colectio poemata in latinum VOL VI.iba
Transcrição
colectio poemata in latinum VOL VI.iba
editio princeps Colectio Poemata in Latinum. Volumem VI de carminibus latinis anthologicom (2016) helium magellanicum olivam (H.M. de Oliveira) 2016 collectio poemata in latinum 1 free @: http://openlibrary.org/works/OL16657822W/Collectio_poemata_in_Latinum_Vol._VI_ %28De_Carminibus_Latinis_Anthologicon%29 introdução em tom de prefácio Por que escrever um livro em latim? Qual o público alvo? Ora, não sou conhecedor da língua (carece-me inclusive rudimentos), e conheço e concordo com a máxima traduttore traditore. Qual o sentido de fazê-lo: para quem e para que? Língua fenecida... Sou pragmático e não-perfeccionista: Nada de ótimo, nem ao menos sub-ótimo. O “mais ou menos” é o bastante – muito melhor do que cousa nula. A diferença entre “fazer algo” (finis coronat opus) versus “não fazê-lo” é enorme. Ganho infinito. Divisão por zero: «Que importa quão pequeno é o numerador, provido que seja não nulo?». A relação saída/entrada deriva em um ganho infinito. Daí "perdôo-me" o trabalho eivado de falhas. Incomodará aos perfeccionistas, os vencedores e homens de sucesso. Estes proferirão: Mas isso é de pouca valia! Decerto. Despretensioso, sem “exibicionismos”. No livro "Manual para aprendiz de fantasma" de Annibal Gamma (Funtec, 2001, São Paulo), descubro-me: amo latim e vinho do Porto! A tudo perguntamos instintivamente a razão. A noção de causalidade permeia até quem não a conhece. Não cogito assim. Nada do que acontece precisa ter uma razão. Apenas pode acontecer, resultado de um jogo aleatório, razão irracional, porém fantástica. Vitam regit fortuna, non sapientia (Cicero). Desesperamo-nos querendo controlar as probabilidades e eventos, e até temos algum controle sobre elas. Mas o que resta é o “jogo”. E qual o sentido? nenhum. O triunfo do bem sobre o mal? Ora, uma das frases minhas é: «Manichæism est in ubiquitous deformitates et actionis rationem stultos.» Perda de tempo! (tempo valioso aos desesperados). Não escrevo, pois, para lucrar algo (o mínimo que seja), ou para contribuir economicamente (pecado mortal aos olhares hodiernos). Nem para "mostrar ou justificar" algo a quem quer que seja. O mais longe possível de soar "erudito", certos estejam. Tampouco para alguém específico ou com objetivo. Escrevo como presentear um ente estimado com um brinde sem a menor utilidade. E isto faz todo sentido. Mas não é meramente auto-prazer: Pode haver quem colha um alvitre. Quem apreciar (ainda que uma única linha) ou quem contemplar (com atração) um magro verso: Valeu! Age! Recife, Iunii MMXVI. O tradutor: segue, pari passu volumes prévios. (accommodatæ: H.M. de Oliveira). 2 Dedicado à “amici mei Franciscus Obice Pererius Iunior et Marise Vesalius” (Francisco Barreira Pereira Junior e Maryse Versalius) G ALERIA 1.1 S.P.Q.R CIP-Brasil. Catalogação-na-fonte Câmara Brasileira do Livro. SP. Collectio poemata in Latinum / Hélio Magalhães de Oliveira – 1a Ed. (editio princeps) Recife: HMO, 2016, 66 p. Bibliografia 1. poesia 2. latim I. de Oliveira, Hélio Magalhães CDD- B869.1 B869.1 Índices para catálogo sistemático: 1. Poesia B869.1 Copyfree: todos os direitos de cópia total ou parcial são cedidos, desde que de uso gratuito. Senatus Populusque Romanus, [The entire book (or any part of it) may be: reproduced, distributed, stored in any database or retrieval system. The prior permission is fully granted by the author] 3 LANDSCAPE FORMAT: landscape FORMATO: paisagem iv Displodensque agro (isai) Displodensque agro (accommodatæ: H.M. de Oliveira) Ego ambulavit per omnes iam terras. Mille bellis Vici. Perdidi multos pugnat, vincitur a timore meo. Fossæ fodisse medullis in corde meo. expertus sum mutila malorum somniabunt et expergefactus lassus in medio Angelorum alligatæ solitudinis tædium perpeti. Ah! Factum est cor meum in displodensque agro. Diligentissime eum potest ut dissiliunt. et sic post laceratus, exarmatus ab qui venit. qui vult instaurandum consequat. Serit somnis, vivificabit et lilia. quis in mihi vivere vult et cor meum dissiliunt in amor. 5 Campo Minado Campo Minado (Jessé) Já andei por tantas terras Já venci mil guerras Já levei porradas, dominei meu medo Já cavei trincheiras no meu coração Ah! Meu coração é um campo minado Muito cuidado, ele pode explodir E se depois de tão dilacerado For desarmado por quem há de vir Descobri nos pesadelos sonhos mutilados E acordei no meio de anjos cansados De serem usados pela solidão Alguém que queira compensar a dor Plantar o sonho e ver nascer a flor Alguém que queira então me residir E explodir meu coração de amor 6 durum (marius quintanam) Duro Mario Quintana: Baú de espantos (accommodatæ: H.M. de Oliveira) stannum milites, tantum mori nesciunt. non impetum, ante vel in ultima mortis hora, de spuria cogitationes: amicæ, matres, dilectus patriam aditus, nihil ... bellum in tota sua puritati, purus pœtica actio! Os únicos que sabiam morrer de verdade eram os [soldadinhos de chumbo. Não os assaltavam, nem antes nem na hora extrema, [pensamentos espúrios: namoradas, mães, pátria amada idolatrada, nada disso… Era a guerra em toda a sua pureza, a pura poesia da ação! 7 titubatione (nuno iudice): chance navigabilis titubatione limosoque palus obducat amittere nolui me harum viarum in hieme, aut in caligo collibus, in novum errore viarum, cursum rivorum in arundineto latitantem ubi tantum cognoscit ad esse per strepitu contra flumine saxa. quærere notum arboribus: arbore amplectendo omnem murum quia obtulit fructum suum, ut aperiri per feminæ in verritur areis. ramos arborem moro quia aspersis tuas manus et habitusque in purpura labia, divinasse occulta occasum in nubibus; cupressus in inflectitur in via quæque cursum persequendum indicare tenebris viridi cum, propulsare aves. spero pluviæ patebat spero hieme finis et immitis eius cursum. subgrundiis silentium rumpit aquæ tecta iugiter perstillantia – tamquam non venit noctem retinendi me sub temporalia tectum protectione si flumen se non perfuderit, ipso trviis quæro. 8 Indecisão (Nuno Júdice): Navegação de acaso Indecisão Não me queria perder nesses caminhos enlameados pelo inverno, na colinas que a névoa transformou em novos labirintos, nos juncos que escondem o curso dos ribeiros que só se sabe que existem pelo ruído da corrente contra as pedras. procuro as árvores familiares: a nogueira que abraçava o muro a toda a volta, e oferecia o seu fruto para que as mulheres o partissem nas eiras; os ramos dessa amoreira que te sujou as tuas mãos e o vestido, e no roxo dos teus lábios adivinhei o poente que as nuvens escondiam; cipreste que se erguia numa curva do caminho, como se indicasse o rumo que se teria de seguir com o verde sombrio que afastava os pássaros.E espero que a chuva acabe, que o inverno termine o seu curso implacável, que o silencio rompa o contínuo gotejar da água nos beirais – como se a noite não caísse para me prender ainda ao abrigo provisório de um telhado, e o rio não tivesse inundado a encruzilhada que procuro. 