dezignadu ho kahur-malu ba fornese SDPP nia serbisu sira, kompara ho
edukadór no estudante iha eskola hirak ne’ebé dezignadu ho kahur-malu ba iha grupu kontrolu
ida ne’ebé fornese serbisu negosiu-hanesan-baibain.
Seksaun ne’e halo sumáriu kona-bá konstatasaun sira, konsidera fatór sira ne’ebé bele esplika
tanba sá SDPP la redúz abandonu eskolár iha India, Tajikistaun no Timor-Leste no diskute
interpretasaun no implikasaun sira kona-bá impaktu favorável ba abandonu eskolár iha Kamboja.
A.
Sumáriu Konstatasaun sira
SDPP ezamina efetividade husi programa SDPP kona-bá domíniu rezultadu sira ne’ebé buka atu
afeita relasiona ho edukadór nia prátika sira, estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru
eskola, estudante nia envolvimentu iha eskola, no abandonu eskolár. Konstatasaun sira ba
sasukat prinsipál husi efetividade iha kada domíniu hirak ne’e, ne’ebé bele sumarizadu, no
sumarizadu tiha ona iha Tabela VII.1 no iha textu tuir mai ne’e. Sumáriu konstatasaun sira mós
hatudu iha Figura VII.1, uza Teoria Mudansa ne’ebé fó koñese dahuluk iha Seksaun II. Ninin nia
mahar kaixa nia haleu ida-idak indika númeru nasaun sira ne’ebé SDPP iha impaktu favorável
ne’ebé signifikante tuir estatístiku ka signifikante natoon de’it ba rezultadu prinsipál no adisionál
sira tuir domíniu ida-idak.
Importante liu, iha nasaun haat ida-idak, SDPP hetan impaktu iha ida husi rezultadu rua
nível aas liu – abandonu eskolár no prezensa. Iha Kamboja, abandonu eskolár hetan
redusaun; iha India, Tajikistaun no Timor-Leste, mellora prezensa.
Iha nasaun haat hotu, SDPP afeita ho pozitivu oioin kuaze indikadór rezultadu prinsipál hotu no
maiorparte husi rezultadu adisionál. Impaktu ne’ebé hakarak hamosu iha indikadór prinsipál 7
husi 8 no indikadór 9 husi 14.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 87
Tabela VII.1. Impaktu programa SDPP ba sasukat prinsipál husi efektividade programa
Kamboja
Edukadór nia prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár
Estudante sira ne’ebé iha rizku nia
atitude sira hasoru eskola
Atitude emosionál hasoru eskola
Atitude kognitivu hasoru eskola
Atitude komportamentál
hasoru eskola
Prezensa
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
Abandonu eskolár
Hotu-hotu (ein-jerál)
Sira ne’ebé iha rizku
India
Tajikistaun
TimorLeste
○
○
+++
+++
○
○
++
○
○
○
○
+++
EWS de’it
EWS+Envolvimentu
(Komputadór)
+++
+++
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
+++
+++
+
○
++
+++
-- --- -- --
-○
○
○
○
○
○
○
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Table VII.2. Impaktu pograma SDPP ba sasukat rezultadu adisionál
Kamboja
EWS +
Envolvimentu
(Komputadór)
India
TajikistaUn
Timor-Leste
○
+++
+++
+
+++
+++
○
○
○
○
—
++
++
○
○
○
○
○
+++
○
○
○
○
○
○
○
+
+++
○
○
+++
○
+++
○
○
○
++
N/A
N/A
N/A
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
++
○
○
○
○
○
○
○
○
+
○
N/A
○
○
○
N/A
EWS de’it
Rezultadu sira edukadór
Edukadór efikásia-an
Edukadór sensu responsabilidade
Administradór nia prátika
prevensaun abandonu eskolár
Administradór efikásia-an
Administradór sensu
responsabilidade
Estudante sira nia hahalok hasoru eskola
Estudante sira ne’ebé iha rizku nia
hanoin kona-bá inan-aman nia apoiu
Estudante sira ne’ebé iha rizku nia
hanoin kona-bá edukadór nia apoiu
Hanoin kona-bá treinu komputadór
Envolvimentu estudante sira
Dezempeñu matemátika
Dezempeñu língua
Dezempeñu língua 2
Komportamentu
Abandonu esolár
Progresaun
Abandonu eskolár entre tinan
eskolár
N/A
N/A
+ + +/+ +/+ Ho estatístika, iha impaktu pozitivu signifikante iha nivel .01/.05/.10.
— — —/— —/— Ho estatístika, iha impaktu negativu signifikante iha nivel.01/.05/.10.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 88
Iha nasaun haat sira ne’e hotu, SDPP, ho variasaun, afeita positivu ba rezultadu
intermédiu hotu-hotu, nune’e mós abandonu eskolár ne’e rasik. Mazke iha nasaun sira
ne’ebé tuir rezultadu la iha impaktu signifikante kona-bá abandonu eskolár, iha mudansa
rekeridu ba hahalok no komportamentu edukadór no estudante sira nian asosiadu ho prevensaun
abandonu eskolár. Husi indikadór prinsipál no adisionál 14 ne’ebé sukat tiha ona, impaktu
pozitivu akontese iha neen (6) iha Kamboja, ne’ebé abandonu eskolár reduzidu, aumezmu-tempu
hetan impaktu pozitivu iha indikadór 4 iha kada nasaun haat sira seluk.
Edukadór nia prátika sira. Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida ne’ebé signifikante sobre
edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár iha SDPP nia grupu sira iha Kamboja,
no iha impaktu pozitivu kiik ida iha Timor-Leste. Programa SDPP la afeita edukadór nia prátika
sira ba prevensaun abandonu eskolár iha India ka Tajikistaun.