9 philosophia classica philosophia classica (nuno iudice) (accommodatæ: H.M. de Oliveira) interim in Platonico dogmatis credidi. intra speluncam fuit et videre fatum hominum, illius suo pondere sapientiæ et ignorantiam. ibi sunt qui ambulare viam idearum, et multi in via, nescientes quæ ordinem; aliis non cogitandum, tantum inanis colloquia, vacuo expleat multos populos. Inter se, non elegi. Nimis cogitare scimus semper minus omnia scire? problemata ut obliviscatur quare una die, ut uno die ad faciem? Ita Plato fuit depositus – Exivi de spelunca, processio volant noctuæ apud me, fingunt de abyssis, et umbram meam. 10 a filosofia clássica (Nuno Júdice) a filosofia clássica Navegação de acaso Por algum tempo acreditei nas virtudes da doutrina platonica. Pude entrar no interior da caverna, e ver por dentro o destino dos homens, com o seu peso de sabedoria e ignorância. Uns subiam o caminho das ideias, e muitos ficavam a meio, sem saber o que estava no fim; outros, nem pensavam, tudo o que nunca saberemos? E porquê esquecer os problemas como se, um dia, não tivéssemos de os enfrentar? Assim, pus Platão de parte – e saí da caverna, trazendo comigo a procissão dos morcegos, o mofo das profundezas e a minha própria sombra. e suas conversas tratavam do vazio que pode encher muitas vidas. Entre uns e outros, não optei. Para quê pensar demasiado, se o que sabemos é sempre menos do que 11 verba (dantis mediolanensis) verba aridum verba, refractarium, siccum marginibus rupes ut aqua fluente tardus et insudet, non occidere siti. ut lapides in ore. labi et titubât quærentes. quidam sicut oscula, alia lacrimam. iusta non dícere: esse velint multi magis quam verba. quomodo potero capere idea interminatis (nescitur quo natus)... quod qæerit in exprimere ... verba aridum in esurienti ora, et cum oriuntur non magis quam notes defunct cantilenæ partes... 12 Vocabulário (Dante Milano) Vocabulário Áridas palavras, Refratárias, secas Arestas de fragas Secretando uma água Morosa, suada, Que não mata a sede. São pedras na boca. Rolam balbuciantes Buscando um sentido. Uma quer ser beijo. Outra quer ser lágrima. Não basta dizê-las. Elas querem ser Mais do que palavras. Como captarei A ideia sem fim (Não sei de onde vem) Que tenta exprimir-se… Áridas palavras Para as bocas ávidas, E quando elas brotam Não são mais que as notas De uma extinta música… 13 fortassis amor (ioannes denver) fortassis amor Amoris est instar requiem forte Absconsionem tempestas Ipsa est, ut te et consolabor Fovet ibi custodes ut custodirent eam Et in temporibus illis tribulationis Maxime cum solus Dilectionis memoriam reducam vos. Quosdam enim vitæ Aliis modum sentiendi Forte amor est quoddam fenestram Forte ostium apertum It invitat ut propius accedant Vult ostendere tibi magis Et etiam si adepto perdidit Et nescio quid faciam Videbis te memoria amoris. Forte amoris est quasi mare Plenum pugnæ, tamquam doloribus plenas Frigus foris cum ignis Dum pluit tonitrui Si ego in æternum fortunisque omnibus somnium adveho verus memoria mea erit amoris tu Alii enim amor velut nubes Aliis enim amor velut ferrum. Dicunt etiam quidam amore insistat. Dicunt etiam quidam amor abeuntem. Et quidam dicunt amore insistat Et quidam dicunt relinquit amor, Et quidam dicunt omnia amor Dicunt etiam quidam non sciunt 14 fortassis amor Et quidam dicunt omnia amor Et quidam dicunt nescio. Forte amoris est quasi mare Plenum pugnæ, tamquam doloribus plenas Frigus foris cum ignis Dum pluit tonitrui Si ego in æternum fortunisque omnibus somnium adveho veru memoria mea erit amoris tu. 15 Perhaps Love (John Denver) Perhaps Love Perhaps love is like a resting place A shelter from the storm It exists to give you comfort It is there to keep you warm And in those times of trouble When you are most alone The memory of love will bring you home Perhaps love is like a window Perhaps an open door It invites you to come closer It wants to show you more And even if you lose yourself And don't know what to do The memory of love will see you through Love to some is like a cloud To some as strong as steel For some a way of living For some a way to feel And some say love is holding on And some say letting go And some say love is everything And some say they don't know Perhaps love is like the ocean Full of conflict, full of pain Like a fire when it's cold outside Thunder when it rains If I should live forever And all my dreams come true My memories of love will be of you And some say love is holding on And some say letting go 16 Perhaps Love And some say love is everything And some say they don`t know Perhaps love is like the ocean Full of conflict, full of pain Like a fire when it`s cold outside Or thunder when it rains If I should live forever And all my dreams come true My memories of love will be of you 17 Hominem et maris (carolus baudelaire) Hominem et maris (accommodatæ: H.M. de Oliveira) liberum tibi semper fovent marique vasto mare contritio tua speculo; contemplans animam tuam infinitis explicatio undis; et cor tuum non minus acerba, abyssus est. et ambo estis obscurum et discreta: hominem – intimis esse ignotum est; mare – occultissimis nemo novit fortitudinem nunc tam nervose abdis! tibi immergam in imagine tua; maris oscularis manus oculosque, et dilatabitur cor tuum qualicumque distrahitur interdum atque ex sua sonitus querelam sonus, ferocia atque indomita. et tamen ea sunt innumerabilia sunt, sæculorum certaveris sine misericordia aut compunctionis ipsorum, cædis et mortis estis vos ita cupidus. – O gemina luctatorum – immitis conjuges æternum! 18 L'Homme et la mer L'Homme et la mer (Charles Baudelaire) Homme libre, toujours tu chériras la mer! La mer est ton miroir; tu contemples ton âme Dans le déroulement infini de sa lame, Et ton esprit n'est pas un gouffre moins amer. Vous êtes tous les deux ténébreux et discrets: Homme, nul n'a sondé le fond de tes abîmes; Ô mer, nul ne connaît tes richesses intimes, Tant vous êtes jaloux de garder vos secrets! Tu te plais à plonger au sein de ton image; Tu l'embrasses des yeux et des bras, et ton cœur Se distrait quelquefois de sa propre rumeur Au bruit de cette plainte indomptable et sauvage. Et cependant voilà des siècles innombrables Que vous vous combattez sans pitié ni remords, Tellement vous aimez le carnage et la mort, Ô lutteurs éternels, ô frères implacables! 19 Música surda Dante Milano Obsurdesco music (dantis mediolanensis) Tamquam turbato mari, ubi omnia mergit Lux mundi est sicut lux Phari In nubem. Incertis et vita sunt. Como num louco mar, tudo naufraga. A luz do mundo é como a de um farol Na névoa. E a vida assim é coisa vaga. tempus solvet in frigus cineres, Et ab antiquis sol clepsydris Pulvisque lux sudavit super dies unus. O tempo se desfaz em cinza fria, E da ampulheta milenar do sol Escorre em poeira a luz de mais um dia. Cæci, surdi, exitialem fascinationem. Est sicut lux Phari ... Oh, ad immensum obtutus obliviscens. Cego, surdo, mortal encantamento. A luz do mundo é como a de um farol... Oh, paisagem do imenso esquecimento. 20 splendida ær, levem æthera (pauli eluard) Air vif (Paul Éluard) (accommodatæ: H.M. de Oliveira) tandem amant carmine. vidi te ante me in turba vidi te Egregium campos inter vidi te vidi te sub arbore Postquam cuncta loca quæ transivi imo omnes cruciatus cumque evolutus esset omnibus cachinnis ex aquis et acre ignis hieme et æstate vidi te vidi te in domo mea brachiis meis vidi te mihi somnia vidi te ego nec dimittam te. Derniers poèmes d’amour. J’ai regardé devant moi Dans la foule je t’ai vue Parmi les blés je t’ai vue Sous un arbre je t’ai vue Au bout de tous mes voyages Au fond de tous mes tourments Au tournant de tous les rires Sortant de l’eau et du feu L’été l’hiver je t’ai vue Dans ma maison je t’ai vue Entre mes bras je t’ai vue Dans mes rêves je t’ai vue Je ne te quitterai plus. 21 É urgente o amor (Eugénio de Andrade) urgeat amore (eugenius de andrade) (accommodatæ: H.M. de Oliveira) urgeat amore urgeat amoris. urgeat vas in mari. [statim dimittere vas in marinae.] É urgente o amor É urgente o amor. É urgente um barco no mar. urges jactabitis quidam sermones odium, solitudo et crudelitas, aliquam querensque delete, et tot mucrones profuturam. fingere motos præstat gaudium multiplicabo oscula et seminatur urgeat reperire rosarum et flumina et clara mane. silentio cadit in humero et lux immundo, parta restituam. instat amare urgeat manere. É urgente destruir certas palavras, ódio, solidão e crueldade, alguns lamentos, muitas espadas. É urgente inventar alegria, multiplicar os beijos, as searas, é urgente descobrir rosas e rios e manhãs claras. Cai o silêncio nos ombros e a luz impura, até doer. É urgente o amor, é urgente permanecer. 22 dualitatis (olaf bilaspour) dualitatis (accommodatæ: H.M. de Oliveira) Bonus vel malus non es – humanam es et tristis... iurgium inter orationibus et concupiscendo, Quasi ignis corde habui Clamor tumultusque latam Oceano perspiciebant. Capax excelsum atrocities, vel sublime actiones, Nunquam satis virtutum. facinora non ignoscens. tam in bono quam in malo pati: Et volventes vesano vorticis, medius inter credulitatis et disillusionment, Inter spem et fidere. Perpetua idealis quod devorat te Simul in pectus transit Dæmon quippe fremitus vel Deus clamoribus. 23 Dualismo (Olavo Bilac) Dualismo Capaz de horrores e de ações sublimes, Não ficas das virtudes satisfeito, Nem te arrependes, infeliz, dos crimes: Não és bom, nem és mau: és triste e humano... Vives ansiando, em maldições e preces, Como se, a arder, no coração tivesses O tumulto e o clamor de um largo oceano. Pobre, no bem como no mal, padeces; E, rolando num vórtice vesano, Oscilas entre a crença e o desengano, Entre esperanças e desinteresses. E, no perpétuo ideal que te devora, Residem juntamente no teu peito Um demônio que ruge e um deus que chora. 24 Sonnet suicidium Sonnet suicidium (ioachim cardozum) (accommodatæ: H.M. de Oliveira). reserare fores propriis manibus oblivioni dat aditum paradisi. ubi video cisterna, video horto. Et fructus aqua invalidum. Motus. immenso abscissis alis aere et claudere aperta mente. essentialiter puncto curvam quid est homo finem et finis ego sitienti. Et operaretur terram propriis manibus. Morte: terra prioris terræ, finis terra, Et stercoralia tractantem de obliuioni. Deique motum relaxata semen Est ac vale nutus; solus et absens In hoc horto, ego seminant ipse me. 25 Soneto do Suicida (Joaquim Cardozo) Soneto do Suicida Com minhas próprias mãos abro esta porta Que dá para o jardim do esquecimento Onde vejo a cisterna e vejo a horta De água e fruto inválidos. Movimento Com minhas próprias mãos cultivo a terra Da morte: a terra ex-terra, a finis terra, E o adubo da Imemória manuseio De asas infinitas os ares corta E fecha o meu aberto pensamento No ponto essencial da linha torta Que do ser é limite e acabamento O gesto de lançar uma semente É como um gesto de adeus; só e ausente, Neste jardim eu próprio me semeio. 26 Aliena amore (laura pausini) Aliena amore (Vulgata: H.M. de Oliveira) Pænitet, ego relinquere. Sed nesciebam quia mendacium Quanto amissionis temporis Pollicetur, et nunquam mutat Amores in diverbium nos tribulationis Re vera autem sumus. Expectaret vocationem sperantes se ipso est liberum cum corde in stomacho node in gutture Ibi solum est in pertemptant Sed quia non est ibi. hic aliena amor est Crescunt et ridere inter lacrimas Quot pages ut scriberetur Somnia, et livor ut particeps Amores in hoc situ Miscere in anima Sine decernebat quæ quæstiones Si quæ tamen pro nobis. Et quomodo tot amissos noctibus clamantes Perlegebat istis litteris Non abicias non potest quod intra desiderium labyrintho Nimiam caritatem finem habuerat Sed quia manet in corde. 27 Aliena amore Aliena amore hic amoris transiens et adveniens cogitationes quæ ibi latentes ut verum fabulis sunt nobis relinquunt, ut iusto nobis. Mirum amor fragile Captivus, liberávit... Amor nescit hanc vivere deerrare intus nos. Mirum amor fragile Captivus, liberávit... Amor nescit hanc vivere Sed revera, sumus. Pænitet, ego relinquere. Hoc me promisi ego quarere amor sine te. 28 Strani amore (Laura Pausini) Strani amore Mi dispiace devo andare via Ma sapevo che era una bugia Quanto tempo perso dietro a lui Che promette e poi non cambia mai Strani amori mettono nei guai Ma, in realtà, siamo noi E lo aspetti ad un telefono Litigando che sai libero con il cuore nel lo stomaco Un gomitolo nell'angolo Lì da sola, dentro un brivido Ma perché lei non c'è E sono strani amori che Fanno crescere e sorridere Fra le lacrime Quante pagine lì da scrivere Sogni e lividi da dividere Sono amori che spesso a questa età Si confondono dentro a quest'anima Che si interroga senza decidere Se è un amore che va per noi E quante notte perse a piangere Rileggendo quelle lettere Che non riesci più a buttare via Dal labirinto della nostalgia Grandi amori che finiscono Ma perché restano nel cuore 29 Strani amore Strani amore Strani amori che vanno e vengono Nei pensieri che lì nascondono Storie vere che ci appartengono Ma si lasciano come noi Strani amori fragili Prigionieri, liberi Strani amori che non sanno vivere E si perdono dentro noi Strani amori fragili Prigionieri, liberi