SDPP mellora edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár, kuaze ba sub-grupu
tomak husi edukadór sira iha Kamboja. Ba Timor-Leste, SDPP iha efeitu pozitivu ida ba
edukadór mane sira, ba serbisu-nain tempu-tomak (full time) sira, no ba edukadór iha eskola sira
ne’ebé ho pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé iha rizku, nune’e mós ba edukadór
iha eskola sira ne’ebé ho nivel remota tantu boot ou kiik.
Programa ne’e mós iha efeitu pozitivu ida sobre edukadór nia sensu efikásia-an no sensu
responsabilidade iha Kamboja, efeitu pozitivu ida sobre administradór sira nia sensu
responsabilidade in Kamboja, no iha efeitu pozitivu ida sobre edukadór nia sensu efikásia-an iha
Timor-Leste.
Estudante nia Hahalok. Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida ne’ebé signifikante sobre
estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok emosionál hasoru eskola iha India no Tajikistaun,
maibé la relasiona ho estudante nia sasukat hahalok sira seluk iha nasaun hirak ne’e. Programa
SDPP iha impaktu pozitivu ida sobre hahalok komportamentál hasoru eskola iha Timor-Leste,
maibé la relasiona ho estudante nia sasukat hahalok sira seluk. Programa SDPP la afeita
estudante nia hahalok sira iha Kamboja.
SDPP nia impaktu pozitivu sobre estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok emosionál hasoru
eskola, aprezenta ba estudante feto sira, no estudante sira ne’ebé nia tinan la boot liu iha India no
Tajikistaun, ba estudante sira ne’ebé nia kasta la kiik, no ba estudante iha eskola sira ne’ebé ho
pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé iha rizku iha India, ba estudante iha eskola sira
ne’ebé ho pursentajen kiik no boot sobre estudante sira ne’ebé iha rizku iha Tajikistaun, ba
estudante iha eskola remota sira, no iha eskola la’ós remota sira iha India, no ba estudante iha
eskola remota sira iha Tajikistaun.
SDPP mellora hahalok kognitivu hasoru eskola ba estudante sira ne’ebé ho tinan boot liu iha
Kamboja.
SDPP mellora hahalok komportamentál hasoru eskola ba maioria sub-grupu sira iha India, no ba
estudante iha eskola sira ho pursentajen aas/boot sobre estudante sira ne’ebé iha rizku iha
Tajikistaun.
Programa ne’e mós mellora estudante sira ne’ebé iha rizku nia hanoin sobre apoiu ne’ebé sira
simu husi edukadór sira (iha grupu EWS de’it), no husi inan-aman sira (iha grupu EWS+Treinu
Komputadór) iha Kamboja no Tajikistaun. Iha Kamboja, SDPP mós mellora estudante sira nia
hanoin sobre valor/benefisiu husi treinu komputadór.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 89
Estudante nia envolvimentu. Programa SDPP iha impaktu pozitivu ida ne’ebé signifikante sobre
estudante nia prezensa lor-loron iha India no Timor-Leste, nune’e mós iha impaktu pozitivu ida
ne’ebé signifikante natoon sobre prezensa iha Tajikistaun. Programa SDPP la afeita prezensa iha
Kamboja.27
SDPP iha efeitu ida sobre prezensa ba sub-grupu sira iha India, Tajikistaun no Timor-Leste. La
iha tipu diferensa ba sub-grupu sira iha nasaun haat hirak ne’e.
SDPP mós mellora dezempeñu matemátika iha Tajikistaun, ein-jerál no ba estudante sira ne’ebé
iha rizku.
Estudante Abandonu eskolár. Programa SDPP ho signifikante reduz abandonu eskolár entre
estudante iha eskola sira ho EWS, no iha impaktu favorável ida ne’ebé signifikante natoon sobre
abandonu eskolár entre estudante iha eskola sira ho EWS+Treinu Komputadór iha Kamboja.
Programa SDPP la afeita ba abandonu eskolár iha India, Tajikistaun, ka Timor-Leste.
Iha Kamboja, SDPP mellora abandonu eskolár ba estudante feto no mane iha grupu EWS de’it,
ba estudante sira ne’ebé nia tinan la boot liu iha grupu tantu EWS de’it no mós EWS+Treinu
Komputadór, ba estudante iha eskola sira ho pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé
iha rizku iha grupu EWS de’it, no ba estudante iha eskola remota sira iha grupu EWS+Treinu
Komputadór. Iha India, SDPP mellora abandonu eskolár ba estudante iha eskola sira ho
pursentajen baixu/kiik sobre estudante sira ne’ebé iha rizku.
SDPP mós mellora progresaun tinan eskolár ba estudante sira iha grupu EWS+Treinu
Komputadór iha Kamboja, no abandonu eskolár entre tinan eskolár ba estudante sira ne’ebé la
iha rizku iha Tajikistaun, inklui estudante feto no ho tinan boot liu.
Impaktu husi prezensa estudante sira iha Kamboja la’ós signifikante tuir estatistíku. Mazke teoria mudansa
hatete katak prezensa estudante sira iha eskola fatór ia ne’ebé influénsia desizaun atu kontinua eskola, prezensa no
abandonu eskolár sai nu’udar sasukat rua ketaketak (maibé ho relasaun baibain). Prezensa la tenke hadi’ak atu
estudante sira halo ezame sira bainhira tinan eskolár remata ka atu halo inskrisaun ba tinan eskolár tuir mai, ne’ebé
sasukat abandonu eskolár.