Strani amori mettono nei guai Ma, in realtà, siamo noi Mi dispiace devo andare via Questa volta l'ho promesso a me Perché ho voglia ad un amore vero Senza te. 30 Domus manus vectoris (arjen duinker) (vulgata: H.M. de Oliveira) I Vocatio fluctibus, rubro. flos labitur per devexa conferre odorem ad rupem quiet: libera ad cælo. Superbia cordis fluctus niger. oculos furtum improvisa cum parva folia fert subsidium tranquillitas cutem tractum marcas. II Cilia conteram desiderium. ruina machinas desiderant. Cadence labia, cadentiæ sanguine! Ventum pulverem hostium ubique ventum Quod tenebris lucet, et nox clara! cadence digitos, capillos cadence! Domus manus vectori III Niveis et cacumina furentes clamor ... in quem finem verba fumus ... Navis calles absconditum lingua facit pericula dissimilis in speculum spectant, augetur in corde maris et ... ubi flos ostendit pulchritudinem eius euanescit salsa stillas rorisv sibilus, quasi papilio et in ære. IV Tremere cauda retro, oculos sum oculos vident enim duobus labiis. Ubi flos continuando se pulchritudo ... Navis Fulget ab importunis squamas incertum navem cursum efferbuerunt serpentes abyssum circa deliri: ubera, fulget enim abysso sicut expavit cor. 31 palmarum iactans supercilium, mures saltant colli cavi. V Repente sibi elementa laxandis uiscerum. fulminis notarent sibi locum ad portum. Capilli eius odore et ineluctabilis fabulosa. Navis optaverat obviam tendit res, pasco inter mutus et sonantis. Eventus omnes conveniant eligere verba, Omnia verba congregatos ad faciendum somnia facit sic bene quod sonitus cessat. VI Ante ambulare asseri, pedes cum illinendum, eiusque calciamenti ingredi columpna. organum canit intentiones pro mergis fulicisque Cum fulgurantis costume ex reliquias. Ambulare antequam asseri soleatus cor. unum certitudinem traicienti uteri. speculum augurium circumdabit! Caligo in somniis Philippines vertiginem, lotis manibus Thai dolor retro lucidus somniorum Hispaniæ in statera. currit centrum a summis digitis, VII Braccæ sibilans cum globulis. Cumulo lapidum in diaphanum vento. Mulier poplites manuum ejus brachiis siccat. quid somnium, lacrimas siccare nubes? cœ tus verborum est turbine est Qui habitat in utero, et oris. ambitum acus hæream speculo ... dum non labiorum ore, dum lingua appropinquare sidera, desiderium exponere crudelitatis et euanuit, umerus quæstio possibilitatem, ut labia sorbillat aureum mali, dum linguis finditur in duas. VIII Optimus Lian, amicus, Lian pro navigantibus ibi est alta, flavis capillis homo; dicit viro alteri: in Jacohson quæ tetra a cella? Mafia illic agere. Dempto capitis mei et ego vitam voluptua. non intelligo quid dicit alius similis tui intellectu tam pauci ad socialium? 32 Yin et Yang est, inquit, mali sanescunt. quod nihil dicit aliud, est tibi gerere. Ambulat rædam ostiarius aperit, Splendidam aulam, triclinium ad sinistram Gradibus ascendimus altera area, ostium aperit: dominœs ludo, in oculis igne ardentibus Campanie. Lian, sumus in Genoa, ego reputabitur quadringenti plateis. hic in Gandavo perdidi digitis, tantum habet scintillans fons. Ostendit flore pulchritudo et sana nauta. suspiciunt, bullulæ saliendo tremore pedes, talum interrogare respice, bullæ osculans recta mensura. IX Verba in sua lingua medietates et fiunt liberior est liberior est! ut primum influit ululantium quæ se mutuo, ambitiosa sub infinita Felix cæli Operam miraculo grandi et diaphanum ad astra fluat saliva! Sacculo prope ad fenestram. calceamenta fenestra. cigarettes fenestra. collaris super lectum. Linguam autem verba non sint, sed est lingua bona verborum, fluctus pubertatis ornata talos. digiti relaxata humo, adorandi profundum sentire digitorum positos digitos expandit atrorubræ pulverem, æquabis lapsa per auras digitos se in caligine. X Flos ostendit pulchritudinem eius desiderium liberata est Suspensi sunt nomina in duas ligaturas uvæ scribit in cujus cute clavum. Ubi flos ostendit pulchritudinem hic et hic liberantur digitorum hic manus tenaci capillos oleserica colores spirant infinities infinita. Ubi flos ostendit pulchritudinem insecta huru in obscuræ lux, transitu vultus venter quasi ebrius brachio odoratur obliviscetur somniorum. Flos ostendit pulchritudinem eius clangorem consonantis inspires sonus vocali. 33 Flos ostendit pulchritudinem eius papiliones accipere marisque. Flos ostendit pulchritudinem eius tempus delineat tattoos in parva folia. 34 Sailor’s Home (Arjen Duinker) 1 De roep van de golven rood. Een bloem glijdt door een glooiing En geeft haar parfum aan een steilte Die vrij in de lucht zwijgt. De trots van de golven zwart. De ogen roven het onverwachte Dat de striemen op de huid Met blaadjes kalmeert. 2 De wimpers breken het verlangen. De motoren stampen het verlangen fijn. Sailor’s Home 3 Beukende kammen en gillende snavels… Uiteinden van woorden in dikke walmen… Het schip verdoezelt de wegen door het idioom, Maakt omgekeerde krassen in de spiegel, Het hart van de zee groeit aan en aan… Waar de bloem haar schoonheid toont, Verdampen zoute dauwdruppels in het gefluister Van vlinder en lucht. 4 Siddering met staart Op de rug, ogen Zien twee lippen. Waar de bloem haar schoonheid toont… Cadans in de lippen, cadans in het bloed! Wind, jaag het gruis naar alle kanten, wind! Laat het glinsteren in het donker, nacht zijn overdag! Cadans in de vingers, cadans in het haar! Schittert het schip tussen mateloze schubben, Slingert het schip naar zijn kolkende bestemming, Slingert de diepte zich om uitzinnige borsten heen, Schittert de diepte als sidderend hart. De motoren proeven hijgend van de olie. De wimpers zien de olie in een waaier. 35 5 Plotseling laten de elementen hun ingewanden gaan. Formidabele lichtflitsen markeren de route naar de haven. De geur van losse haren is fabelachtig en onontkoombaar. Het schip vaart de splitsing der werkelijkheden tegemoet, Vaart door geruisloze feiten en feiten die gorgelen. Alle feiten zijn hier bijeen om woorden te kiezen, Alle woorden zijn bijeen om dromen te maken, Zo goed dat er geen klapperende zeilen meer zijn. 6 Al voor de loopplank gaan de voeten, Van gezouten eelt, in de schoenen op de kade. Een orgel zingt bedoelingen naar de meeuwen En hun schitterende kleed van etensresten. Al voor de loopplank pompt het hart Een uiterste zekerheid door de buik. De spiegel betovert de kompasnaald! Met dromen duizelig in de mist van Nieuw-Caledonië, Met handen die de pijn van een Thaise rug wassen, Met dromen glashelder in het evenwicht van Spanje. De vingers draaiend op de toppen van hun centrum, De palmen wuivend langs een wenkbrauw, De muizen dansend in de holte van de nek. 7 Broek met overhemd met toeterende knopen. De transparante deining in de stenen in de wind. Een vrouw droogt haar polsen en haar armen. Welke droom droogt de tranen van een wolk? De gemeenschap van woorden is een werveling Die in ingewanden woont, en in de mond. Kompasnaald betovert spiegel… Terwijl de lippen de mond niet nodig hebben, Terwijl de tong volle sterren dichterbij haalt Om uiteen te zetten hoe wreed verlangen is, Naar ooglid, schouderblad, vraag, mogelijkheid, Terwijl de lippen van een sinaasappel proeven, Terwijl de tong zich vurig in tweeën splitst. 8 Beste Lian, dierbare vriend, Lian, voor het zeemanshuis Staat een lange man met blond haar die tegen een ander zegt: In Kopenhagen, in een smerige kelder? Daar logeert de maffia. En ik word in het leven gehandicapt door mijn dure kop. Wat ik niet goed begrijp, zegt de ander, hoe kun jij toch Met jouw intellect zo weinig kijk hebben op sociale processen? Dat is yin en yang, zegt de lange, kwaad geven en goed krijgen. Niks van aan, zegt de ander, jij moet gewoon normaal doen. 36 Een auto rijdt langs, de deur gaat open, De gang is elegant, links de eetzaal, Trap klimt gehoekt naar de volgende, Een deur gaat open: het dominospel, De ogen brandend, met champagne. Lian, we waren ooit in Genua, ik telde vierhonderd straten. Hier in Gent ben ik vingers kwijt, alleen dit glanzende dok telt. Waar de bloem haar schoonheid toont, is de zeeman op zijn best. Kijk, belletjes springen van trillende voeten naar vragende enkels, Kijk, belletjes kussen de diepte tussen de juiste hoeveelheid ogen. 9 De woorden op de helften van de tong Worden zelfstandiger en onafhankelijker! Ze beginnen elkaar dingen toe te roepen, Ambitieus onder een oneindige hemel! Ze doen hun best, schokkend en transparant, Om sterren uit speeksel te destilleren! De tas bij het raam. De schoenen bij het raam. De sigaretten bij het raam. De halsketting op het bed. Nu zijn de woorden niet meer van de tong Maar is de tong eigendom van de woorden, Versierde golven die enkels strelen. De tenen maken zich los van de vloer, Adoratie in de diepte voelen de tenen, De tenen verspreiden roodzwart poeder, Zacht in de lucht glijden de tenen, De tenen laten zich zien in een wolk. 10 Waar de bloem haar schoonheid toont, Maakt het verlangen zich los van later, Hangen namen in twee trossen van acht, Krast een nagel de horizon in de huid. Waar de bloem haar schoonheid toont Gaan vingers over in hier en hier en hier, Grijpen handen in sluiers van haar, Ademen kleuren oneindig het oneindige. Waar de bloem haar schoonheid toont Zoemen insekten in onverstaanbaar licht, Overschrijden ogen de bedwelmde buik, Ruikt de onderarm vergeten dromen. 37 Waar de bloem haar schoonheid toont Inspireert de medeklinker de klinker. Waar de bloem haar schoonheid toont Nemen vlinders het zout van de zee. Waar de bloem haar schoonheid toont Emailleert de tijd tatouages op blaadjes. 38 Nocte color de somno surgere, somnium color (dantis milanionensis) Nocte color de somno surgere, somnium color (accommodatæ: H.M. de Oliveira). Nocte color corpora ex somno moliebantur, somnium color, Ardentis in tenebris quasi radius remugit, Summitate cæli, fœdamque erat. Et mulieri non locum latendi, Quod confractum capillus In brachiis meis ludet. Sic absorptus, Vidi corpore cum diligis syncopen Quia vidi faciem tuam, quasi osculans videtur mortuus. Tamquam rupto vulneris ei osculum labiis suis Os conformatur risu Ambæ quasi osculum nocere. Amor visiones habuit incertus. Corpus tradita, sed dubia Submersam obiecit revelata manus. 39 Na noite cor de sono, cor de sonho (Dante Milano) Na noite cor de sono, cor de sonho Como se o beijo os lábios lhe torcesse, A boca toma a forma de um sorriso Que se contrai, como se o beijo doesse. Na noite cor de sono, cor de sonho, Fulgurando na treva, um raio estronda, Final do céu, divino mas medonho. E uma mulher sem ter onde se esconda, Os cabelos desfeitos, aparece E em meus braços se atira. Então, absorto, Vi que o corpo, quando ama, desfalece, Vi que o rosto, ao beijar, parece morto. Visões do amor, possuídas mas incertas. O corpo se entregou, mas indeciso, E deixou-se cair de mãos abertas. 40 Lapsum (sa arietem) Lapsum (vulgata: H.M. de Oliveira) Ego hæc omnia regi repugnantia ego mutari ac misceri sollicitudine pango et conversus relinquere... (sed labitur me in caligine et altitudine remerguntur). confirma me in color per vis præ contritione spiritus, Prætende anima arma - vincat neruorum distentio ac ne ...! cribri me in umbra - nihil me condensant ... Anxietatibus destituamur lucis, adhuc volvebatur tamen. Non potui traxerunt me, et ego me conterat - victoria aliquando idem cadunt - Et tamen luce, magnum incommodum, In rabiem ascendam ad finem: aspicio vertice glacies, tollite me et mittite in glaciem ... . . . . . . . . . . . . . . . Si forte aureum in manus meis fiat falsum. proice abs cum fastidio.... ante thesaurum sentio contemptus Morro ad lunam decrescit, propter excessum. Cecidi ... Et quemadmodum fractus mei ... 41 A Queda (Mário de Sá-Carneiro, 'Dispersão') A Queda Alteio-me na côr à fôrça de quebranto, Estendo os braços de alma - e nem um espasmo venço!... Peneiro-me na sombra - em nada me condenso... Agonias de luz eu vibro ainda entanto. E eu que sou o rei de toda esta incoerência, Eu próprio turbilhão, anseio por fixá-la E giro até partir... Mas tudo me resvala Em bruma e sonolência. Não me pude vencer, mas posso-me esmagar, - Vencer ás vezes é o mesmo que tombar - E como inda sou luz, num grande retrocesso, Em raivas ideais, ascendo até ao fim: Olho do alto o gêlo, ao gêlo me arremesso... Se acaso em minhas mãos fica um pedaço de ouro, Volve-se logo falso... ao longe o arremesso... Eu morro de desdém em frente dum tesouro, Morro á mingua, de excesso. . . . . . . . . . . . . . . . Tombei... E fico só esmagado sobre mim!... 42 Surdi music (dantis medilionensis) Música surda (Dante Milano) (vulgata: H.M. de Oliveira) Como num louco mar, tudo naufraga. A luz do mundo é como a de um farol Na névoa. E a vida assim é coisa vaga. Sicut insanus peruenerunt, vbi omnia desidit. Lux mundi est sicut Fari In caligine. Et ita obscure vitæ est. O tempo se desfaz em cinza fria, E da ampulheta milenar do sol Escorre em poeira a luz de mais um dia. Solvet sæculum in frigore cinereo, Et sol antiquis clepsydris metiuntur lucem ab alio diem liquescit in pulvere. Cæci, surdi exitiales augurium. Lux mundi est sicut Phari ... Oh, obliviscens, ad immensum topiorum. Cego, surdo, mortal encantamento. A luz do mundo é como a de um farol... Oh, paisagem do imenso esquecimento. 