27
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 90
Figura VII.1. Modelu Konseptual SDPP ho impaktu programa nian
Abandonu
Eskolára
Husik Eskola
Estudante nia
envolvimentu iha
eskola
Prezensab
Komportamentu
Dezempeñud
Estudante nia
Atitude no
Aspirasaune
Estudante nia Atitude
Outcome kona-bá
Edukadór nia atitude
no komportamentu
c
Edukadór nia
prátika
prevensaun no
apoiuf
Inan-aman nia
apoiug
Edukadór, Inan-aman no Komunidade– Koñesimentu no Konsiénsia
Nota sira: Ninin nia mahar kaixa nia haleu ida-idak indika númeru nasaun sira ne’ebé SDPP iha impaktu favorável ne’ebé
signifikante tuir estatístiku ka signifikante natoon de’it ba rezultadu prinsipál no adisionál sira tuir domíniu ida-idak.
Rezultadu balu sukat ketaketak iha nasaun ida-idak.
Impaktu signifikante ba domíniu ne’e hetan iha nasaun SDPP ida
Impaktu signifikante ba domíniu ne’e hetan iha nasaun SDPP rua
Impaktu signifikante ba domíniu ne’e hetan iha nasaun SDPP tolu
a Abandonu
eskolár inklui sasukat prinsipál abandonu eskolár iha nasaun ida-idak. SDPP hamenus abandonu eskolár iha Kamboja.
hanesan prezensa loron-loron nia media ba tinan akadémiku hotu. Prezensa aumenta iha India, Tajikistaun no TimorLeste.
c Estudante sira hetan pontuasaun dezempeñu komportamentál husi edukadór sira iha nasaun hotu menus India. SDPP la afeita
komportamentu iha nasaun hotu.
d Dezempeñu matemátika no lingua sukat ketaketak iha nasaun ida-idak. SDPP hadi’ak pontuasaun áljebra iha Tajikistaun.
e Estudante sira nia hahalok no aspirasaun sukat de’it ba estudante sira ne’ebé iha rizku no inklui estudante sira nia hahalok
emosionál, kognitivu no komportamentál hasoru eskola. SDPP hadi’ak envolvimentu emosionál estudante sira iha India
no Tajikistaun no envolvimentu komportamentál estudante sira iha Timor-Leste.
f Prátika prevensaun edukadór no administradór sira no estudante sira ne’ebé iha rizku nia hanoin husi edukadór sira nia apoiu.
SDPP hadi’ak prátika prevensaun edukadór no administradór sira iha Kamboja, no prátika prevensaun administradór
sira iha Tajikistaun. SDPP hadi’ak estudante sira ne’ebé iha rizku nia hanoin husi edukadór sira nia apoiu iha eskola
sira EWS de’it iha Kamboja no India.
g Apoiu husi inan-aman sukat tuir eskala estudante sira ne’ebé iha rizku nia hanoin husi inan-aman sira nia apoiu. SDPP hatudu
impaktu pozitivu iha eskala ne’e iha Kamboja no India.
b Prezensa
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 91
B.
Fatór kontekstuál sira ne’ebé posivel relasiona ho rezultadu impaktu hirak ne’ebé
observadu
Programa SDPP iha impaktu favorável sira sobre abandonu eskolár iha Kamboja no iha
sub-grupu ida de’it iha India, maibé la eziste iha Tajikistaun ka Timor-Leste. Interpretasaun
no implikasaun sira husi impaktu favorável kona-bá abandonu eskolár iha Kamboja diskute iha
seksaun tuir mai. Mazke nune’e, presiza tebes hodi konsidera mós fatór sira ne’ebé bele explika
sobre tansá mak SDPP la reduz abandonu eskolár entre estudante ein-jerál iha India, Tajikistaun,
no Timor-Leste. Balu husi fatór hirak ne’e diskute oituan iha kraik ne’e.
Levantamentu durasaun. Mazke SDPP la reduz abandonu eskolár, programa ne’e susesu iha
hadi’a rezultadu intermédiu prinsipál sira iha nasaun haat sira ne’e hotu, inklui prezensa no
sasukat balu sobre estudante sira ne’ebé iha rizku nia hahalok. Katak programa ida ne’e iha nia
efeitu intendidu sobre rezultadu intermédiu sira ne’ebé bele sujere katak levantamentu ho tempu
naruk liu ba intervensaun bele rezulta programa ne’e iha nia efeitu intendidu ba reduz abandonu
eskolár. Husi pontu-de-vista sobre dezeñu ida, SDPP foka ba tinan eskolár singulár ida iha India
no Tajikistaun, permite de’it levantamentu máximu tinan ida ba estudante sira ne’ebé envolvidu.
Iha distinsaun, iha Timor-Leste no Kamboja, iha tinan eskolár tolu mak projetadu, ho aliadu sira
balu simu levantamentu durante besik tinan rua. Ne’e signifikante katak iha duni efeitu kona-bá
abandonu eskolár iha Kamboja. Tenke nota katak estudante sira nia hahalok hasoru eskola no
padraun komportamentu sira hamosu ho tempu, hahú iha inskrisaun inisiál. Hatama intervensaun
SDPP sira – ne’ebé hamalun atensaun no apoiu adultu sira alvu, ambiente eskolár atu simu larandi’ak no atividade sira atu harii envolvimentu husi estudante sira – bainhira kareira akadémiku
estudante mak hahú, no mós kontinua liu husi eskola, bele fó tulun atu kria hanoin sira pozitivu
no komportamentu sira di’ak liu.