43 Lingua cum lambit in: dilectio naturalis (carolus drummond de andrade) A língua lambe em: amor natural (Carlos Drummond de Andrade) (pauper translation: H.M. de Oliveira). A língua lambe as pétalas vermelhas da rosa pluriaberta; a língua lavra certo oculto botão, e vai tecendo lépidas variações de leves ritmos. Lingua lambit lilia lilia surrexit multi aperta; lingua fodienda occulta puga pyga, et texit celeri variegationes rhythm Et lambit, lambitdiu, tarduslambit, in morem pellis lycorine spelunca, et magis lambent, magis activa, cæli culmen pertingat ad cælum inter gemit inter gemitu, vox gregum et clamor rugitus leonum saltus indignantur. E lambe, lambilonga, lambilenta, a licorina gruta cabeluda, e, quanto mais lambente, mais ativa, atinge o céu do céu, entre gemidos, entre gritos, balidos e rugidos de leões na floresta, enfurecidos. 44 V (frigidissimi in tenebris albedinis) (dante melidionensis) V (frigidissimi in tenebris albedinis) (accommodatæ: H.M. de Oliveira) Demissione, parturientium contremescant, et dolore Ponam eam grandior, nigriora inviso Uisus simile mortuorum tantum in tenebris circuli In frigidissimis tenebris albedinis Cæcior mortuumque vita elucet. Etiam intra sepulchrum Ex vacillantibus sob lucis, Lumen quod lumen quod inquinat Pendidas petalorum in paludibus tenuisset Spuma rupibus frigida pura Ignibusque ad hyacinthus summa. Sunt nervum quod dare totum Patiar, quasi ventus in mari, Sicut omnium rerum verarum. 45 V (Na treva mais gelada, na brancura) (Dante Milano) V (Na treva mais gelada, na brancura) Na treva mais gelada, na brancura Mais cega e morta, a vida ainda transluz. Até de dentro de uma sepultura Brota um soluço trêmulo de luz, Desalentos, angústias e canseiras Tornam maior, mais tenebroso o olhar Que lembra o olhar dos mortos: só olheiras A luz que sua, a luz que desfigura As pétalas pendidas nos pauis, A espuma nos penhascos, fria e pura, As chamas em seus ápices azuis. São existências que se dão inteiras E sofrem, como o vento, como o mar, Como todas as coisas verdadeiras. 46 a dæmonio vexatur succubus (helium magellanicum olivam) a dæmonio vexatur succubus ibi devitans cunnilingus tibi vitandum anilingus relinquit canos condoluit temptatum frigore palato sapores. sententiam mortis, celeritate decrescit ... Quo fugis, temeraria amor? amor furiosæ, atque congressus cupiditate eras insani festinatione atque aviditate ita perennis, invariant puta! Hodie frui tibi conantur, sed o desperatione, et mihi est perditus in calce exasperauit oculos truces Excises me omnem erroresque et concitantem seditiones obtuleritis mihi vetantibus acervus. æternam, nec ferrea resistat centurias. et contra systematica recusatio: irrationalitatem prorumpens fumus, nunc defluens per vacuum manantis est in digitis, tamquam liquidæ promiscua. Fieri vix semivivum, vivat absque calore nebula malitia illius, amor est absque ludum coxis. deficit vitale, et mihi auferat raptus suffocatio me paulatim te facta succubus. 47 Qui novit viam unius diei (marius quintanam) Quem Sabe um Dia (Mario Quintana) (accommodatæ: H.M. de Oliveira). Quem sabe um dia Quem sabe um seremos Quem sabe um viveremos Quem sabe um morreremos! Forsitan unius diei Forsitan erit Forsitan manebit Forsitan quibusdam morieris! Quem é que Quem é macho Quem é fêmea Quem é humano, apenas! Forsitan unius diei Forsitan masculum Forsitan feminam Quis homo, tantum homo! Scienti diligere Scis me et te Scitis nobis Notum esse unum! die una A mense uno anno A vita! Sabe amar Sabe de mim e de si Sabe de nós Sabe ser um! Um dia Um mês Um ano Um(a) vida! 48 testamentum Græce (ivanum iunqueiram) testamentum Græce (accommodatæ: H.M. de Oliveira). Aut non in ventum verba profertis ventum quod sentio vertebræ? Aut quod est iustum mendacium, et cogitatio ad me mendacia? Invius saxis in error, sola, et presso gradu incedere, Legentem testamentum Græce infelix de infans iam extinctæ sint. Quid docet hoc pænitet docet qui audit, et esuriet; modo discit in lumine instinctu et non per intellectum cognoscere? Nulla dolor vel passio quid legitur sed consensus quia omnium rubrum est est magis Faustian argumentum est: nulla unguenti Hyacinthi aut pacem de oblivionis, sed ibi italics esse violentum, vertuntur viridi absinthium. 49 Testamento (Ivan Junqueira) Testamento Não será acaso o vento o que nas vértebras sinto? Ou será que apenas minto, e mente-me o pensamento? Sem trilhas no labirinto, solitário, a passo lento, leio o infausto testamento de um infante agora extinto. Não há dor nem sofrimento no que leio, mas consinto em que ali tudo está tinto do mais fáustico argumento: O que ensina esse lamento a quem o escuta e, faminto, só o aprende à luz do instinto, e nunca à do entendimento? Nuvens de rendas revoltas. não o aroma do jacinto nem a paz do esquecimento, mas o grifo que, violento, verte o verde do absinto. 50 superstes depressas navis (dantis mediolanensis) O Náufrago (Dante Milano) (vulgata: helium olivam) Inutilia gestus non uestigia non relinquerent Facio et me demergat fluctus in pectore tuo. A unda frangentes me in partes duas, Alia fluctui videtur evulsione meo requiescat sinu. Sentio quod confractum fuerat corpus fatigationem volarum, Et an debilito strangulatus desiderium, Sine sustentantia vacillate et, nusquam locus, ita ambulo falsum. Dolor meus est mensuratur in milles stadium. mille passus vicero, nec terra olim, sed natantes In itinere ad mare quod non indutiarum Percutientes contra pectus meum dolet, capiens, deprecatio offensionis, gesticulationibus ut submersis frustra capto aqua... Gestos inúteis que não deixam traços Faço, e as ondas me afogam no seu seio. Uma parece que me parte ao meio, Outra parece que me arranca os braços. Sinto o corpo quebrado de cansaços, E num exausto, sufocado anseio, Sem ter a que amparar-me, cambaleio, Sem ter onde pisar, falseio os passos. Minha tristeza mede-se por léguas Que venço, não em terra, mas nadando No caminho do mar que não dá tréguas, Batendo-me de peito contra mágoas, Sôfrego, trôpego, gesticulando, Como um náufrago em vão se agarra às águas... 