Husi pontu-de-vista sobre operasaun, tempu levantamentu limitadu ho interupsaun iha
kalendáriu eskolár. Purezemplu, eskola taka la tuir planu ka oráriu iha nasaun haat sira ne’e hotu
tanba klima aat-liu—inundasaun iha Kamboja, temperatura demais iha India, jellu iha
Tajikistaun no udan iha Timor-Leste. Levantamentu estudante ba intervensaun sira tuir-mai
limitadu ho akontesimentu urjente sira, mak hanesan familia reál ida mate iha Kamboja ka iha
deklarasaun urjente sobre feriadu, tantu nasionalmente ou iha nivel eskolár. Iha tiha ona nivel
ne’ebé aas/boot liu sobre edukadór la tama eskola sai intensivu liu iha nasaun balun liu-husi
guvernu nia prátika sira hodi dada edukadór sira husi eskola ba hala’o fali serbisu eleitorál ou
kampaña sira seluk. Iha Timor-Leste, ministeriu edukasaun nia programa formasaun edukadór
kauza edukadór sira dala-barak la tama klase.
Fortalesimentu edukasaun obrigatóriu iha India no Tajikistaun. Impaktu sobre abandonu
eskolár bele sai kiik liu husi antisipasaun tanba iha mudansa signifikante iha setór edukasaun. Iha
India, Lei Direitu Labarik nian hodi hetan edukasaun gratuitu no obrigatóriu (RTE) 2009 deklara
katak labarik sira ho tinan 6–14 la bele hapara sira nia eskola to’o sira kompleta eskola primária.
Eskola barak interpreta ne’e signifika katak la iha estudante ruma ne’ebé nia naran hasai husi siklu
sira, ho impaktu klaru sobre sasukat abandonu eskolár. Ne’e akompañadu ho série ida husi
programa subsidiu no apoiu, mak hanesan fornesimentu uniforme/farda no livru sira, han-meiudia
eskolár, lisaun remédiu sira. Mazke la iha evidensia impaktu husi lei ida ne’e sobre nivel abandonu
eskolár iha nasaun hotu-hotu, SDPP dezkobre katak abandonu eskolár iha tinan eskolár 5 iha itania eskola modelu sira durante (Tinan Akadémiku) TA 2012–2013 no TA 2013–2014 baixu/liik liu
husi antisipasaun durante nivel planejamentu ba avaliasaun, tun husi sasukat pursentu 26.5 iha
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 92
2011 iha distritu alvu ba pursentu 9.3 iha 2014 iha eskola atendidu no kontroladu ne’ebé SDPP
kobre.
Hanesan mós, durante periódu avaliasaun, Tajikistaun promulga lei ida sobre responsabilidade inanaman nian no reforsa fortifikasaun ba nia polítika edukasaun obrigatóriu ne’ebé rekere estudante
hotu-hotu tenke kompleta sira nia ensinu pre-sekundária, ne’ebé kompleta iha tinan eskolár 9. SDPP
dezkobre katak nivel abandonu eskolár bazeia ba informasaun nivel-estudante ne’ebé baixu/kiik liu
durante periódu estudu (pursentu 8.8) duke nivel abandonu eskolár bazeia ba dadus administrativu
agregadu ba periódu molok estudu (pursentu 18.7) iha distritu alvu sira.28
Diferensa hirak ne’e sobre nivel abandonu eskolár talvez difikulta liu SDPP hodi kontinua reduz
abandonu eskolár.
Implementasaun SDPP la konsistente iha Timor-Leste. Tuir SDPP nia análize sobre fiarmetin implementasaun (FOI), maioridade boot liu husi eskola atendidu sira iha Kamboja, India
no Tajikistaun hetan ona nia solusaun estabelesidu hodi indika katak SDPP nia intervensaun sira
implementadu ona ho banati-tuir sira nia dezeñu. Mazke nune’e, iha Timor-Leste, estudu FOI
dezkobre katak eskola sira tuir observasaun la konsistente implementa EWS ba estudante sira
ne’ebé identifika iha rizku, partikularmente relasiona ho komunikasaun ho inan-aman sira no
toma asaun sira tuir tan. Implementasaun atividade extrakurikulár sira iha Timor-Leste, balu
di’ak liu, mazke iha de’it pursentu maizumenus 76 husi eskola sira ne’ebé tuir relatóriu, sira
hala’o atividade extrakurikulár semanál, ne’ebé hanesan frekuensia intendidu. (School-To-School
International 2014). Mazke SDPP nia intervensaun sira mellora tiha ona hahalok no
envolvimentu estudante sira nian hasoru eskola, implementasaun inkonsistente husi asaun sira
tuir tan, ne’ebé halo husi edukadór sira no komunikasaun ho inan-aman, karik hamenus tiha ona
programa ida ne’e nia abilidade ba afeita abandonu eskolár.
Kompleksidade husi fatór sira relasiona ho abandonu eskolár. Konsidera hanesan maneira
no atividade sira ne’ebé kompleksu, ne’ebé lida ba abandonu eskolár, iha posibilidade katak
impaktu sira sobre rezultadu intermédiu sira husi SDPP nia serbisu, bele afeita maibé la
sufisiente hodi influensia desizaun abandonu eskolár. Partikularmente, fatór ekonomia ne’ebé
tuir kontratu SDPP proibidiu atu rezolve diretamente—mak hanesan gastu sira relasiona ho
eskola, no nesesidade hodi hetan rendimentu liu husi hala’o serbisu uma-laran nian ka serbisu
doméstiku—dezkobre katak buat hirak ne’e partikularmente iha liu forsa hodi influensia
desizaun abandonu eskolár (Creative Associates International 2014c).