51 Canticulum illud quod somniatum (manuel languescere) Soneto Sonhado (Manuel Bandeira) (accommodatæ: H.M. de Oliveira) tu omnia, tu es dilectus meus et notus meus, ecce tu, et tu compendiada in sonnet professionem meam fidei et amoris, Confessionem et pones ante pedes tuos compellit. Meu tudo, minha amada e minha amiga, Eis, compendiada toda num soneto, A minha profissão de fé e afeto, Que à confissão, posto aos teus pés, me obriga. Quid custodiebant animam, et præterita experientiis experientia nihil valet, desiderium et inquietum. gustus parum idealium amoris obiectum tantum, et non solum carnali amore sicut micas. O que n’alma guardei de muita antiga Experiência foi pena e ansiar inquieto. Gosto pouco do amor ideal objeto Só, e do amor só carnal não gosto miga. quid suus 'optimus in illuminance amor. sed, proh dolor! non ex nobis. erit adventus: ubi fit? de cæli fit? ... quam procul? ... O que há melhor no amor é a iluminância. Mas, ai de nós! não vem de nós. Viria De onde? Dos céus?... Dos longes da distância?... non tibi, igneus ardor vel gaudium non emendationem ... sed honestum tibi, sicut lucem. Não te prometo os estos, a alegria, A assunção... Mas em toda circunstância Ser-te-ei sincero como a luz do dia. 52 nocte ventus (robertus desnus) Vent nocturne (Robert Desnos) Excerpta Corps et Verus (MCMXXX) Extraits de Corps et biens (1930) (accommodatæ: H.M. de Oliveira). Maritime mari pereunt perierat mortuis moriuntur in venatione venatores saltant rotunda rotæ Divinum deorum! Humanum homines! cum digital digitis tollitis cerebri cerebrum. tribulationis tamquam tribulatio. sed dominans dominarum habent pilos pilosus et cælestes cæli et terrestrium terra Vbi uero cælitem terram? Sur la mer maritime se perdent les perdus Les morts meurent en chassant des chasseurs dansent en rond une ronde Dieux divins! Hommes humains! De mes doigts digitaux je déchire une cervelle cérébrale. Quelle angoissante angoisse! Mais les maîtresses maîtrisées ont des cheveux chevelus Cieux célestes terre terrestre Mais où est la terre céleste? 53 Age Maria pun inspirati Robertus Desnus (helium magellanicum olivam) Vem Maria age Maria, [Ave Maria] insidias plena! [Gratia plena] primus tecum [Dominus tecum] bene icta, tu [Benedicta tu] mus et pueribus [In mulieribus] etsis bene citus [Et benedictus] luctus venti, quia sus. [Fructus Ventris tui, Jesu] in tanta maris [Sancta Maria,] cater meis: [Mater Dei,] ore porno bis, pecca et torridus. [Ora pro nobis peccatoribus] Num ceti in ora mortis [Nunc et in hora mortis nostræ] (forte) a mens ... [Amen] Vêm Maria, cheia de armadilhas! você em primeiro assim que você ataca o rato, e os alunos embora rapidamente ventos chorando pelo porco. Apesar do mar atenda ao meu (pedido): boca porno duas vezes, pecado e seco. Tenha uma baleia na beira da morte {talvez} uma mente ... 54 Poetæ dixit (petrus de ronsard, MDLXX) Poetæ dixit (accommodatæ: H.M. de Oliveira) O parvo foro, pulchra foramine, pilosus foramen, capillos molliter crispos, qui dominaris potestati tuæ seditiosissimum: Salve, et mirabilia parvum foramen, quæ fortiter inter latera elucet; Ave, O felix sclusam, facit animam meam feliciter felix! tu ne me torqueas volatilia iuvenis sagittarius quod faciebat tribulationibus meis; te acceptis quatuor tantum noctibus fortitudinem jam sentio me tardus. audacem ad omnes sperarent magnifice honorare te, Genibus veniant et adorent te, tollens flammantibus candelis in manu! 55 Les poètes l’ont si bien dit (Pierre de Ronsard, 1570) Les poètes l’ont si bien dit Je te salue, Ô merveillette fente, Qui vivement entre ces flancs reluis; Je te salue, Ô bienheureux pertuis, Qui rend ma vie heureusement contente! Ô petit trou, trou mignard, trou velu, D’un poil folet mollement crespelu, Qui à ton gré domptes les plus rebelles: C’est toi qui fais que plus ne me tourmente L’archer volant qui causait mes ennuis; T’ayant tenu seulement quatre nuits Je sens sa force en moi déjà plus lente. Tous vers galans devraient, pour t’honorer, A beaux genoux te venir adorer, Tenant au poing leurs flambantes chandelles! 56 ignotæ terras (sybille rembard) ignotæ terras (accommodatæ: H.M. de Oliveira) in finibus dementia provecto cerebrum explicuit facultates mirum tattoos anima colorem non videt ironiam hoc momento perturbativa fabula vagor inter alios alienis nummis tempus fine pluvia aurea illa cadent in somniorum meorum oculis meus aspicio mundi qualia Seraphim permixtio colorum læduntur deterioratus ego edax dolor væ mihi Ego sum mundi abyssum vestigationem numquam desinere. 57 Terres inconnues (Sybille Rembar) Terres inconnues J’erre parmi les autres en sursis une fine pluie dorée tombe sur mes rêves aux frontières de la folie le cerveau déploie ses facultés tatouages étranges âme daltonienne ironie du présent fable inquiétante Je regarde le monde avec les yeux d’un séraphin les couleurs se mélangent se blessent Je régurgite la douleur de mes aïeux je suis le gouffre du monde sans fin 58 adsimilis spongiis angularem (carolus drummond de andrade) adsimilis spongiis angularem (accommodatæ: H.M. de Oliveira) pulchra mane inopia fabula, et melle sorbilia sine sacrilegio. Umor harenam adhaeret pes meus. devorarunt mare, deglutiens me. Valvulæ curvæque cogitationes lumine umbras hyacintho plena ex modis. pulchra hoc matutino tempore aut aliis possibilibus hac vita, vel alterius artis excogitatio, foris umbras, et sine spectris. pulchra, corpus loco, congregaveritis in communi corpore mundi. promptitudinem ad canendum. sed clausero, gaudeo. 59 Canto esponjoso (Carlos Drummond de Andrade) Bela esta manhã sem carência de mito, e mel sorvido sem blasfêmia. Bela esta manhã ou outra possível, esta vida ou outra invenção, sem, na sombra, fantasmas. Canto esponjoso Umidade de areia adere ao pé. engulo o mar, que me engole. Valvas, curvos pensamentos, matizes da luz azul completa sobre formas constituídas. Bela, a passagem do corpo, sua fusão no corpo geral do mundo. Vontade de cantar. Mas tão absoluta que me calo, repleto. 60 clausa (helium magellanicum olivam) tu omni die magis clauditur clauduntur, sicut ostrea, ostrea est, quæ clausa, cor meum ita contritum est. die die, amplius clausum tantum occlusit tu prope ostrea; ostreae ego factus. et cor meum ad pannos. quid futurum ad me? numquam somnium phantasia demersus in flumen Oblivionis et libidinem mea, in carcerem cœrceri. quid ad me? phantasia, non erit verum. in flumine letargo et desiderium animæ meæ capti. clausa cupio piperis ardens in sinu meum prope exsanguis, patior ad deficiendum. cupio pectoris meum quam minor olivæ. pæniteat quod non. Ego volo ardenti pectore quæ me insanio deficere Volo enim mea pectus oppressus dolentes quod factum est. nulla spes volo dolere quod nulla fugæ, pænitet quid ultra reparatione, sed ibi non est. rei nulla spes potiundæ Pænitet me non manere sine fuga, in faciem quod est irreparabile, sed non est spes mihi. 61 nox (dantis mediolanensis) noite (Dante Milano) (vulgata: helium olivam) Astra non ficta: sunt. autem uidetur fictum ... As estrelas não são fictícias, são existentes, Mas parecem fictícias... et verum est somnium, autem falso moveri uidentur. Todos os sonhos são verdadeiros, Mas parecem mover-se num plano irreal. ex me omnia malum, omnia munda mundis. É de mim que nasce o mal, Todas as coisas são puras. ambulantes sum tamquam mortuus. O, hoc cogitatio: non ex me ab alto descendens. coactus cogitare, quod factum quantum abyss trahit ad mortem. Sou como um morto andando à toa. Oh, esse pensamento Não vem de mim, vem do alto. Tive de pensá-lo porque se fez presente Como o abismo ao suicida. Volo eam transcendere In reformabit ficta mali, malum in bono, præsenti et invisibilis. Desejo transcendê-lo E transformar o mal imaginário Num bem presente e invisível 62 Ego reliquit mea (nuno iudice) «in agris» Ego reliquit mea (vulgata: helium olivam) Ego reliquit dilectione mea, musicam per liebdomadas saccharo, claudere a “pyga vestimentum”, et aperuerit "Vita pyga". exsiccatum flos in paginis libri et tamen tam multa verba et in impetu ad adepto, cum extra cælum cæruleum. inter aperta et clausis popinis. Sed me amoris tui, dico quod in aure et ego cum meminisse, radiantibus oculis subito, Inauris amisit in silva, et in omni tempore invenies, si videris æqualis in hoc, ut invenirem quo tantum te tu pasces me. Et omne indigeo habeo etiamsi nihil ad nos; sicut et tua risu recordarer esse tu proximus mihi sentire. 