C.
Implikasaun husi rezultadu estudu sira
Foti hamutuk, konstatasaun hirak ne’e iha implikasaun importante ba benefisiu husi SDPP nia
intervensaun sira hodi reduz abandonu eskolár, no sujere sirkunstánsia sira ne’ebé bele halo sira
sai susesu liu.
Nivel aas ida husi abandonu eskolár no nivel baixu ida husi prátika sira ba prevensaun,
fornese ambiente favorável ida ba impaktu. EWS hetan susesu iha redusaun abandonu eskolár
iha nasaun sira ho nivel abandonu eskolár aas/boot liu, no eskore baixu/kiik liu husi edukadór
28
Distritu tolu ne’ebé SDPP inisialmente planu tiha ona mak hanesan Vose, Temurmalik, no Baljuvon, ne’ebé nivel
husik eskola pursentu 16.02, 19.02 no 21.04, respetivamente, tuir análize modu. Figura hirak ne’e sujere katak
eskola hirak ne’ebé hala’o peskiza ba (ne’ebé ativu iha distritu tolu hirak ne’e, no mós Dangara no Kovaling)
posivel iha tiha ona nivel abandonu eskolár ho pursentu 18.7.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 93
sira nia prátika prevensaun abandonu eskolár. Interpretasaun posivel ida ba SDPP nia
konstatasaun kona-bá abandonu eskolár, mak EWS nia intervensaun sira efetivu liu hotu iha
nasaun sira ne’ebé nia edukadór sira sei fraku hela iha prátika prevensaun abandonu eskolár, no
problema abandonu eskolár sai nu’udar problema ida ne’ebé boot liu. Só iha Kamboja de’it mak
SDPP konsege reduz problema abandonu eskolár. Programa SDPP iha Kamboja mós iha
impaktu forte liu hotu ba rezultadu sira edukadór nian, ho impaktu pozitivu ida ne’ebé
signifikante, sobre edukadór nia prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár, nune’e mós
rezultadu adisionál sira ba edukadór no administradór eskola, mak hanesan edukadór no
administradór nia sensu responsabilidade ba estudante sira ne’ebé iha rizku, no administradór nia
prátika sira ba prevensaun abandonu eskolár.
Hanesan kontekstu ba konstatasaun impaktu hirak ne’e, Kamboja mós iha nivel abandonu
eskolár ne’ebé aas/boot liu nasaun sira ne’ebé SDPP kobre (Pursentajen 41 ba grupu kontrolu
sira, kompara ho pursentu 8, 9, no 16 iha India, Tajikistaun, no Timor-Leste, respetivamente) no
ho eskore baixu/kiik liu sobre edukadór nia prevensaun abandonu eskolár (pursentu 5.94 liur husi
eskore iha eskala 8 ba grupu kontrolu sira, kompara ho pursentu 7.40, 7.70, no 7.72 iha India,
Tajikistaun, no Timor-Leste, respetivamente).
EWS nia intervensaun sira bele kria diferensa ne’ebé boot liu iha kontekstu ida ne’ebé multiplika
fatór sira ne’ebé influensia estudante nia abilidade hodi kontinua nafatin eskola, inklui estudante
sira ne’ebé iha rizku ne’ebé la sente apoiadu no envolvidu. Iha nasaun hirak ne’ebé nia problema
abandonu eskolár baixu/kiik liu, no eskore aas/boot liu iha edukadór nia prátika sira ba
prevensaun abandonu eskolár, estudante sira posivel abandonu eskolár tanba fatór sira (mak
hanesan forsa ekonómiku ka fatór sira relasiona ho inkapasidade fíziku ka aprendizajen) ne’ebé
programa EWS ida talvez la posivel atu afeita. Se ida ne’e mak nia kazu, mak konstatasaun ida
ne’e iha valór tanba nasaun barak mak bele serve hanesan perfíl ne’ebé apropriadu ba EWS no,
hanesan previamente diskute tiha ona, implementasaun EWS relativamente posivel ho kustu-kiik
ba intervensaun reduz problema abandonu eskolár. Peskiza sira iha futuru tenke ezamina
efetividade husi konstatasaun hirak ne’e iha nasaun sira seluk ne’ebé hanesan Kamboja nia perfíl
sobre edukadór nia prátika sira ne’ebé fraku ba prevensaun abandonu eskolár, kombinadu ho
nivel abandonu eskolár ne’ebé aas.
Kombinasaun EWS no intervensaun ida ba estudante nia kapasitasaun bele produz
mudansa pozitivu ida ba hahalok no komportamentu relasiona ho abandonu eskolár
ne’ebé bele lida ba redusaun problema abandonu eskolár. In India, Tajikistaun no TimorLeste, intervensaun EWS kombinadu ho atividade kapasitasaun sira ne’ebé kobre ho elementu
rekreativu sira, nune’e hetan susesu iha mellora rezultadu intermédiu sira ne’ebé importante mak
hanesan estudante nia hahalok no prezensa, maibé—seidauk-reduz problema abandonu eskolár.
Iha nasaun tolu ne’ebé nia EWS kombinadu ho atividade kapasitasaun no rekreativu (India,
Tajikistaun, no Timor-Leste), SDPP mellora balu (maibé la’ós hotu-hotu) husi estudante sira
ne’ebé iha rizku nia hahalok hasoru eskola, no mellora prezensa. Rezultadu hirak ne’e hatudu
katak EWS no intervensaun kapasitasaun hamutuk bele iha impaktu pozitivu ne’ebé signifikante
sobre experiensia edukasionál ba estudante sira ne’ebé iha rizku atu abandonu eskolár. Konsidera
katak estudante nia hahalok no prezensa nu’udar rezultadu intermédiu hirak ne’ebé importante,
ne’ebé peskiza hatudu tiha ona sira iha relasaun ba abandonu eskolár tempu naruk, iha
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 94
posibilidade katak impaktu pozitivu sira sobre abandonu eskolár sei mosu ho levantamentu
durasaun naruk liu ba SDPP nia serbisu sira, husi parte peskiza ida ne’e nia posibilidade.
Mazke impaktu ho tempu naruk ba abandonu eskolár ida ne’e la mosu durante tempu avaliasaun
nia laran, impaktu pozitivu sira sobre estudante nia hahalok no prezensa iha nafatin valór iha sira
nia diresaun rasik. Atu aprende iha eskola, estudante tenke tama eskola. Tanba intervensaun ida
ne’e depende ba dadus administrativu ne’ebé disponivel hodi reforsa edukadór sira nia abilidade
para foka ba estudante sira ne’ebé iha rizku, ne’e karik ladun karun liu hodi implementa duke
intervensaun susesu sira seluk hodi mellora estudante nia envolvimentu iha eskola (mak hanesan
transferensia osan ho kondisionál).
Valór-tan husi intervensaun teknolójiku informasaun no komunikasaun (ICT) ida hodi
reduz abandonu eskolár ka afeita mudansa rekeridu iha rezultadu intermédiu sira la
evidente. Iha Kamboja, intervensaun ho treinu komputadór kombinadu ho EWS la produz
impaktu importante liu tiha sira ne’ebé iha grupu EWS deit. Estudante no edukadór sira ne’ebé
pertense ba grupu EWS+Komputadór la enfrenta impaktu sira ne’ebé pozitivu liu sobre sasukat
prinsipál ruma husi programa nia efetividade bainhira kompara ho grupu ne’ebé oferese EWS
de’it. Ne’e sujere katak treinu komputadór no lab komputadór eziste, la produz benefisiu
konsiderável ba estudante sira ne’ebé iha rizku, ne’ebé motiva sira hodi adopta komportamentu
no hahalok ne’ebé bele prevene sira husi abandonu eskolár. Talvez iha ona sirkunstánsia sira iha
ninia implementasaun ne’ebé reduz Treinu Komputadór, mak hanesan falta de tempu prátiku iha
treinu komputadór, fraku iha instrusaun sira ka inan-aman rasik falta de koñesimentu kona-bá
komputadór. Mazke nune’e, treinu komputadór ida ne’e la produz rezultadu konsiderável sira,
sai hanesan konstatasaun importante ida. Mazke SDPP nia dezeñu treinu komputadór
relativamente ho kustu baixu/kiik, ne’e konsidera karun liu duke EWS deit. Konstatasaun sira
husi SDPP nia peskiza bele sujere katak treinu komputadór karik la justifika investimentu
substansiál rekeridu se investimentu foka ba resultadu sira husi estudante sira ne’ebé iha rizku ba
abandonu eskolár.
Programa SDPP sira iha impaktu importante sobre balu husi rezultadu prinsipál sira ne’ebé
intendidu hodi afeita iha nasaun hotu-hotu ne’ebé SDPP kobre, mazke tipu espesífiku husi
impaktu sira varia iha nasaun haat hirak ne’e. Importante liu, SDPP hetan impaktu ne’ebé
hakarak ba abandonu eskolár iha ida husi rezultadu rua nível aas liu – abandonu eskolár iha
Kamboja no prezensa iha India, Tajikistaun no Timor-Leste. Konstatasaun avaliasaun sira sujere
katak programa aproximasaun EWS liu programa kapasitasaun promete hodi mellora rezultadu
edukasionál sira ba estudante hirak ne’ebé iha rizku atu abandonu eskolár se implementadu iha
sirkunstánsia sira ne’ebé loos. Partikularmente, EWS ida bele sai efetivu liu se implementa: (1)
hamutuk ho atividade kapasitasaun no rekreativu sira, (2) iha nasaun ida ho nivel abandonu
eskolár ne’ebé aas/boot no nivel baixu/kiik sobre edukadór nia prátika sira ba prevensaun
abandonu eskolár, no (3) ho tempu naruk no sufisiente katak impaktu ba rezultadu intermédiu
sira iha tempu natoon hodi traduz ba iha impaktu sira sobre abandonu eskolár. Peskiza iha futuru,
buka atu identifika aspetu sira ne’ebé importante liu iha programa hirak ne’e, ne’ebé sei iha valór
ba mellora intervensaun susesu sira ho uza EWS no programa kapasitasaun sira.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 95
D.
Peskiza iha futuru konstatasaun sira husi SDPP mak sujere
Susesu husi programa SDPP sira atu influénsia rezultadu sira oioin relasiona ho abandonu
eskolár iha kontekstu nasaun ketaketak foti kestaun sira ne’ebé importante no tenke trata iha
peskiza iha futuru kona-bá oinsá atu prevene abandonu eskolár liu husi intervensaun EWS
hamutuk ho programa kapasitasaun bele refina atu hamoris impaktu kona abandonu eskolár
ne’ebé konsistente no ho signifikadu. Ne’e inklui:
•
Periodu intervensaun no durasaun espozisaun naruk liu bele halo rezultadu ne’ebé
favorável liu?
•
Impaktu favorável sira kona abandonu eskolár ne’ebé bele hetan iha Kamboja mós hetan
iha nasaun sira seluk ho perfil hanesan Kamboja, ho edukadór nia prátika prevensaun
abandonu eskolár hamutuk ho nivel abandonu eskolár ne’ebé aas?