63 Deixei contigo o meu amor (Nuno Júdice) "O Estado dos Campos" Deixei contigo o meu amor, música de açúcar a meio da tarde, um botão de vestido por apertar, e o da vida por desapertar, a flor que secou nas páginas de um livro, tantas palavras por dizer e a pressa de chegar, com o azul do céu à saída. por entre cafés fechados e um por abrir. Mas trouxe comigo o teu amor, os murmúrios que o dizem quando os lembro, a surpresa de um brilho no olhar, brinco perdido em secreto campo, o remorso de partir ao chegar, e tudo descobrir de cada vez, mesmo que seja igual ao que vês neste caminho por encontrar em que só tu me consegues guiar. Por isso tenho tudo o que preciso mesmo que nada nos seja dado; e basta-me lembrar o teu sorriso para te sentir ao meu lado. 64 In turbine (Antero de Quental) No turbilhão (Antero de Quental) Babylon Ex Regum Proelio A Jaime Batalha Reis (vulgata: helium olivam) Visione somniorum meorum, in pompam, Spectris de cogitationes meæ, Quasi duci a manus ventis raptus est in ingens turbine ... No meu sonho desfilam as visões, Espectros dos meus próprios pensamentos, Como um bando levado pelos ventos, arrebatado em vastos turbilhões... Spiralem de mirum contorsiones, ex ululant, et clamoribus, illis in opaca cœtus, ego videbunt facies eorum ... Num espiral, de estranhas contorções, E donde saem gritos e lamentos, Vejo-os passar, em grupos nevoentos, Distingo-lhes, a espaços, as feições... – spectrum me et anima mea, Ut spectent cum summa tranquillitate consecuta, In unda, turbidus et in tumultu, – Fantasmas de mim mesmo e da minha alma, Que me fitais com formidável calma, Levados na onda turva do escarcéu, Unde estis, fratres mei, sævientium? Quis tu es miser et horrenda visis concitare? Heu! heu! ... Ego sum, et ?! Quem sois vós, meus irmãos e meus algozes? Quem sois, visões misérrimas e atrozes? Ai de mim! ai de mim! e quem sou eu?!... 65 elegantissimus dolore (Paulus Leminski) Dor elegante (Paulo Leminski) (accommodatæ: H.M. de Oliveira) Homo, cum in dolore Quod est multo elegantioribus incurva cum ambulat Cum enim moratus veniunt postea, magis ut veniat Um homem com uma dor É muito mais elegante Caminha assim de lado Com se chegando atrasado Chegasse mais adiante Portat pondus dolore Quomodo gestet insignia Corona vel multa pecunia Vel aliquid, quod tanti Carrega o peso da dor Como se portasse medalhas Uma coroa, um milhão de dólares Ou coisa que os valha Opiates, Paradisus, lenimenta Noli tangere in dolore Dolor quid mihi reliquum. Passio opus meum est. Ópios, édens, analgésicos Não me toquem nesse dor Ela é tudo o que me sobra Sofrer vai ser a minha última obra 66 Antero de quental Antero de Quental (1842-1891), Lusitania Termos do Glossário Relacionados Eugenius de Andrade, Nuno Iudice, Sá Arietem Índice Buscar Termo Arjen Duinker Arjen Duinker (1956- ), Netherlands. Termos do Glossário Relacionados Arraste os termos relacionados até aqui Índice Buscar Termo Carolus Baudelaire Charles Baudelaire (1821-1867-), Gallia. Termos do Glossário Relacionados Pauli Éluard, Petrus de Ronsard, Robertus Desnus Índice Buscar Termo Carolus Drummond de Andrade Carlos Drummond de Andrade (1902-1987), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bilaspur, Paulus Leminski Índice Buscar Termo Dantis Mediolanensis Dante Milano (1899-1991), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bilaspur, Paulus Leminski Índice Buscar Termo Eugenius de Andrade Eugénio de Andrade (1923-2005), Lusitania. Termos do Glossário Relacionados Antero de quental, Nuno Iudice, Sá Arietem Índice Buscar Termo Helium Magellanicum Olivam Hélio Magalhães de Oliveira (1959-), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bilaspur, Paulus Leminski Índice Buscar Termo Ioachim Cardozum Joaquim Cardozo (1897-1978), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bilaspur, Paulus Le- Índice Buscar Termo Ioannes Denver John Denver (1943-1997), America. Termos do Glossário Relacionados Arraste os termos relacionados até aqui Índice Buscar Termo Isai Jessé Florentino (1952-1993), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bilas- Índice Buscar Termo Ivanum Iunqueiram Ivan Junqueira (1934-2014), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bilaspur, Paulus Le- Índice Buscar Termo Laura Pausini Laura Pausini (1974-), Italiae Termos do Glossário Relacionados Sybille Rembard Índice Buscar Termo Manuel Languescere Manuel Bandeira (1886-1968), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Marius Quintanam, Olav Bilaspur, Paulus Le- Índice Buscar Termo Marius Quintanam Mario Quintana (1906-1994), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Olav Bilaspur, Paulus Le- Índice Buscar Termo Nuno Iudice Nuno Júdice (1949- ), Lusitania. Termos do Glossário Relacionados Antero de quental, Eugenius de Andrade, Olav Bilaspur, Sá Arietem Índice Buscar Termo Olav Bilaspur Olavo Bilac (1865-1918), Brasilia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Nuno Índice Buscar Termo Pauli Éluard Paul Éluard (1895-1952), Gallia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Baudelaire, Petrus de Ronsard, Robertus Desnus Índice Buscar Termo Paulus Leminski Paulo Leminski (1944-1989) Termos do Glossário Relacionados Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Helium Magellanicum Olivam, Ioachim Cardozum, Isai, Ivanum Iunqueiram, Manuel Languescere, Marius Quintanam, Olav Bi- Índice Buscar Termo Petrus de Ronsard Pierre de Ronsard (1524-1585), Gallia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Baudelaire, Pauli Éluard, Robertus Desnus Índice Buscar Termo Robertus Desnus Robert Desnos (1900-1945), Gallia. Termos do Glossário Relacionados Carolus Baudelaire, Pauli Éluard, Petrus de Ronsard Índice Buscar Termo Sá Arietem Sá Carneiro (1890-1916), Lusitania. Termos do Glossário Relacionados Antero de quental, Eugenius de Andrade, Nuno Iudice Índice Buscar Termo Sybille Rembard Sybille Rembard (1966- ), Italiae, Gallia. Termos do Glossário Relacionados Laura Pausini Índice Buscar Termo