•
Kombinasaun oin seluk husi atividade EWS no kapasitasaun sira mós hamoris efeitu
hanesan? Komponente EWS no kapasitasaun iha efeitu ketak saida? Komponente
kapasitasaun oin seluk hetan efeitu ketak, no intervensaun ne’ebé organiza didi’ak liu
bele fó impaktu hanesan?
•
Impaktu favorável sira kona abandonu eskolár ne’ebé bele hetan iha Kamboja mós hetan
iha nasaun sira seluk ho perfil hanesan Kamboja, ho edukadór nia prátika prevensaun
abandonu eskolár hamutuk ho nivel abandonu eskolár ne’ebé aas?
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 96
Referénsia
American Institutes of Research. “ALAS: Intervention Report.” (ALAS: Relatóriu Intervensaun)
Dada husi http://ies.ed.gov/ncee/wwc/interventionreport.aspx?sid=22, 2006a.
American Institutes of Research. “Check & Connect: Intervention Report.” (Verifikasaun &
Konesaun:
Relatóriu
Intervensaun)
Dada
husi
http://ies.ed.gov/ncee/wwc/interventionreport.aspx?sid=78, 2006b.
Banerjee, Abhijit, Shawn Cole, Esther Duflo, no Leigh Linden. “Remedying Education:
Evidence from Two Randomized Experiments in India.” (Mellora Edukasaun: Evidensia
husi Experiementasaun Randomizadu Rua iha India) Quarterly Journal of Economics,
vol. 122, no. 3, 2007, pp. 1235–1264.
Brush, Lorie, Jennifer Shin, Rajani Shrestha, and Karen Tietjen. “School Dropout Prevention Pilot
Program Review of the Literature.” (Revizaun Literatura ba Programa Pilotu Prevensaun
Abandonu Eskolár) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus Unidus nian ba
Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc.,
2011.
Creative Associates International. “School Dropout Prevention Pilot Program; Summary Annual
Progress Report: October 1, 2012–September 30, 2013.” (Programa Pilotu Prevensaun
Abandonu Eskolár; Relatóriu Progresu Sumáriu Anuál: 1 Outubru 2012–30 Setembru
2013) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus Unidus nian ba Dezenvolvimentu
Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2013.
Creative Associates International. “Cambodia Situational Analysis: Factors and Conditions that
Affect Dropout.” (Análize Situasionál Kamboja: Fatór no Kondisaun sira ne’ebé Afeita
Abandonu Eskolár) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba
Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc.,
2014a.
Creative Associates International. “India Situational Analysis: Factors and Conditions that Affect
Dropout.” (Análize Situasionál India: Fatór no Kondisaun sira ne’ebé Afeita Abandonu
eskolár) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu
Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2014b.
Creative Associates International. “School Dropout Prevention Pilot Program; Findings From the
Situational Analysis: Factors and Conditions that Affect Dropout in Cambodia, India,
Tajikistan, and Timor-Leste.” (Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár;
Konstatasaun sira Husi Análize Situasionál: Fatór no Kondisaun sira ne’ebé Afeita
Abandonu eskolár iha Kamboja, India, Tajikistaun, no Timor-Leste) Relatóriu submetidu
ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC:
Creative Associates International, Inc., 2014c.
Creative Associates International. “Tajikistan Situational Analysis: Factors and Conditions that
Affect Dropout.” (Análize Situasionál Tajikistaun: Fatór no Kondisaun sira ne’ebé Afeita
Abandonu Eskolár) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 97
Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc.,
2014d.
Creative Associates International. “Timor-Leste Situational Analysis: Factors and Conditions that
Affect Dropout.” (Análize Situasionál Timor-Leste: Fatór no Kondisaun sira ne’ebé Afeita
Abandonu Eskolár) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba
Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc.,
2014e.
Creative Associates International and Mathematica Policy Research. “Findings from the School
Dropout Prevention Pilot Program Impact Evaluation in Cambodia.” (Konstatasaun sira
husi Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár nia Avaliasaun Impaktu iha
Kamboja) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu
Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2015a.
Creative Associates International and Mathematica Policy Research. “Findings from the School
Dropout Prevention Pilot Program Impact Evaluation in India.” (Konstatasaun sira husi
Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár nia Avaliasaun Impaktu iha India)
Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál.
Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2015b.
Creative Associates International and Mathematica Policy Research. “Findings from the School
Dropout Prevention Pilot Program Impact Evaluation in Tajikistan.” (Konstatasaun sira
husi Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár nia Avaliasaun Impaktu iha
Tajikistaun) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu
Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2015c.
Creative Associates International and Mathematica Policy Research. “Findings from the School
Dropout Prevention Pilot Program Impact Evaluation in Timor-Leste.” (Konstatasaun
sira husi Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár nia Avaliasaun Impaktu iha
Timor-Leste) Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu
Internasionál. Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2015d.
Creative Associates International and School-to-School International. “School Dropout
Prevention Pilot Program: Summary of Findings, Fidelity of Implementation (FOI) of
SDPP Interventions in Cambodia, India, Tajikistan and Timor-Leste.” (Programa Pilotu
Prevensaun Abandonu Eskolár: Sumáriu Konstatasaun sira, Fiar-metin Implementasaun
(FOI) husi Intervensaun SDPP sira iha Kamboja, India, Tajikistaun no Timor-Leste)
Relatóriu submetidu ba Ajénsia Estadus-Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál.
Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2015.
Finlay, Krystina A. “Quantifying School Engagement: Research Report.” (Kuantifika
Envolvimentu Eskolár: Relatóriu Peskiza) National Center for School Engagement, 2006.
Fredericks, Jennifer A., Phyllis Blumenfeld, Jeanne Friedel, and Alison Paris. “School
engagement.” (Envolvimentu Eskolár) In What do children need to flourish?:
Conceptualizing and measuring indicators of positive development, edita husi Kristin
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 98
Anderson Moore no Laura H. Lippman. New York, NY: Springer Science and Business
Media, 2005.
The Millennium Development Goals Report (Relatóriu Objetivu Dezenvolvimentu Miléniu):
2013. New York, New York: Nasoins-Unidas, 2013.
Petrosino, Anthony, Claire Morgan, Trevor Fronius, Emily Tanner-Smith, no Robert Boruch.
“Interventions in Developing Nations for Improving Primary and Secondary School
Enrollment of Children: A Systematic Review.” (Intervensaun sira ba Nasaun sei
Dezenvolve sira hodi Mellora Estudante sira Tama ba Eskola Primária no Sekundária:
Avaliasaun Sistemátiku Ida) Campbell Systematic Reviews, vol. 8, no. 19, 2012.
Schochet, Peter Z. “An Approach for Addressing the Multiple Testing Problem in Social Policy
Impact Evaluations.” (Aproximasaun ida ba Rezolve Problema Teste Múltiplu iha
Avaliasaun Impaktu sira ba Polítika Sosiál) Evaluation Review, vol. 33, no. 6, 2009.
School-to-School International. “Second Round of Data Collection, Timor-Leste. Fidelity of
Implementation, Early Warning and Response System: Summary of Findings.” (Siklu
Daruak husi Kolesaun Dadus, Timor-Leste. Fiar-Metin Implementasaun, Sistema
Xamada-Atensaun Dahuluk no Atendimentu: Sumáriu Konstatasaun sira) Relatóriu
submetidu ba Creative Associates. Pacifica, CA: School-to-School International, 2014.
Shin, Jennifer, Rajani Shrestha, no Karen Tietjen. “School Dropout Prevention Pilot Program
Dropout Trend Analysis: India.” (Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár,
Análize Tendénsia ba Abandonu Eskolár: India) Relatóriu finál submetidu ba Ajénsia
Estadus Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC: Creative
Associates International, Inc., 2011a.
Shin, Jennifer, Rajani Shrestha, no Karen Tietjen. “School Dropout Prevention Pilot Program
Dropout Trend Analysis: Timor-Leste.” (Programa Pilotu Prevensaun Abandonu
Eskolár, Análize Tendénsia ba Abandonu eskolár: Timor-Leste) Relatóriu finál
submetidu ba Ajénsia Estadus Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál.
Washington, DC: Creative Associates International, Inc., 2011b.
Shrestha, Rajani, Jennifer Shin, no Karen Tietjen. “School Dropout Prevention Pilot Program
Dropout Trend Analysis: Cambodia.” (Programa Pilotu Prevensaun Abandonu eskolár,
Análize Tendénsia ba Abandonu Eskolár: Kamboja) Relatóriu finál submetidu ba Ajénsia
Estadus Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC: Creative
Associates International, Inc., 2011a.
Shrestha, Rajani, Jennifer Shin, no Karen Tietjen “School Dropout Prevention Pilot Program
Dropout Trend Analysis: Tajikistan.” (Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár,
Análize Tendénsia ba Abandonu Eskolár: Tajikistaun) Relatóriu finál submetidu ba
Ajénsia Estadus Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál. Washington, DC:
Creative Associates International, Inc., 2011b.
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 99
Tschannen-Moran, Megan and Anita Woolfolk Hoy. “Teacher Efficacy: Capturing an Elusive
Construct.” (Efikasia Edukadór sira: Kaptura Explikasaun Susar atu Kaer) Teaching and
Teacher Education, vol. 17, pp. 783-805, 2001.
Ba informasaun liu kona-bá Programa SDPP, inklui mós relatóriu no material sira, favor halo
vizita ba:
www.schooldropoutprevention.com
www.dropoutpreventionlab.org
Konstatasaun Husi Avaliasaun Impaktu Programa Pilotu ba Prevensaun Abandonu Eskolár iha nasaun haat
Pájina 100
Prevene Abandonu Eskolár
RELATÓRIU KONSTATASAUN SIRA
PROGRAMA PILOTU PREVENSAUN ABANDONO ESKOLÁR
Programa Pilotu Prevensaun Abandonu Eskolár (SDPP), programa tinan lima multi-rai, Agensia Estadus
Unidus nian ba Dezenvolvimentu Internasionál (USAID) mak finansia, hakarak hamenus abandonu eskolár
husi eskola primária no sekundária. Husi 2010 to’o 2015, SDPP uza enfoke bazeia ba peskiza atu halo
esperiénsia no teste kona-bá efikásia intervensaun hasoru abandonu eskolár nian iha nasaun nain haat:
Kamboja, India, Tajikistaun no Timor-Leste. Iha prosesu ho faze tolu, SDPP identifika prátika di’ak liu konabá prevensaun abandonu eskolár; analiza padraun abandonu no fatór no kondisaun sira ne’ebé influensia
abandonu iha nasaun ida-ida; no halo dezeñu, implementa no avalia duni efikásia husi intervensaun sira
hodi estudante sira iha risku bele kontinua eskola, liu husi kontrolu arbiru no metodu kuantitativu no
kualitativu seluk tan.
Publikasaun ne’e mai husi Povu Amerikanu, liu husi Ajénsia Estadus Unidus
nian ba Dezenvolvimentu Internasionál (USAID).

Documentos relacionados